Vivek Vichar May 2016

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    1/52

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    2/52

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    3/52

    {ddoH {dMma & _o 2016

    ^maVaËZ S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H a`m§ À`m 125 ì`m O`§Vr dfm© {Z{_Îm{ddoH mZ§ X H| Ð H Ý`mHw _marÀ`m"{ddoH {dMma' _m{gH mZoàH m{eV Ho bobmA{^dmXZ {deo fm§H .

    gd© ñneu ~m~mgmho~ `m {deofm§ H mZo _mÂ`m gd© àíZm§Mr CÎmao {_imbr. àË`o H boI _rAjae: VrZ VrZ doim dmMV Amho.

    -àem§V XogmB©,gm§Jbr

    gd©ñneu ~m~mgmho ~ {deofm§ H ~oñQ>. IynAmdS>bo. S>m°. Am§~oS>H a `m§À dmT>bm.

    -S>m° . adtÐ nmR>H , gmobmnya

    eofamd _mo ao, _w Oâ\ a hþ goZ, a_o e nV§ Jo, AéU H a_aH a, Jm¡V_ H m§ ~io `m {X½JO bo IH m§Zr ~m~mgmho~m§À`m Xo e^ŠVrMo n¡by A{Ve` Aä`mgny U© nU gmoß`m ^mfoV _m§ S>bo AmhoV. ^mD Vmoag _m§ S>bobm Am§~o S>H ar MidirMm boImOmo Im {dMma H am`bm ^mJ nmS>Vmo. Am{U n§Vn«YmZ Za|Ð _m ~m~mgmho~m§À`m OrdZH m`m© Mo Ho bo bo qMVZ Ho di Aà{V_. hm A§ H KamoKar Jo bm nm{hOo.

    - S>m°. bú_rZmam`U ~moëbr, Á`oîR> _amR>r gm{h

    Amnë`mhr Kar hdm

    _hmamîQ´>mÀ`m àË`oH dmMZmb`mV - gd©ñneu ny. ~m~mgmho ~m§À`m amîQ´>qMVZmMo {d{dY n¡ by CbJSy >Z XmIdUmam hm gd© ñneu {deo fm§H _hmamîQ´ >mVrb àË`o H dmMZmb`mV nmohmo MdÊ`mMr `mo OZm {ddoH {dMmaZo AmIbr Amho. `WmeŠVrAm{W© H `moJXmZ XoÊ`mMo AmdmhZ H aV AmhmoV.- g§ nmXH

    n ¥î R o: 1 2 4 _ yë ` : 50 / -

    * A{YH _m{hVrgmR>r g§ nH© : [email protected]

    AmdmhZ

    Amnë`mV Agbobr godoMr àoaUm {dYm`H M Agbr nm{hOo. H emMr Var à{V{H« ̀ m qH dm d¡\ ë` ̀àoaUm CX² ^dbobr Zgmdr.

    {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    4/52

    4 & {ddoH {dMma & _o 2016

    {deofm§H mMo WmQ>mV à _ZmVrb Añn¥í`Vm g§nm`bm hdr : H a_aH a

    gmo bmny a : S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H a ho VoOñdr Am{U àoaUmXm`r _hmnwê f hmo Vo. {nMboë`m g_mOmgmR>r Ë`m§Zr Xoe^a Cä`m Ho boë`m Midir_w io H m`ÚmZo Añn¥ í`Vm g§ nbr; nU gm_m{OH Ý`m`mMr^mdZm g§ ny U©V: àñWm{nV hmoD Z àË`oH mÀ`mM _ZmVrbAñn¥ í`Vm g§nbr VaM ~m~mgmho~m§ Mo ñdßZ gmH ma hmo Uma Amho, Ago à{VnmXZ Á`oð> nÌH ma Am{U gm_m{OH H m`©H V} AéU H a_aH a `m§ Zr Ho bo.

    S>m° . Am§~oS>H a `m§À`m 125ì`m O`§Vr dfm© {Z{_Îm A{^dmXZ {deofm§H mMo 9 E{àb amo Or àH meZ Pmbo. Ë`mdoir H a_aH a ~mobV hmo Vo. _mOr gZXr A{YH mar {dÇ>b nmWê Q>, nrnëg

    [anpãbH Z njmMo Zo Vo amOm^mD B§Jio, {ddoH mZ§ X H| ÐmMo g§ MmbH XrnH nmQ>rb, gm_m{O

    ~mimgmho~ dmK_mao, g§nmXH {gÜXmam_ nmQ hmo Vo. gmobmnya {dÚmnrR>mMo _mO é S>m° .Baoe ñdm_r, gm_m{OH H m`©H V} a§ JZmW ~§ J `m§À`mgh 238 à~w Õ ZmJarH CnpñWV hmoVo.

    Zm{eH - gd© ñneu ~m~mgmho~ {deo fm§ H mMo bmo H mn©U H aVmZm A ~mimgmho~ gmZn dg§V ~m¡Õ Y_m©Mm`©, {dO` gmZo, H| ÐmMo ZJa à_wI {dZ gmobmnyao AmXr _mÝ`da.

    H mo ëhmny a & Vmaio (Vm. amYmZJar) ̀ oWo S>m° .~~mgmho~Am§~oS>H a `m§ À`m 125 ì`m O`§Vr{Z{_Îm A H m`© H« _mV {ddo H mZ§X H| Ð H mo ëhmny a emIo À`m dVrZo {ddo H {dMma _m{gH mÀ`m gd©ñneu ~

    {deofm§ H mMo àH meZ d {dVaU H aÊ`mV Amb65 àVr {dV[aV H aÊ`mV Amë`m. `màg Jr J« m_ñW _moR>çm g§ »`oZo CnpñWV hmo Vo. AmR>dbo dg{VJ¥ hmÀ`m ghmH ̀ m©Zo hm H m`©H« _ Am`mo{Obm hmo Vm. `màg§ Jr dg{VJ¥ hmMo {dídñV d H| ÐmMo AéU Hw CnpñWV hmo Vo.

    H moëhmnya

    Zm{eH

    gmobmnya

    H| Ðd¥Îm

    Eo{hH OrdZmÀ`m gd© dmQ>m ~§X Pmë`mda g_mOgodoH So> diU§ hr H mhr {dYm`H àoaUm Zìho.

    4 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    5/52

    {ddoH {dMma & _o 2016

    Om°Z Am{H© ~mëS> ìhrba à»`mV A_o[aH s ^m¡ {VH emók, AUw ~m°å~À`m g¡Õm§{VH {dH mgmV `mo JXmZ XoUmao n{hbo emók."ãb°H hmob' hr g§ H ënZm gd© àW_ _m§ S>br.Aë~Q>© AmB© ZñQ>mBZ `m§Zr ^yf{dbo ë`mAÜ`mgZmÀ`m à_wInXr H m_ H aÊ`mMm {_imbm.

    ñH« mo qS>Ja, Zoëg ~mo a Am{U Amo nZho_agmaIr _mUgo Cn{ZfXm§ Mo JmT>o Aä`mgH hmoVo ho Hw Vw hb dmT>dUmao Amho.

    - Om° Z Am{H© ~mëS> ìhrba

    ñH« mo qS>Ja - Zmo ~ob nm[aVmo{fH àmá Am°ñQ´>r`Z ^m¡ {VH emók. Zo ëg ~moa - Zmo ~o b nm[aVmo{fH àmá S>°{Ze ^m¡ {VH emók.AmonZho_a - AUw ~m° å~Mo OZH , OJmVrb EH _hmZ ^m¡{VH emók.

    1911 Vo 2008

    kmZ

    OJmVrb _hmnwéfm§À`m Ñ{ï>H m

    ho OJ \ ŠV AmÜ`mpË_H qH dm ^m¡{VH Zmhr ho AmnU Zoh_r bjmV R>odb nm{hOo. `m XmoÝhr OJm§_Ü`o em§ Vr{_i{dÊ`mgmR>r AmnU PQ>b§ nm{hOo. ho AJXr _hÎdmM§ Amho.

    {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    6/52

    6 & {ddoH {dMma & _o 2016

    {ddoH mZ§X H| ÐmMo gm§ñH¥ {VH _m{gH {ddoH {dMma

    df© 31 do - A§H 4 - n¥ ð>o 52 M¡Ì-d¡emI / `w JmãX 5117

    4 _o 2016

    RNI NO. 46869 / 85 , "{ddoH {dMma' ho _m{gH _mbH , "{ddoH mZ§X H| Ð _amR>r àH meZ {d^mJ' `m§ Mo gmR>r _wÐH d àH meH YZ§O` gy `© d§er `m§ Zr {à{gOZ qàQ>g², X¡{ZH VéU ^maV, 19/20,Am¡ Úmo {JH dgmhV, hmo Q>Jr amo S>, gmo bmnya `oWo N>mny Z, {ddo H mZ§ X H| Ð, 165, ao ëdo bmB© Ýg, gmobmny a `oWy Z à{gÕ Ho bo. g§nmXH - {gÕmam_ ^¡aßnm nmQ>rb

    nÌì`dhmamMm nÎmm {ddo H {dMma

    Ûmam - {ddo H mZ§ X H| Ð,165, aoëdo bmB© Ýg, gmo bmnya-413 001.

    Xy …0217 - 2315949 (gm`§ 7 Vo 8.30)email : [email protected]

    Adí` ^oQ> Úm vivekvichar.vkendra.org

    _y ë` - 15 én`o

    g§ nmXH {gÕmam_ ^¡. nmQ>rb

    _w »` g§ nmXHlr. nr. na_o ídaZ²

    bo ImZwH« _

    7. {edam`m§ gh AmR>dmdm àVmn 12. qhXþ ñWmZMm `wamo n H YrM hmoUma Zmhr16. Xmo Z Xrn, EH Á`mo V : {ddoH Am{U g{dV

    20. g§ñH¥ V ^mfo Mm A{^_mZ 22. nwÊ`^y _rV nwÊ`nw éf 24. Aja hmM AmË_m 29. ~mb{dhma 32. H§ Owf Am{U XmZey a `m§ À`mVrb \ aH34. gmYwg§ J Am{U àmW© Zm 36. damhZJa Aml_mV naV 38. H| Ðd¥ Îm 47. Am`© eãXmMm AW©48. EH Agm_mÝ` bmo H H dr

    50. gÌ g§ñH¥ VrMo eŠVrnrR> _mPwbr

    Iè`m kmZmVyZM _mUyg Amnbr àJVr H ê Z CÀM nmVirda OmD eH Vmo. nUZmhr. OJmM§ gdm}Îm_ kmZ hmoÊ`mgmR>r Amnë`m _ZmMr H dmSdbr nm{hOoV.

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    7/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 7

    H m hr {Xdgm§ nydu AmnU Iy n CËgmhmZo {edO`§ Vr gmOar Ho br. Ë`m§ À`mM gmaIm EH amOm Ë`m§ À`m AmYrAmOÀ`m amOñWmZmV hmo D Z Jo bm. {MÎmmo S>Mm amUm- _hmamU Ë`m§ Mm OÝ_ 9 _o 1540 bm Pmbm. amOnw Ì AgyZgwÜXm Ë`m§Z d¡^dmMm ñne©hr Pmbm ZìhVm. gmYonUm, Z_« Vm d gacVm ho Ë`m§ JwU hmo Vo. Ë`m§Zm KS>dÊ`mV Ë`m§ Mr AmB© O`d§ Vr~mB©Mm _moR>m Vm. Ë`m§ À`m_wio M EH eya, CXma, namo nH mar, naórbm _mVo dV² _mZUmam Ag EH VoOñdr d _hmàVmnr amOm Amnë`mbm {_im ~mcnU H§ w ̂ bJS>_Ü`o Jo bo. amOHw _mam§à_mUo Ë`m§Mo nmbZnmof Vo AË`§V [ZnyU hmoVo. AmgnmgÀ`m Jmdm§V "H sH m' `m bmS> ZmdmZo n[a{MV hmoVo. H§ w ̂ bJS>bm dmñVì` AgVmZm

    {edam`m§gh AmR>dmd

    g§ JrVm gmo_U Ym`ar, nwUo9850179998

    Vy Amnë`m KmoS>çmda H Yrhr AH ~amMm S>mJ bmdy {Xbm Zmhrg. Amnbr

    nJS>r Vy hadbr Zmhrg.Amnbm amÁ`H ma^ma Vy S>mì`m Im§ÚmZo Amo T>V am{hbmg. Zm Vy H Yr Zdamo Obm Jo bmg Zm H Yr ~mXemhÀ`m S>oè`mV Jobmg. BVHo M H m` VyAH ~amÀ`m _hmbmÀ`m

    Pamo å`mImby Zhr Jo bm

    Zmhrg.VwÂ`m namH« _m_w io OJhr Vw bm Km~aV Ago.

    AmnU YramZo H îQ> d à`ËZ H ê Z _mZdr ñVamdê Z A{V_mZdr ñVamda àJVr H aÊ`mnm{hOo. AmnU Zoh_r _mZdr nmVirda am{hbo nm{hOo.

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    8/52

    8 & {ddoH {dMma & _o 2016

    A{YH m§e do i {^„ bmo H m§ g_do V Jo bm. amUm àVmn \ ŠV CX`qghm§Mo nw Ì Zgy Z àË`o H {^„mMo nwÌ hmo Vo. B{Vhmg Ago gm§JVmo, H s àVmn d {^„m§Mr

    BVH s K{Zð>Vm hmoVr H s {^„ bmoH amUm àVmnMr amoO dmQ> nmhmd`mMo d Ë`m§ À`m Kar nmohmo Më`mdaAË`§V ào _mZo H mo aS>r ^mOr ^mH ar ImD Kmbm`Mo dYÝ` ìhm`Mo. Ë`m§À`mer Agbo ë`m {ZH Q> g§ ~§Ym_wio _odmS>À`m amO{MÝhmda EH sH S>o amOnw VmMo d Xþ garH S>o {^„ g_wXm`mMo {MÌ A§ {H V Ho bo bo Amho.

    d`mÀ`m Ad¿`m AH amì`m dfu H§ w ̂ bJS>À`m O§Jbm§V OmD Z EH m dmKmMr {eH ma Ho br dAmnbo H m¡Vw H XmIdÊ`mg Ë`mbm nmR>rda KoD ZAmB© H S>o Ambo, Ë`mMdoir AmB©Zo _wKbm§ À`mAmH« _UmMr AmR>dU Xody Z Ë`mÀ`mH Sy >Z enW KoVbr H s VmoM _wKbm§Mm Zm`ZmQ> H arc !

    {MÎmmo S>JS>da Ooìhm AH ~aZo AmH« _U Ho bo Vo ìhm amOo CX`qgh Aï>àYmZm§ À`m {ZU©`mZw gma {MÎmmoS> gmo Sy>Z S>m| Jami ^mJm§V {ZKy Z Jo bo. H maU Aï>àYmZm§ Zm dmQ>bo H s "bmI Omdo nU bmIm§ Mm nmo qeXm Z Omdm.' Xþ X£dmZo `m `w ÕmV Amnbm namO` Pmbm. 30 hOmam§Mr

    Amhþ Vr øm aUg§ J«m_mV nS>br. Ë`mM doir {ó`m§Zr Omohma H ê Z ñdV:Mr A¾rV AmhþVr {Xbr. AH ~amÀ`m hmVr nS>bm EH {Z_© Zwî` {H „m d Oo {Z{O©d hmVr bmJbo Vr _§ {Xao d àmgmX `m§ Zmhr Ë`mZo {N>Þ{^Þ H ê Z Q>mH bo. Pmbo ë`m àH mamZo amOm CX`qghmZo hm` Im„r d Vo gVV AmOmar nSy >

    bmJbo. Ë`mVM Ë`m§ Mm XþX£A§V Pmbm. amOnw V bmo H m§ MrAer na§nam hmo Vr H s Omo Á`o ð>

    nwÌ Agob Ë`mMm amÁ` H amOdmS>çmV hmoB© c d Vmo {nË`mÀ`m A§ Ë`g§ñH mam CnpñWV amhUma Zmh CX`qghÀ`m A§ Ë`g§ñH mam amUm àVmnMr CnpñW

    bmo H Amü`©M{H V Pmbo. amUm àVmn CX hmoVm, na§Vw CX`qghMr bmS>H s amU _w cJm OJ_mbbm amÁ`m{^foH Ho bm hmo Vm. XeaWmÀ do ioMr nwZamd¥Îmr Pmbr. _§ {ÌJUm§ Zr Ago R>adbo, H s àVmnbm amÁ`nX Úm`Mo. åhUyZ ""_hmXodOr ~m~S>r'' `m {R>H mUr Ë`mMm amÁ H Pmbm. Ë`mdo ir _hmamUm àVmn åhUmbo hmoV H s, ""_rAmnbm go dH Amho. _bm amÁ` ZH mo Am am_ M§ÐmMo H m_ nw T>o ZoÊ`mMr _r à{Vkm Ho br Amho. _bmAmnë`m~amo ~a amhÿ Xo. AmO amï´> g§ H Q>mV Amho åh qghmgZM H m` _r Amnë`m gd© gw{dYm§Zm {Vbm§ OJ_mbbm amÁ` H ê Xo.'' Ë`mMo ho CÎma Eo Hy Z gd©AmZ§{XV Pmbo. H maU amÁ`mbm EH hmVm. Ë`m`mo Jo _odmS>Mo d¡^dembr {Xdg n Vrc,Aer ImÌr nQ>br hmo Vr. _§ {ÌJUm§ Zr Ë`mMo H mh Eo H bo Zmhr d amOdmS>çmV OmD Z OJ_ CVadbo. amÁ`nXmH [aVm aº nmV Z Pm bo ho EH _od CXmhaU Amho.

    ñdmV§Í` g_amMr V`mar gwê Pmb I

    gaXmam§ ~amo ~a {dMma{d{Z_` H ê Z Ago R>AR>amnJS> OmVtZm EH Ì H ê Z Amn Ý` V`ma H amdo. Ë`m `moJo àOmOZm§Zm ho amÁ` Amnb Ago dmQ>ob. åhUy Z EH g^m KoÊ`mV Ambr. Ë` ZmJ[aH m§Zm Am_§ÌU hmo Vo d Ë`m g^obm amUm g§ ~mo{YV Ho bo. amUm àVmn åhUmbm,

    _w»` boI

    AmnU Amnb§ H m_ g_Ëd~wÕrZ§ Ho b§ nm{hOo. hoM H m`m©Vb§ H m¡eë` hmo` - ̀ moJ: H _©gy H m¡ eb_² .

