Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
UTVIKLINGSPLANFOSSHAUGANECAMPUS2.0
1
INNHALD
1. Føreord.....................................................................................................................................................3
2. Visjonarogmål.........................................................................................................................................4
VisjonarogmålforFosshauganeCampus......................................................................................................4
3. Bakgrunnenforcampusplanarbeidet.......................................................................................................5
Fosshauganeiutviklingsomstemne-,skule-ogidrettsplass:........................................................................6
VerksemderpåFosshauganeCampus............................................................................................................8
ForskingogundervisningpåFosshaugane.....................................................................................................8
Sogndalsmodellen-grunnlagforeitinnovativtmiljø....................................................................................9
Studentmiljøogsosialprofil.........................................................................................................................11
Idrettogfriluftsliv.........................................................................................................................................13
4. UtviklingavuH-sektorenogbehovetforcampusplanar........................................................................14
5. Mål,organiseringogprosessforcampusplanarbeidet...........................................................................16
Målsetjingforcampusplanarbeidet.............................................................................................................16
Organisering.................................................................................................................................................16
Prosess..........................................................................................................................................................17
6. Fosshaugane–eigarskap,aktørarogaktivitetar....................................................................................18
Eigararogfestarar........................................................................................................................................19
LeigetakararhjåSogndalFotballogsognahallenA/S...................................................................................20
7. FosshauganeiSogndal............................................................................................................................21
UtviklingiSogndalmot2040........................................................................................................................21
Planstatus.....................................................................................................................................................23
StadanalyseavSogndal................................................................................................................................28
8. DagensFosshauganeCampus–analysarogarbeidsgrupper.................................................................31
StadanalyseFosshaugane-RambøllAS........................................................................................................31
Nytteanalyse(«Brukbarhetsanalyse»)–NarudStokkeWiigas....................................................................33
Reisevaneundersøking–UrbanetAnalyse...................................................................................................37
Identifisertebehovfråarbeidsgrupper........................................................................................................39
2
9. Ymseutviklingsretningar(«Muligheter»)-forslagtilPlanogstrategidokument–RodeoArkitekter....46
Analyseavområdetogforslagtilmålsetjingarogstrategiforutvikling......................................................46
Forslagtilstrategiar......................................................................................................................................47
10. Handlingsplan.........................................................................................................................................63
11. Vedlegg...................................................................................................................................................66
3
1. FØREORD
FosshauganeCampusharvoreieirivandeutviklingdeisiste15åra.StoreutbyggingarharvortegjennomførteavbådeStatsbygg,SognogFjordanefylkeskommune,SogndalFotballASogSogndalkommune.Idaghar700tilsetteog3200studentarogelevarsittdaglegevirkepåFosshauganeCampus.Etablerteverksemderharhattvekstisysselsetjingogproduksjon,ognyeverksemderharkometil.PartanepåFosshauganeCampusønskjermeddennecampusplanenåstakautretningafordeikomande30åranårdetgjeldutviklingapåFosshauganeCampus.Planenpresentererkortsiktigeoglangsiktigetiltakforåsikraatområdetframleisstårframsomeitsterktnasjonaltundervisnings-,forskings-oginnovasjonsmiljø
Konkurransenomstudentaroghøgtkvalifisertarbeidskrafteraukande.ForFosshauganeCampuserdetviktigåmøtedesseutfordringanemedulikeverkemiddel,dersatsingpåsamlokalisering,samarbeidoginnovasjonstårsentralt.
Eitviktiggrepforåmøtekonkurransenogsikredeibestevilkåraforelevar,studentarogtilsette,eråvidareutviklecampusmedtankepåfysiskeogbygningsmessigekvalitetar,læringsmessigetilbodogkulturelleogsosialeaktivitetarpåoginærleikenavcampus.
Campusutviklingsplanenereindelavprosjektet"campusutvikling",somStatsbyggharfåttansvaretfor.Detvertmellomannafokusertpåkorleisdetkanutarbeidastutviklingsplanarforuniversitets-oghøgskulesektorenisamarbeidmedulikeoffentligeogprivateaktørar.ArbeideterforankraiStortingsmelding18(2014-15)Konsentrasjonforkvalitet-strukturreformiuniversitets-oghøyskolesektoren,derdepartementetberomatallestatlegeuniversitets-oghøgskularutarbeidaroverordnaplanarforutviklingavbygningsmassaogeffektivbrukaveksisterandeognyecampusar.DennecampusplanenereitresultataveitnærtsamarbeidmellomHøgskuleniSognogFjordane,Statsbygg,Sogndalkommune,SognogFjordanefylkeskommuneogSogndalFotball.Dessepartaneharogvoreistyringsgruppaforarbeidetmedplanen.Campusplanenereitlevandeogdynamiskdokumentsomvilverterullertogtilpassanyebehov.Planenerikkjehandsamaifylkestingetellerikommunestyretelleriandrevedtaksføreorganhjåsamarbeidspartane.PlanengjeveitgodtgrunnlagfordetvidaresamarbeidetmellompartanepåFosshauganeCampusogforformelleavgjerdersompartaneskalgjeraiframtida.
4
2. VISJONAROGMÅL
VISJONAROGMÅLFORFOSSHAUGANECAMPUS
PåFosshauganeCampusskalvihaldeframmedåskapedetbestekompetansemiljøetiNoreg.Dethandlarom:
• kunnskapsbasertutviklingsomivareteketiske,miljømessigeogøkonomiskeomsyn• ågjeungdomogvaksnelysttilålæreavkvarandre• ågjeregionenlysttilutvikling• åhaentreprenørskapsomkjerneverdi• åveretilgjengeleg–allmenningen24/7• åvereeindelavSogndal–medeigenkarakter• Sogndalsmodellen• framtidatilfylket• næringsvit
Måleteråbyggjevidarepåsamspeletmellomintellektuellogsosialutvikling,mellomentreprenørskapogungdommelegpågangsmot,mellomdetprofesjonelleogdetfrivillige.
Idennesmeltedigelenskalskule,idrett,friluftsliv,kompetanseverksemderoggründararhafokuspåsamhandlingforåskapevekstfordenenkelteogforfellesskapet.
FosshauganeCampusskalvereeitfyrtårniregionen,somtekansvarlangtutovereigenkommuneogregion.Fellesskapetskalgjegrunnlagforsamarbeidpåmangeområder,som:
• Kompetanseutvikling• Utdanning,forskingoginnovasjon• Omdøme,marknadsføringogrekruttering• Nettverkogmøteplassar• Arrangør-ogprosjektkompetanse• Arealeffektiveogfunksjonellelokale• Fokuspåmiljø,ogambisjonom0-utsleppogeigenprodusertenergi.• Digitaleløysingar• Effektivdrift
Eigargruppaskaltaeinstrategiskposisjonpåvegneravfellesskapet,iregionen,nasjonaltoginternasjonalt.
5
3. BAKGRUNNENFORCAMPUSPLANARBEIDET
INorgeharkvalitetiutdanningogforsking,framtilno,hovudsakleghandlaomstudietilbod,tilbodetavlærarkrefter,forskingsmidlarogfasilitetar.Byggsominnsatsfaktoriundervisningogforskingharikkjeståtthøgastpådagsordenen.Dermedharhellerikkjecampus,sompotensiellkonkurransefordelikampenomstudentaneogdeibesteforskarane,voreifokus.Fokusetpåstudiestadensmaterielleogsosiokulturelletilbodfråstudentar,forskararogtilsettesisideeristerkendringheriNorge,ogereintrendsomviseroverheileEuropa.
Statsbyggharsidan2008jobbamedcampusplanarforhøgskule-oguniversitetsområdeoverheilelandetmedeinambisjonomåveraifrontenavutviklingaogdermedivaretakundanesinebehovogtilbydetkundaneetterspør.
ForslagetomålagaeincampusplanforFosshauganevartdrøftaieigargruppavåren2014ogvedtekesettiganghausten2014.IntensjonenmedarbeideteråfinnautvegarforaukasamarbeidogaktivitetmellomeigaraneiområdetdermåleteråoptimaliseradeiressursanesomfinstogålagaeitFosshauganeCampus2.0.
FosshauganeCampusereitmeirsamansettområdeennandrecampusområdeStatsbyggharutarbeiddplanarfor.Sogndalhartradisjonfortettkontaktmellomkommunenogdeiulikeutdanningsnivåafråbarneskuletilhøgskule,forsking,næringsliv,gründerverksemdogidrettsmiljøet.Samarbeidetmellomaktøranegårføresegbådeformeltoguformelt.
CampusplanenforFosshauganeharhattsommålåidentifiserakorleisdetbygdemiljøetleggtilretteforoghjelperframaktivitetarpåFosshaugane,ogkvasomertilhinderforønsktaktivitetideifysiskeomgjevnadeneogdeiorganisatoriskeeigarstrukturane.
FosshauganeCampusharpåsinettsidefølgjandemålsetjingforområdetsomheilskap:
«MåletmedFosshauganeCampusvaråskapedetbesteutviklingsmiljøetiNoregvedå:
• gjeungdomogvaksnelysttilålæreavkvarandre• gjeregionenlysttilutvikling• gjereentreprenørskaptileinkjerneverdi• fokuserepåframtidatilfylket• fokuserepånæringsvit
Samlokaliseringavidrett,undervisningogforskinghargittinspirasjontilnyeaktivitetarognyebedrifter.Kombinasjonenavidrett,mosjon,fysiskfostring,helseogIKThareitstortpotensialfornæringsutvikling.FosshauganeCampusharutviklasegtilåblieitskapandeogdynamiskmiljøderidearynglaroginitiativrasktvertsetteutilivet.»
Sogndalkommuneskipai2001eistyringsgruppeforutviklingavFosshauganeområdet.Dennegruppaarbeiddeogsåmedprofilering,mellomannagjennomeiteigeutviklingsprosjektleiaavBrunoOldani.SomeindelavdenneprofileringsprosessenvedtokstyringsgruppanamnetFosshauganeCampusi2003.
6
FOSSHAUGANEIUTVIKLINGSOMSTEMNE-,SKULE-OGIDRETTSPLASS:
Fråtidlegpå1930-talettokFosshauganetilåendrasegfråsøndagsturområdetil«dyrsku»ogmarknadsplass.SliksettharFosshauganeeihistoriesomsamlingsstadogutstillingsplassforsogndølarogandreiIndreSogn.Unganebruktedelaravområdetsomfotballbanenårdetikkjevarsesongforutstillingar.I1935/36fekkSogndalIdrettslagavtaleomåbyggjaoppeifotball-ogfriidrettsbaneidensørlegeendenavnoverandeidrettsplass.I1939vartdetvedtekeåarbeidaoppeinutstillingsplass.Dessutanvartdetbygdeitdommarhusfordyrskuen.EinstorutstillingsplassmåttehabetretilkomstennoppgjennomGuridalen,ogvegoverLunnamyrivegenvartprovisorisketablerti1939;menstørreidretts-ogutstillingsaktivitetgjordeatdennevegeni1945,vartetablertsombilveg.ParalleltmeddettehaddeSogndalHeradinngåttavtalemedKarlFossomåsøkjaomoreigningforca.20måltilåbyggjaSognGymnasogRealskulevedsidaavidrettsbana.Høgdedraget,medtørrsandoggrusigrunnenogfintutsynmotfjordenisør,vartreknasomdenlaglegasteplassenforformåletidrettogskule.Sideomsidemedanleggalågarealfordyr,sidanlandbruksdirektørenformelthaddevedtekeatFosshauganeskulleverautstillingsplassentilSogndal.
