บทท 1

ความรเบองตนเกยวกบธรกจเพอสงคม

ธรกจ หมายถง กระบวนการของธรกจนบตงแตการผลตการจ าหนายสนคาและบรการตามความตองการของผบรโภค โดยไดรบก าไรเปนผลตอบแทน

กจการทด าเนนการผลตสนคา เชน กจการเหมองแรการกอสราง กจการอตสาหกรรม สนคามตวตนมองเหนและจบตองได

กจการทใหบรการ เชน กจการขนสง บรษทประกนภย สนคาไมมตวตนมองไมเหนจบตองไมได

ก าไร เปนผลประโยชนของกจการ หลงจากหกคาใชจายตาง ๆ มาหกออกจากรายไดของกจการ

สาระส าคญของธรกจ

เปนความพยายามอยางเปนแบบแผนของบคคลทจดตงองคการ คอ ผประกอบการ ตองใชทกษะความร ทมอยเพอจดการกบทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหเกดประโยชนสงสด ม 4 ชนด

การสนองความตองการ เชนการสรางความพอใจใหลกคาสงสด ก าไรของธรกจ

ทรพยากรวสด

ทรพยากรการเงน ทรพยากรมนษย

ทรพยากรขอมล

ธรกจ

ทรพยากรธรกจ

สาเหตทตองการศกษาธรกจ

ดานการชวยในการเลอกอาชพ

ดานการชวยใหมความเขาใจเกยวกบบทบาทของผปฏบตงานในองคการ ดานการเรมตนจดตงธรกจของตนเอง ดานการใหรจกความสมพนธระหวางธรกจและสงคม ดานการเปนผบรโภคทฉลาด

ความส าคญของธรกจ

ธรกจผลตสนคาและบรการเพอตอบสนองความตองการของมนษย

ธรกจชวยสรางมลคาเพม

ธรกจชวยกระจายสนคาจากผผลตไปสผบรโภค

ธรกจชวยสรางงานท า

ธรกจชวยเสยภาษใหรฐบาล

ธรกจชวยพฒนาทองถน

ความสมพนธระหวางธรกจกบบคคล

เจาของกจการ

ผถอหน

พนกงาน

ผบรโภค

ผขาย

เจาหน

คแขงขน

รฐบาล

ระบบเศรษฐกจ (Economic System)

แบบทนนยม หรอ เสรนยม ประชาชนทกคนมกรรมสทธในทรพยสนและการเปนเจาของทรพยากร

การมสทธและเสรภาพทจะเลอกตดสนใจประกอบธรกจตามทตนเองสนใจและเหนวาเปนธรกจในอนาคต

มก าไรเปนเรองจงใจ ราคาของสนคาและบรการก าหนดโดย Demand & Supply

ระบบเศรษฐกจแบบสงคมนยมหรอแบบบงคบ

เปนระบบเศรษฐกจทรฐเปนเจาของทรพยากรการผลตเกอบทกอยาง

กลไกราคาไมมบทบาท

แผนจากสวนกลาง เปนเครองมอทส าคญทรฐใชในการตดสนใจปญหาพนฐานแทนหนวยเศรษฐกจทงหลาย

ระบบเศรษฐกจแบบผสม

ระบบเศรษฐกจททงรฐและเอกชน มสวนรวมกนแกไขปญหาพนฐานทางเศรษฐกจ

กรรมสทธในทรพยสนมทงสวนทเปนของรฐและเอกชน

กลไกราคามบทบาทในการจดสรรทรพยากรและการแจกแจงผลตแตแบบนมบทบาทนอยกวา เพราะ มการรวมกลมทางเศรษฐกจหลายฝาย และมอทธพลการผกขากบางสวน

กจกรรมทางเศรษฐกจและหนวยธรกจ

ผบรโภค (Customers)

ผผลต (Producers)

เจาของปจจยการผลต (Factor Owners)

วงจรความสมพนธระหวางผบรโภค หนวยธรกจ และเจาของปจจยการผลต

คาตอบแทนปจจยการผลต (คาเชา คาแรง ดอกเบย ก าไร)

ธรกจ ครวเรอน

ปจจยการผลต

สนคาและบรการ

คาใชจายในการซอสนคาและบรการ

วตถประสงคของธรกจ

เพอตองการอยรอด (Survival)

เพอการเจรญเตบโต (Growth)

