49
Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ БСШУЯ-ны Мэдээлэл, хяналт-шинжилгээ, үнэлгээний газар 2010 оны 9 дүгээр сарын 18. Дархан-Уул аймаг

Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн

систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

БСШУЯ-ны Мэдээлэл, хяналт-шинжилгээ,

үнэлгээний газар

2010 оны 9 дүгээр сарын 18. Дархан-Уул аймаг

Page 2: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Гарчиг

• Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ

• Ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын сурлагын амжилтын үнэлгээ

• Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны салбарын мэдээллийн нэгдсэн систем

Page 3: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

БОЛОВСРОЛ, СОЁЛЫН ГАЗРУУДЫН 2009 ОНЫ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ

ҮНЭЛГЭЭ

Page 4: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Боловсрол, соёлын үйл ажиллагааны үнэлгээ

• Үзүүлэлтүүд: Засгийн газрын үйл ажиллагааны

хөтөлбөр, Мянганы хөгжлийн зорилт, Үндэсний

хөгжлийн цогц бодлого, үндэсний хөтөлбөрүүд

мастер төлөвлөгөө, бүтээгдэхүүн нийлүүлэх үр

дүнгийн гэрээ,

• Хэмжилт: хичээлийн жилийн зорилт

гүйцэтгэлийн өөрчлөлт

• Эх сурвалж: Засаг даргын үнэлгээ үзүүлэлтийн

хэрэгжилт (статистик), яамны нэгжүүдийн үнэлгээ

Page 5: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

2009-2010 оны хичээлийн жилд

Үзүүлэлт 2009-2010 2008-2009 онтой

харьцуулахад

Цэцэрлэгийн тоо 814 + 31

Төрийн өмчийн 712 + 16

Хувийн хэвшлийн 87 + 15

2-5 насны хүүхдийн тоо 109,479 + 6,957

Хувилбарт сургалтанд 32,586 + 4,398

Нийт хүүхэд 142,065 + 11,355

Хамран сургалтын хувь, цэцэрлэг 58,6 + 1,3

Хамран сургалтын хувь, хувилбарт сургалт 17,4 + 1,6

Нийт СӨБ-ийн хамралт 76 + 2,9

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд 1,156 + 168

Малчдын хүүхэд 19,927 + 3,178

Page 6: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Үзүүлэлт 2007 2008 2009эр эм эр эм эр эм

Бага боловсролын хамран сургалт 92.7% 92.7% 91.6% 91.4% 94.0% 94.6%

6 нас 7 нас 8 нас 9 нас 10 нас 11 нас

Бага боловсролын хамран сургалтын цэвэр жин 91.1 93.7 92.9 99.2 95.5 93.1

I анги II анги III анги IV анги V анги VI анги VII анги VIII анги

IX анги

20.8 20.1 18.014.0

10.3 7.7 5.1 2.8 1.2

Сургууль завсардалт

Байгууллага Статистик мэдээ

Хүний эрхийн Үндэсний Комисс 68,115

ЮНИСЕФ ба АББЗСҮТ 40,000

2003 оны хүн амын тооллого 17,671

БСШУЯ ба Үндэсний статистикийн газар 11,953

Охид, хөвгүүдийн тооны харьцаа 2007 2008 2009Бүгд 51/49 51/49 50/50-Бага боловсрол эзэмшиж буй охид, хөвгүүдийн тооны харьцаа 49/51 49/51 49/51

