Vlinder en Libellenwerkgroep ‘t Gooi Dagvlinders in ’t Gooi ...Vlinder en Libellenwerkgroep ‘t Gooi Monitor routes Dagvlinders 2008 t/m 2016 in ’t Gooi Pagina 6 4. Het weer

Vlinder en Libellenwerkgroep ‘t Gooi Monitor routes

Dagvlinders 2008 t/m 2016 in ’t Gooi Pagina 1

Dagvlinders in ’t Gooi 2008 t/m 2016

Rapportage van tellingen op monitorroutes

Samengesteld door Egbert Leijdekker

Inhoudsopgave

1. Voorwoord .................................................................................................................................... 2

2. Route overzicht en aantal bezoeken ............................................................................................. 3

3. Beheeradvies ................................................................................................................................. 5

4. Het weer in 2016 ........................................................................................................................... 6

5. Tellingen 2016 per route – absolute aantallen ............................................................................. 7

6. Tellingen 2016 per route – geïndexeerd op 25 bezoeken ............................................................ 9

7. Totalen per jaar (herberekening/herweging) ............................................................................. 11

8. Top 10 waargenomen soorten op basis van herberekening ...................................................... 13

9. Trendontwikkeling ...................................................................................................................... 14

10. Aardjesberg ................................................................................................................................. 16

11. Ankeveen-1 ................................................................................................................................. 17

12. Ankeveen-2 ................................................................................................................................. 18

13. Blukheide..................................................................................................................................... 19

14. Groene Long ................................................................................................................................ 20

15. Heksenwei ................................................................................................................................... 21

16. Laegieskamp ................................................................................................................................ 22

17. Limitische Heide .......................................................................................................................... 23

18. Verbindingspad ........................................................................................................................... 24

19. Warandepark .............................................................................................................................. 25

20. Zanderij Crailo ............................................................................................................................. 26

21. Latijnse namen ............................................................................................................................ 28



1. Voorwoord

Gedurende enkele jaren werd de periodieke rapportage opgesteld door Pascal Huybers, maar door zijn

drukke werkzaamheden is dat de laatste jaren niet meer gelukt en dateert de laatste rapportage van

2013. Enerzijds is dat natuurlijk vervelend richting Gooisch Natuurreservaat (GNR) die onder andere

de vergunningen afgeeft, maar anderzijds ook vervelend richting alle vrijwilligers die trouw de routes

monitoren. Het is voor hun leuk als ze inzage krijgen in de ontwikkelingen.

Voor de Libellenwerkgroep stel ik de laatste jaren het rapport op en om de Vlinderwerkgroep te

assisteren heb ik voorgesteld de jaarlijkse rapportage samen te stellen.

Het is niet mijn streven om de gehele rapportage te gaan veranderen, want het format dat er ligt, is

op zich uitstekend. Alleen zal ik de rapportage op onderdelen wat aanvullen, zoals ik gewend ben met

de Libellenwerkgroep. Denk aan bijvoorbeeld een trendontwikkeling, top 10 van waargenomen

vlinders en verder nog enige aanvullende informatie. Onder dankzegging aan de Vlinderstichting

worden er ook jaarlijks enkele vlinders besproken. De betreffende informatie is van die website

gehaald. Dat geldt ook voor de jaarlijkse weerbespreking van het KNMI.



2. Route overzicht en aantal bezoeken

nr Routes 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 Aardjesberg 24 31 24 28 22 20 25 21 22

2 Blukheide 27 36 33 43 31 32 28 23 39

3 Groene Long 17 31 27 29 27 25 25 25 26

4 Laegieskamp 34 22 21 28 17 18 17 7 7

5 Natuurbrug 24 29 24 25 19 21 23

6 Limitische Heide 27 22 22 21 29 22 15 17

7 Zanderij Crailo 32 25 28 21 20 24 20 22

8 Ankeveen-1 22 21 17 23 20 22

9 Ankeveen-2 22 20 18 23 20 22

10 Heksenwei 14 24 18 19

11 Warandepark 11 24 19 18

12 Verbindingspad 23 21 23

Totaal 126 208 176 247 199 225 281 209 237

routes 5 7 7 9 9 11 12 11 11 gem. 9

Het aantal routes is de afgelopen jaren toegenomen, maar blijft nu wel stabiel rond 11 routes. Helaas

is er in de laatste twee jaren wel een route afgevallen en dat is de Natuurbrug. GNR laat bewust de

begroeiing haar eigen gang en daardoor is deze dermate dicht geworden zodat er nauwelijks nog

vlinders vliegen. Het is dus gewoon niet meer de moeite waard om de Natuurbrug te monitoren.

In voorgaande jaren is er een indexering van de totaaltabel toegepast, om daarmee een consistent

beeld te krijgen van de waarnemingen. Er is toen uitgegaan van een herberekening over 8 routes,

terwijl het gemiddeld op 9 routes ligt. Vooralsnog passen we dat niet aan.



Tellers (monitors) & routes in 2016

An

keve

en-

1

An

keve

en-

2

Laeg

iesk

amp

Blu

khei

de

War

and

epar

k

Lim

itis

che

Hei

de

H

ekse

nw

ei

Gro

ene

Lon

g

Zan

der

ij C

railo

Aar

dje

sber

g

Ver

bin

din

gsp

ad

Adriaan van Doorn

Yvonne Ris

Els Rademaker

Elja en Pascal Huybers

Maartje Hogenboom

Saskia Mostard

Jacques en Nelleke Groen

Maaike van Lidth

Monique Slootbeek

Rob Lips

Conny Leijdekker

Anja Schuitema

Michel Vlaanderen

Miranda van Rijn

Wouter Rohde

Zonder de tomeloze inzet van onze vrijwilligers (monitors) kan de Vlinderwerkgroep niet bestaan. Alle

dank gaat dus uit naar hen die zich hebben ingezet om deze gegevens te verzamelen. Opnieuw een

mooie prestatie.



3. Beheeradvies

Het beste beheeradvies is maatwerk en bij elk gebied verschillend. De beste deskundigen ter plaatse

zijn de monitors, zij denken tijdens het lopen mee en kunnen input geven voor deze rubriek.

(Conny) Vorig jaar is op de route Aardjesberg, Verbindingspad en Zanderij Crailo op de route

Verbindingspad Crailo het hele pad en een stuk daarnaast half september op grove manier

gemaaid/gerooid. Alle bloemen, stukken van bramenstruiken en bomen waren helaas

omgeduwd/gemaaid. Dit had tot gevolg dat wij bijna geen vlinders meer op onze route zagen,

ze waren allemaal dieper het gebied in waar wij niet tellen.

Na telefonisch contact met GNR bleek dat dit moest van de hulpdiensten en dat zij niet wisten

dat wij dit stuk van de Zanderij ook op vlinders monitorden. Ze zouden proberen om de

volgende keer het alleen maar met een maaier te doen, en toen werd mij ook verteld dat het

niet zo vaak zou gebeuren. Helaas bleek dat er geen verbetering was, want ook in 2017 is het

stuk wéér gemaaid nu midden mei. Weer alle bloemen weg die op het pad opkwamen en waar

alweer behoorlijk wat vlinders zaten, weg dus.

