İnflamatuvar barsak hastalıkları

İnflamatuvar İnflamatuvar BarsakBarsak

HastalıklarıHastalıklarıProf Dr. Hülya Prof Dr. Hülya

ÇetinkayaÇetinkaya

İnflamatİnflamatuvuvar Barsak ar Barsak HastalıklarıHastalıkları

Ayrı birer antitedirler.Ayrı birer antitedirler. Epidemiyolojileri ve bazı klinik Epidemiyolojileri ve bazı klinik

görüntüleri benzerdir.görüntüleri benzerdir. Tedavileri benzerlikler gösterir.Tedavileri benzerlikler gösterir. Hastalık başlangıcında yaş dağılımı Hastalık başlangıcında yaş dağılımı

bimodal olup, en sık adolesan ve bimodal olup, en sık adolesan ve genç erişkinlerde görülmektedir.genç erişkinlerde görülmektedir.

Hastalık her iki cinsi de eşit oranda Hastalık her iki cinsi de eşit oranda etkilemektedir.etkilemektedir.

İnflamatuİnflamatuvvar Barsak ar Barsak HastalıklarıHastalıkları

Crohn H. yaşlılarda 2. bir sıklık artışı Crohn H. yaşlılarda 2. bir sıklık artışı yapar.yapar.

Bir grup hasta ise tam olarak Crohn veya Bir grup hasta ise tam olarak Crohn veya Ülseratif kolitÜlseratif kolit olarak sınıflanamayan bir olarak sınıflanamayan bir %10-20 lik grubu oluşturur%10-20 lik grubu oluşturur ( (İndetermine İndetermine kolitkolit))..

Beyazlarda, Yahudi ırkında ve yüksek Beyazlarda, Yahudi ırkında ve yüksek sosyoekonomik düzeyi olan gruplarda sosyoekonomik düzeyi olan gruplarda daha sık görülen hastalıklardır.daha sık görülen hastalıklardır.

Sıklıkları giderek artmaktadır.Sıklıkları giderek artmaktadır.

Barsağın İmmün Sistemini Barsağın İmmün Sistemini Dengeleyen ÖzelliklerDengeleyen Özellikler

Düzenleyen Faktörler

PROİNFLAMA-TUVARLAR

Etkiliyen NedenlerKoruyucu Faktörler

Luminal bakteriFMLP, LPS, PG-PSBakteriyel ve DiyetAntigenleri

Safra asitleri

Sindirim enzimleri

GENETİK

İmmün regülasyon

Barriyer fonksiyonu

ÇEVRESEL

Antibiyotikler,Diyet, Sigara, Stres, NSAID, infeksiyonlar

Geçirgen olmayan mukoza, Mukus, sIgA PGE, PGI2,IL-1ra, Kortizol, IL-4, IL-10, TGF-, VIP, somatostatin,Ts lenfositler, Glutamin KZYA

KRONİK İNFLAMASYONKRONİK İNFLAMASYONMediyatörler Arasındaki Mediyatörler Arasındaki

DengesizlikDengesizlikProinflamatuvarlarProinflamatuvarlar TNF-alfaTNF-alfa IL-1betaIL-1beta IL-8IL-8 IL-12IL-12 IFN-gamaIFN-gama

AntiinflamatuvarlarAntiinflamatuvarlar IL-4/IL-13IL-4/IL-13 IL-1raIL-1ra TGF-betaTGF-beta IL-10IL-10

TTHH diferansiasyonudiferansiasyonu TH0

TH2TH1

IFN- IL-4

Hücreselimmünite

Antikorüretimi

inhibisyon

TH3 TGF-

IL-10TGF

IL-12IL-18 Oral

Tolerans

APC

CD4+TH0

B 7.2

CD28

MHC II

Antijen

TCR

TH2

IL-4, 5, 13

IgE

Mast hc

APC

TLR

CD14 (LPS reseptörü)

CD4+TH0

B 7.1

TH1

IFN, IL-2, TNF

IL-10, PgE2

TH3 Tr1

TGFIg A

IL-10IFN

ORAL TOLERANSALERJİÜls Kolit Hc ARACILI İMMÜNİTE

(Crohn, Çölyak H)

(-)(-)

Kinaz ↑

IKBa ↓

NFKB ↑

PAMP(LPS)

B lenfosit Plazmosit

Fas

(-)

IL-12, -18IL-10, TGF

İBH da İmmünolojik İBH da İmmünolojik FaktörlerFaktörler

Gerard Rogler Update in İnflammatory Bowel Disease Pathogenesis,2004

EpidemiyolojileriEpidemiyolojileri

PrevPrevaalanslans Crohn H. 1Crohn H. 100-20000-200/ 100 000 / popülasyon/ 100 000 / popülasyon Ü.KolitÜ.Kolit. . 150-250150-250 / 100 000 / popülasyon / 100 000 / popülasyon

İnsidansİnsidans Crohn H.Crohn H.4-74-7/ 100 000 / popülasyon/ 100 000 / popülasyon Ü.Kolit.7-15Ü.Kolit.7-15 / 100 000 / popülasyon / 100 000 / popülasyon Türkiye verilerine göre Ülseratif Kolit Türkiye verilerine göre Ülseratif Kolit

Crohn Hasta- lığından daha sık Crohn Hasta- lığından daha sık görülmektedir.görülmektedir.

ÜLSERATİF KOLİT:ÜLSERATİF KOLİT:

Kolon ve rektumun tekrarlayıcı Kolon ve rektumun tekrarlayıcı mukozaya mukozaya sınırlı sınırlı inflamatuinflamatuvvar ve ülseratif ar ve ülseratif hastalığıdır.hastalığıdır.

Rektum hemen her zaman tutulur, Rektum hemen her zaman tutulur, proksimale uzanım gösterebilirproksimale uzanım gösterebilir

Etiyopatolojisi multifaktoriyeldir.Etiyopatolojisi multifaktoriyeldir. Genetik,infeksiyöz ajanlar, çevresel Genetik,infeksiyöz ajanlar, çevresel

faktörler suçlanmıştır.faktörler suçlanmıştır. Antijen veya yabancı bir ajana karşı Antijen veya yabancı bir ajana karşı

barsağın immün cevabının bozulmasıdır. barsağın immün cevabının bozulmasıdır.