Idrettslagethaddeøkonomiskeutfordringarietableringa,menfekkvedhjelpavtippemidlari1949-1950ogsåbygdopptribuneanleggetpålangsidaavløpebana.Frå1950-taletvartfotballmiljøetiSogndalstadigbetreoginteressaforfotballkamparpåFosshauganeauka,ogdetvartbehovforutvidingar.
På1960-taletvartdettrongeforholdforutstillingsaktivitetaneogdettemåvikaforplanaromgymnas.SogndalkommunevilletilbystatentomtforbyggingavlærarskulepåFosshaugane.Medutgangspunktilærarmangelvartdetomkring1960arbeiddforåetableralærarutdanningiSognogFjordane.Motdetsentraleutdanningsbyråkratietsinviljevannpolitiskekrefteretterkvartfram,ogdetvartetablertdesentraliserteklassarunderlagtHøgskuleniVoldafrå1963.GjennombrotetforSogndalsinplasspåNorgeskartetoverhøgareutdanningkommedetableringaavSogndallærarhøgskulei1972.DetskjeddeetterseigpolitiskkampderKjellBondevikspelaeisentralrolle.Deimidlertidigebrakkenesomskullehusadennyelærarutdanninga(Guridalsbygget),vartoppførtei1972ogerframleisibruk.Guristovavartbygdi1982.
7
IførsteforslagtilreguleringsplanforFosshaugane,somvarpåhøyringi1962–eitområdepå108daa,haddeeinplassertnyttgymnasbyggmidtidetbesteområdetforfriidrett.DetvartstorekonfliktarmellomkommunenogidrettsmiljøetpåFosshauganesidandeihaddebruksretttilområdet.DeikomtilsemjemotatSogndalsikranyttarealtilkonkurranseidrettmednytribune.Samtidigvartdetplanlagtyrkesskule,ogdennevartbygdpådenandresidaavidrettsbanapåeitområdederskulenikkjevartilhinderforidrettsaktivitetane.Dettebyggetstodklarti1966.Gymnasbyggetvarferdigåretfør.På1970-taletvartskuleverksemdaytterlegareutvidapåFosshauganemedyrkesskuleforhandelogkontor(SogndalHandelsskule)somopnai1974.
Eitcupeventyri1976varkimentildagensstadionanlegg.UtanbragdatilSogndalFotballdengongenhaddeneppeFosshauganestadionblitttildetviseridag.TankenbakFosshauganeCampusbyrjatidlegpå1990-talet.HøgskuleniSognogFjordanevedStatsbyggkjøpteFossbyggetfråLerumfabrikker,bygdedetomogflyttavesentlegedelaravaktivitetenfråFjøratilFossbyggeti1995.DermedvargrunnlagetlagtforeisamlingavhøgskuleverksemdaiSogndaltilFosshauganeområdet.SogndalFotballsinsuksessførtetilstrengarelisenskravfråfotballforbundetomutbyggingavfasilitetar.Klokehovudfannutatdetmåtteveranokomeirknytttilstadionennberredetsomskjeddepåmatta;menåbyggjasåstortsomeinsågføreseg,vareitforstortløftforfotballenåtaåleine.SILmåttehaandremedpålaget,ogfekkmedHøgskuleniSognogFjordane,SogndalkommuneogSognogFjordanefylkeskommune.I1998stodSognahallenferdigogseinarevartFosshauganeCampuslansertogoffisieltetablert7.juli2006.
Sogndalungdomsskulevartbygdca.1970ogvartseinareKvåleskulei2004ogutvidai2011medgrunnskulefrå5.til10.klasse.
I2012stodHøgskulebyggetklart,ogbattdermedsamanFossbyggetogstadionanlegget.DenførebelssisteutbyggingapåFosshauganeerutvidingavSogndalvidaregåandeskulesomnoerigang.I2014gjordeStatsbyggavtalemedfylkeskommunenomkjøpavGymnasbygget,somvertombygdogovertekeavHøgskuleniSognogFjordanesommaren2017.
8
VERKSEMDERPÅFOSSHAUGANECAMPUS
FosshauganeCampuseridageitkompetansemiljøivekstmedca.52000kvm.ogder3000menneskekjeminnomkvardagieinkommunepå7900innbyggjarar.
VerksemdenepåFosshauganeeridagfølgjande:
• Kvåleskule–grunnskulefrå6.–10.klassemed350elevarog48tilsette• Sogndalvidaregåandeskule–studiespesialiserande,idrettsfagogyrkesfag.Ca.800elevarog160
tilsette• HøgskuleniSognogFjordane–lærarutdanning,ingeniør-ognaturfag,helse-ogsosialfag,idrettog
friluftsliv,samfunnsfagogøkonomiogleiing.Studiafemnerombachelor-,master-ogårsstudium.HISFhariSogndalca.3000studentarogca.250tilsette.
• SogndalFotball• Forsking,gründerverksemdognæringslivutgjerca.35verksemdermedomlag180arbeidsplassar.
FORSKINGOGUNDERVISNINGPÅFOSSHAUGANE
MedutgangspunktiutdanningsprogrammaharHiSFetablertforskingsprogramforidrettsfag,læring,kunnskapsleiing,naturogmiljøvitskap,samhandling,innovasjonogstyringioffentlegsektorogdessutansenterforhelseforsking.
VestlandsforskingogHøgskuleniSognogFjordaneutgjereitsamlaregionaltkunnskapsmiljømedomlag200fagstillingar.ForskararvedHøgskulendeltekogsåiVestlandsforskingsineprosjekt.
9
Vestlandsforskingerforskingssenterforreiseliv(ITogreiseliv,fritidsforbruk,berekraftigreiseliv),miljø(hermedreknaberekraftiglandbruk,berekraftigmobilitet,fornybarenergi,industrielløkologi,alternativedrivstoffoglokalmiljø-ogklimapolitikk).AndretemaerendringognyskapingogbrukarvenlegeIT-system.
SOGNDALSMODELLEN-GRUNNLAGFOREITINNOVATIVTMILJØ
FosshauganeCampuserkjentsomeitinnovativtmiljøsomtiltrekkjersegpersonarfråheilelandetforåstartafirmaidettemiljøet.Miljøeterkjenneteiknaveddesseverdianeogarbeidsmetodane:
• Samspelmellomaktørarsomvilkvarandrevel• Bygdetterprinsippet1+1+1=5• Vedåbusamanoppstårsynergiar• «Samkontakt»,sambrukogsambrukavkompetanse=enormvekst• Einnæringsstrukturmedmangesmåaktørar• Nyskapandefriluftsliv
BasiseniSogndalsmodellenerbreittsamarbeidmellomprivateogoffentlegeaktørar.NårpotensiellegründerarkjemtilCampus,erSognNæringførstestopp.PersonaneogideanevertevaluerteogSognNæringkanhjelpadeividareioppstartfasenviarådgjevingoggjernekontorplasspågründerkontoret.Herkaneinveragratisiinntiltremånader.Deterhøvetilåveraisystemetiinntileittår.Nokonkjemigjenmedeinnyidé,ellerforåfåhjelptilåvidareutviklaeibedriftmedlangetradisjonar.
Deiset«framsnakking»isystem,fokusererpåuformellemøteplassar,slårsamanaktivitetar,hareilokaliseringsomleggtilretteforsamarbeiddersentraleutviklingsaktørarmøtestofteoghareinnaturogeitmiljøsomappellerertileindelungepotensiellegründerar.
ByggingavSognahallenkanståsomeiteksempelpåstyrkentileinlitenogoversiktlegstadsomSogndal.Denlétsegberrerealiseravedeitsamarbeidmellomaktørarsomdetikkjeergjeveskullesamarbeidaomeitprosjektavdetteslaget:EitdynamiskmiljørundtSogndalFotball–initiativtakararogpådrivarar,einhøgskulesomvaropenforågripanyesjansarogviljugtilåtenkjauortodokst,næringslivsfolksomynskteåsatsapåeiframtidigutvikling,og-ikkjeminst–sentralefylkes-ogkommunepolitikararsomsågpotensialetiprosjektetforidretten,skulaneognæringslivet.ISogndalkjenneridrettsleiarar,kommunepolitikarar,høgskulefolkognæringslivsfolkkvarandre.Oftekaneinogsamepersonhafleireavdesserollenesamtidig.
ErfaringanefråbyggingaavSognahallenvartteknevidareavdeisameaktøraneidenvidareutbyggingaavFosshaugane,etterkvartformalisertogmedklaremålsetjingar.
10
«Gründergalleri»-fråKunnskapsparkensheimeside.
KunnskapsparkenSognogFjordanesifremsteoppgåveeråsetjagründerarigang.Omdeiskalvidare,måprosjektettilfredsstillafleirekriterium.Detvertgjorteivurderingiløpetavfleireoppstartmøte.DessutanjobbareintettmedInnovasjonNorge,somhareitlengreperspektiv.Omproduktettilgründerenharinnovasjonspotensial,ervegenkorttilnestefaseiutviklinga.Omgründerenverttekenoppsominkubator,kandetgjevaststøttetiloppfølging,rådgjeving,investorkopling,nettverkoghusleigeiinntil3år.Detteereiordningsomharskaptmangearbeidsplassarifylket.IFjord-inkubatorentilKunnskapsparkeniSognogFjordaneerdetnofemverksemderiSogndalog11totaltifylket.KunnskapsparkeniSognogFjordaneereinaktørherpåFosshauganeCampus,menerlikevelførstogfremsteinfylkesdekkandeaktørsomhjelpergründerarogbedrifteriheilefylket–derdeier.
|
11
STUDENTMILJØOGSOSIALPROFIL
StatsbygghargjennomådeltaiprosjektetOSCAR,somomfattarvurderingavkvaslagsverdibyggoganleggharforbrukarane,gjorteikartleggingav7universitetoghøgskulariNorge.StudentarvedNTNUhargjorteispørjeundersøkingderstudentarogtilsette(akademiaogdrift)harsvartpåeitspørjeskjemaombrukavstudiestadenogbruk/tilgangtilfasilitetarsomparkering,service,arbeidsplassaretc.HiSFkjembestutnårdetgjeldmiljø,tilgangpåarealogfysiskaktivitet,servicetilbodetc.Nårdetgjeldparkeringstilhøveogoffentlegtransport,kjemHiSFdårlegastut.
Figur:MarenHulbak,masteroppgaveNTNU2016
1,75
2,25
2,75
3,25
3,75
Diagramtittel
Østfold Gjøvik HiST
NordUniversitetet HiB HiSF
UiT Annet
12
Denne-ogeirekkjeandreundersøkingarogevalueringar-stadfestaratSogndalereinvelfungerandehøgareutdanningsstad,medstudentarsomlukkastmedutdanningsprosjektasineogsomtrivstimiljøet.Høgskulenrekrutterergodtmedstudentarfråheilelandet,ogomkring2/3avgrunnutdanningstudentanekjemfråandrefylkeennSognogFjordane.Sogndalhariløpetav50årmedhøgareutdanningetablertsegpådetnasjonaleutdanningskartet.
BiletefråutekinomedFlåklypaGrandPrixpå"Høgskuleplassen"iregiavLurkarlagethausten2015.
StudenthusetMeierietharkafé,pub,konsertarenaogdiskotek.StudenthusetharitilleggfleireundergruppersomIT,kor,dans,band,fotoogfilm,revyogteaterogrollespel.
StudentarrangementetVEKAOvertskipatilimarskvartårovertidagarmedrevy,konsertar,standupetc.Determellom5000-7000somdeltekpåarrangementa,ogstudentvekabidregtileitaktivtkulturliviSogndal.
TilskipingargårføresegiheileSogndal:påMeieriet,iKulturhuset,iSognahallenogpåutestaderelles.Sosialestudentaktivitetarpåcampuserknyttetilenkelt-seremoniarvedimmatrikuleringavstudentanepå«høgskuleplassen/haugen»,russearrangementsamestadogsporadiskearrangementsomvistnedanfor.
