DE ONTWIKKELING VAN EEN PROFESSIONALISERINGSTRAJECT VOOR LERAREN LAGER ONDERWIJS OM ONDERZOEKSGERICHT ONDERWIJS (INQUIRY-BASED EDUCATION) BINNEN WERELDORIËNTATIE EN WISKUNDE TOE TE PASSEN.
Katrijn Pools, projectleider, Arteveldehogeschool
Thomas Remerie, Arteveldehogeschool
Kris Hulsen, Howest
Lieven Maeseele, Hogent
Overzicht presentatie• 1. situering• 2. onderzoeksvraag/ doelstelling• 3. methodologie• 4. visie • 5 professionaliseringstraject• 6. praktijkvoorbeeld• 7. toekomst
situering• Noodzaak voor de wetenschappelijke en algemene
ontwikkeling van kinderen• Instroom wetenschappelijke en technische studies ↑• Europese context
Onderzoeksvraag/doelstelling• Aan welke karakteristieken moet een
professionaliseringstraject voor de leraar lager onderwijs voldoen zodat deze leraren binnen leergebied wereldoriëntatie en wiskunde de onderzoekende houding van kinderen, opgebouwd via IBSE in het kleuteronderwijs, blijvend kunnen stimuleren?
Onderzoeksvraag/doelstelling
• Deelvragen:
Wat is IB(S)E? Wat zijn de basisprincipes van begeleiding binnen IBE? Waaruit bestaat de specifieke nood van leraren lager
onderwijs om IBE te realiseren bij jonge kinderen? Hoe kunnen leraren lager onderwijs kansen herkennen
voor IBE in de dagelijkse praktijk? Wat zijn de karakteristieken van een goed
professionaliseringstraject voor leraren lager onderwijs? Hoe kan expertise rond IBE van een individuele leraar
doorstromen in de school?
Methodologie: Ontwikkelingsgericht onderzoek (Van den Akker, 2006)
RESULTATEN:IBE – Visie & terminologie
Literatuur → puzzel met veel stukjes
RESULTATEN: IBE – Visie & terminologie
Vanuit betekenisvolle leersituaties helpt IBE leerlingen bij het ontwikkelen van:
Begrip van objecten en fenomenen (domeinkennis); Onderzoeksvaardigheden (procesvaardigheden/ denkvaardigheden) Wetenschappelijke attitudes (kritische houding, nieuwsgierigheid,
creativiteit,…) Attitudes tov wetenschappen, techniek e.a. leergebieden
Eigen observaties/ experimenten/ opzoekingen (= ONDERZOEK) en interpretatie van het aangeleverde bewijsmateriaal (= COMMUNICATIE/ TAAL) liggen daarbij aan de basis van het leerproces. Zowel het proces (d.i. “de weg van het zoeken naar antwoorden”) als het product (d.i. “het antwoord”), dragen bij tot de opbouw van kennis in brede zin (d.i. domeinkennis, vaardigheden en attitudes).
Een ‘werkdefinitie’
veel
zijd
ig
leer
proc
es !
= ONDERZOEKEND LEREN s.l.
CreativiteitSt
uring
ClosedInquiry
OpenInquiry
Vrijheidsgraden
Context/probleem
Planning
Uitvoering
Rapportering
Materiaal
Procedure
Antwoord
GuidedInquiry
professionaliseringstraject• Sessie 1. voorsessie intake• Sessie 2: visievorming en brainstorming• Sessie 3: bewustwording en beginsituatie• Sessie 4: ontwikkelen van een onderzoekende houding:
inspelen op de noden van de deelnemende leraren• Sessie 5: een onderzoekende houding bij leerlingen
ontwikkelen• Sessie 6: voorbeeldsessie en reflectie op het
professionaliseringstraject
Praktijkvoorbeeld• Hoe kunnen we (ver)vuil(d) water zuiver maken?• Vertrekkend vanuit een instructiefilmpje met stappenplan• Interventies vanuit de IBSE aanpak• Aandachtspunten• Vastzetting/verder onderzoek
Toekomst?• Beginnen met onderzoekend leren in hun klas is voor veel
leraren echter een grote stap (Hewson, 2008). Het raakt sterkt aan hun opvattingen over leren, onderzoekend leren, over wat kinderen wel niet kunnen en over hun eigen rol, kortom aan het fundament voor hun dagelijks handelen. (Velthorst)
Onderzoekend leren als brug tussen…
Werkelijkheid & nieuwsgierigheid
Banen & sturen
Kennis &
vaardigheden
Hands-on &
Minds-on
Wereldoriëntatie & andere leergebieden
Recommended
