25
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื ่ อง สารชีวโมเลกุล ชั้นมัธยมศึกษาปีที 5 ชุดที 4 กรดนิวคลิอิก วรรณกานต์ ใจช่วง ครูชานาญการ โรงเรียนศรีบุณยานนท์ อาเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี สานักงานเขตพื ้นที การศึกษามัธยมศึกษา เขต 3

ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เรอง สารชวโมเลกล

ชนมธยมศกษาปท 5

ชดท 4 กรดนวคลอก

วรรณกานต ใจชวง

ครช านาญการ

โรงเรยนศรบณยานนท

อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 3

Page 2: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

ค ำน ำ

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารชวโมเลกล หนวยการเรยนรท 3 รายวชาวทยาศาสตร

พนฐาน (วทยาศาสตร 2) รหส ว30102 ชนมธยมศกษาปท 5 จดท าขนเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนรายวชา

วทยาศาสตร และใชเปนสอประกอบการเรยนการสอนพฒนาการคด เรอง สารชวโมเลกล ประกอบดวย ค าชแจง

ค าแนะน าการใชชดกจกรรมการเรยนร เนอหาและกจกรรม ซงชดกจกรรมการเรยนรน ไดน าองคความรทกษะ

กระบวนการทางวทยาศาสตรพฒนาชดกจกรรมขน โดยเนนนกเรยนเปนส าคญสอดคลองกบหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 มงเนนใหผเรยนไดรบการพฒนาทงดานความร กระบวนการคด กระบวนการ

สบเสาะหาความร การแกปญหา ความสามารถในการสอสาร การตดสนใจ การน าความรไปใชกบชวตประจ าวน

ตลอดจนมจตวทยาศาสตร คณธรรมและคานยมทถกตองเหมาะสม

ขดกจกรรมการเรยนร เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาวทยาศาสตร และใชเปนสอประกอบ

การเรยนการสอนพฒนาการคด เรอง สารชวโมเลกล ประกอบดวย 4 ชด ส าหรบเอกสารเลมนเปนชดท 4 เรอง

กรดนวคลอก ประกอบดวยเนอหา กจกรรมการเรยนร นกเรยนสามารถน าไปทบทวนเนอหา ศกษาเรยนรไดดวย

ตนเอง หรอสามารถน าไปศกษาเพมเตมในกรณทเรยนไมทนเพอน และกรณทเรยนแลวสอบไมผานเกณฑการประเมน

ขาพเจาหวงเปนอยางยงวา ชดกจกรรมการเรยนรเลมนจะเปนประโยชนส าหรบนกเรยน และครผสอนกลม

สาระการเรยนรวทยาศาสตร ซงชดกจกรรมการเรยนรทกเลมไดผานการตรวจจากผเชยวชาญและไดน าไปใชเพอ

ทดลองหาประสทธภาพแลว จงสามารถน ามาใชจดกจกรรมการเรยนการสอน ขอขอบพระคณผอ านวยการโรงเรยน

ศรบณยานนท ผเชยวชาญ และผทเกยงของทกทานมา ณ โอกาสน

วรรณกานต ใจชวง

Page 3: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

สำรบญ

เรอง หนำ ค าน า ก สารบญ ข สารบญภาพ ค ค าชแจง ง ค าแนะน า จ

มาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนร ฉ แบบทดสอบกอนเรยน 2 เกมสราง DNA และRNA 9 แบบทดสอบหลงเรยน 11

เฉลยเกมสราง DNA และRNA 13 เฉลย แบบทดสอบกอน-หลงเรยน 15 บรรณานกรม 16

Page 4: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

สำรบญภำพ

หนำ ภาพท 1 โครงสรางของ DNA 6 ภาพท 1 รปท 2 โครงสรางของRNA

7

Page 5: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

ค ำชแจง

1. ชดกจกรรมการเรยนร เรอง สารชวโมเลกล วชาวทยาศาสตร 2 รหส ว30102 ส าหรบนกเรยนชนมธยม

