บทท 1 บทน า

ปญหาคอรปชนเปนปญหาอปสรรคหลกตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคม และเปนการเพมตนทนในการด าเนนธรกจ

ดชนชวดคอรปชน (Corruption Perception Index) ในป 2014 ประเทศไทยถกจดอยในอนดบท 38 ดชนนวดความคดเหนของสาธารณะตอปญหาคอรปชนของประเทศตางๆ โดยถาใหคะแนนเปน 0 แสดงวามปญหาคอรปชนสงสด และถาไดคะแนน 100 แสดงวาสะอาดไมมปญหาคอรปชนเลย ประเทศไทยไดคะแนนต า สงผลตอศกยภาพในการดงดดนกลงทนจากตางประเทศ และความเทาเทยมของประชาชนในการเขาถงและพฒนาธรกจ และโอกาสของการจางงาน รวมทงปรบปรงมาตรฐานการครองชพ

การประชม APEC ทซานเตยโก (Santiago) ประเทศชล ในป 2014 ผน าทเขารวมประชม ยอมรบวาปญหาคอรปชนเปนภยคกคามทส าคญตอธรรมาภบาลและการเตบโตทางเศรษฐกจในเอเซยแปซฟค และมขอตกลงรวมกนวา ประเทศสมาชก APEC ควรรวมมอกนตอตานทจรตคอรปชนและสรางความโปรงใส เพอการก ากบดแลบานเมองทด และความเจรญรงเรองและการพฒนาเศรษฐกจอยางยงยน

นอกจากนผน าประเทศยงไดรบรองความรวมมอระหวางประเทศ ณ ทซานเตยโก เพอปองกนและปราบปรามทจรตคอรปชน ซงในความรวมมอนไดบนทกวา บทบาทส าคญของรางอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรตเปนขอผกมดทางกฎหมายโลกฉบบแรกทใชเปนเครองมอในการปราบปรามทจรต

อนมาตรา 5 ของรางอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรต เกยวของกบการปราบปรามทจรตทเกดจาก นตบญญต หรอการตรากฎหมาย และการสนบสนนการจดการเชงสถาบน รวมทงนโยบายและวธปฏบตวาดวยการปองกนและตอตานทจรตคอรปชน ซงมขอปฏบตทส าคญคอ

1.1 รฐประเทศควรจดท านโยบายปราบปรามทจรตคอรปชนและน าสการปฏบตแบบมสวนรวมอยางมประสทธผล ภายใตหลกการพนฐานของระบบกฎหมายของประเทศ โดยสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม และใหสะทอนหลกการพนฐานของการปกครองดวยหลกนตธรรม มการบรหารจดการปญหาสาธารณชน (Public affairs) สาธารณสมบต (Public Property) ความซอสตยหรอความเปนอนหนงอนเดยวกน (Integrity) ความโปรงใส (Transparency) และความสามารถในการปฏบตงานดวยความรบผดและผรบชอบ (Accountability)

1.2 รฐประเทศควรพยายามหรออตสาหะในการจดตงและสงเสรมใหมการปฏบตตามกฎระเบยบอยางมประสทธผล เพอปองกนปญหาทจรตคอรปชน

1.3 รฐประเทศควรพยายามหรออตสาหะในการประเมนเครองมอทางกฎหมายและตรวจสอบการบรหารจดการทเกยวของเปนระยะ โดยตองทบทวนการมขอก าหนดเปนระยะ เพอพจารณาวาขอก าหนดนนเพยงพอทจะปองกนและตอสกบปญหาทจรตคอรปชนไดหรอไม

รฐบาลไทยยอมรบวาการน าระบบการประเมนผลกระทบจากทจรตคอรปชนไปใชในทางปฏบตจะเปนกลไกหลกในการบงชและน าเอาปจจยทเปนสาเหตใหเกดปญหาคอรปชนออกจากการออกหรอการตรากฎหมายและการสนบสนนการจดการเชงสถาบน

2

บทท 2

วตถประสงค

ระบบการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชน จากการตรากฎหมายน ถกออกแบบใหใชทดสอบและประเมนกฎหมาย กฎขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ ทเหมาะสม เพอก าจดปจจยทเปนสาเหตทท าใหเกดหรอมโอกาสใหเกดการทจรตคอรปชนจากการบงคบใช หรอชองวางของกฎหมาย กฎ ระเบยบ

คมอการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชนน ถกออกแบบมาเปนเครองมอชวยหนวยงานภาครฐในการบงชหรอก าหนดปจจยทเปนสาเหตหรอโอกาสเกดการทจรตคอรปชนในการตรากฎหมาย กฎขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ รวมทงโอกาสเกดคอรปชนจากการสนบสนนการจดการเชงสถาบน นอกจากนยงชวยใหมการพฒนาและน ายทธศาสตรทเหมาะสมสการปฏบต เพอก าจดปจจยทเปนสาเหตส าคญทท าใหเกดทจรตคอรปชน

ถากฎหมายถกออกแบบมาไมดจนเกดชองทางทจะน าไปสการทจรตคอรปชน ในขณะทอ านาจเกยวกบการตดสนใจ เพอการบรหารจดการกยงมปญหา พรอมทงประชาชนไมสามารถเขาถงขอมลขาวสารเกยวกบกระบวนการบรหารจดการของภาครฐเกยวกบกฎหมายนได จะท าใหความโปรงใสและความสามารถในการหาผรบผดชอบของภาครฐจะลดลง จะท าใหเกดความเสยหายตอระบบเศรษฐกจ และสงคม เพราะการบงคบใช หรอการตดสนใจอยบนความไมโปรงใส เลอกปฏบตหรอเออกบบางคน หรอบางกลม หรอบางธรกจ และองคกร

ประชาชน ภาคธรกจ และองคกรตองการความแมนย า แนนอน ชดเจน และการเขาถงกฎหมาย เพอใหเขาเหลานนไดรบทราบสทธและภาระผกพนทตองปฏบตตามกฎหมาย หนวยงานภาครฐทรบผดชอบเกยวกบการบรหารจดการกฎหมาย กฎขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ จ าเปนตองมกฎหมายเพอเตรยมแนวทาง คมอ และขอบเขตใหชดเจนในการปองกนไมเกดการใชอ านาจในการตดสนใจทจะน าไปสทจรตคอรปชน ดงนนจ าเปนตองมการตรวจสอบและถวงสมดลทเหมาะสม โดยเฉพาะกลไกในการทบทวนภายในและภายนอก เพอใหแนใจวาหนวยงานภาครฐสามารถรบผดชอบทจะบงคบใชกฎหมายไดอยางเทยงธรรม

คมอการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชนไดใชเทคนคและวธการของการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชนของประเทศเกาหลเปนหลกการพนฐาน คมอนไดวางโครงรางทประกอบดวย วธการทเหมาะสม และในบางกรณอาจมวธการทไมเหมาะสมทจะออกแบบนตบญญตหรอการตรากฎหมายหรอการออกกฎหมาย และการสนบสนนการจดการเชงสถาบน นอกจากนไดใชตวอยางของกฎหมาย และการจดการเชงสถาบน ทด าเนนการในประเทศไทยและประเทศออสเตรเลย

สารบนของคมอประกอบดวย บทท 3 ปจจยทเปนสาเหตใหเกดปญหาทจรตคอรปชน บทท 4 ขอบเขตและการประยกตใชคมอเพอการปฏรปกฎหมาย บทท 5 กระบวนการประเมนผลและการจดท ารายงาน บทท 6 การประเมนผลความยากงายของปฏบตตามกฎหมายหรอรกษากฎหมาย บทท 7 การประเมนผลดลยพนจของผดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาท บทท 8 การประเมนความโปรงใสของกระบวนการบรหารจดการ บทท 9 รายการตรวจสอบการประเมนผล

3

บทท 3

ปจจยทเปนสาเหตของคอรปชน (Corruption Causing Factors)

ปจจยทเปนสาเหตของคอรปชนหลก ม 3 ประเภท คอ

ความยากงายในการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบ

ดลยพนจของดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาทตามกฎหมาย

ความโปรงใสของกระบวนการบรหารจดการ

ตารางขางลางแสดงประเภทของปจจยทเปนสาเหตของคอรปชนและเกณฑท ใชในการก าหนดหรอบงชวาสถาบน อ านาจ และบทบญญตทมอย อาจจะเกดพฤตกรรมทน าไปสทจรตคอรปชน

ตารางท 1 ประเภทและเกณฑบงชของปจจยทเปนสาเหตทจรตคอรปชน

ปจจยทเปนสาเหตของคอรปชน เกณฑ ความยากงายในการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบ ความพอเพยงของภาระในการปฏบตตามกฎหมาย

ความพอเพยงของระดบหรอขนตอนในการอนมต ความเปนไปไดทจะเกดการปฏบตเปนกรณพเศษ

ดลยพนจของการดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาทตามกฎหมาย

ความชดเจนเกยวกบอ านาจในการตดสนใจ ความเหมาะสมของขอบเขตของอ านาจในการ

ตดสนใจ มมาตรฐานเกยวกบอ านาจในการตดสนใจอยางเปน

รปธรรมและมเปาหมาย ความโปรงใสของกระบวนการบรหารจดการ การเขาถงและเปดใหเขามามสวนรวมจากผมสวน

ไดสวนเสย สามารถคาดการณไดงาย มระบบควบคมทจรตคอรปชน

4

บทท 4 ขอบเขตและการประยกตใชคมอเพอการปฏรปกฎหมาย

(Application and Scope for Reform)

คมอการประเมนผลกระทบจากทจรตคอรปชนสามารถประยกตใชไดทกกฎหมาย และขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ

ตารางขางลางแสดงเกณฑส าหรบแตละประเภทของปจจยทเปนสาเหตของทจรตคอรปชน จะใชเปนเครองมอในการก าหนดหรอวเคราะหวา การตราหรอออกกฎหมาย เครองมอทางกฎหมาย และสถาบนทคาดวาจะมทจรตคอรปชน ซงเปาหมายทจ าเปนตองไดรบการปฎรป

ปจจยทเปนสาเหตของทจรตคอรปชนม สามประเภท ไดแก ความยากงายในการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบ และดลยพนจของผดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาทตามกฎหมาย รวมทงความโปรงใสของกระบวนการบรหารจดการ จะถกใชเปนเครองมอในการประเมนกฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ ทงใหมและแกไขกฎหมายเกา

ส าหรบปจจย ดลยพนจของผดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาทตามกฎหมาย และปจจยขนตอนในการด าเนนการอนมต จะตองไดรบการประเมนผลทกเกณฑอยางเขมขนและซอตรง สวนความพอเพยงของภาระหนาทของภาครฐในการปฏบต ประเดนนสามารถใชเวลาและความพยายามในการประเมนผลมากกวาสองอยางแรกได

การปฏรปสถาบน สามารถด าเนนการกบกฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ ทใชอยในปจจบน ภาครฐควรจดท าแผนพฒนาประจ าป เพอจดล าดบความส าคญกอนหลงของการทบทวน กฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ ทมอยในปจจบน เพอสบคนวา กฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอะไรทตองปรบปรง เพออ านวยความสะดวกในประเดนดงนคอ

มาตรฐานเกยวกบอ านาจในการตดสนใจ

การเขาถงและเปดโอกาส

คาดการณได และ

ระบบควบคมทจรตคอรปชน

การศกษา วเคราะห และทบทวนน ควรบงชในประเดนหรอขอความทตองเอาออกหรอปรบปรงเกยวกบความยากงายในการปฏบตหรอบงคบใช และดลยพนจของการดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาทตามกฎหมาย จากการทบทวนนจะน าไปสการเสนอแนะใหมการน ากฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอกฎหมายอนๆ ไปแกไขในทสด

5

แตละกรมหรอหนวยงานภาครฐตองเสนอแผนประจ าปให กบหนวยงาน (XXX)1 หรอเรยกวา oversight body ทท าหนาทตรวจสอบและควบคมคณภาพของกฎหมายและคณภาพของเครองมอในการประเมนผลตางๆ และทท าหนาทใหค าแนะน าเกยวกบออกหรอตรากฎหมาย และการสนบสนนการจดการเชงสถาบน ซงจะตองถกทบทวนทก 12 เดอนหรอ1 ป

ตารางท 2 ขอบเขตของการปฏรปกฎหมายและความเปนสถาบน

ปจจย เกณฑ กฎหมายหรอความเปนสถาบน ความยากงายในการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบ

ความพอเพยงของภาระในการปฏบตตามกฎหมาย

กฎหมาย

ความพอเพยงของระดบหรอขนตอนในการอนมต

กฎหมาย

ความเปนไปไดทจะเกดการปฏบตเปนกรณพเศษ

ความเปนสถาบน

ดลยพนจของการดแลกฎหมายและขอบ งคบตามสทธของผ มหนาทตามกฎหมาย

ความชดเจนเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน

ความเปนกฎหมาย

ความเหมาะสมของขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน

ความเปนกฎหมาย

มมาตรฐานเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนอยางเปนรปธรรมและมเปาหมาย

ความเปนกฎหมายและหรอความเปนสถาบน

ความโปรงใสของกระบวนการบรหารจดการ

กา ร เ ข า ถ ง แ ล ะ เป ด ให เ ข า ม ามสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย

ความเปนสถาบน

สามารถคาดการณไดงาย ความเปนสถาบน มระบบควบคมทจรตคอรปชน ความเปนสถาบน

1 อาจหมายถงหนวยงานทควรจดตงใหม ควรถามผเขยน บทความนวาคออะไร

6

บทท 5

กระบวนการประเมนผลและการจดท ารายงาน (Evaluation Process and Reporting)

