Đại cương về quản Đại cương về quản lý chất thải bệnh lý chất thải bệnh

việnviện

Bs. Cầm Bá Thức Bs. Cầm Bá Thức

Mục tiêu của bài họcMục tiêu của bài họcSau khi học xong bài học này học viên có thểSau khi học xong bài học này học viên có thể

• Nắm được khái niệm, các loại chất thải bệnh việnNắm được khái niệm, các loại chất thải bệnh viện

• Nắm được nguồn phát sinh chất thải bệnh việnNắm được nguồn phát sinh chất thải bệnh viện

• Nắm được tác hại của chất thải bệnh viện, từ đó ý Nắm được tác hại của chất thải bệnh viện, từ đó ý thức được tầm quan trọng của quản lý chất thải thức được tầm quan trọng của quản lý chất thải bệnh việnbệnh viện

• Một số Khái niệm:Một số Khái niệm: - Chất thải là những vật chất phát sinh ra Chất thải là những vật chất phát sinh ra

trong sinh hoạt, sản xuất của con người;trong sinh hoạt, sản xuất của con người;- Chất thải y tế (CTYT) là chất thải phát sinh Chất thải y tế (CTYT) là chất thải phát sinh

trong các cơ sở Y tế, bao gồm cả các trung trong các cơ sở Y tế, bao gồm cả các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm và hoạt tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm và hoạt động y tế gia đình (WHO);động y tế gia đình (WHO);

- CTYT là tất cả các vật chất ở thể rắn, lỏng, CTYT là tất cả các vật chất ở thể rắn, lỏng, khí, thải ra từ các cơ sở Y tế, gồm chất thải khí, thải ra từ các cơ sở Y tế, gồm chất thải thường và chất thải nguy hại (QĐ thường và chất thải nguy hại (QĐ 43/2007/QĐ/BYT);43/2007/QĐ/BYT);

- Chất thải y tế nguy hại: có chứa các yếu tố Chất thải y tế nguy hại: có chứa các yếu tố có hại cho sức khỏe con người và ô nhiễm có hại cho sức khỏe con người và ô nhiễm môi trường như dễ lây nhiễm, ngộ độc, môi trường như dễ lây nhiễm, ngộ độc, phóng xạ, cháy, nổ, ăn mòn.. Nếu không phóng xạ, cháy, nổ, ăn mòn.. Nếu không được tiêu hủy an toàn;được tiêu hủy an toàn;

- Chất thải thông thường là chất thải sinh hoạt Chất thải thông thường là chất thải sinh hoạt (trừ nơi cách ly), chai lọ nhựa thủy tinh đựng (trừ nơi cách ly), chai lọ nhựa thủy tinh đựng dịch truyền và thuốc mà không dính máu và dịch truyền và thuốc mà không dính máu và dịch sinh học; chất thải từ các công việc dịch sinh học; chất thải từ các công việc hành chính (chiếm khoảng 70% - 90%).hành chính (chiếm khoảng 70% - 90%).

• Thực trạng về quản lý CTYT:Thực trạng về quản lý CTYT:Trên thế giới: các nước tiên tiến người ta làm rất tốt; ví Trên thế giới: các nước tiên tiến người ta làm rất tốt; ví

dụ Israel, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Các nước dụ Israel, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Các nước Châu Âu; ThailandChâu Âu; Thailand

Việt nam (2011): có 13.511 cơ sở y tế, thải khoảng 450 Việt nam (2011): có 13.511 cơ sở y tế, thải khoảng 450 tấn mỗi ngày trong đó 57 tấn là chất nguy hại; đến tấn mỗi ngày trong đó 57 tấn là chất nguy hại; đến 2020 sẽ là 800 tấn/ng.2020 sẽ là 800 tấn/ng.

- Thuốc quá hạn, chất phóng xạ, thủy ngân….;Thuốc quá hạn, chất phóng xạ, thủy ngân….;- Rác công nghiệp như xác các thiết bị máy móc….;Rác công nghiệp như xác các thiết bị máy móc….;- Năm 2005 có Luật bảo vệ môi trường, QĐ 43/2007/BYT Năm 2005 có Luật bảo vệ môi trường, QĐ 43/2007/BYT

qui định về phân quy chế quản lý chất thải bệnh viện;qui định về phân quy chế quản lý chất thải bệnh viện;- Sớm nhất là Quy chế bệnh viện 1997 có một vài qui Sớm nhất là Quy chế bệnh viện 1997 có một vài qui

định;định;

• Nguồn phát sinh chất thải:Nguồn phát sinh chất thải:- Khám chữa bệnh, PHCN, YHCT, giám Khám chữa bệnh, PHCN, YHCT, giám

