WstêpMuzyka jes t j êzyk iem wszechświa taKody w izua lne jako jêzyk przysz ³ośc i S tereo typy Euro fu turoscope d la m³odych - Europa t rzech krañcówPompe je Pod las ia Med ia .p lKu l tura przysz ³ośc i w Z jednoczone j Europ ieEuropa to my – s teps aheadSpor t as a me thod for be t ter tomorrowZabawy dz iec iêce wed ³ug Brueg laYou th spor ts and con f l i c t management An tywymiana : Young V i l lageNo ta tk i

0205111519232733364147535658

treœcispis

Projekty

01

Dobry pro jek t to tak i , k tóry uwzglêdn ia te za ³o¿en ia :

Tabe lka ta n ie pokazu je j ednak nada l , czym jes t dobry pro jek t . Wskazu je j edyn ie , bez

jak i ch e lemen tów na pewno n im n ie bêdz ie. Ka¿dy chê tn ie j anga¿u je s iê w coś , co lub i

i chê tn ie j pode jmu je s iê tak ie j p racy – to j es t te¿ j eden z pos tu la tów edukac j i n ie formalne j ,

k tór¹ za jmu je s iê Program M³odz ie¿ .

Tematy wymian mog¹ byæ tak ró¿norodne jak za in teresowan ia m³odz ie¿y . Ro l¹ osób

pracu j¹cych z m³odz ie¿¹ jes t um ie jê tnośæ pomocy w rea l izac j i t ematu w tak i sposób, aby

by ³ on edukacy jny i spe ³n ia ³ za ³o¿en ia Programu .

Pon iewa¿ n ie da s iê pokazaæ tzw. „dobrego wn iosku” zachêcamy Was do zapoznan ia

s iê z przyk ³adami c iekawych , zrea l izowanych ju¿ pro jek tów wymiany , k tóre za insp i ru j¹

do nowych dz ia ³añ . Zapraszamy do zapoznan ia s iê z pomys³ami od muzyk i i t ea t ru ,

poprzez wykorzys tan ie komiksu i med iów, po spor t i . . . a rcheo log iê . Prezen towane

pro jek ty s¹ j edyn ie wyborem, naszym zdan iem c iekawych dz ia ³añ o ró¿ne j tematyce,

rea l i zowanych równ ie¿ przez uczes tn ików „ I I I Spo tkan ia L iderów Wymiany M³odz ie¿y” .

Zna jdz iec ie op isy pro jek tów dwust ronnych (w Programie M ³odz ie¿ przewidz ianych d la

grup rozpoczyna j¹cych dz ia ³an ia m iêdzynarodowe) , t ró js t ronnych oraz w ie los t ronnych

(wymaga j¹ce znacznych kompetenc j i o rgan izacy jnych i mery torycznych ) .

Pod kon iec przeds tawiamy op is tzw. „an tywymiany” , k tóra m ie jmy nadz ie jê s iê n ie

przydarzy . Op is powsta ³ j ako wymyślony przyk ³ad nega tywny , na pods tawie ró¿nych

doświadczeñ w pracy m iêdzynarodowe j .

03

Na spo tkan iach pracown icy Narodowe j Agenc j i l ub Ośrodków Reg iona lnych czês to s¹

py tan i : „A j ak wyg l¹da dobry wn iosek?” . Jes t to j edno z tych py tañ , na k tóre n ie da

s iê odpowiedz ieæ wpros t . Py tan ie j es t n iew³aśc iw ie pos tawione. P ierwsz¹ kwest i¹ j es t

zrozumien ie , ¿e przedmio tem pracy jes t pro jek t , a wn iosek to ty lko m ie jsce ( f o rmularz ) ,

w k tórym dz ia ³an ia te s¹ op isane. Dobry wn iosek to wn iosek wype ³n iony poprawn ie pod

wzg lêdem formalnym. A dobry pro jek t . . . .

W Akc j i 1 . – Wymian ie M ³odz ie¿y wsp ierane s¹ pro jek ty spe ³n ia j¹ce dwa pods tawowe

za ³o¿en ia , z k tórych wyn ika da lsza kons t rukc ja pro jek tu :

Zaanga¿owan ie uczes tn ików w rea l izac jê ca ³ego pro jek tu (od pomys³u do oceny )

Wspó ³praca grup par tnersk i ch przy tworzen iu , p rzygo towywan iu i rea l i zac j i

wymiany .

Wymiana m³odz ie¿y to k i l kumies iêczny proces pracy indywidua lne j , we w³asne j grup ie

i z grup¹ par tnersk¹ . Anga¿owaæ s iê w d ³u¿sze dz ia ³an ia chcemy ty lko wtedy , gdy i ch

przedmio t j es t d la nas in teresu j¹cy , s t¹d tak wa¿ne jes t aby p lanowany pro jek t odpowiada ³

na po t rzeby , zarówno nasze j grupy , j ak i grupy par tnersk ie j .

02

>>> Projekty

Uczestnicy s¹ zaanga¿owani od powstania

pomys³u na wymianê.

Pomys³ na temat wymiany i sposób realizacji

uwzglêdnia hobby konkretnej grupy.

Projekt jest tworzony we wspó³pracy z grup¹

partnersk¹ (czêste kontakty, spotkanie przy-

gotowawcze, wymiana maili, zaufanie).

Przed rozpoczêciem dzia³añ prowadzone s¹

regularne przygotowania przy zaanga¿owaniu

uczestników: organizacyjne, merytoryczne

(równie¿ z zakresu edukacji miêdzykulturowej).

Dobry projekt wymiany Projekt, którego Program nie wspiera

Uczestnicy s¹ wybierani na podstawie

narzuconych kryteriów selekcji po stworze-

niu projektu (przed rozpoczêciem dzia³añ).

Temat projektu jest ustalony przez koordy-

natora lub wynika z „obiektywnie po¿¹danych

zainteresowañ”.

Grupa goszcz¹ca przygotowuje projekt,

do którego grupa z zagranicy jest tylko

zaproszona.

Koordynator sam organizuje np.

dwutygodniowe spotkanie i oferuje ustalony

program merytoryczny.

wstêp

M u z y k a j e s t j ê z y k i e m w s z e c h ś w i a t a

Organizacja: Niepubliczny Zak³ad Opieki Zdrowotnej Stowarzyszeniania Monar, Babigoszcz

Kraj partnerski: Niemcy

Czas dzia³añ: 28 lipiec – 10 sierpieñ 2004

Miejsce: Czarnocin

Rodzaj projektu; dwustronny, goszcz¹cy, w ramach wspó³pracy transgranicznej

Koordynator: Marta Mikula

Opis dzia³añRealizowany w ramach Akcji 1. warsztat teatralny „Æpanie sztuki” sta³ siê dla pozosta³ych pacjentów Ośrodka

inspiracj¹ do realizacji spotkania integracyjno-warsztatowego, poświêconego hiphopowi. Wymiana rozpoczê³a siê

trzydniowym sp³ywem kajakowym, który mia³ za zadanie integracjê grupy. M³odzie¿ wspólnie pracowa³a tworz¹c

teksty i muzykê. Warsztat zakoñczy³ siê nagraniem p³yty w studiu i koncertem. Celem projektu by³o poszukanie

wspólnych artystycznych inspiracji i „wspólnego jêzyka” dla obu grup m³odzie¿owych, wykorzystuj¹c i rozwijaj¹c

ich osobiste uzdolnienia i zainteresowania oraz stworzenie nowego polsko-niemieckiego zespo³u hiphopowego,

promuj¹cego swoj¹ muzyk¹ „nietoksyczny” styl ¿ycia.

PrzygotowaniaPrzedstawiciele obu partnerów odbyli wspóln¹ wizytacjê Ośrodka w Czarnocinie (rozpoznanie form pracy

mo¿liwych do podjêcia przez grupê, rozpoznanie i określenie potrzeb wszelkich sprzêtów turystycznych

i sportowych potrzebnych podczas wymiany, ustalenie menu). Podczas spotkania wywi¹za³a siê spontanicznie

otwarta próba — polska m³odzie¿ chc¹c zaprezentowaæ dotychczasowe przygotowania — zachêci³a grupê

niemieck¹ do wspó³uczestnictwa. W gestii grupy polskiej le¿a³o ustalenie szczegó³ów transportowych (wycieczka

nad morze), logistyka sp³ywu kajakowego i wycieczki rowerowej, a tak¿e informacja prasowa. M³odzie¿ niemiecka

mia³a za zadanie zorganizowaæ transport uczestników z dwóch organizacji — Schloss Broellin i Parceval oraz

zacieśniæ kontakt pomiêdzy nimi na potrzeby projektu.

Udzia³ m³odzie¿yPodczas realizacji projektu m³odzie¿ tworzy³a samodzieln¹ miêdzynarodow¹ spo³ecznośæ — udzia³ opiekunów

ogranicza³ siê do konsultacji. Codziennie rozdzielano zadania, funkcje i odpowiedzialnośæ, dbano o wspólne

bezpieczeñstwo (np. podczas wart nocnych na obozowisku w lesie), prowadzono kawiarenkê, a tak¿e utrzymywano

01

Muzyka jest jêzykiem wszechœwiata

05

>>> Projekty

04

Muzyka jest jêzykiem wszechœwiata

Wnioski, opinie uczestników

Czego nauczyliście siê dziêki temu doświadczeniu?

Kapusta: „Nigdy nie lubi³am hiphopu, a dziêki warsztatom siê prze³ama³am i zaczê³am rapowaæ, a nawet pisaæ

tekst. Poza tym bardzo polubi³am naszych niemieckich kolegów. Nigdy nie przypuszcza³am, ¿e wspó³praca z nimi

tak poszerzy moje horyzonty. (...) Strasznie zaimponowa³o mi, ¿e Niemcy przyjêli nasze zasady, a my ich. Robiliśmy

wspólne spotkania, byliśmy pomieszani na kajakach Polak-Niemiec, razem sprz¹taliśmy dom w Czarnocinie, razem

gotowaliśmy. Ju¿ czekam na kolejne spotkanie (...).”

Magik: „By³o bardzo dobrze, ale nie jestem usatysfakcjonowany. Czas, który spêdziliśmy z Niemcami by³ za krótki,

aby zrobiæ projekt naprawdê wspania³y. Ale dobrze siê bawi³em rapuj¹c z kolegami z zagranicy, którzy maj¹ takie

same problemy, jak my — z narkomani¹”.

Maska: „(...) przez czas warsztatów uczyliśmy siê wspólnie rapowaæ, organizowaæ, planowaæ, dzia³aæ wspólnie,

poznaj¹c obce kultury.”

Czarna: „Pocz¹tkowo myśla³am, ¿e projekt bêdzie polega³ na tym, aby stworzyæ jakiekolwiek utwory, nawet

o byle jakiej jakości. Jednak, zarówno my, jak i nasi koledzy z zagranicy, podeszliśmy do tego z zapa³em i wszystko

wysz³o bardzo profesjonalnie. By³am bardzo zaskoczona efektami i naprawdê zadowolona. Nie mogê doczekaæ siê

nastêpnego spotkania, w³aściwie warsztatów, które zapewne bêd¹ o wiele lepsze, bo wiemy ju¿, jakich b³êdów

unikaæ.”

07

porz¹dek w budynku. M³odzie¿ czynnie uczestniczy³a w warsztatach, takich jak æwiczenia z dykcji, oddechu,

zachowania sceniczne, pisanie tekstów rymowanych, tworzenie bitów, tworzenie muzyki na instrumentach

akustycznych, nagrywanie dźwiêku w studio, obs³uga techniczna.

Spo³ecznośæ lokalnaMieszkañcy Czarnocina i Babigoszczy – obserwuj¹c pracê m³odzie¿y i pozytywn¹ atmosferê stworzon¹ przez

uczestników prze³amywali stereotypy i uczyli siê otwartości. Pomagali tak¿e w organizacji wypraw turystycznych,

wskazuj¹c interesuj¹ce miejsca. Mieszkañcy Szczecina natomiast – publicznośæ koncertu fina³owego by³a bardzo

pozytywnie zaskoczona artystycznymi efektami warsztatu, co prze³o¿y³o siê na zainteresowanie ide¹ projektu.

Stanowi³o to wa¿ny element profilaktyki uzale¿nieñ i zmiany świadomości w środowisku tzw. Kultury „hip-

hopowej”.

>>> Projekty

06

Muzyka jest jêzykiem wszechœwiata

09

Czego nauczyliście siê dziêki temu doświadczeniu?

Delma: „Zrozumia³am, ¿e przez robienie tak ciekawych warsztatów wychodzê z uzale¿nienia. (...) Piszê teksty

i zdobywam nowe zainteresowania (...)”