กระบวนการประเมนผลส าหรบ 3 องคประกอบของปจจยทเปนสาเหตของทจรตคอรปชนจะน าเสนอในบทท 6, 7, และ 8 ซงการประเมนผลในแตละบทจะเปนการเตรยมชดของค าถาม คมอหรอแนวทางทเหมาะสม และในบางกรณอาจเสนอวธการทไมเหมาะสมทจะออกแบบนตบญญตหรอการตรากฎหมายหรอการออกกฎหมาย ตลอดจนการสนบสนนการจดการเชงสถาบน นอกจากนไดใชกฎหมาย และการเตรยมสถาบนทเกดขนในประเทศไทยและประเทศออสเตรเลย เปนตวอยางศกษา

ส าหรบบทท 9 จะเปนการเตรยมรายงานตรวจสอบการประเมนผล ทเปนการปะตปะตอทกค าถามทปรากฏในบทท 6 ถง บทท 9

ส าหรบรายงานบทสรปเปนการแนะน าวา กฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ ทงใหมและเกาทไดรบการแกไขนน ตองมการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชน พรอมรายการของบทบญญต (เชน มาตราในกฎหมาย และ การวเคราะหสาเหตของทจรตทอาจจะเกดขนจากมาตรา.... เปนตน) และตองแสดงใหเหนวา ไดมการใชเกณฑในการประเมนรายการตางๆ นนแลว พรอมสรปวา ทกๆ ประเภททเปนสาเหตใหเกดทจรตคอรปชน ไดเกณฑทประเมนหรอไม ส าหรบองคประกอบทถกประเมนวาไมเหมาะสมนน หนวยงานภาครฐจ าเปนตองเตรยมค าอธบาย ตวอยางปรากฏใน ตารางทขางลางเปนแบบการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชน

การประเมนผลทกบทบญญตในการตรากฎหมาย ควรจดบนทกไว พรอมรายงานการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชน และท าส าเนา เสนอ ไปยงหนวยงาน (XXX) ทท าหนาทในการควบคณภาพ กฎหมาย และคณภาพของเครองมอทใชในการประเมนผล

ตารางท 3 แบบในการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชน

มาตราในกฎหมาย ชนดของเกณฑในการวเคราะหสาเหตของ

ทจรตคอรปชน

ความเหมาะสม เหตผลส าหรบไมตองก าจดปจจยทเปนสาเหต

ของทจรตคอรปชน มาตรา 9 ความช ด เจน เก ย วกบ

อ านาจในการตดสนใจ ใช

มาตรา 9 ค ว า ม เ ห ม า ะ ส ม ข อ งขอบเขตของอ านาจในการตดสนใจ

ใช

7

ตารางท 3 แบบในการประเมนผลกระทบทจรตคอรปชน (ตอ) มาตราในกฎหมาย ชนดของเกณฑในการ

วเคราะหสาเหตของทจรตคอรปชน

ความเหมาะสม เหตผลส าหรบไมตองก าจดปจจยทเปนสาเหต

ของทจรตคอรปชน มาตรา 9 ม ม า ต ร ฐ า น เ ก ย ว ก บ

อ านาจในการตดสนใจอยางเปนรปธรรมและมเปาหมาย

ไม หนวยงานตองเสนอและพฒนา รวมทงเผยแพรคมอส าหรบการใชอ านาจใ น ก า ร ต ด ส น ใ จ ข อ งรฐมนตร ซงอ านาจไดถกพจารณาวา การตงเกณฑตามกฎหมายในตวบทกฎหมา ยคว ร จะต อ งจ า ก ด อ า น า จ ใ น ก า รตดสน ใจของรฐมนตร ส ถ า น ก า ร ณ อ า จเปลยนแปลง

มาตรา 15 ความช ด เจน เก ย วกบอ านาจในการตดสนใจ

ใช

มาตรา 15 ค ว า ม เ ห ม า ะ ส ม ข อ งขอบเขตของอ านาจในการตดสนใจ

ใช

มาตรา 15 ม ม า ต ร ฐ า น เ ก ย ว ก บอ านาจในการตดสนใจอยางเปนรปธรรมและมเปาหมาย

แนบเอกสาร ส าเนาของรางตรากฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ และเอกสารบทบญญตทเกยวของทมความส าคญสง ไปกบรายงานสรปและน าสงไปยงหนวยงาน (XXX) เพอความเปนอสระในการตรวจสอบ ควบคมคณภาพใหไดมาตรฐาน

หนวยงาน (XXX) จะใหค าแนะน าวา การประเมนผลกระทบทจรตคอรปชนนเปนตามทคมอก าหนดหรอไมหรอยอมรบไดหรอไม

หนวยงาน (XXX) ควรเตรยมการจดท ารายทก 3 เดอน และทกป เสนอ คณะรฐมนตร เพอบงชหรอเสนอแนะเกยวกบระดบการปฏบตตามคมอของแตหนวยงานภาครฐ และไฮไลทประเดนกงวลทส าคญเกยวกบการตรากฎหมายเฉพาะและการจดการเชงสถาบน

ส าหรบการทบทวนนตบญญตและสถาบนสนบสนนการด าเนนงานตามกฎหมายทด าเนนงานภายใตแผนประจ าปกระทรวงหรอหนวยงานนน หนวยงานนนจะตองสงการประเมนผลทจรตคอรปชนใหกบหนวยงาน (XXX) ในแตละครงทด าเนนการเสรจ เพอการประเมนทเปนอสระ

8

หนวยงาน (XXX) นจะใหค าแนะน าหรอบงชวา การประเมนผลทจรตคอรปชนนไดปฏบตตามคมอทก าหนดนหรอไม

หนวยงาน (XXX) จะจดท ารายงานประจ าปเสนอ คณะรฐมนตร เพอรายงานเกยวกบการปฏบตงานของแตละกระทรวงหรอหนวยงานเปนไปตามแผนประจ าป และบนทกขอผกมดหรอความมงมนของหนวยงานรฐทเสนอวาจะปฏรปสถาบน และไฮไลทประเดนกงวลทส าคญเกยวกบการตรากฎหมายเฉพาะ หรอการจดการเชงสถาบน

9

บทท 6

การประเมนผลความยากงายของปฏบตตามกฎหมายหรอรกษากฎหมาย (Evaluation of Ease of Compliance)

ในบทนจะเปนอธบายเพอรายละเอยดเกยวกบการประเมนผลในแตละประเภทอยางไรทมอยในแตละขอปฏบตทตองปฏบตตามกฎหมาย

ตารางท 4: ความยากงายของการปฏบตตามกฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายทใชบงคบ เกณฑ สาระ แนวปฏบต

ความพอเพยงของภาระในการปฏบตตามกฎหมาย ระดบของคาใชจายและการเสยสละของบคคล ธรกจ และองค กร ท ต อ งปฏบ ต ต ามกฎหมาย หร อรบผ ดชอบในการปฏบต ตามกฎหมายมความเหมาะสมหรอไม และเปนการเลอกทางเลอกทดสดในตนทนทต าทสดหรอไม

ความพอเพยงของระดบหรอขนตอนในการอนมต สาระและระดบของคาปรบหรอบทลงโทษเม อเปรยบเทยบกบกฎหมายทมลกษณะการด าเนนงานคลายๆกน มความเหมาะสมหรอไม

ความเปนไปไดทจะเกดการปฏบตเปนกรณพเศษ ความเปนไปไดของบางชนชน คนหรอกลมคน ธรกจ ทไดรบประโยชนจากการบงคบใชกฎหมาย

6.1 ความพอเพยงของภาระในการปฏบตตามกฎหมาย

การตรากฎหมายนเปนทางเลอกทใชตนทนต าทสดแลวใชหรอไม

หนวยงานรบผดชอบภาครฐ ในการตรากฎหมายน ไดพจารณาเกยวกบทางเลอกในการปฏบตตามกฎหมายเพอน าสวตถประสงคของนโยบาย แตตองเปนภาระตอหนวยงานนอยทสดหรอไม

หนวยงานรบผดชอบภาครฐ ไดมการประเมนผลกระทบทางเลอกของวธการปฏบตแลวหรอไม

ภาระในการปฏบตตามกฎหมายควรมสดสวนทเหมาะสมกบวตถประสงคของกฎหมาย ดงนนในแงของวตถประสงคทก าหนดไว ภาระหนาททเกดขนตองมเหตผล หรอสมเหตสมผล หรอยตธรรม และกลไกทใชในการปฏบตตามกฎหมายตองสามารถเชอมโยงกบความส าเรจในการด าเนนการใหบรรลวตถประสงค

การตรากฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ ตองก าหนดใหมความหลากหลายในการปฏบตตามภาระผกพนของคน กลมคน ธรกจ และองคกร ตอไปนเปนรายการการปฏบตตามภาระผกพนในเรองทบญญตหรอวางเงอนไขไวใน การตรากฎหมาย ขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ ดงน

อ านาจและการอนมตเพอการจดหาสนคาและบรการใหกบบคคลทสาม การตรวจสอบบญช ผลตอบแทนประจ าป รายงานประจ าป

10

ใบสงอปกรณ สภาพและซอมแซมอปกรณ การเปดเผยขอมลขาวสาร การรบรองทางการเงน การเกบรกษาของการบนทก สเปคและอปกรณ (Specifications and equipment) การบ ารงรกษาอปกรณ การตรวจสอบอปกรณ การปองกนของอปกรณ การรกษาความปลอดภยของสถานทตง เครองมอ กระบวนการ และระบบ วธการช าระเงน การก าหนดกระบวนการและระบบ มาตรฐานการผลตสนคาและบรการ เอกสารขอมลความปลอดภยของวสด แนะน าความรเบองตน ขอมลขาวสาร ฝกอบรม และการดแล การวเคราะหและบงชจดอนตราย ความควบคมและประเมนความเสยง การสบคนหา การบรรจหบหอ เครองหมาย และการตดฉลาก การแจงเตอนอบตเหตทเกดขน การวางแผนฉกเฉน การทบทวนกระบวนการและระบบ

โดยปกต กฎ ระเบยบ ขอบงคบเกยวของกบหลายกลไกในการปฏบตตาม ตวอยางเชน การออกใบอนญาต การจดท าสเปคของเครองมอ และการเกบบนทกตางๆ เปนตน หนวยงานรบผดชอบของภาครฐจ าเปนตองท าการพสจนและทดสอบในแตละกลไกในการปฏบตตาม และแสดงใหเหนวากลไกลกษณะไหนทมประสทธผล และมบทบาทส าคญในการลดหรอปองกนปญหาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

ความลมเหลวในการก ากบดแลใหเปนไปตามกฎหมายจะเกดขนบอยๆ ถาหนวยงานภาครฐจะก าหนดกลไกในการปฏบตตามกฎระเบยบทมความหลากหลาย เพอใหครอบคลมทกเหตการณและสถานการณทคาดการณวามความเปนไปไดจะเกดขน เพราะไมชอบความเสยงทไมสามารถบงคบใชกฎหมาย ท าใหแมวาความเปนไปไดในการเกดเหตการณนนๆ ต ากตาม ยงมแนวปฏบตทตองปฏบตตามกฎหมาย เปนผลใหบางกลไกในการปฏบตตามกฎหมายทใชไมมความจ าเปนและท าใหเกดตนทนทไมจ าเปนกบคน กลมคน ธรกจและองคกรตางๆ ความไมจ าเปนของตนทนในการปฏบตตามกฎหมายมกจะถกเรยกวา Red tape (การบงคบใหปฏบตตามกฎระเบยบแบบแผนจนเกนความจ าเปน) สงคมสวนใหญมองไมเหนความสมพนธระหวางกลไกการในการปฏบตตามกฎหมายกบการท าใหบรรลวตถประสงคของนโยบายเพอแกไขปญหาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมเฉพาะดาน

11

การปฏบตตามกฎระเบยบในลกษณะของการบงคบควบคมและบญชา (Command and control) ถกก าหนดวา เปนวธการทสรางภาระในการปฏบตตามกฎระเบยบอยางไมสมเหตสมผล และสามารถเปนทางเลอกในการปฏบตตามกฎหมายทไมสนบสนนหรอเสรมวตถประสงคของนโยบาย ม 2 ตวอยางทเตรยมไวในกลองท 1 ขางลาง

กลองท 1 : มาตรฐานรถแทกซ

กฎ ระเบยบ และกฎหมายแทกซ ก าหนดใหมมาตรฐานรถแทกซเพอความปลอดภยของประชาชน ในตวกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และกฎหมายก าหนดวา รถแทกซตองอายไมเกน 5 ป และใหผมสวนไดสวนเสยทไดรบผลกระทบจากกฎหมายนตองเปลยนรถแทกซใหมทกๆ 5 ป จากจดนเชอวาเปนภาระในการปฏบตตามกฎหมายทส าคญ อยางไรกตามการก าหนดใหเจาของรถหรอผเปนเจาของอแทกซ ตองน ารถแทกซเขาบรการตรวจสอบทกๆ 20,000 กโลเมตร ซงเปนอกทางเลอกทสามารถท าใหบรรลวตถประสงคของการปกปองความปลอดภยสาธารณะ หรอสงใหมการตรวจสอบรถยนตเพอความปลอดภยส าหรบการขบข ซงกอาจพจารณาไดวามตนทนในการปฏบตตามทถกวาการใหมการเปลยนรถแทกซใหมทกๆ 5 ป กลองท 2 : การควบคมการประกอบอาชพ- มาตรฐานขนต าของพนกงาน

