1

Information Technology Concept

Hardware &

Software

2

C aùc thaønh phaàn c uûa moät maùy PC

3

S ô löô ïc tie å u s öû c uûa P C

• Cuoái 1973 Intel giôùi thieäu Microprocessor 8080 coù theå ñòa chæ hoaù 64 k boä nhôù

• 1975 haõng MITS cheá ra Kit söû duïng 8080 duøng heä ñieàu haønh CP/M vaø ngoân ngöõ Microsoft basic

• 1975 haõng IBM ñöa ra PC ñaàu tieân : Kieåu 5100 vôùi 16 k boä nhôù duøng ngoân ngöõ

Basic• Vaøo 1976 haõng Apple cho ra ñôøi maùy Apple 1

vaø 1977 laø Apple 2• Caùc maùy IBM PC ra ñôøi haøng loaït vaøo 11/ 08/

81 duøng heä ñieàu haønh PC DOS, sau ñoù ph a ùt trie ã n ra XT, AT286,386,486, P e ntium , Ce ntrino…

4

Ma ùy tính la ø g ì ?

Ma ùy tính la ø m oä t th ie á t bò nh a ä n th oâ ng tin va ø xöû lyù c a ùc th oâ ng tin ñoù b a è ng c a ùc c h uoã i le ä nh (c h öông trình ) roà i xua á t ra ke á t qua û ña õ ñöôïc xöû lyù. Tie á n trình na à y ñöôïc g o ïi la ø “ c h u kyø xöû lyù th oâ ng tin “ (In form a tion proc e s s ing c yc le ).

Nhaäp thoâng tin Chuoãi leänh xöû

lyù

Xuaát thoâng tin

5

Moä t ví du ï

…B a ø n toa ùn c uõng la ø moä t loa ïi m a ùy tính …

6

…Th öôùc tính (S lide ru le r) c uõng la ø m oä t loa ïi m a ùy tính …

7

Ma ùy c oä ng ñ ie ä n c ô…

B urroug h ’s

Cuõng la ø m oä t loa ïi m a ùy tính

Maãu quaûng caùo vaøo naêm 1954

8

…Ca ùc th ie á t bò c a à m ta y P DA c uõng la ø m oä t loa ïi ma ùy tính …

9

Ca ùc ña úng c a á p ma ùy tính ñ ie ä n töû

Coù boá n côû ma ùy tính ñie ä n töû S ie â u ma ùy tính (S upe r Compute r) Ma ùy lôùn (Ma in fra me ) Ma ùy trung (Mini Compute r ) Ma ùy Vi tính (Micro Compute r-P C )

Ch uùng ta qua n ta â m ñe á n m a ùy P C

10

Moâ h ình ma ùy tính the o Von Ne uma n

11

Ca ùc th a ø nh ph a à n c ô ba ûn c uûa m oä t m a ùy P C

MouseKeyboard

Computer Case (CPU)

Monitor

12

13

Nha ä n döõ lie ä u töø ng oa ø i va ø o va ø g ôûi döõ lie ä u na à y s a ng cho boä vi xöû lyù la ø m vie ä c…

MouseKeyboard

Microphone

Scanner

Ca ùc tha ø nh pha à n cuûa moä t ma ùy P C - Th ie á t bò nh a ä p

14

2- CP U ( Ce ntra l P roce s s ing Unit)

CP U vie á t ta é t töø c h öõ Ce ntra l P roc e s s ing Unit, la ø boä na õo c uûa m a ùy tính . CP U ñ ie à u kh ie å n moïi h oa ït ñoä ng c uûa ma ùy tính va ø xöû lyù döõ lie ä u dö ïa va ø o c a ùc ta ä p le ä nh (ins truc tion s e t). CP U g oà m c où c a ùc boä ph a ä n c h ính nh ö h ình döôùi ña â y:

Boä ñieàu khieån

Boä soá hoïc

Thanh ghiBoä xung ñoàng hoà

Ca ùc tha ø nh pha à n cuûa moä t ma ùy P C - CP U

15

B oä xöû lyù trung ta â m

( ):Boäñieàukhieån Control Unit duøngtaäp leänhñeåbieândòch töøngoânngöõ

.maùysangngoânngöõ caápcao vaøngöôïc laïi ( / - ):Boäsoáhoïc Arithmetic Logic Unit ALU