-Суурь боловсрол эзэмшиж буй охид, хөвгүүдийн тооны харьцаа 51/49 51/49 51/49

-Бүрэн дунд боловсрол эзэмшиж буй охид, хөвгүүдийн тооны харьцаа

55/45 55/45 55/45

Page 7: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Сургууль завсардалт

Он Амьдралын гачаал

Сурах дургүй Ажил эрхлэх Өвчний

улмаасТодорхойгүй

2009-2010 43.5 11.9 5 22.7 17.2

хот 47.4 11 3.4 23.5 14.5

хөдөө 42.7 12 5.2 22.3 17.4

2005-2006 20.1 13.1 21.5 - 45.2

хот 28.5 8.1 4.9 - 58.5

хөдөө 19.4 13.5 22.9 - 44.1

2000-2001 8.5 6.9 5.8 - 78.7

хот 13.1 9.2 6.0 - 71.7

хөдөө 8.3 6.8 5.7 - 79.1

2003-2004 2004-2005 2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009

2.11.9

1.6

2.3

1.6

1.2

Завсардалтын шалтгаан

Page 8: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

ОРОЙН БА ЭЧНЭЭ СУРГАЛТ

• 2009-2010 оны хичээлийн жилд– 15 – 24 насны нийт 3,428 суралцагч – оройн: 9 аймагт ерөнхий боловсролын 23 сургууль, – эчнээ: 5 аймагт 16 сургууль– 30.3 % нь оройн, 69.6 % нь эчнээ ангид, – нийт суралцагчдын 43.3 % эмэгтэй – нийт суралцагчдын 2.5 % нь бага, 19.7 % нь суурь,

77.7 % нь бүрэн дунд боловсрол эзэмшихээр

Page 9: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Улсын хэмжээний үзүүлэлтийн өөрчлөлтҮзүүлэлт Он Монгол улс

Зэрэгтэй багшийн эзлэх хувь 2005-2006 48.4

2009-2010 46.5

Багш, сурагчийн харьцаа 2005-2006 20.0 (30.2 ба 16.1)

2009-2010 24.6 (33 ба 20.7)

Бүлэг дүүргэлт 2005-2006 32.5 (31.9 ба 32.9)

2009-2010 29.6 (29.8 ба 29.9)

Боловсролын хөгжлийн индекс

2006 2007

БНБ-ын хөгжлийн индекс 0.952 0.937

Бага боловсролын хамран сургалтын цэвэр жин 0.972 0.976

Насанд хүрэгчдийн бичиг үсэгт тайлагдалт 0.974 0.973

5 анги хүртэл суралцалтын хувь 0.909 0.841

Хүйсийн харьцаа 0.954 0.941

Байр 55 71

Page 10: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

GER Mongolia

200920082007200620052004200319990

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Gross enrolment ratio Net enrolment rate Apparent intake ratio (AIR)Net intake rate (NIR)

Source: UIS Country Review

Page 11: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Primary NER regional comparison

Georgia 2009 99.6

Tajikistan 2008 97.3

Kazakhstan 2010 90.6

Mongolia 2009 90.5

Uzbekistan 2009 87.3

Azerbaijan 2009 84.3

Kyrgyzstan 2009 83.5

Armenia 2009 67.1

Turkmenistan ... ...Source: UIS

Page 12: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Primary school pupil:teacher ratio• Mongolia has highest pupil

teacher ratio in Central Asia

• PTR thought of as ‘class size’ BUT

• PTR is an average so some classes larger & smaller

• Are all teachers included?

• Are there double shifts or streams?

country PTR

Mongolia 32

Philippines 34

China 18

Russia 17

Kyrgyzstan 24

Other Central Asia 17-22

Source GED 2009

Source: UIS

Page 13: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

ҮЙЛ АЖИЛЛАГААГ ҮНЭЛСЭН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД

• Тоон үзүүлэлт– Сургуулийн өмнөх боловсролын хамралт

• Цэцэрлэг сургууль• Хувилбарт сургалт• Багшийн хангамж

– Бага, дунд боловсролын хамралт• 6 настай хүүхэд• 7 настай хүүхэд• Бага боловсролын хамран сургалт• Суурь боловсролын хамран сургалт• сургууль завсардалт• Бүлэг дүүргэлт• Дунд, ахлах ангид суралцагчдын хүйсийн харьцаа/тэгш хамралт• Ерөнхий шалгалтын амжилт• Багшийн хангамж

– Соёл, урлагийн ажилтны мэргэшил дээшлүүлэлт

• Засаг даргын үнэлгээ• Яамны нэгжүүдийн үнэлгээ• Чанарын үнэлгээ: тайланд дурдсан үйл ажиллагааны хэрэгжилт, үр