ศกษาปท 5 ประกอบดวยชดกจกรรมการเรยนร ทงหมด 4 ชด ดงน

ชดท 1 เรอง คารโบไฮเดรต

ชดท 2 เรอง ไขมนและน ามน

ชดท 3 เรอง โปรตน

ชดท 4 เรอง กรดนวคลอก

2.ชดกจกรรมการเรยนรชดน เปนชดท 4 เรอง กรดนวคลอก ใชประกอบแผนการจดการเรยนรรายวชา

วทยาศาสตร 2 รหสวชา ว30102 ชนมธยมศกษาปท 5 เวลา 2 ชวโมง

3. สวนประกอบของชดกจกรรมการเรยนรชดน ประกอบดวย

3.1 ค าชแจง

3.2 ค าแนะน าการใชชดกจกรรมการเรยนรส าหรบนกเรยน

3.3 มาตรฐานการเรยนร ตวชวด และสาระการเรยนร

3.4 แบบทดสอบกอนเรยน

3.5 อานสกนด....พชตค าตอบ

3.6 สราง DNA และRNA กนเถอะ

3.7 แบบทดสอบหลงเรยน

3.8 เฉลย สราง DNA และRNA กนเถอะ

3.9 เฉลย แบบทดสอบกอน-หลงเรยน

3.10 บรรณานกรม

4. ผทใชชดกจกรรมนควรศกษาค าแนะน าในการใชชดกจกรรมการเรยนรกอนใช

Page 6: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

ค ำแนะน ำกำรใชชดกจกรรมกำรเรยนรส ำหรบนกเรยน

การเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนร ชดท 4 เรอง กรดนวคลอก วชาวทยาศาสตร 2 รหส ว30102

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ใหนกเรยนปฏบตตามขนตอน ดงน

1. ในการท ากจกรรมตามชดกจกรรมการเรยนรทกชด ขอใหนกเรยนท าดวยความตงใจ ใหความรวมมอ

และมความซอสตยตอตนเองใหมากทสด โดยไมดเฉลยกอนท ากจกรรมและแบบทดสอบ

2. อานค าชแจง ค าแนะน าการใชชดกจกรรมการเรยนร ขนตอนการเรยนรใหเขาใจกอนลงมอใช

ชดกจกรรมการเรยนร ขดท 4 เรอง กรดนวคลอก ใชเวลา 2 ชวโมง

3. ศกษาสาระการเรยนร ตวชวด และจดประสงคการเรยนร

4. ท าแบบทดสอบกอนเรยน ชดกจกรรมการเรยนรชดท 3 เรอง กรดนวคลอก จ านวน 5 ขอ

เพอตรวจสอบความรพนฐาน บนทกคะแนนทไดลงในแบบบนทกคะแนน

5. ปฏบตกจกรรมการเรยนรตามล าดบขนตอนในชดกจกรรมการเรยนร ไมควรขามเนอหา เรองใด

เรองหนงกอน เนองจากเนอหาบทเรยนมความเชอมโยงกน

6. เมอศกษาชดกจกรรมการเรยนรชดนจบแลว ใหท าแบบทดสอบหลงเรยน ชดกจกรรมการเรยนร

ชดท 4 เรอง กรดนวคลอก จ านวน 5 ขอ

7. ตรวจค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน ครและนกเรยนรวมกนเฉลย พรอมบนทกคะแนนทไดลงแบบ

บนทก เพอตรวจสอบความกาวหนาทางการเรยน ซงนกเรยนตองท าแบบทดสอบหลงเรยนไดรอยละ 80 ขนไป

จงจะผานเกณฑ ถานกเรยนไมผานเกณฑตามทก าหนดใหทบทวนเนอหา และปรกษาครผสอน แลวท า

แบบทดสอบหลงเรยนอกครง หากผานเกณฑใหศกษาชดกจกรรมการเรยนรท 3 เรอง โปรตน

8. หลงจากท ากจกรรมในแตละกจกรรมเสรจเรยบรอยแลว ใหนกเรยนท าความสะอาดวสด อปกรณ

และเกบใหเรยบรอยทกครง

Page 7: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

มำตรฐำนกำรเรยนร ตวชวดและสำระกำรเรยนร

มำตรฐำนกำรเรยนร

ว 3.2 เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสารการเกดสารละลาย การ