Kapusta: „Nauczy³am siê miêdzy innymi ³amaæ stereotypy. Przed sp³ywem kajakowym (...) myśla³am, ¿e Niemcy s¹

bardzo delikatni i nie wytrzymaj¹ trasy rowerowej, a tym bardziej kajaków. Mile mnie zaskoczyli. Dali radê, a przy

okazji świetnie siê bawili. Poza tym, nauczy³am siê rapowaæ przy bicie. By³ to moim zdaniem doskona³y pomys³

w po³¹czeniu z muzyk¹ akustyczn¹.”

Szczypior: „”(...) ró¿nice narodowościowe, takie jak jêzyk nie mog¹ w niczym przeszkodziæ. Co wiêcej – mo¿emy

siê przecie¿ nauczyæ kilku zwrotów w obcym jêzyku. Wiem, ¿e na pewno ta nauka „nie pójdzie w las”. Nauczy³em

siê wielu rzeczy od moich przyjació³ zza Odry, np. produkcji w studio i po³¹czenia ró¿nojêzycznego rapu.”

Koza: „(...) nauczy³em siê koegzystencji z obcymi ludźmi, do których dotychczas by³em wrogo nastawiony. Ich

przyjazne usposobienie nauczy³o mnie nie wyci¹gaæ pochopnych wniosków, ale równie¿ pomi³owania bliźniego.”

Franzi: „Dopóki tutaj nie przyjecha³am, myśla³am ¿e ludzie w Polsce s¹ zupe³nie inni. Doświadczy³am, ¿e tak

nie jest. Ale co lepsze, rozmowy z polsk¹ m³odzie¿¹ bardziej podnosz¹ mnie na duchu ni¿ z niemieck¹. Polska

m³odzie¿ ma w sobie wiêcej szacunku, tolerancji – a ja podobnie myślê. Nauczy³am siê jeszcze polskich s³ówek,

których nigdy w ¿yciu nie u¿ywa³am. Dziêkujê za wszystko Monarowi.”

>>> Projekty

08

K o d y w i z u a l n ej a k o j ê z y k p r z y s z ³ o ś c i

Organizacja: Grupa Plastyków Amatorów, Kraków

Kraj partnerski: Portugalia

Termin: 7-17 maj 2004

Miejsce: Kraków

Rodzaj projektu: dwustronny, goszcz¹cy

Koordynator: RobertMarcinkowski

W jaki sposób uzewnêtrzniamy swe uczucia?

W jaki sposób odbieramy myśli i nastroje innych ludzi nawet nie wyra¿one s³owami?

Z czego mo¿e siê sk³adaæ nasz pozas³owny komunikat?

Sztuka jako ³¹cznik miêdzy indywidualizmem autora komunikatu, a wra¿liwości¹ odbiorcy.

Rola artysty w ¿yciu spo³eczności.

Wartości sztuki: niezale¿ne od pochodzenia, rasy, czy zamo¿ności autora.

Sztuka jako reakcja na z³o, defaworyzacjê, ubóstwo.

Mo¿liwości porozumiewania siê, a raczej porozumienia miêdzy ludźmi – operuj¹cego środkami

innymi, ni¿ s³owo.

Co mo¿e wyra¿aæ seria nieostrych zdjêæ, pośpiesznie wykonany rysunek? Ogl¹dane pojedynczo mówi¹

niewiele. Lecz wystarczy nieco d³u¿sza chwila uwagi, by dostrzec w nich kawa³ek prawdy o świecie

– pomijany zazwyczaj w codziennym pośpiechu.

Opis dzia³añKody wizualne jako jêzyk przysz³ości to kontynuacja dzia³añ przeprowadzonych w marcu 2003 roku w Portugalii.

Celem projektu by³o zapoznanie siê z realiami komunikacji wizualnej w Polsce i porównanie ich z zaobserwowanymi

w Portugalii. Kontakt dwóch grup zajmuj¹cych siê komunikatami wizualnymi by³ prób¹ znalezienia wspólnego

jêzyka przekazu informacji wizualnej i nawi¹zania dialogu. Warsztaty mia³y te¿ na celu określenie roli informacji

wizualnej w przysz³ości i jej znaczenia w wymiarze spo³eczno-kulturowym.

02

Kody wizualne jako jêzyk przysz³oœci

11

>>> Projekty

10

PrzygotowaniaNamiar na organizacjê portugalsk¹ otrzymaliśmy z Ośrodka Regionalnego z Poznania. Skontaktowaliśmy siê,

aby opowiedzieæ sobie o naszych grupach, wyjaśniæ zasady dzia³ania i omówiæ problematykê poruszan¹

w naszych krêgach. Gdy okaza³o siê, ¿e Portugalczyków tak¿e interesuj¹ zagadnienia plastyczne postanowiliśmy

zorganizowaæ wymianê. Nasi partnerzy równie¿ nie s¹ profesjonalnymi artystami, dziêki czemu ³atwiej nam siê

porozumiewaæ w sprawach zwi¹zanych z tworzeniem dzie³ plastycznych – mamy podobn¹ p³aszczyznê wyjścia

w tematach do dyskusji. Na kilku roboczych spotkaniach zapoznaliśmy siê wstêpnie z zabytkami i histori¹ Portugalii

i szczegó³owo zaplanowaliśmy przyjêcie grupy Portugalskiej. Przez ca³y czas byliśmy w sta³ym kontakcie

z partnerem portugalskim: wspólnie dobieraliśmy terminy i opracowaliśmy program.

Udzia³ m³odzie¿yZaanga¿owanie m³odzie¿y w tym projekcie wystêpowa³o na wszystkich etapach dzia³ania i przejawia³o siê

udzia³em w czynnościach przygotowawczych (rezerwacje, kontakt z partnerem, propozycje programowe, wiedza

o kraju partnera) oraz bie¿¹c¹ adaptacj¹ planów do konkretnych warunków i mo¿liwości realizacji. M³odzie¿ by³a

tak¿e zaanga¿owana w szczegó³ow¹ ewaluacjê projektu.

Spo³ecznośæ lokalnaNajwiêksze korzyści z realizacji projektu osi¹gnêli uczestnicy. Poza nimi projekt obj¹³ tak¿e lokalne środowiska

wszystkich cz³onków wzbogacaj¹c ich doświadczenia miêdzykulturowe. Najwa¿niejszym elementem by³o jednak

zwrócenie miêdzynarodowej uwagi na najbiedniejszych mieszkañców Krakowa. W planach mamy zaproszenie

naszych gości do pracy nad wspólnym projektem poprawy warunków ¿ycia lokalnej spo³eczności. Jest to forma

kontynuacji projektu, który zapocz¹tkowaliśmy wspólnie w ubogiej dzielnicy Porto – Fontainhas.

Wnioski. Opinie uczestnikówStopieñ zaanga¿owania partnerów w organizacjê wymiany by³ bardzo wymiernym wskaźnikiem oceny.

Zakoñczyliśmy spotkanie ewaluacj¹ w formie ankiety. Pozwoli³a nam podsumowaæ doświadczenia, które

zyskaliśmy w czasie wymiany w formie codziennych spotkañ, warsztatów i dyskusji. W trakcie warsztatów,

bêd¹cych czêści¹ wymian, powsta³a ogromna ilośæ prac rysunkowych, graficznych, fotograficznych i filmowych.

G³ównym dzia³aniem ewaluacyjnym by³a prezentacja prac i osi¹gniêæ uczestników. Organizacja wystaw bêdzie

kontynuacj¹ projektu w przysz³ości.

Kody wizualne jako jêzyk przysz³oœci

13

Grupy bior¹ce udzia³ w projekcie sta³y siê nadawcami przekazów wizualnych – graficznych, fotograficznych,

rysunkowych, a nawet filmowych. Oddzia³ywa³y one na otoczenie, potencjalnie na ka¿d¹ osobê, która znajdowa³a

siê w polu oddzia³ywania danego komunikatu.

Poprzez kontakt z ludźmi wychowanymi w innym kraju i w innych warunkach, o odmiennym podejściu do ¿ycia i

świata wymiana zwiêkszy³a wiedzê o świecie i tolerancjê m³odych ludzi. A świadomośæ ró¿nic i cech wspólnych

to pierwszy krok do zmniejszenia ksenofobii.

Radosno-euforystyczny nastrój realizacji wymiany wynika³ z atrakcyjności programu – a zarazem z poczucia

ogromnej artystycznej swobody. Dla m³odych ludzi bior¹cych udzia³ w wymianie by³a to okazja do lepszego

zapoznania siê z rówieśnikami z innej czêści Europy, szansa rozwoju posiadanych umiejêtności przekazu

i poszukiwanie jego nowych form. Dla grupy z Portugalii przyjazd do Polski by³ szans¹ zapoznania siê z warunkami

¿ycia, kultur¹, zabytkami tego kraju, szans¹ poszerzenia horyzontów myślowych.

Czynnikiem nieprzewidywalnym okaza³a siê pogoda. Zimne, deszczowe dni spowodowa³y niestety epidemiê

przeziêbieñ. Co szczególne: uczestnicy nie chcieli jednak rezygnowaæ z programu, nawet mimo ewidentnych

symptomów chorobowych, z gor¹czk¹ w³¹cznie.

>>> Projekty

12

S t e r e o t y p y

Organizacja: Stowarzyszenie Teatr Strefa Ciszy, Poznañ

Kraj partnerski: Francja

Czas dzia³añ: 29 marzec – 10 kwiecieñ 2004

Miejsce: Francja, Arras, Nord-Pas-de-Calais

Rodzaj projektu: dwustronny, wysy³aj¹cy

Koordynatorzy: Dominika Kowalska, Krzysztof Dziemian

Opis dzia³añCelem naszej wymiany by³o poszerzenie wiadomości o Europie, a zw³aszcza środowisku i terenach zamieszka³ych

przez grupê francusk¹, zwiêkszenie kompetencji dotycz¹cych jêzyków, pracy w grupie, relacji miêdzyludzkich,

rozwiniêcie kreatywności poprzez stworzenie teatralnego happeningu polsko-francuskiego oraz uwra¿liwienie

szerokiej publiczności na kwestiê inności.

Teatr by³ punktem wyjścia naszej wymiany: jest on swoistym otwarciem siê na innych, poniewa¿ wybrana przez

nas forma teatralna – happening – umo¿liwia bezpośredni kontakt z bardzo zró¿nicowan¹ publiczności¹, której

reakcje wspó³kszta³tuj¹ wydarzenie.

Temat wymiany zrodzi³ siê z osobistych doświadczeñ. Przyk³adowo: przed podró¿¹ do Polski, naszych francuskich

przyjació³ spotka³y ostrze¿enia: „To nie jest dobry moment na wyjazd do Polski, oni popieraj¹ Amerykanów w

sprawie wojny w Iraku”, „Polska jest piêkna, owszem, ale tam nie ma co robiæ, bo oni nie maj¹ pieniêdzy”. Stereotypy,

które s¹ przeszkod¹ w nawi¹zywaniu przyjaźni i wspólnym podejmowaniu dzia³añ, chcieliśmy skonfrontowaæ

podczas wspólnej pracy w bardziej z³o¿onej – nie w³asnej – spo³eczności.

PrzygotowaniaPomys³ polsko-francuskiego spotkania wyszed³ od studentów z Arras za pośrednictwem Juliusza Tyszki –

doktora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, który prowadzi³ wówczas wyk³ady na Uniwersytecie na

L’Universite d’Artois. Grupy studentów z Francji i Polski uczestniczy³y w Miêdzynarodowym Festiwalu Teatralnym

MALTA 2003. Poznaj¹c siê i prowadz¹c d³ugie rozmowy o polskiej i francuskiej tradycji teatralnej postanowiliśmy

podj¹æ wspó³pracê maj¹c¹ doprowadziæ do naszego wspólnego spotkania i wspólnego wystawienia spektaklu

prze³amuj¹cego stereotypy myślenia o sobie nawzajem. Chcieliśmy, aby projekt „Stereotypy” pozwoli³ nam na

utrzymanie silnych wiêzów miêdzy obiema grupami oraz by³ otwart¹ przestrzeni¹ wymiany w³asnych doświadczeñ,

zw³aszcza dotycz¹cych uprzedzeñ i w³asnej pracy.

03

Stereotypy

15

>>> Projekty

14

Marta Keil: Projekt zdecydowanie spe³ni³ moje oczekiwania – zw³aszcza te dotycz¹ce poszerzenia wiadomości na

temat Unii Europejskiej oraz sposobu funkcjonowania w jej ramach takich ośrodków kulturalnych jak stowarzyszenia,

szko³y sztuk piêknych, konserwatoria muzyczne, miejskie urzêdy ds. kultury oraz ośrodki uniwersyteckie we Francji.