Thöïc hieäncaùc pheùptoaùnvaøpheùp luaän lyù

Thanhghi ( )Register : Ñöôïc duøngnhö laøboä nhôùdaønhchoboäsoáhoïc trongkhi thöïc .hieäncaùc pheùptính toaùn

Boäxungñoànghoà ( ): Clockunit Taïo racaùc , xungñoànghoàñeå ñieàukhieånmaùy tính caùc xungnaàyñöôïc tínhbaèngñônvòMegahertz

( )Mhz

16

B oä xöû lyù trung ta â m

C PU C aùnh taûnnhieä t

Qua ït g iaûinhieä t

17

Ch uùng ta th öôø ng g o ïi te â n c uûa m oä t ma ùy P C döïa va ø o te â n c uûa boä vi xöû lyù (m ic ro proc e s s or)Ví du ï :

In te l 8086 vôùi toá c ñoä kh ôûi ña à u : 4 .77Mh z S a u ñoù la ø 80286, 80386, 80486, P e ntium , Ce le ron.

Hie ä n na y boä vi xöû lyù P e ntium IV toá c ñoä 3 G h z , Tre â n m a ùy La ptop ña ng s öû du ïng boä vi xöû lyù

Ce ntrino (h oå trô ï ma ïng kh oâ ng da â y) va ø S onom a

Moä t s oá c a ùc h a õng kh a ùc c uõng ña õ c h e á ta ïo ra CP U töông öùng , nh ö : AMD, IB M, Motorola …

Ca ùc th a ø nh ph a à n c uûa m oä t ma ùy P C - CP U

18

Chu kyø maùy (Machine Cycle Time)

Leänh (coøn goïi laø chæ thò) xaõy ra trong chu kyø maùy.

Chu kyø maùy ñöôïc ño baèng microseconds (moät phaàn

trieäu giaây), nanoseconds (moät phaàn tæ giaây), hoaëcpicoseconds (moät phaàn tæ tæ giaây).

Chu kyø maùy coøn ñöôïc ño baèng soá chæ thò ñöôïc thöïc

hieän trong moät giaây (MIPS-millions of instructions perseconds). MIPS ñöôïc duøng cho moïi kích côû maùy

tính.

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC - C PU

19

Xung ñoàng hoà (Clock Speed)

Moãi CPU taïo ra moät chuoãi xung ñieän töû, xung naày ñöôïc dung ñeå ñoàng boä söï di chuyeån thoâng tin qua suoát caùc keânh truyeàn thoâng noäi boä cuûa maùy tính, toác ñoä cuûa xung ñoàng hoà treân caùc maùy PC laø 2.2 GHz treân maùy Pentium 4 (naêm 2002) vaø hieän nay laø 3 GHZ.

Tuy caùc nhaø saûn xuaát thöôøng duøng toác ñoä xung ñoàng hoà ñeå quaûng caùo cho saûn phaåm maùy tính PC cuûa mình nhöng toác ñoä xung ñoàng hoà chæ thöïc söï coù ñaày ñuû yù nghóa ñoái vôùi caùc chip maùy tính cuøng hoï, cuøng nhaø saûn xuaát.

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC - C PU

20

Chæ leänh Phöùc hôïp vaø chæ leänh Thu goïn (CISC vaø RISC)

Caùc boä xöû lyù treân maùy PC ñöôïc thieát keá döïa treân hai loaïi chæ leänh CISC (intruction set computing) vaø

RISC (reduce instruction set computing)C IC S : coá gaéng ñaët thaät nhieàu vi leänh(microcode)

vaøo boä xöû lyù trung taâm.R IS C : vaøo giöõa 1970 John Cocke (IBM) nhaän thaáy

chæ khoaûng 20% caùc chæ leänh hoaït ñoäng trong CPU, töø ñoù ruùt goïn laïi soá löôïng caùc chæ leänh, do ñoù caàn ít böôùc thöïc hieän leänh hôn, neân toác ñoä xöû lyù nhanh hôn, vaø do chæ leänh ít phöùc taïp hôn neân giaù thaønh cuõng reõ tieàn hôn.

