Baş AğRıSı

Dr.Dr. BengBengüü MUTLUMUTLU

TTüüm acil servis bam acil servis başşvurularvurularıınnıınnyaklayaklaşışık % 4k % 4’ü’ü babaşş aağğrrııssııddıırr

Acil doktorunun asAcil doktorunun asııl gl göörevi yarevi yaşşamamııtehdit eden batehdit eden başş aağğrrııssıı nedenlerininedenlerinitantanıımlamaktmlamaktıırr

HayatHayatıı tehdit eden ikincil batehdit eden ikincil başşaağğrrıılarlarıınnıınn hhıızlzlıı tantanııssıı, birincil ba, birincil başşaağğrrıılarlarıınnıın ise hn ise hıızlzlıı tedavisitedavisi öönemlidirnemlidir

EPEPİİDEMDEMİİYOLOJYOLOJİİ

Migren kadMigren kadıınlarda %17, erkeklerdenlarda %17, erkeklerde%5 oran%5 oranıında gnda göözlenirzlenir

Acil servise yapAcil servise yapıılan balan başşvurularvurularıınn ççooğğuuprimerprimer babaşş aağğrrııssııddıırr

Fakat %3,8 oranFakat %3,8 oranıındanda sekondersekonder babaşşaağğrrıılarlarıına da rastlanna da rastlanıırr

KRKRİİTTİİK SEKONDERK SEKONDERNEDENLERNEDENLER

VaskVasküülerlerSAKSAKİİntraparankimalntraparankimal hemorajihemorajiEpiduralEpidural hematomhematomSubduralSubdural hematomhematomİİnmenmeKavernKavernöözz sinsinüüss trombozutrombozuAVAV malformasyonmalformasyonTemporalTemporal arteritarteritKarotidKarotid veyaveya vertebralvertebral arterarter diseksiyonudiseksiyonu


SSS enfeksiyonlarSSS enfeksiyonlarııMenenjitMenenjitEnsefalitEnsefalitSerebralSerebral abseabse

TTüümmöörr PseudotPseudotüümmöörr serebriserebri OftalmikOftalmik

GlokomGlokomİİritisritisOptikOptik nnööritrit


İİlalaççla ilila ilişşkilikiliNitrat veNitrat ve nitritlernitritlerMAOiMAOiAlkol geriAlkol geri ççekilmesiekilmesi

ToksikToksikCO zehirlenmesiCO zehirlenmesi


EndokrinEndokrinFeokromasitomaFeokromasitoma

MetabolikMetabolikHipoksiHipoksiHipoglisemiHipoglisemiHiperkapniHiperkapniYYüüksek irtifaksek irtifa serebralserebral öödemidemiPreeklampsiPreeklampsi

REVERSREVERSİİBL SEKONDERBL SEKONDERNEDENLERNEDENLER

NonNon SSS enfeksiyonlarSSS enfeksiyonlarııFokalFokalSistemikSistemikSinSinüüzitzitOdontogenikOdontogenik otitotit

İİlalaççla ilila ilişşkilikiliKronik analjezik kullanKronik analjezik kullanıımmııMonosodyumMonosodyum glutamatglutamat

ÇÇeeşşitli durumlaritli durumlarLP sonrasLP sonrasıı

PRPRİİMER BAMER BAŞŞ AAĞĞRISIRISISENDROMLARISENDROMLARI

MigrenMigren

KlusterKluster

TansiyonTansiyon

PATOFPATOFİİZYOLOJZYOLOJİİ

BeyinBeyin parankimiparankimi bbüüyyüük oranda ak oranda ağğrrııyayaduyarsduyarsıızdzdıırr

AAğğrrıı bbüüyyüük orandak oranda kranialkranial damarlar,damarlar,proximalproximal intrakranialintrakranial damarlar vedamarlar veduramaterduramater’’denden kaynaklankaynaklanıırr

AnteriorAnterior damarlardamarlar trigeminaltrigeminal sinirinsinirinoftalmikoftalmik daldalıı taraftarafıındanndan innerveinnerve olurlarolurlar

PosteriorPosterior fossa ise C2fossa ise C2’’nin dallarnin dallarıı taraftarafıındanndaninnerveinnerve olurolur

ACACİİL SERVL SERVİİSDE BASDE BAŞŞ AAĞĞRILIRILIHASTAYA YAKLAHASTAYA YAKLAŞŞIMIM

19961996 ACEPACEP’’inin babaşş aağğrrııllıı yetiyetişşkinlerinkinlerinklinik yklinik yöönetimi protokolnetimi protokolüüne gne gööre bare başşaağğrrııssıı 4 gruba ayr4 gruba ayrıılmlmışışttıır;r;

ACEP BAACEP BAŞŞ AAĞĞRISI KATEGORRISI KATEGORİİSSİİBABAŞŞ AAĞĞRISIRISI

KATEGORKATEGORİİSSİİÖÖRNEKLERRNEKLER

Acil ayrAcil ayrıım ve tedavim ve tedavigerektiren kritikgerektiren kritik sekondersekondernedenlernedenler

SAK, menenjit, ICP artSAK, menenjit, ICP artışıışıile giden beyin tile giden beyin tüümmöörrüü

Acil ayrAcil ayrıım ve tedavim ve tedavigerektirmeyen kritikgerektirmeyen kritik sekondersekondernedenlernedenler

ICP artICP artışıışı olmaksolmaksıızzıın beyinn beyinttüümmöörrüü

GenellikleGenellikle benignbenign veve reversiblreversiblsekondersekonder nedenlernedenler

SinSinüüzit, HT, LP sonraszit, HT, LP sonrasıı babaşşaağğrrııssıı

PrimerPrimer babaşş aağğrrııssıı sendromusendromu Migren, tansiyon tip veyaMigren, tansiyon tip veyaclustercluster


ACEP ve diACEP ve diğğerer guidelinelerguidelineler taraftarafıındanndanbabaşş aağğrrııssıınnıın den değğerlendirilmesindeerlendirilmesindeanamnezinanamnezin öönemi vurgulanmaktadnemi vurgulanmaktadıırr

AtipikAtipik ööykyküü, ba, başş aağğrrııssıı paternindepaternindededeğğiişşiklik, yiklik, yüüksek riskli hastalar,ksek riskli hastalar,ööncekinceki ööykyküüleri acil servisteleri acil servistesorgulanmalsorgulanmalııddıırr


ANAMNEZANAMNEZ İİlk delk değğerlendirilecekler;erlendirilecekler;

