Upload
vankhuong
View
221
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP
FAKÜLTESİÖZDEĞERLENDİRME RAPORU
HAZIRLAYAN:
Prof. Dr. A. Haydar ŞAHİNOĞLU
Prof. Dr. Ayhan DAĞDEMİR
Yrd. Doç. Dr. H. Ömer TONTUŞ
Hatice AZTOPAL ÇAVUŞ
Özdeğerlendirme Kurulu
Prof. Dr. Ayhan DAĞDEMİRProf. Dr. Murat HÖKELEKDoç. Dr. Mustafa F.DİKİCİDoç. Dr. Cafer POLATYrd. Doç. Dr. Ömer TONTUŞDr. Özlem MIDIKDr. Onur ÇUBUKCUArş. Gör. Dr. Barış ÇİÇEKHatice AZTOPAL ÇAVUŞ (TEB)Sedat KURT DVI TemsilcisiMustafa YILDIRIM DV TemsilcisiRuziye TOPRAKCI DII Temsilcisi
Bölüm Editörleri ve Yardımcı Editörler
TEMEL STANDARTLAR
1. Amaç ve hedefler Ömer Tontuş A. Tevfik Sünter Bahattin Avcı Mustafa Yıldırım Sedat Kurt
2. Eğitim programı Şaban Sarıkaya Levent Yıldız Füsun A. İğde Nilgün Şentürk Hatice Aztopal Ferhat Demirci3. Öğrencilerin değerlendirilmesi Mustafa Dikici Nuriye Fışgın Sırrı Bilge
4. Öğrenciler Şennur Dabak B. Murat Yalçın Kamuran Soylu Onur Çubukcu Ruziye Toprakçı
5. Program değerlendirme Ayhan Dağdemir Sezgin Güneş Özlem Mıdık Müberra Karabey
6. Öğretim elemanları Levent Altuntop Cafer Polat Fatih Özkan Ercüment Kadıoğlu
7. Eğitsel kaynak ve olanaklar Yıldız Pekşen Ayhan Bozkurt Sündüz Cengiz Sevda Deniz Nevzat Kaya
8. Yönetim ve yürütme Murat Hökelek Ahmet Uzun Mehmet Özçelik 9. Sürekli yenilenme ve gelişim Bilge Can Sinan Atmaca Mete Edizer Emrah Kaya Barış Çiçek
1
İçindekiler
Ekler Listesi: 3-4
Amaç ve Hedefler.................................................................................................8-23
Eğitim Programı 24-39
Öğrencilerin Değerlendirilmesi 40-62
Öğrenciler 63-70
Program Değerlendirme 71-90
Öğretim Elemanları Akademik Kadro................................................................91-98
Eğitsel Kaynak ve Olanaklar.............................................................................99-115
Yönetim ve Yürütme.......................................................................................116-132
Sürekli Gelişim ve Yenilenme ........................................................................133-136
2
EKLER LİSTESİ
Ek 1. 2009-2013 OMÜ/TF Stratejik Plan
Ek 2. Ulusal Çekirdek Eğitim Programına göre uygulanmış fakültemiz öğrenim hedefleri
Ek 2a. Mesleksel Beceri, Klinik Beceri ve Özel Çalışma Programı hedefleri
Ek 3. Eğitim ile ilgili üst kurullar (Program Kurulu, Gelişim Sınav Kurulu, TEB vs.) çalışmaların örnek tutanakları
Ek 4. 2008/2009 ve 2009/2010 Öğrenci rehberi
Ek 5. 2009-2010 Tıp Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönergesi
Ek 6. Eğitim uygulama yöntemlerinin yıllara göre dağıtılmış oranları
Ek 7. MBE ve KBE listelerinin yıllara göre dağılmış programı
Ek 8. Blok kurulu üyeleri listesi
Ek 9. Blok temaları ve hedefleri
Ek 10. Intörn karnesi
Ek 11. Eğitim değerlendirme raporu
Ek 12. Sınıf geçme tablosu
Ek 13. PDÖ performans değerlendirme formu
Ek 14. Blok Sonu Çoktan Seçmeli Sınav Analizi
Ek 15. Gelişim Sınavı öğrenci karnesi
Ek 16. Geri bildirim formu
Ek 16a. Senaryo tipi soru örnekleri
Ek 17. Fakültenin son beş yıldaki öğrenci sayısı ve sınıflara göre dağılımları
Ek 18. Yatay geçiş kontenjanları ve durumları
Ek 19. 2009-2010 öğretim yılında ÖSYS merkezi yerleştirme ile alınacak öğrenci sayıları ile ilgili YÖK’e iletilmek üzere OMÜ Rektörlüğüne Tıp Fakültesi Yönetim Kurulunun ilettiği karar metni
Ek 20. Tıp Fakültesi 2009-2010 öğretim yılı “sınıf öğrenci temsilciliği” seçim takvimi
Ek 21. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı öğrenci temsilciliği seçimleri ile ilgili yazışmalar
Ek 21a. Öğrenci temsilcisinin kurullara katılması ile ilgili alınan karar örnekleri ve toplantılarda alınan imza tutanakları
Ek 22. Fakülte idaresi tarafından öğrencilere yapılan seçim duyuruları
Ek 23. Akademik öğrenci danışman yönergesi
Ek 24. Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı ile OMÜTF arasındaki faaliyetler hakkındaki yazışma örnekleri
Ek 25. ERASMUS Programı çerçevesinde değişimden yararlanan öğrencilere ait bilgiler
Ek 26. Öğrenci kulüpleri
Ek 27. Vakıf Bursu Yönetmeliği
3
Ek 28. Öğrenci adları ve burs miktarları
Ek 29. Türk Eğitim Vakfı burs listesi
Ek 30. Türk Kardiyoloji Derneği burs listesi
Ek 31. Öğrenci işleri bürosunun altyapısı, insan kaynakları
Ek 32. Ulusal ve uluslar arası akademik ortamlarda yayın olarak paylaşılan tıp eğitimi içerikli bilimsel çalışma örnekleri
Ek 33. Blok sonu raporu örneği
Ek 34. Akademik kadro yapılanması
Ek 35. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen ve Sağlık Bilimleri İçin Akademik Değerlendirme Kriterleri ve Puanlama Yönergesi
Ek 35a. Eğitici eğitim programı ve katılımcı listesi
Ek 36. PDÖ, mesleksel beceri, program geliştirme, akılcı ilaç ve OSCE kursu alanların listesi
Ek 37. Temel Tıp Bilimleri Dersliklerinin fiziksel özellikleri
Ek 38. Multidisiplin laboratuarının fiziksel özellikleri
Ek 39. Anatomi Uygulama Laboratuarının fiziksel özellikleri
Ek 40. Mesleki Beceri Eğitimi Laboratuarı fiziksel özellikleri
Ek 41. Bilgisayar Laboratuarının fiziksel özellikleri
Ek 42. PDÖ binası fiziksel özellikleri
Ek 43. PDÖ odalarına ait yapılanma özellikleri
Ek 44. Klinik Beceri Eğitimi Laboratuarı fiziksel özellikleri
Ek 45. Eğitimde kullanılan maketlere ait bilgiler
Ek 46. Sosyal ve sportif tesislerin kullanımına ait bilgiler
Ek 47. Sağlık Ünitesine ait dokümanlar
Ek 48. Öğretim üyelerinin akademik ünvanlara ve bilim dallarına göre dağılımı
Ek 49. Merkez bina kat dershanelerine ait ayrıntılı bilgiler
Ek 50. Dekanlık Mavi ve Pembe salonlara ait bilgiler
Ek 51. Merkez bina bilgisayar laboratuarına ait bilgiler
Ek 52. Hastanemizle ilgili hizmet odaklı ayrıntılı belgeler
Ek 53. Üçüncü Ulusal Tıp Öğrenci Kongresi
Ek 54. Öğrencilerin kongre katılım desteğine ait örnekler
Ek 55. Rektörlüğümüz genel bütçesinden 2009 yılı için Fakültemize ayrılmış olan pay
Ek 56. Derslerin Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ile uyumlu hale getirilmesi
Ek 57. 2009 eğitim yılı içinde stratejik plan gerçekleşme tablosu
Ek 58. Minimal Invaziv Cerrahi Temel Eğitim Kursu Programı
4
ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU
A. GENEL TANITIM
• Üniversitenin adı: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
• Rektörün adı: Prof. Dr. Hüseyin AKAN
• Fakültenin adı: Tıp Fakültesi
• Dekanın adı: Prof. Dr. A. Haydar ŞAHİNOĞLU
• Özdeğerlendirme komitesi üyelerinin ad ve görevleri: Prof. Dr. Ayhan DAĞDEMİR; Dekan Yardımcısı
Prof. Dr. Murat HÖKELEK; Mikrobiyoloji AD, Dönem III Sorumlusu
Doç. Dr. Mustafa F.DİKİCİ; Aile Hekimliği AD, Hazırlık Sorumlusu
Doç. Dr. Cafer POLAT; Genel Cerrahi AD, Program Kurulu Üyesi
Yrd. Doç. Dr. Ömer TONTUŞ; Tıp Eğitimi AD, ÖDR Kurul Koordinatörü
Dr. Özlem MIDIK; Araştırma Görevlisi
Arş. Gör. Dr. Barış ÇİÇEK; Araştırma Görevlisi
Dr. Onur ÇUBUKCU: Mezun Öğrenci
Hatice AZTOPAL ÇAVUŞ; Tıp Eğitimi Birimi Şube Müdürü
Sedat KURT: DVI Öğrenci Temsilcisi
Mustafa YILDIRIM: DV Öğrenci Temsilcisi, Tıp Fakültesi Öğrenci Temsilcisi
Ruziye TOPRAKCI: DII Öğrenci Temsilcisi
• Ziyaret ekibi üyelerinin ziyaret öncesi iletişim kuracağı sorumlu kişinin adı, telefon, faks numarası ve e-posta adresi:
B. MEZUNİYET ÖNCESİ ULUSAL TIP EĞİTİMİ STANDARTLARININ KARŞILANMA DURUMU
Fakültemiz Tıp Doktorluğu Eğitim Programı’nın hedefi toplum gereksinimine yanıt verebilen,
ülkenin sağlık örgütlenmesini bilen ve sorunlarını anlayan, çağdaş iletişim ve bilgi kaynaklarını
etkin kullanabilen, karşılaşacağı yeni problemlerle ilgili profesyonel bir disiplin ve bilimsel bir
yöntem benimseyebilen, öğrenme gereksinimini kendisi saptayarak giderebilen hekimler
yetiştirmektir. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi (OMÜTF) mezuniyet öncesi eğitim
programına ilişkin amaç ve hedefleri, tıp eğitimi sürecini, hekimin toplumdaki rol ve
sorumluluklarını yerine getirmesine yönelik yetkinlikleri kapsayacak şekilde tanımlanmıştır. Bu
5
tanımlama sürecinde ulusal ve uluslararası tıp eğitimi amaç ve hedefleri temel öğe olarak göz
önüne alınmıştır.
Altı yılın sonunda öğrencilerimizin okuduğunu anlar ve düşündüğünü yazar düzeyde mesleksel
İngilizce düzeyine sahip olmalarını, bilgisayar ve interneti etkin kullanabilmelerini, bir bilimsel
yayını değerlendirebilmelerini ve toplumda yaygın görülen sağlık sorunları ile baş edebilecek
profesyonel bilgi ve beceriye sahip olmaları hedeflenmektedir.
Bu doğrultuda 32. Dönem mezunlarını bu yıl veren Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi
özgün bir eğitim-öğretim kurumudur.
B1. ÖZDEĞERLENDİRME ÖZETİ
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi özdeğerlendirme raporu hazırlama kılavuzunda
belirtilen temel standartları tümü ile kapsayan bir öğrenim kurumu olarak ülkemizin aydın
geleceği için çalışmaktadır. Her eğitim/öğretim kurumunun kendine has uygulama ve faaliyet
farklılarının mevcudiyeti doğal olduğu varsayımını öncelikle belirterek OMÜTF’nin de ulusal
ÇEP hedeflerine en doğru yoldan ulaşmaya odaklanmış müfredat programı mevcuttur. Yine
kendine özgün idari yapılanmasının içinde tüm mevzuatlara uygun idari şekillenmesini
kurgulamışken kendisine özgün işlevsel alt komisyon ve koordinasyon birimleri de faaliyet
göstermektedir. Bir eğitim kurumu olarak OMÜTF güçlü ve zayıf yönleri şöylece özetlenebilir.
Güçlü yanlar
Çoğu anabilim dalında yeterli sayıda öğretim elemanının varlığı
Teknolojik alt yapı ve donanım
Geniş Kampus Alanı
Öğrenci gelişimini destekleyen aktif katılımcı eğitim sistemi
Genç ve dinamik akademik ve idari kadronun varlığı
Eğitim ve Araştırma Hastanesinin üniversite yerleşkesinde olması sayesinde, eğitim ve
hizmet birimlerinin bütünlük içinde olması
Yeterli hasta akışı
Akademik personelin çoğunluğunun tam gün çalışması
Bölge halkınca sahiplenilmiş kurumsal kimlik
6
Yerel kurumlar (belediyeler, idari yapı ve sivil toplum kuruluşları) ile üst düzeyde olumlu
ilişki
Kampus alanları içerisinde öğrenci yurdunun mevcudiyeti
Zayıf yanlar
Eğitim alanlarının ve teknik donanımın yetersizliği
Akademik ilerlemelerini tamamlamış öğretim üyelerinin araştırmaya ilgisinin azalması
Genç kuşak öğretim üyelerinde ders yükü fazlalığı
Özellikle öğrenci merkezli eğitimde bir kısım öğretim üyelerinin isteksiz olması
Araştırma laboratuarlarının yetersizliği
Kampüsün şehirden uzak olması ve sosyal etkinlik/dinlenme olanaklarının yetersizliği
Erasmus programının yeterli kullanılmaması
Dekanlık bütçesinin yetersiz olması
Öğrenci danışmanlık hizmetinin sağlıklı yürüyememesi
Akademik ve İdari personel için yeterli hizmet içi eğitim verilememesi
B2. ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU HAZIRLAMA SÜRECİ
ÖDR hazırlığı sürecinde,
• ÖDR komitesi 19 Mart 2010 tarihinde UTEAK bilgilendirme toplantısı öncesinde kurulmuş ve
adı geçen toplantıya kadar 3 kez kendi arasında toplanarak öncül yol haritası üzerinde
çalışmıştır.
• Çalışmalar genelde iş yükünün kademeli bir şekilde dağıtılması ve hazırlık sürecinde kalabalık
guruplar halinde sonuca erişimi zor olan toplantılar yerine küçük gurupların hazırladığı
raporların gözden geçirilmesi yoluyla yapılmıştır.
• ÖDR Hazırlama Komitesi 5 öğretim üyesi, 2 araştırma görevlisi, 3 öğrenci ve 1 idari
personelden kurgulanmıştır. Ancak alt başlıklar için ÖDR Hazırlama Komitesi çekirdek
kullanılarak oluşturulan genişletilmiş komisyonda katılımcı sayısı 39 kişiye çıkarılmıştır. Yeni
yapılanmada 23 öğretim üyesi, 3 araştırma görevlisi, 6 öğrenci ve 7 idari personel çalışmalara
aktif katılmışlardır.
7
1. AMAÇ VE HEDEFLER
1.1. Tıp fakültelerinin amaç ve hedeflerinin tanımlanması
T.S. Tıp fakülteleri eğitim, araştırma ve hizmet öğelerine ilişkin amaç ve hedefleri mutlaka tanımlanmış olmalıdır.
Genel Amaç ve Hedefler
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi (OMÜTF), tıp eğitimi, hastalık tanı ve tedavi
yöntemleri ile sağlık hizmeti sunumundaki hızlı değişiklikleri göz önünde bulundurarak
kurumsal amaç ve hedeflerini tanımlamıştır. OMÜTF olarak amaçlarımız fakültemizin ulaşmayı
hedeflediği sonuçları kavramsal olarak ifade etmektedir. 2009-2013 yılları için programlanan ve
yayınlanan stratejik planda fakültemizin amaç ve hedefleri dokümante edilmiştir (EK-1). Tıp
fakültesi olarak birincil amacımız olan mezuniyet öncesi eğitimin geliştirilmesi stratejik planda
da birincil amaç olarak belirtilmiştir. Bu plan çerçevesinde uygulanacak politikalar ile 2009
yılında bulunduğumuz noktadan 2013 yılında olmak istediğimiz noktaya götürecek proje ve
faaliyetler kurgulanmıştır.
Bu yolda fakültemizin misyon ve vizyonu da ışık tutucu vasıftadır.
Dekanlıkça eğitim-öğretim hedefleri ön planda tutularak hazırlanan ve Fakültemiz web
sayfasında ve Dekanlık biriminin girişinde de yer alan misyon ve vizyonumuz aşağıdaki gibidir:
Misyon
İyi hekim ve iyi insan yetiştirmek, sağlığın geliştirilmesine ve korunmasına yönelik araştırmalar
yapmak amacıyla, gelişen sağlık ve eğitim teknolojilerini kullanarak, ülke ve toplumun
gereksinimlerine göre, yenilikçi, rekabetçi ve yüksek standartta eğitim ve sağlık hizmeti veren
bir kurumuz.
Vizyon
Sağlığın geliştirilmesi için çalışan öncülerin yetiştiği, mensubu olmaktan gurur duyulan, yaptığı
eğitim, araştırma ve hasta hizmetleri ile ulusal ve uluslararası alanda tanınan ve tercih edilen bir
birim olmaktır.
Hasta hizmetleri ile ilgili misyon ve vizyon ayrıca Hastane Başhekimliği tarafından
tanımlanmıştır.
8
MİSYON
Ondokuzmayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi toplumun sağlıklı
bireylerden oluşması için bilgi ve teknolojiyi kullanarak, yüksek kalitede sağlık hizmeti
üretmenin yanı sıra çağdaş ve nitelikli eğitim vermeyi de kendine görev edinmiştir.
VİZYON
Mensubu olmaktan gurur duyulan, insan kaynaklarını etkin kullanan, ulusal ve uluslararası
standartlarda sağlık hizmeti üreten, ülkemizin kaliteli sağlık hizmeti üretimine öncülük eden,
uluslararası düzeyde saygın ve lider bir hastane olmaktır.
Tıp fakültesi olarak bu stratejik planın hazırlanması ve sonrasına ait amaçlanan olası akış şeması
aşağıda gösterilen etkinlik zaman eğrisinde vurgulandığı gibidir. Temel hedef bir eğitim kurumu
olarak, kendini yenileyen sürekli olarak akredite konumunu koruyan mükemmelliğe odaklı bir
sistem oluşturmaktır.
Amaç 1: Mezuniyet öncesi eğitim ve öğretimi geliştirmek
Amaç 2: Mezuniyet sonrası eğitim ve öğretimi geliştirmek
Amaç 3: Sürekli mesleksel gelişim faaliyetleri düzenlemek
Amaç 4: Fakültemizin Ulusal ve Uluslararası düzeydeki yayın sayı ve kalitesinin artırılması
Amaç 5: Etkin bir idari yapı oluşturmak
Amaç 6: Fakültemizin halkla ilişkiler faaliyetlerinin iyileştirilmesi
9
Hedefler
Yukarda başlıklarını verdiğimiz amaçlara ulaşmak için hedef planları ve performans göstergeleri
tablosu çıkarılmıştır. Tablo 1’de mezuniyet öncesi eğitim ile ilgili hedef ve raporlar sunulmuştur.
Tablo 1.1.1. Stratejik Amaç, Hedef ve Performans Göstergeleri
Stratejik Amaç 1: Mezuniyet öncesi eğitim ve öğretimi geliştirmek
Hedef 1.1: Eğitim ve öğretimde kullanılan teknolojinin yenilenmesini sağlamak.
Hedeflenen
Zaman
1.1.1
Temel Tıp Bilimlerinde yer alan Amfiler (4 adet amfi), PDÖ sınıfları (34 adet PDÖ odası) ve dershanelerinin (3 adet dershane) teknolojik alt yapılarının düzenlenmesi (toplam 5 adet laptop, 3 adet projeksiyon cihazı ve internet bağlantılarının sağlanması)
1 adet projeksiyon cihazı ve 1 adet yazıcı temin edildi.
2009-2012
1.1.2
Hastane binasındaki kat dershanelerinde bulunan teknolojik alt yapının gözden geçirilerek eksikliklerin tamamlanması (16 dershane, her biri için 1 adet projeksiyon cihazı ve 1 adet bilgisayarın temin edilmesi, internet bağlantılarının yapılması)
2009-2012
1.1.3
Dekanlık pembe ve mavi salonlarda bulunan projeksiyon (profesyonel tip) ve bilgisayarların yenilenmesini sağlamak (2 adet)
2 adet dizüstü bilgisayar temin edilerek salonlarda kullanılmaya başlandı.
2010
1.1.4 Departman sunumları (asistan eğitimi, vaka tartışmaları ve konseyler) için 1 adet projeksiyon cihazı ve bilgisayar temin etmek. 2011
1.1.5 Öğrenme kaynakları laboratuvarında bulunan 20 adet bilgisayarın yenilenmesini ve 1 yazıcı temininin sağlanması 2010-2013
1.1.6 8. kat bilgisayar laboratuarında eksik olan 15 adet bilgisayarın temin edilmesi (%60 ‘lık artış sağlanacaktır) 2010-2013
1.1.7Dekanlık baskı ve yayın işlerinde kullanılmak üzere toplam 1 baskı ve 2 fotokopi makinesinin alınmasını sağlamak
2 adet fotokopi makinesi alındı. 2012-2013
1.1.8
Multidisipliner laboratuarının donanımı 3 adet laptop bilgisayar, 2 adet projeksişyon cihazı, 24 adet, Binokuler mikroskop (çift okulerli) 1 adet distile su cihazı, 1 adet yazıcı, 4 adet elbise askısı, 200 adet tabure temin etmek.
1 adet projeksiyon cihazı ve 1 yazıcı alındı.
2009-2013
Performans Göstergesi
10
Kat dershanelerinde ve laboratuarlarda 2013 yılına kadar gerekli donanımına sahip olan dershane sayısı. Mevcut dershanelerin %80inin hedeflenen yapıya ulaşmış olması
2009 yılı itibariyle ilk etapta ihtiyaç duyulan bazı makine ve teçhizat temin edildi.
PDÖ sınıfları ve dershanelerin internet bağlantıları Sağlık Kültür Daire Başkanlığı tarafından proje dahilinde gerçekleştirilecektir.
Hedef 1.2: 2013 Yılına kadar eğitim ve öğretimin fiziki ortamını iyileştirmek.
1.2.1
Departman sunumları (asistan eğitimi, vaka tartışmaları ve konseyler) için 1 adet dershane açılması (40 kişilik)
Halen anabilim dallarında mevcut seminer odaları bu amaçla kullanılmaktadır.
2012
Performans Göstergesi
Sunumlar için kullanılacak 1 adet dershanenin edinilmesi
Hedef 1.3:Öğrenci danışmanlık sisteminin işlerliğinin artırılması
1.3.1
En az ayda bir saat olmak üzere danışman öğretim üyesi ile öğrencinin bir araya gelerek sorunlarının tartışmalarının sağlanması
Her öğrenciye danışman öğretim üyesi temin ediliyor. Danışman öğretim üyelerinin öğrenciler ile birlikte daha sık iletişim içinde olmaları için teşvik ediliyorlar. Düzenli geri bildirimler alınıyor.
2010
Performans Göstergesi
Öğrenci sorunlarını zamanında fark edilerek çözüme ulaştırılması ve geri bildirim anketleri ile bunun takip edilmesi.Geri bildirimlerde %75 öğrenciden pozitif döngü almak.
Hedef 1.4:Avrupa Birliği öğrenci değişim programına aktif katılımı sağlamak
1.4.1
Fakültemiz eğitim programının Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ile uyumlu hale getirilmesi
Müfredat Erasmus Programı ile uyumlu hale getirilmiş durumdadır. Halen uygulanmakta olan müfredat AKTS uyumlu olup ERASMUS öğrenci değişimlerinde problemsiz bir şekilde yürüyecektir.
2010
11
1.4.2
Avrupa Birliği ülkelerinde fakültemiz eğitim sistemimize uygun olan tıp fakülteleriyle Erasmus anlaşması imzalamak.
04/06/2009 tarih ve 2009/1-7 sayılı yönetim kurulu kararına göre İç Hastalıkları Anabilim Dalında görevli 2 asistan İngiltere’ye 3(üç) ay süreyle harcırahsız olarak gideceklerdir.
3 öğrencimiz Tıp fakültesi Eğitim Programı çerçevesinde ikinci yarıyılda İsveç UMEA Üniversitesi Tıp Fakültesinde ve 1 öğrenci de İspanya Universidad del Pais vasco ‘da eğitim alacaklardır.
2010
Performans Göstergesi
Yılda en az 3 öğrencinin AKTS programından yararlanması ve 2010 yılından itibaren her yıl %50 artış sağlamak
Stratejik Amaç 2: Mezuniyet sonrası eğitim ve öğretimi geliştirmek
Hedef 2.1: Mezuniyet sonrası eğitimle ilgili mevzuatın güncellenmesi
2.1.1
Fakültemiz Tıpta Uzmanlık Eğitim ve Sınav Yönergesinin Tıpta Uzmanlık Tüzüğüne uyumlu hale getirilmesi
Tıpta Uzmanlık Yönetmeliğine (18/07/2009) göre yapılanmaya gidiliyor. Yönetmelik gereği uzmanlık alanlarının çekirdek eğitim programları ve rotasyonların belirlenmesi sonrasında yönerge çalışması yapılacak.
Halen öğretim üyelerimiz Tıpta Uzmanlık Kurulu (TUK) toplantılarına katılıyorlar.
TUK kararları bekleniyor. TUK kararları belirlendikten sonra tüm tıp fakültelerinde olduğu gibi fakültemizde yönergesini belirleyecektir. Yürürlüğe girdiği tarihten itibaren tıpta uzmanlık eğitimi alan hekimler yeni yönetmelik çerçevesinde değerlendirilmektedir.
2009
2.1.2
Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulunun yeniden yapılandırılması
Tıpta Uzmanlık Yönetmeliğine (18/07/2009) göre yapılanmaya gidiliyor. Yönetmelik gereği uzmanlık alanlarının çekirdek eğitim programları ve rotasyonların belirlenmesi sonrasında yönerge çalışması yapılacak.
Halen öğretim üyelerimiz Tıpta Uzmanlık Kurulu (TUK) toplantılarına katılıyorlar.
TUK kararları bekleniyor.
2009
Performans Göstergesi
12
Mezuniyet sonrası eğitimin sistematik hale getirilmesi. Online iletişim ile mezunların %60’ı ile düzenli iletişimi sağlamak
Rektörlük tarafından hizmete açılan http://www.omu.edu.tr/a/tr/mezunlar/index.php web adresiyle mezunlarımız ile sağlıklı iletişim kurulacaktır.
Hedef 2.2: Araştırma görevlilerinin hasta ve hasta yakınları ile olan iletişim becerilerinin geliştirilmesi
2.2.1İlk hizmete başladıklarında ve her yıl hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi
Her yıl hizmet içi eğitimler düzenleniyor.2009-2013
Performans Göstergesi
Araştırma görevlilerinin iletişim becerilerinin gelişmesi
Hedef 2.3: Asistan bitirme tezlerinin bilimsel kalitesinin artırılması
2.3.1Prospektif çalışmaların teşvik edilmesi
Proje Yönetim Ofisinde tez çalışmaları ile ilgili projelere öncelik verilmektedir.
2009-2013
2.3.2Asistan bitirme tezlerinin tercihen uluslararası (SCI) indeksli dergide yayınlanmasının şart koşulması
Bu konuda karar alındı.2011
Performans Göstergesi
Asistan bitirme tezlerinin uluslararası (SCI) indeksli dergide yayınlanma sayısındaki artış
Stratejik Amaç 3: Sürekli mesleksel gelişim faaliyetleri düzenlemek
Hedef 3.1: Ulusal ve uluslararası düzeyde kongre, kurs, sempozyum, panel vb. bilimsel etkilikler düzenlemek
3.1.1
Her anabilim dalından en az 1 temsilci seçilerek anabilim dallarını ilgilendiren bilimsel aktivitelerle ilgili konuları ve takvimi Dekanlığa bildireceklerdir.
Bilimsel aktivite konuları ve takvimi oluşturuldu.
2009-2013
3.1.2
Dekanlık olanaklar ölçüsünde tüm bilimsel aktivitelere gerekli destek ve kolaylığı sağlayacaktır.
Dekanlığımızın imkânları çerçevesinde, talep edildiği takdirde tüm bilimsel aktivitelerde destek sağlanmaktadır.
2009-2013
Performans Göstergesi
13
Bilimsel etkinliklerdeki artış sayısı. Mevcut etkinlik sayısı %50 artırılacaktır.
2009 yılı itibariyle düzenlenen bilimsel aktivitelerde herhangi bir artış olmamıştır.
Stratejik Amaç 4: Fakültemizin Ulusal ve Uluslararası düzeydeki yayın sayı ve kalitesinin artırılması
Hedef 4.1: Fakültemiz Tıp Dergisinin düzenli olarak yayınlanmasını sağlamak
4.1.1
Asistan bitirme tezlerinin uluslararası yayın olamayacaksa Tıp Dergisinde yayınlanmasına öncelik vermek.
Asistanların her türlü çalışmalarına dergimizde öncelik verilmektedir.
2009-2013
4.1.2Atama ve Yükseltme kriterlerine en az biri araştırma olmak üzere toplam 2 yayının fakültemiz tıp dergisinde yayınlamış olmak şartının konması
2009-2013
Performans Göstergesi
Dergiye verilen araştırma sayısındaki artışla derginin düzenli çıkmasının sağlanması
Hedef 4.2: Tıp Dergisinin yayın kalitesini artırmak
4.2.1Dergi dilinin İngilizce olmasını sağlamak
Dergi dili Türkçe ve İngilizcedir.2011
4.2.2Derginin Türk Tıp Dizinine girmesini sağlamak
Çalışmalar devam ediyor.2012
4.2.3Derginin SCI indekse girmesi
Çalışmalar devam ediyor.2013
Performans Göstergesi
Ulusal ve Uluslararası düzeyde okunabilirliğinin (siteye uğrama ve makale indirme sayısı hesaplanarak) artması
Stratejik Amaç 5: Etkin bir idari yapı oluşturmak
Hedef 5.1: 2013 yılına kadar Personelin çalışma ortamının iyileşmesi
5.1.1Bürolarda otomasyon sisteminin kurulması
Satınalma departmanınca gerekli çalışmalar yapılıyor.2009
5.1.2Bürolarımızın bilgisayar ihtiyacının (her yıl en az 5adet) karşılanması
8 adet bilgisayar temin edildi.2009-2013
14
5.1.3Bürolarımızın eskiyen masa ve çalışma koltuklarının yenilenmesi
15 adet çalışma koltuğu temin edildi.2009-2013
Performans Göstergesi
Büro ihtiyaçlarının giderilmesi
Stratejik Amaç 6: Fakültemizin halkla ilişkiler faaliyetlerinin iyileştirilmesi
Hedef 1: Fakülte bültenine işlerlik kazandırılması
6.1.1
Yayın kurulun yeniden yapılandırılarak bültenin aktif hale getirilmesini sağlamak.
Bülten yeniden faaliyete geçti, Ocak 2010 itibariyle ilk sayımız basıldı.
2009-2013
6.1.2
Fakültemiz ve hastanemizdeki aktiviteleri bültende yayınlamak. Hastaların hastalıkları kadar, fakültemiz hakkında da bilgi sahibi olmalarını sağlamak
Bülten yeniden faaliyete geçti, Ocak 2010 itibariyle ilk sayımız basıldı.
2009
Performans Göstergesi
Fakültemizin faaliyetlerinin halkımız tarafından izlenmesi. Aylık 25.000 adet bülten dağıtımı
Hedef 2:Hasta eğitim seminerlerine yeniden işlerlik kazandırılması
6.2.1 Haftalık Eğitim programının hazırlanarak faaliyetlere başlamak. Görsel Medya ile eğitimi yaygınlaştırmak. 2010
Performans Göstergesi
Bilinçli hasta oluşturmak. Yıllık en az 12 TV programı aracılığı ile akışı sağlamak
15
1.2. Eğitim programının amaç ve hedeflerinin özellikleri
T.S :. Tıp fakültelerinin mezuniyet öncesi eğitim programına ilişkin amaç ve hedefleri, tıp eğitimi sürecini, hekimin toplumdaki rol ve sorumluluklarını yerine getirmesine yönelik yetkinlikleri kapsayacak şekilde tanımlanmalıdır. Bu tanımlama sürecinde ulusal ve uluslararası tıp eğitimi amaç ve hedefleri mutlaka göz önüne alınmalıdır.
Fakültemiz Tıp Doktorluğu Eğitim Programı’nın hedefi toplum gereksinimine yanıt verebilen,
ülkenin sağlık örgütlenmesini bilen ve sorunlarını anlayan, çağdaş iletişim ve bilgi kaynaklarını
etkin kullanabilen, karşılaşacağı yeni problemlerle ilgili profesyonel bir disiplin ve bilimsel bir
yöntem benimseyebilen, öğrenme gereksinimini kendisi saptayarak giderebilen hekimler
yetiştirmektir. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet öncesi eğitim programına
ilişkin amaç ve hedefleri, tıp eğitimi sürecini, hekimin toplumdaki rol ve sorumluluklarını yerine
getirmesine yönelik yetkinlikleri kapsayacak şekilde tanımlanmıştır. Bu tanımlama sürecinde
ulusal ve uluslararası tıp eğitimi amaç ve hedefleri temel öğe olarak göz önüne alınarak ulusal
ÇEP hedefleri çerçevesinde Fakültemizce belirlenen 409 ana başlıkta yer alan ve dönemlere göre
spiral örgü içinde yapılandırılmış bilgi, beceri ve tutum ve davranış hedefleri örneği EK-2’deki
gibidir. Ayrıca Mesleksel Beceri, Klinik Beceri ve Özel Çalışma Programı hedefleri EK-2a’da
sunulmuştur.
Altı yılın sonunda öğrencilerimizin okuduğunu anlar ve düşündüğünü yazar düzeyde mesleksel
İngilizce düzeyine sahip olmalarını, bilgisayar ve interneti etkin kullanabilmelerini, bir bilimsel
yayını değerlendirebilmelerini ve toplumda yaygın görülen sağlık sorunları ile baş edebilecek
profesyonel bilgi ve beceriye sahip olmaları hedeflenmektedir.
Eğitim Programı
Eğitim programının yıllara bölünmüş aşamaları aşağıdaki gibi planlanmıştır (Tablo 1.2.1):
16
Tablo 1.2.1. Eğitim Programımızın Fazlara Göre Dağılımı.
FAZ I FAZ II FAZ III INTÖRN
DÖNE
M I
Yaşam Beslenme Enerji Mikro Çevrede Denge Üreme Hareket Kontrol
DÖNE
M II
Büyüme Gelişme Üst Düzeyde Kontrol DuyuKan
Zedelenme Savunma-Enflamasyon Enfeksiyon
DÖNE
M II
I
Gebelik Travma Tümör Solunum-Dolaşım Yaşlanma Ruhsal Hastalıklar Sindirim Enfeksiyon
DÖNE
M IV
Solunum-Dolaşım Endokrin Ürogenital GIS/Hematopoetik/Kitleler
Pediatri
DÖNE
M V
Duyu Acil/Anestezi/Plastik Döküntülü Hastalıklar Ruh Sağlığı Sinir Sistemi
Kadın DoğumHareket
DÖNE
M V
I
Acil Tıp
Halk Sağlığı
Aile Hekimliği
İç Hastalıkları
Kadın Hast. ve Doğum
Cerrahi
Çocuk Sağlığı ve Hast.
Ruh Sağlığı ve Hast.
Adli Tıp
Seçmeli
Faz I: Yaşam ve devamının sağlanması (Dönem I ve II)
17
Faz II: Hastalıkların nedenleri, oluşma şekilleri ve tedavinin temel prensipleri (Dönem II ve III)
Faz III: Semptom, hasta ve hastalık yönetimi, tanı ve tedavi algoritmaları (Dönem IV ve V). Bu
faz öğrencilerin olgu/olgular üzerinden bir semptom veya konuyu küçük gruplar halinde hasta
başında tartışarak hasta, hastalık, semptom yönetimi becerilerini kazandıkları, tanı ve tedavi
algoritmalarını öğrendikleri dönemlerdir.
İntörn hekimlik ve aile hekimliği (Dönem VI). Dönem I-V arasındaki PDÖ ve TASK
dönemlerinde kazanılan bilgi ve becerileri kullanma imkanı buldukları ve tutum haline
getirdikleri oniki aylık dönemdir. Bu dönem aşağıda belirtilen sürelerde yine aşağıda belirtilen
Anabilim dallarında yürütülür. Bu dönemde intörn hekimler hazırlanan bir karne ile
değerlendirilirler.
1.3. Eğitim amaç ve hedeflerinin duyurulması:
T. S. :Tıp fakülteleri eğitimle ilgili amaç ve hedeflerini mutlaka yayınlamış ve tüm taraflarla paylaşmış olmalıdır.
Eğitim programının amaç ve hedefleri, öğrencilerin kazanması beklenen bilgi, beceri ve
tutumları içerir ve mezundan beklenen yeterlik ve yetkinlikleri tanımlayacak şekilde
yapılandırılmıştır. Bu amaç ve hedefler, hekimin mesleksel ve toplumsal beklentileri
karşılamasına yönelik tüm yetkinlikleri kapsayacak şekilde kurgulanmış ve bu süreçte ulusal
hedefler hep ön planda tutulmuştur. Kurumsal amaç ve hedefler ortaya konurken, öncesinde
tanımlanmış ulusal ve uluslararası tıp eğitimi amaç ve hedefleriyle karşılaştırmalar yapılmış
akabinde 2009-2010 döneminden başlamak üzere tüm müfredat ulusal ÇEP bağlantılı olarak
kodlanmıştır (EK-2). Aşağıda örnek tabloyu görmektesiniz. Ulusal ÇEP 79 nolu hedef olan
Atopik Dermatit ile ilgili eğitim düzeyine ulaşmak için hangi blok ve TASK eğitimin sağlandığı
görülmektedir. Ya da 61 nolu Kronik Böbrek Yetmezliği Ulusal ÇEP hedefine ulaşmak için D1
den başlayarak gidilen sarmal eğitim yolu görülmektedir.
Tablo 1.3.1. Ulusal Çekirdek Eğitim Programına Göre Öğrenim Hedefleri
18
ULUSAL ÇEP ANA
HEDEFLER
OMÜ/TF HEDEFLER BLOK İlgili Dep / TASK Yıl
61 Böbrek yetmezliği, kronik D1
61.01 Glomeruler filtrasyonu, Glomeruler filtrasyon hızını belirleyen faktörler, Glomeruler filtrasyon hızının fizyolojik kontrolü, Glomerüler filtrat içeriği MÇD D1
61.02 Madde emilim ve sekresyonundaki tubuler mekanizmalar, Aktif ve pasif taşınma MÇD D1
61.03 Tubüllerin emilim ve sekresyon işlevi (Proximal, Henle, Distal), Toplayıcı kanallar emilim ve sekresyon işlevi MÇD D1
61.04 Difüzyon, ozmoz ve ozmotik basınç kavramları MÇD D161.05 Sıvı elektrolit dengesinde rol oynayan hormonlar MÇD D161.06 Renin-angiotensin-aldosteron hormonlarının sıvı elektrolit dengesine olan katkısı MÇD D161.07 ADH sıvı elektrolit dengesine olan katkısı MÇD D161.08 Atrial natriüretik peptidin sıvı elektrolit dengesine olan katkısı MÇD D161.09 Ödem ve oluşma mekanizmaları, Gode bırakan ödem MÇD D161.10 Ödem tanımı, tipleri, klinik bulguları, Kan D261.11 Enflamatuar ve hidrostatik ödem, Hidrostatik ödemin gelişme mekanizmaları Kan D261.12 Eksuda ve transüda kavramları ve farkları Kan D261.13 İntertisyumu (hücreler arası boşluk) kavramı ve yapısı Kan D2
61.14 Kapillerlerdeki sıvının kan-intertisyum arasındaki geçişini etkileyen faktörler (Starling güçleri) ve bunların etkileri Kan D2
61.15 Böbrek yetmezliğini tanımı, tanısı, Böbrek fonksiyonları, Glomerüler filtrasyon değeri hesabı, Endo-Üro Böbrek Yetm. D4
61.16 Akut-kronik böbrek yetmezliği ayırıcı tanısı Endo-Üro Böbrek Yetm. D461.17 Kronik böbrek hastalığının evrelendirilmesi Endo-Üro Böbrek Yetm. D4
61.18 Son dönem böbrek yetmezliği tanısı, Son dönem böbrek yetmezliği tedavi seçenekleri: Hemodiyaliz, Periton diyalizi, Renal transplantasyon Endo-Üro Böbrek Yetm. D4
61.19 Kronik böbrek yetmezliği nedenleri, ayırıcı tanısı, belirti ve bulguları, sıklığı Endo-Üro Böbrek Yetm. D461.20 Kronik böbrek yetmezliği tedavisi temel prensipleri Endo-Üro Böbrek Yetm. D461.21 Kronik böbrek yetmezliğini hızlandıran faktörler Endo-Üro Böbrek Yetm. D4
61.22 Kronik Böbrek yetmezliğinde anemi tedavisi, Böbrek yetmezliğinde kemik hastalığı tedavisi, Endo-Üro Böbrek Yetm. D4
61.23 Kronik Böbrek yetmezliği ve diğer ilaçlar Endo-Üro Böbrek Yetm. D461.24 Kronik böbrek yetmezliğinde sıvı tedavisi Endo-Üro Böbrek Yetm. D4
79 Dermatit, atopik 79.01 Atopik dermatiti tanısı, klinik özellikleri Döküntü Kontakt Derm. D5 79.02 Atopik dermatitin tedavi ilkeleri ve tedavisi Döküntü Kontakt Derm. D5
79.03 Kontakt dermatit tipleri, tipleri arasındaki farklar, Lezyon yerleşim yerine göre etiolojik faktörler Döküntü Kontakt Derm. D5
79.04 Kontakt dermatitin önlenmesi için gerekli faktörler, tanı testleri, tedavisi Döküntü Kontakt Derm. D581 Difteri 81.01 Corynebacterium spp. ile ilişkili klinik tablolar ve ortaya çıkış mekanizması Enfeksiyon D2
81.02 Patojen olmayan Corynebacterium türleri ve hangi durumlarda enfeksiyon etkeni olabileceği Enfeksiyon D2
81.03 Boyalı preperatta Corynebacterium türlerine ait morfoloji Enfeksiyon D2
81.04 C.diphtheriae'nın virülans faktörleri, hastalık oluşturma mekanizması, pseudomembranın oluşum mekanizması Enfeksiyon D2
81.05 C.diphtheriae'nın salgınlara korunmada aşının yeri Enfeksiyon D282 Dikkat eksikliği, hiperaktivite ve bilinç bozuklukları 82.01 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu: Tanımı, Grupları, Tanı ölçütleri Ruhsal Dikkat Eksikliği D5 82.02 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu: Genel yaklaşım ilkeleri Ruhsal Dikkat Eksikliği D583 Disk hernisi 83.01 MEDULLA SPINALIS: Omuriliğin yerleşimi ve bölümleri Kontrol D1
83.02 Temel çıkıcı sistemler, Temel çıkıcı sistemlerin takip ettiği yol, Temel çıkıcı sistemlerin görevleri Kontrol D1
Yukarda belirlenen hedefler tüm departmanlarla paylaşılmış ve en doğru eğitim yapılanmasının
sağlanmasında sınav yapılandırılmasında göz önüne alınması sağlanmıştır. Ayrıca OMUTF
Öğrenci Kaynakları Merkezi üzerinden öğrenim hedefleri, amaçlar ve kaynaklar sürekli
güncellenerek yayınlanmaktadır.
