İntraoperatif Monitörizasyon
Dr.Leyla İyilikçi
Monitörizasyon prognostik eğilimleri zamana bağlı olarak saptayarak anestezistlerin potansiyel fizyolojik sorunları farketmelerine ve değerlendirmelerine olanak sağlayan işlemleri tanımlar.
Monitörizasyon klinik kararların doğruluğunu ve kesinliğini artırır.
Kardiyak monitörizasyonSolunum sistemi monitörizasyonuNörolojik sistem monitörizasyonuIsı monitörizasyonuNöromüsküler sistem monitörizasyonuİdrar debi monitörizasyonu
Kardiyak Monitörizasyon
Non-invaziv Arteriyel Kan Basıncıİnvaziv Arteriyel Kan BasıncıElektrokardiyografiSantral Venöz KateterizasyonPulmoner Arter KateterizasyonuKardiyak Debi Monitörizasyonu
Non İnvaziv Arteriyel Kan Basıncı
Sol ventrikülün ritmik kontaksiyonları sonucu pulsatif arteriyel basınç oluşur.
Sistolik Arter Basıncı:Miyokardiyal oksijen gereksinimindeki değişiklikler
Diyastolik Arter Basıncı:Koroner Perfüzyon Basıncı
Ortalama Arter Basıncı (OAB)
SBP+2(DBP)/3
Ortalama Arter Basıncı (OAB)
Q=P/R
Q:Kalp Debisi PerfüzyonuP:Ortalama Arter BasıncıR:Rezistans
Non-İnvaziv Arteriyal Kan Basıncı Ölçümü
PalpasyonDoppler ProbeOskültasyonOssilometrikPletismografiArteriyal tonometre
Non- İnvaziv Arteriyal Kan Basıncı
Endikasyonları Kontr-Endikasyonları
Genel anestezi Vasküler anormellik
Rejyonel anestezi İntravenöz line
Palpasyon Tekniği
Periferik arter pulsasyonunun saptanmasıPulsasyon kayboluncaya kadar proksimal
bölgedeki kafın şişirilmesiHer kalp atımında 2-3 mm Hg kaf
basıncının azaltılmasıArteriyal nabzın geri dönüşünün tekrar
palpe edilmesi
Palpasyon tekniği
Avantajı:
Ucuz ve basit yöntem
Dezavantajı:
Diyastolik kan basıncı OAB’ı saptanamaz.
Doppler-Probe Tekniği
Radiyal arter üzerine sensör yerleştirilirKaf brakiyal arter üzerine sarılırKaf yavaş yavaş indirilirArter içinde eritrosit hareketlerinin
meydana getirdiği ses probe ucundaki ultrasonik sinyaller aracılığı ile algılanır
Sesin başlangıcı sistolik kan basıncını gösterir.
Avantajı:
Obes,pediyatrik,şoktaki hastalarda kullanılır
Dezavantajı:
Sadece sistolik basıncı verir.
‘Arteriosondo’ ile sistolik ve diyastolik kan basıncı ölçülür.
Oskültasyon
Arter basıncı manşonundan kaynaklanan mekanik deformasyona yanıt olarak, arter içinde oluşan türbülan akım sonucunda meydana gelen sesler Korotkoff seslerinin oskültasyonu ile arteriyel basınç ölçümü yapılır.
İlk duyulan ses sistolik,son duyulan ses diyastolik basıncı yansıtır.
Ossilometri
Dinamap intraoperatif dönemde kan basıncının rutin monitörizasyonında kullanılır.
OAB,sistolik ve diyastolik basınç tam olarak ölçülür.
Çeşitli boyda kaflar mevcuttur.Üst ekstremiteye yerleştirilen otomatik sikluslu
manşonlar, tekrarlayan ölçümlerde komplikasyon oluşturma riski taşırlar.
Ossilometri Tekniği Komplikasyonları
Ekstremite ödemiPeteşi oluşumuUlnar nöropatiAynı ekstermite de İV hattın olması,ilaç
verilmesi ile ölçümün çakışmasıHidrostatik etki (manşon kalp seviyesinin
altında ve üstünde olan durumlarda her cm için 0.7 mm Hg ekleyip,çıkarın)
Plethysmography
Finapres (finger-arterial-pressure)
Arteriyal pulsasyon ekstremitede kan volümünü artırır.