İİlk ciddi balk ciddi başş aağğrrııssııŞŞu ana kadarki enu ana kadarki en şşiddetli baiddetli başş aağğrrııssııBirkaBirkaçç ggüün in iççinde sinde süürekli krekli kööttüüleleşşmeninmenin

olmasolmasııÖÖnceki banceki başş aağğrrııssıı ssüürecinde belirginrecinde belirgin

dedeğğiişşikliklerin olmasikliklerin olmasııİİlilişşkili semptomlarkili semptomlar


ANAMNEZANAMNEZ BaBaşşlanglangııçç;;

Ani baAni başşlanglangııççllıı babaşş aağğrrııssıı öönceliklencelikleefor(efor(ööksksüürme,rme,ııkkıınma..v.b) snma..v.b) sıırasrasıında isenda iseintrakranialintrakranial patolojiyi dpatolojiyi düüşşüündndüürmelidirrmelidir(%25 oran(%25 oranıında SAK gnda SAK göörrüüllüür)r)


ANAMNEZANAMNEZ BaBaşş aağğrrııssıınnıın lokalizasyonu;n lokalizasyonu;

BaBaşş aağğrrııssıınnıın lokalizasyonun lokalizasyonu nonspesifiktirnonspesifiktirMigren genellikle tek taraflMigren genellikle tek taraflıı olurken,olurken,

gerilim tipi bagerilim tipi başş aağğrrııssıı bilateralbilateral olurolurOksipitonukkalOksipitonukkal lokalizasyon,lokalizasyon, intrakranialintrakranial

patolojiyi dpatolojiyi düüşşüündndüürrüür [(+)r [(+) prediktifprediktifdedeğğeri %16eri %16’’ddıır, akut SAK ir, akut SAK iççin en sin en sııkkggöörrüülen lokalizasyondur]len lokalizasyondur]


ANAMNEZANAMNEZ BaBaşş aağğrrııssıı ile iliile ilişşkili dikili diğğer semptomlar;er semptomlar;

SenkopSenkop ööykyküüssüü,, mentalmental durumdurumdedeğğiişşikliikliğği,i, konfkonfüüzyonzyon, boyun a, boyun ağğrrııssıı vevesertlisertliğği, atei, ateşş veya nveya nööbet,bet, persistanpersistan ggöörselrselrahatsrahatsıızlzlııklar olmasklar olmasıı öönemlinemlisemptomlardsemptomlardıırr


ANAMNEZANAMNEZ BaBaşş aağğrrııssıı ile iliile ilişşkili dikili diğğer semptomlar;er semptomlar;

NNöörolojik olmayan durumlarla ortayarolojik olmayan durumlarla ortayaççııkabilecek bakabilecek başş aağğrrııssıı semptomlarsemptomlarıı dadasorgulanmalsorgulanmalııddıır (gr (göörsel dersel değğiişşiklikler veiklikler veggööz az ağğrrııssıı glokom veglokom ve iritiiriti destekleyebilir;destekleyebilir;ççeneene kladikasyosukladikasyosu temporaltemporal arteritiarteritidestekler,destekler, konjesyonkonjesyon veve fasialfasial aağğrrıısinsinüüziti destekler)ziti destekler)


ANAMNEZANAMNEZ BaBaşş aağğrrııssıı ile iliile ilişşkili dikili diğğer sorulmaser sorulmasıı

gerekenler;gerekenler;MedikasyonlarMedikasyonlar (nitrogliserin, kronik(nitrogliserin, kronik

analjezik kullananaljezik kullanıımmıı,, MAOiMAOi,,antikoagantikoagüülanlarlanlar))

TravmaTravma ööykyküüssüüToksikToksik durumlar (COdurumlar (CO intoksikasyonuintoksikasyonu))


ANAMNEZANAMNEZ BaBaşş aağğrrııssıı ile iliile ilişşkili dikili diğğer sorulmaser sorulmasıı

gerekenler;gerekenler;ÖÖnceki banceki başş aağğrrııssıı ööykyküüssüüÖÖnceden uygulanan gnceden uygulanan göörrüüntntüülemeleme

yyööntemlerintemleriMalignensiMalignensi, HIV,, HIV, koagkoagüülopatilopati, HT vb, HT vb

komorbidkomorbid durumlardurumlarıın varln varlığıığı


ANAMNEZANAMNEZ BaBaşş aağğrrııssıınnıın aile hikayesi;n aile hikayesi;

Migrende genellikle aile hikayesiMigrende genellikle aile hikayesibulunmaktadbulunmaktadıırr

1. ve 2. derece akrabalardaki SAK1. ve 2. derece akrabalardaki SAKsorgulanmalsorgulanmalııddıır (r (çüçünknküü,, rrüüptptüürereintrakranialintrakranial anevrizmaanevrizma ööykyküüssüünnüün olmasn olmasıı4 kat artm4 kat artmışış risk ile ilirisk ile ilişşkilidir)kilidir)


FFİİZZİİK MUAYENEK MUAYENE HastanHastanıın genel gn genel göörrüünnüümmüü vitalvital

bulgular bizebulgular bize öönemli ipunemli ipuççlarlarıı verebilirverebilir[ate[ateşş …… enfeksiyon (menenjit,enfeksiyon (menenjit,sinsinüüzit,SAK); HTzit,SAK); HT …… hipertansifhipertansifurgencyurgency//emergencyemergency)])]

BaBaşş aağğrrııssıı yapabilecek nyapabilecek nöörolojikrolojikolmayan patolojiler de dikkateolmayan patolojiler de dikkatealalıınmalnmalııddıırr


FFİİZZİİK MUAYENEK MUAYENE SinSinüüzit azit aççııssıındanndan sinuslersinusler

dedeğğerlendirilmelidirerlendirilmelidir TemporalTemporal arterarter palpasyonundapalpasyonunda

hassasiyet veya azalmhassasiyet veya azalmışış pulsasyonpulsasyon,,temporaltemporal arteriti darteriti düüşşüündndüürmelidirrmelidir

DiDişşler veler ve temporomandibulartemporomandibular eklemeklemhassasiyeti dehassasiyeti değğerlendirilmelidirerlendirilmelidir


FFİİZZİİK MUAYENEK MUAYENE GGööz muayenesi akut glokom,gz muayenesi akut glokom,göörmerme

alanalanıı defektidefekti veyaveya iritisiiritisi ddışışlamak ilamak iççininyapyapıılmallmalııddıırr