Şekil 1.3.1. Öğrenme Kaynakları Merkezi Sayfası
19
Şekil 1.3.2. Öğrenme Kaynakları Merkezi Sayfasında Yaşlanma Blok Hedefleri
1.4. Eğitim amaç ve hedeflerinin tanımlanmasında paydaş katılımı:
20
T.S.: Tıp fakülteleri eğitimle ilgili amaç ve hedefleri mutlaka ilgili tüm paydaşların (fakülte kurulu, ilgili tüm eğitim kurulları, öğretim üyeleri, öğrenciler) geniş katılımıyla tanımlamış olmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programlarının amaç ve hedeflerini
tanımlarken fakülte yönetimi, ilgili kurullar, öğretim üyeleri ve öğrenciler gibi tıp eğitiminin
taraflarının katkılarını almaktadır (EK-3). Bu amaçla yürütülen çalışmaların tutanakları ve
çalışma raporları tarafların katkıları ve tanımlanan amaç ve hedeflere yönelik görüşleri
alınmaktadır. Eğitim amaç ve hedeflerinin belirlenmesinde, blok kurulları, Program Kurulu ve
Tıp Eğitim Birimi (TEB) gibi eğitim kurulları ve Fakülte Akademik Kurulunda ortaya çıkan ve
tartışılan konuların önemli yönlendirici özelliği olmaktadır. Fakülte Yıllık Akademik Kurulunda
her yıl en geniş değerlendirme öğelerini eğitim ile ilgili tartışma ve başlıklar kapsamaktadır.
Eğitim-Öğretim yılı başında öğrencilere öğrenci rehberi verilmektedir (EK-4).
Blok sonu geri bildirim toplantıları ile öğrencilerin eğitim ile ilgili formal geri
bildirimleri alınmaktadır. Sınıf/fakülte öğrenci temsilcilikleri aracılığı ile katılım sağlanmakta,
gerekirse de ek toplantılar düzenlenmektedir.
Aşağıdaki program uygulama diyagramında da görülebileceği gibi kurulların ve anabilim
dallarının eğitim kurgulanmasında etkin rolleri vardır (Şekil 1.4.1.). Mevcut kurulların yapısına
EK-5’te belirtilen yönergeden de göz atıldığında anabilim dalları, bölüm başkanlıkları, blok
kurulları, öğrenciler eğitim sisteminin paydaşları olarak yapılanmamızda görev almaktadırlar.
Şekil 1.4.1. Program uygulama diyagramı
1.5. Eğitim programlarının düzenlenmesi ve uygulanmasında özerklik:
21
T.S.: Tıp Fakülteleri yasal süreçleri tamamlamak koşuluyla kendi eğitim programlarını belirlenen temel amaç ve hedefler doğrultusunda düzenlemek ve uygulamak konusunda özerkliğe sahip olmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programlarının düzenlenmesini ve gereğinde
değişiklikleri Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim öğretim ve sınav yönergesinde
belirtildiği şekilde özerk ve bağımsız olarak Program Kurulunda Blok Sorumluları, Öğrenciler
ve Öğretim üyelerinin görüş ve önerileri doğrultusunda hazırlar. Hazırlanan program varsa
değişiklikleriyle birlikte Tıp Eğitim Birimi (TEB) eleştiri ve katkıları ile son haline getirilerek
ilgili kurullarda (Fakülte Yönetim Kurulu, Fakülte Kurulu, Üniversite Senatosu gibi)
onaylanması ile yürürlüğe girer. Tıp Fakültesinin programlarını düzenleme ve uygulamada
özerkliğini yansıtan belge EK-5’deki eğitim-öğretim ve sınav yönergesidir. Bu yönerge 2547
sayılı Yükseköğretim Kanunu, bu kanunu değiştiren kanunların ilgili maddelerince çıkarılmış
olan yönetmelik hükümlerine uygun olarak ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim-Öğretim ve
Sınav Yönetmeliği uyarınca (R.G.: 23 Ağustos 2005 - 25915, Değişiklikler: R.G.:25.01.2006-
26060 / 16.06.2006-26200 / 30.06.2006-26214 / 04.06.2007-26542 / 10.08.2007-26609 /
28.05.2008-26889 / 26.10.2008-27036 / 26.07.2009-27300) hazırlanmıştır. İlgili yönergede
vurgulandığı üzere: “Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde eğitim-öğretim aşağıdaki
eğitim sorumluları ve kurullar tarafından yapılandırılır ve uygulanır” denmektedir. Bu eğitim
sorumlularının ve kurul üyelerinin seçimi TEB tarafından önerilen adaylar arasından Dekanlık
tarafından yapılır ve bu görevlendirme 3 yıl içindir; yerine atama yapılıncaya kadar
görevlendirme sona ermez. Fakültemizin iç paydaşları:
Öğretim Üyeleri.
Araştırma Görevlileri
Öğrenciler
İdari Personel
Dış paydaşları:
Rektörlük
Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi (Tıp Fakültesi Hastanesi)
YÖK
Üniversiteler Arası Kurul
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Sağlık Kuruluşları
Devlet Personel Dairesi
İl Sağlık Müdürlüğü
22
Türk Tabipler Birliği
Uzmanlık Dernekleri
OMÜ Fakülte ve Yüksek Okulları olarak belirlenmiştir.
Eğitim programlarının yapılandırılmasında paydaşların katılımı/katkısı sağlanmaktadır. İl Tabip
Odası başkanın fakültemizde öğretim üyesi olması nedeniyle düzenli olarak eleştiri ve görüşler
alınabilmektedir. Ayrıca diğer kurumlar ile de bağlantılar devamlı aktif olmakta örneğin “kene
çıkarma eğitiminin” müfredata konulması sırasında İl Sağlık Müdürlüğünün görüşleri alınmış
ve sahada uygulamaya yönelik eleştiri ve katkıları eğitimin kurgulanmasında
değerlendirilmiştir. Yine ilk yardım ve acil müdahale konusunda Tıp Fakültesi Dekanlığı
başkanlığında koordine bir çalışma yapılmış öğrencilere verilecek Temel Yaşam Desteği
eğitimi konusunda uygulama sahasında görevli hekimlerin görüşlerinin alınması sağlanmıştır.
Bunun yanında bir diğer paydaş olan “Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi (Tıp Fakültesi
Hastanesi)” ile her Salı 09:30-11:30 arasında toplantı yapılarak eğitim-öğretim faaliyetleri ile
ilgili hastane ortamında karşılaşılan zorlukların çözümleri tartışılmaktadır.
23
2. EĞİTİM PROGRAMI
2.1 EĞİTİM PROGRAMI MODELİ VE ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ
T.S. Tıp fakülteleri eğitim programı modeli (Eğitici / Öğrenci merkezli, Disiplin / Sistem / Yaşam Döngüsü Temelli, Topluma Dayalı / Yönelik Eğitim) ve öğretim yöntemlerini (Probleme dayalı öğrenim, sunum, özel çalışma modülü, göreve–taska-dayalı öğrenim, hasta başı eğitim) mutlaka tanımlanmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi altı yıllık eğitim programının sonunda birinci
basamak sağlık hizmetlerinde çalışacak ve ileri akademik gelişime hazır hekimleri mezun eder.
Uyguladığı eğitim programının sonunda bu hekimlerde;
- Toplumun sağlık gereksinimlerine yanıt verebilecek profesyonel bilgi ve beceriye sahip
olmak,
- Öğrenme gereksinimini saptayarak giderebilmek,
- Ülkenin sağlık örgütlenmesini bilmek,
- Çağdaş iletişim ve bilgi kaynaklarını etkin kullanabilmek,
- Okuduğunu anlar ve düşündüğünü yazar düzeyde mesleksel İngilizce düzeyine sahip olmak,
- Bilimsel bir yöntemi benimseyebilmek ve bilimsel yayını değerlendirebilmek
şeklinde özetlenebilecek hedefler amaçlanmaktadır. Bu hedeflere ulaşmak amacıyla seçilen
model “öğrenci merkezli/aktif eğitim” modelidir (EK-6). Mezunda ulaşılması amaçlanan
hedefler ifade edilirken değinilen “öğrenme gereksinimini saptayarak giderebilme” hedefine
ulaşılabilmesi, “öğrenme sorumluluğunun” bireyin kendisi tarafından taşınması ve bunun
“sürekli bir etkinlik olarak görülmesi” yeteneklerinin geliştirilmesi ile mümkün olabileceğinden
bunu destekleyecek şekilde, bu model ile örtüşen öğretim yöntemlerinden yararlanılır. Bu
yöntemler:
- Küçük grup çalışması
- Sunumlar
- Uygulamalar
- Alan gezileri
- Probleme Dayalı Öğrenim (PDÖ) oturumu
- Bağımsız öğrenme süreçleri
- M esleksel Beceri Eğitimi (MBE)
- K linik Beceri Eğitimi (KBE)
- Ö zel Çalışma Programı (ÖÇP)
24
- TASK’dır
Yukarıda sayılan bu yöntemlerden küçük grup çalışması, sunumlar, uygulamalar, alan gezileri,
probleme dayalı öğrenim (PDÖ) oturumları, bağımsız öğrenme süreçleri, MBE, KBE ve ÖÇP
uygulamaları ağırlıklı olarak ilk üç yılda; TASK uygulamaları ise IV ve V. yıllarda
gerçekleştirilmektedir. IV. ve V. yıllarda saha gezisi, sunumlar, uygulamalar, akılcı ilaç
uygulamaları ve kanıta dayalı tıp uygulamalarından (VI sınıf Aile hekimliği stajı)
yararlanılmaktadır. Sayılan bu yöntemlerin yıllara göre oransal dağılımı Ek 7’de verilmiştir.
Bu yöntemler içerisinde, ilk üç yılda ve dört haftalık bir blokta en az 2 senaryo 4 oturum olarak
planlanan PDÖ oturumları öğretim yöntemleri içerisinde merkezi bir noktada konumlandırılır.
Bir yöntem olarak PDÖ öğrencilere kendi öğrenme gereksinimini belirleme/karşılama ve
öğrenme sorumluluğunu taşıma/öğrenmeyi öğrenme/kendi kendine öğrenme gibi konularda
beceri kazandırırken, problem tanımlama ve çözme yeteneklerini geliştirme konularında
deneysel ortamlar sağlar. PDÖ oturumlarını takip eden saatlerde programlanan “bağımsız
öğrenme süreçleri” öğrencilerin güvenilir bilgiye etkin biçimde ulaşması, çağdaş iletişim
kaynaklarını kullanmayı öğrenmesi, bilimsel bir yayını değerlendirebilmesi ve bilgiye ulaşması
amaçlarına hizmet eder. Öğrenciler birinci PDÖ oturumunun sonunda, senaryolarında
belirledikleri öğrenme hedefleri ile çıktıkları bağımsız öğrenme süreçlerini kütüphane, öğrenme
kaynakları merkezi (ÖKM) ve bilgi danışmanı öğretim üyelerine başvurarak geçirir ve birlikte
öğrenme/irdeleme/sentez-analiz etme olanağını buldukları ikinci PDÖ oturumlarında
belirledikleri sorunlara/problemlere yanıt bularak bunları genelleme olanağı bulurlar.
Öğrenme Kaynakları Merkezi blok hedefleri ile uyumlu olarak erişime açılan linkler, sunumlar
ve teorik bilgi metinlerine elektronik olarak ulaşabildikleri ve yararlandıkları bir öğrenme alanı
ve etkinliğidir (www.okm.omu.edu.tr).
Mesleksel Beceri Eğitimi ve Klinik Beceri Eğitimi ile programın klinik öncesi dönemlerinde (I,
II, ve III. sınıflar) mesleki uygulama ve klinik becerilerin geliştirilmesi süregelen eğitim
programına paralel olacak ve olabildiğince örtüşecek şekilde düzenlenen program çerçevesinde
yürütülür (EK- 7).
Özel Çalışma Programı (ÖÇP) ile “bilimsel çalışma yöntemlerini benimseyen ve bilimsel yayını
değerlendirebilen” mezunlar oluşturabilme hedefine odaklanılmaktadır. 2002 yılından beri
uygulanan bu program ile bilimsel düşünce, modelleme, hipotez oluşturma, veri toplama ve
25
işleme, literatür değerlendirmesi gibi konularda gelişim sağlanmaya çalışılması amaçlanmıştır.
Ancak uygulamada biyoistatistik hedefleri ile sınırlı bir program olarak kaldığı görüldüğünden
revizyon ihtiyacı doğmuş program hedefleri revize edilerek 2010-2011 öğrenim yılı ile birlikte
yeniden yapılandırılmış ve dönem I den itibaren uygulamaya konmuştur. Dönem I ve II
müfredatı belirlenmiş olup, Dönem III müfradatı için çalışmalar sürdürülmektedir.
Mezunlarımızda sadece mesleksel bilgi-beceri-tutum hedefleri değil, mesleksel değerler ve etik,
adli tıp ve sağlık mevzuatının öğrenilmesine dayanan toplum sağlığı hedefleri; hem ilk üç yıldaki
program içerisinde yürütülen temel ve klinik tıp eğitimi programına paralel olacak şekilde hem
de Dönem IV, V’teki TASK uygulamaları ve VI. sınıf intörnlük ve aile hekimliği uygulamaları
içerisinde yürütülür. Topluma dayalı tıp uygulamaları kapsamında alan gezileri, Aile Sağlığı ve
Toplum Sağlığı Merkezi ziyaretleri ve bölgemize özel sağlık sorunları için güncel eğitim
programları (MBE içerisinde verilen “kene çıkarma becerisi eğitimi” gibi) uygulanır. İlk üç yılda
kullanılan senaryolarda seçilen klinik durum ve hastalıkların toplumda/bölgemizde sık görülenler
arasından seçilmesine özen gösterilir (senaryo konu örnekleri veya senaryolardan örnekler ek
verilebilir)
Mezunda olması amaçlanan “Çağdaş iletişim ve bilgi kaynaklarını etkin kullanabilmek ve
okuduğunu anlar ve düşündüğünü yazar düzeyde mesleksel İngilizce düzeyine sahip olmak”
amaçlarına ulaşabilmek amacıyla bilgisayar ve mesleki İngilizce dersleri programın ilk üç yılı
içerisinde yer almaktadır.
Eğitim programı yapılandırılırken yatay ve dikey entegrasyona olanak verecek şekilde “sarmal
yapılanma” amaçlanmıştır. Çeşitli öğrenme etkinlikleri ile edinilen bilginin
anımsanması/anımsatılması/geri çağrılmasına olanak verecek planlamalar sayesinde var olan
eski bilginin üzerine yeni bilginin inşası ve böylelikle eski bilgilerin de kullanılır bilgi haline
getirilmesi sarmal yapılanmanın hedefidir. Böylelikle kaliteli ve uzun erimli öğrenmenin
sağlanması amaçlanır (2.5 başlığı altında ayrıntılandırılmıştır).
2.2 TIP FAKÜLTELERİ EĞİTİM PROGRAMININ TEMEL ÖZELLİKLERİNİN
TANIMLANMASI
T.S. Tıp Fakülteleri Eğitim programının temel özelliklerini aşamalara / yıllara göre mutlaka tanımlamalıdır (içerik, zorunlu, seçmeli dersler, alternatif uygulamalar).
Uygulanan program, eğitimin yürütülmesinde görev alan kurullardan “Program Kurulu”
tarafından yapılandırılır. Bu Program eğitimin tüm paydaşları tarafından verilen geri bildirimler,
26
ölçme değerlendirme sonuçları, yeni gereksinimler ya da yasal gerekliliklere göre güncellenir ya
da yeniden yapılandırılır ve TEB’e sunulur. Burada son hali verilerek Dekanlığa arzedilir. Bu
anlamda uygulanan program durağan olmaktan çok özellikle geri bildirimler çerçevesinde
yenilenen/değişime tabi tutulan bir özelliğe sahiptir.
Tıp Fakültesi eğitim programı, kendi içerisinde tematik bütünlük oluşturan tıbbi bilgi-beceri-
tutum hedeflerini içeren öğrenim fazları, dönemleri ve bloklarından oluşur. Bu anlamda
“Bloklar” en küçük fonksiyonel tematik bütünü temsil eder. Bloklar dönemleri, dönemler de
fazları oluşturur. Blokların süreleri 3-6 hafta arasında değişir. Bloklar blok temasına uygun
olarak, program kurulunun gözetiminde, blok kurulları tarafından yapılandırılır. Blok kurulları
temaya uygun disiplinlerin katılımı ile multidisipliner ve dikey entegrasyonu sağlayacak şekilde
oluşturulur (EK-8). Program kurulu tarafından belirlenen, tematik bütüne uygun alan hedefleri,
blok kurulları tarafından bilgi-beceri-tutum kazandırmaya dönük, detaylı nokta hedefler olarak
tanımlanır ve bloğun öğrenme hedef listeleri (blok programı) olarak belirlenir. Hangi öğrenme
hedefinin/alanının hangi yöntem ile en etkin biçimde gerçekleştirilebileceği sorusuna verilen
yanıt üzerinden de eğitim yöntemine karar verilir. Programımızda bağımsız öğrenme süreçleri
her aşamada yer alırken 2009-2010 müfredatında seçmeli stajların Dönem VI’da 15 günlük bir
süre ile sınırlandırıldığı görülmektedir. Ancak 2010-2011 programında yapılan değişiklikler ile
seçmeli derslere ait seçenekler arttırılmıştır. 2010-2011 Akademik yılında Dönem II için Deney
hayvanları ile çalışma, mesleki İngilizce, Tıp hukuku, tıp ve sanat, Tıp sosyolojisi, Dönem III
için Deney hayvanları ile çalışma, Tıp hukuku, tıp ve sanat, Tıpta yönetim bilimi dersleri seçmeli
olarak müfredata eklenmiştir.
Eğitim programının yıllara bölünmüş aşamaları aşağıdaki gibi planlanmıştır.
Faz I: Yaşam ve devamının sağlanması (Dönem I ve II)
Faz II: Hastalıkların nedenleri, oluşma şekilleri ve tedavinin temel prensipleri (Dönem II ve III)
Faz III: Semptom, hasta ve hastalık yönetimi, tanı ve tedavi algoritmaları (Dönem IV ve V)
İntörn hekimlik (aile hekimliği) dönemi (Dönem VI)
Faz I
Dönem I
Yaşam: Yaşama ait temel belirtiler ve kalp-akciğer aygıtının çalışma ilkeleri.
Beslenme: Besin öğeleri ve bunların sindirim sistemi ile organizmaya kazandırılması.
Enerji: Besin öğelerinin enerjiye dönüştürülmesi ve temel biyokimyasal mekanizmalar.
27
Mikroçevrede Denge: Homeostatik mekanizmalar ve bunların merkezindeki böbreğin fonksiyonları.
Üreme: Canlı organizmanın üreme fonksiyonları ve düzenlenmesi.
Hareket: Lokomotor sistem, hareketin oluşumu ve kontrolü.
Kontrol: Bir kontrol sistemi olarak nöroendokrin sistem.
Dönem II
Büyüme ve Gelişme: İnsan organizmasının embriyogenez/organogenez süreçlerinden itibaren erişkinliğe kadar olan dönemleri, bu süreçleri etkileyen faktörler.
Üst düzeyde kontrol: SSS genel organizasyonu ve fonksiyonları
Duyu: Beş duyu ve çalışma prensipleri.
Kan: Kanın yapısı, sağlıklı dolaşımın sürdürülebilirliği ve kan ve dolaşıma ait seçilmiş klinik durumların fizyopatolojik ve farmakolojik temelleri .
Faz II
Dönem II
Zedelenme: Hücre zedelenmesi ve organel düzeyinde ortaya çıkan hasarların hastalıklara nasıl fizyopatolojik temel oluşturabileceğinin öğrenilmesi.
Savunma-Enflamasyon:
Bağışıklık sisteminin yapısı, organizasyonu, çalışma esasları ile bu sistemde ortaya çıkan aksaklıkların neden olabileceği klinik durumların fizyopatolojik temellerinin öğrenilmesi
Enfeksiyon: Biyolojik ajanlar ve organizmada hastalık oluşturma mekanizmaları
Dönem III
Gebelik: Normal gebelik ve takibi.
Travma: Travma ve travmaya organizmanın yanıtı.
Enfeksiyon Hastalıkları: Enfeksiyon hastalıklarının temel fizyopatolojik mekanizmaları.
Tümör: Tümör oluşumu ve organizmaya etkileri.
Solunum – Dolaşım: Solunum-dolaşım sistemi hastalıklarının temel fizyopatolojik mekanizmaları.
Yaşlanma: Yaşlılık dönemi ve bu döneme özel sağlık problemleri.
Ruhsal Hastalıklar: Ruhsal hastalıklarının temel fizyopatolojik mekanizmaları.
Sindirim: Sindirim sistemi hastalıklarının temel fizyopatolojik mekanizmaları.
Faz III
28
Dönem IV ve V
Bu faz öğrencilerin olgu/olgular üzerinden bir semptom veya konuyu küçük gruplar halinde
hasta başında tartışarak hasta, hastalık, semptom yönetimi becerilerini kazandıkları, tanı ve
tedavi algoritmalarını öğrendikleri dönemlerdir. Bu dönemlerde şu bloklar vardır:
Dönem IV
SOLUNUM DOLAŞIM BLOĞU :
Göğüs Ağrısı Taskı 1 Göğüs Ağrısı Taskı 2 Nefes Darlığı Taskı 1 Nefes Darlığı Taskı 2 Siyanoz Bacak Ağrısı Taskı Çarpıntı Taskı Ateş Taskı 1 Ateş Taskı 2 Öksürük - Balgam - Hemoptizi Taskı
ENDOKRİN-ÜROGENİTAL SİSTEM BLOĞU
Propedötik Taskı Ağız Kuruluğu ve Obezite Taskı Guatr Taskı Hematüri Taskı Cinsel işlev bozukluğu ve Üreme Taskı Böbrek Yetmezliği ve Ödem Taskı Hipertansiyon Taskı Akılcı İlaç Taskı
GASTROİNTESTİNAL– HEMOPOETİK SİSTEM ve KİTLELER BLOĞU
Propedötik Taskı Akut Karın ağrısı Taskı Sarılıklar Taskı Kronik Karın Ağrısı Taskı İshal -Kabızlık Taskı Hematemez-Melena-Hematokezya Taskı Ekimoz KanamaTaskı Solukluk Taskı Karında-Kasıkta-Memede şişlik-kitle Taskı
PEDİATRİ BLOĞU
Propedötik Taskı Solukluk - Kitle Taskı Beslenme – İshal – Kusma - Karın Ağrısı Taskı Üfürüm - Morarma Taskı Ateş - Öksürük Taskı Havale ve bilinç Taskı
29
Artralji-Hematüri Taskı Büyüme ve Gelişme Taskı Yenidoğan Dismorfolojisi Taskı
Dönem V: 7 bloktan oluşmaktadır.
SİNİR SİSTEMİ BLOĞU
Baş ağrısı Taskı Nöbet Taskı Güçsüzlük –Duyu Kaybı Taskı Hareket - Denge – Unutkanlık Taskı Bilinç Değişiklikleri Taskı
DUYU BLOĞU
Boyun Şişlikleri Taskı Burun Tıkanklığı Taskı İşitme Kayıpları Taskı Kırmızı Göz Taskı Görme Kayıpları Taskı Travma ve Şaşılık Taskı
HAREKET SİSTEMİ BLOĞU
Yürüyüş Bozuklukları Taskı Ağrı Taskı Kırık-Çıkık Taskı Eklem Ağrı ve Şişlikleri Kemik ve Yumuşak Doku Ağrıları Taskı
ACİL – ANESTEZİ-PLASTİK BLOĞU
Anesteziyoloji Taskı Algoloji Taskı Resüsitasyon Taskı Zehirlenmeler Taskı Plastik Taskı Travma Taskı
DÖKÜNTÜLÜ HASTALIKLAR BLOĞU
Öykü Alma ve Dermatolojik Hastalıklar Taskı Büllöz Hastalıklar Taskı Papüloskuamöz Hastalıklar Taskı
RUH SAĞLIĞI BLOĞU
30
Gerçeği Değerlendirme Taskı Zevk Alamama Taskı İç Sıkıntısı Taskı
KADIN DOĞUM BLOĞU
Adet Görememe Taskı Anormal Vajinal Kanama Taskı Normal Doğum Taskı Vajinal Akıntılar Taskı Gebelikten Korunma Yöntemleri Taskı
Dönem VI
Dönem I-V arasındaki PDÖ ve TASK dönemlerinde kazanılan bilgi ve becerileri kullanma
imkanı buldukları ve tutum haline getirdikleri oniki aylık dönemdir. Bu dönem aşağıda listelenen
Anabilim dallarında ve belirtilen sürelerde yürütülür. Bu dönemde intörn hekimler hazırlanan bir
karne ile değerlendirilirler. İntörn hekimlerin katıldıkları stajlar şunlardır.
1. Acil Tıp (2 ay)2. Halk Sağlığı (1 ay)3. Aile Hekimliği (1 ay)4. İç Hastalıkları (2 ay)5. Kadın Hastalıkları ve Doğum (1 ay)6. Cerrahi (1 ay)7. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (2 ay)8. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları (1 ay)9. Adli Tıp (15 gün)10. Seçmeli (15 gün)
2.3. EĞİTİM PROGRAMININ TOPLUMA YÖNELİK/TOPLUMA DAYALI ÖZELLİKLERİ
T.S. Tıp fakülteleri eğitim programını mutlaka toplumun öncelikli sağlık sorunlarını içerecek şekilde kurgulamalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programı sonunda birinci basamak sağlık
hizmetlerinde çalışacak ve ileri akademik gelişime hazır hekimleri mezun eder. Uyguladığı
eğitim programıyla “Toplumun sağlık gereksinimlerine yanıt verebilecek profesyonel bilgi ve
beceriye sahip “ mezun hedefleyen eğitim programı geliştirilirken ülkenin genel özellikleri ve
öncelikli sağlık sorunları göz önünde bulundurulmuş, bölgesel özellikler ülke genelinden çok
büyük farklılıklar göstermediğinden bu konuda çok farklı bir müfredat oluşturmaya
gidilmemiştir. Yalnız programın ulusal ÇEP hedeflerine uyumlu olmasına dikkat edilmiş,
müfredat içeriği buna göre tasarlanmıştır. Ancak yıllara göre hastalık spektrumunda ülke
31
genelinde ve bölgeye özgü değişiklikler programa eklenmeye çalışılmıştır. Örnek vermek
gerekirse bölgemizde görülen Kırım Kongo Kanamalı ateşi hem müfredata eklenmiş, hem de
Mesleksel Beceri eğitimi içine “Kene Çıkarma” beceri dersi konmuş, bunun için kene maketi
üretilmiştir.
PDÖ oturumlarında öğrenciye verilmek üzere seçilen klinik problemler toplumda sık görülen
hastalıklar temelinde hazırlanmaktadır. Klinik eğitim programı (TASK) birinci ve ikinci
basamakta sık görülen hastalıklar temel alınarak yapılandırılmıştır.
Fakültemiz eğitim programı içinde birinci basamak sağlık kurumlarında ve sahada
gerçekleştirilen eğitim etkinlikleri de yer almaktadır. Bu etkinlikler daha çok altıncı yıl içinde
gerçekleştirilmektedir: Altıncı sınıfta yer alan zorunlu stajlardan Aile Hekimliği ve Halk Sağlığı
stajlarında öğrenciler birinci basamak sağlık hizmetlerini yerinde görme fırsatını yakalamaktadır.
İl Sağlık Müdürlüğü ile yapılan anlaşma kapsamında, Aile Hekimliği stajında öğrenciler, eğitim
becerileri eğitimi almış aile hekimlerinin yanında, bir ay süreyle haftanın iki günü Aile Sağlığı
Merkezlerinde (ASM) birinci basamak yaklaşımı içinde yer alan temel prensipler doğrultusunda,
klinik bilgi, beceri, tutum ve davranışlarının geliştirilmesi adına gözlem ve uygulama
yapmaktadırlar. ASM’ler hizmet sundukları nüfusun demografik özelliklerine göre seçilerek,
farklı özelliklere sahip merkezlerin belirlenmesi ve her hafta öğrencilerin, ASM’ler arasında
rotasyon yapmasıyla farklı spektrumdaki birinci basamak hastaları ile karşılaşmaları
sağlanmaktadır. Bu stajda öğrencinin birinci basamak ortamında bulunarak, birinci basamakta en
sık karşılaşılan tıbbi problemlerle çağdaş, kanıta dayalı, etkin ve kaliteli sağlık hizmeti verme
konusunda deneyim kazanması amaçlanmaktadır. Ayrıca yine Aile Hekimliği stajı kapsamında
kırsal alandaki bir Aile Sağlığı Merkezine götürülerek öğrencilerin hem kırsal alanı, hem de
mobil sağlık uygulamalarını gözlemlemeleri sağlanmaya çalışılmaktadır. Staj programında
birinci basamakta öneme sahip olan “Aşılar”, “Sağlıklı yaşam tarzı önerileri”, “Sağlam Çocuk
Takibi” ve “Reçete yazma” konularında saha eğiticilerinin öğrencilerle bilgi paylaşımında
bulunmaları planlanmıştır. Yine ulusal hastalık yükü gözetilerek, birinci basamakta en sık
karşılaşılan yakınmalar belirlenerek, “dizüri-basit sistit, öksürük, hazımsızlık kabızlık-
fonksiyonel barsak rahatsızlıkları, başağrısı-tansiyon hiperlipidemi, çok yeme çok su içme-DM,
halsizlik solukluk-anemi konuları eğiticiler arasında paylaştırılmış, her ASM‘deki eğiticinin
öğrencilere aktarımda bulunmaları sağlanmıştır.
32
Yine dönem VI içinde bir aylık olan Halk Sağlığı stajı içinde intörn hekimler çalışacakları
Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM)’nde karnelerinde belirlenmiş olan konularda uygulama
becerisi kazanırlarken, kendilerine problem olarak sunulan konularda (DEMOGRAFİ, DİSİPLİN
SUÇU, ÖDÜL, CEZA, BULAŞICI HASTALIKLAR ve BAĞIŞIKLAMA, OLAĞAN ÜSTÜ
DURUMLAR, DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE SAĞLIK YÖNETİMİ VE PLANLAMA),
seminer hazırlamaları istenir ve sunum sırasında ilgili konularda dönem VI öğrencilerinin
tartışması ve adı geçen konularda fikir sahibi olmaları sağlanır.
2.4. EĞİTİM PROGRAMLARINDA BİLİMSEL YÖNTEM VE İLKELER İLE KANITA DAYALI TIBBA YER VERİLMESİ
T.S. Tıp fakülteleri eğitim programları analitik, eleştirel düşünmeyi geliştirecek, bilimsel yöntemlerini içerecek şekilde planlanmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi mezununda amaçladığı hedeflere ulaşmak için
“öğrenci merkezli/aktif eğitim” modeli uygulamaktadır. Mezunda ulaşılması amaçlanan hedefler
arasında olan “öğrenme gereksinimini saptayarak giderebilme” hedefine ulaşılabilmesi “öğrenme
sorumluluğunun” bireyin kendisi tarafından taşınması ve bunun “sürekli bir etkinlik olarak
görülmesi” yeteneklerinin geliştirilmesi ile mümkün olabileceğinden bunu destekleyecek şekilde,
bu model ile örtüşen öğretim yöntemlerinden yararlanılır.
Bu bağlamda, ilk üç yılda PDÖ oturumları öğretim yöntemleri içerisinde merkezi bir noktada
konumlandırılmıştır. Öğrenciler bu dönemde problem üzerinden bilimsel düşünme ve araştırma
konusunda deneyim kazanır.
G.S. Tıp fakülteleri eğitim programlarında kanıta dayalı tıp uygulamalarına yer vermelidir.
Özel Çalışma Programı ile “bilimsel çalışma yöntemlerini benimseyen ve bilimsel yayını
değerlendirebilen” mezunlar oluşturabilme hedefine odaklanılmaktadır. 2002 yılından beri
uygulanan PDÖ eğitim sistemi ile bilimsel düşünce, modelleme, hipotez oluşturma, veri toplama
ve işleme, literatür değerlendirmesi gibi konularda gelişim sağlanmaya çalışılması
amaçlanmıştır.
Akılcı ilaç taskı Dönem IV’te 2009-2010 eğitim-öğretim döneminden itibaren uygulanmakta
olup beş günlük program kapsamında öğrencilere; Akılcı İlaç Seçimi ve Kullanımında Temel
İlkeler, Kanıta Dayalı Tıp, Çok Yönlü Optimizasyon Analizi, Reçete Yazma İlkeleri, Hasta
33
Hekim İlişkisi konularında bilgi aktarımından sonra K-İlaç seçimi oturumları ile hipertansiyonda
kişisel ilaç listesi oluşturmaları sağlanmaktadır.
Dönem IV ve V için her bloğa ait semptomlara yönelik öğretim üyesi bazında belirlenmiş bir
grup 2010-2011 öğretim yılından önce eğitilerek akılcı ilaç kullanımının bu iki yıl için
yaygınlaştırılması planlanmaktadır.
Yine dönem VI öğrencilerinin aile hekimliği stajı içinde yarım günlük akılcı ilaç uygulaması ile
öğrencilere kanıta dayalı tıp tanım ve uygulaması ile ilgili bilgiler verilmekte ve kanıtları
tarayarak en uygun ilaç listesini oluşturmaları sağlanmaya çalışılmaktadır.
Aile Hekimliği stajı içinde birinci basamağa yönelik bir sorunu soruya dönüştürüp uygun kanıta
ulaşma ve onun raporlanıp sunumu [PICO (Patient/Intervention/Comparison/Outcome) ödevi]
her öğrenci tarafından staj sonunda yapılmaktadır. Böylece Dönem VI öğrencilerinin birinci
basamakta karşılaşabilecekleri, ASM’lerde gördükleri veya yakın çevrelerinde olan bir sorunu
araştırılabilecek bir soruya çevirmeleri PICO uygun anahtar kelimeleri kullanmaları
sağlanmaktadır. Belli başlı tıbbi arama motorları tanıtılarak, kanıt piramidi, kanıt düzeyleri,
dergilerin tipleri, impact faktörlerinden bahsedilmekte, sonuçta her intörnün belirlediği konuda
bir meta-analize ulaşıp bunu sunum haline getirmesi ve grupla paylaşması amaçlanmaktadır.
2.5. EĞİTİM PROGRAMININ ENTEGRASYONU
T.S. Tıp fakülteleri eğitim programlarında dikey ve yatay entegrasyonu mutlaka sağlamalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde sarmal yapılanma modeli uygulanarak yatay ve
dikey entegrasyon sağlanmaktadır. Yatay entegrasyon her bir dönem içerisindeki bloklarda ilgili
bloğun ana hedefi ile ilişkili disiplinlerin oluşturduğu program çerçevesinde
gerçekleştirilmektedir. Dikey entegrasyon ise ilerleyen eğitim sürecinin ilk yıllarında öğrenilen
temel işlevsel mekanizmalar üzerinden hastalıkların fizyopatolojisi ve takip eden yıllarda
semptom-bulgu üzerinden hastalığın yönetilme becerisinin kazanılması şeklinde
yapılandırılmıştır. Her blok hedefleri ile ilişkili disiplinlerden öğretim üyelerinin katılımı ile
multidisipliner olarak yapılandırılmaktadır (EK- 9). Örneğin Dönem I birinci blokta temamız
olan yaşam ve yaşamın devamlılığının sağlanması çerçevesinde, ilk olarak hücre, solunum ve
dolaşım sisteminin nasıl işlediği konusu temel bilimlerin yanı sıra bu konu ile ilişkili, dahili ve
34
cerrahi bilimlerden katılan öğretim üyelerinin oluşturduğu blok kurulu (anatomi, fizyoloji,
histoloji, farmakoloji, tıbbı biyoloji ve genetik, anesteziyoloji, acil tıp, göğüs hastalıkları,
kardiyoloji) tarafından yapılandırılarak ilk yıldan itibaren semptomlar üzerinden normal işlevsel
mekanizmalar ile makro ve mikro anatomik yapının öğrenilmesi hedeflenmektedir. Spiral
yapılanma işleyişinde bu sistemlerde ortaya çıkan hastalıkların patolojik temelleri Dönem III’te
“Solunum dolaşım bloğunda” irdelenirken Dönem IV’te aynı isimli blokta bu sistemlerde ortaya
çıkan bulgular/semptomlar (göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı, siyanoz-bacak ağrısı, öksürük,
balgam, hemoptizi, ateş vb ) üzerinden öğrencilere ayırıcı tanı yapma, tanı koyma ve hastayı
yönetme becerilerinin kazandırılması sağlanmaktadır. Bu süreçte bu konularla ilişkili olarak
farklı dönemlerde olmak üzere temel mikroskop kullanma becerisi, temel yaşam desteği, EKG
çekme ve okuma, kalp ve solunum seslerinin dinlenmesi konusunda maketler, simule ve
standardize hastalar kullanılarak mesleksel ve klinik beceri eğitimi almaları da sağlanmaktadır.
Benzer şekilde Dönem I MBE içerisinde yer alan temel yaşam desteği Dönem III’te 1-8 yaş
temel yaşam desteği, Dönem V Acil tıp-Anesteziyoloji-Plastik Cerrahi Bloğunda entubasyon ve
ileri yaşam desteği şeklinde planlanarak spiral yapılanma amaçlanmıştır.
Dönem I içerisinde yer alan beslenme bloğunda sindirim sisteminin yapısı ve işlevlerinin yanı
sıra temel besin öğeleri, ilaçların emilimi ve bu sisteme etkili ilaçlar gibi temel konular
işlenmektedir. Dönem III’teki Sindirim bloğunda ise D-I’de öğrenilen bu normal yapı ve işlevin
üzerine hastalıkların fizyopatolojik temelleri oturtulmaktadır. Dönem IV GIS-Hematoloji-
Kitleler bloğunda bu sistemde ortaya çıkan semptomlar üzerinden yapılandırılan tasklarda (akut
ve kronik karın ağrısı, hematemez-melena-hematokezya, karında şişlik, ishal-kabızlık) öykü
alma, ayrıcı tanı yapma ve tanı koyma ile bu şikayetlerle gelen hastaları yönetme becerisi
kazandırılmaktadır. Dönem IV GIS-Hematoloji-Kitleler bloğu ise sadece sindirim sistemi ile
ilgili bloklara değil aynı zamanda Dönem II Kan bloğu ve Dönem III Tümör bloğu için de
sarmal yapılanmanın devamı niteliğindedir.
Üreme bloğunda temel olarak kadın ve erkek genital organları ve işlevleri irdelenirken bu blok
Dönem III’te Gebelik, Dönem IV’te Endokrin-Ürogenital Sistem ve Dönem V’te Kadın
hastalıkları ve Doğum taskı için temel oluşturmaktadır.
Dönem I Hareket bloğunda nasıl hareket ettiğimiz anatomik, fizyolojik ve nörolojik açıdan ele
alınmaktadır. Dönem III Travma bloğu ise lokomotor sistem ve 3 boşlukta yer alan visseral
organ anatomisini tekrar etme olanağı tanımaktadır. Her iki blok dönem V de yer alan Hareket
bloğuna temel oluşturarak hareket sisteminde ortaya çıkan semptomlara (ağrı, şişlik, kırık-çıkık)
35
yönelik hastaya yaklaşımı hedeflemektedir. Dönem III Travma bloğu aynı zamanda Dönem V
Acil Tıp-Anesteziyoloji-Plastik Cerrahi bloğu için de temel oluşturmaktadır.