EtiyopatogenezEtiyopatogenez

Genetik

Diyet

ÇevreselAllerjik

Psikojenik

İnfeksiyoz İmmünolojik

İBH DA SEMPTOMLARİBH DA SEMPTOMLARSemptom CH ÜK

N:386(%) N:185(%)

Karın Ağrısı 86 69

Diyare 78 93

Dışkıda Kan 49 95

Ağırlık Kaybı 80 55

Ateş 38 15

Perianal Lezyon 44 (pli:19,fissür:22 fistül:3 apse:5

7 (pli:3 fissür:5 fistül :0 apse:0

Artralji 17 8

Oral Ülser 28 8

Cilt Lezyonları 8 2

İBH DA BULGULARİBH DA BULGULAR

Bulgu Crohn Ülseratif Kolit

Rektal Kanama Nadir Sık

Abdominal Kitle Sık Görülmez

Renal Hastalık Nadir Hemen Her Zaman

İleal Tutulum Sık Görülmez

Perianal Hastalık Sık Çok Nadir

Striktür Sık Çok Nadir

Kesintili Lezyon Sık Çok Nadir

Transmural Tutulum Sık Çok Nadir

Kript Apsesi Daha Az Sık

Granüloma Sık Çok Nadir

Ülseratif Kolit Ülseratif Kolit : Klinik : Klinik ÖzelliklerÖzellikler--11

İntestinal Semptomlar :İntestinal Semptomlar : Asemptomatik intervaller ve akut Asemptomatik intervaller ve akut

ataklarla seyreder.ataklarla seyreder. Kronik devamlı tip çok nadirdir.Kronik devamlı tip çok nadirdir. Kanlı diyare, mukus, karın ağrısı , Kanlı diyare, mukus, karın ağrısı ,

tenesmus, palpasyonla karında tenesmus, palpasyonla karında hassasiyet sıklıkla karın sol alt hassasiyet sıklıkla karın sol alt kadranda kadranda

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit :Klinik :Klinik ÖzelliklerÖzellikler--22

Ekstraintestinal Semptomlar :Ekstraintestinal Semptomlar : Anemi, ateş, kilo kaybı , kendini kötü Anemi, ateş, kilo kaybı , kendini kötü

hissetme , artrit, eritema nodosum, hissetme , artrit, eritema nodosum, göz bulgularıgöz bulguları(üveit)(üveit)

Eşlik Eden Hastalıklar :Eşlik Eden Hastalıklar : Primer sklerozan kolanjit, amiloid, Primer sklerozan kolanjit, amiloid,

ankilozan spondilitankilozan spondilit, enteropatik , enteropatik artropatilerartropatiler

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit: Tutulum : Tutulum ŞekilleriŞekilleri

PankolitPankolit(hepatik fleksura proksimaline (hepatik fleksura proksimaline uzanan)uzanan): % 19: % 19

Sol kolitSol kolit(Splenik fleksuraya uzanan)(Splenik fleksuraya uzanan): % 27: % 27 ProktosigmoiditProktosigmoidit(Distal 60cm)(Distal 60cm): % 54: % 54 Kolonun distalinden (rektum ) başlayarak Kolonun distalinden (rektum ) başlayarak

hastalık yapar.hastalık yapar. Yalnızca kolonda hastalık yapar. Bununla Yalnızca kolonda hastalık yapar. Bununla

beraber ileoçekal valvin hastalığına bağlı beraber ileoçekal valvin hastalığına bağlı olarak ‘ backwash ileiti’ ortaya çıkabilir.olarak ‘ backwash ileiti’ ortaya çıkabilir.

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit: Klinik : Klinik Şekilleri Şekilleri

Hafif Orta ŞiddetliHafif Orta Şiddetli DiyareDiyare < 4 > 4 > 6 < 4 > 4 > 6 kanamakanama hafif orta şiddetli hafif orta şiddetli anemianemi yok hafif ciddi yok hafif ciddi ateşateş yok hafif ciddi yok hafif ciddi sedsedimim Normal Normal hafif y. Yüksekhafif y. Yüksek albuminalbumin normal hafif d. düşük normal hafif d. düşük

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:: Laboratuvar Laboratuvar BulgularıBulguları

Hastalık aktivitesi:Hastalık aktivitesi: Sed. Artışı , lökositoz , hemoglobin Sed. Artışı , lökositoz , hemoglobin

düşüklüğü , total protein azalması, düşüklüğü , total protein azalması, elektroforezde akut faz proteinlerin elektroforezde akut faz proteinlerin artması, C- reaktif protein artmasıartması, C- reaktif protein artması

Eksiklikler :Eksiklikler : Alb. Azlığı, hemog. Alb. Azlığı, hemog. ddüş. ,retikülositoz, üş. ,retikülositoz,

demir düş., ferritin düş., elekrolit boz.demir düş., ferritin düş., elekrolit boz.

Seroloji:Seroloji: ANCA+, ASCA- (%95 ÜK)(Ancak yanlış negatiflik fazla)ANCA+, ASCA- (%95 ÜK)(Ancak yanlış negatiflik fazla)

ÜK’te Rachmilewits Klinik Aktivite İndeksiÜK’te Rachmilewits Klinik Aktivite İndeksiKlinik Aktivite İndeksi Skor Klinik Aktivite İndeksi Skor 1-Haftalık Dışkı Sayısı1-Haftalık Dışkı Sayısı : :

< 18 0< 18 0

18-3518-35 11

36-6036-60 22

>60>60 332- Dışkıda Kanın Bulunması :2- Dışkıda Kanın Bulunması :

YokluğuYokluğu 0 0

AzlığıAzlığı 22

Fazlalığı 4Fazlalığı 43-Hastanın Genel Semptomatik 3-Hastanın Genel Semptomatik

Durumu :Durumu :İyiİyi 00

OrtaOrta 11

ZayıfZayıf 22

Çok ZayıfÇok Zayıf 3 3

4-Karın Ağrısı / Kramp Varlığı 4-Karın Ağrısı / Kramp Varlığı YokluğuYokluğu 00

HafifHafif 11

OrtaOrta 22

ŞiddetliŞiddetli 335- Kolitle Birlikte Ateş Varlığı5- Kolitle Birlikte Ateş Varlığı

37-38 °C37-38 °C 00

> 38 °C> 38 °C 336- Ekstra İntestinal Bulguların Varlığı :6- Ekstra İntestinal Bulguların Varlığı :

İritisİritis 33

Erythema NodosumErythema Nodosum33

ArthritisArthritis 337-Labroratuvar Bulguları :7-Labroratuvar Bulguları :Sedimantasyon Hızı > 50 mm / h Sedimantasyon Hızı > 50 mm / h

11Sedimantasyon Hızı > 100 mm / h Sedimantasyon Hızı > 100 mm / h

22Hemoglobin < 10 g/ dlHemoglobin < 10 g/ dl 4 4

Skor 4’e eşit yada altında ise remisyondadır.

