Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 23
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 1.1
เรอง “มาตรฐานครวทยาศาสตรและเทคโนโลย”
มาตรฐานครวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทง 10 มาตรฐานดงน มาตรฐานท 1 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย
เขาใจธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทประกอบดวยโครงสรางเนอหาตามหลกสตรและสาระการเรยนรของวทยาศาสตรและเทคโนโลย แนวคดดานกระบวนการสบเสาะหาความรและการแกไขปญหา รวมทงสามารถน าความรความเขาใจไปสรางประสบการณการเรยนรท าใหเนอหาวชามความหมายตอผเรยน
มาตรฐานท 2 การน าวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใชอยางมคณธรรมและมความสนใจใฝพฒนาวชาชพ ของตนเอง
ใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางมคณธรรมทกอใหเกดประโยชนตอสงคมและการด ารงชวตโดยค านงถงความปลอดภยตอสขภาพ รวมทงเปนผทใฝหาโอกาสในการพฒนาวชาชพของตนเอง มาตรฐานท 3 การจดโอกาสในการเรยนรตามระดบการเรยนรและพฒนาการของผเรยน
เขาใจถงระดบการเรยนรและพฒนาการของผเรยน จดโอกาสในการเรยนรใหแกผเรยนเพอสงเสรมใหเกดการพฒนาสตปญญา สงคม และบคลกภาพ มาตรฐานท 4 การจดกระบวนการเรยนรตามความแตกตางของผเรยน
เขาใจถงความแตกตางของผเรยนและใชความแตกตางดงกลาวเปนพนฐานในการจดกระบวนการเรยนร เพอพฒนาโอกาสในการเรยนรทสอดคลองกบผเรยน
มาตรฐานท 5 การใชวธการสอนทเหมาะสมเพอชวยพฒนาการเรยนรของผเรยน
เขาใจวธการสอนอยางหลากหลาย เพอสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาความคดดานการคดวเคราะหวจารณ การแกไขปญหาและทกษะปฏบต
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 24
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
มาตรฐานท 6 การสรางแรงกระตนใหผเรยนเกดแรงบนดาลใจ เขาใจถงแรงกระตนและพฤตกรรมของผเรยนหรอกลมผเรยน และสามารถสรางสภาพแวดลอมของ
การเรยนรทสงเสรมปฏสมพนธกนทางบวกเพอกอใหเกดการเรยนรและแรงบนดาลใจ
มาตรฐานท 7 การพฒนาการสอสารเพอสงเสรมการเรยนรโดยวธสบเสาะหาความร มทกษะในการสอสารและสามารถใชภาษาอยางถกตองทงการพด การเขยนและการแสดงออก ใช
วธการสอสารเพอกระตนใหมการสบเสาะหาความร การมปฏสมพนธ และการท างานรวมกน
มาตรฐานท 8 การพฒนาหลกสตร สาระการเรยนรและการวางแผนการสอน พฒนาหลกสตรทอยบนพนฐานของสาระและมาตรฐานการเรยนรอยางสอดคลองกบความตองการ
ของชมชนและพฒนาผเรยนไดเตมศกยภาพ
มาตรฐานท 9 การประเมนผลเพอพฒนาการเรยนร ใชวธการประเมนผลตามสภาพจรงและน าผลการประเมนไปใชเพอยนยนถงการพฒนาการของ
ผเรยนอยางตอเนองทงทางสตปญญา สงคม รางกาย
มาตรฐานท 10 การน าชมชนมารวมจดการศกษาและพฒนาการเรยนรแกผเรยน สงเสรมความสมพนธกบ ผรวมงานในสถานศกษา ผปกครอง และองคกรในชมชนเพอสนบสนน
การเรยนรและพฒนาการเรยนรแกผเรยน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 25
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 1.2
เรอง “เปาหมายของการจดการเรยนรวทยาศาสตร”
เปาหมายของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ทง 7 ขอ ไดแก 1. เพอใหเขาใจหลกการ ทฤษฎทเปนพนฐานในวทยาศาสตร 2. เพอใหเขาใจขอบเขต ธรรมชาต และ ขอจากดของวทยาศาสตร 3. เพอใหมทกษะทสาคญในการศกษาคนควาและคดคนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. เพอพฒนากระบวนการคดและจนตนาการ ความสามารถในการแกปญหาและการจดการทกษะใน การสอสาร และความสามารถในการตดสนใจ 5. เพอใหตระหนกถงความสมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย มวลมนษยและสภาพแวดลอม ในเชงทมอทธพลและผลกระทบซงกนและกน 6. เพอนาความร ความเขาใจในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชใหเกดประโยชนตอสงคมและ การดารงชวต 7. เพอใหเปนคนมจตวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม และคานยมในการใชวทยาศาสตรและ เทคโนโลยอยางสรางสรรค
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 26
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 1.3
เรอง “สาระและมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร”
มาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐาน สาระการเรยนรวทยาศาสตร
มาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เปนขอก าหนดคณภาพของผเรยนดานความร ความคด ทกษะ กระบวนการเรยนร คณธรรม จรยธรรมและคานยม ซงเปนจดมงหมายทจะพฒนาผเรยน ใหมคณลกษณะอนพงประสงค ประกอบดวยมาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐานส าหรบนกเรยนทก คน เมอจบการศกษาขนพนฐาน และมาตรฐานการเรยนรชวงชน ส าหรบนกเรยนทกคนเมอ จบการศกษาในแตละชวงชน สาระท 1 : สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต มาตรฐาน ว 1.1 : เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสรางและหนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความรสอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต มาตรฐาน ว 1.2 : เขาใจกระบวนการและความส าคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม ววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพทมผลตอมนษยและสงแวดลอม ม กระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน สาระท 2 : ชวตกบสงแวดลอม มาตรฐาน ว 2.1 : เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวต ความสมพนธ ระหวางสงมชวตตางๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงท เรยนรและน าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 2.2 : เขาใจความส าคญของทรพยากรธรรมชาต การใช ทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศและโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไป ใชในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางย งยน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 27
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
สาระท 3 : สารและสมบตของสาร มาตรฐาน ว 3.1 : เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยดเหนยว ระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและน าความรไปใช ประโยชน มาตรฐาน ว 3.2 : เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนสถานะของสาร การเกดสารละลาย การเกด ปฏกรยาเคม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใช ประโยชน สาระท 4 : แรงและการเคลอนท มาตรฐาน ว 4.1 : เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง และแรงนวเคลยรมกระบวนการ สบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม มาตรฐาน ว 4.2 : เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตาง ๆ ของวตถในธรรมชาต มกระบวนการสบเสาะหา ความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน สาระท 5 : พลงงาน มาตรฐาน ว 5.1 : เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการด ารงชวต การเปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน สาระท 6 : กระบวนการเปลยนแปลงของโลก มาตรฐาน ว 6.1 : เขาใจกระบวนการตางๆทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธของกระบวนการ ตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน สาระท 7 : ดาราศาสตรและอวกาศ มาตรฐาน ว 7.1 : เขาใจววฒนาการของระบบสรยะและกาแลกซ ปฏสมพนธภายในระบบสรยะ และผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 7.2 : เขาใจความส าคญของเทคโนโลยอวกาศ ทน ามาใชในการส ารวจอวกาศและทรพยากร ธรรมชาต ดานการเกษตรและการสอสาร มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและสงแวดลอม
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 28
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
สาระท 8 : ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย มาตรฐาน ว 8.1 : ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร ในการสบเสาะหาความรการแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 29
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 1.4
เรอง “ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร”
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนกระบวนการทนกวทยาศาสตรใชในการแสวงหาความร
ใหม หรอใชในการแกปญหา เปนทกษะทางความคดทมขนตอน เปนเหตเปนผลทจะน าไปสความรใหมๆ หรอเพอแกปญหาหนงๆ มขนตอนและขอก าหนดในการใชกระบวนการใดบางนน ไมมขอก าหนดหรอรปแบบทแนนอน ขนอยกบลกษณะของปญหา หรอวธการหาความรในแตละเรอง
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนทกษะทพงประสงคทจะตองสรางใหเกดขนในผเรยน จนเปนนสย เพอใหเปนผทคดอยางมระบบ มเหตผล และตดสนปญหาดวยขอมล มการจ าแนกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ๆ ไวหลายประการดงน
1. การสงเกต (observation) เปนการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนง หรอหลายอยางรวมกน ไดแก ห ตา จมก ลน และ
ผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ โดยมจดประสงคทจะหาขอมลซงเปนรายละเอยดของสงนน ๆโดยไมใสความคดเหนของผสงเกตลงไป ขอมลทไดจากการสงเกตแบงไดเปน 3 อยาง คอ ขอมลเกยวกบลกษณะ ขอมลเชงปรมาณ และ ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลง
ความปลอดภยทตองค านงถงในการสงเกต 1. การชม การดม สงทไมแนใจ หรอ สารอนตราย 2. การสมผสสารอนตราย 3. การสมผสสงของรอน 4. การตะโกนกรอกห ฟงเสยงดง 5. การจองมองดวงอาทตย 6. อน ๆ ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว 1. ชบง และบรรยายสมบตของวตถได โดยการใชประสาทสมผสอยางหนงหรอหลาย
อยาง 2. บรรยายสมบตเชงปรมาณของวตถไดโดยการกะประมาณ 3. บรรยายการเปลยนแปลงของสงทสงเกตได
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 30
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
2. การวด (measurement) เปนการเลอกและใชเครองมอท าการวดหาปรมาณของสงตาง ๆ ออกมาเปนตวเลขทแนนอน
ไดอยางเหมาะสมและถกตอง โดยมหนวยก ากบเสมอ ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว 1. เลอกเครองมอไดอยางเหมาะสมกบสงทจะวด 2. บอกเหตผลในการเลอกเครองมอวด 3. บอกวธวดและวธการใชเครองมอวดไดอยางถกตองเหมาะสม 4. ท าการวดความกวาง ความยาว ความสง อณหภม ปรมาตร น าหนก และอน ๆ ได
ถกตอง 3. การจ าแนกประเภท (classification)
เปนการแบงพวกหรอเรยงล าดบ วตถ สงของทปรากฏอย โดยมเกณฑ เกณฑดงกลาวอาจจะใช ความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหนงได
ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว 1. เรยงล าดบหรอแบงพวกสงตาง ๆ จากเกณฑทผอนก าหนดให 2. เรยงล าดบหรอแบงพวกสงตาง ๆ โดยใชเกณฑของตนเองได 3. บอกเกณฑทผอนใชเรยงล าดบหรอแบงพวกได
4. การหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และ สเปสกบเวลา (space/space relationship and space/time relationship)
สเปสของวตถเปนทวางทวตถนนครองทอย ซงจะมรปรางลกษณะเชนเดยวกบวตถนน โดยทวไปแลวสเปสของวตถจะม 3 มต คอ ความกวาง ความยาว และ ความสง
ความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสของวตถไดแก ความสมพนธระหวาง 3 มต กบ 2 มต ความสมพนธระหวางต าแหนงทอยของวตถหนงกบอกวตถหนง
วาดรป 2 มตจากวตถ 3 มต บอกชอของรปทรง บอกและวาดเงาของวตถ
ความสมพนธระหวางสเปสของวตถกบเวลา ไดแก ความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงทอยของวตถกบเวลา หรอ ความสมพนธระหวางสเปสของวตถทเปลยนไปกบเวลา ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว
1. ชบงรป 2 มต และวตถ 3 มต ทก าหนดให 2. วาดรป 2 มต จากวตถหรอรป 3 มตทก าหนดให 3. บอกชอของรปและรปทรงเรขาคณตได 4. บอกความสมพนธระหวาง 2 มต กบ 3 มตได เชน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 31