13
IDRETTOGFRILUFTSLIV
DetertreningsfasilitetarvedIdrettssenteretogKlatreveggeniSognahallen,Sogndalidrettshallogsymjehallen.ItilleggerdeteitgodttilbodavaktivitetargjennomSogndalIdrettslagogStudentspretten(volleyball,fotball,basketoginnebandy)ogandrelokaleidrettsorganisasjonar.
DeterfleirearrangementogverksemdersomspringutavstudentmiljøetogressurspersonanepåFosshaugane.BlantdesseerFjellsportfestivalensomvertarrangerteihelgifebruaravBrattMoro.BrattMoroereitaksjeselskapsomynskjeråskapalokalentusiasmeogutviklingutanåverauteetterprofitt.Deistartai2008oghararrangerteirekkjefestivalar,nasjonaleoginternasjonalekonferansar,konkurransar,seminar,byggeprosjekt,teknologi-oglokalsamfunnsprosjekt.Detvertarbeiddinettverkmedsterkforankringilokaltnæringsliv(innovasjon,reiselivetc.)ogoffentlegforvaltning.Arbeidetvertdriveframaveldsjelerogsponsorar.
14
4. UTVIKLINGAVUH-SEKTORENOGBEHOVETFORCAMPUSPLANAR
Detskjereiendringiuniversitets-oghøgskulesektoren(UH-sektoren)iregiavKunnskapsdepartementetdermålsetjingaeråreduserataletpåinstitusjonar.Detteharresultertisamanslåingavfleireinstitusjonar,båderegionaltogmellominstitusjonarmedstoregeografiskeavstandar.PåVestlandetblirHøgskuleniSognogFjordaneslåttsamanmedHøgskolenStord/HaugesundogHøgskoleniBergenfrå1.januar2017.NamnetpådennyeinstitusjonenblirHøgskulenpåVestlandet.
Kunnskapsdepartementetharpålagdinstitusjonaneålagaplanarforutviklingogeffektivbrukavcampusogbyggiuniversitets-oghøgskulesektorenibrevav29.09.15.Derheiterdetbl.a.:
«Campusutviklingsplaner:
Etavtiltakenesomblevedtattgjennomstrukturmeldingenvaratregjeringenvilbealleinstitusjonersomvertberørtavnystruktur,utarbeideplanerforgodogeffektivbrukavcampus,byggogutstyrisamsvarmedinstitusjonensfagligeprioriteringer.
Kunnskapsdepartementetleggertilgrunnatalleinstitusjonenedirekteellerindirekteberøresavdestrukturelleendringeneisektoren.Departementetberderforomatallestatligeuniversiteteroghøyskolerutarbeideroverordnedeplanerforutviklingavbygningsmassenogeffektivbrukaveksisterendeognyecampuser.
Enoverordnetplanmåliggetilgrunnforeventuellestørreoppgraderings-ogbyggeprosjekterpådenenkeltecampus.Byggebehov,sommeldesinntilKunnskapsdepartementet,skalrelaterestilinstitusjonensoverordnedeplan.Statsbyggvilkunnebiståinstitusjoneneietsliktplanarbeid».
StatsbyggsittarbeidmedHISFharhovudfokuspåbyggoguteområde,slikathøgskulenkangjennomførasittoppdragpåeinbestmogelegmåte.KompetanseomcampusutviklingerhentafråerfaringarogplanarfråandrelandiEuropa,ogspesieltprosjektet«Fremtidenscampus»iDanmark.ErfaringafråDanmarkeratbyggereinviktiginnsatsfaktorsomvertstadigviktigarenårstudiestaderkonkurrereromdeisamestudentane.RapportenCampusogstudiemiljøfråUniversitets-ogbygningsstyrelseniKøbenhavn(2009)samanfattarproblemstillingaslik:«Denfysiskeplanleggingenavcampusområdereravvesentligbetydningforkvalitetenpåstudie-ogforskningsmiljøetpåogomkringuniversitetene».
Detkanverkasomomkvalitetiutdanningogforskingistorgradharhandlaomstudietilbod,lærarkreftersomverttilbydde,forskingsmidlarogfasilitetar.Campussominnsatsfaktoriundervisningogforskingharsjeldanvorehøgtoppepådagsordenen,ogdermedhellerikkjecampussomeinpotensiellkonkurransefordelikampenomstudentarogdeibesteforskarane.Internasjonalterdetteifokus.
Trendarogutviklingstendensarforhøgareutdanningkansamanfattastgjennomdessepunkta:
• Openoglaglegtilkomstibygga• Høvetilmøteogsamspelmellommenneskemedulikerfaringogkunnskap• Fleksiblebyggmedstørrevariasjonaritypenmøteplassar,læringsromogfellesareal• SamspelmellomIKT,pedagogikkogfysiskutformingavlæringslokale• Koplingmellomforsking/utdanning,næringslivogkultursomkreativtsentrum• Campusområdetsitilknytingtilogdrivkraftiutviklingaavstadenogbyen
Eitgodtcampusområdeeroftekjenneteiknavedåhadessekvalitetane:
• Kultur-ogaktivitetstilbodnærundervisningsstaden• Auditoriumvertnyttaavandreaktøraroglokalmiljøettilarrangement,kinom.m.• Godemøteplassaruteoginne• Fleirbruk,multifunksjonellelokaleogutomhusanlegg–ogsåforandreennstudentarogtilsette
15
• Høgkvalitetpåbyggoguterom• Tydelegoggodtilkomst,tydelegsenter/tyngdepunkt,lesarvenleg/enkelorientering• Nærleiktilstudentbustader,barnehage,familiefasilitetar,sportogidrett,servicetilbod
Momentieincampusutviklingsplankandelastinnifølgjandehovudkategoriar:
BYPLANMESSIGEFORHOLD• Området/staden/
kommunikasjon• Gjeldande
reguleringar• Kommunaleplanar
SOSIALEFORHOLD• Organisering/
struktur/taletpåstudentarogtilsette
• Eksisterandetilbod;sosialeogkulturelle
• Møtestader
FYSISKE/FUNKSJONELLEFORHOLD
• Campus• Eigedommar• Bygningarog
pågåandeprosjekt• Leigeforhold• Uteområde• Universellutforming
LÆRINGSMESSIGEFORHOLD• Studietilbod/fag• Læringsformer• Akademiskstatus
16
5. MÅL,ORGANISERINGOGPROSESSFORCAMPUSPLANARBEIDET
MÅLSETJINGFORCAMPUSPLANARBEIDET
Fosshauganeharhatteisterkutviklingdeisiste15åraogmangeavvisjonanesomvartutformadengongen,ernopåplass.Fosshauganehareitnærtsamarbeidmellomoffentlegeaktørar,næringslivogutdanningsinstitusjonar,ogpåbygg-ogeigedomssidaermykjeetablertogferdigutbygd.Aktøraneoppleveratdeterbehovforeioppgraderingavfellesståstadforvidareutviklingogeinklardrivaravutviklingavidare.Prosessenmedcampusplanarbeidetskalidentifiserautviklingspotensialetogkvensomskalveradrivkraftavidare.
Vedoppstartvartfølgjandemåldefinerteforarbeidet:
• Tautgangspunktieit30-40årsperspektiv• FramtidsvisjonforFosshaugane–Fosshaugane2.0• Suksesskriteria:forankring,identitetogansvarforutvikling• Kartleggingogsamordning-nyskapingogutbygging.• Kvaeravgjerandeforåsikragodutviklingogkvafortiltakbørsetjastiverk?• KorleissikraeiteffektivtsamspelmellomFosshauganeogSogndalelles?• Kvaerutfordringaneogkorleisleggjatilrettegjennom:arealbruk,infrastruktur,økonomiog
organisering?
ORGANISERING
ArbeidetharvorteinitiertavstyringsgruppaforFosshauganemedStatsbyggsomprosess-ogprosjektleiarforarbeidetmedfølgjandeorganiseringiarbeidsperioden:
Detharvortegjennomførtmøteiallearbeidsgruppenevåren2015dertemaharvoredrøftingavdagenssituasjon,vidareplanar,«moglegheitsrom»ogutfordringarinnanforfeltet.ArbeidsgruppahargjeveinnspeltileinanalyseavkortenlegFosshauganeernårdetgjeldarealbrukenogarealbehovetpåeitoverordnanivå,ogtilstadanalysen.Innspelafrågruppeneeroppsummerteikapittel5.
17
Medverkandeicampusplanarbeidetharvorefølgjande,fordeltepådeirespektivegruppene:
Arealbrukoglæring:
KarianneBergheim(HISF),KjetilSønnesyn(Sogndalkommune),RasmusMo(Sogndalfotball),TorArneHov(SognogFjordaneFylkeskommune),HaakonWalnum(Kunnskapsparken),HildeHerrebrøden(Statsbygg)RandiSjøholt(SISOF)ogIngridMoeAlbrigtsen(StudentparlamentetvedHiSF)
Offentlegforvaltning,miljøoginfrastruktur:
JosteinAanestadogMarkusMohnWerner(Sogndalkommune),AageEngesæter(Sogndalfotball),JanToreRosenlund(SognogFjordaneFylkeskommune),TorbjørnNævdal(Statsbygg),ÅseLøkeland/RasmusStokke(HISF)
Næring,kultur,sportoglokalmiljø:
PerOddGrevsnes(Sognnæring),KjetilKvåleogHaakonWalnum(Kunnskapsparken),MereteLunde(Vestlandsforsking),TerjeBjelle(HiSF),HalvorGregusson(Rocketfarm)
PROSESS
Detvarthaldeeitoppstartseminar30.september2014meddeltakingfråeigarane,leigetakarar,studentrepresentantarogkommunen.
Erfaringaromcampuserat:
• FosshauganeCampusereitetablertnettverk• Resultatavsamarbeidetsålangt:fellesidéogvisjonmedsamordnautbyggingar,fellesarealbruk,
arealfordeling,fellesparkeringsløysing,skilt• Aktøraneynskjereincampusplanforågjeradenvidareutviklingsretningasynleg• SamlaaktøraneforåfinnaeinfellesståstadomFosshauganegjennomå:
-delautfordringar,behov,framtidstankar -finnafellesambisjonsnivåforarbeidet -defineraeinfellesvisjonforområdet -leggjaeinplanforvegenvidare.
Arbeidetvartdeltinnitohovudfasarderdetvåren2015vartgjennomførtkartleggingargjennommøteiarbeidsgrupper,ogdessutananalysarsomgrunnlagforutviklingsalternativogvidarestrategiforutviklingavFosshaugane.Detvarthentainnkonsulentarforåkartleggjafølgjande:
• Reisevanar(UrbanetAnalyse)somgrunnlagforvurderingavtrafikaletiltak.• «Brukbarhetsanalyse»(NarudStokkeWiigAS)somgrunnlagforvurderingavarealbrukogalternativ
forsambrukmellomeigarane• Stadanalyse(RambøllAS)forkartleggingavFosshauganesineytrefysiskerammerogkoplingmot
sentrum.
Hausten2015harRodeoArkitekterASarbeiddmedeinstudieavkvaforutviklingsretningarsomfinst.Dennestudienharresultertieitprinsipp-ogstrategidokumentsomforeslårfysiskeogorganisatorisketiltakforeividareutviklingavFosshaugane.
Arbeidaeroppsummerteikapitel5ogfølgjerisinheilskapsomvedlegg.
18
Fotofråworkshopomarealbrukhausten2015.Foto:NarudStokkeWiig.