ถามการควบคมวฒการศกษาในการประกอบอาชพ เพอปกปองความปลอดภยสาธารณจากพฤตกรรมความผดทางอาญา ในกฎหมายจะก าหนดระดบการศกษาขนต า เพอกนคนทมการศกษาต าหรอไมมวฒการศกษาในการประกอบอาชพออกจากการจางงาน และจะท าใหเปนภาระหนาททส าคญในการปฏบตการกฎหมายของเจาของธรกจหรอผด าเนนการธรกจ ทจะจางผมวฒการศกษาในการประกอบอาชพ ในเรองทตองตรวจสอบคณวฒการศกษาของแรงงานทท างานอยในปจจบน และแรงงานทคาดวาจะเขามาท างานในอนาคต นอกจากนถาก าหนดระดบการศกษาขนต าสงเกนไป จะท าใหเกดการขาดแคลนแรงงาน ซงจรงๆ ยงมทางเลอกอนๆทสามารถบรรลวตถประสงคของการปกปองความปลอดภยของสาธารณชน จากพฤตกรรมความผดทางอาญา นนกคอการใหเจาของธรกจหรอผด าเนนธรกจสงประวตแรงงานทปฏบ ตงานอยและแรงงานทจะจางใหมไปใหต ารวจตรวจสอบประวต ซงวธการนจะลดภาระหนาทในการปฏบตตามกฎหมายและสามารถบรรลเปาหมายของนโยบายไดเชนกน

6.2 ความพอเพยงของระดบหรอขนตอนในการอนมต

หนวยงานทรบผดชอบของภาครฐไดมการศกษาเปรยบเทยบระดบหรอขนตอนในการอนมตแบบขนตอขนในกฎหมายทลกษณะคลายกนหรอไม

ในหลกการพนฐานนน ระดบของการลงโทษหรอเสยคาปรบเมอท าผดกฎหมาย ควรสอดคลองกบการลงโทษหรอเสยคาปรบทใชในการตรากฎหมายอนๆทง โดยลกษณะของการท าผดกฎหมายและทท าผดกฎหมายอยางรนแรง อาจยกเวนบางสถานการณ ทตองมระดบของคาปรบหรอการลงโทษทแตกตาง เมอท าผดกฎหมายในลกษณะทคลายคลงกนได ในกรณแบบนจ าเปนตองมการตดสนทโปรงใสชดเจนส าหรบการลงโทษทแตกตาง

หนวยงานทรบผดชอบของภาครฐ จดใหมบทลงโทษหรอการเสยคาปรบเปรยบเทยบ (benchmarking) ทใชในการตรากฎหมายอนๆ เมอมการท าผดกฎหมายทงทเปนลกษณะของการท าผดกฎหมาย หรอทท าผดกฎหมายอยางรนแรง

12

หนวยงานทรบผดชอบของภาครฐตองแนใจวาหรอมนใจวา บทลงโทษหรอการเสยคาปรบมความสมพนธกบลกษณะของการท าความผดตามกฎหมายและสมพนธกบความรนแรงของความผดกฎหมายทไดกระท า ซงกลอง 3 เปนตวอยางของบทลงโทษและการเสยคาปรบทสมพนธกบความรนแรงของการกระท าความผดกฎหมาย

กลองท 3 : ตวอยางของบทลงโทษคาปรบทมความสมพนธกบความรนแรงของการกระท าความผดกฎหมาย การด าเนนงานหรอการผลตสนคาและบรการโดยไมมใบอนญาต การยนยอมอนญาตใหด าเนนการ

การจดทะเบยน เอกสารรบรอง และการไดรบการรบรอง ใหมบทลงโทษ = 100 หนวย มลกษณะหรอเขาคายของการหลอกลวง มบทลงโทษ = 100 หนวย ไมปฏบตตามเงอนไขในใบอนญาตหรอการยนยอมอนญาตใหด าเนนการ มบทลงโทษ = 10 หนวย โยงกบการใหขอมลขาวสารไมถกตองตามกฎหมาย มบทลงโทษ = 20 หนวย การปกปดขอมลขาวสาร มบทลงโทษ = 10 หนวย ความผดพลาดทเกดขนจากการปฏบตตามค าสง มบทลงโทษ = 10 หนวย ความผดพลาดทเกดขนจากการจะปฎบตตามค าสงมบทลงโทษ = 10 หนวย ความผดพลาดทเกดขนจากการเกบบนทก มบทลงโทษ = 5 หนวย การตรากฎหมายนไดเปดโอกาสใหทกภาคสวน ไดแกทกชนชน ธรกจ กลมคน หรอบคคลไดเขาใน

กจกรรมการก ากบดแลหรอมสวนรวมในการควบคมตลาดหรอไม มเหตผลอนสมควรหรอไมทจะกนไมใหกลมเฉพาะกลมหนงกลมใดออกจากกระบวนการจดท า

กฎหมาย เพอใหเปนไปตามวตถประสงคหรอเปาหมายของนโยบายเพอปองกนและลดปญหาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

อยางไรกตามอาจมสถานการณเนองจากลกษณะของความเสยงทเกยวของกบตดสนลงโทษสงกวาในบทลงโทษทก าหนดเมอกระท าความผด ตวอยางเชน ความเสยงตอชมชนจากการมบคคลด าเนนการเหมอนกบเปนแพทยโดยไมมใบอนญาตจะสงกวาบคคลทด าเนนการเหมอนกบเปนครโดยไมมใบอนญาต อยางไรกตามอาจจะตองพจารณาการกระท าความผดส าหรบการด าเนนการโดยไมใบอนญาตในอาชพทมคณลกษณะใกลเคยงกน เชน หมอ หมอผาตด หมอฟน และเภสชกร เปนตน

6.3 ความเปนไปไดทจะเกดการปฏบตเปนกรณพเศษ

ถาการยก (ราง) นตบญญตหรอการตรากฎหมายในทศทางทเออประโยชนใหกบบางกลม บางชนชน ธรกจ กลมคน หรอคนหนงคนใด จะท าใหนตบญญตนเปนอปสรรคตอขดความสามารถในการแขงขน ท าใหตนทนในการด าเนนธรกจหรอการบรโภคของผบรโภคบางกลมตองสงขน และกดกนโอกาสในการลงทนทางธรกจและการจางงาน

ตวอยางเชน ประเทศออสเตรเลยม พรบ. เออประโยชนตอนกบญชและนกบญชในเครอแค 2 สมาคมวชาชพคอ Accounting Profession associations: CPA Australia และ Accounting and Finance Association of Australia and New Zealand: AFAANZ แตไมเออประโยชนใหกบ Institute of Public Accountants: IPA ซงจรงๆ ในประเทศออสเตรเลยมสมาคมวชาชพดานบญช 3 แหงน ซงกท าใหเหนวาในทางปฏบต กฎหมายจะบงคบใหมการตรวจสอบหรอมระบบตรวจสอบบญช โดยนกบญช ซงกฎหมายทออกมาถง 2,000 ฉบบ ในทกฉบบนกบญชหมายถงนกบญชทเปนสมาชดใน 2 สมาคม คอ CPA และ AFAANZ เทานน ไมอนญาตใหนกบญชทเปนสมาชก IPA ด าเนนการภายใตกฎหมายนได

13

ตอมาไดมการทบทวนกฎหมายเกยวกบเรองทมใชอยทงหมด พบวา กฎหมายหลายฉบบในปจจบนสามารถอนญาตใหนกบญชสมาชกของ IPA สามารถเปนนกบญชทสามารถตรวจสอบบญชได เพราะมการปฏรปกฎหมายทท าใหนกบญชใน IPA ทมคณสมบตตามขอก าหนดสามารถเปนผตรวจสอบบญชหรอท าบญชไดตามกฎหมาย

14

บทท 7

การประเมนผลดลยพนจของดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาท (Evaluation of Proprietary of Administrative Discretion)

ในบทน เปนการอธบายขยายความเกยวกบการประเมนในแตละประเภทของเกณฑ ในสวนของการประเมนผลดลยพนจของดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาท

เกณฑ สาระและเนอหา ความชดเจนเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน

มการก าหนดอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนทชดเจนและเทยงธรรมหรอไม (ในตวบคคลผมอ านาจในตดสน มชดเจนและเทยงธรรมหรอไม มขอบเขตของอ านาจหรอไม มกระบวนในการปฏบตหนาทหรอไม)

ความเหมาะสมของขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน

ขอบเขตอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนเหมาะสมหรอไม เมอพจารณาถงมาตรฐานหรอบรรทดฐานของทงในและระหวางประเทศ

มมาตรฐานเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนอยางเปนรปธรรมและมเปาหมาย

เกณฑหรอความตองการของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนมความเฉพาะเจาะจง ทสามารถจะใชในการปฏบตหนาทไดจรงหรอไม และมความยตธรรมเพยงพอทจะถกถายทอดไดเหมอนทก าหนดโดยบคคลทสาม

7.1 ความชดเจนเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน

ในการตรากฎหมายหรอนตบญญตไดมการนยามใครผอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนหรอไม

ในการตรากฎหมายหรอนตบญญตไดมการนยามขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนหรอไม

ในการตรากฎหมายหรอนตบญญตไดมการนยามกระบวนการส าหรบการปฏบตหนาทเพอใชอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนหรอไม

อนญาตหรอยอมรบ ความหลากหลายในอ านาจในการตดสนใจ ปรากฎอยในกฏหมายไทย ซงอ านาจนนๆ ประกอบดวย

การยนยอม อนญาต การเปลยนแปลง หรอการไมยอมรบหรอปฏเสธสทธอนชอบธรรมหรอถกตองตามกฎหมาย สทธทจะใชประโยชน เชน สทธการใชประโยชนหรอประโยชนทควรจะไดรบตามสทธตามกฎหมาย

การบงคบ หรอการปฏเสธทจะบงคบใหเปนไปตามพนธะ ขอตกลง หรอหนาท หรอความตองการของสงคมและสทธอนควรม

อ านาจในการใหทศทาง/แนวทางปฏบต

15

อ านาจในการท าการประเมนคาและในการประกาศใช

มอ านาจการตดสนใจ 2 ประเภททเปนอ านาจในการตดสนใจในการบรหารของรฐ ทเชอมโยงกบอ านาจในการบรหารตามกฎหมาย ไดแก

อ านาจตามกฎหมายทไดรบอนมตใหตดสนใจหรอปกครอง- ตวอยางเชน ในขอก าหนดกลาวไววา ถา X เกดขน Y ตองตดสนในทางทถกก าหนดในกฎหมาย

อ านาจในการใชดลยพนจหรอการตดสนใจดวยผมอ านาจเอง - ตวอยางเชน รฐมนตรอาจตดสน ยอมใหใบอนญาตกบผยนขอทกคน

การตรากฎหมายหรอนตบญญตควรมการก าหนดต าแหนงของผอ านาจใหชดเจน ตวอยางเชน รฐมนตร เลขาธการ ปลดกระทรวง ในหนวยงานหรอส านกงานควบคมบงคบหรอมอ านาจในการควบคม

การตรากฎหมายอาจจะอนญาตใหผมอ านาจในการตดสนใจแตงตงผแทนหรอมอบหนาทในการใชดลยพนจในการตดสน ตวอยางเชน รฐมนตรอาจมอบอ านาจเปนลายลกษณอกษรภายใตกฎหมายน ใหแกเจาหนาทหรอพนกงานทตองปฏบตหนาทในกระทรวง ทบวง กรม ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎหมาย

เมอไหรทผมอ านาจในการตดสนใจ ตดสนใจแตงตงผแทนเพอใหใชอ านาจของผมอ านาจเตม ผมอ านาจในการตดสนใจตองด าเนนการดงน

จ าเปนตองจดท าเครองมอของแตงตงผแทนอยางเปนทางการ เพอก าหนดใหชดเจนวาใครสามารถปฏบตหนาทและใชอ านาจทไดรบมอบหมายได

บงชหรอก าหนดต าแหนงหนาทและชอของผทไดรบการแตงตงใหใชอ านาจแทน

อาจจะตองก าหนดใหมหรอบงคบใหมเงอนไขของผแทนทมอ านาจเพอการปฏบตหนาท

การตรากฎหมายควรบงชหรอก าหนดต าแหนงของผมอ านาจในการใชดลยพนจในการตดสนใจ ในกลองท 4 นยามผมอ านาจในการใชดลยพนจในการตดสน (รฐมนตร), ขอบเขตของอ านาจ (การรกษาความปลอดภยแหงชาต การปองกนและแกไขปญหาการขาดแคลนน ามนเชอเพลง รวมทงตองก าหนดและควบคมคณภาพพลงงานเชอเพลง แตไมตองนยามกระบวนการ

กลองท 4 : พรบ. การคาเชอเพลง ป พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) บทท 1 การคาเชอเพลงและการขนสงเชอเพลง มาตรา 8 ในฉบบของการขอใบอนญาตภายใตมาตรา 7 นน รฐมนตรก าหนดหรอมค าสงใหก าหนดเงอนไขออกมาใหม ถาคดวาจะแกไขปญหาไดทนท ทเกยวของกบการด าเนนการทางการคา อยางไรกตามในสถานการณทจ าเปนทเกยวของกบการรกษาความปลอดภยในชาต การปองกนและแกไขปญหาการขาดแคลนเชอเพลง และการก าหนดและควมคมคณภาพเชอเพลง รฐมนตรอาจออกค าสง ทเปนทางเลอก เปลยนแปลงหรอเพมเตมเงอนไขในเงอนไขเดมทก าหนดไว ในกรณทไมมเงอนไขทก าหนดไว รฐมนตรสามารถก าหนดเงอนไขออกมาใหมได ถาคดวาจะแกไขปญหาได