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ระบรป 3 มตทเหน เนองจากการหมนรป 2 มต เมอเหนเงา ( 2 มต ) ของวตถ สามารถบอกรปทรงของวตถ ( 3 มต ) ทเปนตนก าเนด
เงา บอกรปของรอยตด ( 2 มต ) ทเกดจากการตดวตถ ( 3 มต ) ออกเปน 2 สวน
5. การค านวณ (using number) เปนการนบจ านวนของวตถ และการน าตวเลขแสดงจ านวนทนบไดมาคดค านวณโดย การบวก การลบ การคณ การหาร หรอการหาคาเฉลย ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว
1. การนบ ไดแก นบจ านวนสงของไดถกตอง ใชตวเลขแสดงจ านวนทนบได ตดสนวาสงของในแตละกลมมจ านวนเทากนหรอตางกน
2. การค านวณ ( บวก ลบ คณ หาร ) ไดแก คดค านวณไดถกตอง บอกวธคดค านวณได แสดงวธการค านวณได
3. การหาคาเฉลย ไดแก หาคาเฉลย แสดงวธการหาคาเฉลย
6. การจดกระท าและสอความหมายขอมล (organizing data and communication) เปนการน าขอมลทไดจากการสงเกต การวด การทดลอง และจากแหลงอนๆ มาจดกระท าเสยใหม โดยการหา ความถ เรยงล าดบ จดแยกประเภท หรอค านวณหาคาใหม เพอใหผอนเขาใจความหมายของขอมลชดนนดขน โดยน าเสนอในรปของตาราง แผนภม แผนภาพ ไดอะแกรม วงจร กราฟ สมการ เขยนบรรยาย เปนตน ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว
1. เลอกรปแบบทจะใชในการน าเสนอขอมลไดเหมาะสม 2. บอกเหตผลในการเลอกรปแบบทจะใชในการน าเสนอขอมล 3. ออกแบบการน าเสนอขอมลตามรปแบบทเลอกไวได 4. เปลยนแปลงขอมลใหอยในรปใหมทเขาใจดขน 5. บรรยายลกษณะของสงใดสงหนงดวยขอความทเหมาะสมกะทดรดจนสอความหมายให
ผอนไดเขาใจ 6. บรรยายหรอวาดแผนผงแสดงต าแหนงของสถานทจนสอความหมายใหผอนเขาใจได
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 32
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
7. การลงความคดเหนจากขอมล (inferring) เปนการเพมความคดเหนใหกบขอมลทไดจากการสงเกตอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย
ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว อธบายหรอสรปโดยเพมความคดเหนใหกบขอมลทไดจากการสงเกตโดยใชความร หรอประสบการณเดมมาชวย
8. การพยากรณ (prediction) เปนการสรปค าตอบลวงหนากอนจะทดลอง โดยอาศยปรากฏการณทเกดซ า หลกการ กฎ ทฤษฎ ทมอยแลวในเรองนนๆ มาชวยในการสรป การพยากรณขอมลเกยวกบตวเลข ไดแก ขอมลทเปนตารางหรอกราฟ ท าได 2 แบบ การพยากรณภายในขอบเขตของขอมลทมอย การพยากรณภายนอกขอบเขตของขอมลทมอย ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว ท านายผลทเกดขนจากขอมลทเปนหลกการ กฎ หรอ ทฤษฎ ทมอยได ท านายผลทจะเกดขนภายในขอบเขตของขอมลเชงปรมาณทมอยได ท านายผลทจะเกดขนภายนอกขอบเขตของขอมลเชงปรมาณทมอยได 9. การตงสมมตฐาน (formulated hypothesis) เปนการคดหาค าตอบลวงหนากอนจะท าการทดลองโดยอาศยการสงเกต ความร ประสบการณเดมเปนพนฐาน ค าตอบทคดหาลวงหนานยงไมทราบหรอยงไมเปนหลกการ กฎ หรอ ทฤษฎ สมมตฐานหรอค าตอบทคดไวลวงหนา มกกลาวไวเปนขอความทบอกความสมพนธระหวางตวแปรตน (ตวแปรอสระ) กบตวแปรตาม ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว หาค าตอบลวงหนากอนการทดลอง โดยอาศยการสงเกต และประสบการณเดม 10. การก าหนดนยามเชงปฏบตการ (definding operationally) เปนการก าหนดความหมาย และขอบเขตของค าตางๆ (ทอยในสมมตฐานทตองการทดลอง) ใหเขาใจตรงกนและสามารถวดได
ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว ก าหนดความหมายและขอบเขตของค าหรอตวแปรตางๆใหสงเกตได และวดได 11. ก าหนดและควบคมตวแปร (Identifying and controlling variables) ในการก าหนดตวแปรจะตองบงบอก ตวแปรตน (ตวแปรอสระ) ตวแปรตาม และตวแปรควบคม ในสมมตฐานหนง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 33
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
1. ตวแปรตน (ตวแปรอสระ) เปนตวแปรทเปนตนเหต ไมอยในความควบคมของตวแปรใดๆ ทงสน ตวแปรนเปนสาเหตทท าใหเกดผลตางๆ หรอสงทเราตองการทดลองดวา เปนเหตทกอใหเกดผลนนจรงหรอไม 2. ตวแปรตาม เปนตวแปรทควบคมโดยตวแปรตวแปรตน ไมมความเปนอสระในตวเอง สงทเกดขนเนองมาจากตวแปรตน เมอตวแปรตนหรอสงทเปนสาเหตเปลยนไป ตวแปรตามหรอสงทเปนผลจะเปลยนไป 3. ตวแปรควบคม เปนตวแปรทควบคมใหคงทตลอดการทดลอง นอกเหนอจากตวแปรตนทมผลตอการทดลองดวย ซงตองควบคมใหเหมอนกน มเชนนนอาจท าใหเกดผลการทดลองผดพลาด
ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว ชบงและก าหนดตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรควบคม
12. การทดลอง (experimenting) การทดลองเปนกระบวนการปฏบตการเพอหาค าตอบ หรอทดสอบสมมตฐานทตงไว ในการทดลองจะประกอบดวยกจกรรม 3 ขนตอน คอ 1. การออกแบบการทดลอง เปนการวางแผนการทดลองวา มวธการทดลองอยางไร สงใดจะด าเนนการกอนและหลงเปนล าดบขนตอนอยางไร ควรใชวสดอปกรณ/ สารเคมอะไรบาง มการก าหนดตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรควบคมอยางไร 2. ปฏบตการทดลอง เปนการลงมอปฏบตการทดลองจรง 3.การบนทกผล เปนการจดบนทกขอมลทไดจากการทดลอง ซงอาจจะเปนผลการสงเกต การวด และอนๆ ผลทไดจากในการบนทกนจะเปนขอมลของตวแปรตาม
ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะ 1.การออกแบบการทดลอง ก าหนดวธการทดลอง อปกรณสารเคมไดถกตองเหมาะสม โดยค านงถงตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรควบคม 2.ปฏบตการทดลอง ท าการทดลองและใชเครองมอไดคลองแคลวและถกตองเหมาะสม 3.การบนทกผลการทดลอง ออกแบบตารางการบนทกผลไดเหมาะสมกบขอมล 13. การตความหมายขอมลและลงขอสรป (interpreting data and conclusion) การตความหมายของขอมล เปนการแปรความหมายหรอการบรรยายลกษณะและสมบตของขอมลทมอย การตความหมายในบางครงอาจตองใชทกษะอนๆ ดวย เชน การสงเกต การค านวณ เปนตน การลงขอสรป เปนการสรปความสมพนธของขอมลทงหมด
ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะ 1. แปรความหมาย หรอ บรรยายลกษณะและสมบตของขอมลทมอยได 2. บอกความสมพนธของขอมลทมอย
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 34
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
14. การสรางแบบจ าลอง (making model) การสรางแบบจ าลองทางวทยาศาสตรเปนการสรางสงใดสงหนงเพอใชในการอธบาย
กระบวนการความสมพนธ สถานการณตางๆ ทเปนระบบหรอมความสลบซบซอน แบบจ าลองทสรางขน อาจเปนแบบจ าลองอยางงาย เชน แบบจ าลองทางกายภาพ ไปจนถงแบบจ าลองทมความซบซอนมากขน เชน แบบจ าลองแนวคด หรอแบบจ าลองทางคณตศาสตร
แนวทางในการสรางแบบจ าลองเปนการใชการเปรยบเทยบ อปลกษณ และอปมาอปไมย ซงการเรยนการสอนโดยการใชแบบจ าลองจะสงเสรมใหผเรยนพฒนาทกษะการคด โดยการเปรยบเทยบสงทคนเคยกบแนวคดทางวทยาศาสตร
การเปรยบเทยบ (Analogy) จะเปนการเปรยบเทยบของระบบสองระบบ ซงจะเนนไปทการเทยบเคยงกระบวนการหรอความสมพนธภายในระบบหนงกบกระบวนการหรอความสมพนธภายในระบบทสอง เชน
อปมาอปไมย (Simile) เปนการน าสงทมลกษณะเหมอนกนมาเปรยบเทยบกน เพอชวยใหเขาใจสงทพดถงไดชดเจนแจมแจงขน โดยมค าวา เหมอน คลาย เปนตน
อปลกษณ (Metaphor) เปนการเปรยบเทยบทมใชการเปรยบเทยบโดยตรงแตเปนการน าลกษณะเดนหรอน าชอของสงทตองการเปรยบเทยบมากลาว ซงตองอาศยการตความ ยกตวอยางเชน การเปรยบการเปลยนแปลงระดบชนพลงงานของอเลกตรอนกบบนได จะไดขอความดงตอไปน การเปรยบเทยบ: อเลกตรอนในแตละระดบชนพลงงานในอะตอมเหมอนกบการยนบนขนบนได โดยเราไมสามารถจะยนอยระหวางขนบนไดได เหมอนทอเลกตรอนไมสามารถอยระหวางชนพลงงานได
อปลกษณ: ระดบชนพลงงานเปนขนบนได อปมาอปไมย: อเลกตรอนในระดบชนพลงงานเหมอนกบยนบนขนบนได ถาอะตอมเปรยบเปนสนามกฬา นวเคลยสจะเปรยบเปน……..
รปแบบการเรยนการสอนโดยใช การเปรยบเทยบ อปลกษณ และอปมาอปไมย มขนตอนดงตอไปน
1. ก าหนดเนอหาหรอแนวคดหลก 2. น าเสนอสงทจะเปรยบเทยบซงอาจจะมมากกวา 1 สง 3. ระบลกษณะส าคญของสงทใชเปรยบเทยบทท าใหเกดการเปรยบเทยบกบแนวคด
เปาหมาย 4. อภปรายลกษณะรวมของระบบทงสอง 5. บอกความแตกตางของสงทน ามาเปรยบเทยบกบแนวคดเปาหมาย
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 35
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
6. ประเมนสงทน ามาเปรยบเทยบวาถกตองหรอเปนประโยชนในการท าความเขาใจมากนอยเพยงใด
* หมายเหต ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะท 14 อางองจากเอกสารคมอการใชหลกสตรการเรยนรวทยาศาสตร ระดบชนมธยมศกษาตอนตน ฉบบอนาคต (ฉบบราง) สาขาวทยาศาสตรมธยมศกษา สสวท.
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 36
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.1
เรอง “ขนตอนการจดท าหนวยการเรยนรสแผนการจดการเรยนร”
ขนตอนการจดท าหนวยการเรยนรสแผนการเรยนร
สาระการเรยนร/เนอหา (K) กจกรรมทนกเรยนปฏบตได (P) คณลกษณะทตองการใหเกดกบผเรยน (A)
คาอธบาย รายวชา
1.2 1.1 1
.
วเคราะหมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด/สาระการเรยนรแกนกลาง
โครงสราง รายวชา
สาระการเรยนรแตละชน (ผงมโนทศน)
วเคราะหขอบขาย/ตวชวด/ สาระการเรยนรแกนกลาง
2.2 2.1 2
.
โครงสรางรายวชา 3
. - ชอหนวยการเรยนร - มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด - หวขอของสาระการเรยนร ในแตละ หนวยการเรยนร - จ านวนชวโมงในแตละหนวย การเรยนร - น าหนกคะแนน
4.1
4.2 จดท าหนวยการเรยนร
แตละระดบชน 4
. 4.3
4.4
5.1
ก าหนดหวขอเพอจดท าแผน
การเรยนร ในแตละหนวย
การเรยนร
- จ านวนแผนการเรยนรในแตละหนวย - ชอแผนการเรยนร - จ านวนชวโมงของแตละแผนการเรยนร
5
.
4.5
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 37
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.2
เรอง “ตวอยางการวเคราะหมาตรฐานการเรยนรและตวชวด เพอจดท าค าอธบายรายวชา”
(ตวอยาง) แบบวเคราะหมาตรฐานการเรยนรและตวชวดเพอจดท าค าอธบายรายวชา
กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร : ฟสกส ระดบชนมธยมศกษาปท 4
สาระท 5 พลงงาน มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต การเปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน
ตวชวด(รายวชาพนฐาน) ชนมธยมศกษาปท 4
สาระการเรยนรแกนกลาง/ทองถน
ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ ม.4-6/1 ทดลองและอธบายสมบตของคลนกล และอธบายความสมพนธระหวางอตราเรว ความถ และความยาวคลน
สมบตของคลนกล และความสมพนธระหวางอตราเรว ความถ และความยาวคลน
ทดลองและอธบาย -ใฝเรยนร ความอยากรอยากเหน(1) -ชอบทดลอง คนควา -เสาะแสวงหาความรในสถานการณและปญหาใหมๆอยเสมอ -ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขน
ม.4-6/2 อธบายการเกดคลนเสยง บตสของเสยง ความเขมเสยง ระดบความเขมเสยง การไดยนเสยง คณภาพเสยง และ
การเกดคลนเสยง บตสของเสยง ความเขมเสยง ระดบความเขมเสยง การไดยนเสยง คณภาพเสยง
-การสบคนขอมลsearch -การอภปราย
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 38
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ตวชวด(รายวชาพนฐาน) ชนมธยมศกษาปท 4
สาระการเรยนรแกนกลาง/ทองถน
ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ นาความรไปใชประโยชน
ม.4-6/3 อภปรายผลการสบคนขอมลเกยวกบมลพษทางเสยงทมตอสขภาพของมนษยและการเสนอวธปองกน
-มลพษทางเสยงทมตอสขภาพของมนษยและการเสนอวธปองกน
-การสบคนขอมลsearch -การอภปราย
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/4 อธบายคลนแมเหลกไฟฟา สเปคตรมคลนแมเหลกไฟฟาและนาเสนอผลการสบคนขอมลเกยวกบประโยชนและการปองกนอนตรายจากคลนแมเหลกไฟฟา
-คลนแมเหลกไฟฟา สเปคตรม -ประโยชนและการปองกนอนตรายจากคลนแมเหลกไฟฟา
-การสบคนขอมลsearch -การอภปราย
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/5 อธบายปฏกรยานวเคลยร ฟชชน ฟวชน และความสมพนธระหวางมวลกบพลงงาน
