Upload
wwwtipfakultesi-org
View
1.269
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Solunum sistemine ait Solunum sistemine ait semptom ve bulgularsemptom ve bulgular
DR.SERAP DİKTAŞDR.SERAP DİKTAŞ
SEMPTOMLAR1. Öksürük2. Balgam3. Hemoptizi4. Nefes darlığı5. Göğüs ağrısı
1. ÖksürükAkciğeri aspirasyondan koruyan fazla bronşiyal sekresyonlarınatılmasını sağlayan istemli veya istemsiz refleks yoldan oluşan ani patlayıcı eksprasyon manevrasıdır.
Öksürüğün istemli kolunun kontrolü beyin korteksinden,istemsiz refleks kolunun kontrolü ise medülla oblangatada bulunun öksürük merkezi tarafından idare edilir.
Öksürüğün fizyopatolojisinde başlıca iki farklı duyusal reseptör rol oynamaktadır.Hızlı adapte olan reseptörler ve nervus vagusun miyelinsiz C tipi sinir liflerindeki reseptörler.
Reseptörleri: (RAR, C lifleri)
•Burun, paranazal sinüsler (N.Trigeminus)•Farinks (N. Glossofaringikus)•Larenks, trakea, ana bronşlar,İnterstisiyum, mide (N. Vagus)•Perikard, diafram (N. Frenikus)
Öksürüğün iki temel fonksiyonu vardır;
– Alt solunum yollarına yabancı madde girişini engellemek– Alt solunum yollarından yabancı madde ve aşırı sekresyonları
temizlemek
Birçok durumda öksürüğün etkinliği azalabilir (multipl kosta kırıkları,operasyon sonrası ağrı nedeniyle,solunum
kas paralizilerinde, Guillian barre sendromu,MD,PM,AML,MG,yaşlılık,anestezi…)
Öksürük yetersiz kaldığında atelektazi,gaz değişiminde bozukluklar,pnömoni ve bronşektazi gelişimine neden olabilir.
Öksürük semptomunu incelerken;
Akut(4 hafta ) Kronik ( 8 hafta )
Paroksismal Sabah öksürüğü
Prodüktif Nonprodüktif Pozisyon
2. BALGAMMukus: trakeobronşiyal bezler ile trakeobronşial
ağacın tüm seviyelerrinde bulunan ve yüzey epitelindeki sekretuar hücreler olan goblet hücre sekresyonundan kaynaklanır.
Trakeobronşiyal sekresyonlar: Mukusa ilave olarak alveoler havayolu epiteli ve dolaşımdan kaynaklanan diğer sıvı ve çözünenleride içerir.normal bireyde günlük ortalama 0.1-0.3 mL lik sekresyon oluşur.
Balgam: Ekspektore edilen yada tükrük ile kontamine olmuş mukus,transüde olan serum proteinleri ve inflamatuar ve dökülen epitelyal hücrelerden oluşur.
Trakeobronşiyal sekresyonlar glikoprotein kısmı ve sol-faz proteinlerden (silyalar içinde hareketli) oluşur.Normal trakeobronşiyal sekresyonların %95-%98 ini su oluşturur.
Atropin ,vagal blokaj yada b-bloker sekresyonları azaltırken,B-adrenerjik stimülasyon müköz hücrelerden sekresyonu arttırır.
Balgam tipleriMukoid PürülanMukopürülanKanlıPaslıKötü kokuluSiyahÖzellikliVomik
3. HEMOPTİZİ
• Akciğer parankimi veya hava yollarından kaynaklanan kanamanın oral yolla ekspektorasyonudur.masif hemoptizi 600cc/2gün den fazla kan gelmesidir ve hemoptizilerin yaklaşık %3-10 unu oluşturur.
• Psödohemoptizi alt solunum yolu dışından kaynaklanan kanın alt solunum yollarına aspire edilmesiyle kan ekspektorasyonudur
• Akciğerler düşük basınçlı pulmoner arter ile yüksek basınçlı bronşial arterler tarafından beslenir ve masif kanama daha çok yüksek basınçlı bronşial arterlerden kaynaklanır.