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit : Teşhis : Teşhis

Endoskopi:Endoskopi: Aktif dönem:Aktif dönem: hiperemi, mukozal hiperemi, mukozal

damarlanmada azalma, mukozal damarlanmada azalma, mukozal granularite, temasla peteşi, kanama, granularite, temasla peteşi, kanama, mukus, iltihap,düz derin ve yüzeyel mukus, iltihap,düz derin ve yüzeyel ülserler, psödopolipler, sağlam saha ülserler, psödopolipler, sağlam saha yok, back-wash ileitiyok, back-wash ileiti

İnaktif dönem:İnaktif dönem: soluk atrofik soluk atrofik mukoza ile sporadik psödopoliplermukoza ile sporadik psödopolipler

Ülseratif Kolit Ülseratif Kolit :: EndoskopiEndoskopi

Remisyonda Ülseratif Kolit:Belirgin damarlanma yokIşık yansıması belirgin

Kronik ülseratif kolit:Haustrasyon kaybı dikkat çeker

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:Endoskopi:Endoskopi

Skar dokusu ve psödopolipler


Hafif derecede mukozal kanama odakları

İleri derecede mukozal kanama odakları(ok: psödopolip)


Akut Ülseratif Kolit: Ülserler ve spontan kanama odakları

ÜK - EndoskopiÜK - Endoskopi

• Spontan kanamalı mukoza •Diffüz ülserasyon

Ülseratif Kolitte Endoskopik Ülseratif Kolitte Endoskopik Aktivite İndeksiAktivite İndeksi

GranülasyonGranülasyon Yok Yok 00 Var Var 22

Vasküler GörünümVasküler Görünüm Normal Normal 00 Azalmış Azalmış 11 Kaybomuş Kaybomuş 22

FragiliteFragilite Yok Yok 00 Dokunma ile Dokunma ile 22 Spontan Spontan 44

Mukozal HasarMukozal Hasar Yok Yok 00 Hafif Hafif 22 Belirgin Belirgin 44

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:: RadyolojiRadyoloji

Granüler mukoza, ülserler, Granüler mukoza, ülserler, psödopolipler, haustral yapının kaybıpsödopolipler, haustral yapının kaybı

İlerlemiş dönemde : Barsakda İlerlemiş dönemde : Barsakda kısalma , kurşun boru görünümükısalma , kurşun boru görünümü

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit: Radyoloji: Radyoloji



ÜK de DarlıkÜK de Darlık KRK oranı oldukça KRK oranı oldukça

yüksek olarak yüksek olarak darlıktan başlar.darlıktan başlar.

Kolektomi kuvvetle Kolektomi kuvvetle düşünülmelidir.düşünülmelidir.

Darlıktan multipl Darlıktan multipl biyopsiler alınmalı biyopsiler alınmalı biyopsiler negatif olsa biyopsiler negatif olsa bile kolonoskopi 3-4 bile kolonoskopi 3-4 ayda bir tekrarlanmalıayda bir tekrarlanmalı

CT ile kolon CT ile kolon değerlendirilmelideğerlendirilmeli

ÜK – CH ayrımı ÜK – CH ayrımı yapılmalıyapılmalı

KRK Riskini ArttıranHastalık SüresiHastalığın YaygınlığıAilede KRK hikayesiPSKErken yaşta başlangıçBackwash ileitDarlıkDisplazi

KRK Riskini AzaltanKolonoskopik TakipTotal ProktokolektomiKemopreventif Tedavi

Mathy,C İnflamamtory bowel disease 2003

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:: HistolojiHistoloji

Kesintisiz polimorfonükleer Kesintisiz polimorfonükleer infiltrasyon, mukoza ile sınırlı kript infiltrasyon, mukoza ile sınırlı kript abseleri, kriptlerde dallanmaabseleri, kriptlerde dallanma ve ve distorsiyondistorsiyon, goblet hücrelerinde , goblet hücrelerinde azalma ve kayıpazalma ve kayıp

İBH DA AYIRICI TANIİBH DA AYIRICI TANI

ENFEKSİYÖZ ENFEKSİYÖZ HASTALIKLARHASTALIKLAR

Campylobacter jejuniCampylobacter jejuni SalmonellaSalmonella ŞigellaŞigella YersiniaYersinia GonoreGonore Clostridium difficleClostridium difficle E.Coli (Verotoksin E.Coli (Verotoksin

üreten)üreten) HSVHSV CMVCMV

ENFEKSİYÖZ OLMAYAN ENFEKSİYÖZ OLMAYAN HASTALIKLARHASTALIKLAR

İskemik kolitİskemik kolit DivertikülitDivertikülit RT KolitiRT Koliti Self-limited kolitSelf-limited kolit Kollajenöz kolitKollajenöz kolit Koroziv hasarıKoroziv hasarı Endoskopi travmalarıEndoskopi travmaları PsödomelanozisPsödomelanozis Pnömatozis koliPnömatozis koli EndometriozisEndometriozis

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:: Ayırıcı Ayırıcı TeşhisTeşhis

kolonun Crohn kolonun Crohn Hastalığı, Hastalığı,

iskemik kolit, iskemik kolit, radyasyon koliti, radyasyon koliti, kollajenöz kolit, kollajenöz kolit, ilaca bağlı ilaca bağlı

kolit/proktit, kolit/proktit, kolon karsinomukolon karsinomu

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit: Tedavi: TedaviHafif şiddetHafif şiddettteki olguların tedavisi:eki olguların tedavisi:

mesalazinemesalazine ( 5-ASA ) 2-4 g / gün /oral ( 5-ASA ) 2-4 g / gün /oral sulfasalazinesulfasalazine 4-6 g / gün / oral 4-6 g / gün / oral

proktit:proktit: mesalazine suppozituvarmesalazine suppozituvar/köpük/köpük veya veya

sulfasalazine supp. ve /veya sulfasalazine supp. ve /veya steroidsteroid lavman lavman

sol tip kolit:sol tip kolit: mesalazine lavman veya sulfasalazine lavman mesalazine lavman veya sulfasalazine lavman

ve /veya budesonide lavman veya steroid ve /veya budesonide lavman veya steroid lavmanlavman

