เรื่อง มารู้จัก น ้า ฟ้า และดวงดาวกันเถอะ · ก ชุดที่ 6 เรื่อง การก าหนดทิศ

ชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร แบบสบเสาะ (5E)

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

=ชดท 6

เรอง มารจก น า ฟา และดวงดาวกนเถอะ

=

การก าหนดทศและปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

แวรอฮายา แวดอราแม

ต าแหนง คร วทยฐานะ ครช านาญการ

โรงเรยนเทศบาล ๑ (ราษฎรบ ารง) สงกดเทศบาลเมองสไหงโก-ลก

อ าเภอสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส

ก

ชดท 6 เรอง การก าหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

f

ชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร แบบสบเสาะ (5E) เรอง มารจกน า ฟา และดวงดาวกนเถอะ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ช นประถมศกษาปท 5 ชดท 6 การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว เปนนวตกรรมทชวยใหผเรยนเรยนรไดสบเสาะหาความจรงจากการลงมอปฏบตสงตางๆ ดวยตนเอง และมความร ความเขาใจเกยวกบการกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว ในการสรางองคความรและนามาใชประโยชนในชวต ประจาวนได ซงสอดคลองกบจดหมายตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข นพ นฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ขอขอบคณ ผอานวยการโรงเรยนและคณะครโรงเรยนเทศบาล ๑ (ราษฎรบารง) ทใหคาปรกษา แนะนา และใหกาลงใจในการสรางนวตกรรมชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร แบบสบเสาะ (5E) เรอง มารจกน า ฟา และดวงดาวกนเถอะ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ช นประถมศกษาปท 5 ชดท 6 การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว ดวยดตลอดมา

ผจดทาหวงเปนอยางยงวา เอกสารเลมน จะเอ ออานวยประโยชนตอการศกษาคนควาของนกเรยน ครผสอน และผสนใจเปนอยางด

แวรอฮายา แวดอราแม

ค ำน ำ

ข


สำรบญ

เรอง หนา ค ำน ำ ก สำรบญ ข สำรบญภำพ ค คาช แจงการใชชดกจกรรมการเรยนร เรอง มารจกน า ฟา และดวงดาวกนเถอะ 1 คาช แจงสาหรบคร 2 คาช แจงสาหรบนกเรยน 3 บทบาทของนกเรยน 4 มาตรฐานตวช วดช นป 5 จดประสงคการเรยนร 5 สาระการเรยนร 5 ข นตอนการดาเนนการชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร แบบสบเสาะ (5E) เรอง มารจกน า ฟา และดวงดาวกนเถอะ 6 แบบทดสอบกอนเรยน 8 กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน 11 บตรคาสง 12 บตรเน อหา เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข นตกของดวงดาว 13 บตรกจกรรมท 1 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 23 บตรกจกรรมท 2 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 25 บตรกจกรรมท 3 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 26 บตรกจกรรมท 4 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 27 แบบทดสอบหลงเรยน 28 กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงเรยน 31

ค


สำรบญ(ตอ)

เรอง หนา ภาคผนวก 32

เฉลยกจกรรมท 1 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 33 เฉลยกจกรรมท 2 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 34 เฉลยกจกรรมท 3 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 35 เฉลยกจกรรมท 4 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณข น-ตกของดวงดาว 36 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 37 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 38

บรรณานกรม 39

ง


สำรบญภำพ

เรอง หนา ภาพท 1 การหมนรอบตวเองของโลกทาใหเกดการกาหนดทศ 13 ภาพท 2 การกาหนดทศโดยใชตาแหนงของดวงอาทตย 14 ภาพท 3 ดาวเหนอ 16 ภาพท 4 กลมดาวจระเข 18 ภาพท 5 กลมดาวนายพราน 19 ภาพท 6 มมเงย 20 ภาพท 7 การวดมมเงยโดยใชน ว 20 ภาพท 8 แผนแผนทดาว 22

1


แวรอฮายา แวดอราแม ครช านาญการ โรงเรยนเทศบาล ๑ (ราษฎรบ ารง) สงกดเทศบาลเมองสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส

ชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร แบบสบเสาะ (5E) เรอง มารจกนา ฟา และดวงดาวกนเถอะ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 เนอหาจดแบงออกเปนเรองยอย ๆมทงหมด 7 ชด ดงน

ชดท 1 เรอง ปรากฏการณลม ฟา และอากาศ ชดท 2 เรอง วฏจกรของนา ชดท 3 เรอง การเปลยนแปลงของสภาพอากาศ ชดท 4 เรอง ลม การเกดลม และประโยชนของลม ชดท 5 เรอง การใชประโยชนจากปรากฏการณลม ฟา และอากาศ ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว ชดท 7 เรอง ปรากฏการณบนทองฟา

ค าชแจงส าหรบการใชงานชดกจกรรมการเรยนร เรอง มารจกน า ฟา และดวงดาวกนเถอะ

ซงชดนเปนชดกจกรรมการเรยนร ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขนตกของดวงดาวใชเวลาในการเรยนการสอน 2 ชวโมง และจดการเรยนรวทยาศาสตร แบบสบเสาะ (5E) ดงน

1. ขนเราความสนใจ 2. ขนสารวจและคนหา 3. ขนอธบายลงขอสรป 4. ขนขยายความร 5. ขนประเมนผล ซงจดทาขนเพอใหนกเรยนใชประกอบการเรยนในหองเรยน โดยผสอนเปนผทคอยกากบดแลและชวยเหลอ กระตนใหผเรยนเกดการเรยนร เปดโอกาสใหนกเรยนไดแลกเปลยนเรยนร ในขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร ตามแผนการจดการเรยนรทผสอนจดทาขน