-ปฏกรยานวเคลยร ฟชชน ฟวชน และความสมพนธระหวางมวลกบพลงงาน
-การสบคนขอมลsearch -การอภปราย
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/6 สบคนขอมลเกยวกบพลงงานทไดจากปฏกรยานวเคลยรและผลตอสงมชวตและสงแวดลอม
-พลงงานทไดจากปฏกรยานวเคลยรและผลตอสงมชวตและสงแวดลอม
-การสบคนขอมลsearch -การอภปราย
มเจตคตทดตอวทยาศาสตร(4) -เหนคณคาและประโยชนของวทยาศาสตร -ตระหนกในคณและโทษของการใชเทคโนโลย -คดรอบคอบกอนตดสนใจ
ม.4-6/7 อภปรายผลการ -โรงไฟฟานวเคลยรและ -การสบคนขอมลsearch มเจตคตทดตอ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 39
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ตวชวด(รายวชาพนฐาน) ชนมธยมศกษาปท 4
สาระการเรยนรแกนกลาง/ทองถน
ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ สบคนขอมลเกยวกบโรงไฟฟานวเคลยรและนาความรไปใชประโยชน
นาความรไปใชประโยชน
-การอภปราย วทยาศาสตร(4) -เหนคณคาและประโยชนของวทยาศาสตร -คดรอบคอบกอนตดสนใจ
ม.4-6/8 อธบายชนดและสมบตของรงสจากธาตกมมนตรงส
-ชนดและสมบตของรงสจากธาตกมมนตรงส
-การสบคนขอมลsearch -การอภปราย
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/9 อธบายการเกดกมมนตภาพรงสและบอกวธการตรวจสอบรงสในสงแวดลอม การใชประโยชนผลกระทบตอสงมชวตและสงแวดลอม
-การเกดกมมนตภาพรงสและวธการตรวจสอบรงสในสงแวดลอม -การใชประโยชนผลกระทบตอสงมชวตและสงแวดลอม
-การสบคนขอมลsearch -การอภปราย
มเจตคตทดตอวทยาศาสตร(4) -เหนคณคาและประโยชนของวทยาศาสตร -ตระหนกในคณและโทษของการใชเทคโนโลย -คดรอบคอบกอนตดสนใจ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 40
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มความเกยวของสมพนธกน
ตวชวด(รายวชาพนฐาน) ชนมธยมศกษาปท 4
สาระการเรยนรแกนกลาง/ทองถน
ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ ม.4-6/1 ตงคาถามทอยบนพนฐานของความรและความเขาใจทางวทยาศาสตร หรอความสนใจหรอจากประเดนทเกดขนในขณะนนทสามารถทาการสารวจตรวจสอบหรอศกษาคนควาไดอยางครอบคลมและเชอถอได
-ปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ -วทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มความเกยวของสมพนธ
-กระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร -การตงคาถาม -การสารวจตรวจสอบ -การศกษาคนควา
-ใฝเรยนร ความอยากรอยากเหน(1) -ชอบทดลอง คนควา -เสาะแสวงหาความรในสถานการณและปญหาใหมๆอยเสมอ -ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขน
ม.4-6/2 สรางสมมตฐานทมทฤษฎรองรบหรอคาดการณสงทจะพบหรอสรางแบบจาลอง หรอสรางรปแบบเพอนาไปสการสารวจตรวจสอบ
-การสรางสมมตฐาน(9) -การพยากรณ(8) -การสรางแบบจาลอง -การสารวจตรวจสอบ
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/3 คนควารวบรวมขอมลทตองพจารณาปจจยหรอตวแปรสาคญ ปจจยทมผลตอปจจยอน ปจจยทควบคมไมได และจานวนครงของการสารวจตรวจสอบ เพอใหไดผลท
-การกาหนดและควบคมตวแปร(11)
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 41
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ตวชวด(รายวชาพนฐาน) ชนมธยมศกษาปท 4
สาระการเรยนรแกนกลาง/ทองถน
ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ มความเชอมนอยางเพยงพอ ม.4-6/4 เลอกวสด เทคนควธ อปกรณทใชในการสงเกต การวด การสารวจตรวจสอบอยางถกตองทงทางกวางและลกในเชงปรมาณและคณภาพ
-การสงเกต(1) -การวด(2) -การหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา(4) -การคานวณ(5)
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/5 รวบรวมขอมลและบนทกผลการสารวจตรวจสอบอยางเปนระบบถกตอง ครอบคลมทงในเชงปรมาณและคณภาพ โดยตรวจสอบความเปนไปได ความเหมาะสม หรอความผดพลาดของขอมล
-การลงความคดเหนจากขอมล(7) -การนาความรไปใชประโยชนตอตนเองและสงคม
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/6 จดกระทาขอมล โดยคานงถงการรายงานผลเชงตวเลขทมระดบความถกตอง และนาเสนอขอมลดวยเทคนควธทเหมาะสม
-การจาแนกประเภท(3) -การจดกระทาและสอความหมายขอมล(6)
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/7 วเคราะหขอมล แปลความหมายขอมล และประเมนความสอดคลองของขอสรป หรอสาระสาคญเพอ
-การวเคราะห -การลงความคดเหนจากขอมล(7)
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 42
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ตวชวด(รายวชาพนฐาน) ชนมธยมศกษาปท 4
สาระการเรยนรแกนกลาง/ทองถน
ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ ตรวจสอบกบสมมตฐานทตงไว ม.4-6/8 พจารณาความนาเชอถอของวธการและผลการสารวจตรวจสอบโดยใชหลกความคลาดเคลอนของการวดและการสงเกต เสนอแนะการปรบปรงวธการสารวจตรวจสอบ
-การลงความคดเหนจากขอมล(7) -การตความหมายขอมลและลงขอสรป(13)
ความมเหตผล(3) -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน
ม.4-6/9 นาผลของการสารวจตรวจสอบทไดไปสรางคาถามใหม นาไปใชแกปญหาในสถานการณใหมและในชวตจรง
-การนาความรไปใชประโยชนตอตนเองและสงคม
มเจตคตทดตอวทยาศาสตร(4) -เหนคณคาและประโยชนของวทยาศาสตร -ตระหนกในคณและโทษของการใชเทคโนโลย
ม.4-6/10 ตระหนกถงความสาคญในการทจะตองมสวนรวมรบผดชอบ การอธบาย การลงความเหนและการสรปผลการเรยนรวทยาศาสตร ทนาเสนอตอสาธารณชนดวยความถกตอง
-การนาความรไปใชประโยชนตอตนเองและสงคม
ยอมรบผลการกระทาของตนเองทงทเปนผลดและผลเสย
ม.4-6/11 บนทกและอธบายผลการสารวจตรวจสอบอยางมเหตผล
วธการทางวทยาศาสตร -กาหนดปญหา
ความมเหตผล(3) -ยอมรบในคาอธบายเมอมหลกฐานหรอ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 43
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ตวชวด(รายวชาพนฐาน) ชนมธยมศกษาปท 4
สาระการเรยนรแกนกลาง/ทองถน
ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ ใชพยานหลกฐานอางองหรอคนควาเพมเตมเพอหาหลกฐานอางองทเชอถอไดและยอมรบวาความรเดมอาจมการเปลยนแปลงได เมอมขอมลและประจกษพยานใหมเพมเตม หรอโตแยงจากเดม ซงทาทายใหมการตรวจสอบอยางระมดระวงอนจะนามาสการยอมรบเปนความรใหม
-ตงสมมตฐาน -รวบรวมขอมล -ทดลอง -สรป -การวเคราะห -การลงความคดเหนจากขอมล(7)
ขอมลมาสนบสนนอยางเพยงพอ -อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล -หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน -รวบรวมขอมลอยางเพยงพอเสมอกอนจะลงสรปเรองราวตางๆ
ม.4-6/12 จดแสดงผลงาน เขยนรายงานและ/หรออธบายเกยวกบแนวคด กระบวนการและผลของโครงงานหรอชนงานใหผอนเขาใจ
-การจดกระทาและสอความหมายขอมล(6)
-ยอมรบผลการกระทาของตนเองทงทเปนผลดและผลเสย
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 44
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.3
เรอง “ตวอยางค าอธบายรายวชา”
(ตวอยาง)
ค าอธบายรายวชา รหสวชา ว 34102 วชา ฟสกส กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร จานวน 1 หนวยกต เวลา 40 ชวโมง ชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2554 ภาคเรยนท 2 .......................................................................................................................................................................... ศกษา วเคราะห ทดลอง เกยวกบคลน ชนดของคลน คลนเสยง คลนแมเหลกไฟฟา พลงงานนวเคลยร และกมมนตภาพรงส โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร การสบเสาะหาความร การสารวจตรวจสอบ การสบคนขอมลและอภปราย เพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจสอสารสงทเรยนร มความสามารถในการตดสนใจ ออกแบบการบนทกขอมล การวเคราะหแปลผลขอมล และวธการนาเสนอขอมล เหนคณคาของการนาความรไปใชในชวตประจาวน มจตวทยาศาสตร จรยธรรม คณธรรม และคานยมทเหมาะสม สรป สาระ/มาตรฐาน/ตวชวด
สาระ มาตรฐาน ตวชวด สาระท 5 พลงงาน ว 5.1
ม.4-6/1 ม.4-6/2 ม.4-6/3 ม.4-6/4 ม.4-6/5 ม.4-6/6 ม.4-6/7 ม.4-6/8 ม.4-6/9
สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ว 8.1
ม.4-6/1 ม.4-6/2 ม.4-6/3 ม.4-6/4 ม.4-6/5 ม.4-6/6 ม.4-6/7 ม.4-6/8 ม.4-6/9 ม.4-6/10 ม.4-6/11 ม.4-6/12
รวม 21 ตวชวด
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 45
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.4
เรอง “ตวอยางโครงสรางรายวชา/หนวยการเรยนร”
(ตวอยาง)
โครงสรางรายวชา/หนวยการเรยนร วชา ฟสกส รหสวชา ว 34102 ชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 2 จ านวน 1 หนวยกต เวลา 40 ชวโมง
ล าดบท
มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด
หนวยการเรยนร/สาระส าคญ เวลา
(ชวโมง) น าหนก คะแนน
ภาระงาน
1 ว5.1 ม.4-6/1 ม.4-6/2 ม.4-6/3 ม.4-6/4
ว8.1 ม.4-6/1-12
คลน การศกษาสมบตของคลนกลและความสมพนธระหวาง อตราเรว ความถ และความยาวคลน การเกดคลนเสยง บตสของเสยง ยอมน าความรไปใชประโยชนได นอกจากนน การสบคนขอมลเกยวกบมลพษทางเสยงและคลนแมเหลกไฟฟา สเปกตรม คลนแมเหลกไฟฟา ท าใหสามารถปองกนอนตรายตอรางกายได
21
60
โครงงาน
2 ว5.1 ม.4-6/5 ม.4-6/6 ม.4-6/7 ม.4-6/8 ม.4-6/9
ว8.1
พลงงานนวเคลยรและกมมนตภาพรงส ปฏกรยานวเคลยร ฟชชน ฟวชน กมมนตรงส มผลกระทบตอสงมชวตและสงแวดลอม ดงนนจงควรรจกใชอยางเหมาะสม
19 40 รายงานเกยวกบพลงงานนวเคลยรและกมมนตภาพรงส
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 46
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ล าดบท
มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด
หนวยการเรยนร/สาระส าคญ เวลา
(ชวโมง) น าหนก คะแนน
ภาระงาน
ม.4-6/1-12 รวม 40 100
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 47
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.5
เรอง “ความส าคญของแผนการจดการเรยนร”
ความหมายของแผนการจดการเรยนร แผนการจดการเรยนร หรอแผนการสอน หมายถง ล าดบขนตอนหรอกจกรรมทงหมดของผสอนและผเรยน ทผสอนก าหนดไวเปนแนวทางในการจดสถานการณใหผเรยนเปลยนพฤตกรรมไปตามวตถประสงคโดยผสอนเปนผวางแผนการสอน ก าหนดแนวทางในการจดการเรยนการสอน(ภพ เลาไพบลย,2537) แผนการจดการเรยนรทครไดเตรยมไวลวงหนากอนสอน จะตองสอดคลองกบวตถประสงค เนอหาของบทเรยน ผเรยนและสภาพแวดลอมของโรงเรยน แผนการจดการเรยนรจงจะชวยใหเกดประสทธภาพมากทสด
ความส าคญของแผนการจดการเรยนร 1. ชวยใหผสอนเกดความมนใจในการสอน เนองจากมการคดไวลวงหนา ทาใหสามารถสอนไดตามวตถประสงคทตงไว
2. ชวยใหการจดกจกรรมการเรยนร เปนไปอยางเหมาะสมกบสภาพของผเรยน ผสอนเขาใจเกยวกบเนอหาวชาทสอน ตลอดจนมการเตรยมสอการสอนลวงหนา มการทดลองใช ชวยใหมการวดและประเมนผลไดอยางเหมาะสม 3. ชวยใหผสอนสามารถวเคราะหการสอนทผานไปวาประสบความสาเรจ หรอมจดทควรแกไขปรบปรง อยางไร 4. ในกรณทผสอนไมสามารถเขาทาการสอนได อาจมอบหมายใหผอนสอนแทน โดยดาเนนการสอนตามแนวทางทกาหนดไวในแผนการจดการเรยนร 5. ทาใหผบรหารและผประเมนสามารถตรวจสอบ ตดตามคณภาพของการจดการเรยนรไดอยางสะดวก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 48
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.6
เรอง “ขนตอนการจดท าแผนการจดการเรยนร”
การจดท าแผนการเรยนร
วเคราะหค าอธบายรายวชา/โครงสรางรายวชา และหนวยการเรยนร
วเคราะห ตวชวด/จดประสงค
วเคราะหตวชวดวาจดประสงคการเรยนรใดจะอยในแผนการจดการเรยนร ทงนจดประสงคการเรยนรของแผนการจดการเรยนร ตองครบทงดานความร/ดานทกษะ/กระบวนการและดานคณธรรม จรยธรรมและคานยม
วเคราะห สาระทเรยนร
- เลอกและขยายสาระทเรยนรใหสอดคลองกบผเรยน ชมชนและทองถน -สาระทเรยนรตองมความเทยงตรง ปฏบตไดจรง ทนสมยและเปนตวแทนของความร -มความส าคญทงในแนวกวางและแนวลก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 49
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
วเคราะหกระบวนการ จดการเรยนร