Parmağı saran bir kaf, fotoelektrik cell, ışık emici diot’a , gereksinim vardır.
Hipotermi ve periferik vasküler hastalıklarda yanlış sonuç verebilir.
Arteriyal Tonometri
Sürekli arteriyel kan basıncını ölçer.Tonometer arter üzerindeki deriye
yerleştirilir.Ardefaktlardan etkilenir.Sık kalibrasyon gerektirir.İnvaziv arter dalgalarına benzer dalgalar
oluşturur.
Kan basıncını yanlış olarak yüksek değerlendirme
Çok küçük manşonGevşek bağlanmış manşonAlttaki arter üzerine düzgün olmayan
kompresyon uygulanmasıEkstremitenin kalp seviyesinin altında
olması
Kan basıncının yanlış olarak değerlendirilmesi
Çok büyük manşonManşonun saniyede 3 mm Hg’yı aşan bir
hızla boşaltılmasıEkstremitelerin kalp seviyesinin üstünde
olması
İnvaziv Arteriyel Kan Basıncı Ölçümü
Elektif hipotansiyonMultipl kan gazı analiziFick prensibi ile kardiyak debi ölçümü İnotrop destek tedavisiAşırı sıvı yüklenmesi nedeniyle, kan çekilecek
hastalarSık laboratuvar testleri yapılacaksa Durumu stabil olmayan hastalar (Kardiyak debi
düşük,periferik vazokonstriksiyon)
İnvaziv Arteriyel Kan Basıncı Kontrendikasyonları
Raynaud’s fenomeni
Vasküler yetersizliğin olduğu durumlar
Kanülasyon yapılacak arterin seçimi
Kullanılacak arter kateterinin arteri tıkamıyacak veya trombozise neden olmayacak genişlikte olması
Kontaminasyon olmayacak bölgede olmasıKomplikasyonlar yönünden kolayca izlenecek bir
bölgede olmasıArter tıkanması halinde beslediği yerde iskemik
hasar meydana gelmemesi için yeterli kollateral sirkülasyonun olması
İnvaziv arter kanülasyonu
Dorsalis pedisRadiyal arterBrakiyal arterAksiller arterFemoral arterSüperfasiyal arter
En sık tercih edilen radiyal arter’dir.
İnvaziv arter kanülasyonu
Kateter (20-22 gauge teflon)TransüderAmplifikasyon
ALLEN TESTİ
Hastanın eli ve kolu yukarıya kaldırılır. Kanın boşalması için hastanın birkaç kez avucunu açıp
kapaması istenir.Daha sonra elini yumruk yapması istenir. Bilek hizasında radiyal ve ulnar arter palpe edilir.İkisine birden
hızla bası uygulanır. Daha sonra hastaya avucunu açması ve elini aşağıya sarkıtması
istenir. Ulnar arter üzerindeki bası hızla kaldırılır. 6sn içinde elin palmar yüzeyinde kızarıklık olmalıdır. Aynı işlem radiyal arter içinde tekrarlanmalıdır. 15 sn den uzun sürmesi ulnar arkusun yetersiz olduğunu
gösterir.
Radiyal arter kanülasyonu
Ön kol ve el bir lol tahtası üzerine yerleştirilir.Rulo haline getirilen bir havlu bilek altına yerleştirilerek bilek 60 derece dorsofleksiyona getirilir.
Bilek bölgesi antiseptik ile silinir ve steril eldiven giyilir. %1 0.5 ml lidokain ile lokal anestezi yapılır. Radius başının proksamalinde bir elin işaret ve orta parmağı ile
arter palpasyonu yapılır. Kateter 30-45 derece ‘lik bir açı ile girilir. Kateter sütür ile tesbit edilir. Steril pansuman yapılır. Kateter lumeninin tıkanması önlemek için kateter 2-3 ml
heparinli solüsyon ile yıkanır.