De maaier aangesproken en hij vertelden dat ze twee keer per jaar hier gaan maaien en

gevraagd of ze de tweede keer na 1 oktober kunnen doen nadat wij klaar zijn met tellen.

De vraag is waarom GNR hier geen rekening mee kan houden. Misschien is het mogelijk dat

zij maar 1x per jaar maaien.

(Saskia) De ontwikkelingen in het gebied Warandepark Huizen (tellers Jacques Groen, Maartje

Hogenboom en ondergetekende) zijn van mij betreft negatief te noemen door o.a. vergrassing en

oprukkende vogelkers waardoor bijvoorbeeld het kleine plukje heide wordt overwoekerd. Deze trend

zet zich ook dit jaar voort. We hebben daarom nauwelijks vlinders gezien. Het is elk jaar minder. Er is

ook weinig te vinden voor ze. Beheersmaatregelen beperken zich tot maximaal 1x per 2 jaar het pad

maaien. Als er verder niets gebeurt, groeit het gebied gewoon dicht.

(Pascal) Op veel plaatsen langs heidegebieden eindigt het bos abrupt aan de heide. Dat levert mooie

doorkijkjes op voor recreanten, maar is voor de natuur niet optimaal. Het zou veel beter zijn als hier

inheemse planten, struiken, heesters en kleine loofbomen de overgang van bos naar heide vormen.

Goede voorbeelden zijn Brem, Braam, Meidoorn, inheemse Vogelkers en Vuilboom. Het verzoek aan

GNR is deze op die plaatsen in elk geval niet te verwijderen en indien mogelijk zelfs aan te planten.

Exoten als de Krentenboompjes en Amerikaanse vogelkers deze worden ook door vlinders bezocht.

We zouden graag zien dat deze pas verwijderd wordt als andere begroeiing het in de bosrand al

overneemt. Hiervan zouden de routes Aardjesberg, Blukheide en Limitische heide het meeste resultaat

moeten kunnen opleveren.

De oprukkende dode kraaiheide plek naast sectie 10 bij de Blukheide is gelukkig tot stilstand gekomen.

Dit was het werk van de larven van het heide haantje. De plek is door GNR gemaaid en er komt nu

vooral dopheide, schraal graas en jonge kraaiheide op. Dat is interessanter dan de monocultuur die

heide soms kan zijn.

Begin 2016 zagen we tot onze schrik op onze route Blukheide dat er veel struiken en loofboompjes in

de bosrand gekapt waren. Die twee secties waren juist onze meest vlinderrijke deel en we maakten

ons al zorgen of we de groentjes nog zouden zien. Gelukkig zagen we er bij één telling 9 tegelijk in een

bloeiende inheemse vogelkers.



4. Het weer in 2016

Wereldwijd was 2016 het warmste jaar ooit gemeten. Bij ons was het zeer warm, zeer zonnig en

aan de droge kant.

April was vrij koud, zelfs bijna een graad kouder dan de voorgaande decembermaand. De eerste helft

van de maand was het wisselvallig weer, maar lag de temperatuur meestal boven normaal. Op 3 april

werd in de zuidoostelijke helft van het land voor het eerst dit jaar een warme dag geregistreerd. In De

Bilt was het ook de enige warme dag van de maand. In de tweede helft van de maand was het koel.

Van de 24ste tot en met de 26ste kwam de temperatuur vrijwel nergens meer boven de 10 graden uit.

Mei eindigde op een gedeelde achtste plaats in de rij van warmste meimaanden sinds 1901. Van 6 tot

en met 12 mei was het regionaal zomers warm. In De Bilt werd op 7 mei de eerste zomerse dag van

het seizoen genoteerd. Vanaf de 14e werd de stroming noord en koel. In totaal werden in De Bilt 13

warme en 5 zomerse dagen genoteerd tegen 10, respectievelijk 3 normaal. Ook qua zon was er een

groot contrast tussen de eerste en tweede helft van de maand. De eerste helft verliep zeer zonnig met

landelijk gemiddeld 164 zonuren, de tweede met 68 uren juist somber.

In het zuidoosten van ons land viel in juni op veel plaatsen meer dan 200 mm neerslag, in het Limburgse

Ysselsteyn zelfs 277 mm. Sinds het begin van de metingen in 1906 is in juni nog nooit zoveel neerslag

gemeten. Meest opvallend waren de buien op 23 juni in het zuidoosten. Hagelstenen van 5-10 cm

doorsnede veroorzaakten lokaal grote schade. De gemiddelde temperatuur in De Bilt is uitgekomen

op 16,8 C, ruim boven de normale waarde van 15,6 C. Er waren in De Bilt 5 zomerse dagen met een

maximumtemperatuur van minimaal 25,0 C. Dat is gelijk aan het langjarig gemiddelde.

Het eerste deel van juli verliep wisselvallig en koel. In de tweede helft van de maand werd het zomers

warm. De hoogste temperatuur, 35,2 C, werd op 20 juli in Eindhoven bereikt. De etmaalgemiddelde

temperatuur in De Bilt is uitgekomen op 18,4 C tegen 17,9 C normaal. Er waren in De Bilt 8 zomerse

dagen. Normaal zijn dat 9 dagen.

De eerste helft van augustus was het weer wisselvallig waarbij de stroming uit het westen tot noorden

kwam. De temperatuur lag daardoor beneden normaal. Daarna werd het weer bepaald door een

hogedrukgebied boven de Noordzee. Het was droog en rustig en de temperatuur was normaal voor de

tijd van het jaar. In de laatste fase van de maand werd met een overwegend zuidelijke stroming zeer

warme lucht aangevoerd.

Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 17,3 C tegen 14,5 C normaal was het de op twee na

warmste september sinds 1706. Kortgeleden, in 2006 en 1999, was het nog warmer. Tot en met de

19e lag de gemiddelde temperatuur ver boven normaal. Op de Be en 14e werd het zelfs in een groot

deel van het land tropisch warm.

Bron: www.knmi.nl

http://www.knmi.nl/



5. Tellingen 2016 per route – absolute aantallen

De hierna volgende twee tabellen starten met een weergave op basis van de werkelijk waargenomen

vlinders, oftewel de absolute aantallen op jaarbasis.