6. FOSSHAUGANE–EIGARSKAP,AKTØRAROGAKTIVITETAR
EigedomskartforFosshauganeersværtsamansette,ogeroppdelteibådesmåogstore«teigar»somdelsereigartomterogdelsfestetomter.Kartetvisereigrovoversiktoverkvensomdisponererareala.IhovudsakaharSogndalkommuneeigedomsretttilveganeinntilFosshauganefråFossvegen,Guridalen,TrolladalenogIngafossen.
SISOF
SF
19
EIGARAROGFESTARAR
Sogndalkommune:Kvåleskule,idrettsbanene,Guridalen,Fossvegen9a-d
SognogFjordanefylkeskommune:Sogndalvidaregåandeskule
SogndalFotball:Fotballarenaen,inkludertlokaleforutleigeomkringarenaen,vertframfestaavSogndalkommune
Statsbygg:HøgskuleniSognogFjordane.
20
LEIGETAKARARHJÅSOGNDALFOTBALLOGSOGNAHALLENA/S
SogndalFotballhusareitbreittutvalavverksemdersomermedpååskapaeitriktoginnovativtcampus.Avnokonkannemnast:
• Undervisning:HiSFogSogndalVGS.• StudentsamskipnadeniSogn-ogFjordane(SISOF)• Forskingsbedrifter• Innovasjon/inkubatorbedrifter• Konsulentverksemder(arkitektaroglandskapsarkitektar)• Tenestebedrifter(frisør,køyreskule,fysioterapi,treningsstudioetc.)
21
7. FOSSHAUGANEISOGNDAL
Ikommuneplanarbeidethareininnanforgjeldandekommuneplanfølgjandeskildringavutfordringarogmålsetjingarforarbeidet:«Folkevekstogaukeitalstudentarerutviklingstrekksomgjerdetnaudsyntmedeinrevisjonavarealdelen.Planrevisjonenskalavklareområdeforaukabustadbyggingikommunen.Viønskjeråvidareførearbeidetmedfortettingogurbanisering,mensamstundestaomsyntilkultur,identitet,byggjestil,folkehelse,grøntkorridorar,grøntareal,godebu-ogoppvekstmiljø,klimatilpassingogtryggleik.»
UTVIKLINGISOGNDALMOT2040
Utviklingstrekkforkommunen
Kommunenoppleverogreknarmedeinvidareforholdsvisstorfolketalsvekst,dereinmiddelsprognosetilseier3000fleireinnbyggjarari2040.Hovuddelenavdesseerventainærleikenavsentrum.
22
Sentrumsutvikling
• Kommunenynskjerfortettingavsentrumformellomannaågjerakommunikasjonogkommunaletenesterbetreogmeireffektive,tryggjanaturenogunngåtettstadspreiing.
Urbaniseringskalstyrastgjennommellomannafølgjandetiltak:
• Fortettingsstrategi • Aukakravtilminsteutnytting • Nyeføresegnerogretningslinjeromtettstadformingogarkitektur • Lågareparkeringskrav (maks/min)
Einstudieavkvaforutviklingsalternativsomfinst,erutarbeiddforåsynleggjerapotensiellenyebustadområdeinnanfortettstadsavgrensingasomopnarfor3000+nyeinnbyggjarar.
Nærleiktilnyebustadområde
23
PLANSTATUS
Arealdeltilkommuneplanen2013–eintettstadivekst
Planendifferensiererilitengradarealbrukennårdetgjeldsentrumsformålogskalfølgjastoppgjennomprinsipp-planar.NedanforfølgjernokonavdessesomharbetydningforFosshaugane.Sykkelplan2013-2023
SykkelplanforSogndalsentrum2.10.2012
24
«Grøntstrukturplan»2010(Planforgangveger/stiaroggrøntkorridorar):
Klima-ogenergiplan2009-2015: Sogndalhaddeeitutslepppå46200tonnCO2–ekvivalentari2006.DetmestinteressanteelementetsomvertomtalaiklimaplanenforFosshaugane,erutsleppknyttetiltransport.Størsteutsleppeti2006varfråvegtrafikk,ogdennetrafikkenharsidanauka.Einstordelerknytttilgjennomgangstrafikk.
25
Kommunensineverkemidlarforåreduserautslepptiltransporteråleggjatilretteforgangeogsykkelbruk,avgiftsparkeringisentrumogåarbeidaforeitbetrekollektivtilbod.IndreSognereinfellesbu-ogarbeidsmarknadogdetermangesompendlar.Sogndalhaddei2007eiinnpendlingpå1163ogeiutpendlingpå1027.Busstilbodeterrelativtgodtmellomt.d.SogndalogLeikanger,ogertilpassadeisisteåramedomsyntilpendlarane.Detbørlikevelvereeitkontinuerlegmålågjeretiltakforåaukekollektivandeleninnanforbu-ogarbeidsmarknadeniregionen.
Oppvarmingavbyggutgjerbrorpartenavdenstasjonæreforbrenninga.Kommunenynskjeråstimuleraogleggjatilretteforklimavenlegoppvarming,oghjelpaframenøk-tiltakforåreduseraforbruketieigaverksemd.IsamanhengmedutbyggingapåFosshauganeCampuserdetetablertalternativoppvarmingavbygningsmassen.SamanmedSognekraftharkommunenetablertfjernvarme-/varmepumpeanleggtilFosshauganei2013.
Verknadenavklimaendringpåulikesektorarersynlegogkommunenharsettnedeitutvalforåsjåpåkonsekvensane.
26
Handlingsplanfor2010-2015:
KlimagassutsleppaiSogndalkommuneskal,itrådmednasjonalemål,reduserastmed30%innan2020.
Sogndalkommuneskalførebulokalsamfunnetpåverknaderavklimaendringaneogsikraeintilpassaarealbruk.
Hovudmål1 SogndalkommuneskalsomstyresmaktfremjaklimatiltakDelmål1.1 StillakraviarealplanleggingaforåreduseraklimagassutsleppDelmål1.2 Stimuleraogmotiveranæringslivettilåtaklima-ogenergiomsynDelmål1.3 Motiverainnbyggjaranetilåtaklima-ogenergiomsynHovudmål2 SogndalkommuneskalmedverkatilåreduseraklimagassutsleppafråtrafikkDelmål2.1 HaeiklimavenlegparkeringsordningDelmål2.2 MedverkatilåetablerapendlarruterDelmål2.3 LeggjatilretteforgåandeogsyklandeHovudmål3. SogndalkommuneskalmedverkatilenergieffektiveløysingarDelmål3.1 StimuleratilbrukavklimavenlegevarmekjelderDelmål3.2 Veraeinpådrivarilangsiktigenergiarbeid
REGULERINGSPLANARPÅOGOMKRINGFOSSHAUGANE:
ReguleringsplanarpåFosshauganeomfattaristorgradtoplanar«Fosshaugane–Kvåle»vedteken2004og«Lemhagen–Fosshagen»vedteken1996.Førstnemndeplanvartsettigangsomeifølgjeavutbyggingsplanarhjåhøgskulen,SogndalFotball,fylkeskommunenogkommunen.IarbeidetvartstyringsgruppaforFosshauganeetablertogplanendannagrunnlagfordenutviklingaeinharfåtttil.
Reguleringsplanenberpregavåveraeingjennomføringsplanforbyggjebehovatidlegpå2000-talet.DetersemjeomatplanenforFosshauganebøroppgraderastforåløysatrafikkogannaninfrastruktur,kontaktmed
27
omlandetogeingrønareogmeirsamanhengjandecampus.FosshauganemåogsåsjåastisamanhengmedutviklingavområdetvedgardenFossogGravensteinsgata/rutebilstasjonen.
PÅGÅANDEPROSESSARSOMKANHAINNVERKNADPÅUTVIKLINGAAVFOSSHAUGANE:
Isykkelplanenliggdetinneeiopparbeidingavbetregang-ogsykkelsambandfråsentrumoppTrolladalenogFjærlandsvegen.Desseplananekanhastorekonsekvensarfortrafikk-oglandskapsbiletetmellomcampusogsentrumogomlandet.Detvilveraviktigåsjåpågodevisuelleogfysiskekoplingar,ogspesielttransformasjonavområdetFosshagen.UtviklingaavdetteområdetkanfåstorbetydningforSogndalsinidentitetoghistoriskeforandring.Fruktgardenmedlandbruksbygningarogfrukttreisentrumrepresenterereinhistoriskreferansetil«saft-bygda»ogereinavfågardarsomerattisentrum.Områdetharstortpotensialtileimeirurbanogfortettabyutvikling,skapasamanhengarpåtvers,samtidigsomeinkanivaretaidentitetentilSogndal.
Flyfotoviserdeiblå-grønesamanhenganelangsSogndalselviogtilknytingagardenFosskanhatildesse.
28
STADANALYSEAVSOGNDAL
Sogndalkommunegjennomførtei2013idéverkstadermedinteresserteinnbyggjararogfekkutarbeiddeinstadanalyseforsentrumsområdetaveikonsulentgruppesomoppsummertedetteirapporten«Sogndal2040–analysar».Vidarevartdetutarbeiddeinstudieavalternativ(«mulighetsstudie»)forutviklingavområdetmellomKulturhusetogFosshaugane.
TotyngdepunktiSogndalmedeitmellomområdesomvertviktigforvidareutviklingavbeggetyngdepunkta.
Grøntstruktureneristorgradstyrtavtopografien.Grøntområdainnanforsentrumersmåoggirhøvetilnærrekreasjonimindreskala.
29
ArealbrukiSogndalsentrum.
30
Visjonforutviklingmot2040,juni2013,StivKulingAS/Sogndalkommune.
31
8. DAGENSFOSSHAUGANECAMPUS–ANALYSAROGARBEIDSGRUPPER
STADANALYSEFOSSHAUGANE-RAMBØLLASStadanalysenerdeltinniregistreringognormativanalyseavfysiskeforholdpåFosshauganeogmotsentrum.Itilleggstillereinianalysenspørsmåloggjersynlegutfordringarsomkantakastvidareiutviklingsarbeidet.Nedanforverthovudtrekkafråanalysenoppsummerte.Analysenfinstisinheilskapsomvedleggtilrapporten.
SOGNDALSITTSÆRPREG
32
• Fosshauganeliggpåeitplatåidalenogharfleireulikelandskapsrom.• Fosshauganeermarkantilandskapetogbeståravfleirestorebygningarsomutmerkjerseg,somf.eks.
Sognahallen,FossbyggetogHøgskulebygget.• ElverommetiSogndalselvimellomFosshauganeogSognefjordenereitviktiglandskapsdrag.Ei
økonomiskoppblomstringsamanmedsterkutbygginghargjortatdelaravdetnaturlegeelverommetvissestaderervortetekeibruktilinternvegarogstorebygg.Inngrepaielverommetervisueltuheldigeogforringarelvasinposisjonsomdetviktigastenaturelementetiområdet.Dessutangjerdesseinngrepadetvanskelegåetablerasamanhengandeturvegarlangselvekorridoreninord.
• Eplehaganesomomkransardagenscampusogsentrum,ereinnatur-ogrekreasjonsressursogkulturberarombygdasittnærings-ogressursgrunnlag.
NÆRSTUDIAR
Bygningsstrukturog«lesbarhet»–områdethareinsværtsamansettbygningsmassemedmangestorevolum,somdelstekellerikkjetekoppterrengogsperrarforgodekommunikasjonsvegar.Hovudinnganganeharvanskeleg«lesbarhet»,detvilseiaatdeierikkjetydelege,ogerdermedvanskelegtilgjengelege.
Grøntareal–ikkjekvalitetssikraogdifferensiertmellomulikekvalitetarogopparbeidingsgrad.Konkluderermedatdetermangelpåsamanhengarogtilgangpåflatearealforidrettogannanuteaktivitet.
