Życie (nie)codzienne - komedia muzyczna

• W czerwcu 1960r. Sekretariat Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej wydał uchwałę, która negatywnie oceniała polską kinematografię ostatnich lat.

• Postulowano zatem aby oprócz filmów zaangażowanych ideowo rozwijać także produkcję filmów rozrywkowych – pozytywnych oraz przynoszących zyski.

• W związku z tym powstały komedie sportowe, komedie o młodzieży i dla młodzieży oraz komedie kryminalne.

• W polskiej kinematografii na wielką skalę rozwinęła się także produkcja komedii muzycznych. W latach 60tych były to:

- „Żona dla Australijczyka“ (1963)

- „Małżeństwo z rozsądku“ (1966)

- „Przygoda z piosenką“ (1968) (wszystkie w reżyserii Stanisława Barei)

oraz

- „Kochajmy syrenki“ (1966) Jana Rutkiewicza

- „Mocne uderzenie“ (1966) Jerzego Passendorfera

• Polska komedia muzyczna stosowała:

- uproszczenia

- schematy fabularne

- żarty jak z przedwojennego kabaretu literackiego

- poza tym bezkrytycznie kopiowała zachodnią modę i trendy, brakowało jej oryginalności

• Recepta na sukces: (mieszanka wszystkiego)

- duża ilość lekkich, melodyjnych piosenek

- zabawne gagi filmowe

- układy choreograficzno-taneczne

- bogata scenografia i kostiumy

- szybkie samochody

- popularne gwiazdy

- zagraniczne wzory narracyjne oraz ubarwianie

• Komedie muzyczne:

- narzucone twórcom przez nowe warunki społeczno-polityczne

- modne (wzorce kultury Zachodu, motoryzacja, itp.) i potrzebne

- dostarczały rozrywki

• Od komedii muzycznych wymagano aby:

- spełniały funkcje dydaktyczno- wychowawcze

- były zabawne

- były utrzymane w duchu socjalizmu

- przynosiły zyski finansowe

• Komedie muzyczne – z kogo żartowano?

- ze środowisk inteligenckich, artystów, także sportowców, chłopów i przestępców

- akcja krążyła wokół środowisk neutralnych politycznie (młodzież, studenci) lub źle ocenianych przez władzę

- nie można było naśmiewać się z członków partii, klasy robotniczej, Kościoła katolickiego

• Tematyka:

- w pewnym stopniu oddanie peerelowskiej rzeczywistości, „mały realizm”

- popularny temat: krytyka korupcji i biurokracji – wyśmiewanie urzędników, uciążliwych przepisów, ukazywanie problemów z załatwieniem czegoś przez przeciętnego obywatela

- unikano tematyki religijnej, bohaterowie zawierali tylko śluby cywilne (np. w „Żonie dla Australijczyka” czy w „Małżeństwie z rozsądku”)

- od połowy lat 70 próbowano także przełamać negatywny obraz Milicji Obywatelskiej

- motoryzacja

- sport

• Komedie muzyczne dostarczają wiedzy o:

- codziennym życiu (a także niecodziennym – np. o świecie estrady) – widać prawdziwą rzeczywistość, ponieważ wszystko można było pokazać pod płaszczem zabawy i ironii (komedia muzyczna była traktowana ulgowo)

- wystroju wnętrz, wzornictwie

- modzie

np. modne były spódniczki mini i obcisłe golfy („Przygoda z piosenką”), modne były także meblościanki i posiadanie samochodu („Małżeństwo z rozsądku”)

Komedia muzyczna pokazuje także ewolucje polskiej kinematografii, gusty odbiorców. Twórcy nie wykorzystali jej pełnego potencjału.

Żona dla Australijczyka

Polska komedia muzyczna z 1963r., premiera 15.06.1964, w reżyserii Stanisława Barei, według scenariusza Hieronima Przybyła i Romana Niewiarowicza

Obsada: Wiesław Gołas, Elżbieta Czyżewska, Edward Dziewoński, Lech Ordon, Mieczysław Czechowicz, Wiesław Michnikowski, Jan Kobuszewski

Fabuła: Robert, farmer polskiego pochodzenia z Australii, przyjeżdża do Polski na 3 dni, aby znaleźć sobie żonę, a przy okazji odwiedzić kuzyna, kapitana Klementa. Nie zastaje go, ale zatrzymuje się w jego willi. Z pomocą redaktora Żelazkiewicza, który wcześniej wręczył mu do niej klucze, trafia na koncert Mazowsza i spostrzega Hankę, jedną z tancerek. Od razu zakochuje się w niej i różnymi sposobami nakłania ją do małżeństwa i wyjazdu z Polski.

Żona dla Australijczyka

• 1 video

Żona dla Australijczyka

- inne spojrzenie na Polonię niż w „Przygodzie z piosenką”

- lata 60te – praktyką były powroty rodaków do Polski na krótko, tylko w celach matrymonialnych

- także film o artystach, solistki „Mazowsza” – dziewczęta z „dobrego domu”, pielęgnują tradycję, obyczaje, surowe zasady

Małżeństwo z rozsądku

Komedia muzyczna z 1966r., premiera 01.01.1967r., w reżyserii Stanisława Barei, według scenariusza Krzysztofa Gruszczyńskiego.