2



ค าชแจงส าหรบคร

การใชชดกจกรรมการเรยนร ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว ใชสาหรบจดกจกรรมการเรยนการสอนรายวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 ครมบทบาทสาคญ ดงน

1. ศกษาคมอคร และแผนการจดการเรยนร เรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

2. เตรยมความพรอมของนกเรยนกอนการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนร 3. เตรยมชดกจกรรมการเรยนร วสด สงของและอปกรณทระบไวในชดกจกรรม

การเรยนรชดท 6 ใหพรอม 4. แนะนาขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนร แนวปฏบต ใหนกเรยนรบทราบ

โดยละเอยด 5. กอนการใชชดกจกรรมการเรยนร ใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน

เพอวดความรพนฐานกอนเรยน(ทดสอบกอนทจะเรยนโดยใชชดกจกรรมการ-เรยนรทง 7 ชด)

6. จดกจกรรมการเรยนการสอนโดยปฏบตตามบตรคาสง ในชดกจกรรมการเรยนร ชดท 6 อยางเครงครด ครตองกากบ ดแลนกเรยนอยางใกลชดขณะจดกจกรรม การเรยนการสอน

7. หลงจากทากจกรรมการเรยนการสอนเสรจแลว ใหนกเรยนเกบวสด อปกรณประกอบชดกจกรรมการเรยนรใสซองใหเรยบรอย

8. บนทกผลคะแนนจากการทากจกรรมในชดกจกรรมการเรยนรตามเกณฑการวดประเมนผลทระบในแผนการจดการเรยนร

9. นกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน (ทดสอบหลงจากทเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรทง 7 ชด เสรจแลว)

3



ค าชแจงส าหรบนกเรยน

ศกษากอนลงมอปฏบตกจกรรม 1. นกเรยนฟงคาชแจงการใชชดกจกรรมการเรยนร เรอง มารจกนา ฟา และ

ดวงดาวกนเถอะ 2. ใหนกเรยนรบชดกจกรรมการเรยนร ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และ

ปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 3. นกเรยนเรมทาแบบทดสอบกอนเรยน เพอประเมนดวานกเรยนมพนฐาน

ความรความเขาใจมากนอยเพยงใด 4. นกเรยนศกษาใบความรจากชดกจกรรมการเรยนร ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ

และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว โดยตงใจศกษาเนอหา ทาความเขาใจใหดตงแตหนาแรกถงหนาสดทายตามลาดบอยาขามขนตอน

5. เมอพบคาชแจงหรอคาถามในแตละกจกรรมการเรยนรใหอานและทากจกรรมอยางรอบคอบ

6. สงผลงานการทากจกรรมการเรยนรจากชดกจกรรมการเรยนรชดน เพอใหครตรวจและบนทกผล

7. เมอทากจกรรมครบแลวจดเกบอปกรณใหเรยบรอย 8. เมอนกเรยนทกคนทากจกรรมครบแลวใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน

เพอประเมนดวานกเรยนมพนฐาน ความร ความเขาใจหลงเรยนมากนอยเพยงใด

9. รบฟงการบอกคะแนน คาชมเชย และคาแนะนาเพมเตมจากคร 10. ในการเขารวมกจกรรมทกครง นกเรยนควรใหความรวมมอ ต งใจในการทา

กจกรรม และตรงตอเวลาเสมอ

4



บทบาทของนกเรยน

1. นกเรยนอานคาแนะนาสาหรบนกเรยนใหเขาใจกอนลงมอศกษาชดกจกรรม การเรยนร

2. ทาแบบทดสอบกอนเรยนประจาชดกจกรรมการเรยนร 3. ศกษาบตรเนอหา บตรกจกรรม ในชดกจกรรมการเรยนรโดย การแลกเปลยน

เรยนรกบสมาชกในกลม 4. ทาแบบทดสอบหลงเรยนประจาชดกจกรรมการเรยนรลงในกระดาษคาตอบ

ทแจกใหโดยไมทาเครองหมายใดๆในแบบทดสอบประจาชดกจกรรมการเรยนร 5. นกเรยนตรวจคาตอบ แบบทดสอบ กจกรรม ประจาชดกจกรรมการเรยนร โดย

ดจากเฉลยดานหลงของชดกจกรรมการเรยนร ไมแกไขคาตอบของตนเองทผด พรอมทง ลงคะแนนทตนเองทาได

6. รวบรวมกระดาษคาตอบแบบทดสอบประจาชดกจกรรมการเรยนร ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว สงครผสอน

5



มาตรฐาน/ตวชวดชนป

มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพ การ

ปฏสมพนธ ภายในระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตรการสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

1. ว7.1 ป.5/1 สงเกตและอธบายการเกดทศ และปรากฏการณขน-ตกของ

ดวงดาว โดยใชแผนทดาว

จดประสงคการเรยนร

1. มความร ความเขาใจเกยวกบการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

2. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบเรองการเกดทศได 3. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบเรองการขน-ตกของดวงดาวได

สาระการเรยนร

การกาหนดทศ และปรากฏการณขนตกของดวงดาว

6



ขนตอนการด าเนนการชดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะ (5E) เรอง การก าหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 2 คาบ