- มความนาสนใจส าหรบผเรยน - สามารถเรยนรไดงาย - จดสาระทเรยนรใหเรยงล าดบจากงายไปหายากและมความตอเนอง - จดสาระทเรยนรใหสมพนธกบกลมวชาอนๆ - เลอกวธการน าเขาสการเรยน - เลอกรปแบบการจดการเรยนรใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรวามงไปในทศทางใด - ใหผเรยนท ากจกรรมตามขนตอนของรปแบบการเรยนรผเรยนทมความสามารถแตกตางกนไมจ าเปนตองท ากจกรรมเหมอนกน - ควรเนนกจกรรมทท างานเปนทมมากกวารายบคคล - กจกรรมทใหผเรยนปฏบตตองน าเทคนคและวธการตางๆมาเปนเครองมอใหผเรยนบรรลตามมาตรฐานการเรยนร - กจกรรมทปฏบตควรสอดคลองกบชวตประจ าวนและชวตจรง - กจกรรมทปฏบตมทงในและนอกหองเรยน - เปดโอกาสใหผเรยนฝกฝนและถายทอดการเรยนรไปสสถานการณใหมๆพรอมทงท าใหเกดความจ าระยะยาว - ตรวจสอบความเขาใจ โดยใหผเรยนสรปรวมทงสงเสรมใหเชอมโยงสงทเรยนรและทจะเรยนตอไป
วเคราะหกระบวนการ
ประเมนผลผลต
- วธการวดและประเมนผลตองสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร
- ใชวธการวดทหลากหลาย - เลอกใชเครองมอวดทมความเชอมน - แปลผลการวดและการประเมนเพอน าไปสการพฒนาและปรบปรง
วเคราะห แหลงการเรยนร
ใหเรยนรจากแหลงความรหลากหลายทงในและนอกหองเรยน เชน จากธรรมชาต ความงาม ความจรง ความด จนตนาการ เครอขายตางๆ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 50
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.7
เรอง “แผนการจดการเรยนรทด”
แผนการจดการเรยนรทด 1. มความละเอยด ชดเจน มหวขอและสวนประกอบตางๆครอบคลมตามศาสตรของการสอน โดย สามารถตอบค าถามตอไปน
สอนอะไร (หนวย หวเรอง ความคดรวบยอดหรอสาระส าคญ) เพอจดประสงคอะไร (จดประสงคการเรยนร ซงควรเขยนเปนจดประสงคเชงพฤตกรรม)
ดวยสาระอะไร (เนอหา/โครงรางเนอหา) ใชวธการใด (กจกรรมการเรยนรซงใชกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ) ใชเครองมออะไร (วสดอปกรณ สอและแหลงการเรยนร) ทราบไดอยางไรวาประสบความส าเรจ (การวดและประเมนผล) 2. แผนการจดการเรยนรสามารถน าไปปฏบตไดจรง 3. สวนประกอบตางๆของแผนการจดการเรยนรมความสอดคลองสมพนธเชอมโยงกน เชน
จดประสงคการเรยนร ครอบคลมสาระ/เนอหา และเปนจดพฒนาทพฒนาผเรยนในดาน
ความร ทกษะ กระบวนการและเจตคต
กจกรรมการเรยนร ควรสอดคลองกบจดประสงคและเนอหาสาระ วสดอปกรณ สอ และแหลงการเรยนร ควรสอดคลองสมพนธกบกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผล ควรสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 51
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.8
เรอง “องคประกอบของแผนการจดการเรยนร”
องคประกอบของแผนการเรยนร
สวนท 1 รายละเอยดทวไป ประกอบดวย ล าดบทของแผน ชอวชา ชอหนวยการเรยนร เรองทสอน เวลา วน/เดอน/ป ภาคเรยนท ปการศกษา
สวนท 2 รายละเอยดของแผนการสอน ประกอบดวย
1. สาระส าคญ การเขยนสาระส าคญจะเขยนเปน ความคดรวบยอด หรอมโนมต (Concept) ของเนอหาทจะสอนในแผนน มรายละเอยดทส าคญหลกๆเทานน
2. จดประสงคเชงพฤตกรรม การเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม ควรเนนใหผเรยนพฒนาทง 3
ดานคอ ความร (K-Knowledge) ทกษะกระบวนการ ( P-Process) และเจตคต ( A-Attitude) โดยก าหนดพฤตกรรมทผสอนตองการใหเกดในผเรยนหลงจากทสอนจบแลว
3. สาระการเรยนร ระบเนอหาทจะสอนในชวโมงนนๆ การเขยนในหวขอนจะตองเขยนใหครอบคลมมโนมตทส าคญและวตถประสงค รวมทงเวลาทใชสอนดวย มรายละเอยดมากกวาสาระส าคญ อยาลอกในหนงสอมาทงหมด อยาเขยนเฉพาะหวขอ ตองสอดคลองกบวตถประสงค
4. กจกรรมการเรยนร เปนการก าหนดวธสอนหรอนวตกรรมทจะใช ใหเหมาะสมกบเวลา เนอหาวยของผเรยน ประกอบดวย - ขนน าเขาสบทเรยน เปนขนตอนกระตนใหผเรยนสนใจทจะเรยน และตองการตดตามกจกรรมขนสอนตอไป โดยใชกระตนความสนใจของผเรยนดวยค าถาม ทบทวนความรเดม ใชภาพปรศนาหรอใชกจกรรมอนๆ ทเกยวของกบเนอหาทจะสอน
- ขนสอน เปนขนทผสอนจะตองจดกจกรรมส าหรบผเรยน กจกรรมการสอนตองสอดคลองกบวยของผเรยน เนอหาและเวลา ในการสอนระดบประถมศกษาปท 1-3 นกเรยนมชวงความสนใจสน กจกรรมการสอนควรหลากหลายและใชเวลาไมนานมาก เพอไมใหนกเรยนเบอ แตในระดบชนทสงขน นกเรยนสามารถนงฟงครสอนไดมากขน กจกรรมอาจใหนกเรยนฟงการบรรยายได หรอเปนกจกรรมใหนกเรยนมเวลาในการคดวเคราะห อภปรายภายในกลม ท างานกลม เปนตน การจดกจกรรมการเรยนการสอนตองเนนผเรยนเปนส าคญ เพอใหนกเรยนมสวนรวมในการจดการเรยนร และใหนกเรยนสามารถสรางองคความรดวยตนเอง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 52
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
- ขนสรป เปนขนตอนทผสอนและผเรยนสรปประเดน ส าคญทไดเรยนไปแลว ในขนสรป
ผสอนอาจใชค าถามชวย หรอใชกจกรรมอนๆ ในขนนผสอนสามารถเตมเตมดานเนอหาใหกบผเรยนใหสมบรณ - ขนวดผล เปนขนตอนสดทายของการจดการเรยนร ทผสอนจะดวามพฤตกรรมเปนไปตาม
วตถประสงคหรอไม หรอมความรเปนไปตามวตถประสงคทตงไวหรอไม การวดผลอาจใชแบบฝกหด แบบทดสอบสนๆ ผสอนสามารถน าผลประเมนนไปใชในการประเมนการสอนของตน และน าไปปรบปรงการสอนในครงตอไปได 5. วสดอปกรณ ประกอบการสอน ไดแก เอกสาร อปกรณการทดลอง เครองมอวทยาศาสตร การระบอปกรณทจะใชสอน จะชวยในการเตรยมอปกรณลวงหนา 6. หมายเหต ผสอนสามารถบนทกเหตการณตางๆทเกดขนหรอระบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทใชในการสอน 7. บนทกหลงสอน ผสอนสามารถเขยนผลของการประเมนและผลการสอนในภาพรวม หลงจากทสอนเสรจแลว การเขยนบนทกหลงสอนนเปนการระบวา ในการสอนครงน มขอดหรอจดเดนอะไรบาง เพอจะไดเปนขอมลในการน าไปใชครงตอไป และมขอท ควรปรบปรงหรอทตองการพฒนาอะไรบาง เพอจะไดใชเปนขอมลในการท าวจยในชนเรยน ซงจะชวยในการจดการเรยนรของครใหดขน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 53
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 2.9
เรอง “ตวอยางแผนการจดการเรยนร”
(ตวอยาง)
แผนการจดการเรยนรท 1 วชา ฟสกส ชนมธยมศกษาปท 4 หนวยการเรยนรท 1 เรองคลน หนวยการเรยนรยอย เรองสมบตของคลน จ านวน 2 คาบ วนท …… เดอน…….… …พ.ศ.…2554… เวลา ……………….. น.
สาระส าคญ คลนเปนปรากฏการณการถายทอดพลงงาน ม 2 ประเภทคอคลนกล และ คลนแมเหลกไฟฟา
คลนมสมบต 4 ประการคอ สะทอน หกเห แทรกสอด และเลยวเบน
จดประสงคการเรยนร 1. อภปรายและระบสมบตของคลนได 2. สบคน อภปราย และอธบายสมบตของคลนได
สาระการเรยนร คลนทกประเภทมสมบต 4 ประการคอ 1. การสะทอน 2. การหกเห 3. การแทรกสอด 4. การเลยวเบน การสะทอน เกดขนขณะคลนเดนทางสนสดผวของตวกลาง หรอขณะตกกระทบผวระหวาง
ตวกลาง ซงการสะทอนเปนไปตามกฎการสะทอนเสมอ การหกเห เกดขนขณะคลนเดนทางผานจากตวกลางหนงไปยงอกตวกลางหนง ท าให ความเรว
ทศทาง และความยาวคลน เปลยนไป การแทรกสอด เกดขนขณะคลนตงแต 2 ขบวนขนไปแผมาซอนทบกน ผลท าใหเกดการรวมกนได
ของคลน การเลยวเบน เปนปรากฏการณทคลนสามารถเดนทางออมสงกดขวาง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 54
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
กระบวนการจดกจกรรมการเรยนร 5Es ขนท 1 สรางความสนใจ (Engagement ) ใชเวลาประมาณ 5 -10 นาท
1. น าเขาสบทเรยนโดยครทบทวนสถานการณความรเดม นกเรยนสงเกตเหนหรอไมวาเมอคลนในสปรงเคลอนทไปถงปลายทถกตรง คลนในสปรงจะมการเคลอนทอยางไร (สะทอนกลบ) แลวถามตอไปวา ถาคลนชนดอนๆ เมอเคลอนทเขากระทบสงกดขวางอน คลนจะมการเคลอนทในลกษณะอยางไร
2. นกเรยนอภปรายและบอกไดวา การเคลอนทของคลนเมอตกกระทบสงกดขวางจะตองเกดการสะทอนของคลนเสมอ
3. ครใชค าถามเพอกระตนดงน นอกจากคลนมสมบตการสะทอนแลว คลนมคณสมบตอนๆ อกหรอไม อยางไร
ขนท 2 ส ารวจและคนหา (Exploration ) ใชเวลาประมาณ 30-40 นาท
1. ครใหนกเรยนคนควาหาความรเกยวกบคณสมบตของคลน จากเอกสารตาง ๆ เชน ใบความรท 1 สมบตของคลน ,หนงสอเรยน , อนเตอรเนต เปนตน
2. ใหนกเรยนแตละกลมท ากจกรรมท 1 เรอง สมบตของคลน จากนนครใชค าถามกระตนใหนกเรยนคด ดวยตวอยางค าถามตอไปน
- คลนผวน า เกดการสะทอน หกเห แทรกสอด และเลยวเบนไดอยางไร - นกเรยนคดวา คลนชนดอน ๆ จะมคณสมบตเชนเดยวกบคลนผวน า หรอไม เพราะเหต
ใด 3. นกเรยนแตละกลมรวมกนอภปราย และสรปผลการท ากจกรรมในใบกจกรรมท 1 เรอง สมบต
ของคลน 4. นกเรยนแตละกลมน าเสนอ ผลการท ากจกรรม หนาชนเรยน
ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป ( Explanation ) ใชเวลาประมาณ 10-15 นาท
1. ครอธบายและใหความรเพมเตม เกยวกบการสะทอน การหกเห การแทรกสอด และการเลยวเบน ตามรายละเอยดในหนงสอเรยน และใบความรท 1 เรองสมบตของคลน
2. ครและนกเรยนรวมกนสรปลกษณะส าคญของคลน คณสมบตของคลน พรอมทงสามารถยกตวอยางปรากฏการณตาง ๆ และการใชประโยชนของคลนในชวตประจ าวนได เชน นกเรยนเหนนกเกาะบนสายไฟฟา นกเรยนสามารถไลนกไดกวธ อะไรบางและเราตองใชพลงงานหรอไม อยางไร (ใชเสยง เคาะสายไฟ ขวางกอนหน ...พลงงานทใชคอ คลนเสยง คลนบนสายไฟ …)
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 55
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ขนท 4 ขยายความร (Elaboration ) ใชเวลาประมาณ 25-30 นาท 1. ใหผเรยนแบงกลม ท าใบงานท 1 เรอง สมบตของคลน 2. ผเรยนสงตวแทนน าเสนอผลงานหนาชนเรยน 3. ใหนกเรยนท าแบบฝกหดท 1 เรอง สมบตของคลน
ขนท 5 ประเมน (Evaluation) ใชเวลาประมาณ 10-15 นาท
1. เฉลยแบบฝกหด พรอมทงตรวจสอบความถกตอง ความเขาใจของการท าแบบฝกหด 2. ตรวจสอบจาการตอบค าถาม การอภปราย หนาชนเรยน 3. สงเกตความสนใจ ความกระตอรอรนในการเรยนร
สอการเรยนร 1. ชดถาดคลน 2. หมอแปลงโวลตต า 3. กระดาษขาว 4. ใบความร ท 1 เรอง สมบตของคลน 5. ใบกจกรรมท 1 เรองสมบตของคลน 6. ใบงานท 1 เรองสมบตของคลน 7. แบบฝกหดท 1 เรอง สมบตของคลน กระประเมนผล
กจกรรม/พฤตกรรม/ ผลงานทตองการประเมน
วธการ เครองมอ
1. ความรบผดชอบ สนใจใฝร ความซอสตย การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม 2. รบฟงความคดเหนของผอน และใหความรวมมอกบกลม
การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม
3. การปฏบตกจกรรม การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม 4. ผลงาน การตรวจผลงาน แบบบนทกการตรวจผลงาน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 56
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
สรปผลการสอน ผลการเรยนรของผเรยนและศกยภาพทพฒนาแลว
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................... จดเดน คอ................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... จดดอย คอ.................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ควรปรบปรง คอ........................................................................................................ .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ลงชอ.............................................................. ( …………………………. ) ครผสอน/บนทก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 57
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
รายวชาฟสกสพนฐาน
ใบความรท 1 เรอง สมบตของคลน
ประกอบ แผนจดการเรยนรท 1 ชนมธยมศกษาปท 4
สมบตของคลน การทเราจะตดสนวาสงทเราสงเกตนนเปนคลนหรอไมตองอาศยเกณฑตดสนทวาสงนนมสมบตของคลนอยางนอยครบ 4 ประการ คอ
1. การสะทอน 2. การหกเห 3. การแทรกสอด 4. การเลยวเบน
สมบต1 และ 2 เปนสมบตทมไดทงอนภาคและคลน สมบตทแตกตางระหวางคลน กบอนภาคกคอสมบตขอท 3 และ 4
การสะทอนของคลน เมอคลนเคลอนทถงเขต (Boundary) ซงอาจเปนปลายสด หรอ เปนเขต ระหวางตวกลางคลน จะมการสะทอนกลบมาในตวกลางเดม ปลายเชอกหรอสปรงทปลอยปลายไวเปนอสระกสะทอนคลนไดเชนกน แตมการสะทอนตางกบปลายทถกยด (ใหสงเกตการสะทอนของคลนน าจากถาดคลนทตงไวใหทดลอง) ถาแหลงก าเนดเปนจดเราจะไดหนาคลนเปนวงกลมบนระนาบหนง หรอเปนทรงกลมในสามมต การสะทอนของคลนวงกลม เมอขณะเวลา t1
เมอขณะเวลา t2 เมอขณะเวลา t3
S S’
S S’
