1

VIỆC BÚ MẸ TIẾN HÀNH RA SAO

Nhs Hà Thị Mai

2

Mục tiêu

1. Trình bày được các phần chính của vú và mô tả chức năng của vú

2. Trình bày được sự điều khiển của hormon bài tiết sữa và phun sữa

3. Phân biệt được sự khác nhau giữa ngậm bắt vú tốt và kém của trẻ

4. Phân biệt được sự khác nhau giữa bú có hiệu quả và bú không hiệu quả

3

Yêu cầu

• Khi bạn hiểu rõ việc bú mẹ tiến hành ra sao thì bạn có thể hiểu được điều gì đang xảy ra và giúp từng bà mẹ lựa chọn điều gì là tốt nhất cho bà mẹ

4

Giải phẫu của vú

5

Phản xạ prolactin

• Khi trẻ nút vú, xung động cảm giác đi từ núm vú lên não tác động lên thuỳ trước tuyến yên não bài tiết prolactin.

• Prolactin đi vào máu vú tế bào bài tiết sữa sản xuất sữa

6

Phản xạ prolactin

• Điều này giải thích rằng: bé càng bú nhiều lần càng kích thích tạo nhiều sữa

• Nếu bà mẹ sinh đôi và cả hai đều bú mẹ thì vú của bà mẹ tạo sữa cho cả hai

7

Phản xạ prolactin

• Prolactin được sản xuất nhiều vào ban đêm bú đêm đặc biệt có ích giúp duy trì nguồn sữa

• Prolactin làm mẹ thư giãn, buồn ngủ nên có thể giúp mẹ nghỉ ngơi tốt khi cho bé bú đêm

8

Phản xạ oxytocin

• Khi trẻ bú, xung động cảm giác đi từ núm vú lên não, tác động lên thuỳ sau tuyến yên tiết ra oxytocin.

• Oxytocin máu vú tế bào cơ quanh nang sữa co lại tống xuất sữa

9

Tóm tắt phản xạ prolactin và oxytocin

10

Hỗ trợ và cản trở oxytocin

• Hỗ trợ– Sự thương yêu, tiếng

trẻ khóc, việc nhìn đứa trẻ phản xạ oxytocin tích cực

11

Hỗ trợ và cản trở oxytocin

• Cản trở– Đau đớn, cảm giác lo lắng, nghĩ rằng mình

không đủ sữa, mất ngủ, buồn phiền

12

Sự ức chế tiết sữa

• Sau mỗi cử bú, cần vắt hết sữa thừa trong vú. Trường hợp bé chưa được bú mẹ vì lý do nào đó, cần được vắt sữa mỗi ngày để duy trì nguồn sữa

13

Dấu hiệu và cảm giác của một phản xạ oxytocin tích cực

• Cảm giác đè ép, kích thích bầu vú trước khi cho bú

• Sữa chảy khi nghe con khóc

• Tử cung co thắt

14

So sánh cách ngậm bắt vú giữa hai hình

15

Ngậm bắt vú đúng

• Cằm trẻ chạm vú

16

Ngậm bắt vú đúng

• Miệng trẻ há rộng, môi dưới đưa ra ngoài

17

Ngậm bắt vú đúng

• Có thể nhìn thấy quầng vú phía trên nhiều hơn ở phía dưới

18

Ngậm bắt vú đúng

19

Ngậm bắt vú đúng

20

Ngậm bắt vú kém

21

Hậu quả của việc ngậm bắt vú kém

• Đau núm vú• Nứt núm vú• Sữa không được rút ra một cách hiệu quả

– Cương tức sữa– Trẻ đói và quấy khóc– Chậm lên cân– Trẻ khóc, đòi bú do không thoả mãn làm mẹ

kiệt sức– Sự tiết sữa sẽ bị giảm đi

22

Nguyên nhân ngậm bắt vú kém

• Trẻ đã được cho bú bình trước đó

• Bà mẹ không có kinh nghiệm

• Những khó khăn về chức năng– Trẻ nhẹ cân, trẻ yếu– Núm vú khó bú– Vú mẹ cương tắc sữa– Bắt đầu bú mẹ trễ

23

Nguyên nhân ngậm bắt vú kém

• Thiếu sự hỗ trợ thành thạo– Trẻ không được nằm với mẹ– Bà mẹ không được khuyến khích nuôi con

bằng sữa mẹ– Không được sự hỗ trợ bởi các nhân viên y tế

24

Phản xạ của trẻ

• Phản xạ tự nhiên của trẻ, không cần phải học– Phản xạ tìm vú– Phản xạ mút vú– Phản xạ nuốt

25

Phản xạ của trẻ

• Các phản xạ cần được hỗ trợ– Cách bế trẻ– Cách đưa vú vào miệng trẻ– Cách ngậm bắt vú của trẻ

26

Đưa vú vào miệng trẻnúm vú được đưa lên vòm họng để kích thích phản xạ mút bú của trẻmôi dưới của trẻ được nâng lên đúng phía dưới núm vú để trẻ có thể đặt lưỡi dưới xoang sữa

27

Tóm lại

• Sự hiểu biết về phản xạ oxytocin giúp bạn hiểu được

– Sữa mẹ chảy ra tuỳ thuộc vào một phần cảm giác của người mẹ, mẹ con cần được tạo điều kiện ở gần nhau và giúp bà mẹ cảm thấy hạnh phúc khi nuôi con bằng sữa mẹ

28

Tóm lại

• Sự hiểu biết về cách trẻ mút vú giúp bạn hiểu rằng

• Việc ngậm bắt vú không đúng có thể đưa tới một số những khó khăn khi nuôi con bằng sữa mẹ. Chúng có thể phòng ngừa được bằng cách giúp bà mẹ đặt trẻ vào vú trong những ngày đầu

29

Tóm lại

• Sự hiểu biết về phản xạ prolactin giúp bạn– Trẻ nút vú mẹ thường xuyên sẽ giúp tạo

nhiều sữa

30

Tóm lại

• Sự hiểu biết về ức chế tiết sữa giúp bạn hiểu được– Lượng sữa mà vú sản xuất phụ thuộc một

phần vào việc trẻ hút được bao nhiêu sữa. Để vú liên tục tạo sữa, cần hút hết sữa