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    9/52

    {ddoH {dMma & _o 2016

    AmOhr Amnë`mbm gcVmo`. Amnë`m dra `moX² Ü`m§ Mo d {ZanamY bmo H m§ Mo ~{bXmZ d {ó`m§ Mm Omohma {dgaVm H m_m Z`o. åhUyZ AmnU g§K{Q>V hmo D Z nwÝhmAmnbo qhXÿ amÁ` ñWmnZ H amd`mMo Amho. Vw_À`m gmaImM _rhr EH g¡{ZH Amhoo. _r enW KoVmo H s,"_r amOdmS>çmV amhUma Zmhr. gmoÝ`m - Mm§XrÀ`m VmQ>mV OodUma Zmhr. JdVM _mP§ A§WéU Agob d nÌmdi _mPo VmQ> Agob. BVHo {Xdg AmnUAn_mZmñnX OrdZ OJbmo, Vo AmVm OJUma Zmhr. åhUyZ _bm Vw _Mr gmW hdr Amho.' Ë`mMo ^mfU EoHy Z OZVoV dralrMm g§Mma Pmbm. bmoH {ha{harZo H m_mg bmJbo. a`VoÀ`m g¡ Ý` à{ejUmMr gwê dmV Pmbr. pñÌ`m§H arVm doJio g§ KQ>Z ~Zdy Z

    Ë`m§ Zmhr Amnë`mV gm_rc H ê Z Ko Vbo. _hmamUm àVmn d Ë`m§À`m _§{Ì_§S>imMm {Xdg nhmQ>o Mmabm gw ê hmo D Z amÌr ~mambm g§nV Ago. Ë`m§Zr {^„ d Am{Xdmgr bmoH m§ Zm g§ K{Q>V Ho bo. Ë`m§À`m dñË`§ m_Ü`o OmD Z à~moYZ Ho bo d g¡ Ý`m§V ^aVr hmo Ê`mMo AmdmhZ Ho bo. Am{Xdmgr bmo H m§ À`m gh^mJmMo {Mañ_aU ahmdo `m CÔoemZo _odmS>À`m amO{MÝhmda EH sH S>o amOny V Va XþgarH S>o {^„m§Mo {MÌ A§ {H V

    Ho bo. _odmS>À`m amOKamÊ`mMm ñdm_r åhUy Z ^JdmZ EH qbJZmWbm _mZbo Amho. VgoM _hmamUm àVmn ñdV:bm Ë`m§ Mm _§Ìr _mZyZ Ë`mÀ`m dVrZo amÁ` MmbdV Ago. S>m| Jami ^mJmMr Am{XdmgtZm ny U© _m{hVr hmoVr. Jm¡ ar„m d N>mnm_ma (J{Z_r H mdm) `wÕmV Vo àmdrU hmoVo. åhUyZM H _r g¡ Ý`~c Agy ZgwÜXm

    _wKcm§À`m AmH mamZo _moR>ç Q>¸ a Ko Uo eŠ` Pmbo.

    {MÎmmoS>da AmH« _U Pmbo ë`mbm AmVm M

    df} bmo Q>br hmo Vr. _odmS>À`m N>moQ>çm R>çm amOm ZrAH ~amÀ`m ^rVrnmoQ>r Ë`mÀ`m Q>rMm ì`dhma H ê Z {ZYm©ñV Pmbo hmo Vo. AH ~amg dmQ H s amUm àVmn nU ̀ mM _mJm©Mo A gaU H ao b, nU amUm àVmnZo VmH mg Vya bmJy {X

    àVmner g§Yr H aÊ`mMm à`ËZ Ho bm, na§Vw àñVmd a| JmiV R>ody bmJbm d Ë`m AdYr g¡ Ý` ~iH Q> Ho bo. amUm Hw Q>{ZVrk hmoVmAH ~amg _odmS> àm§V hdm hmo Vm. åhUyZ Ë`mZo 3 1576 amoOr _mZqghbm _o dmS>H S>o nmR>dbo go ZmnVr hmoVm. _hmamUm àVmnbm Ë>Z _m{hVr {_imbr hmoVr. åhUy Z BH S>o hr `wÕmMr V`m gw ê Pmbr. aUZrVr R>abr. hoM Vo à{gÜX hëXrKmQ `wÜX. hëXrKmQ>r BVH s Aé§X hm EH mdo iog EH M KmoS>oñdma OmD eHo b. Ë`mbm nmR>H ê ZM nwT>o Omdo. n{hë`m \ Q>Š`mV Zm Zm_moha_ Pmbr d niy Z OmD bmJbr. Ë`m do gAH ~aMm EH goZmnVr {_hÎma ImZZo gm§ {JVbo, H sWm§ ~m, Vmo ñdV: `o Vmo Amho. åhUyZ g¡{ZH Wm§~b VWm Im_Zmo aOdiÀ`m EH m _¡ XmZmV `wÜXmH [aVm g‚m P KZKmao `wÜX Pmbo. Xmo ÝhrH S>o àM§ S> OZhmZr Pmbr. _¡XmZ aº a§{OV Pmbo. åhUyZ øm ñWmZmg "aº VAgo Zmd nS>bo. Ë`m ̀ wÜXmMr AmR>dUWo AmVm bmb Jw bm~mMr ~mJ Ho br Amho. amUm àVmnH S>o VrZ hOma g¡ {ZH d Mmaeo {^„ hmo Vo Va _mZqghH

    nmM hOma g¡{ZH hmo Vo. _hmamUm àVmnÀ`m em¡ `m©Mm Ambo I Ë`m VrZ hþVmËå`mMm C„o I Ho bm Zmhr Va AYwam amhr Pmbm _mZqgh, Xþgar H moerWbmMr _ KmoS>m Mo VH .

    Pmbm _mZqgh : AH ~amZo hëXrKmQ>rÀ

    Amnë`m dmQ>çmbm Amboë`m ^y {_Ho Zwgma AmnU H m_ Ho b§ nm{hOo. ^y {_H m§Mr JëbV qH dm AXbm~XH Yrhr H aVm H m_m Z`o.

    {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    10/52

    10 & {ddoH {dMma & _o 2016

    `wÜXmÀ`m do iog A{V[aŠV Hw _H nmR>dbr, Ago H ië`mda Pmbm _mZqgh amUm àVmnbm åhUmbm,AmnU nhmS>r ^mJmV Omdo, _r `oWo gd© g§^miyZ KoVmo.

    Vgm amUm àVmn Zmhr åhUmbm Voìhm Pmbm _mZqgh åhUmbm, ""EH _mZ Jo bm Va hOmamo _mZ naV C^o amhVrb, nU EH amUm Jo bm Va _odmS>Mo ^{dî`A§YH ma_` hmoB© c.'' Vo ìhm amUm àVmnZo Ë`mbm _wHw Q> d doe {Xbm, Ë`m `moJo eÌw bm Ago dmQ>o c H s amUm àVmnM `wÜX H arV Amho. amUm àVmn OS> A§V:H aUmZo VoWy Z {ZKyZ Jobm. Pmbm _mZqgh_Ü`o dralr g§Mmabr. gnmgn VbdmarZo dma H aV Ë`m§ Zr {H Vr Var _wKbm§Zm `_gXZmg nmR>dbo. ̀ m ̀ wÜXmV Pmbm _mZqgh nS>bm Vo ìhm Ë`mMo {eaómU d N>Ì nS>bo. Ë`m_w io AH ~aÀ`m g¡Ý`mgAmnbr \ gdUyH Pmbr Amho, ho bjmV Ambo. VoAmnë`m S>oè`mV naVbo.

    H moerWbMr _hmamUr : `mM do iog amUmàVmnAmnë`m Cabo ë`m g¡ {ZH m§ Zm d OI_r g¡[ZH m§ Zm CnMmamW© Ko D Z Jobm. CnMmamXaå`mZ nwéf doe YmaU Ho bo br EH ór AmT>ibr. Oer Vr `wÜXmda Ambr Ver {VZo Amnbr H hmUr gm§{JVbr. Vr åhUmbr, AmnU Ooìhm `wÜXmH [aVm gdmªZm AmdmhZ Ho bo Vo ìhm _mPo nVr AmOmar hmoVo d Ë`mVM Ë`m§ Mm Xþ X£ dr A§ V Pmbm. _mPr _wco bhmZ AmhoV. åhUy Z _rM

    `wÜXmV gh^mJr hmoÊ`mMm {ZU©` K Ur gmYmaU ZgyZ H moerWcMr _hmamU {VÀ`mnw T>o ZV_ñVH Pmbm. {VMm C{MV J

    ñdJ¥hr naV nmR>dbo. MoVH: amOmMm ñdm_r^º Kmo S>m. Ë`m XmoKm§_Ü`o BVH s g_O hmoVr H s XmoKm§ Zm EH _o H m§ Mo _Zmo JV Z gm§ JVm g_Omd`mMo. amUm àVmnM OrdmnmS> ào _ hmoVo. amUm àVmnMm Iam _mZqghda hmoVm. Vmo {h§ Xÿ Hw c H b§ H Amho, Ago åhUm`Mm. Ë`mbm `_gXZmg nmR>dUo Amdí`H AmhoAgo _mZm`Mm. Ë`m_w io _mZqgh `wÜX^y_rda Amh

    Ago H iVmM amUm àVmnZo Amnë`m K _mabr. KmoS>çmbm àVmnMm Bemam Vmo _mZqgh Á`m hm¡ Xmda hmoVm VoWo OmdyZ C^m am{hAmnbo XmoÝhr nm` hÎmrÀ`m J§ S>ñWimda amodbo. amUm àVmnZo ^mbm \o H bm nU Vmo _mhþVmbm bmJy Z hm¡XmdaAmnQ>bm. _mZqgh Km~ê Z hm¡XmAm àVmnZo H Q>çmarZo dma Ho bm, nU V hr Xþ X£ dmZo hþH bm na§ Vw amUm àVmnbm dmQ>bo, Amnbo Ë`mZo MoVH bm naV Bemam Ho bm. `m d g MoVH Mo _mJMo nm` OI_r Pmbo hmoVo. Ë`mhr AdñWo V Amnë`mYÝ`mbm nmR>rda Kody Z Mo VH aUm§JUmV qhS>V _hmamUm àVmn Oo ìhm hëXrKmQ>rOdirb EH Zm

    _w»` boI

    g^modVmbÀ`m gd© JmoîQ>tMm AmnU OmñVrV OmñV Mm§Jbm Cn`moJ H ê Z KoVb - nU Vmo Ho diAmnbo CÀM hoVy nyU© H aÊ`mgmR>rM.

    10 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    11/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 &

    H aV hmoVm Voìhm _mo R>çm H ï>mZo MoVH Zo CS>r _mabr d nbrH S>o OmdyZ JVàmU Pmbm. amUm àVmnhr aº ~§ ~mi Pmbobm hmo Vm. na§ Vw Amnë`m KmoS>çmMo àmU Jo ë`mMo

    g_Oy Z Vmo _hmàVmnr amOm T>gmT>gm aS>bm. Ë`m {R>H mUrAmVm MoVH Mr g_mYr Amho. _¥ Ë`wZ§ Va d¡a g§ nVo `m da Ë`mMm {dœmg hmoVm.

    åhUyZ eóynjm§Vrc EH g¡ {ZH Jobm Va Vmo Ë`mÀ`mda Ë`mÀ`m Y_m©à_mUo A§Ë`g§ ñH ma H aV Ago. Hw amU dJ¡ ao gmnS>bo Va Vohr `mo½` {R>H mUr nmohMdV Ago.

    AãXþcahr_ ImZImZm Ooìhm amUm àVmner `wÜX H am`bm `o V hmoVm Voìhm amUm àVmnÀ`m _wcmZo -A_aqghmZo eoanyaOdi Ë`mÀ`m N>mdUrda hëbm H ê Z ImZImZm `mÀ`m Hw Qw>§{~`m§Zm ~§{XñV H ê Z _hmamUm àVmnH S>o AmUrV Amho Aer Hw UHw U bmJVmM _hmamUm àVmnZo A_aqghmMr H mZCKmS>Ur H ê Z gm§ {JVbo, H s AmnU {h§Xÿ Amhmo V, naórAmnUmg _mVo g_mZ AgVo, Voìhm Ë`m§ Mm `mo ½` Vmo gÝ_mZ H ê Z naV nmR>d. AãXþ c ahr_ ImZImZm `m KQ>Zo Zo ^mamdyZ Jobm d Vmo JwOamVoV {ZKyZ Jobm. hr Jmo ï> Oo ìhm AH ~amÀ`m H mZmda Jo br Vo ìhm Ë`mZo AãXþ c ahr_bm ~mobmdyZ KoVbo d Amnë`m _w cmMm gbr_Mm g§ajH åhUyZ {Z`w ŠV Ho bo. AH ~agwÜXm amUm àVmnÀ`m `m Am¡ Xm`m©Zo ^mamdyZ Jo bm hmoVm.

    1576 Vo 1585 n`ªV AH ~aZo à`ËZ H éZhr Ë`mbm _o dmS> àm§ V hñVJV H aVm Ambm Zmhr. 1585 Z§Va _w Kcm§ Mo AmH« _U Wm§ ~bo hmoVo. Ë`mZ§ Va amUm àVmnbm WmoS>r Cg§V {_imbr. Ë`mZo Amnbm gd© doi amÁ`mMm ~§Xmo~ñV H aÊ`mV d àOmOZmbm gw I

    gw{dYm XoÊ`mV Kmbdbm. `wÜXmV eham§Mr, Jmdm§Mr Or H mhr VmoS>\ mo S> Pmbr hmoVr Ë`m§Zm naV ZrQ> H éZ amÁ`ì`dñWo g gw ÑT> Ho bo. `mM H mimV Ë`mZo Am- nbr amOYmZr MmdÊS> Jmdr Ho bo. `m gwa{jV ñWmZmVy Z Ë`mbm amÁ`H ma^ma MmbdÊ`mg gwc^ Pmbo. MmdÊS>bm Ë`mZo Amnbm _hmb d Mm_wÊS>m _mVo Mo

    _§ {Xa ~Zdbo. `mM gw _mamg {MÌH bobm Zdo {_imbo d Vr {deof {MÌe¡cr ""MmdÊS> {M ZmdmmZo à{gÜX Pmbr. _hmamUm àVm Vm.

    Ë`m_w ioM b{bVH bo bm amOml` {_iyZ Vr ~hmAmbr. {_Om© AãXþc ahr_ ImZImZmZo Ë`mÀ`m Jm¡adm Oo {b{hbo Ë`mMm _{VVmW© Agm hmoVm, "Y_© d YYaoda gX¡ d amhVrc, nU amOgÎmm Zmhr. amO Amnë`m Xodmda {Zð>m R>o dyZ Amnë`m gÝ_mZmbm A_a bo.' ho A_aËd àmá H aÊ`mbm amUmbm \ ŠV 57 d Am`wî` bm^bo. amOH s` H maH sX© \ ŠV 25 df© o am{hbr. 19 OmZo dmar 1597 bm V¥á _ZmZo Amnbm Ë`mJbm. Ë`mMm A§Ë`g§ ñH ma MmdÊS>nmgy Z VrZ {H bmo _rQ>a Xÿ a ~ÊS>mobr JmdmV Agbo ë`m Ho OS> VbmdmOdi Ho bm. VoWo Ë`mMr g_Ybr Jo br Amho. amUm àVmnÀ`m {ZYZmM OoìhmAH ~ambm H ibr Va Vmo hr CXmg Pmbm. Ë`mMAdñWm nmhÿZ Xa~mar nU AdmH² Pm. Ë`mM doio g VoWo CnpñWV Agboë`m à{gÜX MmaU agmAmoT>mo `m§Zr Oo H mì` aMbo `mMm KmoS>çmda H Yrhr AH ~amMm S>mJ b {Xbm Zmhrg.Amnbr nJS>r Vy hadbr Zmhrg. Amnbm a Vy S>mì`m Im§ ÚmZo AmoT>V am{hbmg. Zm Vy H Y Jo bmg Zm H Yr ~mXemhÀ`m S>o è`mV Jo bmg. BVHo M H m` Vy AH ~amÀ`m _hmbmÀ`m Pamo å`mImbyZhr Job Zmhrg.Vw Â`m namH« _m_w io OJhr Vw bm Km~aV Ago àVmnqgh Vw Â`m {ZYZmMr ~mV_r EoHy Z AH ~amZo hr {Z:ídmg gmo S>bm. S>moù`m§V nmUr AmU. _hmbmV amUm VwPm {df` Pmbm. Vy qOH bmg.

    Aem àH mao amUm àVmnZo Amnbo Vnñd drad«Vr OrdZmZo _o dmS>M ZmhrVa g§ nyU© OJmV {h§Xþ ËdmMm S>§H m {nQ>bm. åhUy Z H dr åhUVmo,

    _mB© EohS>m nyV OU OohS>m amUm àAH ~a gyVmo AmoPHo , OmU {gahmU g§mn &&

    ***

    _w»` boI

    bm¡{H H qH dm nmabm¡{H H - H moUË`mhr OJmMm Amnë`mbm {dga nSy>amIyZ AmnU hoVwny U© OrdZ OJb§ nm{hOo.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 11

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    12/52

    12 & {ddoH {dMma & _o 2016

    AmnU Amnë`m ñdY_m©Zwgma àJVr Ho cr nm{ er g_mOm§ZAmnë`mda Oo H c_ Ho co Amho Ë`mZwgma dmT>Ê`mgmR> ho {Zî\ i hmo`. qhXþñWmZcm _mo Sy>Z, _w aJiy Z BVa amï´ >m§À`m gmÀ KmcUoM AeŠ` Amho. na_oœamMr hr Ho dT>r H¥ nm !

    BVa g_mOm§_Ü`o Á`m gm_m{OH g§ñWm AmhoV Ë Zm _r Zmdo R>o drV Zmhr. Ë`m§À`mnwaË`m Ë`m Mm§ Jë`m AgVrc, nU Amnë`m Ñï ZmhrV. Ë`m§À`m Ñï>rZo Oo A_¥ V Amho Vo Amnë`m Ñï>rZo {df Agy c ho gdmªV àma§^r Ü`mZmV R>odco nm{hOo. Ë`m§ Mr emñÌo, Ë`m§ À`m g§ñWm Ë`m§ À`m na§nam `m gdmªVyZ Ë`m§Mr AmOMr g_m.Amnë`m nmR>rer Amncr ghñÌm| dfmª Mr na§nam, ghñÌm| dfmªM {MVAmho. Vo Amnë`m ZgmZgm§VyZ dmhmV Amho. Ë`mVyZM Amncm ñd KS>cm Amho d Ë`mM _mJm©Zo OmUo AmnUm§g {hVmdh hmo

    XmoZ àH maÀ`m g§ñH¥ Vr gm_m{OH OrdZ gm_mÝ`V: nw T>rc XmoZn¡H s EH m Jmoï>r co

    AgVo : EH Va Y_© qH dm Ë`m Ë`m g_mOmMr JaO. EH AmYmaco Amho Va Xþ gao BhdmXmda AmYmaco co Amho. EH naVÎdñneAmho, Va Xþgao dmñVd Amho. EH `m chmZem c {j{VOo Amocm§ Sy>Z ncrH S>Mo nmhVo Am{U `m cm¡ {H H OJmncrH S>À nmacm¡ {H H OrdZmg àma§^ H aÊ`mMr {Z^© `Vm Ë`mÀ`mOdi AgV

    Xþ gao `mM OJmV nm` amdy Z C^o amhVo Am{U `oWoM ÑT> à`ËZ H aVo.Aem `m XmoZ àH maÀ`m g§ ñH¥ Vr. EH Y_m© da AmYmaco cr,

    A§V_w ©IVoMm nwañH ma H aUmar qhXÿ g§ñH¥ Vr; Am{U X {dkmZmda AmYmacocr, ~møg¥ ï>rV a_cocr nm{ü_mË` g§ ñH¥ Vr. nmümË`m§ Zm gm_m{OH gwYmaUm§_YyZ AmÜ

    qhXþñWmZMm `wamo H YrM hmoUma Zmhr

    {ddo H mZ§Xm§Mo {dMma Ë`m§ À`mV eãXm§V

    {ddoH mZ§ Xm§Mo {dMma

    EH Q>çmZo EImÚm JmoîQ>rMm AmZ§ X KoUo åhUOo ñWmWunUm, nU BVam§ ~amo~a EImÚm JmoîQ>rMm AZw^d åhUOo CXmÎm AmZ§ X hmo`.

    12 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    13/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 13

    hdr AgVo. nm¡dm© Ë`m§ Zm gm_m{OH A{YH ma ho AmÜ`mpË_H Vo VyZ Amco VaM _mÝ` AgVmV. åhUy ZAmYw {ZH gwYmaUmdmÚm§ Zm qhXþñWmZmVrc Y_m©Mr

    _mo S>Vmo S> Ho ë`mdmMyZ gm_m{OH gwYmaUm H aUo AeŠ` dmQy> cmJco. Ë`m§ Zr Vgm à`ËZ Ho cm nU Vmo gneo c \ gcm. H maU Ë`m§À`mn¡ H s \ maM WmoS>çm§ Zr ñdV:MmAä`mg Ho cm hmoVm. Am{U gd© Y_mªMr OZZr Agcoë`mAmnë`m Y_m©Mo {ejU, Ë`mgmR>r Amdí`H Vr gmYZm Va EH mMrhr Pmcr ZìhVr.