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC - C PU

21

Bus laø ñöôøng daãn ñieän noäi boä maø theo ñoù caùc tín hieäu ñöôïc truyeàn töø boä phaän naày sang boä phaän khaùc trong maùy tính. Maùy PC coù thieát keá bus cuûa boä vi xöû lyù theo ba loai ñöôøng daãn:

- .Busdöõlieäutruyeàndöõlieäugiöõaboävixöûlyùvaøboänhôù

- Busñòachæxaùcñònhvòtrínhôùnaøoseõñöôïcñöavaøohoaïtñoäng

- Busñieàukhieåntruyeàntínhieäucuûacaùcboäphaänñieàu.khieån

Soá bit maø bus coù theå truyeàn ñi trong moãi thôøi ñieåm ñöôïc goïi laø ñoä roäng cuûa bus

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC- Keânhtruyeàn (B us )

22

Coù ba loaïi caáu truùc bus thöôøng gaëp trong thò tröôøng maùy tính PC.

- B us IS A (Industry Standaed Architecture). Ñaây laø bus 16 bit ñaàu tieân ñöôïc xaây döïng ñeå duøng cho caùc maùy AT - B us MC A (Micro Chanel Architectture). Loaïi Bus 32 bit ñöôïc duøng rieâng treân caùc maùy tính IBM PS/2 cao caáp. - B us EIS A (Enhanced Industry Standard Architecture). Loaïi bus 32 bit, nhöng khaùc vôùi bus MCA laø coù theå töông thích ngöôïc vôùi boä ñieàu hôïp ISA.

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC- Keânhtruyeàn (B us )

23

Wordlenght : Chieàu daøi töø, coøn goïi taét laø töø.Töø laø soá bits maø CPU coù theå xöû lyù ñöôïc taïi moãi thôøi ñieåm.

Ví duï moät CPU coù wordlenght laø 4 bits, coù nghóa aøl CPU coù khaû naêng xöû lyù 4 bits taïi moät thôùi ñieåm. 4 bits naày coù theå ñöôïc duøng ñeå theå hieän döõ lieäu, coù theå laø soá chæ thò ñöôïc xöû lyù, hoaëc laø ñòa chæ truy caäp döõ lieäu.

CPU coù caùc wordlenght : 8, 16, 32, vaø 64 bit.Maùy tính caøng coù wordlenght lôùn caøng coù theå chuyeån nhieàu döõ lieäu giöõa caùc thieát bò trong moät chu kyø maùy, caøng coù theå ñòa chæ hoaù vò trí boä nhôù.

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC- Wordlenght

24

Caùc tham soá :* Chu kyø maùy* Toác ñoä xung ñoàng hoà* Chieàu daøi cuûa Word* Beà roäng bus

Taùc ñoäng ñeán toác ñoä xöû lyù cuûa CPU, vì vaäy khi so saùnh toác ñoä cuûa hai boä xöû lyù khaùc nhau raát deã khoâng chính xaùc (ngay caû khi cuøng moät nhaø saûn xuaát ).

C aùc tham soá taùc ñoäng ñeán toác ñoä C PU

25

Ca ùc tha ø nh pha à n cuûa P C - B oä nh ôù h e ä th oá ng

Ma ùy P C c où ba kie å u boä nh ôù : 1- R OM (R e a d Only Me mory): B oä nhôù chæ ñoïc , chöùa

s a ún ca ùc chæ thò duø ng khôûi ñoä ng ma ùy tính va ø ñie à u kh ie å n th ie á t bò.