และตวอยางในกลองท 5 เปนการตรากฎหมายไมนยามของต าแหนงของบคคลทจะมอ านาจใชดลยพนจในการตดสน และพนกงานราชการมอ านาจแบบกวางเกนไป แตการตรากฎหมายมการนยามขอบเขตและกระบวนการไว

16

กลองท 5 : พรบ. การจดทะเบยนเครองจกร ป พ.ศ. 2514 (ค.ศ. 1971) มาตรา 9 ในการด าเนนการเพอจดทะเบยนเครองจกรนน ควรใหอ านาจพนกงานเจาหนาทตรวจสอบ สบหาขอเทจจรง และเรยกใหผสมครหรอผยนใบสมครสงหรอเสนอ เอกสารหรอหลกฐานทเกยวของ หรอออกหมายเรยกใหทกคนทเกยวของใหปรากฏตว กอนทออกทะเบยนให ถามความจ าเปน ขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนมความเหมาะสมกบความรบผดชอบทหนวยปฏบตตองด าเนนการหรอไม

7.2 ความเหมาะสมของขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน

ในหลกการพนฐานในการใชอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนจะมผลกระทบอยางกวางขวาง ดงนนรฐมนตรจ ากดขอบเขตของอ านาจใหชดเจน ตวอยางเชน เมอมการใชดลยพนจในการตดสน จ าเปนตองพจารณาประเดนของเรองการรกษาความปลอดภยในประเทศชาต ซงในกลองท 6 ขางลาง เปนตวอยางทแสดงใหเหนวา รฐมนตรทรบผดชอบ พรบ. การคาเชอเพลง อาจออกค าสงก าหนดทางเลอกใหม และหรอเปลยน หรอเพมเงอนไขในกรณทไมมเงอนไขทก าหนดไว รฐมนตรสามารถก าหนดเงอนไขออกมาใหมได ถาเปนเรองของการรกษาความปลอดภยในชาต การปองกนและแกไขปญหาการขาดแคลนเชอเพลง และการก าหนดและควบคมคณภาพเชอเพลง

กลองท 6 : พรบ. การคาเชอเพลง ป พ.ศ. 2543 (2000) บทท 1 การคาเชอเพลงและการขนสงเชอเพลง มาตรา 8 ในฉบบของการขอใบอนญาตภายใตมาตรา 7 นน รฐมนตรก าหนดหรอมค าสงใหก าหนดเงอนไขออกมาใหม ถาคดวาจะแกไขปญหาไดทนท ทเกยวของกบการด าเนนการทางการคา อยางไรกตามในสถานการณทจ าเปนทเกยวของกบการรกษาความปลอดภยในชาต การปองกนและแกไขปญหาการขาดแคลนเชอเพลง และการก าหนดและควบคมคณภาพเชอเพลง รฐมนตรอาจออกค าสง ทเปนทางเลอก เปลยนแปลงหรอเพมเตมเงอนไขในเงอนไขเดมทก าหนดไว ในกรณทไมมเงอนไขทก าหนดไว รฐมนตรสามารถก าหนดเงอนไขออกมาใหมได ถาคดวาจะแกไขปญหา

กลองท 7 : พรบ. การคายานยนต ป ค.ศ 1986 (รฐวคตอรเรย ออสเตรเลย) มาตรา 12 การพจารณาใบสมครเพอขอใบอนญาตคายานยนต

(1) พจารณาใบสมครเพอขอใบอนญาตคายานยนต เจาหนาทหรอผมอ านาจ ด าเนนการสบสวนหรอสบหาหรอไตสวนทคดวาจะท าใหแกไขปญหาได เรยกรองใหผสมครเตรยมขอมลเพมเตม ถาผมอ านาจคดวาเขากบระเบยบวธการทก าหนด สบหา ค าแนะน า และขอมลขาวสารในใบสมคร จากทกคน ทกองคกร และทกแหลงทคดวาจะชวยแกไข

(2) เจาหนาทหรอผมอ านาจอาจะนดหมายหรอเรยกทกคนหรอทกองคกรเพอใหค าปรกษาประกอบการพจารณาใบสมคร

(3) เจาหนาทหรอผมอ านาจอาจปฏเสธทจะใหใบอนญาตกบผสมครได ถาผสมครไมเตรยมขอมลขาวสารเพมเตมตามทขอ ภายใตระยะเวลาทใหผสมครด าเนนการจดหาตามทรองขอ

การตดสนใจจะสงผลกระทบตอความสามารถของบคคล ธรกจ หรอองคกร ในการเขาถงการควบคมตลาด วชาชพหรออาชพ และการใชอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน ควรมอยในเลขาธการ ทท าหนาทเปนผควบคม มอ านาจสงการและผรบจดทะเบยน ในกลองท 7 ขางลางนยาม เจาหนาท ผมอ านาจในการใชอ านาจดลยพนจในการตดสนเกยวกบเรองการอนมตใบสมครหรอใบขอ ใบขออนญาตในการคายานยนต

17

ในกลองท 8 ขางลาง กมลกษณะคลายๆกน นายทะเบยนมสามารถใชอ านาจในการดลยพนจในการตดสนทจะปฏเสธการออกทะเบยนเครองจกรได นายทะเบยน (และไมใชพนกงานเจาหนาท) ควรมอ านาจในการดลยพนจในการตดสนทจะตรวจสอบ สบหาขอเทจจรง และเรยกใหผสมครหรอผยนใบสมครสงหรอเสนอ เอกสารหรอหลกฐานทเกยวของ หรอออกหมายเรยกใหทกคนทเกยวของใหปรากฏตว กอนทออกทะเบยนให ถามความจ าเปน ส าหรบเหตผลในทางปฏบต นายทะเบยนอาจตองแตงตงเจาพนกงานใหเปนผแทน เพอใหสามารถใชอ านาจแทนบางสวน แตเอกสารความรบผดชอบและการแตงตงคณะผแทนทเหมาะสมจะตองลงนามโดยนายทะเบยน

กลองท 8 : พรบ. การทะเบยนเครองจกร ป พ.ศ. 2514 (1971) มาตราท 8 : หลกการพนฐาน การด าเนนการ และแบบฟอรมของการลงทะเบยนเครองจกร รวมทงการแกไขหรอการท าเครองหมายของตราประทบของการลงทะเบยนบนเครองจกร และการออกใบรบรองของการลงทะเบยนเครองจกรควรใหสอดคลองกบบทบญญตในกฎขอบงคบของกระทรวง มาตราท 9 : ในการด าเนนการจดทะเบยนเครองจกร เจาพนกงานหรอผอ านาจ ควรมอ านาจในการดลยพนจในการตดสนทจะตรวจสอบ สบหาขอเทจจรง และเรยกใหผสมครหรอผยนใบสมครสงหรอเสนอ เอกสารหรอหลกฐานทเกยวของ หรอออกหมายเรยกใหทกคนทเกยวของใหปรากฏตว กอนทออกทะเบยนให ถามความจ าเปน ถามเหตผลอนน าไปสการเชอวาในสมครเพอขอจดทะเบยนไมถกตอง นายทะเบยนอาจปฏเสธการจดทะเบยนเครองจกร โดยตองเขยนและสงขอมลขาวสารพรอมเหตผลอนควรใหกบผสมคร

เจาพนกงานหรอเจาหนาทผมอ านาจเตม นายตรวจ นายต ารวจ สารวตร หรอผสอบบญช ตองจ ากด ขอบเขตของการบงคบใชดลยพนจอ านาจในการตดสน เจาหนาทบงคบใชกฎหมายดวยอ านาจดลยพนจในการตดสนไมควรออกค าสงเกยวกบคาปรบ แตควรมหนาทในการจดท าเอกสารและรายงานการละเมดกฎหมายใหกบคณะกรรมการบงคบใชกฎหมายทอยภายใตความรบผดชอบของหนวยงานหรอตวแทนภาครฐ ซงคณะกรรมการบงคบใชกฎหมายนประกอบดวยเจาหนาหรอพนกงานอาวฒโส มหนาทพจารณาขอเทจจรงของการละเมดกฎหมาย พรอมทงกฎหมายและประวตของการปฏบตตามกฎหมายของผตองการ รวมทงพจารณาใหความเหนพรอมตดสนใจสนบสนนการปฏบตการบงคบใชกฎหมายทมความเหมาะสม ซงกระบวนการนจะท าใหรบประกนไดวากระบวนการบงคบใชกฎหมายและปกปองเจาหนาทปฏบตการดวยความอดทนและขยนตองมาใชต าแหนงไปในทางทผดกฎหมาย หรอละเมดกฎหมายโดยใชต าแหนงนนเอง

7.3 มมาตรฐานเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนอยางเปนรปธรรมและมเปาหมาย

การตรากฎหมายไดมเกณฑทก าหนดไวในกฎหมายหรอตามทก าหนดไวใน พรบ. เพอใชเปนแนวทางในการใชอ านาจดลยพนจเพอการบรหารจดการหรอไม

ถาค าตอบไม หนวยงานรฐทรบผดชอบในกฎหมายไดมการพฒนาจดท านโยบายทเปนเอกสารเพอเปนแนวทางใหกบผท าการตดสนใจในการใชอ านาจดลยพนจในการตดสนหรอไม

ถาตอบใช เอกสารนโยบายนนมการเผยแพรหรอมแจกจายใหกบสาธารณะหรอไม

เมอการใชอ านาจดลยพนจในการบรหารจดการถกพจารณาวามความจ าเปนตองมในการตรากฎหมาย กฎขอบงคบ และเครองมอทางกฎหมายอนๆ หนวยงานหรอเจาหนาทควรพจารณาปฏบต ดงน

18

เกณฑตามกฎหมายจะตองมในการตรากฎหมาย เพอใชเปนแนวทางใหผท าการตดสนใจในเรองทเกยวกบการบงคบใชกฎหมายไดใชประกอบการพจารณาในการใชดลยพนจของการดแลระบบใหเปนไปตามกฎหมายก าหนด

ถาเกณฑตามกฎหมายไมไดมในการตรากฎหมาย หนวยงานภาครฐทรบผดชอบควรจะตองพจารณาจดท านโยบายเพอใชเปนคมอใหกบผมท าการตดสใจไดใชเปนแนวทางในการใชดลยพนจของการดแลระบบไดอยางเหมาะสม สอดคลองกบกฎหมายทก าหนดและเทยงธรรม

นโยบายหรอคมอควรจดเปนเอกสารทสามารถเผยแพรตอสาธารณะชนเพอใหแนใจวากระบวนการตดสนใจท ามความโปรงใสและสามารถอธบายได

โดยวธการเชน คณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน (Energy Regulatory Commission) มอ านาจกวางภายใตมาตรา 11 ของกฎหมายหรอ พรบ. อตสาหกรรมพลงงาน 2007 ในการจดท ากฎหมายหรอ กฎขอบงคบพลงงาน อยางท เหนในกลอง 9 ขางลาง, ภายใตมาตรา 64 ใหรฐมนตรโดยความยนยอมของคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต (National Energy Policy Commission: NEPC) จดท านโยบายและแนวทางหรอคมอในการก าหนดภาษในอตสาหกรรมพลงงาน และในมาตราท 65 ก าหนดใหคณะกรรมการก ากบกจการพลงงานก าหนดหรอจดตงเกณฑส าหรบการก าหนดภาษบนฐานปจจยเฉพาะทก าหนดไวในมาตรา 65 (1) ถง (7) ซงปจจยเหลานนใชเปนเครองมอในการจดท าคมอใหคณะกรรมการก ากบกจการพลงงานในการด าเนนการใชอ านาจในการใชดลยพนจเพอก าหนดภาษ

กลองท 9 : พรบ. หรอ กฎหมายอตสาหกรรมพลงงานป 2007 สวนท 2 : ภาษส าหรบการประกอบกจการอตสาหกรรมพลงงาน มาตรา 64 : รฐมนตร โดยความยนยอมของ NEPC ควรจดท านโยบายหรอคมอในการก าหนดเพอการจดเกบภาษในการประกอบกจการอตสาหกรรมพลงงาน มาตรา 65 : ERC ควรก าหนดเกณฑในการจดเกบภาษใบอนญาตในแตละประเภทของอตสาหกรรม ภายใตนโยบายและคมอทไดรบการอนมตจาก NEP โดยใชวธการดงตอไปน

(1) ควรตองสะทอนตนทนทแทจรงและตองค านงถงผลตอบแทนจากลงทนในตนทนของการประกอบกจการอตสาหกรรมพลงงาน

(2) พจารณาอตราการสงเสรมเพอใหมการจดหาพลงงานอยางมประสทธภาพและเพยงพอกบความตองการพลงงานภายในประเทศ

(3) ควรโนมนาวหรอชกชวนใหมการปรบปรงการประกอบกจการอตสาหกรรมพลงงานใหมประสทธภาพ (4) ตองค านงถงความยตธรรมกบทงผบรโภคและการใหใบอนญาตประกอบกจการอตสาหกรรมพลงงาน (5) ตองค านงถงความชวยเหลอผบรโภคทดอยโอกาสหรอไมสามารถเขาถงการใหบรการไฟฟาของรฐ

หรอการจดหาไฟฟาเพอกระจายความรงเรองสพนทในตางจงหวด (6) มการค านวณภาษทโปรงใสและชดเจน และเผยแพรสสาธารณะชน (7) ตองไมใชอ านาจหรอพยายามเลอกปฏบตทไมเปนธรรมตอผบรโภคพลงงาน หรอบคคลทปรารถนาใน