    _r N>mVrR>mo H nUo gm§JVmo H s, qhXÿ g_mOmÀ`mCÞVrgmR>r Y_m© À`m {dZmemMr H mhrEH Amdí`H Vm

    Zmhr. AmOMr AdZVr hr Y_m© _wio Pmcocr ZgyZY_© VÎdm§ Mo `mo½` arVrZo nmcZ Z Ho ë`mZo M Pmcr Amho. gÚ: n[apñWVrV qhXþñWmZmVë`m Amnë`m

    gm_m{OH aMZoMr nw Za© MZm H aUo Amdí`H M Amho. Joë`m n§ MmhÎma dfmª V qhXþ ñWmZmV gwYmaUm§ À`m AZoH cmQ>m Amë`m. Ë`m§ Vrc H mhr Ii~i _mOdy Z Jo ë`m. nU Ë`m§n¡ H s àË`o H cmQ> An`er R>acr. H maU qhXþ ñWmZmV gwYmaUm H er KS>dy Z AmUVm `oB©c `mMo ahñ` H moUmcmM R>mD H ZìhVo. Omo _hÎdmMm nmR> Ë`m§Zr {eH m`cm hdm hmo Vm Vmo Vo {eH co ZmhrV. CËgmhmÀ`m^amV Ë`m§Zr g_mOmVrc gd© dmB© Q> Jmo ï>tMo nmn Y_m© À`m _mWr _maco. EH Jmoï> Aer Amho H s, EH m _mUgmcmAmnë`m {_ÌmÀ`m H nmimdaMm S>mg _mam`Mm hmo Vm. Ë`mZo Agm O~aXñV Q>mo cm cJmdcm H s S>mg _ocm - nU {_Ìhr _o cm ! Amnë`m gwYmaUmdmÚm§ Zr na§ naoÀ`m ~wc§ X IS>H mda Amncr _mWr AmnQy>Z Ko Vcr Am{U Ë`m§ Mo ApñVËdM Ë`m_wio {_Qy >Z Joco.

    {Z:ñdmW© ~w ÕrZo Á`m§Zr g_mO gwYmaUo Mo à`ËZ Ho co Ë`m§ Mr {Xem MwH cocr Agcr Var VoAmXamcmM àmá AmhoV. `m gwá g_mOnw éfmcm OJ{dÊ`mgmR>r gwYmaUm§Mo Vo Y¸o Amdí`H M hmo Vo. nU Vo {dYm`H ZìhVo, ZH mamË_H hmoVo. åhUyZ Vo Zm_eof Pmco.

    AmnU Ë`m§ Zm YÝ`dmX XoD ̀ m Am{UAZŵdmVyZ H mhr {eHy ̀ m. à{H« ̀ m§MAgVo, ho Ë`m§ Zr Ü`mZr KoVco Zmhr. ~rO ho ̂ mo dVmcÀ`m

    OJVmVyZ àH me, nmUr Aem JmoîQ>r J dmT>Vo Vo {d{eï> OmVrMm d¥j åhUyZM. qh g§ nyU© nUo Zï> Pmcr Am{U EH XþgarM Om g_mO ̀ oWo {Z_m©U Pmcm VaM qhXþñWmZ n hmo B©c. Eadr Vo H mcÌ`r eŠ` Zmhr.

    _cm ho _mÝ`M Amho H s, BVa Xo em§ H Sy>Z Amnë`mAZo H Jmo ï>r {eH m`À`m AmhoV. ~mho ê Z nw îH i Jmoï>r Amnë`mH So> `m`cm hì`m Amho V. nU _cm ho

    IoXmZo åhUmdo cmJV Amho H s gwYmaUmdmXr MiditZr nmümË` gwY À`m MiditMr A{dMmar Z¸ c Ho cr; nU Ë`m qhXþñWmZmV Cn`mo Jr ZmhrV Vo Ë`m§À`m cjm Zmhr. åhUyZ Amnë`mH S>À`m gwYmaU `e cm^co Zmhr. B{VhmgH mcmnmgyZ gm_m{OH ñd^md KS>V Amcm Amho Ë co M nm{hOo.

    emœV Jm^m àË`o H Jmoï>rVrc Amdí`H ^mJ H moU

    AZmdí`H ^mJ H mo UVm `mMm {ddoH H am`cAmdí`H Amho. Jm^m hm emœV AgVmo H mhr _`m©{XV H mcmnwaË`m _hÎdmÀ

    Om{Vì`dñWm hr gVV ~XcV Am.g§ñH ma-g_ma§^mMo ñdê n ~XcV Amco Amho . Y_m©M~mø ñdê nM ~XcV Amco Amho. _mÌAm{U VÎd ~Xccoco Zmhr ! Amnë`m Y_m©Mm A H aÊ`mgmR>r Amnë`mcm do Xm§ MmM Aä`mg H am cmJVmo. do X gmoSy>Z qhXÿ §Mr AÝ` Ym{_©H nw ñVHo ~XcVAmcr Amho. doXm§ V gm§ {JVco cr gË`o emœV Amho Vr gmd©H m{cH AmhoV. nU ñ_¥ Vr _mÌ H mcgmnoAmho V. OgOgm H mcm¡K nwT>o OmB©c ñ_¥Vr `o V amhVrc. ZdZdrZ F fr AdVaVrc

    {ddoH mZ§Xm§Mo {dMma

    Oa g_mO gwa{jV am{hbm Va _r gwa{jV amhrZ. _mPr gwa{jVVm g_mOmÀ`m gwa{jVVoda Adb§~yZ Amh.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 13

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    14/52

    14 & {ddoH {dMma & _o 2016

    g_mOmMo ê n ~XcVrc, Ë`mcm Mm§Jcr {Xem Xo Vrc, Zì`m _Zycm gmOocgm Zdm H V© ì`Y_© gm§JVrc. ho Ago KS>co Zmhr Va Vmo g_mO {Od§ V amhÿM eH Uma Zmhr.

    `m Xo emÀ`m ^yVH mcmV AZo H lo ð> Jmoï>r KS>ë`mAmho V. ^{dî`H mimV `mhÿZ lo ð>Va Jmo ï>r KS>dmd`mg Iyn dmd Amho. _mPr ImÌr Amho H s, nwT>o Joco nm{hOo qH dm _mJo Amco nm{hOo. EH Va àJVr Ho cr nm{hOo qH dm Zï> Pmco nm{hOo. Amnë`m ny d©Om§ Zr ^y VH mcmVAZoH namH« _mMr H¥ Ë`o Ho cr. nU AmnU Ë`m§ À`mhr nwT>o Joco nm{hOo. Ë`m§À`mhÿZ _moR>o namH« _ Ho co nm{hOoV.AmVm _mJo OmUo åhUOo g§ny U© amï´ >mMr AdZVr. g§ nyU© amï´ >mMm _¥Ë`y!åhUy Z _r Amnë`mcm AmdmhZ H aVmo H s, nwT>o OmD ̀ m. loð> Am{U loð>Va H¥ Vr ho M Amnco Ü`o `!

    qhXþ ñWmZmVrc pñWa gm_m{OH aMZm Amnë`m OmVr Am{U BVa gm_m{OH aMZm `m

    Y_m©er g§ ~§{YV AmhoV Ago dada dmQ>co Var dñVw V: Vgo Zmhr. amï´> åhUyZ Amnco ajU ìhmdo `mgmR>r Ë`m aMZm§ Mr JaO hmoVr. Oo ìhm `m aMZm§MrAmË_g§ ajUmgmR>r Amdí`H Vm amhUma Zmhr Vo ìhm Ë`mAmnmoAmn Zme nmdVrc.

    _mPr g_Oy V OgOer dmT>cr VgVgo `meVH mZweVHo MmcV Amco ë`m gm_m{OH aMZm§Mo _hÎd _cm H ico. EH H mi Agm hmo Vm H s, Ë`m {ZaW© HAmhoV Ago _cm dmQ>V Ago. nU AmVm Ë`m§À`mdaQ>rH m H aÊ`mMo Y¡`© _cm hmoV Zmhr. H maU àË`oHaMZoV eVH mZweVH m§ Mo AZw^dmZo Amcoco ehmUnUgmR>dco co Amho .

    EImXo H mcMo nmoa - Oo H mc OÝ_co Am{U CÚm _aUma - Vo _cm gm§ Jm`cm `o Vo H s, Vw åhr Vw _Mo g§H pënV H m`© ~Xcm; Ë`m nmo amMo Eo Hy Z _r Oa _mÂ`m^mo dVmcMo OJ ~Xcm`Mo R>a{dco Va _r hmñ`mñnX R>aoZ.

    BVa Xo e Amnë`mcm Omo CnXoe H aVmV Vmo EoH m`Mm R>adcm Va Amncr hrM JVr hmoB©c. Ë`m ehmÊ`m§Zm gm§ Jm H s, Vw åhr ñdV: EH g_mOaMZm {Z_m© U H ê Z

    XmIdm - _J Amåhr Vw _Mo Eo Hy . Vw åhmcm EH H ënZ XmoZ {Xdg Yê Z R>o dVm `o V Zmhr. Vw åhr ^m§ S>Vm,An`er hmo Vm. dg§V F Vy Vë`m nV§JmBVHo jU

    Vw _Mo Am`w î`. ~wS>~wSo> da `mdo V {Z \w Q>mdo V Vgo Vw_M {OUo. Am_À`mà_mUo EH pñWa aMZm H eVH mZweVHo {Q>H Vrc Ago Zr{V{Z`_ H am Vw _À`mer ~mocÊ`mV H mhr AW© Amh. Vmoda _mÂ` {_Ìm§Zmo, _mÂ`m Ñï>rZo Vw åhr {Zìdi ^m§ ~mdcocr _wco AmhmV !

    Amncr _mZdr àJVrMr `mo OZm : {VMr n[anyU H mo UË`mhr VmËH m{cH gm_m{OHYmaUm§M

    nw añH ma H aÊ`mMm _mPm _mZg Zm H aÊ`mgmR>rhr _r C^m Zmhr. _r Vw åhmcm BVHo M gm§Jy BpÀN>Vmo H s, Amnë`m ny d© Om§Zr _mZdr {dH mg EH n[anyU© `moOZm Amnë`mnwT>o R>o dcr Amho, Vr àË`j ì`dhmamV CVa{dÊ`mgR>r nw T>o ìhm ! _mZdm_mZAVy Q> ZmË`mMr, _mUgm_Ü`o Agcoë`m á XodÎdmMrAZŵyVr ¿`m.

    Á`m§ Zr Zr{V{Z`_ KmcyZ {Xco Aem Amn Zr gw Õm Om{Vg§ñWm _moS>cr Amho. nU Zr AmOÀ`m gwYmaH m§À`m nÕVrZo _mo S>co cr Zmhr. JmdmVë`m gd Zr EH Ì ~gmdo, Jmo_m§ g Imdo Am{U _Ú ß`mdo Aer H mhr Ë`m§Mr gwYmaUoMr H ënZm Zì _y ImªZr Am{U do S>çm§Zr _Zmcm `o Vrc Vo ìhm, _Zmcm `oB© c Ë`m§À`mer c¾o cmdmdrV Am{U g _y ImªMm ~mOma H ê Z Q>mH mdm Aerh H ënZm ZìhVr. `m Xo emVë`m {dYdm§ Zm {H Vr Zda {_iVmV `mda `m XoemMr àJVr Adc§ ~y Z Amho. Aem

    Iwù`m ^« _mV Vo ZìhVo. Vgcm Xoe AmO nmhÊ`mVhr Amcm Zmhr. qhXÿ OmVrMo Ü`o ` Amnë`m ny d©Om§ À`m Ñï>rZo "~« m÷U' hm AmXe

    hmoVm. Amnë`m gd© Y_©J«§WmV hm AmXe© ñnï>nUmZo _m§S>cm Amho. `wamo nmV H m{S©>Zc hm gmd©^m¡_ A

    {ddoH mZ§Xm§M

    AmnU Amnbr ~wÕr Amnë`m JaOm dmT>{dÊ`mgmR>r dmnê Z`o. H maU `m JaOm Ho di emar[aH nmVirda ZamhVm _mZ{gH nmVirda nmohmoMVmV Am{U Zmd, à{gÕr, gÎmm, à{Vî

    14 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    15/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 15

    Vmo Amnë`m d§emMr loð>Vm {gÕ H aÊ`mgmR>r àmUnUmZo à`ËZ H aVmo. hOmamo nm¢S> IM© H aVmo. S>m| Jamda ~gy Z Omo àdmem§Mr Q>o hiUr H aV Ago Am{U gmYo c Vo ìhm

    Ë`m§ Zm cw Q>V Ago. Aem H moUm ^`§H a hþHw _emhmerAmncr d§ emdi Zo D Z {_i{dë`mIo arO Ë`m§ Mo g_mYmZ hmo V Zmhr. H m{S©>ZëgÀ`m ImZXmZmÀ`m H hmÊ`m `mAem AgV.

    qhXþñWmZmV _mÌ amOo-_hmamOo, Amncr Hw cna§nam hr amZmV amhUmè`m, H§ X_wio ImUmè`m H m¡ nrZYmar, doXmÜ``Zerc Aem H mo Um F frer OmoS>VmV. Vw _Mm Hw cnwé H mo Ur F fr Agoc, Va Vw_Mo Hw c CÎm_;AÝ`Wm Zmhr.

    Amncr Hw crZËdmMr H ënZm BVam§nojm doJirAmho. AÜ`mË_àdU Am{U g§ Ý`ñV d¥ ÎmrMm ~« m÷UAmncm AmXe© Amho."~«m÷U' `m eãXmVy Z _cm H m`gwMdm`Mo Amho ? Á`mcm Eo {hH mMm ñne© Zmhr Am{UÁ`mÀ`m {R>H mUr ewÕ kmZ àH meV Amho Vmo ~«m÷U.Ago ~«m÷UËd ho qhXÿ OmVrMo JÝVì` Amho. ~« m÷U hm {d{Y{Z`_m§ À`m da Amho, amOm§ Zm Vmo AXÊS>ç Amho, Ë`mÀ`m earamcm BOm hmo Vm H m_m Z`o, ho gmao AmnU EoH co Agoc Vo gË` Amho. Ago g_Oy ZH m H s, ñdmW©~wÕrZo ho H moUrVar _y I© cmo H m§ Zm gm§ {JVco co Amho. ~« m÷UËdmMr Iar H ënZm g_Oy Z ¿`m åhUOo `m åhUÊ`mMr gË`Vm Vw _À`m Ü`mZr `o B©c.

    emgZmMr Oê aM H m` ?~«m÷U `m eãXmMm AW© : "Á`mZo ñdmW© {dg{O©V

    Ho cm Amho Vmo'. kmZg§nmXZ Am{U kmZàgma `m§ gmR>rMÁ`mZo OrdZ dm{hco Amho Agm g_mO Oa Agoc; Am{U

    EImÚm Xo emV Ho di AÜ`mË_g§ nÞ Am{U Zr{Vg§ nÞAem ~«m÷Um§MrM dñVr Agoc Va "Z XÊS>çmo Z MXmpÊS>H :' Aer pñWVr `o B©c ! Ë`m Xo emV H m`ÚmMrAmdí`H Vm amhUma Zmhr `mV Zdc Vo H moUVo ? Ë`m§Zm emgZ H aUmè`m§Mr Oê aM H m` ? Ë`m§À`mda H moUrAm{U H emgmR>r emgZ Mmcdmdo ? Vr gÎdg§nÞ,

    CXmaM[aV _mUgo åhUOo na_oœamMo nwÌM ZìhVAer _mUgo hmM Amncm AmXe© hmo`. AmnU dmM H s, gË``w JmV ~«m÷U hr EH M OmVr hmo Vr.

    gË``wJmV gd© ~«m÷U _hm^maVmV Ago {c{hco Amho H s, gË``w JmV OJmV Ho di ~«m÷Um§ MmM {Zdmg hmoVm. Ë`mAdZVr gwê Pmcr VgVem do JdoJù`m OmVr {Z_ U Pmë`m.

    Z {deofmo@pñV dUm©Zm§ gdª ~«m÷{_X§ OJV² & ~«m÷Um nyd© gwï>§ {h H _© {^d©U©Vm§ JV_² && (_hm^maV

    em§{Vnd© )

    Ooìhm øm H mcMH« mMm AmUIr EH c, Vo ìhm nwÝhm AmnU ~«m÷UËdmÀ`m _yi> OmD ,AmVm H mcMH« Ë`m {XeoZo {\ ê hr cmJco Amho !

    åhUyZ Om{Vì`dñWoMm àíZ hm CËH« m§VrÀ`m daÀ`m Q>ßß`mda AmAmoTy >Z gwQ>Uma Zmhr. do XmpÝVH AmXem©à_m àË`oH mZo AmÜ`mpË_H Pmco nm{hOo. ~«m÷UËd, ~ àmá H ê Z Ko Vco nm{hOo. VaM àíZ gw Q>oc.

    àË`oH mZo AmXe© ~«m÷U Pmco nm{hOo Vwåhr VWmH {WV Am`© Agm,

    F {fHw cmoËnÞ Agm dm ~«÷Hw cmo ËnÞ Agm, qH dm hrZ OmVrV OÝ_mcm Amcoco Agm : ` _rV OÝ_mcm Amcoë`m§Mo {d{Y{cpIV EH M OÝ_mcm Amcoë`m§ nmgyZ Vmo ^§Jr åhUy Z Omo OÝ_mcmAmcm Ë`mÀ`mn`ª V gdmª Zm AIo a AmXe© ~«m÷U àmá H ê Z ¿`m`Mo Amho. dñVwV: gd© OJmgmR doXmÝVmMm {gÕmÝV gË` Amho.

    Om{Vì`dñWoMm Amncm AmXe© h g§ nyU© _mZdVocmM gmdH me nU {ZpíMAmÜ`mpË_H AmXem©H So> Om`Mo Amho. Vmo AmXe© e pñWa, ^{º _mZ, ew Õ, AqhgH , Ü`mZerc Aem _mZdmMm Amho, åhUOo XodËdmMmM Amho

    ***

    {ddoH mZ§Xm§Mo {dMma

    _wimV H moUVrhr BÀN>m dmB© Q> Aer ZgVo. nU Vr Ooìhm {dnarV diU KoVo, Voìhm Vr emn R>aVo. AÝ`na_oœamBVH sM loð> Amho.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 15

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    16/52

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    17/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 &

    VéUr ^maVr` àemgZ go doV Am{U _hmamîQ´> àemgZ godo V AË`§V ñdÀN>, {eñVrMm Am{U H ënH VoMm H ma^ma H aV AmhoV. Am{U gm_mÝ` _mUgmÀ`m {hVmMr H m_§ H aV AmhoV. V{_iZmSy>nmgyZ AéUmMb àXoe_Ü`o Am{U H mpí_an`ªV H m_ H aUmè`m `m VéU _mUgm§Zm {dMmab§V H s Vwåhr H mo UË`m _werVy Z KS>bmV Va Vo CÎma Xo Vrb, "nwÊ`mÀ`m kmZ à~mo {YZrÀ`m ñnYm© narjm H| ÐmV.' Am{U ho H| Ð H mo U MmbdV§? Va S>m° . {ddoH Am{U gm¡. g{dVm Hw bH Uu. nVr - nËZr ho nañnam§Mo CÎm_ ghH mar H go hmo D eH VmV Am{U Ë`m ghH m`m© VyZ ^maVmÀ`m H mZmH mo nè`mn`ªV nmohmoMy Z Xo e{hVmMr H m_§ H aUmar ~w{Õ_mZ, H V© ~Jma Am{U Mm[aÍ`g§ nÝZ eŠVr H er C^r amhVo, hr gmar H Wm IamoIa g_OyZ Ko Ê`mgmaIr Amho.