2- R AM (R a ndom Acce s s Me mory):B oä nhôù la ø m vie ä c cuûa ng öôø i duø ng , chuùng ta coù the å g h i thoâ ng tin va ø o R AM va ø cuõng coù the å la á y thoâ ng tin töø R AM ra ñe å s öû duïng , Löu yù la ø kh i ma á t ñie ä n ng uoà n th ì thoâ ng tin chöùa trong R AM cuõng bò ma á t. P C coù the å g a é n 64, 128, 512, MB R AM - 1GB

3- Ca che : B oä nhôù coù s a ún trong CP U , thöôø ng g oïi la ø Ca che L1, L2; Ca che ñöôïc duø ng ñe å truye à n döõ lie ä u g iöûa ha i boä pha ä n coù toá c ñoä la ø m vie ä c kha ùc nha u nhö g iöûa CP U va ø R AM hoa ë c g iöûa R AM va ø ñóa cöùng nha è m muïc ñích la ø m cho he ä thoá ng cha ïy nha nh hôn.

26

Ca ùc th a ø nh ph a à n c uûa moä t P C - Th ie á t bò xua á t

Th ie á t bò xua á t duø ng ñe å trình ba ø y döõ lie ä u ñ ie ä n töû h oa ë c trình ba ø y ke á t qua û xöû lyù döõ lie ä u döôùi da ïng ng öôø i duø ng ño ïc h ie å u va ø s öû du ïng ñöôïc .

Ca ùc th ie á t bò xua á t c h ính :

- Ma ø n h ình (monitor) - Ma ùy in ,ma ùy ve õ (printe r, p lotte r)

- Loa (s pe a ke rs )

27

Ca ùc tha ø nh pha à n cuûa moä t ma ùy P C - Th ie á t bò xua á t

1- Ma ø n h ình (Monitor) Ma ø n h ình la ø nô i h ie å n th ò c a ùc kyù tö ï, h ình a ûnh

ñöôïc nh a ä p va ø o töø th ie á t bò nh a ä p. Ma ø n h ình c uõng la ø nô i tra û la ïi c h o ng öôø i duø ng

c a ùc ke á t qua û ña õ ñöôïc xöû lyù, tính toa ùn.Ca ùc loa ïi ma ø n h ình thoâ ng duïng :

CRT , CathodeRayTubelikeaTelevision

LCD LiquidCrystalDisplay

TF T - ThinFilmTransistor

Ca ùc kíc h c ôû th oâ ng du ïng : 14 , 15, 17, 19 inche s

28

Th ie á t bò xua á t – Ma ùy in

Ca ùc loa ïi ma ùy in thoâ ng duïng (P rinte rs ) :• La s e r printe rs : Ma ùy in La s e r• Inkje t : Ma ùy in phun möïc• The rma l Wa x: Ma ùy in nh ie ä t• Dot-Ma trix: Ma ùy in kim

29

Thieátbò löu tröõ - S tora g e de vice s

Ca ùc th ie á t bò löu tröõ la ø nôi ma ùy P C chöùa döõ lie ä u vónh vie ã n(cho ñe á n kh i chuùng ta xoa ù ñi). Th ie á t bò löu tröõ coù the å la ø c a ùc oå ñóa nhö:

Ñóa cöùng : HDD thöôø ng kyù h ie ä u la ø C:, D:Ñóa me à m: F DD thöôø ng kyù h ie ä u la ø A:, B :Ñóa qua ng : CD, DVD, MO ( Ma g ne tic Optic a l)

Th ie á t bò löu tröõ cuõng coù the å khoâ ng pha ûi la ø c a ùc oå ñóa nhö:

B a ê ng töø : Ta pe DriveÑóa F la s h : F la s h Drive

Duø cho ca ùc th ie á t bò na à y coù kha ùc nha u trong coâ ng ng he ä che á ta ïo va ø phöông pha ùp löu tröõ nhöng ke á t qua û cuoá i cuø ng va ã n nhö nha u ; ve à s a u ma ùy P C coù the å de ã da ø ng truy xua á t döõ lie ä u löu tröõ ñe å duø ng .