дүн

Page 14: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

БСГ-уудын 2009 оны үйл ажиллагааны үнэлгээ

I Дархан-Уул 92.70 Дундговь 88.40

II Орхон 92.49 Дорноговь 88.37

II Завхан 92.34 Сэлэнгэ 88.17

III Улаанбаатар 91.27 Сүхбаатар 87.52

III Увс 91.06 Говь-Алтай 86.67

III Дорнод 90.82 Говьсүмбэр 85.94

Архангай 90.80 Өмнөговь 85.72

Төв 90.61 Ховд 84.10

Булган 89.32 Баян-Өлгий 83.17

Өвөрхангай 89.29 Хэнтий 81.76

Баянхонгор 89.13 Хөвсгөл 80.44

Page 15: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

АНХААРАХ ЗҮЙЛС

• Бодлого боловсруулах, төлөвлөх үндэслэлийг сайжруулж, мэдээлэл

баримт нотолгоонд суурилсан шийдвэр гаргах нөхцөл бүрдүүлэх

• Насан туршийн боловсролын үзэл баримтлалыг боловсролын бүх

шатны хөгжлийн төлөвлөлтийн үндэс болгох

• Сургуулийн өмнөх болон бага, дунд боловсролын хамралтын цар хүрээ,

чанар, нийцийг илэрхийлэх мэдээллийн санг сургууль, орон нутаг,

улсын хэмжээнд бүрдүүлэх, боловсруулах чадавхи бүрдүүлэх

• Бүх нийтийн боловсролын үндэсний илтгэлийг жил дутам шинэчилж

төр засгийн удирдлагын дээд түвшинд хэлэлцэж хэвшүүлэх

• Бүх нийтийн боловсролын үндэсний чуулганыг мэргэжилтэн, олон

нийтийн зүтгэлтэн, орон нутгийн удирдлагын төлөөлөлтэй байгуулж чиг

үүргийг нь тодотгон, үйл ажиллагааг нь тогтворжуулах.

Page 16: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

СУРЛАГЫН АМЖИЛТЫН ҮНЭЛГЭЭ

Page 17: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Сурлагын амжилтын үнэлгээ

• Сургууль, багш нарын үнэлгээ: явцын, төгсгөлтийн

• Боловсрол, соёлын газрын хяналт үнэлгээ• Үндэсний үнэлгээ: бага боловсрол (БҮТ,

ЮНИСЕФ)• Олон улсын үнэлгээ: TIMSS/PIRLS• Ерөнхий шалгалт (БҮТ: 2006 оноос)• Дээд сургуулиудын төвшин тогтоох шалгалт

Page 18: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

2009-2010 төгсгөгчдийн мэдээлэл

улсын хэмжээнд ерөнхий боловсролын 755 сургуульд:• бага боловсролыг 50,195, • суурь боловсролыг 54,148, • бүрэн дунд боловсролыг 36,081 суралцагч эзэмшив

(орой, эчнээгээр: суурь боловсролыг 651, бүрэн дунд боловсролыг 1,574 иргэн эзэмшив)

Төгсгөгчдөд эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь:• бага боловсрол эзэмшигчдийн 49.5 хувь, • суурь боловсрол эзэмшигчдийн 50.5 хувь, • бүрэн дунд боловсрол эзэмшигчдийн 54.0 хувь

Page 19: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

СУРГУУЛЬ ТӨГСГӨЛТИЙН МЭДЭЭ

Математик Мэдээлэл зүй

Физик Хими Газар зүй Монгол хэл Англи хэл Орос хэл

99.8 99.9 99.9 99.9 99.9 99.9 99.9 99.9

48.4

72.5

55.6 54.364.1 56.8 56.6 55.1

9 ДҮГЭЭР АНГИ

Стандартын хангалт А, В-ийн эзлэх хувь

Математик Мэдээлэл зүй

Физик Хими Газар зүй Монгол хэл Англи хэл Орос хэл

100 100 99.9 100 99.9 100 99.9 100

76.491.6

82.2 81.5 86.9 84.6 82.4 78.9

11 ДҮГЭЭР АНГИ

Стандартын хангалт А, В-ийн эзлэх хувь

Page 20: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Сургууль төгсгөлтийн мэдээ, БСГ-ын үнэлгээний зөрүү