Vlindernaam 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 12 36 22 41 44 22 141 61 50

Bont Zandoogje 39 57 29 67 98 75 177 49 71

Boomblauwtje 14 39 31 64 25 47 35 40 43

Bruin Blauwtje 7 83 34 107 8 15 59 49 60

Bruin Zandoogje 869 1.486 865 1.187 1.581 2.238 2.460 1.322 1.707

Citroenvlinder 4 6 13 48 26 95 125 73 64

Dagpauwoog 32 76 35 126 64 170 164 212 253

Distelvlinder 623 2 4 2 7 2 19 20

Eikenpage 3 27 12 9 2 19 5 3 5

Gehakkelde Aurelia 1 5 9 8 8 12 19 13 3

Groentje 38 122 185 56 42 3 21 2 9

Groot Dikkopje 3 20 32 36 16 55 65 42 58

Groot Koolwitje 65 155 98 113 56 101 149 76 119

Heideblauwtje 2 1 11 14 1

Heivlinder 47 62 22 7 8 9 7 12 2

Hooibeestje 93 173 176 164 144 233 227 201 322

Icarusblauwtje 218 602 247 241 124 412 474 187 148

Klein geaderd Witje 138 286 123 683 568 928 904 451 530

Klein Koolwitje 211 467 771 509 319 376 390 247 329

Kleine Vos 16 72 87 307 130 675 157 37 149

Kleine Vuurvlinder 101 161 127 164 133 112 189 187 170

Landkaartje 5 16 7 3 7 30 13 13

Oostelijke vos 1

Oranje luzernevlinder 2 17 21 1

Oranjetipje 1 1 2 2 2 10 3 3

Zwartsprietdikkopje 51 56 19 49 23 224 253 225 104

Totaal geteld 1.969 4.634 2.951 4.013 3.427 5.854 6.084 3.526 4.232

aantal soorten 22 25 23 24 24 24 24 25 23

absolute aantallen

In alle jaren is het Bruin Zandoogje duidelijk koploper qua aantal, op zeer ruime afstand gevolgd door

het Klein geaderd Witje. De Oostelijke vos heeft zich na de invasie niet kunnen vestigen en is na juni

2015 nergens meer in Nederland waargenomen. De Oranje luzernevlinder werd het meest op

Laegieskamp gezien, hopelijk gaan we die daar weer in 2017 tegenkomen.

Toch blijft het wel lastig om hier een werkelijk oordeel over te geven, want niet alle routes zijn evenveel

geteld. Daarom wordt deze tabel verder alleen ter kennisgeving opgenomen.



Ook deze tabel is gebaseerd op de werkelijke (absolute) aantallen, maar dan gespecificeerd op het

jaar 2016 naar route.

Vlindernaam

Tota

al

Aar

dje

sbe

rg

An

keve

en

-1

An

keve

en

-2

Blu

khe

ide

Gro

ene

Lo

ng

He

kse

nw

ei

Lae

gie

skam

p

Lim

itis

che

He

ide

Ve

rbin

din

gsp

ad

War

and

ep

ark

Zan

de

rij C

railo

Atalanta 50 2 16 6 6 1 5 1 0 5 5 3

Bont Zandoogje 71 3 14 2 2 11 7 6 0 22 0 4

Boomblauwtje 43 1 1 0 28 0 0 5 2 6 0 0

Bruin Blauwtje 60 0 0 0 0 1 0 0 0 33 0 26

Bruin Zandoogje 1.707 92 98 114 9 322 156 453 0 189 62 212

Citroenvlinder 64 1 5 1 4 1 15 0 1 27 2 7

Dagpauwoog 253 16 77 34 5 5 3 72 0 31 0 10

Distelvlinder 20 7 1 0 4 1 0 1 4 1 0 1

Eikenpage 5 2 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0

Gehakkelde Aurelia 3 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 2

Groentje 9 0 0 0 9 0 0 0 0 0 0 0

Groot Dikkopje 58 0 21 18 0 0 0 0 0 17 0 2

Groot Koolwitje 119 33 4 1 4 2 4 19 1 20 22 9

Heivlinder 2 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0

Hooibeestje 322 110 0 0 77 2 0 1 0 49 37 46

Icarusblauwtje 148 0 6 1 0 12 0 37 0 31 1 60

Klein geaderd Witje 530 134 169 133 5 15 14 20 2 14 1 23

Klein Koolwitje 329 92 17 9 9 71 14 44 3 35 4 31

Kleine Vos 149 3 75 58 4 1 1 2 0 3 1 1

Kleine Vuurvlinder 170 20 1 2 25 3 42 11 3 24 17 22

Landkaartje 13 0 9 1 0 0 0 0 0 1 0 2

Oranjetipje 3 0 0 0 0 0 2 0 0 0 1 0

Zwartsprietdikkopje 104 0 0 0 0 0 34 9 0 20 38 3

Totaal geteld 4.232 516 514 380 196 448 297 682 16 528 191 464

aantal soorten 0 14 15 13 16 14 12 15 7 18 12 18

gelopen 0 22 22 22 39 26 19 7 17 23 18 22

absolute aantallen



6. Tellingen 2016 per route – geïndexeerd op 25 bezoeken

Niet alle routes worden even vaak bezocht en daardoor kunnen er onderlinge verschillen ontstaan en

zijn de brongegevens dus herrekent naar 25 bezoeken, waardoor een evenwichtiger beeld ontstaat.

Aard

jesberg

Ankeveen

-1

Ankeveen

-2

Blu

kheid

e

Gro

ene L

ong

Heksenw

ei

Laegie

skam

p

Lim

itis

che H

eid

e

Verb

indin

gspad

Wara

ndepark

Za

nderij C

railo

route ==>>

Vlindersoort Atalanta 2 18 7 4 1 7 4 0 5 7 3

Bont Zandoogje 3 16 2 1 11 9 21 0 24 0 5

Boomblauwtje 1 1 0 18 0 0 18 3 7 0 0

Bruin Blauwtje 0 0 0 0 1 0 0 0 36 0 30

Bruin Zandoogje 105 111 130 6 310 205 1.618 0 205 86 241

Citroenvlinder 1 6 1 3 1 20 0 1 29 3 8

Dagpauwoog 18 88 39 3 5 4 257 0 34 0 11

Distelvlinder 8 1 0 3 1 0 4 6 1 0 1

Eikenpage 2 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0

Gehakkelde Aurelia 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 2

Groentje 0 0 0 6 0 0 0 0 0 0 0

Groot Dikkopje 0 24 20 0 0 0 0 0 18 0 2

Groot Koolwitje 38 5 1 3 2 5 68 1 22 31 10

Heideblauwtje 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Heivlinder 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0

Hooibeestje 125 0 0 49 2 0 4 0 53 51 52

Icarusblauwtje 0 7 1 0 12 0 132 0 34 1 68

Klein geaderd Witje 152 192 151 3 14 18 71 3 15 1 26

Klein Koolwitje 105 19 10 6 68 18 157 4 38 6 35

Kleine Vos 3 85 66 3 1 1 7 0 3 1 1

Kleine Vuurvlinder 23 1 2 16 3 55 39 4 26 24 25

Landkaartje 0 10 1 0 0 0 0 0 1 0 2

Oranjetipje 0 0 0 0 0 3 0 0 0 1 0

Zwartsprietdikkopje 0 0 0 0 0 45 32 0 22 53 3

Totaal aantal 586 584 432 126 431 391 2.436 24 574 265 527

aantal soorten 14 15 13 16 14 12 15 7 18 12 18

geïndexeerd o.b.v. 25 bezoeken

In deze tabel is Laegieskamp een voorbeeld welke verstorende invloed routes kunnen hebben die maar

zeer beperkt zijn geteld en waarvoor deze telmethodiek wordt gehanteerd. De realiteit is dat er maar

zeven keer is geteld in tegenstelling tot de andere routes waarbij daar het aantal bezoeken varieert

van 18 tot wel 39 keer. De uitkomsten zijn in de weergave meegenomen, om de impact te laten zien,

maar in de verdere berekeningen achterwege gelaten.