FundoskopiFundoskopi ileile venvenöözz pulsasyonpulsasyonyokluyokluğğu, ICP artu, ICP artışış belirtileri,belirtileri,subhyaloidsubhyaloid kanama hakkkanama hakkıında bilginda bilgiedinilir (bunlaredinilir (bunlarıın varln varlığıığı SAKSAK’’ııdestekler)destekler)


FFİİZZİİK MUAYENEK MUAYENE Dikkatli nDikkatli nöörolojik muayenerolojik muayene öönemlidirnemlidir MentalMental durum,durum, kranialkranial sinirler, motorsinirler, motor

ve duyu muayenesi,refleksler, yve duyu muayenesi,refleksler, yüürrüüyyüüşş,,serebellerserebeller testler detestler değğerlendirilmelidirerlendirilmelidir

MenengialMenengial irritasyonirritasyondedeğğerlendirilmelidirerlendirilmelidir


FFİİZZİİK MUAYENEK MUAYENE PapilPapil öödem,dem,mentalmental durum dedurum değğiişşikliikliğğii

veyaveya fokalfokal nnöörolojikrolojik defisitdefisit ICPICPartartışıışınnıın destekleyicileridirn destekleyicileridir

BaBaşş aağğrrııssııyla beraber nyla beraber nöörolojik patolojirolojik patolojivarlvarlığıığında acil gnda acil göörrüüntntüüleme gereklidirleme gereklidir


ÖÖZEL DURUMLARZEL DURUMLAR KadKadıınlar;nlar;

MigrenMigren hormonalhormonal faktfaktöörlerden (OKSrlerden (OKSkullankullanıımmıı,y,yüüksekksek ööstrojen dstrojen düüzeyi,zeyi,menarmenarşş,,menstruasyonmenstruasyon, gebelik..) etkilendi, gebelik..) etkilendiğği ii iççininkadkadıınlarda daha fazla gnlarda daha fazla göörrüüllüürr


ÖÖZEL DURUMLARZEL DURUMLAR İİleri yaleri yaşş;;

50 ya50 yaşş üüststüündeki kindeki kişşilerde ani bailerde ani başşlayanlayanbabaşş aağğrrııssıı öönceliklencelikle sekondersekonder nedenlerinedenleriakla getirmelidirakla getirmelidir

Buna raBuna rağğmen yapmen yapıılan birlan bir ççalalıışşmada bumada buddöönemde denemde de primerprimer babaşş aağğrrıılarlarıınnıın sn sııkkolduolduğğu gu göösterilmisterilmişştirtir


ÖÖZEL DURUMLARZEL DURUMLAR HIV veHIV ve immunimmun supresyonsupresyon varlvarlığıığı;;

SSSSSS lenfomaslenfomasıı,, ToxoplazmosisToxoplazmosis vbvbdurumlar sdurumlar sıık gk göörrüüllüürr

MentalMental durum dedurum değğiişşikliikliğği, yeni ni, yeni nööbetbetaktivitesi, 3 gaktivitesi, 3 güünden uzun snden uzun süüren baren başşaağğrrııssıı yyüüksek risk kriterleridirksek risk kriterleridir

KARAR VERKARAR VERİİRKEN KULLANILANRKEN KULLANILANKLKLİİNNİİKK İİPUPUÇÇLARILARI

AnamnezAnamnez ve fizik muayene ile bave fizik muayene ile başşaağğrrııssıı ACEPACEP’’ee ggööre kategorize edilirre kategorize edilir

KritikKritik sekondersekonder nedenlerin varlnedenlerin varlığıığında,nda,gerekli konsgerekli konsüültasyonlar istenir veltasyonlar istenir vetedavisi batedavisi başşlanlanıırr

BenignBenign ve spesifik nedenlere bave spesifik nedenlere bağğllııbabaşş aağğrrıılarlarıında ise gerekli tedavinda ise gerekli tedaviverilerek hasta taburcu edilirverilerek hasta taburcu edilir

ACEP BAACEP BAŞŞ AAĞĞRISI KATEGORRISI KATEGORİİSSİİBABAŞŞ AAĞĞRISIRISI

KATEGORKATEGORİİSSİİÖÖRNEKLERRNEKLER

Acil ayrAcil ayrıım ve tedavim ve tedavigerektiren kritikgerektiren kritik sekondersekondernedenlernedenler

SAK, menenjit, ICP artSAK, menenjit, ICP artışıışıile giden beyin tile giden beyin tüümmöörrüü

Acil ayrAcil ayrıım ve tedavim ve tedavigerektirmeyen kritikgerektirmeyen kritik sekondersekondernedenlernedenler

ICP artICP artışıışı olmaksolmaksıızzıın beyinn beyinttüümmöörrüü

GenellikleGenellikle benignbenign veve reversiblreversiblsekondersekonder nedenlernedenler

SinSinüüzit, HT, LP sonraszit, HT, LP sonrasıı babaşşaağğrrııssıı

PrimerPrimer babaşş aağğrrııssıı sendromusendromu Migren, tansiyon tip veyaMigren, tansiyon tip veyaclustercluster


2002 ACEP k2002 ACEP kıılavuzu hayatlavuzu hayatıı tehdittehditeden baeden başş aağğrrııssıınnıın tann tanıınmasnmasıındandaggöörrüüntntüüleme yleme yööntemlerininntemlerinin ööneminineminivurgulamaktadvurgulamaktadıırr


LevelLevel AA……ggöörrüüntntüülemeye gereksinimlemeye gereksinimyokyok

LevelLevel BB……yeniyeni fokalfokal defisitdefisit, akut ani, akut anibabaşşlayan balayan başş aağğrrııssıı, HIV (+) ba, HIV (+) başşaağğrrııllıı hastahasta

LevelLevel CC…… >50 ya>50 yaşş ve yeni bave yeni başşlayanlayanbabaşş aağğrrııssıı--normal nnormal nöörolojik muayenerolojik muayene

TANISAL TETKTANISAL TETKİİKLERKLERBEYBEYİİN TOMOGRAFN TOMOGRAFİİSSİİ

Acil serviste baAcil serviste başş aağğrrııllıı hastanhastanıınnaraaraşşttıırrıılmaslmasıında genellikle kontrastsnda genellikle kontrastsıızzCT yeterlidir,akut SAK tanCT yeterlidir,akut SAK tanııssıındandaöönemlidirnemlidir

KonrastlKonrastlıı CT; pahalCT; pahalıı, zaman kayb, zaman kaybııilailaçç yan etkisi nedeniyleyan etkisi nedeniyleöönerilmemektedirnerilmemektedir