Podczas pobytu w Arras i Lille mieliśmy okazjê dok³adnie przyjrzeæ siê ich funkcjonowaniu. Planujemy wykorzystaæ

te obserwacje w planowaniu i organizacji ¿ycia kulturalnego w Polsce. Poza tym tworzenie teatralnego happeningu

wspólnie z grup¹ francusk¹ umo¿liwia³o rozwiniêcie takich umiejêtności, jak: praca w grupie wielonarodowościowej

i wielokulturowej, konsekwentna realizacja zamierzonego celu, czy praktyczne dzia³ania teatralne oparte na

francuskiej metodzie pracy teatralnej. Realizuj¹c happening i tym samym przenosz¹c nasz¹ twórczośæ w sferê

codzienności, uda³o siê nam zwróciæ uwagê francuskich widzów na problem wielonarodowościowych stereotypów.

Wreszcie, wspólna praca Francuzów i Polaków rozwinê³a nasze kompetencje jêzykowe oraz umiejêtnośæ

kszta³towania harmonijnych relacji ludzkich.

Stereotypy

17

Udzia³ m³odzie¿yW polskiej ekipie kryterium wyboru cz³onków stanowi³o praktyczne doświadczenie w pracy teatralnej oraz

ewentualne doświadczenie w pracy z miêdzynarodowymi grupami m³odzie¿y. Osoby, które z jakichś powodów nie

mog³y zaanga¿owaæ siê bezpośrednio w projekt, a by³y nim zainteresowane, pomaga³y w przygotowaniach. Po

stronie francuskiej grupa wy³oni³a siê spośród osób goszcz¹cych wcześniej w Polsce na festiwalu Malta oraz tych,

które s¹ zaanga¿owane w dzia³ania teatralne i miêdzykulturowe na L’Universite d’Artois.

Podczas przygotowañ czêśæ uczestników obu grup mia³a przydzielone zadania i by³a odpowiedzialna za ich

realizacjê. Efektywn¹ koordynacjê tych dzia³añ umo¿liwi³y regularne spotkania ca³ej grupy. Wspólnie pracowaliśmy

nad przygotowaniem happeningu oraz nad analiz¹ polskich stereotypów o Francuzach. Podczas spotkañ

podumowuj¹cych ka¿d¹ prezentacjê happeningu ka¿dy z uczestników mia³ mo¿liwośæ swobodnego wyra¿ania

swojej opinii i w ten sposób wspó³kszta³towania projektu. Ka¿da propozycja zmiany w programie by³a najpierw

poddawana dyskusji na spotkaniu obu grup, nastêpnie proponowano kilka rozwi¹zañ – akceptowane by³o to, które

zyska³o najwiêksze poparcie.

Spo³ecznośæ lokalnaProjekt spotka³ siê z szerokim zainteresowaniem na terenie Arras oraz Lille. Uniwersytet udostêpni³ nam swoje

sale jako miejsce prób. ¯yczliwe przyjêcie mia³o miejsce podczas prezentacji happeningów: najpierw w miejskim

parku (by³a to w³aściwie próba generalna), kiedy to do akcji aktywnie w³¹czy³a siê francuska m³odzie¿, a nastêpnie

na g³ównym rynku miasta. Mieszkañcy miasta byli informowani o dniu i godzinie prezentacji happeningu za

pośrednictwem rozwieszonych w mieście plakatów oraz rozdawanych ulotek.

Wnioski. Opinie uczestników

Agata Elsner: Jakiś rok temu ktoś wpad³ na pomys³, by stworzyæ wspólny projekt z Francuzami. Wtedy wydawa³o

nam siê to tak odleg³e i abstrakcyjne, a dziś jest ju¿ po wszystkim... Pozosta³a refleksja, doświadczenie i inspiracja

do dalszego tworzenia. Jesteśmy przepe³nieni chêci¹ dalszej pracy i to te¿ robimy! Najtrudniej jest zacz¹æ, spotkaæ

siê i porozmawiaæ o tym, co tak naprawdê chcemy zrealizowaæ. Jeśli uda nam siê stworzyæ chocia¿by namiastkê

pomys³u i jak¹ś niæ porozumienia to jest to nasza szansa na dalsz¹ wspó³pracê. Napotkaliśmy trudności nie tylko

w pocz¹tkowych kontaktach z Francuzami, ale równie¿ miêdzy nami, poniewa¿ nie znaliśmy siebie nawzajem,

swoich upodobañ, zainteresowañ. Wiadomo jednak, ¿e taki stan trwa³ tylko chwilê. Zebraliśmy wspólne si³y,

pomys³y i nadzieje, i odkryliśmy wspóln¹ p³aszczyznê pomiêdzy nami i studentami z Francji. Po³¹czy³ i zaczarowa³

nas teatr, a reszta jakoś siê potoczy³a...

>>> Projekty

16

Eurofuturoscope dla m³odych- Europa trzech krañców

Organizacja: Fundacja „Hobbit”, Wroc³aw

Kraje partnerskie: Finlandia, Francja

Czas dzia³añ: 10 – 22 lipiec 2004

Miejsce: Francja, Poitiers

Rodzaj projektu: trójstronny, wysy³aj¹cy

Koordynator: Agata Nassim

Opis dzia³añPodczas wakacji, pomiêdzy 10 a 22 lipca 2004 roku, w Poitiers we Francji odby³ siê drugi projekt trójetapowej

wspó³pracy pomiêdzy Polsk¹, Finlandi¹ i Francj¹. Realizacj¹ i koordynacj¹ projektu zajmowali siê wolontariusze

z Fundacji Hobbit. By³ to nasz pierwszy projekt realizowany w ramach Programu M³odzie¿.

Tematem przewodnim tej wymiany by³a historia ka¿dego z krajów. G³ównym punktem programu, a zarazem jednym

z najciekawszych by³y KWADRANSE HISTORYCZNE. Podczas tych zajêæ m³odzie¿ poznawa³a najwa¿niejsze fakty

z historii Francji, Polski i Finlandii. Do „kwadransów” przygotowywaliśmy siê w jeszcze w Polsce. Mieliśmy za

zadanie stworzyæ trzy komiksy, które przedstawia³y w¹tki historyczne ka¿dego z pañstw (jeden komiks – jeden

w¹tek). W trakcie prezentacji uczestnicy pracowali w 3 grupach trójnarodowościowych, wspólnie omawiali jeden

z komiksów, a nastêpnie prezentowali go (za pomoc¹ krótkiego przedstawienia) pozosta³ym grupom. By³a to bardzo

dobra metoda do poznania obcej historii.

Kolejnym ciekawym punktem naszej wymiany by³ pobyt uczestników w rodzinach francuskich. Podczas dwóch

dni byli oni „cz³onkami rodziny”. Jedli razem posi³ki, chodzili na zakupy, na basen, brali udzia³ w rodzinnych

uroczystościach (urodziny, rocznica ślubu), jednym s³owem spêdzali razem czas. By³ to doskona³y pretekst

do lepszego poznania przedstawicieli ró¿nych kultur, codziennego ¿ycia „typowej” francuskiej rodziny, a tak¿e

zaanga¿owania w nasze dzia³ania wiêkszej ilości osób.

Podczas naszego pobytu we Francji byliśmy w La Rochelle. Jest to niezwykle urokliwe miejsce po³o¿one nad

oceanem. W ka¿dym zak¹tku starej czêści miasta, a tak¿e w porcie, czuje siê „¿eglarskiego ducha”. Zwiedzaliśmy

miasto, ogl¹daliśmy przystañ, marinê, dzieliliśmy siê „¿eglarskimi historiami” z pozosta³¹ czêści¹ grupy

04

Eurofuturoscope dla m³odych

19

>>> Projekty

18

Spo³ecznośæ lokalnaW Polsce otrzymaliśmy wsparcie finansowe od miasta Wroc³awia, a tak¿e zapewnienie, ¿e tego rodzaju dzia³ania

bêd¹ przez nasz¹ gminê popierane. Projekt cieszy³ siê bardzo du¿ym zainteresowaniem ze strony Kuratorium

Oświaty, a tak¿e Wydzia³u Edukacji i Sportu we Wroc³awiu. Uczestnicy informacje o tego typu dzia³aniach

przenosili do swoich szkó³ i znajomych. We Francji projekt anga¿owa³ w swoje dzia³ania mieszkañców regionu.

Rodziny uczestników projektu bardzo otwarcie podchodzi³y do realizowanego przez nich zadania. W³adze lokalne

by³y tak¿e zainteresowane projektem. Czêśæ przedsiêwziêæ realizowanych w ramach projektu by³a mo¿liwa do

przeprowadzenia jedynie dziêki ich pomocy (udostêpnianie pomieszczeñ, spotkania w Ratuszu). Na ka¿dym kroku

spotykaliśmy siê z ogromn¹ ¿yczliwości¹ spo³eczności lokalnej.

Wnioski, opinie uczestnikówJedn¹ z trudności by³a nag³a zmiana formy realizacji „kwadransa historycznego”. Uczestnicy, którzy prawie

ukoñczyli pracê nad zagadnieniem musieli wszystko rozpoczynaæ od nowa. Wa¿ne jest konsekwentne trzymanie

siê ustalonych propozycji, b¹dź te¿ konkretyzowanie ich odpowiednio wcześnie. Podobny problem wynikn¹³

w czasie trwania wymiany. Liderom brakowa³o jedności w podejmowaniu decyzji i konsekwentnego trzymania siê

ich (przez co sami uczestnicy czuli siê poszkodowani). W trakcie wymiany pojawi³ siê te¿ problem z realizacj¹

deklaracji niektórych uczestników, i¿ pojêli ideê wymiany. Niestety ich wycieczkowe zaanga¿owanie pozostawia³o

wiele do ¿yczenia. Mo¿e dobrym pomys³em by³o by zorganizowanie wyjazdu przed wymian¹. Wtedy mo¿na by

zaobserwowaæ znacznie wiêcej zachowañ, dokonaæ oceny poziomu aktywności, s³owem znacznie lepiej ich poznaæ

ni¿ jest to mo¿liwe podczas 2 – godzinnych regularnych spotkañ w lokalu fundacji. Taki sposób na przygotowanie

materia³ów na wymianê (np. komiksów – jak by³o w tym przypadku) jest równie¿ bardziej atrakcyjn¹ form¹ dla

samych uczestników.

Eurofuturoscope dla m³odych

21

i poznawaliśmy „podwodny świat” w Akwarium w La Rochelle.

Niektóre dzia³ania by³y bardzo spontaniczne – wiele gier i zabaw prowadzonych przez m³odzie¿ by³o

wymyślanych na miejscu, krótki koncert – dwie osoby gra³y na gitarach, trzecia śpiewa³a szanty i poezjê (pomimo

niezrozumienia s³ów wszyscy doskonale siê bawili) – a jednak sta³y siê bardzo atrakcyjnym punktem programu

i wnosi³y niezwykle du¿y wk³ad w przebieg naszej wymiany.

PrzygotowaniaRegularne spotkanie ze wszystkimi uczestnikami rozpoczê³y siê w marcu i trwa³y do maja. Pocz¹tkowo

odbywa³y siê co dwa tygodnie, a miesi¹c przed wyjazdem, co tydzieñ. W trakcie tych spotkañ przygotowaliśmy

siê do kwadransów historycznych – uczestnicy zbierali informacje o poszczególnych krajach, wydarzeniach

historycznych. Jednym z punktów by³o tak¿e przedstawienie legendy zwi¹zanej ze swoim krajem – na jednym ze

spotkañ zdecydowaliśmy, ¿e bêdzie to historia o „Bramie Kluskowej”. Omawialiśmy wspólnie gry i zabawy, a tak¿e

przygotowywaliśmy siê do ich przeprowadzenia podczas naszego pobytu we Francji.

Po wizycie przygotowawczej okaza³o siê, ¿e prezentacje na kwadranse historyczne maj¹ byæ w formie komiksów,

a nie jak wcześniej przyjêliśmy – w formie dowolnej. Na kolejnych spotkaniach stworzyliśmy 3 komiksy dotycz¹ce

3 ró¿nych wydarzeñ historycznych. Przed wyjazdem odby³o siê spotkanie z rodzicami. W trakcie naszych spotkañ

wiêkszośæ uczestników by³a aktywna i chêtna do pracy, a tak¿e wywi¹zywa³a siê z zadañ im powierzonych.

Udzia³ m³odzie¿yM³odzie¿ bior¹ca udzia³ w projekcie dzia³ania rozpoczê³a od wniesienia swojego wk³adu w pisanie wniosku,

a tak¿e w proponowanie ró¿nych punktów programu: wizyta nad oceanem zwi¹zana z ¿eglarstwem, gry

i zabawy. Uczestnicy brali udzia³ w spotkaniu on-line (Polska – Francja – Finlandia). Wiêkszośæ uczestników bardzo

chêtnie anga¿owa³a siê w dzia³ania przewidziane w programie – podczas pracy w grupach chêtnie zabierali g³os,

przygotowywali krótkie scenki, aby zaprezentowaæ pozosta³ym uczestnikom wydarzenia historyczne omawiane

w trakcie „kwadransów”. W trakcie przygotowania strony internetowej ca³a polska grupa opisywa³a wra¿enia

i prze¿ycia od pocz¹tku wymiany. W przygotowania wieczoru polskiego w³¹czyli siê tak¿e wszyscy uczestnicy.

