38
E-İMZA KAYITLI ELEKTRONİK POSTA Yüksel SAMAST 27 Şubat 2013

Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

  • Upload
    turkkep

  • View
    290

  • Download
    6

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA

KAYITLI ELEKTRONİK POSTA

Yüksel SAMAST

27 Şubat 2013

Page 2: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Eğitim İçeriği

Elektronik İmza (E-İmza)Bilgi Güvenliği GereklilikleriTeknik ÖzellikleriYasal DüzenlemelerKullanım AkışıZaman Damgası

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP)KEP Sistemi Özellikleri ve Kullanım AlanlarıYasal DüzenlemelerKEPHS ve Hizmet Türleri KEP Adres Formatları

Page 3: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Bütünlük: Mesajlar alıcıya ulaşırken yetkisiz olarak değiştirilememelidir

Yetkisiz müdahale

Mesaj: A Mesaj: B

Gönderici Alıcı

E-İMZA: Bilgi Güvenliği Gereklilikleri

Page 4: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Kimlik Doğrulama ve İnkar Edilemezlik : Alıcı, göndericinin kimliğinden emin olmalıdır Gönderici, mesajı göndermiş olduğunu inkar edememelidir

“Ben Gönderici....”

Mesaj:Gönderici Alıcı

Yanıltıcı

E-İMZA: Bilgi Güvenliği Gereklilikleri

Page 5: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA : Teknik Altyapı

Özet (Hash) Algoritmaları

Mesajı her zaman ve aynı uzunlukta bir özete indirgerÖzetten yola çıkarak orijinal mesaj yeniden elde edilemezİki farklı mesajın özeti aynı olmaz

Marhaba

F&r

Merhaba

$½ÖZET

ÇıktıG

irdi

Gir

di Çıktı

SHA-1, SHA-2, MD5

Page 6: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA : Teknik Altyapı

Anahtar Çift iMatematiksel olarak birbirine bağlı iki anahtar (anahtar çifti)Birinin (gizli) şifrelediğini diğeri (açık) açarAlgoritmalar: RSA, DSA vb.

Gizli Anahtar Açık Anahtar

Veri Şifreleme Şifreli Veri

Deşifreleme Veri

Page 7: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA: Oluşturma ve Doğrulama

İmza oluşturma

verisi

Merhaba

=?

;+?(^!’;+?(^!’

RSA

;+?(^!’Çıktı

Girdi

RSA

Girdi

Girdi

GirdiMerhaba

?= E İmza √

?=Hİmza X

Çıktı

SHA-1SHA-1

İmza doğrulama

aracı

İmza doğrulama

verisi

İmza oluşturma

aracı

Page 8: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA: Elektronik Sertifika

İmza sahibinin imza doğrulama verisini ve kimlik bilgilerini birbirine bağlayan elektronik kayıt

Adı Soyadı

X.509

Page 9: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA: Nitelikli Elektronik Sertifika

Sertifikanın seri numarasıESHS (CA) kimlik bilgileri ve kurulduğu ülkeSertifikanın nitelikli olduğuna dair bir ibareSertifika sahibinin kimlik bilgileriDiğer bir kişi adına hareket ediyorsa yetkisiMesleki ve diğer kişisel bilgilerVarsa sertifikanın kullanım şartlarıSertifikanın geçerlilik süresi

Nitelikl i Elektronik Sert if ika

İmza doğrulama

verisi

Elektronik Sert if ika Hizmet Sağlayıcısının elektronik imzası

Page 10: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA: Yasal Düzenlemeler

Elektronik İmza Kanunu (no.5070)

Madde 3.b – Elektronik İmza

Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veri

Kullanıcı adı ve şifre?

Tarayıcıdan geçirilmiş imza resmi?

Ne kadar güvenli?

Page 11: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-İMZA: Güvenli Elektronik İmza

a) Münhasıran imza sahibine bağlı olan

b) Sadece imza sahibinin tasarrufunda bulunan güvenli elektronik imza oluşturma aracı ile oluşturulan

c) Nitelikli elektronik sertifikaya dayanarak imza sahibinin kimliğinin tespitini sağlayan

d) İmzalanmış elektronik veride sonradan herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan

Madde 4 – Güvenli Elektronik İmza

Page 12: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Hukukî Sonucu ve Uygulama Alanı

Madde 5.