Obsada: Daniel Olbrychski, Elżbieta Czyżewska, Bohdan Łazuka, Hanka Bielicka, Bogumił Kobiela, Wojciech Pokora, Jacek Fedorowicz, Andrzej Zaorski

Fabuła: Rodzice Joanny prowadzą stragan, handlują ubraniami. Duże, ukrywane dochody nie pozwalają im jednak spać spokojnie, gdyż obawiają się konsekwencji ze strony Państwa. W tym celu zabiegają, aby córka poślubiła artystę-malarza lub sama została artystką, gdyż tylko taki zawód w PRL pozwala na niekontrolowane dochody.

Małżeństwo z rozsądku

• 2 video

Małżeństwo z rozsądku

• 3 video

Małżeństwo z rozsądku

- artyści i młodzież ukazani w pozytywnym świetle

- wskazuje środowiska, które miały wyższy status materialny – „prywaciarze”, inteligencja (artyści)

- konfrontacja tych grup społecznych z arystokracją – należącą do przeszłości, ale której dzieci (następne pokolenie) lepiej radzą sobie z realiami

- piosenki komentujące peerelowską rzeczywistość (teksty Agnieszki Osieckiej)

- klimat warszawskiej ulicy

- wzorowanie się na musicalu „West Side Story”

Małżeństwo z rozsądku

Małżeństwo z rozsądku

• 4 video

Przygoda z piosenkąKomedia z 1968r. (premiera 27.06.1969), w reżyserii S. Barei, scenariusz S. Bareja, Jerzy Jurandot, na podstawie operetki Miss Polonia Jerzego Jurandota i Marka Sarta. W kilku efektownych scenach baletowych wystąpili w nim Krystyna Mazurówna i Gerard Wilk.

Obsada: Bohdan Łazuka, Pola Raksa, Barbara Kraftówna, Irena Szewczyk, Roman Sykała, Czesław Wołłejko

Fabuła: Mariola, laureatka nagrody publiczności na festiwalu piosenki w Opolu, chce zrobić karierę w Paryżu. Za namową swojego impresaria - obiecującego jej wielką sławę i pieniądze - wyjeżdża z kraju, pozostawiając zakochanego w niej kompozytora Piotra. Na miejscu okazuje się, że impresario to hochsztapler, który załatwił jej jedynie krótki występ w rewii. Dziewczyna musi podjąć trudną decyzję - wracać do Polski, czy starać sie o poważny kontrakt. Niebawem do Paryża przyjeżdża Piotr, który otrzymał zagraniczne stypendium. Mariola postanawia ukryć przed nim swoją trudną sytuację materialną. Nie chcąc przyznać się do porażki, okłamuje go i opowiada mu zmyślone historie o swojej spektakularnej karierze i przyjaźni z wielką gwiazdą, Suzanne Blanche. Dopiero przypadek sprawia, że kompozytor poznaje prawdę o problemach swojej ukochanej. Mimo nieporozumień i sprzecznych interesów, uczucie łączące parę nie gaśnie i zakochani podejmują decyzję o powrocie do Polski.

Przygoda z piosenką

• 5 video

Przygoda z piosenką

- przedstawiony świat estrady, młode pokolenie artystów kontra wielki, paryski świat show-biznesu

- negatywny obraz Polonii – zmanierowana, zepsuta, czyli według peerelowskiej propagandy – efekt nadmiernego dobrobytu, złamania wartości moralnych, obyczajów

- świetne sceny baletowe, układy choreograficzne, połączenie rewii, kabaretu

- zdjęcia kręcone w Paryżu

Przygoda z piosenką

Mocne uderzenie

Komedia muzyczna z 1966 (premiera 26.03.1967), w reżyserii Jerzego Passendorfera, według scenariusza Ludwika Starskiego.

Obsada: Magda Zawadzka, Jerzy Turek, Irena Szczurowska, Wieńczysław Glliński, Jarema Stępowski, Zofia Czerwińska, Wiesław Michnikowski

Fabuła: Kuba w dniu swojego ślubu dowiaduje się, że ma sobowtóra - gitarzystę big beatowego, Johnny'ego Tomalę. Ten zbieg okoliczności doprowadza do piętrzących się kłopotów Kuby. Majka, jego narzeczona, nie chce uwierzyć w historię z sobowtórem i posądza go o podwójne życie. Nie widząc innego wyjścia, Kuba postanawia wcielić się w rolę Johnny'ego, by udowodnić Majce, że sobowtór istnieje naprawdę. Niespodziewanie Majka zakochuje się w Tomali, czyli w udającym go... własnym narzeczonym.

Mocne uderzenie

• 6 video

Mocne uderzenie

- krytyka przemysłu fonograficznego, zespołów grających dla młodzieży (popularny big-beat) – manipulanci, lekceważą młodzież, są marketingowo nieudolni

- obraz nieprzekonujący – młodzież przedstawiona jako zbyt infantylna, podobnie muzyka – niepoważna

- zmniejszenie roli big-beatu w polskiej kulturze masowej -> ponieważ władze negatywnie nastawione do niekontrolowanych zjawisk

- kształtowanie pozytywnego wizerunku młodych ludzi związanych z tradycją

Dziękujemy