เพอตองการก าไร (Profit)

เพอรบผดชอบตอสงคมภายในและภายนอกของกจการ

ประเภทของธรกจ(Types of Business)แบงไดดงน

1. ธรกจการผลต (Manufacturing) แบงออกเปน 1.1 ธรกจเกษตร เปนธรกจทเกยวของกบการปลกพชและการเลยงสตว 1.2 ธรกจทน าเอาทรพยากรธรรมชาต เชน เหมองแร กาซธรรมชาต 1.3 ธรกจแปรรปผลตภณฑ เชน ธรกจสงทอ ธรกจแปรรปอาหารจาก พชและสตว 1.4 ธรกจกอสราง 2. ธรกจการคา (Commerces) 2.1 ธรกจคาสง (Wholesaling) 2.2 ธรกจคาปลก (Retailing) 3. ธรกจใหบรการ (Service)

ขนาดของธรกจ

ธรกจครอบครว ธรกจขนาดยอม ธรกจขนาด กลาง

ธรกจขนาด ใหญ

หนาทขององคการธรกจ

1. การบรหารองคการ (Organization management) 2. การบรหารทรพยากรมนษย (Human resource management) 3. การผลตและการปฏบตการ (Production and operation) 4. การตลาด (Marketing) 5. การเงน (Finance) 6. การบญช (Accounting) 7. การจดระบบสารสนเทศ (Information system)

ความรพนฐานทตองใชในการบรหารธรกจใหประสบผลส าเรจ

ดานเศรษฐศาสตร

ดานสงคม

ดานรฐศาสตร

ดานสถตธรกจ

ดานบญช

ดานบรหารจดการ

ดานการตลาด

ดานจตวทยา

ดานกฎหมายธรกจ

ดานภาษาตางประเทศ

ดานเทคโนโลย

อน ๆ

คณสมบตของนกธรกจยคใหม

มความเชอมนในตนเอง

มความสามารถพเศษในธรกจ

มความกลาหาญ

มความคดรเรม

มความเปนนกบรหาร

มภาวะผน า

มเชาวปญญา

มความมงมน

มวสยทศน

มความสามารถในการจดการความร

ตวอยางของธรกจทวไป

ธรกจเพอการผลตสนคาและบรการ

ธรกจเพอการซอขาย

ธรกจเพอผลก าไร

การซอขายสนคาและบรการ

การกระจายสนคาจากผผลตสผบรโภค

ธรกจทกอใหเกดการจางงาน

ความรบผดชอบของธรกจตอ สงคมและสงแวดลอม

26

27

การด าเนนธรกจ ทค านงถงผลประโยชน

ของคน ชมชน สงคม และสงแวดลอม ภายใตหลกจรยธรรมและการก ากบดแล กจการทด เพอน าไปสการด าเนนธรกจ ทประสบความส าเรจอยางยงยน

28

ทศนะเกยวกบความรบผดชอบตอสงคม

ทศนะดงเดม ธรกจควรมงแสวงหา ก าไรและรบผดชอบตอเจาของ หรอผถอหนเทานน ไมปฏเสธความรบผดชอบ ตอสงคม แตจะตองไมสงผล กระทบตอผถอหน หรอ เจาของธรกจ เมอมคาใชจายเพอสงคม ควรผลกภาระใหผบรโภค

ทศนะทางเศรษฐกจสงคม ธรกจควรตองรบผดชอบ

ตอผมสวนไดสวนเสยกลม ตาง ๆ ทกกลม มงใหธรกจค านงถงการท า

ก าไรระยะยาวมากกวาการจะ มงท าก าไรในระยะสน ๆ

รอบบนสและคลเตอร

29

ขนตอนความรบผดชอบของธรกจ

เจาของและผถอหน

พนกงาน

ผมสวนไดเสยทเกยวของ

สงคมไทยสวนรวม

ทศนะดงเดม

ทศนะทางเศรษฐกจและสงคม

30

ขอบเขตความรบผดชอบของ องคการธรกจตอสงคม

สขภาพและสวสดการของบคคล

คณภาพและบรการ

ขอมลขาวสารและการศกษา

สงแวดลอม

ศาสนาและวฒนธรรม

31

ขอบเขตความรบผดชอบของ องคการธรกจตอสงคม (ตอ)

สทธมนษยชน

ผบรโภค

ชมชน

จรยธรรม

กฎหมาย และเศรษฐกจ

32

ระดบความรบผดชอบตอสงคม

เศรษฐกจ = Must Do = ตองท า

กฎหมาย = Have to Do = จ าเปนตองท า

จรยธรรม = Should = ควรท า

จตส านกทด Might Do อาจท า

สราง

ภาพลกษณ

Caroll

33

ระดบความรบผดชอบตอสงคม

Social Obligation

Social Responsiveness

Social Responsibility

34

ระดบความรบผดชอบตอสงคม

Mandatory level : ขอก าหนดตาม กม.