ชวโมงท 1-2

1. ขนสรางความสนใจ 1.1 ครแจงจดประสงคใหนกเรยนทราบถงการเรยนร เรอง การกาหนดทศ และ

ปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 1.2 นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน จานวน 10 ขอ 1.3 นกเรยนแบงเปนกลมๆ ละ 4-5 คน และเลอกประธานกลม ครนาอภปราย เพอจดประกายใหนกเรยนเกดความคดและวเคราะห โดยใชคาถามวา

- นกเรยนคดวาทศเกดขนไดอยางไร - นกเรยนคดวาดวงดาวขนและตกอยางไร - นกเรยนคดวาถาเราหลงทางในปาจะใชสงใดในการกาหนดทศทาง

2. ขนส ารวจและคนหา 2.1 ประธานกลมอานบตรคาสงใหสมาชกทราบขนตอนการทากจกรรม 2.2 นกเรยนสบคนและศกษาขอมลจากบตรเนอหา เรอง การกาหนดทศ และ

ปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 2.3 นกเรยนอานบตรกจกรรม เรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของ

ดวงดาวแลวรวมกนทากจกรรม และบนทกลงในแบบบนทกกจกรรม

3. ขนอธบายและลงขอสรป 3.1 นกเรยนทกคนเขยนรายงานผลการทากจกรรมตามแบบบนทกกจกรรม และ

ใหแตละกลมคดเลอกผลงานทดทสดเปนผลงานกลม 3.2 นกเรยนแตละกลมนาเสนอกระบวนการ และผลการทากจกรรมหนาชนเรยน

เพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน

7



4. ขนขยายความร 4.1 นกเรยนเขยนประสบการณทเกยวของกบการศกษาการกาหนดทศ และ

ปรากฏการณขน-ตกของดวงดาวลงในสมดบนทกของตนเอง และแลกเปลยนเรยนรกบเพอนในกลม

4.2 นกเรยนชวยกนบอกประโยชนการเรยนร เรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาวไปใชในดานใดบางในชวตประจาวน

5. ขนประเมนผล 5.1 นกเรยนแตละคนทากจกรรมท 1-4 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณ

ขน-ตกของดวงดาว 5.2 นกเรยนและครรวมกนเฉลยกจกรรมท 1-4 เรองการกาหนดทศ และ

ปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

8



แบบทดสอบกอนเรยน ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกทสดเพยงคาตอบเดยวและทาเครองหมาย () ลงในกระดาษคาตอบ (10 คะแนน)

1. ถาเราหนหนาไปทางทศเหนอ ดานซายมอของเราจะเปนทศอะไร ก. ทศใต ข. ทศตะวนตก ค. ทศตะวนออก ง. ทศตะวนออกเฉยงเหนอ

2. เขมทศคอขอใด ก. เครองมอวดกระแสลม ข. เครองมอวดทศทางลม ค. เครองมอชงมวลสาร ง. เครองมอหาทศทาง

3. เราสามารถคนหาดาวเหนอจากกลมดาวใด ก. ดาวสนขใหญ ข. ดาวกระตายปา ค. ดาวหมเลก ง. แพะทะเล 4. ขอใดเปนเหตผลทท าใหเราเหนดวงอาทตยขนและตก ก. โลกหมนรอบตวเอง ข. โลกหมนรอบดาวเหนอ ค. ดวงจนทรหมนรอบโลก ง. ดวงอาทตยหมนรอบโลก

9



5. ขอใดกลาวถกตอง ก. ดวงจนทรบอกทศในเวลากลางคน ข. ดวงจนทรบอกทศในเวลากลางวน

ค. ดวงอาทตยบอกทศในเวลากลางคน ง. ดาวเหนอชวยบอกทศในเวลากลางคน

6. ขอใดเปนสาเหตของการเกดกลางวนและกลางคน ก. โลกหมนรอบตวเอง ข. ดวงจนทรหมนรอบโลก ค. โลกหมนรอบดวงจนทร ง. โลกโคจรรอบดวงอาทตย

7. ดาวเหนออยในสวนใดของกลมดาวหมเลก ก. ขา ข. ปาก ค. หาง ง. ลาตว

8. ดาวในขอใด มประโยชนตอชาวประมง ก. ดาวลกไก ข. ดาวเหนอ

ค. ดาวเตา ง. ดาวไถ

9. กลมดาวหมใหญมชอเรยกอกอยางหนงวา

ก. ดาวเตา

ข. ดาวไถ

ค. ดาวจระเข

ง. ดาวนายพราน

10



10. จากภาพ A แสดงคามมเงยกองศา

ก. 1 องศา

ข. 3 องศา

ค. 5 องศา

ง. 10 องศา

11



กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน

ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

ขอ ก ข ค ง

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

คะแนนเตม คะแนนทได

10

ชอ-สกล...........................................................................ชน.............................เลขท...........

..........................