Bir spiral eğitim yapısı örneği olarak Dönem II’de yer alan Savunma Enflamasyon bloğu hem
Dönem II ve Dönem-III’teki enfeksiyon blokları için hem de Dönem IV ve V’te yer alan bir çok
blokta (pediatri, döküntülü hastalıklar, romatolojik ve alerjik hastalıklar…) hastalıkların
immunolojik ve enflamatuvar patogenezinin anlaşılmasına temel oluşturmaktadır.
Bu temele göre kurgulanan modelde;
- Mikroçevrede denge (Dönem I) bloğu; Endokrin-Ürogenital sistem (Dönem IV) bloğu ile,
- Büyüme gelişme bloğu (Dönem I); Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Dönem IV) bloğu ile,
- Kontrol bloğu (Dönem I); Üst düzeyde kontrol (Dönem II) – Sinir (Dönem V) ve Duyu (Dönem V) blokları ile,
- Duyu (Dönem II) bloğu; Duyu (Dönem V) ve Sinir (Dönem V) blokları ile,
- Kan (Dönem II) bloğu; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ve GIS-Hemopoetik sistem-Kitleler (Dönem V) blokları ile,
- Tümör (Dönem III) bloğu; GIS-hematoloji ve kitleler (Dönem IV) bloğu ile,
- Ruhsal hastalıklar (Dönem II) bloğu; psikiyatri (dönem V) bloğu ile sarmal eğitim modeli oluşturacak şekilde tasarlanmıştır.
2.6. ÖĞRENCİLERİN SAHİP OLMASI GEREKEN YETKİNLİKLER
T.S. Tıp fakülteleri eğitim programlarında, öğrencilerin mezuniyet aşamasında sahip olması gereken yetkinlikler mutlaka tanımlanmalı, eğitim programında yer almalı ve değerlendirilmelidir.
Bu yetkinlikler şu alanları kapsamalıdır:
* Temel ve klinik bilgi ve beceriler * Davranış ve sosyal bilimler, tıpta insan bilimleri, adli tıp, toplumsal öğeler ve tıp etiği * Genel hekimlik becerileri ( analitik, eleştirel düşünme, klinik sorgulama- akıl yürütme, problem çözme, bilgiye ulaşma ve kullanma, yaşam boyu öğrenme, iletişim, ekip çalışması vb)
Öğrencilerin mezuniyet aşamasında sahip olması gereken yetkinlikler listesi belirlenmiştir. (EK-
2)
Davranış ve sosyal bilimler, adli tıp, toplumsal ve etik öğeler ve hekimlik becerilerine ilişkin
uygulamalar eğitim programının tüm aşamalarında yer almaktadır. Gerek PDÖ oturumlarında
gerekse TASK uygulamalarında işlenen sorunun toplumsal ve etik boyutu irdelenmektedir.
36
Eğitim programı; tıp eğitiminin ilk yılından itibaren PDÖ senaryoları, MBE, KBE, alan gezileri
aracılığıyla öğrencilerin birey ve toplumun sağlık sorunlarıyla karşılaşmasını sağlamaktadır.
Değerlendirme aşamasında bilgi hedefleri çoğunlukla çoktan seçmeli test sınavları, beceriye ait
hedefler OSCE, hasta yönetim becerisi sınavları, uygulama karneleri ve TASK performans
ölçümü ile değerlendirilmektedir. (Detaylı değerlendirme 3.3 ve 3.4 de verilmiştir)
Eğitim programının sosyokültürel aktivitelere ayrılmış bölümlerinde zaman zaman tıpta insan
bilimleri tanımlamasına uyan çeşitli uygulamalar olmakla birlikte yapılandırılmış bir “tıpta insan
bilimleri” programı mevcut değilken, 2010-2011 Akademik yılında Dönem II için Tıp ve Sanat,
Deney Hayvanları ile Çalışma, Mesleki İngilizce, Tıp hukuku, Tıp Sosyolojisi, Dönem III için
Tıp ve Sanat, Deney Hayvanları ile Çalışma, Tıp Hukuku, Tıpta Yönetim Bilimi dersleri seçmeli
olarak müfredata eklenmiştir.
2.7. EĞİTİM PROGRAMININ ULUSAL ÇEKİRDEK MÜFREDATA UYGUNLUĞU
T.S. Tıp fakülteleri eğitim programlarında fakültenin kurumsal hedefleri ve önceliklerinin yanı sıra ulusal çekirdek müfredata (ÇEP) uygunluğu mutlaka sağlanmalıdır.
Eğitim programının çekirdek içeriğe uygunluğu diğer üniversitelerin çalışmaları ile
karşılaştırılmış, temel konularda ulusal çekirdek müfredatın kapsanması sağlanmıştır. Buna ek
olarak OMUTF kendi amaç ve hedefleri doğrultusunda kendi çekirdek eğitim programını
belirlemiştir. Ek-2 olarak belirlenen ekten de görüleceği gibi tüm müfredat ulusal ÇEP ile
uyumlu olarak hazırlanmıştır.
2.8. ÖĞRENCİYİ MEZUNİYET SONRASI EĞİTİM VE ÇALIŞMA KOŞULLARINA HAZIRLAMA
T.S. Tıp fakülteleri eğitim programları öğrenciyi mezuniyet sonrası eğitim ve çalışma koşullarına mutlaka hazırlamalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programı mezunlarının büyük bölümünün
birinci basamakta çalışacağı göz önüne alınarak hazırlanmış olup, sağlık ocağı, aile sağlığı
merkezi, toplum sağlığı merkezi, ana-çocuk sağlığı merkezi, kurum hekimliği ve acil serviste
çalışacak ya da uzmanlık eğitimine devam edecek mezunların ilk yılda gereksinim duyacakları
bilgi-beceri-tutum donanıma sahip olarak mezun olmasını hedeflemektedir. Eğitimin ilk yılından
itibaren özellikle PDÖ senaryoları, MBE, KBE ve TASK uygulamaları ile meslek yaşamında
karşılaşacakları tıbbi, etik, idari ve hukuki sorunları çözebilme becerilerinin yanı sıra iletişim
37
becerilerini de (örneğin hasta-hekim iletişimi, zor durumlar ile başa çıkma, hasta ve yakınlarına
kötü haber verme gibi) geliştirmeleri ve çalıştıkları farklı ortamlarda karşılaşabilecekleri farklı
sorunları çözecek donanıma sahip olmaları sağlanmaktadır.
PDÖ eğitiminde kullanılan senaryoların son bölümünde bloğun ya da senaryonun hedefi ile
ilişkili sosyal bir soru sorularak tıbbi konuların yanı sıra sosyal ve toplumsal sorunlar konusunda
farkındalık yaratılması amaçlanmaktadır.
Dönem IV, V ve VI’da devam ettikleri farklı stajlarda edindikleri izlenimlerin yanı sıra Dönem
VI’da yer alan “elektif”(seçmeli) stajı ile öğrencilerin ilgi duydukları alanları daha yakından
tanımasına ve incelemesine olanak tanınmakta ve mezuniyet sonrası yapacakları seçimler
konusunda fikir sahibi olmaları sağlanmaktadır.
ERASMUS programı ile isteyen öğrenciler programı uyan stajlardan istedikleri bir bölümünü
yurtdışında farklı üniversitelerde yapabilmekte ve bu şekilde farklı merkezleri tanımaları
sağlanmaktadır. Ayrıca Dönem VI’da diledikleri bir stajı yurtiçinde farklı bir tıp fakültesinde
alabilmektedirler.
Tıp fakültesi öğrencilerinin oluşturduğu bilimsel araştırma kulübü (OMU-BAK) tarafından her
yıl değişik temalarda düzenlenen Tıp öğrenci kongreleri Tıp Fakültesi dekanlığı tarafından
desteklenmektedir
İntörnlük dönemi öğrencilerin beş yıl boyunca edindiği bilgileri uygulama ve pekiştirmelerini
sağlayacak şekilde planlanmıştır. Bu süreçte beş yılda edinilen bilgilerin pekiştirilmesi
sağlanmakta intörnlerin kazanması istenilen hedefler ve sürece katılımları bir karne ile
değerlendirilmektedir. Bu süreçte hekim adaylarına pratik yaşamda karşılaşacakları hastalara
nasıl yaklaşacakları, karşılaştıkları sorunları nasıl çözecekleri konusunda bilgi-beceri-tutum
kazandırılması hedeflenmektedir. Devam ettikleri stajlarda anabilim dalınca yürütülen mezuniyet
sonrası eğitim aktivitelerine katılarak mezuniyet sonrası eğitim olanakları ve uzmanlık alanlarını
tanımaları sağlanmaktadır. Ayrıca tüm intörnlerin devam ettikleri her staj döneminde bilimsel
makale ve/veya seminer sunmaları sağlanarak bilimsel bir makaleye nasıl ulaşacakları, merak
ettikleri konuları nasıl tarayacakları, elde ettikleri makaleyi akademik bakış açısından nasıl
okuyup değerlendirecekleri konusunda beceri ve tutum kazandırılmaya çalışılmaktadır. (EK-10)
Aile hekimliği ve Halk sağlığı stajlarında yürütülen programda hekim adaylarının Aile Sağlığı
Merkezleri ve Toplum Sağlığı Merkezlerinde sunulan birinci basamak sağlık hizmetlerini
yerinde görüp değerlendirebilecekleri şekilde alan gezileri yapılmaktadır.
38
G.S. Tıp fakülteleri öğrencilerine sürekli mesleksel gelişim ve yaşam boyu öğrenme motivasyonu kazandırmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi programın ilk yılından itibaren uygulanan öğrenci
merkezli aktif eğitim modelinde temel amaç yaşam boyu öğrenme motivasyonunun
kazandırılmasıdır. Eğitim sürecinde kullanılan eğitim yöntemlerinin merkezinde yer alan PDÖ
oturumları ve bağımsız öğrenme süreci öğrencilerin yaşam boyu öğrenme becerilerini
geliştirmeyi hedeflemektedir. Her eğitim etkinliğinin sonrasında yapılan geribildirimler ile her
konuda özdeğerlendirme yapmaları sağlanmaktadır.
Dönem I’den itibaren her düzeydeki öğrenciye uygulanan gelişim sınavları ile hem programın
açık noktalarının denetimi sağlanmakta hem de öğrenciye kendi gelişimini görme ve
değerlendirme olanağı sağlanmaktadır (EK-11).
3.(A) ÖĞRENCİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
T.S. Tıp fakültelerinde kullanılan ölçme-değerlendirme yöntem ve ölçütleri mutlaka belirlenmiş, yayınlanmış, öğrenciler ve öğretim üyeleri tarafından biliniyor olmalıdır.
39
Bu rapor hazırlanırken öğrencilerin değerlendirilmesi ile ilgili sorgulama A, B ve C olarak üç
ayrı alt başlığa ayrılmıştır. Genel öğrenci değerlendirmesi, mesleki ve klinik beceri eğitimi
açısından öğrenci değerlendirmesi ve gelişim sınavları aracılığıyla değerlendirme olarak kısaca
isimlendirilebilecek bu alt başlıkların detayları aşağıdadır.
3.1. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin belirlenmesi ve duyurulması
Ölçme değerlendirme yöntemleri ve ölçütleri belirlenmiş ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp
Fakültesi Tıp Doktorluğu Programı Eğitim-Öğretim Ve Sınav Yönergesi yayımlanmıştır (EK-5).
Dönem I öğrencilerinin eğitim öğretime başladığı ilk hafta Uyum Haftası olarak düzenlenmiştir.
Bu hafta içinde eğitim öğretim ile ilgili program ve sınav tanıtımı yapılmaktadır.
Her blok eğitimin başında blok başkanı öğrencilerle toplantı yapar. Blok işleyişi ve
değerlendirmesi ile ilgili bilgi verir.
Ayrıca eğitim-öğretim ve sınav yönergesi içeriği ve sınıf geçme sistemi her yıl başında yapılan
toplantı ile öğrencilere anlatılır ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrenci Rehberi
her yıl eğitim öğretim dönemi başında verilir. Ayrıca Öğrenme Kaynakları Merkezi (ÖKM) web
sitesinde (www.okm.omu.edu.tr) ilan edilir. Hazırlanan örnek sınıf geçme tablosu aynı sitede
bulundurulur (EK- 12).
Dönem IV-V öğrencileri her Blok-Task eğitimi başında Blok başkanları/Task başkanları
tarafından bloğun/taskın işleyişi ve yapılacak sınavlar ve değerlendirmeler ile ilgili olarak
bilgilendirilir. Bu bilgilendirme yönergede belirtilmiştir. Dönem VI öğrencileri eğitim gördüğü
her anabilim dalının başlangıcında değerlendirme ile ilgili bilgilendirilmektedirler.
3.2. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin yıllara ve aşamalara göre tanımlanması
T.S. Tıp fakültelerinde ölçme değerlendirme yöntemlerinin yıllara ve aşamalara göre kullanımı mutlaka tanımlanmalıdır.
Dönem 1-2-3 sınav sistemi
Dönem 1-2-3’te blok sonu sınavı, birinci yarıyıl sınavı ve yıl sonu sınavı olmak üzere üç grup
sınav yapılmaktadır.
Blok sonu sınavları blok kurulları tarafından, yarıyıl sonu sınavları ise ilgili olduğu yarıyıl
içindeki blokların başkan ve başkan yardımcılarının oluşturduğu dönem kurulu tarafından
organize edilir.
40
Yarıyıl Sonu Sınavı: İlgili dönemin yarıyıl tatilinden önceki tüm bloklar ve sınavları bittikten
sonra, o yarıyıldaki blokların tümünü kapsayan hedeflere göre yapılandırılmış yazılı ve/veya
uygulama sınavıdır.
Blok sonu sınavları teorik ve uygulama sınavları olmak üzere iki bölümden oluşur.
Teorik sınavlar: Çoktan seçmeli, doğru-yanlış ya da boşluk doldurma şeklindeki sınavlardır.
Sınavlarda yanlış doğruyu götürmez.
Uygulama sınavları: Blok hedeflerine uygun şekilde yapılandırılmış sınavlardır.
Anatomi uygulama sınavları: Anatomi Anabilim Dalı laboratuarlarında gerçekleştirilir. Zilli
sistem kullanılarak kadavra, maket v.b gereçlerde işaretlenen yapıların tanınması istenir.
Histoloji ve patoloji uygulama sınavları: Multidisiplin laboratuarlarında gerçekleştirilir. Işık
mikroskopları kullanılarak, belirlenen preparatların tanınması istenir.
Dönem 1-2-3’te yapılan Uygulama sınavlarının çeşitliliğinin artması gerekmektedir.
MBE, KBE ve OSCE Sınavları: Sene sonunda yapılır.
Sınavların yapılandırılması:
Blok kurulu, blok hedeflerinin dağılımına göre uygulama ve teorik sınav ağırlıklarını belirler.
Belirlenen soru sayıları sunum yapan öğretim üyeleri ve blok kurul üyeleri tarafından hazırlanır.
Hazırlanan sorular sınavdan en son 3 gün önce blok kurulu tarafından değerlendirilir. Soru
değerlendirmesinde soru tekniği, bilimsel içerik, hedeflere uygunluk kriterleri göz önüne alınır.
Hazırlanan sorular sınav formatına uygun olarak en az iki grup olacak şekilde basılır. Sınav
yapılacak salonlara göre hazırlanan kapalı zarflara konarak sınavın yapılacağı güne kadar kilitli
dolapta bekletilir.
Sınavın uygulanması:
Sınav günü salon başkanları sınavın yapılacağı saatten yarım saat önce sınav kağıdının
dağıtıldığı yere gelirler ve kendilerine ait zarfları alarak sınav salonlarına giderler. Sınav grubuna
dikkat edilecek şekilde öğrencilerin salona yerleşmesi sağlanır. Öğrencilerin cevap kağıtları tek
tek dağıtılır. Sınav salonunda ayrıca 2 gözetmen bulundurulur. Sınavın güven içinde
yapılmasından salon başkanı sorumludur. Sınav başlamadan önce sınav kurallarının yazılı
olduğu sınav yönergesi sınav kitapçığının arka sayfasında olduğu hatırlatılır ve sınav başlatılır.
Sınav başlangıcından itibaren ilk 30 dakika öğrencilerin sınav salonunu terk etmelerine izin
verilmez. Sınav bitiminde sınav kağıtları toplanır, imzalar kontrol edilir. Salon başkanı ve
gözetmenler tarafından sınav ve soru kağıtları sayılır. Sınav kağıtları imza karşılığında blok
başkanına teslim edilir.
41
Sınavın değerlendirilmesi:
Sınav kağıtları hazırlanan cevap anahtarlarına göre optik okuyucuda okutulur. Teorik ve
uygulama puanları birleştirilerek sınav puanı belirlenir ve sınavdan sonraki en geç bir iş günü
içinde sonuçlar ilan edilir. İlan edildikten sonraki on gün içinde öğrenciler sınav sorularına ve
sonuçlara itiraz etme hakkına sahiptirler. Bu süreç içinde sınav kalitesi yönünden
değerlendirilmeye tutulurlar. Sınav değerlendirmeleri bilgisayar yazılımı kullanılarak yapılır. Bu
değerlendirmede sınavın genel olarak zorluk ve ayırıcılık indeksi ayrıca her sorunun bilinme
oranı, zorluk ve ayırıcılık indeksi saptanır. Sorularda güçlü çeldirici seçenekler varsa yaygın
yanlış bilgi açısından değerlendirilir. Sınav analizine göre soruya itiraz olmasa bile soru iptal
edilebilir.
İtiraz süreci:
Öğrenciler sınav sonuçları hakkındaki itirazlarını, sonuçlar ilan edildikten sonra en geç bir hafta
içerisinde maddi hata ya da hatalı soru yönünden incelenmek üzere güncel ve geçerli literatür
bilgisi eşliğinde gerekçe de göstererek soru hatası yönünden tekrar değerlendirilmek üzere
Dekanlığa yazılı olarak başvuru yapabilirler. Bu itirazlar, ilgili dönem sorumlusu aracılığı ile
blok başkanlığının itirazla ilgili yazılı değerlendirmesi alınarak dönem sorumlusu tarafından
ölçme-değerlendirme kuruluna sunulur. Ölçme ve değerlendirme kurulunun yazılı görüşü
dikkate alınarak Dekanlık tarafından karara bağlanır ve sonuç öğrenciye en geç onbeş gün
içerisinde bildirilir. Bir sınavda soru/sorular iptal edilme kararı verilmiş ise iptal edilen
soru/sorular dikkate alınmaksızın kalan sorular üzerinden sınav yeniden değerlendirmeye tabi
tutulur. Örneğin, her biri 1 puan değerinde olan 100 soruluk bir sınavda 4 soru iptal edilmiş ise
yeniden değerlendirme yapılırken kalan 96 sorunun her biri 100/96 = 1.04 puan değerindedir. Bir
sınavdaki hatalı soru sayısı tüm soruların %10’undan fazla ise sınav iptal edilerek Dekanlıkça
belirlenen bir tarihte yeni bir sınav yapılır
Sınav sorusuna ve/veya sınav puanına itiraz eden öğrenci, durumu Tıp Fakültesi Dekanlığına
dilekçe ile bildirir. Soruya itiraz ediyorsa itiraz gerekçesini ve kaynağını dilekçesine iliştirir.
İtiraz dilekçesi Dekanlık tarafından ilgili dönem kurul başkanlığına gönderilir. Dönem kurulu
dilekçeyi ilgili blok başkanına iletir. Blok başkanı itiraz edilen soruları blok kuruluna (ya da soru
sahibi) danışarak itirazı değerlendirir. Blok kurulunun görüşü ve itiraz dilekçesi Ölçme
Değerlendirme Kuruluna (ÖDK) iletilir. ÖDK itirazı kabul veya reddeder. İtiraz sürecinden
sonra sınav kağıtları tekrar değerlendirilir. Nihai sonuçlar ilan edilir.
42
Dönem I-III’te Öğrenci Değerlendirmesi
Blok Sonu Sınavı 100 puan üzerinden değerlendirilir. Dönem I-III’te blok sonu puanlarının
AKTS temelinde hesaplanan blok sonu puanları ağırlıklı ortalaması dönem sonu başarı puanına
%45 oranında etki eder.
PDÖ Performansı: PDÖ oturumları sırasında öğrenci performansı, yapılandırılmış bir form
üzerinde değerlendirilir (EK-13). PDÖ performans puanı 100 üzerinden ifade edilir. PDÖ
performans puanları ortalaması dönem sonunda öğrencinin o yılda elde ettiği tüm senaryolara ait
puanların senaryo sayısına bölünmesi ile bulunur. Dönem sonu başarı puanına katkısı %10
oranındadır. PDÖ performans puanları ortalaması 70 puan altındaki her bir puan için bir ceza
puan düşülür.
Gelişim Sınavları: Gelişim sınav puanı, her sınıfın puanları kendi içinde çan eğrisi yöntemi
uygulanarak öğrenci puanları standart puanlara dönüştürülmesiyle hesaplanır ve puan barajı
uygulaması olmaksızın dönem sonu başarı puanına katkısı %5 oranındadır.
Blok Dışı Dersler: İlk 3 dönemde blok dışı derslerin dönem sonu başarı puanına katkısı %10
oranındadır. Blok dışı derslerin puanının hesaplanmasında her bir dersin AKTS kredisi dikkate
alınır. Blok dışı derslere ait yıl sonu notlarının her bir bileşeni için 70 puanın altındaki her bir
puana karşılık bir ceza puan düşülür. MBE ve KBE AKTS oranında etki eder.
Bilişim Dersi: Sınavlar 30’ar kişilik gruplar halinde yapılır. 4- 5 soruluk bir yazılı klasik sınavın
ardından bilgisayar başında sınava geçilir. Sorular kağıt üzerinde basılı olarak dağıtılır. Her
sınavda öğrenci disketini getirir ve masa üzerine numarası ile açtığı dizine bilgisayar
ortamındaki çözümlerini kaydeder. İsteyen öğrenci itiraz hakkını kullanarak yanıtlarındaki
hataları görebilir. Bunun için özel resmi müracaata gerek görmeden öğrencilerin yanıtları ile
istenenleri karşılaştırma olanağı her zaman vardır. Bilişim dersi sınıf geçme ile ilgili akış şeması
ÖKM sitesinde hazır bulundurulur.
Özel Çalışma Programı: Tıp eğitimi süresince öğrencilerin bilimsel düşünce, model ve hipotez
kurma, veri toplama, işleme, hipotez sınaması, literatür değerlendirmesi gibi konularda
gelişimini sağlayan programdır. Öğrenciler çoktan seçmeli tek yanıtlı sınav sistemi yanında
hazırlayacakları portfolyo üzerinden de değerlendirilirler.
43
Türk Dili Dersi: İki ara sınav ve bir yılsonu sınavı yapılmaktadır. Birinci ara sınavda 3- 4
soruluk yazılı bir sınav yapılmakta olup ikinci ara sınavda öğrencilerin hazırlandıkları bir konuda
sözlü anlatım sınavı yapılmaktadır. Yarıyıl sonu sınavında ise her iki dönem konularından yazılı
sınav yapılmaktadır. Vize %40, yarıyıl sonu sınavı %60 ağırlığındadır.
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Dersi: Sınavlar yazılı olarak iki ara sınav ve bir yarıyıl sonu
sınavı yapılmaktadır. Ara sınavın %40 ı yarıyıl sonu sınavının %60’ı toplanarak geçme notu
belirlenir.
Yarıyıl Sonu Sınavı: Dönem sonu başarı puanına % 10 oranında etki eder.
Yıl Sonu Sınavı: Dönem sonu başarı puanına %20 oranında etki eder.
Final Puanı: Yarıyıl sonu sınavının 1/3 ve yılsonu sınavının 2/3 oranında katılımı ile hesaplanan
final puanının 100 puan üzerinden en az 60 puan olma zorunluluğu vardır. Final puanı 60 puanın
altında olan öğrenciler, diğer katkı veren değerlendirmelerin puanlarının katılımı ile geçer not
barajı olan 70 puanı aşsalar bile bütünlemeye kalırlar.
Dönem IV-V’te (Task dönemi) Öğrenci Değerlendirmesi
Dönem IV ve V öğrenci değerlendirmesi aşağıdaki bileşenler dikkate alınarak yapılır:
Dönem IV-V’te dönem sonunda başarılı olmak için ilgili dönemin her bir bloğundan başarılı
olma koşulu aranır. Bir dönemin bloklarının tümünü başarı ile bitirmeyen öğrenci bir üst dönem
eğitimine başlayamaz. Başarısızlık halinde, sadece başarısız olunan bloklar tekrar edilir. Dönem
sonu başarı puanı her bir dönemin blok sonu puanlarını AKTS kredileri oranında ağırlıklı
ortalamasına göre hesaplanır. Bu hesaplamaya gelişim sınavları sonuçları katılmaz.
Dönem IV ve V’teki task eğitiminde, blok başarısı 100 puan üzerinden değerlendirilir. Klinik
beceri ve hasta yönetim becerisi puanları toplamı 100 üzerinden en az 50 olmak zorundadır. Bir
blokta başarılı olmak için, devam ve baraj kriterlerinin karşılanması ve blok başarı puanının 100
üzerinden en az 70 puan olması gereklidir.
Task eğitimi sırasındaki sınav sonuçlarının, sınav yapıldıktan sonra en geç üç iş günü içinde ilan
edilmesi zorunludur.
44
TASK Performans Değerlendirmesi: Öğrencinin klinikte göstereceği davranışsal özellikler,
gözleme dayalı klinik ve laboratuvar etkinliklere katılımı yanında öğrencinin hazırladığı hasta
dosyaları üzerinden Task performans değerlendirmesi yapılır. Her Task sonunda tüm
öğrencilerin katılacağı Task Değerlendirme Toplantısı yapılır. Bu toplantıda Task işleyişi ile
ilgili geribildirim ve bilgi paylaşımı sonrasında seçilen sayıda hasta dosyası tartışılır. Task
performansının blok başarı puanına katkısı %20 oranındadır.
Task performans puanı: Task haftası boyunca öğrencinin değerlendirildiği “Task performans
değerlendirme formu” ile öğrencilerin hasta başı eğitimi ve uygulamalara katılımı
değerlendirilir. Task performansları ortalaması ve varsa birebir değerlendirme notunun blok
başarı notuna katkısı %10’dur.
Dosya puanı: Her blok boyunca blok süresinin hafta cinsinden en az 1/3’ü kadar sayıda (Blok
kurulu eğitim dönemi başında toplanarak yeter sayıya karar vererek dekanlığa yazılı olarak iletir,
bir sonraki eğitim döneminde değişiklik önerisi gelmediği sürece bir önceki dönem alınan karar
geçerlidir) hasta dosyası hazırlaması istenir ve her task sonu tartışma sırasında belirlenen sayıda
dosya tüm grup ile birlikte tartışılır ve toplantı sonunda öğretim üyesince öğrencinin “dosya
notu” verilir. Hangi öğrencinin dosyasının hangi hafta değerlendirileceği blok başlangıcında
kura ile belirlenir. Aynı öğrencinin dosya değerlendirmeleri her seferinde mümkün olduğunca
farklı Öğretim Üyesi tarafından yapılmalıdır. Öğrencinin blok eğitim sırasındaki dosya notları
ortalamasının blok başarı puanına katkısı %10’dur.
Task performans değerlendirme formları, dosya notları ve birebir değerlendirme formları blok
sınavından en az üç gün önce olmak koşulu ile bir hafta içinde öğrenci işlerine iletilir.
Klinik Becerinin Değerlendirmesi: Her blok hedeflerinde bulunan öykü, fizik bakı ve veri
değerlendirme becerilerinin blok sonunda yapılandırılmış değerlendirmesidir. Bu sınavın
yapılandırılması blok kurulunun sorumluluğundadır, gerekirse Ölçme ve Değerlendirme
Kurulunun görüşüne başvurulabilir. Blok hedefleri arasında varsa ve yapılandırılmış
değerlendirme mümkün olduğunda patolojik bulgu değerlendirme becerisi de test edilebilir.
Hasta Yönetim Becerisinin Değerlendirilmesi: Blok hedefleri kapsamındaki semptom, hasta
ve hastalık yönetimi algoritmalarının değerlendirileceği yapılandırılmış yazılı sınavlardır. Blok
kurulu tarafından yapılandırılır ve gerekirse Ölçme ve Değerlendirme Kurulunun görüşüne
başvurulabilir .
45
Bilgi Düzeyinin Değerlendirmesi: Blok hedefleri arasında yer alan ve diğer yöntemlerle
değerlendirilmeyen hedeflerin değerlendirilmesi yapılandırılmış yazılı sınav ya da sınavlarla
yapılır. Bu sınavın yapılandırılması blok kurulu tarafından oluşturulur ve gerekirse Ölçme ve
Değerlendirme Kurulunun görüşüne başvurulabilir.
Task Dönemi Beceri Uygulama Karnesi: Tıp Eğitimi Programımızda belirlenen Dönem IV ve
Dönem V’te mesleksel becerilerin uygulanmasının izlendiği karnelerdir. Bu becerilerin her
öğrenci tarafından kaç kez yapılacağına blok kurulu tarafından karar verilerek uygun karne
düzenlenir; değişiklik önerisi ilgili kurulların uygun görüşü alınmak koşulu ile ancak bir sonraki
eğitim döneminden itibaren uygulamaya başlanır. Uygulanan her beceri, karnede becerinin
uygulandığında öğrencinin yanında bulunan öğretim elemanı tarafından kaşelenir ve imzalanır.
Öğrencinin Dönem VI’ya kayıt yaptırabilmesi için Task Dönemi Beceri Uygulama Karnesindeki
tüm becerilerin istenilen sayıda yapıldığına dair uygun onaylar bulunmalıdır. Onay eksikliği olan
öğrenciler Dönem VI’ya kayıt yaptıramaz.
Sınavların yapılandırılması:
Blok kurulu blok hedeflerinin dağılımına göre uygulama ve teorik sınav ağırlıklarını belirler.
Belirlenen soru sayıları sunum yapan öğretim üyeleri ve blok kurul üyeleri tarafından hazırlanır.
Hazırlanan sorular sınavdan en son 3 gün önce blok kurulu tarafından değerlendirilir. Soru
değerlendirmesinde soru tekniği, bilimsel içerik, hedeflere uygunluk kriterleri göz önüne alınır.
Hazırlanan sorular sınav formatına uygun olarak en az iki grup olacak şekilde basılır. Sınav
yapılacak salonlara göre hazırlanan kapalı zarflara konarak sınavın yapılacağı güne kadar kilitli
dolapta bekletilir.
Sınavın yapılması:
Sınav günü salon başkanları sınavın yapılacağı saatten yarım saat önce sınav kağıdı dağıtım
merkezine gelir ve kendilerine ait zarfları alarak sınav salonlarına gider. Sınav grubuna dikkat
edilecek şekilde öğrencilerin salona yerleşmesi sağlanır. Öğrencilerin cevap kağıtları tek tek
dağıtılır. Salonda ayrıca iki gözetmen bulundurulur. Sınavın güven içinde yapılmasından salon
başkanı sorumludur. Sınav başlamadan önce kurallar okunur ve sınav başlatılır. Sınav süresi,
soru sayısının %50 fazlasıdır. Sınav başlangıcından itibaren ilk 30 dakika ve son 15 dakika
içinde öğrencilerin sınav salonunu terk etmelerine izin verilmez. Sınav bitiminde sınav kağıtları
toplanır, imzalar kontrol edilir. Salon başkanı ve gözetmenler tarafından sınav ve soru kağıtları
sayılır. Sınav kağıtları imza karşılığında blok başkanına teslim edilir.
46
Dönem IV ve V’te blok başarı puanı hesaplaması aşağıdaki gibi yapılır:
Çarpan
Task performans notları ortalaması 0,10
Dosya notu 0,10
Bilgi sınavı 0,40
Hasta yönetim becerisi sınavı 0,20
Klinik beceri sınavı 0,20
Toplam 1,00
İtiraz süreci
Sınav sorusuna ve/veya sınav puanına itiraz eden öğrenci, durumu Tıp Fakültesi Dekanlığına
dilekçe ile bildirir. Soruya itiraz ediyorsa itiraz gerekçesini ve kaynağını dilekçesine iliştirir.
İtiraz dilekçesi Dekanlık tarafından ilgili dönem kurul başkanlığına gönderilir. Dönem kurulu
dilekçeyi ilgili blok başkanına iletir. Blok başkanı itiraz edilen soruları blok kuruluna (ya da soru
sahibi) danışarak itirazı değerlendirir. Blok kurulunun görüşü ve itiraz dilekçesi Ölçme
Değerlendirme Kuruluna (ÖDK) iletilir. ÖDK itirazı kabul veya reddeder. İtiraz sürecinden
sonra sınav kağıtları tekrar değerlendirilir. Nihai sonuçlar ilan edilir.
Dönem VI Eğitimi (Aile Hekimliği Dönemi = intörnlük) ve Değerlendirmesi
Aile Hekimliği dönemindeki eğitim programının amacı, öğrencinin daha önceki yıllarda edindiği
teorik ve pratik bilgilerin klinik uygulamalarını yaptırmak, hekimlik sanatının uygulanmasında
deneyim ve beceri kazandırmak ve hekim adayını bu sanatı yalnız başına en iyi uygulayabilecek
düzeye getirmektir.
Öğrenciler, eğitim gördüğü anabilim dalı tarafından hazırlanmış ve program kurulu tarafından
onaylanmış eğitim programına göre eğitimlerini sürdürürler. Uygulanan program çerçevesinde
anabilim dalı çalışma koşullarına uymak, öğretim üyesi ve araştırma görevlilerinin denetiminde
sağlık hizmetleri ve laboratuar çalışmalarına mesai ve mesai dışı saatlerde (nöbet) katılmak,
servis viziti, vaka takdimi, konferans, seminer ve benzeri etkinliklere katılmak ve bu etkinliklerle
ilgili görevlendirildiğinde bizzat yapmak zorundadırlar. Öğrenciler, ilgili stajın beceri karnesinde
yer alan ve en az yapılması gereken uygulamaları sorumlu öğretim elemanına onaylatmakla
yükümlüdür.
47
Aile hekimliğinin gerek görülen staj ya da uygulamaları, ilgili anabilim dalının olumlu görüşü,
Fakülte Yönetim Kurulu'nun önerisi, Dekanlığın onayı ile başka Fakülte ve Sağlık Kurumlarında
uygulattırılabilir. Fakültemiz dışındaki eğitim süresi aile hekimliği dönemi eğitiminin toplam
süresinin 1/4 (3 ay)'ünü geçemez.
Ülkemizdeki diğer tıp fakülteleri ile yabancı tıp fakültelerinin aile hekimliği dönemi öğrencileri,
kendi fakültesinin izni ve Fakültemiz Yönetim Kurulu'nun kararı ile stajlardan bir ya da birkaçını
fakültemiz bünyesinde yapabilirler. Aynı şekilde fakültemiz aile hekimliği dönemi
öğrencilerinden, eğitiminin en fazla üç aylık dilimini başka fakültelerde tamamlamak
isteyenlerin başvuruları, ilgili anabilim dalının ve staj yapılacak fakültenin olumlu görüşü
alınmak koşulu ile Fakülte Yönetim Kurulunun önerisi ile gerçekleşebilir. Başvurular, öğrenci
için ilgili staj başlama tarihinden en az iki ay önce yapılmalıdır.
Dönem VI öğrencilerinin, yapılacak olan gelişim sınavlarına katılımı zorunludur. Fakülte
Yönetim Kurulu’nca kabul edilen bir mazereti olmaksızın sınava katılmayan öğrencilerin bir
önceki gelişim sınav sonuçlarına bakılarak eksik olduğu görülen alanlarda Dekanlıkça belirlenen
yer, zaman ve sürede staj süresini uzatmaksızın fazladan eğitim-öğretim faaliyetlerine katılmaları
sağlanır.
Aile hekimliği öğrencileri staj değerlendirme formlarında belirlenen kriterlere göre
değerlendirilirler.
Dönem VI’da staj sonu değerlendirmesi aşağıdaki gibi yapılır:
Çarpan
Bilgi (alt değerlendirme başlıkları staj yaptığı bölümce belirlenecek) 0,20
Beceri (Beceri karnesine göre doldurulur) 0,60
Tutum (alt değerlendirme başlıkları staj yaptığı bölümce belirlenecek) 0,20
Toplam 1,00
Başarısız olan öğrenciler için bütünleme hakkı yoktur ve stajın tekrar edilmesi gerekir. Aile
hekimliği dönem sonu başarı puanı, staj puanlarının AKTS kredileri oranında ağırlıklı
ortalamasına göre hesaplanır.
48
3.3. Ölçme değerlendirmede çoklu yöntem ve gereç kullanımı
T.S. Tıp fakülteleri amaç ve öğrenim hedefleri doğrultusunda her aşama/sınavda çoklu değerlendirme yöntem ve gereçlerini (Nesnel yapılandırılmış klinik sınav, mini klinik sınav, çoktan seçmeli sınavlar, yapılandırılmış sözlü, açık uçlu yazılı, ödev, proje, portfolyo, bireysel performans gözlenmesi, ölçekler vb) mutlaka kullanmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan sınavlarda farklı soru tipleri kullanılarak
değerlendirmenin daha objektif olmasına çalışılmaktadır. Bu soru tipleri:
Çoktan Seçmeli Soru Türü: Çoktan seçmeli testler bir sorunun cevabını, verilen seçenekler
arasından cevaplamayı gerektiren test türüdür. Seçeneklerden sadece bir tanesi en doğru cevaptır.
Bu tip sorular daha çok öğrencilerin teorik bilgi düzeyini ölçmek için kullanılmaktadır.
Doğru- Yanlış Türü Sorular: Doğru-yanlış türü sorularda verilen bir cümlenin, mevcut
bilgilere bağlı olarak doğru mu yanlış mı olduğunun belirlenmesi istenir. Bu testler çok fazla
hedefin sorgulanması gerektiğinde başvurulan bir değerlendirme yöntemidir.
Eşleştirmeli Soru Türleri: İki grup halinde verilen ve birbirleriyle ilgili olan bilgi öğelerinin
belli bir açıklamaya göre eşleştirilmesini gerektirir.
Kısa Cevaplı Soru Türü: Bir kelime, bir sembol ya da en çok birkaç kelime ile
cevaplanabilen soru türüdür. Öğrenci sorunun cevabını kendisi yazar. “Soru cümlesi”, ya da
“eksik cümle” şeklinde olabilir.
Kontrol Listeleri:
Gözlenen performansın ya da ürünün belirlenen performans ölçütlerine ne derece uyumlu olduğu
kontrol listeleri kullanılarak belirlenebilir. Kontrol listeleri, öğrenciden beklenen davranışın
özelliklerine ilişkin detaylı bilgileri içeren ve öğrenci performansının eksik noktalarını belirleme
amacıyla kullanılan araçlardır Kontrol listelerinde var veya yok, evet veya hayır şeklinde
puanlanabilen bir dizi davranış, özellik veya nitelik bulunur. Kontrol listeleri ‘evet’ ‘hayır’ ;
‘var’ ‘yok’ veya 0-1 şeklindedir. Bu tip listeler Mesleksel Beceri ve Klinik Beceri
sınavlarında kullanılmaktadır.
Öğrenim hedeflerine ve öğrenme alanlarına göre farklı sınav türleri uygulanmaktadır. Bilgi
ölçmek ilk 3 dönem için ve Task döneminde çeşitli çoktan seçmeliler, ayrıca Task döneminde
hasta yönetim becerisi sınavı, beceri için kontrol listeleri ile ilk 3 dönem ve Task döneminde
klinik beceri ve mesleksel beceri sınavları yapılmaktadır. Ayrıca tutum değerlendirmesi
amacıyla tüm dönemlerde performans değerlendirme rehberleri kullanılmaktadır.
49
Tasklarda uygulanan farklı sınav yöntemlerine örnekler:
Çoktan seçmeli sınav: Öğrenim hedeflerinin kapsamına göre soru sayısı belirlenmektedir. Tüm
bloklarda 40 çoktan seçmeli soru sorulmaktadır.
Hasta yönetim beceri sınavı: Öğrenim hedefleri kapsamındaki semptom, hasta ve hastalık
yönetimi algoritmalarının değerlendirileceği yazılı sınav yapılmaktadır. Bloklar kendi
ihtiyaçlarına göre yazılı sınavın şeklini belirlemektedirler (Hastalık tanısı tedavisinin
çözülmesini içeren açık uçlu sorular, çoktan seçmeli sorular gibi).
Her sınavda dört ya da beş olgu üzerinden soru sorulmaktadır. Bu olguların her biri blok bileşeni
olan tasklardan hazırlanmaktadır. Her olgu üzerinden de tanı, tedavi, ayırıcı tanı algoritmalarını
içeren sorular sorulmaktadır. Bu soruların niteliği açık uçlu soru, çoktan seçmeli ya da doğru-
yanlış şeklinde planlanmaktadır.
Klinik beceri sınavı: Öğrenim hedefleri kapsamında öykü, fizik bakı ve veri değerlendirme
becerilerinin blok sonunda yapılandırılmış değerlendirmesidir. Bu sınav OSCE şeklinde
yapılandırıldığı gibi bazı bloklarda veri değerlendirme şekli, özellikle sözlü şeklinde
yapılmaktadır.