การใชพลงงาน

19

มาตรา 66 : ERC ควรใชใบอนญาตใหประกอบกจการพลงงานเปนเครองมอในการควบคมอตราภาษทก าหนด เพอใหมนใจวาผทไดรบอนญาตไดปฏบตตามนโยบายและคมอทไดรบการอนมตภายใตมาตรา 64 และด าเนนตามเกณฑทก าหนดในมาตรา 65 ERC ควรเปดเผยสตรและวธการทใชในการค านวณภาษ ถามการบงคบใชภาษในอตราทวไป ซงประกอบดวยขอมลดงน ตวแปรทใชในการค านวณ ยกเวนในกรณท ERC พจารณาแลวเหนวาขอมลทเปนความลบเชงพาณชยของการออกใบอนญาตใหประกอบกจการอตสาหกรรมพลงงาน

ในกลองท 10 ขางลางเปนตวอยางทรฐมนตรกระทรวงพาณชยไดก าหนดอ านาจในการใชดลยพนจในการด าเนนการภายใตกฎหมายหรอ พรบ. การสงออกและน าเขาสนคาป 1979 โดยใชควบคมสงของหรอทกสงทน าเขาสงออกทก าหนดไวในมาตรา 5 (1) ถง (6) และอตราทก าหนดเพอคดคาใชจายส าหรบการสงออกและน าเขา นอกจากนหมายเหตในกฎหมายหรอ พรบ. ก าหนดเกณฑตามกฎหมายในระดบสงสด (เสถยรภาพทางเศรษฐกจ, ประโยชนสาธารณะ, สาธารณสข, การรกษาความปลอดภยแหงชาต, เพอประชาชน, หรอ ศลธรรมอนด) โดยไมตองมนโยบายหรอคมอทชวยใหรฐมนตรก าหนดวาอะไรคอเสถยรภาพทางเศรษฐกจ และ สาธารณสข เปนตน)

พรบ. หรอกฎหมายไมตองมคมอเกยวกบระเบยบวธทใชในการคดค านวณอตราคาใชจายส าหรบการสงออกและน าเขา

พรบ. หรอ กฎหมายนท าใหรฐมนตรกระทรวงพาณชยตองรบผดชอบทจะตองรายงานผลการด าเนนงานตอคณะรฐมนตร อยางไรกตามขอพจารณาของคณะรฐมนตร และการตรกตรองขอเสนอเพอการแจงเตอนของรฐมนตรกระทรวงพาณชย ควรเปนความลบ

การประยกตใชการประเมนผลกระทบกฎหมาย (RIA) กบบทบญญตแหงกฎหมาย ทระบไวในมาตรา 5 และ 6 เพอปรบปรงความรบผดชอบตอหนาทและความโปรงใสของการใชอ านาจดลยพนจในการด าเนนการของรฐมนตร และเมอรฐมนตรมความจ าเปนตองแจงเตอนหรอประกาศสถานการณฉกเฉนทตองปกปองสาธารณสขหรอ รกษาความปลอดภยในชาต ตวอยางเชน พรบ. สามารถเรยกใหรฐมนตรเปดเผยเหตผลตอสาธารณะชนเกยวกบการตดสนใจ และจดท าการประเมนผลกระทบกฎหมาย (RIA) ภายใน 12 เดอน ของประกาศแจงเตอนนนๆ จะท าใหรฐมนตรด าเนนการตดสนใจปฏบตการในสถานการณทเหมาะสม แตรฐมนตรตองรบผดชอบตอการตดสนใจนนๆ

กลองท 10 พรบ. กฎหมายสงออก น าเขาสนคา ป 2552 (1979) มาตรา 5 ในกรณทมความจ าเปนหรอเพอประโยชนของประเทศ ไดแก การรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ การสาธารณสข สาธารณประโยชน การรกษาความปลอดภยในชาต เพอประโยชนของประชาต และศลธรรมอนด และประโยชนอนๆ รฐมนตรกระทรวงพาณชยภายใตการก ากบโดยมตคณะคณะรฐมนตร มอ านาจในออกประกาศในราชกจจานเบกษาในเรองตางๆ ดงตอไปน (1) สนคาบางชนดทไมอนญาตหรอหามสงออกหรอน าเขา (2) สนคาบางชนดทตองขอใบอนญาตกอนสงออกหรอน าเขา (3) สนคาทแบงเปน ประเภท หมวดหม ชนด คณภาพ มาตรฐาน ปรมาณ มลคา ขนาด น าหมก ราคา

การคา และชอ เครองหมายการคา แหลงก าเนดสนคาของประเทศทสงออกหรอน าเขา ประเทศทสงออกสนคาและน าเขาสนคา

20

(4) ประเภทหรอหมวดหมและชนดสนคาทตองระวางโทษหรอคาใชจายในการสงออก และน าเขา (5) สนคาทสงออกและน าเขาทตองมใบรบรองจากแหลงผลตสนคา ใบรบรองคณภาพ และใบรบรองอนๆ

เพอการประชมนานาชาตและปฏบตทางการคา (6) เรองอนๆ เพอผลประโยชนในการวางระเบยบเกยวกบการสงออกและน าเขา ภายใตกฎหมายน

บทบญญตในวรรค หนง ควรใหมการบงคบใชโดยอนโลม ในกรณทมการแกไขหรอยกเลกประกาศหรอการแจงเตอนภายใตมาตราน

มาตรา 6 รฐมนตรกระทรวงพาณชยภายใตมตคณะรฐมนตรมอ านาจในการก าหนดอตราการคดคาใชจายในเรองดงนคอ อ านาจในการแกไขปรบปรงใหม หรอยกเลกอตราการคดคาใชจายส าหรบการสงออกและน าเขา

ซงคาใชจายนน อาจถกก าหนดใหจายเปนเงนสดหรอในรปทรพยสนอนๆ

21

บทท 8 การประเมนความโปรงใสของกระบวนการบรหารจดการ

(Evaluation of Transparency of Administrative Procedure)

เกณฑ เนอหาสาระ การเขาถงและเปดใหเขามามสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย

มหลกประกนหรอไม วาการปฏบตการเพอใชอ านาจดลยพนจตามกฎหมายหรอการปฏบตหนาทขององคกรรบผดชอบไดม ระบบการมสวนรวมจากประชาชน ธรกจเอกชน องคกรแลว และมระบบเกยวกบการเปดเผยขอมลขาวสารนนๆ หรอไม

สามารถคาดการณไดงาย งายในการรบรผลลพธ ระยะเวลา และกระบวนการบรหารจดการ ขนตอนในการด าเนนการ และเอกสารทเกยวของทตองใชประกอบการด าเนนการหรอไม

มระบบควบคมทจรตคอรปชน มระบบควบคมทจรตคอรปชนอยหรอไม ตวอยางเขน ความพยายามหลกเลยงการสรางภาระในการปฏบตตามกฎหมาย และหรอการใหสทธพเศษกบกลมคน คน ธรกจ หรอองคกร เปนตน

8.1 การเขาถงและเปดใหเขามามสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย

หนวยงานทรบผดชอบในจดท ากฎหมาย ขบเคลอน และประเมนผล ไดจดท าเอกสารคมอเพอใหบคคล ธรกจเอกชน และองคกร มความเขาใจในขอบเขตของในการใชอ านาจในการใชดลยพนจในการบรหารจดการหรอไม ถาตอบวา ใช มเอกสารนโยบายนนๆ เผยแพรและแจกจายใหสาธารณะชนหรอไม

ในองคกรนมกฎหมายทบงคบใหประชาชน ธรกจเอกชน องคกรเขาไปมสวนรวมในการปฏบตการหรอไม (ถาม) การปฏบตการ ไดใชดลยพนจในการบรหารจดการภายใตกฎหมายนนๆ หรอไม

ตวอยางเชน ในกฎหมายเรองการคาขายยานยนต การขออนญาตใหเปนผคายานยนต ไดก าหนดใหบคคล หรอธรกจเอกชน ตองเตรยมเอกสารหรออนๆจ านวนหนง เพอประกอบการขอใบอนญาตใหสามารถด าเนนการในลกษณะผคายานยนต ซงบางเอกสารทตองด าเนนการจดท าเปนกจกรรมทเกยวกบการด าเนนการตดสนใจในการปฏบตการใชอ านาจดลยพนจในการด าเนนการตามกฎหมาย

มาตรา 8 (2) ของพรบ.ผคายานยนตป 1986 ไดก าหนดเอกสารและหรอขอมลขาวสารทยนของใบอนญาตตองจดเตรยมประกอบการยนของใบอนญาต มาตรา 8(2) (f) กลาววา “การยนใบสมครเพอขอใบอนญาตจะตองก าหนดใหชดเจนวาประเภทการคายานยนตทผยนใบสมครตองการจะด าเนนการและทรพยากรทางการเงนทผยนใบสมครทใชในการด าเนนธรกจทก าหนดนน”

22

วคตอเรยเพอใหค าแนะน าผบรโภค (Consumer Affairs Victoria: CAV) 2 เปนหนวยงานของรฐทท าหนาทรบผดชอบด าเนนการ พรบ. ผคายานยนต ป 1986 เพอใหเปนไปตามขอก าหมดในกฎหมายเกยวกบท าใหประชาชน ธรกจเอกชน และองคกรมสวนรวม CAV ไดเตรยมเอกสารแผนแบบ (template document) ขนไวในเวปไซตของหนวยงาน ซงเปนขอมลขาวสารเกยวกบแผนธรกจของผยนเสนอและประกาศของสถานะทางการเงนสวนบคคล ซงวธการนจะท าใหบคคล ธรกจเอกชน และองคกรรบทราบไดทนทวาขอมลขาวสารอะไรทตองเตรยมเพอยนไปพรอมกบใบสมคร และขอมลขาวสารของ CAV จะใชอ านาจดลยพนจในการบรหารจดการ เพอก าหนดทรพยากรเงนทนของผสมคร เพอด าเนนประเภทของธรกจทก าหนดไวในแผนธรกจ

โครงรางเอกสารแผนแบบทตองจดท าตามกฎหมาย

ส าเนาของแผนธรกจ วตถประสงคและพนธกจ ประวตความเปนมาในอตสาหกรรมการคายานยนต แผนภมองคกรธรกจภายในบรษท รปแบบธรกจ ยทธศาสตรการโฆษณา แหลงเงนทนเพอเรมตนธรกจใหม (Start-up) จ านวนเงนทนเพอเรมตนธรกจใหม รายการตนทนเพอเรมตนธรกจใหม ประกาศของเงนลงทนสวนบคคล สถานะของสนทรพยและหนสน รายไดและรายจายสวนบคคล

8.2 สามารถคาดการณเพอด าเนนการตามขนตอนของการขอใบอนญาตไดงาย

กฎหมายและหนวยงานรบผดชอบ ไดจดท าเอกสารขอมลขาวสารและขนตอนในการด าเนนการเพอยนพรอมใบสมคร เพอเผยแพรใหกบบคคล ธรกจเอกชนและองคกรรบทราบหรอไม

กฎหมายหรอกฎขอบงคบไดก าหนดไวชดเจนวาอะไรท บคคล ธรกจเอกชน หรอองคกร จ าเปนตองจดเตรยม มกระบวนการและขนตอนอะไรทจะตองเสนอหรอยนกบหนวยงานปฏบตทรบผดชอบ และกรอบระยะเวลาทจะตองด าเนนการยนขอเสนอใหแลวเสรจสมบรณและไดรบใบอนญาตตามทคาดไว

พรบ. ผคายานยนตป 1986 น ามาพจารณาอกครงเพอแสดงใหในแตละเรองทตองด าเนนการตามกฎหมายหรอตองเตรยมตามขอก าหนด ในกลองท 11 เปนตวอยางของการจดท าเอกสารสงพมพ และขนตอนในการยนใบสมครเพอขอใบอนญาตในการเปนผคายานยนต

2 คอการแจงเตอนทใหขอมลเกยวกบความเสยงและขอดของผลตภณฑและบรการบางประเภท โดยทวไป

23

กลองท 11 : ตวอยางของจดท าเอกสารสงพมพและ ขนตอนในการยนใบสมคร เพอขอใบอนญาต (1) ใบสมครส าหรบขอใบอนญาตทจะตองยนตอผทมอ านาจ ไดแก

บคคลผมอาย 18 ป หรอมากกวา นตบคคล

(2) ใบสมครตองอยในรปแบบฟอรมทอนมตจากผมอ านาจ และผสมครตองลงรายเซน โดย (3) ใบสมครจะตองยนพรอมกบคาสมครตามทก าหนดและคาใบอนญาตประจ าป (4) ใบสมครตองระบ

ชอและทอย ถาใบสมครยนโดยบคคลธรรมดา กใหใชชอนน ถาใบสมครยนโดยหนสวน กใหใชชอของแตละหนสวน ถาใบสมครยนโดยนตบคคล กใหใชชอของแตละผอ านวยการของนตบคคลนน ถาใบสมครยนโดยนตบคคล ตองมวนท และสถานทของนตบคคลนนๆ รวมทงชอนตบคคลพรอม

ทอยส านกงานทจดทะเบยน วนททผยนใบเพอขออนญาตจะเปดด าเนนการการคายานยนต ทอยทจะด าเนนธรกจของผไดรบอนญาต และทอยอนๆ ทผไดรบอนญาตเสนอทจะด าเนนธรกจ

ในเครอ ผยนใบสมครก าลงยนในสมครเพอขอใบอนญาตอยหรอไม ผยนใบสมครเคยมใบอนญาตเพอคา

ยานยนตหรอไม และเคยท างานเปนผคายานยนตมากอนหรอไม ชนดหรอประเภทของการคายานยนตทผยนใบสมครทตองการจะท าธรกจ และเงนทนทตองการ