TANISAL TETKTANISAL TETKİİKLERKLERBEYBEYİİN TOMOGRAFN TOMOGRAFİİSSİİ

CT(CT(--) olmas) olmasıı SAKSAK ‘‘ıı ekarte etmezekarte etmez En kesin tanEn kesin tanıı yyööntemi LP yapmaktntemi LP yapmaktıırr ÇÇok kok küçüüçük lezyonlar kontrastsk lezyonlar kontrastsıız CTz CT

ile gile göözden kazden kaççabilirabilir YYüüksekksek şşüüpheli durumlarda IVpheli durumlarda IV

kontrastla CT ya da MR gereksinimikontrastla CT ya da MR gereksinimiolabilirolabilir

TANISAL TETKTANISAL TETKİİKLERKLERLUMBAR PONKSLUMBAR PONKSİİYONYON

Menenjit ve/veya SAKMenenjit ve/veya SAK şşüüphesindephesindeCTCT’’ninnin ((--) oldu) olduğğu durumlardau durumlardagereklidirgereklidir

KontrendikasyonlarKontrendikasyonlarıı;;ICP yICP yüüksekliksekliğğiiLP yerinde enfeksiyonLP yerinde enfeksiyonTrombositopeniTrombositopeni(hematolojik hast(hematolojik hastalalııklarklar))


PapilPapil öödemi, hdemi, hıızlzlıı geligelişşen ICPen ICPyyüüksekliksekliğğinde ginde göörrüülemeyecelemeyeceğğindenindenakut dakut döönemdenemde papilpapil öödeminindemininolmamasolmamasıı ggüüvenilir devenilir değğildirildir


Disk kenarDisk kenarıındanda venvenöözz pulsasyonunpulsasyonunfundoskopikfundoskopik muayene ile gmuayene ile göörrüülmesilmesinormalnormal ICPICP’’ninnin ggöösterilmesi isterilmesi iççininggüüvenilir bir gvenilir bir gööstergedirstergedir

ICP yICP yüüksekliksekliğği,i, papilpapil öödem olmamasdem olmamasıı,,normal fizik muayenenin ve bilinnormal fizik muayenenin ve bilinççddüüzeyinin olmaszeyinin olmasııyla dyla dışışlanlanıırr

TANISAL TETKTANISAL TETKİİKLERKLERMAGNETMAGNETİİK RESONANSK RESONANS

Acil serviste akut baAcil serviste akut başş aağğrrııssıı tantanııssıındandaCT kadar faydalCT kadar faydalıı olmadolmadığıığından vendan vepahalpahalıı olduolduğğundan fazlaundan fazlakullankullanıılmamaktadlmamaktadıırr

TANISAL TETKTANISAL TETKİİKLERKLERMAGNETMAGNETİİK RESONANSK RESONANS

Beyin hasarBeyin hasarıınnıın (n (diffdiffüüzz aksonalaksonal hasar,hasar,kküçüüçükk parankimalparankimal kontkontüüzyonlarzyonlar,,izodensizodens subduralsubdural hemorajihemoraji,, ççooğğuuttüümmöörler) derler) değğerlendirilmesindeerlendirilmesinde MRMR’’ıınnggüüvenilirlivenilirliğğii CTCT’’denden daha fazladdaha fazladıırr

AkutAkut SAKSAK’’ıınn ilk birkailk birkaçç ggüünnüünde MR, CTnde MR, CTkadar gkadar güüvenilir devenilir değğildirildir

CT ve LP acil serviste baCT ve LP acil serviste başş aağğrrııssıınnıınndedeğğerlendirilmesi ierlendirilmesi iççin yeterlidirin yeterlidir

HAYATI TEHDHAYATI TEHDİİT EDENT EDENBABAŞŞ AAĞĞRILARIRILARI

SAKSAK -- EPEPİİDEMDEMİİYOLOJYOLOJİİ

ABDABD’’de yde yııllllııkk insidansinsidansıı 1/100001/10000’’dirdir Acil servise baAcil servise başşvuran ani/ciddivuran ani/ciddi

babaşşlanglangııççllıı babaşş aağğrrıılarlarıınnıın, normaln, normalnnöörolojik muayeneli olanlarrolojik muayeneli olanlarıınnıınn%12%12’’de SAK gde SAK göörrüülmlmüüşşttüürr

SAK, genSAK, gençç populasyondapopulasyonda ve ortalamave ortalama50 ya50 yaşşlarlarıında snda sıık gk göörrüüllüürr

6 ayl6 aylııkk mortalitesimortalitesi %50%50’’dirdir

SAKSAK -- KLKLİİNNİİKK

HastalarHastalarıın %50n %50’’sinde nsinde nöörolojikrolojikmuayene (muayene (vitalvital bulgular, bilinbulgular, bilinççdurumu, ense sertlidurumu, ense sertliğği) normaldiri) normaldir

BaBaşş aağğrrııssıı şşiddetli ve aniiddetli ve anibabaşşlanglangııççllııddıırr

BaBaşş aağğrrııssıı geneldegenelde oksipitonukkaloksipitonukkalbböölgedirlgedir

SAKSAK -- KLKLİİNNİİKK

Ani baAni başşlayan ense alayan ense ağğrrıılarlarııradikradiküülopatilopati olabilirolabilir

SAK aSAK ağğrrııssıı,, subaraknoidsubaraknoid kankan spinalspinalkanal ile akanal ile aşşaağığı inebileceinebileceğği ii iççin,in,servikalservikal vertebralaravertebralara dodoğğru kayarru kayar

SAKSAK -- TANITANI

SAKSAK öön tann tanııssıı ddüüşşüünnüüldldüüğğüünde ilknde ilktantanıı yyööntemintemi CTCT’’dirdir

YapYapıılanlan ççalalışışmalarmalar CTCT’’ninnin erkenerkenddöönem SAK tannem SAK tanııssıında duyarlnda duyarlııllığıığınnıınnyyüüksek olduksek olduğğunu gunu gööstermistermişştirtir

Ancak tek baAncak tek başışınana CTCT’’ninnin ((--) gelmesi) gelmesiSAKSAK’’ıı ddışışlamazlamaz

BazBazıı yazarlar (yazarlar (--) CT sonras) CT sonrasıı LPLP’’ninninşşart olduart olduğğunu sunu sööylemektedirylemektedir