Монгол хэл 5-р анги

Математик 5-р анги Монгол хэл 9-р анги

Математик 9-р анги Монгол хэл 11-р анги

Математик 11-р анги

61.0 59.3 53.444.1

81.372.6

46.7 41.325.3 21.0

29.6 28.8

А, В ДҮНГИЙН ЭЗЛЭХ ХУВЬ (УЛС)

Монгол хэл 5-р анги

Математик 5-р анги Монгол хэл 9-р анги

Математик 9-р анги Монгол хэл 11-р анги

Математик 11-р анги

98.9 98.6 100.0 100.0 100.0 100.0

80.7 76.368.1 65.2

75.569.3

СТАНДАРТЫН ХЭРЭГЖИЛТ (УЛС)

Өөрийн үнэлгээ БСГ

Page 21: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Сургууль төгсгөлтийн мэдээ, БСГ-ын үнэлгээний зөрүү

Дундг

овь

Говь

-алт

ай

Өмнөго

вь

Завха

н

Улаан

баат

ар

Орхон

Сүхба

атар

Дорно

д

Говь

сүмбэ

р

Өвөрх

анга

й0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

∆СХ∆СЧ

Стандартын хэрэгжилт A, B үнэлгээний хувь

СҮ БСГ ∆ СҮ БСГ ∆Дундговь 99.4 47.7 51.7 49 31.2 17.8Говь-Алтай 99.7 49.9 49.8 58.8 8.8 50Өмнөговь 99.6 49.8 49.8 59.7 28.2 31.5Завхан 99.9 65.8 34.1 72.8 27.5 45.3Улаанбаатар 99.6 69.7 29.9 64.3 29.7 34.6Орхон 99.6 72.5 27.1 74.3 30.6 43.7Сүхбаатар 99.2 77.5 21.7 47.2 26 21.2Дорнод 99.5 85.1 14.4 56.6 36 20.6Говьсүмбэр 100 91.8 8.2 64.8 45.3 19.5Өвөрхангай 98.9 95.1 3.8 62.9 52.6 10.3

Page 22: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

2010 ОНЫ ЭЛСЭЛТИЙН ЕРӨНХИЙ ШАЛГАЛТ

Математик

Англи хэл Биологи Газар зүй МÓ-ын түүх

Монгол хэл

Нийгэм Орос хэл Физик Хими05

101520253035404550

24.6

37.742

33.7 31.9

44.3 42.838.6

25.1 24.7

Улсын дундаж (гүйцэтгэлийн хувиар)

Өвөрх

анга

й

Баян-

Өлгий

Баянх

онго

р

Дарха

н уу

л

Говь

-Алт

ай

Говь

сүмбэ

р

Дорно

д

Дорно

говь

Булга

н

Дундг

овь

Архан

гай

Завха

н

Орхон

Сүхба

атар

Сэлэн

гэ

Төв

Хөвсг

өл

Увс

Ховд

Хэнти

й

Өмнөго

вь

20

22

24

26

28

30

Математикийн хичээлийн гүйцэтгэл

Аймгийн дундаж Улсын дундаж

Page 23: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Үндэсний үнэлгээХэрэгжүүлсэн

хөтөлбөрийн нэрТүүврийн

бүлэгХичээлүүд Гарсан үр дүн

Сурлагын амжилтын хяналт

шинжилгээ1998-1999 /4-р анги/1999-2000 /8-р анги/

4-р ангиматематик,монгол хэл,

амьдрах ухаан;

Нийт сурагчдын 33% нь хангалтгүй, 66.6% нь дундаж төвшинд байна. Математик – 60%, монгол хэл – 74%, амьдрах ухаан – 69% Сурлагын амжилт нь сурагчдын тооны өсөлт, нас, СӨБ-д хамрагдсан

жил, багшийн мэргэшилтэй шууд хамааралтай. Гэр бүлийн орчны нөлөө их.

