Transcript
  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 137

    MC LC 1. CHUN K NNG I S ...........................................................................................................................01

    2. CC TR CA HM S ...............................................................................................................................08

    3. TIP TUYN CA TH HM S.........................................................................................................36

    4. S TNG GIAO CA HAI TH HM S........................................................................................53

    5. CC BI TON V KHONG CCH TRONG HM S......................................................................101

    6. BI TON TM IM TRN TH ......................................................................................................112

    7. BIN LUN S NGHIM PHNG TRNH BNG TH ...............................................................123

    8. TNH N IU CA HM S ................................................................................................................128

    9. TNG HP CC BI TON HM S TRONG THI I HC.....................................................136

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 1

    NG VIT HNG

    BI GI NG TRNG TM V

    HM S Chng trnh Luy n thi i hc SAP

    NM HC 2013 - 2014

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 2

    1. K NNG XT DU CA BIU THC

    Nguyn tc:

    + Phn tch biu thc cn xt du hay bt phng trnh v dng tch, ri loi b nhng hng t l ly tha bc chn. + Sp xp cc nghim ca cc hng t sau khi thanh lc cc hng t chn theo th t t b n ln trong bng xt du. + Tin hnh xt du theo quy tc an du khi bit du ca mt khong no . + Vic xt du biu thc chng ta ch c quy ng mu s m khng c nhn cho.

    Cc v d in hnh:

    V d 1: Xt du cc biu thc sau

    a) 2

    ( ) 3.3 4

    += +

    xf x

    x b)

    1 3( ) 2 .

    1=

    f x

    x x

    c) ( 3)(3 2 )

    ( ) .1

    + =

    x xf x

    x d)

    4 2 2 1 5( ) .

    3 2 4

    += x xf x

    e) 2 3 2

    ( ) .1

    +=

    x xf x x

    x f)

    2 2( ) .

    3 1 2 1

    + = +

    x xf x

    x x

    g) 2

    1 1 2( ) .

    1

    = + + +

    xf x

    x x x x h)

    1 2 3( ) .

    2 2= +

    +f x

    x x x

    V d 2: Gii cc bt phng trnh sau

    a) 1 2 3

    .3 2

    +

    x x x

    x x

    e) 4 2

    2

    4 30.

    8 15

    + +

    x x

    x x f) ( )

    3 23 30.

    2

    + >

    x x x

    x x

    2. K NNG S DNG LC HOOCNER CHIA A THC

    Nguyn tc:

    + f(x) chia cho g(x) c h(x) v d l k th ta c th vit ( ) ( ) ( ) ( )( ) ( ) ( ).= + = +f x k

    f x g x h x k h xg x g x

    + chia a thc bng lc Hoocner ta phi sp xp a thc chia theo ly tha gim dn, s hng no khuyt ta cho h s bng 0.

    + Thc hin chia theo quy tc: u ri - nhn ngang - cng cho.

    Cc v d in hnh:

    V d: Thc hin cc php chia sau

    a) 4 3 23 2

    3

    + + =+

    x x x x

    x........................... b)

    3 23 2 10

    1

    + + =

    x x x

    x.................................

    c) 22

    1

    + + =

    x mx m

    x................................... d)

    ( )2 22 2 22 1

    + +=

    +x m x

    x................................

    3. K NNG NHM NGHIM CA PHNG TRNH A THC

    Bi m u:

    CHUN K NNG I S

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 3

    Xt phng trnh: ( ) ( )4 3 2 0, 1 .= + + + + =f x ax bx cx dx e Nu x = xo l mt nghim ca phng trnh (1) th ( ) ( ) ( )( )3 21 0 = + + + =of x x x ax b x c x d

    ( ) 3 2 = + + + o

    f xax b x c x d

    x x

    Nguyn tc:

    + Nu tng cc h s ca phng trnh bng 0 th phng trnh c mt nghim x = 1.

    + Nu tng cc h s bc chn ca x bng tng h s bc l ca x th phng trnh c mt nghim x = 1. + Nu phng trnh khng tun theo hai quy tc trn th chng ta nhm nghim bt u t cc nghim n gin nh 0; 1; 2

    + Vi cc phng trnh c cha tham s, nhm nghim ca phng trnh ta cho phn h s ca tham s m bng 0, c nghim x ta thay vo phng trnh kim tra li.

    Cc v d in hnh:

    V d 1: Phn tch cc a thc sau thnh nhn t

    a) ( ) 4 3 22 4 3 2 1= + f x x x x x b) ( ) 3 24 2 7 1= f x x x x c) ( ) ( ) ( )3 21 1 2 1= + + f x x m x m x m

    Hng dn gii :

    a) ( ) 4 3 22 4 3 2 1= + f x x x x x Xt phng trnh ( ) 4 3 20 2 4 3 2 1 0= + =f x x x x x Ta nhn thy phng trnh c tng cc h s bng 0 nn c mt nghim l x = 1.

    Khi ( ) ( ) ( ) ( )4 3 2

    4 3 2 2 4 3 2 10 1 . 2 4 3 2 11

    + = = + =

    x x x xf x x g x x x x x g x

    x

    Dng lc Hoocner ta c

    ( )( )4 3 2

    3 2 4 3 2 3 22 4 3 2 1 2 6 3 1 2 4 3 2 1 1 2 6 3 11

    + = + + + + = + + +

    x x x xx x x x x x x x x x x

    x

    b) ( ) 3 24 2 7 1= f x x x x Xt phng trnh ( ) 3 20 4 2 7 1 0= =f x x x x Tng h s bc chn l 2 1 = 3, tng h s bc l ca phng trnh l 4 7 = 3 T ta thy phng trnh c mt nghim x = 1.

    Khi ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )3 2

    3 2 4 2 7 11 . 4 2 7 1 1 .1

    = + = + =+

    x x xf x x g x x x x x g x g x

    x

    Dng lc Hoocner ta c

    ( ) ( ) ( )( )3 2

    2 3 2 24 2 7 1 4 6 1 4 2 7 1 1 4 6 11

    = = = = + +

    x x xg x x x f x x x x x x x

    x

    c) ( ) ( ) ( )3 21 1 2 1= + + f x x m x m x m Tng cc h s a thc l ( ) ( )1 1 1 2 1 0 + + =m m m nn f(x) = 0 c mt nghim x = 1. Tin hnh chia a thc ta c ( ) ( ) ( ) ( )( )3 2 21 1 2 1 1 2 1= + + = +f x x m x m x m x x mx m V d 2: Phn tch cc a thc sau thnh nhn t

    a) ( ) 4 23 2 6= + +f x x x x = ... b) ( ) 3 24 6 1= + +f x x x x = c) ( ) 3 2= + f x x mx x m= . d) ( ) ( )3 22 1= + +f x x x m x m= . e) ( ) 3 2 6 8= + f x x x x = .

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 4

    f) ( ) 3 22 4 4= + f x x x x = . 4. K NNG X L VI TAM THC BC HAI V PHNG TRNH BC HAI

    Xt phng trnh bc hai: ( ) ( )2 0, 1= + + =f x ax bx c a) Gii v bin lun phng trnh (1):

    Nu a = 0 th ( ) ( )1 0, * + =bx c + nu b = 0 v c = 0 th (*) nghim ng vi mi x. + nu b = 0 v c 0 th (*) v nghim.

    + nu b 0 th ( )* = cxb

    Nu a 0 th (1) l phng trnh bc hai c bit thc ( )

    2

    2

    4

    ; 2

    =

    = =

    b ac

    b ac b b

    + nu > 0 th (1) c hai nghim phn bit 2

    1;2

    4.

    2 2

    = =b b b acxa a

    + nu = 0 th (1) c nghim kp .2

    = bxa

    + nu = 0 th (1) v nghim.

    b) H thc Vi-t:

    Khi (1) c hai nghim phn bit x1 v x2 th ta c h thc Vi-t: 1 2

    1 2

    = + = = =

    bS x x

    ac

    P x xa

    Mt s cc kt qu cn lu :

    ( )22 2 21 2 1 2 1 22 2+ = + = x x x x x x S P ( ) ( )33 3 31 2 1 2 1 2 1 23 3+ = + + = x x x x x x x x S SP ( ) ( )2 24 4 2 2 2 2 2 21 2 1 2 1 22 2 2x x x x x x S P P+ = + = ( ) ( )2 2 21 2 1 2 1 24 4 = + = x x x x x x S P c) Tnh cht nghim ca phng trnh bc hai:

    Phng trnh c hai nghim dng phn bit khi

    2

    1 21 2

    1 2

    4 00

    0; 0

    0

    > > = + = > > = = >

    b ac

    bS x x

    x x ac

    P x xa

    Phng trnh c hai nghim m phn bit khi

    2

    1 21 2

    1 2

    4 00

    0; 0

    0

    > > = + =

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 5

    Phng trnh c hai nghim phn bit v u ln hn khi

    ( )( ) ( )

    2 2

    1 2 1 2 1 21 2

    21 221 2 1 2

    4 0 4 00

    02 2 2

    0

    0 0

    > >

    > > + > = + = > = + = > > > + + > + + >

    b ac b ac

    b bx x S x x S x x

    x ,x a ax x c bx x x x .

    a a

    Phng trnh c hai nghim phn bit v u nh hn khi

    ( )( ) ( )

    2 2

    1 2 1 2 1 21 2

    21 221 2 1 2

    4 0 4 00

    02 2 2

    0

    0 0

    > >

    > > + < = + = < = + = + + >

    b ac b ac

    b bx x S x x S x x

    x ,x a ax x c bx x x x .

    a a

    Phng trnh c hai nghim phn bit v u khc khi ( ) 21 20 00

    ; 0 0

    > > > + + x x g a b c

    Phng trnh c mt nghim v nghim ny ln hn khi

    ( )( ) ( )

    1 21 21 21 2

    2 21 2 1 2 1 2 1 2

    0000

    22220000

    0 0 0

    = = = = = = > = = >= = >= = > > > > > < < < + + < + + < < < + + < + + > > <

    th (1) c 2 nghim phn bit

    2

    1;22 2 5 3

    .1

    m m mx

    m

    +=+

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 6

    b) Phng trnh (1) c hai nghim phn bit khi ( )23

    0 2 5 3 0 *1

    2

    mm m

    m

    > > > <

    Gi hai nghim phn bit l x1 ; x2 vi x2 > x1.

    Theo nh l Vi-t ta c 1 2

    1 2

    4

    12 3

    1

    b mx x

    a mc m

    x xa m

    + = = + + = = +

    Hai nghim u dng khi 1 2

    1 2

    1 0400 11 .

    0 2 3 301 2

    o

    mmx x mm vnx x m

    mm

    < + > > + > + > < +

    c) Hai nghim u nh hn 1 khi

    ( )( ) ( )1 2 1 2 1 21 2 1 2

    2 3 4 4 1 41 0 01 1 0 1 0 1 1 1 1 4.14 42 2 2 2 0 1

    1 1

    m m m mx x x x x x m m m mm

    m mx x x xm

    m m

    + + < > + + > + + + > + + + < + < + < < > < + +

    i chiu vi iu kin (*) v tn ti hai nghim phn bit ta c 3 < m < 4 l gi tr cn tm.

    V d 2: Cho phng trnh ( )( ) ( )+ + + =22 2 1 0, 1x x mx m . a) Tm m phng trnh c ba nghim phn bit. b) Tm m phng trnh c ba nghim phn bit, trong c hai nghim m.

    c) Tm m phng trnh c ba nghim phn bit x1; x2; x3 tha mn + + + > > + > <

    +

    Vy vi

    4 2 5

    4 2 5

    5

    4

    m

    m

    m

    > + <

    th phng trnh cho c 3 nghim phn bit.

    b) Do nghim x = 2 < 0 nn (1) c 3 nghim trong 2 nghim m th (2) phi c hai nghim tri du.

    T ta c 1

    0 1 2 0 .2

    P m m< < >

    Gi tr ny tha mn iu kin (*) nn l gi tr cn tm. c) Khng mt tnh tng qut, gi s x1 = 2. Khi x2 ; x3 l hai nghim phn bit ca (2).

    Theo nh l Vi-t ta c 2 3

    2 3 1 2

    x x m

    x x m

    + = =

    Khi ( ) ( )22 2 2 2 21 2 3 2 3 2 37 4 2 7 2 1 2 3 0 4 5 0 5 1.x x x x x x x m m m m m+ + < + + < < + < < < Kt hp vi iu kin (*) ta c 4 2 5 1m + < < l gi tr cn tm.

    BI TP LUYN TP:

    Bi 1: Cho phng trnh ( ) 21 2 1 0. + + =m x mx m

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 7

    a) Chng minh rng phng trnh lun c hai nghim phn bit vi mi gi tr ca m 1. b) Xc nh gi tr ca m phng trnh c tch hai nghim bng 5, t hy tnh tng hai nghim ca phng trnh.

    c) Tm m phng trnh c nghim x1, x2 tho mn h thc 1 22 1

    50.