Hafif – Orta Şiddetli Proktit ve Hafif – Orta Şiddetli Proktit ve ProktosigmoiditProktosigmoidit

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:: TedaviTedavi

Orta ŞiddetOrta Şiddettteki Olguların Tedavisi :eki Olguların Tedavisi :Hafif şiddetdeki olguların tedavisi + oral Hafif şiddetdeki olguların tedavisi + oral

prednisone 40-60 mg/günlük 10-14 gün, prednisone 40-60 mg/günlük 10-14 gün, sonra haftada 10 mg/gün doz sonra haftada 10 mg/gün doz

azaltılarak, daha sonra klinik düzelmeye azaltılarak, daha sonra klinik düzelmeye göre 5 mg/ gün azaltılarak tedaviye göre 5 mg/ gün azaltılarak tedaviye devam edilir.devam edilir.

Rektal budesonide veya steroid Rektal budesonide veya steroid lavmanlar verilmez. lavmanlar verilmez.

Hafif-Orta Hafif-Orta Sol Tip ÜKSol Tip ÜK

Ülseratif Kolit Ülseratif Kolit :: TedaviTedavi

Ciddi Şiddetdeki Olguların Tedavisi:Ciddi Şiddetdeki Olguların Tedavisi:PrednisonePrednisone 100 mg başlangıç veya daha 100 mg başlangıç veya daha

yüksek dozlarda gerekiyorsa yüksek dozlarda gerekiyorsa intravenözintravenöz verilir.verilir. Klinik özelliklere göre ve cevaba Klinik özelliklere göre ve cevaba göre mesalazine veya sulfasalazine veya göre mesalazine veya sulfasalazine veya olsalazine geçilir.olsalazine geçilir.

Total parenteral beslenme, elektrolit Total parenteral beslenme, elektrolit desteği, albumin, kan transfüzyonlarıdesteği, albumin, kan transfüzyonları

Anti-TNF ajanlarAnti-TNF ajanlar

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:: TedaviTedavi

Ciddi Şiddetdeki Olguların Ciddi Şiddetdeki Olguların Tedavisi :2Tedavisi :2

Koagülasyon faktörleri verilir.Koagülasyon faktörleri verilir. Septik tabloda ise :Septik tabloda ise :

Yoğun bakımda takip edilmeli, Yoğun bakımda takip edilmeli, gerekli ise bilhassa anaerob gerekli ise bilhassa anaerob mikroorganizmalara etkili mikroorganizmalara etkili antibiotikler örantibiotikler örnn: ciprofloxacin : ciprofloxacin verilmelidir. verilmelidir.

Ülseratif Kolit Ülseratif Kolit : Tedavi: Tedavi

Fulminant Gidişli Olgularda Fulminant Gidişli Olgularda Tedavi :Tedavi :

Steroide dirençli olgularda Steroide dirençli olgularda cyclosporin Acyclosporin A 4mg/kg/24 saat 4mg/kg/24 saat devamlı infüzyon şeklinde 1 hafta devamlı infüzyon şeklinde 1 hafta verilmelidir.verilmelidir.

Alternatif olarak Alternatif olarak tacrolimustacrolimus oral oral veya veya İ.V.İ.V. verilebilir. verilebilir.

Anti-TNFAnti-TNF

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit: Tedavi: Tedavi

Kronik Aktif Kronik Aktif Ülseratif KolitÜlseratif Kolit Tedavisi : Tedavisi :AzathioprineAzathioprine 1 1,,5 – 25 – 2,,5 mg/kg/gün (5 mg/kg/gün (etkisi 3-etkisi 3-

6 ay sonra başlar6 ay sonra başlar) ilk olarak akut tedavinin ) ilk olarak akut tedavinin ilaçları ile kombine edilir. ilaçları ile kombine edilir.

Steroid bağımlı veya steroid rezistans Steroid bağımlı veya steroid rezistans olgularda ve ciddi ataklarda tercih edilir.olgularda ve ciddi ataklarda tercih edilir.

Gastrointestinal intolerans var ise alternatif Gastrointestinal intolerans var ise alternatif olarak olarak 6- mercaptopurine6- mercaptopurine 1-1 1-1,,2525 mg/kg kul.mg/kg kul.

Anti-TNF, remisyon indüksiyonu ve Anti-TNF, remisyon indüksiyonu ve idamesinde etkiliidamesinde etkili

KomplikasyonlarKomplikasyonlar

LokalLokal Masif kanama % 3Masif kanama % 3 Fulminan kolit % 15Fulminan kolit % 15 Striktür % 10 Striktür % 10

(malignite!)(malignite!) KRK 8y’dan sonra KRK 8y’dan sonra

%0,5/yıl%0,5/yıl

EkstraintestinalEkstraintestinal Üveit, episkleritÜveit, episklerit Eritema nodozum, Eritema nodozum,

pyoderma pyoderma gangrenozumgangrenozum

Enteropatik artropatiEnteropatik artropati PSKPSK Akciğer hastalığıAkciğer hastalığı TromboembolilerTromboemboliler Otoimmün hemolitik Otoimmün hemolitik

anemianemi

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit:: Toksik Toksik MegakolonMegakolon

Çok ciddi bir komplikasyondur.Çok ciddi bir komplikasyondur. Hastanın genel durumu bozulur.Hastanın genel durumu bozulur. Toksik bir tablo içerisindedir.Toksik bir tablo içerisindedir. Ayakta Ayakta direkt karın grafisinde transvers direkt karın grafisinde transvers kolon çapı 6 cm den geniştir.kolon çapı 6 cm den geniştir.

Akut kolon dilatasyonu (Toksik megakolon)

Akut fulminan kolitlerin yaklaşık % 9‘ unda görülür.

Olguların %9O' ında acil cerrahi girişim gerektiren ve fatal sevirli olabilen bir komplikasyondur.

Nedeni kesin olarak bilinmemekledir. Ancak mevcut mukozal lezyonlar sonucu

inflamasyona uğrayan kas tabakası, tedavi amacıyla kullanılan antikolinerjik ajanlar, opium alkaloidleri ve sedatiflerin yanı sıra ishale bağlı gelişen hipopotaseminin de etkisiyle kontraksiyon gücünü kaybeder.