Door de herberekening sprint Laegieskamp er dus negatief uit. In de totaaloverzichten, die later in het

rapport staan, is deze route dus geëlimineerd. Ten aanzien van Laegieskamp kunnen we wel vermelden

dat we een aantal nieuwe teamleden hebben op deze route. Deze route is in potentie één van onze

meest vlinderrijke routes.

Waarom dan wel in deze tabel opgenomen? Enerzijds om de impact te tonen en anderzijds toch enig

recht te doen aan de tellers van deze route. We zullen echter onderzoeken in hoeverre deze route toch

meegenomen kan worden in de totalen. We verwachten overigens wel dat de resultaten Laegieskamp

in 2017 zullen verbeteren, waarna deze routes gewoon meegenomen kan worden.

Voor wat betreft de meest waargenomen aantallen vlinders ontlopen Aardjesberg (586) en

Ankeveen-1 (584) elkaar nauwelijks, maar het Verbindingspad komt met 574 vlinders dicht in de buurt.



Weergave per jaar op basis van 25 bezoeken.

In deze en de volgende tabellen wordt met behulp van een arcering wordt aangegeven of er sprake is

van een toe- of afname. Het jaar 2008 is het uitgangspunt en een toename wordt grijs en een afname

wit gearceerd.

Vlindernaam 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 11 30 21 38 49 28 155 65 54

Bont Zandoogje 41 48 28 63 105 104 196 52 71

Boomblauwtje 13 31 29 55 27 51 44 47 30

Bruin Blauwtje 7 67 35 97 10 18 63 59 66

Bruin Zandoogje 744 1.390 932 1.094 1.944 3.015 2.757 1.377 1.399

Citroenvlinder 3 5 13 46 31 108 141 84 73

Dagpauwoog 24 73 38 131 81 232 188 219 201

Distelvlinder 0 534 2 4 2 9 2 20 21

Eikenpage 3 24 13 9 3 19 6 3 4


Groentje 36 91 159 40 39 2 21 2 6

Groot Dikkopje 3 15 34 37 19 60 66 51 65

Groot Koolwitje 54 140 101 101 71 125 174 82 117

Heideblauwtje 2 1 9 8 1 0 0 0 0

Heivlinder 44 46 18 4 7 7 6 13 1

Hooibeestje 95 135 166 133 158 308 231 244 333

Icarusblauwtje 197 525 260 222 153 533 528 147 123

Klein geaderd Witje 130 249 127 684 683 1.319 1.004 538 577

Klein Koolwitje 209 409 792 469 377 447 425 266 310

Kleine Vos 13 65 91 331 155 929 172 40 165


Landkaartje 4 18 0 7 4 10 33 16 15

Oostelijke vos 0 0 0 0 0 0 0 1 0

Oranje luzernevlinder 0 2 0 0 0 22 29 1 0

Oranjetipje 0 1 1 2 2 3 14 0 4


soorten 22 25 23 24 24 24 24 24 23

totaal 1.768 4.093 3.029 3.775 4.114 7.855 6.782 3.798 3.939

ten opzichte van jaar daarvoor: afname toename

geïndexeerd o.b.v. 25 bezoeken

In deze weergave is dus Laegieskamp niet meegenomen om voornoemde reden.

Het is niet de bedoeling om de jaren exact te vergelijken, maar wel om een bepaalde ontwikkeling te

laten zien. De werkelijke vergelijking zal dus op basis van de extra herweging gebeuren, dus is er uit

deze opgave geen goede conclusie te trekken.



7. Totalen per jaar (herberekening/herweging)

Het aantal routes varieerde tussen de jaren, en daarom nemen we een zodanige factor dat we steeds

op hetzelfde aantal bezoeken uitkomen. Om de jaren dus vergelijkbaar te maken is bij deze tabel iets

extra’s gedaan. De rapportage kent een opbouw van absolute aantallen naar herberekening op basis

van 25 bezoeken en daarna een extra herweging, waarbij er dan een zodanige factor wordt genomen

dat we steeds op 8 routes x 25 = 200 bezoeken totaal uitkomen, zodat vergelijkingen beter gemaakt

kunnen worden.

Vlindernaam 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 18 35 24 33 43 20 103 52 44

Bont Zandoogje 65 55 32 56 93 76 130 41 57

Boomblauwtje 20 36 33 49 24 37 29 38 24

Bruin Blauwtje 12 77 40 86 9 13 42 47 53

Bruin Zandoogje 1.191 1.588 1.065 972 1.728 2.193 1.838 1.102 1.119

Citroenvlinder 5 6 15 41 28 78 94 67 58

Dagpauwoog 39 84 43 117 72 169 125 175 161

Distelvlinder 0 610 2 3 2 6 1 16 17

Eikenpage 4 27 15 8 3 14 4 3 3


Groentje 57 103 182 36 35 2 14 2 5

Groot Dikkopje 5 17 39 33 17 44 44 41 52

Groot Koolwitje 87 161 116 90 63 91 116 65 94


Heivlinder 71 52 21 4 6 5 4 11 1

Hooibeestje 153 155 189 118 141 224 154 196 267

Icarusblauwtje 315 600 297 198 136 387 352 118 98


Klein Koolwitje 334 467 905 417 335 325 283 213 248

Kleine Vos 21 75 104 294 138 675 115 32 132


Landkaartje 6 21 0 6 3 7 22 13 12



Oranjetipje 0 1 1 2 2 2 10 0 3


Totaal geteld 2.828 4.678 3.462 3.356 3.657 5.713 4.522 3.038 3.152

aantal soorten 22 25 23 24 24 24 24 24 23


herweging o.b.v. 25 bezoeken en 8 routes

Vergeleken met voorgaande jaren is ook in 2016 is het Bruin Zandoogje het meest waargenomen,

hetgeen past in het landelijke beeld als meest talrijke vlinder. De aantallen zijn echter na 2014

spectaculair afgenomen, maar wel gelijk nagenoeg gebleven ten opzichte van vorig jaar. De tweede in

rij van meest waargenomen vlinders is het Klein geaderd witje, maar die blijft in aantallen fors achter

en kent eenzelfde trend als het Bruin Zandoogje.

Een afname bijvoorbeeld van 11 naar 1 is groot, maar valt mee in het juiste perspectief gezien.

Opvallend is wel de enorme terugloop van het Zwartsprietdikkopje van 194 naar 98 exemplaren.

Het is verheugend om te concluderen dat het merendeel van de soorten in 2016 over het geheel gezien

weer is toegenomen.



In onderstaande grafieken wordt het verloop van de waarnemingen, op basis van de herweging,

weergegeven.