Radiyal arter kanülasyonu komplikasyonları
TrombozisEmboliCilt nekrozuEnfeksiyonDuyu kaybıHematomPsödoanevrizma
Arteriyal kanülasyon
Sistolik kan basıncıDiyastolik kan basıncıOrtalama arter basıncıSistemik vasküler rezistansMiyokard kontraktilitesi
Santral Venöz Kateterizasyon Endikasyonları
– Santral venöz ölçüm yapılması gereken hastalar– Periferik damar yolu bulunmayan hastalar– Periferik venler ve dokular için irritan olan potasyum ve
vazopressörler gibi ajanların uygulanması gereken durumlar– Otolog transfüzyon için kan alınacak hastalar– Hızlı şekilde kan ve sıvı uygulaması gereken durumlar– Acil pacemaker takılacak hastalar– Laboratuvar testleri için sık sık kan alınacak hastalar– Total parenteral beslenme yapılacak hastalar– Pulmoner arter kateteri yerleştirilmesi gereken durumlar
Santral venöz kateterizasyon yapılacak venler
İnternal juguler venEksternal juguler venSubklavyen venAntekübital venFemoral ven
Santral Venöz Basınç (SVB)
Sağ atriyumda ölçülen basınçtır.Sağ atriyum ve ventrikülün komplians ve
volüm değişikliklerini gösterir.Triküspid ve pulmoner kapak fonksiyon
bozuklukları, sağ ventrikül afterload artışı (pulmoner hipertansiyon) ‘nı yansıtır.
Santral venöz basınç (SVB)
SVB ölçümü sırasında sağ atriyum düzeyi referans (sıfır) noktası olarak kabul edilir.
SVB su monometresi ile ölçülür1mm Hg =1.36 cm H2O (su monometresi)0.74 mm Hg=1cm H2O (Transdüser)SVB=1-6 mm HgSpontan solunumda inspirasyon sırasında, pozitif
basınçlı solunumda ekspirasyon sonunda daha düşüktür.
GENİŞ “a” DALGALARI
Triküspit stenozuPulmoner stenozPulmoner HipertansiyonAzalmış sağ ventrikül kompliyansı
GENİŞ “v“ DALGALARI
Triküspit regürjitasyonuKonstriktif perikarditKalp tamponadıSağ ventrikül yetmezliği
SVB Kontrendikasyonları
Sağ atriyumda tümörİpsilateral karotis endarterektomiTriküspit vejatasyonuKoagülasyon bozuklukları
Pulmoner arter monitörizasyonu
Kardiyak Hastalıklar Kapak hastalıkları Koroner arter hastalıkları Kardiyomyopati Kor pulmonale Perikardiyal tamponad
Pulmoner Hastalıklar ARDS Ciddi KOAH
Kompleks sıvı tedavisi Şok,sepsis Akut renal failure Hemorajik pankeratitis
Spesifik cerrahi ve ciddi obstetrik durumlar Koroner arter bypass grafting Perikardiyoktemi Portal sistemik şant Aortik cross klempleme Ciddi toksemi Plecental abruptioin
Pulmoner arter kateterizasyonu kontrendikasyonları
Sol dal bloğuWolff Parkinson –White SendromuEbstein’s anomeliSeptik hastalarda (nidus ,trombus
formasyonu)Koagülasyon bozuklukları
Pumoner arter monitörizasyonu
Sol kalp hakkında bilgi verir.Pulmoner arter wedge basıncı ,sol
ventrikül diyastol basıncındaki değişiklikleri yansıtır.
Pulmoner arter kateteri ile mikst venöz oksijen satürasyonu (SVO2) ölçülebilir.
SVO2 %75’tir. < %30 altında anaerobik metabolizma oluşur.