    2+ + =x x

    x x

    Bi 2: Cho hm s y = (x 1)(x2 + mx + m). a) Vi m = 2, tnh y v gii phng trnh y = 0.

    b) Tm m tip tuyn ti im c honh x = 1 song song vi ng thng d: y = 2x 3 c) Tm m phng trnh y = 0 c ba nghim phn bit x1; x2; x3 tha mn 2 2 21 2 3 4.+ +

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 8

    DNG 1. CC TR CA HM A THC BC BA

    Xt hm s bc ba : 3 3 23 3= + + + = + +y ax bx cx d y ax bx c

    DNG 1. TM IU KIN V S CC TR CA HM S

    Nu a = 0 th 3 03

    = + = = cy bx c y xb

    Trong trng hp ny hm s c 1 cc tr. Nu a 0 :

    + Hm s khng c cc tr khi y khng i du, tc l phng trnh y = 0 v nghim hoc c nghim kp, tc l 0. + Hm s c 2 im cc tr khi y i du hai ln, tc l phng trnh y = 0 c hai nghim phn bit. T ta c iu kin hm s c hai cc tr l > 0.

    Vy, vi hm bc ba th hm s ch c hai cc tr hoc khng c cc tr.

    V d 1: Bin lun s cc tr ca hm s ( )= + 3 21 1 13

    y x m x mx ty theo gi tr ca tham s m.

    Hng dn gii: Ta c ( )2 2 1 . = + +y x m x m Hm s khng c cc tr khi y khng i du trn min xc nh (hay hm s lun ng bin hoc nghch bin trn min xc nh), iu xy ra khi y = 0 v nghim hoc c nghim kp.

    T ta c iu kin ( )2 2 3 5 3 50 1 0 3 1 0 .2 2

    + + m m m m m

    Hm s c hai cc tr khi y i du trn min xc nh, iu xy ra khi y = 0 c hai nghim phn bit.

    2

    3 5

    20 3 1 03 5

    2

    +> > + >

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 9

    Hm s c hai cc tr khi y = 0 c hai nghim phn bit

    2

    2 2 6 2 2 6005 5

    0 5 4 4 00

    + < +

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 10

    c) Tm m hm s t cc tiu ti x = 2. Hng dn gii :

    Ta c ( )2 2( 2) 2 2 2 . = + = +y x m x m y x m

    a) Hm s c cc tr khi phng trnh y = 0 c hai nghim phn bit 21

    0 5 4 04

    > > + + > <

    mm m

    m

    b) Tm m hm s t cc i ti ti x = 0. Cch 1: + Hm s t cc i ti x = 0 th ( )0 0 0. = =y m

    + Vi m = 0 th ta c 20

    4 04

    = = = =

    xy x x

    x

    Ta c bng bin thin:

    x 0 4 +

    y + 0 0 +

    y C + CT

    T bng bin thin ta thy hm s cho t cc i ti x = 0. Vy m = 0 l gi tr cn tm. Cch 2:

    Hm s t cc i ti ( )( )0 0 0

    0 02( 2) 00 0

    = == = + >

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 11

    Tnh cht 2: Cc im cc tr c honh cng dng, cng m, cng ln hn hoc nh hn cho trc.

    Hai im phn bit cc tr cng c honh dng.

    Khi ta c 1 22 11 2

    000

    00

    BS x x Ax xP x x C

    A

    >= + > > > = > >

    Hai im cc tr cng c honh m.

    Khi ta c 1 21 21 2

    000

    00

    BS x x Ax xP x x C

    A

    Hai im cc tr c honh tri du.

    Khi ta c 1 2 1 20 0 0C

    x x P x xA

    < < = < <

    Hai im cc tr cng c honh ln hn .

    Khi ta c ( )( ) ( )

    221 2 1 2

    1 22 1

    1 2

    0 0 0

    2 2

    2

    C Bx x x x

    x x A Ax x B

    x x BA

    A

    + > + + > > > > + > > >

    Hai im cc tr cng c honh nh hn .

    Khi ta c ( )( ) ( )

    221 2 1 2

    1 21 2

    1 2

    0 0 0

    2 2

    2

    C Bx x x x

    x x A Ax x B

    x x BA

    A

    + > + + > > < < + < + + >

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 12

    Vy vi

    7 3 5

    2

    7 3 5

    2

    +> > + > > > + > > >

    x x x x mx x m

    x x mx x m

    880

    8 5.35

    5

    + > > < < < <

    mm

    mm

    m

    i chiu vi iu kin (*) ta c 7 3 5

    82

    m < < l gi tr cn tm.

    d) Ta c 1

    21 2

    2

    1

    60 3 2( 1) 3 01

    6

    = = = + = < + = =

    mx x

    y x m x x xm

    x x

    Bng bin thin

    x x1 x2 +

    y + 0 0 +

    y C + CT

    Ta thy hm s t cc i ti im c honh 11

    6

    = mx

    Theo bi ta c ( )1 25 01

    1 1 6 56 5

    = > > < <

    mmx m m

    m

    2 2

    5 58 5.

    3 247 1 10 25

    < > + + < + +

    m mm

    mm m m m

    i chiu vi iu kin (*) ta c 7 3 5

    82

    m < < l gi tr cn tm.

    V d 2: Cho hm s = + + 3 23( 1) 9 .y x m x x m Tm m hm s t cc i, cc tiu ti x1 ; x2 tha mn 1 2 2.x x

    Hng dn gii:

    Ta c 23 6( 1) 9. = + +y x m x

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 13

    Hm s t cc i, cc tiu ti x1; x2 khi y = 0 c hai nghim phn bit 1 2; 0 >x x

    ( )2 1 3( 1) 3 0 *1 3

    > + + >

    <

    mm

    m

    Theo nh l Vi-et ta c 1 2

    1 2

    2( 1)

    3

    + = + =

    x x m

    x x

    Khi : ( ) ( )2 2 21 2 1 2 1 22 4 4 4 1 12 4 ( 1) 4 3 1 + + + x x x x x x m m m

    i chiu vi iu kin (*) ta c 3 1 3

    1 3 1

    < + <

    m

    m l cc gi tr cn tm.

    V d 3: Cho hm s = + + + +3 2(1 2 ) (2 .) 2y x m x m x m

    Tm m hm s t cc i, cc tiu ti x1 ; x2 tha mn >1 21

    .3

    x x

    Hng dn gii:

    Ta c 23 (1 2 .)2 2= + + x m x my Hm s t cc i, cc tiu ti x1; x2 khi y = 0 c hai nghim phn bit x1; x2

    ( )2 25

    (1 2 ) 3(2 ) 4 5 0 *41

    > = = >

    <

    mm m m m

    m

    Theo nh l Vi-et ta c 1 2

    1 2

    (1 2 )

    32

    2

    .

    3

    + = =

    mx x

    mx x

    Khi ( ) ( )2 2 21 21 2 2 1 211

    4 4(1 2 ) 4(2 11

    93) = + > >> x x x x mx mx x x

    2

    3 29

    816 12 5 03 29

    8

    +> >

    <

    m

    m

    l cc gi tr cn tm.

    V d 4: Cho hm s = + +3 21 1( 1) 3( 2) .3 3

    y x m x m x

    Tm m hm s t cc i, cc tiu ti x1 ; x2 tha mn + =1 22 1.x x Hng dn gii:

    Ta c 2 2( 1) 3( 2). = + y x m x m Hm s t cc i, cc tiu ti x1; x2 khi y = 0 c hai nghim phn bit x1; x2 2 5 7 0, = + > m m m

    Khi ta c ( )( )

    1 2 2 2 2

    1 2 1 2 1

    1 2 1 2 1 2

    2( 1) 1 2 2( 1) 3 23( 2) 3( 2) 1 2(2 2 ) 4 3

    2 1 2 1 3( 2) 3 2 4 3 3 6

    + = + = = = = = = + = + = = =

    x x m x x m x mx x m x x m x m mx x x x x x m m m m

    2 4 348 16 9 0 .4

    + = =m m m Vy 4 344

    =m l cc gi tr cn tm.

    V d 5: Cho hm s = + + + +3 2(1 2 ) (2 ) 2.y x m x m x m Tm m hm s c cc i, cc tiu ng thi honh im cc tiu nh hn 1.

    Hng dn gii:

    Ta c 23 2(1 2 ) 2 ( ). = + + =y x m x m g x Do h s a = 3 > 0 nn yu cu bi ton tr thnh y = 0 c hai nghim phn bit x1; x2 tha mn

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 14

    2

    1 2

    4 5 05 7

    1 (1) 5 7 04 52 1

    12 3

    = >< < = + > < < = y x mx m Khi

    1 2

    1 2

    1 2

    4

    9.

    6 21

    4

    = + = = =

    x x

    mx x m

    x x

    BI TP LUYN TP: Bi 1: Cho hm s 3 2( 2) ( 1) 2.= + + +y x m x m x a) Tm m hm s c cc i, cc tiu. b) Tm m hm s t cc tiu ti ti x = 3. c) Tm m hm s t cc i, cc tiu ti x1 ; x2 tha mn

    2 21 2 10.+ 0.

    V d 1: Cho hm s = + + +3 23 2y x x mx m , vi m l tham s. Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im cc i, cc tiu nm v hai pha ca trc honh.

    Hng dn gii:

    Ta c 23 6 = + +y x x m, hm s c cc i, cc tiu khi phng trnh y = 0 c hai nghim phn bit. Tc l 9 3 0 3. = >

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 15

    Phng trnh honh giao im ca (Cm) v Ox: ( )3 2

    2

    13 2 0

    ( ) 2 2 0, 1= + + + = = + + =

    xx x mx m

    g x x x m

    Hm s c 2 im cc tr nm v 2 pha i vi trc Ox khi (1) c 2 nghim phn bit khc 1

    Ta c iu kin 3 0 3( 1) 3 0

    = > + + >m m m

    2

    13 3 21

    213 5 013 3 21

    2

    +> + > m m m Hm s c cc im cc i, cc tiu nm v cng mt pha ca trc tung khi phng trnh y = 0 c hai nghim

    cng du 1

    0 2 1 0 .2

    > > >ac m m

    Kt hp iu kin ta c 1

    12

    < m tha mn yu cu bi ton.

    Tnh cht 5: Cc bi ton cc tr khi y = 0 gii c nghim p

    Khi phng trnh y = 0 c ( )2ax b = + th iu kin hm s c cc tr l ( )20 0 .bax b xa

    > + >

    Khi , 1

    2

    0x x

    yx x

    = = = v s dng yu cu ca bi gii ra tham s.

    V d 1: Cho hm s = + +3 2 2 33 3( 1) .y x mx m x m m Tm gi tr ca m hm s c cc tr . Khi , tm m khong cch t im cc i n gc ta bng

    2 ln khong cch t im cc tiu n gc ta O. Hng dn gii :

    Ta c 2 2 2 23 6 3( 1) 0 2 1 0 = + = + =y x mx m y x mx m Hm s c cc i, cc tiu khi y = 0 c hai nghim phn bit 1 0, = > m

    Khi ( )( )

    1 1;2 20

    1 1; 2 2

    = =

    = + +

    x m A m my

    x m B m m

    Do h s a = 1 > 0 v m + 1 > m 1 nn A l im cc i v B l im cc tiu ca hm s.

    Theo bi ta c 23 2 2

    2 6 1 03 2 2

    = += + + =

    =

    mOA OB m m

    m

    Vy 3 2 2= m l cc gi tr cn tm.

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 16

    V d 2: Cho hm s ( )

    = + + 2

    3 3 11 (3 2) 1.3 2

    m xy x m x m

    Tm gi tr ca m a) hm s c cc i, cc tiu. b) hm s t cc i, cc tiu ti cc im c honh ln hn 2. c) hm s t cc i, cc tiu ti cc im c honh x1 ; x2 tha mn + >3 31 2 28x x

    d) hm s t cc i, cc tiu ti cc im c honh x1 ; x2 tha mn + =2 21 22 12x x Hng dn gii :

    Ta c ( ) ( )2 23 1 3 2 0 3 1 3 2 0.y x m x m y x m x m = + = + = a) Hm s c cc i, cc tiu khi y = 0 c hai nghim phn bit. Ta c iu kin ( ) ( )2 20 3 1 4. 3 2 0 9 18 9 0 1m m m m m > > + >

    b) Vi

    ( )

    ( )

    3 1 3 11

    21 03 1 3 1

    3 12

    m mx

    m ym m

    x m

    = =

    = +

    = =

    Honh cc im cc i, cc tiu ln hn 2 khi 3 1 2 1.m m > > Vy vi m > 1 th hm s cho c cc i, cc tiu v honh cc i, cc tiu ln hn 2.

    c) Ta c ( )33 31 24

    28 1 3 1 28 3 1 3 .3

    x x m m m+ > + > > >

    d) Do vai tr bnh ng ca x1 ; x2 nn ta c hai trng hp xy ra

    Vi ( )22 21 2 1 21 10

    1; 3 1 2 12 2 3 1 12 3 1 103

    x x m x x m m m= = + = + = = =

    Kt hp vi iu kin tn ti cc tr ta c 1 10

    .3

    m=

    Vi ( )22 21 2 1 222 2 22

    3 1; 1 2 12 2 3 1 1 12 3 12 6

    x m x x x m m m= = + = + = = =

    Kt hp vi iu kin tn ti cc tr ta c 2 22

    .6

    m=

    V d 3: Cho hm s += +3 23y x x m

    Tm m hm s t cc i, cc tiu ti cc im A, B sao cho .= 0120AOB Hng dn gii :

    Ta c 20

    3 6 02 4

    = = = + = = = +

    x y my x x y

    x y m

    Vy hm s c hai im cc tr A(0 ; m) v B(2 ; m + 4).