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 58
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ผลการสะทอน กคอ คลนทสะทอนออกมานนเสมอนออกมาจากจด S’ ซงคอต าแหนงของภาพ (Image) นนเอง ทจดตกกระทบจะเหนวา แนวของหนาคลนซงตงฉากกบทศทคลนเคลอนทนน แสดงกฎการสะทอนทวามมตก = มมสะทอนและเปนจรงเชนนนทก ๆ จดบนหนาคลนทมการสะทอน
การสะทอนของหนาคลนทเปนเสนตรง
รงสตกกระทบ คอแนวทคลนวงเขาชนตวสะทอนกอนสะทอน
รงสสะทอน คอแนวรงสทคลนพงออกจากผวสะทอนหลงสะทอน เสนปกต คอเสนทลากตงฉากกบผวสะทอน ณ ต าแหนงทคลนตกกระทบ มมตกกระทบ คอมม 1 อาจวดไดจากมมท หนาคลนตกกระทบท ากบแนวผวสะทอน หรอมมระหวาง
รงสตกกระทบ กบ เสนปกต มมสะทอน คอ มม 2 อาจวดไดจากมมท หนาคลนสะทอนท ากบแนวผวสะทอน หรอมมระหวางรงส
สะทอน กบ เสนปกต
กฎการสะทอน
1. มมตกกระทบ = มมสะทอน 2. รงสตกกระทบ เสนปกต และรงสสะทอนตองอยบนระนาบเดยวกน
คณสมบตการสะทอนของคลน
เมอคลนเคลอนทไปชนสงกดขวาง หรอเคลอนทไปถงปลายสดของตวกลางจะท าใหเกดคลนสะทอนขนมา คลนสะทอนทเกดขนมานน จะตองมคณสมบตดงน
1. ความถของคลนสะทอนมคาเทากบความถของคลนตกกระทบ
ผวสะทอน ผวสะทอน
รงสตกกระทบ
1 มมตกกระทบ มมสะทอน 2
รงสสะทอน
ผวสะทอน
เสนปกต/เสนแนวฉาก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 59
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
2. ความเรวและความยาวคลนของคลนสะทอนมคาเทากบความเรวและความยาวคลนตกกระทบเสมอ
3. ถาการสะทอนไมสญเสยพลงงาน จะไดแอมพลจดของคลนสะทอนมคาเทากบ แอมพลจด ของคลนตกกระทบ
การหกเหของคลน
การหกเหของคลนคอการเปลยนทศทางการเคลอนทเมอผานจากตวกลางหนงไปยงอกตวกลางหนงเพราะคลนมความเรวเฟสเปลยนไป พจารณาแงคณตศาสตร เนองจากความถในตวกลางทงสองเทากนเพราะมาจากแหลงก าเนดคลนอนเดยวกน จากสตร V = f อธบายไดวาความยาวคลนในตวกลางทงสองไมเทากน ถามความเรวเฟสในตวกลางทสองนอยกวาความเรว เฟสในตวกลางท 1 ความยาวคลนในตวกลางนกจะนอยลงดวย (เพราะ f
คงทและเทากบ
V )
จากรปแสดงขอเทจจรงเรองคลนน ามการเปลยนความยาวคลน( ) และ มการหกเห
ความยาวคลนเปลยนเมอผานน าตน และแสดงวาเมอคลนตรงตกตงฉากจะไมเปลยนทศทาง
บรเวณนาตน
บรเวณนาลก
ทศการเคลอนท ความถ f
-1-
-2
ทศทางเคลอนท
ยานนาลก
ผวรอยตอ
ยานนาตน
-1 -
-2
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 60
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
บรเวณน าลกเปรยบเสมอนตวกลางหนง และบรเวณน าตนเปนเสมอนอกตวกลางหนง พบวา ความยาวคลนในน าลกจะมากกวาในน าตน เพราะคลนน าเคลอนทในน าลกไดเรวกวาในน าตน แสดงวาเมอคลนตกไมตงฉากกบระนาบ (เสนแบงเขตน าลกและน าตน) จะมการหกเหเพราะเปลยนความเรว ** การหกเหของคลนพบวาความถคงตวเสมอ
การแทรกสอด
การรวมกนไดของคลน เมอคลนตงแตคลน 2 คลนขนไปเคลอนทมาพบกน ณ ต าแหนงหนง ขณะเวลาทพบกน ซอนทบกนจะเกดการรวมกนขน โดยมการรวมกนแบบเสรมกน และแบบหกลางกน
การเลยวเบน
คอปรากฎการณทคลนสามารถแผจากขอบของสงกดขวางผานไปทางดานหลงของสงกดขวางได หรอออมสงกดขวางได ถาท าใหสงกดขวางเปนชองเปดเลกๆ จะสงเกตการเลยวเบนของคลนไดชดเจน เรยกชองเปดเลกๆ วา สลต ถาความกวางของชองสลต มากกวา ความยาวคลน คลนจะแทรกสอดกนเกดแนวบพ
แนวรอยตอระหวางตวกลาง
รงสตกกระทบ
หนาคลนหกเห
รงสหกเห
Normal line
หนาคลนตกกระทบ
- 1 -
-2 -
B
A
D
C
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 61
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
หลกการเลยวเบน ( หลกของฮอยเกนส ; Huygenss ) มใจความวา ทกๆจดบนหนนาคลน ถอวาเปนตนก าเนดใหม ซงใหก าเนดคลนวงกลม ทมเฟสเดยวกน เคลอนทไปในทางทศเดยวกบการเคลอนทของคลนนน ก. หนาคลนเสนตรง ข. หนาคลนวงกลม
คลนนง คอคลนทเกดการแทรกสอดของคลนเหมอนกน 2 ขบวนเคลอนทไปทางทศตรงขามกน
เกดการรวมกนของคลน ท าใหเกดคลนลพธ ทมต าแหนงของบพนง หรอ ต าแหนงของบพคงทตลอดเวลา( แตคลนทง 2 ขบวนเคลอนทสวนทางกนตลอดเวลา )
ทศการเคลอนทของคลน
v
v
ทศการ เคลอนท
ของคลน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 62
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ใบกจกรรมท 1 เรองสมบตของคลน
วสดอปกรณ 1. ชดถาดคลน 2. หมอแปลงโวลตต า 3. กระดาษขาว
วธจดกจกรรม ตอนท 1 การสะทอน วางแผนกนหนาตรงทบรเวณกลางถาดคลน โดยใหเอยงท ามมหนงกบแนวการเคลอนทของคลน เปดมอเตอรท าใหเกดคลนเคลอนทไปตกกระทบแผนกน สงเกตและบนทกการเปลยนแปลง
ตอนท 2 การหกเห วางแผนกระจกใสลงในถาดคลน น าทอยเหนอแผนกระจกใสจะเปนบรเวณน าตน เปดสวตชมอเตอรท าใหเกดคลนเคลอนทจากบรเวณน าลกเขาสบรเวณน าตน สงเกตและบนทกทศการเคลอนทและความยาวคลนในบรเวณน าลกและน าตน
ตอนท 3 การเลยวเบน วางแผนกนหนาตรงทบรเวณกลางถาดโดยใหขนานกบแนวการเคลอนทของคลน ท าใหคลนเคลอนทเขาหาแผนกน สงเกตและบนทกลกษณะของคลนขณะผานขอบแผนกน
ตอนท 4 การแทรกสอด จดปมก าเนดคลนสองปมใหแตะผวน า เพอท าใหเกดคลนวงกลมสองขบวนแผออกไป สงเกตและบนทกภาพทเกดขน
ใหนกเรยนวเคราะหผลการท ากจกรรมแตละตอน แลวอภปรายผล น าเสนอผลการศกษาสมบตของคลน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 63
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
รายงานการท ากจกรรมท 1
เรอง สมบตของคลน สมาชกในกลม 1. ................................................................. 4. ………………………………………… 2. ................................................................. 5. ………………………………………… 3. ................................................................ 6. ...............................................................
จดประสงคการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… สมมตฐานการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ตวแปรตน……………………………………………………………………… ตวแปรตาม……………………………………………………………………… อปกรณ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ขนตอนการท ากจกรรม ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 64
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ผลจากการท ากจกรรม ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… สรปผลและอภปราย ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 65
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ใบงานท 1 เรอง สมบตของคลน
ค าชแจง
ใหนกเรยนสบคนขอมล และศกษาปรากฏการณธรรมชาตทอาศยหลกการตามสมบตของคลน ตามประเดนตอไปน
1. การสะทอน เชน การด ารงชพของคางคาว โดยการใชเสยงความถสงสะทอนกบสงกดขวาง เปนตน
2. การหกเห เชน การเหนฟาแลบ แตไมไดยนเสยงฟารอง เปนตน 3. การเลยวเบน เชน การไดยนเสยง แมอยขางผนงตก เปนตน 4. การแทรกสอด เชน การเกดบตส เปนตน
ผลการปฏบตกจกรรม 1. การสะทอน ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 2. การหกเห ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 3. การเลยวเบน ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4. การแทรกสอด ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 66
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
แบบฝกหดท 1 เรอง สมบตของคลน
ค าชแจง 1. ใหนกเรยนตอบค าถามลงไปในชองวางใหสมบรณถกตอง 2. ใชเวลา 30 นาท
1. เมอคลนเคลอนทจากตวกลางหนงไปอกตวกลางหนงทตางกน ปรมาณใดตอไปนคงเดม และปรมาณใดเปลยนไป ความยาวคลน ความถ และอตราเรวคลน
……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 2. การเกดเสยงกอง เมอเราตะโกนอยกลางหบเขา เปนคณสมบตขอใดของคลน เพราะเหตใด ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 3. ยกตวอยางการใชประโยชนจากสมบตของคลน พรอมอธบายประกอบ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4. คลนนงในเสนเชอกทยาว 4 เมตร ทแสดงดงรป ถาเชอกสนดวยความถ 100 รอบตอวนาท
จงหา ก) ความยาวคลนในเสนเชอก ข) อตราเรวในเสนเชอก
……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
4 m
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 67
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 3.1
เรอง “การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร”
การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร วทยาศาสตรมบทบาทส าคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบชวตของทกคน ทงในการด ารงชวตประจ าวนและในงานอาชพตางๆ เครองมอเครองใชเพออ านวยความสะดวกในชวตและในการท างาน ลวนเปนผลของความรวทยาศาสตรผสมผสานกบความคดสรางสรรคและศาสตรอนๆ ความรวทยาศาสตรชวยใหเกดองคความรและความเขาใจในปรากฏการณธรรมชาตมากมาย มผลใหเกดการพฒนาทางเทคโนโลยอยางมาก ในทางกลบกน เทคโนโลยกมสวนส าคญมากทจะใหมการศกษาคนควาความรทางวทยาศาสตรตอไปอยางไมหยดย ง วทยาศาสตรท าใหคนไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะห วจารณ มทกษะทส าคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลหลากหลายและประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงความร (knowledge based society) ทกคนจงจ าเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร (scientific literacy for all) เพอทจะมความร ความเขาใจโลกธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน และน าความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค มคณธรรม
เปาหมายของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร วทยาศาสตรเปนเรองของการเรยนรเกยวกบธรรมชาต โดยมนษยใชกระบวนการสงเกต สารวจตรวจสอบ และการทดลองเกยวกบปรากฏการณทางธรรมชาต และนาผลมาจดระบบ หลกการ แนวคดและทฤษฎ ดงนนการเรยนการสอนวทยาศาสตรจงมงเนนใหผเรยนไดเปนผเรยนรและคนพบดวยตนเองมากทสด นนคอ ใหไดทงกระบวนการและองคความร ตงแตวยเรมแรกกอนเขาเรยน เมออยในสถานศกษา และเมอออกจากสถานศกษาไปประกอบอาชพแลว
การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรในสถานศกษา มเปาหมายส าคญ ดงน 1. เพอใหเขาใจหลกการ ทฤษฎทเปนพนฐานในวทยาศาสตร 2. เพอใหเขาใจขอบเขตธรรมชาตและขอจากดของวทยาศาสตร 3. เพอใหมทกษะทสาคญในการศกษาคนควาและคดคนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. เพอพฒนากระบวนการคดและจนตนาการ ความสามารถในการแกปญหาและการจดการ ทกษะในการสอสาร และความสามารถในการตดสนใจ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 68
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
5. เพอใหตระหนกถงความสมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย มวลมนษยและสภาพแวดลอมในเชงทมอทธพลและผลกระทบซงกนและกน 6. เพอนาความรความเขาใจในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชใหเกดประโยชนตอสงคม และการดารงชวต 7. เพอใหเปนคนมจตวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม และคานยมในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค
คณภาพผเรยนวทยาศาสตรเมอจบชนมธยมศกษาปท 6 การจดการศกษาวทยาศาสตรส าหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน มงหวงใหผเรยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเนนกระบวนการไปสการสรางองคความร โดยผเรยนมสวนรวมทกขนตอน ผเรยนจะไดท ากจกรรมหลากหลาย ทงเปนกลมและเปนรายบคคล โดยอาศยแหลงเรยนรทเปนสากลและทองถน โดยผสอนมบทบาทในการวางแผนการเรยนร กระตน แนะน าชวยเหลอใหผเรยนเกดการเรยนร (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2550) ผเรยนทเรยนจบชนมธยมศกษาปท 6 ควรมความร ความคด ทกษะ กระบวนการ และจตวทยาศาสตรดงน
1. เขาใจการรกษาดลยภาพของเซลลและกลไกการรกษาดลยภาพของสงมชวต
2. เขาใจกระบวนการถายทอดสารพนธกรรม การแปรผน มวเทชน ววฒนาการของสงมชวต ความ
หลากหลายของสงมชวตและปจจยทมผลตอการอยรอดของสงมชวตในสงแวดลอมตางๆ