12



ชดกจกรรมการเรยนร วทยาศาสตร แบบสบเสาะ (5E) เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

คาสง ประธานกลมอานขนตอนการทากจกรรมใหสมาชกทราบดงน 1. สบคนจากบตรเนอหาเรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 2. ทากจกรรมท 1 เรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 3. ตรวจสอบผลงานกลม จากบตรเฉลยกจกรรมท 1 4. ทากจกรรมท 2 เรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 5. ตรวจสอบผลงานกลม จากบตรเฉลยกจกรรมท 2 6. ทากจกรรมท 3 เรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 7. ตรวจสอบผลงานกลม จากบตรเฉลยกจกรรมท 3 8. ทากจกรรมท 4 เรองการกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว 9. ตรวจสอบผลงานกลม จากบตรเฉลยกจกรรมท 4

บตรค าสง

13



การก าหนดทศ ทศ เปน สงทคนเราสมมตขน โดยกาหนดตามตาแหนงทมองเหนดวงอาทตยขนจากขอบฟา และตาแหนงทมองเหนดวงอาทตยลบขอบฟาไป ในขณะทโลกหมนรอบตวเอง เราจะหนเขาหาและหนออกจากดวงอาทตย ดวงจนทร และดวงดาว โดยทเราไมรสกวากาลงเคลอนท แตรสกวาบนทองฟากาลงเคลอนท การขนและตกของดวงดาว และการเคลอนทของดวงอาทตยเกดจากการทโลกหมนรอบตวเองซงมลกษณะ ดงน

บตรเนอหาเรอง การก าหนดทศและปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

“เราตองการจะเดนทาง

ไปทางทศตะวนออก

บอกไดไหมคะวาไปทาง

ไหน”

ภาพท 1 การหมนรอบตวเองของโลกทาใหเกดการกาหนดทศ ทมา : http://www.wt.ac.th/~somyos/world/1/b02.jpg

14



จากรปสามารถอธบายไดวา 1. ผสงเกต ณ ตาแหนงท 1 จะเหนดวงอาทตยโผลพนขอบฟาทางทศตะวนออก ซงขณะนนเปนเวลาประมาณ 6.00 น. 2. ผสงเกต ณ ตาแหนงท 2 จะเหนดวงอาทตยอยตรงศรษะพอด ซงขณะนนจะเปนเวลาประมาณ 12.00 น. 3. ผสงเกต ณ ตาแหนงท 3 จะเหนดวงอาทตยกาลงจะลบขอบฟาทางทศตะวนตก ซงขณะนนจะเปนเวลาประมาณ 18.00 น. 4. ผสงเกต ณ ตาแหนงท 4 ดวงอาทตยลบขอบฟาไปแลว ผสงเกตจะมองไมเหนดวงอาทตย ขณะนนควรเปนเวลา 24.00 น. 5. เมอโลกหมนพาผสงเกตไปอย ณ ตาแหนงท 1 จะเหนดวงอาทตยอยทางทศตะวนออก สวนผสงเกตทอย ณ ตาแหนงท 3 จะเหนดวงอาทตยอยทางทศตะวนตก เนองจากโลกหมนพาผสงเกตเคลอนทไปทางทศตะวนออก

ตาแหนงของดวงอาทตยใชในการกาหนดทศตางๆ ไดปกตในเวลาเชาจะเหนดวงอาทตยโผลขนมาจากขอบฟาดานหนง เรยกวาทศตะวนออก และดวงอาทตย จะเคลอนทขนสงทสดในเวลาประมาณเทยงวน จากนนดวงอาทตยจะเคลอนตาลงกระทงตกลบขอบฟาอกดานหนงเรยกวาทศตะวนตก การขน–ตกของดวงอาทตยเกดจากการหมนรอบตวเองของโลกตามแกนเหนอ-ใต ถาอยากทราบวาทศไหนอยทางใดใหเราหนหนาไปทางทดวงอาทตยขน ในตอนเชานนกคอทศตะวนออก แลวยนกางแขนออกสองขางจะสามารถกาหนดทศไดดงภาพ

ภาพท 2 การกาหนดทศโดยใชตาแหนงของดวงอาทตย

ทมา : https://www.youtube.com

15



ดงนนการกาหนดทศทางบนโลก จงแบงออกเปน 4 ทศหลก คอ ทศตะวนออก (East) ทศตะวนตก (West) ทศเหนอ (North) และทศใต (South)

เครองหมายแสดงทศทางในแผนทแบบตาง ๆ

เกรดความร เขมทศ คอ เครองมอสาหรบใชหาทศทางมเขมแมเหลกทแกวงไกวไดอสระในแนวนอนทอดตวในแนวเหนอ-ใต ตามแรงดงดดของแมเหลกโลกและทหนาปดมสวนแบงสาหรบหาทศทางโดยรอบ เขมทศจงมปลายชไปทางทศเหนอเสมอ (อกษร N หรอ น)

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD

16



ปรากฏการณขน – ตกของดวงดาว

1. รจกดวงดาวตางๆ 1.1 ดาวเหนอ

ดาวเหนอ เปนดาวฤกษทสวางทสดในกลมดาวหมเลก และอยใกลกบขวฟาเหนอ จงปรากฏเหมอนอยนงกบทบนทองฟา (แทจรงเปนภาวะชวคราวเทานน เพราะแกนหมนของโลกมการสาย)

นกสารวจอาศยดาวเหนอในการเดนเรอ ปจจบนดาวเหนอไมไดอยตรงกบขวฟาเหนอแตหางจากขวฟาเหนอเลกนอย (ไมเกน 1) จงเคลอนทเปนวงกลมเลกๆ ดวยเสนผานศนยกลางไมเกน 2 มเพยงสองเวลาในวนหนงๆ ทดาวเหนออยตรงกบทศเหนอพอด สวนในเวลาอนตองอาศยตารางคานวณเพอหาทศเหนอทแมนยา

เราสามารถคนหาดาวเหนอไดจากการลากเสนตรงผานดาว 2 ดวงของกลมดาวหมใหญไปหาดาวเหนอได เรยกดาว 2 ดวงนวาดาวช (Pointers) หรอไมกลากเสนผานแบงครงผานกลางกลมดาวแคสซโอเปยทมรปรางเหมอนตวอกษร W