    Ta c (0; ), ( 2; 4).= = +OA m OB m

    01

    120 cos2

    = = AOB AOB

    ( )( )2 2 2

    2 2

    4 0( 4) 14 ( 4) 2 ( 4)

    3 24 44 024 ( 4)

    4 012 2 3 2

    412 2 33 3

    3

    <

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 17

    Khi d, cc im cc tr ca hm s l 3 3(0; 3 1), (2 ;4 3 1) (2 ;4 ) A m B m m m AB m m

    Trung im I ca AB c to 3( ;2 3 1) I m m m ng thng d: ( ) : 8 74 0+ =d x y c mt vc t ch phng (8; 1)=

    u .

    A v B i xng vi nhau qua d ( )38(2 3 1) 74 0

    2. 0

    + = = = m m mI d

    d mAB d AB u

    Vy m = 2 l gi tr cn tm.

    V d 5: Cho hm s ( )= + +3 23 3 1 12m

    y x x m x

    Tm m a) hm s c cc i, cc tiu. b) hm s t cc tiu ti im x = 2. c) hm s t cc i ti x = 0. d) hm s khng c cc i, cc tiu. e) ng thng qua cc im cc i, cc tiu song song vi ng thng d: y = 9x + 1

    Hng dn gii :

    a) Ta c ( ) ( ) ( )3 2 2 23 3 1 1 3 3 3 1 3 12

    my x x m x y x mx m x mx m= + + = + = +

    Hm s c cc i, cc tiu khi y = 0 c hai nghim phn bit. Ta c iu kin ( )20 2 0 2.m m > > Vy vi m 2 th hm s cho c cc i, cc tiu.

    b) Hm s t cc tiu ti im x = 2 khi h sau c nghim (2) 0

    , ( )(2) 0

    = >

    yI

    y

    Ta c y = 6x 3m, khi 4 2 1 0 3

    ( ) 312 3 0 4

    m m mI m

    m m

    + = = = >

    yI

    y

    Ta c y = 6x 3m, khi h 1 0 1

    ( ) 13 0 0

    m mI m

    m m

    = = = < >

    Gi tr m = 1 tha mn iu kin (*) nn l gi tr cn tm. d) Hm s khng c cc i, cc tiu khi y khng i du y = 0 v nghim 0 (m 2)2 0 Bt phng trnh trn ch c nghim duy nht m =2. Vy vi m = 2 th hm s cho khng c cc tr. e) Xt phng trnh y = 0 ta c x2 mx + m 1 = 0

    ( )11

    2

    2

    2 2

    3 221

    2222 3 5 41

    2 2

    mm m yx mm

    m m m mx y

    + == = =

    + + = = =

    Gi A(x1, y1) v B(x2, y2) l cc im cc i, cc tiu. Khi 23 8 6

    2 ;2

    m mAB m

    +=

    ng thng qua cc im cc i, cc tiu song song vi d : y = 9x + 1 khi

    ( )2

    2 2

    3 8 62 2/ / 2 4 9 3 8 6 27 74 58 0

    9 1d o

    m mm

    AB u m m m m m vn

    + = = + + =

    BI TP LUYN TP:

    Bi 1: Cho hm s ( ) 23 2 11 2(2 1) 3.

    3 2

    m xy x m x

    = + +

    Tm gi tr ca m a) hm s c cc i, cc tiu. b) hm s t cc i, cc tiu ti cc im c honh m.

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 18

    c) hm s t cc i, cc tiu ti cc im c honh x1 ; x2 tha mn 4 41 2 17x x+ >

    d) hm s t cc i, cc tiu ti cc im c honh x1 ; x2 tha mn 2 21 22 12x x+ =

    Bi 2: Cho hm s ( ) 23 23 11 (2 ) 2.

    3 2

    m xy x m m x

    += +

    Tm gi tr ca m a) hm s c cc i, cc tiu. b) hm s t cc i ti im x = 3. c) hm s t cc i, cc tiu ti cc im c honh x1 ; x2 tha mn 2 21 2 40x x = d) hm s t cc i, cc tiu ng thi cc im cc i, cc tiu nm hai pha ca trc Oy. Bi 3: Cho hm s 3 3 2= +y x mx a) Tm m ng thng i qua im cc i, cc tiu ca hm s ct ng trn tm I(1; 1) bn knh bng 1 ti hai im phn bit A, B sao cho din tch tam gic IAB t gi tr ln nht. b) Tm m hm s c C, CT v khong cch t O n ng thng i qua C, CT ln nht.

    Tnh cht 6: Phng trnh ng thng qua cc i, cc tiu v mt s ng dng in hnh

    Ly y chia cho y ta c . ( ) ,= + +y y g x ax b khi ng thng d : y = ax + b chnh l ng thng i qua cc im cc i, cc tiu ca hm s. Tc dng ln nht ca vic tm c phng trnh ng thng qua cc i, cc tiu l ly c tung ca chng. Tht vy, gi M, N l cc im cc i, cc tiu th ( ) ( )1 1 2 2; , ;+ +M x ax b N x ax b, trong x1 ; x2 l hai nghim ca phng trnh y = 0 v ta c th dng Vi-et c. V d 1: Cho hm s ( )= + + + 3 2 2 3 23 3 1y x mx m x m m Tm m hm s c cc i, cc tiu. Khi , hy vit phng trnh ng thng qua cc im .

    Hng dn gii :

    Ta c 2 2 2 23 6 3(1 ) 0 2 1 0 = + + = + =y x mx m y x mx m Hm s c cc i, cc tiu khi y = 0 c hai nghim phn bit 1 0, = > m Vy hm s lun c cc i, cc tiu vi mi gi tr ca m.

    Chia y cho y ta c 21 23 3

    = + +

    my x y x m m

    Gi ( ) ( )1 1 2 2; , ;A x y B x y l cc im cc tr, khi ( )

    ( )

    1

    2

    21 1 1

    22 2 2

    12

    3 31

    23 3

    = + +

    = + +

    x

    x

    my x y x m m

    my x y x m m

    Do ( ) ( ) ( )1 22

    21 12

    2 2

    20 , : 2

    2

    = + = = = + = +x x

    y x m my y A B d y x m m

    y x m m

    Vy, phng trnh ng thng qua hai im cc tr ca th hm s cho l 22= +y x m m.

    V d 2: Cho hm s = +3 23 2y x x mx Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc im cc tr song song vi ng thng d: y = 4x + 3.

    Hng dn gii : Ta c 23 6 = y x x m Hm s c cc i, cc tiu khi y = 0 c hai nghim phn bit ( )0 9 3 0 3, * > + > > m m

    Chia y cho y ta c 1 1 2 2 23 3 3 3

    = + +

    mxy

    mx y

    Gi ( ) ( )1 1 2 2; , ;A x y B x y l cc im cc tr, khi phng trnh ng thng qua A, B l

    ( ) 2: 2 23 3

    = + +

    m my x

    Theo bi ta c

    22 4

    3 3

    2 33

    / / : 4 3

    + = = = +

    m

    mm

    d y x

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 19

    i chiu vi (*) ta c m = 3 l gi tr cn tm.

    V d 3: Cho hm s = +3 23 2y x x mx Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny cch u ng thng (d): y = x 1.

    Hng dn gii : Ta c 23 6 = y x x m Hm s c cc i, cc tiu khi y = 0 c hai nghim phn bit ( )0 9 3 0 3, * > + > > m m

    Chia y cho y ta c 1 1 2 2 23 3 3 3

    = + +

    mxy

    mx y

    Gi ( ) ( )1 1 2 2; , ;A x y B x y l cc im cc tr, khi phng trnh ng thng qua A, B l

    ( ) 2: 2 23 3

    = + +

    m mAB y x

    Cc im cc tr cch u ng thng (d) : y = x 1 nn xy ra 1 trong 2 trng hp: TH1: ng thng i qua 2 im cc tr song song hoc trng vi ng thng (d)

    2 32 1 ,

    3 2 + = =

    m m (tha mn)

    TH2: Trung im I ca AB nm trn ng thng ( ) 1 2 1 21 12 2

    + + = = I Iy y x x

    d y x

    ( ) ( )1 2 1 22 2 2

    2 2 2 2 3 .2 6 03 3 3 3

    + + + = + + = =

    m m m mx x x x m

    Vy 3

    0;2

    = = m m l cc gi tr cn tm.

    V d 4: Cho hm s = +3 23y x x mx Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua (d): x 2y 5 = 0.

    Hng dn gii :

    Ta c 23 6 = +y x x m Hm s c cc i, cc tiu khi y = 0 c hai nghim phn bit ( )0 9 3 0 3, * > >

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 20

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng 1 5

    :2 2

    = d y x

    /s : m = 0

    Bi 4: Cho hm s 3 2 33 4= +y x mx m Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng d : y = x.

    /s : 2

    .2

    = m

    Bi 5: Cho hm s 3 23( 1) 9 2= + + + y x m x x m

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng 1

    :2

    =d y x

    /s : m = 1

    Bi 6: Cho hm s 3 23= +y x x mx Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng : 2 5 0 =d x y /s : m = 0

    Bi 7: Cho hm s 3 2 7 3= + + +y x mx x Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc i, cc tiu vung gc vi ng thng

    : 3 7 0. =d x y

    /s : 3 10

    .2

    = m

    Bi 8: Cho hm s 3 2 2 23( 1) (2 3 2)= + + +y x m x m m x m m Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc i, cc tiu to vi ng thng

    : 4 20 0+ =d x y gc 450.

    /s : 3 15

    .2

    =m

    Bi 9: Cho hm s 3 23 2= +y x x Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc i, cc tiu tip xc vi ng trn

    2 2( ) : ( ) ( 1) 5 + =C x m y m .

    /s : 4

    2; .5

    = = m m

    MT S BI GII MU V CC TR HM BC BA CHN LC

    Bi 1: Cho hm s 3 21 1

    ( 1) 3( 2)3 3

    = + +y x m x m x

    Tm m hm s c cc i, cc tiu ti x1 ; x2 sao cho 1 22 1.+ =x x

    Gii :

    TX : D = R

    Ta c ( ) ( )2' 2 1 3 2y x m x m= + hm s c cc i cc tiu ti x1 ; x2 th phng trnh ' 0y = c 2 nghim phn bit x1 ; x2 hay

    ( ) ( )2 2' 1 3 2 5 7 0m m m m = = + > lun ng vi mi m

    Theo nh l Vite ta c: ( )

    ( )1 2

    1 2

    2 1

    3 2

    x x m

    x x m

    + =

    =

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 21

    Nh vy ta c h:

    ( ) ( )( ) ( )

    ( )

    1 2

    1 2

    1 2

    2 1 1

    3 2 2

    2 1 3

    x x m

    x x m

    x x

    + =

    = + =

    T ( ) ( )1 3v ta d dng gii c 21

    3 2

    4 5

    x m

    x m

    = =

    Thay vo ( )2 ta c:( ) ( ) ( ) ( )14 5 3 2 3 2 19 7316

    m m m m = =

    Vy ( )1 19 7316

    m= l gi tr cn tm.

    Bi 2: Cho hm s 3 2( 2) ( 1) 23

    = + + +my x m x m x

    Tm m hm s c cc i, cc tiu ti x1 ; x2 sao cho 1 2 1.<

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 22

    Bi 4: Cho hm s 3 2 21 1

    ( 3)3 2

    = + y x mx m x

    Tm m hm s c cc i, cc tiu ti x1 ; x2 dng sao cho 2 21 2

    5.

