Uit Goede BronIntroductie Academische onderzoeksmethodologie

in de bibliotheek

Introductie Bachelor Taal- en Letterkunde

Steven Laporte14 oktober 2014Universiteitsbibliotheek VUB Campus EtterbeekSteven.laporte@vub.ac.be

Overzicht uiteenzetting

1. Bronnenonderzoek

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Enkele valkuilen

Overzicht uiteenzetting

2. Bronnen intern en extern aan de bibliotheek

Gedrukte bronnen

Elektronische bronnen

De bibliotheek praktisch

Paywall en Open Access

Voorbeelden externe bronnen

o Beeldo Filmo Geluid

Overzicht uiteenzetting

3. Hoe voer ik zelf een bronnenonderzoek?

Onderzoeksvraag

Trefwoorden en zoekacties

Bronnenbeheer

Output

Bronnenonderzoek

Bron = informatie + duurzame drager

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Hoe een betrouwbare bron herkennen:

1. Welke drager?

o Onbekende website, suspecte blog,vreemde urlo Uitgave van een boeko Krantenartikelo Peer-reviewed journal

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Hoe een betrouwbare bron herkennen:

2. Wie is de auteur?

o Waar werkt de auteur?o Welke is de studieachtergrond van de auteur?o Andere publicatieso Werd de auteur vaak aangehaald door andere onderzoekers?

V.b. Avi Sion

Ongevraagd toegestuurd

Naam auteur lijkt alias

Bij opzoeken enkel website: http://www.thelogician.net/

PhD, maar aan welke universiteit?

Geen bibliografie

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Hoe een betrouwbare bron herkennen:

3. Wie is de uitgever?

o Andere publicaties?o Verbonden aan een universiteit?o Afwerking

V.b. Lap Lambert academic Publishing

Ongevraagd toegestuurd

Website: https://www.lap-publishing.com/

Geen academische partners

Negatieve berichten: http://scholarlyoa.com/2012/11/05/lambert-academic-publishing-a-must-to-avoid/

Geen peer review

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Hoe een betrouwbare bron herkennen:

4. Publicatiedatum?

o Afhankelijk van het onderwerpo Recent?

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Hoe een betrouwbare bron herkennen:

5. Besprekingen?

o Oordeel van de bespreking

o Bron van de bespreking

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Hoe een betrouwbare bron herkennen:

6. Citaties en bibliografie

o Positie binnen een netwerk van onderzoeko Traceerbaarheid van de aangehaalde feiteno Identificatie eigen bijdrage van de auteuro Herhaalbaarheid van het onderzoek

Wat maakt een bron wetenschappelijk?

Hoe een betrouwbare bron herkennen:

7. Financiering

o Onafhankelijkheid van het onderzoek

Peer-review?

Toetsing door gelijken/vakgenoten Criteria

o Originaliteito Toegankelijkheido Solide onderbouwing van de resultaten

Zorgvuldig redactieproces

Impact?

“Gewicht” van een wetenschappelijk journal:Impact Factor

Hoe vaker de artikelen uit een bepaald wetenschappelijk tijdschrift in andere tijdschriften wordengeciteerd, des te hoger de impactfactor “Gewicht” van de onderzoeker: h-index

o Objectiveringo Kritiek

Minder betrouwbaar

Mogelijk betrouwbaar

Erg betrouwbaar

Type bron Onbekende website Professioneeldrukwerk

Academische Journals, Website van universiteit

Uitgever Geen Professioneel maar niet academisch

Academische uitgever met peer review

Achtergrond auteur

Geen/irrelevante achtergrond

Opleiding binnen het onderwerp

Expert in het gebied

Publicatiedatum geen Te oud Recent (of recent herzien)

Besprekingen Controversieel Goede besprekingen Peer-review doorbetrouwbare bronnen

Geciteerde bronnen

geen Geloofwaardige bronnen

Citaties naar anderebetrouwbere bronnen

Objectiviteit Duidelijke bias Gesponsorde bron Neutraal

Sceptische basishouding

… zeker wanneer het gevonden materiaal je gelijk geeft

Enkele Valkuilen

“Publish or perish”

Enkel opnemen van positieve resultaten?

Fraude

V.b. fraude: SCIgen (http://pdos.csail.mit.edu/scigen/)

Bronnen intern en extern aan de bibliotheek

De bibliotheek

Bibliotheek niet langer monopolie

Eigen aanbod + expertise

Wegwijzer

Infrastructuur

Taken van de bibliotheek

Zoeken, ontsluiten en opslaan van wetenschappelijke documentaire

Ter beschikking stellen van wetenschappelijke documentaire informatie

Onderhoud en ontwikkeling geautomatiseerd bibliotheekbeheerssysteem

De collectie

Gedrukte bronnen tijdschriftartikels, boeken, congresverslagen, proefschriften, (primaire bronnen)