Güvenli elektronik imza, elle atılan imza ile aynı hukukî sonucu doğurur.

Page 13: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Anahtar Çifti

Madde 3.d – İmza Oluşturma Verisi

İmza sahibine ait olan, imza sahibi tarafından elektronik imza oluşturma amacıyla kullanılan ve bir eşi daha olmayan şifreler, kriptografik gizli anahtarlar gibi verilerdir.

Madde 3.f – İmza Doğrulama Verisi Elektronik imzayı doğrulamak için kullanılan şifreler, kriptografik açık anahtarlar gibi verilerden oluşan imza doğrulama verisidir .

Page 14: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Güvenli Elektronik İmza Oluşturma Araçları

a) Ürettiği elektronik imza oluşturma verilerinin kendi aralarında bir eşi daha bulunmamasını,

b) Üzerinde kayıtlı olan elektronik imza oluşturma verilerinin araç dışına hiç bir biçimde çıkarılamamasını ve gizliliğini

c) Ürettiği elektronik imza oluşturma verilerinin, üçüncü kişilerce elde edilememesini, kullanılamamasını ve elektronik imzanın sahteciliğe karşı korunmasını,

d) İmzalanacak verinin imza sahibi dışında değiştirilememesini ve bu verinin imza sahibi tarafından imzanın oluşturulmasından önce görülebilmesini

Madde 6

Page 15: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Güvenli Elektronik İmza Oluşturma Araçları

Güvenli elektronik imza oluşturma araçları, teknik nedenler ve mevzuat gereği, belirlenmiş güvenlik standartlarına sahip akıl l ı kart lar veya akıl l ı çubuklar (token) üzerinden mevzuata uygun güvenli elektronik imza oluşturulmasında kullanılır.

Page 16: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

İdari Açıdan Güvenlik

Hangi anahtar çiftinin (imza oluşturma ve doğrulama verilerinin) kime ait olduğunun bilinmesi

Anahtar çifti üretimiDoğru kimlik tespiti

Güvenilir bir kurum tarafından açık anahtarın (imza doğrulama verisinin) kime ait olduğunun beyanı

Elektronik sertifika

Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı (ESHS)

Page 17: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

E-imza Kullanım Akışı

İmza atan uygulama + Akıllı Kart/Token

Gizli Anahtar

Sertifika

PIN

İmzalanacak Veri

+ E- İMZA

Elektronik Sert if ika Hizmet Sağlayıcı (ESHS)

Gönderici

Alıcı

İmza doğrulayan uygulama

İmza Doğrulama Sonucu: Geçerli / Geçersiz

İmza sahibi sertifikası geçerli mi?Sertifika Durumu

Page 18: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı (ESHS)

Madde 8

Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı, elektronik sertifika, zaman damgası ve elektronik imzalarla ilgili hizmetleri sağlayan gerçek veya tüzel kişilerdir.

İlgili hizmetlerNitelikli elektronik sertifika başvuru, iptal, yenileme süreçlerinin yönetimiSertifika durum bilgisi hizmetleri (SİL/OCSP)Kayıtların tutulmasıZaman damgası hizmetleri

Page 19: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı (ESHS)

ESHS’lerMevzuata ve standartlara uygun olarak kurulup yetki almış Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından denetlenenNitelikli elektronik sertifika (NES), elektronik imza ve zaman damgası ile ilgili hizmetleri sağlayan güvenilir kuruluşlardır

ESHS’lerin asli işleviNES almak isteyen gerçek kişilerin resmi belgelere dayandırarak kimlik tespitini yüz yüze yapmakGüvenli ortamda sertifikayı üretmek, güvenli elektronik imza aracına yüklemek ve sahibine teslim etmektir

Page 20: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Elektronik İmza Kanunu (no.5070)

Elektronik İmza Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

Elektronik İmza ile İlgili Süreçlere ve Teknik Kriterlere İlişkin Tebliğ

Zorunlu Sertifika Mali Sorumluluk Sigortası Düzenlemeleri

Başbakanlık Genelgeleri

E-imza Mevzuatı

Page 21: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Neden Elektronik İmza?