Przygotowali oni – wspólnie z liderami – ogromn¹ mapê Polski, któr¹ przyozdabia³y s³odkości typowe dla naszego

kraju – „krówki”, makowiec, „kuku³ki” i pierniczki toruñskie. M³odzie¿ przeprowadzi³a tak¿e quiz dla Finów

i Francuzów. Pomys³em m³odych uczestników by³a „lekcja jêzyka” – nauka s³ówek w ka¿dym z jêzyków, czy

miêdzynarodowe rozgrywki w pi³kê no¿n¹ i siatkówkê. By³y jednak osoby, które wbrew naszym oczekiwaniom

wyp³ywaj¹cym z dotychczasowej wspó³pracy, potraktowa³y ten wyjazd jako „wycieczkê”.

>>> Projekty

20

P o m p e j e P o d l a s i a

Organizacja: Towarzystwo Przyjació³ Sura¿a i Okolic, Sura¿

Kraje partnerskie: Czechy, Bu³garia, Litwa

Czas dzia³añ: 11 - 26 lipiec 2004

Miejsce: Sura¿

Rodzaj projektu: goszcz¹cy, wielostronny

Koordynator: Joanna Paczusko

Opis dzia³añNa pomys³ zorganizowania miêdzynarodowych wykopalisk wpadli cz³onkowie Towarzystwa Przyjació³ Sura¿a

i Okolic. Idea pojawi³a siê, gdy jeden z nich odkry³ istnienie kopców, wygl¹daj¹cych jak wczesnośredniowieczne

kurhany. Odkryciem zainteresowali siê specjaliści z Wojewódzkiego Urzêdu Ochrony Zabytków w Bia³ymstoku

oraz z Muzeum Podlaskiego. Uczestnicy projektu przez dwa tygodnie prowadzili wykopaliska archeologiczne.

Wszystkie cenne znaleziska zosta³y odpowiednio zinwentaryzowane i bêd¹ mog³y pos³u¿yæ naukowcom. Pompeje

Podlasia to tak¿e warsztaty historyczno-archeolgiczne. Podczas nich uczestnicy poznali historiê osadnictwa

poprzez naukê lepienia garnków, rozpoznawania zió³, naukê kowalstwa i snycerstwa, mielenia m¹ki w ¿arnach

i pieczenia podp³omyków, czy wykonywania bi¿uterii z miedzianego drutu i modeliny.

PrzygotowaniaOd momentu powstania pomys³u zawi¹za³a siê grupa inicjatywna, która regularnie spotyka³a siê w siedzibie

towarzystwa, aby uzgodniæ plan wymiany. Wcześniej dostaliśmy potwierdzenie od Wojewódzkiego Konserwatora

Zabytków, ¿e mo¿liwe bêdzie przeprowadzenie prac w naszym regionie. Przez ca³y czas planowania

kontaktowaliśmy siê z naszymi partnerami uzgadniaj¹c terminy i program. Wspólnie postanowiliśmy, ¿e ka¿da

grupa bêdzie zbiera³a materia³y zwi¹zane z histori¹ osadnictwa swojego regionu, pog³êbia³a wiedzê o epoce

średniowiecza, przygotowywa³a prezentacje o kulturze i tradycjach narodowych. Podczas wizyty przygotowawczej

zosta³ omówiony przebieg przygotowañ do wymiany oraz sposobów wspó³pracy, spotkano siê z Wojewódzkim

Konserwatorem Zabytków i archeologami, a tak¿e odwiedzono miejsce wykopalisk.

Udzia³ m³odzie¿yProjekt mia³ charakter archeologiczny, wiêc g³ównym kryterium doboru uczestników by³y ich zainteresowania

tematem. Ka¿dy m³ody cz³owiek, którego interesowa³o kopanie w wakacje i uczestniczenie w warsztatach, móg³

siê zg³osiæ. Okaza³o siê, ¿e by³o wiêcej chêtnych ni¿ miejsc. Aby zadowoliæ wszystkich na Litwie, odby³o siê

05

Pompeje Podlasia

23

>>> Projekty

22

Spo³ecznośæ lokalnaDziêki projektowi mieszkañcy docenili i zrozumieli wartośæ dziedzictwa kultury. Ju¿ w trakcie wymiany zaczêli

siê zg³aszaæ do archeologów z informacjami o nowych kurhanach i swoich odkryciach. Poszczególni mieszkañcy

wsi Zawyki i Sura¿a zadeklarowali, ¿e nowo odkryte miejsca historyczne otocz¹ ochron¹ i bêd¹ podchodziæ do

nich z wiêksz¹ czci¹. Wymiana uświadomi³a w³adzom samorz¹dowym, ¿e dbanie o zabytki mo¿e przyci¹gn¹æ

turystów do naszej gminy, co bez w¹tpienia zaowocuje wzrostem zatrudnienia pozarolniczego i ograniczeniem

ubóstwa mieszkañców gminy. Turyści ogl¹daj¹cy nasz¹ wystawê utwierdzili siê w przekonaniu, ¿e gmina Sura¿

jest interesuj¹ca i warto tu przyje¿d¿aæ.

Wnioski. Opinie uczestników

Jak oceniasz projekt : „Pompeje Podlasia”?

„To bardzo dobry pomys³. Takie projekty powinny byæ organizowane czêściej. I mo¿na by by³o zaprosiæ tê sam¹

ekipê m³odzie¿y. Dziêki wymianie mam du¿o dobrych wspomnieñ i nowych doświadczeñ ¿yciowych”.

Czy projekt spe³ni³ Twoje oczekiwania?

„Tak, i to nawet bardzo. Nie s¹dzi³am, ¿e to bêdzie takie interesuj¹ce i ciekawe prze¿ycie. A¿ chcia³abym jeszcze

raz, za rok znów coś takiego prze¿yæ”.

Czego nauczy³aś siê dziêki temu doświadczeniu?

„¯e praca archeologiczna wcale nie jest taka prosta, jak siê zdaje. Mam dziêki temu projektowi du¿y, ale to bardzo

du¿y obraz tego, co chcê robiæ w przysz³ości”.

Co byś zmieni³a na przysz³ośæ?

„¯eby takie projekty by³y co roku.

Wiêcej zajêæ praktycznych. Wiêcej czasu wolnego.”

Pompeje Podlasia

25

losowanie 9 z 20 zainteresowanych osób. W Polsce i Czechach te¿ zg³osi³o siê du¿o osób. Skorzysta³y one

z miejsc £otwy, gdzie jedna osoba zachorowa³a, a inna mia³a k³opoty rodzinne.

Zarówno Litwini, jak i £otysze wywodzili siê z jednego środowiska. Mogli oni wiêc organizowaæ spotkania

tematyczne i wspólnie zbieraæ materia³y. Natomiast m³odzie¿ czeska pochodzi³a z ró¿nych miejscowości, przez co

przygotowywa³a siê pojedynczo i w grupkach. Mo¿na to by³o zauwa¿yæ podczas prezentacji narodowych. Najlepsi

i najbardziej zgrani byli Litwini i £otysze. Grupa polska bra³a udzia³ we wszystkich etapach projektu, jako ¿e

powsta³ on z naszej inicjatywy. Zdobyliśmy podstawow¹ wiedzê historyczn¹ na temat historii ludów s³owiañskich.

Wybraliśmy kośció³ w Sura¿u, grodzisko, Muzeum Archeologiczno-Etnograficzne, Bia³owie¿ê i Szlak Tatarski jako

miejsca warte zobaczenia przez naszych rówieśników. Nawi¹zaliśmy kontakt z osob¹ śpiewaj¹c¹ pieśni polskie,

bia³oruskie i ukraiñskie. Przygotowaliśmy prezentacjê o regionie Podlasia. S³u¿yliśmy pomoc¹ w organizacji,

zakupach, drukowaniu i roznoszeniu materia³ów, rozdawaniu zaproszeñ, rozwieszaniu plakatów, organizacji

ognisk. Wszyscy wype³niliśmy ankiety oceniaj¹ce i zrobiliśmy „burzê mózgów” z wnioskami co powtarzaæ, a co

zaniechaæ w przysz³ości.

>>> Projekty

24

M e d i a . p l

Organizacja: Stowarzyszenie Inicjatyw Niemo¿liwych „Motyka”, Toruñ

Kraje partnerskie: Niemcy, Francja, Finlandia

Czas dzia³añ: 20-31 lipiec 2004

Miejsce: Myślêcinek, Bydgoszcz

Rodzaj projektu: wielostronny, goszcz¹cy

Koordynator: Tomasz Szopa

Opis dzia³añJedenaście dni spêdzonych razem z m³odzie¿¹ z czterech ró¿nych krajów by³o dla nas wszystkich – osób

uczestnicz¹cych w projekcie – ciekawym i wa¿nym doświadczeniem. Oprócz zabawy i planowanych wcześniej

atrakcji (wycieczki rowerowe, zwiedzanie bydgoskiego parku, miasta, ogniska), po³¹czy³a nas tak¿e wspólna

praca nad tworzeniem filmu, foto-eseju, strony internetowej oraz gazety.

Ka¿da z grup uczestnicz¹cych w projekcie przyjecha³a z wcześniej przygotowanymi filmami, b¹dź prezentacjami

pod wspólnym tytu³em „Ja i mój świat”. Da³y one mo¿liwośæ wzajemnego poznania kultur i regionów, z których

pochodzili uczestnicy projektów. Przedstawione projekcje dotyczy³y bowiem spo³eczności lokalnych i tego, czym

m³odzi ludzie zajmowali siê w swoich organizacjach. Poznaniu tradycji i obyczajów w poszczególnych krajach

s³u¿y³y wieczory narodowe, na których prezentowaliśmy narodowe potrawy, piosenki i zwyczaje.

Wa¿nym elementem by³y gry integracyjne, które pozwoli³y poznaæ siebie nawzajem, a tak¿e uczy³y otwartości

i zrozumienia innych. Pokonanie pewnych narodowościowych stereotypów i wyobra¿eñ by³o czasem trudniejsze,

a czasem ³atwiejsze, ale zawsze dyskusja i wspólne d¹¿enie do rozwi¹zania problemu spaja³o grupê i uczy³o

wspó³pracy.

Dobra wspó³praca przydatna by³a w czasie warsztatów medialnych, gdzie w kilkunastoosobowych,

miêdzynarodowych grupach przysz³o nam pracowaæ nad wcześniej ustalonymi zadaniami. Tematyka by³a ró¿na,

zawsze jednak dotyka³a tego, co dla nas wa¿ne – podobieñstw i ró¿nic miêdzy uczestnikami, tego co lubimy,

sposobów spêdzania czasu wolnego itp. Przygotowaniu do warsztatów s³u¿yæ mia³y wizyty w redakcji lokalnej

gazety i telewizji – zw³aszcza ta ostatnia podoba³a siê wszystkim! Z wizyty powsta³ nawet krótki film. Warsztaty

poch³onê³y nas na tyle, ¿e jeszcze kolejne jedenaście dni przyda³oby siê niektórym do pracy! Ostatniego dnia

06

Media.pl

27

>>> Projekty

26

wspólnie przygotowaliśmy pokaz produkcji medialnych dla bli¿szych i dalszych znajomych, a tak¿e dla osób

odwiedzaj¹cych Bydgoski Park Wypoczynku „Myślêcinek”.

Optymizm zasia³a w nas koñcowa ewaluacja, w trakcie której dokonaliśmy wspólnie podsumowania wymiany

i wyników prac. Nawi¹za³y siê nowe przyjaźnie, które na pewno bêd¹ podtrzymywane, a w przysz³ości mamy

nadziejê wspó³pracowaæ dalej – pierwsze pomys³y ju¿ kie³kuj¹.

PrzygotowaniaIdea wymiany powsta³a podczas ewaluacji projektu „Pêpek świata” realizowanego w sierpniu 2003 roku.

Natomiast kszta³tu i treści wymiana nabiera³a podczas „Spotkania partnerów w Toruniu”. Pomocna tu by³a wiedza,

doświadczenie i kontakty przywiezione w plecaku ze szkolenia BiTriMulti (przyp. autora: szkolenie organizowane przez

Program M³odzie¿ dla przysz³ych koordynatorów wymian dwu–, trój– i wielostronnych – zaproszenia na stronie

www.mlodziez.org.pl), w lipcu 2003 roku, w Irlandii. Bezpośredni kontakt e-mailowo-telefoniczny z wolontariuszami

pracuj¹cymi w organizacjach uczestnicz¹cych w wymianie pozwoli³ na bie¿¹ce konsultacje programu spotkania.

Po og³oszeniu decyzji Komitetu Selekcyjnego grupy kontynuowa³y pracê nad projektem przygotowuj¹c filmy

i zdjêcia na temat „Ja i mój świat”. Mia³y one stanowiæ punkt wyjścia do odkrywania w³asnej to¿samości i kultury

w kontekście miêdzynarodowym oraz materia³ warsztatowy do pracy z mediami. Uczestnicy kontaktowali siê e-

mailowo oraz prowadzili interaktywn¹ grê integracyjn¹.

Udzia³ m³odzie¿yW projekcie mog³y uczestniczyæ osoby, które zainteresowane by³y tematyk¹ mediów oraz wyrazi³y gotowośæ

pomocy w realizacji projektu. Uczestnicy w fazie przygotowañ stworzyli pracê medialn¹ pt. „Ja i mój świat”. Finowie

przywieźli slideshow w Powerpoincie pokazuj¹cy ich ¿ycie w perspektywie pór roku na kole podbiegunowym.

Francuzi mieli ze sob¹ film o zamkach, których jest bardzo wiele w regionie Carcasson. Niemcy nakrêcili film

o warsztatach, na których ucz¹ siê zawodu: malarskiego, budowlanego, obróbki drewna i metalu. Polska grupa

stworzy³a film o dwu inicjatywach podjêtych przez organizacje partnerskie „Motyki” – „Lisewsk¹ Grupê Projektow¹”

i „Świat³o”. Spotkaliśmy siê z obiema organizacjami i przy pomocy zatrudnionego profesjonalisty z³o¿yliśmy film

zwi¹zany z dzia³aniami obu stowarzyszeñ w ramach projektu „Dzia³aj Lokalnie III” Polsko-Amerykañskiej Fundacji

Wolności.

M³odzie¿ partnerska zorganizowa³a sobie transport do Myślêcinka. Grupa z Polski przygotowywa³a ca³ośæ projektu

wedle swoich umiejêtności. Wszystkie prace medialne, zarówno te przygotowawcze, jak te¿ stworzone w trakcie

wymiany zosta³y zarchiwizowane.

Media.pl

29

>>> Projekty

28

Media.pl

Na pytanie co ci siê podoba³o szczególnie, odpowiadano: wieczory narodowe – jako okazja dowiedzenia siê czegoś wiêcej o danym kraju;

wizyta w TVP, wyjazd do Torunia i odwiedzenie baru „Motyki”;

codzienna prezentacja fotograficzna z przebiegu minionego dnia;

prezentacja owoców pracy ostatniego dnia;

ci¹g³y dostêp do rowerów – umo¿liwia³ swobodne przemieszczanie siê podczas warsztatów

fotograficznych, jak równie¿ w czasie wolnym.

Na pytanie czym by³eś rozczarowany najczêściej pada³a odpowiedź: ¿mudn¹ podró¿¹ PKP;

wizyt¹ w redakcji gazety;

kuchni¹ z „termosów”;

brakiem swobodnego dostêpu do k¹pieliska.

31

M³odzie¿ sama realizowa³a projekt. Koordynator przeprowadzi³ jedynie wstêpne æwiczenia integracyjne

i miêdzykulturowe, zapoznanie z warsztatami i metodami pracy oraz ewaluacje. Natomiast o organizacjê

energizerów, warsztatów, wieczorów narodowych, dnia polskiego, wyjazdu do Torunia, ogniska oraz czêści

ewaluacji uczestnicy troszczyli siê sami.

Spo³ecznośæ lokalnaSpo³ecznośæ lokalna – goście Leśnego Parku Rozrywki i Wypoczynku w Bydgoszczy oraz Bydgoszczanie mogli

zapoznaæ siê z przedstawicielami kultur europejskich przyby³ymi na wymianê „Media.pl.”. W lokalnej gazecie

ukaza³ siê krótki artyku³ o wymianie. Czêśæ prac powsta³ych w trakcie warsztatów zwi¹zana by³a ze spo³eczności¹

lokaln¹. Grupa fotograficzna stworzy³a foto-esej na temat parku i miasta. Podczas prac reporterskich m³odzi ludzie

mieli okazjê zainteresowaæ projektem „Media.pl” oraz ide¹ wymian m³odzie¿owych w³asne środowiska lokalne.

Lokalizacja projektu zwiêkszy³a atrakcyjnośæ samego parku. Jego w³adze wyra¿a³y zadowolenie, ¿e mog¹ po

raz pierwszy gościæ projekt europejski. Osoby, które odpoczywa³y w pobli¿u Centrum Ekologicznego czêsto

rozmawia³y z uczestnikami projektu. Goście parku odbierali projekt ¿yczliwie i z zainteresowaniem.

Wnioski, opinie uczestnikówOstatniego dnia projekt zosta³ poddany ocenie uczestników. By³a to nieformalna rozmowa, w trakcie której

podkreślano dobre i z³e strony projektu. Formaln¹ ewaluacjê przeprowadzono z wszystkimi uczestnikami na

pocz¹tku, w po³owie i na koñcu wymiany, za pomoc¹ ró¿nych środków. By³y to:

zielone i czerwone karteczki, na których pierwszego dnia spisaliśmy nasze obawy i nadzieje zwi¹zane

z projektem;

cztery twarze – od uśmiechniêtej do smutnej, pod którymi stawali uczestnicy, chc¹c wyraziæ w³asn¹

opiniê na temat zadanego pytania.

Oprócz tego ka¿da z grup dokona³a w³asnej ewaluacji, ju¿ po powrocie do domu. Jako przyk³ad mo¿e pos³u¿yæ

sprawozdanie grupy niemieckiej;

Tydzieñ po zakoñczeniu dzia³añ odby³a siê ewaluacja z uczestnikami spotkania. Przewa¿a³y relacje wyra¿aj¹ce

zadowolenie. Na pytanie czego siê nauczy³eś, najczêściej pada³y odpowiedzi zwi¹zane z tematem wybranego

warsztatu, czyli z tworzeniem strony internetowej oraz robienie zdjêæ. Za szczególnie wa¿ne uznano mo¿liwośæ

uczestniczenia „po godzinach” w innym ni¿ swój warsztat. Za istotne uznano codzienne obcowanie z polskości¹,

pomimo miêdzynarodowych grup, co pozwoli³o poznaæ nieco inn¹ ni¿ tylko turystyczno–przejazdowo–zakupow¹

Polskê.

>>> Projekty

30

K u l t u r a p r z y s z ³ o ś c iw Z j e d n o c z o n e j E u r o p i e

Organizacja: Fundacja Wioski Franciszkañskiej, Janice

Kraje partnerskie: Czechy, Niemcy, Belgia

Czas dzia³añ: 1-14 sierpieñ 2004

Miejsce: Janice

Rodzaj projektu: goszcz¹cy, wielostronny

Koordynator: Aneta Paliñska

Opis dzia³añW wymianie bra³y udzia³ grupy z: Czech, Belgii, Niemiec i Polski. Priorytetem programu by³a szeroko pojêta kultura.

Ka¿dy dzieñ zawiera³ has³o przewodnie np. „Kultura duchowa a kultura materialna”, „Sztuka filmu”, „¯ycie to teatr”,

„Uniwersalny jêzyk muzyki”, „Świadomośæ ekologiczna jako przejaw kultury”. Program realizowany by³ w formie

dyskusji, debat, warsztatów, prelekcji, jak równie¿ zajêæ ruchowych i zabaw oraz wycieczek.

Uczestnicy mieli okazjê poznaæ i pokonaæ swoje s³abości i obawy w trakcie trzydniowego wyjścia w góry. Trud

drogi i zmêczenie na szlaku pozwoli³y nawi¹zaæ g³êbsze znajomości i przyjaźnie. Ciê¿kie podejścia oraz uci¹¿liwe

zejścia wp³ywa³y na zrywanie barier jêzykowych i chêæ niesienia pomocy. Bardziej wyczerpani nie mieli oporów

by poprosiæ o pomoc id¹cego obok kolegê, nie patrz¹c czy jest nim Belg, Czech, Polak czy Niemiec.

Wiele atrakcji i emocji wzbudzi³ bieg patrolowy, który koñczy³ siê znalezieniem skarbu. Zwyciêstwo by³o

uzale¿nione od szybkości wykonywanych zadañ, bystrości, odpowiedzialności, dobrej wspó³pracy i organizacji

w grupach. Grupy by³y oczywiście mieszane, miêdzynarodowe. Jednym z poleceñ by³o zrobienie dobrego uczynku,

który musia³ zostaæ udokumentowany i potwierdzony. Uczestnicy pomagali okolicznym mieszkañcom przy ¿niwach,

pracach w gospodarstwie i innych.

Cz³onkowie wielonarodowościowych grup mieli okazjê poznaæ nawzajem swoje zwyczaje, kulturê, specyfikê

kuchni. Ka¿da narodowośæ zaprezentowa³a, przybli¿y³a pozosta³ym charakterystykê swojego kraju. Uczestnicy

reprezentowali to w ró¿nych formach, np. poprzez typowe tañce, piosenki, skecze, jak równie¿ poprzez w³aściwe

dla ich kraju dania.

07

Kultura przysz³oœci w Zjednoczonej Europie

33

>>> Projekty

32

Wnioski, opinie uczestników.W fazie zakoñczenia projektu zosta³a przeprowadzona ewaluacja w formie anonimowej ankiety i „morza emocji”.

Oto niektóre wypowiedzi uczestników:

Czy ³¹czenie kilku narodowości podczas spotkania jest dobrym czy z³ym pomys³em?

„jest super pomys³em, bo mo¿na podszkoliæ jêzyk i s¹ niez³e śmiechy”

„by³ to najlepszy z mo¿liwych pomys³ów. Po pewnym czasie nie zwraca³em uwagi na to, kto z jakiego

jest kraju. Rozmawia³em ze wszystkimi mimo istniej¹cej bariery jêzykowej.”

„uwa¿am to za znakomity pomys³. Teraz po wejściu do Unii Europejskie potrzebna jest nam integracja

oraz wzajemne poznawanie kultur, zwyczajów. Pomaga to obaliæ wszelkie stereotypy i uprzedzenia do

innych nacji. Poza tym mo¿na w praktyce sprawdziæ jêzyk angielski, poznaæ nowych ludzi i nauczyæ siê

chocia¿ niektórych zwrotów po czesku, flamandzku i niemiecku”.

Kultura przysz³oœci w Zjednoczonej Europie

35

PrzygotowaniaW ramach przygotowañ m³odzie¿ zajmowa³a siê dopracowaniem planu. Poszukiwano kontaktów, które mog³yby

siê przydaæ podczas realizacji i promocji projektu. Zebrano materia³y i informacje na tematy poszczególnych

krajów partnerskich. Dotyczy³y one ciekawostek, ró¿nic w ochronie środowiska, sposobu ¿ycia i pracy w danym

kraju. Wspólnie z partnerami stworzono s³ownik spotkania, tak aby poza jêzykiem angielskim, którym m³odzie¿

siê pos³ugiwa³a, mog³a siê nauczyæ równie¿ podstawowych zwrotów z jêzyków pañstw partnerskich. G³ówne

przygotowania rozpoczê³y siê na oko³o miesi¹c przed planowanym terminem dzia³añ wymiany. Zakupiono

i przygotowano materia³y niezbêdne do realizacji projektu. Odby³a siê równie¿ wizyta przygotowawcza, podczas

której zosta³ omówiony ostateczny program.

Udzia³ m³odzie¿yM³odzie¿ od samego pocz¹tku uczestniczy³a w organizowaniu spotkania. Przygotowywa³a piosenki i skecze,

a tak¿e dokonywa³a selekcji narodowych cech kultury. Program zosta³ u³o¿ony w taki sposób, by uczestnicy mogli

wcieliæ siê w role autorów, prelegentów i animatorów spotkania.

Spo³ecznośæ lokalnaMiêdzynarodowy projekt odczytywany by³ jako presti¿ dla mieszkañców. We wsi, w której wiêkszośæ stanowi¹

ludzie starsi, zjazd tylu osób, na dodatek mówi¹cych w innych jêzykach ni¿ polski, by³ nie lada atrakcj¹.

>>> Projekty

34

Europa to my

37

E u r o p a t o m y – s t e p s a h e a d

Organizacja: Niemieckie Towarzystwo Oświatowe, Opole

Kraje partnerskie: Niemcy, W³ochy, Litwa

Czas dzia³añ: 4 - 18 lipiec 2004

Miejsce: Kamieñ Śl¹ski

Rodzaj projektu: goszcz¹cy, wielostronny

Koordynator: Patrizia Jagiella

Opis dzia³añW wymianie uczestniczy³a m³odzie¿ czterech narodowości: polskiej, niemieckiej, w³oskiej oraz litewskiej.

Codziennie odbywa³y siê zajêcia taneczne i dyskusje tematyczne. Jako przyk³ad mo¿e pos³u¿yæ przedstawienie

pt. „Ciasto to¿samości”, w którym uczestnicy zastanawiali siê co tworzy ich to¿samośæ, co jest wa¿ne, co jest

specyficzne tylko dla nich, a co ³¹czy ich z innymi? Inne przedstawienie to „Zbli¿enie”. Tu zastanawiano siê jak

powstaj¹ granice miêdzy ludźmi, dlaczego oddzia³uj¹ oni na siebie pozytywnie lub negatywnie, czego potrzebuj¹,

by wyjśæ sobie naprzeciw. Uczestnicy poznawali nawzajem siebie i swoje obyczaje, zarówno w trakcie zajêæ, jak

i podczas rozmów w czasie wolnym. Poprzez codzienn¹ pracê nad przedstawieniem, ka¿dy uczestnik mia³ szansê

rozwiniêcia w sobie wra¿liwości na potrzeby innych oraz wra¿liwości artystycznej. P³aszczyznê wspólnych

dzia³añ stanowi³ ruch i taniec, a tak¿e gry interkulturowe, zatem interakcja pomiêdzy uczestnikami mog³a odbywaæ

siê w du¿ej mierze bez u¿ycia s³ów. W za³o¿eniu projekt mia³ dawaæ m³odym ludziom szansê pozajêzykowego

uczenia siê poprzez prze¿ycie.

PrzygotowaniaPierwsze przygotowania do przedsiêwziêcia rozpoczê³y siê od wspólnych ustaleñ pomiêdzy partnerami

jeszcze w lipcu 2003 roku. Przed rozpoczêciem realizacji projektu zaplanowano przygotowania nie tylko

w sferze organizacyjnej. Partner niemiecki opracowa³ artystyczne ramy przedstawienia. Przed z³o¿eniem wniosku

stworzono sceniczny szkielet, który wype³ni¹ treści wypracowane podczas warsztatów. Za tê czêśæ przygotowañ

w ca³ości odpowiedzialna by³a grupa niemiecka, która w swoich szeregach posiada choreografa i nauczyciela

tañca. Merytoryczne przygotowania poczynili tak¿e uczestnicy. Ka¿da grupa partnerska przygotowywa³a krótkie

rozpoznanie, które mia³o zostaæ przedstawione w formie referatu, pokazu slajdów lub prezentacji video. Chodzi³o

o to, by ka¿da grupa zasiêgnê³a na dany temat informacji w swoim kraju, gromadzi³a materia³y i przedstawi³a

w³asn¹ diagnozê. Odby³a siê tak¿e wizyta przygotowawcza. Podczas spotkania wyjaśnione zosta³y sprawy

08

>>> Projekty

36

Wnioski. Opinie uczestników

Jak Ci siê podoba³ projekt? Jak oceniasz projekt?

„Fantastyczne dwa tygodnie” – tak najkrócej opisuj¹ uczestnicy dwutygodniowy projekt w Kamieniu Śl¹skim.

„Niesamowita, specyficzna atmosfera podczas trwania ca³ego projektu, jeszcze na d³ugo pozostanie w mojej

pamiêci. Zajêcia prowadzone profesjonalnie, a zarazem z pewnym dystansem. Czas poza zajêciami równie¿

wspania³y, co bardzo pomog³o w integracji grupy”.

Czy projekt spe³ni³ Twoje oczekiwania?

„Przyjecha³em na projekt z wieloma obawami, które bardzo szybko okaza³y siê bezpodstawne. W grupie czu³em siê

wspaniale, pewnie. Grupa okaza³a siê bardzo otwarta, nawi¹za³em wiele kontaktów. Zajêcia prowadzone wspaniale,

a widoczne postêpy dawa³y ogromn¹ satysfakcjê. Wiem, ¿e czas spêdzony w ten sposób wykorzysta³em najlepiej

jak mog³em i chêtnie spêdzi³bym w zbli¿onym gronie i choæ trochê podobnej atmosferze kolejne dwa tygodnie”.

Czego siê nauczy³eś?

Przede wszystkim pozna³em siebie, swoje mo¿liwości, jak i ograniczenia. Nauczy³em siê, ¿e wspania³y cel, na który

poświêcamy nasz¹ pracê, zostaje osi¹gniêty wbrew istniej¹cym stereotypom. Nauczy³em siê tañca, co pozwoli³o

mi odkryæ coś, na co chêtnie bêdê poświêca³ swój wolny czas”.

Europa to my

39

organizacyjne, omówiono te¿ szczegó³owo punkty programu. Poza tym istnia³ sta³y kontakt mailowy oraz

telefoniczny ze wszystkimi grupami partnerskimi – t¹ drog¹ dyskutowano o szczegó³ach programu.

Udzia³ m³odzie¿yWszyscy uczestnicy mieli swój udzia³ w ostatecznym kszta³cie przedstawienia. Najpierw ka¿dy z uczestników

pracowa³ nad rekwizytami i strojem, potem tak¿e nad warsztatem tanecznym. M³odzie¿ przygotowywa³a równie¿

(wed³ug w³asnej koncepcji) wieczór miêdzynarodowy, na którym zosta³y zaprezentowane charakterystyczne

atrybuty ka¿dego z krajów (gry, przyzwyczajenia, smako³yki, itd.). Wieczór ten bardzo pomóg³ w integracji

ca³ej grupy i wzajemnym poznaniu siê uczestników. Zanim rozpoczêto w³aściwe dzia³ania, odby³a siê dyskusja

dotycz¹ca oczekiwañ uczestników projektu.

Wszelkie k³opoty, w¹tpliwości, czy dyskomfort zg³aszano opiekunom grup, wzglêdnie anonimowo umieszczano

na tablicy og³oszeñ. Codziennie odbywa³o siê spotkanie liderów, na którym omawiano wszystkie problemy.

Podczas wymiany wielokrotnie przeprowadzano ewaluacjê, tak, by uczestnicy mogli mieæ wp³yw na przebieg dnia,

uwzglêdniano ich potrzeby dotycz¹ce przerw, jak i czasu wolnego. Codziennie grupka uczestników z ka¿dego kraju

tworzy³a podsumowanie dnia w formie dziennika. Ta wspólna refleksja nad warsztatami wp³ywa³a pozytywnie na

integracjê grupy, a tak¿e pomaga³a w artyku³owaniu potrzeb.

Spo³ecznośæ lokalnaProjekt zosta³ bardzo pozytywnie odebrany przez spo³ecznośæ lokaln¹, wzbudzi³ zainteresowanie mediów.

W efekcie powsta³o kilka artyku³ów i audycji radiowych oraz reporta¿ w lokalnej telewizji. Po jednym z artyku³ów

w lokalnej gazecie grupa otrzyma³a propozycjê zorganizowania dodatkowego przedstawienia w siedzibie

jednego z kó³ mniejszości niemieckiej na Opolszczyźnie. Projektem interesowali siê równie¿ mieszkañcy i turyści

zwiedzaj¹cy Zamek. Dla nich zorganizowano specjalny wystêp. Dzia³aniom uczestników przygl¹da³a siê m³odzie¿

z Kamienia Śl¹skiego. Organizatorzy licz¹, i¿ stanie siê to dla m³odych mieszkañców impulsem do dzia³ania

w swoim środowisku lokalnym, a byæ mo¿e nawet zaowocuje zorganizowaniem podobnego projektu.

>>> Projekty

38

S p o r t a s a m e t h o df o r b e t t e r t o m o r r o w( z a n g . S p o r t s p o s o b e m n a l e p s z e j u t r o )

Organizacja: Europejskie Stowarzyszenie M³odych Regionalistów, Katowice

Kraje partnerskie: S³owacja, Portugalia, Litwa, Szwecja

Czas dzia³añ: 8-18 sierpnia 2004

Miejsce: Wis³a

Rodzaj projektu: wielostronny, goszcz¹cy

Koordynator: Micha³ Filipek

Opis dzia³añW myśl has³a „Ruch rzeźbi umys³” naszym celem by³o uświadomienie uczestnikom wymiany jak wa¿n¹ rolê

odgrywa sport w ¿yciu ka¿dego z nas. Spotkania, dyskusje, czynne uprawianie sportu ukaza³y jego ró¿ne oblicza.

Praca w grupie, samotna walka, radośæ zwyciêzców i ³zy przegranych, systematycznośæ, upór, d¹¿enie do celu,

przestrzeganie zasad fair play, rasizm na sportowych arenach – to tematy poruszane podczas wymiany. Nie

zamierzaliśmy stworzyæ herosów sportowych aren, chcieliśmy by ci m³odzi ludzie – uczestnicy projektu – stali

siê lepszymi i bardziej wra¿liwymi ludźmi. I to nam siê to uda³o. Nasi uczestnicy znaleźli czas by pomóc innym,

asystowali przy organizacji wystawy prac osób niepe³nosprawnych na Rynku w Wiśle. W naszej opinii ka¿dy

element wymiany sprzyja³ kszta³ceniu interkulturowemu oraz pomaga³ w indywidualnym rozwoju uczestników.

Wspólne dyskusje, warsztaty, przygotowane wieczory narodowe pokazywa³y, jak z ka¿dym dniem topnia³y bariery

i stereotypy zakorzenione w tych m³odych ludziach. Mo¿na śmia³o powiedzieæ, ¿e podczas wymiany stworzyliśmy

miêdzynarodowy team, gotowy na wszelkie wyzwania. Bardzo wiele wnios³y ró¿norakie spotkania, szczególnie

to w Szkole Policji w Katowicach, gdzie m³odzi ludzie mieli okazjê uczyæ siê, bawiæ i śmiaæ z polskimi policjantami.

Uwa¿amy, ¿e podczas tego spotkania upad³o wiele mitów dotycz¹cych Policji. Mo¿na śmia³o stwierdziæ, i¿ ten

dzieñ by³ szalenie istotny dla uczestników. Natomiast wizyta w Muzeum – Auschwitz nauczy³a ich wiele pokory

i sk³oni³a do chwili zadumy.

Sport, g³ówny temat naszej wymiany, przejawia³ siê w wielu formach – podczas spotkañ, dyskusji, aktywności

sportowych. Wniós³ wiele radości i uśmiechu, ale sta³ siê te¿ powodem do wielu zagorza³ych dyskusji. Na pewno

zjednoczy³ tych m³odych ludzi – chocia¿by podczas meczu pi³karskiego, gdzie, zarówno przedstawicielki p³ci

piêknej, jak i panowie, dzielnie rywalizowali z silniejszym przeciwnikiem, i co najwa¿niejsze, z podniesionym

czo³em prze³knêli gorycz pora¿ki.

09

Sport as a method for better tomorrow

41

>>> Projekty

40

Sport as a method for better tomorrow

43

PrzygotowaniaIdea naszego projektu narodzi³a siê podczas turnieju pi³karskiego, w którym bra³a udzia³ dru¿yna reprezentuj¹ca

nasze Stowarzyszenie. Po turnieju by³a okazja, ¿eby spotkaæ siê z panem Antonim Piechniczkiem, wybitnym

polskim trenerem, który w trakcie spotkania i dyskusji uświadomi³ nam, jak wiele rzeczy kryje w sobie s³owo

sport. Stworzyliśmy zarys projektu, który zosta³ przedstawiony podczas pobytu naszego przedstawiciela na

krótkiej wizycie studyjnej (z ang. short study visit – SSV, wiêcej informacji – dzia³ zaproszeñ www.mlodziez.org.

pl) na S³owacji. Nasz pomys³ spotka³ siê z du¿ym zainteresowaniem. Pojawili siê potencjalni partnerzy, mieliśmy

okazjê wspólnie opracowaæ ramowy kszta³t naszej wymiany. Piêæ grup, które ostatecznie podjê³y decyzjê o udziale

w wymianie mia³y za zadanie w swoich środowiskach przedyskutowaæ projekt i przes³aæ nam swoje propozycje.

Trzeba przyznaæ, i¿ propozycji i sugestii przysz³o wiele i musieliśmy pójśæ na kompromis. Zd¹¿yliśmy na czas ze

z³o¿eniem wniosku. Czêste pytania partnerów: „Czy ju¿ wiadomo?” przyprawia³y nas o ból g³owy, ale najwa¿niejsze,

¿e efekt naszych starañ by³ pomyślny. Istotnym elementem przygotowañ by³ udzia³ w 2 kursach szkoleniowych:

„Inclusion through sports” (W³¹czenie przez sport) organizowanym przez SALTO (przyp. Support and Advanced

Learning and Training Opportunities – sieæ 8 centrów wspó³pracy z ró¿nymi regionami Europy i nie tylko, wiêcej

informacji www.salto-youth.net) oraz „Outdoor education as a tool in international youth exchanges ( z ang. Edukacja

odbywaj¹ca siê „na zewn¹trz”– poza pomieszczeniami – jako narzêdzie w wymianach miêdzynarodowych). Kursy

te bardzo nam pomog³y i pozwoli³y wnieśæ kilka nowości do programu.

Udzia³ m³odzie¿yGrupa koordynuj¹ca projekt, czyli przedstawiciele naszej organizacji, to w g³ównej mierze pomys³odawcy projektu

i jednocześnie dru¿yna pi³karska. Jeśli chodzi o grupy partnerskie, to selekcjê i tworzenie grup powierzyliśmy

ich liderom. Jak ustaliliśmy wcześniej podstawowym kryterium by³a chêæ zaanga¿owania siê, zarówno w trakcie

przygotowañ, realizacji, jak i ewaluacji projektu. Nasi partnerzy w swoich grupach przygotowali szereg propozycji

dotycz¹cych programu wymiany. Staraliśmy siê w miarê mo¿liwości umieściæ je w ostatecznym programie. Projekt

z³o¿ony do Programu M³odzie¿ by³ wspólnym dzie³em wszystkich grup partnerskich.

Spo³ecznośæ lokalnaProjekt spotka³ siê z bardzo pozytywn¹ reakcj¹ ze strony spo³eczności lokalnej. Naszym gościem by³ burmistrz

Wis³y, który przybli¿y³ nam historiê i czasy obecne Wis³y, a tak¿e pomóg³ nam przy organizacji wystawy prac

osób niepe³nosprawnych na Rynku w Wiśle. Mieliśmy te¿ okazjê rywalizowaæ na arenie pi³karskiej z juniorami

Wis³y–Ustronianki – lokalnego klubu pi³karskiego oraz z m³odzie¿¹ ze szko³y średniej, która uczestniczy³a

w jednym z wieczorów narodowych i by³a ¿ywo zainteresowana Programem M³odzie¿. Nasz projekt wzbudzi³ te¿

spore zainteresowanie lokalnych mediów.

>>> Projekty

42

Sport as a method for better tomorrow

45

Ankieta ewaluacyjna jednego z uczestników wymiany.

1. Narysuj symbol projektu i wyjaœnij dlaczego go wybra³eœ

Ten rysunek symbolizuje wszystko czego doœwiadczyliœmy podczas wymiany: naturê, sport, góry, uœmiechniêci ludzie, wszyscy dumni, ¿e s¹ Europejczykami!

2. Jakie punkty programu podoba³y ci siê najbardziej. Swoj¹ odpowiedŸ uzasadnij.

gra na orientacjê piknik sportowy wycieczka górska mecz pi³ki no¿nej

3. Które punkty programu by³y twoim zdaniem niepotrzebne, albo Ÿle przygotowane. Wyjaœnij dlaczego.

Nie by³o takich.

4. Czy brakowa³o ci czegoœ w programie? Jeœli tak, co mog³oby byæ dodane?

Nic.

5. Opisz swoje wra¿enie odnoœnie uczestników (twoja opinia o ich kompetencjach, zaanga¿owaniu w projekt, empatii, itp.).

Byli bardzo dobrze przygotowani. Ka¿dy z nich chcia³ daæ z siebie wszystko. Byli bardzo przyjacielscy, pomocni, zmotywowani by uczestniczyæ w projekcie w najaktywniejszy sposób.

Wnioski, opinie uczestników

>>> Projekty

44

Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla

Organizacja: Towarzystwo Alternatywnego Kszta³cenia, Opole

Kraje partnerskie: S³owacja, W³ochy, Hiszpania, Portugalia

Czas dzia³añ: 15-22 czerwiec 2004

Miejsce: Opole

Rodzaj projektu: wielostronny, goszcz¹cy

Koordynator: Beata Maliszkiewicz

Opis dzia³añP³aszczyzn¹ spotkania m³odzie¿y europejskiej by³y europejskie dzia³ania teatralne – wspólne warsztaty, podczas

których uczestnicy tworzyli spektakl. Inspiracjê zaczerpniêto ze sztuki plastycznej – obrazu Bruegla „Zabawy

dzieciêce”. Ponadto grupy uczestniczy³y w trzydniowych pokazach spektakli ulicznych, dziêki którym wymiana

dotar³a do spo³eczności lokalnej.

Warsztaty prowadzili opiekunowie grup teatralnych, re¿yserzy z Hiszpanii, W³och, z Teatru Romathan ze S³owacji

oraz z Polski – z Orzesza, Wroc³awia i Opola. M³odzie¿ pracowa³a w grupach mieszanych kulturowo i pod wzglêdem

niepe³nosprawności. Bardzo szybko nast¹pi³a integracja grup. Prowadzone by³y warsztaty: pantomimy, teatralne,

śpiewu i tañca romskiego, instrumentalne, warsztaty z ogniem. Wszystkie grupy warsztatowe pracowa³y nad

wspólnym spektaklem „Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla”.

Na placu Wolności zosta³o zbudowane miasteczko teatralne. Centralnie na scenie powieszony zosta³ ogromny

baner z obrazem Bruegla „Zabawy dzieciêce”. Zbudowane zosta³y drewniane wie¿e, imituj¹ce średniowieczne

miasteczko. Na nich i innych drewnianych elementach zawis³y banery z logo „Czasu Teatru” oraz te tworz¹ce

wystawê poświêcon¹ dzieciêcym zabawom, zawieraj¹ce fotografie, opisy historyczne i wyliczanki. Ca³ośæ dekoracji

zamyka³a obszar miasteczka w czworok¹cie. Poniewa¿ koñcowy spektakl bezpośrednio nawi¹zywa³ do klimatu

obrazu Bruegla, uczestnicy wyst¹pili w specjalnie uszytych kolorowych koszulach.

18 czerwca grupy polskie i partnerskie wziê³y udzia³ w poranku teatralnym dla dzieci. Zaproszenia zosta³y wys³ane

do opolskich przedszkoli. W poranku wziê³o udzia³ oko³o 200 dzieci. Zaprezentowane zosta³y: romska bajka „Jak

Pan Bóg stworzy³ świat” w wykonaniu Teatru Romathan, bajki „Teatru w walizce” Teatru Jednego Wiersza z Opola,

zabawy dla dzieci prowadzone przez Portugalczyków z AJCIJ oraz Grupê Integracyjn¹ Pomost z Orzesza.Tego

10

Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla

47

>>> Projekty

46

PrzygotowaniaGrupy rozpoczê³y wspó³pracê we wrześniu 2003. Jako pretekst do wspólnej pracy wybrano obraz Bruegla „Zabawy

dzieciêce” oraz temat dzieciñstwa. Wymiana e-maili z partnerami doprowadzi³a do opracowania wspólnego planu

dzia³añ przygotowawczych. Ustaliliśmy, ¿e ka¿da z grup przygotuje i poka¿e podczas wymiany jeden spektakl

uliczny. Ka¿da z grup pracowa³a tak¿e nad obrazem Bruegla – przygotowuj¹c swoje propozycje inspirowanych

nim dzia³añ teatralnych. Grupy mia³y tak¿e przywieźæ ze sob¹ materia³y zwi¹zane z zabawami dzieciêcymi z ich

kraju.

Udzia³ m³odzie¿yW fazie realizacji projekt zak³ada³ aktywnośæ ka¿dej z grup – na przyk³ad przygotowanie poczêstunku na wieczór

miêdzykulturowy, czy strojów na korowód teatralny. Zaprosiliśmy teatraln¹ grupê integracyjn¹, w której sk³ad

wchodzi piêæ osób niepe³nosprawnych, zarówno fizycznie, jak i umys³owo. Ich specjalne potrzeby zwi¹zane by³y

z konieczności¹ sta³ej opieki, nawet karmienia – pozostali uczestnicy chêtnie anga¿owali siê w te dzia³ania.

Spo³ecznośæ lokalnaProjekt by³ widoczny dla spo³eczności lokalnej Opola. W czasie pokazów i przedstawieñ gromadzi³a siê liczna

publicznośæ. Relacje ukaza³y siê w obu opolskich gazetach. O wymianie informowa³y opolskie rozg³ośnie radiowe,

a Radio Opole poświêci³o jej reporta¿. Obszerny reporta¿ przygotowa³a tak¿e TVP – zosta³ on przedstawiony

w redakcji opolskiej i w 3. programie TVP. Projekt dofinansowa³ Urz¹d Miasta.

Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla

49

samego dnia po po³udniu wszyscy uczestnicy przeszli ulic¹ Krakowsk¹ i wokó³ Rynku w teatralnym korowodzie

– korowód zapowiada³ rozpoczêcie pokazów na placu Wolności. Wieczorem pokazane zosta³y cztery spektakle.

19 czerwca, sobota. Grupa w³oska przedstawi³a swój spektakl na dworcu PKP.

20 czerwca, niedziela. Z powodu ulewnego deszczu „Czas Teatru” wraz z ca³¹ dekoracj¹ zosta³ przeniesiony

do Amfiteatru Opolskiego. Mimo tej zmiany sześæ spektakli zaprezentowanych tego dnia mia³o bardzo liczn¹

publicznośæ.

21 czerwca, poniedzia³ek. W Amfiteatrze od rana trwa³y wspólne próby. O godzinie 18.00 odby³a siê prezentacja

spektaklu „Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla”. Spektakl obejrza³o oko³o 500 osób.

W czasie trwania wymiany uczestnicy dodatkowo zwiedzili Opole, skansen w Bierkowicach oraz wziêli udzia³

w warsztatach poprowadzonych przez aktorów opolskiego Teatru Lalek i Aktora na temat technik pracy z lalk¹

i rodzajów lalek u¿ywanych w teatrze.

Podczas projektu jêzykiem komunikacyjnym by³ jêzyk angielski. Liczna grupa wolontariuszy z Nauczycielskiego

Kolegium Jêzykowego oraz wydzia³u anglistyki Uniwersytetu Opolskiego uczestniczy³a w warsztatach

w charakterze t³umaczy.

>>> Projekty

48

Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla

51

Wnioski, opinie uczestników.

Jak oceniacie projekt? Czy spe³ni³ Wasze oczekiwania?

„Mogê powiedzieæ, ¿e projekt mnie mile zaskoczy³. Nie spodziewa³am siê takich spektakularnych widowisk. Ludzie

z ró¿nych krajów, ró¿ne temperamenty, potrzeby, i wynikaj¹ca z tego ró¿norodnośæ spektakli – to g³ówna zaleta

projektu”.

Inna wypowiedź:

„Oczywiście! Przyje¿d¿a³em tutaj ze strachem, ale nie zawiod³em siê ani trochê. Projekt nie tylko spe³ni³ moje

oczekiwania, ale tak¿e je przerós³! By³o fantastycznie! Organizacja, ludzie, miejsca – by³o to niepowtarzalne

i ¿a³ujê, ¿e jednorazowe”.

Czego nauczyliście siê dziêki temu doświadczeniu?

„Wiadomo, ¿e ka¿dy wystêp przed publiczności¹ jest jakimś doświadczeniem, coś daje, czegoś uczy, coś

uświadamia. Nauczy³am siê pewnie pokory. Zaanga¿owanie ludzi dzia³aj¹cych w tym projekcie pozwoli³o mi

uwierzyæ, ¿e to co robiê (robimy), to rzeczywiście coś wielkiego”.

Inna wypowiedź:

„Pokonania barier jêzykowych i kulturowych. Same warsztaty nauczy³y mnie wielu rzeczy: rytmów, chodzenia na

szczud³ach, miotania ogniem, warsztatu aktorskiego. W domu nigdy bym tego nie pozna³. Dziêki takim projektom

doskonale spe³nia siê idea Unii Europejskiej. No i mo¿na nauczyæ siê paru s³ówek z hiszpañskiego, w³oskiego,

s³owackiego, romskiego i portugalskiego”.