Toksik megakolon gelişmesi ile mevcut ishalin kesilmesine rağmen hastanın genel durumu bozulmaya devam eder.

Gaz ve gaita çıkmadığı halde pis kokulu bir akıntı gelmeye başlar.

Karında ağrılı distansiyon vardır. Çoğu kez 39-40 dereceyi bulan ateş

bulunur.

Toksik Megakolon Kriterleri (Jalan):

1-Kolon distansiyonunun radyografık tespiti.2-Ateşin 38 derecenin üzerinde olması,3-Kalp hızının dk’da 120‘nin üzerinde olması,4- BK’nin10500/mm3 üzerinde bulunması,5-Anemi varlığıdır.

Bu bulguların en az üçünün varlığına ilaveten; Dehidratasyon, Elektrolit bozuklukları, Mental değişiklikler, Hipotansiyon Semptomlardan en az bir tanesinin birlikte bulunması

gereklidir.

Toksik megakolon gelişimini tetikleyen

durumlar Hipokalemi, hipomagnezemi Baryum enema Steroid ve 5-ASA tedavilerinin

kesilmesi Narkotik antidiyareik ilaçlar Antikolinerjikler Çeşitli kemoterapötik ajanlar Kolonoskopik tetkikler

Toksik megakolon tedavisi

Erken müdahele çok önemlidir. Geç kalındığında septik şok, perforasyon,

peritonit gelişebilir (%30 mortalleşir). Erken dönemde tedavi edildiğinde mortalite

%4’tür. Kolon dekompresyonu (nazogastrik, uzun

kolonik tüplerle), İV hidrasyon, nutrisyon, elektrolit replasmanı, İV antibiyotik, İV metilprednizolon (1 mg/kg/g, 3-5 gün) 48-72 saatte düzelme olmazsa cerrahi (total

kolektomi)

Kolitis ÜlserozKolitis Ülserozaa:: Toksik Toksik MegakolonMegakolon

Ülseratif KolitÜlseratif Kolit : :Tedavi Sırasında RemisyonTedavi Sırasında Remisyon

Mesalazine ile tedavinin devamı 1.5-2 Mesalazine ile tedavinin devamı 1.5-2 g/ gün veya sulfasalazine 2 x 1.5 g g/ gün veya sulfasalazine 2 x 1.5 g /gün /gün

Proktit ve sol kolon kolitde Proktit ve sol kolon kolitde suppozituvar ve lavman şekillerisuppozituvar ve lavman şekilleri

Probiyotikler , lifli uygun gıdalarProbiyotikler , lifli uygun gıdalar Eksikliklerin yerine konması örğ. Eksikliklerin yerine konması örğ.

Demir rep. Antidiareyik ajanlar ishal Demir rep. Antidiareyik ajanlar ishal durum. Kull.durum. Kull.

Ülseratif Kolit: Ülseratif Kolit: Cerrahi Cerrahi TedaviTedavi

Rektal mukozektomi ile kolektomi , Rektal mukozektomi ile kolektomi , ileoanal anastomozis ve pelvik ileoanal anastomozis ve pelvik enterik poşun düzenlenmesienterik poşun düzenlenmesi

Proktokolektomi ile geçici ileostomiProktokolektomi ile geçici ileostomi Kolektomi ve derin ileo-rektal Kolektomi ve derin ileo-rektal

anastomozanastomoz Hayat boyu endoskopik kontrol Hayat boyu endoskopik kontrol

(karsinoma için)(karsinoma için)

CROHN HASTALIĞICROHN HASTALIĞI

Ağızdan anüse kadar bütün GİS Ağızdan anüse kadar bütün GİS tutan etyolojisi bilinmeyen , tutan etyolojisi bilinmeyen , transmural seyreden bir inflamatuar transmural seyreden bir inflamatuar hastalıkdır. Segmanter tutulum hastalıkdır. Segmanter tutulum gösterir. Hasta bölgeler yanında gösterir. Hasta bölgeler yanında sağlam alanlar ( skip arealar ) sağlam alanlar ( skip arealar ) gösterir.gösterir.

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: EtiyopatolojiEtiyopatoloji--11

Bakteri: Mikobakteri , psödomonas , Bakteri: Mikobakteri , psödomonas , fizyolojik ve / veya patojenik intestinal fizyolojik ve / veya patojenik intestinal floraflora

ViruslerVirusler Gıda allerjileri : Rafineri şekerler , Gıda allerjileri : Rafineri şekerler ,

katkı maddeleri , yabancı proteinler , katkı maddeleri , yabancı proteinler , düşük lifli gıdalardüşük lifli gıdalar

Çevresel faktörler :Sigara , endüstri Çevresel faktörler :Sigara , endüstri şehrinde yaşamaşehrinde yaşama

CrCroohn Hastalığı:hn Hastalığı: EtiyolojiEtiyoloji--22

Antijenler barsağı etkiler.Antijenler barsağı etkiler. Barsağın patolojik immün cevabı :Barsağın patolojik immün cevabı : immün sistemin defekti , immün immün sistemin defekti , immün

toleransın bozulması , mukozal immün toleransın bozulması , mukozal immün sistemin aktivasyonu ( proinflamatuvar sistemin aktivasyonu ( proinflamatuvar sitokinler )sitokinler )

Predispozan genetik faktörler : Polijenik Predispozan genetik faktörler : Polijenik orijin multiple risk genler örğ: NOD2-gen orijin multiple risk genler örğ: NOD2-gen kromozom 16 ), ailevi risk ve etnik kromozom 16 ), ailevi risk ve etnik gruplargruplar

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: Klinik Klinik ÖzelliklerÖzellikler

Asemptomatik veya düşük semptomatik Asemptomatik veya düşük semptomatik intervaller ile değişen akut ataklarlarla sey.intervaller ile değişen akut ataklarlarla sey.