เกดปฏกรยาเคม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใช

ประโยชน

ตวชวด

ว 3.2 ม.4-6/8 ทดลองและอธบายองคประกอบ ประโยชนและปฏกรยาบางชนดของกรดนวคลอก

มำตรฐำนกำรเรยนร

ว 8.1 ธรรมชาตวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทาง

ธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมล และเครองมอทมใน

ชวงเวลานน ๆ เขาใจวาวทยาศาสตรเทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด

ว 8.1 ม.4-6 /5 รวบรวมขอมลและบนทกผลการส ารวจตรวจสอบอยางเปนระบบถกตองครอบคลมทงใน

เชงปรมาณและคณภาพ โดยตรวจสอบความเปนไปได ความเหมาะสมหรอความผดพลาดของขอมล

ว 8.1 ม.4-6 /6 จดกระท าขอมล โดยค านงถงการรายงานผลเชงตวเลขทมระดบความถกตอง และน าเสนอ

ขอมลดวยเทคนควธทเหมาะสม

ว 8.1 ม.4-6 /7 วเคราะหขอมล แปลความหมายขอมล และประเมนความสอดคลองของขอสรป หรอ

สาระส าคญ เพอตรวจสอบกบสมมตฐานทตงไว

ว 8.1 ม.4-6 /8 พจารณาความนาเชอถอของวธการ และผลการส ารวจตรวจสอบโดยใชหลก

ความคลาดเคลอนของการวดและการสงเกต เสนอแนะการปรบปรงวธการส ารวจตรวจสอบ

ว 8.1 ม.4-6 /11 บนทกและอธบายผลการส ารวจตรวจสอบอยางมเหตผล ใชพยานหลกฐานอางองหรอ

คนควาเพอเตม เพอหาหลกฐานอางองทเชอถอไดและยอมรบวาความรเดมอาจมการเปลยนแปลงได เมอมขอมลและ

ประจกษพยานใหมเพมเตมหรอโตแยงจากเดม ซงทาทายใหมการตรวจสอบอยางระมดระวงอนจะน ามาสการยอมรบ

เปนความรใหม

Page 8: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

ว 8.1 ม.4-6 /12 จดแสดงผลงาน เขยนรายงาน และหรออธบายเกยวกบแนวคด กระบวนการ และผล

ของโครงงานหรอชนงานใหผอนเขาใจ

สำระกำรเรยนรแกนกลำง อาหารประกอบดวยสารอาหารตางๆ เชน คารโบไฮเดรต โปรตน ไขมนและน ามน และกรดนวคลอก ซงจดเปนสารชวโมเลกล ธาตเปนองคประกอบหลก ไดแก คารบอน ไฮโดรเจน และออกซเจน - สารชวโมเลกล มหนาทแตกตางกนตามลกษณะโครงสราง มบทบาทส าคญตอการท างานของระบบตางๆ ในรางกาย -กรดนวคลอกเปนสารโมเลกลทมขนาดใหญมาก ท าหนาทเกบและถายทอดขอมลทางพนธกรรมของ

สงมชวต รวมทงท าหนาทควบคมการสงเคราะหโปรตน เพอท าหนาทตางๆ ในเซลล

-กรดนวคลอกทพบในเซลลของสงมชวตม 2 ชนด คอ กรดดออกซไรโบนวคลอก หรอ (DNA) และ

กรดไรโบนวคลอก หรอ (RNA) และมนวคลโอไทด 3 สวน คอ น าตาลเพนโทส เบสทมไนโตรเจนในโมเลกล และ

หมฟอสเฟต

สำระกำรเรยนร

1. องคประกอบ ประเภท และความส าคญของกรดนวคลอก 2. ประโยชนของการน าความรเรองกรดนวคลอกไปใช

จดประสงคกำรเรยนร

เมอนกเรยนศกษาชดกจกรรมการเรยนร เรอง กรดนวคลอก แลวนกเรยนสามารถ ดำนควำมร (Knowledge: K) 1. อธบายบอกองคประกอบ ประเภท และความส าคญของกรดนวคลอก