SAKSAK -- TANITANI BOS sBOS sııvvııssıı ssüüpernatanpernatanıındanda ksantokromininksantokrominin

varlvarlığıığı tantanıı koydururkoydurur LP 12 saat veya aLP 12 saat veya ağğrrıınnıın ban başşlanglangııccıındanndan

uzun suzun süüre sonra yapre sonra yapıılmlmışışsa ve BOS analizisa ve BOS analiziiiççinin spektrofotometrispektrofotometri kullankullanııllıırsa;rsa;ksantokromiksantokromi kanamaykanamayıı izleyen 2 haftadanizleyen 2 haftadanfazla sfazla süüre neredeyse %100re neredeyse %100 sensitiftirsensitiftir

ÇÇııplak gplak göözlezle ksantokromiyiksantokromiyi saptamaksaptamakvakalarvakalarıın %50n %50’’de yanlde yanlışış ((--) olarak) olaraksonusonuççlanlanıırr

TEDAVTEDAVİİ

NRNRŞŞ konskonsüültasyonu istenirltasyonu istenir HUNTHUNT--HESS sHESS sıınnııflamasflamasıı cerrahi icerrahi iççinin

seseççilme durumunu saptama veilme durumunu saptama veprognozuprognozu dedeğğerlendirmedeerlendirmedekullankullanıılabilinirlabilinir

BaBaşş aağğrrııssıı olan ve majolan ve majöör nr nöörolojikrolojikşşikayet veya bulgusu olmayanikayet veya bulgusu olmayanhastalar muhtemelenhastalar muhtemelen gradegrade 11--22ciddiyetindedir, bu hastalarciddiyetindedir, bu hastalar anjiografianjiografive cerrahi mve cerrahi müüdahale idahale iççin uygunin uygunadaylardadaylardıırr

******

NNİİMODMODİİPPİİN: 60 mgN: 60 mg popo--6 saatte6 saatteverilmesininverilmesinin insidansinsidansıı azalttazalttığıığıggöörrüülmlmüüşşttüürr

FENFENİİTOTOİİN:N:ProflaktikProflaktik fenitoinfenitoin verilmesiverilmesiICPICP’’ıı arttarttıırabilme riski olan nrabilme riski olan nööbettenbettenkakaççıınmak inmak iççin verilebilirin verilebilir

SAKSAK’’DA HUNT VE HESS SINIFLAMASIDA HUNT VE HESS SINIFLAMASISINIFLAMASINIFLAMA SEMPTOMLARSEMPTOMLAR

GradeGrade 11 AsemptomatikAsemptomatik veya minimal baveya minimal başşaağğrrııssıı ve hafifve hafif nukkalnukkal rijiditerijidite

GradeGrade 22Orta veya ciddi baOrta veya ciddi başş aağğrrııssıı,, nukkalnukkalrijiditerijidite,, kranialkranial sinir felcinden basinir felcinden başşkakannöörolojikrolojik defisitdefisit yokyok

GradeGrade 33 Uyuklama,Uyuklama, stuporstupor veya hafifveya hafif fokalfokaldefisitdefisit

GradeGrade 44 StuporStupor, orta veya, orta veya şşiddetliiddetli hemiparezihemiparezi,,erkenerken deserebredeserebre rijiditerijidite olasolasııllığıığı,,bitkisel rahatsbitkisel rahatsıızlzlııkk

GradeGrade 55 Derin koma,Derin koma, deserebredeserebre rijiditerijidite,, öölmeklmeküüzere olan durumzere olan durum

MENENJMENENJİİTT

MenenjitMenenjit’’in tin tüüm (m (viralviral--bakteriyel)bakteriyel)formlarformlarıı babaşş aağğrrııssıı nedenidir, banedenidir, başşaağğrrııssıı hhıızlzlıı/ciddi ba/ciddi başşlanglangııççllıı vevegenelliklegenellikle menengismusmenengismus eeşşliliğğindedirindedir

İİmmunsupresifmmunsupresif hastalardahastalarda((kriptokokalkriptokokal menenjit..v.b ) sinsimenenjit..v.b ) sinsibabaşşlanglangııççllıı olabilir, beraberinde ateolabilir, beraberinde ateşşveve menengismusmenengismus olmayabilirolmayabilir

ŞŞüüpheli olgularda LP yappheli olgularda LP yapıılmallmalııddıırr

İİNTRAKRANNTRAKRANİİAL HEMORAJAL HEMORAJİİ VEVESEREBRALSEREBRAL İİSKEMSKEMİİ

İİntrakranialntrakranial hemorajilihemorajili hastalarhastalarıınn%65%65’’inde bainde başş aağğrrııssıı semptomusemptomuggöörrüülmektedirlmektedir

İİskemikskemik SVHSVH’’llıı hastalarhastalarıın isen ise%6%6’’ssıında banda başş aağğrrııssıı semptomusemptomuggöörrüülmektedirlmektedir

SUBDURAL HEMATOMSUBDURAL HEMATOM

AnamnezindeAnamnezinde antikoagantikoagüülanlan kullankullanıımmıı,,kronik alkol alkronik alkol alıımmıı, ya, yaşşllıı, ge, geççmimişştetenonpenetrannonpenetran kafa travmaskafa travmasıı ööykyküüssüüolan ve akut baolan ve akut başş aağğrrııssıı nedeniylenedeniyleacile gelen hastalardanacile gelen hastalardan subakutsubakut//kronikkronik subduralsubdural hematomhematomddüüşşüünnüülmelidirlmelidir

TANI: CT normal iseTANI: CT normal ise kontraslkontraslıı CTCTveya MRveya MR

BEYBEYİİN TN TÜÜMMÖÖRRÜÜ

%70%70’’den fazlasden fazlasıında banda başş aağğrrııssıı semptomusemptomuvardvardıırr

%8%8’’inde anormal ninde anormal nöörolojik bulgular vardrolojik bulgular vardıırr BaBaşş aağğrrııssıı dahadaha ççok sabahlarok sabahlarıı ggöörrüüllüür,r,

pozisyonla ilipozisyonla ilişşkilidir ve bulantkilidir ve bulantıı--kusma ilekusma ileberaberdirberaberdir

TTüümmööre bare bağğllıı babaşş aağğrrıılarlarıındanndanşşüüpheleniliyorsa 24 saat gpheleniliyorsa 24 saat göözlem sonraszlem sonrasııpapilpapil öödem yok ise NRdem yok ise NRŞŞ klinikliniğğii öönerisiylenerisiyleayaktan takip edilirayaktan takip edilir