İntestinal semptomlar:Karın İntestinal semptomlar:Karın ağrısı ,özellikle postprandiyal diyare nadir ağrısı ,özellikle postprandiyal diyare nadir kanlı dışkı , malabsorbsiyon bulguları, anal kanlı dışkı , malabsorbsiyon bulguları, anal lezyonlarlezyonlar

Ekstraintestinal semptomlar : Anemi ,ateş, Ekstraintestinal semptomlar : Anemi ,ateş, kendini hasta hissetme , kilo kaybı, artrit , kendini hasta hissetme , kilo kaybı, artrit , eritema nodosum , sekonder eritema nodosum , sekonder amenore ,aftöz stomatit, göz bulgularıamenore ,aftöz stomatit, göz bulguları

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: Klinik Klinik BulgularBulgular

Hassasiyet , palpasyonla karın Hassasiyet , palpasyonla karın ağrısı ,pal-pasyonla karında sertlik , ağrısı ,pal-pasyonla karında sertlik , sağ alt kadranda kitle ele sağ alt kadranda kitle ele gelmesi ,anal fistüller , periproktit gelmesi ,anal fistüller , periproktit abseleri , safrataşları ( ince barsak abseleri , safrataşları ( ince barsak tutulumlarında ) , nadir olarak tutulumlarında ) , nadir olarak amiloid , ankilozan spondilitamiloid , ankilozan spondilit

Crohn Hastalığında dilde aftlar



Pyoderma gangrenosum

Crohn Hastalığı: Crohn Hastalığı: LokalizasyonLokalizasyon

Özafagus,Özafagus, mide , duodenum % 3-5mide , duodenum % 3-5 İnce ve kolon % 40- 55İnce ve kolon % 40- 55 İnce barsak % İnce barsak % 80 , % 50 ileokolit80 , % 50 ileokolit Kolon % 20-25Kolon % 20-25 , bunun % 50 i , bunun % 50 i

rektum tutulumlurektum tutulumlu Rektum % 11-26Rektum % 11-26 Anorektal hastalık % 30-40Anorektal hastalık % 30-40

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: Klinik Klinik SeyirSeyir

İnflamatuİnflamatuvvar ar (lüminal) (lüminal) tiptip Stenozan tipStenozan tip FistFistüülizan tip :lizan tip : 1-Fist1-Fistüülizan ile penetre tiplizan ile penetre tip 2-Sağ alt kadranda kitle ile olan tip2-Sağ alt kadranda kitle ile olan tip

Crohn Hastalığı :Crohn Hastalığı : Laboratuvar Bulguları Laboratuvar Bulguları--11Hastalık aktivitesini gösterenler :Hastalık aktivitesini gösterenler : Sedimantasyon artışıSedimantasyon artışı LökositozLökositoz HHemoglobinde azalmaemoglobinde azalma Total proteinde azalmaTotal proteinde azalma Elekroforezde akuElekroforezde akutt faz faz

proteinlerinde artışproteinlerinde artış C-reaktif proteinde artışC-reaktif proteinde artış

Crohn Hastalığı: Crohn Hastalığı: Laboratuvar BulgularıLaboratuvar Bulguları--22

Eksiklikler :Eksiklikler : Albumin düşüklüğüAlbumin düşüklüğü Demir ve ferritinde azalmaDemir ve ferritinde azalma Transferrinde artmaTransferrinde artma VitamiVitaminn B12 , folat , çinko ve B12 , folat , çinko ve

magneziyum da azalma magneziyum da azalma Elektrolit bozukluklarıElektrolit bozuklukları

CH Aktivite İndeksi (CDAI)CH Aktivite İndeksi (CDAI) Defekayon sayısıDefekayon sayısı x 2x 2 (7 gün)(7 gün) Karın AğrısıKarın Ağrısı yok:0 hafif:1,yok:0 hafif:1,orta şiddetli:2 orta şiddetli:2 x5x5şiddetli:3 şiddetli:3 Genel durumGenel durum iyi:0 iyi:0 hafif kötü:1 hafif kötü:1 x7x7kötü:2 kötü:2 çok kötü:3 çok kötü:3 Komplikasyon sayısıKomplikasyon sayısı x20x20

Diyare için ilaç kullanımıDiyare için ilaç kullanımı evet:1 evet:1 x30 x30 hayır:0 hayır:0 Karında kitleKarında kitle yok:0 yok:0 süpheli:2 süpheli:2

x10x10 belirgin:5 belirgin:5 Hemotokrit Hemotokrit erkek:47-Htc erkek:47-Htc

x6x6kadın:42-Htc kadın:42-Htc Ağırlığın Ağırlığın DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi

X100X100 (1-VA/SVA) (1-VA/SVA)

Toplam Skor:600<150 :Remisyon150-210: hafif aktivite 220-450 orta şiddetli aktivite>450 şiddetli aktivite

Crohn Hastalığı: TeşhisCrohn Hastalığı: Teşhis

Endoskopi :Endoskopi : Aftöz lezyonlar , normal veya inflame Aftöz lezyonlar , normal veya inflame

mukozada ülserler ,fissural ülserler , mukozada ülserler ,fissural ülserler , kaldırım taşı rölyefi , lümenin kaldırım taşı rölyefi , lümenin daralması ile stenotik görünüm , daralması ile stenotik görünüm , segmental devamlılık göstermeyen segmental devamlılık göstermeyen görünümgörünüm

Eğer gerekli ise ince barsak teşhisi Eğer gerekli ise ince barsak teşhisi için kapsül endoskopi yapılmasıiçin kapsül endoskopi yapılması

Crohn Hastalığı: Crohn Hastalığı: EndoskopiEndoskopi

Asimetrik patern (barsak duvarının bir Bölümünde damar yapı normal)

Remisyonda Crohn ileiti

Crohn Hastalığı: Crohn Hastalığı: EndoskopiEndoskopi

Erken dönemde aftöz lezyonlar

Longitidunal, lineer ülserler

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: EndoskopiEndoskopi

Harita tarzı ülserler

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: EndoskopiEndoskopi

Kanamalı ülserler İleoçekal valvde stenoz

Crohn-EndoskopiCrohn-Endoskopi

•Kaldırım taşı

•Fokal ülser

CH da DarlıkCH da Darlık İzlem pediatrik İzlem pediatrik

kolonoskopi ile kolonoskopi ile yapılmalıdır.yapılmalıdır.

Hastalığın süresi 20 Hastalığın süresi 20 yıldan fazla ise %25 yıldan fazla ise %25 oranında KRK oranında KRK gelişebilir.gelişebilir.

Cerrahi veya Cerrahi veya segmental rezeksiyon segmental rezeksiyon düşünülmelidir.düşünülmelidir.