Vatnoghardeflater–overordnakartlegging,menkonsekvensaneavdetteerikkjevurdertenæraremedomsyntilstorenedbørsmengder,forholdmellomdeihardeflateneogkvalitetar.Børutdjupastieinvidareanalyseomblå/grønestrukturarogklimatilpassingar.
Plassarogmøblering–godkvalitetpådetmeste,mentilfeldigplasseringavmøblarogutstyrvitnaromatdetmanglarenoverordnaplanogdrift.
33
Gangeogsykkel–samanhengarsomervanskelegeålesa.Barrierarbådeiterrengogfysiskehindringar(bygg,manglandesambandetc.,logikkmedomsyntilrørslelinjerogmålpunkt.)
Køyretilkomstar,varetransportogparkering–Fleiretilkomstarmedkøyretøytilområdet,mendeiervanskelegeåorienterasegiogdetmanglarsambandmellomdesse.Parkeringsplassaneerspreidderundtpåområdettilknyttedetenkeltebyggetogdettemedførermykjekøyringforåleitaetterplass.Parkeringiunderetasjenerdyrareennbakkeparkering.Detfinsteinfellesavtaleforparkeringsbetalingogdrift.Folkoppleverdetslikatmykjeavutearealaeribrukforbiltrafikkogarealbrukenerliteeffektivmedomsyntilovergangarmellomtrafikkgrupperogarealdisponering.GjennomkøyringiIngadalenerikkjetillate,menskjerlikevelpga.mangelpåalternativinnanforområdet,ogstoreomkøyringar.DetteereitproblemfordriftaavKvåleskulenårdetgjeldtryggleikenforborna.
Kvalitativstadanalyse–svakesambandmellomopplevdeorienteringspunktogmålpunktpågrunnavbarrierarogmanglandetilrettelegging.
Denvisuellekontaktenervissestadergod,mendeifysiskesambandslinjenevertopplevdesomuklareoglitelogiske–ogdermedvanskelegeålesaforalletrafikantgrupper.
Utfordringarogforslagtiltiltak–barrierarsomerskaptegjennomplasseringavstorevolum,orienteringavbyggaoginngangaretc.pga.manglandeheilskapsplanleggingførutbygginga,erdetvanskelegåfjernavedenkletiltak.Eividareutviklingbørfokuserapåågjeramålpunkttydelegeogskapabetresambandvertikalt.
Mindresmåhusutbygginginnanfordetsomeinoppleversomcampusområdet,ermedogskapareiuheldigfunksjonsblanding.Einbørvurderaåtransformerarandsoneneslikatcampusfåreintydelegprofilogavgrensing.
NYTTEANALYSE(«BRUKBARHETSANALYSE»)–NARUDSTOKKEWIIGAS
NarudStokkeWiigAshargjorteikartleggingpåeitoverordnanivåutfrapotensialetfordelingavfellesfunksjonarogkorleisdessekanorganiserast.Deiharisinrapportfølgjandeskildringavsituasjonen:
• Områdetberpregavåverabygdutoverlangtidutaneinoverordnaplan• Sentralområdetmedidrettsanleggadominererplatåetogdelercampusi3hovuddelar.• Terrengetognedbygginggiravgrensatilkomst
Rapportenharsamanstiltallebyggmedplanteikningarforanleggetoggireigodoversiktoverromlegeogbruksmessigesamanhengar.Detergjorteioverordnakartleggingavarealsomharpotensialtilåinngåieinfelles«areal-pool»ellerbestillingssystemutfrådagensbrukogfunksjonalitet.Kategorianesomerkartlagde,er:Generelleundervisningsrom,fellesareal,møterom/grupperom,idrettsanlegg,kommersielleservicefunksjonarogbibliotek.
Deirakonklusjoneratdetermykjefellesarealsomharpotensialtilmøteplassar(formelleoguformelle)utstillingar/«events»ogereignatilbruksomfleksiblearbeidsplassarforverksemdersomynskjeråverameirtilgjengelege/utoverretta.
Kvalitetenpårommaforgjeldandebrukgårikkjeinnianalysen,kvensombrukardei,koroftedeivertbrukteogkortilgjengelegeog/elleranvendelegedeieventuelterforandrebrukararenneigar/leigetakar.
Idenvidareutviklingaerdetbehovforåstyrkjatilkomstentilarealpåtversavbrukargrupper.Foråoppnådettebørdetjobbastutfråtremålsetjingar:
Reduserabarriereverknader:
34
• Fysiskavstand(kontaktoginteraksjon) • Tilknyting(nettverkogmobilitet) • Relativavstand(økonomiske,kulturelleogsosialefaktorar)
Avstanderikkjeabsolutt,meneinfunksjonavfleireforhold: • Fysiskmåltilengde • Relativmåltitidogressursbruk(tidogkost) • Kognitiv–opplevdavstand
Styrkjasambruksosialtogorganisatorisk: • Arealeignatilfleirbrukogbestilling • Synlegoggodplasseringavfellesogsentralefunksjoner
35
AREALKARTLEGGING:
36
37
REISEVANEUNDERSØKING–URBANETANALYSE
UrbanetAnalysegjordeiapril2015eireisevaneundersøkingblanttilsette,studentar,elevarogsupporterarpåFosshaugane.DetvarteinvesentliglågaresvarprosentblantelevarvedSogndalvgs.ogHøgskulenennreknamedogynskjelegpga.tekniskeutfordringarvedelevanesitte-postsystem.
Reisevaneundersøkingavertframleisvurdertsomeitnyttigverktøyforvidareplanlegging,då25-30%avdeitilsettevedskulaneogsåmangesom75-80%avdeitilsetteogleigetakaranehjåSogndalFotballsvarte.Utfråkvardeiburogøkonomi,erdetpotensieltfleiretilsettesomveleitannaframkomstmiddelennsykkeloggange.
Identifisertereisemønsteroginnspelfråundersøkinga:
Reisevanar:
• 60%avstudentanesomsvarte,gårtilFosshaugane• Allegrupperhareinhøgkvotemedmiljøvenlegereiser• 55%burigang-ogsykkelavstand(under2km)• 73%avdessegårtilFosshaugane,17%syklarog10%bruktebil• Avdeisombur3-5kmfråFosshaugane,køyrerover50%bil• 5%reiserkollektivtomsommarenog7%omvinteren–istorgraddeisomburlengreenn10kmfrå
Fosshaugane.
Sesongvariasjonar:
• 23%gårisommarhalvåret–32%omvinteren.• 8%syklardaglegisommarhalvåret–2%omvinteren• Avdeisomsyklardaglegisommarhalvåret,erdetnestenhalvpartensomgåromvinteren.
ÆrendisamanhengmedreisetilFosshaugane:
• 15%harærendtilFosshaugane(41%følgjerbarn,29%anna,17daglegvarekjøp)• 30%harærendfråFosshaugane(64%avdesseerdaglegvarekjøp,19%følgjerbarn)
ParkeringpåFosshauganeogvedbustad
38
• LikeoverhalvpartenavdeisompleieråkøyrabiltilFosshaugane,harårskortellerhalvårskortforparkeringpåFosshaugane
• 20prosentparkererogbetalaravgiftpertimepåFosshaugane• Omlag30prosentparkererutanforcampusområdetpåFosshaugane• 87prosentavrespondentanehartilgangtilparkeringpåeigatomtvedbustaden• 13prosentparkererutanforeigatomt
KOMMENTARARFRÅBRUKARARIUNDERSØKINGA:• MangeføretrekkjerågåframforåsyklapågrunnavkorteavstandariSogndal• Saknartilretteleggingforsikkerogoverdektsykkelparkeringoggarderobar• Brattogglattvinterstid• Betresykkelvegarogsykkelfelt• Gårikkjebussfråstadeneinburelleroftenoktilatdetereitaktueltalternativtilbil• Arbeidstidogærendtilogfrågjerdetvanskelegågå,syklaellerreisakollektivt
OPPSUMMERINGOGOPPFØLGINGSPUNKTFORVIDAREARBEID:Gange: Altnoeinhøgkvote–kvaskaltilforatdeisomkøyrerhellergår?Tiltak: Fysisktilrettelegging,økonomiskeogopplevingarlangsvegenSykkel: StortpotensialhjåkøyrandeogkollektivreisandeTiltak: Betreparkering,garderobarogsikresykkelvegarKollektivt: Lågkvotepga.spreiddbusetnad,menerdeteithøgarepotensial?Tiltak: Tilkomstenmåblibetre–avgangar,ruteopplysningaroghaldeplassarBil: EinhøgarekvotebrukarbilenndetsomseruttilåveranødvendigTiltak: Kartleggjadetreellebehovetforbiltil/fråFosshaugane Kartleggjatransportmønsteroglagaeitrafikkutgreiing Innførabildelingforådekkjabehovforbilpåtenestereiseroglengreturarforstudentar
39
IDENTIFISERTEBEHOVFRÅARBEIDSGRUPPER
AREALBRUKOGBEHOV
Arbeidsgruppadrøftaimøtebrukavområdetsomheilskap,samhandlingmellomverksemdene,alternativ(«muligheter»)ogutfordringarvedaukasambrukavareal.Ideiflestemøtavartdetgjeveinnspeltilnytteanalysen(«brukbarhetsanalysen»)utarbeiddavNarudStokkeWiigas.
GENERELTOMAREALDISPONERING,AREALBRUKOGFRAMTIDIGEBEHOV:
Verksemdeneharidageindelsamarbeidbådepraktiskogfysisk,ogcampusplanarbeidetharavdekteindelorganisatoriskeogfysiskemøteplassar.Eifullstendigkartleggingvilveraeitstørrearbeidenndetharvoreressursartilidennefasen,menverksemdenehargjevetilbakemeldingarombrukogutfordringarsomkandannagrunnlagforvidareanalysar.
BYGGUNDERAVVIKLINGOGTRANSFORMASJON:SvingenByggeteridagirelativtdårlegstandogvilvedutløpetavleigeavtalarmedHiSFblierstattamednybygg.SkotetByggetframstårnoko«uflidd»ogmedsieksponeringkunnedethavoregjorteioppgraderingavfasadenogeventuelteinmeiropenfasade.GuridalsbyggetByggeteridårlegstandogStatsbyggharplanaromåerstattadettemednybyggpårelativtkortsikt.GymnasbyggetStatsbyggharfåttioppdragfraHiSFomårehabiliteraogbyggjaom.Oppstarthausten2017etteratSogndalvgs.harflyttut.Endelegromprogramerikkjefastsettp.t.Byggeterrelativtgammaltogeinkanreknamedatbyggetpålangsiktverterstattamedeitannabyggsomistørregradertilpassasituasjonen.
KVÅLESKULE–6.-10KLASSE
KvåleSkuleligglittiutkantenavCampus,menereinsamarbeidspartmedfleireavaktøraneogbrukararealiCampus-området.
Samarbeidsarenaer:
- BrukavSognahallensomkroppsøvingsarena,samarbeidbådemedSognahallenogHøgskulenrundtdette.
- Samarbeidmedvidaregåandeomhospitering- Samarbeidmedhøgskulenompraksis- SamarbeidmedSogndalFotballomskulefortalentsomkjemtidlegmeditoppfotball
Itilleggbrukardeidesse«friareala»ifriminuttogeindelstyrteaktivitetar:
- KunstgrasbanapåKvåle- BallbingenpåKvåle- GrasbanaogløpebanapåKvåle
40
- SognahallenKvaynskjerdeimeirav?
- Tettaresamarbeidmedvidaregåandeogsjåskuleløpetmeirieitt.Gjernesamarbeidaistørregradpåspesiellefag,foreksempelarbeidslivsfagellerenkeltevalfag.Utvekslingavelevarogeventueltlærararinokonavbasisfagakanogsåveraaktuelt.