BABAŞŞ AAĞĞRISININRISININSEKONDER NEDENLERSEKONDER NEDENLERİİ

TEMPORAL ARTERTEMPORAL ARTERİİTT

KadKadıınlarda snlarda sıık gk göörrüüllüürr 1515--30/10000030/100000 insidanstainsidansta ve 50 yave 50 yaşş

üüststüünde snde sıık gk göörrüüllüürr PatofizyolojisiPatofizyolojisi:: ElastinliElastinli arter duvararter duvarıınnıı

tutan setutan seççici ve sistemikici ve sistemik panarterittirpanarterittir Klinik:%60Klinik:%60--90 oran90 oranıında en snda en sııkk

semptomu basemptomu başş aağğrrııssııddıırr Ciddi, zonklayCiddi, zonklayııccıı,, frontotemporalfrontotemporal

bböölgelge üüzerinde lokalizedirzerinde lokalizedir

TEMPORAL ARTERTEMPORAL ARTERİİTT ÇÇeneene klaudikasyosuklaudikasyosu//polimiyaljikapolimiyaljika

romatikaromatika ile birliktelik sile birliktelik sııktktıırr TutulanTutulan temporaltemporal arterarter

nonpulsatilnonpulsatil/hassas veya nab/hassas veya nabıızdazdaazalma gazalma göörrüüllüürr

En ciddi komplikasyonu,En ciddi komplikasyonu, iskemikiskemikoptikoptik nnööriterite babağğllıı olarak golarak göörmermekaybkaybııddıırr

TEMPORAL ARTERTEMPORAL ARTERİİTT 50 ya50 yaşş üüststüü Akut baAkut başşlanglangııççllıı, lokalize a, lokalize ağğrrıı TemporalTemporal arter hassasiyeti/nabarter hassasiyeti/nabıızz

azalmasazalmasıı SedimentasyonSedimentasyon > 50> 50 Anormal arter biyopsisiAnormal arter biyopsisi

……33’ü’ünnüün olmasn olmasıı tantanıı koydururkoydurur

OFTALMOFTALMİİK BOZUKLUKK BOZUKLUK

Akut glokom,Akut glokom, iritisiritis, optik, optik nnööritrit..vb..vbdurumlarda da akut badurumlarda da akut başş aağğrrııssııggöörrüüllüürr

HTHT’’A BAA BAĞĞLI BALI BAŞŞ AAĞĞRISIRISI

SekonderSekonder nedenler ekarte edildiktennedenler ekarte edildiktensonra (sonra (preeklampsipreeklampsi,, feokromasitomafeokromasitoma,,inme..vb) tansiyonun dinme..vb) tansiyonun düüşşüürrüülmesilmesihastada rahatlamayhastada rahatlamayıı sasağğlarlar

SSİİNNÜÜZZİİTT

SinSinüüzit;zit; fasialfasial aağğrrıı ve bave başş aağğrrııssıı yaparyapar BaBaşş aağğrrııssıı pozisyonla ve sinpozisyonla ve sinüüssüünn

lokalizasyonuna glokalizasyonuna gööre yer dere yer değğiişştirirtirir

İİLALAÇÇ/TOKS/TOKSİİK MADDE veyaK MADDE veyaMETABOLMETABOLİİK BAK BAŞŞAAĞĞRISIRISI

Nitrat,Nitrat, MAOiMAOi kullankullanıımmıı, kronik alkol, kronik alkolkullankullanıımmıı, kronik analjezik kullan, kronik analjezik kullanıımmıı,,hipoksihipoksi, CO, CO intoksikasyonuintoksikasyonu,,hiperkapnihiperkapni babaşşllııcaca sebeblerdirsebeblerdir

Bu durumlarBu durumlarıın ayrn ayrıımmıındanda anamnezanamnezöönemlidirnemlidir

BENBENİİNGNG İİNTRAKRANNTRAKRANİİAL HTAL HT(PS(PSÖÖDOTDOTÜÜMMÖÖR SEREBRR SEREBRİİ))

Nadir gNadir göörrüüllüür,dahar,daha ççokok obezobez, gen, genççlerde velerde veuzun suzun süüreli bareli başş aağğrrııssıı olan hastalardaolan hastalardaddüüşşüünnüülmelidirlmelidir

Hastalarda bulantHastalarda bulantıı, kusma, g, kusma, göörmermebulanbulanııklklığıığı vardvardıırr

Etiyoloji:Etiyoloji: İİdiyopatikdiyopatikOKS veOKS ve TetrasiklinTetrasiklin kullankullanıımmııVitamin A alVitamin A alıımmııTroidTroid hormon bozukluhormon bozukluğğuu

BENBENİİNGNG İİNTRAKRANNTRAKRANİİAL HTAL HT(PS(PSÖÖDOTDOTÜÜMMÖÖR SEREBRR SEREBRİİ))

TanTanıı::PapilPapil öödemdemNormal bilinNormal bilinçç durumudurumuNormal CTNormal CT LPLP’’dede bariz BOS P artbariz BOS P artışıışınnıın olmasn olmasıı

Tedavi:Tedavi:AsetozolamidAsetozolamid veyaveya steroidsteroid babaşşlanglangııçç tedavisitedavisi

olarak verilirolarak verilirBu tedaviye yetersizlik durumunda tekrarlayanBu tedaviye yetersizlik durumunda tekrarlayan

LPLP’’lerlelerle BOS drene edilir veya cerrahi tedaviBOS drene edilir veya cerrahi tedaviyapyapııllıır (BOSr (BOS şşantantıı veya optik sinir pencere kveya optik sinir pencere kııllııffııyapyapııllıır)r)

İİNTERNAL KAROTNTERNAL KAROTİİD veD veVERTEBRAL ARTERVERTEBRAL ARTER

DDİİSSEKSSSEKSİİYONUYONU DisseksiyonDisseksiyon spontanspontan veya travmaya baveya travmaya bağğllıı

ggöörrüülebilirlebilir Hastalar genellikle genHastalar genellikle gençç yayaşştadtadıırlarrlar İİnternalnternal karotidkarotid arterarter disseksiyonudisseksiyonu

Tek taraflTek taraflıı,, anterioranterior boyun aboyun ağğrrııssıı veveberaberinde baberaberinde başş aağğrrııssıı olan hastalardanolan hastalardanşşüüphelenilmelidir, genellikle aphelenilmelidir, genellikle ağğrrıı ggööz vez ve frontalfrontalalan ialan iççerisindedirerisindedir

