arbo 4|201326

‘Financiering zorgstelsel niet ingericht op preventie’

Werkgevers willen verzuimreductie en verzekeraars beperking van de schadelast. Een stevige basis voor samenwerking? Ja, zegt een aantal zorg- en inkomens-verzekeraars in dit artikel. Maar die is er nog niet.

tekst Manon Vonk

Boy Sluiter, directeur Verkoop bij Coöperatie VGZ Verze-keringen: “Preventie is ongelooflijk belangrijk, maar het is voor een zorgverzekeraar duur en de besparing is

voor een ander. Bovendien is de financiering van ons zorgstel-sel er niet op ingericht”. Zorg- en inkomensverzekeraars spe-len echter wel een belangrijke rol in preventie en duurzame inzetbaarheid van werknemers.

ProductiviteitEen daling van het ziekteverzuim met 1 procent scheelt alle be-drijven samen jaarlijks 2,6 miljard euro aan kosten. Per werk-nemer komt dat neer op 400 euro per jaar. Gezonde werkne-mers zorgen bovendien voor een hogere productiviteit. Een toename hiervan met 1 procent door duurzaam werken is goed voor 6 miljard euro extra per jaar. Voor een bedrijf met hon-derd werknemers staat dat gelijk aan een jaarlijkse omzetstij-ging van 95.000 euro. Deze cijfers tonen het belang aan van duurzame inzetbaarheid van medewerkers. “Wetend dat de zorgkosten de afgelopen vijf jaar met 34 procent zijn gestegen en dat werkgevers de helft van de curatieve gezondheidszorg betalen - 14 miljard euro - dan is preventie toch wel het tover-

woord”, zegt ook Ria Dijkstra-de Groot, directeur Verkoop bij Zilveren Kruis Achmea. “En dan moeten we ook nog langer doorwerken.”

Weinig samenwerkingZilveren Kruis Achmea (ZKA) heeft zowel een zorg- als een inkomensverzekeraar in huis, volgens Dijkstra een bewuste keuze. “Weliswaar in twee entiteiten, maar onderling is er na-tuurlijk wel samenwerking.” Erik van der Ploeg, senior advi-seur gezondheidsmanagement bij ZKA, beaamt dit: “Doel is om preventie en verzuimbeleid in de keten, dus de samenwer-king tussen werkgever, verzekeraar en ook werknemer, aan te bieden. Dat kunnen we, maar de praktijk laat zien dat het inge-wikkeld is om die keten vorm te geven. De werkgever heeft zelf een aandeel in preventie en verzuimbeleid, het is uiteinde-lijk zijn beleid. Voor de zorg- en inkomensverzekeraars is daar-in ook een rol weggelegd. Maar werkgevers leggen binnen het dossier duurzame inzetbaarheid nog niet de koppeling tussen preventie en verzuimbeleid. En daarmee niet tussen de zorg- en de inkomensverzekeraar. De werkgever speelt dus een be-langrijke rol in de totstandkoming van samenwerking tussen die twee verzekeraars”, aldus Van der Ploeg. “Die samenwer-king is al helemaal moeizaam als er een andere partij dan ZKA bij betrokken is”, stelt Dijkstra. “Is die er wel, dan is dat op het terrein van langdurig verzuim.” Kortom: de praktijk laat zien dat er nog niet of nauwelijks samenwerking is en al helemaal niet als beide verzekeraars niet uit hetzelfde concern komen.