3.4. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerlilik ve güvenirliği
T.S. Tıp fakültelerinde ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerliği mutlaka değerlendirilmelidir.
Uygulanan çeşitli bilgi ve beceri sınavlarında soruların blok ve task dolayısıyla belirlenen
öğrenim hedeflerine uygun olması blok ve task kurullarınca kontrol edilmektedir. Hedeflere
uygun olmayan sorulara itirazlar ayrıca ölçme değerlendirme kurulunda ele alınmaktadır.
Bunun dışında kapsam geçerliliği yönünden yapılanlar:
Blok sonu ve yıl sonu sınavları:
1. Sınav hazırlık aşaması: Blok kurulu hedefleri göz önünde tutarak (gerekirse blok
hedeflerini puanlayarak) tüm blok hedeflerini kapsayacak şekilde hazırlık
yapmaktadır.
2. Sınav sonrası: Sınav analizleri ve sınavla ilgili itirazlar ölçme ve değerlendirme
kurulunda eğitim-öğretim ve sınav yönergemizde belirtildiği gibi değerlendirilmekte
50
ve hatalı soru, kapsam geçerliği gibi sorunlar saptanır ise ilgili blok başkanı, dönem
sorumlusu ve program kuruluna bildirilmekte ve gereği yapılmaktadır. (EK-
14).Sınavlarda sorulan soruların hangi hedefleri test ettiği ile ilgili matris analizi
çalışmaları henüz başlamıştır.
3. Gelişim sınavları: Blok kurullarından bağımsız olarak oluşturulan Gelişim Sınav
kurulu tarafından yapılan ve ulusal ÇEP hedeflerini bağımsız olarak test eden
sınavlarda elde edilen verilere göre blok kapsam geçerliği ile ilgili veri elde
edilebilmektedir.
3.5. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin öğrenmeyi desteklemesi
T.S. Tıp fakültelerinde ölçme ve değerlendirme, mutlaka öğrenmeyi motive edecek ve bilgi, beceri ve tutum hedeflerinin entegrasyonunu sağlayacak şekilde planlanmalıdır.
Her gelişim sınavından sonra öğrencilere verilen geri bildirimlerde, öğrencinin tüm sınava
girenler arasında ve kendi sınıfındaki sıralamasını, dönem ve bloklardaki sorulara verdiği
cevapların doğru ve yanlış oranlarını görebilmekte ve kuvvetli ve zayıf yönlerini daha iyi
değerlendirebilmektedir (EK-15). Klinik beceri sınavlarından sonra ve performans
değerlendirmelerini öğrenci istediği takdirde görebilmekte ve zayıf ve kuvvetli yönlerini
öğrenebilmektedir.
Dönem IV öğrencileri geri bildirim formlarını doldurarak blok sonunda blok başkanlığına
vermektedirler (EK-16). Bu geri bildirimlerde süre ve takvim, içerek, yöntemler, fizik ortam,
eğiticiler, kaynaklar ve sorunlara çözüm değerlendirilmektedir. Öğrencilerin bu
değerlendirilmesi ÖDK tarafından incelenip blok kurullarına yazılı olarak bildirilmektedir.
1-2-3 üncü dönemlerde her blok sonunda (toplam her dönem için blok sayısı kadar) yapılan
çoktan seçmeli sınavlarda olgu soruları yer almaktadır. İlk 3 dönem yapılan Klinik Beceri
Uygulamalarının sınavlarında genelde bir olgu senaryosundan hareket edilmektedir. 4 ve 5 inci
dönemlerde yani task ta ki sınavlarda çeşitli disiplinlerle ilgili olgu senaryoları yer almakta ve
ayrıca hasta yönetim becerisi sınavları da yapılmakta ve öğrenciler klinik problem çözmeye
yönelik değerlendirilmektedir (EK-16a). 2009-2010 öğrenim yılından itibaren fakültemizde yılda
3 kez planlanan ve yapılan GELİŞİM Sınavlarında da benzer şekilde klinik problem çözmeye
yönelik olgu soruları bulunmaktadır.
Blok sınavları sonunda blok kurulu yapılan bloğu değerlendirirken, sınavlarla ilgili öğretim üyesi
ve öğrencilerden gelen geribildirim ve kendi tespit ettikleri sorunları tartışmakta ve dönem
51
kurulu ve ölçme değerlendirme kuruluna bildirmektedir. Tüm sınavlar ölçme değerlendirme
kurulu tarafından, geçerlilik, güvenilirlik, soru zorluk ve ayırıcılık değerleri, ve kapsam
geçerliliği yönünden incelenmekte, dekanlık ve ilgili dönem ve blok kurullarına geri bildirim
verilmektedir. Çıktı tabanlı olarak planlanan gelişim sınavları müfredatımızda zayıf kalan
bölümlerin gözden geçirilmesini sağlamaktadır.
3. (B) KLİNİK VE MESLEKSEL BECERİLER AÇISINDAN ÖĞRENCİLERİN
DEĞERLENDİRİLMESİ
3.1. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin belirlenmesi ve duyurulması
2003’ten itibaren yeterliliğe dayalı sınav yapılmakta iken, klinik ve mesleksel becerilerin ölçme
değerlendirmesinde 2006- 2007 yılından itibaren yılın sonunda 8-10 istasyonluk Nesnel
Yapılandırılmış Klinik Sınav (NYKS) uygulanmasına karar verilmiştir. Yönetmelik değişikliği
ile klinik beceri eğitimine devam zorunluluğu getirilmiş ve her öğrencinin her bir beceriyi en az
bir kez bilinçli yeterlilik düzeyinde eğitim yılı içerisinde yaparak göstermesi ve bunu karneye
işletmesi nesnel yapılandırılmış klinik sınava girebilmesi için gerekli bir şart haline getirilmiştir.
Sınava girebilmek için her bir öğrencinin yeterlilik karnesindeki beceri imzalarının eksiksiz
olması gerekmektedir.
Klinik ve mesleksel becerilerde kullanılan ölçme değerlendirme yılın sonunda yapılan Nesnel
Yapılandırılmış Klinik Sınav ile gerçekleştirilen. Bu sınavın ölçütleri klinik ve mesleki beceri
kurulları tarafından belirlenmiş, yayınlanmıştır. Öğrenciler ve müfredatı uygulayan öğretim
üyeleri tarafından, eğitim ve sınavın içeriği ve tarihi eğitim yılının başından itibaren
bilinmektedir.
3.2. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin yıllara ve aşamalara göre tanımlanması
Nesnel Yapılandırılmış Klinik Sınav:
Eğitim yılının sonunda her sınıf için nesnel yapılandırılmış klinik sınav düzenlenir. Bu sınavda
her öğrenciye her bir istasyon için beş dakika süre tanınmakta, sınav her sınıf için iki tam gün
sürmektedir. Klinik ve mesleksel beceri müfredatında yer alan bütün anabilim dalları bu sınavda
yer alan her bir istasyon için değerlendirme yapacak bir öğretim üyesi görevlendirir. Bu sınavda,
önceden hazırlanıp öğrenci sayısı kadar çoğaltılmış nesnel değerlendirme rehberleri kullanılır.
Nesnel yapılandırılmış klinik sınavın etkisi:
52
Mesleksel beceri yılın sonundaki geçme notuna birinci sınıfta yüzde altı, ikinci sınıfta yüzde beş,
üçüncü sınıfta yüzde dört oranında etki etmektedir. Klinik beceri geçme notuna birinci sınıfta
yüzde dört, ikinci sınıfta beş, üçüncü sınıfta yüzde altı oranında etki etmektedir. Özetle, ilk üç
sınıfta klinik ve mesleksel beceriler için uygulanan NYKS 70 olan yılsonu geçme notuna 10
puan etki etmektedir. Bu oranlar Tıp Eğitim Birimi’nce Ölçme Değerlendirme Kurulu önerileri
doğrultusunda yeniden düzenlenebilir. KBE, MBE, gibi Blok dışı derslerin puanının
hesaplanmasında her bir dersin AKTS kredisi dikkate alınır.
3.3. Ölçme değerlendirmede çoklu ve güncel yöntem ve gereç kullanımı
Öğrenci geri bildirimleri de klinik beceri eğitiminin ölçme değerlendirmesinin bir bölümünü
oluşturmaktadır. Her klinik ve mesleksel beceri eğitim oturumu sonrası öğrencilerden yazılı geri
bildirim alınmakta, geri bildirim formlarında programı genel olarak 10 üzerinden puanladıkları
bir soru, 5’li Likertz ölçeğine göre puanladıkları 10 önerme ve görüşlerini açık olarak
belirtebilecekleri bir alan yer almaktadır. (Tablo 3.3.1.).
Tablo 3.3.1.: MBE- KBL Değerlendirme Formu
Beceri Adı:
DönemTarih:
5 4 3 2 1Kesinlikle Katılıyorum Kısmen Katılmıyorum Kesinlikle
Sorular 5 4 3 2 11. Beceri uygun basamaklandırılmıştı.2. Araç/gereç uygundu.3. Yetiştiricinin olumlu geribildirimi cesaretimi arttırdı.4. Gösterim öğrenmemi kolaylaştırdı.5. Yetiştirici ile iyi iletişim kurdum.6. Beceri için ayrılan süre yeterliydi.7. Bu becerinin gerekli olduğunu düşünüyorum.8. Kendi kendime yaparak iyi öğrendim.9. Beceriyi uygulayabilecek durumdayım.10. Bu beceriyi meslek yaşamımda kullanabilirim.
(10 çok iyi, 1 çok kötü) 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1Eğitim oturumunu değerlendiriniz
Eklemek İstedikleriniz ve Önerileriniz
3.4. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerlik ve güvenilirliği
Klinik ve mesleksel beceri eğitiminde uygulanan NYKS’ın geçerlilik ve güvenilirliği Klinik ve
Mesleksel Beceri Kurulları tarafından değerlendirilmektedir. Halen değerlendirme eğitim
programının amaç ve hedeflerini kapsayacak şekilde uygulanmaktadır. Geçerliliği artırıcı
53
çalışmak Klinik ve Mesleksel Beceri Kurullarının sorumluluğundadır. Geçerliliği artırıcı
önlemler aşağıda tanımlanmaktadır.
Klinik ve mesleksel beceri eğitiminde ilk adım, oturumların öğrenim hedeflerinin tanımlanması
ve buna uygun olarak senaryo ve rehberlerin oluşturulması, daha önceden eğitimi sağlanmış olan
standardize veya simüle hastaların bunu uygulamasının sağlanması, beceri için kullanılacak
maket veya diğer materyalin önceden denenmesidir. Sınavlarda da eğitim rehberindeki
basamakların sorgulanmasına yönelik olarak hazırlanmış olan değerlendirme rehberleri
kullanılmaktadır. Uygulamamızda bu adımlar gerçekleştirilmekte, sınavlarımız değerlendirme
rehberi üzerindeki puanlara göre yapılmaktadır. Nesnel yapılandırılmış klinik sınav klinik ve
mesleksel beceri kurulunda yer alan öğretim üyeleri tarafından düzenlenmektedir. Kullanılan
değerlendirme rehberleri bu kurullarca hazırlanmakta, her sınav döneminde yeniden gözden
geçirilmekte, eğitim rehberinde yapılmış olan değişiklikler varsa, aynı becerinin değerlendirme
rehberi de yeniden düzenlenmektedir.
3.5. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin öğrenmeyi desteklemesi
Klinik ve mesleksel becerilerde ölçme ve değerlendirme, öğrenmeyi motive edecek ve bilgi,
beceri ve tutum hedeflerinin harmanlanmasını sağlayacak şekilde planlanmaktadır. Uygulama
öğrencilerin performansını artırmak yönünde motive edici ve geri bildirimle düzenleyici etkiye
sahiptir. Son iki yıldaki NYKS puanlarına bakıldığında öğrencilerin büyük çoğunluğunun 10
üzerinden 7 ve üzeri puan almış oldukları gözlenmektedir. Yazılı geri bildirimler incelendiğinde
öğrencilerin genel olarak klinik beceri eğitiminden, standardize/simüle hasta uygulamasından ve
mesleksel becerilerden memnun oldukları gözlenmektedir.
Beceri müfredatının geliştirilmesinde öğrenme hedeflerinin belirlenmesi, becerilerin müfredata
yerleştirilmesi, klinik konuların hazırlanması, uygulama rehberlerinin oluşturulması, senaryoların
yazılması, standardize ve simüle hastaların eğitimi, öğrencileri bu hastaların değerlendirmesi
aşamaları için geliştirilmiş kılavuzlar mevcuttur. Fakültemizde de klinik ve mesleksel beceri
programının yol haritasında bu aşamalardan yararlanılmaktadır.
İçerik, yöntem, zamanlama ve sonuçlarının nasıl kullanıldığını değerlendirmek için klinik ve
mesleksel beceri müfredatlarının yol haritasını gözden geçirmekte yarar vardır:
Klinik beceride tanımlar:
54
Temel klinik becerilerin gerçek hastalar üzerinde uygulanmaya başlamadan önce beceri
laboratuvarlarında maketler, standardize veya simüle hastalar üzerinde öğrenilmesi insancıl tıp
anlayışının bir gereğidir. Simüle hasta, belli bir hastalık konusunda doğru öykü ve muayene
bulguları tablosu çizebilmesi amacı ile eğitilmiş normal bir kişidir. Standardize hasta ise daha
geniş bir şemsiyede yer almakta olup, hem simüle hastaları hem de kendi hastalıklarını
standardize ve değişmez bir şekilde anlatması için eğitilmiş gerçek hastaları da içeren bir
kavramdır. Standardize ve/veya simüle hastalar öğrencilerin klinik becerilerinin geliştirilmesi
amacı ile birçok tıp fakültesinde kullanılmaktadır. Simüle/standardize hastalar yolu ile öğrenciler
küçük grup çalışmalarında gerçeğe en yakın tıbbi durumları değerlendirebilmektedir.
Simüle/standardize hasta programı geliştirmenin ilk basamağı öğrenim hedeflerini tanımlamak-
tır. Daha sonra hastanın ve ortamın özellikleri tanımlanmalı, klinik bilgi ve senaryolar
oluşturulmalıdır. Klinik bilgi, hasta öyküsüne ek olarak sözsüz iletişim ögelerini, gerçek veya
simüle anormal fizik bakı bulgularını ve laboratuvar sonuçlarını da içermelidir. Bilginin aktarımı
için rehberler geliştirilmelidir. Sınavın bir parçası olarak olgu tanımlanacaksa, ona uygun senaryo
ve değerlendirme rehberleri geliştirilmelidir. Ayrıca maliyet, geçerlilik, güvenilirlik konuları da
ayrıntılı bir şekilde tanımlanmalıdır.
Klinik beceri programı:
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde 2003 yılında başlatılan probleme dayalı
öğrenimle (PDÖ) birlikte, 2004-2005 eğitim yılında müfredata ilk 3 sınıftaki öğrencilerin öykü
alma ve muayene becerileri için klinik beceri eğitimi eklenmiştir. Tiyatro kulübü öğrencilerinin
standardize hasta olarak eğitimde yer almasını takiben, 2005-2006’da simüle hasta programına
başlanmıştır.
Bu amaçla dört adet ses ve görüntü kayıt sistemi içeren aynalı oda oluşturulmuştur. Ayrıca 120
maket satın alınmış ve iki maket laboratuvarı açılmıştır. Klinik beceri eğitiminde maketler sadece
gebe, jinekolojik, rektal muayene gibi invazif fizik bakı yöntemlerinin eğitiminde kullanılmakta
olup, ağırlıklı olarak girişimsel becerilerin yer aldığı mesleksel beceri eğitiminde
kullanılmaktadır.
Birinci yılda temel iletişim ve hastayla görüşme becerileri ile başlayan klinik beceri eğitiminde
ikinci yılın başında fizik bakı yöntemleri konusunda eğitime başlanmaktadır. İkinci ve üçüncü
yılda bütün sistemlerin öykü ve fizik bakı becerileri tamamlanmakta, üçüncü yılda ayrıca “kötü
55
haber verme, değişik yaş gruplarında öykü alma” gibi daha özgün konular yer almaktadır (Tablo
3.5.1.).
56
Tablo 3.5.1. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Beceri Eğitim Müfredatı
Birinci Yıl
Hastayla görüşme temel ilkeleri
Empati
Ana yakınmanın sorgulanması
Hasta bakış açısının sorgulanması
Öykünün diğer elemanları
Sistemlerin gözden geçirilmesi
Kayıt tutma becerisi
İkinci yıl
Kalp öykü, kalp fizik bakı
Solunum sistemi öykü, solunum sistemi fizik bakı
Sindirim sistemi öykü, sindirim sistemi fizik bakı
Nörolojik öykü, nörolojik fizik bakı
Yeni doğan fizik bakı
Üçüncü Yıl
Kadın genital sistem öykü
Bimanuel vajinal bakı, spekulum kullanma
Smear alma
Gebelik öykü, gebe fizik bakı
Meme öykü, meme fizik bakı
Otoskop kullanarak kulak muayenesi
Kas-iskelet sistemi öykü, kas-iskelet sistemi fizik bakı
Erkek genital sistem öykü, erkek genital sistem fizik bakı
Oftalmoskop kullanarak göz dibi muayenesi
Kötü haber verme
Değişik yaş gruplarında (adölesan, çocuk, yaşlı) öykü alma
57
Oturum öncesinde oturumun öğrenme hedefleri uzman görüşleri alınarak tanımlanmakta, daha
önceden eğitim almış standardize veya simüle hastanın oturumun hedeflerine göre hazırlanan
senaryo konusunda eğitimi sağlanmakta ve öğrenciler standardize veya simüle hastayla görüş-
mektedir. Örneğin herhangi bir sisteme ait öykü ve fizik bakı becerisinin kazandırılmasının
hedeflendiği bir beceride; oturuma, ilgili disiplinin sunusu ile başlanmakta, beceri daha sonra
eğitici tarafından gösterilmekte, devamında her bir öğrencinin bu beceriyi bilinçli yeterlilik
düzeyi gözlenene kadar yapması hedeflenmektedir. Daha sonra bir öğrenci hasta rolü oynayan
tiyatro kulübü öğrencisi veya simüle hastadan aynalı odada öykü almakta ve gerekli fizik bakıyı
uygulamaktadır. Bu esnada aynalı odanın diğer tarafında eğitici ve diğer 10- 15 öğrenci
görüşmeyi izlemekte ayrıca ses ve görüntü kaydı yapılmaktadır. Öğrenci görüşmeyi ve/veya
fizik bakıyı tamamladıktan sonra aynalı odanın diğer tarafına, yani kendisini izleyen eğitici ve
arkadaşlarının bulunduğu odaya geçerek akranlarından ve eğiticilerden geri bildirim almaktadır.
Yapılan video kaydını da izleyerek hastayla görüşme ve/veya fizik bakının hemen sonrasında
geri bildirim elde edebilmektedir. Böylece bütün öğrenciler değişik becerilerde birbirini
izleyerek yapılan hataları görmekte ve sonuçta bilinçli yeterlilik düzeyine ulaşmaları
sağlanmaktadır. Bu sürece ek olarak, bazı uygulama oturumlarında öğrenim hedefine göre
öğrencilere hasta rolü oynatılmakta, kendisini hastanın yerine koyması ve empati geliştirmesi
sağlanmaktadır. Yine birinci sınıftaki empati oturumunda her öğrencinin en az bir kez işitme,
görme, yürüme engelliliği deneyimi yaşaması simülasyonla sağlanmaktadır.
Klinik beceride lojistik destek: Klinik beceri kurulunun ilk başlangıcındaki öğretim üyeleri
standardize ve simüle hasta eğitimi kursuna katıldı. Daha sonra tiyatro kulübü öğrencileri
standardize hastalar olarak eğitildi. İlk yılda tamamen gönüllülükle yürütülen projede ikinci yıldan
itibaren, tiyatro kulübü öğrencilerine yarı zamanlı çalışan öğrenci statüsünde bir miktarda maaş
ödenmeye başlandı. Standardize hasta programı uygulamaya başlandıktan sonra simüle hasta
programı da oluşturmaya karar verildi. Bu amaçla, polikliniklere yerleştirilen ilanlar yoluyla
başvuran simüle hasta adayları ile yapılan görüşmeler sonucu 11 simüle hasta programa kabul
edilerek portföyümüz oluşturuldu ve 15 Şubat 2006’da hastalarımız eğitilmeye başlandı. İlk
uygulamaya 21 Şubat 2006’da Klinik Beceri Laboratuvarı’nda başlandı. Simüle hastalarımız
genellikle emekliler, ev hanımları ve gece bekçiliği gibi işlerde çalışanlardı. Simüle hastaların
yol ve yemek masrafları için gerekli ödenek Ondokuz Mayıs Üniversitesi Araştırma Fonu
tarafından desteklenen bir proje yolu ile 2 yıllığına sağlandı.
Klinik becerinin ana finansman kaynağını dekanlık oluşturmuştur. Simüle hasta programının
sürdürülmesi araştırma projesi kapsamında olup, halen Ondokuz Mayıs Üniversitesi Araştırma
58
Fonu desteği ile yürütülmektedir. Standardize hastalar yani tiyatro kulübünün öğrencileri ise yarı
zamanlı çalışan öğrenci statüsünde finanse edilmektedir. Biz de tiyatro oyuncularını kostüm ve
makyajla gerçeğe yaklaştırmaya çalışmaktayız. Ayrıca simüle hastalarımız zaten hastalık
deneyimleri olan sıradan insanlar olduğu için öğrenciler tarafından bazen gerçek hasta
sanılmaktadır.
Mesleksel Beceriler Programı
Mesleksel beceri eğitiminin amacı öğrencilerin birinci sınıftan itibaren ilk üç yılda gerçek hasta
ile karşılaşmadan önce hasta üzerinde gerçekleştirilecek tanı, tedavi ve rehabilite edici
prosedürler ve uygulamalarla ilgili beceri, tutum ve alışkanlıkları kazanmalarıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde mesleksel beceri eğitimi müfredatını (verilecek
becerileri ve hangi eğitim dönemlerine uygulanacağını) gerekli görüldüğünde bir önceki öğretim
yılında Program kurulu, MBE kurulu önerileri doğrultusunda belirler. İlgili beceriler çeşitli
anabilim dalları tarafında Mesleksel Beceriler Kurulu koordinasyonu aracılığı ile yürütülür.
Mesleksel beceri dersleri aynı isimli iki genel laboratuarda verilmektedir. Öğrenciler yılın
başında sekiz gruba ayrılmakta, bu gruplar yaklaşık 20- 25 kişiden oluşmaktadır. Bir beceri için
her bir uygulama grubuna ayrılan süre 90 dakikadır. Bazı uygulamalarda teorik ve uygulama
bilgi yükü aşırı fazla olduğundan her bir grup aynı beceriyi (Sütür atma, kan basıncı ölçme v.b.)
birden fazla kez tekrarlamaktadır. 20- 25 öğrenci için iki öğretim üyesi görevlendirilmektedir.
Mesleksel beceri laboratuarı eğitimi koçluk sistemi prensiplerine uygun olarak verilir. Tüm
dersler küçük grup çalışması olarak tasarlanır. Derste öğrencilere rol model oluşturan bir öğretim
üyesi koçluk görevini üstlenir. Her bir beceri dersinin birçok aşaması vardır. Ders genellikle o
grubun koçunun beceri ile ilgili yaptığı interaktif bir sunu ile başlar. Böylece öğrencilerin beceri
ile ilgili perspektiflerinin arttırılması hedeflenmektedir. Daha önceden beceri ile ilgili kanıta
dayalı olarak yapılandırılmış ve basamaklandırılmış bir öğrenim rehberi öğrencilere dağıtılır.
Öğrenciler daha sonra akvaryum modeline uygun olarak ilgili öğretim üyesini bu öğrenim
rehberini uygularken izlerler. Öğretim üyesi ilk olarak rehberdeki her bir beceri basamağını tek
tek açıklayarak icra eder. Daha sonra beceri bir bütün olarak gruba gösterilir. Son olarak beceri
tekrar her bir basamağı açıklanarak gruba izlettirilir. Bu metoda erişkin beceri eğitiminde parça –
bütün - parça yöntemi denmektedir. Koçun bundan sonraki görevi gruptaki her bir öğrencinin
beceriyi maket üzerinde icra ederken izlenmek ve gerekli geri bildirimi sağlamaktır. Grup, her
bir üyesi beceriyi icra ederken izler ve gerekirse geri bildirim verir. Bu sayede grup üyeleri her
59
bir beceriyi defalarca izlemiş olur. Dersin sonunda koç (ilgili öğretim üyesi) her bir öğrencinin
bilinçli yeterlilik seviyesine ulaştığından emin olmalıdır. Öğretim üyesi beceriyi en az bir kez
bilinçli yeterlilik seviyesinde icra eden öğrencinin yeterlilik karnesini imzalar. Grup içinde
yeterliliğe ulaşamayan öğrenciler ise telafiye gelmek ve karnelerindeki tüm imzaları
tamamlamak zorundadırlar. Ders öğrencilerin yapılandırılmış geri bildirim formlarını doldurması
ile biter.
Tablo 3.5.2.: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mesleksel Beceri Programı ve Sorumlu Anabilim Dalları
BECERİ ADI ve İLGİLİ ANABİLİM DALI
DÖ
NE
M 1
1. Temel Yaşam Desteği (Anesteziyoloji ve Reanimasyon)2. El Yıkama (Enfeksiyon Hastalıkları)3. Steril Eldiven Giyme (Aile Hekimliği)4. Vital Bulgular I (Nabız ve Vücut Sıcaklığı Ölçme) (Aile Hekimliği) 5. Vital Bulgular II (Kan Basıncı Ölçme) (İç hastalıkları Nefroloji)6. Haemlich Manevrası (Anesteziyoloji - Acil)7. Ampül Kırma ve flakon hazırlama (Farmakoloji)8. I.M. Enjeksiyon Yapma (Aile Hekimliği)9. Boyunluk Takma ve Hasta Taşınması (Anesteziyoloji - Acil)10. Mikroskop kullanımı (Histoloji)
DÖ
NE
M 2
1. Bebekte Antropometrik ölçümlerin alınması (Ağırlık Bebek Boyu ve Baş Çevresi ölçülmesi) (Pediatri)
2. Periferik Yayma (Pediatrik hematoloji-İç hastalıkları hematoloji) 3. Subkutan enjeksiyon (Aile Hekimliği)4. Sütür atma (Aile Hekimliği) 5. Su numunesi alma, suyun %5 klorlanması, sudaki klor miktarının ölçümü (Halk Sağlığı) 6. Abse açma (Aile Hekimliği)
DÖ
NE
M 3
1. Boğaz kültürü alma (Pediatri - Enfeksiyon) 2. IV girişim yapılması (Aile Hekimliği)3. Çocukta CPR (Anesteziyoloji - Acil) 4. Airway ile maske kullanımı (Anesteziyoloji - Acil) 5. EKG çekimi (Kardiyoloji) 6. Yara yeri debrimanı ve kültür alma (Plastik cerrahi – enfeksiyon hastalıkları)7. İdrar Sondasının Uygulanması (Üroloji) 8. Nazogastrik Sonda Uygulanması (Genel cerrahi - gastroenteroloji) 9. Alçı atel veya Velpo bandaj uygulaması (Ortopedi)
Her mesleksel beceri eğitim oturumu sonrası öğrencilerden yazılı geri bildirim alınır. Her bir
öğrencinin ilgili bir MBE yeterlilik karnesi vardır. İlgili MBE dersini icra eden öğretim üyesi,
ilgili beceriyi en az bir kez bilinçli yeterlilik seviyesinde gerçekleştirdiği kanaatine sahip olduğu
öğrencinin karnesinde becerinin karşına gelen bölümü imzalayarak onaylar. Öğrenciler
uygulamaların % 80’ine devam etmek zorundadır. Uygulamaya gelen öğrenci iki nüsha olarak
düzenlenen yoklama belgesini imzalamak zorundadır. Bir nüshası öğrenci işlerine giden yoklama
belgesinin diğer nüshası uygulamayı yaptıran öğretim üyesi tarafından saklanır. Ayrıca öğretim
üyesi uygulama yaptığı saatlerde öğrencilerin bu uygulamayı en az bir kez tam olarak yaptığını
görüp öğrencinin klinik beceri karnesinde o beceriye ait olan kısmı imzalar. Mayıs veya Haziran
60
ayında NYKS öncesinde devamsızlık yapmış olan veya uygulama tekrarı yapmak isteyen
öğrenciler için her sınıfa en az ikişer gün telafi oturumları (16 saat) düzenlenir, bu oturumlarda
ilgili anabilim dallarından en az bir öğretim üyesi dekanlıkça görevlendirilir (Tablo 3.5.2.).
3. (C) GELİŞİM SINAVLARI: ÖĞRENCİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Gelişim Sınavları:
Tıp doktorluğu eğitiminin tüm yıllara ait hedeflerini içeren ve mevcut yürümekte olan eğitim
programından bağımsız olarak yılda en az iki kez yapılacak olan gelişim sınavlarının
yapılandırılmasından Gelişim Sınav Kurulu sorumludur. En az altı üyeden oluşur. Kurul kendi
içinde bir sekreter ve Ölçme ve Değerlendirme Kurulu’na bir temsilcisi seçer; sekreter alınan
kararları yazılı hale getirmekle, temsilcisi alınan kararları Ölçme ve Değerlendirme Kurulu’na
iletmekle yükümlüdür. Gelişim sınav sonuçlarının değerlendirilmesi ve geri bildirim ölçme
değerlendirme kurulu tarafından yapılır.
Gelişim sınavları yılda (en az 2 kez) olmak üzere eğitim dönemi içerisinde yapılır ve Gelişim
Sınav Kurulu tarafından yapılandırılır. Sınavlar için Gelişim sınav kurulu her dönem için 4-7
öğretim üyesinden oluşmak üzere Dönem 1,2,3,4,5’e ait kurullar oluşturmuştur. 200 soruluk
sınavlar yapılmaya karar verilmiş ve her dönem sınav sorumluları dönem hedeflerine uygun
yeterli miktarda (dönem içinde 2 kez öğretim üyelerinden istenen) soruyu kapsam, içerik ve
teknik yönden değerlendirmek üzere kurula getirmiş ve kurulda sınav sorularının nihai şekli
verilmiştir. Belirlenen sınav tarihinden 2 hafta önce hazır hale getirilir ve sınav için gerekli
öğretim elemanı, mekân ya da donanım gereksinimi belirlenerek öğrenci işlerine bildirilir.
Dekanlık gerekli donanım ve mekânı sağlar, durumu uygun olan öğretim elemanlarından
görevlendirme yapar ve sınav tarihini sınavdan bir hafta önce ilan eder.
Gelişim sınav kurulu sınavın kurallarına uygun yapılmasını sağlar ve denetler. Sınav sonunda
cevap kâğıtlarını ve/veya değerlendirme belgelerini gelişim sınav kurulu sorumlusu ilgili
sorumlulardan teslim alır ve değerlendirilene kadar korunmalarını sağlar. Sınav sonunda her bir
öğrencinin kendisine kendi sınıfındaki, toplam sınava girenler arasındaki sıralaması, her sorunun
doğru cevabı ve öğrencinin kendi cevabının ve blok dönemlere ait doğru yanlış cevaplarını
bildiren bir çıktı verilir. Gelişim sınav puanı, her sınıfın puanları kendi içinde çan eğrisi yöntemi
uygulanarak öğrenci puanları standart puanlara dönüştürülmesiyle hesaplanır ve puan barajı
uygulaması olmaksızın dönem sonu başarı puanına katkısı %5 oranındadır.
61
TASK Gelişim Sınav Değerlendirmesi
Öğrenci task eğitimi boyunca en az 4 adet gelişim sınavına girer. Bu sınavlarda kendi dönemi
arasında standart puanlara göre yapılan başarı sıralamasında en az 2 kez üst %75’lik dilimde yer
alması ya da sınav sorularından en az %40’ına doğru cevap vermesi şartı aranır. Bu koşulu
sağlayamayan öğrenci dönem VI aile hekimliği staj eğitimine başlayamaz.
Söz konusu öğrenci devam eden gelişim sınavlarına girer; task eğitim döneminde en az 2 kez üst
%75’lik dilimde yer aldığının ya da sınav sorularından en az %40’ına doğru cevap verdiğinin
belgelenmesi halinde öğrenci dönem VI’ya başlayabilir. Bu koşul task eğitim süresi, blok
başarısızlığı nedeniyle uzamış olan öğrenciler için de geçerlidir (EK-15).
Gelişim sınavlarından başarılı olma koşulu 2009-2010 eğitim döneminden önce task eğitimine
başlayan öğrencilere uygulanmaz.
62
4. ÖĞRENCİLER
4.1. Öğrenci Seçimi, Alımı ve Sayısı Konusunda İzlenen Politika
T.S. Tıp fakültelerinin hedefleri, yürüttükleri eğitim programının özellikleri, insan gücü ve altyapı kapasitesi ile bağlantılı olarak öğrenci seçimi, alımı, sayısı konularında mutlaka politikası, görüşü ve önerileri olmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğrenci merkezli aktif eğitim sistemi 2002-2003
eğitim yılından beri uygulanmaktadır. Bu müfredat ilk üç yıl probleme dayalı öğretim (PDÖ)
modeli, takip eden iki yıl klinik task sistemi ve son yıl intörnlük ile tamamlanmaktadır.
Fakültemizde uygulanmakta olan PDÖ ve TASK’a dayalı eğitim gereğince daha az sayıda
öğrenci talebinde bulunulmaktadır. Örneğin 2009-2010 yılı öğrenci konjentanı talebimiz 60 ile
sınırlı tutulmuştur (EK-17, EK-18). Ancak YÖK, 241 öğrencinin kabul edilmesi yönünde görüş
bildirmiştir (EK-19).
G.S.: Tıp fakülteleri öğrenci seçimi ve sayısı ile ulusal bir görüş oluşturulması için diğer tıp fakülteleri, meslek örgütleri, sağlık bakanlığı ve toplum temsilcileri ile toplantılar, çalışmalar düzenlemeli, yapılan çalışmalar ve bulunulan katkıları gösteren toplantı tutanağı, sonuç bildirgesi, kitap, kitapçık, web sayfası gibi ürünleri tüm taraflarla paylaşmalıdır. Ayrıca ülkenin hekim gereksinimi, istihdam olanakları ve koşullarına yönelik araştırmalar yapılarak topluma açıklanmalıdır.
Fakültemiz Dekanlık nezdinde tıp fakültelerinde öğrenci seçimi ve sayısı ile ilgili ulusal politika
oluşturma konusunda özellikle TTB nezdinde birçok ortak çalışma ve kurultaya katkıda
bulunmuştur. Bu katkılardan bazıları kronolojik olarak şöyle sıralanabilir:
1999- I. Ulusal Tıp Eğitimi Kongresi ve Tıp-Sağlık Bilimleri Eğitim Konseyi Bildirisine
Rektörlük nezdinde imza konulmuştur.
2002- TTB Mezuniyet öncesi Tıp Eğitimi Raporunu Dekanlık nezdinde imza konulmuştur
2004- I. Aktif Eğitim Kurultayı. Sonuç Bildirgesine Dekanlık Nezdinde imza konulmuştur
2004- TTB Mezuniyet öncesi Tıp Eğitimi Raporuna Dekanlık nezdinde imza konulmuştur
2006- TTB Mezuniyet öncesi Tıp Eğitimi Raporuna Dekanlık nezdinde imza konulmuştur.
2008- TTB Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Raporuna Dekanlık nezdinde imza konulmuştur.
Konu ile ilgili fakülte öğretim üyelerince yapılan bazı yayınlar;
Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Tarafınca; Dikici M.F., Yalçın B.M., Büyükakkuş A., Özbenli T.
Ve F. Yarış, “Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Mesleki Beceri
Laboratuarı, Probleme Dayalı Öğrenme Oturumları ve Sunumlar Hakkındaki Görüşleri” Tıp
Eğitimi Dünyası, 3 (16); 21-24 (2004).
63
Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Tarafınca; Yalçın B.M., Karahan T.F., Karadenizli D ve E.M.
Şahin, “Short-Term Effects of Problem-Based Learning Curriculum on Students' Self-Directed
Skills Development” Croat Med J, 47 (3):491-8 (2006).
Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Tarafınca; Canbaz S, Sünter A.T., Aker S, Pekşen Y. Tıp fakültesi
son sınıf öğrencilerinin kaygı düzeyi ve etkileyen Faktörler Genel Tıp Derg 2007;17(1).
4.2. Öğrenci Temsiliyeti
T. S. : Tıp fakültelerinde eğitim öğretim ile ilgili tüm süreçlerde eğitimin önemli bir paydaşı
olarak öğrenci temsiliyeti mutlaka sağlanmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesinin önlisans, lisans ve lisansüstü programlarına kayıtlı öğrencilerin
eğitim, sağlık, spor ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanması ve geliştirilmesinde haklarını
gözetmek, ulusal çıkarlar konusunda duyarlı olmalarını sağlamak, yönetim organları ile
öğrenciler arasında etkili bir iletişim kurarak öğrencilerin beklenti ve isteklerini yönetim
organlarına iletmek ve öğrencilerin eğitim-öğretim konusundaki kararlara katılımını sağlamak
amacıyla Öğrenci Konseyi her yıl öğrenciler tarafından seçilmektedir (EK-20). Fakültemizde ise
öğrenci temsiliyeti her bir dönem için altı ayrı sınıf temsilcisi ve hepsini temsilen bir tane
öğrenci temsilcisi aracılığı ile sürmektedir. Üniversitemiz ve fakültemizde öğrenci temsilciliği ile
ilgili düzenlemeler 2009/202 Sayılı 25.09.2009 tarihli Üniversite Senatosu Ondokuz Mayıs
Üniversitesi Öğrenci Konseyi Yönergesi aracılığı ile sürdürülmektedir (EK-21). Fakülte
temsilcileri arasından seçilen Üniversite Öğrenci Konsey Başkanı, diğer görevlerinin yanında
öğrencilerle ilgili konuların görüşülmesi sırasında, Ondokuz Mayıs Üniversitesi senato ve
yönetim kurulu toplantılarına oy hakkı olmaksızın katılmaktadır. Fakültemizdeki sınıf
temsilcileri kendi dönemlerindeki öğrencilerle ilgili, sosyal, kültürel ve eğitim ile ilgili sorunları
ilk olarak dönem sorumlusu akademisyenlerle paylaşmakta daha sonra fakülte sekreteri, dekan
yardımcıları ve dekan ile hiyerarşik bir sıra ile görüşebilmektedirler. Ayrıca öğrenci temsilcisi
tüm öğrenciler adına tüm bu sırayı izleyerek gerekli iletişimi kolayca kurmaktadır. Tıp
Fakültesi’nde tıp eğitiminden sorumlu en üst birim olan Tıp Eğitimi Birimi (TEB) 3.6.2009
tarihli toplantısında aldığı karar dolayısıyla her toplantısına üye olarak öğrenci temsilcisini de
kabul etmeye başlamıştır (EK-21a). Ancak öğrencilerin ders programlarında çakışma nedeniyle
toplantılara katılımı yeteri kadar sağlanamamıştır.
64
2010-2011 eğitim-öğretim yılından itibaren de TEB ve Program Kuruluna D-III ve D-IV’ten
birer temsilci seçilmiş ve müfredatın yapılandırılması sırasında katkıda bulunmaları
amaçlanmıştır. Yönergede yer almasına karşın, öğrenciler derslerini aksatacağı gerekçesi ile
program kuruluna temsilci seçmemiş, alışılageldiği üzere dilek ve isteklerini eğitimden sorumlu
birimlere sözlü olarak iletmeyi tercih etmişlerdir. Bir sonraki yılda eğitim öğretim yılı başında
seçim yapılmaz ise Dekanlıkça temsilci seçilmesi planlanmaktadır.
G. S. : Tıp Fakültelerinin eğitim öğretim ile ilgili tüm süreçlerde öğrencilerin katılması için temsilciliğin tanıtılması ve katılımın özendirilmesi.
Fakültemizde öğrenci temsilcileri ile idari yönetim arasında oldukça etkin bir iletişim
bulunmaktadır. Özellikle öğrenci temsilcisinin TEB oturumlarına katılması ve burada eğitim ile
ilgili alınan tüm kararlarda öğrencilerin bakış açısını yansıtması oldukça etkin bir uygulama
olmuştur. Planlanmış eğitim programı veya sınav takvimindeki değişiklik önerileri sınıf öğrenci
temsilcileri aracılığı ile yapılmaktadır (EK-22).
4.3. Öğrencilere yönelik danışmanlık hizmetleri
T. S: Tıp fakültelerinde öğrenciler için akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri mutlaka sağlanmalı ve sürdürülmelidir.
Fakültemizde akademik öğrenci danışman / koordinatör hizmetleri, 2547 nolu Yüksek Öğretim
Kanununun 22’ci maddesi uyarınca düzenlenen, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Senatosu 2002/57
sayılı 20.6.2002 tarihli kabul edilmiş olan yönerge dolayısıyla sürdürülmektedir (EK-23). Bu
yönerge ile akademik öğrenci danışmanlarının görevleri tanımlanmıştır. Tıp Fakültesi’ne
başlayan her öğrenciye bir akademik danışman öğretim üyesi atanır. Diğer fakültelerden farklı
olarak Tıp Fakültesinde akademik danışman öğretim üyesi o dönemin sorumlusu olan öğretim
üyesidir. Bu öğretim üyesi öğrencinin Tıp Fakültesi’nde geçirdiği süre boyunca onun akademik
ve sosyal konularda danışmanlığını yapmaktadır. Akademik danışman öğrenciye her türlü
akademik konuda rehberlik yapmakta, gerektiği hallerde de sosyal açıdan desteklemektedir.