Pulmoner arter monitörizasyonu
KI: (CO/Vücut yüzeyi) = 2.8-4.2 L/min/m2
TPR :(OAB-SVBx80/CO) = 1200-1500 dynes-s-cm-5 PVR: PA-PCWPx 80/CO =100-300dynes-s-cm-5 SV:COx1000/KAH=60-90 mL/atım SI:SV/Vücut yüzeyi=30-65 mL/atım/m2
RVSWI:0.0136(PA-SVB)xSI=5-10g-m/atım/m2
LVSWI:0.0136(OAB-PCWP)xSI=45-60 g-m/atım/m2
PCWP>LVEDP
Mitral stenozSol atriyal mixomaPulmoner venöz obstrüksiyonArtmış alveoler basınç
PCWP<LVEDP
Aort Yetmezliği
Azalmış sol ventrikül kompliansı (LVEDP>25 mm Hg)
Pulmoner arter monitörizasyonu
TermodilüsyonDye DilüsyonUltrasonografiTorasik BiyoimpedansFick Prensibi
Pulmoner arter monitörizasyonu
Sağ atriyum:2-6 mm Hg
Sağ ventrikül:20-30 mm Hg/5 mm Hg
(PH,PS,SVY,VSD,KKY)
PAP:15 mm Hg (MS,hipoksi,PVO,Masif Pulmoner Embolizm)
PCWP:8-12 mm Hg (ARDS,MS,MY,volüm yüklenmesi, pulmoner ödem )
Elektrokardiyografi (EKG)
Genel ve rejyonel anestezi alan tüm hastalara uygulanır.
EKG uygulamasının herhangi bir kontrendikasyonu yoktur.
EKG izleminde uygun derivasyon seçimi yapılmalıdır.
EKG monitörizasyonu
Kalbin elektriksel aktivitesi vücudun belirli yerlerine konulan elektrodlar aracılığıyla alınıp bir amplikasyon işleminden geçirildikten sonra kaydedilir.
Vücudun belirli noktaları arasındaki potansiyel farkı kaydetmeye yarayan elektrodların oluşturduğu biri pozitif, öteki negatif ikili komplekslere derivasyon denir.
EKG monitörizasyonu
Bipolar derivasyonlar I-II-III (standart ekstremite derivasyonları)
Ünipolar derivasyonlar aVR,aVL,aVF ( ünipolar ekstremite derivasyonları) V1-V6 (ünipolar prekordiyal derivasyonlar)
EKG monitörizasyonu
DI : sağ kol-sol kolDII:Sağ kol –sol bacak DIII:Sol kol-sol bacakaVR:sağ kol aVL:sol kol aVF:sol ayak
EKG monitörizasyonu
VI: Sternum kenarı 4.interkostal aralıkV2:Sternum kenarında 4. interkostal aralıkV3:V2-V4 ortasıV4:Orta klavikular hatta 5.interkostal
aralıkV5:Sol ön aksiller hatta V4 hizasıV6:Sol orta aksiller hatta aynı hizada
P Dalgası
Atriyum depolarizasyonu 0.11 sn ve yükseklik 2.5 mm D1-D2-aVF pozitif aVR ve V1 iki fazlı veya negatif
EKG monitörizasyonu
P-R segmenti: AV düğümü ileti sistemiPR aralığı: 0.20 snQRS kompleksi: Ventrikül kontraksiyonunu
gösterir.0.10 sn ve yükseklik 5-15 mmS-T segmenti: Depolarizasyon durumunu
gösterir.0.05 sn sürerT dalgası: Ventrikül repolarizasyonu 0.10-0.25sn
ve yükseklik 2 mmQ-T aralığı: Ventrikül repolarizasyonu ve
depolarizasyonu için geçen süre 0.35-0.44 sn
EKG’nin anestezi sırasında izlemi
DII ve V5 derivasyonları izlenir.DII derivasyonu ritm bozukluklarının ve
inferior duvar iskemi izlemi için uygundur.
V5 derivasyonu ritm ve lateral ve anterior duvardaki iskemik değişikliklerin izlemi için uygundur.