2. อธบายประโยชนของการน าความรเรองกรดนวคลอกไปใชประโยชน

Page 9: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

ดำนทกษะกระบวนกำร ( process : P) 1. เขยนสรปองคประกอบ ประเภท และความส าคญของกรดนวคลอก

2. วเคราะหประโยชนของการน าความรเรองกรดนวคลอกไปใช ดำนคณลกษณะอนพงประสงค ( Attitude : A) 1. ความรบผดชอบ 2. ใฝเรยนร 3. มความซอสตย 4. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน .

Page 10: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

1

ยนดตอนรบ ส....ชดกจกรรมกำรเรยนร… ชดท 4 เรอง กรดนวคลอก

ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 4 เรอง กรดนวคลอก เปนชดกจกรรมทใหนกเรยนไดเรยนร ซงประกอบไปดวย

เนอหา ดงน

1. องคประกอบ ประเภท และความส าคญของกรดนวคลอก 2. ประโยชนของการน าความรเรองกรดนวคลอกไปใช

เวลาทใชในการศกษาชดกจกรรมการเรยนรท 4 ชดท 4 กรดนวคลอก ทงหมด 2 ชวโมง

ถำพรอมแลว เรำไปเรยนรกบ ชดท 4 เรอง กรดนวคลอก

... กนเลย....

Page 11: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

2

แบบทดสอบกอนเรยน ชดกจกรรมกำรเรยนรท 4 เรอง กรดนวคลอก

ค ำชแจง : 1. แบบทดสอบฉบบนเปนแบบปรนย มทงหมด 5 ขอ คะแนนเตม 5 คะแนน ใชเวลา 5 นาท 2. ท าเครองหมายกากบาท (X) บนตวเลอก ก , ข , ค หรอ ง ทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. การจบคของ N-เบส ใน DNA เปนไปตามขอใด

1. A – G และ T – C

2. A – T และ C – G

3. A - U และ C - G

4. T – U และ C- G

2. กรดนวคลอก น าไปประยกตใชในชวตประจ าวนยกเวนขอใด

1. รกษาโรคทางพนธกรรมบางชนด

2. ปรบปรงพนธพช พนธสตวใหมลกษณะตามตองการ

3. พสจนความเปนเอกลกษณของบคคล

4. ท าลายเนอเยอ เลอด กระดกทเซลลยงไมตาย

3. ขอใด กลำวผด เกยวกบกรดนวคลอก

1. ท าหนาทสงเคราะหโปรตนและคารโบไฮเดรตภายในเซลล

2. เปนสารทถายทอดขอมลทางพนธกรรมของสงมชวต

3. โมเลกลของกรดนวคลอกประกอบดวยหนวยยอยทเรยกวา นวคลโอไทด

4. นวคลโอไทดจะเรยงตวตอกนเปนสายยาว เรยกวา พอลนวพลโอไทด

4. ท าหนาทสงเคราะหโปรตนภายในเซลลคอสารใด

1. DAN (Deoxyribonucleic acid)

2. Nucleic acid

3. Nucleotides

4. RNA ( Ribonucleic acid)

Page 12: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

3

5. นวคลโอไทดของ DNA ประกอบดวยองคประกอบกสวน อะไรบาง

1. 2 สวน คอ น าตาลเพนโตส , N-เบส

2. 3 สวน คอ น าตาลเฮกโซส , N-เบส และหมฟอสเฟต

3. 3 สวน คอ น าตาลเพนโตส , N-เบส และหมฟอสเฟต

4. 2 สวน คอ น าตาลเฮกโซส และ N-เบส

บนทกค ำตอบ

ชอ-สกล……………………………………………………………………….ชน… ม………………..เลขท……………………………

ลงชอ…………………………………………….ผตรวจ (…………………………………………………)

คะแนนเตม คะแนนทได

10

Page 13: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

4

อำนสกนด ...พชตค ำตอบ..