Akademik konular arasında normal müfredat dersleri konusunda bilgi danışmanlığı ve kaynak
temini kadar müfredat dışı bilimsel aktivitelerde (öğrenci kongreleri, seminerler, sunularda v.b.)
gerekli bilimsel altyapının oluşturulmasına yönelik her türlü katkı yer almaktadır. Ayrıca sosyal
desteğe ihtiyacı olan başarılı öğrencilerin tespiti ve bunların Dekanlığa bildirilmesi,
rehberliğindeki öğrencilere burs, kredi, beslenme ve mesai dışı iş olanakları ile ilgili gerekli
bilgilerin aktarılması, üniversite tarafından düzenlenen sosyal, kültürel ve sportif aktivitelere
65
katılımlarını sağlayıp motive etmek gibi konularda öğrencilere yardımcı olmaktadırlar.
Fakültemizde kariyer danışmanlığı konusunda ise bir hizmet sunulamamaktadır. Mezuniyet
sonrasında da öğrencilerimizle başlıca TUS sonuçlarının değerlendirmeye alındığı bazı mezun
anketleri dışında iletişimimizin olmadığı görülmüştür.
G. S.: Tıp Fakültelerinde akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri öğrenciler ve
mezunlar için kurumsal hale gelmelidir.
Her yıl öğretim üyelerinin ve öğrencilerin tanışmasıyla başlayan akademik ve sosyal danışmanlık
hizmetlerinin - öğretim üyelerinden ve öğrencilerden alınan geri bildirimler doğrultusunda-
istenilen düzeyde olmadığı anlaşılmaktadır. Bu danışmanlık hizmetleri kurumsal bir
birliktelikten ziyade, katılımcıların karşılıklı ilgileri ve etkilenmelerine bağlı olarak sosyal ve
akademik bir çerçeve içinde yürümektedir. Bu konuda danışmanlık hizmetinin kurumsal hale
gelmesi için düzenlemeler yapılması düşünülmekte ve bu düzenlemelerin neler olması gerektiği
konusu Tıp Eğitimi Birimi (TEB)’nde ve diğer kurullarda tartışılmaktadır. Kariyer planlaması ile
ilgili intörnlerle yapılan toplantılarda bu konuda yönlendirme ve danışmanlık verilmektedir.
Ayrıca önümüzdeki yıldan itibaren programda yerleştirdiğimiz departman seçmeli dersler
sayesinde öğrenciler istedikleri alanda daha fazla çalışma ve araştırma imkanı bulacaklardır.
4.4. Sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif olanaklar
T. S.: Tıp fakülteleri öğrencilere mutlaka sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif olanakları sağlamalıdır.
a.Üniversitemiz öğrencilerinin kültürel etkinlikleri Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
Kültürel Faaliyetler Şube Müdürlüğümüz ve öğrencilerimizin kurdukları kulüplerin (b
maddesinde açıklanmaktadır) ortak koordinasyonlarınca yürütülmektedir (EK-24).
Kulüplerimiz/ Topluluklarımız kurulma amaçlarına yönelik olarak konserler, kurslar, sergiler,
şenlikler, konferanslar, paneller, sempozyumlar, bilgi yarışmaları, seminerler, gösteriler ve
müzik dinletileri, geziler v.b. gibi etkinlikleri gerçekleştirmektedir. Üniversitemizde ulusal
“Tiyatro Festivali” düzenlenmekte olup, her yıl birçok tiyatro gruplarının katılımları sağlanarak
bu etkinlik gerçekleştirilmektedir. Kurupelit Yerleşkesinde düzenlenen “Bahar Şenlikleri” adı
altında her yıl düzenlenen bu etkinlikte üniversite gruplarının yanı sıra profesyonel sanatçı ve
grupların da katılımları ile öğrencilerimizin hizmetine sunulmaktadır. Üniversitemiz
66
öğrencilerinin sportif etkinlikleri Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Sportif Faaliyetler Şube
Müdürlüğümüz ve Yaşar Doğu Beden Eğitimi Spor Yüksekokulu ortak koordinasyonlarınca
yürütülmektedir. Üniversitemiz öğrencilerimizin katılımları ile kurulan futbol, hentbol,
basketbol, tekvando, judo, güreş, okçuluk, atletizm, yüzme, dağcılık, bedminton, masa tenisi,
satranç, monopolet ve boks olmak üzere kurulan takımlar ile gerek üniversite içi ve gerekse
üniversitelerarası ve hatta uluslararası başarılara imza atmıştır.
Üniversitemizde öğrencilerimizin bu spor faaliyetleri Merkez Kurupelit ve Atakum
yerleşkesinde mevcut kapalı spor salonları ve spor komplekslerinde yürütülmektedir. Çevre il ve
ilçelerde ise ilgili okul salonları Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tesislerinde yürütülmektedir.
Etkinliklere katılmada öğrencilere yol ücretleri ve günlük yolluk ücretleri avans olarak
verilmekte ve bu süreç boyunca görevli izinli olmaları sağlanmaktadır.
Öğrencilerimizin katıldıkları etkinliklerden bazı örnekler aşağıda verilmiştir:
Yurtiçi:
Sosyal (kongre, tören, seminer, panel, Erasmus Ofisi Oryantasyon Programı, Liderlik Temel
Kursu, 69. Gençlik Bayrak Koşusu Gençlik Yürüyüşü, vb),
Kültürel (Bahar şenlikleri, Bahar kupası,Yurtlar arası Satranç Turnuvası, Üniversite içi Bilgi
Yarışması,vb),
Sanatsal (Üniversitelerarası Halk Oyunları Yarışması, tiyatro ve radyo etkinlikleri,vb) ve
Sportif (Üniversitelerarası Türkiye Tekvando Şampiyonası, Çanakkale Şehitlerini Anma
Tırmanışı, Yüzme Kursu Programı,vb) etkinlikler
Yurtdışı:
2004-2005 akademik yılından itibaren bugüne kadar üniversitemizden 92 öğrenci Avrupa
Birliği’nin 20 farklı ülkesine eğitim almak ve 56 öğretim elemanı ise ders vermek üzere
gitmişlerdir. Üniversitemize Avrupa Birliği ülkelerinden öğrencilerin yanı sıra farklı
bölümlerimize misafir olarak gelen öğretim elemanları olmuştur. 2005 yılından bugüne kadar 13
öğrenci ve 27 öğretim elemanı gelmiştir. 2007-2008 akademik yılında ilk defa Erasmus Staj
kapsamında Avrupa’ya iki öğrenci ve eğitim almak üzere 4 personel gitmişlerdir (EK-25).
(Uluslararası İlişkiler Birimi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Rektörlüğü’nün, ülkemizin Avrupa
Birliğine uyum süreci ve dünyaya açılma programları çerçevesinde 2000-2001 kış yarıyılında
oluşturduğu birimlerden biridir. Uluslararası İlişkiler Birimi’nin ve birimin üstlendiği Avrupa
Birliği Eğitim Programlarının Ondokuz Mayıs Üniversitesi web sitesi içinde ayrı ve özgün
sayfaları vardır. Tüm etkinlik ve duyurular, üniversite personelinin doğrudan katılımına açıktır.
67
b. Öğrenci etkinlikleri ve kulüp, komite şeklindeki örgütlenmeler teşvik edilip, gerekli olanaklar
sağlanmaktadır. Üniversitede toplam 34 öğrenci kulübü etkinlik göstermekte olup, ilgilerine göre
her kulübe üye öğrenciler bulunmaktadır (EK-26).
G. S.: Tıp Fakülteleri öğrencilerinin sosyal sorumluluk projelerine katılmaları özendirilmeli ve katılımlarının akademik başarı değerlendirmelerine katkısı sağlanmalıdır.Tıp fakülteleri sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif olanaklara katılım ile öğrenciler ve öğretim elemanlarının etkileşimlerinin artırılmasını sağlamalıdır.Tıp fakülteleri gereksinimi olan öğrencilerine burs, yarı zamanlı iş gibi ekonomik destek olanakları sağlamalıdır.
c. Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde öğrencilerin sosyal sorumluluk projelerine katılımlarına
olanak sağlanmakta, ancak bu katılımları gönüllülük esasına dayanmaktadır. Bu nedenle de
katılımları akademik başarı değerlendirmelerine katkı sağlamamaktadır.
Öğrenci kulüpleri, özel kurum ve derneklerin değişik alanlarda sosyal sorumluluk projeleri
bulunmaktadır. Örn. Samsun ilçe ve köylerindeki ilköğretim okullarına kütüphane yapılması, vb.
Öğrenciler kendi ilgilerine ve gönüllülük esasına göre bu projelere katkıda bulunmaktadırlar.
Tıp fakülteleri sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif olanaklara katılım ile öğrenciler ve öğretim
elemanlarının etkileşimlerinin artırılmasını sağlamaktadır.
d. Fakülte öğrencilerinin yararlandığı üniversite, fakülte ve diğer burs kaynakları şunlardır:
(Kredi Yurtlar Kurumu Öğrenim Kredisi)
Üniversite Vakıf Bursu
Üniversite Yemek Bursu
Türk Eğitim Vakfı
Özel kişi ve kurumlar (Türk Kardiyoloji Derneği,vb)
Sosyal hizmetler birimimizde başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilerimize beslenme bursları
verilmektedir. Burs başvuru müracaatları öğrenim yılının ilk ayında yapılmakta ve ihtiyaç sahibi
öğrenciler değerlendirmeye alınmaktadır. Son bir yılda burslardan yararlanmak üzere başvuran
ve yararlanan öğrenci sayısı şu şekildedir:
2009-2010 eğitim- öğretim yılında üniversite vakfından Vakıf Bursu Yönetmeliği’ne göre (EK-
27), OMU Vakfı’ndan miktarı ayda 125 TL olan bursu alan öğrenci sayısı toplam olarak 92’ye
çıkmış olup; öğrenci adları ve burs miktarları EK-28’te sunulmuştur. Türk Eğitim Vakfı’ndan
burs alan iki öğrenci ismi EK-29’de belirtilmiştir. Türk Kardiyoloji Derneği’nden aylık bedeli
200 TL olan burs alan dört öğrenci ismi EK-30’da sunulmuştur. 2008-2009 eğitim- öğretim
68
yılında yemek bursu alan öğrenci sayısı 59 ve 2009-2010 eğitim- öğretim yılında yemek bursu
alan öğrenci sayısı ise 80’dir.
Üniversitemiz her öğretim yılında başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilerimize kısmi zamanlı
çalışma imkanı sunmaktadır, ancak istekte bulunan bazı kurumların çalışma saatlerine
öğrencilerin uyum gösterememesi nedeniyle bu olanaktan yararlanan öğrenci sayısı istenildiği
düzeyde olmadığı gözlenmiştir.
4.5. Öğrencilerle sürekli ve düzenli iletişim
T. S.: Tıp fakülteleri öğrencilerle her aşama/ yılda sürekli ve düzenli iletişim sağlayacak mekanizmaları (sosyali idari, akademik) mutlaka oluşturmalıdır.
Fakülte yönetimi ile öğrenciler arasında sürekli ve düzenli iletişim kurmaya yönelik
mekanizmalar şunlardır:
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Rektörlüğü, yılda bir kere öğrencilerle buluşmakta ve onların
sorunlarını dinlemektedir. Dekanlık bünyesinde;
OKM: Öğrenci Kaynakları Merkezi (www. okm.omu.edu.tr)
OKM, Dönem I, II ve III ağırlıklı olmak üzere tüm Tıp Fakültesi programlarının yayınlandığı bir
sitedir. Bu sitede yayınlananlar: Akademik takvim, Tıp Fakültesi Eğitim- Öğretim ve Sınav
Yönergesi, geçme-kalma tablosu, blok programları, blok sorumluları, blok hedefleri ve blokta
yararlanılacak linkler, sunumlar ve diğer kaynaklar, sınav sonuçları, gelişim sınavı sonuç ve
değerlendirmeleri, Fakülte ve Öğrenci İşleri Bürosu’nun duyuruları ve öğrencilerin
etkinliklerinin duyuruları, ders ve sınav takvimindeki değişiklikler gibi.
Tüm öğrencilere akademik yılın başında açılış töreni ve bilgilendirme toplantısı yapılmaktadır.
Öğrenci temsilcilerinin ilgili blok/dönem sorumluları, tıp eğitimi ve Dekanlık ile görüşme ve
sorunları aktarma talepleri randevusuz olarak sağlanmaktadır.
OKM sorumlusu, Öğrenci İşleri Bürosu yanı sıra öğrencilerin eğitimle ilgili olarak başvurduğu
ilk yerlerden biridir ve öğrencilerle diğer birimler arasındaki sorunları da hızla gidermeye çalışan
bir birim olma niteliğindedir. Örneğin eğitim materyalleri dökümanlarının fotokopilerinin
yetersizliği durumunda kütüphane ile iletişime geçerek uygun sayıda kaynak artırılmasını sağlar.
E-posta grupları: Her döneme ait e-posta grupları oluşturulmak üzeredir, öğrencilerin mail
adreslerinin toplanması devam etmektedir.
69
Öğrencilerin kendi aralarında haberleştikleri bazı siteler vardır: doktortr.net, hekimx.net,
Omubak facebook sayfası, 19 Nabız* facebook sayfası, vb
(* OMU Tıp Fakültesi öğrencileri tarafından çıkarılan derginin adıdır. 19 Mayıs 2009’da yayın
hayatına başlamıştır.)
Öğrenci işleri bürosunun altyapısı, insan kaynakları, yapılanması ve çalışma esasları EK-31’da
verilmiştir. Öğrencilerden gelen şikayetler ve saptanan sorunlar nedeniyle yeniden yapılanmaya
gidilmiş ve öğrenci işleri bürosunun sorumluluğuna kıdemli bir şube müdürü getirilmiş ve fiziki
alt yapının tadilatı planlanmıştır.
G. S.:Tıp fakülteleri tüm öğrencilerin eğitim yönetimine doğrudan ya da dolaylı olarak etkin katımını sağlayacak şekilde örgütlenmelerini (öğrenci konseyi vb) sağlamalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2009-2010 eğitim-öğretim yılından itibaren tüm öğrencilerin
eğitim yönetimine doğrudan ya da dolaylı olarak katılımını sağlamaya yönelik bir örgütlenme
çalışması içindedir. (4.2. Öğrenci Temsiliyeti, Değerlendirme Metni ilk paragrafta bu konuyla
ilgili açıklama yapılmıştır.)
Öğrenciler, OMÜ Tıp Fakültesi’nde öğrenci temsilciliğine ve öğrencilerin sistemle ilgili
görüşlerine önem verildiğini; ancak bunun, eğitimin gidişatı ile ilgili olumlu ya da olumsuz geri
bildirim alma tarzında olup, öğrencilerin ya da öğrenci temsilcilerinin eğitim yönetimine
(Örneğin blok düzenlenirken öğrenci fikri alınması gibi,vb) aktif katılımının söz konusu
olmadığını ifade etmişlerdir. Öğrenciler, düzenlenmiş olan eğitimin işleyişi sırasındaki
aksaklıklarda öğrenci görüşünün alındığını belirtmişlerdir.
Öğrencilerin ya da öğrenci temsilcilerinin eğitim yönetimine katılımıyla ilgili çalışmalar olmakla
birlikte ancak henüz istenen düzeyde değildir. Tıp Eğitimi Birimi (TEB) toplantılarına öğrenci
temsilcisinin katılımı, öğrencilerden eğitimin gidişatı ile ilgili olumlu ya da olumsuz geri
bildirim alma, düzenlenmiş olan eğitimin işleyişi sırasındaki aksaklıklarda öğrenci görüşünün
alınması gibi konularda uygulamalar vardır; ancak eğitim yönetimine (Örneğin blok
düzenlenirken öğrenci fikri alınması gibi) aktif katılımları henüz söz konusu değildir.
70
5. PROGRAM DEĞERLENDİRME
5.1. PROGRAM DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
T. S.: Tıp fakültelerinde nicel ve /veya nitel yöntemlerin kullanıldığı sürekli ve sistematik
eğitim programı değerlendirme sistemi ve planı mutlaka bulunmalıdır.
Program değerlendirme sistemi, mutlaka, düzenli olarak toplanan öğretim üyesi ve öğrenci
geribildirimleri ve eğitim programı hedefleriyle ilişkilendirilmiş öğrenci performansı
izlemlerini kapsamalıdır.
a. Program Değerlendirme Sisteminin Tanıtımı
Program Değerlendirme Sisteminin Tarihçesi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Program Değerlendirme Sisteminin sistematik hale
getirilmesi, Probleme Dayalı Öğrenim’e (PDÖ) geçişle birlikte olmuş, program geliştirme
çalışmaları sırasında “Eğitim Değerlendirme Komitesi” oluşturularak, bu kurulda çalışmak üzere
iki öğretim üyesi görevlendirilmiştir.
Eğitim Değerlendirme Kurulu 2003–2004 eğitim ve öğretim yılında işlevsel hale
getirilememiştir. Öte yandan değerlendirme çalışmalarına olan gereksinim gereği bu kurula
yüklenen misyon ve görevler farklı kurullar [özellikle Ölçme Değerlendirme Kurulu (ÖDK)]
içerisinde yerine getirilmiştir. Bu dönemde değerlendirmelerin kimler tarafından, nasıl bir araçla
yapılacağına ilişkin özet bir plan hazırlanmıştır. Tablo 5.1.1’de bu plana yer verilmiştir.
Tablo 5.1.1.: Değerlendirme Planı
KİMİN YAPACAĞI VERİ TOPLAMA ARACI ÖLÇÜLMEK İSTENEN
Katılımcı
Yapılandırılmış form Yapılandırılmış form Yapılandırılmış form Yapılandırılmış form Yapılandırılmış form Yapılandırılmış form
Oryantasyon haftası Senaryo ve PDÖ süreciYönlendiriciSunumu ve sunum yapan eğiticiUygulamalarMesleksel beceri laboratuvarıBlok uyumu ve hedefsel bütünlük
YönlendiriciYapılandırılmış form Yapılandırılmış form Yapılandırılmış form
Senaryo ve PDÖ süreciKatılımcıların PDÖ performansı Blok uyumu ve hedefsel bütünlük
Mesleksel beceri laboratuar sorumlusuBlok sorumlusuProgram sorumlusu
Değerlendirme Planı, 2003–2004 eğitim ve öğretim yılında kısmen uygulanmaya başlamıştır.
Senaryo ve PDÖ sürecini, yönlendiriciyi, sunumları, mesleksel becerileri ve uygulamaları
değerlendirmeye yönelik katılımcı formları ile eğiticiler için senaryoyu değerlendirecekleri
geribildirim formları “Ölçme Değerlendirme Kurulu” tarafından geliştirilmiştir. Bu plana ek
olarak 2006–2007 yılında öğrencilerin stajları değerlendirebilmeleri için “Task Öğrenci
71
Geribildirim Formu” hazırlanmıştır. Blok uyumu ve hedefsel bütünlüğün araştırılmasına yönelik
geribildirim formu oluşturulmamıştır.
Mesleksel Beceri Laboratuar (MBE), Blok ve Program sorumluları 2003–2006 yılları arasında
farklı yöntemlerle bloğa ve programa ilişkin bilgiyi elde etmişler, yarı-yapılandırılmış bir form
eşliğinde program kurulu ve yönetime sunulmak üzere rapor hazırlamışlardır. 2006 yılından
itibaren değerlendirmeler ilgili kurullarda sözel olarak ifade edilmekle birlikte tamamı yazılı
belge haline getirilememiştir. Bu raporlarda aşağıdaki başlıklara değinilmiştir.
a. PDÖ OTURUMLARI [senaryoların amaca uygunluğunu (içerik, merak vb.), senaryo kurgusun ve düzeltilmesi gereken unsurlar, senaryoların birbirleri ile uyumu ve oturum sayısı, hedeflerle ilişkilendirme, grupların dağılımı, grup süreci, yönlendirici geribildirimlerinin değerlendirmesi, alt yapı ve eğitim ortamı]
b. SUNUMLAR (içerik, yöntem, eğitici, eğitim ortamı, hedeflerle ilişkilendirme, zaman)
c. UYGULAMALAR (içerik, yöntem, eğitici, eğitim ortamı, hedeflerle ilişkilendirme, zaman)
d. MESLEKSEL BECERİ PROGRAMI (içerik, yöntem, eğitici, eğitim ortamı, hedeflerle ilişkilendirme, zaman)
e. SAHA ÇALIŞMALARI (içerik, yöntem, eğitici, eğitim ortamı, hedeflerle ilişkilendirme, zaman)
f. DİĞER EĞİTİM ETKİNLİKLERİ (bilgisayar, istatistik, mesleksel İngilizce, sosyal program gibi etkinliklerde içerik, yöntem, eğitici, eğitim ortamı, hedeflerle ilişkilendirme, zaman)
g. BLOK BAŞARISI (blok sonu hedeflerinin öngörülenlerle karşılaştırılması, öğrenci başarı durumu, başarı değerlendirmesi, öğrenci devam durumu)
h. EĞİTİCİLER (yönlendirici devam durumu, katıldığı oturum sayısı)
i. ÖNERİLER [programla ve kurgulamayla, hedeflerle, yöntemlerle, insan kaynakları, alt yapı ve destekle (eğitim materyalleri) ve insan kaynakları ve yönetişim ile ilgili]
Blok ve Dönem sonu raporlarda sözü geçen veriler birkaç yöntem kullanılarak toplanmıştır. Bu yöntemlere Tablo 5.1.2’de yer verilmiştir.
Tablo 5.1.2.: Blok ve Dönem Sonu Raporda Kullanılan Yöntemler
72
Yöntem Veri toplama aracı Zaman
Yönlendirici geribildirim toplantıları Görüşlerin not edilmesi PDÖ oturumu sonrası*
Öğrenci geribildirim toplantıları Görüşlerin not edilmesi Blok sonu tartışmada
Yapılandırılmış geribildirimler Geribildirim formları (sunum, senaryo, MBE, uygulama, task yönlendirici)
Her etkinlik sonrası
Süreç içinde verilen formal olmayan geribildirimler (sözel)
Görüşlerin not edilmesi
Sorumlu gözlemleri Görüşlerin not edilmesi
Duyumlar (öğrenci, eğitici, personel) Duyumların not edilmesi
*2003–2008 eğitim öğretim yıllarında her PDÖ oturumu, 2008–2009 eğitim öğretim yılı sonrasında ise her senaryo sonrasında
Geribildirim toplantıları başlangıçta her PDÖ oturumu sonrasında yapılmaktaydı. 2006–2007
eğitim öğretim yılı sonrasında ise geribildirim toplantıları sadece her senaryo sonrasında
yapılmaya başlandı. Toplantıya blok sorumluları ve yönlendiriciler katılmakta senaryo, PDÖ
oturumu, öğrenciler ve genel blok işleyişiyle ilgili geribildirimler alınmaktadır. Toplantı
zamanları ile ilgili bilgi, PDÖ yönlendiricilerine yazılı olarak gönderilen görevlendirme
belgelerinde yer almaktadır.
Buraya öğrenci geribildirim toplantıları ise Blok sonu blok sınavından bir gün önce
yapılmaktadır. Toplantıya blok sorumluları, blok kurul üyeleri ve öğrenciler katılmaktadır.
Blokla ilgili görüş alışverişinde bulunmaktadırlar.
Eğitim sürecini değerlendirmeye yönelik bu çalışmalara 2009 yılında farklı alanları
değerlendirme kapsamına alan yöntem ve değerlendirme araçları eklenmiştir. Dönem 1–5
arasında her bloğun sonunda uygulanan blok sonu değerlendirme formu, Mezun ve Dönem VI
öğrencilerine yönelik mezuniyet, 1, 3, 5. sınıf öğrencilerine yönelik memnuniyet ve beklenti ve
son olarak eğitim ortamı ile ilgili algılarını değerlendirmeye yönelik anketler sayılabilir.
Program Değerlendirme Sisteminin Amacı
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi program değerlendirme sistemi, programın
özelliklerini anlama ve sürekli geliştirilmesinde kullanılabilecek bilgiyi edinme
(biçimlendirici/formative değerlendirme) amacı ile yapılmaktadır.
Program Değerlendirme Sisteminin Özellikleri
73
Değerlendirme sistemi programı sürekli geliştirmeyi amaçladığından, sürekli, sistematik, yapısal
ve entegre bir uygulamayı hedeflemiştir. Bu hedef doğrultusunda yapılandırılan sistemin
özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
Sistem, eğitim programının tüm yönlerini (hedef, içerik, eğitim durumu, ölçme gibi)
değerlendirmeye almakta ve süreklilik göstermektedir. Bu açıdan sistematik olma özelliği
taşımaktadır. Sıklıkla eğitimin niteliğini değerlendirmekte, eğitim bileşenlerinin birbiri
ile olan ilişkisini göstermek için zamana ihtiyaç duymaktadır.
Değerlendirmeler fakültenin var olan iş yapısının bir parçası olarak sürdürülmektedir.
Gereksinim duyulduğunda değil, programın işleyişine göre belirlenmiş, uygun aralıklarla
ve sıklıkta, sürekli ve düzenli olarak veri elde etmeyi öngörmüş, elde edilen verilerin
karşılaştırılabileceği standartların [Çekirdek Eğitim Programı (ÇEP), PDÖ/Taska dayalı
öğrenim sistemi ilkeleri] olduğu bir yapıyı hedeflemiştir. Bu açıdan program
değerlendirme sisteminin yapısal olduğu sonucuna ulaşılabilmektedir.
Veriler sürekli ve düzenli elde edilmekle birlikte son birkaç yılda geribildirim sayısında
azalma olmuştur. Öğrenciler aşırı rahatsız ve/veya memnun edici durumlar dışında
geribildirim vermeyi gerekli görmemektedir. Ayrıca bu geribildirimlerin kendilerine
değil, sonraki yıllara katkı sağlayacağı, değişen birşey olmayacağı ve/veya bıkkınlık gibi
nedenlerle geribildirim formlarını doldurmamaktadırlar. Bunun üzerine 2009–2010
eğitim öğretim yılında geribildirim akışını yeniden sağlamak amacıyla “Blok Sonu
Geribildirim Formu” hazırlanmıştır. Blok Sonu Geribildirim Formunu doldurup teslim
etmeyen öğrencilere blok sonu sınav sonuçları bildirilmemektedir. Eğiticilerin farklı
nedenlerle yıllar içinde geribildirim toplantılarına katılım oranı düşmüştür. Bu nedenlerin
araştırılmasına ihtiyaç vardır. Sürekli ve düzenli veri elde edilmesinin önemi,
değerlendirme sonuçlarının değeri ve sonuçların kullanımı ile ilgili kurumdaki tüm
paydaşlara yönelik çalışma yapılması bu noktanın geliştirilebilmesi açısından önem arz
etmektedir.
Kaynaklar, insan gücü ve materyaller eldeki olanaklar çerçevesinde maliyet etkin olacak
şekilde yani gerçekleştirilebilirlik (feasibility) standartlarına uygun planlanmıştır. Süreç
içinde geribildirimlerin toplanması ve veri analizi için öğrenci işlerine personel alımı
yapılmıştır. Değerlendirme sistemi için ek kaynak ya da malzeme ihtiyacı olmamıştır.
74
Her ne kadar ayrıntılı bir şekilde tanımlanmış yazılı belge niteliğinde görev tanımları
bulunmasa da ilgili taraflar kendi sorumluluklarının bilincindedirler. Programın tüm
tarafları, değerlendirme bileşenlerine karar verme, veri toplama, analiz ve sonuçlarını
kullanma sürecine dâhil edilmiştir. Bu açıdan değerlendirme sisteminin entegre özellik
taşıdığı söylenebilir. Tablo 5.1.3’te program değerlendirme sisteminde kimlerin, hangi
sürece katıldığı ve ilişkili görevlerine yer verilmiştir.
Tablo 5.1.3.: Değerlendirme Süreçleri ve Taraflar
Değerlendirme Süreçleri TaraflarProgram bileşenlerine karar verme Program Kurulu, Tıp Eğitim Birimi (TEB)Değerlendirme araçlarını geliştirme Ölçme Değerlendirme KuruluVeri işleme Öğrenci, eğitici Veri toplama Öğrenci İşleri Analiz Öğrenci İşleri, Ölçme Değerlendirme KuruluYorumlama Ölçme Değerlendirme Kurulu, TEB, Program KuruluSonuçları kullanma TEB, Program Kurulu, Dönem sorumluları, Blok
Sorumluları, Blok kurulları, Öğretim üyeleri Değerlendirme sonuçlarından öğrencilerin, eğiticilerin ve yönetimin yararlanması
amaçlanmıştır. Eğiticilere öğretme etkinliklerini/eğiticiliklerini değerlendirme ve
geliştirme için fırsat sağlarken, öğrencilere planlamaya katılım ve temsiliyet olanağı
sunmaktadır. Yönetim ise eğitim programının sürekli gelişimine katkıda bulunacak veriyi
elde edebilmektedir. Değerlendirme sonuçlarının tüm paydaşlarca bilinmesi amacı ile
farklı yöntemler kullanılmaktadır. Ancak değerlendirme etkinliklerinin ve sonuçlarının
tüm paydaşlarca izlendiği daha güçlü iletsel bir yapıya ihtiyaç vardır. OMUTF Program
Değerlendirme Sisteminin şematik yapılanmasına Şekil 5.1.1’de yer verilmiştir.
75
Şekil 5.1.1.: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Program Değerlendirme Sistemi
Program Değerlendirme Modeli Yaklaşım ve Yöntemleri
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Program değerlendirme sistemi CIPP ve Kirkpatric
modelinin birlikteliğini içeren “Karma Değerlendirme Modeli”ne uygun olarak düzenlenmiştir.
Stufflebeam’in CIPP modeli planlama, yapılaştırma, uygulama, yeniden düzenleme olmak üzere
dört alanda programla ilgili karar vermeye yardımcı olur. Model bağlamın, girdinin, sürecin ve
ürünün değerlendirilmesini sağlar.
Kirkpatric Modeli, programın sonuçlarına ilişkin dört değerlendirme düzeyi tanımlar. Birinci
düzey değerlendirme, eğitim programına ilişkin reaksiyonların, hoşnutluk düzeyinin
belirlenmesine, ikinci düzey ise öğrencilerin öğrenme kazanımlarını elde edip etmediğini
belirlemeye yöneliktir. Üçüncü düzey, eğitim programı ile hedeflenen davranış değişikliklerinin
mezunların mesleki yaşantılarında gerçekleşip gerçekleşmediğini, dördüncü düzey ise eğitim
programının etkilerinin kuruma, topluma yönelik etkilerinin değerlendirilmesidir.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Program Değerlendirme Sistemi CIPP Modelinin
bağlam, girdi, süreç ve ürün Kirkpatric’in ilk iki düzeyini kapsayacak şekilde çalışmaktadır.
Bağlam ve girdi başta olmak üzere CIPP’in tüm düzeylerinin geliştirilmesi; Kirkpatric’in üçüncü
düzeyini de ele alacak değerlendirme çalışmalarının yapılması hedef olara yer almalıdır.
76
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Program Değerlendirme Sistemi ayrıca öğrenci
performansı ölçüm sonuçlarını kullanan öğrenci yönelimli ve programın performansını genel
hedefleri ile karşılaştıran, öğrenme etkinlikleri, eğiticileri, yöntemleri, kaynakları ve hedefleri ele
alan program yönelimli bir yaklaşımı [(Wilkes- Bligh (1999) sınıflamasına göre)]*
benimsemiştir. Şekil 5.1.2’de OMUTF Değerlendirme Sisteminin benimsediği model ve
yaklaşımın özelliklerine yer verilmiştir.
Değerlendirme için veriler ağırlıklı olarak nicel yöntemlerden yararlanılarak toplanmaktadır.
Nicel yöntemlerle elde edilen veriler iyi ve geliştirilmesi gereken alanların neler olduğunu
gösterirken, niteliksel yöntemlerle elde edilen veriler bu alanlarla ilgili “nasıl”, “neden” ve
“niçin” sorularının cevaplarını bulmamızı sağlar. Nicel yöntem yanında, nitel yöntemlerin
kullanılması zengin ve derinlemesine bir anlayış geliştireceğinden bundan sonraki
değerlendirmelerin çoklu yöntemler kullanılarak geliştirilmesi uygun ve yararlı olacaktır.
Değerlendirme Tasarımına Tablo 5.1.4’te yer verilmiştir.
Şekil 5.1.2.: OMU Tıp Fakültesi Program Değerlendirme Sistem Model ve Yaklaşımı
77
Tablo 5.1.4.: Değerlendirme Tasarımı
ARAŞTIRMA SORUSU 1: EĞİTİM PROGRAMININ ÖĞRENCİLER VE EĞİTİCİLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ NEDİR?
ARAŞTIRMA SORUSU 2: EĞİTİM PROGRAMI PLANLANDIĞI GİBİ UYGULANMAKTA MIDIR?
GEREKSİNİM DUYULAN VERİLER VERİ TOPLAMA YÖNTEM VE ARAÇLARI ZAMANSAL KURGU VERİNİN PAYLAŞILDIĞI/RAPOR EDİLDİĞİ ALAN
Mezun öğrencilerin eğitim programı ile ilgili düşünceleri, kariyer planları
Mezuniyet Anketi Yılda bir TEB, Program ve Ölçme Değerlendirme Kurulu, Akademik Kurul, öğrenci temsilcileri
Dönem VI ve öğrencilerinin eğitim programı ile ilgili düşünceleri, kariyer planları
Dönem VI Mezuniyet Anketi Yılda bir TEB, Program ve Ölçme Değerlendirme Kurulu, Akademik Kurul, öğrenci temsilcileri
Öğrencilerin eğitim programı bileşenleri ile ilgili düşünceleri* Yapılandırılmış geribildirim formları* ve blok sonu geribildirim toplantılarındaki sözel ifadeler
Etkinlik, dönem ve blok sonrası*
TEB, Program ve Ölçme Değerlendirme Kurulu
Eğiticilerin eğitim programı bileşenleri ile ilgili düşünceleri Yapılandırılmış senaryo geribildirim formu, yönlendirici, blok, tasklar ve sunumlarla ilgili toplantılardaki sözel ifadeler, blok sonu, dönem sonu raporları ve akademik kurul kararları
Etkinlik, dönem, blok sonrası TEB, Program ve Ölçme Değerlendirme Kurulu, Akademik Kurul
Yıllar içinde değişen yeni gelen öğrenci profili
Dönem 1–3–5. sınıf öğrenci profili ve kariyer planları
Öğrencilerin fakülte ile ilgili düşünce ve beklentileri anketi, Üniversite öğrenci giriş puanlarının araştırılması
Memnuniyet ve Beklenti Anketi
Yılda bir TEB, Program ve Ölçme Değerlendirme Kurulu
Öğrencilerin eğitim ortamına yönelik algıları DREEM Yılda bir TEB, Program ve Ölçme Değerlendirme Kurulu
Öğrenci başarısının değerlendirilmesi Döküman analizi (geçme kalma oranları, başarı ve okulu bırakma oranları, öğrenci performans değerlendirmeleri (OSCE, gözlem, gelişim sınavları )
Yılda bir TEB, Program ve Ölçme Değerlendirme Kurulu, Akademik Kurul
*Ayrıntısına geribildirimler ile ilgili bölümde yer verilecektir.
78
b. Eğitici ve Öğrenci Geribildirimleri
Geribildirimlerin Özellikleri
Değerlendirme sistemi içerisinde eğitici, özellikle de öğrenci geri bildirimleri önemli bir yer
tutmakta, formatif değerlendirmede eğitim sürecinin bir parçası olarak yer almaktadırlar.
Geribildirimler ağırlık olarak öğrenci görüşleri üzerine kurgulanmıştır. Eğitici geribildirimleri
ise sıklıkla senaryo sonu geribildirim toplantıları ve ilgili kurullarda (Blok Kurulu, Ölçme
Değerlendirme Kurulu, Program Kurulu, Tıp Eğitimi Birimi, Fakülte Kurulu) sözel olarak
alınmaktadır. Bu toplantılardaki değerlendirmeler programın bileşenlerine (PDÖ oturumları,
beceri eğitimleri, uygulamalar, hedefler, sınavlar gibi) yönelik olabilmektedir. Eğiticiler
ayrıca senaryolarla ilişkili geribildirimlerini yapılandırılmış formlar aracılığıyla
iletmektedirler. Sistemin geliştirilmesi için eğiticilerin, eğiticilik, öğrenciler ve yönetim gibi
başlıklarda da görüşlerini almaya yönelik çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu çalışmaların nicel ve
nitel yöntemlerin birlikteliğini içeren, yapılandırılmış veri toplama araçları ile toplanması,
raporlaştırılarak paylaşılması önemlidir.
İlk üç yıl öğrenci geribildirimleri yapılandırılmış formlar aracılığı ile toplanır. Formlarda
hedefler ve içeriğin uyumunu, kullanılan yöntemlerin etkililiğini, planlama ve uygulamanın
tutarlılığını, eğitici davranışlarının öğretim ilkelerine uygunluğunu sorgulayan önermelere yer
verilmiştir. Bu formlar tüm öğrenme etkinlikleri (sunum, senaryo, uygulama, MBE gibi) için
hazırlanmıştır. Ayrıca, her blok sonunda blok sonu sınavından önce, blok işleyişi ve program
hakkında blok sonu toplantısı yapılarak öğrencilerin görüşleri sözlü alınır. Bu toplantıya, blok
sorumlusu, blok kurulu üyeleri ve öğrenciler katılır.
Klinik yıllarda her taska ait geribildirimler 2006–2007 eğitim ve öğretim yılından itibaren
yapılandırılmış “Task Öğrenci Geribildirim Form”u ve “Sunum Geribildirim Formu” ile
toplanmaktadır. Task Öğrenci Geribildirim Formunda klinik eğitim yöntemlerinin, çalışma
rehberlerinin, eğitim ortamının etkililiğini araştıran başlıklara yer verilmiştir. Sunum
geribildirim formunda ise eğiticilerin sunum becerilerine ilişkin değerlendirme yapılması
istenmektedir. Ancak bu formların işlerliği çok iyi olmamıştır. Kullanışlılık, yararlılık,
isteksizlik gibi nedenlerden sürekli veri elde edilmesi zor olmuştur.
Bir diğer geribildirim formu tüm dönemlerde (Dönem VI hariç) kullanılan Blok sonu
geribildirim formudur. Öğrenciler her blok sonunda blok işleyişi, sunum, uygulama gibi
etkinlikler için Blok Sonu geribildirimlerini (beyaz form) imza karşılığında öğrenci işlerine
teslim ederler. Geribildirim formunu teslim etmeyen öğrencinin blok notu açıklanmaz. Tüm
79
geri bildirimler alındıklarında Excel veri tabanı ya da çetele formunda değerlendirilirler.
Öğrenci işleri sekreterleri geri bildirimlerin girişini ve analizini yapar. Geri bildirim analizleri
Ölçme Değerlendirme Kurulu ve Tıp Eğitimi Birimi tarafından değerlendirilir. Geri bildirim
sonuçları, blok sorumlusuna sözel ve/veya yazılı olarak blok kurulunda görüşülmek üzere
iletilir. Tablo 5.1.5 ‘de Değerlendirme sisteminde yer alan tüm geribildirim formlarının
özellikleri özetlenmiştir.
80
Tablo 5.1.5.: Geribildirim Formlarının Özellikleri
Değerlendirme Formunun adı Kim için olduğu Zamanı/sıklığı Aracın özelliği Ölçülmek istenen
PDÖ Yönlendiricisi Değerlendirme Formu Katılımcı/öğrenci İlk üç yıl her blokta bir
5’li likert ölçeğine göre düzenlenmiş 9 önerme, 10’lu genel değerlendirme ve açık uçlu ifadelerin yer aldığı görüş bölümü
Yönlendirici PDÖ ilkeleri çerçevesinde hareket etti mi?
Senaryo Değerlendirme Formu Yönlendirici için İlk üç yıl her senaryoda bir, her blokta iki ya da üç
5’li likert ölçeğine göre düzenlenmiş 8 önerme, 10 lu genel değerlendirme görüş bölümü
PDÖ senaryolarının senaryo hazırlama ilkelerine uygunluğu ve niteliği açısından ne düzeydedir?
Senaryo Değerlendirme Formu Katılımcı/öğrenci İlk üç yıl her senaryoda bir, her blokta iki ya da üç
5’li likert ölçeğine göre düzenlenmiş 10 önerme,10’ lu genel değerlendirme, görüş bölümü
PDÖ senaryolarının niteliği ve öğrenmeye katkısı ne düzeydedir?
Sunum Değerlendirme Formu Katılımcı/öğrenci İlk üç yıl her sunum sonrası, her blokta 1–10 kez
5’li likert ölçeğine göre düzenlenmiş 12 önerme,10 lu genel değerlendirme, görüş bölümü
Sunumların niteliği ve öğrenmeye katkısı ne düzeydedir?
Mesleksel ve Klinik Beceri Formu Katılımcı/öğrenci İlk üç yıl her beceri eğitimi sonrası, her blokta 2–8
5’li likert ölçeğine göre düzenlenmiş 10 önerme, 10’lu genel değerlendirme, görüş bölümü
Mesleksel ve klinik beceri eğitimleri ile ilgili görüşleri nelerdir?