EKG monitörizasyonu
DisritmiMiyokardiyal iskemiPacemaker Elektrolit değişiklikleriİlaç etkileriPerikardiyal hastalıklarAnestezi sırasında oluşan refleks uyarılar
Transözofageal Ekokardiyografi
Global Kardiyak Fonksiyon Ejeksiyon Fraksiyonu Kalp Debisi Anestezi ve cerrahinin etkileriRejyonel duvar haraketleriAnatomik Değerlendirme Mitral kapak fonksiyonu Aort kapak fonksiyonu Kalp boşluklarının volüm İntrakardiyak hava İntrakardiyak kitleler
SOLUNUM SİSTEMİ MONİTÖRİZASYONU
Prekordiyal ve özefajiyal steteskopPulse oksimetriEnd- tidal karbondioksit analiziTranskutanöz oksijen ve karbondioksit
monitörizasyonuİnspire ve ekspire edilen gazın analizi
Prekordiyal ve özefajial stetoskop
Endikasyonları :Tüm anestezi alacak hastalarda kullanılır.
Kontrendikasyonları: Özefajial steteskop özefagus varis ve strüktürü varlığında kullanılmaz.
Prekordiyal stetoskop (Wenger chestpiece) Suprasternal çentiğe yerleştirilir. Erişkin tip ve çocuk tipleri mevcuttur. Prekordiyal monitörizasyona ait lokal alerjik
reaksiyon,deri abrazyonu ve ağrı gibi azda olsa bazı yan etkiler bildirilmiştir.
Prekordiyal ve özefajial stetoskop
Özefajial steteskop yumuşak plastik bir kateter ve distal kısmında açılan bir balondan oluşur.
Solunum ve kalp seslerinin monitörizasyonu oldukça iyi olmasına rağmen, sadece entübe hastalarda endikasyonu mevcuttur.
Pulse Oksimetri
Endikasyonları Tüm anestezik girişimler Bazı cerrahi işlemlerde (hiatus hernisi) Akciğer hastalıkları (bleomisin toksisitesi) Tek akciğer ventilasyonu Prematüre (retinopati riski) hastaların izlemiKontrendikasyonu
Yok
Pulse Oksimetre
Pulse oksimeter ile hemoglobinin periferik oksijen satürasyonu (SpO2) sürekli olarak ölçülür.
Pulse oksimetrenin ölçtüğü SpO2 ile co-oxymeter ın ölçtüğü SaO2 aynı şey değildir.
Methemoglobin,karboksihemoglobin varlığında SpO2 değeri SaO2’ den yüksektir.
Pulse Oksimetre
Arteriyel bir yataktan (parmak veya kulak memesi) geçen iki dalga boyundaki ışınlar (İnfrared 990 nm, oksihemoglobin absorbsanı) (red 660 nm,deoksihemoglobin absorbsanı) bir fotodedektöre gönderilir.
SpO2 ‘nin noninvaziv bir yöntemle ölçülmesi pletismografi ve spektrofotometrik analiz ile olur.
Pulse Oksimetrenin doğruluğunu etkileyen faktörler
Pulsatif dalga formunun yokluğu Hipotermi,Hipotansiyon Değişmiş vasküler direnç( vazoaktif ilaçlar)
Yapay OlarakYüksek SpO2
Artmış karboksihemoglobin ve methemoglobin Haraket Uyanık Hasta Titreme
Yapay Olarak Düşük SpO2
Tırnak boyası Metilen mavisi
End –Tidal Karbondioksit analizi
Ekspiratuvar CO2’nin izlenmesi (PETCO2);
Endotrakeal tüp yerinin belirlenmesi Ventilasyon Geri soluma Kalp debisi Kan akımının dağılımı Metabolik aktivite
gibi değişkenleri değerlendirmek için kullanılır.
End –Tidal Karbondioksit Analizi
ArtmaHipoventilasyonHipertermiSepsisMalign hipertermiGeri solumaArtmış iskelet kası aktivitesi
AzalmaHiperventilasyonHipotermiHipoperfüzyonPulmoner emboliYavaşlamış metabolizma
End –Tidal Karbondioksit analizi
Yukarıya doğru yükselişin yavaş olması KOAH Akut solunum yolu obstrüksiyonu
Normal dalga formu,artmış End-Tidal CO2
Artmış CO2 üretimi, Alveoler hipoventilasyon
End-Tidal CO2 konsantrasyonunda geçici artışlar Bikarbonat uygulanması Turnike açılması/aortan klampın kaldırılması Laparoskopi sırasında CO2 insuflasyonu
End –Tidal Karbondioksit analizi
Ölü Boşluk: Az miktarda veya hiç CO2 içermeyen ölü boşluk gazları,end-tidal CO2 konsantrasyonunu büyük ölçüde dilüe edebilir. PaCO2 ile end-tidal CO2’in arasındaki farkın artması KOAH,embolik fenomeni,hipoperfüzyonu yansıtır.