Elementary level : ประโยชนทางเศรษฐกจ

Preemptive level : จรรยาบรรณทางธรกจ

Voluntary level : ความสมครใจ

สถาบนธรกจเพอสงคม

35

ผมสวนไดเสยกลมตาง ๆ

สงคมไกล สงคมใกล องคการ

ประชาชนทวไป

คแขงขนทางธรกจ

ผถอหน

ผบรหาร

พนกงาน

ลกคา คคา

ครอบครวพนกงาน

ชมชน สงแวดลอมรอบขาง

36

ผมสวนไดสวนเสยหลก

ลกจาง

ลกคา

คแขงขน เจาหน

ผจดจ าหนายสนคา

ผจ าหนายวตถดบ

ผถอหนและเจาของ

37

ผมสวนไดสวนเสยรอง ชมชน ทองถน

กลมนกรณรงคเพอสงคม

สอมวลชน กลมสนบสนนธรกจ

การรบฟงความคดเหนของสาธารณชน

สภาพแวดลอมในระดบโลก

รฐบาล

38

ประเภทความรบผดชอบของธรกจตอสงคม

CSR-after-process การด าเนนกจกรรมทแยกจากการ ด าเนนธรกจทเปนกระบวนการหลกของกจการ CSR-in-process การด าเนนกจกรรมอยในกระบวนการ

หลกของกจการ เชน การปองกน การก าจดมลพษใน

กระบวนการผลต CSR-as-process เปนกจกรรมทด าเนนงานโดยองคกร

ทไมแสวงหาก าไรใหกบตนเอง เปนหนวยงานทตงขนเพอ

สรางประโยชนตอสงคมเปนหลก เชน มลนธ สมาคม

สงแวดลอมกบจรยธรรมทางธรกจ

40

ความหมายของสงแวดลอมทางธรกจ สงแวดลอมทางธรกจ หมายถง สงทมอทธพลอยางมาก โดยทจะสามารถสงผลกระทบตอการด าเนนงานขององคกรธรกจ

41

ความเสยหายทเกดขนกบสงแวดลอม มดงน

เกดจาการผลตสนคาของโรงงานอตสาหกรรม

เกดจากการบรโภคของคนในสงคม

42

ลกษณะปญหาสงแวดลอม ปญหาน าเสย (Water Pollution)

• ปญหาอากาศเปนพษ (Air Pollution) หรออากาศเสย

43

ลกษณะปญหาสงแวดลอม (ตอ)

ปญหากากของเสยอนตราย (Hazadous Waste)

• ปญหาเสยงรบกวน (Noise Pollution)

44

กจกรรมความรบผดชอบตอสงแวดลอม

อนรกษ สงเสรม ใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยด

ใชบรรจภณฑยอยสลายงาย เปนมตรกบสงแวดลอม

ไมปลอยสารพษ / น าเสย ลงแหลงน า อากาศ และพนดน

ไมใชสาร CFC ในการผลตสนคา เพอลดภาวะโลกรอน

ไมทงขยะเปนพษ ตองขจดใหถกวธ

สนบสนนโครงการปลกปา อนรกษสตวปา ไมท าลายปา

ฯลฯ

45

การบรหารสเขยว Greening Management การทผบรหาร

องคการตระหนกถงผลกระทบจากการ

ตดสนใจและการด าเนนงานขององคการ

ตอสงแวดลอม

46

องคกรธรกจจะมสเขยวไดอยางไร ?