กรดนวคลอก (nucleic acid) เปนสารชวโมเลกลทมขนาดใหญ ท าหนาทเกบและถายทอดขอมล

ทางพนธกรรมของสงมชวตจากรนหนงไปยงรรนตอไป เพอใหแสดงลกษณะตางๆ ของสงมชวต และควบคม

กระบวนการตางๆ ภายในเซลลของรางกาย กรดนวคลอก (nucleic acid) แบงออกเปน 2 ชนด คอ กรดดออก

ซไรโบนวคลอก (deoxyribonucleic acid หรอ DNA) และกรดไรโบนวคลอก (ribonucleic acid หรอ RNA )

โครงสรำงพนฐำนของกรดนวคลอก

กรดนวคลอกมโมเลกลทมขนาดใหญ ประกอบดวยหนวยยอย เรยกวา นวคลโอไทด (nucleotides)

นวคลโอไทดแตละหนวยประกอบดวย 3 สวน คอ

1) โมเลกลของน าตาลเพนโทส

2) เบสทมไนโตรเจน N-base

3) หมฟอสเฟต

สวนท 1 น าตาลเพนโทส (pentose) ม 2 ชนด คอ ไรโบสกบดออกซไรโบส

ไรโบส (C5H10O5) พบใน RNA ดออกซไรโบส (C5H10O4)

จ านวน O นอยกวาไรโบส 1 อะตอม พบใน DNA

สวนท 2 เบสทมไนโตรเจน หรอ N-base เปนสารทมธาต N ในวงแหวน ซงไนโตรเจนมอเลกตรอน

คโดดเดยวท าหนาทเปนเบสอนทรยไดม 5 ชนด คอ อะดนน กวานน ไซโตซน ไทมน และยราซล

Page 14: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

5

เบสทมไนโตรเจน หรอ N-base

ทมา: http://www.vcharkarn.com/lesson

สวนท 3 ฟอสเฟต ประกอบดวยธาตฟอสฟอรส 1 อะตอม และออกซเจน 4 อะตอม มประจไฟฟา – 3

1. กรดดออกซไรโบนวคลอก (deoxyribonucleic acid หรอ DNA) ประกอบดวยนวคลโอไทด

จ านวนมาก นวคลโอไทดประกอบดวยหมฟอสเฟต น าตาลดออกซไรโบส และเบสอะดนน (A) ไซโตซน (C )

กวานน (G) และไทมน (T) สวนใหญพบอยในนวเคลยสของเซลล ท าหนาทเปนสารพนธกรรม

โครงสรางทวไปนวคลโอไทดของ DNA

Page 15: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

6

โครงสรางของDNA เปนสายพอลเมอรเกลยวคกลบดานกน ประกอบดวยนวคลโอไทด 2 สาย เชอมตอกน

ดวยเบสคสม ซงยดเหนยวดวยพนธะไฮโดรเจน เบสคสมคอ อะดนน กบไทมน (A-T) กวานนกบไซโตซน (G-C)

ทมา: http://www.vcharkarn.com/lesson

รปท 1 โครงสรางของ DNA

หนาทของ DNA ควบคมการถายทอดขอมลทางพนธกรรมทเรยกวา ยน (gene) จากเซลลพอแมไปยงเซลลลก

พบอยบนโครโมโซมในนวเคลยสของเซลลพชและเซลลสตว ทง RNA และDNA ท าหนาทรวมกน สรปไดดงน

DNA m-RNA t -RNA r -RNA

ในนวเคลยส มหนาท มหนาท มหนาท

มหนาทออกค าสง รบค าสงจาก DNA ขนสงกรดอะมโน ควบคมการสรางโปรตนในไรโบโซม

และถายทอดค าสงให t -RNA ไปยงไรโบโซมเพอ

สรางโปรตนตามค าสง

2. กรดไรโบนวคลอก (ribonucleic acid หรอ RNA ) พบทวไปในนวเคลยสและไซโทพลาสซมของเซลล

สงมชวต ท าหนาทหลกในการสงเคราะหโปรตนภายในเซลล นวคลโอไทดของ RNA ประกอบดวย น าตาลไรโบส