6 cm in altındaki 6 cm in altındaki darlıklarda balon darlıklarda balon dilatasyon uygulanırdilatasyon uygulanır

Daha uzun darlıklarda Daha uzun darlıklarda perforasyon riskinden perforasyon riskinden dolayı dilatasyon dolayı dilatasyon uygulanmamalıdır.uygulanmamalıdır.

CrohnCrohn fistülleri fistülleri

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: Radyoloji Radyoloji

Ülserler,Ülserler, kaldırım taşı manzarası , kaldırım taşı manzarası , barsak çapında daralma , duvar barsak çapında daralma , duvar kalınlığı , fistüller ,lümende daralmaya kalınlığı , fistüller ,lümende daralmaya bağlı stenozlar ,segmental görünümler.bağlı stenozlar ,segmental görünümler.

Komplikasyonları göstermek için Komplikasyonları göstermek için ( fistül ve abseler ) CT ve MRI( fistül ve abseler ) CT ve MRI

USG : Barsak duvar kalınlığını , USG : Barsak duvar kalınlığını , stenozları ,karındaki abse, tümöral stenozları ,karındaki abse, tümöral yapıları ve fistülleriyapıları ve fistülleri

Crohn Crohn Hastalığı :RadyolojiHastalığı :Radyoloji

Crohn Hastalığı: Crohn Hastalığı: RadyolojiRadyoloji

Crohn Hastalığı-Baryumlu Grafi

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: HistolojiHistoloji

Lenfositik infiltrasyon , Lenfositik infiltrasyon , transmural ,kesintili yayılım ,fokal transmural ,kesintili yayılım ,fokal lenfoid hiperplazi , barsalenfoid hiperplazi , barsakk duvarının duvarının bütün katlarında fibrozis , fissürler , bütün katlarında fibrozis , fissürler , submukozada epiteloid hücre submukozada epiteloid hücre granulomları ( % 30-60) , nadir kript granulomları ( % 30-60) , nadir kript abseleriabseleri,, goblet hücreler kolonda goblet hücreler kolonda değişmez.değişmez.

İBH DA HİSTOPATOLOJİİBH DA HİSTOPATOLOJİ

Histopatalojik Bulgular ÜK CH

Kript apsesi yaygın fokal

Kript distorsiyonu var yok

Kript atrofisi var yok

Submukozal enflamasyon nadir yoğun

Submukozal lenfoid foliküller görülmez Çok sık

Granülom yok var

Goblet hücrelerinde azalma var yok

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: Ayırıcı Ayırıcı TeşhisTeşhis

Enterokolite sebep olan infeksiyöz Enterokolite sebep olan infeksiyöz ajanlar :ajanlar :

Campylobacter jejuni / coli , Yersinia Campylobacter jejuni / coli , Yersinia ente-rokolitica , Salmonella , Shigella , ente-rokolitica , Salmonella , Shigella , Ameba , ChylamydiaAmeba , Chylamydia

Psödomembranöz kolitis ( Clostrium Psödomembranöz kolitis ( Clostrium difficile ) , iskemik kolit , radyasyon koliti difficile ) , iskemik kolit , radyasyon koliti ,,ülseratif kolitülseratif kolit kollajenöz kolit ,ilaca bağlı kollajenöz kolit ,ilaca bağlı kolit ,akut apandisit , barsak kanserikolit ,akut apandisit , barsak kanseri

İBH ‘DA TEDAVİİBH ‘DA TEDAVİ

SulfasalazinSulfasalazin Mesalamin (5-ASA)Mesalamin (5-ASA) Kortikosteroidler (CS)Kortikosteroidler (CS) AntibiyotiklerAntibiyotikler

MetronidazolMetronidazol SiprofloksasinSiprofloksasin

İmmünsüpressiflerİmmünsüpressifler Azatioprin (Aza)Azatioprin (Aza) 6-merkaptopurin (6-6-merkaptopurin (6-

MP)MP) Metotreksat (Mtx)Metotreksat (Mtx) Mikofenolat mofetil Mikofenolat mofetil

(MFM)(MFM) Siklosporin (Cyc)Siklosporin (Cyc) Takrolimus (FK-506)Takrolimus (FK-506)

• İmmünmodülatörler İnfliksimab (Anti-TNF-) CD4 monoklonal antikoru ICAM-1 oligosens

antinukleotidi NFKB oligosens

antinukleotidi JNK inhibitörleri IL-12, IL-18 antikorları IL-1ra, IL-10, PPAR-

agonistleri

• Cerrahi

Crohn Hastalığı: TedaviCrohn Hastalığı: Tedavi--11

Akut inflamatuar atağın tıbbi Akut inflamatuar atağın tıbbi tedavisi :tedavisi :

Hafif-Orta Şiddetdeki Atağın Hafif-Orta Şiddetdeki Atağın Tedavisi 1 :Tedavisi 1 :

Mesalazine 3-4 g / gün oral ve / veya Mesalazine 3-4 g / gün oral ve / veya Budesonide 9 mg / gün oralBudesonide 9 mg / gün oral ileoçekal lokalizasyon olacakileoçekal lokalizasyon olacak ekstraintestinal semptomlar olmayacakekstraintestinal semptomlar olmayacak

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı: TedaviTedavi--22

Hafif - Orta Şiddetdeki atağın Hafif - Orta Şiddetdeki atağın tedavisi :2tedavisi :2

Rektum veya distal kolon tutulumu Rektum veya distal kolon tutulumu var isevar ise

Mesalazine ile lokal tedavi : Mesalazine ile lokal tedavi : SupSupppozituvar veya lavmanlar ozituvar veya lavmanlar Steroid lavmanlar Steroid lavmanlar Budesonide lavmanlarBudesonide lavmanlar


Orta - Ciddi Şiddetdeki Atakların Orta - Ciddi Şiddetdeki Atakların Tedavisi :Tedavisi :

Prednisone oral olarak Prednisone oral olarak verilir.Nadiren gerekli ise İ.V verilir.Nadiren gerekli ise İ.V uygulanır.1. Hafta 60 mg / gün sonra uygulanır.1. Hafta 60 mg / gün sonra önce 10 mg / haftada , sonra 5 mg / önce 10 mg / haftada , sonra 5 mg / haftada klinik duruma göre azaltılır.haftada klinik duruma göre azaltılır.