OMU Tıp Fakültesi Blok Sonu Katılımcı Geribildirim Formu Katılımcı/öğrenci
İlk üç yıl ve klinik yıllarda her blok sonrası bir kez 5’li likert ölçeği, açık uçlu görüş alanı
Öğrenme deneyimlerine ilişkin düşünceleri nelerdir? -eğitim etkinliklerinin içeriği, yöntemleri, süresi, sınavlar, eğitim ortamı, eğitici performansı, eğitsel materyal-
Task Değerlendirme Formu Katılımcı/öğrenci Her task sonrası bir kez 5’li likert ölçeği, ,açık uçlu görüş alanıÖğrenme deneyimlerine ilişkin düşünceleri nelerdir?
Task Sunum Geribildirim Formu Katılımcı/öğrenci Her task sonrası bir kez 5’li likert ölçeği Sunumların niteliği ve öğrenmeye katkısı ne düzeydedir?
81
Öğrenci Geribildirim Sonuçları ve Kullanılması
Öğrenci geribildirim sonuçlarına ve geribildirimlerin nasıl kullanıldığına aşağıda kısaca yer
verilmiştir.
Sunumlar
Geribildirimler öğrencilerin sunum sayılarının artırılmasını istediklerini ortaya koymuştur.
2008-2009 eğitim ve öğretim yılından itibaren sunum sayıları artırılmıştır.
Öğrenciler nitelikli ve görsel özellikleri kullanan öğretim üyelerinin sunumlarını büyük
beğeni ile karşılamaktadır. Hızlı, teorik içeriği yüklü ve ara verilmeyen sunumlar öğrenciler
tarafından tercih edilmemektedir. Sunumların hazırlanışı ve sunumların niteliği ile ilgili
olumsuz düşünceler öğrenciler tarafından ifade edilmektedir. Geribildirimlerin ışığında
eğiticilerin sunumlarını değerlendirmeleri istenmektedir.
Sunumların son haftaya sıkıştırılması öğrenciler tarafından sürekli eleştirilmektedir. Blok
Kurulları bu durumu dikkate almakta ancak çeşitli nedenlerle bazı bloklarda
gerçekleştirilememektedir.
Eğiticiler
PDÖ oturumlarında görev alan eğiticiler genel olarak beğenilmektedir. Sunum yapan
eğiticilerin sıklıkla eleştirildiği dikkat çekicidir. Her eğitici geribildirimlerini öğrenci
işlerinden almaktadır. Dikkat çekici geribildirimler ise dekan yardımcısı tarafından eğiticilerle
özel olarak paylaşılmaktadır.
Bu yıl program kurul toplantılarında dönem 4 ve 5 gönüllü öğrenci ve öğrenci temsilcileri ile
eğitici-öğrenci ilişkileri, eğitici niteliklerine yönelik görüşmeler yapılmakta, derinlemesine
bilgi alınmaktadır. İlk görüşme Kadın ve Doğum Hastalıkları Anabilim Dalı ile ilgili
olmuştur.
Eğitim ortamı
Öğrenciler eğitim ortamının geliştirilmesine yönelik olumsuz geribildirimler vermişlerdir.
Özellikle amfilerin fiziki şartları (havalandırma ve ısınma), kampus ortamı ile ilgili eleştiriler
yüksektir. Buna bağlı olarak 2009-2010 döneminde amfilerin ısıtma sisteminde iyileştirme
82
yapılmış ve amfi ortamında ki ısınamama şikâyeti yeni dönemde aşırı sıcaklık tarzında
değişmiştir. Ancak halen yapılması gereken tadilatlar mevcuttur.
Eğitim Materyali
2009-2010 döneminde eğitim kalitesini artırmaya yönelik olarak yeni maketler alındığı gibi
daha önceden kullanılmaz hale geldiği düşünülerek kaldırılan maketlerin değişik amaçlarla da
olsa kullanıma girmesiyle kısmi bir rahatlama sağlanmıştır.
c. Öğrenci Performansı ile ilgili verilerin Eğitim Programı ve Hedeflerle İlişkili
Olarak Değerlendirilmesi ve Program Değerlendirme Sisteminde Kullanımı
Program değerlendirme sisteminde PDÖ, uygulama, blok sonu, OSCE, dönem sonu notları ile
gelişim sınavı sonuçları gibi öğrenci performans sonuçlarına yer verilmektedir. 2007-2008
eğitim öğretim yılından itibaren sınavların sınav analizleri yapılmakta, cevaplanma oranı
düşük veya yüksek oranda yanlış cevaplanan (yaygın yanlış bilgi) sorular Ölçme
Değerlendirme Kurulu tarafından belirlenerek blok sorumlusuna iletilmektedir. Blok
sorumlusu Blok Kurulu ile beraber bu sonuçları blok hedefleri, eğitim durumları, yöntemleri
ve eğitici performansları ile ilişkilendirerek yorumlamakta ve programın değerlendirmesine
katkıda bulunacak veriyi elde etmektedir. Ayrıca dönem sonunda blok öğrenci performans
sonuçlarının karşılaştırılması ile blok değerlendirmeleri için katkı sağlayacak veri de elde
edilmiş olmaktadır.
2009-2010 eğitim öğretim yılında gelişim sınavının ilk uygulamaları gerçekleştirilmiş ve üç
sınav yapılmıştır. Gelişim sınavları Ulusal ÇEP hedefleri doğrultunda kapsam geçerliği göz
önüne alınarak hazırlanmaktadır. Gelişim sınavı sonucunda, Dönem 1-6 öğrencilerinin
yanıtları ayrı ayrı her dönem, blok ve hedef için analiz edilir. Yeteri kadar öğrenilemeyen
veya yanlış öğrenilen hedefler analiz ve değerlendirmeye alınmaktadır. Sonuçların program
değerlendirme ve geliştirmede kullanılması planlanmaktadır.
Her yıl öğrenci sınıf geçme notları, geçme kalma ve okulu bırakma oranları
hesaplanmaktadır. Bu veriler programı değerlendirmede göz önüne alınmaktadır. Örneğin
başarı oranlarının yüksek olması geçen yıl itibari ile dikkati çekmiş, ölçme değerlendirme
sistemi, geribildirim sonuçları, blok analiz ve değerlendirmeleri göz önüne alınarak üzerinde
tartışılmıştır. 2009-2010 eğitim ve öğretim yılında Ölçme Değerlendirme Sistemi tekrar
83
yapılandırılmış, baraj konulmasına karar verilmiştir. Tablo 5.1.6’da yıllara göre başarı
oranları, Tablo 7’de okulu bırakma oranları yer almaktadır.
Haftalık ortalama bağımsız çalışma süreleri program değerlendirmede göz önüne
alınmaktadır. Değerlendirme raporlarında blok analiz verisi olarak yer almakta, yıllar içindeki
değişimi izlenerek blokların yapılandırılmasında kullanılmaktadır. Hedef ve çalışma süresi
ilişkisi göz önüne alınarak blok değişimleri yapılmaktadır.
Tablo 5.1.6.: Yıllara Göre Başarı Oranları
Hazırlık Dönem I Dönem II Dönem III Dönem IV Dönem V Dönem VI2006-2007 0.86 0.84 0.95 0.98 0.83
0.84* 0.98 0.98
2007-2008 0.83 0.88 0.92 0.98 0.95 0.990.98* 0.99
2008-2009 0.82 0.77 0.94 0.99 0.98 0.99 0.99*Entegre sistem
Tablo 5.1.7.: Yıllara göre okulu bırakma oranları
Yatay geçişle gelen
Yatay geçişle giden Kayıt alan İlişik kesme Afla gelen Vefat
eden2007-2008 1 erkek
öğrenci
4 kız öğrenci2 erkek öğrenci
1 kız öğrenci3 erkek öğrenci
- - -
2008-2009 2 kız öğrenci1 erkek öğrenci
1 kız öğrenci3 erkek öğrenci
- 1 erkek öğrenci - -
2009-2010 1 kız öğrenci2 erkek öğrenci
2 kız öğrenci2 erkek öğrenci
1 kız öğrenci1 erkek öğrenci
1 kız öğrenci1 erkek öğrenci
1 kız öğrenci11 erkek öğrenci
1 erkek öğrenci
Tablo 5.1.8.: OMÜ Tıp Fakültesi Eğitim Programı Bağımsız Çalışma SüreleriBloklar
1 2 4 5 6 7 8 9Yıllar
Dönem 1
2007-2008
2008-2009
2009-2010
Dönem 2
2007-2008
2008-2009
2009-2010
Dönem 3 2007-2008
84
2008-2009
2009-2010
Dönem 4
2007-2008 4 6 7 3
2008-2009 4 4 7 3
2009-2010 3 6 4 3
Dönem 5
2007-2008 12 5 12 - 2 5 7
2008-2009 12 5 12 6 5 5 4
2009-2010 10 5 10 6* 9 5 4
*Yara Bloğu yerine döküntülü hastalıklar bloğu yerleştirilmiştir
G. S.: Tıp fakültelerinin evrensel eğitim programı değerlendirme modelleri izlenerek fakültenin eğitim programı değerlendirme sistemi geliştirilmelidir. Program değerlendirme kapsamında programın bağlamı, girdileri, süreci ve çıktılarına yer verilmelidir. Mezunların tıbbi kariyerlerine ilişkin bilgiler değerlendirilmelidir.
Program Değerlendirme Kapsamında Programın Bağlamı, Girdileri, Süreci ve Çıktıları
Programın değerlendirme kapsamında programın bağlamı, girdileri, süreci ve çıktılarına yer
verilmektedir.
Programın bağlamına ilişkin değerlendirmeler program amacına, program için gerekli
kaynaklara, karşılanamayan ihtiyaçlara, olanaklara, fırsatlara ve problemlerin tanımlanmasına
yönelik analizleri kapsamaktadır. “Ne” yapılması gerektiğinin değerlendirildiği bu basamak
doküman analizi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bağlam değerlendirmede 2007–2009 Eğitim
programının analizi yapılmıştır. Bir sonraki yıl bağlam değerlendirme çalışması için
programın yapısal analizi (programın amaç ve hedefleri, strateji ve yöntemleri, sınav ve
değerlendirmeleri), alt yapı ve olanakların değerlendirilmesine yer verilecektir. Bu hedef
doküman analizi yanında farklı yöntemler kullanılarak yapılacaktır.
Girdinin değerlendirilmesi uygulama planlarının, finansal kaynakların, personelin, “nasıl”
düzenleneceğinin analizine dayanır. Girdi olarak eğitici eğitimleri ele alınabilir. Eğiticiler
Eğitim Becerileri, PDÖ, Ölçme Değerlendirme Kursları ve eğitimle ilgili yurt içi ve yurt dışı
eğitimler almışlar. Ancak bu verilere yönelik analizler yapılmamıştır.
85
Süreç değerlendirmesi programda yer alan etkinliklerin neler olduğu, zamanında ve uygun
şekilde yapılıp yapılmadığı gibi konuları sınama ve sonuçlarla karşılaştırma olanağı verir.
“Uygun şekilde yapılıp yapılmadığı” nı ele alan süreç değerlendirme etkinlik ve iş kayıt
analizleri ile sistemde ele alınmaktadır.
Ürün ya da çıktı değerlendirmesi ise elde edilen sonuçların amaç ve gereksinimlere
uygunluğunun karşılaştırmasını içermektedir. Ürün değerlendirmede 2009–2010 Eğitim
programının analizi, öğrenci ve eğitici geribildirimleri ile öğrenci öğrenme düzeyinin
analizlerine yer verilmektedir. Sistemde kısa vadeli çıktılar ele alınmaktadır. Öğrenci başarısı,
geçme kalma oranları ve yıllar içindeki değişimlerine bakılmaktadır. Orta ve uzun vadeli çıktı
değerlendirmesi yapılmamaktadır. Öğrenilenlerin davranışa nasıl dönüştüğü, uygulamalarının
nasıl olduğu, öğrenildiği gibi uygulanıp uygulanmadığı, topluma yararlılık ve nasıl bir
değişim getirdiği, mezunlarının Sağlık Müdürlüğü ya da toplum tarafından nasıl
değerlendirildiği, nasıl bir bağlamda nasıl bir ortamda uygulamaların gerçekleştiğine yönelik
çalışmalar henüz yoktur. Değerlendirme sisteminde bu noktaların gelişimine yönelik
çalışmalara ihtiyaç vardır.
Evrensel Değerlendirme Modellerinin İzlemi, Mezunların Tıbbi Kariyerlerine İlişkin
Bilgiler
Fakültenin eğitim programı değerlendirme sisteminin geliştirilmesi için evrensel eğitim
programı değerlendirme modelleri izlenmektedir. Bu amaçla öncelikle ölçek türü araçların
yanında anket çalışmalarına ağırlık verilmiştir. Yeni başlayan öğrencilerin profilini ve mezun
olacak öğrencilerin ve mezunların eğitim programı hakkındaki düşüncelerini belirlemek için
yeni veri toplama araçları oluşturulmuştur. Bu çalışmaların bir araya getirilmesi kullanılan
karma değerlendirme modelinin (Kirkpatric, CIPP) karşılanmayan düzey ve alanlarının
tamamlanmasını sağlayacaktır. Sürecin sistematik, sürekli ve gelişime yönelik olarak devam
etmesi ulusal ve uluslar arası düzeyde eğitim programının karşılaştırılmasına fırsat tanıması
açısından önem arz etmektedir.
2009 sonbahar döneminde Tıpta Uzmanlık Sınavına giren 93 OMUTF mezunundan 23’ü
(%25) üniversite ve 9’u (%10) Eğitim ve Araştırma Hastanesi uzmanlığı programına girmeye
hak kazanmıştır. Mezuniyet sonrası eğitim için kendi kurumlarını tercih ve yerleşim oranları
da Şekil 3’de yer almaktadır.
86
5.2. PROGRAM DEĞERLENDİRME SONUÇLARININ PAYLAŞIM VE KULLANIMI
T. S.: Tıp fakülteleri program değerlendirme sonuçlarını mutlaka fakülte yönetimi, akademik görevliler, öğrenciler ile paylaşmalı ve programın iyileştirilmesi yönünde kullanmalıdır.
a. Program Değerlendirme Sonuçlarının Öğretim Üyeleri ve Öğrencilerle Paylaşımı
Program değerlendirme sonuçları Şekil 5.1.1’de de gösterildiği çeşitli kurullarda, akademik
yapılarda ve toplantılarda sözel ve yazılı olarak, aynı zamanda ulusal ve evrensel akademik
ortamlarda yayın olarak paylaşılmaktadır. Bu yayınların bazılarına EK-32’de yer verilmiştir.
Program Değerlendirme sonuçlarının öğretim üyeleri ve öğrenciler tarafından daha iyi
paylaşılması adına bu yıl “Eğitim Değerlendirme Sonuçları” başlığı ile bir kılavuz çıkarılmıştır.
Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri ve öğrenci temsilcilerinin katıldığı toplantıda değerlendirme
sonuçları sunumlar şeklinde aktarılmış, kılavuzlar anabilim dalları ve öğrenci temsilcilerine
iletilmiştir. 2009–2010 Eğitim Değerlendirme Sonuçları Kılavuzu EK- 11’de yer almaktadır.
Paylaşımlar şu başlıklarda yapılmıştır: Dreem eğitim ortamı anket sonuçları, D1, D3, D5 Öğrenci
Anket Sonuçları, Dönem 6 öğrenci mezuniyet anket sonuçları, mezun anket sonuçları, Blok task
sonrası geribildirim sonuçları. Sonuçların sunumu sonrası, tartışma bölümüne geçilerek, öneriler
ve eleştiriler alınmıştır.
Program Değerlendirme Sonuçlarının yaygın paylaşımı adına Öğrenim Kaynakları Merkezinin
kullanılması, özel değerlendirme toplantılarının yapılması, sonuçların öğrenci mekânlarına
posterler halinde hazırlanarak asılması önerilmektedir.
b. Program Değerlendirmeden Elde Edilen Sonuçların Kullanımı
Program değerlendirmeden elde edilen sonuçlar, programın iyileştirilmesi ve geliştirilmesi
yönünde kullanılmaktadır. Sonuçların ne şekilde kullanıldığına aşağıda maddeler halinde
değinilmiştir (EK-33).
1. Öğrencilerin sunum sayısının artırılmasına yönelik görüşleri temelinde 2008 yılından
itibaren senaryo sayıları azaltılmış, sunum sayıları artırılmıştır. Sunumlar, senaryolarla çıkarılması
zor olan hedef ve başlıklar üzerine odaklanmıştır. Buna karşın fizyopatoloji ağırlıklı hedefler
senaryolarla işlenmektedir. Sunum sayısının artırılmasının bir diğer nedeni eğiticilerin sözel
geribildirimleri olmuştur.
2. 2008–2009 eğitim öğretim yılında program kurulunda anabilim dallarının önerileri ve “Klinik
Eğiticilerin, öğrencilerin ilk üç yıl eğitimlerinin yeterliliği hakkındaki düşünceleri” başlıklı
çalışma sonuçları temel alınarak Ulusal Çekirdek Eğitim Programı hedefleri doğrultusunda
88
hedefler revize edilmiştir. Çalışma Excel formatında her bir semptom yada hastalığa yönelik alt
başlıkların numaralandırılarak yazılmasını içermektedir. Her bir alt başlığın hangi blokta yer
aldığına da revize formatta yer verilmiştir. Bu amaçla Dönem III’te yer alan dört haftalık “DUYU”
bloğunun, Dönem II programı içerisine alınmıştır, Hedeflerin ve blokların değerlendirilmesi
sonucunda bloklarda Sindirim sistemine yönelik eksiklik olduğu, Dönem III’te Gastrointestinal
sisteme ait hastalık hedeflerini içeren 3 haftalık “Sindirim” Bloğu olmasına karar verilmiştir. Bu
durumda “Enfeksiyon” blok hedeflerinden intestinal parazitler ve hepatitlerin “Sindirim” bloğu
içinde işlenmesi “Enfeksiyon” bloğunun beş haftadan 4 haftaya indirilmesi kararlaştırılmıştır.
Program analizi, geribildirimler, kurul toplantıları kararın alınmasına temel olmuştur. Program
analizi, geribildirimler, kurul toplantıları temelinde “Yaşlanma” ve “Ruhsal Hastalıklar” blok
hedeflerinin üçer haftalık sürelerde işlenebileceği öngörüldüğünden bu blokların sürelerinin dört
haftadan üç haftaya indirilmesine karar verilmiştir.
3. Dönem IV’te blok sayısı ve süresinin değiştirilmemesine ancak “Endokrin-Ürogenital Sistem”
bloğu içerisinde yer alan “ödem” taskı hedeflerinin kronik böbrek yetmezliği ve yeni kurulacak
olan “propedötik” haftasına ayrıca “propedötik” haftası içine öykü ağırlıklı hedeflerin
aktarılmasına karar verilmiştir. Ayrıca “obesite” taskının kaldırılması “ağız kuruluğu” task
hedefleri içerisine alınması,(blok analizi, hedef analizi ve hedef blok uyumu çerçevesinde) yerine
“K-İlaç Kullanımı” adlı yeni bir taskın oluşturulması kararlaştırılmıştır.
4. 2009–2010 eğitim öğretim yılında Fakülte Kurulu’nun 08.06.2009 tarih ve 2009/1-4 sayılı
kararı ile Dönem I-VI’yı kapsayan program değişikliği yapılmıştır. Dönem sorumlarının ve
Program Kurulunun önerileri Tıp Eğitimi Birimi (TEB)de karar alınarak bütün dönemlerde
Çarşamba öğleden sonrası için özel çalışma modülleri, gelişim sınavları, seminer, konferans ve
sosyal etkinliklerin yer alacağı “Ortak eğitim ve etkinlik saati” adı altında süre ayrılmasına karar
verilmiştir.
5. 2009–2010 eğitim öğretim yılından başlayarak yılda en az iki kez gelişim sınavı yapılması
planlanmış ve uygulamaya geçmiştir. Gelişim sınavı, öğrenciye
öğrenme düzeyi hakkında geribildirim verir ve öğrencinin hangi konulara ağırlık vermesi
gerektiğini gösterir. Gelişim sınavı ile ayrıca öğrencilerin öğrenme gelişiminin izlenip
desteklenmesi planlanmaktadır. Gelişim sınavları sayesinde programın güçlü ve zayıf yönlerinin
saptanıp, güçlü yönlerin korunması zayıf yönlerin düzeltilmesinde kullanılması düşünülmektedir.
Bu amaçla program değerlendirme sistemini güçlendirmesi hedeflenmiştir.
6. Blok Değerlendirme sonuçlarına göre sorun alanlarının tespiti Blok Kurulunda yapılarak bir
sonraki eğitim etkinlikleri için çözüm önerileri üzerinde çalışılmaktadır.
89
G. S.: Tıp fakülteleri, program değerlendirme süreci ve sonuçlarının geçerlik ve güvenirlik kanıtlarını toplamalı ve göstermelidir.
c. Program Değerlendirmede Dış Değerlendirme Yöntem ve Süreçlerinin Kullanımı
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Program Değerlendirmede bu yıla kadar dış değerlendirme yöntem ve süreçleri kullanılmamıştır.
90
6. ÖĞRETİM ELEMANLARI (AKADEMİK KADRO)
6.1. Akademik kadro politikası:
T. S. : Tıp fakültelerinin, yürüttükleri eğitim programlarının özellikleri, araştırma ve hizmet yükleri arasında belirli bir denge gözeten, akademik kadro yapısı (tıp-tıp dışı, temel-klinik bilimciler, tam-yarı zamanlı) ve kadro gelişimine yönelik bir politikası mutlaka olmalıdır
Akademik personel politikaları, diğer fakültelerde olduğu gibi anabilim dallarının düzenli
olarak bildirdikleri gereksinimlerine göre oluşturulmaya çalışılmakta ve bu konuda son söz sahibi
olan Rektörlüğe görüşler iletilmektedir. Diğer tıp fakültelerinde olduğu gibi fakültemizde de
akademik kadro politikalarında güncel mevzuat gereği tek söz sahibi olunmadığından sorunlar
yaşandığı muhakkaktır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalları ve Akademik Birimlerine göre
belirlenen dağılım, akademik kadro yapılanması, mevcut akademik kadronun özellikleri, anabilim
dalları öğretim elemanlarının akademik dereceleri EK-34’de verilmiştir.
Fakültemizin misyonu,
İyi hekim ve iyi insan yetiştirmek, sağlığın geliştirilmesine ve korunmasına yönelik araştırmalar
yapmak amacıyla, gelişen sağlık ve eğitim teknolojilerini kullanarak, ülke ve toplumun
gereksinimlerine göre, yenilikçi, rekabetçi ve yüksek standartta eğitim ve sağlık hizmeti veren bir
kurum olduğumuz şeklindedir.
Vizyonumuz ise;
Sağlığın geliştirilmesi için çalışan öncülerin yetiştiği, mensubu olmaktan gurur duyulan, yaptığı
eğitim, araştırma ve hasta hizmetleri ile ulusal ve uluslararası alanda tanınan ve tercih edilen bir
birim şeklinde belirlenmiştir.
91
Şekil 6.1.1.: Tıp Fakültemizin Anabilim Dalları ve Bilim Dalları:
q
92
AKADEMİK BİRİMLER
DAHİLİ TIP BİLİMLERİ CERRAHİ TIP BİLİMLERİ TEMEL TIP BİLİMLERİ
Anatomi ADBiyofizik A.D.Biyoistatistik A.D.Biyokimya A.D.Fizyoloji A.D.Histoloji ve Embrioloji A.D.Mikrobiyoloji A.D.Tıbbi Biyoloji A.D.
Tıbbi Genetik B.D.Tıp Eğitimi A.D.
Anesteziyoloji A.D.Algoloji B.D.
Çocuk Cerrahisi A.D.Çocuk Ürolojisi B.D.
Genel Cerrahi A.D.Göğüs Cerrahisi A.D.Göz A.D.Kadın Hast. Ve Doğum A.D.Kalp Damar Cerrahisi A.D.KBB A.D.Nöroşirurji A.D.Ortopedi ve Travmatoloji
A.D.Patoloji A.D.Plastik ve Rek. Cerrahi A.D.Üroloji A.D.
Aile Hekimliği A.D.Acil Tıp A.D.Adli Tıp A.D.Çocuk Psikiyatrisi A.D.Çocuk Sağ.ve Hast. A.D.
Neonatoloji B.D.Endokrinoloji B.DNöroloji B.DHematoloji B.DNefroloji B.DOnkoloji B.DGastroenteroloji B.DImmunoloji ve Allerjik Hast B.D.Kardiyoloji B.Çocuk Genetik Hastalıkları B.DEnfeksiyon B.D..
Deontoloji A.D.Dermatoloji A.D.Farmakoloji A.D.Fiziksel Tıp ve Reh.A.D.
Romatoloji B.D.Göğüs Hast. A.D.Halk Sağlığı A.D.İç Hastalıkları A.D.
Endokrinoloji ve Metabolizma Hst. B.D.
Hematoloji B.DNefroloji B.DTıbbi Onkoloji B.DGastroenteroloji B.D
Kardiyoloji A.D.Klinik Bak. Ve Enf. Hst. A.D.Nöroloji A.D.Nükleer Tıp A.D.Psikiyatri A.D.Radyasyon Onkolojisi A.D.Radyodiagnostik A.D.Tıbbi Genetik A.D.
Tablo 6.1.1.: OMÜ Tıp Fakültesi Anabilim Dallarına Göre Akademik Kadrosu- 2010
Dolu kadro
BÖ
LÜM
Anabilim Dalları Prof
.
Doç
.
13 b
-4
Y.D
13 b
-4
Ö.G
13 b
-4
TO
PLA
M
TEM
EL T
IP B
İLİM
LER
İ
Anatomi 5 1 3 9Biyofizik 1 1Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim 1 1 2Tıbbi Biyokimya 1 2 4 7Deontoloji Histoloji-Embriyoloji 2 2 1 5Fizyoloji 5 1 6Tıbbi Mikrobiyoloji 3 2 1 6Tıbbi Biyoloji 3 1 1 5Tıp Eğitimi 1 TOPLAM 20 7 0 14 0 0 1 42
DA
HİL
İ TIP
BİL
İMLE
Rİ
Acil Tıp 2 2 1 5Adli Tıp 3 3Aile Hekimliği 2 3 5Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları 3 3Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları 15 7 8 30Deri ve Zührevi Hastalıklar 2 2 1 5Enfeksiyon Hastalıkları 3 1 4 1 9Tıbbi Farmakoloji 2 2 1 5Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon 1 1 5 7Göğüs Hastalıkları 2 2 1 5Halk Sağlığı 3 2 1 6İç Hastalıkları 9 3 1 2 15Kardiyoloji 2 1 4 7Nöroloji 3 3 1 4 11Nükleer Tıp 2 1 2 5Ruh Sağlığı ve Hastalıkları 3 3 6Radyasyon Onkolojisi 1 2 3Radyoloji 5 1 6 12Tıbbi Genetik 1 1TOPLAM 53 29 2 56 1 1 1 143
CER
RA
Hİ
TI
P B
İLİM
LER
İ
Anesteziyoloji ve Reanimasyon 5 5 3 13Beyin ve Sinir Cerrahisi 4 3 2 1 10Çocuk Cerrahisi 3 1 3 7
93
Genel Cerrahi 6 3 4 13Göğüs Cerrahisi 1 2 3Göz Hastalıkları 5 2 1 8Kadın Hastalıkları ve Doğum 5 1 4 10Kalp ve Damar Cerrahisi 3 1 1 5Kulak,Burun ve Boğaz Hastalıkları 6 3 9Ortopedi ve Travmatoloji 4 1 1 6Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi 3 4 7Tıbbi Patoloji 4 1 4 9Üroloji 4 3 7TOPLAM 50 21 0 35 1 0 0 107
GENEL TOPLAM 123 57 2 105 2 1 2 292 Öğretim üyelerimizden toplam 21 (%17) profesör yarı zamanlı çalışmakta, diğer tüm öğretim
üyeleri tam zamanlı çalışmaktadır. 2011 yılında yürürlüğe girecek tam gün yasası ile tüm öğretim
üyelerimiz tam zamanlı olarak görev yapacaklardır. Öğretim üyesi varlığımızın eğitim, öğretim ve
hizmet yükünü karşılayıp karşılamama durumu düzenli olarak gözden geçirilmekte, önümüzdeki
dönemde yapılacak planlamalarla öğretim üyesi açığı bölümlere göre belirlenerek Rektörlüğe
bildirilmektedir.
6.2. Öğretim elemanı seçim, atama ve yükseltmeleri: T. S.: Tıp fakülteleri öğretim elemanı seçim, atama ve akademik yükseltmelerde mutlaka akademik liyakatı göz önüne almalı ve kriterler kullanmalıdır. Bu kriterler eğitim, araştırma ile diğer akademik ve mesleksel alanlarındaki tüm etkinlikleri bir denge gözeterek kapsamalıdır. Eğitici gelişimi programlarına katılımın belgelenmesi atama kriterleri arasında mutlaka yer almalıdır.
Her yıl anabilim dalları bölüm başkanları aracılığı ile Dekanlığa akademik kadro ihtiyaçlarını
bildirirler. Bu istekler Dekanlıkça değerlendirilerek Rektörlüğe sunulmaktadır. Rektörlük ihtiyaç
duyulan kadroları mevcut mevzuat gereği ilan etmektedir. Atama ve yükseltmeler Ocak 2010
tarihinde YÖK onatı ile yürürlüğe giren Akademik Atanma ve Yükseltme Yönergesi kapsamında
yapılmaktadır. Bu yönerge EK-35’de sunulmuştur. Rektörlükçe hazırlanan bu yönerge gereği
sadece ders anlatma becerisi test edilmekle birlikte, Fakültemize yeni başlayan tüm öğretim
üyelerinin eğitici eğitimi programına katılmaları sağlanmaktadır (EK-35a).
6.3. Öğretim Elemanlarının Görev ve Sorumlulukları:
94
T. S. : Tıp fakülteleri, akademik kadrolarının görev ve sorumluluklarını çalışma alanları ve akademik düzeylerine göre mutlaka belirlemeli ve duyurmalıdır.
Fakültemizde çalışan akademisyenlerin 2547 sayılı kanuna göre görev ve sorumlulukları
tanımlanmıştır. Öğrenci geri bildirimleri, blok sonu geri bildirim toplantıları, blok sonu raporları
ve dönem sonu raporları TEB’de tartışılmakta ve olumsuz geri bildirim alan Anabilim dallarına ve
öğretim üyelerine sözlü ve yazılı uyarılar yapılmıştır.
6.4. Eğitici gelişim programları: T. S.: Tıp fakültelerinin, akademik kadrolarının eğitici niteliklerini iyileştirmeye yönelik eğitici gelişimi programları mutlaka olmalıdır. Öğretim elemanlarına eğitici geliştirme programı çerçevesinde eğitici eğitim kursu, PDÖ kursu,
müfredat geliştirme kursu, akılcı ilaç kullanımı ve OSCE uygulama gibi kurslar düzenlenmektedir.
EK-36’de bu kurslarla ilgili dökümanlar sunulmuştur.
G. S.: Tıp fakülteleri akademik kadrolarının eğitici niteliklerini iyileştirmeye yönelik eğitici gelişimi programlarını, belirli bir plan ve program dahilinde aşamalı, sürekli ve kurumsal bir çerçevede sürdürmelidir. Eğitici gelişimi programlarına katılım özendirilmeli, finansal ve idari destek sağlanmalıdır. Eğitici gelişim programlarının etki ve etkinliği değerlendirilmelidir. Tıp Fakülteleri eğitimle ilgili belirledikleri görevler için belirli eğitim programlarına katılım şartını bir kriter olarak kullanmalıdırlar. Tıp fakültesi eğitim programının yürütülmesinde görev alan öğretim elemanlarının eğitici
niteliklerini geliştirmeye yönelik olarak planlı olarak yürütülen yeni göreve başlayan akademik
elemanların eğitim beceriler ve PDÖ kursundan geçmelerini sağlanması amacıyla düzenli olarak
bu kurslar düzenlenmektedir. Bunun dışındaki müfredat geliştirme, ölçme değerlendirme, akılcı
ilaç, OSCE vb kurslar ihtiyaç duyulması halinde seçilmiş öğretim üyelerine verilmektedir.
Eğitici Gelişim Programıyla İlgili Güçlü Yanlar
Çoğu anabilim dalında yeterli sayıda öğretim elemanının varlığı.
Yenilik ve gelişmeye açıklık.
Teknolojik alt yapı ve donanım.
34 yıllık gelenekleri olan köklü bir kurum olmak.
İdari mekanizmanın uyumlu çalışması.
Çağdaş yönetim anlayışı.
Eğitim materyalinin zenginliği.
95
Genç ve dinamik akademik ve idari kadronun varlığı.
Tıp Fakültesi kurumsal kimliğinin oluşmuş olması.
Kurum içi çalışma ortamının açık, katılımcı ve demokratik yapısı.
Akademik personelin tamamına yakınının tam gün çalışması.
Eğitim ve hizmet sunumunda geri bildirim bilincinin yerleşmiş olması.
Eğitici Gelişim Programıyla İlgili Zayıf Yanlar
Eğitim alanlarının yetersizliği.
PDÖ eğitimlerinde bir kısım öğretim görevlilerinin isteksiz olması ve öğrencilere yansıyan
yaklaşımlar.
Akademik ilerlemelerini tamamlamış öğretim üyelerinin araştırmaya ilgisinin azalması.
Akademik ilerlemesini tamamlamış öğretim üyelerinin araştırma dışı çalışmalara eğilimlerinin
artması.
Genç kuşak öğretim üyelerinde araştırma çalışmalarını olumsuz etkileyecek boyutta ders yükü
fazlalığı.
Tıp eğitimi ile bilimsel bir alan olarak uğraşan insan gücü yetersizliği.
Anabilim dallarının ulusal ve uluslararası bilimsel etkinlikler düzenlemeleri.
Öğretim üyelerinin tamamının aynı oranda yeterli motivasyona sahip olmaması.
Tıp Fakülteleri için çok önemli olan “Multidisipliner” çalışma eksikliği.
Tıptaki gelişmeler sonucu “ bilim dalı, bölüm, birim vs” şeklindeki “özelleşmeler” nedeniyle
oluşan eğitimin ve hizmetin bütünlüğünü dikey yönde yapılandıran düzenlemede henüz sorunların
aşılmamış olması.
Yoğun hasta yükü ve diğer faktörler nedeniyle bazı anabilim dalları ve/veya öğretim üyelerinin
eğitime gerekli önemi ve desteği vermemesi/verememesi. Buna bağlı olarak hizmetin eğitimin
önüne geçmesi.
Hizmetin büyük ölçüde asistanların üzerinden yürütülmesi, rutin hizmete öğretim üyesi desteğinin
yetersizliği.
Akademik ve İdari personel için yeterli hizmet içi eğitim verilememesi.
6.5. Öğretim elemanlarının sürekli mesleksel gelişimi:
T. S. Tıp fakülteleri akademik kadrolarının bireysel ve sürekli mesleksel gelişimlerini mutlaka özendirmeli ve desteklemelidir.
96
Tıp fakültemizin akademik kadrolarına yönelik sürekli mesleksel gelişim programları vardır. Bu
konuda tüm anabilim dalları bölüm içinde, yurt içi ve yurt dışı mesleksel gelişim ile ilgili öğretim
elemanlarını görevlendirerek eğitimlerini sağlamaya çalışmaktadır. Tıp Fakültesi Dekanlığı
tarafından bu konuda gerekli kaynak ayrılmaktadır. Ayrıca öğretim üyelerinin yurt içi- yurt dışı
rotasyonlarına müsaade edilerek gelişimlerine katkı sağlanmaya çalışılmaktadır. Geleceğin
doktorlarını yetiştirecek olan eğitici kadronun, eğitim sürecinin dinamik ve devamlı olması için
yeterince kaynak ayrılması konusunda çalışmalar devam etmektedir.
Tıp Fakültesi Hastanesi Döner Sermaye gelirlerinin %5’i akademik kadrolara yönelik mesleksel
gelişim programlarına ve araştırma projelerine kaynak olarak aktarılmaktadır.
Tıp Fakültemiz akademik kadrolarını sürekli mesleksel gelişim programlarına katılım konusunda
mümkün olduğunca özendirmektedir. Öğretim üyelerinin seminer, toplantı, çalıştay, kongre,
sempozyum ve benzeri etkinliklere katılımları teşvik edilmektedir ancak sınırlı ekonomik destek
sağlanabilmektedir. Bu konu için ayrılan fonun geliştirilmesi ve öğretim elemanları arasında
teşvikin dengeli olması noktasında çalışmalar devam etmektedir.
Yurt içi ve yurt dışı akademik faaliyetlere aktif katılan öğretim üyelerine, Tıp Fakültesi yönetim
kurulunda değerlendirme yapıldıktan sonra maddi destek sağlanmaktadır (Tablo 6.5.1.).
Anabilim dalları eğitim-öğretim faaliyetleri çerçevesinde makale, seminer ve haftalık toplantılar
yapılmaktadır. Ayrıca fakültemizde düzenlenen minimal invaziv cerrahi kursu, mikrocerrahi kursu
gibi ek çalışmalarla öğretim üyelerinin gelişimine katkı sağlanmaktadır.
Tablo 6.5.1.: ( Yurt içi ve yurt dışı kongrelere katılan öğretim üyelerinin sayısı )
2009 yılı 2010 Nisan’a kadar
97
Yurt içi Yurt dışı Yurt içi Yurt dışı Toplam
Tebliğli 7 25 ---- 2 34
Tebliğsiz 1 31 ---- 4 36
Diğer 52 12 44 7 115
Toplam 60 68 44 13 185
98
7. EĞİTSEL KAYNAK VE OLANAKLAR
7.1. Akademik birim, altyapı ve olanaklar
T.S.: Tıp Fakültelerinin uyguladıkları eğitim programlarına uygun öğrenme ortamı alt yapısı ve olanakları ile temel akademik birimler bulunmalıdır.
Fakültemizde derslikler, probleme dayalı öğrenim (PDÖ) ve hastane binası olmak üzere 3 farklı
komplekste eğitim verilmektedir.
Fakültemizin derslikler binası iki katlı olup bu binada 4 adet büyük derslik (anfi), 2 adet
multidisiplin laboratuarları, 2 adet mesleki beceri eğitimi laboratuarı, 1 adet bilgisayar
laboratuvarı, 2 adet öğrenci temsilciliği odası, 1 adet görevli odası, 1 adet küçük derslik, dört adet
tuvalet ve öğrenciler için kilitli dolaplar bulunmaktadır.
Bu binadaki 4 adet dersliğin (anfinin) her birinin yüz ölçümü 111 m2’dir ve öğrenci kapasiteleri
179 ile 188 arasında değişmektedir. Bu dersliklerin tamamı merkezi sistem sıcak soğuk klima
tertibatı ile donatılmıştır. Dersliklerin her birinde iki adet pencere ve aydınlatma için farklı
kombinasyonlarda açılıp kapatılabilen 67 adet tasarruflu ampul bulunmaktadır. Ayrıca bu
dersliklerde projeksiyon cihazı, eğitici için ses sistemi (yaka mikrofonu ve hopörlör), yazı tahtası
ve tepegöz gibi eğitim materyalleri de bulunmaktadır (EK-37).
Bu binada öğrencilerimizin farklı disiplinlerle ilgili uygulamaları yapabileceği her birinin yüz
ölçümü 160 m2 ve öğrenci kapasitesi 30 olan 2 adet multidisiplin laboratuarı bulunmaktadır (EK-
38). Bu laboratuarlar merkezi sistem ile ısıtılmaktadır ve her birinde 8 adet kalorifer peteği
bulunmaktadır. Multidisiplin laboratuarlarının her birinde 22 adet pencere ve aydınlatma için
farklı kombinasyonlarda açılıp kapatılabilen 30 adet uzun floresan lamba bulunmaktadır. Ayrıca
bu laboratuarların her birinde uygulamalar sırasında kullanılmak üzere 24 adet ışık mikroskobu,
yazı tahtası, video cihazı, bilgisayar monitörü, 8 adet laboratuar masası, 17 adet lavabo ve musluk
ve uygulamalar için kullanılmak üzere basit sarf malzemeler bulunmaktadır. Bu laboratuarlardan
başka Anatomi Anabilim Dalı’nda anatomi uygulamaları için her birinin yüz ölçümü 111 m2 olan
ve öğrenci kapasitesi 40 olan 4 adet laboratuar daha bulunmaktadır (EK- 39). Bu laboratuarlarının
her birinde 8 adet pencere ve aydınlatma için farklı kombinasyonlarda açılıp kapatılabilen 32 adet
uzun floresan lamba bulunmaktadır.
99
Binadaki 2 adet mesleki beceri eğitimi laboratuarının her birinin yüz ölçümü 150 m2 ve öğrenci
kapasitesi 30-35’dir (EK-40) . Bu laboratuarlar merkezi sistem ile ısıtılmaktadır ve her birinde 9
adet kalorifer peteği bulunmaktadır. Bu laboratuarlarının her birinde 8 adet lavabo, 4 adet çalışma
tezgahı ve aydınlatma için farklı kombinasyonlarda açılıp kapatılabilen 40 adet uzun floresan
lamba bulunmaktadır.
Binadaki bilgisayar laboratuvarının yüz ölçümü 148 m2’dir (EK-41). Bu laboratuvarda internete
bağlı 19 adet bilgisayar bulunmaktadır. Bu laboratuarda ayrıca 19 adet maket, 4 adet masa, 8 adet
bölmeli çift kapaklı dolap ve 9 adet eğitsel afiş bulunmaktadır.
Derslikler binasında bayanlar ve erkekler için her bir katta birer tane olmak üzere ikişer adet
tuvalet bulunmaktadır. Bu binada ayrıca öğrencilerin kişisel malzemelerini koyabilecekleri ve
anahtarları kendilerine verilen 250 adet kilitli dolap bulunmaktadır.
Fakültemizin PDÖ binası 3 katlı olup bu binada fakültemizin öğrenci işleri, öğrenme kaynakları
merkezi (ÖKM), 1 adet 13 kişi kapasiteli toplantı odası, toplam 24 kişi kapasiteli 2 adet dinlenme
ve oturma bölümü, 1 adet görevli odası, 1 adet hizmetli odası ve çay ocağı, 6 adet tuvalet (her
katta birer tane olmak üzere 3 adet bayan, 3 adet erkek tuvaleti), 5 adet depo, 1 adet personel
soyunma odası, klinik beceri eğitimi odaları ve PDÖ odaları bulunmaktadır (EK-42).
Bu binada yüzölçümleri 24-41 m2 arasında değişen ve merkezi sistem ile ısıtılan 34 adet PDÖ
odası bulunmaktadır (EK-43). Bu odaların her birinde 2-4 adet pencere vardır ve aydınlatma için
farklı kombinasyonlarda açılıp kapatılabilen 8-20 adet uzun floresan lamba bulunmaktadır. Tüm
odalarda 11 adet sandalye (maksimum 10 öğrenci ve bir öğretim üyesi için), 3 adet masa, 1 adet
tıbbi sözlük, 1 adet anatomi atlası, 1 adet beyaz yazı tahtası ve 1 adet flipchart yazı tahtası
bulunmaktadır.
PDÖ binasında 1 adet sunu odası, 2 adet derslik ve 4 adet tek taraflı görünür camlı olmak üzere
toplam 7 adet klinik beceri odası bulunmaktadır (EK-44). Bu odaların tamamı merkezi sistem ile
ısıtılmaktadır. Otuz öğrenci kapasitesine sahip olan sunu odasında (61 m2) 1 adet beyaz yazı
tahtası, 1 adet flipchart yazı tahtası, 1 adet bilgisayar, 1 adet projeksiyon cihazı ve 1 adet hasta
yatağı bulunmaktadır. Klinik beceri eğitimi derslikleri (30-33 m2) ortalama 20 öğrenci
kapasitesine sahiptir. Bu dersliklerin birinde 1 adet beyaz yazı tahtası ve 1 adet flipchart yazı
tahtası bulunmaktadır. Tek taraflı görünür camlı klinik beceri odaları klinik becerinin yapıldığı
100
bölüm (klinik bölüm) ve bu eğitimin izlenerek desteklendiği bölüm (eğitim bölümü) olmak üzere
iki bölüme ayrılmaktadır. Bu odaların ikisinde video görüntüleme ve ses kayıt sistemi
bulunmaktadır. Bu iki bölüm tek taraflı görünür cam ile ayrılmaktadır. Klinik bölümler 14-17
m2’dir. Bu dört bölümün her birinde 1 adet hasta muayene masası, 1 adet otoskop/oftalmoskop set,
1 adet ofis masası, 2 adet sandalye ve üçünde paravan bulunmaktadır. Eğitim bölümleri 14-19
m2’dir ve 15’er kişi kapasitelidir. Klinik beceri laboratuarlarında toplam 4 manken ve 19 maket
bulunmaktadır.
Binadaki öğrenme kaynakları merkezinde bir adet memur mesai saatleri içinde görev yapmaktadır.
Bu merkezde öğretim üyelerinin ders örnekleri merkezin internet sitesine aktarılmaktadır. Bu
merkezde ayrıca öğrencilerin sınav sonuçları, bloklarla ilgili tüm dokümanlar ve tüm duyurular
merkezin sitesine aktarılmaktadır. Öğrencilere bu merkezden birer kullanıcı adı ve şifre verilerek
öğrencilerin merkezin sitesine giriş yapabilmeleri sağlanmaktadır.
Fakültemiz Anatomi Anabilim Dalı’nda 4 adet kadavra havuzu ve 10 adet kadavra bulunmaktadır.
Fakültemizde 266’sı Anatomi Anabilim Dalı’nda, 32’si mesleki beceri laboratuarlarında, 19’u
derslikler binasındaki bilgisayar laboratuarında, 19’u klinik beceri laboratuarlarında, 7’si Kadın
Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı’nda, 6’sı Üroloji Anabilim Dalı’nda, 5’i Plastik Cerrahi
Anabilim Dalı’nda, 5’i Anestezi ve Reaminasyon Anabilim Dalı’nda, 4’ü Acil Tıp Anabilim
Dalı’nda, ve 1’i Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı’nda olmak üzere toplam 368 adet maket
bulunmaktadır (EK-45). Ayrıca klinik beceri laboratuarlarında 4 adet manken bulunmaktadır.
Merkez kütüphanemiz 4 katlı olup, toplam 4748 m2 kullanım alanı ile öğrencilerimiz ve öğretim
üyelerimize hizmet vermektedir. Merkez kütüphanemiz toplam 3840 metre raf uzunluğuna sahip
800 adet rafa ve 300 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Bu kapasiteye ek olarak 48 adet tek
kişilik oda (karel) bulunmaktadır. Kütüphanemizde 25 adet internete bağlı bilgisayar, 10 adet
yazıcı, 3 adet fotokopi makinesi ve 2 adet tarayıcı bulunmaktadır. Merkez kütüphane eğitim
öğretim dönemlerinde hafta içi 08.00-21.30, hafta sonlarında ise 09.30-16.30, yaz döneminde ise
hafta içi 08.00-17.00 saatleri arasında hizmet vermektedir. Kütüphanemiz öğle tatili sırasında da
hizmete açıktır. Kütüphanemizin içi ve dışı 24 saat kamera sistemi ile takip edilmektedir.
Merkez kütüphanemizde bulunan kaynaklar:
60.000 Basılı kitap
3.000 Başlık basılı süreli yayın
101
3.600 Özgün tez
40 Online veritabanı (34 Tam Metin + 6 Bibliyografik)
50.000 Elektronik kitap
40.000 Elektronik dergi
1.000.000 Elektronik tez
500 Sesli kitap
Bu koleksiyonun tıp ve ilgili bilim dallarına ait olan kısmı:
9.000 Basılı kitap ve danışma kaynağı
300 Basılı dergi
1.000 Basılı ve elektronik uzmanlık tezi
7.000 Tam metin elektronik dergi
5.000 Tam metin elektronik kitap
Fakültemiz öğrenci ve öğretim üyeleri ile hasta ve yakınlarına hizmet veren toplam 4 adet
kafeteryamız ve 3 adet de büfemiz bulunmaktadır. Kafeteryalarımızdan 3’ü hastane binasındadır.
Bunlar 3 hastanenin 3 numaralı giriş bölgesinde, acil girişinde ve polikliniklerin girişinde
bulunmaktadır. Diğer kafeteryamız ise hastane binasının yakınında, bankalar bölgesindedir. Acil
girişinde ve 3 numaralı kapı girişindeki kafeteryalarımız 24 saat hizmet vermektedir. Bunlara ek
olarak hastane binasında (poliklinikler bölgesinde) 1 adet, hastane binası etrafında 2 adet (katlı
otoparkın altında ve bankalar bölgesinde) ve anfiler binasında 1 adet olmak üzere mesai
saatlerinde hizmet veren 4 adet büfe bulunmaktadır . Hastane binasında 1 adet medikal malzeme
satan dükkan, 1 adet çiçekçi, 1 adet bayan ve 1 adet erkek kuaförü bulunmaktadır.
Fakültemizin sınırları içinde Garanti Bankası, Ziraat Bankası, Vakıflar Bankası ve PTT Bank
olmak üzere 4 bankanın şubesi bulunmaktadır. Hastane binası içerisinde Vakıflar bankası ve
Garanti bankasının birer ATM’si bulunmaktadır. Ayrıca, dekanlık binasının yakınında Garanti
Bankası’nın 3, Vakıflar Bankası’nın 1, Ziraat Bankası’nın 1, Akbank’ın 1, İş Bankası’nın 1, Bank
Asya’nın 1 ve Finansbank’ın 1 ATM’si bulunmaktadır.
Kampüsümüz içinde fakültemize en yakın öğrenci yemekhanesi 500 m2 alana sahiptir ve aynı
anda 320 öğrenci yemek yiyebilmektedir. Öğrencilerimiz 1.5 TL karşılığında bu yemekhanede
102
yemek yiyebilmektedir. Bu yemekhanede 11:30-13:00 ve 17:30-19:00 arasında olmak üzere günde
iki kere yemek yenilebilmektedir.
Fakültemizin yakınında Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nda (BESYO) öğrencilerimizin
kullanabileceği 3 adet açık tenis kortu bulunmaktadır. Bunlara ek olarak yine BESYO’da ve
fakültemize yaklaşık 3 km mesafedeki üniversitemizin oteli olan Omtel Otel’in yanında 1 adet
kapalı tenis kortu bulunmaktadır. BESYO’da, Omtel Otel’in yanında ve fakültemize yaklaşık 10
km mesafedeki Eğitim Fakültesi Kampüsümüzde birer tane olmak üzere toplam 3 adet halı saha
bulunmaktadır. Bunlara ek olarak BESYO’da 1 adet çim saha bulunmaktadır. BESYO’da 2 adet
büyük kapalı spor salonu bulunmaktadır. Bu büyük salonlardan başka 4 adet masa tenisi salonu
bulunmaktadır. Ayrıca BESYO’da 1 adet masaj salonu bulunmaktadır.
Fakültemize yaklaşık 3 km uzaklıkta üniversitemizin olimpik yüzme havuzu kompleksi
bulunmaktadır. Ulaşım için kampüs sınırları içerisinde hafta içi 08:15-22:00 saatleri arasında
ücretsiz servisler vardır. Havuzumuz Yüzme Federasyonu standartlarına uygun 50 metre boyunda,
25 metre eninde, 2 metre derinliğinde ve 8 kulvarlı, Türkiye’nin en büyük kapalı olimpik yüzme
havuzlarından biridir. Eşsiz bir deniz manzarasına sahiptir. Yüzme havuzumuzun hemen yanında
derinliği 5 m ve boyutları 17.2 m X 18.2 m olan bir de atlama havuzumuz bulunmaktadır.
Havuzumuzda haftanın 3 günü (Pazartesi-Perşembe-Cumartesi) genel kapsamlı bakım, haftanın
diğer günlerinde düzenli bakım yapılmaktadır. Sağlık Bakanlığı tarafından aylık bakımı
yapılmaktadır. Ayrıca olimpik yüzme havuzu kompleksinde fittness merkezi, aerobik salonu,
masaj ve cilt bakım salonu ve sauna bulunmaktadır.
Tüm tesislerimizdeki imkânlardan rektörlüğümüzün belirlediği ücretler karşılığında
öğrencilerimiz, akademik ve idari personel ile tüm isteyenler randevu usulü kiralayıp
yararlanabilirler (EK-46).
Hastane binasının 3 numaralı girişinin karşısında 1 adet katlı otoparkımız vardır. Ayrıca acilin
önünde ve araç kademe önünde 2 adet açık otoparkımız bulunmaktadır. Otoparklarımızın tamamı
500 araç kapasitesi ile hizmet sunmaktadır.
Fakültemiz öğrencilerinden hiçbir sağlık güvencesi olmayanlar üniversitemizin Sağlık Kültür ve
Spor Daire Başkanlığı bünyesindeki Sağlık Ünitesi’ne kimlikleri ile başvurarak form doldurmakta
ve kendilerine çıkartılan sağlık karnesi ile ücretsiz muayene olabilmektedir. Sağlık Ünitesi gerekli
103
gördüğü takdirde sevk işlemi yapabilmektedir. Bu konu ile ilgili dokümanlar ekte (EK-47)
sunulmuştur.
Fakültemizde uyguladığımız eğitim programının aksamadan yürütülmesi için gerekli olan tüm
akademik yapılanma sağlanmıştır (EK-48). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde eğitim-
öğretim aşağıdaki eğitim sorumluları ve kurullar tarafından yapılandırılır ve uygulanır. Bu eğitim
sorumlularının ve kurul üyelerinin seçimi TEB tarafından önerilen adaylar arasından Dekanlık
tarafından yapılır ve bu görevlendirme 3 yıl içindir; yerine atama yapılıncaya kadar
görevlendirme sona ermez.
Tıp Eğitimi Birimi (TEB): Dekan, eğitimden sorumlu Dekan Yardımcısı, Tıp Eğitimi
Anabilim Dalı temsilcisi ve dönem sorumluları ile Program Kurulu, Senaryo Kurulu, Mesleksel
Beceriler Kurulu, Klinik Beceriler Kurulu, Ölçme Değerlendirme Kurulu, Özel Çalışma
Programı Kurulu ve Eğitim Becerileri Kurulu’ndan birer temsilciden oluşur.
Program Kurulu: Bir Dekan yardımcısı, bir Tıp Eğitimi Anabilim Dalı temsilcisi ve Temel Tıp
Bilimleri, Dahili Tıp Bilimleri ve Cerrahi Tıp Bilimlerinden en az 2’şer üye olmak üzere en
az sekiz üyeden oluşur.
Şekil 7.1.1.: Tıp Eğitimi Birimi örgütlenme şeması
104
G. S.: Tıp Fakülteleri eğitim programlarında topluma dayalı tıp eğitimi uygulamalarının gerçekleştirilebileceği öğrenme ortamlarıyla ilgili olanakları yaratmalı ve geliştirmelidirler.
Tıp fakülteleri öğrencilerine simüle/standardize hasta ile eğitim ve değerlendirme olanakları sunmalıdırlar.
Tıp fakülteleri eğitimle ilgili düzenleme uygulamalarının bilimsel altyapı ve desteğini sağlamak üzere bünyelerinde işlevsel Tıp Eğitimi Anabilim Dalları/birimleri oluşturmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programının sonunda birinci basamak sağlık
hizmetlerinde çalışacak ve ileri akademik gelişime hazır hekimleri mezun eder. Uyguladığı eğitim
programıyla “Toplumun sağlık gereksinimlerine yanıt verebilecek profesyonel bilgi ve beceriye
sahip” mezun hedefleyen eğitim programı geliştirilirken ülkenin genel özellikleri ve öncelikli
sağlık sorunları göz önünde bulundurulmuş, bölgesel özellikler ülke genelinden çok büyük
farlılıklar göstermediğinden bu konuda çok farklı bir müfredat oluşturmaya gidilmemiştir. Yalnız
programın ulusal ÇEP hedeflerine uyumlu olmasına dikkat edilmiş, müfredat içeriği buna göre
tasarlanmıştır. Ancak yıllara göre hastalık spektrumunda ülke genelinde ve bölgeye özgü
değişiklikler programa eklenmeye çalışılmıştır.
Fakültemiz öğrencilerinin 4. sınıftan itibaren üniversitemizin hastanesinin polikliniklerinde
gerçekleşen hizmetlerde görev alması sağlanarak eğitimleri desteklenmektedir.
Fakültemiz eğitim programı içinde birinci basamak sağlık kurumlarında ve sahada gerçekleştirilen
eğitim etkinlikleri de yer almaktadır. Bu etkinlikler daha çok altıncı yıl içinde
gerçekleştirilmektedir.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde 2003 yılında başlatılan probleme dayalı öğrenimle
(PDÖ) birlikte, 2004-2005 eğitim yılında müfredata ilk 3 sınıftaki öğrencilerin öykü alma ve
muayene becerileri için klinik beceri eğitimi eklenmiştir. Tiyatro kulübü öğrencilerinin
standardize hasta olarak eğitimde yer almasını takiben, 2005-2006’da simüle hasta programına
başlanmıştır.
Klinik beceri laboratuvarlarında 4 adet ses ve görüntü kayıt sistemi içeren aynalı oda
oluşturulmuştur. Ayrıca 120 maket satın alınmış ve 2 maket laboratuvarı açılmıştır. Klinik beceri
eğitiminde maketler sadece gebe, jinekolojik, rektal muayene gibi invaziv fizik bakı yöntemlerinin
eğitiminde ve ağırlıklı olarak girişimsel becerilerin yer aldığı mesleksel beceri eğitiminde
kullanılmaktadır. Birinci yılda temel iletişim ve hastayla görüşme becerileri ile başlayan klinik
beceri eğitiminde 2. yılın başında fizik bakı yöntemleri konusunda eğitime başlanmaktadır. İkinci
105
ve 3. yılda bütün sistemlerin öykü ve fizik bakı becerileri tamamlanmakta, 3. yılda ayrıca “kötü
haber verme, değişik yaş gruplarında öykü alma” gibi daha özgün konular yer almaktadır.
İş yükünün ve bu iş yükünün anabilim dallarınca karşılanması ile ilgili veri tabloları:
Mezuniyet öncesi eğitim programının gerektirdiği iş yükü hesabı örnek olarak Dönem I ile ilgili
eğitim etkinlikleri dağılımı bloklara uyarlanmış şekli (Şekil 7.1.1.) ile aşağıda verildiği gibidir.
Bir diğer program örneği olarak uygulamalar ile birlikte Mesleksel Beceri ve Klinik Beceri
Laboratuarları için programlanan yıllık toplam zaman dilimleri listesi DI – DII için aşağıda
verilmiştir.
Tablo 7.1.1.: Anabilim Dallarının eğitim etkinlikleri dağılımı
1- Yaşam Bloğu (DI)
BÖLÜM Anabilim Dalları PDÖ Sunu MBE KBE Lab.-Pratik
Hasta Bazlı
Uygul.
Blok Kurulu Topl.
Blok Sonu Tart.
Blok Sonu Uyg.
Sın.Göz
Blok Sonu Sınavı Göz.
TEM
EL T
IP B
İLİM
LERİ
Anatomi 48 8 32 12 1 16 Biyofizik Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Tıbbi Biyokimya 16 Deontoloji Histoloji-Embriyoloji 32 8 16 24 12 1 Fizyoloji 48 8 7 12 1 Tıbbi Mikrobiyoloji 80 Tıbbi Biyoloji 8 12 1 Tıp Eğitimi
DAHİ
Lİ T
IP B
İLİM
LERİ
Acil Tıp 32 12 1 2Adli Tıp 16 2 Aile Hekimliği 32 Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları 16 Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları 16 Deri ve Zührevi Hastalıklar Enfeksiyon Hastalıkları 2 Tıbbi Farmakoloji 2 8 12 1 Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon 16 Göğüs Hastalıkları 12 1 Halk Sağlığı
106
İç Hastalıkları 16 2Kardiyoloji 12 1 Nöroloji Nükleer Tıp Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Radyasyon Onkolojisi Radyoloji 2 Tıbbi Genetik
CERR
AHİ T
IP B
İLİM
LERİ
Anesteziyoloji ve Reanimasyon 16 12 1 2Beyin ve Sinir Cerrahisi Çocuk Cerrahisi 2Genel Cerrahi 2Göğüs Cerrahisi Göz Hastalıkları Kadın Hastalıkları ve Doğum Kalp ve Damar Cerrahisi 12 1 Kulak,Burun ve Boğaz Hastalıkları Ortopedi ve Travmatoloji Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Tıbbi Patoloji 32 Üroloji 2
TOPLAM= 384 42 48 0 71 0 120 10 16 10
İlk üç dönemlerdeki toplam yıllık iş yükü (PDÖ, ders, task, laboratuar, kurul toplantıları, vb)Dönem 1-3 Toplam eğitim saatine eğitim uygulaması dağılımı
Tablo 7.1.2.: DI – DIII toplam eğitim saati/etkinlik dağılımı
D1 - D3 Toplam Eğitim Saatine Göre Dağılım Saat %Bağımsız Öğrenme süreci 695 23,69%
Sunum 499 17,01%PDÖ 382 13,02%Uygulama 307 10,46%KBE 330 11,25%
MBE 369 12,58%
5'İ Dersleri 352 12,00%TOPLAM 2934Şekil 7.1.2.: DI – DIII toplam eğitim saati/etkinlik dağılımı grafiği
107
Bölüm ve anabilim dallarına göre her bir öğretim üyesinin yıllık ortalama iş yükü (Mezuniyet
öncesi, sonrası, sürekli mesleksel gelişim ve fakülte dışı) yukarıdaki tabloların tüm yıllara
dağıtılmış halinin kümülatif toplamı ile ortaya çıkarılmaktadır.
Anfiler binasında bulunan 2 adet mesleki beceri eğitimi laboratuarının her birinin yüz ölçümü 150
m2 ve öğrenci kapasitesi 30-35’dir. Bu laboratuarlarda eğitimler sırasında kullanılmak üzere
toplam 32 adet maket, 3 adet EKG cihazı, 2 adet ambu, 2 adet su klorlama seti, 15 adet tansiyon
aleti, 15 adet steteskop, 1 adet travma sedyesi, 4 adet cerrahi set, 1 adet acil müdahale çantası, 2
adet boyunluk, 4 adet bebek tartısı, 3 adet bebek boy ölçme cetveli ve 2 adet mikroskop
bulunmaktadır.
Tıp Eğitimi Anabilim Dalı:
Anabilim Dalı Tarihçesi
Kuruluşu: 30.06.2003 tarih ve 2003/87 sayılı üniversite senatosu kararınca kurulan ve YÖK
tarafından 31.07.2003 tarih 16538 sayılı yazısı ile kuruluşu uygun görülen Tıp Eğitimi Anabilim
Dalı yine YÖK tarafından alınan 24.12.2008 tarih ve 4970 sayılı karar ile kapatılmış idi. Ancak
Danıştay’a yapılan itiraz sonucu bu kapatılma işlemi iptal edilmesi sonucu 21.07.2009 tarihinde
Tıp Eğitimi Anabilim Dalı tekrardan eğitime katkıya başlamıştır.
108
Anabilim Dalı Başkanları: 14.10.2005 ten 14.10.2008 tarihine kadar Prof. Dr. Şaban Sarıkaya
vekaleten, 14.10.2008 tarihinden 01.09.2009 tarihine kadar Prof. Dr. A. Haydar Şahinoğlu
vekaleten anabilim dalı başkanlığını yürütmüşlerdir. Halen anabilim dalı başkanlığını Yrd.Doç.Dr.
H. Ömer Tontuş yürütmektedir.
Anabilim Dalı Hikayesi: Tıp Eğitimi Anabilim Dalı henüz 7 yaşında bir departman olmasına
rağmen işlerliğini tam olarak kazanmaya çalışırken yaklaşık bir yıl kadar çalışmalarına ara vermek
zorunda kalmış ve tekrar fakültemizde 2009 yılı Eylül ayında anabilim dalı olarak çalışmalarına
başlamıştır.
Anabilim Dalının Teorik Yapısı ve Akademik Amacı: Bugün eğitim veren Türkiye tıp
fakültelerinin 32’sinde varolan tıp eğitimi anabilim dalları birtakım gereksinimlerin bilimsel
platformda karşılanması için kurulmuştur. 2005 yılında AMEE tarafından tüm dünyada deklare
edilen “Eğitim Rehberi-No:28”de tıp eğitimi anabilim dallarının kurulması tavsiye edilmekte ve
koruyucu hekimlik konusunda yetkin, yüksek sorumluluk anlayışına sahip, daha fazla hekim
adayına neyi nasıl öğretelim sorularına yanıt bulmak üzere tıp eğitimi anabilim dallarının görev
alması gerektiği üzerinde durulmuştur.
Tüm dünyada tıp eğitimi anabilim dalları, araştırma, eğitim, danışmanlık ve akademik gelişim
fonksiyonları olan, tıp eğitimine hem mezuniyet öncesi, hem mezuniyet sonrası hem de yaşam
boyu eğitim (sürekli mesleki gelişim/ sürekli tıp eğitimi) katkıları sunan bir anabilim dalıdır.
Dünyada tıp eğitimi anabilim dalları bu katkılarını multidisipliner bir takımla sunmakta,
bu takımın yöneticisinin de fakülte ve üniversite yönetimi ile sıkı ilişkide olmasına özen
gösterilmektedir.
Bütün bu faktörleri gören ve analiz eden Dünya Sağlık Teşkilatı 2001 yılında yaptığı bir
açıklamada “dünyanın her yerinde yeni tıp eğitimi birimleri kurulmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü
bu konuda liderlik yapmalıdır” demiştir.
Öğretim Türü: Temelde mezuniyet öncesi tıp eğitiminin yapılandırılması ve mükemmele
yolculuğunda yön verici konumda olan Tıp Eğitimi Anabilim Dalı, eğitim alanındaki gelişmelerin
hızla artmasına paralel olarak eğitim yöntemi ve içeriğinin daha çok gündemde tutulması
perspektifinde yapılanmıştır. Günümüz toplumunun tıp dünyasından ve hekimden beklentileri
değişmiştir. Artık “tıp eğitiminde kalite güvencesi” konuşulmakta, “iyi doktor” tanımlamaları hem
halk, hem medya tarafından yeniden yapılmakta, tıp eğitimi akreditasyonu gündeme gelmekte ve
109
eğitimcilerin kalitesi ve sayısı sorgulanmaktadır. Bütün bu beklentilere ve girişimlere destek
olabilecek özel bir konumu olan anabilim dalı tıp eğitimi anabilim dalıdır.
Anabilim Dalının Akademik Eleman Listesi:
Tıp Doktorluğu (Mezuniyet Öncesi) Ders Programı
Anabilim dalımız spesifik bir ders vermekten çok mezuniyet öncesi ders programının tümden
yapılandırılmasında rol almaktadır. Anabilim dalı öğretim üyesi/üyeleri fakültemizin eğitim ile
ilgili kurullarının doğal üyesi durumundadır ve aktif olarak toplantılarda yönlendirici konumda
çalışmaktadır.
Anabilim Dalının Düzenlediği Bilimsel Etkinlikler
Henüz bir yılını tamamlayamamış bir anabilim dalı olarak 2009–2010 akademik yılının açılışının
organize edilmesi, fakültemize kayıt yaptırmış olan yeni öğrencilerimizin bir haftalık fakülte-
üniversite ve şehir ile uyumunun sağlanmaya çalışıldığı oryantasyon haftasının organizasyonun
sağlanması ve UTEAK katılımıyla organize edilen Tıp Fakültesi Akreditasyon Etkinliğini
organize etmiştir. Ayrıca DEHAM ile Tıp Fakültesi dekanlığının birlikte organize ettiği Minimal
İnvaziv Cerrahi kurslarının yapılandırılmasında anabilim dalı aktif görev almıştır.
Anabilim Dalının Düzenlediği Yayın Etkinlikleri: Journal of Experimental and Clinical
Medicine dergisinin yardımcı editörlüğü Dr. O. Tontuş tarafından yapılmaktadır. Halen
çalışmaları tamamlanmış dokuz adet yayın taslağı mevcuttur.
Anabilim Dalının Etkileşimde Olduğu Ulusal ve Uluslar arası Akademik Kuruluşlar:
Anabilim dalımız fakültemizin ERASMUS Öğrenci Değişim Programının koordinatörlüğünü
yürütmektedir. Bu bağlamada yurtdışına gitmek isteyen öğrencilerimiz ve yurtdışından
fakültemizi ziyarete gelmek isteyen öğrenciler için öncelikli iletişim odağını departmanımız
oluşturmaktadır. İsveç Umea Üniversitesi ile düzenli olarak görüşmeler sürdürülmekte ve
müfredatta benzerlikler ya da ortak noktalar sağlanarak öğrenci değişim sıklığının arttırılması
yanında faydalanma düzeyinde artış hedeflenmektedir.
Anabilim Dalının Kendisi İçin Öngördüğü Gelecek Planı: Anabilim dalının temelde hedefi
ülkemiz ve bölgemiz için özgün bir mezuniyet öncesi tıp eğitimi müfredatı oluşturmaktır. Bunda
Dr. H Ömer Tontuş Yrd. Doç. Anabilim Dalı Bşk.
110
öğrenci ve velilerle birlikte öğretim üyesi ve bir sağlık tesisi olarak hastane hizmet üretimin
gerektirdiği tüm paydaşların en verimli çıktıyı alacakları bir format yakalamak ana uğraştır. Her
ne kadar temel çerçeve ulusal (YÖK, TC Sağlık Bakanlığı) ve uluslararası (Bologna Process,
WFME) kuruluşlar tarafında belirlense de her kurumun kendine ait olacak olan sisteminin taklit
edilen değil taklit edilecek bir formatta olması planlanmıştır. Bu amaca yönelik beklide ülkemizde
ilk defa verilen eğitimin ÇEP hedef çıktılarına uygun kodlandığı bir müfredat sorgulama sistemi
yapılandırılmıştır.
7.2. Klinik eğitim ortamı ve fırsatları
T. S.:Tıp fakülteleri öğrencilerine yeterli klinik deneyim sağlayacak eğitim ortamları ve fırsatını mutlaka sunmalıdır.
Hastane binamız 10 katlı bir ana bina ve bu binaya içerden de geçilebilen 6 katlı çocuk hastanesi
ve 3 katlı poliklinikler binasından oluşmaktadır. Dekanlığımız da bu binada bulunmaktadır. Ana
hastane binasında yüzölçümleri 30.78 m2 ile 78.10 m2 arasında ve öğrenci kapasiteleri ise 17 ile 45
arasında değişen toplam 19 adet dershane bulunmaktadır. Çocuk hastanesinde ise yüzölçümü
135,43 m2 olan 131 öğrenci kapasiteli 1 adet büyük derslik ve yüzölçümü 66.26 m2 olan 55
öğrenci kapasiteli 1 adet küçük derslik bulunmaktadır. Bu 21 dershanelerin tamamına yakınında
projeksiyon cihazı, tepegöz cihazı, bilgisayar vb. eğitim materyalleri bulunmaktadır. Bu
dershanelerle ilgili ayrıntılı bilgi ektedir (EK-49). Ayrıca gerektiğinde kullanılmak üzere her biri
173 m2 olan 147 ve 170 kişi kapasiteli 2 adet salon (mavi ve pembe salonlar) da gerektiğinde
eğitim için kullanılabilmektedir (EK-50). Bu iki salonda projeksiyon cihazı ve bilgisayar
bulunmaktadır.
Hastane binamızda öğrencilerimizin gerektiğinde kullanabileceği 1 adet okuma salonu ve 1 adet
bilgisayar laboratuarı da bulunmaktadır. Dekanlık katında bulunan okuma salonunun yüzölçümü
95 m2 ve öğrenci kapasitesi 70’dir. Hastanenin sekizinci katındaki bilgisayar laboratuarının ise
yüzölçümü 77 m2 ve öğrenci kapasitesi 40’dır. Bu laboratuarda tamamı internete bağlı olan 24
adet bilgisayar bulunmaktadır (EK- 51).
Hastane binasının -1 katında öğrencilerin kişisel malzemelerini koyabilecekleri ve anahtarları
kendilerine verilen 660 adet kilitli dolap bulunmaktadır.
111
Hastanemizin yatak kapasitesi 975’dir ve hastanemizde 17 adet ameliyathane bulunmaktadır.
Hastanemizin polikliniklerine 2009 yılında bakılan hasta sayısı 409.646’dır. 2009 yılında
hastanemizde 18.803 ameliyat yapılmıştır. Hastanemizde 2009 yılında 36.740 hasta yatmıştır.
2009 yılında Acil Tıp Anabilim Dalı’na 22.601 ve Pediatrik Acil Anabilim dalı’na ise 10.866
hasta başvurmuştur. Hastanemizde 2009 yılında 233 adet normal doğum ve 1145 adet sezaryen
doğum gerçekleştirilmiştir. Bu konularla ilgili ayrıntılı belgeler ektedir (EK-52).
G. S.: Tıp fakülteleri öğrencilerine mümkün olan en erken dönemden itibaren ayaktan bakım birimleri, birinci ve ikinci basamak sağlık kurumlarında klinik deneyim edinme ve öğrenme fırsatı sunmalıdır.
Fakültemiz eğitim programı içinde birinci basamak sağlık kurumlarında ve sahada gerçekleştirilen
eğitim etkinlikleri de yer almaktadır. Bu etkinlikler daha çok altıncı yıl içinde
gerçekleştirilmektedir.
Altıncı sınıfta yer alan zorunlu stajlardan Aile Hekimliği ve Halk Sağlığı stajlarında öğrenciler
birinci basamak sağlık hizmetlerini yerinde görme fırsatını yakalamaktadır. İl Sağlık Müdürlüğü
ile yapılan bir çalışma anlaşması kapsamında Aile Hekimliği stajında öğrenciler, eğitim becerileri
eğitimi almış aile hekimlerinin yanında bir ay süreyle haftanın iki günü Aile Sağlığı
Merkezlerinde (ASM) birinci basamak yaklaşımı içinde yer alan temel prensipler doğrultusunda,
klinik bilgi, beceri, tutum ve davranışlarının geliştirilmesi adına gözlem ve uygulama
yapmaktadırlar. ASM’ler hizmet sundukları nüfusun demografik özelliklerine göre seçilerek,
farklı özelliklere sahip merkezlerin belirlenmesi ve her hafta öğrencilerin, ASM’ler arasında
rotasyon yapmasıyla farklı spektrumdaki birinci basamak hastaları ile karşılaşmaları
sağlanmaktadır.
Bu stajda öğrencinin birinci basamak ortamında bulunarak, birinci basamakta en sık karşılaşılan
tıbbi problemlerle çağdaş, kanıta dayalı, etkin ve kaliteli sağlık hizmeti verme konusunda deneyim
kazanması amaçlanmaktadır. Ayrıca yine Aile Hekimliği stajı kapsamında kırsal alandaki bir Aile
Sağlığı Merkezine götürülerek öğrencilerin hem kırsal alanı, hem de mobil sağlık uygulamalarını
gözlemlemeleri sağlanmaya çalışılmaktadır.
Staj programında birinci basamakta öneme sahip olan “Aşılar”, “Sağlıklı yaşam tarzı önerileri”,
“Sağlam Çocuk Takibi” ve “Reçete yazma” konularında saha eğiticilerinin öğrencilerle bilgi
paylaşımında bulunmaları planlanmıştır. Yine ulusal hastalık yükü gözetilerek, birinci basamakta
112
en sık karşılaşılan yakınmalar belirlenerek, “dizüri-basit sistit, öksürük, hazımsızlık kabızlık-
fonksiyonel barsak rahatsızlıkları, başağrısı-tansiyon hiperlipidemi, çok yeme çok su içme-DM,
halsizlik solukluk-anemi konuları eğiticiler arasında paylaştırılmış, her ASM‘deki eğiticinin
öğrencilere aktarımda bulunmaları sağlanmıştır.
Yine dönem VI içinde bir aylık olan Halk Sağlığı stajı içinde intörn hekimler çalışacakları Toplum
Sağlığı Merkezlerinde karnelerinde belirlenmiş olan konularda uygulama becerisi kazanırlarken,
kendilerine problem olarak sunulan konularda (DEMOGRAFİ, DİSİPLİN SUÇU, ÖDÜL, CEZA,
BULAŞICI HASTALIKLAR ve BAĞIŞIKLAMA, OLAĞAN ÜSTÜ DURUMLAR, DÜNYADA
VE ÜLKEMİZDE SAĞLIK YÖNETİMİ VE PLANLAMA), seminer hazırlamaları istenir. Sunum
sırasında ilgili konularda dönem VI öğrencilerinin tartışması ve adı geçen konularda fikir sahibi
olmaları sağlanır.
7.3. Araştırma eğitimi fırsatları
T. S: Tıp fakülteleri, öğrencilerine temel ve uygulamalı araştırmaları eleştirel okuyup anlayabilecekleri ve mesleki uygulamalarında kullanabilecekleri düzeyde eğitim fırsatlarını mutlaka sunmalıdırlar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, öğrencilerine temel ve uygulamalı araştırmaları
eleştirel okuyup anlayabilecekleri ve mesleki uygulamalarında kullanabilecekleri düzeyde eğitim
fırsatlarını sunmaktadır. Kütüphane akşam 2100 ‘e kadar, öğrenme kaynakları merkezi mesai
saatleri içinde açık tutulmaktadır. Ayrıca öğrenme kaynakları merkezi web sayfasında bloklarla
ilgili kaynaklar blok müfredatları yer almaktadır. Ayrıca öğrenciler fakültemizde yapılan öğrenci
kongrelerinde sunumlar yapmaları konusunda cesaretlendirmiş ve son iki yılda yapılan
çalışmalarla 20 ye yakın bildiri öğrenci kongrelerinde Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi
öğrencileri tarafından sunulmuştur.
Öğrencilerimize bilimsel düşünme, araştırma ve inceleme yapabilme ve bunu makale haline
getirebilme becerilerini kazandırabilmek amacıyla ilk üç yıllık eğitim programı içinde haftalık 2
saat iş yükü karşılığında özel çalışma programı oluşturulmuştur. Burada öğrenciler teorik eğitim
yanında 10’ar kişilik gruplar halinde bir öğretim üyesi danışmanlığında araştırma, inceleme ve
makale yazabilme yeteneğini kazanmak üzere çalışma programına zorunlu olarak katılmaktadırlar
(EK-2a).
113
Öğrenciler bazı araştırmalara aktif olarak katılmaktadırlar. (Örneğin öğrencilerimizin bir çalışma
grubu “ Major operasyonlarda pre ve erken postoperatif dönemde hematolojik değerlerdeki
değişikliklerin incelenmesi” başlıklı bir çalışma yürütmektedir.)
G. S.: Tıp fakülteleri, öğrencileri tarafından planlan ve yürütülen araştırma süreçleri ile sonuçlarının paylaşılmasını, öğrencilerin kongrelere katılımlarını özendirmeli, idari ve ekonomik olarak desteklemeli ve ödüllendirmelidirler. Tıp Fakülteleri öğrencilere yönelik kongreleri idari ve ekonomik açıdan desteklemelidirler
Üçüncü Ulusal Tıp Öğrenci Kongresi rektörlüğümüzün desteği ile Üniversitemizde düzenlenmiştir
(EK-53). Fakültemiz öğrencileri öğrenci kongrelerine katılımları halinde Üniversitemiz Sağlık,
Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığınca harcırah ve yolluk ile desteklenmektedir. (Ek-54) Bu
çerçevede 5 öğrencimiz 2009 Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Bilimsel Araştırma Topluluğu ve
EMSA-ERZURUM’da 6-8 Mart 2009 tarihleri arasında düzenlenmiş olan Ulusal Nöroloji Öğrenci
Kongresi’ne katılmışlardır. Aynı çerçevede 2 öğrencimiz 14-17 Mayıs 2009 tarihlerindeki İstanbul
Maltepe Üniversitesi Pediatri Anabilim dalı Başkanlığı Koordinatörlüğünde düzenlenen
International Pediatrics Student Congress’e katılmışlardır. Yine aynı çerçevede 20 öğrencimiz
Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Bilimsel araştırma Topluluğu tarafından 03-05 Nisan 2009
tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen “III. Ulusal Öğrenci Kongresi’ne katılmışlardır.
7.4. Mali kaynaklar
T. S: Tıp fakülteleri, eğitime özel uygun mali kaynak planlamasının mutlaka yapmalıdır.
Rektörlüğümüz genel bütçesinden 2009 yılı için Fakültemize ayrılmış olan pay 25.000,00 TL’dir
(EK-55). Bu miktarın kullanımının planlanması Tıp Fakültesine bırakılmıştır. Dekanlığımız bu
parayı tıp eğitiminin iyileştirilmesi ve desteklenmesi amacıyla kullanmaktadır. Bu miktardan
başka, makine, teçhizat ve demirbaş alımı için gerekli görüldüğü hallerde rektörlüğe başvuruda
bulunularak rektörlük aracılığı ile 25.000,00 TL daha harcama yapılabilmektedir.
7.5. Ulusal ve uluslar arası işbirliği
T. S.: Tıp fakülteleri, öğrenci ve öğretim elemanlarını ulusal ve uluslar arası değişim olanakları konusunda bilgilendirmeli, bu konuda olanaklar sunmalı, idari ve ekonomik olarak mutlaka desteklemelidir.
Fakültemiz Avrupa Kredi transfer Sistemi (AKTS) sürecini tamamlamak üzeredir (EK-56).
Fakültemizde ERASMUS için gerekli tüm çalışmalar yapılmış ve her bir bilim dalı için
ERASMUS koordinatörü belirlenmiştir. Fakültemiz öğrenci ve öğretim elemanlarını ulusal ve
114
uluslar arası değişim olanakları konusunda bilgilendirilmektedirler. İki adet Dönem V ve 1 adet
Dönem IV öğrencimiz yakın zamanda bu değişim programı çerçevesinde İsveç UMEA
Üniversitesine gitmişlerdir.
115
8. YÖNETİM VE YÜRÜTME
8.1. Tıp Fakültesinin Yönetim Yapısı
T.S.:Tıp Fakültesinin yönetim yapısı, örgütlenme şeması ve üniversite ile ilişkileri mutlaka tanımlanmış olmalıdır.
Fakültemiz dekan ve iki dekan yardımcısı, fakülte kurulu, fakülte yönetim kurulu ve 3 bölüm
başkanlığından oluşan bir akademik yönetim yapısına sahiptir. İdari ve akademik faaliyetlerle
ilgili büro işleri fakülte sekreteri tarafından koordine edilmektedir. Dekanlık çalışmalarına
destek olmak üzere Mezuniyet Öncesi Eğitim Komisyonu, Mezuniyet Sonrası Eğitim
Koordinasyon Kurulu (MSEK), Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi, Organ
Nakli Kurulu aktif olarak çalışmaktadır. Her yıl düzenli olarak yapılan akademik kurullarda
fakültemizin sorunları açık bir şekilde tartışılmaktadır.