8-р ангиматематик, монгол хэл

Математик – 47%, монгол хэл – 62.6%: сурлагын амжилт хангалтгүй төвшинд байна.

Сурлагын амжилт хот, хөдөөд ялгаатай байна.

Сурлагын амжилтыг үнэлэх үндэсний судалгаа, 2004-

2005

8-р анги,математик,

иргэний боловсрол

Математик – 50.3%, иргэний боловсрол – 46.6% TIMSS-ийн үнэлгээнүүдтэй харьцуулсан дүгнэлт Сурагчдын амжилтыг тестийн даалгаврын 4 чадамжаар ангилсан Нөлөөлөх хүчин зүйлүүд тус тусад нь descriptive байдлаар

тодорхойлсон

Бага боловсролын сурлагын амжилтын

үнэлгээ, 2005

4 ба 6-р анги,

математик, монгол хэл

амьдрах ухаан

математик – 43.8%, монгол хэл – 55.3%, амьдрах ухаан – 58.1% Багшийн мэргэшил сурагчдын сурлагын амжилтад хамгийн их

нөлөөтэй өөр хүчин зүйлүүд ийн нөлөөг мөн тогтоосон

Суурь боловсролын сурлагын амжилтын

үнэлгээ, 2007

6 ба 9-р анги

Монгол хэл, математик

Монгол хэлний сурлагын амжилт математикаас доогуур Геометр, магадлал, статистикийн чадвар нь тоо тоолол алгебрийн

чадвараас доогуур (Сурлагын амжилтад хамгийн их нөлөөлж байгаа хүчин зүйлийг

тодруулаагүй)

Бага боловсролын үндэсний үнэлгээ,

2006-20095-р анги

монгол хэл, математик

Математик – 45.4, монгол хэл – 48%. Сургалт явуулдаг хэл /монгол, казак/, хот хөдөөгийн байршил,

багшийн мэргэжлийн зэрэг болон чадамж, СӨБ нь сурлагын амжилтад нөлөөлдөг.

Page 24: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Олон улсын үнэлгээ• TIMSS (4, 8 дугаар ангийн математик, байгалийн ухаан), PIRLS

(4 дүгээр ангийн сурагчдын унших чадвар) туршилт судалгаа (2010 оны 3 дугаар сар): 40 ( УБ-12, аймаг-12, сум-16) сургуулийн 2,654 сурагч

• Дүн:

– 4 дугаар анги: математик 37.8:, байгалийн ухаан 41.5% – 8 дугаар анги: математик 22.9%, байгалийн ухаан 28.5%

Олон улсын гүйцэтгэлийн дунджаас 7 хувиар доогуур байна

PIRLS (хувиар)

TIMSS-4 (хувиар) TIMSS-8 (хувиар)

Нийт МатематикБайгалийн

ухаан Нийт МатематикБайгалийн

ухаан

Улаанбаатар 46.3 45.9 44.0 47.7 31.1 28.3 33.6Аймаг 39.5 39.4 37.7 41.1 26.4 23.2 29.3Сум 35.7 35.7 33.5 37.8 22.4 18.8 25.7 Улс 39.6 39.7 37.8 41.5 25.8 22.9 28.5

Нөхөх тест 32.3 34.0     16.7    Сонгох тест 52.6 46.0     36.6    

Page 25: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

TIMMS/PIRLS 2010: Тестийн дүнд хийсэн анализ

Үзүүлэлтүүдийн хослолМатематик

Байгалийн ухаан Дундаж

Эрэгтэй/Эмэгтэй -0.8 -2.3 -1.3УБ/Аймгийн төв 7.2 8.2 7.7Аймгийн төв/Сум 4.2 2.5 3.4УБ/Сум 11.4 10.7 11.1

Унших чадвар 4-р анги: ДундажЭрэгтэй/Эмэгтэй -5.9УБ/Аймгийн төв 8.5Аймгийн төв/Сум 3.2УБ/Сум 11.7