- Tettaresamarbeidmedhøgskulen.Gjerafleireøvingsoppdrag,samarbeidaendåtettaremeddeiulikefagseksjonane.Veraeingodarenaforåprøvatingipraksisfeltet/forska/gjeraundersøkingar.Lagaendåmeirfleksiblepraksisgjennomføringar.Lagapraksisgjennomføringarsomkannyttastdirekteifaga,foreksempelvalfag
- Samarbeidaendåtettaremedidrettsmiljøet,foreksempelleggjatilretteforfordjupingiidrettgjennomvalfag–kunnanyttatrenarkreftergjennomforeksempelSogndalFotball.
- Brukauteområdameirogeventueltnyetilgjengelegeuteområde–foråleggjatilrettebådeforreinfysiskaktivitet,menogsåfysiskaktivitetmedfag.
- Sjåpåsjansaneforåbrukaledigeundervisningslokaledersomelevtaletheldframmedåstigaslikprognosanetilseier.
- Brukafelleslærarkrefter.Dermedsjanseforåfåtilforeksempelspansk/fransksomframandspråk,eventueltandrefagområde.
- Regionalevalfag,isamarbeidmedbådevidaregåande,høgskuleogmiljøetellespåCampus- Revitaliseraentreprenørskapsarbeidet.Samarbeidamedgründer-ogbedriftsmiljøetpåCampus.
Framtidigarealbehov:Kommunenhartilstrekkelegkapasitetperidag,menharovertidynskeomåfåtileinyløysingforlokaletilkroppsøvingsundervisning.Dersomfolketalsprognosaneslårtil,erdetbehovformeirskulebyggfrå2025mot2040,menpr.idagerdettilstrekkelegpåKvåle.
SOGNDALVIDAREGÅANDESKULE
Skulentilbyrutdanninginnanforstudiespesialisering,byggoganleggsteknikk,elektrofag,helseogoppvekst,restaurantogservice,serviceogsamferdselogteknikkogindustriellproduksjon.
Undervisning–praksis,utfordringarogymsealternativ(«moglegheiter»):
GenereltharskulenlangerfaringsomøvingsarenaforpraksisstudentarfråHiSFIdrettogutnyttararealetpåCampustilsambrukmellomskuleogfotball.Spesieltkantoområdenemnast:
Idrettsfag:
Samhandlarpåarenasida(idrettssenter,Fosshaugane,klasseromslokale+tribune)gjennom:
§ Utnyttingavtreningsarealogtreningsutstyr.§ Samhandlarpåkompetansesida§ SkulenhareittettsamarbeidmedfagmiljøetpåHiSF,avdelingidrett-oglærarutdanning,påområde
somPPUpraksis,lån/byteavfagkompetanseblantlærarar.Eks:trenarforSogndal2ertilsettsomlærarvedSogndalvgs.
§ Skulen,bådelærararogelevar,vertinvitertetilådeltapåfagkonferansararrangerteiregiavhøgskulen.
Mediaogkommunikasjon:
• AnleggetFosshauganecampuserblantdeibesteignailandetforutdanningimediefag.DetgjeldogsåVG3-løpifagamediekommunikasjon/bileteogtekst(journalistikk)
• MedielinjavartinnleigdavHøgskuleniSognogFjordanetilundervisningijournalistikkogharutviklanyttjournalistikkfagpåbacheloridrett–tilsvarandekompetanse–overføringtilHiSFerunderplanleggingpåstudieprogrammetbachelorfriluftsliv.
41
• Medielinjaharogsålærararmedhovudfagimedievitskap,somogsåerinnleigdeavHøgskuleniSognogFjordaneogHøgskuleniVoldamedspisskompetanseisosialemedium.
• SpisskompetanseerletttilgjengelegpåCampus.NRKharavdelingpåCampusogproduksjonsselskapatileliteseriekampaneleigerinnelevartilassistentjobbar.Bratt/Fjellsportfestivalenhareitnettverkavprofesjonellemediefolksomoverførerkompetanseognettverktilelevane.GastaDesignogkommunikasjontilførermedielinjakreativkompetanse.
• ModellenFosshauganeCampuskanblinasjonalmodellfororganiseringavmedieundervisningi”medieklynger».
• SogndalFotballsinstorskjermproduksjonereinframifrålæringsarenafortv-produksjon.Derfårelevarprøvdsegisværtrealistiskeproduksjonssituasjonarsåveliregi,grafikksomikameraarbeid.Nasjonalterfotball-tv-kanalanetileliteserieklubbaneeingodutviklingsarenaforungemedietalent.
• SamarbeidetmedSogndalFotballharpotensialtilutviklingavmedieavdeling/produksjonsavdeling.Ogdettilførerein«lågbudsjettklubb»somSogndalressursarikampenmotdeistoreklubbaneinorskfotball.
• BransjenettverkskartetillustrerermedierelasjonanetilmedielinjaiSogndalogsåutanforFosshauganecampus:
Behovformeirsamhandling:
- ItilleggtilmediaogIdrettsfag,serSogndalvgs.behovfortettareintegrasjonmednæringslivetpåCampusiyrkesfag(prosjekttilfordjuping)
- Endåtydelegaresamhandlingrundtlæringsaksen–fråKvåleskule–gjennomvidaregåande–tilHøgskulen(ogutinæringslivet)
Framtidigarealbehov:SSBreknarmedeitstabiltelevtalpålengresikt,mendeternokoavhengigavpåreknaarbeidsinnvandringogandretilbodfordenvidaregåandeskuleniregionenogfylket.Prognosaneforarealbehovvildiforhastorgradavusikkerheit.Sogndalvgs.børsikrastutbyggingspotensialpå3500m2;1500m2iny3.etasjeitribunebygget.Nettobehov:2000m2.
42
HØGSKULENISOGNOGFJORDANE
HiSFleigerarealiStadionbyggetogSognahallen,blantannadelaravcampus-salen,klasserom,grupperom,auditoriumm.m.ItilleggleigerHiSFtidiIdrettsenteret,klatrevegg,handballbaneiSognahallenm.m.Dessearealaerdetsambruksavtalarpåidag,primærtmedSogndalfotball.ItilleggleigerHiSFiLinesbyggetoglokaleavSogndalvidaregåandeskule,somforeksempelbomberommetutanfor«Gymnasbygget»ieksamensperiodane.
Parkanlegget/arealetmellomHøgskulebyggetog«Gymnasbygget»børutviklastavaktøraneiområdetifellesskapogbørdekkjadetsom«manglar»iFosshaugane-området.Fleireavdelingarpåhøgskulenharkomemedkonkreteforslagtilkorleisområdetkanutviklast.
HiSFkanhabehovforekstraklasseromogandrearealvedekstrapågangetterrom.Omdettelètseggjeraipraksis,byggjerpåeinføresetnadomfellesplanleggingsverktøy/booking-system.
DetervanskelegåfinnaframpåFosshauganeCampusmedmangeinngangar,informasjon,skilting.
Framtidigarealbehov:Einerikkjekomenframtileitkonkrettalfestaarealbehoviarbeidet,mendetvertarbeiddutfråeinvisjonomeidoblingavstudenttaletframmot2040.UtearealforundervisningTilgangtilarealforballspel(volleyball),dyrkingsprosjekt,
NÆRINGS-OGFORSKINGSVERKSEMDERDessedisponererstortsettarealiStadionbygget,SvingenogLinesbyggetsomleigetakararhjåSogndalFotball.Framtidigarealbehov:Utviklingicampussineverksemder:5nyeårsverk/år«Tilflytting»avetablerteverksemder:5-10årsverk/år15m2/årsverkgirårlegnyttarealbehovpåca.200-400m2somisumvilutgjeraca.5000-10000m2til2040.Tenesteytinginnepåcampus-områdeterdetvanskelegåvurderaarealbehovettil,mendeterenkeltefunksjonarsomeinynskjertilcampus,somforeksempelkafé,butikkar,restaurantar.Dettevilkrevjapolitiskeendringaråopnaoppfor.
43
STUDENTSAMSKIPNADENISOGNOGFJORDANE-SISOF:
Nyttstudenthus:LeigeavtalenpåMeierietisentrumgårut2020.ByggeterdårlegvedlikehaldeogSISOFynskjeråsjåpåsjansaneforåtrekkjastudentaktivitetaropppåFosshaugane.Studentanesittynskeforeitnyttstudenthuseråstyrkjatilbodetdeirasom:
• Konsertarena• Romforstudentaktivitetar• Verkstader• Lager• Kaféogpub
StudentbustaderSISOFdekkjeridagca.14%avbehovetforbustaderforstudentar.Deihareitmålomådekkja20%avbehovetinærframtid.SISOFharidagfølgjandetilbodavstudentbustader:Studentheimen:78hyblarog5leilegheiterStedjeåsen:90hyblarElvatunet:80hyblarog8leilegheiterElvatunet1:70hyblarNedrehagen:vertferdigstilti2016–med150hyblarBarnehage:
Sogndalstudentbarnehagehar44plassarogliggiDalavegen10nord-austforFosshaugane.
44
PLANOGMILJØSjåpåutviklingavbådeFosshauganeogsentrumundereittogfølgjandeproblemstillingarbørvurderastnærare:
• Korleisskalcampusveraiforholdtilsentrum?• Kvaermålsetjinga–behova–potensialet–sjansarforrealisering–effektar?• Viktigåutgreiahovudutviklingstrekka.Dagenssituasjonergodtdokumentert.36bedrifterperidagog
Xtalstudentar,elevar,tilsette.• Kormykjearealtrengstvedeidoblingavstudenttaletogaukaaktivitet?• Hovudmåletforvidareutviklingmåveraåkoplacampusogsentrum.• Nyutviklingskalskjeisonaimellom.• UtfordringaeråfåFosshauganetilåbidratilaukakommunikasjontilcampus,skysstasjonenog
bustadområdarundt.• Lagaeinstrategiforutviklingaogplanleggjaforeietappevisutvikling.• Lagaeindynamiskplandergroveprinsippliggfast:Grøntstruktur,tyngreutbyggingar,torg,
møteplassar,kollektivlinjer.• Eksisterandekvalitetariområdetmåliggjasomføringarforutforminga.(StadanalysenforSogndal-
prosjektetliggtilgrunnfordette.)Føringarikommuneplanenogreguleringsplanar:Arealdelenikommuneplanengirfølgjandeføringar:«Samanhengandegrøntdrag,grønelunger,turvegarogområdeforleikogrekreasjonskalivaretakastogstyrkjast,særlegisentrumoginærleikenavbustadområde».«Bygningarisentrumskalplasserastslikatdeidannargode,klareoffentlegeromogfellesareal.Tettstadstrukturenbørutformastslikatdennegirkortastmogelegavstandforgåandeogsyklande.DetteersærlegviktigiFjøraogaksenmotcampusogigatersombindsamanfleireandregater,f.eks.FjøregataogGravensteinsgata.»Andreprinsippikommuneplanen:
• Byrommabørutformastmedvektpåtryggleikogattraktivitetforfotgjengarar.• Bygningarbørbrukastsomstøyskjermingframforfrittståandestøyskjermar.Parkeringsanleggbør
ikkjevendamotgater.• Offentlegtilgjengelegeromskalhagodform,verauniverseltutforma,hagodsamanhengmed
eksisterandeogplanlagdtettstadstruktur,historiskeelement,grøntdragogtautgangspunktiviktigesiktlinjeroggangsamband.