N- เบส คอ อะดนน (A) กวานน (G) ไซโตซน (C) ยราซล (U) และหมฟอสเฟต

Page 16: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

7

โครงสรางทวไปนวคลโอไทดของ RNA

โครงสรางของ RNA เปนสายพอลนวคลโอไทดทเปนสายเดยว ดงรป

ทมา: http://www.vcharkarn.com/lesson

รปท 2 โครงสรางของRNA

ประเภทของ RNA ม 3 ประเภทตำมหนำท ดงน

1. RNA ผสอขาว (messenger ) หรอ m-RNA ท าหนาทน าขาวสารพนธกรรมของ DAN ในนวเคลยส

ผานผนงนวเคลยสไปยงไรโบโซมทอยในไซโทพลาสซมเพอน าขาวสารจากการสรางโปรตนมาให RNA ขนสง

2. RNA ขนสง (transfer) หรอ t-RNA ท าหนาทขนสงกรดอะมโนไปยงไรโบโซม เพอใชในการสรางโปรตน

ตามก าลงของ DNA

Page 17: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

3. RNA ไรโบโซม (ribosomal) หรอ r-RNA เปน RNA ทเปนสวนประกอบของโบโซม มหนาทควบคมการ

สรางโปรตนในไรโบโซม

8

กำรตรวจดเอนเอ (DNA) มบทบาทอยางมากตอการแพทยในปจจบน โดยน ามาประยกตใชเพอวตถประสงค

ตางๆ อาทเชน

1. การวนจฉยโรคตางๆ เชน วนจฉยผทเปนพาหะของโรคพนธกรรม เพอวางแผนทางสาธารณสขในการ

ปองกนการเกดโรค

2. การคนหายนทเปนสาเหตของโรคพนธกรรม

3. การตรวจโรคมะเรง โดยเฉพาะมะเรงชนดทถายทอดทางพนธกรรมได

4. การตรวจลายพมพ DNA (DNA fingerprinting) ซงสามารถบอกบอกความเปนพอ แม ลก โดยหลก DNA

ของลกครงหนงมาจากพอและอกครงหนงมาจากแม

นตวทยาศาสตร (forensic science) เปนกระบวนการทประกอบดวย การพสจนบคคลจากพมพนวมอ

ลกษณะเสนผม การบนทกมตของกระดกสวนตางๆ ของรางกาย การตรวจหมเลอด และโปรตนบนผวเซลลเมดเลอด

เปนตน

Page 18: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

9

กจกรรม

เกมสรำง DNA และ RNA กนเถอะ

จดประสงคของกจกรรม

1. อธบายองคประกอบ ประเภทของกรดนวคลอก

2. ยกตวอยางประโยชนของการน าความรเรองกรดนวคลอกไปใช

ค ำชแจงในกำรเลนเกม

1.ครเตรยมบตรขอความ คอ เบสอะดนน (A) กวานน (G) ไซโตซน (C) ไทมน (T) และยราซล (U)