30

Thieátbò löu tröõ - S tora g e de vice s

Ñóa c öùng ( HDD- Ha rd Dis k Drive )Ñóa c öùng la ø ph öông tie ä n löu tröõ döõ lie ä u ñ ie ä n töû h a y c h öông trình öùng du ïngÑóa c öùng g oà m m oä t h a y nh ie à u ma ë t ñóa kim loa ïi ñöôïc ph uû va ä t lie ä u töø tính , m oã i ñóa c où h a i ña à u ño ïc -g h i, ñóa ñöô ïc qua y bôûi moä t m oâ tô toá c ñoä c a o (ñe á n 7000 voø ng /phuùt). Ñóa cöùng coù s öùc löu tröõ ra á t lôùn ñe á n 80 GB )

31

Thieátbò löu tröõ - S tora g e de vice s

Ñóa c öùng ( HDD- Ha rd Dis k Drive )

Ñaàu-ño ïc ghi

Moâ tô

Maëtñóa

Hoäpc höùa

32

Thieátbò löu tröõ - S tora g e de vic e s

Ñóa m e à m ( F DD - F loppy Dikd Drive )

Ñóa c où kíc h th öôùc 3.5 inc h e , dung löô ïng 1.44 MB .Toá c ñoä truy xua á t ra á t c h a ä m (c h æ va ø i tra ê m voø ng /ph uùt)Ñoä a n toa ø n döõ lie ä u kh oâ ng c a o. Hie ä n na y do s ö ï xua á t h ie ä n c uûa c a ùc oå ñóa me à m s öùc c h öùa lôùn nh ö LS 120, ZIP, ñóa F la s h (h a y c oø n g o ïi la ø ñóa US B , dung löô ïng ñe á n 1 G B ) ñóa m e à m 1.44 MB ña õ da à n b ie á n m a á t

33

Thieátbò löu tröõ - S tora g e de vic e s

Ñóa me à m s öùc chöùa lôùn (s upe r floppie s )

1 2 0OÅ ñóa LS

Kích thöôùc 3.5 inches

Söùc chöùa 120 MB

OÅ ñóa MO (Ñóa quang)

Söùc chöùa ñeán GB

34

Thieátbò löu tröõ - S tora g e de vic e s

B a ê ng töø ( Ta pe s tre a me r)Ña ë c tính

- R e õ tie à n- S öùc löu tröõ lôùn

Th öôø ng ñöôïc duø ng ñe å löu dö ï ph oø ng th oâ ng tin

Ca ùc c h ua å n - QIC : s öùc c h öùa 120 MB- DAT : s öùc c h öùa 2 / 4 G B- Tra va n TR 1/TR 3/TR 4 , s öùc c h öùa 800MB /1.6G B /4 G B

35

Thieátbò löu tröõ - S tora g e de vic e s

Ñóa F la s h (c oø n g o ïi la ø Ñóa US B )Ña ë c ñ ie å m- S öùc c h öùa lôùn, kh oâ ng ma á t th oâ ng

tin kh i m a á t ng uoà n- Toá c ñoä truy xua á t nh a nh- G ía c a û vöø a ph a û i- G oïn nh e ï

S öùc c höùa hie än nay c uûa : 3 2 , 6 4 , 1 2 8 , Fla s hdrive la ø MB

2 5 6 , 5 1 2 3 .MB vaø GB

36

P h a à n m e à m ma ùy tính – Compute r S oftWa re

Phaàn meàm laø caùc caâu leänh vaø döõ lieäu trong maùy tính.

Baát cöù thöù gì ñöôïc löu tröõ trong caùc thieát bò löu tröõ cuûa maùy tính ñeàu ñöôïc xem laø phaàn meàm.

Coù hai loaïi phaàn meàm chính: Phaàn meàm heä thoáng Phaàn meàm öùng duïng

37

P h a à n m e à m h e ä th oá ng – S ys te m S oftWa re

Phaàn meàm heä thoáng laø caùc phaàn meàm ñieàu khieån maùy tính vaø quaûn lyù caùc taøi nguyeân cuûa maùy. Chaúng haïn nhö : Heä ñieàu haønh vaø caùc chöông trình tieän ích heä thoáng (system utilities). Caùc phaàn meàm naày hoaït ñoäng nhö moät trình bieân dòch trung gian cho phaàn cöùng maùy tính.