ภาพท 3 ดาวเหนอ ทมา: http://portal.edu.chula.ac.th/lesa_cd/assets/document/

LESA212/1/sky_watch/find_polaris/cas_circle.jpg

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A4%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7


http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%9F%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%9F%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B9%88


17



เกรดความร การเปนทรจกของดาวเหนอ ทาใหคนจานวนมากคดวาดาวเหนอเปนดาวฤกษทสวางทสดในทองฟา แตในความเปนจรง ดาวเหนอเปนดาวฤกษทสวางเปนอนดบท 47 สวนดาวฤกษทสวางทสดในทองฟา (ยกเวนดวงอาทตย) คอ ดาวซรอสหรอดาวสนขใหญ

1.2 ดาวจระเขหรอกลมดาวหมใหญ

กลมดาวจระเข เปนกลมดาวทอยทางทศเหนอ ประกอบดวยดาวฤกษอยางนอย 7 ดวง เรยงเปนรปคลายกระบวยตกนา โดยม 4 ดวงแรกเปนตวกระบวย มคนในหลายประเทศเรยกวาดาวกระบวยใหญ แตคนไทยทางภาคเหนอและภาคอสานเรยกวาดาวชาง เพราะวาด 4 ดวงแรกเปนหวชาง 3 ดวงสดทายเปนงวงชาง สวนคนไทยภาคกลางเรยกวาดาวจระเข เพราะวาดเปนรปจระเขไดเหมอนกน

ดาวจระเขขนทางทศตะวนออกเฉยงเหนอ ตกทางทศตะวนตกเฉยงเหนอ เวลาขนจระเขเอาหวขนกอน เวลาตกเอาหวตกกอน เปนกลมดาวทมประโยชนในการหากลมดาวอนและหาดาวเหนอ วธหาตาแหนงดาวเหนอจากดาวจระเข เราอาศยดาว 2 ดวงแรกตรงขาจระเข ซงเรยกวา "ดาวช" เพราะถาเลงจากดาวดวงท 2 ไปทางดาวดวงท 1 แลวตอเลยออกไปประมาณ 5 เทาครงของระยะหางระหวางดาว 2 ดวงน จะไปถงจดทดาวเหนออยดาวเหนออยคงทบนฟาทางทศเหนอ ทศเหนอทหาไดจากดาวเหนอจงเปนทศเหนอทางภมศาสตร

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%8C

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%AA

18



เกรดความร กลมดาวหมใหญ หรอทคนไทยรจกกนดในนาม กลมดาวจระเข ชาวฝรงเศสเรยก กลมดาวรถเขน ในขณะทชาวองกฤษ เรยกเปนกลมดาวคนไถ สวนชาวญปน เรยกกลมดาวปลาคารพ

1.3 กลมดาวนายพรานหรอดาวไถ

กลมดาวนายพรานเปนกลมดาวทมชอเสยง การทมดาวฤกษสวางหลายดวงเปนสมาชก และมตาแหนงอยบรเวณเสนศนยสตรฟาทาใหมองเหนไดทวโลกดาวสามดวงทประกอบกนเปน “เขมขดของนายพราน” เปนดาวทมความสวางปานกลางแตกสามารถสงเกตเหนไดงายกลมดาวนายพรานคนไทยเรยกวา ดาวไถ คนโบราณเรยกดาวเตา ทเรยกกนวาดาวไถนน เรยกตามดาว 3 ดวงเฉยงตรงกลาง ซงดานลางมดาวไมคอยสวางและเปนปยขาวโคง ๆ ทาใหมองดคลายคนไถ

ภาพท 4 กลมดาวจระเข ทมา : http://www.wt.ac.th/~somyos/world/5/61.gif



http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%B9%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%9F%E0%B9%89%E0%B8%B2

19



การบอกต าแหนงของดวงดาวบนทองฟา

1.การบอกต าแหนงของดวงดาวดวยคามมเงย

คามมเงยของวตถทองฟามคาอยระหวาง 0-90 ถามมเงยมคาเปน 0 แสดงวาวตถทองฟา ปรากฏอยบนเสนขอบฟาพอด และถามมเงยมคาเทากบ 90 แสดงวาวตถทองฟาอยบนศรษะผสงเกตพอด คามมเงยของวตถทองฟาจะเปลยนไป เมอผสงเกตเปลยน ตาแหนงไป วตถทองฟาทมคามมเงยเทากน จะปรากฏอยบนตาแหนงทแตกตางกนได ดงนนเมอบอกคามมเงยของวตถทองฟาเพยงอยางเดยว จะไมสามารถบอกตาแหนงของวตถไดแนนอนจงตองบอกทศของวตถทองฟาดวย

ภาพท 5 กลมดาวนายพราน ทมา : http://lecture.cs.buu.ac.th/~f53370/ass04/50534468/web/orion.JPG

20



มมเงย คอ มมทใชบอกความสงของวตถทองฟา เปนมมทเกดจากเสนตรง ทลากจากผสงเกตไปยงวตถนนบนทองฟากบเสนตรงทลากจากผสงเกตไปยงจดตดระหวางเสนขอบฟา มมเงยใชบอกความสงของวตถในกรณทผสงเกตไมสามารถ วดตาแหนงทแนนอนของวตถนนๆ ได เชน หลงคา ยอดเสาธง ยอดเขา ดวงดาว เปนตน