    S>m°. {ddo H : Ü`o`dmXr H m`©H Ë`m© Mm àdmg S>m°. {ddo H ho nwÊ`mÀ`m kmZ à~mo{YZrMo {dÚmWu.

    Ë`m§ À`m H mimV gJù`m Am`Am`Q>rOMr EH àdo e narjm Zgo. {ddoH Zo àË`o H Am`Am`Q>rMr ñdV§ Ì narjm {Xbr Am{U gd© Am`Am`Q>rO_Ü`o Ë`m§Zm àdoe {_iy

    eH V hmo Vm. nU Ë`m§Zr ndB©À`m Am`Am`Q>rMr {ZdS> Ho br. nXì`wÎma {ejUmgmR>r Am{U nrEM. S>rgmR>r Vo gmV df} ndB© À`m Ë`m {ZgJ©aå` kmZnrR>mV am{hbo. Vo CÎm_ Io imSy > hmo Vo Am{U CÎm_ `w dm g§KQ>H hr hmoVo. ndB©V `oUmè`m Zì`m {dÚmÏ`mªZm Ë`m§Mm _mo R>m AmYma dmQ>m`Mm. ndB© À`m Am`Am`Q>rZo Ë`m§ Zm "Am° Za Am°\

    hm°b' XoD Z Ë`m§Mm ~hþ_mZ Ho bm. hm ~hþ _mZ Á`m§Z {_iVmo Vo Ho ìhmhr Am`Am`Q>rV Jo bo H s Ë`m§À`mg {Zdmg amIyZ R>o dbobm AgVmo. "ZXrÀ`m _° Wo_°{Q>H b _m° So>b' gmXa H ê Z {ddoH gam Zr nrEM. S>r. {_idbr. ZXrÀ`m CJ_mnmgyZ gmJa_r àdmgmV {VÀ`m àdmhmVrb àmUr - dZ H g§ AgV§ ? àXÿ fU H g§ hmoV§ ? Aem àH maMm h {df` hmo Vm. nrEM. S>r. Pmë`mda nwÊ`mÀA{^`m§{ÌH s _hm{dÚmb`mV Ë`m§ Zr àmÜ`mnH åhU H m_ ñdrH mab§. hr Va ̀ w dH g§KQ>ZmMr _moR> Vr.A{^`m§{ÌH sÀ`m _w bm§~amo ~a d¡ ÚH _hm{dÚmb`mV _w bm§ Zmhr {ddo H gam§Zr Amnë`m "àMrVr' `wdH g§KQ>Zo V Omo Sy>Z KoVb§. kmZ à~mo{Y àMrVr g§KQ>Zo Zo nS>gao `m Am{Xdmgr JmdmV {eH dÊ`mM§ H m_ Ho b§. Am{U _hmam H go dmH m`mª Mm Ë`m§Zr Aä`mg Ho bm. R>m p¼ñVr {_eZar H em àH mao H m_ H aVmV Vo n àíZm§ da g_mOdmX, gmå`dmX, qhXþ ËddmX `m§ Zr H moUV CÎma§ emoYbr Amho V, `mMmhr Ë`m§Zr Aä`mg

    `mM gw_mambm g{dVmVmBªer Ë`m§ Mm n[aM` Pmbm. g{dVmVmB© : à{VHy bVo da _mV H aUmar { g{dVmVmB© øm gmVmè`mOdiÀ`m

    ZmdmÀ`m N>mo Q>çmem JmmdVyZ nw Ê`mbm Amë`m. K {ejUmbm AZw Hy b n[apñWVr ZìhVr. g§{Ydm {dH mamZo bhmZ d`mVM Ìmg Úm`bm édmV Ho br

    "ZXrÀ`m àdmhmMo _° Wo _° {Q>H b _m° So>b' gmXa H ê Z {ddo H gam§Zr nrEM. S>r. {_idbr. ZXrÀ`m CJ_mnmgyZ gmJa_rbZmn`ª VÀ`m àdmgmV {VÀ`m

    àdmhmVrb àmUr - dZñnVr OrdZ H g§ AgV§ ? àXÿfU H g§ hmo V§ ?Aem àH maMm hm {df` hmoVm. nrEM. S>r. Pmë`mda nw Ê`mÀ`m emgH s`

    A{^`m§{ÌH s _hm{dÚmb`mV Ë`m§Zr àmÜ`mnH åhUyZ H m_ ñdrH m. hr Va `w dH g§ KQ>ZmMr _mo R>r g§Yr hmo Vr.

    ór-H Wm

    H m_Zm, ~w{Õ_Îmm, ÑT>Vm Am{U gm_Ï`© `m gd© gwá eº s AmhoV. Ho di jwÐ BÀN>m§À`m ny VugmR>rM AmnUË`m§Mm dmna Ho bm, Va Amnë`m _mUy gnUmbm H mhr AW© M amhUma Zmhr !

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 17

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    18/52

    18 & {ddoH {dMma & _o 2016 hmo Vr. na§Vw ̀ m gd© AS>MUtda _mV H ê Z g{dVmVmBªZr E_. Eñgr. Ho b§. ñdV: {eH dÊ`m H ê Z ñdV:M§ {ejU Ho b§. `m gd© H mimV Ë`m§Zm {MÝ_` {_eZÀ`m

    VéU H m`©H Ë`mª Mr _moR>rM _XV Pmbr. OrdZmbmAÜ`mË_mMm nm`m {_imbm. _ZmMr C^mar {Q>Hy Z am{hbr. H mhr {Xdg kmZ à~mo {YZrÀ`m àembo VAÜ`mnZ Ho ë`mda g{dVmVmBª Zr EZQ>rEgÀ`m {dÚmÏ`mªZm _mJ© Xe© Z H aÊ`mMr O~m~Xmar ñdrH mabr. Ë`m§ À`m {dÚmÏ`mªZr gmVË`mZ§ _mo R>§ `e {_idb§.

    gmIa emim Am{U ñnYm© narjm nS>gao à`mo JmZ§Va d§ {MVm§À`m {dH mgmMr Amg

    _Zm_Ü`o gVV ~miJUmè`m {ddo H gam§ Zr D gVmoS> H m_Jmam§ À`m _wbm§À`m {ejUmbm hmV KmVbm. _hmamîQ´>mVë`m gmIa H maImÝ`m§À`m {R>H mUr OmJmoOmJr D gVmoS> H m_Jmam§À`m _w bm§À`m {ejUmgmR>r gmIa emim gw ê Pmbr. Ë`mgmR>r bmJUma§ H m`©H Ë`mª M§ ~i {ddoH ga Am{U g{dVmVmB© `m§À`m Xj Am{U ñZohnyU© _mJ© Xe© ZmImbr C^§ am{hb§. H mbm§ VamZo _hmamîQ´> emgZmZo hm CnH« _ ñdV:Mm åhUyZ ñdrH mabm. Z§ Va {ddo H gam§ Zr ñnYm© narjo M§ {edYZwî` g{dVmVmBª gh ghO CMbb§. à{VdfuMm Ë`m§Mm {ZH mb nmhÿZ Amåhmbm gdmªZm IynA{^_mZ dmQ>Vmo. Vmo EH {dO`mo ËgdM AgVmo. ñnYm© narjogmR>r V`mar H aUmè`m _wbm§ M§ {ddoH ga Am{U g{dVmVmB© ho X¡dVM AgV§. Ë`m _wbm§À`m gwIXþ :ImV, `emn`emV ho Xmo Ko gh^mJr AgVmV. {ddo H gam§À`m d¡Mm[aH àJë^Vo_w io Vo ~w{Õ_mZ VéUm§er {d{dY

    XoeàíZm§ da MMm© H ê eH VmV Am{U Ë`m§ À`m _ZmV Ë`m àíZm§da H m_ H am`Mr àoaUm {Z_ H moUË`mhr d`mÀ`m ì`ŠVrer Vo ghO ñ g§ dmX

    H ê eH VmV. d`ñH m§ Zm Ë`mMm _wbmà_mU AmYma dmQ>Vmo Am{U VéUm§Zm Vo Á`o îR> {_ÌmgmaIo dmQ>..._ZmÀ`m ì`mgnrR>mda CÎm_ g§`mo OZ - H m¡ eë` ho g{dVmVmBª

    _hÎdmM§ epŠVñWmZ Amho. ñnYm© narjmAm{W©H ì`dhma Ë`m Amnë`m ~{hU CÎm_ gm§^miVmV. {dÚmÏ`mª gmR>r {d{dY à{ejU H m`© H« _m§ M§ H ënH Vo Zo g§`mo OZ H aVmV. {ddo H gam§ Zm ZmVy nwañH ma, ~m~y JoZy nwañH ma Aem {d{dY gË gÝ_m{ZV Ho bob§ Agb§ Var gm_mÝ`V: ì`mgnrR> Xÿ a amhU§M Vo ng§ V H aVmV. Vwfma R>m|~a hm ñnYm© narjo_Ü`o `eñdr Pmbobm Am{U AmVm àemgZ go doV H m_ H aUmam VéU åhUVm, "{ddoH ga Oar ì`mgnrR>mda {XgV Zgbo Var Am À`m _ZmÀ`m ì`mgnrR>mda Vo Zoh_rM {dam

    nyaH Am{U àoaH ñnYm© narjm {d^mJmV AÜ`mnZmM

    àm. d¡ embr ZmB© H {b{hVmV, "{ddoH ga A g{dVmVmBªÀ`m EH _o H m§ Zm A{Ve` ny aH , àoaH Am{UAmXe© H moAm°S>uZoeZ_w io ho gd© eŠ` Pmb§ Amho. g{dVmVmB© `m H| ÐmV _bm Hw eb ê nmV Zoh_r ^o Q>VmV. H moAm°S>uZoeZ A ZoO_|Q>, g_`gyMH Vm Agmo H s gyú_ {ZarjU H eë` `m

    amOoe nmQ>rb ho Amo [agmV H m_ H aUmao Am`EEg A{YH mar. amOm ñdmB© ZmdmÀ`m Jw §S> Am_XmamM§ Zm_m§H ZnÌ ZmH maÊ`mM§ Y¡ `© Ë`m§ Zr XmIdb§ Vo ìhm gJù`m Amo [agmV Ii~i CS>mbr. amOm ñdmBªÀ`m CÔm_ XmXm{JarMo {H ñgo gJù`m Amo[agmbm _mhrV hmoVo. Ë`m§ Zm "Y_© X§S>' Xo Ê`mM§ gmhg Am{U {Z^©`Vm

    amOoeZr XmIdbr. à~mo {YZrÀ`m ñnYm© narjm H| ÐmV Ë`mM§ Oo {ejU Pmb§ Ë`mVAÝ`m`mMr MrS> Am{U _mUw gH sMr MmS> hm Jmä`mMm ^mJ hmoVm.

    ór-H Wm

    g_mOì`dñWoMr Amdí`H Vm : _mUgm - _mUgmVrb g§Kf© Q>miUo Am{U ZVa {ZåZñVar` BÀN>m§ Mo CƒñVar`BÀN>m§_Ü`o n[adV©Z H aUo.

    18 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    19/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 19 gdmª V Ë`m Hw eb Amho VM. nU `m gd© JmoîQ>t~amo~a øy_Z Q>M qH dm B§Q>ang© Zb [abo eZg² `m§À`mV g_Vmob H gm R>odmdm ho Ë`m§ À`mH Sy>Z {eH Ê`mgmaI§ Amho.'

    ~w b§X qh_V _hamîQ´ > emgZmÀ`m godo V VS>\o Zo H m_ H aVAgbo ë`m {dÚw V daIoS>H a åhUVmV, "14 Owb¡ 1995. à~mo{YZrVbm _mPm n{hbm {Xdg. _mV¥^y_rÀ`m {MÌmnwT>o n{hbrM CnmgZm H aVmZm hmAWm§ J g_w Ð _bm Amnë`m H doV KoD Z Amob§qM~ H arb Aer gwVam_ H ënZmhr ZìhVr...' amOoe nmQ>rb ho Amo[agmV H m_ H aUmao Am`EEg A{YH mar. amOm ñdmB© ZmdmÀ`m Jw§S> Am_XmamM§ Zm_m§H ZnÌ ZmH maÊ`mM§ Y¡`© Ë`m§Zr XmIdb§ Voìhm gJù`m Amo [agmV Ii~i CS>mbr. amOm ñdmBªÀ`m CÔm_ XmXm{JarMo {H ñgo gJù`mAmo [agmbm _mhrV hmoVo. Ë`m§Zm "Y_©X§S>' Xo Ê`mM§ gmhgAm{U {Z^©`Vm amOoeZr XmIdbr. à~mo{YZrÀ`m ñnYm© narjm H| ÐmV Ë`mM§ Oo {ejU Pmb§ Ë`mV AÝ`m`mMr MrS> Am{U _mUw gH sMr MmS> hm Jmä`mMm ^mJ hmoVm.

    gh - gmYZm {ddoH ga Am{U g{dVmVmB© EH {ÌV o

    A{YH mar' KS>{dÊ`mMm nwéfmW© H aV Amho V. Vr

    Ë`m§Mr gh - gmYZm Amho. _Zw î`KS>UrÀ`m EH m _moR>çm _hÎdmÀ`m jo ÌmV gVV `moJXmZ am{ b§ ho Xm§nË` gmY§ Amho. Ë`m§ Zm Ah§ H mamMm dmam bm Zmhr. åhUy ZM AZo H Jw Ud§ V, AZw^dr ghH mè`m g§ M Ë`m§À`m~amo~a gmVË`mZo am{hb. ho Xm§nË`Amnë`m {dÚmÏ`mª Mo dmT>{Xdg, {ddmh `mV ©Z gh^mJr hmo V§; do imodo ir JwUJ«hU H aV AgV§. XmoZ Xrn Agmdo V, nañnam§er Owibo bo Am{U XmoKm§ V {_iyZ EH M Vo Oñdr Ü`o`Á`mo Vr àH m{eV Pmbobr AgAg§ Ë`m§M§ OrdZ Amho. `mnwT>ohr Ë`m§ À`m H m{\ ë`mVA{YH m{YH Ü`o `dmXr, `eñdr {_Ì `o D Z {_imdo VAm{U Ë`m§ À`mH Sy>Z ào aUm KoD Z ñdÀN> Mm {Z^©` emgH s` ZoV¥ Ëd _hmamîQ´>mV Am{U B A§Ymao H mZo H mo nao COiV àH memd§ hrM Ë`m ew^o ÀN>m Am{U àmW©Zm! *

    ... `m§Mr dJ©Ur g§nV AmhoAmnë`mbm `oUmè`m "{ddoH {dMma'À`m nm{H Q>mdarb nÎ`mÀ`m dQ>

    "201607 ' Agm Agob Va Vw _Mr dJ©Ur Owb¡ 2016 _Ü`o g§ nV Amho. H¥ n`m nwT>rb dfm© Mr dJ©Ur ^am. ̀ mdoir Amnbm dJ©UrXma H« _m§H (nm{H Q>mdarb nÎ`mM i) Adí` H idm.

    ór-H Wm

    ì`º sì`º s¨_Ü`o nañna - gm_§ Oñ` AgV§. Aem àH maÀ`m Cƒ g_mOì`dñWobmM Y_© åhUVmV.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 19

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    20/52

    20 & {ddoH {dMma & _o 2016

    lr. e§H aamd IamV `m§Zr g§nm{XV Ho bobr, S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H a `m§Mr AmË_H Wm `m nwñVH mVn¥îR> H« . 13 da S>m° . Am§~oS>H am§Mo `m ~m~VMo {dMma{Xbo AmhoV.

    S>m°. ~m~mgmho ~ Am§~oS>H a åhUVmV, _r g§ ñH¥ V {eH mdo Aer d{S>bm§Mr \ ma BÀN>m hmoVr. nU hr Ë`m§ Mr BÀN>m g\ b Pmbr Zmhr. Ë`mbm EH H maU Pmbo Vo Ago, _mPmWmo abm ^mD gmVmam `oWo AgVmZm B§ J«Or MdWrV Ambm. Voìhm Ë`mZohr g§ ñH¥ VMm Aä`mg H amdm d Mm§ Jbm {dÛmZ ìhmdo, Aer Ë`m§Mr \ ma BÀN>m hmo Vr. nU Am_À`m g§ñH¥ VÀ`m _mñVam§Zr Añn¥í`m§À`m nmo am§Zm _r g§ñH¥ V {eH {dUma Zmhr, Agm hÅ> Yaë`m_wio _mÂ`m

    ^mdmbm AJXr {Zénm` åhUyZ n{e©`Z ^mfm {eH Uo ^mJ nS>bo. Vo _mñVa dJm© V Am_Mr hoQ>miUr H arV. Ë`m_w io _Zmda EH àH maMm dmB© Q> n[aUm_ hmo V Ago. nwT>o _rgw Õm Ooìhm B§J« Or MdÏ`m B`Îmo V Ambmo Vo ìhmAm_À`m g§ ñH¥ V _mñVam§Mm hÅ> _bmhr ^modUma, ho Z¸ s _mhrV Agë`m_w io _bm n{e© `Z ^mfoH S>oM

    {Zénm`mZo Ymd KoUo ^mJ nS>bo. _bm g§ñH¥ V ^mfo MmAË`§ V A{^_mZ Amho d Vr _bm Mm§ Jbr `mdr AerAOyZhr _mPr BÀN>m Amho. AmVm ñ _r Wmo S>o go dmMy , g_Oy eH Vmo, Zmhr Ago Zm Ë`m ^mfo V nma§ JV ìhmdo, Aer _mÂ`m A§ V:H aUmV

    Vi_i Amho, Vmo gw{XZ H Yr CJdo _r Oar n{e©`Z ̂ mfoMm Mm§J Ho bm Agbm d e§^amn¡H s n§À`mÊUd _mH© {_iV Agbo Var, ho H ~yb H am`bm hdo H s, g§ V dmL² >_`mV H mì` Amho. H mì`_Amho, Ab§H maemó Amho, Z

    AmhoV, am_m`U-_hm^maV _hmH mì`o AmhoV, VÎdkmZ,

    VH© emó Amho, J{UV Amho, AmYw{ZH À`m

    Ñï>rZo hr nmhVm g§ ñH¥ V dmL² >_`mV gd© H mhr Amho nU Ver pñWVr n{e© `Z dmL² >_`mV Zmhr. g§ñH¥ VMmA{^_mZ d g§ñH¥ V ^mfm Amnë`mbm MAgmdr `m{df`r _mÂ`m A§ V:H aUmV {dbjU Vi_iAgVmhr {ejH m§À`m H moË`m d¥ Îmr_wio _bm g§ ñH¥ V^mfo bm _w H mdo bmJbo. ***

    g§ñH¥ V ^mfoMm A{^_ g§ny U© Xoembm, g_mOmbm OmoS>Umao Xþ do S>m°.~m~mgmho ~ Am§ ~oS>H a

    `m§Zr hoabo bo hmoVo. Ë`m_wio XoemÀ`m EH mË_VogmR>r ho Xþ do ~iH Q> H amdo AerM Ë`m§Mr YmaUm Agmd`mMr. Ë`m_w ioM g§ñH¥ V hr XoemMr amï´>^mfm Agmdr Ago {dMma Vo ì`º H é eH bo. Á`m§ Zm g§ñH¥ V

    {eHy {Xbo Jo bo Zmhr. Ë`m§Zm `m ^mfoMo gm_Ï`© _mhrV hmo Vo.

    gd© ñneu ~m~mgmho ~

    {ZdS>H

    OJmM§ ApñVËd hm H mhr `moJm`moJ, AnKmV Zìho. Ë`mV H mhr {eñV Amho, ì`dñWm

    20 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    21/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 21

    18 Owb¡ 1949_mÝ`da S>m° . ~m~mgmho~ Am§ ~oS>H a

    g.Z.{d.{d.Amnbr ^oQ> hmo Ê`mMm gw`mo J hmoD Z ~amM H mi bmoQ>bm. AZo H

    KQ>Zmhr KS>ë`m d gaVoeo dQ>r na_o ída H¥ noZo g§ KmMo J«hU gw Q>bo. hr gwIH maH KQ>Zm KS>dy Z `o Ê`mgmR>r AZoH g‚mZm§Zr AZoH àH ma ghmæ` Ho bo. {H Ë`o H m§ Zr nwîH i Ymdni Ho br Am{U gdmª Mm Cn`mo J

    hmoD Z AmOMr gw IH maH n[apñWVr CËnÞ Pmbr. VWm{n gd© Jmoï>tMm {dMma H aVm, ho gw I g§{_lM Amho Var nU Ë`m~Ôb ~ao M åhUÊ`mgmaIo Agy Zhr _r Vy V© ñdñWM amhÊ`mMm {dMma Ho bm Amho.