Ook op basis van de herweging is vast te stellen dat er best wel de nodige fluctuaties zijn de zien in

het totaal aantal waargenomen vlinders. Met name de pieken in 2009 en 2013 zijn als spectaculair te

omschrijven. Helaas is er in 2014 een neergang ingezet, waarbij het totaal in 2015 dicht in de buurt

van het eerst getelde jaar 2008 komt, maar het lijkt zich nu te herstellen.

In bovenstaande grafiek zijn de aantallen weergegeven die in het jaar 2016 zijn geteld. Dit zijn dus de

uitkomsten uit de tabel, maar om het grafisch overzichtelijk te houden, zijn de aantallen groter dan 25

weergegeven. Soorten als de Distelvlinder, Eikenpage etc. staan er dus niet in.

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

totaal getelde vlinders (herweging)

0 200 400 600 800 1.000 1.200

Atalanta

Boomblauwtje

Bruin Zandoogje

Dagpauwoog

Groot Dikkopje

Hooibeestje

Klein geaderd Witje

Kleine Vos

Landkaartje

Getelde vlinders in 2016 (herweging)



8. Top 10 waargenomen soorten op basis van herberekening

Op basis van de herweging is een top 10 samengesteld over de afgelopen acht jaar. In alle jaren staat

het Bruin Zandoogje met stip op de eerste plaats (dit past in ook de landelijke trend), gevolgd door

(vanaf 2011) het Klein geaderd Witje.

top 10 jaar 2009 top 10 jaar 2010 top 10 jaar 2011 top 10 jaar 2012

1 Bruin Zandoogje 1.588 1 Bruin Zandoogje 1.065 1 Bruin Zandoogje 972 1 Bruin Zandoogje 1.728

2 Distelvlinder 610 2 Klein Koolwitje 905 2 Klein geaderd Witje 608 2 Klein geaderd Witje 607

3 Icarusblauwtje 600 3 Icarusblauwtje 297 3 Klein Koolwitje 417 3 Klein Koolwitje 335

4 Klein Koolwitje 467 4 Hooibeestje 189 4 Kleine Vos 294 4 Hooibeestje 141

5 Klein geaderd Witje 284 5 Groentje 182 5 Icarusblauwtje 198 5 Kleine Vos 138

6 Groot Koolwitje 161 6 Kleine Vuurvlinder 149 6 Kleine Vuurvlinder 128 6 Kleine Vuurvlinder 137

7 Hooibeestje 155 7 Klein geaderd Witje 146 7 Hooibeestje 118 7 Icarusblauwtje 136

8 Kleine Vuurvlinder 153 8 Groot Koolwitje 116 8 Dagpauwoog 117 8 Bont Zandoogje 93

9 Groentje 103 9 Kleine Vos 104 9 Groot Koolwitje 90 9 Dagpauwoog 72

10 Dagpauwoog 84 10 Dagpauwoog 43 10 Bruin Blauwtje 86 10 Groot Koolwitje 63

top 10 jaar 2013 top 10 jaar 2014 top 10 jaar 2015 top 10 jaar 2016

1 Bruin Zandoogje 2.193 1 Bruin Zandoogje 1.838 1 Bruin Zandoogje 1.102 1 Bruin Zandoogje 1.119

2 Klein geaderd Witje 959 2 Klein geaderd Witje 669 2 Klein geaderd Witje 430 2 Klein geaderd Witje 462

3 Kleine Vos 675 3 Icarusblauwtje 352 3 Klein Koolwitje 213 3 Hooibeestje 267

4 Icarusblauwtje 387 4 Klein Koolwitje 283 4 Hooibeestje 196 4 Klein Koolwitje 248

5 Klein Koolwitje 325 5 Zwartsprietdikkopje 197 5 Zwartsprietdikkopje 184 5 Dagpauwoog 161

6 Zwartsprietdikkopje 266 6 Hooibeestje 154 6 Kleine Vuurvlinder 178 6 Kleine Vuurvlinder 144

7 Hooibeestje 224 7 Kleine Vuurvlinder 141 7 Dagpauwoog 175 7 Kleine Vos 132

8 Dagpauwoog 169 8 Bont Zandoogje 130 8 Icarusblauwtje 118 8 Icarusblauwtje 98

9 Kleine Vuurvlinder 92 9 Dagpauwoog 125 9 Citroenvlinder 67 9 Zwartsprietdikkopje 98

10 Groot Koolwitje 91 10 Groot Koolwitje 116 10 Groot Koolwitje 65 10 Groot Koolwitje 94

In onderstaande grafiek wordt een onderverdeling gegeven van de waargenomen vlinders alleen in

het verslagjaar.

Top 10 jaar 2016

Bruin Zandoogje Klein geaderd Witje Hooibeestje

Klein Koolwitje Dagpauwoog Kleine Vuurvlinder

Kleine Vos Icarusblauwtje Zwartsprietdikkopje



9. Trendontwikkeling

Het kan aardig zijn om de landelijke af te zetten op de lokale ontwikkeling. De lokale totalen zijn

gebaseerd op de uitkomsten in de tabel herweging.

Bij de Vlinderstichting worden de langjarige trends berekend met 1992 als het basisjaar en daar wordt

de index op 100 gezet. Alles wordt relatief daarvan bekeken. De berekeningen gaan via zeer

ingewikkelde modellen en er wordt op allerlei manieren rekening gehouden met wanneer wel en

wanneer niet is gelopen en of dat in dat specifieke jaar dan in de top van de vliegtijd van een soort was

enzovoorts.

Vlindersoort landelijk vlinderwerkgroep

Atalanta ???? afname

Bont zandoogje toename toename

Boomblauwtje toename afname

Bruin blauwtje afname toename

Bruin zandoogje onzeker stabiel

Citroenvlinder stabiel afname

Dagpauwoog afname afname

Distelvlinder ??? stabiel

Eikenpage stabiel stabiel

Gehakkelde aurelia toename afname

Groentje stabiel toename

Groot dikkopje afname toename

Groot koolwitje afname toename

Heideblauwtje afname niet waargenomen

Heivlinder afname afname

Hooibeestje stabiel toename

Icarusblauwtje toename afname

Klein geaderd witje stabiel stabiel

Klein koolwitje stabiel toename

Kleine vos stabiel toename

Kleine vuurvlinder toename afname

Landkaartje afname stabiel

Oranje Luzernevlinder ??? afname

Zwartsprietdikkopje afname afname

Voor onze werkgroep is uitgegaan van een mutatiepercentage ad 10% voor wat betreft toe- of afname

in de volgende rapportage zullen we bezien of deze vergelijking van de trendontwikkeling vergeleken

moet worden met de Vlinderstichting of dat we ons beperken tot de eigen waarnemingen, waarbij we

dan het jaar 2008 als basisjaar gaan hanteren.