การหาคาของมมเงยอยางงาย โดยใชนวมอ มขนตอนปฏบตดงน 1. เหยยดแขนของเราไปจนสดใหตรงในระดบสายตา โดยใหขอบลางของนวอยท ระดบสายตา 2. หลบตาขางหนง แลวใหตาอกขางหนงไปทปลายมอ 3. กางนวมอใหมความกวางพอดกบขนาดมมเงยของดวงดาวทตองการวด

ภาพท 6 มมเงย ทมา : www.chaiyaphum2.go.th

ภาพท 7 การวดมมเงยโดยใชนว ทมา : http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=1792133

21



2. แผนทดาว

การอานแผนทดาว การอานแผนทดาวเปน จะทาใหเราดดาวหรอกลมดาวทปรากฏบนทองฟา ณ วน–เวลาใดไดอยางถกตอง กอนอานแผนทดาวเพอเปรยบเทยบกบดาวทปรากฏบนทองฟา ผสงเกตตองรทศเหนอ–ใต ตะวนออก–ตะวนตกของทนนๆ กอนใหลองคะเนมมเงยและมมอาซมทของดาวเหนอ เราทราบหรอไม อยางไรวา อาจหาดาวเหนอไดโดยอาศยกลมดาวหมใหญ (Ursa Major) หรอกลมดาวคางคาว (Cassiopeia) แผนทดาวทนยมใชกนในปจจบนจะเปนแผนทดาวแบบหมน การใชแผนทดาว ณ สถานทสงเกตการณจรงใหเราหนหนาไปทางทศเหนอ แลวยกแผนทดาวขนเหนอศรษะ โดยใหทศในแผนทดาวตรงกบทศจรง โดยทแผนทดาวดงกลาวหมนวน–เดอน ใหตรงกบเวลา ณ ขณะนน การอานแผนทดาว แผนทดาว เปนแผนททเขยนตาแหนงของดวงดาว และกลมดาวตางๆ ลงไวในแผนท เมอตองการทราบวาในคนน กลมดาวอะไรอยตรงไหน เรากสามารถหาไดจากแผน-ทดาวแตการอานแผนทดาวไมเหมอนกบ การอานแผนทโลก เพราะจะตองนอนหงายหรอเงยหนาอาน วธใชแผนทดาว หมนแผนกลมใหชองวนท และเดอนตรงกบขดตวเลขบอกชวโมงทตองการดดาวแลวจงยกแผนทดาวขน เพอเทยบกบดาวบนทองฟา โดยใหทศของแผนทดาวตรงกบทศของทองฟาจรง ผดดาวตองรทศของตนเองกอน แลวจงหนหนาไปทางนน ถอแผนทไวตรงหนาใหทศเหนอของแผนทอยดานลาง ทศตะวนออกอยทางขวามอทศตะวนตกอยซายมอดาวทอยบนขอบฟาดานเหนอในแผนทดาวจะตรงกบครงโดมทองฟาดานเหนอ

เราสามารถทานวมอหรอมอทมคาแทนขนาดองศาตาง ๆ มาวางซอนกนไดเพอแทนขนาด

ของมมเงยทตองการวดได

22



เชน จะดดาวในวนท 20 สงหาคม เวลา 19.00 น. ใหหมนแผนกลมชองวนท 20 สงหาคมตรงกบขด 19.00 น. จะเหนดาวแพะกาลงขนทางทศตะวนออก

เกรดความร ในแผนทดาวจะบอกตาแหนงเฉพาะดาวฤกษเทานน สวนตาแหนงของดวงจนทรและดาวเคราะหไมได กาหนดไวในแผนทดาวเพราะทงดวงจนทรและดาวเคราะหมการเปลยนตาแหนงตลอดเวลา

ภาพท 8 แผนแผนทดาว ทมา : http://portal.edu.chula.ac.th/lesa_cd/assets/document/LESA212/1

/constellation/star_map_making/starmap_new2.jpg

23



ค าชแจง ใหนกเรยนดภาพตอไปนแลวตอบคาถาม (10 คะแนน)

โรงพยาบาล มสยด โรงเรยน

สวนสนก บานของฟดยล พระอาทตยก าลงขน

ทะเล น าตก ภเขา

บตรกจกรรมท 1 เรอง การก าหนดทศและปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

24



1. พระอาทตยขนทางทศใด .......................................................................................................................................... 2. มสยดอยทางทศใดของบานฟดยล .......................................................................................................................................... 3. ถาฟดยลออกจากบานเดนทางไปทางทศตะวนออกเฉยงใตจะไปทใด .......................................................................................................................................... 4. ถาฟดยลอยทภเขาจะตองเดนทางไปในทศใดจงจะถงโรงเรยน .......................................................................................................................................... 5. นาตกอยทางทศใดของโรงพยาบาล .......................................................................................................................................... 6. ถาฟดยลจะไปมสยด จะตองเดนทางไปทางทศใด .......................................................................................................................................... 7. ถาฟดยลไปเทยวสวนสนกจะตองเดนทางกลบบานไปทางทศใด .......................................................................................................................................... 8. ถาฟดยลอยากไปนาตกตองเดนทางไปทางทศใด .......................................................................................................................................... 9. มสยดอยทางทศใดของโรงเรยน .......................................................................................................................................... 10. พระอาทตยจะเคลอนทไปทางใด

..........................................................................................................................................