Fakültemizin idari yapılanması;
116
Şekil 8.1.1.: İdari Yapılanma
DEKAN
Prof.Dr. Haydar ŞAHİNOĞLU
GÖREV TANIMI:
Fakülte kurullarına başkanlık yapmak,
Kurullarda alınan kararları uygulamak ve fakülte birimleri arasında düzenli çalışmayı
sağlamak,
Fakültenin birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim
görevini yapmak,
2547 sayılı kanunla kendisine verilen diğer görevleri yapmaktır.
117
DEKANFakülte Kurulu
Dekan Yrd.
Fakülte SekreteriMezuniyet Öncesi Eğitim KomisyonuMezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon KuruluOrgan Nakli KuruluDeney Hayvanları Uygulama ve Araştırma MerkeziEğitim İle İlgili Kurullar
Tıp Eğitimi Birimi KuruluÖlçme Değerlendirme KuruluProgram KuruluGelişim Sınav KuruluMesleksel Beceriler KuruluKlinik Beceriler KuruluSenaryo KuruluÖzel Çalışma Programı KuruluEğitim Becerileri KuruluOrtak Etkinlik ve Faaliyet KuruluBlok Kurulu
Yönetim Kurulu
Dekan Yrd.
DEKAN YARDIMCILARI
Prof.Dr.Ayhan DAĞDEMİR
Prof.Dr.Levent ALTINTOP
GÖREV TANIMI:
Birimin tüm sevk ve idaresinde Dekan’ a birinci derecede yardımcı olmak,
Fakültenin eğitim ve öğretim faaliyetlerini organize etmek,
Öğrencilerle birebir görüşmeler sağlamak,
Dekan’ın görevi başında bulunmadığı zamanlarda sevk, idare ve harcama konusunda tam
yetki sahibi olmaktır.
FAKÜLTE SEKRETERİ
Mehmet Özçelik
GÖREV TANIMI:
Fakülte Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulunun gündemini oluşturmak,
Fakülte Kurulu ve Yönetim Kuruluna oy hakkı olmaksızın raportörlük görevini yapmak,
Fakültenin idari bürolarının ahenkli ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak.
İdari personel üzerinde gerekli denetimi sağlamak,
Dekana bağlı olarak fakültenin her türlü organizasyonlarını düzenlemektir.
118
FAKÜLTE KURULU
Prof.Dr. A. Haydar ŞAHİNOĞLU
(Dekan- Başkan)
Prof.Dr. Cafer MARANGOZ
Prof.Dr. Cazip ÜSTÜN
Prof.Dr. Kuddusi CENGİZ
Prof.Dr. Süleyman ÇELİK
Prof.Dr. Ahmet BEKTAŞ
Prof.Dr. Ahmet BAŞOĞLU
Doç.Dr. H.Koray TOPGÜL
Doç.Dr. Ömer BÖKE
Yrd.Doç.Dr. Engin ÇİFTÇİOĞLU
119
GÖREV TANIMI: Fakülte Kurulu 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununa göre:
a. Kuruluş ve işleyişi: Fakülte kurulu, dekanın başkanlığında fakülteye bağlı bölümlerin başkanları
ile varsa fakülteye bağlı enstitü ve yüksekokul müdürlerinden ve üç yıl için fakültedeki
profesörlerin kendi aralarından seçecekleri üç, doçentlerin kendi aralarından seçecekleri iki,
yardımcı doçentlerin kendi aralarından seçecekleri bir öğretim üyesinden oluşur.
Fakülte kurulu normal olarak her yarı yıl başında ve sonunda toplanır. Dekan gerekli gördüğü
hallerde fakülte kurulunu toplantıya çağırır.
b. Görevleri: Fakülte kurulu akademik bir organ olup, görevleri: (1) Fakültenin, eğitim - öğretim,
bilimsel araştırma ve yayım faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili esasları, plan, program ve eğitim -
öğretim takvimini kararlaştırmak, (2) Fakülte yönetim kuruluna üye seçmek, (3) Bu kanunla
verilen diğer görevleri yapmaktır.
Fakülte Yönetim Kurulu Üyeleri
Prof.Dr. A. Haydar ŞAHİNOĞLU (Dekan-
Başkan)
Prof.Dr. Ahmet BAŞOĞLU
Prof.Dr. Kuddusi CENGİZ
Prof.Dr. Süleyman ÇELİK
Doç.Dr. H.Koray TOPGÜL
Doç.Dr. Ömer BÖKE
Yrd.Doç.Dr. Engin ÇİFTÇİOĞLU
GÖREV TANIMI: Fakülte Yönetim Kurulu:
a. Kuruluş ve işleyişi: Fakülte yönetim kurulu, dekanın başkanlığında fakülte kurulunun üç yıl için
seçeceği üç profesör, iki doçent ve bir yardımcı doçentten oluşur.
Fakülte yönetim kurulu dekanın çağırısı üzerine toplanır. Yönetim kurulu gerekli gördüğü hallerde
geçici çalışma grupları, eğitim - öğretim koordinatörlükleri kurabilir ve bunların görevlerini
düzenler.
b. Görevleri: Fakülte yönetim kurulu, idari faaliyetlerde dekana yardımcı bir organ olup aşağıdaki
görevleri yapar:
(1) Fakülte kurulunun kararları ile tespit ettiği esasların uygulanmasında dekana yardım etmek,
(2) Fakültenin eğitim - öğretim, plan ve programları ile takvimin uygulanmasını sağlamak,
(3) Fakültenin yatırım, program ve bütçe tasarısını hazırlamak,
(4) Dekanın fakülte yönetimi ile ilgili getireceği bütün işlerde karar almak,
120
(5) Öğrencilerin kabulü, ders intibakları ve çıkarılmaları ile eğitim - öğretim ve sınavlara ait
işlemleri hakkında karar vermek,
(6) Bu kanunla verilen diğer görevleri yapmaktır.
Şekil 8.1.2.: Akademik Yapılanma
q
121
AKADEMİK BİRİMLER
DAHİLİ TIP BİLİMLERİ CERRAHİ TIP BİLİMLERİ TEMEL TIP BİLİMLERİ
Anatomi ADBiyofizik A.D.Biyoistatistik A.D.Biyokimya A.D.Fizyoloji A.D.Histoloji ve Embrioloji A.D.Mikrobiyoloji A.D.Tıbbi Biyoloji A.D.
Tıbbi Genetik B.D.Tıp Eğitimi A.D.
Anesteziyoloji A.D.Algoloji B.D.
Çocuk Cerrahisi A.D.Çocuk Ürolojisi B.D.
Genel Cerrahi A.D.Göğüs Cerrahisi A.D.Göz A.D.Kadın Hast. Ve Doğum A.D.Kalp Damar Cerrahisi A.D.KBB A.D.Nöroşirurji A.D.Ortopedi ve Travmatoloji
A.D.Patoloji A.D.Plastik ve Rek. Cerrahi A.D.Üroloji A.D.
Aile Hekimliği A.D.Acil Tıp A.D.Adli Tıp A.D.Çocuk Psikiyatrisi A.D.Çocuk Sağ.ve Hast. A.D.
Neonatoloji B.D.Endokrinoloji B.DNöroloji B.DHematoloji B.DNefroloji B.DOnkoloji B.DGastroenteroloji B.DImmunoloji ve Allerjik Hast B.D.Kardiyoloji B.Çocuk Genetik Hastalıkları B.DEnfeksiyon B.D..
Deontoloji A.D.Dermatoloji A.D.Farmakoloji A.D.Fiziksel Tıp ve Reh.A.D.
Romatoloji B.D.Göğüs Hast. A.D.Halk Sağlığı A.D.İç Hastalıkları A.D.
Endokrinoloji ve Metabolizma Hst. B.D.
Hematoloji B.DNefroloji B.DTıbbi Onkoloji B.DGastroenteroloji B.D
Kardiyoloji A.D.Klinik Bak. Ve Enf. Hst. A.D.Nöroloji A.D.Nükleer Tıp A.D.Psikiyatri A.D.Radyasyon Onkolojisi A.D.Radyodiagnostik A.D.Tıbbi Genetik A.D.
Şekil 8.1.3.: İdari Örgütlenme Şeması
Örgütlenme Şeması:
Kurullar Kalemi, Öğrenci İşleri, Personel Bürosu (Öğretim üyesi), Personel Bürosu (Asistan-idari
personel), Maaş Tahakkuk, Mali İşler ve Araştırma Projeleri, Evrak Kayıt Bürosu, Bilgi İşlem ve
Taşınır Kayıt Bürosu, Strateji Geliştirme ve Kalite Yönetimi Bürosu, Bölüm Sekreterliği ve Tıp
Dışı Öğretim Üyesi Muayene Randevu Sekreterliği, Tıp Eğitimi Birimi, Öğrenme Kaynakları
Merkezi, Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi, Foto Film Merkezi, Ders Araçları,
Baskı Bürosu ve Ulaştırma Hizmetleri birimlerinden oluşmaktadır.
YÖK mevzuatı çerçevesinde rektörlük ve dekanlık ilişkileri düzenli bir şekilde sürdürülmektedir.
122
8.2. Eğitim Yönetimi Örgütlenmesi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde eğitim-öğretim aşağıdaki eğitim sorumluları
ve kurullar tarafından yapılandırılır ve uygulanır. Bu eğitim sorumlularının ve kurul
üyelerinin seçimi TEB tarafından önerilen adaylar arasından Dekanlık tarafından yapılır ve bu
görevlendirme 3 yıl içindir; yerine atama yapılıncaya kadar görevlendirme sona ermez.
Tıp Eğitimi Birimi (TEB): Tıp Fakültesi’nin eğitim-öğrenim görevlerinin yerine
getirilmesinde içerik, yöntem ve planlama yaparak Dekanlığa danışmanlık veren kuruldur.
Eğitimin yapılandırılması ve uygulanmasında tüm kurullar ve makamlar arasında
koordinasyonun oluşturulmasında dekanlığa karşı sorumludur. Ders yılı ile ilgili çeşitli
programların hazırlanmasını sağlar ve önerilerini dekanlığa sunar. Dekan, eğitimden sorumlu
Dekan Yardımcısı, Tıp Eğitimi Anabilim Dalı temsilcisi ve dönem sorumluları ile Program
Kurulu, Senaryo Kurulu, Mesleksel Beceriler Kurulu, Klinik Beceriler Kurulu, Ölçme
Değerlendirme Kurulu, Özel Çalışma Programı Kurulu ve Eğitim Becerileri Kurulu’ndan
birer temsilciden oluşur. Gündemin saptanması ve toplantı organizasyonu Dekanlık
tarafından yürütülür. 3.6.2009 tarihinden itibaren öğrenci temsiliyeti sağlanmıştır.
Program Kurulu: Uygulanacak eğitim programının belli süreçlere ve yıllara göre
yapılandırılmasını ve programın geri bildirimler, yeni gereksinimler ya da yasal gerekliliklere
göre güncellenmesini sağlar. Bir Dekan yardımcısı, bir Tıp Eğitimi Anabilim Dalı temsilcisi
ve Temel Tıp Bilimleri, Dahili Tıp Bilimleri ve Cerrahi Tıp Bilimlerinden en az 2’şer
üye olmak üzere en az sekiz üyeden oluşur. Kurul kendi içinde bir sekreter ve bir TEB
temsilcisi seçer; sekreter alınan kararları yazılı hale getirmekle, TEB temsilcisi alınan
kararları TEB’e iletmekle yükümlüdür. Gündemin saptanması ve toplantı organizasyonu
Dekanlık tarafından yürütülür.
Mesleksel Beceriler Kurulu: Tıp mesleğinin uygulanması için vazgeçilmez olduğu kabul
edilen becerilerinin tanımlanması ve bunların öğretilmesi için gerekli eğitimin çeşitli süreç ve
dönemlerde ve çeşitli düzeylerde yapılandırılmasından sorumludur. En az üç üyeden
oluşur. Bir akademik yıl içinde en az bir kere toplanır ve eğitimin mevcut durumunu
ve gereksinimlerini değerlendirerek önerilerini TEB’e yazılı olarak iletir.
Klinik Beceriler Kurulu: Tıp mesleğinin uygulanması için öncelikli klinik becerilerin
tanımlanması ve bunların öğretilmesi için gerekli eğitimin çeşitli süreç ve dönemlerde
yapılandırılmasından sorumludur. En az üç üyeden oluşur. Bir akademik yılda en az bir
kere toplanır ve eğitimin mevcut durumunu ve gereksinimlerini değerlendirerek önerilerini
TEB’e yazılı olarak iletir.
Ölçme ve Değerlendirme Kurulu (ÖDK): Eğitim programının gerek duyduğu ölçüm
ve değerlendirmelerle, bunların uygulanmasında geçerli kural ve yöntemleri belirler,
ölçme değerlendirme eğitim programlarını düzenler. Tercihen ölçme değerlendirme
konusunda sertifikalı/deneyimli öğretim üyelerinden olmak üzere en az biri Gelişim Sınavı
Kurulu üyesi olan en az yedi üyeden oluşur. Kurul kendi içinde bir sekreter ve bir TEB
temsilcisi seçer; sekreter alınan kararları yazılı hale getirmekle, TEB temsilcisi alınan
kararları TEB’e iletmekle yükümlüdür. Gündemin saptanması ve toplantı organizasyonu
Dekanlık tarafından yürütülür.
Gelişim Sınavları Kurulu: Tıp doktorluğu eğitiminin tüm yıllara ait hedeflerini içeren
ve mevcut yürümekte olan eğitim programından bağımsız olarak yılda en az iki kez yapılacak
olan gelişim sınavlarının yapılandırılmasından sorumludur. Gelişim sınav sonuçlarının
değerlendirilmesi ve geri bildirim ölçme değerlendirme kurulu tarafından yapılır. En az altı
üyeden oluşur. Kurul kendi içinde bir sekreter ve Ölçme ve Değerlendirme Kurulu’na bir
temsilcisi seçer; sekreter alınan kararları yazılı hale getirmekle, temsilcisi alınan kararları
Ölçme ve Değerlendirme Kurulu’na iletmekle yükümlüdür.
Senaryo Kurulu: Senaryoların hazırlanması ve kullanılması ile ilgili standart, kural ve
yöntemleri belirler. Tüm senaryoları değerlendirerek standardize eder. Senaryo yazılması
hakkında eğitim programları düzenler. En az beş üyeden oluşur.
Özel Çalışma Programı (ÖÇP) Kurulu: Tıp eğitimi süresince öğrencilerin bilimsel
düşünce, model ve hipotez kurma, veri toplama, işleme, hipotez sınaması, tıbbi literatür
değerlendirmesi gibi konularda gelişimini sağlayan programı yapılandıran kuruldur. En az
üç üyeden oluşur.
Eğitim Becerileri Kurulu: Öğretim elemanlarının eğitim programı hazırlama ve yürütme
becerilerini geliştirmek amacıyla eğitim becerileri, probleme dayalı eğitim vb. düzenlenecek
eğitim programlarını yapılandırır ve yürütür. Eğitim becerileri kursu sertifikalı beş
üyeden oluşur.
Ortak Eğitim ve Etkinlik Kurulu: Tıp Fakültesi tüm dönemlerinde eğitim öğretim dönemi
boyunca her Çarşamba öğleden sonra, içeriğinde özel çalışma programları, seminer, kurs,
söyleşi, video gösterimi, gelişim sınavları vb eğitim etkinliklerini içeren “Ortak eğitim
ve etkinlik saati” düzenlemesini yapmakla görevlidir. En az beş üyeden oluşur. Öğrenci
temsilcisi kurulda yer almaktadır.
Dönem Kurulu: Ders yılı boyunca ilgili dönem programının uygulanmasını sağlar,
yeni önerileri oluşturur ve sunar. Blok kurulunu TEB’e önerir. Dönem sorumlusu
başkanlığında, ilgili dönemde görevli blok sorumluları, dönem sorumlusu yardımcısı ile
mesleksel ve klinik beceriler sorumlularından oluşur.
Blok Kurulu: Belli bir bloğun programının hedeflere uygun yapılandırılmasından
sorumludur. En az 5 üyeden oluşur. Bilgi danışmanlarını belirler, blok sonu sınavını
yapılandırır, öğrencilerle blok sonu tartışmasına katılır ve blok sonu raporunu hazırlar. Blok
gereksinimlerine göre senaryo ve uygulamaları yapılandırmak için aşağıda belirtilen
çalışma gruplarını oluşturur:
Senaryo Çalışma Grubu: İlgili blokta uygulanacak senaryoları hazırlamak üzere blok
kurulu üyeleri arasından ya da gereksinim duyulan diğer öğretim üyelerinden blok kurulu
tarafından seçilir. Senaryoların öğrenci ve yönlendirici nüshalarını, bunlar için gerekli
görüntü, tetkik sonucu vb. ek belgeyi temin eder.
Uygulama Çalışma Grubu: İlgili blok programı içinde uygulama ile ulaşılabileceği
belirlenmiş öğrenme hedefleri için uygulama programlarını yapılandırır. Blok kurulları
tarafından bir sonraki ders yılına ait ilk toplantıda konu ile ilgili blok kurulu uzmanları
arasından oluşturulur.
Dönem Sorumlusu: Belli bir dönem programının yıllık işleyişinden sorumludur.
Gerekli gördüğünde dönem kurulunu toplantıya çağırır. Dönemle ilgili tüm sınavların
yapılandırılmasına başkanlık eder. Bloklarda görev alacak eğitim yönlendiricilerini, bilgi
danışmanlarını belirleyerek görevlendirilmeleri için dekanlığa teklif eder, dönem sonu
raporunu dönem sonu kurulu ile hazırlar.
Dönem Sorumlusu Yardımcısı: İlgili dönem süresince dönem sorumlusuna vekalet eder,
katıldığı tüm toplantılara katılır, dönemle ilgili sınavların uygulanmasını sağlar.
Blok Sorumlusu: Bir blok boyunca programın uygulanmasından sorumludur. Blok
sonu raporunu hazırlanmasına başkanlık eder ve yazılı hale getirir.
Blok Sorumlusu Yardımcısı: Blok programının uygulanmasında blok sorumlusuna
yardımcı olur ve vekalet eder.
Task Sorumlusu: Task programının uygulanmasından sorumludur. Task programının
tanıtımını yapar, task sonu değerlendirmesine başkanlık eder ve öğrenci değerlendirme
formlarını öğrenci işlerine iletir. Task’ta görevli öğretim üyeleri arasından seçilir.
Task Sorumlusu Yardımcısı: Task programının uygulanmasında task sorumlusuna
yardımcı olur ve vekalet eder. Task’ta görevli öğretim üyeleri arasından seçilir.
Tıp Eğitim Birimi
Şube Müdürü: Hatice AZTOPAL ÇAVUŞ,
Birim Yardımcısı: Ayşegül UYSAL
Görev Tanımı:
1. Dönemlere ait PDÖ, blok ve task hazırlıklarını yapmak,
2. Blok ve taskların işleyişi ile ilgili her türlü yazışmalar, görevlendirmeler ve ders programlarını yapmak,
3. Blok, task ve kurul toplantı duyuruları ve organizasyonlarını yapmak,
4. Senaryo hazırlıkları ve PDÖ, mesleki beceri kursları hazırlıklarıyla ilgili yazışmaları yapmak,
5. Blok sonu sınavları, yarıyıl sonu, yıl sonu, bütünleme ve gelişim sınavları kitapcıklarının hazırlanması, gelişim sınav analizlerinin yapılması.
ÖĞRENCİ İŞLERİ BİRİMİ
Öğrenci İşleri Şube Müdürü: Kamuran Soylu
GÖREV TANIMI:
1. Büronun sevk ve idaresini yürütmek, 2. Büroda çalışan tüm memurlar üzerinde genel gözetim denetimi yapmak, 3. Çalışan elemanların izinlerini düzenlemek, 4. Öğrenci işlerine havale edilen evrakların yazışmalarını yapmak, 5. Aylık öğrenci faaliyet yazışmalarını ilgili makamlara bildirmek, 6. Öğretim yılı sonunda öğrenci başarı oranları ve İstatistik bilgilerini hazırlamak, 7. Sınavlar için Amfilerin ayarlanması, 8. Sportif faaliyetlerle ilgili işlemleri yürütmek, 9. Öğrenci burslarının ve part-time çalışma olanaklarının takibi ve organizasyonu
sağlamak, 10. Öğrencileri ilgilendiren duyuruların hazırlanması, 11. Tüm öğrencilere bilgi danışmanlığı yapmak, 12. Resmi veya özel kurumlardan gelen yazışmaları düzenlemek, 13. Öğrenci işleri ile ilgili her türlü sevk ve idare işlerini yürütmek,14. Öğrenci belgelerini, askerlik tecil belgelerini ve yabancı uyruklu öğrencilerin ikamet
teskerelerini imzalamak,15. Burs almak part- time çalışmak için müracaat eden öğrencilerin başvurularını almak
bu öğrencilerin tespit edilmesi için komisyon oluşturmak ve toplantılara katılmak,
16. Sportif faaliyetler ve sosyal etkinliklerin yapılmasını organize etmek ve öğrencilerin izinli sayılmalarını sağlamak,
17. Her yıl yapılmakta olan öğrenci temsilciliği seçimlerinin yapılması için dönem sorumluları ile koordineli çalışıp seçimleri aksaksız olarak yapılmasını sağlamak,
18. Geleneksel olarak her yıl yapılan fakülteler arası bilgi yarışması için komisyon oluşturmak ve öğrencilerin katılımını sağlamak,
19. Her türlü duyuruların öğrenci notları katkı ve öğrenim kredileri çeşitli burslar part time iş olanakları sportif faaliyetler ve benzeri duyuruların kontrol edilerek öğrenci panolarında ilan edilmesi sağlanır,
20. Derslik ve amfilerin ısınma tamirat ve tadilat gibi işlerini takip etmek öğrencilerin sorunları ile ilgilenmek.
Her dönemden sorumlu bir sekreterya mevcuttur.
Dönem 1 Sekreteryası: Demet Şencan
Dönem 2-3 Sekreteryası: Serap Soykan
Dönem 4 Sekreteryası: Gökçe Siyambaş
Dönem 5 Sekreteryası: Sevda Deniz
Dönem 6 Sekreteryası: Nurhan Keskin
GÖREV TANIMI:
1. Yeni girişli öğrencilerin ilk kayıtlarını yapmak, 2. Yeni girişli ve eski girişli öğrencilerin listelerini düzenleyerek İngilizce ve Bilgisayar
muafiyet sınavlarına girmelerini sağlamak, 3. Yeni girişli öğrencilerin danışman hocalarını tespit etmek, 4. Yeni giriş ve İlgili Dönem öğrencilerinin burs, askerlik işlemleri, öğrenci belgeleri,
not transkripleri vb. belgelerini hazırlamak, 5. İlgili Dönem ile ilgili genel yazışmalar yapmak,6. Uygulama dersleri için liste hazırlamak, 7. PDÖ oturumları için öğrenci gruplarının tespiti, geri bildirimler, değerlendirme notları
ve bu notların bilgisayar ortamına aktarılması ve öğrencilere duyurulması, 8. MBE-KBL ile ilgili ter türlü dokümanı, duyuruyu, yoklamaları ilgili yerlere duyurmak
ve muhafaza altına almak, 9. MBE-KBL sınavlarına girmeyen öğrencilerin listelerini oluşturmak Uygulama
föylerini öğrencilere vermek, 10. Blok sonu sınavları için öğrencilerin optiklerin hazırlanması, blok görevlilerinin
tespiti, her bloğun geri bildirimlerinin SPSS Programında istatistiklerinin çıkartılarak blok başkanlarına sunmak,
11. Blok sonunda, blok sonu sınavları ile ilgili her türlü işlemi düzenlemek, takip etmek ve sınavlar için gerekli ortamı hazırlamak,
12. Bloğun son senaryosu bittikten sonra yönlendiricilerle irtibata geçip her yönlendiricinin katılımcı değerlendirme notlarını temin etmek,
Otomasyon Sorumlusu: Nurdoğan Özdemir
GÖREV TANIMI:
1. Erasmus Koordinatörlerinin öğrenci başvuru tarihleri ve süreci ile ilgili bilgilendirilmelerinin sağlanması,
2. Erasmus hareketliliği için başvuru ilanlarını yapılması,3. Tüm başvuran öğrencilerin formları OMÜ Uluslar arası İlişkiler Birimi Erasmus
Ofisine ulaştırılmasını sağlamak,4. Dil sınava girecek öğrencilerin listelerinin OYDEM’e ulaştırılması, duyurularının
yapılması,5. Aday öğrencilerin Dil sınavına girmesi, sonuçların ilanı,6. Erasmus programı ile yurt dışına gidecek olan öğrencilerin işlemlerinin yapılması,7. AKTS Bilgi Paketlerinin her eğitim-öğretim yılı başında öğrenci iş yükü temel
alınarak hazırlanması, güncellenmesi,8. Yapılan AKTS çalışmalarının CD ortamında Rektörlük Uluslar arası İlişkiler
Birimi’ne göndermek,9. Her Eğitim-Öğretim yılı sonunda tüm öğrencilerin notlarının sisteme girilmesi,10. Öğrenci İşleri Daire Başkalığı Otomasyon Bilgi Merkezi ile koordineyi sağlamak.
Geri Bildirim Veri Giriş Sorumlusu: Güzin Acar
GÖREV TANIMI:1. Geri Bildirimleri işlemek,2. Genel Yazışmaları yazmak.
Hizmetli ve Evrak Takip Elemanı: Yalçın Yılmaz
GÖREV TANIMI:
1. Öğrenci işlerine ait tüm bürolarda temizlik hizmeti yapmak, 2. Öğrenci işleri, Dekanlık ve öğretim üyeleri ile arasındaki tüm yazışmalarda posta
hizmeti vermek.
Ders Araçları Bürosu
Sorumlu: Mehmet Özbaş
GÖREV TANIMI:
1. Ders, sunum ve toplantılar için gerekli araç ve gereçlerin temini, bakım ve onarımı, 2. Kat dershanelerinin çalışma organizasyonu, 3. Mavi ve pembe salonda yapılan etkinliklerin organizasyonu, 4. Dönem 4,5,6 öğrencilerine tahsis edilen dolapların dağıtımı, zimmetlenmesi ve
bozulan dolapların onarılması.
ÖĞRENME KAYNAKLARI MERKEZİ
Sorumlu: Sündüz CENGİZ
GÖREV TANIMI:
1. Öğrencilerin üniversitemiz web sayfasında bulunan fakültemiz öğrenme kaynakları merkezi sitesinden yararlanması, amacıyla öğrenci kayıtlarının yapıp, kişiye özel şifre vermek,
2. Dönem programlarını takip ederek, blok başkanının önerdiği tüm verileri siteye koymak (kaynak kitaplar, linkler, materyaller vs.),
3. Mesleki Beceriler Laboratuarı (MBE), Klinik Beceriler Laboratuvar (KBL) uygulamalarını takip etmek, siteye koymak,
4. Blok sonunda sınav sonuçlarını siyete koymak, 5. Yeni başlayacak blokların programının girişini yapmak, 6. İdarenin gerekli gördüğü duyuruları ve öğrencilere ait bütün önemli duyuruları
yayınlamak.
Personel: İbrahim Bayraktutan
GÖREV TANIMI:
1. Mesleki Beceriler laboratuarında (MBE) bulunan tıbbi maketlerin bakımı, 2. Laboratuvar eğitiminde kullanılan malzemenin derslere hazırlanması, temini ve
düzeninin sağlanması, 3. Öğrenme kaynakları merkezinde bulunan bilgisayarların düzenli çalışmalarını
sağlamak, gelen öğrencileri yönlendirmek.
Personel: Cevdet Akkuş
GÖREV TANIMI:
1. Anfi ve laboratuvar hizmetlerinin yürütülmesinde gerekli çalışmaları yapmak, 2. Anfi ve laboratuvarlarda oluşan teknik arızaların tamirini yapmak ve yapamadıklarını
ilgili birimlere iletmek.
Personel: Kamuran ALKAN
GÖREV TANIMI :
1. Mesleki Beceriler Laboratuvarında (MBE) bulunan tıbbi maketlerin bakımı, 2. Laboratuvar eğitiminde kullanılan malzemelerin işlenecek derslere göre hazırlanması,
temini ve düzeninin sağlanması.
Temizlik Görevlisi: Dursun ÖZTÜRK, Mehmet YILDIRIM
GÖREV TANIMI:
1. Anfiler binasındaki laboratuarların temizlik işlerini yapmak.2. Öğrenci işleri, PDÖ sınıfları (31 adet) ve Laboratuvarların temizlik hizmeti, 3. Klinik Beceriler Laboratuvar (KBL) odaları ve malzemenin hazırlanması, 4. Mesleki Beceriler Laboratuvarı (MBE) malzemelerinin hazırlanmasına yardım
etmek.
8.4. Yönetim Kadrosu
Dekan Prof. Dr. A. Haydar Şahinoğlu:Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1976 yılında mezun olmuştur. Uzmanlık eğitimini 1980
yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalın’da
tamamlamıştır. Prof. Dr. A. Haydar Şahinoğlu 1989 yılında Doçent, 1995 yılında Profesör
kadrosuna atanmıştır. Dr. Şahinoğlu 1993-1995 yılları arasında Dekan Yardımcılığı yapmış
ve 2008’de Dekanlık görevine getirilmiştir.
Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Levent Altuntop:
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1980 yılında mezun olmuştur. Uzmanlık eğitimini
1987 yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı’nda tamamlamıştır.
1995 – 2000 arasında OMÜ Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı’nda Yardımcı
Doçent, 2000 – 2006 arasında doçent olarak çalışmış, 2006 yılında Profesör kadrosuna
atanmıştır. Şubat 2009- Ocak 2010 arasında Nijerya’da bulunmuş ve bir özel Üniversite’nin
kurucu Rektörü olarak görev yapmıştır.
Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ayhan Dağdemir:
1987 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunudur. 1992 yılında Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Uzmanı olmuştur. 1996 yılında Onkoloji üst ihtisasını tamamlayan Prof. Dr.
Dağdemir, 1999 yılında öğretim üyesi olarak Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde
göreve başladı. 2003 yılında doçent 2009 yılında profesör olan Dr. Dağdemir 2008 Eylül
ayından bu yana eğitimden sorumlu Dekan Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Dr. Ayhan
Dağdemir’in 2003 yılından bu yana lisans düzeyinde eğitim-öğretim ile ilgili olarak aşağıdaki
görevleri üstlenmiştir:
A. Entegre Sistem Eğitimi:
Dönem IV Pediatri Staj Sorumlusu: 2000-2003 (3 yıl)
B. Probleme Dayalı Öğrenim Sistemi:
Dönem I Sorumlusu 2003-2006 (3 yıl)
Dönem IV Pediatri TASK Eğitimi Sorumlusu 2006 – 2008 (2 yıl)
Dönem IV Pediatri TASK Eğitimi Propedötik haftası TASK sorumlusu
2007-2008 (1 yıl)
Dönem IV Sorumlusu 2007 – 2009 (2 yıl)
Ölçme-Değerlendirme Kurulu Üyeliği 2007 - Devam ediyor.
Program Kurulu 2008 – Devam ediyor.
Blok Kurulu Üyelikleri
Dönem I Üreme 2003 – 2008 (5 yıl)
Dönem II Büyüme-Gelişme 2005 – 2008 (3 yıl)
8.5. Öğretim elemanları arası uyum ve işbirliği
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde, OMÜ Sağlık Uygulama Ve Araştırma
Merkezi (SUVAM) ve eğitimin sürdürüldüğü diğer birimlerin yöneticileri ile öğretim
elemanları, görev ve sorumluluk sınırlarını tanımlama ve uyumlu bir işbirliği sürdürülmesi
için haftalık periyodik toplantılar yapılmaktadır. OMÜ SUVAM Başhekimliği ile Tıp
Fakültesi Dekanlığı görev tanımlarını ve uyumlu çalışma kurallarını içeren OMÜ SUVAM
Yönetmelik Taslağı oluşturmuşlardır, bu taslak üzerinde çalışmalar devam etmektedir.
9. SÜREKLİ YENİLENME VE GELİŞİM
9.1. Sürekli yenilenme ve gelişim
T. S. Tıp fakülteleri eğitim ve eğitimle bağlantılı araştırma ve hizmet işlevleriyle ilgili iç ve dış verileri mutlaka düzenli olarak toplamalı, değerlendirmeli, sürekli bir yenilenme sistemi kurmalı ve gelişime yönelik olarak çalıştırmalıdır.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, 9.1 başlığı altında tarif edilen temel standartlara
uygun olarak kuruluşumuzun orta ve uzun vadeli amaçlar doğrultusunda temel ilke ve
politikalarını, önceliklerini ve bunlara ulaşmak için izlenecek yol ve yöntemler ile kaynak
dağılımını düzenleyen stratejik plan yapmış olup bu planın ilk üç amacı eğitim faaliyetlerine
ayrılmıştır. 2009-2013 yılları arasında ulaşmayı hedeflediğimiz sonuçları kavramsal olarak
ifade eden eğitimle ilgili stratejik amaçlarımız şöyledir:
1- Mezuniyet öncesi eğitim ve öğretimi geliştirmek,
2- Mezuniyet sonrası eğitim ve öğretimi geliştirmek,
3- Sürekli mesleksel gelişim faaliyetleri düzenlemek
Bu plan dahilinde 2009 eğitim yılı içinde ne kadarını gerçekleştirebildiğimiz yazılı bir rapor
haline getirilmiştir (EK-57).
Mezuniyet öncesi tıp eğitimi amacını “toplumun gereksinimine yanıt verebilen hekimler
yetiştirmek, ileri akademik eğitim yapmak isteyen bireylere de yeterli altyapıyı kazandırmak”
olarak belirleyen fakültemizde 2003-2004 döneminden beri öğrenci merkezli, probleme dayalı
öğrenimin (PDÖ) ana unsur olduğu eğitim programı uygulanmaktadır. 6 yıl olan tıp eğitimi
programının ilk üç yılı PDÖ oturumları, sunumlar ve bunları destekleyen laboratuvar
uygulamaları yapılmaktadır. Ayrıca öğrenciler gerçek hastayla karşılaşmadıkları bu üç yıllık
dönemde iki adet mesleksel beceri laboratuarında 65 farklı maket üzerinde mesleksel
becerilerini geliştirirken, 4 adet klinik beceri laboratuarında da simule hastalarla klinik beceri
eğitimi almaktadırlar. Dört ve beşinci sınıflarda semptomatoloji üzerinden yapılandırılan
Göreve Dayalı Öğrenim (GDÖ, TASK) yöntemi uygulanmaktadır. Bu uygulama hasta başı
teorik, sunum, pratik beceriler ve laboratuvarları içermektedir. Eğitimin standardizasyonu için
karneler hazırlanmıştır. Altıncı sınıf tamamen intörnlük sistemi şeklinde olup öğrencilerin
hekimlik becerileri geliştirilmektedir.
Uygulanacak eğitim programının yapılandırılması ve programın geri bildirimleri tüm yıl
boyunca her hafta Salı günleri 15.00 da toplanan Program Kurulu (PK) tarafından
yapılmaktadır.
Program kurulunda fakültemiz anabilim dallarından birer program kurulu temsilcisi bulunur.
Bu temsilciler Çekirdek Eğitim Programı (ÇEP) hedefleri doğrultusunda Tıp Fakültesi’nin
müfredatını, gerekli düzenlemeleri ve değişiklikleri yapar. PDÖ sisteminde ÇEP ile
hedeflerimizin belirlenmesinde, ilgili bloklarda genişletilerek tekrar edilmesinde ve bilgi
spiralinin devamını sağlamada görevlidirler. Örneğin gastrointestinal sistem(GİS) ile ilgili
temel bilgiler dönem 1’de işlenmesine karşın hastalıklara yönelik bilgi spiralinin eksik olduğu
doğrultusundaki PK kararı ile dönem 3’e de gastrointestinal sistem hastalıklarının
patogenezine yönelik hedeflerinin genişletilerek işleneceği yeni bir blok oluşturulmuştur. Bu
amaçla TEB kurulu yeni blokta görev alacak öğretim üyelerini belirlenir ve dekanlık
tarafından görevlendirmeler yapılır. Sonrasında blok kurulu üyeleri hedefleri planlayarak
program kuruluna sunar. Program kurulunda gerekli son düzenlemeler yapılarak dönem 3 GİS
bloğuna iletilir. Benzer bir çalışma ile her iki dönemde tekrarlanan duyu bloğunun öğrencilere
yeni bir bilgi akışı getirmemesi nedeniyle sadece dönem 2’de işlenmesine karar verilmiştir.
Dönem 3’de boşalan duyu bloğunun yerine sistemimizde ayrıntılandırılması gerektiği
düşünülen endokrin bloğu getirilmiştir. Böylece öğrencilerin endokrin organlar, hormonlar ve
işlevleri ile ilgili olarak yeterli bilgi düzeyine gelmeleri hedeflenmiştir.
TASK uygulamalarında da dinamik bir süreç mevcuttur. Örneğin dönem 5 duyu bloğunda
hasta başı teorik kapsamında işlenen maksillofasial travma öğrencilerin dönem sonu geri
bildirimleri doğrultusunda yeni eğitim yılında sunum kapsamında işlenmek üzere
değiştirilmiştir.
Bu süreçte öğrencilerden yazılı ve sözlü olarak alınan geri bildirim formları da
kullanılmaktadır (EK- 17).
G. S. Tıp fakülteleri sundukları hizmeti, eğitim odaklı bir çerçevede yapılandırmalıdırlar.
Fakültemizin sunduğu hizmet, eğitim odaklı bir çerçevede yapılandırılarak öğrencilerin de
pratik ve teorik olarak katılımını sağlayacak şekilde planlanmaktadır. Örneğin tanısal
endoskopik muayeneler, öğrencilerin de uygun zamanlarında katılıp izleyebileceği saatlerde,
hastalar ardarda alınacak şekilde planlanmaktadır. Bu sayede, hem öğrenciler bu hizmetin bir
parçası olma şansını elde etmekte, hem de en fazla sayıda farklı patolojilere sahip hastaları
görme fırsatını yakalamaktadır. Hasta vizit saatleri de yine öğrencilerin katılımlarını
sağlayacak şekilde planlanmaktadır.
Ayrıca amaçladığımız bilgi spiralini takip etmek, eksik hedeflerin kontrolü ve soruların
hedeflere yönelik hazırlanmasını sağlanmak için bütün dönem hedefleri yeniden gözden
geçirilerek ÇEP’e göre kodlanmış ve excel dosyası haline getirilmiştir. Yine bu amaçla bütün
sunum dersleri de kodlanmıştır (EK- 2).
Lisans eğitimi boyunca bir başka yenilenme/gelişim örneği ölçme-değerlendirme kurulu
(ÖDK) faaliyetleridir. Bu kurulun düzenli olarak her hafta toplanmakta ve yapılan sınav
sonuçlarını değerlendirmekte ve sonuçlarını incelemektedir. Bu kurulun kararı ile tümü
öğretim üyelerinden oluşan gelişim sınavları kurulu (GSK) kurulmuş olup fakültemizde 2009
öğretim yılı itibariyle senede 3 kez gelişim sınavı yapılmaya başlanmıştır. Bu sınavın
değerlendirilmesi için geliştirilen bilgisayar programı ile her öğrencinin sınıf ve okuldaki
sıralaması, hangi soruları doğru cevapladığı dolayısıyla hangi bloklarda bilgilerini koruyup
kullanabildiği gibi ayrıntılı değerlendirme çıktıları elde edilmektedir (EK-15). Bu sonuçlar
her öğrenci için ve her soru için değerlendirilmekte ve bütün öğrencilerimizin bilgi düzeyi
değerlendirilerek müfredatımız sürekli kontrol edilmektedir. Bu bağlamda 2009-2010 yılında
sınav yönetmeliği değiştirilerek dönem 4 ve 5’teki geçme notu 60’dan 70’e yükseltilmiş, ilk
üç yıl için de gelişim sınavının not ortalamasına %5 katkısı eklenmiştir.
Lisans eğitiminin ilk üç yılında görev alan blok kurulları, her blok sonunda yaşanan
problemleri, aksaklıkları ve olası çözüm ve önerileri tartışmak üzere toplanır ve program ve
hedeflerinde revizyon gerekiyorsa yaparak program kurulunun onayına sunar. Bu gelecek yıla
ait bir çalışma olup yine blok başlamadan önce de kurul toplanarak son düzeltmeleri, ekleme
veya çıkarmaları, hangi konuların senaryo hangi konuların sunumla işleneceği, sunumları
hangi bilim dallarının yapacağı, soru dağılımının nasıl olacağı gibi düzenlemeler yapar. Bu da
eğitim faaliyetlerindeki dinamik bir sürece ve gelişime örnektir.
Uzmanlık öncesi ve sonrası eğitim faaliyetleri kapsamında yer alan kursların, her sene
yenilenerek tekrarlanması planlanmaktadır. Örneğin bu yıl ilki gerçekleştirilen ve ikincisi
planlanan “Temel Minimal İnvaziv Cerrahi Kursu” düzenlenmiştir. Göğüs cerrahisi, kadın
hastalıkları ve doğum, genel cerrahi, çocuk cerrahisi ve üroloji anabilim dallarının bir araya
gelerek yapılandırdığı bu kursta, kursiyerlere temel minimal invaziv cerrahi becerisini
kazandırmak hedeflenmiştir (EK- 58).
Üniversitemiz bünyesinde yapılandırılan internet sitesi aracılığı ile uzak mesafelerde görev
yapan mezunlarımızın mesleki bilgi düzeyini yükseltmeyi hedefleyen Uzaktan Eğitim
Merkezine (UZEM) gelecek yıllarda tıp fakültemizin de entegre olmasına yönelik çalışmalar
başlatılmıştır (www.uzem.omu.edu.tr).