    2+ =x x

    Gii : TX : D = R

    Ta c 2 2' 3y x mx m= + hm s c cc i, cc tiu ti x1 ; x2 dng th PT

    2 2' 3 0y x mx m= + = c 2 nghim dng phn bit

    x1 ; x2

    ( )2 21 2

    21 2

    4 3 0

    0 3 2

    3 0

    m m

    x x m m

    x x m

    = > + = > <

    Ta c : ( ) ( )22 2 2 21 2 1 2 1 2 5 72 2 3 2 2x x x x x x m m m+ = + = = =

    Kt hp K ta c 7

    2m= l gi tr cn tm.

    Bi 5: Cho hm s 3 3 2= +y x mx Tm m hm s c cc i, cc tiu ti A, B sao cho din tch tam gic ABC bng 3 2 , vi C(1 ; 1).

    Ta c : 2 2' 3 3 0y x m x m= = = . hm s c cc i, cc tiu ti A, B 0(*)m >

    Khi : 2 2 ( ; 2 2)

    2 2 ( ;2 2)

    x m y m m A m m m

    x m y m m B m m m

    = = + +

    = = + +

    T o ta c pt ng thng qua A,B l: 2 2 0mx y+ =

    Theo bi ra ta c 32

    2 11 1. ( ; ) 4 16 . 3 2

    2 2 4 1ABC

    mS AB d C AB m m

    m

    = = + =

    +

    21 4 . 2 1 3 2 (2 1) 18 2( *)2

    m m m m m tm = = =

    Vy m = 2 l gi tr cn tm.

    Bi 6: Cho hm s 3 23( 1) 12 3 4= + + +y x m x mx m

    Tm m hm s c cc i, cc tiu ti A, B sao cho tam gic ABC nhn O lm trng tm, vi 9

    1; .2

    C

    Ta c : 2 2 2' 3 6( 1) 12 0 2( 1) 4 0 2 2 4 0y x m x m x m x m x mx x m= + + = + + = + =

    2( 2 ) 2( 2 ) 0 ( 2)( 2 ) 0

    2

    xx x m x m x x m

    x m

    = = = =

    hm s c cc i, cc tiu ti A, B 1(*)m khi :

    Ta c: 3 2 3 2

    2 9 (2;9 )

    2 4 12 3 4 (2 ; 4 12 3 4)

    x y m A m

    x m y m m m B m m m m

    = = = = + + + +

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 23

    V tam gic ABC nhn O lm trng tm nn 3 2

    2 2 1 01

    ( *)929 4 12 3 4 0

    2

    + = = + + =

    mm tm

    m m m m

    Vy 1

    2= m l gi tr cn tm

    Bi 7: Cho hm s 3 2 32 3( 1) 6= + + +y x m x mx m Tm m hm s c cc i, cc tiu ti A, B sao cho 2.=AB

    Ta c : 21

    ' 6 6( 1) 6 0 ( 1)( ) 0x

    y x m m x x mx m

    == + + = = =

    hm s c cc i, cc tiu ti A, B 1(*)m khi :

    Ta c: 3 3

    3

    2 2

    1 3 1 (1; 3 1)(1 ;( 1) )

    3 ( ;3 )

    x y m m A m mAB m m

    x m y m B m m

    = = + + =

    = =

    2 6 2 02 ( 1) ( 1) 2 ( 1) 1 ( *)2

    mAB m m m tm

    m

    == + = = =

    Vy m = 0 ; m = 2. l gi tr cn tm

    Bi 8: Cho hm s 3 2 2 33 3( 1) 4 1= + + y x mx m x m m Tm m hm s c cc i, cc tiu ti A, B sao cho tam gic OAB vung ti O.

    Ta c : 2 2 2 21 1

    ' 3 6 3( 1) 0 2 11 1

    x m x my x mx m x mx m

    x m x m

    = = + = + = + = = = +

    Hm s lun c cc i, cc tiu ti A, B :

    Ta c: 3

    3

    1 ( ) 3 4 1 3 (1 ; 3)

    1 ( ) 3 4 1 1 ( 1 ;1 )

    x m y x m x m m A m m

    x m y x m x m m B m m

    = + = + = +

    = + = + = + + +

    V tam gic OAB vung ti O nn ta c :

    2 1. 0 (1 )( 1 ) ( 3)( 1) 0 2 2 4 02

    mOAOB m m m m m m

    m

    = = + + + + = = =

    Vy 1; 2.= =m m

    Bi 9: Cho hm s 3 2 3 23( 1) 3 ( 2) 2= + + + + + +y x m x m m x m m Chng minh rng hm s lun c cc tr vi mi m, v khong cch gia cc im cc tr khng i.

    Ta c :

    3 2 3 2 32

    3 2 3 2 3

    ( ) 3( )' 3 6( 1) 3 ( 2) 0

    2 ( ) 3( ) 4

    x m y x m x m m m m my x m x m m

    x m y x m x m m m m m

    = = + + + + = = + + + + =

    = = + + + + = +

    ( y ' 0y = lun c 2 nghim phn bit)

    Khong cch gia cc im cc tr l 4 16 2 5AB = + =

    /s : 2 5.=AB

    Bi 10: Cho hm s 3 2 21

    ( 1) 13

    = + +y x mx m x

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 24

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v yC + yCT > 2.

    2 2 2 1' 2 1 0 ( ) 11

    x my x mx m x m

    x m

    = += + = = = +

    Hm s lun c cc i, cc tiu ti A, B

    Ta c:

    3 33

    3 33

    1 11 ( ) 1

    3 3 3

    1 51 ( ) 1

    3 3 3

    m mx m y x m x m

    m mx m y x m x m

    += + = + + = += + = + + =

    Ta c: yC + yCT > 2 3

    3 32 2 2 2 2 6 03 3 0

    mmm m m

    m

    > + > >

    < < + + >

    < (*).

    Khi gi 1 1 2 2( ; ), ( ; )A x y B x y l ta 2 im cc tr.

    Thc hin php chia y cho y ta c : 21 1 10 2 4 11 2

    '3 9 9 9

    m m m my x y x

    + + = + +

    Ta c: 2 2

    1 1 1 1 1

    1 1 10 2 4 11 2 10 2 4 11 2'( )

    3 9 9 9 9 9

    m m m m m m my x y x x x

    + + + = + + =

    2 2

    2 2 2 2 2

    1 1 10 2 4 11 2 10 2 4 11 2'( )

    3 9 9 9 9 9

    m m m m m m my x y x x x

    + + + = + + =

    Vy vi k (*) ng thng i qua cc i, cc tiu ca hm s l : 210 2 4 11 2

    9 9

    m m my x

    +=

    b, Tng t cu a ta c: 22y x m m= + vi m R

    Bi 12: Cho hm s 3 2 2(2 1) ( 3 2) 4= + + + y x m x m m x a) Tm m hm s c cc i, cc tiu.

    b) Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny nm khc pha vi Oy.

    Ta c : 2 2' 3 2(2 1) 3 2y x m x m m= + + + . hm s c 2 cc tr ' 0y = c 2 nghim phn bit.

    2 2 2'

    5 30' 0 (2 1) 3( 3 2) 0 10 5 0 (*)

    5 30y

    mm m m m m

    m

    > + > + + + > + >

    <

    Vi k(*) th hm s c 2 im cc tr ti 1 1 2 2( ; ), ( ; )A x y B x y . Theo nh ly Viet: 1 2

    2

    1 2

    2(2 1)

    3

    3 2

    3

    mx x

    m mx x

    + + =

    + =

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 25

    Theo k A, B nm khc pha vi Oy 2

    1 2

    3 20 1 2

    3

    m mx x m

    + = < < <

    Kt hp (*) kt lun: 1 2m< <

    Bi 13: Cho hm s 3 2 23= + +y x x m x m

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng 1 5

    :2 2

    = d y x

    Ta c 2 2' 3 6y x x m= + . hm s c 2 cc tr ' 0y = c 2 nghim phn bit

    2'' 0 9 3 0 3 3y m m > > < < (*) .

    Vi k(*) th hm s c 2 im cc tr ti 1 1 2 2( ; ), ( ; )A x y B x y .

    + Thc hin php chia y cho y ta c : 2 21 1 2 3

    ' 23 3 3 3

    m m my x y x

    + = + +

    + T ta c pt ng thng qua cc im cc tr l: 2 22 3

    23 3

    m m my x

    += +

    .

    V A, B i xng nhau qua 1 5

    :2 2

    = d y x nn : . 1d AB

    I d

    k k

    = ( vi I l trung im ca AB)

    Gii 21 2

    . 1 2 1 02 3

    d ABm

    k k m

    = = =

    ( tha mn (*))

    Vi 0m= ta c (0;0), (2; 4) (1; 2)A B I d

    Vy 0m= l gi tr cn tm

    (ch : y cc e c th gii c 2 k . 1

    =

    d AB

    I d

    k k ngn gn ta nn gii 1 k l . 1=

    d ABk k v th li k

    kia)

    Bi 14: Cho hm s 3 2 33 4= +y x mx m Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng d : y = x.

    Ta c : 20

    ' 3 6 02

    == = =

    xy x mx

    x m. hm s c cc i cc tiu ti A,B 0m

    Khi gi 2

    3

    3

    (1; 2 )(0;4 ), (2 ;0)

    ( ;2 )

    =

    ABu m

    A m B mI m m

    ( vi I l trung im AB)

    V A,B i xng nhau qua :d y x= nn : 2

    2

    2 1

    . 1 22 1 0

    = = = =

    d AB

    I d m mm

    u u m

    Bi 15: Cho hm s 3 23( 1) 9 2= + + + y x m x x m

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng 1

    :2

    =d y x

    /s : m = 1

    Bi 16: Cho hm s 3 23= +y x x mx

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 26

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny i xng nhau qua ng thng : 2 5 0 =d x y

    /s : m = 0

    Bi 17: Cho hm s 3 3= +y x mx m Tm m hm s c cc i, cc tiu. Khi chng minh rng cc im ny nm v hai pha ca trc Oy.

    Ta c : 2 2' 3 3 0y x m x m= = = . hm s c 2 cc tr ' 0y = c 2 nghim phn bit 0(*)m >

    Vi k(*) th hm s c 2 im cc tr ti 1 1 2 2( ; ), ( ; )A x y B x y . Theo nh ly Viet: 1 2

    1 2

    0x x

    x x m

    + = =

    Theo k A, B nm khc pha vi Oy 1 2 0( 0)x x m m = < >

    Kt lun: Vi m>0 hm s c C, CT v cc im nm v 2 pha vi trc Oy

    Bi 18: Cho hm s 3 23 2= +y x x mx Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc i, cc tiu song song vi ng thng

    : 4 3 0.+ =d x y

    Gii:

    TX: R

    o hm: 2' 3 6y x x m=

    ( )2' 0 3 6 0xy x x m= = ;

    2' 3 3 3 9m m = + = +

    ' 0 3m > > . Nn 3m> th hm s c cc i, cc tiu.

    S dng php chia a thc, ta c ( ) ( ) ( )22 12 2 3 6 . '3 3 3 3 = + + + = +

    x x

    m m xy x x x m r q y

    T suy ra, phng trnh ng thng qua cc i, cc tiu l ( )2

    2 23 3

    = = + +

    x

    m my r x ( )

    ng thng : 4 3d y x= +

    Yu cu tr thnh song song d hay

    22 4

    33 39

    2 33

    + = = =

    mm

    mmm

    (tha mn)

    Vy 3m= l gi tr cn tm.

    Bi 19: Cho hm s 3 2 7 3= + + +y x mx x Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc i, cc tiu vung gc vi ng thng

    : 3 7 0. =d x y

    Gii: TX: R

    o hm: 2' 3 2 7y x mx= + +

    ( )2' 0 3 2 7 0xy x mx= + + = ;

    2' 21m =

    21' 0

    21

    > >

    <

    m

    m. Nn ( ) ( ); 21 21; +m th hm s c cc i, cc tiu.

    S dng php chia a thc, ta c

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 27

    ( ) ( ) ( )2

    214 2 73 3 2 7 . '3 9 9 3 9

    = + + + + + = +

    x x

    m m x my x x mx r q y

    T suy ra, phng trnh ng thng qua cc i, cc tiu l 214 2 7

    33 9 9

    = +

    m my x ( )

    ng thng : 3 7d y x=

    Yu cu tr thnh vung gc d hay 2 214 2 2 3 10

    3. 1 153 9 3 2

    = = =

    m mm (tha mn)

    Vy 3 10

    2= m l gi tr cn tm.

    Bi 20: Cho hm s 3 2 2 23( 1) (2 3 2)= + + +y x m x m m x m m Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc i, cc tiu to vi ng thng

    : 4 20 0+ =d x y gc 450.