Page 26: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

АЖИГЛАЛТ

• Үнэлгээний дүнг бүх шатны шийдвэр гаргахад ашиглах

• Үндэсний хэмжээний үнэлгээний тогтолцоо бүрдүүлэх, чадавхижуулах

• Үнэлгээний аргачлал, зохион байгуулалтын ялгаатай байдлыг багасгах

• Үнэлгээний мэргэжилтэн бэлтгэх• Зардлын эх үүсвэрийг санхүүжүүлэх

Page 27: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

МЭДЭЭЛЛИЙН НЭГДСЭН СИСТЕМ

Page 28: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны мэдээллийн нэгдсэн систем

• Хэрэгцээ• Одоогийн байдал• Ирээдүйн төлөв• Ойрын үед хийх алхмууд

Page 29: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Үндэслэл: хэрэгцээ• Мэдээллийн технологий үсрэнгүй хөгжил:

• Шинэ боломж: мэдээллийн урсгалын хурд, боловсруулалт, бодит байдал

• Шинэ асуудал/эрсдэл – дижитал ялгаварлал, хөрөнгө нөөцийн зохистой зарцуулалт, ашиглалт

• Сүүлийн жилүүдэд төрийн болон хувийн салбарын хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж, мэргэжсэн байгууллага үйлчилгээ хурдтай өсөн нэмэгдэж байна.

Гэхдээ нэгдсэн зохицуулалт, стратеги тодорхойгүй байгаа нь давхардал, эзэнгүйдэл, үргүй зардал үүсгэж байна.

Page 30: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Эх сурвалж: Төрбат (2010)

Page 31: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Нийт үүрэн телефон хэрэглэгчид 2002 онд 225 мянга байсан бол 2008 оны эцсээр 1.76 саяд хүрчээ. 2008 оны эцсийн байдлаар, 100 хүнд ногдох үүрэн телефоны нягтрал 66.4 байна.

Монгол Улсын Мэдээлэл, харилцаа холбооны хэрэглээ

2002 2003 2004 2005 2006 2007 20080

10

20

30

40

50

60

70

9.0912.02

17.4121.50

29.86

45.33

66.41

Эх сурвалж: Төрбат (2010)

Page 32: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

32

Мэдээлэл, харилцаа холбооны статистик үзүүлэлт

Монгол Улсын хэмжээнд 2009 оны эцсийн байдлаар 2005 оны интернэт хэрэглэгчтэй харьцуулахад 78.5%-ийн өсөлттэй байна.

Телефон утсаар (dial-up)

xDSL/ADSL,VDSL/

Түрээсийн шугам (leasing line)

Утасгүй холбоо

VSAT

Бусад

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

6,700

480

770

800

10

250

5,400

1,700

1,600

1,700

25

420

4,511

4,800

2,876

1,830

79

500

1,737

15,570

3,612

4,405

34

16,652

2 005 2 006 2 007 2 008

Эх сурвалж: Төрбат (2010)

Page 33: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

ӨНГӨРСӨН ХУГАЦААНД ХИЙСЭН АЖЛЫН ТОЙМ

• Мэргэжлийн сургалт• Sakura төсөл• IIREM• Судалгааны илтгэлүүд, хөндлөнгийн үнэлгээ• Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт:

– Компьютер, компьютерийн кабинет– сүлжээ: Эрдэмнет, МХС, сатиллет– Удирдлагын мэдээллийн систем: UNIMIS, Starsoft, Lib4U, Open

source (Google Apps)

• Хандивлагчид– компьютер– Хувийн хэвшил: eSchool, Старбэм, Интерактив ХХК

• Сургуулийн санаачилга:– Компьютер, компьютерийн кабинет– Удирдлагын мэдээллийн систем: UNIMIS, е-сургалт

Page 34: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

ОДОО ХЭРЭГЖИЖ БУЙ АЖЛУУД

• Ерөнхий боловсролын сүлжээ:– Шилэн кабель:

• Улаанбаатарт 105 сургууль, 164 байр, 9 дүүрэг• 21 аймгийн БСГ, 116 сургууль, 157 байр• 44 сумын 48 сургууль, 61 байр