De Atalanta, distelvlinder en oranje luzernevlinders zijn niet door de Vlinderstichting opgenomen in de

trendontwikkeling omdat deze vlinders zich niet in Nederland voortplanten. Het zijn namelijk

trekvlinders en de trends van deze vlinders zeggen dus niet zozeer iets over de natuur meer iets over

de zuiderwind.



Bruin zandoogje (Maniola jurtina) Het bruin zandoogje is de meest getelde vlinder in het

Landelijk Meetnet Vlinders en ook bij de Vlinderwerkgroep.

Familie

aurelia's (NYMPHALIDAE)

Kenmerken

Voorvleugellengte: 21-28 mm. Bij het mannetje is de bovenkant van de voorvleugel bruin met een

ongekernde zwarte oogvlek in de vleugelpunt. Het vrouwtje heeft op de bovenkant van de voorvleugel

een opvallend oranje veld met een meestal wit gekernde zwarte oogvlek. De bovenkant van de

achtervleugel is bruin.

Gelijkende soorten

Bij het oranje zandoogje is de bovenkant van de achter-

vleugel oranje met een bruine rand (deze soort komt

overigens niet voor in ’t Gooi).

Voorkomen

Een algemene standvlinder die verspreid over het hele land

voorkomt.

Habitat

Vooral ruigere graslanden en ruigten met structuren in het landschap zoals houtwallen, hagen, bermen

of slootkanten; ook landbouwgebieden, stedelijk groen en braakliggende terreinen.

Waardplanten

Diverse grassen, waaronder grote vossenstaart, gewoon reukgras, kropaar, ruwe smele, kweek, rood

zwenkgras en Engels raaigras.

Vliegtijd en gedrag

Begin juni-eind augustus in één generatie. Dat is een

opmerkelijk lange periode voor een vlinder die in één

generatie vliegt. De vlinders leven dan ook lang, zo´n 30

dagen en komen verspreid over een lange periode uit. Op

zonnige dagen zijn in een bepaald gebied soms honderden

vlinders te zien die even boven het gras uithuppen en

vervolgens weer snel verdwijnen. Deze vlinder legt echter, in

tegenstelling tot de meeste vlinders, geen eitjes, maar laat

ze gewoon in de vlucht boven het gras vallen.

Levenscyclus

Rups: half augustus-eind juni. De soort overwintert als jonge of half volgroeide rups, verscholen in een

graspol; bij zacht winterweer komen de rupsen soms tevoorschijn om te foerageren. De verpopping

vindt plaats in een zijden spinsel aan de waardplant, vrij laag boven de grond.

Bron vlindernet van de Vlinderstichting. Foto’s Conny



10. Aardjesberg

Vlindersoort 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 2 8 4 2 3 1 3 0 2

Bont Zandoogje 7 5 0 4 1 0 1 0 3

Boomblauwtje 0 3 7 3 0 2 1 2 1

Bruin Blauwtje 0 0 0 0 0 0 1 3 0

Bruin Zandoogje 30 52 0 2 19 15 15 53 84

Citroenvlinder 0 1 0 1 1 1 1 2 1

Dagpauwoog 2 2 1 0 4 1 1 10 15

Distelvlinder 0 144 0 0 0 0 0 2 6

Eikenpage 2 6 0 0 0 0 0 1 2


Groentje 8 31 67 8 12 0 2 0 0

Groot Dikkopje 2 0 0 0 0 0 0 0 0

Groot Koolwitje 5 22 33 8 11 12 7 8 30

Heivlinder 2 0 0 0 1 0 1 2 0

Hooibeestje 63 55 51 31 64 36 33 82 100

Icarusblauwtje 2 1 1 0 0 0 0 0 0


Klein Koolwitje 123 113 405 94 115 45 64 32 84

Kleine Vos 0 1 8 2 2 11 4 2 3



Totaal geteld 385 530 685 223 355 135 151 255 469

aantal soorten 14 17 12 12 13 12 15 15 14



Opvallende uitspringers in positieve zijn Bruin Zandoogje, Klein geaderd Witje en Klein Koolwitje. Een

forse afname is te constateren bij de Kleine Vuurvlinder.

foto’s: Pascal



11. Ankeveen-1

Vlindersoort 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 7 20 5 32 18 15

Bont Zandoogje 9 10 6 13 7 13

Boomblauwtje 1 0 1 0 0 1

Bruin Zandoogje 60 78 154 98 34 89

Citroenvlinder 2 2 2 4 2 5

Dagpauwoog 55 17 74 55 87 70

Distelvlinder 1 0 2 1 5 1

Gehakkelde Aurelia 2 2 3 5 5 0

Groot Dikkopje 15 10 6 4 7 19

Groot Koolwitje 10 4 3 13 10 4

Icarusblauwtje 5 4 16 11 3 5

Klein geaderd Witje 188 214 615 336 221 154

Klein Koolwitje 21 18 11 6 22 15

Kleine Vos 95 66 252 38 12 68

Kleine Vuurvlinder 0 1 1 1 6 1

Landkaartje 3 1 3 8 8 8

Oranje luzernevlinder 0 0 3 1 0 0

Zwartsprietdikkopje 0 0 1 0 0 0

Totaal geteld 474 447 1.160 625 447 467

aantal soorten 15 14 18 16 15 15



Opvallend is de forse toename van het Bruin Zandoogje en de Kleine Vos, maar het Klein geaderd

Witje neemt daarentegen sterk af.

foto: Adriaan



12. Ankeveen-2

Vlindersoort 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 4 3 0 25 4 5

Bont Zandoogje 3 1 0 4 0 2

Bruin Zandoogje 73 93 119 83 96 104

Citroenvlinder 2 0 1 1 2 1

Dagpauwoog 16 7 17 14 20 31

Distelvlinder 0 1 0 1 5 0

Groot Dikkopje 6 0 0 1 5 16

Groot Koolwitje 4 0 0 3 1 1

Icarusblauwtje 5 7 3 3 5 1

Klein geaderd Witje 127 142 217 220 145 121

Klein Koolwitje 14 1 1 4 6 8

Kleine Vos 123 20 88 40 6 53

Kleine Vuurvlinder 4 2 0 1 2 2

Landkaartje 1 0 2 4 0 1

Oranje luzernevlinder 0 0 0 1 1 0

Oranjetipje 0 0 1 0 0 0

Totaal geteld 383 278 449 406 298 345

aantal soorten 13 10 9 15 13 13



Opmerkelijk is de uitschieter Kleine Vos, die per 2015 een dieptepunt kende, maar in 2016 weer op

het niveau van 2014 komt.

foto: Adriaan



13. Blukheide

Vlindersoort 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 12 1 6 5 7 4 3 17 3