    Gii: TX: R

    o hm: ( ) ( )2 2' 3 6 1 2 3 2= + +y x m x m m ; ( ) ( )2 2 2' 9 1 3 2 3 2 3 9 3 = + = +m m m m m 3 5

    2' 0 .3 5

    2

    +> >

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 28

    2' 3 6= y x x ( )' 0 0 = =xy x hoc 2x =

    Suy ra 2 im cc tr ln lt l ( )0;2A v ( )2; 2B Phng trnh ng thng qua hai im cc tr: : 2 2 0d x y+ =

    ng trn ( )( )tm ; 1

    :bn knh 5

    I m mC

    R

    +

    =

    Yu cu:d tip xc( )C hay ( )( ) 2 1 2; 55

    + + = =

    m md d C R

    23 1 5 4

    3

    = = =

    mm

    m (t/m)

    Vy 2m= v 43

    m= l cc gi tr cn tm

    Bi 22: Cho hm s 3 2 2 22( 1) ( 4 1) 2( 1)= + + + +y x m x m m x m Tm m hm s c cc i, cc tiu v ng thng i qua cc i, cc tiu vung gc vi ng thng

    9: 5.

    2= +d y x

    Gii:

    o hm ( ) ( )2 2' 3 4 1 4 1= + + +y x m x m m Hm s c cc i, cc tiu ' 0y = c hai nghim phn bit.

    Hay ( ) ( )2 2 2 2 3' 0 4 1 3 4 1 0 4 1 02 3

    > + > + > + + >

    >

    mm m m m m

    m

    Nn ( ) ( ); 2 3 2 3;m + + th hm s c cc i, cc tiu. S dng php chia a thc, ta c

    ( ) ( ) ( )2 3 2

    2 22 8 2 2 8 10 16 2 2 3 4 1 4 1 . '9 9 3 9

    + + + + + = + + + + + = +

    x x

    m m m m m x my x x m x m m r q yT

    suy ra, PTT qua cc i, cc tiu l ( )

    2 3 22 8 2 2 8 10 16

    9 9

    + + + + += =

    x

    m m m m my r x ( )

    Yu cu tr thnh vung gc d hay 2

    2 09 2 8 2. 1 442 9

    = + + = + = =

    mm mm m

    m (tha mn)

    Vy 0m= v 4m= l cc gi tr cn tm.

    Bi 23: Cho hm s 3 23 3( 6) 1= + + +y x mx m x Tm m im A(3 ; 5) nm trn ng thng i qua cc im cc i, cc tiu.

    Gii:

    o hm: ( )2' 3 6 3 6y x mx m= + + . ( ) ( )2 2' 9 9 6 9 6m m m m = + =

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 29

    3' 0

    2

    m

    m

    > > <

    . Nn ( ) ( ); 2 3;m + th hm s c cc i, cc tiu.

    S dng php chia a thc, ta c

    ( ) ( ) ( ) ( ) ( )2 2 22 2 12 6 1 3 6 3 6 . '3 3 x xx m

    y m m x m m x mx m r q y = + + + + + + + + = +

    T suy ra, PTT qua cc i, cc tiu l ( ) ( )2 22 6 6 1y m m x m m= + + + + ( ) Yu cu tr thnh ( ) i qua A hay ( ) ( )2 2 25 3. 2 2 12 6 1 5 12 37 5m m m m m m= + + + + + + + =

    24

    5 12 32 0 8

    5

    = = =

    mm m

    m

    Kt hp cc iu kin trn, ta c 4m= l gi tr cn tm.

    Bi 24: Cho hm s 3 21

    3 3= + + + my x mx x

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny nm cng pha vi ng thng d : 2x + y = 0.

    Gii:

    o hm: 2' 2 1y x mx= + + .

    Hm s c cc i, cc tiu 2' 0 1 0 1m m > > >

    Nn ( ) ( ); 1 1;m + th hm s c cc i, cc tiu.

    Khi , gi ta ca hai im cc tr ln lt l ( )1 1;x y , ( )2 2;x y .

    Theo vi-t, ta c 1 2

    1 2

    2

    . 1

    x x m

    x x

    + = =

    Yu cu tr thnh ( )( )1 1 2 22 2 0x y x y+ + > ( )1 Mt khc, ta c:

    ( ) ( ) ( )2

    22 2 2 1 . '3 3 3 x x

    m x my x x mx r q y

    = + + + + = +

    Nn PTT qua cc i, cc tiu l 22 2

    3

    my x

    =

    ( )22 2 2 2

    1 1 2 2 1 2

    2 2 2 2 1 11 2 2 0 4 1 0 1 0 2

    3 3 3 3

    m m m mx x x x x x m

    + + > + > +

    Kt hp iu kin ta c 1

    2

    m

    m

    >

    l cc gi tr cn tm

    Bi 25: Cho hm s 3 21

    3= + + +y x x mx m

    Tm m hm s c cc i, cc tiu v khong cch gia hai im ny bng 2 15.

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 30

    Gii:

    o hm: 2 2y x x m= + + . Ta c ' 0 1 0 1m m > > <

    Nn 1m< th hm s c cc i, cc tiu. Gi ta hai im cc tr l ( )1 1;x y v ( )2 2;x y .

    Khi , theo vi-t 1 1

    1 2

    2x x

    x x m

    + = =

    .

    Mt khc, ta c

    ( ) ( ) ( )22 2 2 1 2 . '3 3 3 3 x xm m x

    y x x x m r q y = + + + + + = +

    Nn PTT qua cc i, cc tiu l 2 2 2

    3 3

    m my x

    = +

    Yu cu tng ng ( ) ( ) ( ) ( )2

    2 2 2 2

    1 2 1 2 1 2 1 2

    260 60

    3

    mx x y y x x x x

    + = + =

    ( ) ( )2 2

    2 3 21 2

    2 2 4 8 131 60 . 4 4 60 4 12 21 122 0 2

    3 9

    m m mx x m m m m m

    + + = = + + = =

    Vy 2m= l gi tr cn tm.

    Bi 26: Cho hm s 3 22 3( 1) 6 (1 2 )= + + y x m x m m x Tm m hm s c cc i, cc tiu v cc im ny nm trn ng thng d : 4x + y = 0.

    Gii:

    TX: R

    o hm: ( ) ( )2' 6 6 1 6 1 2y x m x m m= + +

    ( ) ( ) ( ) ( )2 22' 9 1 36 1 2 9 9 6 1 9 3m m m m m m = = + = . 1' 03

    > m

    Nn 1

    3m th hm s c cc i, cc tiu.

    S dng php chia a thc, ta c:

    ( ) ( ) ( ) ( ) ( )2 3 213 1 4 6 2 6 6 1 6 1 2 . '

    3 6 x xx m

    y m x m m m x m x m m r q y = + + + + + + = +

    T suy ra, PTT qua cc i, cc tiu l ( ) ( )2 33 1 4 6 2xy r m x m m m= = + +

    ng nht vi d c ( )2

    3

    11;

    3 1 4 3 114 6 2 0 0; 1;2

    = = = = + = = = =

    m mm

    mm m m m m m

    (tha mn)

    Vy 1m= l gi tr cn tm.

    Bi 27: Cho hm s 3 21

    2 33

    = +y x x x

    Gi A, B l hai im cc tr ca hm s. Tm im M trn Ox sao cho tam gic ABM c din tch bng 2.

    Gii:

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 31

    TX: R

    o hm: 2' 4 3y x x= + . ' 0 1y x= = hoc 3x = .

    T suy ra hai im cc tr ca hm s: 4

    1;3

    A

    v ( )3;0B

    ( )2

    2 4 2 133 1 0

    3 3AB

    = + =

    . ng thng : 2 3 6 0AB x y+ = .

    Gi ( );0M m l im cn tm.

    Yu cu: ( ) ( ) 02 61 132 . ; 2 . 2 3 362 3 13

    mmdt ABM AB d M AB m

    m

    = = = = = =

    Vy ( )0;0M v ( )6;0M l cc im cn tm. Ch : Cng thc chia nhanh a thc bc 3:

    Vi a thc ( ) ( ) ( )3 2

    . '= + + + = +x x xP ax bx cx d r q P vi 0a

    Th lun c ( )

    ( )

    22 2

    3 9 9

    3 9

    = + =

    x

    x

    c b bcr x d

    a a

    x bq

    a

    DNG 2. CC TR CA HM A THC BC BN TRNG PHNG

    Xt hm s ( )4 2 3 2 20

    4 2 2 2 0

    2

    xy ax bx c y ax bx x ax b b

    xa

    == + + = + = + = =

    DNG 1. TM IU KIN V S CC TR CA HM S

    Hm s c mt cc tr khi y ch i du mt ln, tc l 02

    ba

    Hm s c mt cc tr khi y ch i du ba ln, tc l y = 0 c ba nghim phn bit 02

    >ba

    V d 1: Cho hm s = + 4 22 3 1y x mx m Tm m a) hm s c 1 cc tr. b) hm s c 3 cc tr.

    Hng dn gii :

    Ta c ( )3 2 20

    4 4 4 0=

    = = = =

    xy x mx x x m y

    x m

    a) Hm s c mt cc tr khi m 0. b) Hm s c ba cc tr khi m > 0.

    V d 2: Cho hm s ( )= + + 4 21 3 3 5y m x mx m Bin lun theo m s cc tr ca hm s cho.

    Hng dn gii :

    Ta c ( ) ( )3 2

    2

    04 1 6 2 ( 1) 3 0

    ( 1) 3 , 1

    = = + = + = +

    xy m x mx x m x m y

    m x m

    TH1 : 1 6 ; 0 0= = = =m y x y x Trong trng hp ny hm s c mt cc tr, v l im cc tiu.

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 32

    TH2 : ( ) 2 31, 11

    =+m

    m xm

    + Hm s c mt cc tr khi 3

    0 1 01

    < +m

    mm

    + Hm s c ba cc tr khi 03

    011

    >> < +

    mm

    mm

    Kt lun : Hm s c mt cc tr khi 1 0 m

    Hm s c ba cc tr khi 0

    1

    > <

    m

    m

    BI TP LUYN TP: Bin lun theo m s cc tr ca cc hm s sau :

    a) 4 22 (2 1) 3.= + + +y x m x m

    b) 4 2(1 ) (3 1) 2 5.= + + +y m x m x m

    c) 2 4 2 3(3 2) 1.= + y m x mx m

    DNG 2. TNH CHT CC TR CA HM S

    TH1: Hm s c ba im cc tr A, B, C.

    + Tm iu kin tn ti ba im cc tr : ( )0 *2

    >ba

    + Vi iu kin (*) ta c 2

    3

    0

    02

    2

    = = = = = = =

    A A

    B B

    C C

    x x y

    by x x y

    a

    bx x y

    a

    , t ( )0; ; ; ; ;2 2

    A B C

    b bA y B y C y

    a a

    Do hm chn vi x nn cc im B, C c yB = yC. Nhn xt : A Oy, B ; C i xng nhau qua Oy nn tam gic ABC lun l tam gic cn ti A. Ta xt mt s tnh cht c bn thng gp ca hm s :

    Tnh cht 1: 3 im cc tr to thnh mt tam gic vung cn. Do tam gic ABC cn ti A nn ch c th vung cn ti nh A.

    Khi o ta c iu kin ( ). 0, 1= AB AC

    vi ; ; ;2 2

    = =

    B A C A

    b bAB y y AC y y

    a a

    T ( ) ( )21 . 0 02

    = + =

    B A

    bAB AC y y

    a

    Gi tr m tm c kt hp vi iu kin tn ti (*) cho ta kt qu cui cng ca bi ton. Ngoi ra ta cng c th dng iu kin Pitago cho tam gic cn

    ABC : 2 2 2 2 22+ = =AB AC BC AB BC

    Tnh cht 2: 3 im cc tr to thnh mt tam gic u.

    Tam gic ABC u khi ( )2 2, 2= =AB BC AB BC

    vi ; ; 2 ;02 2

    = =

    B A

    b bAB y y BC

    a a

    T ( ) ( )2 222

    + =B Ab b

    y ya a

    Gi tr m tm c kt hp vi iu kin tn ti (*) cho ta kt qu cui cng ca bi ton.

    Tnh cht 3: 3 im cc tr to thnh mt tam gic c mt gc bng 1200

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 33

    Tam gic ABC cn ti A nn 0120=BAC . Gi H l trung im ca ( )0; BBC H y

    Ta c ( )0 2 2cos cos60 2 4 , 3= = = =AH AHHAB AB AH AB AHAB AB

    vi ( ); ; 0;2

    = =

    B A B A

    bAB y y AH y y

    a, t ( ) ( ) ( )2 23 4

    2

    + = B A B Ab

    y y y ya

    Gi tr m tm c kt hp vi iu kin tn ti (*) cho ta kt qu cui cng ca bi ton.