>>> Projekty

50

Y o u t h s p o r t s a n d c o n f l i c t m a n a g e m e n t ( z a n g . S p o r t y m ³ o d z i e ¿ o w ei z a r z ¹ d z a n i e k o n f l i k t e m )

Organizacja: Stowarzyszenie Libra, Trzebnica

Kraje partnerskie: Bośnia i Hercegowina, Serbia i Czarnogóra, Wielka Brytania, Macedonia

Czas dzia³añ: 24 lipiec – 5 sierpnia 2004

Miejsce: Sarajewo, Bośnia i Hercegowina

Rodzaj projektu: wielostronny, wysy³aj¹cy, realizowany z Krajami Trzecimi

region: Europa Po³udniowo-Wschodnia

Koordynator: Hanna Sikorska

Opis dzia³añWymiana m³odzie¿y zorganizowana w Bośni i Hercegowinie mia³a na celu przede wszystkim zbli¿enie do siebie

m³odych ludzi z krajów Unii Europejskiej oraz z krajów ba³kañskich. Podjêliśmy decyzjê, i¿ najlepszym sposobem

na osi¹gniêcie tego celu i realizacjê tematu bêdzie integracja poprzez sport. Tematem przewodnim spotkania by³

konflikt, sposoby jego rozwi¹zywania i radzenie sobie z nim w ¿yciu codziennym. Wbrew pozorom sport i konflikt

s¹ ze sob¹ powi¹zane. Rozgrywka pomiêdzy dwoma dru¿ynami pragn¹cymi zdobyæ punkty przybli¿aj¹ce ich

do zwyciêstwa mo¿e okazaæ siê sytuacj¹ konfliktow¹. Zwyciê¿yæ zawsze mo¿e tylko jedna grupa lub osoba.

Gdy zwyciêstwo stawiamy ponad wspó³zawodnictwem i zdrow¹ rywalizacj¹, gra zamienia siê w zaciêt¹ walkê

o zwyciêstwo bez uwzglêdniania zasad fair play oraz szacunku dla innych zawodników. Za cel przyjêliśmy te¿

wymianê kulturow¹ maj¹c¹ na celu poznanie ³¹cz¹cych nas podobieñstw i ró¿nic, obalenie stereotypów dotycz¹cych

krajów ba³kañskich obecnych w Europie oraz tych dotycz¹cych Europejczyków na Ba³kanach. W centrum naszego

zainteresowania by³o równie¿ zjawisko konfliktu. Ka¿dy kraj i ka¿dy cz³owiek doświadcza konfliktów – w tej kwestii

jesteśmy wszyscy tacy sami. Poprzez pokazanie tych wspólnych dla wszystkich problemów i zainteresowañ

(np. sportem), chcieliśmy poczyniæ pierwsze kroki maj¹ce na celu zintegrowanie naszych regionów. Ostatecznie

program spotkania w przewa¿aj¹cej czêści sk³ada³ siê z warsztatów teoretycznych (przy wykorzystaniu metod

gier symulacyjnych oraz pracy indywidualnej i grupowej) oraz zajêæ sportowych. Podczas warsztatów uczestnicy

wykazywali du¿e zaanga¿owanie i chêæ uczenia siê. W trakcie dyskusji na forum, jak i pracy w grupach mieli

mo¿liwośæ podzielenia siê swoimi doświadczeniami i przemyśleniami. Podczas gier bardzo powa¿nie podchodzili

do poruszanych kwestii i starali siê znaleźæ pozytywne rozwi¹zanie. W ramach wieczorów kulturowych

11

Youth sports and conf lict management

53

>>> Projekty

52

Wnioski. Opinie uczestników

Nasze rady dla organizatorów:

dok³adnie przeanalizowaæ koszty transportu i wybraæ mo¿e nie najwygodniejszy pod wzglêdem

komfortu środek transportu, ale rozwi¹zanie najtañsze i gwarantuj¹ce dojazd bezpośrednio do miejsca

przeznaczenia;

zapewniæ opiekê specjalisty – pracownika m³odzie¿owego. Taka osoba jest naprawdê skarbem;

przygotowaæ m³odzie¿ przed wyjazdem – nam pomog³a strona www i kontakt miêdzy uczestnikami

jeszcze przed spotkaniem;

uwzglêdniæ w programie elementy, w których nie tylko liderzy, ale tak¿e uczestnicy mog¹ wykazaæ siê

umiejêtnościami organizacyjnymi i zdobyæ nowe doświadczenia – u nas by³y to wieczorki narodowe;

poznaæ miejsce i lokalizacjê, w której odbêdzie siê wymiana – tak¿e najbli¿sze otoczenie. Wizyta

przygotowawcza to świetny pomys³;

stosowaæ zasadê uczymy siê od siebie nawzajem – m³odzi ludzie chêtnie ucz¹ siê od siebie i dziel¹ siê

swoimi doświadczeniami;

umo¿liwiæ uczestnikom pracê indywidualn¹ – to jest zawsze wa¿ne i daje sposobnośæ do przemyśleñ

„sam na sam ze sob¹”, a nie przy³¹czania siê do opinii innych;

stosowaæ formê quizów i ‘tv-show’ – atrakcyjna metoda dla uczestników i owocne rezultaty;

byæ dobrej myśli i mieæ wiele entuzjazmu, a tak¿e nie poddawaæ siê przejściowym trudnościom!

Youth sports and conf lict management

55

przygotowywano quizy oraz krzy¿ówki, zarówno jêzykowe, jak

i dotycz¹ce faktów zwi¹zanych z danym krajem. Mieliśmy okazjê

pos³uchaæ legend oraz wzi¹æ udzia³ w tradycyjnych ceremoniach

zwi¹zanych z danym świêtem narodowym.

PrzygotowaniaIntensywne przygotowania mia³y miejsce, zarówno przed wys³aniem

aplikacji, podczas oczekiwania na decyzjê, jak i po otrzymaniu pozytywnej decyzji o dofinansowaniu do programu.

Najpierw partnerzy prowadzili rozmowy dotycz¹ce spraw zakwaterowania, programu, dat, metodologii,

miejsca, podzia³u zadañ, grupy docelowej. Później zastanawiano siê nad propozycjami dotycz¹cymi programu

poszczególnych grup narodowych i przygotowaniem wyst¹pieñ narodowych. Nastêpnie zajêto siê integracj¹

uczestników przed spotkaniem, projektowaniem i uaktualnianiem strony www wraz z przedstawicielami grup

narodowych, przygotowywaniem informacji o krajach partnerskich na stronê www, rozsy³aniem zdjêæ i informacji

dla uczestników odnośnie Bośni – cen, klimatu, waluty itd. Szczegó³owo przygotowywano program i warsztaty,

projektowano koszulki, drukowano materia³y. Opracowywano logistycznie przyjazdy i wyjazdy uczestników,

rozsy³ano kwestionariusze osobowe.

Na liście dyskusyjnej i na stronie internetowej ka¿dy uczestnik zaprezentowa³ siebie pisz¹c kilka s³ów i wysy³aj¹c

swoje zdjêcie. Zale¿a³o nam na tym, aby uczestnicy mogli chocia¿ w minimalnym stopniu poznaæ siê i zintegrowaæ

jeszcze przed wyjazdem, aby wzmocniæ ich zaanga¿owanie i chêæ udzia³u oraz przyspieszyæ i pog³êbiæ proces

integracji.

Udzia³ m³odzie¿yProjekt od samego pocz¹tku do koñca zorganizowany i realizowany by³ przez m³odzie¿. To w³aśnie my, m³odzi

ludzie opracowaliśmy pomys³, przygotowaliśmy i wys³aliśmy aplikacjê, zrealizowaliśmy i oceniliśmy wymianê

w Bośni, przy niewielkim wsparciu bardziej doświadczonych od nas liderów.

Spo³ecznośæ lokalnaLokalna spo³ecznośæ by³a bardzo przychylna i chêtnie przychodzi³a obserwowaæ nasze zajêcia. Otwartośæ

i pozytywne nastawienie wyra¿a³o siê przede wszystkim w spontanicznym udziale w naszych zajêciach

i wspólnych wycieczkach po okolicznych górach. Podczas naszych rozgrywek czy to w pi³kê no¿n¹, siatkówkê,

czy ping ponga m³odzi ludzie z czystej ciekawości (któ¿ to odwiedzi³ ich miasteczko) przy³¹czali siê do nas i grali

z nami. Tak nawi¹zywa³y siê pierwsze rozmowy i dyskusje.

>>> Projekty

54

Young Village

Mieliśmy ogromne trudności w komunikacji, odpisywanie na listy zabiera³o du¿o czasu, nie potwierdzano informacji ,

ani nie odpowiadano na pytania. Jednym z powodów takiego stanu rzeczy by³o to, ¿e przed naszym 10 dniowym

projektem organizowano inny projekt, w którym uczestniczy³o oko³o 100 m³odych ludzi. Zakoñczy³ siê on 3 dni

przed naszym spotkaniem. Organizatorzy byli zmêczeni.

Pomys³ projektu by³ bardzo ciekawy, a dobrze zrobione badania i zebrane rozwi¹zania mog³yby byæ bardzo

pomocne.

Idea przeprowadzenia projektu w formie Parlamentu Europejskiego, gdzie ściera³yby siê ze sob¹ ró¿ne partie,

reprezentuj¹ce ró¿ne pogl¹dy, mog³a daæ bardzo interesuj¹ce wyniki. Odby³o siê jednak tylko kilka spotkañ i czêsto

mo¿na by³o odczuæ brak przygotowania do nich. Interesuj¹ce by³o równie¿ stworzenie gazety na potrzeby projektu

– „Young Village”, w której dziennikarze relacjonowali spotkania parlamentu oraz monitorowali ¿ycie projektu.

B³êdy i zaniedbania

Czêśæ organizacyjna:

Monotonny jad³ospis, na śniadania codziennie suche tosty, d¿em, woda mineralna;

lunch – niepunktualnie, czasami lunchu nie by³o wcale – zwykle sa³atka;

obarczono nas dodatkowymi kosztami za wycieczkê zorganizowan¹ podczas projektu (w tym posi³ek,

przejazd);

co wieczór wyjście na dyskotekê.

Projekt źle dobrani uczestnicy;

brak konkretnego harmonogramu projektu;

niewystarczaj¹ce zaanga¿owanie koordynatorów grup.

Konsekwencje: rozmycie celów;

konflikty i nieporozumienia;

z³a proporcja zabawy w stosunku do pracy nad projektem;

marnowanie pieniêdzy uczestników, brak wy¿ywienia i p³atne wycieczki.

57

Antywymiana(projekt wymyślony na potrzeby niniejszej broszury)

Young Village

Organizacja: Youth 2000

Kraje partnerskie: Polska, Czechy, Estonia, Niemcy, Hiszpania, Malta

Czas dzia³añ: 13-23 czerwca 2004

Miejsce: Hiszpania

Rodzaj projektu: wielostronny, organizacja z Polski by³a grup¹ wysy³aj¹c¹.

Opis dzia³añW dniach 13-23 czerwca 2004 odby³ siê projekt wymiany zorganizowany przez organizacjê Youth 2000. Celem

projektu by³o zastanowienie siê nad zjawiskiem depopulacji wsi przez m³odych ludzi i znalezienie rozwi¹zañ tego

problemu. Rozwiniêty tytu³ brzmia³ „Young village” a tematem by³o zjawisko zmniejszania siê liczby ludności

zamieszkuj¹cej tereny wiejskie. Uczestniczyli w nim m³odzi ludzie z sześciu krajów. Pierwotnie mia³ siê odbyæ

w sierpniu, ale z powodu zmian w przep³ywie środków finansowych zosta³ on przesuniêty przez organizacjê TDM

2000 na czerwiec.

Czêśæ z uczestników, którzy zadeklarowali udzia³ w projekcie musia³a zrezygnowaæ, gdy¿ w zmienionym terminie

mieli ju¿ inne obowi¹zki. Dlatego te¿ w projekcie uczestniczy³y osoby w ogóle nie zwi¹zane z dzia³alności¹

w organizacjach m³odzie¿owych, spo³ecznych, z prac¹ z ludźmi. Dla czêści uczestników projekt ten okaza³ siê

„wakacjami”. Nie przeszkadza³o im, ¿e nie by³ realizowany plan projektu, nie odbywa³y siê spotkania a uczestnicy

sami znajdowali dla siebie zajêcia.

Jak przyznali liderzy pozosta³ych grup, nikt z nas specjalnie nie uczestniczy³ w kszta³cie tworzenia projektu. Poprzez

listê mailingow¹ otrzymaliśmy zaproszenia do udzia³u w tym miêdzynarodowym spotkaniu. Nie dostarczono nam

pocz¹tkowo dok³adnego harmonogramu, opisu idei projektu, jego celu i listy uczestników. Po sporej wymianie maili

nasze uwagi dotycz¹ce programu by³y brane pod uwagê, jednak na miejscu okaza³o siê, ¿e harmonogram odbiega³

od poczynionych ustaleñ.

Partner goszcz¹cy bierze udzia³ w du¿ej liczbie projektów, ale w organizacji tej wymiany mo¿na by³o odczuæ wśród

liderów rutynê i brak zaanga¿owania. Zreszt¹ podobnie jak dwóch innych koordynatorów grup partnerskich, nie

pracowali na co dzieñ z m³odzie¿¹, ani nie prowadzili w³asnych grup.

12

>>> Projekty

56

notatki

notatki