3. เขาใจกระบวนการ ความส าคญและผลของเทคโนโลยชวภาพตอมนษย สงมชวตและสงแวดลอม
4. เขาใจชนดของอนภาคส าคญทเปนสวนประกอบในโครงสรางอะตอม การจดเรยงธาตในตารางธาต
การเกดปฏกรยาเคมและ ปจจยทมผลตออตราการเกดปฏกรยาเคม
5. เขาใจชนดของแรงยดเหนยวระหวางอนภาคและสมบตตางๆ ของสารทมความสมพนธกบแรงยด
เหนยว
6. เขาใจการเกดปโตรเลยม การแยกแกสธรรมชาตและการกลนล าดบสวนน ามนดบ การน าผลตภณฑ
ปโตรเลยมไปใชประโยชนและผลตอสงมชวตและสงแวดลอม
7. เขาใจชนด สมบต ปฏกรยาทส าคญของพอลเมอรและสารชวโมเลกล
8. เขาใจความสมพนธระหวางปรมาณทเกยวกบการเคลอนทแบบตางๆ สมบตของคลนกลคณภาพ
ของเสยงและการไดยน สมบต ประโยชนและโทษของคลนแมเหลกไฟฟา กมมนตภาพรงสและ
พลงงานนวเคลยร
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 69
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
9. เขาใจกระบวนการเปลยนแปลงของโลกและปรากฏการณทางธรณทมผลตอสงมชวตและ
สงแวดลอม
10. เขาใจการเกดและววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ เอกภพและความส าคญของเทคโนโลย
อวกาศ
11. เขาใจความสมพนธของความรวทยาศาสตรทมผลตอการพฒนาเทคโนโลยประเภทตางๆ และการ
พฒนาเทคโนโลยทสงผลใหมการคดคนความรทางวทยาศาสตรทกาวหนา ผลของเทคโนโลยตอ
ชวต สงคม และ สงแวดลอม
12. ระบปญหา ตงค าถามทจะส ารวจตรวจสอบ โดยมการก าหนดความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ
สบคนขอมลจากหลายแหลง ตงสมมตฐานทเปนไปไดหลายแนวทาง ตดสนใจเลอกตรวจสอบ
สมมตฐานทเปนไปได
13. วางแผนการส ารวจตรวจสอบเพอแกปญหาหรอตอบค าถาม วเคราะห เชอมโยงความสมพนธของ
ตวแปรตางๆ โดยใชสมการทางคณตศาสตรหรอสรางแบบจ าลองจากผลหรอความรทไดรบจากการ
ส ารวจตรวจสอบ
14. สอสารความคด ความรจากผลการส ารวจตรวจสอบโดยการพด เขยน จดแสดง หรอใชเทคโนโลย
สารสนเทศ
15. ใชความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรในการด ารงชวต การศกษาหาความรเพมเตมท า
โครงงานหรอสรางชนงานตามความสนใจ
16. แสดงถงความสนใจ มงมน รบผดชอบ รอบคอบและซอสตยในการสบเสาะหาความรโดยใช
เครองมอและวธการทใหไดผลถกตองเชอถอได
17. ตระหนกในคณคาของความรวทยาศาสตรและเทคโนโลยทใชในชวตประจ าวน การประกอบอาชพ
แสดงถงความชนชม ภมใจ ยกยอง อางองผลงาน ชนงานทเปนผลจากภมปญญาทองถนและการ
พฒนาเทคโนโลยททนสมย
18. แสดงความซาบซง หวงใย มพฤตกรรมเกยวกบการใชและรกษาทรพยากรธรรมชตและสงแวดลอม
อยางรคณคา เสนอตวเองรวมมอปฏบตกบชมชนในการปองกน ดแลทรพยากรธรรมชาตและ
สงแวดลอมของทองถน
19. แสดงถงความพอใจ และเหนคณคาในการคนพบความร พบค าตอบ หรอแกปญหาได
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 70
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
20. ท างานรวมกบผอนอยางสรางสรรค แสดงความคดเหนโดยมขอมลอางองและเหตผลประกอบ
เกยวกบผลของการพฒนาและการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางมคณธรรมตอสงคมและ
สงแวดลอม และยอมรบฟงความคดเหนของผอน
การเรยนรทผเรยนมความส าคญทสด พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 22 ระบวา การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ ในมาตรา 23(2) เนนการจดการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย ใหความส าคญของการบรณาการความร คณธรรม กระบวนการเรยนรตามความเหมาะสมของระดบการศกษา โดยเฉพาะความรและทกษะดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมทงความร ความเขาใจและประสบการณเรองการจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลย งยน ในสวนของการจดกระบวนการเรยนร มาตรา 24 ไดระบใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของด าเนนการดงน
1. จดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยนโดย ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล
2. ฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใช เพอปองกนและแกไขปญหา
3. จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกการปฏบต ใหท าได คดเปน ท าเปน รกการอานและเกดการใฝรอยางตอเนอง
4. จดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดานตางๆ อยางไดสดสวนสมดลกน รวมทงปลกฝงคณธรรม คานยมทดงามและคณลกษณะอนพงประสงคไวในทกวชา
5. สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยนและอ านวย ความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร รวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ทงน ผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมกนจากสอการเรยนการสอนและแหลงวทยาการประเภทตางๆ
6. จดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลา ทกสถานท มการประสานความรวมมอกบบดา มารดา ผปกครองและบคคลในชมชนทกฝาย เพอรวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ
การจดการเรยนรตามแนวดงกลาว จ าเปนตองเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนการสอนทงของ ครและนกเรยน กลาวคอลดบทบาทของครผสอนจากการเปนผบอกเลา บรรยาย สาธต เปนการวางแผนจดกจกรรมใหนกเรยนเกดการเรยนร กจกรรมตางๆ จะตองเนนทบทบาทของนกเรยนตงแตเรม คอรวมวาง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 71
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
แผนการเรยน การวดผล ประเมนผล และตองค านงวากจกรรมการเรยนนนเนนการพฒนากระบวนการคด วางแผน ลงมอปฏบต ศกษา คนควา รวบรวมขอมลดวยวธการตางๆ จากแหลงเรยนรหลากหลาย ตรวจสอบ วเคราะหขอมล การแกปญหา การมปฏสมพนธซงกนและกน การสรางค าอธบายเกยวกบขอมลทสบคนได เพอน าไปสค าตอบของปญหาหรอค าถามตางๆ ในทสดสรางองคความร ทงนกจกรรมการเรยนรดงกลาวตองพฒนานกเรยนใหเจรญพฒนาทงรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา
การจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย เนนกระบวนการทนกเรยนเปนผคด ลงมอปฏบต ศกษาคนควาอยางมระบบ ดวยกจกรรมหลากหลาย ทงการท ากจกรรมภาคสนาม การสงเกต การส ารวจตรวจสอบ การทดลองในหองปฏบตการ การสบคนขอมลจากแหลงขอมลปฐมภมและทตยภม การท าโครงงานวทยาศาสตรและเทคโนโลย การศกษาจากแหลงเรยนรในทองถน โดยค านงถงวฒภาวะ ประสบการณเดม สงแวดลอม และวฒนธรรมตางกนทนกเรยนไดรบรมาแลวกอนเขาสหองเรยน การเรยนรของนกเรยนจะเกดขนระหวางทนกเรยนมสวนรวมโดยตรงในการท ากจกรรมการเรยนเหลานน จงจะมความสามารถในการสบเสาะหาความร มความสามารถในการแกปญหาดวยวธการทางวทยาศาสตร ไดพฒนากระบวนการคดขนสง และคาดหวงวากระบวนการเรยนรดงกลาวจะท าใหนกเรยนไดรบการพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม ในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค มเจตคตและคานยมทเหมาะสมตอวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมทงสามารถสอสารและท างานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ ทฤษฎการเรยนรทใชเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยทพดกนมากในปจจบนนคอ ทฤษฎการสรางเสรมความร ( constructivism) ซงเชอกนวานกเรยนทกคนมความรความเขาใจเกยวกบบางสงบางอยางมาแลวไมมากกนอย กอนทครจะจดการเรยนการสอนใหเนนวาการเรยนรเกดขนดวยตวของผเรยนเอง และการเรยนรเรองใหมจะมพนฐานมาจากความรเดม ดงนน ประสบการณเดมของนกเรยนจงเปนปจจยส าคญตอการเรยนรเปนอยางยง กระบวนการเรยนร ( process of learning) ทแทจรงของนกเรยนไมไดเกดจากการบอกเลาของคร หรอนกเรยนเพยงแตจดจ าแนวคดตางๆ ทมผบอกใหเทานน แตการเรยนรวทยาศาสตรตามทฤษฎการสรางเสรมความร เปนกระบวนการทนกเรยนจะตองสบคน เสาะหา ส ารวจตรวจสอบ และคนควาดวยวธการตางๆ จนท าใหนกเรยนเกดความเขาใจและเกดการรบรความรนนอยางมความหมาย จงจะสามารถสรางเปนองคความรของนกเรยนเอง และเกบเปนขอมลไวในสมองไดอยางยาวนาน สามารถน ามาใชไดเมอมสถานการณใดๆ มาเผชญหนา ดงนน การทนกเรยนจะสรางองคความรได ตองผานกระบวนการเรยนรทหลากหลายโดยเฉพาะอยางยงกระบวนการสบเสาะหาความร (inquiry process) กระบวนการเรยนการสอนทใชในการเรยนรวทยาศาสตรมหลากหลาย เชน กระบวนการสบเสาะหาความร ( Inquiry process) กระบวนการแกปญหา ( Problem solving process) กจกรรมคดและปฏบต ( Hands-on Mind-on Activities) การเรยนรแบบรวมมอรวมใจ ( Cooperative Learning) และ เทคนค POE (Prediction-Observation-Explanation) เปนตน ดงนน ครจงตองเลอกใชกระบวนการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบผเรยนและเนอหา
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 72
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 3.2
เรอง “การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชวฎจกรการสบเสาะหาความร 5Es (Inquiry Cycle)”
การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชวฎจกรการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle)
แผนภมท 1 แสดงวฎจกรการสบเสาะหาความร
ประเมน (Evaluate)
ส ารวจและคนหา
(Explore)
อธบายและลงขอสรป (Explain)
ขยายความร (Elaborate)
สรางความสนใจ (Engage)
วฏจกรการสบเสาะหาความร Inquiry Cycle (5 Es)
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 73
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
การเรยนการสอนโดยใชวฏจกรการสบเสาะหาความร 5Es (Inquiry Cycle) ดงททราบกนดแลววาการเรยนรเปนวฎจกรทไดรบการกลาวถงกนมานานแลว ซงผทเปนรเรมการคดคนรปแบบของวฏจกรการเรยนร (The Learning Cycle Model) นนคอ โรเบรต คารพลส ( Robert Karplus ในป ค.ศ. 1960-1969) ซงไดจดรปแบบของวฏจกรออกเปน 3 สวนหลก ไดแก การสารวจคนหา (Exploration) การสรางองคความร ( Concept invention) และการขยายความร ( Concept extension) และตอมามนกการศกษาหลายทานไดนาแนวคดนไปจดรปแบบของการเรยนรออกเปนอกหลายรปแบบ โดยรปแบบทนยมและใชกนอยางแพรหลายไดแก รปแบบวฏจกรการเรยนรแบบสบเสาะหาความร ( Inquiry cycle model) การสบเสาะหาความรคออะไร มนกการศกษาหลายทานทไดใหคาจากดความของการสบเสาะหาความรเอาไวดงน -การสบเสาะหาความรเปนกระบวนการสาหรบการคนหาคาตอบผานการสารวจตรวจสอบ ( Szesze, 2001) - การสบเสาะหาความรคอการ “คนหา” โดยเฉพาะอยางยงการใชคาถามและการสารวจตรวจสอบบางสงบางอยางซงนกเรยนไดถกกาหนดบทบาทใหเปนผสารวจตรวจสอบ ไมใชเปนผทใชวธการเดมในการหยบยกบทเรยนสาเรจรปขนมาใช นกเรยนจะตองเปนผตนตวอยเสมอในการเรยนซงนกเรยนจะมบทบาทในการ 1) ตงคาถาม 2) สารวจตรวจสอบในเรองทศกษาเพอใหไดมาซงคาตอบเหลานน 3) เผชญหนากบสงทตองการคนหาซงตองใชสมมตฐานในการพสจน 4) สรางความสมพนธและการเชอมโยงในสงทไดจากการคนหากบเพอนรวมชนและขอมลนนตองมความนาเชอถอได -การสบเสาะหาความร เปนกจกรรมทมความผสมผสานระหวางการสงเกต การใชคาถาม การคนควาหาขอมลเพอชวยสนบสนนการทดลองใหมประจกษพยานและหลกฐาน การใชเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล แปลผล ตอบคาถาม อธบายและทานาย ตลอดจนการนาเสนอขอมล (สถาบนวจยแหงชาตสหรฐอเมรกา: NRC, 1996) จากคานยามบางสวนขางบนนจะเหนไดวาการสบเสาะหาความรเปนกระบวนการเรยนรทผสมผสานระหวางการใชกระบวนการคดและทกษะตางๆ เพอทจะแกปญหาหรอคนหาคาตอบ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 74
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
รปแบบการเรยนการสอนโดยใชวฎจกรการสบเสาะหาความร ( Inquiry Cycle หรอ 5Es)
นกการศกษากลม BSCS (Biological Science Curriculum Study) ไดน าวธการสอนแบบ Inquiry มาใชในการพฒนาหลกสตรวชาวทยาศาสตร โดยเสนอขนตอนในการเรยนการสอนเปน 5 ขนตอน เรยกวา การเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle หรอ 5Es ไดแก Engage Explore Explain Elaborate และ Evaluate สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) จงตองการศกษารปแบบการเรยนการสอนทพฒนากระบวนการคดระดบสง จงพฒนากระบวนการเรยนการสอนในแตละขนตอนการสอนของรปแบบการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5Es) มขอบขายรายละเอยด ดงน