    Tnh cht 4: 3 im cc tr to thnh mt tam gic c din tch S = So cho trc

    Gi H l trung im ca ( )0; BBC H y . Khi ( )2 2 21

    . 2 . 4 . , 42

    = = =ABC o oS AH BC S AH BC S AH BC

    vi ( )2 ;0 ; 0;2

    = =

    B A

    bBC AH y y

    a, t ( ) ( )223 4 .4

    2

    =

    o B A

    bS y y

    a

    Gi tr m tm c kt hp vi iu kin tn ti (*) cho ta kt qu cui cng ca bi ton.

    Tnh cht 5: 3 im cc tr to thnh mt tam gic c bn knh ng trn ngoi ti p R cho trc

    S dng cng thc din tch tam gic 2. .

    14 4 24. .2

    = = = =abc abc AB AC BC ABS R R RR S AHAH BC

    Gii phng trnh trn ta c gi tr ca m, i chiu vi (*) cho ta kt lun cui cng.

    Tnh cht 6: 3 im cc tr to thnh mt tam gic c trng tm G(0 ; ) cho trc

    Ta c iu kin trong trng hp ny l 2 33

    + += + =A B C A B

    y y yy y

    V d 1: (H khi B - 2011) Cho hm s = + +4 22( 1)y x m x m, vi m l tham s. Tm m th hm s cho c ba im cc tr A, B, C sao cho OA = BC, vi O l gc ta , A l im cc tr thuc trc tung, B v C l hai im cc tr cn li.

    Hng dn gii :

    Ta c 3 22

    04 4( 1) 4 ( 1) 0

    1

    = = + = + = = +

    xy x m x x x m y

    x m

    Hm s c ba im cc tr khi phng trnh y = 0 c ba nghim phn bit ( )1 0 1, * + > > m m

    Vi m > 1 th 1 1

    22 2

    23 3

    0

    0 1 ( 1)

    1 ( 1)

    = =

    = = + = + + = + = + +

    x y m

    y x m y m m

    x m y m m

    Theo bi ta c ta cc im cc tr l ( ) ( ) ( )2 20; , 1; 1 , 1; 1+ + A m B m m m C m m m T ( )2 2 2 2 2 2 24 1 4 4 0

    2 2 2

    = += = = + =

    =

    mOA BC OA BC m m m m

    m

    Kt hp vi iu kin (*) ta c 2 2 2= m l cc gi tr cn tm. V d 2: (D b khi B - 2003) Cho hm s = +4 2 22 1y x m x , vi m l tham s. Tm m th hm s cho c ba im cc tr l ba nh ca mt tam gic vung cn.

    Hng dn gii :

    Ta c 3 2 2 22 2

    04 4 4 0

    = = = = =

    xy x m x x x m y

    x m

    Hm s c ba im cc tr khi phng trnh y = 0 c ba nghim phn bit ( )2 0 0, * > m m

    Vi m 0 th ( ) ( ) ( )1 1

    4 4 42 2

    43 3

    0 1

    0 1 0;1 , ;1 , ;1

    1

    = = = = = = =

    x y

    y x m y m A B m m C m m

    x m y m

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 34

    Ta nhn thy tam gic ABC lun cn ti A. ABC vung cn th phi vung cn ti A.

    T suy ra ( ) ( )4 4 2 8 2 6 0. 0 ; . ; 0 0 ( 1) 01

    = = = + = = =

    mAB AC AB AC m m m m m m m m

    m

    Kt hp vi iu kin (*) ta c 1= m l cc gi tr cn tm. V d 3: Cho hm s = + 4 22 1y x mx m , vi m l tham s. Tm m hm s c ba im cc tr ng thi cc im cc tr ca th to thnh mt tam gic a) c din tch bng 4 2 . b) u. c) c mt gc bng 1200

    Hng dn gii :

    Ta c ( )3 2 20

    4 4 4 0=

    = + = + = =

    xy x mx x x m y

    x m

    Hm s c ba im cc tr khi phng trnh y = 0 c ba nghim phn bit, tc l m < 0, (*) Vi m < 0 th

    ( ) ( ) ( )2 2 22

    0 1

    0 1 0; 1 , ; 1 , ; 1

    1

    = = = = = = =

    x y m

    y x m y m m A m B m m m C m m m

    x m y m m

    Ta nhn thy A thuc Oy, B ; C i xng qua Oy nn tam gic ABC cn ti A.

    a) Gi H l trung im ca ( )20; 1 BC H m m Khi , ( )2 21 . 4 2 . 8 2 . 128, 1

    2= = = =ABCS AH BC AH BC AH BC

    Ta c ( ) ( )22 ;0 ; 0; ,= = BC m AH m t ( ) 4 51 4 . 128 32 2 = = = m m m m i chiu vi iu kin (*) ta thy m = 2 l gi tr cn tm. b) Tam gic ABC u khi ( )2 2, 2= =AB BC AB BC

    Ta c ( ) ( )2; , 2 ;0 ,= = AB m m BC m t ( ) 4 4 30

    2 4 33

    = + = =

    =

    mm m m m m

    m

    i chiu vi iu kin (*) ta c 3 3= m l gi tr cn tm. c) Tam gic ABC cn ti A nn c mt gc bng 1200 th 0120=BAC Gi H l trung im ca ( )20; 1 BC H m m Trong tam gic vung HAB c

    ( )0 2 23sin sin 60 3 2 3 , 32

    = = = = = =BH BHHAB AB BH BC AB BCAB AB

    Ta c ( ) ( )2; , 2 ;0 ,= = AB m m BC m khi ( ) ( )43

    0

    3 3 4 1

    3

    = + = =

    m

    m m mm

    i chiu vi iu kin (*) ta c 3

    1

    3= m l gi tr cn tm.

    V d 4: Cho hm s = + 4 22 1y x mx m , vi m l tham s. Tm m hm s c ba im cc tr ng thi cc im cc tr ca th to thnh mt tam gic c bn knh ng trn ngoi tip bng 2.

    Hng dn gii :

    Ta c ( )3 2 20

    4 4 4 0=

    = = = =

    xy x mx x x m y

    x m

    Hm s c ba im cc tr khi phng trnh y = 0 c ba nghim phn bit, tc l m > 0, (*)

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 35

    Vi m > 0 th

    ( ) ( ) ( )2 2 22

    0 1

    0 1 0; 1 , ; 1 , ; 1

    1

    = = = = = + + + = = +

    x y m

    y x m y m m A m B m m m C m m m

    x m y m m

    Ta nhn thy A thuc Oy, B ; C i xng qua Oy nn tam gic ABC cn ti A.

    Gi H l trung im ca ( )20; 1 + BC H m m Din tch tam gic ABC : ( )

    2. . ., 1

    2 4 2= = =ABC

    AH BC AB BC AC ABS R

    R AH

    Ta c ( ) ( )2 4

    2 2

    2; ; 0;

    = += = =

    AB m mAB m m AH m

    AH m

    Khi , ( ) ( )( )4

    3 22

    1

    1 2 2 1 0 1 1 0 1 5

    2

    =+ = + = + = =

    mm m

    m m m m mm m

    i chiu vi iu kin (*) ta c 5 1

    1;2

    = =m m l cc gi tr tha mn yu cu bi ton

    BI TP LUYN TP: Bi 1: Cho hm s 4 24 2 1= + +y x mx m , vi m l tham s. Tm m hm s c ba im cc tr ng thi cc im cc tr ca th to thnh mt tam gic

    a) c din tch bng 3 2.

    b) c trng tm l 2

    0; .3

    G

    c) c bn knh ng trn ngoi tip bng 1. Bi 2: Tm m hm s 4 2 22 1= +y x m x c ba im cc tr A, B, C sao cho a) tam gic ABC u. b) 2 ,=OA BC trong O l gc ta , A l im cc tr thuc Oy, B ; C l hai im cc tr cn li. Bi 3: Tm m hm s ( )4 2 22 2 5 5= + + +y x m x m m c ba im cc tr v l ba nh ca mt tam gic vung cn. /s : m = 1. Bi 4: Tm m hm s 4 2 22= + + +y x mx m m c ba im cc tr ng thi cc im cc tr ca th to thnh mt tam gic c mt gc bng 1200.

    /s : .= 3

    1

    3m

    Bi 5: Cho hm s 4 2 42 2= + +y x mx m m c th (Cm) . Vi nhng gi tr no ca m th th (Cm) c ba im cc tr, ng thi ba im cc tr lp thnh mt tam gic c din tch bng 4.

    /s : .= 5 16m Bi 6: Cho hm s 4 2 22 1= +y x m x (1) Tm m th hm s (1) c ba im cc tr A, B, C v din tch ca tam gic ABC bng 32. Bi 7: Cho hm s 4 22 1= + y x mx m c th (Cm) . Vi nhng gi tr no ca m th th (Cm) c ba im cc tr, ng thi ba im cc tr lp thnh mt tam gic c bn knh ng trn ngoi tip bng 1 .

    /s : ; .= = 5 11

    2m m

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 36

    DNG 1. TIP TUYN TI MT IM THUC TH HM S

    Cng thc : Phng trnh tip tuyn ti im ( ) ( ) ( ); :o oM x y C y f x = l ( ) ( ) ( ) ( ) ( )o oo o o ox xy y x x y y y x x f x = + = + Cc lu :

    + Nu cho xo th tm yo = f(xo). + Nu cho yo th tm xo bng cch gii phng trnh f(x) = yo.

    + Tnh y = f(x). Suy ra y(xo) = f(xo). + Phng trnh tip tuyn l: y = f(xo).(x xo) + yo. Cc v d in hnh:

    V d 1. Cho hm s y = x3 3x2 + 2. Vit phng trnh ti p tuyn trong cc trng hp sau: a) tip tuyn ti giao im ca th v trc Ox. b) tip tuyn ti giao im ca th v trc Oy. c) tip tuyn ti im c honh x = 2. d) tip tuyn ti im c tung y = 2.

    Hng dn gii : a) Phng trnh honh giao im ca th v trc Ox :

    ( )( )3 2 2 13 2 0 1 2 2 01 3

    xx x x x x

    x

    = + = =

    =

    Ta c 23 6 .y x x = Vi ( ) ( )1; 0 1 3 6 3 : 3 1 3 3.x y y y x y x= = = = = = + Vi ( ) ( ) ( ) ( )21 3; 0 1 3 3 1 3 6 1 3 3 4 2 3 6 6 3 6x y y= + = + = + + = + =

    ( ): 6 1 3 6 6 6 3.y x y x = = Vi ( ) ( ) ( ) ( )21 3; 0 1 3 3 1 3 6 1 3 3 4 2 3 6 6 3 6x y y= = = = + =

    ( ): 6 1 3 6 6 6 3.y x y x = + = + b) Phng trnh honh giao im ca th v trc Oy :

    3 2 03 2

    20

    xy x x

    yx

    = = + ==

    Ta c ( )23 6 2 12 12 0y x x y = = = T ta c phng trnh tip tuyn l ( ): 0. 2 0 0.y x y = + = c) Thay x = 2 vo hm s ta c y = 2. Ta c ( )23 6 2 12 12 24y x x y = = + = T ta c phng trnh tip tuyn l ( ): 24 2 2 24 46.y x y x = + = +

    d) Vi y = 2 ta c ( )( )3 2 3 2 2 13 2 2 3 4 0 1 4 4 02

    xx x x x x x x

    x

    = + = + = + + = =

    Ta c ( )( )

    22 12 12 24

    3 61 3 6 9

    yy x x

    y

    = + = =

    = + =

    T ta c phng trnh tip tuyn l ( )

    ( )1

    2

    : 24 2 2 24 46.

    : 9 1 2 9 7.

    y x y x

    y x y x

    = + = +

    = + = +

    BI TP LUYN TP: Bi 1: Vit phng trnh tip tuyn ca (C) ti im c ch ra:

    Bi 2:

    TIP TUYN CA TH HM S

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 37

    a) ( ) 3 2: 3 7 1C y x x x= + ti A(0; 1). b) ( ) 4 2: 2 1C y x x= + ti B(1; 0).

    c) ( ) 3 4:2 3

    xC y

    x

    +=

    ti C(1; 7). d) ( ) 3( 2):1

    xC y

    x

    =

    ti im B c yB = 4

    e) ( ) 1:2

    xC y

    x

    +=

    ti cc giao im ca (C) vi trc honh, trc tung.

    f) ( ) 3: 3 1C y x x= + ti im un ca (C).

    g) ( ) 4 21 9: 24 4

    C y x x= ti cc giao im ca (C) vi trc honh.

    Bi 2: Cho hm s 1

    .1

    =+

    xy

    x

    Vit phng trnh tip tuyn trong cc trng hp sau: a) tip tuyn ti giao im ca th v trc Ox. b) tip tuyn ti giao im ca th v trc Oy. c) tip tuyn ti im c honh x = 2. d) tip tuyn ti im c tung y = 3. e) chng minh rng mi tip tuyn ca th to vi hai tim cn mt tam gic c din tch khng i.