Hemoptizi hematemez ayrımı önemli!!!
Hemoptizi nedenleri• İnfeksiyonlar• Bronşit • Bronşektazi• Pulmoner hastalıklar(PE,P.AV
malf.,P.HT.A.anev.)• Yabancı cisim • Maligniteler• Tüberküloz• Akc apsesi
4. NEFES DARLIĞI(DİSPNE)
----NEFES ALIP VERMENN BL NC NDE O LMAKTIR. . ---İ İ İ İ----NEFES ALIP VERMENN BL NC NDE O LMAKTIR. . ---İ İ İ İ
Sakin solunumda vücudun tükettiği enerjinin %5 nden daha azını solunum kasları kullanır.
Normal istirahatte solunum ortalama 16/dk dır ve her solunumda 600 cc hava alınır ve verilir.
Dispne çeşitleri
– İnspirasyon dispnesi– Eksprasyon dispnesi– Paroksismal dispne– İç çekmeli dispne– Akut dispne– Kronik dispne– Pozisyonel ?
* Ortopne * Platipne * trepopne * Ostodeoksiya
5. GÖĞÜS AĞRISIDoku hasarı sonucu açığa çıkan kinin, PG gibi
maddelerin reseptörleri uyarması sonucu oluşur.
Göğüs ağrısı viseral plevra ve akciğer parankimi dışındaki göğüs kafesindeki tüm yapılardan kaynaklanabilir.
Ağrı reseptörleri:Parietal plevraGöğüs duvarıTrakea, ana bronşlarLarenksMediastinal yapılarAbdominal yapılar
Göğüs ağrısı – santral(viseral)
ve – periferik(plöritik)
olarak 2 grupta sınıflanır.
Başlangıç şekli (Akut?)SüresiSolunumla ilişkisiLokalizasyonu, YayılımıTemasla ilişkisiHareketle ilişkisi
Göğüs ağrısı
FİZİK MUAYENE
İnspeksiyonPalpasyon
Parküsyon Oskültasyon
-İnspeksiyon-Hastanın yüz ve ekstiremitelerinin incelenmesi
Burun solunumu,Büzük dudak Stridor, wheeze (hırıltılı solunum) SiyanozÇomak parmakHipertrofik pulmoner osteoartropatiFlapping tremor
Hastanın pozisyonunun incelenmesiOrtopnePlatipneTrepopne
Toraks yüzeyinin incelenmesi *operasyon skarı*kan damarlarının görülmesi*pelerin tarzı ödem*veziküller (interkostal sinirler boyunca)*her iki hemitoraksın solunuma eşit katılması*çökük göğüs*donmuş göğüs*tietze hastalığı (ikinci kostanın kıkardakla
birleşme yerinde ağrılı şişlik *pulsatil şişlik*supraklaviküler çukur kaybı (lenf ganglion
büyümesi- superior sulkus tümörü)
Göğüs kafesinin şeklinin incelenmesi
Solunum hızı ve şeklinin incelenmesi
- Palpasyon-• Cilt altı amfizemi( kriptasyon)• Kosta kırığı (ağrı)• Her iki hemitoraksın solunuma eşit katılıp
katılmadığı (*üst lop muayenesi,orta lop lingula muayenesi alt lop muayenesi, diyafram hareketleri*)
• Trakea muayenesi (mediastenin yer değiştirmesi)• Vibrasyon torasik( taktil fremitus)
- perküsyon-
- oskültasyon-• Normal solunum sesleri
trakeal bronşiyalbronkovesikülerveziküler
• Patolojik solunum sesleri (ek sesler)kesintili ek sesler( kaba ve ince ral)kesintisiz ek sesler( wheeze, ronküs)plevra frotmmanı
• Konuşma sesleri( vokal rezonans)egofonibronkofonifısıltı pectorolokisi
Teşekkürler…