Verzekeraars o ver duurzame inze tbaarheid

Werken is ook een deel van de genezing

26 15-4-2013 12:29:03

arbo 4|2013 27

DUURZAME INZETBAARHEID

KeuzeDe Leidse zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid heeft er, in te-genstelling tot ZKA, bewust voor gekozen om geen inkomens- en verzuimverzekeringen aan te bieden. “Wij zijn een zorgver-zekeraar en daar willen we specialist in blijven”, zegt Robbert Kastercum, salesmanager zakelijke markt. “Wij hebben een gezamenlijk belang met de werkgever: het gezond en tevreden houden van de werknemers. Als zorgverzekeraar kunnen wij allerlei soorten bedrijfszorg inkopen voor de werkgever, zoals PMO’s, fysiotherapie, psychologische hulp en een werkpleks-can. Maar ook onze hulp bij het informeren en activeren van medewerkers stellen veel bedrijven op prijs. Het zijn laag-drempelige oplossingen die snel resultaat hebben”, aldus Kas-tercum. “Bedrijfszorgkosten kunnen ook worden verzekerd in speciale aanvullende verzekeringen voor werkgevers. Ook hier-door zijn snel kostenbesparingen te realiseren. Er is een aan-vullende verzekering met dekking voor de kosten van preven-tie, fysieke zorg en psychologische zorg. Zorgbemiddeling is voor werkgevers gratis.”

KetenaanpakBij Stigas (branche-instituut voor de agrarische en groene sec-tor) en de onderlinge waarborgmaatschappij Sazas (inkomens-verzekeraar) is heel nadrukkelijk gekozen voor een ketenaan-pak. “Vanuit onze sociale partners kwam de wens om vol in te zetten op een branchespecifieke aanpak voor preventie en ver-zuim, en dat in combinatie met een eigen verzuimverzekeraar. Vanuit die wens is Stigas ontstaan in 1986. En dat onze keten-aanpak werkt, laten de lage verzuimcijfers in de sector zien”, aldus Math Creemers, manager Stigas. Maar ook hij geeft aan dat als het gaat om het opnemen van ‘zorg’ in de keten, de sa-menwerking nog niet gemakkelijk op gang komt. Voor zorg-verzekeringen werkt Stigas samen met CollandZorg, die polis-sen van ZKA en VGZ voert.

Actieve rolInkomensverzekeraar De Amersfoortse, marktleider op het ge-bied van verzuim en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, constateert dat klanten een steeds actievere rol van hen vragen. “Het is niet alleen schadelastbeheersing, we richten ons ook

Boy Sluiter: “De overheid zou fiscale facilitei-

ten moeten bieden voor zorgsparen.”

Ria Dijkstra-de Groot: “De werkgever betaalt

de helft van de kosten voor curatieve ge-

zondheidszorg.”

foto: Lucien Souisa

Verzekeraars o ver duurzame inze tbaarheid

27 15-4-2013 12:29:03

arbo 4|201328

Robbert Kastercum:

“Wij zijn een zorgverzekeraar en daar willen

we specialist in blijven.”

Frank Romijn: “Wij zijn als inkomensverzeke-

raar nu veel meer mensgericht bezig.”

Math Creemers: “Er zou een DBC moeten ko-

men voor branchespecifieke gezondheidsrisi-

co’s en navenante behandeltrajecten.”

steeds meer op aanvullende dienstverlening, zoals preventie, re-integratie en begeleiding naar passend werk”, aldus directie-lid Frank Romijn. “We zijn als inkomensverzekeraar nu veel meer mensgericht bezig, in plaats van productgericht.” Als voorbeeld noemt Romijn het inzetten van preventief onder-zoek naar huidkanker voor beroepen waarin werken in de zon speelt, dakdekkers en hoveniers bijvoorbeeld. Volgens Romijn verschilt de samenwerking met andere zorgverzekeraars per zorgverzekeraar. “Als er samenwerking is, betreft dat bijvoor-beeld afspraken over vergoedingen of de mogelijkheid een me-dische behandeling naar voren te halen. Natuurlijk is het mak-kelijker als de ziektekostenverzekering ook bij ons loopt. Onze afdeling Managed Care vervult dan de rol van spin in het web en kan snel tussen de verschillende disciplines schakelen.”