Şant:PaCO2 ile end-tidal CO2 arasında minimal değişikliklere neden olur.
End –Tidal Karbondioksit analizi
End-Tidal CO2 ‘de hızlı azalış nedenleri: Kardiyak arrest Düşük kalp debisi Pulmoner emboli Solunum yolunun devamlılığının kesilmesi Trakeal tüpün farinks veya özefagusdaki malpozisyonu Örnek alma hattının devamlılığının kesintiye uğraması
End –Tidal Karbondioksit analizi
İki tip kapnogram mevcuttur:Flow-Through (Mainstream)Aspiration (Sidestream)Her ikisi de, CO2 tarafından infrared ışığın
absorbsiyonuna bağımlı olarak çalışır.
End –Tidal Karbondioksit analizi
Kapnometri: CO2 konsantrasyonunun ölçümü ve sayısal sunumudur.
Kapnografi:Hastanın kapnogramının sürekli monitörizasyonudur.
Kapnografi özefagus intübasyon olasılığını azaltmıştır.
Ekspire edilen gazların analizi
Her solunumda O2,N2,CO2 ve anestezik gazların analizi;
Mass spektrometriRaman spektroskopisi (RASCAL) ile sağlanır. Ekspire edilen sistemde ani azot
konsantrasyonundaki artış hava kaçağı veya venöz hava embolisini düşündürür.
Gaz analizi ve ciddi olayların saptanması
Gaz uygulama sisteminde hata
(Oksijen,karbondioksit,azot,inhale edilen gaz)Anestezi cihazında fonksiyon bozukluğu
(Oksijen,karbondioksit,azot,inhale edilen gaz)Vaporizatörde fonksiyon bozukluğu
(Volatil anestezik)Anestezi devresinde kaçaklar
(Azot, karbondioksit)Hipoventilasyon
(karbondioksit)Devrede hipoksi (oksijen)
Transkutanöz oksijen ve karbondioksit monitörizasyonu
Kritik hastalarda ve pediyatrik yoğun bakımlarda kullanılır.
Hiçbir kontr-endikasyonu yoktur.Bir sensör (Oksijen Clark ve CO2 elektrodu içeren)
ve ısıtıcı element deri üzerine konur.CO2 elektrodu pH taki değişiklikleri ölçer.
pH=0.97(logPCO2)Oksijen elektrodu bir elektrolit solüsyonunda
oluşan elektriksel iletinin, gaz bileşkede meydana getirdiği değişikliklere duyarlıdır.
Transkutanöz oksijen ve karbondioksit monitörizasyonu
10-20 dk ısınma zamanıKalibrasyon gereksinimiYavaş yanıt zamanıElektrotların yer değiştirmesiIsınmış sensörlerin yanık oluşturma riski
Transkutanöz oksijen ve karbondioksit monitörizasyonu
Kardiyak debi ve perfüzyon yeterli ise kutanöz parsiyel basınç ölçümü ve yaklaşık arteriyel değerler ölçülebilir.
PtcO2 %75 PaO2 ve PtcO2 %130 PCO2’dır.
PtcO2 azalma, azalmış deri perfüzyonu veya düşük PaO2’den kaynaklanır. Bu durum doku perfüzyonundaki bozukluğu gösterir.
Santral Sinir Sistemi Monitörizasyonu
Elektroensefolagrafi (EEG)
Uyarılmış Yanıtlar (Evoked potentials,Eps)
İntrakraniyal basınç
Elektroensefolagrafi (EEG)
Endikasyonları: Serebrovasküler cerrahi Kontrollü hipotansiyon Kardiyopulmoner bypass Karotis endarterektomi Beyin ölümü
Kontrendikasyonları Yok
Elektroensefolagrafi (EEG)
Serebral kortekste oluşan spontan nöroelektrik olayların toplamını kaydeder.