Bont Zandoogje 6 1 1 2 1 1 2 0 1

Boomblauwtje 12 13 10 10 7 9 2 13 14

Bruin Zandoogje 25 21 8 1 4 10 8 4 5


Dagpauwoog 0 1 0 1 0 5 3 4 3

Distelvlinder 0 28 0 1 0 1 0 3 2

Eikenpage 0 0 0 1 0 3 1 1 2


Groentje 43 63 101 17 20 2 8 2 5

Groot Dikkopje 0 10 5 1 1 14 15 3 0

Groot Koolwitje 3 8 3 11 1 2 4 6 2


Heivlinder 59 37 16 3 5 5 4 8 1

Hooibeestje 39 39 47 23 20 48 17 17 39


Klein Koolwitje 12 13 9 12 7 19 8 12 5

Kleine Vos 0 1 1 1 6 5 2 3 2


Oranjetipje 0 0 0 0 1 0 0 0 0

Totaal geteld 268 263 228 111 93 152 92 108 101

aantal soorten 12 16 15 19 17 18 16 17 16



Blukheide is minder vlinderrijk dan de meeste andere routes. Op deze route zijn desondanks soorten

als Groentje, Heivlinder, Hooibeestje en Boomblauwtje relatief goed vertegenwoordigd. Opvallend is

dat de Atalanta een piek in 2015 had en het Hooibeestje weer terug is op zijn oude niveau. De

Heivlinder is in 2016 helaas nauwelijks gezien en Groot dikkopje zelfs helemaal niet, hopelijk komen ze

in 2017 weer terug.

foto’s Pascal



14. Groene Long

Vlindersoort 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 0 2 1 0 1 1 1 1 1

Bont Zandoogje 26 20 15 16 44 15 17 18 8

Boomblauwtje 0 1 0 2 1 3 1 0 0


Bruin Zandoogje 176 161 197 280 375 289 251 187 248


Dagpauwoog 0 0 3 2 0 0 0 4 4

Distelvlinder 0 107 0 0 1 1 0 0 1

Eikenpage 0 0 0 0 0 1 0 1 0


Groot Dikkopje 0 1 0 2 1 0 0 0 0

Groot Koolwitje 14 32 11 0 2 9 4 4 2

Hooibeestje 16 8 6 10 2 8 3 1 2

Icarusblauwtje 2 7 6 0 0 15 6 7 9


Klein Koolwitje 31 60 144 38 40 71 29 54 55

Kleine Vos 0 3 6 0 2 4 3 2 1


Landkaartje 0 0 0 1 0 0 1 0 0




Totaal geteld 301 485 417 460 514 473 328 310 345

aantal soorten 8 15 13 14 13 18 15 17 14



De dalende lijn die vanaf 2014 was ingezet blijkt nu gelukkig weer hersteld gezien de toename van het

totaal aantal vlinders. Het Bruin Zandoogje blijft er in positieve zin uitspringen en kent ten opzichte

van 2015 een forse stijging. De overige aantal blijven redelijk gelijk.

foto’s: Pascal



15. Heksenwei

Vlindersoort 2013 2014 2015 2016

Atalanta 0 1 0 5

Bont Zandoogje 27 1 11 7

Boomblauwtje 1 0 10 0

Bruin Blauwtje 0 0 2 0

Bruin Zandoogje 265 197 211 164

Citroenvlinder 8 7 7 16

Dagpauwoog 3 1 7 3

Eikenpage 3 0 0 0

Gehakkelde Aurelia 1 1 2 0

Groot Koolwitje 3 6 6 4

Klein geaderd Witje 18 14 8 15

Klein Koolwitje 29 15 12 15

Kleine Vos 14 1 3 1

Kleine Vuurvlinder 10 17 43 44

Landkaartje 0 1 1 0

Oranjetipje 0 1 0 2

Zwartsprietdikkopje 127 47 79 36

Totaal geteld 509 309 402 313

aantal soorten 13 14 14 12



Feitelijk zijn er op deze route alleen twee grote afnames te melden en dat zijn het Bruin Zandoogje en

het Zwartsprietdikkopje en een toename van de Citroenvlinder.

Voorts is bijvoorbeeld het Boomblauwtje niet meer waargenomen. De overige aantallen ontlopen

elkaar niet echt.

foto: Pascal



16. Laegieskamp

Vlindersoort 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 1 3 3 2 0 1 8 0 0

Bont Zandoogje 16 4 0 0 1 5 22 0 0

Boomblauwtje 4 3 3 6 4 8 16 0 0


Bruin Zandoogje 734 740 556 197 790 603 432 0 0


Dagpauwoog 34 40 14 23 9 48 27 0 0

Distelvlinder 0 99 0 0 0 2 0 0 0

Eikenpage 2 3 0 0 3 0 2 0 0


Groentje 1 3 0 8 3 0 3 0 0

Groot Dikkopje 0 0 26 0 3 12 3 0 0

Groot Koolwitje 60 56 19 13 17 30 41 0 0

Hooibeestje 6 3 7 2 0 2 0 0 0

Icarusblauwtje 116 136 83 6 9 133 71 0 0


Klein Koolwitje 61 116 91 69 73 46 48 0 0

Kleine Vos 14 22 12 25 5 225 8 0 0


Landkaartje 5 21 0 2 0 0 2 0 0


Oranjetipje 0 1 0 1 0 1 9 0 0


Totaal geteld 1.219 1.375 872 465 1.004 1.245 894 0 0

aantal soorten 18 21 16 16 16 20 20 0 0



Zoals gemeld wordt deze route relatief weinig geteld en worden de uitkomsten, door de herberekening

(herweging) erg negatief beïnvloedt en daarom worden de herberekende cijfers niet getoond.

De uitkomsten kunnen daardoor niet worden besproken. We hebben nu extra mensen zodat er in 2017

vaker gemonitord wordt.

foto’s: Pascal



17. Limitische Heide

Vlindersoort 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 0 0 0 0 0 1 3 0

Bont Zandoogje 1 1 0 3 2 2 0 0

Boomblauwtje 7 4 8 5 3 4 11 2

Bruin Zandoogje 1 0 0 0 1 0 1 0

Citroenvlinder 0 4 7 1 10 8 7 1

Dagpauwoog 5 4 4 0 1 0 0 0

Distelvlinder 23 1 1 0 0 0 0 5

Eikenpage 12 10 6 0 5 0 0 0

Groot Koolwitje 14 0 2 0 4 0 0 1

Heivlinder 0 3 0 0 0 0 0 0

Hooibeestje 0 0 0 1 2 0 0 0

Klein geaderd Witje 3 12 4 11 3 2 4 2

Klein Koolwitje 3 9 7 11 7 4 13 4

Kleine Vos 0 1 1 4 14 2 0 0

Kleine Vuurvlinder 5 4 2 14 11 2 4 4

Zwartsprietdikkopje 3 0 0 0 0 0 0 0

Totaal geteld 78 53 42 50 63 23 43 19

aantal soorten 11 11 10 8 12 8 7 7



Begin 2014 heeft GNR met de bulldozer een deel van de route omgeploegd. De route is toen aangepast

en loopt nu anders. Aan de cijfers is te zien dat het de vlinders geen goed gedaan heeft. Het pareltje

van deze route, de Eikenpage, is daarna helaas niet meer gezien. Het jaar 2016 is voor deze route

minder goed verlopen. Een relatief gezien aanzienlijke afname van zowel het Boomblauwtje als het