ใชในการด าเนนธรกจของธรกจการคายานยนตทก าลงด าเนนการขอใบอนญาต เรองอนๆ ทอาจตองบญญตไวหรอก าหนดไว หนวยงานรฐรบผดชอบไดมการเตรยมทกขอมลขาวสารทตองใชประกอบการด าเนนการยนขอใบอนญาตในลกษณะทสามารถคาดการณไดงายและใชภาษาทเรยบงายเพอความเขาใจ บนเวปไซตของหนวยงานหรอแผนพบส าหรบโฆษณาหรอไม

8.2.1 ขนตอนในการด าเนนการเพอยนใบสมคร ควรจะตองมกฎหมายเพอใหหนวยงานทรบผดชอบจดเตรยมคมอเพออธบายขนตอนในการ

ด าเนนการเพอยนใบสมคร และเพอชวยใหบคคล ธรกจเอกชน และองคกร รบทราบหรอเขาใจวาอะไรทด าเนนการและเอกสารอะไรทตองจดเตรยม เพอใชประกอบการพจารณาเพอยนขอใบอนญาต แตถาไมกฎหมายนนๆ หนวยงานรบผดชอบจะตองเผยแพรขอมลเกยวกบขนตอนในการด าเนนการเพอยนใบสมคร ท าใหประชาชนหรอสาธารณชนมนใจและเขาใจในความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานรบผดชอบ

กลอง 12 แสดงใหเหนวาใบสมครเพอขอใบอนญาตในการคาขายยานยนตจะตองสงตอใหผอ านวยการ CAV และหวหนาขาราชการต ารวจเพอใหด าเนนการไตสวนหรอสอบสวนและรายงานผลทพบจากการไตสวนซงอาจจะรวมถงขอเสนอแนะของผมอ านาจ ผยนใบสมครอาจถกเรยกใหเตรยมใบยนยอมจากผอ านาจจากบคคลหนงหรอองคกรหนงใหตรวจสอบความถกตองของขอมลขาวสารทตองใชประกอบการยนพรอมใบสมคร มาตรา 12 ของกฎหมายหรอ พรบ. ใหผอ านาจใชอ านาจดลยพนจกวางๆในการด าเนนการไตสวนหรอสอบสวนทคดวาจะชวยท าใหการพจารณาใบสมครนนมความเหมาะสมได

24

บทบญญตในกฎหมายหรอ พรบ. ทเหมาะสมกบการยนใบสมครเพอขอใบอนญาตคาขายยานยนต จะตองแสดงตอผยนใบสมครใหเหนอยางชดเจนวา ขนตอนในการด าเนนการเพอยนใบสมครเพอขอใบอนญาตอาจมขนตอนทยาวยดเยอและตองใหหนวยงานหลายหนวยงานตองพจารณานนมความจ าเปนส าคญและเหมาะ ซงอนนเปนขอมลขาวสารทส าคญ เพราะจะสงสญญาณวาใบสมครเพอขอใบอนญาตจะไมอนมตโดยอตโนมต จนกวาจะถงเวลาททกขอเรยกรองใหผยนใบสมครไดด าเนนการในทกขนตอนไดรบการยนยนโดยหนวยงานทเกยวของแลว

กลองท 12 : ตวอยางของขนตอนในการด าเนนการเพอยนใบสมคร 11 ประการทแจงใหทราบลวงหนาในการยนใบสมคร

(1) เมอมการด าเนนการยนใบสมครเพอขออนญาตภายใตมาตรา 8, ผมอ านาจจ าเปน, ยกเวนในสถานการณฉกเฉนทไดก าหนดไวตามกฎหมาย, ใหรายละเอยดขอมลขอใบสมครทกชนด และใหผมอ านาจพจารณาเกยวกบการใหอ านาจ ผอ านวยการ CAV และหวหนาขาราชการต ารวจเพอใหด าเนนการไตสวนหรอสอบสวน

(2) ผอ านวยการ CAV และหวหนาขาราชการต ารวจ เมอไดรบรายละเอยดของใบสมคร จ าเปนตองด าเนนการเรยกรองเรองทเกยวของกบใบสมครในฐานะผไดรบมอบอ านาจด าเนนการพจารณาตามความเหมาะสม

(3) ผอ านวยการ CAV และหวหนาขาราชการต ารวจ เมอไดรบรายละเอยดตามทเรยกรองใหผยนใบสมครด าเนนการหรอขอมลหลงจากการไตสวนแลวใหรายงานตอผมอ านาจ

(4) รายงานตองบรรจขอเสนอแนะดวย 11 การยนยอมใหเปดเผยขอมลขาวสาร

(1) ผมอ านาจอาจเรยกรองใหผไดรบใบอนญาตหรอผยนใบสมครเพอขอใบอนญาตท าธรกจคาขายยานยนตเตรยมใบยนยอม ทใหผมอ านาจตรวจสอบความถกตองของขอมลขาวสารทตองใชประกอบการยนพรอมใบสมครเพอขอใบอนญาต หรอเพอตรวจสอบใบอนญาต ในขณะทยนใบสมครเพอขออนญาตหรอในทกขณะทมใบอนญาตอยแลว

12 การพจารณาใบสมคร (1) ในการพจารณาใบสมครส าหรบขอใบอนญาต, ผมอ านาจอาจ

สามารถด าเนนการเรยกรองใหผยนใบสมครด าเนนการไดตามความเหมาะสม เรยกรองใหผยนใบสมครเตรยมขอมลเพมเตมถาผอ า

นาจะเหนวาเหมาะสมและมความจ าเปนทจะตองด าเนนการ สบหาค าแนะน าและขอมลเกยวกบใบสมครทยนมาจากบคคลอนๆ หรอองคกรอนๆ หรอ

แหลงขอมลอนๆ ทพจารณาแลววาเหมาะสมตองด าเนนการ (2) ผอ านาจอาจนดหมายทกคนหรอทกองคกรเพอใหค าแนะน าหรอชวยด าเนนการพจารณาใบสมคร (3) ผมอ านาจอาจปฏเสธการใหใบอนญาตกบผยนใบสมคร ถาผยนใบสมครไมสามารถเตรยมขอมลขาว

เพมเตมตามเวลาทก าหนดใหด าเนนการอยางสมเหตสมผล

8.2.2 ระยะเวลาหรอกรอบเวลา

กฎหมายหรอหนวยงานรฐทรบผดชอบไดก าหนดระยะเวลาส าหรบการด าเนนการเพอประกอบการตดสนใจหรอไม

25

พรบ. ผคายานยนตป 1986 ไมไดก าหนดหรอบงคบใหผมอ านาจทมภาระหนาทในด าเนนการเกยวกบใบสมคร เพอตดสนใจอนญาตใหใบอนญาตส าหรบคาขายยานยนต ใหเสรจสมบรณในระยะเวลาเฉพาะ อยางไรกตาม ในเวบไซตของ CAV ไดก าหนดใหผมอ านาจด าเนนการสบคนเพอท าการตดสนใจอนญาตใหใบอนญาตภายใน 6 อาทตย ซงเปนกรอบเวลาทสมเหตสมผลทสองหนวยงานทกลาวมาใหเพราะผมอ านาจอาจตองรอรายงานจากผอ านวยการ CAV และหวหนาขาราชการต ารวจ หรอบคคลและองคกรอนๆทเกยวของ

การเปดเผยกรอบเวลาส าหรบการพจารณาด าเนนการเกยวกบใบสมคร เพอใหบคคล ธรกจเอกชน และองคกรไดรบขอมลทชดเจนวา การด าเนนการพจารณาใบสมครในกระบวนการตดสนใจอนมตใบอนญาตไมสามารถด าเนนการไดเสรจสมบรณในเวลารวดเรว และอาจตองเกยวของกบการสบสวนสอบสวนกบองคกรของรฐอนๆอกมาก

8.2.3 ผลลพธหรอขอสรปการไดรบหรอไมไดรบใบอนญาต

กฎหมายหรอหนวยงานรฐทรบผดชอบไดเตรยมแนวทางหรอทศทางในการด าเนนการเรองตางๆทเปนตวก าหนดหรอใหบรรลผลลพธหรอไม

กลองท 13 ขางลางแสดงใหเหนวา สงทตองด าเนนการตามทหนวยงานหรอกฎหมายก าหนดเพอใหไดใบอนญาตหรอไมไดใบอนญาตหรอผลลพธทเกดขนจากกระบวนการ โดยเฉพาะในเรองผอ านาจตองมอบใบอนญาตใหด าเนนธรกจคายานยนตถาผยนไดด าเนนการทกอยางใหเปนไปตามเงอนไขทก าหนด (มาตรา13 (1)) และผมอ านาจปฏเสธใบสมครหรอไมมอบใบอนญาตใหผยน ถาผยนไมสามารถด าเนนการทกอยางใหเปนไปตามเงอนไขทก าหนดได (มาตรา 13(2)) และไมสามารถเรองตางๆ ทตองด าเนนการเพอประกอบการพจารณาใบสมคร จะท าใหใบสมครนนไมไดรบการอนมต (มาตรา 13 (4))

กฎหมายสามารถท าใหบคคล ธรกจเอกชน และองคกรมความเขาใจชดเจนในเรองตางๆ ทเกยวของตรงกบการตดสนใจของผมอ านาจทงในเรองการอนญาตหรอปฏเสธในสมครส าหรบใบอนญาตเพอคายานยนต

กลองท 13 ตวอยางผลลพธทงทไดใบอนญาตและปฏเสธการไดรบใบอนญาต 13 อนญาตหรอปฏเสธใบอนญาต

(1) ผมอ านาจตองอนญาตใบอนญาตใหผยนใบสมคร ถาผยนใบสมครสามารถด าเนนการไดตามขอก าหนด ดงน การยนใบสมครไดด าเนนการตามทกฎหมายฉบบนทก าหนดทกประการ คาธรรมเนยมทก าหนดตามกฎหมายไดจายพรอมใบสมครเรยบรอยแลว ผยนใบสมครไดเตรยม ขอมลขาวสารตามทถกเรยกใหด าเนนการยนพรอมใบสมคร ภายใตมาตรา 12 ไมมหลกการส าหรบปฏเสธใบสมครภายใตอนมาตรา (4) หรอ (6)

(2) ผมอ านาจจ าเปนตองปฏเสธใบสมครเพอขอใบอนญาต ถาผยนใบสมครไมสามารถด าเนนการไดตามขอก าหนดดงน การยนใบสมครไมสามารถด าเนนการตามทกฎหมายฉบบนทก าหนดไดทกประการ ไมจายคาธรรมเนยมทก าหนดตามกฎหมายพรอมใบสมคร ผยนใบสมครไมสามารถเตรยม ขอมลขาวสารตามทถกเรยกใหด าเนนการยนพรอมใบสมคร

ภายใตมาตรา 12 มหลกการส าหรบปฏเสธใบสมครภายใตอนมาตรา (4) หรอ (6)

26

(3) ผมอ านาจจะไมถกเรยกใหด าเนนการอธบายทางวาจาเพอก าหนดวาจะอนมตใบอนญาตหรอจะปฏเสธใบสมครส าหรบขอใบอนญาตได

(4) การขอใบอนญาตโดยบคคลธรรมดาจะไดรบการปฏเสธ ถาปรากฏตอผอ านาจดงน ผยนใบสมครมอายไมถง 18 ป ผยนใบสมครไมมคณสมบตทจะมใบอนญาตภายใตกฎหมายฉบบนหรอกฎหมายเพอขอ

ใบอนญาตคายานยนตในรฐอนๆ ผยนใบสมครเปนบคคลลมละลายภายใตการบรหารจดการ ผยนใบสมครไมม หรอ มใบอนญาตแบบไมตอเนอง หรอไมมเงนทนมากพอทจะด าเนนธรกจ

การคายานยนตไดตามทเสนอ ผยนใบสมครไมใชบคคลทด าเนนธรกจทซอสตยและเปนธรรม ผยนใบสมครไมมความเชยวชาญหรอความรเกยวกบกฎหมายน และกฎขอบงคบทสามารถท าให

ผยนสามารถด าเนนธรกจนได ผยนใบสมครเปนบคคลทไมเหมาะหรอบคคลปกตทจะขอใบอนญาต ผยนใบสมครไมมหรอไมควรทจะมหลกฐานวาผยนสามารถด าเนนธรกจไดตามกฎหมาย ผยนใบสมครไมควรหรอนาจะดแลและควบคมธรกจนไดอยางมประสทธผล ผยนใบสมครคอผอ านวยการหรอเจาหนาทของบรษททไมมคณสมบตในการถอใบอนญาต หรอ

เคยเปนผอ านวยการหรอเจาหนาทของบรษททเคยไมมคณสมบต ผยนใบสมครเปนบคคลทเปนตวแทนของผปกครองและคณะกรรมการบรหาร กฎหมายหรอ

พรบ. 1986 ผยนใบสมครเคยเปนนกโทษหรอถกพจารณาวาเปนผทท าผดจากคดอฉกรรจ (มการบนทกใน

ประวตนกโทษหรอไม)ในระยะ 10 ปทผานมา (ถาผยนไมไดรบอนญาตภายใตมาตรา 29B) ผยนใบสมครมขอรองเรยนในการเขารบเงนกองทนเลยงชพ (ถาผยนไมไดรบอนญาตภายใตมาตร 29A)

8.3 มระบบควบคมทจรตคอรปชน

หนวยงานรฐทรบผดชอบมการด าเนนการการตดตามตรวจสอบและวดประสทธภาพของผลลพธจากการบงคบใช พรบ. หรอกฎหมาย เพอตรวจสอบการใหสทธพเศษของผมอ านาจแบบสมและอสระหรอไม