ÇÇooğğu hastada mevcut veya sonuu hastada mevcut veya sonuççta Gta GİİA,A,strokestroke,, hornerhorner sendromu, tek taraflsendromu, tek taraflıı kköörlrlüük,k,kranialkranial sinir felci... vb nsinir felci... vb nöörolojik belirtilerrolojik belirtilerggöörrüüllüürr

İİNTERNAL KAROTNTERNAL KAROTİİD veD veVERTEBRAL ARTERVERTEBRAL ARTER

DDİİSSEKSSSEKSİİYONUYONU VertebralVertebral arterarter disseksiyonudisseksiyonu:: GGİİA,A, strokestroke ve beyin sapve beyin sapıı belirtileri ilebelirtileri ile

beraberberaber posteriorposterior boyun aboyun ağğrrııssıı veyaveyaoksipitaloksipital aağğrrıı barizdirbarizdir

LP SONRASI BALP SONRASI BAŞŞ AAĞĞRISIRISI

LP yapLP yapıılan hastalarlan hastalarıın %10n %10--3636’’ssıındanda2424--48 saat i48 saat iççerisindeerisinde duradanduradan BOSBOSssıızzııntntııssıı sonucusonucu şşiddetli baiddetli başş aağğrrııssııgeligelişşirir

TEDAVTEDAVİİ: IV kafein/s: IV kafein/sııvvıı, NSA, NSAİİİİ ileiletedavi edilebilir, tedavitedavi edilebilir, tedaviyetersizliyetersizliğğinde kan yamasinde kan yamasıı gereklidirgereklidir(LP seviyesinde(LP seviyesinde otologotolog kankanıınn epiduralepiduralenjeksiyonu ile yapenjeksiyonu ile yapııllıır)r)

SİNÜZİT KÜME GERİLİM MİGREN

PRPRİİMER BAMER BAŞŞ AAĞĞRISIRISISENDROMLARISENDROMLARI

MMİİGRENGREN

SSıık gk göörrüüllüür, br, büüyyüükk ççocuklukocukluk ççaağığındandababaşşlarlar

ABDABD’’de yaklade yaklaşışık %10k %10--20 s20 sııklklııklaklaggöörrüüllüürr

ErkeklerdeErkeklerde prevalansprevalansıı %5,%5,kadkadıınlarda %15nlarda %15--17 civar17 civarıındadndadıırr

Her iki cins iHer iki cins iççin de, 40 yain de, 40 yaşş civarcivarıındandapik yapar sonra azalpik yapar sonra azalıırr

MMİİGRENGREN AnormalAnormal vaskvasküülerler yapyapıı,, konstriksiyonkonstriksiyon

ileile auraaura veve reboundrebound vazokontriksiyonvazokontriksiyonile zonklayile zonklayııccıı babaşş aağğrrııssıı oluoluşşurur

GGüünnüümmüüzde beyin dokusunun birzde beyin dokusunun birtetikleyici fakttetikleyici faktööre yanre yanııttıı olarakolarakggöörrüülmektedirlmektedir

AuralarAuralarıınn beyin dokusundabeyin dokusunda gezici birgezici birnnööronalronal aktivite azalmasaktivite azalmasıına bana bağğllııolduolduğğuu ddüüşşüünnüülmektedirlmektedir

MMİİGRENGREN

Dura ve kan damarlarDura ve kan damarlarıı gibi agibi ağğrrııya duyarlya duyarlııbböölgelerde sallgelerde salıınannan nnööropeptitlereropeptitlere babağğllııinflamasyoninflamasyon oluoluşşurur

Bu olayBu olay selektifselektif 55--HTHT1D1D ((serotoninserotonin))agonistiagonisti olanolan sumatriptansumatriptan taraftarafıından vendan veergotlarergotlar,, indometazinindometazin ve dive diğğerer NSANSAiiilailaççlarcalarca öönlenebilirnlenebilir

MMİİGRENGREN

AurasAurasıızz migren tmigren tüüm migrenlerinm migrenlerin%80%80’’ini oluini oluşştururturur

SSııklklııkla yavakla yavaşş babaşşlar ve 4lar ve 4--72 saat72 saatkadar skadar süürerrer

Tipik olarakTipik olarak pulsatilpulsatil ve tekve tektarafltaraflııddıırr, b, bulantulantıı, kusma, foto, kusma, foto--fonofobifonofobi,, skalpteskalpte duyarduyarllııllııkkggöörrüülebilirlebilir

MMİİGRENGREN AuralarAuralar dakikalar idakikalar iççinde geliinde gelişşir, 60ir, 60

dakikadan az sdakikadan az süürer, geri drer, geri döönnüüşşllüüddüürr SkotomlarSkotomlar,, parlakparlak ışıışıklarklar,, hemiparestezihemiparestezi veve

hemiparezilerhemipareziler, afazi veya di, afazi veya diğğer konuer konuşşmamabozukluklarbozukluklarıı tipiktipik auralardauralardıırr

LLetarji, esneme, depresyon, gevietarji, esneme, depresyon, gevişş getirme,getirme,polipoliüüriri veya sveya sııvvıı retansiyonuretansiyonu gibgibi migreni migrenprodromlarprodromlarıındanndan ayayıırt edilmelidirlerrt edilmelidirler

MMİİGRENGREN AtipikAtipik migren tmigren tüürleri;rleri;

OftalmoplejikOftalmoplejik migrenmigrenRetinalRetinal migrenmigrenKomplike migrenKomplike migren

BaBaşş aağğrrııssıı + N+ Nöörolojikrolojik defisitdefisit varsavarsattüüm migren tm migren tüürleri ekarte edilmelidirrleri ekarte edilmelidir

Migrene baMigrene bağğllıı nnöörolojikrolojik defisitlerdefisitlerhemen her zaman 60 dakikadahemen her zaman 60 dakikadaddüüzelir!!!zelir!!!