จ านวน 35 อน และใสไวในซองทปด

2. ใหนกเรยนอานสกนดพชต..ค าตอบ

3. ใหนกเรยนฟงค าสง และปฏบตตามค าสง การเลนแตละรอบใชเวลา รอบละ 1 นาท

4. การเลนเกมจบคเบส DNA และ RNA จะสลบกนไป ดงนนนกเรยนตองตงใจฟงค าสง

5. คทจบคเบสไดถกตอง ได 2 คะแนน คจบผด คะแนนตดลบครงละ 1 คะแนน

6. เมอเปลยนเลนเกมรอบตอไปใหนกเรยนน าเบสมาใสซอง

7. กตกาการเลนเกม DNA และ RNA ดงน

7.1 ใหนกเรยนแตละคนมาเลอกหยบเบส คนละ 1 ชนด ทใสไวในซองยงไมใหเปดซอง และไมให

เพอนร

7.2 ใหนกเรยนจบคเบสสม ภายในเวลา 1 นาท เมอจบคไดแลวใหมายนเรยงเปนสาย DNA

7.3 ครตรวจสอบการจบค และบนทกคะแนนลงในแบบบนทก

7.4 เปลยนค าสงเปนการสราง RNA และปฏบตตามเหมอนขอ 5.1 - 5.4

8. สรปคะแนน คทไดคะแนนมากทสดไดใหรางวล

9. อภปราย และสรปรวมกน โดยใชสอดจทล youtube เรอง กรดนวคลอก

Page 19: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

10

ค ำถำมชวนคด

1. องคประกอบของนวคลโอไทดมอะไรบาง

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

2. RNA ท าหนาทอยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

3. จงยกตวอยางคเบสสมของ DNA มา 3 ค

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

4. สารใดท าหนาทควบคมการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม และปจจบนไดอาศยความรการเรยงล าดบ DNA มาใช

ประโยชนอยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

4. นวคลโอไทดของ DNA และ RNA เหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

Page 20: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………

11

แบบทดสอบหลงเรยน ชดกจกรรมกำรเรยนรท 4 เรอง กรดนวคลอก

ค ำชแจง : 1. แบบทดสอบฉบบนเปนแบบปรนย มทงหมด 5 ขอ คะแนนเตม 5 คะแนน ใชเวลา 5 นาท 2. ท าเครองหมายกากบาท (X) บนตวเลอก ก , ข , ค หรอ ง ทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ท าหนาทสงเคราะหโปรตนภายในเซลลคอสารใด

1. DAN (Deoxyribonucleic acid)

2. Nucleic acid

3. Nucleotides

4. RNA ( Ribonucleic acid)

2. ขอใด กลำวผด เกยวกบกรดนวคลอก

1. ท าหนาทสงเคราะหโปรตนและคารโบไฮเดรตภายในเซลล

2. เปนสารทถายทอดขอมลทางพนธกรรมของสงมชวต

3. โมเลกลของกรดนวคลอกประกอบดวยหนวยยอยทเรยกวา นวคลโอไทด

4. นวคลโอไทดจะเรยงตวตอกนเปนสายยาว เรยกวา พอลนวพลโอไทด

3. นวคลโอไทดของ DNA ประกอบดวยองคประกอบกสวน อะไรบาง

1. 2 สวน คอ น าตาลเพนโตส , N-เบส

2. 3 สวน คอ น าตาลเฮกโซส , N-เบส และหมฟอสเฟต

3. 3 สวน คอ น าตาลเพนโตส , N-เบส และหมฟอสเฟต

4. 2 สวน คอ น าตาลเฮกโซส และ N-เบส

4. กรดนวคลอก น าไปประยกตใชในชวตประจ าวนยกเวนขอใด

1. รกษาโรคทางพนธกรรมบางชนด

2. ปรบปรงพนธพช พนธสตวใหมลกษณะตามตองการ

Page 21: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

3. พสจนความเปนเอกลกษณของบคคล

4. ท าลายเนอเยอ เลอด กระดกทเซลลยงไมตาย

12

5. การจบคของ N-เบส ใน DNA เปนไปตามขอใด

1. A – G และ T – C

2. A – T และ C – G

3. A - U และ C - G

4. T – U และ C- G

บนทกค ำตอบ

ชอ-สกล……………………………………………………………………….ชน… ม………………..เลขท……………………………

คะแนนเตม คะแนนทได 10

เกณฑกำรประเมน

คะแนน ระดบคณภาพ 9 - 10 ดมาก

7 - 8 ด 5 - 6 พอใช

0 - 4 ควรปรบปรง

ลงชอ…………………………………ผตรวจ (…………………………………………)

Page 22: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

13

เฉลยกจกรรม

เกมสรำง DNA และ RNA กนเถอะ

แนวค ำตอบ คเบสสมของ DNA เปนเกลยวค เชน (A-T) (T-A) (C-G) (G-C)

(A-T) (T-A) (C-G) (G-T)

(T-A) (C-G) (G-C) (C-G)

(T-A) (G-C) (C-G) (T-A)

คเบสสม RNA เปนสายเดยว เชน (A) (U) (G) (C )

(U) (G) (A) (C)

(A) (A) (G) (C )