định Y khoa, định Y khoa, - Y tế dự phòng, kiểm nghiệm thuốc, Y tế dự phòng, kiểm nghiệm thuốc,

mỹ phẩm, vắc xin, TTBYT mỹ phẩm, vắc xin, TTBYT - Thí nghiệm, đào tạo;Thí nghiệm, đào tạo;- Trạm Y tế, nhà hộ sinhTrạm Y tế, nhà hộ sinh- Hành nghề y dược tư nhânHành nghề y dược tư nhân- Bác sĩ gia đìnhBác sĩ gia đình

• Phân loại chất thải Y tế:Phân loại chất thải Y tế: Theo dạng tồn tại:Theo dạng tồn tại:+ Rắn: Bộ phận cơ thể, chai lọ dính máu và bệnh + Rắn: Bộ phận cơ thể, chai lọ dính máu và bệnh

phẩm, dụng cụ y tế hỏng….phẩm, dụng cụ y tế hỏng….+ Lỏng: nước thải từ các cơ sở y tế+ Lỏng: nước thải từ các cơ sở y tế+ Khí: mùi hóa chất, đốt dao mổ, lò đốt..+ Khí: mùi hóa chất, đốt dao mổ, lò đốt.. Thành phần và tính chất:Thành phần và tính chất:+ Chất thải lây nhiễm (VK, VR, Nấm, KST)/ sắc + Chất thải lây nhiễm (VK, VR, Nấm, KST)/ sắc

nhọn/không sắc nhọn/ Lây nhiễm cao.nhọn/không sắc nhọn/ Lây nhiễm cao.+ Chất thải hóa học nguy hại: chứa Hg, Formone, + Chất thải hóa học nguy hại: chứa Hg, Formone,

thuốc thừa, thuốc quá hạn, các chất khử trùng….thuốc thừa, thuốc quá hạn, các chất khử trùng….+ Chất thải phóng xạ+ Chất thải phóng xạ+ Chất thải thông thường+ Chất thải thông thường+ Bình chứa áp suất+ Bình chứa áp suất

• Ảnh hưởng của chất thải y tế đến sk:Ảnh hưởng của chất thải y tế đến sk:- Ai bị ảnh hưởng:Ai bị ảnh hưởng:+ Cán bộ, CNVCLĐ trong các cơ quan y tế, + Cán bộ, CNVCLĐ trong các cơ quan y tế,

thậm chí mang bệnh về nhà lây cho gia đìnhthậm chí mang bệnh về nhà lây cho gia đình+ Bệnh nhân và người chăm bệnh, thăm bệnh+ Bệnh nhân và người chăm bệnh, thăm bệnh+ Người vận chuyển, lưu giữ và tiêu hủy+ Người vận chuyển, lưu giữ và tiêu hủy+ Học sinh, sinh viên+ Học sinh, sinh viên+ Cộng đồng, hạ lưu các nguồn nước+ Cộng đồng, hạ lưu các nguồn nước- Ảnh hưởng gì:Ảnh hưởng gì:+ Lây bệnh qua da, niêm mạc+ Lây bệnh qua da, niêm mạc+ Lây qua đường hô hập+ Lây qua đường hô hập+ Lây qua đường tiêu hóa+ Lây qua đường tiêu hóa- Gây ra: bệnh, ung thư, nhiễm VK – VR – Nấm - Gây ra: bệnh, ung thư, nhiễm VK – VR – Nấm

kháng thuốc và chếtkháng thuốc và chết

• Ảnh hưởng đến môi trường:Ảnh hưởng đến môi trường:- Ô nhiễm nguồn nước:Ô nhiễm nguồn nước:

Rắn, Lỏng, phóng xạ, vi khuẩn, vi rút, Rắn, Lỏng, phóng xạ, vi khuẩn, vi rút, nấm, kí sinh trùng, hóa chất, thuốc, kim nấm, kí sinh trùng, hóa chất, thuốc, kim loại nặng, chất oxy hóa…loại nặng, chất oxy hóa…

- Ô nhiễm không khí:Ô nhiễm không khí:Khí, Hóa chất, Vi rút, mùi đốt, mùi thuốc, Khí, Hóa chất, Vi rút, mùi đốt, mùi thuốc, mùi chất tiết…..mùi chất tiết…..

- Ô nhiễm đất: tất cảÔ nhiễm đất: tất cả

Xin cảm ơn đã lắng nghe!Xin cảm ơn đã lắng nghe!

Câu hỏi ?Câu hỏi ?Thảo luậnThảo luận