25



ค าชแจง ใหนกเรยนดภาพดาวบนทองฟาแลวหาดวงดาวตอไปน (10 คะแนน)

1.1 กลมดาวจระเข

1.2 กลมดาวหมเลก

1.3 ดาวเหนอ


วาดภาพลกษณะกลมดาวจระเข วาดภาพลกษณะกลมดาวจระเข

26



ค าชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปนใหถกตอง (10 คะแนน)

1. ทศ คอ

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

2. นกเรยนมวธบอกทศจากตาแหนงของพระอาทตยไดอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………...…………………………

3. ดาวเหนอ คอ

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

4. ดาวเหนอบนทองฟา มประโยชนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

5. การบอกตาแหนงของดวงดาวบนทองฟา มวธใดบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………


27



ค าชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปนใหถกตองโดยใช หนาขอทกลาวถกตอง และ

หนาขอทกลาวผด (๑๐ คะแนน)

...….. 1. ทศเปนสงทคนเราสมมตขน ….. 2. ตาแหนงของดวงอาทตยใชในการกาหนดทศตางๆ ได ….. 3. เขมทศคอเครองมอสาหรบใชหาทศทางลม ….. 4. ดาวเหนอ เปนดาวฤกษทสวางทสดในกลมดาวนายพราน ….. 5. นกสารวจอาศยดาวพลโตในการเดนเรอ ….. 6. เราสามารถคนหาดาวเหนอไดจากกลมดาวหมใหญ ….. 7. ดาวฤกษทสวางทสดในทองฟา (ยกเวนดวงอาทตย) คอดาวเหนอ ….. 8. กลมดาวหมใหญคนไทยรจกกนในนาม “กลมดาวจระเข” ….. 9. กลมดาวนายพรานคนไทยรจกกนในนาม “ดาวไถ” ….. 10. การอานแผนทดาวเปนจะทาใหเราดดาวหรอกลมดาวทปรากฏบนทองฟา ณ วน – เวลาใดไดอยางถกตอง








28



แบบทดสอบหลงเรยน ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกทสดเพยงคาตอบเดยวและทาเครองหมาย () ลงในกระดาษคาตอบ (10 คะแนน)

1. ขอใดกลาวถกตอง ก. ดวงจนทรบอกทศในเวลากลางคน ข. ดวงจนทรบอกทศในเวลากลางวน

ค. ดวงอาทตยบอกทศในเวลากลางคน ง. ดาวเหนอชวยบอกทศในเวลากลางคน

2. ขอใดเปนเหตผลทท าใหเราเหนดวงอาทตยขนและตก ก. โลกหมนรอบตวเอง ข. โลกหมนรอบดาวเหนอ ค. ดวงจนทรหมนรอบโลก ง. ดวงอาทตยหมนรอบโลก

3. ดาวเหนออยในสวนใดของกลมดาวหมเลก ก. ขา ข. ปาก ค. หาง ง. ลาตว

4. ขอใดเปนสาเหตของการเกดกลางวนและกลางคน ก. โลกหมนรอบตวเอง ข. ดวงจนทรหมนรอบโลก ค. โลกหมนรอบดวงจนทร ง. โลกโคจรรอบดวงอาทตย

29



5. ถาเราหนหนาไปทางทศเหนอ ดานซายมอของเราจะเปนทศอะไร ก. ทศใต ข. ทศตะวนตก ค. ทศตะวนออก ง. ทศตะวนออกเฉยงเหนอ

6. ดาวในขอใด มประโยชนตอชาวประมง ก. ดาวลกไก ข. ดาวเหนอ

ค. ดาวเตา ง. ดาวไถ

7. เราสามารถคนหาดาวเหนอจากกลมดาวใด

ก. ดาวสนขใหญ

ข. ดาวกระตายปา

ค. ดาวหมเลก

ง. แพะทะเล

8. จากภาพ A แสดงคามมเงยกองศา

ก. 1 องศา

ข. 3 องศา

ค. 5 องศา

ง. 10 องศา

30



9. กลมดาวหมใหญมชอเรยกอกอยางหนงวา

ก. ดาวเตา

ข. ดาวไถ

ค. ดาวจระเข

ง. ดาวนายพราน

10. เขมทศคอขอใด

ก. เครองมอวดกระแสลม

ข. เครองมอวดทศทางลม

ค. เครองมอชงมวลสาร

ง. เครองมอหาทศทาง

31



กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน

ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว


1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.


10

ชอ-สกล...........................................................................ชน.............................เลขท........

........ใ......................

32



ภาคผนวก

33



1. พระอาทตยขนทางทศใด ทศตะวนออก 2. มสยดอยทางทศใดของบานฟดยล ทศเหนอ 3. ถาฟดยลออกจากบานเดนทางไปทางทศตะวนออกเฉยงใต จะไปทใด ภเขา 4. ถาฟดยลอยทภเขาจะตองเดนทางไปในทศใดจงจะถงโรงเรยน ทศเหนอ 5. นาตกอยทางทศใดของโรงพยาบาล ทศตะวนออกเฉยงใต 6. ถาฟดยลจะไปมสยดจะตองเดนทางไปทางทศใด ทศเหนอ 7. ถาฟดยลไปเทยวสวนสนกจะตองเดนทางกลบบานไปทางทศใด

ทศตะวนออก 8. ถาฟดยลอยากไปนาตก ตองเดนทางไปทางทศใด

ทศใต 9. มสยดอยทางทศใดของโรงเรยน

ทศตะวนตก 10. พระอาทตยจะเคลอนทไปทางใด

สวนสนก

เฉลยกจกรรมท 1 เรอง การก าหนดทศและปรากฏการณขนตกของดวงดาว

34



ค าชแจง ใหนกเรยนดภาพดาวบนทองฟาแลวหาดวงดาวตอไปน (10 คะแนน)