– VSAT: 51 сумын сургууль

• Санхүүгийн мэдээллийн сан (СХОГ)– Бүх шатны боловсролын байгууллага –

1804 – Соёлын байгууллага – 424 – Шинжлэх ухааны байгууллага – 49

Page 35: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

ЗАРИМ СУРГУУЛЬД АШИГЛАЖ БУЙ ПРОГРАММ ХАНГАМЖ

Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын “Оюуны Ирээдүй” Цогцолбор сургууль

“Цахим үнэлгээний сан” “Пи Ти Пи” ХХК

1 дүгээр сургууль, МОХ 3 дугаар сургууль E-Shool-1 MCS

33 дугаар сургууль E-office ECM

47 дугаар сургууль

Сургуулийн удирдлагын

мэдээллийн баазын програм хангамж

"Санчир софт" ХХК

84 дүгээр сургууль Цахим сургууль My tech

61 дүгээр цэцэрлэг Виница-3 Ординат ХХК

Нийслэлийн Боловсролын газар Суралцагч Содон солюшн"

ХХК

Page 36: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Өнөөгийн байдал

Одоо хэрэгжиж байгаа болон төлөвлөж буй ажил:• АХБ: зөвлөх үйлчилгээ & хөрөнгө оруулалт • ЮНЕСКО: OpenEMIS testing• Дэлхийн банк, АХБ: мэдлэгийн эдийн засаг, инноваци, электрон

засаглалын хөтөлбөрүүд• БНСУ: NEIS, хувийн компаниуд – e-wut.com Co., Ltd; C&IS Co., Ltd • Зайн сургалтын үндэсний төв• Дэлхийн банк: электрон журнал• UNICEF: EFA Info software• e-learning facilities: OLPC and READ; computerized english

classrooms • ADB, NIA and UN APCICT-ESCAP: e-government to improve

public services

тархай, хувийн санаачилгад хөтлөгдсөн, тэгш бус

Page 37: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

БОЛОВСРОЛЫН САЛБАРЫН МЭДЭЭЛЛИЙН НЭГДСЭН СИСТЕМИЙГ БИЙ

БОЛГОХ

Мэдээллийн технологийн бүхий л ололтыг

боловсролын бүх шатны удирдлага, үйл ажиллагааны

хэрэглээ болгох дэд бүтэц, үр нөлөөтэй мэргэжлийн

удирдлагын тогтолцоо бүхий мэдээллийн нэгдсэн

систем бүрдүүлэх замаар иргэн бүрт хэрэгцээтэй

боловсролын үйлчилгээг нээлттэй, хүртээмжтэй,

чанартай хүргэх боломжийг хангах

Зорилго

Page 38: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

ИРЭЭДҮЙН ТУХАЙ ТӨСӨӨЛӨЛ

• Integrated e-Education system that will enable– timely update of information on performances of institutions and

individuals– instant access to major databases (budget, civil registration,

social welfare, insurance, GIS, employment and labor market)– e-documents, e-certification– e-procurement, e-payment– e-learning, e-library– blended instruction

• Capable institutions producing quality analytic reports providing evidences and justifications for timely policy interventions and effective coordination of activities

Page 39: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

БОЛОВСРОЛЫН МЭДЭЭЛЛИЙН НЭГДСЭН СИСТЕМ БАЙГУУЛАХ

Бүрэлдэхүүн хэсгүүд:

1. Мэдээллийн технологийн орчин бий болгох

2. Мэдээллийн нэгдсэн системийн архитектурыг тодорхойлох

3. Мэдээллийн технологийн хүний нөөцийн чадавхийг бэхжүүлэх

Page 40: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

БСШУЯам

Засгийн газар

Иргэний бүртгэл

Хуулийн этгээдийн

бүртгэл

Дээд боловсрол

Сургуулийн өмнөх, бага, дунд боловсрол

Мэргэжлийн боловсрол, сургалт

Албан бус боловсрол, мэргэжил дээшлүүлэх

МТ-ийн бодлого гүйцэтгэгч

Мэдээллийн урсгал

Мэдээллийн урсгал

Нэгдсэн дэд бүтэц

Нэгдсэн дэд бүтэц

Мэдээллийн аюулгүй байдал

Бодлого, хөтөлбөр,

төсөл

Нэгдсэн стандарт

Хэрэгжүүлэлт, мэдээлэл солилцоо

. . .