    `m gd© KS>m_mo S>rV AmnU _bm ^oQ>m`bm do i {Xbm. gd© {df` ny U©nUo d em§VnUo Eo Hy Z Ë`m~Ôb eŠ` {VVHo gd© ghmæ` H aÊ`mMAmídmgZ {Xbo. Ë`mà_mUo Amnë`m ñWmZmV eŠ` Vo Adí` Ho boMAgob _r g_OVmo. ̀ m Amnë`m gm¡OÝ`m~Ôb _r Amnbm \ ma AAmho. dmñV{dH ho gm¡OÝ` Amnë`mbm ñdm^m{dH M Amho d AÝ` dmJUyH Amnë`mH Sy>Z H mo Ur Anojy eH Uma Zmhr.

    g§ KH m`m©Mr nwÝhm ZrQ> KS>r ~g{dÊ`mÀ`m H m_m_w io Amnë`mgma»`m {hVqMVH m§Zm ^oQ>Ê`mMo Amdí`H H V©ì` Wmo S>o nw T>o T>H bmdo bmJVAmho. eŠ` {VVŠ`m bdH a {VH S>o `oD Z, gJù`m§Zm ^o Qy >Z, Ë`m§ Mo àË`j Am^ma _mZÊ`mMo {à` H V©ì` nyU© H aÊ`mMo à`ËZ H arV Amho.

    H imdo, bmo^mMr d¥ÜXr ìhmdr hr {dZ§ Vr.Amnbm,

    _m.g. JmoidbH a (g_J« lrJwéOr, I§S> 10, n¥. 81)

    g§ K~§ Xr CR>ë`mZ§Va lrJwéOtZr

    S>m° . ~m~mgmho~m§Zm {b{hbo bo ho nÌ

    {ZdS>H

    g§nyU© {dœ hr aMZm Amho, ì`dñWm Amho - {Z~w© Õ ngmam qH dm gmdimJm| Yi Zmhr !

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 21

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    22/52

    22 & {ddoH {dMma & _o 2016

    ^m aVmV lr g_WmªZr _méVrMr AH ameo Xo dio Am{U AmImS C^o Ho bo. Ë`m§ Zr C^o Ho bo bo _méVrMo XoD i E

    AmImS>mM hmoVm. {VWo bmo H m§ Zm ~cmMr CnmgZm H am`b àoaUm {Xbr. XoheŠVr~amo~a AmË_eŠVrMr Amo bmoH m§Zm Ë`mMm Cn`mo J Pmbm. {edm`, AË`§V {Z`mo OZ~ÕnUo; `mVyZM Ë`m§Zr Xoe^amV g_{dMmar _Zwî`Omo g_{dMma åhUOo, ñdY_© Am{U ñdamï´ > øm§Mm Jd© Am{UAmË_gÝ_mZmMr OmUrd hm hmoVm. Amnë`m Umè`m {d{dYAË`mMmam§Zmhr "ho Ag§M Mmbm`M§', ho ñdV:À`m Xþ~ionUmZ ñdrH maUmè`m ñdg_mOmbm hcdyZ, àg§Jr H R>m a hmoD Zhr OmJo Ho bo.

    ñdV:Mm ì`pŠVJV àn§ M C^m Z H aVm; {dídmMm H ë`mU _m§ S>Umè`m g_Wmª Mr CnmgZm H| Ðo _hmamï´>mg{hV, Xo emV Amåhmbm C H aVm Ambr ZmhrV. nU ̀ mnw T>o _mÌ Am_Mr I§ V nw gyZ Q>mH Ê`mM H m_ gw ê Pmbo Amho; Agm gwIX {dídmg {Z_m©U H aUma XKZ AZw^dAmåhr ZwH VmM Ko Vbm. g_W© H m`©, g_W© M[aÌ, g_W© {dMm _§{XamÀ`m énmZo gd© Ì C^o amhUma `mMr gw ê dmV H aÊ`mMo gX^m½`

    nwÊ`^y{_V nwÊ`nwéf

    gm¡. _§{Oar YynH a 9619598992

    Z¡{_fmaÊ`mV lr g_W© am_Xmgñdm_tÀ`m

    ñdV:Mm ì`pŠVJV àn§M C^m Z H aVm; {dídmMm H ë`mUH mar àn§ M _m§ S>Umè`m g_WmªMr CnmgZm H| Ðo _hmamï´ >mg{hV, XoemV Amåhmbm C^r H aVmAmbr ZmhrV. nU `mnwT>o

    _mÌ Am_Mr I§V nwgy Z Q>mH Ê`mMo H m_ gw ê Pmbo Amho; Agm gw IX {dídmg

    {Z_m©U H aUmam AmZ§XKZAZw^d Amåhr ZwH VmM

    Ko Vbm. g_W© H m`©, g_W© M[aÌ, g_W© {dMma g_W© _§ {XamÀ`m ê nmZo gd©Ì C^o amhUma `mMr gw ê dmV

    H aÊ`mMo gX² ̂m½` Z¡ {_fmaÊ`mV AZw^dbo.

    Á`m jUr _mUgmZ§ ñdV:À`m ApñVËdm~Ôb {dMma Ho bm, Vmo _mZdr OrdZmVrb EH H« m§ {VH maH jU hmoV {Z:g§e` !

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    23/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 23

    Z¡{_fmaÊ`mV AZw^dbo.^JdmZ {dîUy §Zr XmZdm§ Mr goZm {OWo {Z{_fmV Zï>

    Ho br Ë`m AmR>ì`m d¡Hw§ R> ̂ y _rda, Z¡{_fmaÊ`mV, Á`mbm gÜ`m {Z_gma åhUVmV, {VWo lr g_W© AmVm _y{V©ê nmV {damO_mZ AmhoV. Z¡{_fmaÊ` hr nw Ê`, n{dÌ ^y _r, qhXþ §Mo AVrd lÜXmñWmZ Amho. à^y am_M§ Ð AZo H doim Z¡{_fmaÊ`mV `oD Z Jo ë`mMm C„o I am_m`UmVAmbobm Amho. H í`n, X{YMr, d{gð> `m F ftZr Z¡{_fmaÊ`mÀ`m n{dÌ ^y_rV Vn Ho bo hmoVo. _hfu ì`mgm§Zr Xodfu ZmaXm§ À`m gy MZodéZ AR>am hOma íbmo H m§Mo ^mJdVhr ømM ^y_rda {Z_m©U Ho bo.

    AR²>R>çmE|er hOma F fr Am{U nñVrg H moQ>r XodVm,AmXtMo Z¡{_fmaÊ`mV dmñVì` AgVo, Aem {h§Xþ§ À`mlÜXm AmhoV. Ë`m `m ^y_rda, Y_m}ÕmamMo Am{U bmoH OmJ¥ VrMo, H mbmVrV H m`© H aUmè`m lr g_WmªÀ`m _yVuMr à{Vð>mnZm AmR> _mM© 2016 amo Or doXnmR>r AmR> ~«÷d¥ Xm§À`m do X²KmofmZo Pmbr. bmo H mo Îma g§V lr g_W© am_Xmg ñdm_tÀ`m _yVu à{Vð>mnZogmR>r VoWrc _h§V ~Oa§ JXmg _hmamO, hZw_mZJT>r Cn[ñWV hmo Vo. CÎma àXoemMo amÁ`nmb lr. am_ ZmB©H à{Vð>mnZm gmo hù`mbm CnpñWV hmo Vo. "lr g_W© am_Xmg ñdm_tÀ`m _y{V©Mr à{Vð>mnZm gmohim Z¡ {_fmaÊ`mV hmo V Amho Am{U Vmo AZw^dÊ`mMo ^m½` Amnë`mbm bm^bo, hm Amnë`m Am`wî`mVrc gw dU©`mo J Agë`mMo lr. am_ ZmB©H `m§ Zr Amnë`m _ZmoJVmV gm§{JVbo.

    _hmamï´>mVrc {d{dY {R>H mUm§hÿ Z Ambobo Amåhr180 g_W©^º ZD _mM©bm Z¡{_fmaÊ`mV nmohmo Mbmo. g§Ü`mH mir Amåhr gdmª Zr Jmo _Vr ZXrV XrnXmZ Ho bo.

    Xhm _mM© øm {Xder gH mir JUnVr nwÊ`mhdmMZ H ê Z lr_V² Xmg~moYmÀ`m àVrg{hV lr g_Wmª À`m _yVuMr {_adUy H H mT>Ê`mV Ambr. Ë`mZ§Va g_W© nrR>mMr ñWmnZm H ê Z _y Vug Oc, YmÝ`, {haÊ`, eæ`m BË`m{X A{Ydmg An©U H aÊ`mV Ambo. g§Ü`mH mir g_W© gm§àXm{`H CnmgZm Pmbr. Ë`mZ§Va

    AmXaUr`, lr_Vr _§XmVmB© J§Yo `m§À`m àdMZmMm VoWrc dmñVì`mV Amåhmbm amoO hmo gè`m {Xder lr g_WmªÀ`m _y VuMr à{Vð>mnZm Pmbr. ir hdZ, ny Um© hþVr, AmaVr BË`mXr Pmbo.

    12 VmaIonmgy Z amoO gH mir gmS>ogmV V gmS>o ~mam EdT>m doi, g‚mZJS>mdarc d¡{XH ~«m `mo Joe~w dm am_Xmgr `m§À`m~amo~a gm_ Xm{`H Xmg~m nmam`UmMm (lr. `mo Joe~wdm§Zr _Yy Z_Yy Z Ho bo ë`m `mo ½` _m{_©H {ZénUmg{hV) H m`©H« V Pmbm. amo O amÌr lr_Vr _§XmVmB© J§Yo ̀ m§À`m àdMZmZ g.^._H a§X~w dm gw _§V `m§À`m IUIUrV Amdm

    gwlmì` H sV©ZmÀ`m ldUmMm bm^ gd© Zm hmoV hmo Vm.16 VmaIo bm gH mir, g_W© gm§ àmXm`mM

    _hËdmMo A§J Agboë`m {^jm \o arMm Xo IUm H m`©H« _ Pmbm. lr. `moJo e~wdm§ À`m Pmo irV {^jm KmbÊ`mgm añË`mÀ`m XmoÝhr ~mOy §Zm gd© ^ŠV CËgmhm C^o hmo Vo. VoWrc _méVr _§{Xa Vo g_W© _§{Xa hm {^jm\o arMm _mJ© hmo Vm. Ë`m {XderÀ`m {^joV 1 bmI é OmñV {^jm O_m Pmbr. Ë`mV lr g_W à{Vð>mZ, Z¡ {_fmaÊ` Am`mo OZmZo EH bmI én`m§Mr ̂ a K Z Vr gd© a¸ _ Ë`m {Xder g§Ü`mH mir gmo him H éZ _h§ Vlr. ~Oa§JXmg _hmamO ̀ m§ À`mH S>o lr g_WmªÀ`m VoW go dogmR>r gw ny X© Ho br.

    _hmamï´ >mVy Z Ambobo ~hþg§»` Á`oð> ^ŠV {Xdg^amV ZD Vo Xhm Vmg CËgmhmZo H m`© H« _mbm CnpñWV amhVmV ` V lr. ~Oa§JXmg `m§Zr eodQ>À`m {Xder Am JVmV

    H m¡Vw H Ho bo. Ë`mM do ir, AmnU _Zmo^mdo lr g_WmªMr go dm H é Agohr Amåhm g_W©^º m§ Zm {VWyZ {ZKÊ` du gm§{JVbo. lrg_WmªÀ`m _y VuMr à{Vð>mnZm hm gw dU©jUmMo AmnU gmjrXma Amhmo V hm AmZ§ X _ZmV Ko D Z Amåhr Z¡{_fmaÊ`mMm {Zamo n Ko Vbm.

    ***

    Ü`o`mgmR>r Amnb§ g§ nyU© OrdZ ì`VrV H aU§ `mVM _Zwî`OrdZmM§ gmW© H Amho.

    AZw^d {ddoH {dMma & _o 2016 & 23

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    24/52

    24 & {ddoH {dMma & _o 2016

    `m^mJmV A§ Jrag F frM gmYH em¡ZH mbm nwT `oWohr Vo, _mJÀ`m I§ S>mV gm§{JVë`mà_mUo n M

    {ddoMZ H arV AmhoV. Ë`mgmR>r Vo EH gw§ Xa Ñï>m§V XoVmV. V gm§ JVmV H s, ho em¡ZH m, Amnbo ho eara åhUOo EH d¥jM Amho. `m d¥jmda XmoZ njr ~gbobo Amho V. Vo {_Ì ~ZyZ EH Ì amhVmV. EH n Amnbm Ord Am{U Xþgam njr åhUOo Amnbm A XmoKo hr nañnam§Mo {_Ì åhUyZ amhVmV. Ë`mn¡H s EH (åhUOo OrdmË_m) Amnë H _m© Mr \ io MmIV AgVmo, Va Xþ gam (åhUOo na_mË_m) Vr Mm Zmhr. earaê nr d¥jmda ~gbo bm nwéfê nr njr H _m©Zwgma A MmIVmo d Xþ:I ^moJVmo. na§ Vw Xþgè`mbm, Omo _wŠV AgVmo, Ooìhm Vm nmhVmo åhUOo OmUVmo, Voìhm Vmo emoH _w ŠV hmoVmo.

    Oo ìhm Ord, g§ny U© OJVmMr {Z{_©Vr H aUmè Omo_`, àH meñdê n na_nw éf na_mËå`mbm nmhVmo, Voìhm Vmo nmn-nwÊ` PQ>H d gË` kmZm_wio {Zb}n hmoD Z, gdm}Îm_ AdñWm àm. hm gd©ì`mnr na_oídaM gdmªMm àmU Amho. earamV Oo ìhm gd© OJVmer EH ê n hmo Vmo, Voìhm Vmo _m¡Z YmaU H aVm ñdV:VM

    _m. Jmo. d¡ Ú ZmJnya

    Aja hmM AmË_m

    _w§S>H mo n{ZfX²- ^mJ -3

    AmoiI Cn{ZfXm§Mr

    Amnbo ho eara åhUOo EH d¥ jM Amho. `m d¥jmda Xmo Z njr ~gbobo AmhoV. Vo {_Ì ~ZyZ EH Ì amhVmV.

    EH njr åhUOo Amnbm Ord Am{U Xþgam njr åhUOo Amnbm AmË_m. ho Xmo Ko hr nañnam§Mo {_Ì åhUy Z amhVmV. Ë`mn¡ H s EH (åhUOo OrdmË_m)Amnë`m H _m© Mr \ io

    MmIV AgVmo, Va Xþgam(åhUOo na_mË_m) Vr

    MmIV Zmhr.

    _mZdr OrdZmMo EH Am{U EH M Ü ` ò Amho - XodËdmMo àH Q>rH aU H aUo Am{U _wº hmoUo. ^maVr ` g§ Vm§ Zr Ë ` mMmCÓmof Ho bm Amho Am{U Ë

    ` mMm AZw^d KoVbm Amho. _J AmnU Amnbm àdmg Ë

    ` m {XeoZo AmOM H m gwê H ê Z

    ` o ?

    24 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    25/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 25AmoiI Cn{ZfXm§Mr

    a_Vmo, {Zanoj AgVmo, Ü`mZ_¾ AgVmo. Agm nw éfM gd© ~« ÷doÎ`m§_Ü`o lo ð> AgVmo. Ë`m AmËå`mMo kmZ, gË` dmUrZo, VníM`}Zo Am{U ~« ÷M`m© Zo àmá hmoVo.

    Aem arVrZo nmn_wº Pmbo bo Ë`mJr bmoH M Ë`m Vo Omo_`AmËå`mbm Amnë`m earamV nmhÿ eH VmV. ho bjmV R>o d H s, Zoh_r gË`mMmM O` hmo V AgVmo. AgË`mMm Zmhr. gË`mZoM Xod`mZ _mJ© ^abobm Amho. Xod`mZ _mJ© åhUOo M na_mËå`mMm gmjmËH ma àmá H aÊ`mMm gmYZê n _mJ©. Vmo _mJ© gË`_` Amho. `m _mJm©ZoMWmo a _hfu OmV AgVmV. Vo gË` AË`§ V {demb, {Xì`Am{U AqMË` åhUOo _ZmÀ`m VmdS>rV Z gmnS>UmaoAmho. Vo gy ú_mhÿZ gy ú_ Amho. åhQ>bo Va Vo Iyn XÿaAmho Am{U åhQ>bo Va Vo Iyn Odihr Amho. Vo `oWoMAmnë`m öX`ê nr Jwho V Amho. `oWo M Ë`mMm gmjmËH ma hmo Vmo.

    Vo gË` S>moù`m§ Zr nm{hbo OmV Zmhr. Vo eãXm§ Zr gm§ JVm `oV Zmhr. AÝ` B§{Ð`m§Zm qH dm H _©H m§S>m§Zmhr Vo JdgV Zmhr. Vo \ º ew Õ A§ V:H aUmÀ`m kmZr nwéfmbmM H iVo. Vo gË` åhUOo {ZîH b åhUOo {Zad`d ~« ÷ hmo`. Vo Ü`mZ_¾mbmM H iVo.

    gdmªZmM Vmo H m H iV Zmhr, Aer e§H m Hw UmÀ`m _ZmV CX²^dbr Va Ë`mMo CÎma ̀ m àW_ I§ S>mÀ`m 9 ì`m _§ÌmV {Xbo Amho. Ë`mMm AW© Amho- hm AmË_m AË`§ V gyú_ Amho, AUw ê n Amho. Vmo \ º _ZmbmM H iVmo. àmU, AnmZ, ì`mZ, g_mZ d CXmZ ho àmUmMo M nmM àH maAmho V. Vo earamV AgVmV. `m n§ M àmUm§Zr _Z ì`mnbobo

    AgVo. Vo ewÕ Pmbo H s AmË_m àH Q> hmoVmo. ewÕ A§ V:H aUmMm gmYH , Á`mMr Á`mMr BÀN>m H aVmo, Ë`m gd© BÀN>m Ë`mÀ`m nyU© hmoVmV. åhUyZ Á`mbmAmnbo Iao H ë`mU ìhmdo Ago

    dmQ>Vo, Ë`mZo Aem kmZr nwéfmMr godm Om H amdr.

    `m {R>H mUr _w§S>H mon{ZfXmVr S>H mMm àW_ I§ S> g_má hmo Vmo.