Klein Koolwitje. Het is echter weer positief dat de Distelvlinder en het Groot Koolwitje zijn gezien.

foto: Pascal



18. Verbindingspad

Vlindersoort 2014 2015 2016

Atalanta 18 4 4

Bont Zandoogje 20 4 19

Boomblauwtje 1 0 5

Bruin Blauwtje 10 29 29

Bruin Zandoogje 74 139 164

Citroenvlinder 18 25 23

Dagpauwoog 12 29 27

Distelvlinder 0 0 1

Gehakkelde Aurelia 4 0 0

Groot Dikkopje 5 18 15

Groot Koolwitje 9 14 17

Heivlinder 0 1 0

Hooibeestje 8 21 43

Icarusblauwtje 36 14 27

Klein geaderd Witje 7 8 12

Klein Koolwitje 33 40 30

Kleine Vos 7 3 3

Kleine Vuurvlinder 30 25 21

Landkaartje 2 2 1

Zwartsprietdikkopje 4 8 17

Totaal geteld 299 382 459

aantal soorten 18 17 18



Deze route wordt voor het eerst gerapporteerd en in de afgelopen jaren is er een stijgende lijn voor

wat betreft het totaal aantal getelde vlinders waar te nemen. Met name de soorten Bont Zandoogje,

Bruin Zandoogje, Icarusblauwtje als Zwartsprietdikkopje nemen in aantallen toe. Daarentegen loopt

het aantal van het Klein Koolwitje wat terug.

Foto: Conny



19. Warandepark

Vlindersoort 2013 2014 2015 2016

Atalanta 5 2 5 6

Bont Zandoogje 7 26 0 0

Boomblauwtje 2 1 0 0

Bruin Zandoogje 160 88 108 69

Citroenvlinder 0 3 3 2

Dagpauwoog 0 1 4 0

Groot Dikkopje 0 1 0 0

Groot Koolwitje 2 7 17 24

Hooibeestje 98 47 51 41

Icarusblauwtje 5 10 21 1

Klein geaderd Witje 7 1 3 1

Klein Koolwitje 7 10 4 4

Kleine Vos 2 1 0 1

Kleine Vuurvlinder 5 10 27 19

Oranjetipje 0 0 0 1

Zwartsprietdikkopje 48 51 96 42

Totaal geteld 345 258 340 212

aantal soorten 12 15 11 12



Warandepark kent in de afgelopen twee jaren lagere aantallen. Opvallend is de dalende trend in de

afgelopen jaren ten aanzien van het Bruin Zandoogje.

Voor wat betreft “de dalers” valt ook te constateren dat het Icarusblauwtje en het Zwartsprietdikkopje

sterk zijn afgenomen.

foto: Pascal



20. Zanderij Crailo

Vlindersoort 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Atalanta 4 7 5 3 1 1 1 3

Bont Zandoogje 4 2 5 8 6 8 1 4

Boomblauwtje 4 8 4 2 2 1 2 0

Bruin Blauwtje 54 18 74 7 7 13 11 24

Bruin Zandoogje 334 158 246 266 383 461 267 193

Citroenvlinder 0 2 5 7 8 4 10 6

Dagpauwoog 6 8 6 10 11 3 10 9

Distelvlinder 46 1 1 0 1 0 1 1

Eikenpage 1 5 1 0 1 1 0 0

Gehakkelde Aurelia 1 3 2 1 2 1 2 2

Groentje 1 1 0 0 0 0 0 0

Groot Dikkopje 4 3 7 2 2 6 8 2

Groot Koolwitje 9 19 13 8 8 11 0 8

Heideblauwtje 0 2 0 0 0 0 0 0

Hooibeestje 27 66 45 36 20 37 24 42

Icarusblauwtje 242 163 143 89 178 201 67 55

Klein geaderd Witje 37 13 29 15 12 9 12 21

Klein Koolwitje 59 96 52 30 38 33 17 28

Kleine Vos 11 10 12 14 8 1 0 1

Kleine Vuurvlinder 30 58 40 54 15 8 18 20

Landkaartje 0 0 0 2 1 3 2 2

Oranje luzernevlinder 0 0 0 0 1 1 0 0

Oranjetipje 0 0 1 1 0 0 0 0

Zwartsprietdikkopje 13 6 6 0 4 6 1 3

Totaal geteld 886 651 697 556 709 809 454 422

aantal soorten 19 21 20 18 21 20 17 18



Het jaar 2014 springt er enorm uit qua aantal getelde vlinders, maar sindsdien is er een dalende trend

waarneembaar. De grootste afname komt voor rekening van het Bruin Zandoogje.

foto’s: Pascal



Klein geaderd witje (Pieris napi) De voorjaarsgeneratie van het klein geaderd witje heeft opvallende aders, maar de zomervlinders zijn soms moei-lijk van het klein koolwitje te onderscheiden. Familie witjes (PIERIDAE)

Kenmerken

Voorvleugellengte: 20-24 mm. De aders op de onderkant van de achtervleugel zijn grijsgroen bestoven.

De zwarte vlek in de voorvleugelpunt loopt geleidelijk naar beneden toe en eindigt niet in een rechte

lijn. Op de bovenkant van de voorvleugel bevinden zich bij het mannetje één en bij het vrouwtje twee

donkergrijze of zwarte vlekken.

Gelijkende soorten

Zie het klein koolwitje en het groot koolwitje.

Voorkomen

Een zeer algemene standvlinder die verspreid over het

hele land voorkomt.

Habitat

Vooral vochtige terreinen zoals moerassen, hooilanden

en langs bosranden; ook graslanden, tuinen, parken en

heiden.

Waardplanten

Vooral look-zonder-look en pinksterbloem, maar ook andere kruisbloemigen; vooral in half

beschaduwde en vochtige milieus.

Vliegtijd en gedrag

Begin april-begin juni, en eind juni-september in drie

generaties; de tweede en derde generatie overlappen

elkaar. In sommige koele en natte jaren vliegt de soort

slechts in twee generaties. In zeer warme jaren vliegt er

mogelijk een kleine vierde generatie; het kan echter ook

zijn dat zo´n late opleving in de vliegtijd wordt

veroorzaakt door verschillen in ontwikkelingstijd van

rupsen en poppen.

Levenscyclus

Rups: half mei-begin juli en begin augustus-begin oktober. De soort overwintert als pop, hangend

tegen een stam, een steen of iets dergelijks.

Bron vlindernet van de Vlinderstichting

Foto’s Conny



21. Latijnse namen

In onderstaande opsomming zijn alleen de vlindersoorten opgenomen die op onze routes zijn gezien.

De Oostelijke vos stond niet in de opgave van de Vlinderstichting, omdat het een zogenaamde

invasiegast is, maar is toch in onze eigen presentatie alsnog opgenomen.

Documents

Vlinder en Libellenwerkgroep ‘t Gooi Dagvlinders in ’t Gooi ...Vlinder en Libellenwerkgroep ‘t Gooi Monitor routes Dagvlinders 2008 t/m 2016 in ’t Gooi Pagina 6 4. Het weer