Kamu kuruluşlarıyla yapılan elektronik işlemlerdeHukuki işlemlerdeBankacılık işlemlerinde ve finansal uygulamalarda Kurumsal yazılım uygulamalarında (ERP, DYS, vb.)Elektronik yazışma ve sözleşmelerdeE-devlet, e-ticaret, e-iş uygulamalarında

Zaman, para ve iş gücü tasarrufu sağlayarak, güvenli işlem yapabilme imkanı sağlar.

Page 22: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Zaman Damgası

Zaman Damgası İstemcisi

Elektronik Sert if ika Hizmet Sağlayıcı

ZD Talebi Zaman Damgası

Veri Özeti Güvenilir Zaman Bilgisi

Zaman Damgası Sağlayıcı İmzası

Veri Veri Zaman Damgası

Verinin zaman damgasında belirt i len anda var olduğu yasal olarak ispat lanabil i r

Veri Özeti

Page 23: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP)

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) KEP Özellikleri KEP Sistemi KEP ile Yapılabilecek İşlemler

KEP ile ilgili Yasal Düzenlemeler Türk Ticaret Kanunu Tebligat Kanunu

KEP Hizmet Sağlayıcılığı (KEPHS) KEPHS Özellikleri KEPHS Standartları KEP Adresleri

Page 24: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP)

KEP, yasal olarak geçerli ve teknik olarak güvenli elektronik posta olarak tanımlanabilir.

Page 25: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP)

Bir e-postanın ekleriyle birlikte, iletildiğini ve içeriğinin başkaları tarafından değiştirilmediğini (Veri Bütünlüğü)

Gönderen ve Alan tarafların kim olduğunun tespitini (Kimlik Doğrulama)

Gönderildiğinin veya alındığının, gönderim ve alınma zamanının kesin tespitini (İnkar Edilemezlik)

Gönderici, alıcı, iletim zamanı, içerik özeti gibi bilgileri içeren delilleri saklamayı ve taraflara iletmeyi (Deli l Sağlama)sağlayan bir sistemdir.

Page 26: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP Sistemi

Yasal Mevzuatı ve uluslararası standartları gereğince KEP Sistemi, bir “güven kurumu” olan, yetkili Kayıtlı E-Posta Hizmet Sağlayıcısı (KEPHS) tarafından işletilir.

Page 27: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP)

Yapılabilecek işlemler e-Fatura, e-ekstre e-Talimat, e-ödeme emri e-Tebligat, e-bildirim e-İhtar, e-ihbar E-Mutabakat, e-teyit, e-itiraz e-Beyanname, e-bildirge e-İhale, e-teklif e-Ticaret, e-sipariş, e-sipariş onay e-Başvuru, e-dilekçe E-Yazı, e-çağrı, e-duyuru E-iştirak taahhütnamesi E-Sözleşme

Page 28: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP : Yasal Düzenlemeler

Türk Ticaret Kanunu (yeni TTK - Kanun No:6102)

KEP Yönetmeliği (25.8.201 1/ R.G.28036) KEP Tebliği (25.8.2011 / R.G.28036) KEP Adresleri ve Rehberi Tebliği

(16.5.2012 / R.G.28294) Tebligat Kanunu (Kanun No:7201, 7/a

Maddesi/E-Tebligat 11.01.2011- Kanun No:6099 )

E-Tebligat Yönetmeliği (19.01.2013 / R.G. 28533)

Page 29: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP : Yasal Düzenlemeler

KEP, 1.7.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 Sayılı yeni TTK ile ülkemizde ilk defa yasalara girmiştir:TTK Madde 18 - (3) Tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak kayıtl ı elektronik posta sistemi ile yapılır.

Page 30: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP : Yasal DüzenlemelerTTK Madde 1525: (1) Tarafların açıkça anlaşmaları ve 18 inci maddenin üçüncü fıkrası saklı kalmak şartıyla, ihbarlar, ihtarlar, i t irazlar ve benzeri beyanlar; fatura, teyit mektubu, iştirak taahhütnamesi, toplantı çağrıları ve bu hüküm uyarınca yapılan elektronik gönderme ve elektronik saklama sözleşmesi, elektronik ortamda düzenlenebilir, yollanabilir, itiraza uğrayabilir ve kabul edilmişse hüküm ifade eder.(2) KEP sistemine, bu sistemle yapılacak işlemler ile bunların sonuçlarına, KEP adresine sahip gerçek kişi lere, işletmelere ve şirketlere, KEPHS’nın hak ve yükümlülüklerine, yetkilendirilmelerine ve denetlenmelerine ilişkin usul ve esaslar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından bir yönetmelikle düzenlenir.