    Xþ gè`m I§ S>mÀ`m àma§^rM A§ Jrag F fr gm§ JVmV- gd© OJmMo Aml`ñWmZ Agbo bo {ZîH b§H VoOñ ~«÷ Oo OmUVmV, VgoM Ë`mMr Oo CnWmoa _hmË_o _wŠV hmo VmV. na§ Vw OJmV Xþ gè`m àH maMo hr bmoH AgVmV. Vo H mo UË`m Var H m_ZogmR> H mhr Var àmá H aÊ`mgmR>r H m_{ZH

    OÝ_m§ _mJyZ OÝ_ Jobo Var Omon`ªV EImÚmbm ñdV:M§ Ü`o` C_Jb§ Zmhr, Vmon`ªV Ë`mbm àm¡ T> _mZU§ Bï> hmoUma

    Zmhr. Vmon`ªVM§ Ë`mM§ {OU§ åhUOo Ü`òey Ý` dUdU hmo` !

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 25

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    26/52

    26 & {ddoH {dMma & _o 2016

    Vo, Amnë`m ^moJê nr BÀN>oZwgma, OoWo OoWo Ë`m§Zm Vo^moJ àmá hmoD eH VmV, VoWo VoWo OÝ_ Ko V AgVmV. `mÀ`m CbQ> Á`m§À`m H m_Zm g§në`m AmhoV, Oo {ZîH m_

    Pmbobo AmhoV, Vo `m OÝ_mVM _w ŠV hmoVmV. ho AmË_kmZ, àdMZm§Zr qH dm Ho di ~w{Õ_ÎmoZo AWdm ~hþ lw VVm A§Jr ~miJyZ àmá hmoV ZgVo. Omo Ho di AmËå`mbmM MmhVmo, Ë`mbmM Vo àmá hmoVo. Ë`mÀ`mgmR>rM Vmo na_mË_m gmjmV² àH Q> hmo Vmo. ho AmË_kmZ, ~bhrZmbm, dma§dma à_mX H aUmè`mbm, g§Ý`mg Z KoUmè`mbm åhUOo Ë`mJ^mdZm Zgbo ë`mbm àmá hmo V Zmhr. na§Vw, Omo gmYH , à_mXa{hV hmoD Z, CËH Q>VoZo, {Za§Va AmËå`mMrM CnmgZm H aVmo, Ë`mÀ`mM {R>H mUr na_mË_kmZmMm CX` hmo Vmo. AmË_kmZ Pmbobo Ago F fr kmZV¥á hmo VmV. H¥ VmW© hmo VmV, Ë`m§ Mo gd© _Zmo {dH ma g_má hmo VmV, Vo {ZXm}f hmo VmV Am{U em§V{MÎm hmo VmV. gd© ì`mnr Agboë`m ~«÷mMo Ë`m§ Zm kmZ hmoVo Am{U Vo Ë`mV àdo e H aVmV åhUOo Vo ~« ÷ê n hmoVmV. doXm§VmÀ`m kmZmZo, Á`m§Zr doXm§Vmbm AW©^y VAgbo ë`mbm (~« ÷mbm) {ZíM`nyd© H OmUbo Amho, g§Ý`mgm_wio Á`m§Zr gd©g§ Jn[aË`mJ Ho bm Amho Am{U Oo g§`_r d n{dÌ Pmbo AmhoV, Vo _¥Ë`y Z§Va A_a hmo VmV. Vo ~« ÷bmoH mV nmoMVmV. åhUOo Vo ~«÷bmo H mV {dbrZ hmo VmV. AWm© VM Xo hmbm H maUr^y V AgUmar n§Yamhr B§{Ð`o (åhUOo

    àmUmnmZm{X n§ MàmU, nmM H _}pÝÐ`o d nmM kmZ|{Ð`o) Ë`m Ë`m Xo dVmñdê nmV {dbrZ hmo VmV. Ë`m§Mr gd© H _}, Am{U ~w Õr BË`mXs¨À`m gd© eŠVr AmËå`mer EH ê n hmo D Z OmVmV. Á`m à_mUo dmhUmè`m ZÚm g_w Ðmbm {_imë`mZ§Va, Zm_ê na{hV

    hmoVmV, Ë`mà_mUo kmVm na_mËå`mV {dbrZ Pm Va Zm_ê na{hV hmoVmo d {Xì` ñdê n àm H moUr _r ~«÷M Amho, Ago _mZVmo, Vmo IaoM ~«

    hmoVmo. Vmo emoH d nmn `mnmgyZ _w Vmo. Vm g§ e`_w º hmo Vmo. (_yi dMZmMm eãXmW© - g§e`, {dn`©`, Xo hm{^_mZ, {df`mgŠVr `m Á`m _ZmÀ`m JmR>r AmhoV, Ë`mnmgy Z _w ŠV hmo Vmo). Vmo A_a hmoVmo.

    hr _r gm§{JVbobr ~« ÷{dÚm Ë`m§ZmM gm§ Jmdr, Oo _§ Ìê nmZo {dÚmÜ``Z H aVmV, Oo ~«÷{Zð>AmhoV, Oo lÕm`w ŠV AmhoV, Oo "EH ZmdmÀ`m A¾rbm S>moŠ`mda D Z Ë`mMr CnmgZm H aVmV. Vgo M Á`m§ Zr Y_©d«V ZrQ> nmibobr Amho V Ë`m§Zmhr hr {d gm§Jmdr.

    hr gË` {dÚm ny du A§ Jrag F fs¨ Zr em¡ ZH mbm gm§{JVbr hmoVr. Oo eH V ZmhrV, Ë`m§ Zr `m {dÚoMo AÜ``Z H ê Z`o. loð> F fs¨Zm Z_ñH ma. Zm nw Z: Z_ñH ma.

    VmËn`© ho H s, Zm_ê no AgË`AmhoV. Vr ja åhUOo Zm{ed§V Amho Ë`m§À`mVbm Omo Aja Am, Vmo MAmË_m hmo `. A§Jragm§ Zr em¡ ZH mbm hrM nam{dÚm gm§{JVbr.

    (g_má)***

     

     

     

     

    AmoiI Cn{ZfXm§Mr

    _r H mo UMo CÎma lr g§ V Jwbm~amd

    _hmamO

    àË`oH ì`º s _wimV ñdmWu AgVmo. nU OrdZmM§ Ü`o` C_Jb§, H s ñd Mm A ~XbVmo.

    26 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    27/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 27

    lr. B©. Q>r. ñQ>S>u `m§Zm

    {ddoH mZ§Xm§Mo nÌ

    {à` {_Ì,AmOH mb Á`m JyT>dmXmMo no d nmíMmË` OJmV \w Q>bo Amho Ë`mÀ`m _w imer

    gË`mMm WmoS>m\ ma A§e Agob, nU ~maH mB©Zo Ë`m Va Vmo ~ìh§er hrZ dm doS>nQ>m§ZmM gmOo gm Agë`mMo AmT>iob. `mH [aV qhXþ ñWmZmVë`m H m` dm AÝ` {R>H mUÀ`m H m`, Y_ À`m Agë`m A§Jme _r H mhrM g§~§Y R>odbm Zmhr; Am{U Agbo ahñ`dmAZwHy b ZmhrV...

    nm¡ dm© Ë` d nmíMmÎ` OJmVrb _mZdg_mOmbm EH _mÌ V do XmÝVM^y V{nemÀMm§À`m CnmgZo nmgy Z d Vgë`mM AÝ` A§Y{dídmgmnmgy Z dmMdy eH Vmo Am{U _mZdmbm ñd-ê nmV à{VpîR>V H ê Z Ë`mbm nÝZ H ê eH Vm `m Vw_À`m _Vmer _r ny U©nUo gh_V Amho. nmíMmÎ`m§ BVH sM dm Ë`mnoA{YH `m AÛ¡ VdmXmMr ^maVmbm AmO JaO Amho. nU ho åhUOo AË`§ V H R>rU H m_ Amho, H maU gw adVrbm Amnë`mbm Ë`m~Ôb AmdS> { U H amdr bmJob, Am{U Z§ Va `m AÛ¡VmMr {eH dU Úmdr bmJob d AIoa ËAmnë`mbm gmar C^maUr H amdr bmJob.

    g§ny U© {ZîH nQ>Vm, nm{dÍ`, gd© ñneu ~wÕr d gd©{dO`r BÀN>m gmè`m§Mr Amdí`Vm Amho. ̀ m Jw Um§ À`m ~imda _yR>^a Oar _mUgo H m {ZKVrb Va gmè`m OJmV H« m§Vr KSy>Z `o B© b. gË`mo nbãYrgmR>r Ho bo ë`m CËH Q> gmYZoMmM ^mdr {nT>çm§da Iam n[aUm_ hmoB©b Xm AmVm _r _mÂ`m H m`m© Mr {Xem AmIy Z KoVbr Amho. H mhr ñÌr - nw éfm§Zm AÛ¡ doXmÝVmÀ`m CnbãYrgmR>r {eH dy Z V`ma H aÊ`mMm _r à`ËZ H arZ. à`ËZmV _bm {H VnV `e `o B© b Vo H mhr gm§JVm `oV Zmhr. Ho d

    n§WmMo dm Xo emMo {hV gmYÊ`mEo dOr g_J« _mZdOmVrMo {hV O gmYmd`mMo Ago b Va Ë`mgmR>r `m nmíMmÎ` Xo emV H m_ H am`bm Iyn Amho. Vw_À`m {Z`VH m{bH mÀ`m H ënZo er _r nyU© gh_V Amho. nU Agë`m H m_mgmR>r Amde`H Agbobr ì`dhmar ~wÕr H mhr _m {eH dy eH Vmo, àMma H ê eH Vmo Am{U H YrH Yr Wmo So>\ ma {bhÿhr eH Vmo gË`mda _mPm nyU© {dídmg Amho. B© ídaM _bm gmhmæ` H arb d Am Vo _XVZrg nmR>drb. _bm \ ŠV ny U©nUo n{dÌ, {ZîH nQ> d {Z:ñdmWu ìh hdo.

    ""gË`_od O`Vo ZmZ¥V_² & gË`o Z nÝWm {dVVmo Xo d`mZ:&'' (AWd© doX) AWm© V""Ho di gË`mMmM {dO` hmoV AgVmo, AgË`mMm Zìh; B©ídamH So> Om _mJ© gË`m_Yy ZM Amho.'' g_ñV {dídmÀ`m H ë`mUmgmR>r Ð ñdmWm© Mm Ë`mJ H aVmo VmoM gmè`m {dídmbm Amnbo go H ê Z Ko Vmo. ... _mPo B§½b§S>b `oUo H mhr {ZpíMV Zmhr. VoWo _mPm Hw Umer n[aM` Z _mPo H m_Wmo S>çm\ ma à_mUmda Mmby Amho. `Wmg_` à^y _bm _mJ© XmI{dVrbM.

    Vw_Mm {ddoH mZ§X

    27 & {ddoH {dMma & _o 2016 eŠVrXm`r {dMm

    hm ñd Ho di ñdV:À`m eara - _ZmnwaVm _`m© {XV amhmV Zmhr, Va Ë`mM§ joÌ ñdV:nmgyZ Hw Qw>§ ~mn`ªV, Hw Qw>§ ~mnmgyZ

    g_mOmn`ª V, g_mOmnmgyZ amï´>mn`ªV Am{U AIoa amï´>mnmgyZ ApIb OJVmn`ªV {dñVmaV OmV§

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    28/52

    28 & {ddoH {dMma & _o 2016

    dQ>d¥jmMo ~rO _moharhÿZ bhmZ AgVo nU Ë`m ~rOmV Or ñ\y Vu AgVo, Or dëJZm AgVo Vr dmT>Vm dmT>Vm {VMm àM§S> dQ>d¥j ~ZyZ Ë`mImbr JmB©Mr pI„mao {dgmdm Ko VmV, CÝhmZo lm§V Pmbo ë`m§ Zm Vmo dQ>d¥j gmdbr Xo Vmo.

    _bmhr dëJZm H é Úm ! _mPo JmUo _bm JmD Úm ! `m OJmV AmnUmbm Oa qhXþËdmMo _mZmMo amï´> åhUy Z OJmd`mMo Ago b

    Va Vgm Amnbm A{YH ma Amho Am{U Vo amï´> qhXþ ÜdOmImbrM ñWmnZ Pmbo nm{hOo. `m Zmhr Var nw T>ë`m {nT>rV hr dëJZm Iar R>aob.

    _mPr dëJZm ImoQ>r R>abr Va _r doS>m R>ao Z. _mPr hr dëJZm Iar R>abr Va _r àm°\o Q> R>ao Z. _mPm hm

    dmagm _r Vw åhmbm XoV Amho!(1939, g_J« gmdaH a dmL>_` I§S> 4 n¥ð> 531)

    28 _o - {d.Xm.gmdaH a O`§Vr

    g§ñ_aU

    {ejU, g§ñH¥ Vr Am{U {dMmaeº s `mVyZ OrdZmH So> nmhÊ`mMm EH Zdm Ñ{ï>H moZ {_iVm Am{U Amnë`mbmH iV§ , H s emar[aH JaOm§Mr nyVu hm H mhr Iam AmZ§X Zìho !

    28 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    29/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 29

    ~ m b { d h m a gw ~moY dob … 10

    gyMZm … `m dobrda Amho ñdm_r {ddo Xm§Mm gw{dMma. H« _m§ H mZw gma g_mZmWu eãX {bhm. {dMma dmMm. AmMaUmV AmUm d AmZ§X

    gwaoIm H mUo, g§^mOrZJa. \ mo Z … 0240-2328217

    C Î m a ` m M A § H m V B V a Ì

    A_amdVr {OëømVrb bmo Ur Q>mH ir `oWo _mPm OÝ_ Pmbm. Mma _{hÝ`m§Mm AgVmZmM _bm A§YËd Ambo. ~mbnUmnmgyZ kmZoœarMm ì`mg§J hmo Vm. kmZmZ§Va Zme nmdV Zmhr hm ^{º {gÕmÝV em§H aVÎdkmZmÀ`mAmYmamda _m§Sy>Z _Yw amÛ¡V Xe©ZmMm nwañH ma _r Ho bm. gm§»`-`mo JmXr fS² Xe©Zo nañna{damoYr Zgy Z nyaH Amho V, ho g§ {JVbo. ^maVmVrb ZmZm{dY Ym{_© H g§ àXm` qhXÿ , ~m¡ Õ, O¡ ZmXr ^maVr` Y_© Am{U p¼ñVr, _w gb_mZmXr gd© A^maVr`

    Y_©, d¡ {XH Y_m© À`mM EHo H m A§emda pñWV Amho V hm {dMma _m§S>bm. S>m{d© ZMm CËH« m§ {VdmX, ñnoÝgaMo VÎdkmZ B. nmümÎ` {dMma ZmH mabm. e§ H amMm`©, kmZoœa, Zm_Xod, EH ZmW, VwH mam_ d am_Xmg `m g§Vm§ À`m J«§Wm§ Mo gma EH {ÌV H ê Z J« §W{Z{_©Vr Ho br. Am`© d§e AgyZ Vmo ~mhoê Z ̂ maVmV Ambm, ho _° Šgå`yba d bmo H _mÝ` {Q>iH m§ Mo _V _bm _mÝ` ZìhVo. _r ñdV…bm g§V kmZoœam§Mr H Ý`m _mZV Ago. H¥ îUnËZr _mZy Z _§ JigyÌmXr ór{MÝho hr _r YmaU H aV Ago. _amR>r, qhXr d g§ñH¥ V ^mfo da à^w Ëd hmoVo. H mì`emó, Am`w d} X, g§ JrV B. AZoH {df`m§ da

    bo IZ Ho bo. g§ ñH¥ V, qhXr, _amR>r `m ^mfm§Vy Z d dèhmS>r ~mo brVyZ 133 J« §W {b{hbo. gy ÌJ«§W, ^mî`, àH aU, {Z~§Y, àýmoÎmao, nÌo, AmË_M[aÌ, Am»`mZo, ZmQ>H , bmo H JrVo, ñVmoÌo, ì`mH aU, H mo e dJ¡ ao dm¶`àH ma hmVmibo. 27,000 Amo ì`m,2,500 A^§J, 2,500 nXo, 3,000 ûcmoH mXr aMZm BË`mXtMm Ë`m§V g_mdo e Amho.

    _r H moU?

    ,×× Lx,Lhmd ,×× ,

    oqhmbhokd. , , Snc`x,

    ,   . ××,

    , .   ,××

    Rntk.

    ,

    .

    ,

    Qdk`shnm,

    ~mb{dhma

    H m_m_wio AWm© bm _hÎd àmá hmoVo Am{U AW© Y_m© àV OmVmo. na§Vw {VÝhtMm à_wI CÔoe A§{V_ _wº s, ñdmVÍ`AWdm _moj hmM AgVmo.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 29

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    30/52

    30 & {ddoH {dMma & _o 2016

    H| noJm¡ S>m(27 Oy Z 1510 : 1569) n{hbo H| noJm¡ S>m ho {dO`Za gm_« mÁ`mVrb `bh§H Mo gm_§V hmo Vo. h§nrMo d¡^d nmhÿ Z H| no Jm¡S> `m§ Zr XÿaÑîQ>rZo C^maobo ~§ Jiw ê ho eha H Zm© Q>H Mr amOYmZr Am{U^maVmVrb EH à_wI eha Amho. H| noZ§OJm¡S>m d qbJm§~o `m§ À`mnmoQ>r Ë`m§Mm OÝ_ Pmbm. EoJ§S>ny aÀ`m _mYd^Å> JwéHw b Aml_mV Ë`m§Mo {ejU Pmbo. H| noJm¡ S>m `m§ Zr 56 df© o `bh§ H da amÁ` Ho bo. Ë`m

    H mimVrb Mm§ Jbo {e{jV d g\ b emgH m§_Ü`o Vo EH hmoVo. H| no Jm¡S> `m§Zr1537 _Ü`o n{hbm {H ëbm ~m§Yy Z AmYw{ZH ~§Jiwê ehamÀ`m ñWmnZo Mm nm`m KmVbm. Ë`m§Zr AZoH _§ {Xa d Vbmd ~m§Ybo. CÚmZm§Mr {Z{_© Vr Ho br.64 noR>m dgdë`m. Ë`m§ Zm EH H bmào _r emgH åhUyZ Amo iIbo OmVo. Ë`m§Zr ~gdZJw S>r ho à{gÕ Z§XrMo _§{Xa ~m§Ybo. ho _§{Xa Ð{dS> ñWmnË`H bo Mo EH gdm}Îm_ CXmhaU Amho. Vgo M Z§ XrMo OJmVrb gdm© V _mo R>o _§{Xa Amho. Ë`m§À`m _¥Ë`yZ§ Va {edJ§ Jm `oWrb J§ JmYaoída _§ {XamV H| noJm¡S>m `m§ Mr EH YmVy Mr _yVu à{VîR>m{nV Ho br Amho. ~§ Jiw ê Am§VaamîQ´>r` {d_mZVimbmhr Ë`m§ Mo Zmd Xo Ê`mV Ambo Amho.

    M§{S>H mXmg A_¥Vamd Xoe_w I D \© ZmZmOr Xoe_wI(Am° ŠQ>mo~a11, 1916 : \o ~« wdmar 27, 2010) : _hmamîQ´>mVrb H S>mo ir ({O. qhJmobr) ̀ oWo ZmZmOtMm OÝ_ Pmbm. bhmZnUr ^mOr {dHy Z {ejU ny U© H aUmao ZmZmOr g§ K g§ñWmnH S>m°. ho S>Jodma `m§À`m g§ nH m© V Ambo d g§Kmer H m`_Mo OmoS>bo Jobo. CÎma àXo emV nyU© doi H m`©H V©o Agboë`m ZmZmOtMm OZg§ KmMr ñWmnZm H aÊ`mV `mo JXmZ hmoVo. OZg§K

    Am{U Z§Va OZVm njmÀ`m _mÜ`_mVyZhr Vo amOH maUmV g{H« ̀ am{hbo. nm§ MOÝ`, amîQ´>Y_©, ñdXoe `m {Z`VH m{bH m§Mo hr Ë`m§Zr H m_ nm{hbo. AÝ` {dMmaYmao À`m ZoË`m§erhr Ë`m§Mo {_ÌËdmMo g§ ~§Y hmo Vo. Ë`m§À`mda n§. XrZX`mi CnmÜ`m` `m§ À`m EH mË_ _mZdVmdmX `m VÎdkmZmMm Ë`m§À`mda à^md hmo Vm. `mM VÎdkmZmÀ`m AmYmamda aMZmË_H , {dYm`H H m_m§Mr C^maUrMm Ü Ko Vboë`m ZmZmOtZr OZVm njmÀ`m gaH ma_Ü`o _§ ÌrnX ZmH mabo. Ë`m H mimV

    amOZrVrVrb MmUŠ` åhUy Z Ë`m§Mm {XëbrV X~X~m hmoVm. AmUr~mUrZ§VaÀ`m H mimV Vo bmoH g^o Mo gXñ` hmoVo. 1999 _Ü`o Ë`m§Mr amÁ`g^odahr {ZdS> Pmbr hmo Vr. Ë`m§Zr XrZ>X`mi emoY g§ñWmZMr ñWmnZm H ê Z Ë`m _mÜ`_mVyZ CÎma àXoemVrb Jm|S>m, _Ü`àXoemVrb {MÌHy Q> `oWo aMZmË_H H m`© C^o Ho bo. {MÌHy Q>_Ü`o Ë`m§ Zr Xo emVrb n{hbo J«m_rU {dÚmnrR> ñWmnZ Ho bo. {MÌHy Q>_ Ü`o A^y Vnyd© Ago lram_ Xe©Z ho H m`ñdénr àXe©Z C^o H aÊ`mV Ambo. H| Ð gaH maZo Ë`m§Zm nÙ{d^wfU XoD Z Jm¡adbo. Vo AmOrdZ ~«÷Mmar hmoVo.

    AmoiIm nmAmo iIm nmhÿ : _mJrb A§H mMr CÎmao

    ~mb{_Ìm§ Zmo, AmYw{ZH ^maV OS>UKS>UrV _mobmMo `mo JXmZ Xo Umar Xmo Z ì`pŠV_Îdo AmoiIm. `mgmR>r {_Ì, {ejH , KamVr d{S>bYmè`m§Mr _XV ¿`m. `m§ À`m{df`r àË`oH s 50 Vo 60 eãXm§ V _m{hVr {bhÿ Z nmR>dm. Vr

    `m gXamV à{gÕ H ê .

    (A)

    (~)

    ~mb{dhma

    "AmoiIm nmhÿ' gXam `mo½` CÎmao `m§Zr n Zrbm Hw bH Uu (dmB),

    A{_V ^§ S>mao (Ymam{e _hoe OmYd (dYm©), ~mb H m§ ~io (ZJa), M§ÐH mV nQ(g§̂mOrZJa).

    àË`oH ì`º sbm H mhr Zm H mhr {_i{dÊ`mMr BÀN>m AgbrM nm{hOo; H maƒÜ`o`mÀ`m AmH m§joV n[ad{V©V hmoD eH Vo.

    30 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    31/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 31

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    32/52

    32 & {ddoH {dMma & _o 2016

    ao ao MmVH gmdYmZ_Zgm {_Ì jU§ ly ̀VmŸ& _å^moXm ~hdmo {h gpÝV JJZo gd}{n Z¡VmHo {MX²d¥{ï>{^amЩ `pÝV YaUr JO©{ÝV Ho {MX² d¥Wm Ÿ& `§ `§ ní`{g Vñ` Vñ` nwaVmo _m ~«y {h XrZ§ dM: && 51 & dm_Zn§{S>Vm§Zr `m ûbmoH mMm Ho bobm g_ûbmo H s AZwdmX AgAmhoEoH| MmVH gmdYmZ H éZr {MÎmm g»`m d¡ IarŸ&

    AmH mer AgVr n`moX ~hþ V¡go gd© Zmhr nar && H m§hr d¥{ï> H amo{Z nmo{f{V Yam H m§ hr d¥Wm JO© {V & Á`m§ Á`m§ nmh{g XrZ^mfqU ZH mo àmWy ©M gdmªàVr && 51

    AmH memV AZoH T>J AgVmV nU Vo nmS>Umao ZgVmV. H mhr T>J Ho di JO©V T>J JaOVmV Am{U ~agVmVgwÕm. nU Á`Anojm AgVo Vmo Am^mimH S>§ Vmo§ S> H ê Z ~gVmo Am{U H T>JmZ§ ~agmV H ê Z Amnbr O_rZ {^Odmd

    H aV AgVmo. Vmo JaOy AgVmo. Ë`m_w i§ Vmo àË`oH M T>Jmb ~agÊ`mMr àmW© Zm H aVmo. AgmM àH ma g_mOmV KS> g_mOmV YZdmZ, lr_§V bmoH AZo H AgVmV nU, àË`o Hlr_§V _mUyg hm XmZey a ZgVmo. lr_§ Vm§Vbo H mhr Wmo oS>oM bm H XmZey a AgVmV. Voìhm XmZ _mJUmè`m XrZYZd§Vm§À`m g_moa XmZmgmR>r hmV ng V Am{U Ë`m§ §À`mnwT

    H§ Owf Am{U XmZ

    `m§À`mVrb \ aH

    hmVmV n¡gm AgVmZmhr Vmo Mm§ Jë`m H m_mbm Z XoU§ ho _wXm© S>nUmM§§ bjU Amho, Ago ^V¥ ©harZ§ § `mûbmoH mV An« Ë`jnUo gw Mdb§ Amho.

    H§ Owf ì`ŠVr `m Z ~agUmè`m T>Jmgma»`m Va XmZeya ì`ŠVr `m ~agUmè`m T>Jm§ gma»`m AgVmV

    Ag§hr Ë`mZ§ åhQ>b§ Amho.

    AaqdX Omoer gmobmny a 9158865533

    ^V¥© h[aMo Zr{VeVH

    ^V¥© h[aMo Zr{VeVH

    Ü`o`hrZ _mUyg åhUOo g_mOmbm {_imbobm emnM !

    32 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    33/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 33

    XrZdmU§ ^mfUhr H ê Z`o. Aem àH mao {Xgob Ë`mÀ`mnwT>§ hmV ngaÊ`mZ§ `mMH mMm An_mZ hmoÊ`mMr eŠ`Vm AgVo Am{U Ë`m_wi§ Ë`mÀ`m _Zmbm R>o M nmo MyZ Ë`mMr _Z:eŠVr jrU hmo Ê`mMr eŠ`Vm AgVo. ~Zmag qhXy {díd {dÚmb`mMo g§ñWmnH n§. _XZ _mo hZ _mbdr` ho {dÚmnrR>mgmR>r XoUJr _mJÊ`mÀ`m CÔo emZ§ h¡Xam~mXÀ`m {ZOm_mbm ^o Q>m`bm Jobo hmo Vo. h¡ Xam~mXMm {ZOm_ \ ma lr_§ V hmoVm åhUy Z Vo BVŠ`m bm§ ~da XoUJrÀ`m AnojoZo Ambo hmoVo nU Ë`m§Mr {Zamem Pmbr. {ZOm_mZ§ Ë`m§Zm XoUJr Xo Ê`mg ZH ma {Xbm. n§ {S>VOr {Zame hmoD Z naV {\ abo. Vo Amnë`m Jmdr OmÊ`mgmR>r {ZOm_mÀ`m amOdmSçmVy Z ~mho a nS>bo. Ë`m§ Zm amOdmS>çmg_moê Z EH àoV`mÌm OmVmZm {Xgbr. H mhr bmoH àoV`mÌo V ào Vmdê Z n¡ go Amo dmiyZ Q>mH V

    AgVmV. Ago n¡go AZo H Jar~ bmoH CMbV AgVmV. Ë`m àoV`mÌo V AgmM àH ma gwê hmo Vm Am{U H mhr Jar~ bmoH n¡go CMbV hmo Vo. hm àH ma _XZ _mo hZ _mbdr` ̀ m§À`mgmRr Zdm hmoVm.Vo Á`m {R>H mUr C^o hmoVo {VW§ EH ZmU§ `oD Z nS>b§. Vo Ë`m§Zr nQ>H Z CMbb§ Am{U {IemV Q>mH b§. hm àH ma Iw Ô {ZOm_mZ§ nm{hbm

    Am{U Ë`mZ§ Amnë`m ZmoH ambm nmR>dy ~mo bmdy Z KoVb§. n§{S>VOr {ZOm_mg_mo a ̀ o D Z C^o am{hbo Vo ìhm Ë`m§Mr {Z^© ËgZm H arV {ZOm_mZ§ Ë`m§Zm {dM

    mab§, "AmnU Agm n¡gm H gm CMbbm gma»`m _hZr` ì`ŠVrZ§ Ago n¡go CMbVm H m_m V.' Ë`mda _XZ _mo hZ _mbdr` {ZOm_mbm åhUmb H ê ? Mm§Jë`m H m_mgmR>r n¡g _mJm`bmAmbmo hmoVmo nU, {Od§ V _mUg§ n¡go XoB© ZmV. åhQ>b Mbm ! {Od§V _mUg§ ZH m H m n¡go XoB©ZmV Am _o boë`m _mUgmH Sy>Z Var n¡ go Ko D ̀ mVŸ.' Ë`mda {Z IOrb Pmbm Am{U Ë`mZ§ _mbdr` `m§Zm ñWmnZogmR>r _moR>r Xo UJr {Xbr. hmVmV n¡ gm AgVmZmh Vmo Mm§Jë`m H m_mbm Z XoU§ ho _wXm© S>nUmM§ § bjU Amho,Ago ^V¥©harZ§§ `m ûbmoH mV An«Ë`jnUo gwM Amho. H§ Owf ì`ŠVr `m Z ~agUmè`m T>Jmgma» a ì`ŠVr ̀ m ~agUmè`m T>Jm§gma»`m AgV åhQ>b§ Amho. H dr XÎmm hbgJrH a `m§Zr Amnë`m H {dVo V åhQ>b§ Amho. "Á`m§ Mr ~mJ \w byZAmbr, Ë`m§Zr XmoZ \w b§ ÚmdrVŸ& Á a OwiyZ Amb Ë`m§Zr XmoZ JmUr ÚmdrVŸ&&' Á`m Zm Z{e~mZ§ g_¥ÕrM§ daXmZ bm^b§ Amho Ë`m§Zr ~agUmam T>J Pm Am{U Á`m§À`m Am`w î`mV Z{e~mZ§ aIaImQ> {Z_m© Ho bm Amho Ë`m§À`m O{_ZtZm Amo bo nUmM§ daXmZ nm{hOo. XmZmMm Y_© gdm©V loîR> Y_© Amho _mUgmV na_o ída AgVmo. A^mdJ« ñV _mUgmbm H m Var XoD Z g§ VwîQ> Ho ë`mZ§ Ë`mÀ`mVbm na_oídahr hmoV AgVmo. Voìhm ñdm_r {ddo H mZ§Xm§Zr _mUgm nmhy Z Ë`mMr go dm H aÊ`mMm dma§dma gëbm

    hr godm åhUOoM Y_© hmo ` Am{U hr godm åhUOoM Om hmo`. Aer godm H aUmè`mbm XodmM JaO Zmhr. OJX² Jwê g§ V VwH mam_ _hmamOm§ Zr hmM g§Xo eAmnë`m A^§JmV {Xbm Amho. "Oo H m a§ Obo Jm§Obo Ë`m§er åhUo Omo Amnwbo& VmoMr gmYy VoWo{M OmUmdmŸ&& ***

    ^V¥©h[aMo Zr{VeVH

    Ü`o` bm¡{H H Agmo dm nmabm¡{H H : _mUgmZ§ Ë`mgmR>r PnmQy >Z à`ËZ Ho boM nm{hOoV. H maU, ̀ m à`ËZm§_YË`mbm H mhrVar gmÜ` hmoV§.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 33

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    34/52

    34 & {ddoH {dMma & _o 2016

    Am O ^JdmZ lram_H¥ îUm§Zr H bH ÎmmZAmJ_ZmZo n{dÌ Ho br Amho. lr. àmUH¥ îU _wImonmÜ`m`m§À`m í`m_nwHw amVrb Kar Xþ gè`m _Oë`mdarb {XdmUImÝ`mV ^ŠV_§S>irgh Vo {damO_mZ Pmbo Amho V. ZwH VmM^ŠVm§g_doV àgmX J« hU H ê Z Pmbm Amho. AmO a{ddma, 1882; M¡ Ì ew Õ MVwX© er EH XmoZMm gw_ma. H° ßQ>Z hëë`mV amhV AgV. lram_H¥ îUm§ Mm ~oV Agm hmoVm H s, àmUH> A_b Q>o Hy Z Z§Va H ßVmZm§ À`m Kar OmD Z Ë`m§Mr ^oQ> ¿`md"H _b-Hw Q>ra' Zm_H lr`wV Ho edM§ Ð go Zm§ À`m Kar Ë`m§ Zm ^o Q>Ê`mgmR Omdo. àmUH¥ îU {XdmUImÝ`mV ~gbo Amho V; am_, _Z_mohZ, Ho gwa| Ð, {JatÐ (gwa|Ðm§Mo ~§Yy ), amImb, ~bam_, _mñVa à^¥Vr _ CnpñWV Amho.

    AmirVrb g_mJV gä` d BVa {Z_§{ÌV _§ S>ir {VWo ~gbr Amho;lram_H¥ îU H m` ~mo bVmV ho Eo H Ê`mgmR>r gd© OU H mZ Q>dH mê Z

    lram_H¥ îU dMZm_¥ V

    gmYwg§J d àmW©Zm d¡ ÚmH So> Joë`mIoarO amoJr ~am ìhm`Mm Zmhr. Am{U gmYwg§J EH {Xdg H ê Z Zmhr ^mJUma. gXmM H am`bm hdm. H maU amoJ Ow ZmQ> H s Zmhr,- Zo h_rMmM bmJbobmAmho. Vg§M, d¡ÚmÀ`m

    Odi am{hë`mIo arO ZmS>rkmZ Mm§Jb§ H ê Z Ko Vm `m`M§ Zmhr.

    _Zwî`mMo A§{V_ bú` H mhr EH m OrdZmV nyU© H aVm `oUma Zmhr; na§V EH gdªH f `moOZm V`ma H A{Zdm`© Amho Am{U Ë`mZwgma `m OrdZmVyZ CƒVa OrdZmH So> OmÊ`m V`ma H amdm bmJob.

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    35/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 35lram_H¥ îU dMZm_¥V

    Amho V.lram_H¥ îU åhUVmhoV, - ""B©ída {Z Ë`mMo Eo íd`©.

    ho {díd~« ÷m§S> Ë`mMmM Eoíd`© - {dñVma hmo`.

    "" nU øm Eoíd`m© bmM gJio ̂ wbVmV; Á`mM§ Eo íd`©, IwÔ Ë`mbm Yw§S>miÊ`mMr ~wÕr _mÌ Hw Um EH mbm XoIrb hmo V Zmhr. Omo nmhmdm Vmo H m{_ZrH m§MZmÀ`m ^moJmVM X§ J. nU H m`, eo dQ>r Xþ :I - Aem§ VrM H nmir. ^moJ amhVmo {OWë`m {VWoM. g§gma OUy {dembmjmVrb^modam. Zmd EH Xm Ë`mV gmnS>br H s AmQ>monbmM H ma^ma. qH dm OUy EImXm MH« ì`y hM. EH do iAmV Job§ H s _J ~mhoa nS>U§ M _wîH sb. _mUyg H gm

    hmo aniyZ {ZKVmo AJXr øm g§ gmamÀ`m Ap½ZHw§ S>mV.''EH ^ŠV : _J `mda H mhr Cnm`? lram_H¥ îU : Cnm` : gmYwg§ J AZ² àmW©Zm. d¡ÚmH So>

    Joë`mIoarO amoJr ~am ìhm`Mm Zmhr. Am{U gmYwg§J EH {Xdg H ê Z Zmhr ^mJUma. gXmM H am`bm hdm. H maU amoJ Ow ZmQ> H s Zmhr, - Zo h_rMmM bmJbobmAmho. Vg§M, d¡ÚmÀ`m Odi am{hë`mIoarO ZmS>rkmZ Mm§Jb§ H ê Z Ko Vm `m`M§ Zmhr. Ë`mÀ`m _mJ§_mJ§ {\ ab§ nm{hOo, Vo ìhmM Hw R>o H \ mMr ZmS>r H mo UVr, {nÎmmMr H mo UVr dJ¡ao ~amo ~a g_OV§.

    ^ŠV : AmnU åhUVm Vgë`m gmYwg§JmnmgyZ \ m`Xo H moUVo?

    lram_H¥ îU : B©ídamÀ`m MaUr AZw amJ CËnÝZ hmo Vmo. Ë`mÀ`mR>m`r àrVr OÝ_Vo. ì`mHw iVm Zgo b Va H mhrgwÕm ìhm`M§ Zmhr. gmYwg§ J H arV am{hë`mZ§ B©ídaXe©ZmMr Vi_i bmJyZ àmU ì`mHw i hmo Vmo. Kar Hw Ur AmOmar nS>ë`mg _Z H g§ gXm VS>\ S> VS>\ S>

    H arV amhV§, H mo UrH Sy >Z Vmo ~am hmo B©b hmM Ü`mg bmJVmo; EImÚmMr ZmoH ar Jo ë`mg Vmo H gm {VÀ`mgmR>r øm H MoarVy Z Ë`m H MoarV Io Q>o KmbV C§~aR>o {POdrV dUdU {\ aVmo, Vg§ ìhm`bm hd§. Ver ì`mHw iVm hdr.AmO g_Om EImÚm Am°{\ gmV gm§JÊ`mV Amb§ H s,"OmJm Imbr Zmhr BWo', Va nwÝhm Xþgè`m {Xder {VW§

    OmD Z {dMmaVmo, - Pmbr H m hmo EImAmO Var ?

    AmUIr EH Cnm` Amho - Iyn ì`mHy D Z

    àmW©Zm. Vmo Va AmnbmM Amho; Ë`mbm åhQ> nm{hOo - H gm ao Vy ! Xe© Z Xo Zm - Vo H mhr Zmhr, Xe©Z {X nm{hOo Zmhr Va CËnÝZ Var H embm Ho b§g _ erI ^ŠV _bm EH Xm åhUmbo H s "^JdmZ X`m_`Amho'. Ë`mda _r Ë`m§Zm åhQ>b§, "Ë`mbm X`m_` H m åhUyZ åhUm`M§ ? Ë`mZ§M Amåhmbm CËnÝZ _J OoUo H ê Z Am_M§ _§ Jb hmo B©b Ag§ Ë`mZ§ Ho ë`mg Ë`mV Zdb Vo H m` ? AmB©~mn _w bmM§ bmbZnmb

    H aVmV, Ë`mV åhUo X`m! Vo Va _wir Ho b§M n Z H ê Z Hw Umbm gm§JVmV.' åhUy ZM Amnbr _mJU na_o ídamda bmXbr nm{hOo. Vmo Va Amnbr AmAmnbm ~mn ! _wbJm Amnë`m dmQ>çm dÁ`© H ê Z YaU§M Yê Z ~go b Va AmB©~mn, Vmo hmoÊ`mnyduM VrZ df} Ë`mMm {hñgm Vmo Sy>Z Xo VmV Ë`mbm qH dm _wbJm Oo ìhm n¡gm _mJVmo, nwZ: nw,"E, AmB©, nm`m nS>Vmo J§ Vw Â`m, _bm Xmo Z n¡ go Xo Z§' Vo ìhm AmB© ~oOma hmo D Z {Z Ë`mMr H mHw iVr n Z n¡gm \o Hy Z XoVo Ë`mÀ`m A§Jmda.

    ""gmYwg§ Jmnmgy Z AmUIr EH \ m`Xm hmo Vmo, - gVgV² {dMma OJVmo. gV² - {ZË`nXm V² B© ída; AgV² åhUOo A{ZË`. _Z AgV² _mJm© H So> Amo> bmJVmM `m {ddo H mMr H mg Yabr nm{hOo. Ho irM§ PmS> Im`bm hÎmrZ§ gm|S> nw T>§ Ho br ao Ho br H s bmJbrM _mhþVmZ§ A§ Hw e Amo T>bmM åhUyZ g_Om

    eoOmar : _hmamO ho gd© Ia§ , nU nmn~wÕr ìhmd

    H m ? lram_H¥ îU : na_oídamÀ`m Xþ{Z`o V gmaoM àH mAmho V. Ë`mZ§ gwîQ>hr KS>{dbo AmhoV Am{U XþîQ gX²~wÕr VmoM XoVmo, VerM AgX² ~w Õrhr VmoM XoVm

    ***

    Oa Am{U nU `m§Zm OmJmM ZH mo, VaM H mhr CXmÎm Ü`o` àmá H aVm `oB©b.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 35

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    36/52

    36 & {ddoH {dMma & _o 2016

    dm amUgrV EH AmR>dS>m dmñVì` H éZ ñdm_

    Aml_mV naV Ambo. _mo hnme AOyZ nyU© gw Q>bo ZìhVo. Vo nwÝhm Aml_mV Ü`mZ YmaUm, Aä`mg, àdMZo `mV ~w Sy>Z Jobo. _mÌ hiyhiy Ë`m§ À`m öX`mV ñdV:À`m Or{dV H m`m© Mr A§YwH H ën ñ\w aU nmdy bmJbr. ñdm_rOr Ooìhm qMVZ H arV Ë`mdo À`mg_mo a àíZ C^o ahmV, ""do XmÝV VÎdo CXmÎm d àË`j AZw^dÊ`mgmR Ho di nw ñVH mVM H m? nw ñVH m§Zm dmidr bmJyZ Ë`m À`m~amo ~aM hr VÎdohr {Zén`moJr hmoUma Amho V H m`? AmËå`mMo A_aËdAm{U AÛ¡ V ApñVËd hr VÎdo O§JbmV EH m§ VmV amhUmè`m {

    gmYy g§Ý`mem§ À`mM Cn`moJmMr AmhoV H m`? gm_ {XZ OrdZmV Ë`m§ Zm H mhrM AW© Zmhr H m? gm_mÝ` YmamVM amhUma H m? doXmÝVmMm àH me Ë`m§À`mn`ªV hmoMy Z`o?'' gm_mÝ n`ªV doXmÝVàgma H aÊ`mgmR>r Za|Ð Amnë`m Jw é~§Yy §er MMm© H arV Ago. _mÌ Ë`m§ Zm Vo {VVHo go nQ>V Zgo. Za| ÐZo {dMma Ho bm, "gd© gmYy g§ Ý`mer,"do XmÝV' gm_mÝ`m§n`ª V ZoÊ`mgmR>r AàË`j hmV^ma bmd

    damhZJa Aml_mV naV

    Jmo _Vr ZXr, bIZm¡

    Xemíd_oY KmQ>, dmamUgr

    ñdm_r {ddoH mZ§Xm§ À`m^maV n[aH« _o Vrb

    d¡ {eîQ>çnyU© AZw^dm§daAmYm[aV {MÌ_` àXe©Z

    H Ý`mHw _mar `oWo C^maÊ`mV Ambo Amho.^mdr {nT>rbm ào aUm Xo Umao

    amo_m§ MH ZmQ>ç_` àg§ J `mV {MVmaÊ`mV AmboAmho V. (H« _e:)

    n[ad« mOH {ddoH mZ§ X

    OrdZ jU^§ Jwa Amho. Voìhm doi Am{U eº s dm`m Kmbdy ZH m Va ^{dî`mVrb Cƒ OrdH ê Z R>odm.

    36 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    37/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 37

    nU _r OmUrdny d©H doXmÝVàgma H arZ. g_mOmVrb

    VimJmimVrb bmo H m§ n`ª V _r ho kmZ Ko D Z OmB© Z.' dmamUgr ñdm_rOr naV dmamUgrbm Ambo. Wmo a g§ñH¥ V

    n§{S>V lr. à_XmXmg {_Ì ho Ë`m§Mo {_Ì Pmbo. qhXÿ§ À`m MmbrarVr, Y_© J«§Wm§ _Yrb Jy T> CVmao BË`m{X{df`r Ë`m§ Mr MMm© MmbV Ago. hr MMm© nwT>o XoIrb nÌmÛmao MmbyM am{hbr.

    Amnë`m àXrK© àdmgmV ñdm_rOtZr AZoH {dÛmZ n§{S>Vm§ er n[aM` H éZ ^maVr` g§ñH¥ VrMo, qhXÿ VÎdkmZmMo Am{U {d{dY emñÌm§Mo gImo b d dmñVd kmZ {_i{dbo!

    A`moÜ`m dmamUgrhÿZ {ddoH mZ§X A`moÜ`obm Ambo. bhmZnUr

    Amnë`m AmB© À`m Vm|Sy >Z am_m`UmVrb JmoîQ>r, ^ŠVloîR> hZw_mZmÀ`m em¡`©H Wm Ë`m§Zr EoH ë`m hmo Ë`m. à^y am_ M§ Ð - gË`dMZr Am{U AmXe© amOm, àË`j ^JdmZlr{dîUy§MmM AdVma! Aem à^y am_M§Ðm§Mr hr A`moÜ`m ZJar. BWo am_Xmgr g§ Ý`mem§gmo ~V _mYwH ar _mJmdr d am_Zm_mMo ^OZ - On H amdm, Agm {XZH« _ hmo Vm. ñdm_rOtÀ`m _Z:Mjy§ g_moa am_amÁ`mMo {MÌ C^o hmo VAgo. AdVmar, àOm{hVXj amOmMo amÁ`! ñdV:À`m dmgZm§ da nyU© {dO` {_i{dUmè`m d ñdV:bm àOoMm ñdm_r Zìho Va godH _mZUmè`m amOmMo Vo amÁ`

    hmoVo!! A`moÜ`ohÿZ ñdm_rOr d¥ §XmdZH So> {ZKmb

    lrH¥ îUmMr OÝ_^y _r! bIZm¡ d¥§ XmdZÀ`m _mJm© daM dmQ>oV bIZm¡ Am{U AmJ«m

    hr ehao bmJVmV. bIZm¡ åhUOo gm¢X`© Am{U {dbmgmMo gmjmV _y V©én! CÚmZm§Mo Am §Xa- gw §Xa amOdmS>çmMo eha. ñdm_rOtMr H bmÑAmnmoAmnM Cëh{gV Pmbr. ñdm_rOr Jm`H . JV H mimVrb d¡^d, B{Vhmg, {eën, H bm Vgo M g§ JrV `m gmè`m§ZrM ñdm_rOtÀ` Vmam N>oS>ë`m. ^maVr` g§ñH¥ Vr {dUbobm EH mË_Vo Mm, EH ËdmMm AVyQ> Y Zm ñnîQ> {Xgy bmJbm. ^maVr` _mUgmMr EH V gm_Ï`© {d{dY A§ Jm§ Zr ì`ŠV hmo VmZm ñnîQ> {XgV Vo.

    damhZJa _R>, am_H¥ îU g§KmMo n{hbo à_w I H m`m© b`

    _{UH {U© H m KmQ>, dmamU

    bIZm¡Mo Ñí`, gwà{gÕ B_m_~am d é_r XadmOm

    n[ad«mOH {ddoH mZ§X

    j{UH OrdZ EImÚm ^Q>Š`m Hw Í`mÀ`m OrdZmgmaIo AgVo.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 37

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    38/52

    38 & {ddoH {dMma & _o 2016

    ZmJnwamV nmbH m§gmR>r H m`©emim ZmJnya & {ddoH mZ§X H| Ð H Ý`mHw _mar

    ZmJnya emIo À`m dVrZo àVmnZJa_Yrb ñHy b Am° \ ñH m° bg©_Ü`o Xmo Z E{àb amo Or XmoZ Vo nmM d`moJQ>mVrb _ wbm§ À`m nmbH m§gmR>r H m`© emim KoÊ`mV Ambr. ̀ mV 50 nmbH gh^mJr Pmbo hmo Vo. XrnàÁdbZmZo CX²KmQ>Z Pmbo. _mo {hZr Xo enm§ So> `m§ Zr {Z_m© Um| Ho nmdZ `w J _| ho JrV KoVbo. AmÜ`mpË_H nÕVrZo _wbm§ Mm gdmªJrU {dH mg `m {df`mda j_m Xm^moiH a `m§ Zr _mJ©Xe©Z Ho bo. Xþ gè`m gÌmV _mo {ZH m Xo enm§ So> d Zr{b_m Ho VH a `m§Zr

    H¥ VrJrV d H« sS>m`mo J Ko Vbo. AM© Zm bnmbH a `m§ JQ>MMm© KoVbr. gmXarH aUmZ§ Va H| ÐmÀ`m {dX^© g§ KQ>H {à`§dXm nm§ So> `m§Zr JQ>MM© oMm g_mamon H em§{V_§ÌmZo H m`©emioMr gm§JVm Pmbr.

    qnnar qMMdS> & {ddoH mZ§X H| Ð H Ý`mHw _mar qnnar - qMMdS> emIoÀ`m dVrZo 26 _mM© amoOr

    H« m§ {Vdra Mm\o H a àembo V EH {Xdgr` narjm X `m hgV Io iV ho {e{~a Ko Vbo. `mV 60 {dÚmÏ`mª Zr gh^mJ Zm| Xdbm. gw hmg Xoenm§So> `m§Zr {dÚmÏ`m

    _mJ© Xe© Z Ho bo. J«hU, g§J«hU Am{U àJQ>Z narjoMm VmU Z Ko Vm Aä`mg H gm H am`Mm, ` Ë`m§Zr _mJ©Xe©Z Ho bo. H« sS>m`mo J KoÊ`mV Ambm. df^a Xa_hm `m emioV H m`© emim§À`m _mÜ`_mVyZ n `m hgV IoiV hm CnH« _ am~dÊ`mV `oU.

    XþJ©nya `o oWo _wbm§gmR>r {e{~a XþJ©ny a & Xþ J©ny a emIoÀ`m dVrZo g§ ñH ma dJm©Vrb _wbm§gmR>r

    14 E{àb amoOr JUV§Ì H m°bZrVrb lr {hamM§ X R>mHw a _§ {XamV {e{~a Ko Ê`mV Ambo. `mV 150 _wbm§ Zr gh^mJ Zm| Xdbm. `mV gw ~« Vmo _w IOu, é{hXmg Kmo f, {dH mg Xo dZmW, gw~ra a§ OZ Xmg, Jm¡ a am° `, {Z{Ib {dídmg, _wHw§ Xm _§ S>mob, Jmonmb {VH S>o a, H mer R>mHw a `m§Zr _mJ©Xe©Z Ho bo. CX²KmQ>Z gÌmV nmbH hr CnñW{V hmo Vo. _w bm§ Zm íbmoH , JrV, gy`© Z_ñH ma, dŠV¥Ëd H m¡eë` `m {df`r _mJ©Xe©Z H aÊ`mV Ambo.

    H| Ðd¥Îm

    qnnar qMMdS>_Ü`o narjm XoD `m hgV Io iV

    Ü`o`bú`r OrdZmV VmËH m{bH D _vZm H mhrM ñWmZ ZgV§.

    38 & {ddoH {dMma & _o 2016

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    39/52

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 39

    `w dmdñWoVM H îQ> H am`bm hdo V ZmJnya & OrdZmbm `mo½` {Xem Xo Ê`mgmR>r

    `wdmdñWm hm _hÎdnyU© Q>ßnm Amho. `mM AdñWo V _mo R>_moR>çm g§ H Q>m§ Mm _wH m~bm Ho bm OmD eH Vmo. Ë`m_wio `wdmdñWoVM Iy n H îQ> H am, Ago AmdmhZ {ddo H mZ§ X H| ÐmÀ`m ZmJny a emIoÀ`m ZJaà_wI Jm¡ar Io a `m§ Zr Ho bo. Xhmdr, AH amdr d ~mamdrÀ`m {dÚmÏ`mª gmR>rAm`mo {OV `wdm àoaUm {e{~amV Ë`m ~mo bV hmoË`m. Xo e^ŠVr nw Ýhm OmJmo, Xo emMm hm àmU Amho hr {e{~amMr g§H ënZm hmoVr. Mma gÌ Pmbo. `mV {e{~a à_w I bIoída M§Ðd§ er, OrdZd«Vr {à`§dXm nm§ So>,

    _hmnm{bHo Vrb njZoVo X`me§ H a {Vdmar, Á`o îR> nÌH ma {damJ nmMnmo a `m§ Zr _mJ© Xe© Z Ho bo. `mdo ir {dÚmWu OrdZ Am{U H [a`a `m {df`mda H m`©emim Ko Ê`mVAmbr. VgoM `moJ, gy`©Z_ñH ma, àmUm`m_, H« sS>m`moJ, _§WZ KoÊ`mV Ambo. _XZbmb qYJ« m, {d. Xm. gmdaH a,

    H| ÐmMo g§ ñWmnH EH ZmW amZSo> `m§À`m OrdZH m daAmYm[aV Üd{Z{MÌ\ sV XmIdÊ`mV Am Zr

    _XZbmb, gmdaH a d M§ Ðeo Ia AmPmX `m§ À`mdarb Zm{Q>H m gmXa Ho br. {e{~amÀ`m `moOZmV H| Ð H m`© H V©o _hoe Jw ßVm, n§H O KQ>mo So>, d¡^d Omoer, {~ d¡Ú, amo Ho Q>gmo _m_, emo^m {nVio, AéU> `m§ Mm gh^mJ hmoVm.

    hmdS>m & {ddo H mZ§ X H| Ð H Ý`mHw _mar hmdS>m emIo À`m dVrZo AmR> E{àb Vo Xhm E{àb `m H mbmdYrV ì`pŠV_Îd {dH mg {e{~a Ko Ê`mV Ambo. `mV EHy U 48 {dÚmÏ`mªZr gh^mJ Zm|Xdbm. CX² KmQ>Z

    g_ma§^mg amOoe H mohbr `m§ Mr à_wI CnpñWVr hm Vr. `mdoir nmbH hr CnpñWV hmoVo.

    `mVrb Xmo Z JQ>m§ Zr ñdm_r {ddo H mZ§Xm§ À`m OrdZmda Zm{Q>H m gmXa Ho br.

    H| Ðd¥Îm

    S>m|{~dbr & {ddoH mZ§ X H| Ð H Ý`mHw _mar S>m|{~dbr emIo À`m dVrZo 18 E{àb Vo 22 E{àb `m H mbmdYrV ghmdr Vo AmR>drÀ`m {dÚmÏ`mª gmR>r ì`pŠV_Îd {dH mg {e{~a KoVbo. `m {e{~amV 23 _wbm-_wbtZr gh^mJ Zm| Xdbm. _w bm§ Zm gy ú_ ì`m`m_, gy`©Z_ñH ma {eH dbo. H« m§ {VH maH m§ À`m Jmo îQ>r gm§ {JVë`m. Ë`m§Zm àmoOŠQ>aÛmao _hmamîQ´>mVrb {H ëë`m§Mo Xe© Z KS>dbo. Mma JUm§_Ü`o _wbm§ Zr {H ëë`m§da àH ën ~Zdbo. 10 H m`© H V©o d `mnydu {e{~a Ho boë`m gmV _w bm§Zr ̀ m {e{~amMo {Z`moOZ Ho bo. g_mamo nmg nmbH CnpñWV hmo Vo. _§JbmVmB© Amo H

    `m§ Zr _mJ© Xe© Z Ho bo. ZJaà_wI gm¡. d¡e§ nm`Z `m§ Zr àmñVm{dH Ho bo.

    S>m|{~dbrV ì`pŠV_Îd {dH mg {e{~a

    hmdS>m `oWo ì`pŠV_Îd {dH mg {e{~a

    _mUyg n[apñWVrMm Jwbm_ AgVm H m_m Z_o.

    {ddoH {dMma & _o 2016 & 39

  • 8/17/2019 Vivek Vichar May 2016

    40/52

    40 & {ddoH {dMma & _o 2016

    _amR>dmS>çmVrb g§^mOrZJa (Am¡a§Jm~mX) ho EH à_wI eha. _hmamîQ´>mMr gm§ñH¥ {VH amOYmZr. g§̂mOrZJa `oWo {ddoH mZ§ X H| ÐmMo H m`© d¥ ÕtJV H aÊ`mgmR>r VoWrb H m`©H Ë`mª Zr `moJgÌ ho _mÜ`_ ~Zdbo. Joë`m Xmo Z dfmª _Ü`o g§^mOrZJa ehamV Vã~b50 `moJgÌm§Mo `eñdr Am`mo OZ H aÊ`mV Ambo Am{U `mV ehamVrb EHy U 1992 OUm§Zr gh^mJ Zm|Xdbm. {e{~amWu {d{dY d`moJQ>m§Vrb hmoVo.

    hr `moJgÌo ehamÀ`m {d{dY ^mJm§ V KoVbr Jobr. `moJgÌm§_Ü`o àm_w»`mZo àmW© Zm, {e{WbrH aU, gy`©Z_ ñH ma, àmUm`m_, Ü`mZ, ~m¡ {ÕH MMm© Am{U Io iAmXr _mÜ`_mVyZ H| Ð H m`m©Mm n[aM` H ê Z Xo Ê`mV

    Ambm. H| Ð H m`m©V gh^mJr hmoÊ`mMo AmdmhZ H aÊ`mVAmbo. `mMm n[aUm_ åhUOo ehamÀ`m {d{dY ^mJmVAmO 10 `moJ dJ© {Z`{_V gwê AmhoV.

    gwê dmVrbm g§^mOrZJa ehambm nmM ^mJmV dJuH¥ V H aÊ`mV Ambo. àË`oH {d^mJmV H m`© H Ë`mªMr M_y V`ma H aÊ`mV Ambr. Ho di XmoZ H m`©H Ë`mªnmgyZ

    gw ê Pmbobm hm `moJgÌm§Mm CnH« _ A H m`© H Ë`mª À`m M_yV ê nm§ V[aV Pmbm Amho. `moJ gÌm§Vy Z Pmbo ë`m g§nH m© VyZ AmVm bhmZ _w bm§gmR> g§ ñH ma dJ© Am{U _mo R>çm§gmR>r ñdmÜ`m` dJAmho V. g§ñH ma dJm© Vrb g§ »`m 230 Amho. 5 {R>H mUr MmbUmè`m ñdmÜ`m` dJmªV 40 H m` H V} CnpñWVAgVmV.

    `moJ gÌm§À`m g_mnZ H m`©H« _mg ehamVrb AZo H JU_mÝ` ì`ŠVr d Xm{`ËddmZ H m`©H V Ho bo. `m{Z{_ÎmmZo AZoH OU H| Ð H m`m© À`m OdiAmbo. 50 gÌm§ {edm` XmoZ {R>H mUr Am {e{~a Ko Ê`mV Ambo. `m {e{~am§V àm§ V g§KQ>H _mZ

    {dídmgOr `m§ Zr _mJ©Xe©Z Ho bo. `m XmoÝhr gÌm§ _Ü`o {_iy Z 134 OU gh^mJr hmoVo.AmVm gwQ>çm§ _Ü`o 15 A{Zdmgr ì`pŠV_Îd {

    Ko Ê`mMr `moOZm V`ma Ho br Amho. `m {e{~am§ VyZ 30 {e{~amÏ`mª g g§ñH