• Byrombørinviteratilopphaldforallebrukargrupper.• Etableragangvegarisamsvarmedgrøntstrukturplan.• Hovudruterforsykkelskaletablerastisamsvarmedsykkelplan.Godsykkelparkeringidirekte
tilknytingtilhovudinngangar.• Nyparkeringskalliggjaunderbakken.
AndreføringarspesieltforFosshaugane:Elveparkensomstrukturmåvektleggjastogforsterkast.Detmåleggjastvektpåkorleiseinvertmøttavcampusnåreinkjemfråsentrum–f.eks.«inngangsportalar»Bustadområdasomligginneidetsomereinaturlegavgrensingtilcampus-området,måvurderastomdisponertetilcampusrelaterteformål.
NÆRING,SPORTOGKULTUR
Viktigproblemstillingarsombørdrøftastnærareidenvidarecampusutviklinga:
• Studentsamskipnadenharvorteeinkraftigaktørsombørveramedidesseprosessane.• Korleisbørviorganiseraossoggjennomføradessefellesprosessanesomviadresserer?• Korleiskanvifinansiera”kriseberedskap”?• Harvitydelegeleiararsomtenkjer”fellesskap”?• Koplingmellomsameksistensogkorleisviorientererossinternasjonaltogglobalt?• Trengviandreorgansomharmusklartilågjennomføraprosjekt?
45
• Korleisfinansierasamarbeidutandirektegevinst?Viergodepåinstrumentalesamarbeiddergevinstenerkortsiktig.Vierdårlegepååfinansierafellesstrategiskesamarbeid.
• SogndalFotballmåhameirkontaktmedleigetakaranesine.• Korleisfungerermøteplassanevåre?Vihareitstortpotensialnårdetgjeldåutviklafleireogbetre
faglege/sosialemøteplassarspreiddepåCampus,derdeiforskjelligekanmøtasttiltverrfaglegsamarbeidpåtversavorganisasjonar,fag,bransjem.m.
Behov:
Vitrengeifellesstrategiskeiningsomerforankraieigargruppa(SognogFjordanefylkeskommune,HøgskuleniSognogFjordane,Sogndalkommune,SogndalFotball),somharansvarforleiingavstrategiskeprosessarmedmandatogavgjerdsmaktinnanforpolitiskerammer.
Utfordringarmedomsyntilleigetakaranesineinteresserogdeltakingiutviklinga:
LeigetakaraneharikkjenokonrettellermakttilåstillakravellerhaeigarskapiprosessanenårdetgjeldstrategiskutviklingavarealogfysiskefasilitetarpåFosshauganeCampus.SamtidigerdeiviktigeaktørariutviklingaavFosshauganeCampus.Korleissikradeiradeltakingogpåverknadidesseprosessane?
Refleksjonarogtilbakemeldingar-mogelegeløysingar,tiltakogprosessar:
• Detvilleveralurtmedeileigetakargrupperepresentertsamanmedeigaraneiutviklingsplanarogstrategiarmedeinøkonomiskmodellsomstøroppunderdetovannemnde.
• Etableraeinforpliktandehandlingsplanogstrategiieigargruppa.• Rigga'innovasjonsgruppa’medeinplansomerforpliktande.• Etablerastrategiskegrupperingarmedfokuspåspesifikkefaglegeog/ellerstrategiskeprosessar.
Definerakonkreteprosjektsomdeistrategiskegrupperinganeskaljobbamed.• JobbaframeinfellesvisjonogstrategiforFosshaugane.Kvamedeinfellespresentasjonogformidling
avCampusmiljøetsomheilskap?• Erarealvurderinganerette?Erdetsamsvarmellomopplevingar,deteintrurogopplevdrøyndom,og
deianalysanesomvertlagdefram?Kvaskuldasteventueltgapetmellomdei?• Skiftafokusetblanteigaranetilomgrepetfunksjonaroginnhaldistadenforarealitalkvadratmeter,
ogdessutanarbeidamedåvidareutviklafellesogfleksiblefunksjonarsomerbehovsdefinerte.• NyttasamspeletmellomHISF,SFFK/SVGSogleigetakaranesineeksisterandeognye
samarbeidsprosjekt,somspirertilågjerasynlegpotensialogalternativforkorleiseinkanutviklafellesfunksjonar.Samtidigrigganyespennandesamarbeidsprosjekt.
• Kvatrengviavarealogfunksjonarforsamhandlingsprosessaneidesseprosjekta?Korleiskanviutvikladessefunksjonaneogfasilitetaneieksisterandeareal?Trengvieventueltnyeareal(nybyggogliknande)?
46
9. YMSEUTVIKLINGSRETNINGAR(«MULIGHETER»)-FORSLAGTILPLANOGSTRATEGIDOKUMENT–RODEOARKITEKTER
Studianeavdeiutviklingsretninganesomfinst,skalgjeradagenssamanhengaribygningsstruktur,kommunikasjonsårer,møteplassarogsentrumsynlegogforeslåtiltaksomkangieitheilskapleganlegg.
ANALYSEAVOMRÅDETOGFORSLAGTILMÅLSETJINGAROGSTRATEGIFORUTVIKLING
DeiraskildringavFosshauganeergjortieinSWOT-analyse.ForholdetmellomCampusogsentrumvertskildrasomatavstandenfysiskerrelativtkort(ca.500m),menvertopplevdsomlang,fordidetskjerliteimellomrommet.Deterhøgdeskilnaderogmanglandevisuellkontakt.Eintydelegsilhuettmanglar,ogden«uforstyrra»utviklingaavFosshauganeharførttilatdetharutviklasegtosentralitetarsomkangiuliketyngdepunkt.ISogndalvildetveraeiviktigavvegingkorvidtcampusskalinnehaldaprogramutoverundervisning,forskingogidrett.EiaukanæringsutviklingpåFosshauganeviletterdeiravurderingikkjenødvendigvissvekkjasentrumdersomdetvertlagtgodttilretteforbustad-ognæringsutviklinginnanfortettstaden.EitsterktogkonkurransedyktigFosshauganevilstyrkjaSogndalsitotaledrivkraft.
Rodeoforeslår10overordnamålsetjingarutformapåbakgrunnavynskefråeigarane,tilrådingariføreliggjanderapportarogeignefaglegevurderingar.Målsetjinganehargenerellkarakterogbørkonkretiserast,ogdessutanbøreinsjånærarepåeignaorganisasjonsmodellarforåoppnåmåla.
Heilskaplegplanlegging:
1. Plansompartaneharvortesamdeom(«omforentplan»)2. Synergieffektar3. Fellesdriftsorganisasjon
47
Betresamanhengar:
4. Framståmeirlesbart5. Framståmeirsynleg6. Grønmobilitet7. Kontaktmedomgjevnadene
Bymessigutvikling:
8. Blandabruk9. Bystruktur10. Mangfaldigebyrom
FORSLAGTILSTRATEGIAR
Forånådessemålavertdetføreslegestrategiarsomkandelastinnitrenivå:
48
• Strategisknivå–profileringogposisjoneringmotomverda,regionalt,nasjonaltoginternasjonalt.• Lokaltnivå–FosshauganesomdelavtettstadenSogndalogsentrum.• Interntnivå–tiltakinnanforcampusområdet.
49
BETRESAMANHENGCAMPUSOGSENTRUM
• Tiltaklangseksisterandevegar:TrolladalenogFossvegen
• Fortettingmedfunksjonarsomermedoggiropplevingarundervegspågateplan• Mellombelsetiltaksomutforskingavprogram• TavarepåeplehagenpåFoss
50
BYMESSIGCAMPUS
• Campushar5angrepspunktsommanglarorientering,rådspørjing(«henvendelse»),informasjonogidentitet.
• Hovudinnganganebørutviklastsominngangsportalarsomfangaroppallebevegelseslinjerinnmotcampus.
• Etablerainfotorgmedportalelementsomersynlege,ogopparbeidaplassrommed«kissandride»/taxiholdeplass,sykkelparkering,møteplassognødvendiginformasjonforfolksomerpåbesøk.
• Fellesdesignpåmøblarogskiltforheilecampusområdet.• Pålangsiktbørdetoppførastsignalbyggsomkanhaformsom«fyrtårn»somvilgiidentitettildei
respektiveinngangane.
BILTRAFIKKOGPARKERING
• Etableraeitbilfrittcampusderdetmesteavparkeringavertlagdunderbakkeplanogkøyringvertavgrensatilhovudinngangane.
• Tiltaketovanforvilfrigjeramykjeplasstilbyggingogannanuteaktivitet.• Leggjanedp-plassarsomgenererermestinterntrafikk.• Live-oppdateringavtilkomst.• Pålengresiktetableraeigjennomgåandeparkeringsløysingunderbakkeplanogutvidakapasiteteni
tilknytingtilutbyggingsprosjekt.• SambandetLunnamyritilFjærlandsvegenmåstengjastfysiskforgjennomkøyring.
51
BYROM
Funksjonsdelingapåcampuserrelativtryddig,menframstårlikeveluklarnåreingårrundttilfots.Tilfeldigbygningsstruktur,utflytandebyrom,topografi,fåorienteringspunkt.
Lagaeinstrategiformeirdefinerteromforløp,skapatydelegesambandslinjerogforsterkarommaprogrammatiskgjennomåknytanamn,programogidentitet/aktivitettildei.
Avgrensaromgjennomplantingogmellombelseellerpermanentestrukturar
Åvendabyggmotplassane:påkortsiktgjennomågjeramindrefasadeendringaroginteriørmessigetiltakieksisterandebygningsmasseogpålengresiktfortettarundttorg«båderomlig,henvendelseogprogrammatisk».
Arealapåbakkeplanbørhaeinutoverrettafunksjon.Lukkaelleravvisandefasadarvilfungeramotstrategiensittføremål.
TorgavilkunnahaulikefunksjonarisambandmedkamparpåFosshauganestadionogfungerasomseremoniplassar,salsområdeetc.
52
53
ORIENTERING
Samanhenganeogsambandapåcampusframstårutydelege,ogdeterviktigådefineranokonklareorienteringslinjergjennomområdetogforsterkadesseprogrammatiskvedåknytadeitilaktivitetarogidentitetsomerforsterkande.
Skiltingavinngangsportalanetiltorgaogderifråvidaretildeiulikeaktøranepåcampus.
Foreslåretableringavtrestrukturerandeelement:KunnskapsdiagonalenfråKvåletilFoss,innovasjonsringenogparkeringstunellen.Strukturanekan-itilleggtilåforsterkadessefunksjonelt-ogsåmaterialiserastgjennomskilt,møblering,lyssetjingsstrategiogbrukaelementsomlettkankjennastatt.
Kunnskapsdiagonalen:KnytersamanalleundervisningsinstitusjonanepåFosshaugane,ogogsådeiviktigeuterommafråHøgskuleplassen,«Stripa»,Aktivitetsplassenogleikearealainordvest.Nyeundervisningsfunksjonarbørknytasttildenneaksenforåoppnåsynergieffektargjennomfysiskemøteogaktivitetarpåtvers.
Innovasjonsringen:Bindsamandeiflestefunksjonaneforhøgskulen,denvidaregåandeskulenognæringsverksemdene.Einkanoppnåsynergieffektargjennomåskapatilknytingspunktogfellesarenaer.Pålengresikterdetviktigåbyggjaoppunderringensittprogram.SpesieltvertgatalangsstadionmellominngangsportaleniTrolladalenogInnovasjonstorgetviktig.
54
Samlatiltakpåcampus:
AktivitetarsomkanknytaFosshauganeogsentrumbetresaman
55
FØRESETNADERFORUTVIKLING:
Eigedomsforhold:Få,menulikeaktørarsomkangjeradetvanskelegmedeitfullintegrertdriftssamarbeid.Samarbeidpåenkeltområdeerfulltmogelegsomdriftavuteområde,delingavarealogfunksjonar.