Inzicht“Ons beleid ten aanzien van preventie en duurzame inzetbaar-heid bestaat uit drie onderdelen: inzicht, advies en oplossing”, zegt Dijkstra. “Vanuit de zorgverzekeraar hebben we goed in-zicht in de zorgconsumptiecijfers. We kunnen vanuit de basis- en aanvullende verzekering zien waarvoor ziekenhuizen be-zocht worden. Voor bedrijven met meer dan 5000 werknemers kunnen we dat nauwkeurig vaststellen zonder dat de privacy van de werknemers in het geding is. Voor kleinere bedrijven kunnen we die cijfers afzetten tegen de branche of de sector. Wij hebben twee miljoen verzekerden via collectiviteiten in de boeken.”Na het verkrijgen van inzicht volgt advies. “Daarin kun je bij-voorbeeld langdurig verzuim als speerpunt nemen. Het kan ook zijn dat de bedrijfscultuur verbeteringen in de weg staat. Dan ligt er een taak voor HR”, aldus Dijkstra. “Of een bedrijf heeft ‘fit & fun’ nodig: overgewicht aanpakken, stoppen met roken-programma’s.”De derde peiler is de oplossing. Dijkstra: “Wij kunnen een rol spelen door producten en diensten aan te bieden of oplossin-gen te financieren. Een (verzuim)verzekering kan dan een op-lossing zijn.”

Gezond ondernemen“Gezond ondernemen is wat wij bij ZKA nastreven. Als we bij een bedrijf langs komen, blijkt dat ze vaak al veel doen voor duurzame inzetbaarheid. Alleen vergeten ze om het effect van hun inspanningen te meten. En dat is ook lastig”, stelt Van der Ploeg. “Je weet namelijk nooit 100 procent zeker of jouw in-spanningen tot resultaat leiden. Voor de komende jaren is het belangrijk om bij bedrijven te kijken naar het type werknemer en het soort werk en daar je activiteiten voor preventie en duurzame inzetbaarheid op af te stemmen, samen met de werkgever. De werkgever moet dat zelf doen, wij ondersteu-nen. Die werkgever ziet vaak niet het belang van de zorgverze-kering, maar betaalt wel voor een belangrijk deel de premie. Als we op de huidige manier doorgaan, rijzen de zorgkosten de pan uit. We willen dus steeds meer projecten doen waarbij we ook de zorgverleners betrekken. Doel is de werknemer te-rug te krijgen in het arbeidsproces, want werken is ook een deel van de genezing”, stelt Van der Ploeg.

BevlogenheidVan der Ploeg ziet nog een andere ontwikkeling. “Om goed te kunnen functioneren is een goede gezondheid van medewer-kers de basis. Daarnaast zijn betrokkenheid en bevlogenheid

foto: Henk de Graaf

28 15-4-2013 12:29:04

arbo 4|2013 29

DUURZAME INZETBAARHEID

Wat en wie?Inkomensverzekering: flexibele verzekering tegen risi-co’s die samenhangen met gederfd arbeidsinkomen of met ontoereikend inkomen in verband met bepaalde noden of andere persoonlijke omstandigheden (ziekte, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, ouderdom of overlijden). De inkomensverzekeraar richt zich vooral op verzuimbeleid.Zorgverzekering: een ziektekostenverzekering die de kosten van medische behandeling, het gebruik van hulpmiddelen of andere voorzieningen op grond van een medische noodzaak vergoedt. De zorgverzekeraar richt zich vooral op preventie.

SmeerolieCoöperatie VGZ is een pure zorgverzekeraar die waar nodig inkomensverzekeringen inkoopt. “Wij bieden werkgevers een bedrijfszorgpakket, ik noem dat de smeerolie. Daarin kunnen we allerlei diensten aanbieden en we zoeken daar de juiste pro-vider bij. Ook bieden we een werkgeversdesk waar bedrijven met hun vragen terecht kunnen”, zegt Sluiter. “Het grootste belang ligt bij de werknemer zelf. Die wil gezond zijn. De in-komensverzekeraar heeft ook een groot belang. Die wil niet dat werknemers in de WGA verdwijnen. En de werkgever is ook een grote belanghebbende. Die wil geen zieke werknemers. Het belang van de zorgverzekeraar is minder groot. Wij beta-len de rekening als er zorg geconsumeerd is.” En zoals al eer-der aangegeven, de financiering van het zorgstelsel is niet in-gericht op preventie. Grootste vraagstuk is nu hoe een ieder evenredig bijdraagt in de kosten. “Iedereen zou zijn eigen aan-deel moeten betalen”, meent Sluiter. Hij ziet absoluut een rol weggelegd voor de politiek. “We sparen voor ons pensioen en de overheid biedt daar fiscale faciliteiten voor. Waarom zou een vergelijkbare aanpak niet voor onze zorg werken?”, vraagt Sluiter zich af.

