W1 18 Historia elektroniki - ue.pwr.wroc.pl · =du\v klvwrull hohnwurqlnl 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd,qvw\wxw 7hohnrpxqlndfml 7hohlqirupdw\nl l $nxvw\nl:urfãdz 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd,qvw\wxw

1

Zarys historii elektroniki

Politechnika Wrocawska

Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki

Wrocaw 2018

Politechnika WrocawskaInstytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki

ELEKTRONIKA - pocztekpierwszy kalkulator (ok.1500)??


ELEKTRONIKA - pocztekRadio 1900 ??

Radio - metoda przekazu informacji na odlego za pomoc fal radiowych.

Nicola Tesla1856 - 1943

2


ELEKTRONIKA - pocztekRadio 1900 ??

Guliemo Marconi1874 - 1937


ELEKTRONIKA

Elektronika to dziedzina techniki, nauki zajmujcasi praktycznym zastosowaniem zjawisk zwizanychz dajcym si sterowa ruchem elektronw w prni,gazach i pprzewodnikach.


ELEKTRONIKAOdkrycie elektronu

Najmniejsza porcja elektrycznoci = ELEKTRON

Odkrycie elektronu (1897)Joseph J.Thomson(1856-1940)

Nagroda Nobla 1906

3


ELEKTRONIKALampy elektronowe

Termin elektronika pojawi si na pocztku XX wieku dla opisania zastosowa lamp elektronowych.

Lampa katodowa (protoplasta kineskopu) --- Karl F. Braun (1897r.)



Dioda prniowa (zawr elektryczny) -- Ambrose Fleming (1904r.)



Trioda prniowa

Lee de Forest (1906r.)

4



Trioda prniowa



http://vimeo.com/28565075


ELEKTRONIKARozwj radiotechniki

Pojawienie si lamp zapocztkowa rozwj radiotechniki i TV

lampy wieloelektrodowe i elektronopromieniowe:tetroda (1919), pentoda(1927),

lampy obrazowe (tv) i analizujce (kamera).

elektroniczny system telewizyjny (1927)

Termin elektronika ugruntowa swoje znaczenie stajc sinazw miesicznika wydawanego przez znane wydawnictwoMcGraw-Hill.

5


ELEKTRONIKATranzystor bipolarny (1947)

JOHN BARDEEN,WALTER BRATTAIN,WILLIAM SHOCKLEY


ELEKTRONIKALata 40 - 50

Elektronika ju w latach 40 uznana zostaje za strategiczn dziedzin.

W poowie stulecia decyduje o burzliwym rozwoju - radiotechniki,- teletechniki, - telewizji, - metrologii elektronicznej,- automatyki, - maszyn matematycznych (komputerw).

Tranzystor zwiksza tempo wprowadzania elektroniki w rne dziedziny ycia. Urzdzenia staj si bardziej niezawodne, miniaturowe, tasze.


ELEKTRONIKATyrystor, ukad scalony, laser

1950r. pierwszy komputer UNIVAC I

6


ELEKTRONIKATyrystor, ukad scalony, laser

1956r. tyrystor - sterowanie urzdze duych mocy1958r. pierwszy ukad scalony (Jack Kilby) [1961r. komercyjna produkcja]1960r. tranzystor polowy MOS1962r. laser pprzewodnikowy systemy cznoci z kanaami o b. duych pojemnociach.Rozwj techniki laserowej otwiera now epok w mikromechanice, biologii, medycynie.

Rwnolegy rozwj techniki lampowej kolorowa TV (1956r.)


ELEKTRONIKAMikroelektronika

Pierwszy sterowany elektronicznie robot przemysowy(1962)

Pierwszy dziaajcy satelita telekomunikacyjny Telstar(1962)



Pierwszy popularny mikrokomputerPDP-8(1963)

Pierwsza transmisja radiowa z Ksiyca(1969)

7



Mikroprocesor (1971) 2300 tranzystorw w monolitycznym kawaku krzemu

Mikroprocesor (1997) 7,5mln tranzystorwMikroprocesor (2000 - ....) minimalna dugo kanau tranzystora

2005 65 nm2008 45 nm2011 32 nm > 2mld tranzystorw w mikroprocesorze2012 22 nm2022 5 nm


ELEKTRONIKAPrzyszo.GRAFEN??

