12
Piotr Targowski Zobaczyć niewidoczne Zobaczyć niewidoczne Fale elektromagnetyczne w Fale elektromagnetyczne w badaniach dzieł sztuki badaniach dzieł sztuki Wykład popularny dla szerokiej publiczności Toruń, 11.10.2000

Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Piotr Targowski

Zobaczyć niewidoczneZobaczyć niewidoczne

Fale elektromagnetyczne w Fale elektromagnetyczne w badaniach dzieł sztukibadaniach dzieł sztuki

Wykład popularny dla szerokiej publiczności

Toruń, 11.10.2000

Page 2: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Mieszanie barw i kolorówMieszanie barw i kolorówMieszanie addytywne podstawowychMieszanie addytywne podstawowychbarw światłabarw światła

Mieszanie Mieszanie substrakcyjne substrakcyjne podstawowych podstawowych kolorów pigmentówkolorów pigmentów

© P

iotr

Targ

owsk

i

Page 3: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Widmo fal elektromagnetycznychWidmo fal elektromagnetycznych

400 500 600 7000

1

nm

Czułość

oka

Czułość

oka

ludz

kieg

olu

dzki

ego

PodczerwieńPodczerwieńUltrafioletUltrafiolet

Długość faliDługość fali

© P

iotr

Targ

owsk

i

1 µm1 nm 1 mm 1 m1/1000 nm

Prom. Prom. γγ RtgRtg TVTVProm.cieplneProm.cieplneUVUV IRIR

Page 4: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Pigmenty w promieniach podczerwonych (IR) zachowują się inaczej niż w świetle widzialnym

Foto

: W. G

rzes

ik

Foto

graf

ia w

pod

czer

wie

niFo

togr

afia

w św

ietle

wid

zial

nym

Page 5: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Pod malowidłem znajduje się rysunek

widoczny w promieniach IR

Foto

: W. G

rzes

ik

Page 6: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Zdjęcie w promieniach podczerwonych uczytelnia zatarte Zdjęcie w promieniach podczerwonych uczytelnia zatarte napisy (napisy (Portret H. A. von Portret H. A. von KalneinKalnein -- odwrocie obrazu)odwrocie obrazu)

Foto

: W. G

rzes

ik

Oświetlenie normalne Oświetlenie IR

Page 7: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

FluorescencjaFluorescencjaEn

ergi

a cząs

tecz

ki

Stan podstawowyStan podstawowy

Stan wzbudzonyStan wzbudzony

© P

iotr

Targ

owsk

i

Page 8: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Fluorescencja UV pomaga zlokalizować ingerencje w strukturę obrazu

Stary obraz: Obraz po konserwacji:

podobrazie

zaprawaw. malarska

werniks

© P

iotr

Targ

owsk

i

punktowanie

Page 9: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Przykład: fluorescencja w ultrafiolecie pozwala Przykład: fluorescencja w ultrafiolecie pozwala określić zasięg przemalowańokreślić zasięg przemalowań

Obraz po nieprawidłowej konserwacji – silnie przemalowany:

Konserwacja prawidłowa – uzupełnienia tylko lokalne:

Foto

: W. G

rzes

ik

Page 10: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Nie zawsze fluorescencja UV pomaga w ocenie stanu obrazu:

Obraz przed konserwacją Fluorescencja w prom. UV

Portret kobiety w czepcu, własność Muzeum Etnograficznego w Chojnicach

Konserwacja: Zakład Konserwacji Malarstwai Rzeźby Polichromowanej IZK, UMK

Page 11: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Usuwanieprzemalowań

Zdjęcie Rtg pozwalazlokalizować przemalowane ubytki Efekt

końcowy

Page 12: Zobaczyć niewidoczne - fale EM w badaniach dzieł sztuki

Tomografia optyczna (OCT)Tomografia optyczna (OCT)

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

mm

30 400 10 20 mm