8.3.1 การวดประสทธภาพและการจดการบงคบใชใหบรรลผลส าเรจ

หนวยงานรฐทรบผดชอบควรมการตดตาม ประเมนผล และทบทวนประสทธภาพและศกยภาพของพนกงานในหนวยงานทด าเนนการสบสวนสอบสวนหรอกจกรรมบงคบใชอนๆทเกยวของ

ควรมการเกบขอมลของแตนกสบหรอเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย เพอบงชหรอพสจนจ านวนการสบสวนสอบสวนและการบงคบใชกฎหมาย และอตลกษณ สถานทตง และแฟมประวตของการปฏบต การตามกฎหมายเพอสบสวนบคคล ธรกจเอกชน และองคกร การวเคราะหเปรยบเทยบประสทธภาพและศกยภาพของแตละนกสบและเจาหนาทบงคบใชกฎหมายจะแสดงใหเหนผลผลตของการท างานในระดบทแตกตางกนและอตราการตรวจจบการกระท าผดกฎหมาย ความแตกตางในอตราการตรวจจบการกระท าผดกฎหมายสวนหนงอาจเนองจากความเปนไปไดของสถานการณทสนบสนนในขณะนน

27

อยางไรกตามถอวาเปนจดเรมตนส าหรบการสบคนหาตอไป ซงอาจรวมถงการใชนกสบและเจาหนาทบงคบใชทอน หรอ เจาหนาททไมไดอยในหนวยงานบงคบใชกฎหมายนน ด าเนนการตรวจสอบวดประสทธภาพแบบสมของเหลานกสบหรอเจาหนาทบงคบใชกฎหมายทมผลงานต ากวาคาเฉลยของการตรวจจบของผกระท าผดกฎหมาย ซงการวดประสทธภาพหรอการตรวจสอบผลการด าเนนงานแบบสมตวอยางจะเกยวของกบการเลอก กรณสบสวนทด าเนนการแลว และการสบสวนกรณนนตองสบหาวา บคคล ธรกจเอกชน และองคกรเหลานจะด าเนนการปฏบตตามกฎหมายในเวลาทเจาหนาสบสวนลงปฏบตงานเพอหาหลกฐานประกอบการพจารณา ถาผวดประสทธภาพพบวาไมมการปฏบตตามกฎหมาย จ าเปนตองสบสวนเพอคนหาตอไป เพอบงชวา ผสบสวนหรอเจาหนาทบงคบใชกฎหมายไดมพฤตกรรมทเกยวของกบหรอเนองจากการรบสนบนหรอการชกชวนใหทจรตหรอไม

8.3.2 นโยบายการปฏบตตามและการบงคบใชกฎหมาย

หนวยงานรฐทรบผดชอบมยทธศาสตรของการปฏบตหรอบงคบใชกฎหมายหรอไม

หนวยงานรฐตองเผยแพรนโยบายการปฏบตตามและการบงคบใชกฎหมายใหสาธารณะชน จะตองเตรยมการทเปนประโยชนดงน

ท าใหผมสวนไดสวนเสยทไดรบผลกระทบสามารถทจะตองปฏบตตามระบบหรอวธการบงคบใชได และตองท าใหเกดความโปรงใสในการประยกตใชระบบการบงคบใชกฎหมายในทกระดบ ไมวาจะเปนขนาดของการกระท าความผด ประวตของการถกกลาวหาวากระท าผดกฎหมาย และความเปนผผดทางอาญา

กลองท 14 แสดง บางสวนทตดตอนมาจากสวนส าคญของนโยบายการปฏบตตามและการบงคบใชตามกฎหมายของ CAV ซงประกอบดวย ยทธศาสตรสทธพเศษส าหรบสงเสรมใหมการปฏบตตามกฎหมาย และใชการแกไขเชงบวก (การตกเตอนและการใหการศกษา) เพอเปลยนพฤตกรรม หรอใชลงโทษเฉพาะผทกระท าผดซ าและชดเจนมาก ทส าคญไปกวานน นโยบายตองแสดงใหเหนชนดหรอประเภทของกจกรรมหรอปฏบตการบงคบใชทจะน าไปใชกบผทละเมดกฎหมายในระดบต า กลาง และสง และปจจยทตองน าเขาไปพจารณา เชน ความรนแรงของการกระท าความผด และความเปนผมความผดทางอาญา และประวตของการถกกลาวโทษวากระท าผดกฎหมาย นโยบายนจะตองมขอบงชแนวทางปฏบตทชดเจนเพอใหบคคล ธรกจเอกชน และองคกรเหลานจ าเปนตองปฏบตตามแนว ซง CAV จะเปนผดแลการบงคบใชกฎหมายน

กลองท 14 : นโยบายการปฏบตตามและบงคบใชตามกฎหมายของ CAV (ยกมาเฉพาะบางสวน) CAV จะเลอกตวเลอกหรอวธการบงคบใชทมอยในกฎหมายโดยจะเลอกวธการทตอบสนองวตถประสงคทเกยวของในแตละกรณ เพอใหบรรลผลส าเรจของการใชวธการปฏบตตามและบงคบใชกฎหมายอยางเปนธรรม และการใชยทธศาสตรของทรพยากรทหาได เกณฑตอไปนสามารถประยกตใชกบทกกจกรรมของการบงคบใชตามกฎหมาย ความพอสมควร (กฎหมาย) (Proportionality) การปฏบตการบงคบใชในทกวธทเลอกใชตองมความเหมาะสมหรอพอสมควรกบสงทกอใหเกดอนตรายกบผบรโภคและความรายแรงของการฝาฝนกฎหมาย ความสอดคลอง (Consistency) วธการบงคบใชตามกฎหมายทเลอกใชจะตองมความสอดคลองกบสถานการณ เพอน าไปสความส าเรจทสอดคลองกบผลลพธทคาดการณไว

28

ความโปรงใส (Transparency) นกธรกจและผบรโภครวาอะไรทคาดหวงและสามารถคาดหวงวาจะด าเนนการอยางไรกบหนวยงานภาครฐทรบผดชอบ การตงเปาหมาย (Targeting) การตงประเดนและผคาขายเปาหมายในเรองของความเสยง ใหม และเกดประเดนตางๆ และ การจดล าดบความส าคญของวธการบงคบใชจะท าใหมการใชทรพยากรทอยอยางจ ากดอยางมประสทธผล การบงคบใชทเนนผลลพธ (Outcome focused enforcement) การใชแกไขการบรหารจดการและการเยยวยาทางแพง จะท าใหเกดความสมดลของยทธศาสตรการบงคบใชมากขน ระหวางการสบหาเพอเปลยนแปลงพฤตกรรม ไดแก การหยดการด าเนนการทก าลงด าเนนการอยอยางตอเนอง และการใหปฏบตตามกฎหมายในอนาคตดกวาการลงโทษแบบคาดโทษ ตวอยางเชน การฟองรองการด าเนนคดตองใชตนทนสงและไมสามารถท าใหพฤตกรรมเปลยนแปลงเสมอไป เมอเทยบกบการด าเนนการวธการบงคบใชไดดถาผคาขายตกลงทจะปฏบตตามพนธหรอขอผกพนธหรอภาระหนาททตองด าเนนการตามกฎหมาย เมอมการฝาฝนกฎหมายทโจงแจง ซ าๆ และเปนสาเหตส าคญทกอใหเกดอนตรายและความเสยหาย CAV จะจดกลมผคาขายเหลานนเปนกลมเปาหมายทตองด าเนนคดตามกฎหมายหรอฟองรองตามกฎหมาย อยางไรกตาม CAV กตองพจารณาเรองตางๆ จาก ทศนคต มมมอง และความคดเหนของการเลอกเรองตางๆ เหลานน เมอถกน าไปสการปฏบตจะสามารถสงผลกระทบกบตลาดในวงกว าง โดยการเพมการยอรบไปปฏบตของภาคอตสาหกรรมเฉพาะ ทางเลอกและยทธศาสตรของการปฏบตตามกฎหมาย (Compliance strategies and options) CAV เลอกทจะใชวธการบรณาการทงองคกร เพอสงเสรมใหมการยอมรบปฏบตตามกฎหมายผบรโภคดวยความสมครใจ และ CAV จะเผยแพรคมอสงทอตสาหกรรมตองด าเนนการกฎหมายผบรโภค คมอจะกระตนใหระดบของการยอมปฏบตตามกฎหมายดวยความสมครใจดขนมากขน เพราะในคมอแสดงใหเหนวาอะไรทผคาขายคาดหวง และผลลพธของการปฏบตตามกฎหมาย ยทธศาสตรของการสรางความรความเขาใจในกฎหมายทแพรหลายมากขนและความส าเรจของการเจรจาตกลงรวมกนระหวางผบงคบใชและผปฏบตตาม ท าใหเกดปรบปรงระดบของการยอมรบในการปฏบตตามกฎหมายในหลายอตสาหกรรมใหบรรลเปาหมาย CAV ไดใชโปรแกรมการสรางการยอมรบใหปฏบตตามกฎหมายเชงรกอนๆ อกหลายโปรแกรม ในพนทอนๆ ซงประกอบดวย สงเสรมใหควบคมตนเองในการปฏบตตามรปแบบอตสาหกรรมทเหมาะสม ขอมลผประกอบการและระยะเวลาในการศกษา เยยม ตดตาม และวดประสทธภาพหรอตรวจสอบประสทธภาพของผคา จดหมายขาวอตสาหกรรม ชกชวนชกน าธรกจใหยอมรบในการปฏบตตามในประเดนตางๆ ผานการประชม ฟอรรม ผประสานงาน

ของสมาคมการคา และจดหมายขาวอตสาหกรรม ปรกษาหารอเพอทบทวนกฎหมายและประเดนเฉพาะทเกยวกบอตสาหกรรม

29

ผบรโภคตองไดรบขอมลขาวสารและมความรความสามารถหรออ านาจในการขบเคลอนใหมการยอมรบการปฏบตตามกฎหมายผบรโภค โดยการสบคนวธการแกไขเมอการด าเนนการตางๆไปในทางทผด CAV จะใหความชวยเหลอผบรโภค เพอด าเนนการในสทธของผบรโภค ผานการเตรยมการของการจดท าขอมลผบรโภค ค าแนะน า และการศกษา การเลอกเรองส าหรบการตรวจสอบและบงคบใชตามกฎหมาย (Selection on maters for investigation and enforcement)

CAV จะบงชเพอพสจนประเดนและการฝาฝนกฎหมายไดไกลมากกวาทรพยากรทมเพอการตรวจสอบ ซงในเรองน ทรยพากรจ าเปนตองจดสรรไปในท CAV สามารถมอทธพลตอการด าเนนการจดการกบทไมยอมรบปฏบตตาม ในบางกรณ การโตเถยงเพอหาขอยตหรอมต หรออาจด าเนนการในกจกรรมของระดบการยอมรบในการปฏบตตามต าใหบรรลเปาหมาย คลายๆกน การด าเนนการบงคบใชอาจด าเนนการในทมโอกาสของความส าเรจสง

ในสวนนจะแสดงใหเหนวา CAV เลอกเรองตางๆ ทก าหนดไวส าหรบการด าเนนการใหยอมรบปฏบตและการบงคบใชไดอยางไร เรองตาง ๆ อาจเกดมาจาก การรองเรยนของผบรโภค หรอจากประเดนทบงชหรอพสจนผานตดตามกลไกตลาด การเรมประเมนผล (Initial Assessment) ดวยอ านาจศาลของ CAV ขอบเขตของสงทเปนอนตรายหรอความเสยหายตอผบรโภค ความรนแรงของการด าเนนการ ถารนแรง กใหด าเนนการอยางตอเนอง พจารณาจดล าดบความส าคญของการบงคบใชกฎหมายของ CAV ความเปนผกลาวโทษวาผด และประวตของผตองหา สถานการณเฉพาะ รวมถง ความออนแอของผบรโภค ถานอกอ านาจศาล อางถงหนวยงานทเหมาะสม การจดล าดบความส าคญ (Priority) ทางเลอกของการบงคบใชใหเปนไปตามกฎหมาย (Enforcement Options) ถาไมมชองโหว มหลกฐานไมเพยงพอ มชองโหวทางเทคนค เปนตน อางองขอสรปหรอมตของ CAV การจดล าดบความส าคญ (Priority) ม 3 ระดบความส าคญ คอ ต า กลาง สง ส าหรบกรณทมความส าคญต า อาจตองด าเนนการในกจกรรมเพอสรางการยอมรบใหปฏบตตาม ส าหรบกรณทมความส าคญระดบกลางและสง อาจตองด าเนนการการตรวจสอบ ทางเลอกของการบงคบใช (Enforcement Options) โดยปกต, ทางเลอกในการบงคบใชกฎหมายส าหรบทมล าดบความส าคญต า และมการยอมปฏบตตามต า ไดแก ประชมถกเถยงเพอหาขอสรปหรอยต การเขยนเตอนอยางเปนทางการ

30

พบปะผคาขาย โดยปกต, ทางเลอกในการบงคบใชกฎหมายส าหรบการตรวจสอบทมล าดบความส าคญระดบกลาง ไดแก

การก าหนดชอมหาชนหรอกลมชน การแจงใหทราบลวงหนาวามการละเมดกฎหมาย ใบสงประกาศเผยแพรสงทไมพงประสงค

โดยปกต, ทางเลอกในการบงคบใชกฎหมายส าหรบการตรวจสอบทมล าดบความส าคญระดบสง ไดแก ด าเนนการบงคบใชทบงคบได แกไขการบรหารจดการในรปแบบอนๆ เชน ด าเนนการทางวนย มค าสงใหปฏบตตาม มค าสงใหยดทรพยสน มค าสงใหสนสดการปฏบตการคาขาย ด าเนนคดทางอาญา