MMİİGRENGREN

TedavideTedavide öönemli faktnemli faktöörler;rler;Migreni durdurmaMigreni durdurmaDDiiğğer semptomlarer semptomlarıın da gerilemesin da gerilemesiNNormal aktivitelere dormal aktivitelere döönme zamannme zamanııYYan etkileran etkilerKKontrendikasyonlarontrendikasyonlarBBedeledelUUygulama kolaylygulama kolaylığıığı

MMİİGRENGREN

DihidroergotaminDihidroergotamin (DHE)(DHE)55--HTHT1D1D agonistiagonisti,,Klasik birKlasik bir ““ilk seilk seççenektirenektir””,,ŞŞiddetli bulantiddetli bulantıı--kusma yaparkusma yapar

SumatriptanSumatriptanDHEDHE’’ee ggööre dahare daha selektifselektif birbir agonistagonist,,Daha pahalDaha pahalıı, daha s, daha sıık ancak mink ancak minöör yanr yan

etkiler yapar,etkiler yapar,24 saatlik24 saatlik rekreküürrensrrens hhıızzıı daha ydaha yüüksektirksektir

MMİİGRENGREN

DiDiğğer faydaler faydalıı olduolduğğu gu göösterilmisterilmişşilailaççlar;lar; MetoklopromidMetoklopromid,,KlorpromazinKlorpromazin veve KetorolaktKetorolaktıırr

Sessiz ve loSessiz ve loşş bir ortam sabir ortam sağğlanmallanmalııddıırr IVIV hidrasyonhidrasyon veve deksametazondeksametazon

OpioidlerOpioidler saysayıılan ilalan ilaççlar kadarlar kadarbabaşşararııllıı dedeğğildirildir

MMİİGRENGREN Gebelerde;Gebelerde;

SSııklklııkla gerileme gkla gerileme göösterirsterirAtakta ilaAtakta ilaççssıız tedavi denenmelidirz tedavi denenmelidirGerekirseGerekirse AsetaminofenAsetaminofen,,

MetoklopromidMetoklopromid, NSA, NSAİİ ilailaççlarlarkullankullanıılabilir (Klas B)labilir (Klas B)

ProfilaksiProfilaksiİİSA (SA (--)) --blokerlerblokerler,, kalsiyum kanalkalsiyum kanal

blokerleriblokerleri,, trisikliktrisiklik antidepresanlarantidepresanlartercih edilebilirtercih edilebilir

GERGERİİLLİİM TM TİİPPİİ BABAŞŞAAĞĞRILARIRILARI

EkstrakranialEkstrakranial kas yapkas yapıılarlarıınnıın gerilimin gerilimisorumlu tutulmusorumlu tutulmuşşturtur

BilateralBilateral,, pulsatilpulsatil olmayan, dolmayan, dışışuyaranlarla ve bulantuyaranlarla ve bulantıı--kusma ilekusma ileiliilişşkisizkisiz

HafifHafif--orta ataklarda basitorta ataklarda basitanaljezikler yeterli iken,analjezikler yeterli iken, şşiddetliiddetliataklar migren gibi tedavi edilmelidirataklar migren gibi tedavi edilmelidir

KKÜÜME TME TİİPPİİ BABAŞŞAAĞĞRILARIRILARI Nadir gNadir göörrüüllüür ve kr ve kıısa ssa süürelidirrelidir Erkeklerde ve 20 yaErkeklerde ve 20 yaşş sonrassonrasıı daha sdaha sııkk EtyolojideEtyolojide trigeminaltrigeminal sinir patolojilerisinir patolojileri 1515--180 dakika s180 dakika süüren ciddi, tek taraflren ciddi, tek taraflıı

orbitalorbital,, supraorbitalsupraorbital veyaveya temporaltemporalaağğrrıılarlar

KKonjonktivalonjonktival öödem,dem, lakrimasyonlakrimasyon, nazal, nazalkonjesyonkonjesyon,, rinorerinore, y, yüüzde terleme,zde terleme,miyozismiyozis veyaveya pitozispitozis eeşşlik edebilirlik edebilir

KKÜÜME TME TİİPPİİ BABAŞŞAAĞĞRILARIRILARI GGüünlnlüük ataklar (kk ataklar (küümeler) halinde,meler) halinde,

aylarca saylarca süürebilirrebilir

HHıızlzlıı etkili ajanlar kullanetkili ajanlar kullanıılmallmalııddıır (r (DHEDHEveve sumatriptasumatriptann gibi)gibi)

Oksijenden fayda gOksijenden fayda göörrüürlerrler

Uzun dUzun döönemde NSAnemde NSAİİ ilailaççlarlar remisyonuremisyonuhhıızlandzlandıırrıır,r, rekreküürrensirrensi azaltazaltıırr

KRANKRANİİAL VE FASAL VE FASİİYALYALAAĞĞRILARRILAR

TEMPOROMANDTEMPOROMANDİİBBÜÜLERLERBOZUKLUKBOZUKLUK

TME etrafTME etrafıındaki kas ve bandaki kas ve bağğ yapyapıılarlarıınnıınnfonksiyonel bozuklufonksiyonel bozukluğğuna bauna bağğllıı ssüüreklireklibir rahatsbir rahatsıızlzlıık hissidirk hissidir

TMETME’’dede ses ve ases ve ağğrrıı varlvarlığıığı, k, kııssııtlanmtlanmışışççene hareketleri,ene hareketleri, ççene aene aççıılmaslmasııssıırasrasıında kilitlenme, dinda kilitlenme, dişşleri gleri gııccıırdatmardatmave dil, dudak veya yanakve dil, dudak veya yanak ııssıırmarma gibigibisemptomlarsemptomlarıı vardvardıırr

TEMPOROMANDTEMPOROMANDİİBBÜÜLERLERBOZUKLUKBOZUKLUK

BaBaşş aağğrrııssıı yapabilir, ancak sayyapabilir, ancak sayıılanlan

semptomlar basemptomlar başş aağğrrııssıına ikincil dena ikincil de

olabilirolabilir

Tedavide basit analjezikler denenebilirTedavide basit analjezikler denenebilir

YaklaYaklaşışım sm sııklklııkla konservatiftirkla konservatiftir

TRTRİİGEMGEMİİNAL NEVRALJNAL NEVRALJİİ

TTrigeminalrigeminal sinirsinir innervasyoninnervasyon alanalanıındanda

paroksismalparoksismal geligelişşen, saniyeler sen, saniyeler süürenren

şşiddetli aiddetli ağğrrıı ataklarataklarıı ve normalve normal

nnöörolojik muayene bulgularrolojik muayene bulgularıı ileile

karakterizedirkarakterizedir

TRTRİİGEMGEMİİNAL NEVRALJNAL NEVRALJİİ

Tedavi cerrahi veya medikal olabilir.Tedavi cerrahi veya medikal olabilir.

KarbamKarbamaazepinzepin ççok etkili bir tedavidirok etkili bir tedavidir

DirenDirenççli hastalardali hastalarda nnööroloji veyaroloji veya

nnööroroşşirurji konsirurji konsüültasyonu istenmelidirltasyonu istenmelidir

Health & Medicine

Baş AğRıSı