Heä ñie àu haønh thöïc hieän caùc phaàn vieäc cô baûn cuûa maùy tính nhö quaûn lyù vieäc xuaát, nhaäp döõ lieäu, phieân dòch caùc caâu leänh cuûa chöông trình.

Phaàn meàm tie än íc h heä thoáng cung caáp cho ngöôøi duøng theâm moät soá chöùc naêng cô baûn khaùc nhö quaûn lyù taäp tin, ñóa töø, sao cheùp döï phoøng…Phaàn meàm tieän ích heä thoáng phaûi chaïy treân heä ñieàu haønh.

38

P h a à n m e à m h e ä th oá ng Moä t s oá ca ùc He ä ñie à u ha ø nh

• Windows (XP ,2000, ME , 98, 95, 3.1,CE )• DOS (MS -DOS , DR -DOS , P C-DOS )• Ma c OS X• Unix (S ola ris , F re e B S D, S CO UNIX)• Linux• P a lm OS• B e OS

Heäñieàu haønhñöôïc vieátñeåchaïy treânmoätsoáboäxöû ( ).lyùnhaátñònh platforms

Tính c h a á t c uûa He ä ñ ie à u h a ø nh

•Mullti-User (Nhieàu ngöôøi söû duïng)

•Multi-Processing (Ña xöû lyù)

•Multi-Tasking ( Ña nhieäm)

•Real-Time (Chaïy trong thôøi gian thöïc)

39

P h a à n me à m tie ä n íc h h e ä th oá ng – Utility S oftwa re

Ví duï ve à ph a à n m e à m tie ä n íc h h e ä th oá ng• P h a à n m e à m d ie ä t Virus (Anti-virus s oftwa re )

• Norton, McAfe e , S ophos , Tre nd Micro• P h a à n m e à m qua ûn lyù ta ä p tin (F ile Ma na g e me nt)

• P KZip, WinZip, Norton S ys te mWorks• P ha à n me à m tie ä n ích ñóa (Dis k Utilitie s )

• P a rtitionMa g ic , S ys te m Comma nde r• S a o che ùp döï phoø ng (B a ckup)

• R e tros pe c t, B a ckup MyP C

C aùc phaàn meàm tieän ích ñöôïc vieát ñeå chaïy döôùi heä ñieàu haø nh nhaát ñònh naø o ñoù, vaø coù theå hoaït ñoäng khoâng ñuùng treân caùc heä ñieàu haø nh khaùc

40

P h a à n m e à m öùng du ïng - Applic a tion S oftwa re

P h a à n m e à m öùng du ïng ba o g oà m c a ùc c h öông trình g iuùp c h uùng ta la ø m vie ä c (va ø c h ô i troø c h ô i) tre â n ma ùy tính c h a úng h a ïn nh ö trình xöû lyù va ê n ba ûn , troø c h ô i, b a ûng tính , c a ùc c h öông trình xöû lyù a ûnh , ve õ h ình ..

C höông trình öùng duïng ñöôïc t hieát keá ñeå chaïy rieâng cho moät soá heä ñieàu haø nh nhaát ñònh vaø khoâng chaïy ñuùng treân caùc heä ñieàu haø nh khaùc.

41

Phaànmeàmöùngduïng - Applic a tion S oftwa re

Ca ùc ví du ï ve à ph a à n me à m öùng du ïng • P h a à n m e à m xöû lyù va ê n ba ûn (Docume nt P roce s s ing )

• Adobe Acroba t, MS Word, Te xtB ridg e• P h a à n m e à m ñoà h o ïa (Gra ph ic s )

• F la s h , Core lDra w, P a intS hop P ro, P hotoS hop• Troø c h ô i m a ùy tính (Ga me s )

• MS F lig h t S imula tor, Tomb R a ide r• La ä p trình (P rog ra mming )

• Kylix, Code Wa rrior, Vis ua l . ne t• B oä ph a à n m e à m (S uite s )

• S ta rOffice , WordP e rfe c t Office , Office 2000• Qua ûn lyù Cô s ôû döõ lie ä u (Da ta ba s e Ma na g e me nt)

• Ora c le , S QL S e rve r, MyS QL