ทมา: Consumer.vic.gov.au

8.3.3 ระเบยบวนย

หนวยงานรฐทรบผดชอบไดก าหนดระเบยบวนยส าหรบพนกงานทมหนาทในการบงคบใชกฎหมายหรอไม

หนวยงานรฐสามารถก าหนดระเบยบวนย เพอใชเปนเครองมอในการก าหนดจรยธรรมและความเปนมออาชพของการเปนนกสบ นกตรวจสอบ และผมอบอ านาจอนๆ เพอการด าเนนกจกรรมการบงคบใชกฎหมาย ยงไปกวานน ระเบยบวนยทก าหนดควรควบคมการขดผลประโยชน และการรบของขวญและการชกชวนใหด าเนนการอนๆ ซงวตถประสงคของการก าหนดระเบยบวนยอนนจะเชอมโยงกบขอตกลงในการจางงานของพนกงานทมหนาทรบผดชอบในการบงคบใชกฎหมาย จะท าใหมการด าเนนการทางวนยทเหมาะสมสามารถด าเนนการได ถามพสจนและตรวจจบพบวามการละเมดกฎหมายเพราะมชองโหวของกฎหมาย

กลองท 15 ขางลางเปนตวอยางของบทบญญตทเกยวของกบการขดผลประโยชน และการรบผลประโยชน ในเรองผตรวจสอบระเบยบวนยของผดแลความปลอดภยดานอาหารของรฐ New South Wales

กลองท 15 ระเบยบวนยของการควบคมความปลอดภยอาหาร (บางสวน) การขดผลประโยชน (conflict of interest) ผตรวจสอบตองหลกเลยงเรองทเกยวของกบการขดผลประโยชนทกครง ในแงทเรยนรจากการฟงหรอการไดขอมลจากไดรบฟงมาและพบวาการขดผลประโยชนมอยจรงๆ ผตรวจควรตองรบรายงานใหเจาหนาทผมอ านาจและเกยวของกบเรองนรบทราบโดยทนท กอนการตรวจสอบเจาหนาทผอ านาจและเกยวของกบเรองนจะตองแนะน าผตรวจสอบวา ผตรวจอาจตองตรวจสอบธรกจอาหารทตอไปหรอไม ซ งรายละเอยดเรองตางๆ ดงนทผตรวจตองเขยนถงผมอ านาจ ตวอยางของสถานการณทถกพจารณาวากอใหเกดปรากฏการณขดผลประโยชนมดงน

การตรวจสอบธรกจ ผตรวจสอบจะตองก าหนดแนวทางปฏบตเฉพาะใหกบธรกจในเรองการจดการความเสยงทอาจจะเกดขนกบความปลอดภยอาหารทเกยวของกบโปรแกรมความปลอดภยอาหารขององคกร

31

ซงอาจรวมถงหรอไมรวมถงการรางระบบการบรหารจดการความปลอดภยอาหารของธรกจกได ภายใตสถานการณนถาผตรวจสอบควบคมความปลอดภยอาหารจะใหค าแนะน าทวไปเกยวกบความปลอดภยอาหารแกธรกจเอกชน ซงการเตรยมค าแนะน าน ไมรวมเรองการจดการความเสยงทอาจจะเกดขนกบความปลอดภยอาหารทเกยวของกบโปรแกรมความปลอดภยอาหารขององคกร ไวดวย กถอวาค าแนะน านไมขดผลประโยชน

การประชมเพอสนทนาและปรกษาหารอเกยวกบการเตรยมการเพอจดอบรมความปลอดภยอาหารของบรษท หรอการเขามาไปมสวนรวมในฐานะผใหการฝกอบรมความปลอดภยอาหาร เพอการแกไขปญหาความเสยงทเกดจากความปลอดภยอาหารทเกยวของกบโปรแกรมดานอาหารของบรษท กควรตองประกาศแจงเตอนใหทราบวา การปรกษาหารอหรอการสนทนานไมเกยวของหรอไมสอดคลองกบการ สนทนาในระหวางการตรวจสอบความปลอดภยอาหารของบรษท กรณนไมถอวาเปนขดผลประโยชน

ถาผตรวจสอบควบคมความปลอดภยอาหารในธรกจอาหารตองเขาไปเกยวของกบเรองการเงน กตองประกาศและแจงเตอนวาการจายคาตอบแทนใหกบผตรวจสอบส าหรบด าเนนการตรวจสอบธรกจอาหารไมถอวาเปนการขดผลประโยชน

การปฏบตแบบใหสทธพเศษกบบคคล องคกร หรอกลมผลประโยชน (ประกอบดวย แตกมไดหมายความวาจะมแคน ทางการเงน ทางการคา ทางการเมอง และทางศาสนา เปนกลมผลประโยชน) ในระหวางการควบคมตรวจสอบ เนองจากผทท าการควบคมตรวจสอบมความเกยวพนธกบบคคล องคกร หรอกลมผลประโยชน

ผตรวจควบคมธรกจอาหาร มความสมพนธโดยตรงกบคแขงทางธรกจของธรกจทก าลงตรวจสอบ ทงในรปของสมาชกในครอบครว หรอ มความสมพนธเกยวของกบผตรวจสอบในรปแบบอนๆ ถาในสถานการณเชนน เจาของธรกจทก าลงโดนตรวจสอบตองประกาศหรอแจงเตอนถงความสมพนธนน และจะไดรบอนญาตใหตดสนใจวาจะใหผตรวจสอบควบคมนนด าเนนการตรวจธรกจของตนเองตอไปหรอไม เจาของกจการควรปฏเสธผตรวจสอบทมคณสมบตขางตน หรอผตรวจสอบเองอาจตองบอกกลาวกบผอ านาจซงจะเปนผตดสนใจใหสามารถด าเนนการในกรณไดอยางเหมาะสม ถาเกดการขดผลประโยชนภายใตเงอนไขหรอกรณขางตน อาจสงผลใหผมอ านาจมมตใหผตรวจสอบควบคมตองถกแขวงหรอยกเลกไมใหเปนผตรวจสอบตอไป การยอมรบผลประโยชน ถาพบวาผตรวจสอบคนใดรบของขวญ จะตองถกตรวจสอบจากผอ านาจทนทอาจจะน าไปสมตหรอขอสรปใหแขวงหรอยกเลกหรอเลกจางผตรวจสอบผน และการตรวจสอบสอบสวนนอาจน าไปสการด าเนนคดทางอาญา โดยจะเรมกบผตรวจสอบ ของขวญนไมรวมเครองดมตางๆ เขน ชา และกาแฟ หรอ อาหารพนฐาน เชน แซนวช ทเตรยมใหผตรวจสอบในขณะทด าเนนการตรวจสอบธรกจอาหาร ทกๆ ความพยายามของลกคาทจะใหของขวญกบผตรวจสอบ ซงความพยายามนกจะถกพจารณาวาเปนความพยายามทจะเขาไปมอทธพลตอผลลพธการตรวจสอบ หรอ การคนพบสงทไมสอดคลองกบกฎหมายระเบยบ ผตรวจสอบจ าเปนตองรายงานตอผ มอ านาจใหเรวทสดเทาทเปนไปได ทมา: New South Wales Food Authority (Australia)

32

บทท 9 รายการเพอการตดตามประเมนผล (Evaluation Checklist)

รายการเพอการตดตามประเมนผล ปจจยทเปนสาเหตของคอรปชน ม/ไมม ความยากงายในการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบ 1. ความพอเพยงของภาระในการปฏบตตามกฎหมาย

การตรากฎหมายนเปนทางเลอกทใชตนทนต าทสดแลวใชหรอไม หนวยงานรบผดชอบภาครฐ ในการตรากฎหมายน ไดพจารณาเกยวกบทางเลอกในการปฏบตตามกฎหมายเพอน าสวตถประสงคของนโยบาย แตเปนภาระตอหนวยงานนอยแลวหรอไม หนวยงานรบผดชอบภาครฐไดมการประเมนผลกระทบของทางเลอกของวธการปฏบตแลวหรอไม

2. ความพอเพยงของระดบหรอขนตอนในการอนมต หนวยงานทรบผดชอบของภาครฐไดมการศกษาเปรยบเทยบระดบหรอขนตอนในการอนมตแบบขนตอขนในกฎหมายทลกษณะคลายกนหรอไม

3. ความเปนไปไดทจะเกดการปฎบตเปนกรณพเศษ การตรากฎหมายนไดเปดโอกาสใหทกภาคสวน ไดแกทกชนชน ธรกจ กลมคน หรอบคคลไดเขาในกจกรรมการก ากบดแลหรอมสวนรวมในการควบคมตลาดหรอไม มเหตผลอนสมควรหรอไมทจะกนไมใหกลมเฉพาะกลมหนงกลมใดออกจากกระบวนการจดท ากฎหมาย เพอใหเปนไปตามวตถประสงคหรอเปาหมายของนโยบายเพอปองกนและลดปญหาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

ปจจยทเปนสาเหตของคอรปชน ม/ไมม ดลยพนจของดแลกฎหมายและขอบงคบตามสทธของผมหนาท 4. ความชดเจนเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสน

ในการตรากฎหมายหรอนตบญญตไดมการนยามใครผอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนหรอไม ในการตรากฎหมายหรอนตบญญตไดมการนยามขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนหรอไม ในการตรากฎหมายหรอนตบญญตไดมการนยามกระบวนการส าหรบการปฏบตหนาทเพอใชอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนหรอไม

33

รายการเพอการตดตามประเมนผล 5. ความเหมาะสมของขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการ

ตดสน

ขอบเขตของอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนมความเหมาะสมกบความรบผดชอบทหนวยปฏบตตองด าเนนการหรอไม

6. มมาตรฐานเกยวกบอ านาจหรอดลยพนจในการตดสนอยางเปนรปธรรมและมเปาหมาย

การตรากฎหมายไดมเกณฑทก าหนดไวในกฎหมายหรอตามทก าหนดไวใน พรบ. เพอใชเปนแนวทางในการใชอ านาจดลยพนจเพอการบรหารจดการหรอไม ถาค าตอบไม หนวยงานรฐทรบผดชอบในกฎหมายไดมการพฒนาจดท านโยบายทเปนเอกสารเพอเปนแนวทางใหกบผท า

ปจจยทเปนสาเหตของคอรปชน ม/ไมม การตดสนใจในการใชอ านาจดลยพนจในการตดสนหรอไม ถาตอบใช เอกสารนโยบายนนมการเผยแพรหรอมแจกจายใหกบสาธารณะหรอไม

ความโปรงใสของกระบวนการบรหารจดการ 7. การเขาถงและเปดใหเขามามสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย

หนวยงานทรบผดชอบในจดท ากฎหมาย ขบเคลอน และประเมนผล ไดจดท าเอกสารคมอเพอใหบคคล ธรกจเอกชน และองคกร มความเขาใจในขอบเขตของในการใชอ านาจในการใชดลยพนจในการบรหารจดการหรอไม ถาตอบวา ใช มเอกสารนโยบายนนๆ เผยแพรและแจกจายใหสาธารณะชนหรอไม

8. สามารถคาดการณเพอด าเนนการตามขนตอนของการขอใบอนญาตไดงาย

กฎหมายและหนวยงานรบผดชอบ ไดจดท าเอกสารขอมลขาวสารและขนตอนในการด าเนนการเพอยนพรอมใบสมคร เพอเผยแพรใหกบบคคล ธรกจเอกชนและองคกรรบทราบหรอไม กฎหมายหรอหนวยงานรฐทรบผดชอบไดก าหนดขนตอนในการด าเนนการเพอยนใบสมครหรอไม กฎหมายหรอหนวยงานรฐทรบผดชอบไดก าหนดระยะเวลาส าหรบการด าเนนการเพอประกอบการตดสนใจหรอไม กฎหมายและหนวยงานรบผดชอบ ไดจดท าเอกสารขอมลขาวสารและขนตอนในการด าเนนการเพอยนพรอมใบสมคร เพอเผยแพรใหกบบคคล ธรกจเอกชนและองคกรรบทราบหรอไม

34

รายการเพอการตดตามประเมนผล ปจจยทเปนสาเหตของคอรปชน ม/ไมม 9. มระบบควบคมทจรตคอรปชน

หนวยงานรฐทรบผดชอบมการด าเนนการการตดตามตรวจสอบและวดประสทธภาพของผลลพธจากการบงคบใช พรบ. หรอกฎหมาย เพอตรวจสอบการใหสทธพเศษของผมอ านาจแบบสมและอสระหรอไม หนวยงานรฐทรบผดชอบมยทธศาสตรของการปฏบตหรอบงคบใชกฎหมายหรอไม หนวยงานรฐทรบผดชอบไดก าหนดระเบยบวนยส าหรบพนกงานทมหนาทในการบงคบใชกฎหมายหรอไม

35

Advisors

Dr. Porametee Vimolsiri

Secretary-General of National Economic and

Social Development

Mr. Charnchao Chaiyanukij

Permanent Secretary, Ministry of Justice

Dr. Pattama Teanravisitsagool,

Deputy Secretary-General of National

Economic and Social Development

Editor Team

Dr. Marayart Samootsakorn,

Expert on Real Sector Strategy, National

Economic and Social Development Office

Mr. Manin Sutiwatananiti,

Policy and Plan Analyst, Ministry of Justice

Ms. Patcharawan Ubonloet,

Policy and Plan Analyst, National Economic

and Social Development Office

Ms. Perada Suponpun,

Legal Officer, Ministry of Justice