Chinese muur“Preventie is pas zinvol als je weet waar de risico’s zitten”, stelt Creemers van Stigas. “Wij sturen integraal op preventie en ver-zuimaanpak. Die twee hangen onlosmakelijk samen. De infor-matie die wij uit verzuimtrajecten halen, kunnen we op sector-niveau vertalen naar preventieacties en omgekeerd. Verzuim-aanpak zonder inbreng vanuit preventie kan nooit duurzaam zijn. Wat mij betreft zijn zorgverzekering, inkomensverzeke-ring en bedrijfsgezondheidszorg processen die op elkaar in-grijpen. Dat betekent dat er ook veel kansen liggen. Bijvoor-beeld het slechten van de Chinese muur tussen preventieve en curatieve zorg”, stelt Creemers.Voor de ziekte van Lyme werkt Stigas samen met speciaal in die sector geschoolde bedrijfsartsen. “Wat ons betreft gaat ie-mand met die symptomen direct door naar de tweedelijn ge-zondheidszorg. Inzet van gespecialiseerde artsen levert een snellere en betere diagnose en een snelle behandeling op. Dat is winst voor alle partijen: de werkgever, de werknemer, de in-komensverzekeraar (minder schadelast) en ook de zorgverze-keraar (minder zorgconsumptie).” Maar dat is makkelijker ge-zegd dan gedaan. “Er zou een DBC (diagnose/behandel-combinatie) moeten komen voor branchespecifieke gezond-heidsrisico’s en navenante behandeltrajecten”, stelt Creemers.

Manon Vonk is journalist.www.vonkfactor13.nl

belangrijke punten. Zitten mensen lekker in hun vel, dan heb-ben ze minder zorg nodig. We moeten dus meer kijken naar de combinatie performance en productiviteit. Daar helpen we de werkgever mee. Dat zou tot verhoging van de productiviteit en een daling in zorgkosten kunnen leiden.”

PuzzelenZorg en Zekerheid helpt werkgevers onder meer met het be-drijfszorgpakket GeZZond werken. Kastercum licht toe: “De werkgever kan onze hulp inroepen bij bijvoorbeeld hoog ver-zuim. Wij lichten het bedrijf door, brengen de gezondheids-situatie in kaart, schrijven een plan van aanpak, doen eventu-eel een aantal interventies, met als doel een verzuimaanpak voor de korte en langere termijn. Wij doen dat op ‘no cure no pay'-basis. De besparingen zijn voor de werkgever en -nemer.” De ervaring is dat bedrijven die besparingen weer investeren in zaken voor de langere termijn, zoals het aannemen van een verzuimcoördinator. “Ons doel is duurzame inzetbaarheid van zoveel mogelijk mensen. Mensen aan het werk krijgen en hou-den leidt ook tot betaalbare zorg”, aldus Kastercum. “Maar in alle gevallen blijft het puzzelen en maatwerk. Er bestaat geen generieke aanpak.”

HerscholingDe Amersfoortse werkt vooral samen met re-integratiebedrijf Keerpunt, een joint venture van Nationale-Nederlanden en De Amersfoortse. “Voor re-integratietrajecten zetten we Keerpunt vaak in. Bij hoog verzuim komen wij in beeld. Dan kijken we samen met de klant naar verbetermogelijkheden. Vaak hele praktische zaken als het verlagen van werktafels”, zegt Romijn. “Wat ook vaak voorkomt zijn herscholingstrajecten. Een vrachtwagenchauffeur met blijvende knieklachten omscholen tot bouwkundig tekenaar”, vertelt Romijn. “Wij helpen en be-geleiden mensen bij hun terugkeer in het arbeidsproces en in de periode die daarvoor nodig is, verstrekken we een uitkering. Dat is wat de klant vraagt en waar hij behoefte aan heeft.”

Verzuimaanpak zonder inbreng vanuitpreventie kan nooit duurzaam zijn

29 15-4-2013 12:29:04