Орон нутгийн захиргаа

Мэдээллийн технологит тулгуурлан боловсролын чанартай,хүртээмжтэй үйлчилгээг иргэнд хүргэх мэдээллийн урсгал

Page 41: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

МЭДЭЭЛЛИЙН УРСГАЛЫН БҮТЭЦ

УдирдагчИН

ТЕ

РН

ЭТ

ИН

ТЕ

РН

ЭТ

ИН

ТЕРН

ЭТ

ИН

ТЕ

РН

ЭТ

Иргэн

Мэдээлэл, солилцооны системМэдээлэл, солилцооны систем

MISхандалт

LMSхандалт

Сургалтын агуулга

Сургалтын төлөвлөгөө

Хичээлийн стандарт

Сургалтын технологи

Сургалт

Эрдэм шинжилгээ

Санхүү, төлөвлөлт

Гадаад харилцаа

Хяналт, шинжилгээ, үнэлгээний систем

Хяналт, шинжилгээ, үнэлгээний систем

Page 42: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Мэдээллийн аюулгүй байдал

Page 43: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Шинэ системийн онцлог

• Нэгдсэн: стандарчлал, харилцах • Төвлөрсөн: удирдлага, мэдээллийн менежмент,

санхүүжилт, хүний нөөц • Тухайн цаг хугацаанд• Хэрэгцээ, шаардлагыг хангасан: үндсэн

хэрэглэгчдийн хэрэгцээнд нийцсэн, хамгаалалттай, найдвартай

• Бусад өгөгдлийн сантай харьцах, мэдээлэл солилцох чадвартай

• Төр, хувийн хэвшлийн зохимжтой оролцоог хангасан

Page 44: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

The guide is a valuable tool for policy makers, ICT planners, and education sector staff.

ICT Plan for

Education Sector

NationalICT

Policy

ICT in Schools

Balanced and sustainable road map toward ICT for Education

is dependent on elements of a country’s ICT ecosystem and the ways in which they converge and intersect.

Jouko Sarvi (2009), ADB Practice Leader (Education)

Page 45: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Мэдээллийн технологийн орчинг бий болгох

Боловсролын салбарын мэдээллийн технологийн стратеги боловсруулах, боловсролын стандарт дүрэм журмыг мэдээллийн технологийн орчинд нийцүүлэн шинэчлэх, мэдээллийн технологийн эрх зүйн орчинг бий болгох, эдгээртэй холбоотой судалгаануудыг хийх, бодлогын баримт бичгүүдийг гаргах

Page 46: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Мэдээллийн нэгдсэн системийн архитектурыг тодорхойлох

- Дэд бүтэц- Техник хангамж- Програм хангамж- Мэдээллийн нууцлал, аюулгүй

байдал

Page 47: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

Мэдээллийн технологийн хүний нөөцийн чадавхийг бэхжүүлэх

- Шинэ системийг хэрэгжүүлэх, цаашид шинэ системийн байнгын найдвартай ажиллагааг хангаж байх үүрэг бүхий нэгжийг бий болгох

- Салбарын нэгж салбар бүрт МТ-ийн хүний нөөц бүрдүүлж, чадавхийг нь дээшлүүлэх

Page 48: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

ДАРААГИЙН АЛХМУУД

• Хүний нөөц: орон тоо, сургалт• Техник, тоног төхөрөөмжийн бүртгэл, нөөц

боломжийн үнэлгээ• МХТ-ийг ашиглах бодлогын баримт бичиг

(blueprint/roadmap)– Программ хангамж– Техник тоног төхөөрөмж, сүлжээ– Ашиглалт, үйлчилгээ– Агуулгын боловсруулалт (Content development and

upgrade)– Төсөв, санхүүжилт

• Талуудын оролцооны зохицуулалт

Page 49: Боловсрол, соёлын газруудын үйл ажиллагааны үнэлгээ, мэдээллийн систем, сурлагын амжилтын үнэлгээ

АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА