Upload
alicja-wujec-kaczmarek
View
1.535
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
Terapia kognitywna – od myślenia społecznego do zachowania
dr Joanna Ławicka
Poznajmy się
• Cześć, pobawimy się?• Okej, a w co chcesz się bawić?• Nie wiem, może w coś zagramy?• Dobra, to może w chowanego?• Nie lubię. To dla maluchów! • No co ty! Mój brat ma 13 lat i bawi się w chowanego!• Ale ja nie lubię!• No dobra, to w co wolisz się bawić?
……………………..
Poznajmy się…• Cześć• Cześć (???)• Nazywam się Antek• Acha. A ja Ania.• Chciałbym zapytać, czy pobawisz się ze mną.• Dobrze, a w co?• W chowanego• Nie lubię się bawić w chowanego! To dla maluchów!• Chcę się bawić w chowanego.
…………………….
Problem podstawowy: „grzeczny”, czy „społeczny”?
MYŚLENIE, JAK SIĘ ZACHOWAĆ?
CO SPRAWIA MI NAJWIĘKSZĄ TRUDNOŚĆ?
SCHEMAT ZACHOWANIA?
Procesy kognitywne
Procesy tworzące i modyfikujące reprezentacje umysłowe w ludzkim umyśle (systemie poznawczym)
Kształtują zachowanieProcesy przekształcania, przechowywania
i reprodukowania informacji płynących z otoczenia
5
Myślenie
6
sekwencja operacji poznawczych, dokonywana na przedmiotach, zdarzeniach, procesach bezpośrednio
postrzeganych lub na ich reprezentacjach
SYMBOLEPOJĘCIA
UWAGA
PAMIĘĆ
ŚWIADOMOŚĆ
Zachowanie
zachowanie
świadomość
emocje
myślenie
postrzeganie
Zaburzenia procesów myślenia• myślenie nadmiernie konkretne• myślenie nadmiernie abstrakcyjne• myślenie oparte na subiektywnych
związkach między obiektami• labilność myślenia – brak tłumienia myśli• „lepkość” myślenia – trudność ze zmianą• zaburzenia motywacyjne myślenia• zaburzenia treści
8
Procesy kognitywne a ASD• zaburzenia elastyczności i planowania• zaburzenia rozumienia kontekstu • potrzeba pomocy/wsparcia wizualnego• trudności w dokonywaniu analizy,
interpretacji i abstrahowaniu
• trudności z przewidywaniem konsekwencji• trudności z dokonywaniem wyborów• impulsywność/spowolnienie reakcji
9
Dwie historyjki o autobusie… Schemat zachowania czy myślenie
społeczne….
„Cóż, proszę państwa... Dzieci z autyzmem tak mają,
trzeba go nauczyć….”
Terapia kognitywnaAUTYZM TO ZABURZENIE KSZTAŁTOWANIA SIĘ
RELACJI CZŁOWIEKA Z OTOCZENIEM
autyzm to nie choroba, to inny wzorzec rozwoju
Relacje z drugim człowiekiem budujemy w oparciu nie o schematy zachowania
lecz myślenie o drugim człowieku…. w procesie rozwoju…. dając prawo do popełniania błędów.
12
Fiksuje wzrok na osobach częściej niż na przedmiotach
Uśmiecha się społecznie, wchodzi w dialog behawioralny, częściej obserwuje twarz niż inne części ciała
Rozumie swoją odrębność od matki, identyfikuje intencje, wskazuje informująco palcem, podąża wzrokiem za kierunkiem patrzenia drugiej osoby, reaguje na emocje
Rozumie cudze pragnienia, nie rozumie cudzych myśli, oddziela rzeczywistość od fikcji, potrafi udawać w zabawie, odczytuje proste emocje
Rozumie przyczyny cudzych pragnień i emocji, stawia hipotezy na temat cudzych myśli, oddziela swoje przeżycia od cudzych, rozumie żarty i kłamstwa
Rozumie, że ludzie stale myślą, że ludzki umysł to coś skomplikowanego, aktywnie interpretuje, analizuje swoje i cudze emocje, zastanawia się co myśli ktoś inny o tym, co myśli osoba trzecia
Krok pierwszy – rozwój podstawowej relacji
Rozwój intelektualny jest bardzo ważny, ale naszym zdaniem jeszcze ważniejszy jest
rozwój tych struktur poznawczych, które pozwalają na zrozumienie drugiego
człowieka – jego intencji, myśli, przeżyć, emocji.
Patrz na mnie, kiedy do ciebie mówię!
Tylko po co…..
Krok drugi – komunikacja!
Naszym podstawowym zadaniem jest porozumieć się z dzieckiem i umożliwić
mu porozumienie z nami na jakimkolwiek dostępnym dla
tego dziecka poziomie, z wykorzystaniem wszystkich narzędzi jakimi dysponujemy!
Masz mówić!
Tylko po co…..
Krok trzeci – myślenie!
Jeżeli dziecko nie rozumie intencji, myśli, potrzeb, emocji cudzych i… swoich (przecież
też jest człowiekiem…) to tylko otoczenie może mu pomóc
je pojąć. A zacząć trzeba od wiedzy na temat samego siebie…
Powinieneś się dobrze bawić!
Tylko po co…..
Krok czwarty - samoświadomość
Dziecko poznaje najpierw siebie, później otoczenie. Dziecko aktywnie domaga się wiedzy o sobie. Porównuje się i kształtuje
samego siebie aktywnie.Dziecko z autyzmem jest kształtowane
Musi czytać
Musi się uczyć
Musi chodzić do szkoły
Musi chodzić na terapię
Tylko po co…..
Krok piąty – prawo wyboru
Nikt nie ma prawa decydować o życiu drugiego człowieka bez jego udziału.
Każdy ma prawo podejmować decyzje o swoim życiu – na dostępnym sobie poziomie i
popełniać błędy.
Wychowanie
27
Zmiana wzorców
komunikowania się z
dzieckiem
Śledzenie wzroku
Działania równoległe
Działania naprzemienn
eAktywne
interpretowanie zachowań
Spontaniczny, celowy kontakt
wzrokowy
Terapia
28
Możliwości językowe
Myślenie symboliczn
e
Decentracja fizyczna
Decentracja
poznawcza Decentracja
emocjonalna
Interpretacja
Ja/oni
Dlaczego w taki sposób?Ponieważ widzimy efekty naszej pracy
p/normynormaORNI
59%
41%
N=79F.84.0 – 49 (63%)F.84.5 – 20 (25%)F84.9 – 5 (6%)Inne – 5 (6%)
41% - dzieci z późną diagnozą35% - dzieci z wieloraką N25% - pozostali
Dlaczego?Czy potrafimy wyleczyć dziecko z autyzmu?
Nie odważylibyśmy się przypisać sobie takiej mocy.
Jeśli za „wyleczenie” uznamy np. fakt, że dziecko
z autyzmem poszło do „normalnej” szkoły, ma przyjaciół i osoby postronne nie potrafią
w codziennych sytuacjach dostrzec jego inności – to tak, czasem dokładamy naszą cegiełkę do
takiego „wyleczenia”.
Dziękuję za uwagę
Ul. Oleska 121, Opolewww.prodeste.pl
www.facebook.com/prodestetel.: 77 4458007