    DNG 2. TIP TUYN BIT H S GC K

    1) Mt s kin thc c bn v h s gc k ca mt ng thng d :

    H s gc ca mt ng thng l tang (tan) ca gc hp bi ng thng v chiu dng trc Ox. K hiu k = tan. Nu ng thng d hp vi trc Ox (khng ni r chiu dng ca trc Ox) th k = tan. ng thng d i qua hai im M, N th h s gc

    ca ng d c tnh bi

    =

    M Nd

    M N

    y yk

    x x

    ng thng d i qua im M(x1 ; y1) v c h s gc k th c phng trnh ( )1 1: .= +d y k x x y Trong trng hp tng qut, ng thng d c h s gc k th lun vit dng d: y = kx + m.

    Cho hai ng thng 1 1 1

    2 2 2

    :

    :

    d y k x m

    d y k x m

    = + = +

    + d1 v d2 song song vi nhau th c cng h s gc : 1 2

    1 2

    d dk k

    m m

    =

    + d1 v d2 vung gc vi nhau th c tch h s gc bng 1 : 1 2 2

    1

    1. 1 .= = d d d

    d

    k k kk

    o hm ti mt im xo thuc th hm s y = f(x) chnh l h s gc ca tip tuyn vi th ti im . Tc l ( ).=tt ok y x V d 1: Xc nh h s gc k ca cc ng cho di y ?

    a) 2 1 2

    2 3 1 0 3 2 1 .3 3 3

    + = = + = + = x y y x y x k

    b) 1 3 1

    5 3 0 5 3 .5 5 5

    + + = = = =x y y x y x k

    c) 2 3 0 2 3 2.+ + = = =x y y x k

    V d 2: Cho hm s = + +3 23 3.y x x x Mt ng thng d i qua A(2 ; 1) v c h s gc k. Tm k ng thng d v th hm s cho a) ct nhau ti duy nht mt im. b) ct nhau ti ba im phn bit. c) ct nhau ti ba im phn bit c honh dng.

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 38

    Hng dn gii : ng thng d qua A(2 ; 1) v c h s gc k nn c dng d : y = k(x 2) + 1. Phng trnh honh giao im ca hai th : 3 2 3 23 3 ( 2) 1 3 2 ( 2) + + = + + + = x x x k x x x x k x

    22

    2( 2)( 1) ( 2)

    ( ) 1 0, (1)

    = = = =

    xx x x k x

    g x x x k

    a) Hai th ct nhau ti duy nht mt im khi (1) v nghim 5

    0 1 4(1 ) 0 .4

    < + + < < k k

    Vy vi 4

    5< k th hai th cho ct nhau ti duy nht mt im.

    b) Hai th ct nhau ti ba im phn bit khi (1) c hai nghim phn bit v khc 2.

    iu xy ra khi5

    0 1 4(1 ) 04

    (2) 0 (2) 1 01

    > + + > > =

    k k

    g g kk

    Vy vi 4

    51

    >

    k

    k th hai th cho ct nhau ti ba im phn bit.

    c) Do nghim x = 2 > 0 nn ba giao im c honh dng th (1) phi c hai nghim dng phn bit v khc 2.

    Gi hai nghim l x1 ; x2. Khi ta c 1 2

    1 2

    0 1 01

    0 1 0

    + > > < > >

    x xk

    x x k

    Kt hp vi diu kin tn ti ba giao im cu b ta dc 4

    15

    < < k l gi tr cn tim.

    V d 3: Cho hm s = + +3 22 3 1.y x mx mx a) Tm m tip tuyn vi th ti im un song song vi ng thng : 4x + y + 1= 0. b) Tm m tip tuyn vi th ti im x = 2 vung gc vi ng thng : 2x + 3y + 2= 0.

    Hng dn gii :

    a) Ta c

    2

    3 26 6

    2 3 112 6 0

    2

    = += + +

    = = =

    y x mx my x mx mx m

    y x m y x

    Tip tuyn ti im un c h s gc l 2 23

    6. 6 .2 4 2 2

    = = + = +

    u

    m m m mk y m m m

    ng thng c h s gc xc nh bi : 4 1 0 4 1 4. + + = = = x y y x k

    Tip tuyn ti im un song song vi nn 2

    22

    34 3 2 8 0 4

    23

    == + = = =

    u

    mm

    k k m m mm

    Vy, vi 4

    2;3

    = = m m th tip tuyn ti im un ca th song song vi ng thng .

    b) Tip tuyn ti x = 2 c h s gc l ( )2 24 12 13 24= = + + = +ttk y m m m

    ng thng c h s gc xc nh bi 2 2 2: 2 3 2 0 3 2 2 .3 3 3

    + + = = = = x y y x y x k

    Tip tuyn ti im x = 2 vung gc vi nn ( )2 45. 1 13 24 1 26 48 33 26

    = + = + = = ttk k m m m

    Vy, vi 45

    26= m th tip tuyn ti x = 2 vung gc vi .

    V d 4: Cho hm s +=

    1,

    2x

    yx

    c th l (C). Gi I l giao im ca hai tim cn ca th (C).

    Tm im M trn th sao cho tip tuyn vi th ti M vung gc vi ng thng IM . Hng dn gii :

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 39

    Ta c 2

    1 2 3 3 31

    2 2 2 ( 2)

    + + = = = + =

    x xy y

    x x x x

    Gi ( ) ( ) 3 3; 1 ;1 .2 2

    = + +

    o o o oo o

    M x y C y M xx x

    Ta c 21

    lim21

    lim 12

    + = + =

    x

    x

    x

    xx

    x

    , t ng x = 2 l tim cn ng v y = 1 l tim cn ngang.

    im I l giao ca hai tim cn nn I(2 ; 1).

    Tip tuyn ti M c h s gc l ( ) 23

    ( 2)= =

    tt o ok y x

    x

    ng thng IM c h s gc 2

    31 1

    2 3

    2 ( 2)

    + = = =

    oI M

    IMI M o o

    xy yk

    x x x x

    Tip tuyn ti M vung gc vi ng IM khi 2 2

    3 3. 1 . 1

    ( 2) ( 2)= =

    tt IM o ok k

    x x

    2 2 3 2 3( 2) 32 3 2 3

    = = + =

    = =

    o oo

    o o

    x xx

    x x

    + Vi ( )3 32 3 1 1 1 3 2 3;1 32 3

    = + = + = + = + + +o o o

    x y Mx

    + Vi ( )3 32 3 1 1 1 3 2 3;1 32 3

    = = + = + = o o o

    x y Mx

    Vy c hai im M tha mn yu cu bi ton.

    V d 5: Cho hm s ( )=+

    2 1, .

    1x

    y Cx

    Tm im M thuc th (C) tip tuyn ca (C) ti M vi ng thng i qua M v giao im hai ng tim cn c tch h s gc bng 9.

    Hng dn gii :

    Ta c ( )2

    3.

    1 =

    +y

    x Gi ( )2 1;

    1

    + a

    M a Ca

    Tip tuyn vi (C) ti M c h s gc: ( )2

    3( ) .

    1= =

    +ttk y a

    aGiao im hai ng tim cn I(1; 2).

    ng thng IM c h s gc l ( )2

    3.

    1

    = = +

    M IIM

    M I

    y yk

    x x a

    Theo bi ta c ( ) ( )

    ( )42 203 3

    . 9 . 9 1 121 1

    == = + = = + + tt IM

    ak k a

    aa a

    Vy c 2 im M tha mn bi l M(0; 3), M(2; 5).

    V d 6: Cho hm s = + 3 22 3.y x x Mt ng thng d i qua M(1 ; 2) v c h s gc k. a) Tm k ng thng d v th hm s cho ct nhau ti ba im phn bit M(1 ; 2) ; A v B. b) Tim k tip tuyn ca th ti hai im A, B vung gc vi nhau.

    Hng dn gii : a) ng thng d qua M(1 ; 2) v c h s gc k nn c dng d : y = k(x 1) 2. Phng trnh honh giao im ca hai th : 3 2 3 22 3 ( 1) 2 2 1 ( 1) + = + = x x k x x x k x

    22 2

    1( 1)( 1) ( 1)

    1 ( ) 1 0, (1)

    = + + = + + = = + =

    xx x x k x

    x x k g x x x k

    Hai th ct nhau ti ba im phn bit khi (1) c hai nghim phn bit v khc 1.

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 40

    Ta c iu kin5

    0 1 4( 1) 04

    (1) 0 (1) 1 01

    > >

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 41

    Khi xN ; xP l cc nghim ca phng trnh 2 12 0

    2+ = = =

    N P

    N P

    x xx x m

    x x m

    H s gc ca tip tuyn ti N, P ln lt l k1 v k2 tha mn 2

    12

    2

    3 33 3

    = =

    N

    P

    k xk x

    Tip tuyn ca (C) ti N v P vung gc vi nhau khi 21 2

    3 2 2

    3. 1 9 18 1 03 2 2

    3

    +== + + =

    =

    mk k m m

    m

    i chiu vi iu kin ta c 3 2 2

    3m

    = l cc gi tr cn tm.

    V d 9: Cho hm s = +3 2 3 4y x x c th l (C) v ng thng d i qua A(2; 0) c h s gc k. Xc nh k d ct (C) ti ba im phn bit A, M, N sao cho tip tuyn ca (C) ti M v N vung gc vi nhau.

    Hng dn gii : Phng trnh ng thng (d): y = k(x 2). Phng trnh honh giao im ca (C) v d: 3 2 23 4 ( 2) ( 2)( 2 ) 0x x k x x x x k + = =

    ( )22

    ( ) 2 0, 1Ax x

    g x x x k= = = =

    d ct (C) ti 3 im phn bit A, M, N th (1) phi c 2 nghim phn bit, khc 2 0 9

    0(2) 0 4

    kf

    > <

    (*)

    Theo nh l Viet ta c: 1

    2M N

    M N

    x x

    x x k

    + = =

    Cc tip tuyn ti M v N vung gc vi nhau khi ( ) ( ). 1 . 1M NM N x xk k y y = =

    2 2 2 3 2 2(3 6 )(3 6 ) 1 9 18 1 03M M N N

    x x x x k k k = + + = =

    i chiu vi iu kin (*) ta c 3 2 2

    3m

    = l cc gi tr cn tm.

    BI TP LUYN TP: Bi 1. Cho hm s 3 2( 2) 3.= + +y x m x mx a) Tm m tip tuyn vi th ti im c honh x = 1 song song vi ng (d): y = 2x 1. b) Tm m tip tuyn vi th ti im c honh x = 0 vung gc vi ng (d): 4x 3y = 0. Bi 2. th hm s y = x4 + 2mx2 2m + 1 Tm m cc tip tuyn vi th ti A(1; 0), B(1; 0) vung gc vi nhau.

    Bi 3. Cho hm s 3 23 2,y x x x= + + + c th l (C) v mt ng thng d i qua A(1; 3) c h s gc k. a) Tm k ng thng d ct (C) ti ba im phn bit cng c honh m. b) Tm k d ct (C) ti ba im phn bit A, B, C sao cho tip tuyn vi (C) ti hai im B, C vung gc vi nhau.

    Bi 4. Cho hm s y = x4 + mx2 m 1. Tm m tip tuyn vi th ti A song song vi ng thng (d): y = 2x, vi A l im c nh c honh dng ca th hm s.

    Bi 5. Cho hm s ( )3 1

    .+

    =+

    m x my

    x m

    Tm m tip tuyn ti giao im ca th hm s vi trc Ox song song vi ng thng (d): y = x 5.

    Bi 6. Cho hm s 2

    ,1

    =x

    yx

    c th l (C). Gi I l giao im ca hai tim cn ca th (C).

    Tm im M trn th sao cho tip tuyn vi th ti M vung gc vi ng thng IM.

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 42

    Bi 7. Cho hm s 2 1

    ,1

    =

    xy

    x c th l (C). Gi I l giao im hai tim cn ca (C). Tm im M thuc (C)

    sao cho tip tuyn ca (C) ti M vung gc vi ng thng IM.

    /s: M(0; 1) v M(2; 3).

    2) Cch vit phng trnh tip tuyn ca th khi bit h bit h s gc k hoc tnh song song, vung gc ca tip tuyn:

    Gi M(xo; yo) l ta tip im ca tip tuyn v th (C). Theo ngha hnh hc ca o hm th ta c ( ).= ok y x Gii phng trnh trn ta c nghim xo, thay vo hm tm tung yo Vi cc cp ta (xo; yo) tm c ta c phng trnh tip tuyn cn tm l ( ) .= +o oy k x x y V d: Cho hm s y = x3 3x + 7, c th l (C).

    a) Vit phng trnh ti p tuyn vi (C) bit tip tuyn ny song song vi ng thng (d): y = 6x 1

    b) Vit phng trnh ti p tuyn vi (C) bit tip tuyn vung gc vi = +1( ) : 2.9

    d y x

    Hng dn gii : Ta c y = 3x2 3. Gi M(xo; yo) l ta tip im ca tip tuyn v th (C), h s gc ca tip tuyn ti M l

    ( ) 23 3.= = tt o ok y x x a) Tip tuyn song song vi 2: 6 1 3 3 6 3.= = = = tt d o od y x k k x x

    Vi ( )3 7 : 6 3 7 6 7 6 3.= = = + = + o ox y pttt y x y x Vi ( )3 7 : 6 3 7 6 7 6 3.= = = + + = + +o ox y pttt y x y x Vy c hai tip tuyn tha mn yu cu bi l 6 7 6 3.= + y x

    b) Tip tuyn vung gc vi 21

    : 2 . 1 9 3 3 9 2.9

    = + = = = = tt d tt o od y x k k k x x

    Vi ( )2 9 : 9 2 9 9 9.= = = + = o ox y pttt y x y x Vi ( )2 5 : 9 2 5 9 23.= = = + + = +o ox y pttt y x y x Vy c hai tip tuyn tha mn yu cu bi l 9 9; 9 23.= = +y x y x

    BI TP LUYN TP: Bi 1. Cho hm s y = x3 3x2 + 2 Vit phng trnh tip tuyn vi th bit tip tuyn vung gc vi ng (d): 5y 3x + 4 = 0.

    Bi 2. Cho hm s 4 21

    2 .4

    = +y x x

    a) Vit phng trnh tip tuyn ti giao im ca th v trc Ox. b) Vit phng trnh tip tuyn ca th bit tip tuyn song song ng thng y = 15x+ 2012.

    Bi 3. Cho hm s 2 1

    .2

    =+

    xy

    x

    a) Vit phng trnh tip tuyn ti giao im ca th v trc Ox. b) Vit phng trnh tip tuyn ti giao im ca th v trc Oy. c) Vit phng trnh tip tuyn bit tip tuyn song song vi ng thng (d): y = 5x 1. d) Vit phng trnh tip tuyn bit tip tuyn vung gc vi ng thng (d): x + 20y 3 = 0.

    DNG 3. TIP TUYN I QUA MT IM N TH HM S

    Cho hm s y = f(x) c th l (C). im A(xA ; yA) khng thuc th. Vit vit cc phng trnh tip tuyn k t A n th ta thc hin nh sau : + Gi d l ng thng i qua A v c h s gc k ( ): = +A Ad y k x x y

    + ng thng d l tip tuyn ca th (C) khi h sau c nghim : ( ) ( )

    ( )( ) , 1

    ( ), 2

    = + =

    A Af x k x x y

    k f x

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 43

    + Ta gii h phng trnh trn bng cch th (2) ln (1). Gii (1) c x ri thay li vo (2) tm k, t ta c phng trnh dng d chnh l tip tuyn cn tm.

    V d 1. Vit phng trnh ti p tuyn trong cc trng hp sau:

    a) Bit ti p tuyn i qua

    2; 1

    3A n th hm s y = x3 3x + 1

    b) K t A(0; 4) n th hm s ( )= 222 .y x Hng dn gii :

    a) Gi d l ng thng qua 2

    ; 13

    A v c h s gc k 2

    : 1.3

    =

    d y k x

    d l tip tuyn ca th hm s y = x3 3x + 1 th h sau c nghim: ( )

    ( )

    3

    2

    23 1 1, 1

    3

    3 3, 2

    + =

    =

    x x k x

    k x

    Th (2) ln (1) ta c ( )3 2 3 2 023 1 3 3 1 2 2 013

    = + = = =

    xx x x x x x

    x

    Vi 2

    0 3 : 3 1 3 13

    = = = = +

    x k d y x y x

    Vi 1 0 : 1.= = = x k d y b) Gi d l ng thng qua A(0; 4) v c h s gc k : 4. = +d y kx

    d l tip tuyn ca th hm s ( )22 4 22 4 4= = +y x x x th h sau c nghim: ( )

    ( )

    4 2

    3

    4 4 4, 1

    4 8 , 2

    + = +

    =

    x x kx

    k x x

    Ta c ( ) 4 2 30

    1 44

    = = =

    xx x kx

    k x x

    Vi ( )0, 2 0 : 4= = =x k d y

    Vi 3

    3 3 3 323

    04

    4 4 4 8 3 4 0 4 24 8

    3 3

    = = = = = = = =

    xk x x

    k x x x x x x x xx xk x x

    + Nu x = 0 th ta c d : y = 4.

    + Nu 2 8 8 16 16

    : 4.3 3 3 3 3 3 3 3

    = = = = +x k d y x

    + Nu 2 8 8 16 16

    : 4.3 3 3 3 3 3 3 3

    = = + = = +x k d y x

    V d 2. Vit phng trnh ti p tuyn k t im ( )1; 2A n th hm s +=2

    .2 1x

    yx

    Hng dn gii : Gi d l ng thng qua A(1; 2) v c h s gc k : ( 1) 2. = d y k x

    d l tip tuyn ca th hm s2

    2 1

    +=

    xy

    x th h sau c nghim:

    ( )

    ( )( )2

    2( 1) 2, 1

    2 15

    , 22 1

    + = =

    xk x

    x

    kx

    Thay (2) ln (1) ta c ( )

    ( )( ) ( ) ( )222 5

    ( 1) 2 2 2 1 5 1 2 2 1 02 1 2 1

    + = + + + =

    xx x x x x

    x x

    2 110 5 02

    = = x x

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 44

    Vi ( )

    ( )21 5 5 5

    : 1 22 2 2 3 2 2 32 1

    = = = =

    x k d y x

    Vi ( )

    ( )21 5 5 5

    : 1 22 3 2 2 3 2 22 1

    = = = = + +

    x k d y x

    Nhn xt : Ngoi cch gii trn, ta cn c th thc hin bin i h (1), (2) mt cch linh hot hn nh sau :

    ( ) ( )( )

    ( )

    ( )( )

    ( )22

    1 52 1

    2 2 2 1 2 1 5 1 52 1 2 21 , 2 . 2 1 22 2 2 1 22 2 15

    2 1

    += + = =

    x k kx kx x

    x xk

    x

    1 5 1 5 1 5 5 1 5. . 2

    2 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 2 1 10

    + = = =

    k k k

    x x x x

    Khi ( )2 2

    21 52 5. 5. 30 25 0 15 10 22 1 10

    = = + + = = k

    k k k k kx

    T ta c cc tip tuyn cn tm l ( )( )15 10 2 1 2.= y x BI TP LUYN TP: Bi 1. Vit phng trnh tip tuyn trong cc trng hp sau: a) bit tip tuyn i qua A(2; 0) n th hm s y = x3 x 6 b) bit tip tuyn i qua A(3; 0) n th hm s y = x3 + 9x c) bit tip tuyn i qua A(1; 2) n th hm s y = x3 3x d) bit tip tuyn i qua A(1; 3) n th hm s y = 3x 4x3

    e) bit tip tuyn i qua 4 4

    ;9 3

    A n th hm s 3 21

    2 3 43

    = + +y x x x

    f) bit tip tuyn i qua A(1; 4) n th hm s y = 2x3 + 3x2 5 Bi 2. Vit phng trnh tip tuyn

    a) k t O(0; 0) n th hm s 4 21 1

    .2 2

    = y x x

    b) k t 3

    0;2

    A n th hm s 4 21 3

    3 .2 2

    = +y x x

    Bi 3. Vit phng trnh tip tuyn:

    a) k t im A(6; 5) n th hm s 2

    .2

    +=

    xy

    x

    b) k t im O(0; 0) n th hm s 3( 1)

    .2

    +=

    xy

    x

    Bi 4. CMR khng c tip tuyn no ca th hm s 1

    =+x

    yx

    i qua giao im I ca 2 ng tim cn.

    Bi 5. Tm im M thuc th hm s y = 2x3 + 3x2 12x 1 sao cho tip tuyn ca th ti im M i qua gc to O(0; 0).

    DNG 4. BI TON TM S TIP TUYN K T MT IM N TH

    Cch gii chung: Vi dng ton ny, thng thng th im A ch bit honh hoc tung . Khi , tm s tip tuyn c th k c t A n th ta phi bin lun h (1), (2).

    V d 1: Cho hm s y x x33= (C). Tm trn ng thng (d): y x= cc im M m t k c ng 2 tip tuyn phn bit vi th (C).

    Hng dn gii: Gi M m m d( ; ) . PT ng thng qua M c dng: y k x m m( )= .

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 45

    l tip tuyn ca (C) h PT sau c nghim: x x k x m mx k

    3

    23 ( ) (1)3 3 (2)

    =

    = (*)

    Thay (2) vo (1) ta c: x mx m3 22 3 4 0 + = xmx

    3

    22

    3 4=

    (**)

    T M k c ng 2 tip tuyn vi (C) (**) c 2 nghim phn bit

    Xt hm s x

    f xx

    3

    22( )

    3 4=

    . Tp xc nh D R

    2 3 2 3\ ;3 3

    =

    x xf x

    x

    4 2

    2 26 24( )(3 4)

    =

    ; xf xx

    0( ) 02

    = = =

    Da vo BBT, (**) c 2 nghim phn bit mm

    22

    = =

    . Vy: M( 2;2) hoc M(2; 2) .

    V d 2: Cho hm s y x x3 3 2= + . Tm trn ng thng d y: 4= cc im m t k c ng 2 tip tuyn vi (C).

    Hng dn gii: Gi M m d( ;4) . PT ng thng qua M c dng: y k x m( ) 4= +

    l tip tuyn ca (C) h PT sau c nghim: x x k x mx k

    3

    23 2 ( ) 4 (1)

    3 3 (2)

    + = +

    = (*)

    Thay (2) vo (1) ta c: x x m x m2( 1) 2 (3 2) 3 2 0 (3) + + + + =

    xx m x m2

    12 (3 2) 3 2 0 (4) = + + + =

    YCBT (3) c ng 2 nghim phn bit + TH1: (4) c 2 nghim phn bit, trong c 1 nghim bng 1 m 1=

    + TH2: (4) c nghim kp khc 1 m m2 23

    = =

    Vy cc im cn tm l: ( 1;4) ; 2 ;43

    ; (2;4) .

    V d 3: Cho hm s y x x m x m3 22 ( 1) 2= + + (Cm). Tm m t im M(1;2) k c ng 2 tip tuyn vi (Cm).

    Hng dn gii: PT ng thng qua M c dng: y k x( 1) 2= + . l tip tuyn ca (Cm) h PT sau c nghim:

    x x m x m k x

    x x m k

    3 2

    22 ( 1) 2 ( 1) 2

    3 4 1

    + + = +

    + =

    f x x x x m3 2( ) 2 5 4 3( 1) 0= + = (*) qua M k c ng hai tip tuyn n (Cm) th (*) c ng 2 nghim phn bit

    Ta c f x x x f x x x22( ) 6 10 4 ( ) 0 1;3

    = + = = =

    Cc im cc tr ca (Cm) l: A m B m2 109(1;4 3 ), ; 33 27

    .

    Do (*) c ng 2 nghim phn bit m

    A OxB Ox

    m

    4310981

    = =

    .

    V d 4: Cho hm s y x x3 23 2= + (C). Tm trn ng thng (d): y = 2 cc im m t k c 3 tip tuyn phn bit vi th (C).

    Hng dn gii: Gi M m d( ;2) ( ) . PT ng thng i qua im M c dng : y k x m( ) 2= +

    l tip tuyn ca (C) h PT sau c nghim x x k x m x x k

    3 2

    23 2 ( ) 2 (1)

    3 6 (2)

    + = +

    + = (*).

    ww

    w.V

    NM

    AT

    H.c

    om

  • Bi ging trng tm Hm s Thy ng Vit Hng Tel: 0985.074.831 Facebook: LyHung95

    Tham gia kha LTH v Luyn gii dnh 9 im Ton tr ln trong k TSH 2014 www.moon.vn 46

    Thay (2) v (1) ta c: x m x mx x x m x3 2 22 3( 1) 6 4 0 ( 2) 2 (3 1) 2 0 + + = + =

    xf x x m x (3)2

    2( ) 2 (3 1) 2 0

    = = + =

    T M k c 3 tip tuyn n th (C) h (*) c 3 nghim x phn bit

    (3) c hai nghim phn bit khc 2 m mf

    m

    50 13(2) 0 2

    > < > .

    Vy t cc im M(m; 2) (d) vi m m

    m

    513

    2

    < >

    c th k c 3 tip tuyn vi (C).

    V d 5: Cho hm s ( ) ( )y x x2 21 . 1= + Cho im A a( ;0) . T