Bardzo dobry przewodnik ciepa ok.5000 W/mK(diament 1500W/mK, srebro, mied ok..400W/mK),

Niewielka rezystancja

Bardzo wysoka ruchliwo elektronw wtemperaturze pokojowej = 200 000 cm/Vs(krzem 1500 cm/Vs, arsenek galu 8500 cm/Vs)

Prdko elektronw, wynoszca 1/300 prdkociwiata

Andre Geim; Konstantin Novoselov



Niemal cakowicieprzezroczysty (pochaniatylko 2,3% wiata)

Ponad 100 razy mocniejszyni stal o tej samej gruboci,

Elastyczny - mona go bezszkody rozcign o 20%.

8



Zastosowanie:

Szybkie procesory,

Energooszczdne rda wiata.

Czujniki z grafenu potrafi zarejestrowaobecno pojedynczej czsteczki substancji.

Elektrony poruszaj si w grafeniez prdkoci sigajca 1/300 prdkoci wiata,pozwala to wykonywa wiele dowiadcze, ktredotd wymagay uycia akceleratora.

Podstawowe elementy bierne w elektronice

Politechnika Wrocawska

Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki

Wrocaw 2017


Rezystor (opornik)Podzia

Najprostszy element bierny obwodu elektrycznego (elem. liniowy).

I

U

RIU Podzia rezystorw:

Rezystory stae - elementy o wartoci rezystancji ustalonej w procesie wytwarzania i niepodlegajcej zmianie w czasie pracy

Rezystory zmienne - elementy charakteryzujce si zmiennoci rezystancji.

nastawne, o konstrukcji umoliwiajcej pynn, dokonywan w sposb mechaniczny,zmian wartoci rezystancji w obwodzie (potencjometry),

pprzewodnikowe (wytwarzane z pprzewodnikw) o rezystancji zmieniajcej siw znacznym przedziale wartoci pod wpywem rozmaitych czynnikw zewntrznych, sto np. termistory, magnetorezystory, fotorezystory.

9


Rezystor (opornik)Podzia

Wane znaczenie ma klasyfikacja objta midzynarodowym systemem normalizacyjnym(IEC), w ktrej rezystory dzieli si na:

typu1, tj. wysokostabilne i precyzyjne,

typu2, tj. powszechnego stosowania.

Niekiedy wyrnia si rezystory majce szczeglnie ksztatowane wartoci niektrychparametrw, przykadem mog by rezystory:

wysokonapiciowe (> 1 kV),

wysokoomowe (> 10 M),

duej mocy (> 2 W),

wysokotemperaturowe (> 175C),

precyzyjne (< 1%),

itp.,


Rezystor (opornik)Parametry

Rezystancja (0.1 10M szeregi E12(10%) i E24(5%)

E3 50% 10, 22, 47

E6 20% 10, 15, 22, 33, 47, 68

E12 10%10, 12, 15, 18, 22, 27, 33, 39, 47, 56, 68, 82

E24 5%

10, 11, 12, 13, 15, 16, 18, 20, 22, 24, 27, 30, 33, 36, 39, 43, 47, 51, 56, 62, 68, 75, 82, 91


Rezystor (opornik)Parametry

Moc (1/8 5W)

Maksymalne napicie (100V 1000V)

Stabilno termiczna (10ppm/deg 500ppm/deg)

Stabilno czasowa (np. 1%/1000h)

Indukcyjno pasoytnicza

(indukcyjno doprowadze 6-8nH)

Pojemno (0.1pF 5pF)

Nieliniowo (R=R(U) rzdu 0.01%/V)

10


Rezystor (opornik)Oznaczenia

Oznaczenia rezystorw:a) bezporednie zapisanie wartoci na obudowie rezystora, wystpuje w przypadku rezystorw przewlekanych,- np. warto 0.47 zapisujemy 0.47 lub R47 lub 0E47- np. warto 4.7 zapisujemy 4R7- np. warto 470 zapisujemy 470 lub 470R lub k47- np. warto 4.7 k zapisuje si 4.7k lub 4k7- np. warto 4.7M zapisujemy 4M7 lub 4.7M





c) kod paskowy zakodowanie wartoci za pomoc czterech, piciu lub szeciukolorowych paskw

11


Rezystor (opornik)Model

R

C~0,5pF

C~0.5pF C~0.5pF

L~5-10nH


Rezystor (opornik)Przykadowe rezystory


Rezystor (opornik)Rezystory powierzchniowe

12


Kondensator (pojemno)

i(t)

u(t)

t

oudttiC

tudtdu

Cti0

)()(1

)(;)(

Zbudowany jest z dwch okadek (przewodnikw) rozdzielonych dielektrykiem

Podczenie napicia do okadek kondensatora powoduje zgromadzenie si nanich adunku elektrycznego. Po zaniku napicia, adunki utrzymuj si naokadkach siami przycigania elektrostatycznego.Kondensator charakteryzuje pojemno okrelajca zdolno kondensatora dogromadzenia adunku:

U

QC





13


KondensatorParametry

Pojemno (0.1pF 5F; szeregi E6 E12)

Napicie przebicia (5V 10kV)

Polaryzacja (dla kondensatorw elektrolitycznych !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)

Rezystancja upywu (0 - 10A)

Stratno (rodzaj dielektryka i upywno)

Rezystancja szeregowa

Stabilno termiczna (rodzaj dielektryka np. NP0.)

Prd maksymalny (szczeglnie impulsowy)

Indukcyjno doprowadze





14







15



Dopuszczalne napicie znamionowe jest to chwilowa warto sumy napicia staego i amplitudynapicia zmiennego jak mona przyoy do kocwek kondensatora nie powodujc jegouszkodzenia (przebicia warstwy dieelektryka). Warto napicia znamionowego zaley od typudieelektryka.Warto napicia znamionowego podaje si wprost na obudowie kondensatora lub koduje za pomoclitery.




KondensatorModel

RSC

C~0.5pF C~0.5pF

L

RU

16


KondensatorPrzykadowe kondensatory

ceramiczne

styrofleksowe



polipropylenowe

tantalowe



elektrolityczne

17


KondensatorZakres pojemnoci


KondensatorRodzaje

Typ kondensatora

Zakres pojemnoci

Napicie przebicia [V]

DokadnoStao tempera-turowa

Upyw-no

Uwagi

Mikowy 1 pF-0,01uF 100-600 dobra maadoskonay; dobry w

ukadach w.cz.

Ceramiczny 10pF-luF 50-30k kiepskaZaley od rodzaju ceramiki

redniamay, niedrogi, bardzo

popularny

Poliestrowy 0,001uF- 50jiF 50-600 dobra kiepska maatani, dobry, bardzo

popularny

Polistyrenowy(styrofleksowy)

10pF-2,7uF 100-600 b. dobra dobra b.maawysokiej jakoci, o duych

wymiarach, dobry do filtracji sygnaw

Poliwglanowy 100pF-30uF 50-800 b. dobra znakomita maawysokiej jakoci, o maych

wymiarach

Polipropylenowy 100pF-50uF 100-800 b. dobra dobra b.maawysokiej jakoci, maa

absorpcja dielektryczna

Teflonowy 1 nF-2uF 50-200 b. dobra najlepsza b.b.maawysokiej jakoci,

najmniejsza absorpcja dielektryczna


KondensatorRodzaje

Typ kondensatora

Zakres pojemnoci

Napicie przebicia [V]

Doka-dno

Stao temperatur

o-wa

Upyw-no

Uwagi

Szklany 10pF-l000pF 100-600 dobra b.maadua stao dugoczasowa

pojemnoci

Porcelanowy 100 pF-0,1uF 50-400 dobra dobra maadobry, dua stao

dugoczasowa pojemnoci

Tantalowy 0,1 uF-500uF 6-100 kiepska kiepskadue pojemnoci,

polaryzowany, mae wymiary; maa indukcyjno wasna;

Elektrolityczny aluminiowy

0,1uF-1F 3-600 za okropna b.duafiltry w zasilaczach;

polaryzowany, krtki czas ycia

Buck-up 0,1 F-10F 1,5-6 kiepska kiepska maado podtrzymywania zawartoci

pamici; dua rezystancja szeregowa

Olejowy 0,1 uF-20uF 200-10k maafiltry wysokonapiciowe; due

wymiary; dugi czas ycia

Prniowy 1 pF-5nF 2k-36k b.maa Ukady w.cz.

18


Cewka (indukcyjno)Jest elementem zdolnym do gromadzenia energii w wytwarzanym polumagnetycznym.

i(t)

u(t)

dtdi

LtuidttuL

tit

)(;)0()(1

)(0

Zwj z drutu, ktry moe by nawinityna rdzeniu z powietrzem lub innymniemagnetycznym materiale, lub nardzeniu magnetycznym (elazo, materiaferrytowy).Zastosowanie rdzenia zwikszaindukcyjno cewki.


Cewka (indukcyjno)

Indukcyjno (szereg E12 tylko dla dawikw maej dobroci)

AL [nH/zw2] - staa rdzenia (L = AL z2 )

Rezystancja szeregowa - dobro

Naskrkowo

Nieliniowo i histereza rdzenia, straty w rdzeniu

Maksymalny prd (nasycenie materiau rdzenia Bmax=0,2 - 1.6T)

Maksymalne napicie pracy (przebicie midzyuzwojeniowe)


CewkaModel

RS

C

C~0.5pF C~0.5pF

L

19


CewkaTransformator

Dwie cewki sprzone magnetycznie (nawinite na wsplnym rdzeniu)tworz transformator.

Doprowadzanie do uzwojenia pierwotnego napicia zmiennego U1 spowodujepowstanie strumienia magnetycznego w rdzeniu. Strumie ten przenikajc uzwojeniewtrne, wyindukuje w nim napicie zmienne U2. Napicie to bdzie miao taki samksztat jak napicie w uzwojeniu pierwotnym, a amplitud wprost proporcjonaln doprzekadni transformatora.


CewkaTransformator

1

2

12

N

NN

UNU


CewkaPrzykadowe cewki i transformatory

20


Bezpieczniki w aparaturze elektron.


Bezpieczniki w aparaturze elektron.Parametry

Napicie znamionowe najwiksze napicie (stae lub zmienne) dla ktregomona stosowa dany bezpiecznik

Prd znamionowy prd (roboczy), dla ktrego przystosowany jest bezpiecznik.Jest mniejszy od maksymalnego prdu, ktry nie powoduje zadziaaniabezpiecznika.

Zdolno czenia najwysza warto prdu, ktry moe by przerwany przezbezpiecznik, przy danym napiciu, bez ryzyka wystpienia przebicia lub stopieniaobudowy.

Prd zadziaania IN minimalna warto prdu powodujca zadziaaniebezpiecznika (przerwanie obwodu)



Charakterystyka zadziaania opisuje zaleno pomidzy szybkocizadziaania bezpiecznika a wartoci prdu:- bezpieczniki szybkie krtkim czasie zadziaania, stosowane w ukadach gdzieprzekroczenie prdu maksymalnego moe uszkodzi ukad- bezpieczniki zwoczne zadziaanie bezpiecznika nastpuje po przepywieprdu wikszego/rwnego prdowi zadziaania przez okrelony czas; stosowanew ukadach gdzie wystpuje tzw. prdy rozruchowe, duo wiksze od prdupobieranego przez ukady podczas pracy normalnej

21



FF bardzo szybkie zabezpieczaj ukady zawierajce elementypprzewodnikowe przed zwarciamiF szybkie stosowane w ukadach, w ktrych nie wystpuj nage skokinapicia lub jako bezpieczniki gwneM o rednim opnieniu zadziaania uywane w ukadach niskonapiciowychi niskoprdowychT o opnionym czasie zadziaania stosowane w ukadach z przeczanymiprdami o powolnych czasach narostu i opadaniaTT z du zwok zadziaania w ukadach z krtkotrwaymi prdamirozruchowymi




Bezpieczniki w aparaturze elektron.Obudowy

22


Bezpieczniki w aparaturze elektron.Obudowy SMD

W1 18 Historia elektroniki - ue.pwr.wroc.pl · =du\v klvwrull hohnwurqlnl 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd,qvw\wxw 7hohnrpxqlndfml 7hohlqirupdw\nl l $nxvw\nl:urfãdz 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd,qvw\wxw

Text of W1 18 Historia elektroniki - ue.pwr.wroc.pl · =du\v klvwrull hohnwurqlnl 3rolwhfkqlnd...

Ö¤È¯¹«Ë¾Í¶×ÊÒøÐÐ Àà ÒµÎñÄÚ²¿¿ØÖÆÖ¸Òý · 2017-09-09 · W e ühY O ` ÄhY ¦Ü4¨ Ò ® ¤ O]Ò âãv0vVä×XY 3Z D WXW Þ åæ ç ] ` Äe hY O ÒhY¤´

wXw holds keynote on wXw NOW streaming service, announces details …€¦ · · 2016-07-14wXw holds keynote on wXw NOW streaming service, announces details on Germany's first wrestling

wxw< - rapatcl.or.kr · - 2 - n¤ wwx &§9¨ wwxRn¤ wwx&©9¨ -ªRn¤]^ wwx!-ª«¬©9¨ ¬ G&+ + 9G $ n¤ ^ _^¥ = &^+®h=inpq78 -4 ?' %9¦¯¯cb¦¦d°%e:;

wxw^[email protected]¤+$,( + i + J + n¤ uÉ>Ø [email protected]¤+ wwxÁ_a ¦¯Ì_ q ü |á!x zú z| wxw

Firefox - przetargi.pib-nio.pl · 1durgrz\ ,qvw\wxw 2qnrorjll lp 0dull 6nárgrzvnlhm &xulh 3d vwzrz\ ,qvw\wxw %dgdzf]\ zldgf]hqlh xváxjl vhuzlvrzhm uhvsludwruyz surgxnfml *( 31 .7

ALatentComplaintinMilton's OnHisBlindness - …jsp.ruixing.cc/wxw/JC_Data/JC_Files/b/z0hknbyveb/f1.pdf · · 2013-08-24ALatentComplaintinMilton's "OnHisBlindness" ... Abstract:

SICK Tag der Logsitik 2010 - Internet der Dinge in der ... Tag der Logsitik 2010... · RF Fork Lift RF Handheld U. Terminals/ Scan. Sorter Pallet Conveyor Monorail QVW SRM RSCC Cross

· ˘ˇˆ˙˝˛˚˜ !"#$%&’() ˝˛ ˚ *+,- +. /0123456789:;

THE DIPERFEUrr WITH SDlPLE WXW - BiblicalStudies.org.uk

W5 18 Tranzystor - ue.pwr.wroc.pl · 3rgvwdz\ g]ldádqld hohphqwyz syásu]hzrgqlnrz\fk wudq]\vwru\ 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd:\g]ldá (ohnwurqlnl .dwhgud . :urfãdz 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd

Übersicht Maschinengewindebohrer/Maschinengewindeformer 1katalog.hhw.de/de/14_HHW_Katalog_2011_DE.pdf · XXXX WWWW W WXW XXXX WWWW W WXW XXXX WWWW W WXW X X XXX XXW X X W 1 DE/P

i i . S wxw/rucÁÁn, 'cuxxm- Buenos Aires, JC /O

PAiR Energetyka 1ghaemi/student/pdf/PA_Energetyka/PA_Energetyka_01.pdf · +rvvhlqkdhpl.dwhgud $xwrpdw\nl l (qhujhw\nl:\g]ldá 2fhdqrwhfkqlnl l 2nu wrzqlfwzd 3rolwhfkqlnd gd vnd

Secure Power Solution international guide 2012 - 2013 Power Solut… · · 2017-06-01Why use a Secure Power Solution? ... a worldwide project capability, ... GUTOR Inverter WxW