Program:Vedstruktureringavområdetvildenprogrammatiskeorganiseringagjerasttydelegvedåforsterkaclustereffekten.Samtidigvildetveraføremålstenlegåtilføraserviceogfellesverkstadertilområdet.Einviltilråatdetvertutarbeiddeinplanformellombelsetiltakirelativtnærframtidforåetableratydelegekonseptfororienteringoglokaliseringavframtidigebygg.Vidareerdetviktigåfåpåplassretningslinjerfortransformasjonoginternomorganiseringaveksisterandebygningsmasse.
SF
SISOF
56
UTVIKLINGOGUTBYGGINGSPOTENSIAL
Deteridentifisertfleirepotensielleutbyggingstomterogbygg/områdesomeinidokumentetforeslårvertbygdeutogtransformerte.Tankenmedeinprinsipp-ogstrategiplaneratdenneskalverafleksibelogatdeiulikeprosjektaskalutviklastuavhengigavkvarandreogetterdenenkelteeigarsittbehov.Planenskalfølgjastoppkringeinoverordnaidé.Forslagtilbyggjetrinnereitenktutviklingsrekkjefølgjebasertpåanalysensomliggtilgrunn.
57
Byggjetrinn1:
1InnovasjonsbyggeterunderprosjekteringogvilmedsisentraleplasseringhaeinviktigeffektpåutviklingaavFosshauganevedatdetvendersegmotplassering,ogdetharutoverrettafunksjonarpåbakkeplanpålengresikt(ca.2200m2-eigarSogndalFotball).
2GymnasbyggethargodesjansarforåtilføreCampusnyeutoverrettafunksjonarogmøteplassarforkunnskapsdeling.EigarHISF/Statsbygg
3«Stripa»børutviklastsomeiinterngatemedhøvetilopphaldogsosialisering(eigarSogndalFotball).
58
Byggjetrinn2:
1UtvidingavSognahallen–handballarenavilverastrukturerandepåbådeparkeringsløysingarogsamanbindingmotAktivitetsplassen(ca.3000m2hallog4000m2parkering-eigarSogndalkommune/SognahallenA/S).
2TribunebyggetpåKvålestadionkanerstattastmednyttogstørrebyggknytttilstadionfunksjonar(ca.6000m2-eigarSogndalfotball).
3TomtvedIngafossenkanutviklastsomsignalbyggvedinngangsportalsomf.eks.studentbustader(ca.4000m2-eigarSogndalkommune).
4PlassenvedTrolladalenkjemikkjetilsinrettogbøromdisponerastsomutvidingavvidaregåandeskuleogeitsignalbygg(ca.6000m2-eigarSognogFjordanefylkeskommune).
5Skotet–harstortpotensialforforbetringogaukautnytting(ca.6500m2-eigarSognahallenA/S).
6Guridalen–sjansaneforstudentbustaderbørundersøkjastnærare.Enkeltetomterstårubygdeogharavgrensaverdisomordinærebustaderpga.dårlegesol-ogtilkomstforhold(totaltca.4600m2-privateeigarar).
7Studenthus(Ciderhuset)somerstatningforMeierietisentrum.Studenthusetkankombinerastmedlager,utleige,verkstadforstudentane.(ca.2800m2–Sogndalkommune,delvisbortfesta).
8FortettinglangsFossvegenforåknytasentrumogcampusbetresaman.
59
Byggjetrinn3:
1 Kvåleskule–utvidingavskulen,symjehallenellerbarnehage(ca.2500m2–Sogndalkommune).2 Svingen–nyttbygggirhøvetilaukafortettingogutvidingavp-kjellar.BørsjåastisamanhengmedåerstattaGuridalsbyggetmedtankepåfellesgarasjeanlegg(ca.6600m2–SogndalFotball).3 Guridalsbygget–vertføreslegeerstattamedtofløyerovereinfellessokkeletasjeover1-2plan.Sokkelentekoppterrengetoggirhøvetilåbyggjap-kjellarmedtilkomstfråGuridalen.Fløyenesineopningarmotaustgirutsyn,medansokkelenpåbakkeplanermedogetablerereintydelegaregatestruktur(ca.6200m2etappe1ogca.7000etappe2–Statsbygg).4 Studentbustadersomtransformasjonaveksisterandebustader(sjåtotalsumtidlegare–privateeigarar)5 StudenthussomfrontvedtilkomstfråFossvegen(ca.4300m2–privateeigarar).
60
Byggjetrinn4
1 Lunnamyri8-12–transformasjonavbustadertilcampusrelaterteformålforåfåeiklarareavgrensingavcampusoghøvetilåbindasamanheilekvartalet(ca.19200m2).2 EiutvidingavSVGSmotTrolladalen.Tofløyersomkanknytasttileksisterandeanleggogtilbyggpånybygg(ca.5900m2–SognogFjordanefylkeskommune).3 Trolladalen20-24–transformasjonavbustadertilcampusrelaterteformål(ca.5300m2–privateeigarar).4 NyttGymnasbyggsomistørregradtekoppoverordnastrukturarogromlegeelement(ca.4300m2–Statsbygg).
61
UTBYGGINGSPOTENSIALINNANFORFOSSHAUGANECAMPUS:
(IllustrasjonenerikkjeverifisertogdetermellomannameirsannsynlegatSognahallenbyggjerutnyhall(nr.2)ennfylkeskommunen.ItilleggerdetiteorieneitutbyggingspotensialmedeinetasjepådelavLinesbyggetogSVGSnærastSogndalStadionsomikkjeermedreknaher).
PåreknautbyggingspotensialpåFosshauganevertdåtilnærma:
Sogndalkommune 20700m2
SognogFjordanefylkeskommune 8000m2
Sognahallen–utviding 8400m2
SogndalFotball 15400 m2
Statsbygg 17500m2
Transformasjonavprivateigedom 36200m2
Totaltutbyggingspotensial ca.106000m2
62
IllustrasjonavprinsipiellutbyggingpåFosshaugane.RodeoArkitekterAS.
REVIDERTEILLUSTRASJONARMOTAUST
IetterkantavRodeoArkitekterASsittoppdraghardetvorebehovforågjeranokreenkeltjusteringarforåtilpassaforslagatilbehovforarealmotaust.RodeoArkitekterAS/Sogndalkommune.
63
10. HANDLINGSPLAN
Detergjennomarbeidetmedcampusplanenidentifisertfleireutfordringarogdrøftaaktuelletiltaksomkanrealiseredesseverdiane.Idettekapitletvertdetføreslåtteinplanforvidarearbeid.Temavalereitresultatavprosessenmedcampusplanen,
FELLESPROFILOGAUKASAMHANDLING
Organisatoriskogøkonomisk
Tiltak Tidshorisont Ansvar
Vurderesamansettingaaveigargruppa(SISOF,privateverksemder)
Analyserabarrierarforfellesorganiseringogfellesøkonomiskhandlingsrom.Eventueltvedtamandattilåivaretafellesfunksjonarogprosjekt
UtgreiaoggjennomføraeifellesstrukturforIKT-løysing
2016
2016
2017
Eigargruppav/SK
Eigargruppav/SF
SF/HiSF/SFFK
Utgreiaogeventueltinnførafellesbookingløysingar
Sikrefellesforaforuteområdaogparkering.Vedtamandatforgruppasomogsåinkludererberedskapogkrisehandtering.
2018
2016
Eigargruppa
Eigargruppav/statsbygg
64
Profilering Tiltak Tidshorisont Ansvar
Etableraeifellesnettsidesomlinkartilalleaktøraneogaktivitetar.Iverksetteeitnamne-ogidentitetsprosjekt.Innovasjonssenter
Plasseringavstudenthus
2016
2016
2016-2017
2016
SF
Eigargruppa/SK
SF
SK/SISOF
Skilt,møbelogdesignrettleiarforheileuteområdetforCampus.
2018 Eigargruppa
Statsbygg/SFFK/SF
Fellesellerfleiredefinertemøteplassar
Kontinuerleg Eigargruppa
FYSISKETILTAK
Overordnautvikling
Campusogsentrum
Tiltak Tidshorisont Ansvar
Lagaeinstrategiforeigedomservervogprosessforhandteringavbehovogprosjektinterntogeksternt
Vedtaknyområdeplan,ogsomdelavdennem.a.greiautkonsekvensaravaukafunksjonsblandingpåcampusmedomsyntilkommersiellefunksjonarogaukaintegreringmedSogndalsentrum
2016
2017-2018
Eigargruppav/SK
SK
Gjennomføreutbyggingarisamsvarmedcampusplanen/nyområdeplan
Gjennomførastrategiskeoppkjøp
Kontinuerleg
Kontinuerleg
Eigargruppa
Eigargruppa
Tilkomstogorientering Tiltak Tidshorisont Ansvar
EtablerasignalbyggogprofilertemøteplasserisamsvarmedCampusplanen.
Kontinuerleg Eigargruppa
Iverksetjapermanentskiltingogfasteorienteringspunkt
Kontinuerleg
Eigargruppa
65
Vedbyggeprosjektmåeinhasommålåikkjebyggebarrierarsomhindrareffektivkommunikasjonogarealbrukibyggjeprosjekt.
Kontinuerleg
Eigargruppa
Bygningarplasserteveddei5inngangspunktaersignalbyggogidentitetsskapandeforheilecampus,m.a.nyttstudenthus
Kontinuerleg Eigargruppa
Grønmobilitet
Trafikkogparkering
Tiltak Tidshorisont Ansvar
Innførahøgareavgiftpåbakkeparkering
FjernaparkeringvestforGymnasbygget
Tilstrekkelegomfangavkorttidsparkeringsplassar
Kontinuerleg
2017
Eigargruppa
SF/HiSF
Utviklagang-ogsykkelinfrastrukturfråomlandettilFosshauganeoginternt
Etablerefellesprosjektforsykkelparkering.
Kontinuerleg EigargruppaSK/SF
Byggjautunderjordiskparkeringsanlegg Kontinuerleg Eigargruppa
Rommelegplanogbystruktur
Tiltak Tidshorisont Ansvar
Utvikleeinfysiskomgjevnadarsomstimulerertilsambruk,synergiaroginnovasjon.
Kontinuerleg
Eigargruppa
Etableraorganiserandeelementsom«Stripa»ogInnovasjonsloopen
Setjaigangaktivitetarpådefinertemøtepunktsomtestlaboratorium
Kontinuerleg
Kontinuerleg
Eigargruppa
SF/HiSF/SFFK
Byggjaoppunderomarbeidd(«omforent»)planomutbyggingsstruktur
Kontinuerleg Eigargruppa
66
Blå-grønetiltak
Klimatilpassing,parkogidrett
Tiltak Tidshorisont Ansvar
Kartleggjarisikoområdeforovervatnoghøvetilenkelttiltakmedendramaterialbrukellerplanting
Differensierabrukavuteromtilpark/grilling,ballspel/leikogorganisertidrett.
2017
Kontinuerleg
SK
Eigargruppa
Etableragrønetakogfleirepermeableoverflaterpåuteromhjåaktuelleeigarar
Kontinuerleg Eigargruppa
Energiprosjektforheilebygningsmassendetstudentaneerdelaktige.
Kontinuerleg Statsbygg
Utvikleinnhaldimiljøfyrtårnstatusen. Kontinuerleg HISF/SFFK
11. VEDLEGG
Stedsanalyse09.09.2015,RambøllAS.
CampusFosshauganeUsabilitystudie30.06.2016,NarudStokkeWiig
ReisevaneundersøkelseFosshauganeCampus,83/2015,UrbanetAnalyse
Prinsippogstategiplan,02.12.2015,RodeoArkitekterAS.