Hulpmiddelen woordenboeken, encyclopedieën, handboeken

Elektronische bronnen databanken

Catalogi

Bibliotheekcatalogus (beschrijving van boeken, tijdschriften en

audiovisuele materialen inclusief hun bewaarplaats (plaatskenmerk)

http://biblio.vub.ac.be/vubissmartweb/Vubis.csp

Union Catalogue (samenstelling van verschillende catalogi)

www.unicat.be

Gegevensbankenhttp://www.vub.ac.be/BIBLIO/ubwebsite_database_alpha.html

Portaal VUB bibliotheekhttp://www.vub.ac.be/BIBLIO

Een boek of tijdschrift zoekenin de bibliotheek

VUBIS catalogus

Beschikbaarheid

Grondplan bibliotheek

Academische databanken

EZproxi

Draadloze netwerken

Urbizone

VUBnet http://vubnet.vub.ac.be/en/wireless.html

Eduroam http://www.eduroam.be

Andere diensten

Kopiëren, scannen en printen

Andere diensten

Beperkte uitleen Standaard uitleenperiode 3 weken (x 2)

Beperkte uitleen:

1 dag

1 Week (x2)

Niet uitleenbaar

Interbibliothecair leenverkeer (IBL)

http://www.vub.ac.be/BIBLIO/ubwebsite0604.html

Verlengen uitleenperiode

Zoekmachines

Bibliotheken zoekmachines

+ De wetenschappelijke waarde ervan wordt vooraf beoordeeld.+ De collectie wordt gestructureerd per onderwerp aangeboden, zonder (commerciële) bijbedoelingen.+ De informatie blijft zeker beschikbaar.

- Voor een aantal diensten moet je jeverplaatsen naar de bibliotheek (maar een stijgend aantal mogelijkheden kan je van thuis uit gebruiken)- De bibliotheek is niet altijd open.- De informatie is niet altijd actueel of geactualiseerd.

+ Gratis+ Gebruiksvriendelijk+ Performant

- Niet alle relevante informatie is online beschikbaar.- De informatie is niet gecontroleerd op kwaliteit en betrouwbaarheid.- Niet-inhoudelijke (commerciële, statistische en nationalistische) argumenten bepalen mee de rankingvan zoekresultaten.

Electronische databanken

Welke databank gebruiken?

Afhankelijk van je vakgebied (v.b. Pubmed typisch voor geneeskunde)

Sterke databanken voor humanities:

o JSTORo EBSCOo Web of science

o Google Scholar

Paywall en Open Access

Paywall= betalende toegango IP-adreso VUBnet NetID en paswoord

Open Accesso Vrije toegango Al dan niet peer-reviewo Wildgroei?o http://doaj.org/

Voorbeelden externe bronnen

Beeldeno http://www.metmuseum.org/collection/the-collection-onlineo http://closertovaneyck.kikirpa.be/o https://archive.org/details/paulotlet

Audioo https://archive.org/details/paulotleto http://research.culturalequity.org/rc-b2/home-audio.jsp

Lectureso http://videolectures.net/o http://ocw.mit.edu/index.htmo Itunes University

Hoe voer ik zelf een bronnenonderzoek?

Onderzoeksvraag

Onderzoeksvraag

o Tijd?

o Omvang?

o Opdracht?

Wees specifiek!

o Naslagwerken

Trefwoorden

o Synoniemen

o Vertalingen

o Enkel- of meervoud

o Narrower term

o Broader term

o Related term

Zoekacties

Booleaanse zoektermen

o AND OR NOT

Bronnenbeheer

Gebruik een reference manager

Bewaren en ordenen van referenties (citaties)

Bewerken van bibliografische gegevens

Exporteren van bibliografieën

Beheer van full-text docs

Integratie in tekstverwerkingssoftware

Wat kan je doen een reference manager?

Alternatieven

Thomas Reuters Web app en desktop Nieuwste versie: X7 Prijs: € 217.74 Externe databanken doorzoeken

Alternatieven

Thomas Reuters Enkel online Gratis Limiet 50.000 referenties 2GB webruimte

Alternatieven

Open-source Web app en desktop Center for History and New Media of George Mason University Gratis 300MB Uitgangspunt add-on voor firefox

Alternatieven

ProQuest Prijs: $100 per jaar Integratie met andere ProQuest producten en partners

Alternatieven

Elsevier Gratis 2GB Sociale netwerkmogelijkheden cross-platform/cross devices Desktop- en webapplicatie

Aan de slag met Mendeley

De web-module

Mijn bibliotheek (webmodule)

De desktop module Offline werken

“Drag-and-drop”

Lokaal bewaren van bestanden

Bijkomende functies

Synchroniseren

Praktijkvoorbeeld:Artikel postmodern visual art

Stap 1 - Relevante artikels in JSTOR

Stap 2 – Verzamelen van referenties

Stap 3 – Toevoegen full-text

Stap 4 – Beschrijvingen bijwerken

Stap 5 – Integratie met MS Word

Stap 6 - Voeg referenties en bibliografie toe

Stap 7 – Aanpassen notatiestijl

Referenties verzamelen

Compatibele sites voor web importeur

Reference managers in de bibliotheek

Resultaten ICT-enquête zomer 2013

Links reference managersEndnote http://endnote.com

EndnoteWeb https://www.myendnoteweb.com

Zotero https://www.zotero.org

RefWorks http://www.refworks.com

Vergelijkingstabel Wikipediahttp://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_reference_management_software

Introductie-filmpjes Mendeley http://www.mendeley.com/videos-tutorials

Hulpdocumenten Mendeley http://resources.mendeley.com

Compatibele sites voor de web importeur http://www.mendeley.com/import/

Vragen?