Eğer gerekli ise lokal tedavi ilave Eğer gerekli ise lokal tedavi ilave edilir.edilir.


AzathiopAzathiopuurine :rine : 2-2.5mg / kg / gün ( etkisi 3-6 ay sonra 2-2.5mg / kg / gün ( etkisi 3-6 ay sonra

) başlar. ) başlar. Ciddi seyirli sık ataklar gösteren Ciddi seyirli sık ataklar gösteren

hastalardahastalarda Steroid bağımlı veya steroide Steroid bağımlı veya steroide

rezistans hastalıkdarezistans hastalıkda Kronik aktif seyirli olgularda ve kalıcı Kronik aktif seyirli olgularda ve kalıcı

fistüllerdefistüllerde


Alternatif İlaçlar :Alternatif İlaçlar : Elemental diyet :4-12 hafta ince barsak Elemental diyet :4-12 hafta ince barsak

tutulumu olgularında naztutulumu olgularında nazoo-duodenal tüble-duodenal tüble Metronidazole 500-1000 mg/ gün en az 4 Metronidazole 500-1000 mg/ gün en az 4

hafta , Antibiyotik örğ: ciprofloxacinhafta , Antibiyotik örğ: ciprofloxacin Methotrexate 15-25 mg / haftada İ.M / oralMethotrexate 15-25 mg / haftada İ.M / oral İnfliximab ciddi seyirli dirençli olgularda İnfliximab ciddi seyirli dirençli olgularda

5mg/ kg İ:V tek doz veya 8 haftada bir 5mg/ kg İ:V tek doz veya 8 haftada bir tekrartekrar

TNFa antikorların gelişimi

1. Fare

2. Kimerik

3. İnsansı

4. İnsan proteini

%10 fare proteini

İnsan(fare proteini yok)

%25 fare proteini

%100 fare proteini

Adalimumab (D2E7)

Infliximab

CDP571CDP870

İnfliksimabla dirençli ülser, fistüllerin iyileşmesi

van Dullemen HM et al. Gastroenterology. 1995;109:129.

Tedavi öncesi Tedaviden 4 hafta sonra

Present DH, et al. N Engl J Med. 1999;340:1398–1405.

Tedavi öncesi

2. hf2. hf

10. hf10. hf 1818. hf. hf

İnfliksimabla dirençli ülser, fistüllerin iyileşmesi

van Dullemen HM et al. Gastroenterology. 1995;109:129.Present DH, et al. N Engl J Med. 1999;340:1398–1405.

İnfliksimab sonrası mukozal ve

histopatolojik düzelme


Tedavi Sırasında Remisyon :Tedavi Sırasında Remisyon : Mesalazine 1.5-2 g / gün oral devamlı Mesalazine 1.5-2 g / gün oral devamlı

bilhassa postoperatif olgulardabilhassa postoperatif olgularda AzathipAzathipuurine ile birlikte primer tedavi rine ile birlikte primer tedavi

etkisini artırmak için en az 4 yıletkisini artırmak için en az 4 yıl Yüksek lifli gıdalar stenozu olmayan Yüksek lifli gıdalar stenozu olmayan

olgularda,olgularda, m mutlak sigara içilmemesiutlak sigara içilmemesi, , eeksik vitamin, demir ve elekksik vitamin, demir ve elekttrolit rolit desteğidesteği..

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı:Ekstraintestinal Tutulumlar Ekstraintestinal Tutulumlar Göz :Episklerit , üveit , konjunktivit Göz :Episklerit , üveit , konjunktivit Vasküler : Vaskülit , tromboembolizmVasküler : Vaskülit , tromboembolizm Karaciğer: Yağlı K.C ,KAH , PSK ,KolanjitKaraciğer: Yağlı K.C ,KAH , PSK ,Kolanjit Eklem: Periferik artropati, sakroileit,sp.dilitEklem: Periferik artropati, sakroileit,sp.dilit Kalp :Plöroperikardit ,miyokarditKalp :Plöroperikardit ,miyokardit Böbrek:Oksalat taşları , böbrek tübüler has.Böbrek:Oksalat taşları , böbrek tübüler has. Deri:Eritema nodosum ,pyoderma gangren.Deri:Eritema nodosum ,pyoderma gangren.

Crohn Hastalığı:Crohn Hastalığı:Ekstraintestinal Tutulumlar Ekstraintestinal Tutulumlar

Crohn Hastalığı: Crohn Hastalığı: KomplikasyonlarKomplikasyonlar--11

Sıklıkla Görülenler :Sıklıkla Görülenler : Stenozları takiben akut komplet Stenozları takiben akut komplet

ileus veya kronik subileusileus veya kronik subileus Perforasyon veya peritonitPerforasyon veya peritonit Karında abselerKarında abseler Septik-toksik durumSeptik-toksik durum İlaç tedavisine dirençİlaç tedavisine direnç

KomplikasyonlarKomplikasyonlar--22

Nadir Görülenler :Nadir Görülenler : Ciddi kanamaCiddi kanama Toksik megakolonToksik megakolon Ureteral obstruksiyonUreteral obstruksiyon Ciddi ekstraintestinal semptomlarCiddi ekstraintestinal semptomlar Eşlik eden hastalıklarEşlik eden hastalıklar Kolon kanseri ( ince barsak ? )Kolon kanseri ( ince barsak ? )

KomplikasyonlarKomplikasyonlar--33

Fistüller :Fistüller : Vissero- visseralVissero- visseral Vissero- kutanözVissero- kutanöz Vissero- vesikal ( üriner sistem Vissero- vesikal ( üriner sistem

infeksiyonları )infeksiyonları ) RektovaginalRektovaginal

Cerrahi TedaviCerrahi Tedavi

Tutulan ince veya kalın barsağın Tutulan ince veya kalın barsağın rezeksiyonu : Mutlak sağlam barsak rezeksiyonu : Mutlak sağlam barsak kısımları ile anastomoz yapılmalıdır.kısımları ile anastomoz yapılmalıdır.

Mümkün olduğu kadar geniş Mümkün olduğu kadar geniş rezeksiyonlardan kaçınılmalırezeksiyonlardan kaçınılmalı

Fistüller tedaviye dirençli ise cerrahi Fistüller tedaviye dirençli ise cerrahi seton yerleştirilmelidirseton yerleştirilmelidir

Health & Medicine

İnflamatuvar barsak hastalıkları