Legal Approach เทาทกฎหมายก าหนด

Market Approach ผลตสนคาค านงถงสงแวดลอม

Stakeholders Approach ค านงถงผมสวนไดสวนเสย

Activist Approach มงหาวธการพทกษ

สงแวดลอม

เขยวออน

เขยวแก Dark Green

47

ผลตภณฑสเขยวรกษาสงแวดลอม

Green Productivity : GP เปนกระบวนการคด

ในการเพมผลผลต โดยมการพจารณารวมถง

การพฒนาและปรบปรงอยางตอเนอง เพอลด ผลกระทบทเกดขนกบสงแวดลอม เชน มาตรฐาน

ISO 1400 / 14001

48

ผลตภณฑฉลากเขยว มาตรฐานฉลากเขยว (Green Label) เปนระบบหนง

ของมาตรฐานคณภาพ กอนประกาศใช ISO 1400 เปนทางการ ประเทศไทยด าเนนการภายใตชอของ “โครงการฉลากเขยว” ขอไดโดยสมครใจทสถาบน

สงแวดลอมไทย หรอส านกงานมาตรฐานผลตภณฑ

อตสาหกรรม

49

เกณฑการอนญาตใหใชฉลากเขยว

เปนผลตภณฑทใชอปโภคบรโภคทวไปในชวตประจ าวน

ผลตภณฑตองไมกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอม

การตรวจสอบตองไมยงยาก เสยคาใชจายประเมนคณภาพ

ตามขอก าหนดทางสงแวดลอมสงเกนไป

เปนผลตภณฑทผผลตเลอกใชวธการผลตมผลกระทบ

ตอสงแวดลอมนอยกวาวธการผลตทใชอยทวไป

50

ตวอยางผลตภณฑโครงการฉลากเขยว

กระดาษรไซเคล

ผลตภณฑส าเรจรปทแปรรปมากพลาสตกทใชแลว

หลอดฟลออเรสเซนตประหยดพลงงานไฟฟา

สอมลชน สตรลดสารพษ

เครองปรบอากาศประหยดพลงงานไฟฟา

ถายไฟฉายสตรไมผสมสารปรอท เปนตน

51

Clean & Green อมตะรกษสงแวดลอม

เปนโครงการของบรษท อมตะ คอรปอเรชน จ ากด

(มหาชน) สPerfect City โดยการสรางพนทสเขยว

ในนคมอตสาหกรรมของอมตะทงหมด เพราะ

พชสเขยวชวยดดกาซคารบอนไดออกไซด บรรเทา

โลกรอนไดสวนหนง และลดการใชพลงงานไฟฟา

สาธารณปโภค ลดปรมาณขยะ

52

แนวคดการลดขยะเพอสงแวดลอม

REFUSE หลกเลยง บรรจภณฑทสรางปญหาขยะ

REFILL เลอกใชสนคาชนดเดมซงใชบรรจภณฑนอย

RETURN เลอกใชสนคาทคนบรรจภณฑสผผลต

REPAIR ซอมเครองใชใหใชประโยชนไดไมเปนขยะ

REUSE น าบรรจภณฑใชแลวกลบมาใชใหม

RECYCLE การน าขยะทใชประโยชนไดสงแปรรป

REDUCE ลดการบรโภค หาทางเพมประสทธภาพ

53

ประเภทของถงขยะ ถงสเขยว ขยะเนาเสยและยอยสลายไดเรว เชน ผก ผลไม

ถงสเหลอง ขยะทสามารถน ามารไซเคลหรอขายได

เชน กระดาษ พลาสตก โลหะ ขวด ฯลฯ

ถงสเทา-สม ขยะทมอนตรายตอสงมชวตและสงแวดลอม

หลอดฟลออเรสเซนต ขวดยา ถายไฟฉาย กระปองส ฯลฯ

ถงสฟา ขยะทยอยสลายไมได รไซเคลยาก แตไมเปนพษ

พลาสตกหอลกอม ซองบะหมส าเรจรป ถงพลาสตก ฯลฯ

54

วตถประสงคของการสรางคานยมรวม

แนวทางการตดสนใจและปฏบตของผบรหาร

ปรบพฤตกรรมของพนกงาน

มอทธพลตอการด าเนนการทางตลาด

เกดจตวญญาณการท างานเปนทม

55

แนวปฏบตในการแสดงความรบผดชอบตอสงคม เคารพกฎหมาย

พดแตความจรง

ท าในสงทถกตองเทานน

เคารพผอน

ไมท ารายหรอท าใหผอนไดรบอนตราย

สรางการมสวนรวม

ด าเนนการตามความรบผดชอบทมอยอยางเตมท