โครงสรางนวคลโอไทดของ DNAและRNA ประกอบดวย

นวคลโอไทดของ DNA ประกอบดวย นวคลโอไทดของ RNA ประกอบดวย

1. น าตาลดออกซไรโบส 1. น าตาลไรโบส

2. เบสทมไนโตรเจน หรอ N-base ม 4 ชนด คอ

- อะดนน (A)

-กวานน (G)

-ไซโตซน (C)

-ไทมน (T)

2. เบสทมไนโตรเจน หรอ N-base ม 4 ชนด คอ

- อะดนน (A)

- กวานน (G)

- ไซโตซน (C)

- ยราซล (U)

3. หมฟอสเฟต 3. หมฟอสเฟต

ค ำถำมชวนคด

1. องคประกอบของนวคลโอไทดมอะไรบาง

Page 23: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

(แนวค ำตอบ) โครงสรางของนวคลโอไทด มองคประกอบ 3 สวน คอ น าตาลเพนโทส เบสทมไนโตรเจน และหม

ฟอสเฟต

14

2. RNA ท าหนาทอยางไรอ

(แนวค ำตอบ) RNA ท าหนาทสงเคราะหโปรตนภายในเซลล

3. จงยกตวอยางคเบสสมของ DNA มา 3 ค

(แนวค ำตอบ)

(A-T) (T-A) (C-G) (G-T)

(T-A) (C-G) (G-C) (C-G)

4. สารใดท าหนาทควบคมการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม และปจจบนไดอาศยความรทางดานการเรยงล าดบ

DNA มาใชประโยชนอยางไร

(แนวค ำตอบ)

สารใดท าหนาทควบคมการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม (deoxyribonucleic acid หรอ DNA)

ประโยชนดานการแพทย เชน การตรวจหาโรคทางพนธกรรม การตรวจหาโรคมะเรง ดานการพสจนบคคล เชน

คดอาญา หรอฆาตกรรม เปนตน

5. นวคลโอไทดของ DNA และ RNA เหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

(แนวค ำตอบ) ตารางเปรยบเทยบ นวคลโอไทดของ DNA และ RNA

นวคลโอไทดของ DNA ประกอบดวย นวคลโอไทดของ RNA ประกอบดวย

1. น าตาลดออกซไรโบส 1. น าตาลไรโบส

2. เบสทมไนโตรเจน หรอ N-base ม 4 ชนด คอ

- อะดนน (A)

-กวานน (G)

-ไซโตซน (C)

-ไทมน (T)

2. เบสทมไนโตรเจน หรอ N-base ม 4 ชนด คอ

- อะดนน (A)

- กวานน (G)

- ไซโตซน (C)

- ยราซล (U)

Page 24: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

3. หมฟอสเฟต 3. หมฟอสเฟต

15

เฉลยแบบทดสอบ

กอนเรยน หลงเรยน

ขอ ค ำตอบ ขอ ค ำตอบ 1 3 1 4

2 4 2 1

3 1 3 2 4 4 4 4

5 2 5 3

Page 25: ชุดที่ 4 กรดนิวคลิอิก · ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล

16

บรรณำนกรม

กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำนพทธศกรำช 2551.กรงเทพฯ :

ชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, 2551.

กรมวชาการ. กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตรตำมหลกสตรกำรศกษำขนพนฐำน. กรงเทพฯ: โรงพมพ

องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.), 2544.

ทศนา แขมณ. ศำสตรกำรสอน: องคควำมรเพอกำรจดกระบวนกำรเรยนรทมประสทธภำพ.

กรงเทพฯ : บรษทดานสทธาการพมพ จ ากด, 2552.

ศรลกษณ ผลวฒนะ. หนงสอเรยนเคม ชนมธยมศกษำปท 4 ภำคเรยนท 1. กรงเทพฯ : แมคเอดดเคชน, 2558.

สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. สถาบน.กระทรวงศกษาธการ.หนงสอเรยนรำยวชำพนฐำน วทยำศำสตร สำรและสมบตของสำร. กรงเทพฯ :โรงพมพครสภาลาดพราว, 2553.