1.1 กลมดาวจระเข

1.2 กลมดาวหมเลก

1.3 ดาวเหนอ


วาดภาพลกษณะกลมดาวจระเข วาดภาพลกษณะกลมดาวจระเข

35



ค าชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปนใหถกตอง (10 คะแนน) 1. ทศ คอ ทศเปนสงทคนเราสมมตขนโดยกาหนดตามตาแหนงทมองเหนดวงอาทตยขนจากขอบฟา และตาแหนงทมองเหนดวงอาทตยลบขอบฟาไป

2. นกเรยนมวธบอกทศจากตาแหนงของพระอาทตยไดอยางไร ตอนเชาสงเกตดวงอาทตยโผลขนมาจากขอบฟาดานหนง เรยกวาทศตะวนออก จากนนดวงอาทตยจะเคลอนตาลงกระทงตกลบขอบฟาอกดานหนงเรยกวาทศตะวนตก

3. ดาวเหนอ คอ

ดาวฤกษทสวางทสดในกลมดาวหมเลกและอยใกลกบขวฟาเหนอ

4. ดาวเหนอบนทองฟามประโยชนอยางไร

ใชบอกทศทางได

5. การบอกตาแหนงของดวงดาวบนทองฟา มวธใดบาง

การบอกตาแหนงของดวงดาวดวยคามมเงยและใชแผนทดาว

(ขนอยกบดลยพนจของครผสอนพจารณาจากความสมบรณของคาตอบ)





36



ค าชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปนใหถกตองโดยใช หนาขอทกลาวถกตอง และ

หนาขอทกลาวผด (10 คะแนน)

1. ทศ เปนสงทคนเราสมมตขน

2. ตาแหนงของดวงอาทตยใชในการกาหนดทศตางๆ ได

3. เขมทศ คอเครองมอสาหรบใชหาทศทางลม

4. ดาวเหนอ เปนดาวฤกษทสวางทสดในกลมดาวนายพราน

5. นกสารวจอาศยดาวพลโตในการเดนเรอ

6. เราสามารถคนหาดาวเหนอไดจากกลมดาวหมใหญ

7. ดาวฤกษทสวางทสดในทองฟา (ยกเวนดวงอาทตย) คอดาวเหนอ

8. กลมดาวหมใหญ คนไทยรจกกนในนาม “กลมดาวจระเข”

9. กลมดาวนายพราน คนไทยรจกกนในนาม “ดาวไถ”

10. การอานแผนทดาวเปนจะทาใหเราดดาวหรอกลมดาวทปรากฏบนทองฟา ณ

วน–เวลาใดไดอยางถกตอง








37



เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว


1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

รวม


10

ชอ-สกล...........................................................................ชน.............................เลขท....

......................

38



เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ชดท 6 เรอง การกาหนดทศ และปรากฏการณขน-ตกของดวงดาว


1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.


10

ชอ-สกล.......................................................................ชน.............................เลขท....

...........................

39



บรรณานกรม

ไมปรากฏชอผแตง. ปรากฎการณลมฟาอากาศ . (ออนไลน). ทมา : http:// www.bloggang.com/viewdiary.php?id=free4u&month=11-2009&date=05 &group=80&gblog=43. (11สงหาคม2554) ไมปรากฏชอผแตง. กลางวนและกลางคน . (ออนไลน). ทมา : http://portal. edu.chula.ac.th/lesa_cd/assets/document/LESA212/2/effect_astronomy/day_ni gth/daynigth.html.(11 สงหาคม 2554) สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย . แบบบนทกกจกรรม รายวชา พนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5. กรงเทพฯ : สกสค, 2551. เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. วทยาศาสตรป.5.พมพครงท 2. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน , 2551. ภาพการหมนรอบตวเองของโลกท าใหเกดการก าหนดทศ.(ออนไลน).เขาถงไดจาก:

http://www.wt.ac.th/~somyos/world/1/b02.jpg .สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2559

ภาพการก าหนดทศโดยใชต าแหนงของดวงอาทตย.(ออนไลน).เขาถงไดจาก: https://www.youtube.com .สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2559

ภาพดาวเหนอ.(ออนไลน).เขาถงไดจาก: http://portal.edu.chula.ac.th/lesa_cd/assets/document/LESA212/1/sky_watch/find_polaris/cas_circle.jpg.สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2559 ภาพกลมดาวจระเข.(ออนไลน).เขาถงได

จาก:http://www.wt.ac.th/~somyos/world/5/61.gif.สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2559

http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=free4u&month=11-2009&date=05

http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=free4u&month=11-2009&date=05

40



ภาพกลมดาวนายพราน.(ออนไลน).เขาถงไดจาก: ทมา : http://lecture.cs.buu.ac.th/~f53370/ass04/50534468/web/orion.JPG ภาพมมเงย.(ออนไลน). เขาถงไดจาก:www.chaiyaphum2.go.th.

สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2559 ภาพการวดมมเงยโดยใชนว.(ออนไลน).เขาถงไดจาก:

http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=1792133.สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2559 ภาพแผนแผนทดาว.(ออนไลน).เขาถงไดจาก:

http://portal.edu.chula.ac.th/lesa_cd/assets/document/LESA212/1 /constellation/star_map_making/starmap_new2.jpg. สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2559

http://lecture.cs.buu.ac.th/~f53370/ass04/50534468/web/orion.JPG

Documents

เรื่อง มารู้จัก น ้า ฟ้า และดวงดาวกันเถอะ · ก ชุดที่ 6 เรื่อง การก าหนดทิศ