UNANG DIGMAANG PANDAIGIDIGPandaigdigang digmaang naganap mula1914 hanggang 1918 na kinasangkutan

ng mga makapangyarihang bansa samundo na noon ay napapangkat sa

dalawang magkalabang alyansa: Triple Alliance at Triple Entente

MGA SANHI NG UNANG DIGMAANG

PANDAIGDIGMILITARISASYON, ALYANSA, IMPERYALISMO, NASYONALISMO

MILITARISASYON

pagpapalakas o pagpapaigting ngsandatahang lakas ng isang bansasa pamamagitan ng pagpaparami

ng armas at sundalo

MILITARISASYONNagsimulang magtatagng malalaking hukbongpandagat ang Germany.

Ipinalagay na ito'ytahasang paghamon sa

kapangyarihan ngInglatera bilang Reyna ng

Karagatan.

ALYANSA

isa o higit pang kalipunan o kasunduan ng mga bansa o partidona sumusuporta sa isang programa, paniniwala o pananaw.

ALYANSA Triple Alliance

ITALY GERMANY AUSTRIA-HUNGRY

ALYANSA TRIPLE ENTENTE

RUSSIA GREAT BRITAIN FRANCE

IMPERYALISMO

isang patakaran o paraan ng pamamahalakung saan ang malalaki o makapangyarihang mga bansa angnaghahangad upang palawakin angkanilang kapangyarihan sa pamamagitan ngpagsakop o kontrol na pangkabuhayan at pampolitika sa ibabaw ng ibang mga bansa

IMPERYALISMO• sinalungat ng Britanya ang pag-angkin ng Germany sa Tanganyika (East

Africa)

• Tinangka namang hadlangan ng Germany ang pagtatatag ng French Protectorate sa Morocco sapagkat naiinggit ito sa mga tagumpay ngFrance sa Hilagang Aprika.

• Naging kalaban din ng Germany ang Britanya at Hapon sa pagsakop saTsina .

• Hindi nasiyahan ang Germany at Italya sa pagkakahati-hati ng Aprikasapagkat kaunti lamang ang kanilang nasakop samantalang malaki angnabahaging nakuha ng Inglatera at France.

NASYONALISMO

tumutukoy sa masidhing pagmamahal sasariling bayan o bansa. Ito rin ang

ideyolohiyang pampolitika bumubugkos saisang tao sa iba pang mga taong may

pagkakapareho sa kanyang wika, kultura at iba pa.

NASYONALISMO

•ang mga Junker, ang aristokrasyang militar ngGermany, ay naniwalang sila angnangungunang lahi sa Europe

•pagnanais ng Serbia na angkinin ang Bosnia at Herzegovina na nasa ilalim ng Austria.

•ang pagkamuhi ng mga Serbian dahil samahigpit na pamamahala ng Austria.

PAGPATAY KAY ARCHDUKE FRANZ FERDINAND

PAGPATAY KAY ARCHDUKE FRANZ FERDINAND

Gavrilo Princip(Black Hand)

MGA MAHAHALAGANG KAGANAPAN NG

UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG

DIGMAAN SA KANLURAN

France vs Germany•Pinakamainit na labanan

•Lumusob sa Belguim ang hukbong Germany at ipinagwalang-bahala nitong huli ang pagigingneutral na bansa nito. Ito ang paraang ginamitnila upang malusob ang France.

DIGMAAN SA SILANGAN

RUSSIA vs Germany•Lumusob ang Russia sa Prussia (Germany) sa pangunguna ni Grand Duke Nicholas, pamangkin ni Czar Nicholas II.

DIGMAAN SA BALKAN

AUSTRIA-HUNGARY vs SERBIAOTTOMAN EMPIRE vs RUSSIA

DIGMAAN SA KARAGATAN

GREATY BRITAIN vs Germany•Sa unang bahagi ng digmaan ay nagkasubukan ang mga hukbong pandagatng Germany at Britanya. ang Naitaboy ngmga barkong pandigma ng Germany mula saPitong Dagat (Seven Seas) lakas pandagat ngBritanya.

NABUO ANG MGA BAGONG ALYANSA

CENTRAL POWERS

GERMANY

AUSTRI-HUNGARY

OTTOMAN EMPIRE

BULGARIA

ALLIES

JAPAN

ITALY

UNITED STATES

WAKAS NG DIGMAAN

•Natalo ang Central Powers

•Sumilang ang mga bagong bansa

•Piniramahan ang Kasunduan saVersailles

BUNGA NG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG

Maraming buhay at ari-arian ang napinsala

8.5 milyong sundalo, 22 milyong nasugatan, 18

milyong sibilyan200 bilyong dolyar na

pinsala sa ari-arian

BUNGA NG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG

Nabago ang mapa ng Europe

Ang Austria at Hungary ay nagkahiwalay. Ang mga bansangLatvia, Estonia, Lithuania, Finland, Czechoslovakia, Yugoslavia at Albania ay naging malalayang bansa.

Apat na imperyo sa Europe ang nagwakas: angHohenzollern ng Germany, Hapsburg ng Austri- Hungary,

Romanov ng Russia at Ottoman ng Turkey.

BUNGA NG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG

Nabuo ang LEAGUE OF NATIONS na may layuning:

•maiwasan ang digmaan;

• maprotektahan ang mga

• kasaping bansa sa pananalakay ng iba;

• lumutas sa mga usapin at hindi pagkakaunawaan ng mga kasapi

•mapalaganap ang pandaigdigang pagtutulungan, at

•mapalaganap ang mga kasunduang pangkapayapaan.

Hindi nagtagumpay ang League of Nations dahil sa:

•Pinaghati-hatian ang mga kolonya dating kolonya ng Central Powers

•Lubhang pinahina ang hukbong sandatahan ngGermany sa lupa at sa dagat. Binawasan ito ngmarami at ang pinaglalakbayang ilog ngGermany at ipinagbawal ang kanilang mgapartisipasyon sa anumang digmaan.

Hindi nagtagumpay ang League of Nations dahil sa:

•Pinagbawalang gumawa ng mga armas at amyunisyonang Germany.

•Ang Germany ay pinapangakong magbayadngmalaking halaga sa mga bansang napinsalabilangreparasyon. Ang layunin ng mga gumawangkasunduang ito ay upang lubusang pilayinangGermany nang hindi na ito muling magtangkanggambalain ang kapayapaan ng daigdig.

Pahina 460

Magdala ng Oslo Paper, colored paper at iba pang gamit sabawat grupo.