Anestezi derinliğini kaydeden 16 kanallı komplike EEG yanı sıra 8 kanallı basit EEG’lerde mevcuttur.
Standart EKG elektrodları kullanılır.Platinum veya diğer iğneler skalp hasarına
yol açar.
Elektroensefolagrafi (EEG)
EEG’de depresyon yapan nedenler: Hipoksi Hipokapni Anestezik ve premedikasyon ilaçlarıEEG’de aktivasyon yapan nedenler Hiperoksi Hiperkapni Anestezikler
Uyarılmış Yanıtlar(Evoked Potentials,EPs)
Bir periferik sinirin uygun bir uyarı ile uyarılması ile EEG’de görülen voltaj değişiklikleridir.
EPs spesifik amplitüdü ve latent periyodu olan bir negatif ve bir pozitif voltaj sapmasından oluşur.
Birinci bölüm spinal kord ve beyin sapı değişikliklerini,ikinci kısım talamik ve kortikal sinaptik aktiviteyi gösterir.
Uyarılmış Yanıtlar(Evoked Potentials,EPs)
Endikasyonları: Kardiyopulmoner bypass Karotid endarterektomi Spinal füzyon Abdominal aortik anevrizma Kraniyotomi Anestezik overdose veya hipoksi varlığında
ortaya çıkan global iskeminin saptanması
Uyarılmış Yanıtlar(Evoked Potentials,EPs)
Anestezi sırasında kullanılan uyarı tipine göre üç tip EPs kullanılır:
Somatosensorial uyarılara alınan yanıtlar (SSEPs)
Beyin sapında oditor uyarılara alınan yanıtlar (BAERs)
Vizüel uyarılara alınan yanıtlar (VERs)
Somatosensorial uyarılara alınan yanıtlar (SSEPs)
Alt ve üst ekstremitelerde bir periferik sinirin uyarılması ile elde edilir.
Sinal cerrahide spinal kord fonksiyonlarının izleminde kullanılır.
Sensoriyal fonksiyonlar spinal kordun arkasında olduğundan ancak spinal kordun arka kısmı hakkında bilgi edinilir.
Beyin sapında oditor uyarılara alınan yanıtlar (BAERs)
Sekizinci kafa sinirinin beyin sapına giden trasesi boyunca işitme fonksiyonu hakkında bilgi verir.
Pontinserebeller sistemde yer alan tümör cerrahisinde kullanılır.
Vizüel uyarılara alınan yanıtlar (VERs)
Görsel uyarılar ,optik sinir ve beyin sapının üst kısmı hakkında bilgi verir.
Flashing tarzı ışık stimuluslar kullanılır.
Optik kiazma çevresinde yapılan hipofiz ve anterior serebral arter anevrizma cerrahisinde kullanılır.
Uyarılmış Yanıtlar(Evoked Potentials,EPs)
Komplikasyonları:
Elektrik şokuDeri irritasyonuElektrod basıncına bağlı iskemi
Uyarılmış Yanıtlar(Evoked Potentials,EPs)
Balans anestezi tekniği (nitrikoksit ,relaksan,opiyoid) volatil ajanlara göre daha (halotan,enfluran,isofluran) az değişiklik oluşturur.
Erken (spesifik) EPs anestziklerden geç (nonspesifik) EPs’ye göre daha az etkilenir.
Farklı anatomik yollar (dorsal spinal kord) mevcut ise EPs ile nörolojik defisit saptanamaz.
İntrakraniyal Basınç Mönitörizasyonu
Direkt(intravenriküler,subaraknoid)İndirekt (subdural,ekstradural) yolla
ölçülür.BOS basıncı,asit-baz dengesi,intrakraniyal
komplians değerlendirilmesi yapılır.Normal değeri:<15 mm HgSerebral perfüzyon basıncı= Ortalama arter
basıncı-intrakraniyal basınç
Isı monitörizasyonu
Endikasyonları:
Genel anestezi altında tüm hastalarda
(15dk’nın altındaki girişimlerde ?)