Page 31: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP : Yasal Düzenlemeler

7201 Sayılı Tebligat Kanunu’na eklenen «E-Tebligat» maddesi; Madde 7 - (1) Anonim, limited ve sermayesi paylara

bölünmüş komandit şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur. Gerçek kişiler ve diğer tüzel kişiler elektronik tebligattan isteğe bağlı olarak yararlanır.

E-Tebligat Yönetmeliği , resmi gazetede 19 Ocak 2013 itibari ile yayımlandı ve yürürlüğe girdi.

Madde 6 (3): Elektronik tebligat hizmetinden yararlanacak muhatap, elektronik tebligata elverişli kayıtlı elektronik posta adresi edinir.Madde 7 (2): Kendilerine yalnızca elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu olan muhatapların, tebligat çıkarmaya yetkili merciler nezdindeki işlemlerinde elektronik tebligat adreslerini bildirmeleri zorunludur.

Page 32: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP)

E-Tebligat ile ilgili yasal düzenlemelere göre, 19 Ocak 2013 tarihinden itibaren, tüm LİMİTED, ANONİM ve sermayesi paylara bölünmüş komandit ŞİRKETLER ile KAMU KURUMLARI kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi edinmek ve e-tebligat almak zorundadır.Bireyler (gerçek kişiler) KEP adresi edinmek ve e-tebligat almak zorunda değildir.Kamu Kurumları , PTT’den temin edecekleri KEP adreslerini kullanarak e-tebligat göndermek zorundadır. Şirketler, diğer tüzel kişiler ile tüm bireyler istediği hizmet sağlayıcıdan hizmet alabilirler.BTK’dan yetki alıp KEP hizmetleri verecek 3 kurum şunlardır:

TÜRKKEP, TNBKEP, PTT

Page 33: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEPHS Özell ikleri

KEPHS’nin Teknik Altyapısının yeterliliği, Fiziksel ve Elektronik Güvenlik

Altyapısının uygunluğu, Gerekli Uzman Kadrosunun bulunması, Teknik Standartlara ve kriterlere tam

uyumluluğu ve BTK tarafından denetlenip, Yetki almış

olması gerekmektedir.

Yasal Düzenlemeler ve Standartlara göre, ülkemizde KEPHS olunabilmesi için;

Page 34: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEPHS Standartları

Teknik Standartlar ETSI / TS 102 640 (ve ilgili diğer ETSI standartları) ISO 27001 (Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi) ISO 27031 (BT Hizmetleri İş Sürekliliği) BS 10012 (Kişisel Verilerin Korunması) ISO 15408 /EAL4+ (Ortak Kriterler) E-İmza ve Zaman Damgası Standartları

Page 35: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP Adres Türleri

Gönderici/AlıcıNES sahibi olmak/e-imza kullanmak zorunda

AlıcıE-tebligat amaçlı limited/anonim şirketlere zorunlu

Page 36: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP Hizmet Modelleri

Sakla-İ let (Store&Forward)İleti alıcının e-posta kutusuna teslim edilir.

Sakla-Bildir (Store&Notify)İleti sistemde tutulur, alıcıya bir bağlantı (link) gönderilerek iletisine erişmesi sağlanır

Page 38: Yüksel Samast - E-İmza Sunumu TÜRKKEP

KEP Değerlendirme

Yasal ve teknik olarak geçerli ve güvenli olan KEP ile iletişim ve belge paylaşımı, resmi ve ticari bir temel iht iyaçtır . KEP, e-devlet, e-iş, e-ticaret gibi tüm e-dönüşüm uygulamalarının bütün boyutlarıyla hayata geçirilebilmesi açısından stratejik önem taşıyan bir anahtar uygulamadır. KEP, özel ve kamu kurum ve kuruluşları ve şahıslar arasında, hukuki ve ticari her türlü belgenin/evrakın, yasal, geçerli ve güvenli şekilde paylaşımını sağlayan bir sistemdir . KEP Sistemi, kağıt, posta, arşiv ve diğer işlem maliyetlerini ve buna bağlı zaman maliyetlerini azaltacak, tasarruf sağlayacak, resmi ve ticari işlemlere hız ve verim katacak bir çözümdür .