BY: WXW X /:&'U

Installation and Operating Instructions - BPC Ventilation Ltd · 1 Installation and Operating Instructions Xcell 150 QV Xcell 150 QVW Mechanical Ventilation Unit with Heat Recovery

Paketerstellung AutoIT (15.11.2016) - lehrerfortbildung … · 236, 3dnhwhuvwhooxqj 7hlo (uvwhooxqj yrq 2svl 3dnhwhq qxw]hq n¸qqhq 1rwzhqgljh 'dwhlhq 2svl'hwhfwru pvl 2svl:lq,qvw

Application of waste hydrogen in energy production. Case study … · 2014-09-16 · 13th Summer School on Fracture Mechanics 3,QVW\WXW0DWHULDãR]QDZVWZDL 0 HFKDQLNL7 HFKQLF]QHM Hydrogen

Options for Green Motorsport...©Ricardo plc 2007 Diesel Motorsport 4 Some Early Diesel Race Successes qVW – 1996 – first entered 2 Golfs in endurance events – 1997 – 1st victory

Shear Wave Propagation in Piezoelectric-Piezoelectric ...WxW x x x12 1 2( ),, ,( )FF( ) ( ) are some undetermined functions. Substituting equation (11) and (12) in (7) and (8) we get

nicednb.comnicednb.com/file/sub02_04_06.pdf² eT t7 qvw]µ q>®;¡¯ >T Ò} 3?

Gutor WxW AC Inverter System - Edison · Gutor WxW AC Inverter System WEW 5 – 200 kVA single phase; WDW 10 – 220 kVA three phase ... Nominal inverter rating kVA at lagging 0.8

Qlik Hardware Benchmark...Qlik Hardware Benchmark | 4 [QlikView] Download the HW BM test app, 200M-PTSalesAnalyticsv2.qvw, from the Qlik Scalability Center SharePoint site. The file

$XWXPQ &RQFHUW · 2019-09-05 · $xwxpq &rqfhuw 6wxglr 6\pskrq\ 2ufkhvwud &rqgxfwru 'dylg 2shqvkdz 0%(/hdghu 2wwrolqh 0ddv 5%$, ,qvw &rpprq +doo %hoidvw 6dwxugd\ wk 2fwrehu dw sp

TEORETYCZNE ASPEKTY KONKURENCYJNO OBCIążANIE … file+dqqd* $gdpnlhzlf] 3rolwhfkqlnd*gd vnd teoretyczne aspekty konkurencyjno ci mi dzynarodowej koncepcja katalizatora produktywno

Introduction to Visualization Qvw

Wessex Water Services Ltd Response to Ofwat’s PR19 Draft ... · b) Apportion WxW assets load in the context of other sources in order to understand the water company contribution

V.S. NAIPAULjsp.ruixing.cc/wxw/JC_Data/JC_Files/v/z0hkq3zknv/f1.pdfV.S. NAIPAUL Miguel Street V. S. Naipaul was born in Trinidad in 1932. He went to England on a scholarship in 1950

G N T SCHEDULE OF K - FTA 강국, KOREAfta.go.kr/webmodule/_PSD_FTA/us/doc/eng/04-02... · Relation to the Harmonized Tariff Schedule of Korea (HSK). ... WXW\XXXWWW w T G G ` h WXW\XX`WWW

Yaroslav Sorokin - Accident Consequences Group · PDF file52'265w*udsk$gplqlvwudwru¶v0dqxdo yaroslav sorokin $sulo ,qvw lwxwhri0dwkhpdwlfdo 0dfklqhvdqg6\vwhpv &\ehuqhwlfv&hqwuh ,006&&

Documents

W1 18 Historia elektroniki - ue.pwr.wroc.pl · =du\v klvwrull hohnwurqlnl 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd,qvw\wxw 7hohnrpxqlndfml 7hohlqirupdw\nl l $nxvw\nl:urfãdz 3rolwhfkqlnd :urfádzvnd,qvw\wxw

Text of W1 18 Historia elektroniki - ue.pwr.wroc.pl · =du\v klvwrull hohnwurqlnl 3rolwhfkqlnd...