Kontrendikasyon:
Yok
Isı monitörizasyonu
İstenmeden oluşabilecek ısı kaybı ve malign hipertermi tetiklenme riski sürekli ısı değişikliklerinin kaydedilmesini gerektirir.
Perioperatif ısı kaybı geriyatrik hastalar,yanıklar,yenidoğan,medulla spinalisi hasarlı olgularda fazladır.
Perioperatif hipertermi malign hipertermi,tirotoksikoz,feokromositomaya sekonder metabolik hız artışı,terlemenin antikolinerjiklerle bloke edilmesi sonucu ortaya çıkar.
Isı monitörizasyonu
ThermistorsThermocouple
Santral ısı:
Nazofarinks,özefagus,kan,(pulmoner arter kateteri),mesane,rektal ısı probları ile ölçülür.
Isı monitörizasyonu
Komplikasyonları:Rektal ve timpanik perforasyonKoagülasyon bozukluklarında nazofarinks
ve özefagusta kanama Aynı probun kullanımına bağlı enfeksiyon
İdrar debi monitörizasyonu
Endikasyonları:Konjestif kalp yetmezliği
Renal yetmezlik
Hepatik yetmezlik
Şok
Kardiyak cerrahi
Kraniyotomi
Renal cerrahi
Genel veya rejyonel anestezi sonrası zorlu idrar yapmada
İdrar debi monitörizasyonu
Kontrendikasyonları :Yüksek enfeksiyon riski (total kalça protezi)Komplikasyonları:Üretral travmaÜriner sistem enfeksiyonları “İdrar debi monitörizasyonu böbrek perfüzyonu
ve fonksiyonlarını gösterir.0.5 mL/kg/saat ‘den az olması oligüri varlığını gösterir.”
Nöromüsküler Monitörizasyon
Anestezi sırasında kullanılan nöromüsküler ajanların bir periferik sinir stimülatörü ile izlemi, nöromüsküler kavşak hakkında bize bilgi verir.
Tüm nöromüsküler bloker kullanılan anestezik girişimlerde uygulanır.
Kontrendikasyonu yoktur.
Nöromüsküler Monitörizasyon
Etkinin başlama zamanıNöromüsküler blokajın titrasyonunu İlaçla antagonizmaya başlamak için uygun
zamanıİlaçla antagonizmanın yeterliliğini saptar.
El bileği veya dirsekteki ulnar sinirStilomastoid çıkıntı veya göz kapağının
laterel kantusundaki fasiyal sinir en fazla uygulama alanlarıdır.
Adductor pollicis ve fasiyal kasların yanıtı nöromüsküler blokaja özel direnç gösteren diyafragmanın blok derecesini belirlemeye yardımcı olur.
Nöromüsküler Monitörizasyon
Single –twicth stimülasyon
Etkinin başlama zamanı,derinliğini ve derlenmeyi gösterir.
Endotrakeal intübasyon için arzu edilen koşulları sağlar.
Yanıt, stimülusun frekansına bağlıdır.
Train-Four (Dörtlü Uyarı)
Dördüncü twicth yanıtının, birinci twicth yanıtına oranının (sönme‘fade’)değerlendirilmesiyle nondepolarizan bloğun derecesi belirlenir.
Depolarizan blok sırasında sönme Faz II bloğu yansıtır.
Sürdürülen relaksasyon derecesini ve derlenmenin boyutunu yansıtır.
Tetanik stimülasyon
Ciddi nöromüsküler blok sonrasında nöromüsküler iletiyi değerlendirir.
Stimülasyon çok ağrılı olduğundan sadece anestezi altındaki hastalarda uygulanır.
Double- Burst Stimülasyon
0.2 msn’lik üç tetanik stimülasyon,750 msn duraklama,aynı özellikte üç stimülasyonun yinelenmesi sonucu oluşur.
Sönme oluşursa train-of-four oranı<0.7 dir.Postanestezik bakım ünitesinde ağrı
oluşturmaksızın rezidüel nöromüsküler blok varlığını belirler
En iyi monitör anestezistir