1. การสรางความสนใจ (Engage) เปนการน าเขาสบทเรยนหรอเรองทนาสนใจ ซงอาจเกดขนเองจากความสงสย หรอความสนใจของตวนกเรยนเอง หรอเกดจากการอภปรายภายในกลม เรองทนาสนใจอาจมาจากเหตการณทก าลงเกดขนอยในชวงเวลานนหรอเปนเรองทเชอมโยงกบความรเดมทเพงเรยนมารมาแลวเปน ตวกระตนใหนกเรยนสรางค าถาม ก าหนดประเดนทจะศกษา ในกรณทยงไมมประเดนใดนาสนใจ ครอาจจะจดกจกรรมหรอสถานการณเพอกระตน ย วย หรอทาทายใหนกเรยนตนเตน สงสย ใครร อยากรอยากเหน หรอขดแยง เพอน าไปสการแกปญหา การศกษาคนควา หรอการทดลอง แตไมควรบงคบใหนกเรยนยอมรบประเดนหรอปญหาทครก าลงสนใจเปนเรองทจะศกษา ท าไดหลายรปแบบ เชน สาธต ทดลอง น าเสนอขอมล เลาเรอง/เหตการณ ใหคนควา/อานเรอง อภปราย/พดคย สนทนา ใชเกม ใหสอวสด อปกรณ สรางสถานการณ/ปญหาทนาสนใจทนาสงสยแปลกใจ
2. การส ารวจและคนหา (Explore) นกเรยนด าเนนการส ารวจ ทดลอง คนหา และรวบรวมขอมล วางแผนก าหนดการส ารวจตรวจสอบ หรอออกแบบการทดลอง ลงมอปฏบต เชน สงเกต วด ทดลอง รวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตางๆ
3. การอธบายและลงขอสรป (Explain) นกเรยนน าขอมลทไดจากการส ารวจและคนหามาวเคราะห แปลผล สรปและอภปรายพรอมทงน าเสนอผลงานในรปแบบตางๆ ซงอาจเปนรปวาด ตาราง แผนผง ผลงานมความหลากหลาย สนบสนนสมมตฐานทตงไวหรอโตแยงกบสมมตฐานทตงไว หรอไมเกยวของกบประเดนทก าหนดไว โดยมการอางองความรประกอบการใหเหตผลสมเหตสมผล การลงขอสรปถกตองเชอถอได มเอกสารอางองและหลกฐานชดเจน
4. การขยายความร (Elaborate) 4.1 ครจดกจกรรมหรอสถานการณเพอใหนกเรยนมความรลกซงขนหรอขยายกรอบความคดกวางขน หรอเชอมโยงความรเดมสความรใหมหรอน าไปสการศกษาคนควา ทดลอง เพมขน เชน ตงประเดน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 75
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
เพอใหนกเรยน ชแจงหรอรวมอภปรายแสดงความคดเหนเพมเตมใหชดเจนยงขน ซกถามใหนกเรยนชดเจนหรอกระจางในความรสกทไดหรอเชอมโยงความรทไดกบความรเดม 4.2 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม เชน อธบายและขยายความรเพมเตม มความละเอยดมากขน ยกสถานการณ ตวอยาง อธบาย เชอมโยงความรทไดเปนระบบและลกซงยงขนหรอสมบรณละเอยดขน น าไปสความรใหมหรอความรทลกซงยงขน ประยกตความรทไดไปใชในเรองอนหรอสถานการณอนๆ หรอสรางค าถามใหมและออกแบบการส ารวจ คนหา และรวบรวมเพอน าไปสการสรางความรใหม
5. การประเมน (Evaluate) เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตางๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร
และมากนอยเพยงใด จากขนนจะน าไปสการน าความรไปประยกตใชในเรองอนๆ 5.1 นกเรยนระบสงทนกเรยนไดเรยนรทงดานกระบวนการและผลผลต 5.2 นกเรยนตรวจสอบความถกตองของความรทได เชน วเคราะหวจารณ แลกเปลยน
ความรซงกนและกน คดพจารณาใหรอบคอบทงกระบวนการและผลงาน อภปราย ประเมนปรบปรงเพมเตมและสรป ถายงมปญหาใหศกษาทบทวนใหมอกครง อางองทฤษฎหรอหลกการและเกณฑเปรยบเทยบผลกบสมมตฐาน เปรยบเทยบความรใหมกบความรเดม นกเรยนทราบจดเดน จดดอยในการศกษาคนควาหรอทดลอง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 76
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ยทธศาสตรของการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชวฎจกรการสบเสาะหาความร ยทธศาสตรของการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชวฎจกรการสบเสาะหาความร มดงน
ขนของการสบเสาะหาความร ยทธศาสตร 1. ขนสรางความสนใจ (engagement)
-สงเกตสงตางๆ รอบตวในจดทสนใจอยางกระตอรอรน -ตงคาถามในเรองทเปนสถานการณทเกดขนจรง -พจารณาแนวทางทเปนไปไดทจะตอบปญหานนๆ -บนทกสงทไมไดคาดหวงจากปรากฏการณทเกดขน -แยกแยะสถานการณทนกเรยนเหนทหลากหลาย
2. ขนสารวจและคนหา (exploration)
-สรางความสนใจในสงทจะศกษา -ระดมความคดในแนวทางทเปนไปได -ทดลองโดยใชวสดและอปกรณ -สงเกตปรากฏการณเฉพาะจดทสนใจอยางละเอยด -ออกแบบ วางแผน และดาเนนการทดลอง -รวบรวมและจดกระทาขอมล -ใชกลยทธตางๆ ในการแกปญหา -เลอกแหลงขอมล (วธการ) ทเหมาะสม -อภปรายปญหากบผอน -แยกประเดนเสยงและผลทจะเกดขนตามมาจากการสารวจและคนหา -กาหนดเกณฑในการสารวจตรวจสอบ
3. ขนอธบายและลงขอสรป (explanation)
-สอสารขอมลและแนวความคดใหกบผอน -สรางและอธบายรปแบบการสารวจ -เรยบเรยงคาอธบายใหมโดยใชคาพดเปนของตนเอง -ทบทวนและวเคราะหปญหาทไดสารวจตรวจสอบ -ใชการประเมนของเพอน -รวบรวมคาตอบและแนวทางการแกปญหา -ตรวจสอบคาอธบายทเหมาะสม -บรณาการปญหาดวยความรและประสบการณทมอย
4. ขนขยายความร (elaboration)
-วเคราะหขอมล -ลงขอสรปและการตดสนใจ -ประยกตความรและทกษะเพอศกษาประเดนอน -แลกเปลยนความรและทกษะ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 77
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ขนของการสบเสาะหาความร ยทธศาสตร -แลกเปลยนขอมลและแนวคดดวยการพดและเขยน -ตงคาถามใหมๆ -พฒนาผลการสารวจและสงเสรมแนวคด -ใชรปแบบและแนวคดเพอทจะคนหาความจรงในการอภปรายและใหผอนยอมรบ -ทาการสารวจตรวจสอบเพมเตม -ทากจกรรมในประเดนอนๆ
5. ขนประเมน (evaluation)
-จากรายงาน บนทก -จากแฟมสะสมงาน -จาก (กระดาษ) การบนทกขอมลของนกเรยน -การประเมนตามสภาพจรง -ชนงานจากการใชเกณฑการใหคะแนนแบบรบรค
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 78
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
บทบาทของครในการเรยนการสอนโดยใชวฏจกรการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle หรอ 5Es)
ขนตอนการเรยนการสอน สงทครควรท า
สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es 1. ขนสรางความสนใจ (engagement)
สรางความสนใจ สรางความอยากรอยากเหน จงค าถามกระตนใหนกเรยนคด ดงเอาค าตอบทยงไมครอบคลมสงทนกเรยนร หรอความคดเกยวกบความคดรวบยอด หรอเนอหาสาระ
อธบายความคดรวบยอด ใหค าจ ากดความและค าตอบ สรปประเดนให จดค าตอบใหเปนหมวดหม บรรยาย
2. ขนส ารวจและคนหา (exploration)
สงเสรมใหนกเรยนท างานรวมกนในการส ารวจตรวจสอบ สงเกตและฟงการโตตอบกนระหวางนกเรยนกบนกเรยน ซกถามเพอน าไปสการส ารวจตรวจสอบของนกเรยน ใหเวลานกเรยนในการคดขอสงสยตลอดจนปญหาตางๆ ท าหนาทใหค าปรกษาแกนกเรยน
เตรยมค าตอบไวให บอกหรออธบายวธการแกปญหา จดค าตอบใหเปนหมวดหม บอกนกเรยนเมอนกเรยนท าไมถก ใหขอมลหรอขอเทจจรงทใชในการแกปญหา น านกเรยนแกปญหาทละขนตอน
3. ขนอธบายและลง ขอสรป (explanation)
สงเสรมใหนกเรยนอธบายความคดรวบยอดหรอแนวคดหรอใหค าจ ากดความดวยค าพดของนกเรยนเอง ใหนกเรยนแสดงหลกฐาน ใหเหตผลและอธบายใหกระจาง ใหนกเรยนอธบาย ใหค าจ ากดความและชบอกสวนประกอบตางๆ ในแผนภาพ ใหนกเรยนใชประสบการณเดมของตนเปนพนฐานในการอธบายความคดรวบยอดหรอแนวคด
ยอมรบค าอธบายโดยไมมหลกฐานหรอใหเหตผลประกอบ ไมสนใจค าอธบายของนกเรยน แนะน านกเรยนโดยปราศจากการเชอมโยงแนวคดหรอความคดรวบยอดหรอทกษะ
4. ขนขยายความร (Elaboration)
คาดหวงใหนกเรยนไดใชประโยชนจากการชบอกสวนประกอบตางๆ ใน
ใหค าตอบทชดเจน บอกนกเรยนเมอนกเรยนท าไมถก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 79
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ขนตอนการเรยนการสอน สงทครควรท า
สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es แผนภาพค าจ ากดความและการอธบายสงทไดเรยนรมาแลว สงเสรมใหนกเรยนน าสงทนกเรยนไดเรยนรไปประยกตใชหรอขยายความรและทกษะในสถานการณใหม ใหนกเรยนอธบายอยางหลากหลาย ใหนกเรยนอางองขอมลทมอยพรอมทงแสดงหลกฐานและถามค าถามนกเรยนวาไดเรยนรอะไรบาง หรอไดแนวคดอะไร (ทจะน ากลวธจากการส ารวจตรวจสอบครงนไปประยกตใช
ใชเวลามากในการบรรยาย น านกเรยนแกปญหาทละขนตอน อธบายวธการแกปญหา
5. ขนประเมน (Evaluation)
สงเกตนกเรยนในการน าความคดรวบยอดและทกษะใหมไปประยกตใช ประเมนความรและทกษะของนกเรยน หาหลกฐานทแสดงวานกเรยนไดเปลยนความคด หรอพฤตกรรม ใหนกเรยนไดประเมนตนเองเกยวกบการเรยนรและทกษะกระบวนการกลม ถามค าถามปลายเปด เชน ท าไมนกเรยนจงคดเชนนน มหลกฐานอะไร นกเรยนเรยนรอะไรเกยวกบสงนนและจะอธบายสงนนอยางไร
ทดสอบค านยามศพทและขอเทจจรง ใหแนวคดหรอความคดรวบยอดใหม ท าใหคลมเครอ สงเสรมการอภปรายทไมเชอมโยงความคดรวบยอดหรอทกษะ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 80
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
บทบาทของนกเรยนในการเรยนการสอนโดยใชวฎจกรการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle หรอ 5Es)
ขนตอนการเรยนการสอน สงทครควรท า
สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es 1. ขนสรางความสนใจ (engagement)
ถามค าถาม เชน ท าไมสงนจงเกดขน ฉนไดเรยนรอะไรบางเกยวกบสงน แสดงความสนใจ
ถามหาค าตอบทถก ตอบเฉพาะค าตอบทถก ยนยนค าตอบหรอค าอธบาย คนหาวธการแกปญหาเพยงวธเดยว
2. ขนส ารวจและคนหา (exploration)
คดอยางอสระแตอยในขอบเขตของกจกรรม ทดสอบการคาดคะเนและสมมตฐาน คาดคะเนและตงสมมตฐานใหม พยายามหาทางเลอกในการแกปญหาและอภปรายทางเลอกเหลานนกบคนอนๆ บนทกการสงเกตและใหขอคดเหน ลงขอสรป
ใหคนอนคดและส ารวจตรวจสอบ ท างานเพยงล าพงโดยมปฏสมพนธกบผอนนอยมาก ปฏบตอยางสบสนไมมเปาหมายทชดเจน เมอแกปญหาไดแลวกไมคดตอ
3. ขนอธบายและ ลงขอสรป (explanation)
อธบายการแกปญหาหรอค าตอบทเปนไปได ฟงค าอธบายของคนอนอยางคดวเคราะห ถามค าถามเกยวกบสงทคนอนไดอธบาย ฟงและพยายามท าความเขาใจเกยวกบสงทครอธบาย อางองกจกรรมทไดปฏบตมาแลว ใชขอมลทไดจากการบนทกการสงเกตประกอบค าอธบาย
อธบายโดยไมมการเชอมโยงกบประสบการณเดม ยกตวอยางและประสบการณทไมเกยวของกน ยอมรบค าอธบายโดยไมใหเหตผล ไมสนใจค าอธบายของคนอนซงมเหตผลพอทจะเชอถอได
4. ขนขยายความร (Elaboration)
น าขอมลทไดจากแผนภาพ ค าจ ากดความ ค าอธบายและทกษะไปประยกตใชในสถานการณใหมทคลาย
ปฏบตโดยไมมเปาหมายชดเจน ไมสนใจขอมลหรอหลกฐานทมอย
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 81
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ขนตอนการเรยนการสอน สงทครควรท า
สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es
กบสถานการณเดม ใชขอมลเดมในการถามค าถาม ก าหนดจดประสงคในการแกปญหา ตดสนใจ และออกแบบการทดลอง ลงขอสรปอยางสมเหตสมผลจากหลกฐานทปรากฏ บนทกการสงเกตและอธบาย ตรวจสอบความเขาใจกบเพอนๆ
อธบายเหมอนกบทครจดเตรยมไวหรอก าหนดให
5. ขนประเมน (Evaluation)
ตอบค าถามปลายเปด โดยใชการสงเกต หลกฐาน และค าอธบายทยอมรบมาแลว แสดงออกถงความร ความเขาใจเกยวกบความคดรวบยอดหรอทกษะ ประเมนความกาวหนาหรอความรดวยตนเอง ถามค าถามทเกยวของเพอสงเสรมใหมการส ารวจตรวจสอบตอไป
ลงขอสรปโดยปราศจากหลกฐานหรอค าอธบายทเปนทยอมรบมาแลว ตอบแตเพยงวาถกหรอผดและอธบายใหค าจ ากดความโดยใชความจ า ไมสามารถอธบายเพอแสดงความพอใจดวยค าพดของตนเอง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 82
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 3.3
เรอง “การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนค POE (Prediction-Observation-Explanation)”
การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนค POE (Prediction-Observation-Explanation) กระบวนการจดการเรยนรโดยใชเทคนค POE (Prediction – Observation – Explanation) เปนรปแบบหนงในวธการจดการเรยนรตามทฤษฎคอนสตรคตวสต ทสนบสนนใหนกเรยนไดตดสนใจเกยวกบความเขาใจทมอยและอยบนพนฐานของความเชอเดม White and Gunstone (1992 อางองใน น าคาง จนเสรม , 2551) ไดกลาววา วธการสอนแบบ POE เปนวธการทมประสทธภาพทจะสงเสรมใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนและอภปรายเกยวกบแนวคดทางวทยาศาสตร เปนขนตอนการน าเสนอสถานการณและใหนกเรยนท านายวาจะเกดอะไรขนถามการเปลยนแปลง หลงจากนกเรยนท านายแลวใหนกเรยนสงเกตสถานการณดงกลาว โดยใหนกเรยนลงมอทดลอง สงเกต หรอหาวธพสจนใหนกเรยนเพอหาค าตอบจากสถานการณทครสรางขน หลงจากนนใหนกเรยนบอกสงทนกเรยนสงเกตไดจากการสบเสาะหาความรดวยตวนกเรยนเอง และขนสดทายนกเรยนจะตองอธบายถงความแตกตางระหวางสงทไดจากการท านายและการสงเกตหรอผลการทดลองทได ซงวธการสอนแบบ POE ประกอบดวย 1. ขนตอนของการ Predict คอ จะเปนการท านายวาผลทจะเกดจากการทดลอง กจกรรมและสถานการณทก าหนดใหจะเปนอยางไรบาง โดยทนกเรยนจะตองใหเหตผลเกยวกบการท านายของนกเรยนประกอบดวย 2. ขนตอนของการ Observe เปนขนตอนทนกเรยนตองลงมอทดลอง/พสจนหาค าตอบเกยวกบการทดลอง กจกรรมและสถานการณปญหา 3. ขนตอนของการ Explain เปนขนตอนทนกเรยนจะเกดความขดแยงขนระหวางสงทท านายและผลจากการค านวณหาค าตอบเกยวกบการทดลอง กจกรรมและสถานการณปญหา ซงนกเรยนจะตองอธบายใหไดวาถาค าตอบทไดจากการทดลอง กจกรรมหรอสถานการณปญหาไมเปนไปตามทท านายผลไวในขนแรกเพราะอะไร และในกรณทไมสามารถหาค าตอบไดดวยตนเองนกเรยนจะตองรวมมอกบเพอนเพอหาค าตอบ วธการ POE สามารถชวยใหนกเรยนส ารวจและคนหา ( Explore) และหาเหตผลมาอธบายเกยวกบความคดของตนใหได โดยเฉพาะอยางยงในขนตอน Predict และการใหเหตผลในกรณทผลการทดลองทได
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 83
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ขดแยงกบค าท านาย นกเรยนจะตองสรางและแกไขปรบปรงความคดใหมใหถกตองตามความเปนจรงหรอตามแนวคดเชงวทยาศาสตร สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ( 2552) ไดอธบายเทคนค POE (Prediction – Observation – Explanation) มขนตอนดงน 1. การท านาย (Prediction) กอนลงมอท ากจกรรม ใหผเรยนท านายวา จะเกดอะไรขนในกจกรรมทสงเกต พรอมทงใหเหตผลประกอบ เพราะเหตใดจงคดเชนนน (การเดาโดยไรเหตผล เปนสงทไมมความหมายหากจะใช POE) 2. ขนสงเกต (Observation) ใหนกเรยนลงมอสงเกตสงทเกดขนโดยละเอยด และบนทกผล (การสงเกตโดยไมมการบนทกผล หรอการจดจ าเพยงอยางเดยวไมจดวาเปนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร) 3. ขนอธบายผล (Explanation) ใหผเรยนอธบายความแตกตางระหวางสงทท านายไวและสงทเกดขนจรง พรอมทงใหเหตผล จะท าใหผสอนเขาใจ ประโยชนของแตละขนตอนของเทคนค POE อาจสรป ไดดงน 1. การทผเรยนท านายสงทเกดขนประกอบกบการใหเหตผล จะท าใหผสอนเขาใจความคดเดมกอนเรยนของผเรยน เปนการส ารวจความรเดมไดอกทางหนง 2. การสงเกตสงทเกดขนและจดบนทก เปนการฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. การอธบายสงทเกดขนวาแตกตางจากสงทท านายไวอยางไร ท าใหผเรยนตระหนกวาตนเองมความรเดมอยางไร และเรยนรอะไรเพมจากการท ากจกรรมบาง
เทคนค POE กเหมอนกบเทคนคอน ๆ ถาผสอนใชเทคนค POE อยางสม าเสมอ ผเรยนจะมความคนเคยและเกดการเรยนรซงจะท าใหการใชเทคนค POE มประสทธภาพมากขน
Baodi (2003 อางถงใน รตนาภรณ กลางมะณ, 2553) สรปเกยวกบขนตอนของ POE ดงน 1) Predict – P ขนท านายผล เปนขนตอนการถามค าถามใหนกเรยนท านายผลจากสถานการณท
ก าหนดให 2) Observe – O ขนสงเกตหรอทดลอง หลงจากทนกเรยนท านายผลจากสถานการณปญหาแลว ให
นกเรยนสงเกตหรอท าทดลอง และเปรยบเทยบผลทไดจากการท านายผล 3) Explain – E ขนอธบาย ใหนกเรยนอธบายผลทไดจากการสงเกตหรอทดลองกบการท านายผล
วาเหมอนหรอแตกตางอยางไร Wu & Tsai (2005 อางถงใน วนชา ประยรพนธ , 2553) สรปเกยวกบขนตอนการสอน POE ไว
วา POE เปนยทธศาสตรทเกยวกบการท านายผลการสาธตและอภปรายผลทนกเรยนท านายกบการสงเกตการสาธตและการอธบายผลทสอดคลองตรงกนระหวางการท านายผลการสงเกตอาจแสดงใหเหนความรเดม และการแปลความหมายใหมกบสงทนกเรยนไดสงเกต เปนการเปดโอกาสใหนกเรยนมการและเปลยนและมการเจรจาตอรอง (negotiate) ในการแปลความหมายใหมของนกเรยน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 84
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
สรปไดวา การจดกจกรรมการเรยนรโดยวธ POE หมายถง การสอนทชวยใหผเรยนเกดความเขาใจในเรองทเรยน โดยผเรยนนนเปนผลงมอปฏบตเอง ประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน
1. ขนท านายผล (Predict – P) เปนขนตอนทครใหนกเรยนท านายสงทจะเกดขนจาก สถานการณปญหาก าหนด
2. ขนสงเกต (Observe – O) เปนขนตอนการหาค าตอบโดยการท าการทดลอง การสงเกตการท า กจกรรม การสบคนขอมลและวธการตางๆ เพอใหไดมาซงค าตอบของสถานการณปญหานน
3. ขนอธบายผล (Explain - E) เปนขนตอนการอธบายผลจากขนตอนการท านายและการหา ค าตอบวาเหมอนหรอตางกนอยางไร
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 85
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 3.4
เรอง “ตวอยางแผนการจดการเรยนร : การจดกจกรรมการเรยนรโดยใช วฎจกรการสบเสาะหาความร 5Es(Inquiry Cycle)”
(ตวอยาง) 5Es แผนการจดการเรยนรท 1
วชา ฟสกส ชนมธยมศกษาปท 4 เรอง การเคลอนทแบบโพรเจคไทล เวลา 2 คาบ วนท ..........เดอน...............พ.ศ............ เวลา ...........น.
สาระส าคญ การเคลอนทแบบโพรเจคไทล ภายใตสนามความโนมถวงของโลก เปนการเคลอนทท มแนวทางการเคลอนทเปนแนวโคง แบบพาราโบลา โดยมเงอนไขคอ มเฉพาะแรงโนมถวงของโลกทกระทาตอวตถเทานน การเคลอนทแบบโพรเจคไทลภายใตสนามความโนมถวงของโลก จะมอตราเรวคงตวในแนวระนาบ และมอตราเรงในแนวดงคงตว จดประสงคการเรยนร
1. ทดลองและอธบายลกษณะการเคลอนทแบบโพรเจคไทล และปรมาณทเกยวของ 2. บอกเหตการณโพรเจคไทลและยกตวอยางการนาไปใชประโยชน
สาระการเรยนร การเคลอนทแบบโพรเจคไทล เปนการเคลอนททงในแนวระดบและแนวดงในเวลาเดยวกน มแนวทางการเคลอนทเปนแนวโคง และเรยกวาการเคลอนทนวา การเคลอนทแบบโพรเจคไทล ถาไมคดแรงตานของอากาศ หรอแรงอนใด โดยคดวามเฉพาะแรงโนมถวงของโลกกระท าตอวตถเทานน แนวโคงดงกลาวจะเปนโคงแบบ พาราโบลา ซงหลกการเคลอนทแบบโพรเจคไทลนสามารถน าประยกตใชใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนได
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 86
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
การเคลอนทแบบโพรเจคไทลภายใตสนามความโนมถวงของโลกจะ มความเรวคงตวในแนวระนาบ และมความเรงคงตวในแนวดง ซงความเรงมคาเนองมาจากสนามความโนมถวงของโลก วตถทเคลอนทจะมแนวทางการเคลอนทเปนแบบพาราโบลา
กระบวนการจดกจกรรมการเรยนร ขนท 1 สรางความสนใจ (Engagement )
1. ครสาธตขวางลกบอลออกไปในแนวระดบ และในทศทามมตางๆกบแนวระดบ พรอมกบใหผเรยนสงเกตแนวการเคลอนท จากนนเปลยนเปนขวางวตถชนดอน เชน เหรยญ ยางลบ กอนดนนามน แลวใหนกเรยนสงเกตแนวการเคลอนท
2. ใหนกเรยนอภปรายและบอกไดวา การเคลอนทจากการสาธต เปนการเคลอนทในแนวโคง 3. ครใชคาถามกระตนวา การเคลอนทแนวโคงเกดขนไดอยางไร และมความสมพนธกบการ
เคลอนทในแนวระดบและแนวดงหรอไม จากนนใหนกเรยน ยกตวอยางวตถอน ๆ ทเคลอนทในแนวโคง
ขนท 2 ส ารวจและคนหา (Exploration) 1. ครใหนกเรยนคนควาหาความรเกยวกบปรมาณตาง ๆ เกยวกบการเคลอนทในแนวโคง จาก
เอกสารตาง ๆ เชน ใบความรท 1 ,หนงสอเรยน , อนเตอรเนต เปนตน 2. ใหนกเรยนแตละกลมทากจกรรมท 1 เรองการเคลอนทแนวโคง ตามใบกจกรรมท 1
คร ถามกระตนใหนกเรยน ดวยตวอยางคาถามตอไปน - ระยะทวตถตกถงพนจะใกลหรอไกลขนอยกบปจจยอะไรบาง และแนวการเคลอนท
ของวตถเปนแบบใด - ถาลากตอจดระหวางจดทแสดงตาแหนงของลกกลมโลหะ ณ เวลาตาง ๆ หลงจากลก
เหลกตกกระทบ มลกษณะหรอแนวของการเคลอนทเปนอยางไร 3. นกเรยนแตละกลม รวมกนอภปราย และสรปผลการทากจกรรม 4. นกเรยนแตละกลมนาเสนอ กราฟแสดงลกษณะการเคลอนท ทได จากการทากจกรรม หนาชน
เรยน ขนท 3 อธบายและลงขอสรป ( Explanation )
1. ครอธบายเพมเตม ในใบความรท 1 เกยวกบการเคลอนทแบบโพรเจคไทล 2. ครและนกเรยนรวมกนสรปลกษณะสาคญของการเคลอนทแบบโพรเจคไทล พรอมทงให
นกเรยนยกตวอยางการเคลอนทแบบโพรเจคไทลในชวตประจาวน ขนท 4 ขยายความร (Elaboration )
1. ใหนกเรยนแบงกลม ทาใบงานท 1 เรองการเคลอนทแนวโคงแบบโพรเจคไทล 2. นกเรยนสงตวแทนนาเสนอผลงานหนาชนเรยน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 87
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
3. ใหนกเรยนทาแบบฝกหดท 1 เรอง การเคลอนทแบบโพรเจคไทล ขนท 5 ประเมน (Evaluation)
1. เฉลยแบบฝกหด พรอมทงตรวจสอบความถกตอง และความเขาใจในการทาแบบฝกหด 2. ตรวจสอบจาการตอบคาถาม การอภปราย หนาชนเรยน 3. สงเกตความสนใจ ความกระตอรอรนในการเรยนร
สอการเรยนร 1. แปนไมพรอมรางโลหะ 2. โลหะกลม 3. ลกบอล 4. ทกนปดทบดวยกระดาษขาว และมกระดาษคารบอนปดทบกระดาษขาว 5. กระดาษกราฟ 6. ใบความร ท 1 เรอง การเคลอนทแบบโพรเจคไทล 7. ใบกจกรรมท 1 การเคลอนทในแนวโคง 8. ใบงานท 1 การเคลอนทแบบโพรเจคไทล 9. แบบฝกหดท 1 เรองการเคลอนทแบบโพรเจคไทล การประเมนผล
กจกรรม/พฤตกรรม/ ผลงานทตองการประเมน
วธการ เครองมอ
1. ความรบผดชอบ สนใจใฝร ความซอสตย การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม 2. รบฟงความคดเหนของผอน และใหความรวมมอกบกลม
การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม
3. การปฏบตกจกรรม การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม 4. ผลงาน การตรวจผลงาน แบบบนทกการตรวจผลงาน 5. ความร ความเขาใขในเนอหาสาระ ทาแบบฝกหด แบบฝกหด
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 88
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
สรปผลการสอน 1) ผลการเรยนรของผเรยนและศกยภาพทพฒนาแลว ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2) การประเมนผลการสอนของตนเอง จดเดน คอ.................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... จดดอย คอ................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ควรปรบปรงชน............คอ.......................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ลงชอ.............................................................. ( …………………………. ) ครผสอน/บนทก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 89
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
xv
xv
xv
xv
xv
xv
รป 1 ความเรวม 2 แนว ตงฉากกน และเกดขนในเวลาเดยวกน
xv
xv
xv
xv
xv
xv
รป 1 ความเรวม 2 แนว ตงฉากกน และเกดขนในเวลาเดยวกน
ใบความรท 1 เรอง การเคลอนทแบบโพรเจคไทล
การเคลอนทแบบโพรเจคไทล (Projectile Motion) คอ การเคลอนทของวตถเปนแนวโคง
ในกรณทวตถเคลอนทอยางเสรดวยแรงโนมถวงคงท เชน วตถเคลอนทไปในอากาศภายใตแรงโนมถวงของโลก ทางเดนของวตถจะเปนรปพาราโบลา
vY2 vY3 vY4 vY1 vY5 vY6 อตราเรวในแกน Y (แนวดง)เปลยนแปลงตลอดเวลา vY1 > vY2 > vY3 อตราเรวในแกน X (แนวระดบ)มคาคงตว ตลอดเวลา vX = vX = vX
ส าหรบการเคลอนทแบบโปรเจคไทล
1. ในแนวระดบ : ความเรงในแนวระดบมคาเปนศนย นนคอ อตราเรวในแนวระดบมคาคงตวตลอดการเคลอนท ( xxx uva ;0 คาคงตว)
2. ในแนวดง : เปนการตกอยางอสระ พบวา อตราเรวเพมขนจะเพมขนอยางสมาเสมอเมอกาลงเคลอนทลง และขณะกาลงเคลอนทขน อตราเรวจะลดลงอยางสมาเสมอ โดยมความเรงหรอความหนวง เทากบความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลก ( ga y = 9.8 m/s2)
3. เวลาทใชในการเคลอนททงในแนวดงและแนวระดบ ใชเวลาเทากน 4. เมอวตถถงตาแหนงสงสดของการเคลอนท อตราเรวแนวดง ณ ตาแหนงนนมคาเปนศนยเสมอแต
อตราเรวแนวระดบมคาคงตวเสมอ
การค านวณหาปรมาณตาง ๆ ในการเคลอนทแบบโพรเจคไทล แกน x : tvtuS xxx ความเรงเปน ศนย 0xa แกน y : gtuv yy
2
2
1gttuS yy
yyy gSuv 222
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 90
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
หมายเหต ถาวตถตกอยางอสระมทศตามแรงโนมถวง คา g 9.8 m/s2 แตถาวตถเคลอนตานแรงดงดดของโลก (โยนขน) คา g -9.8 m/s2 จะมคาเปนลบ
ตวอยางการค านวณ ตวอยางท 1 ขวางวตถออกไปในแนวระดบจากหนาผาสง 45 เมตร จงหาวาเวลาทใชวตถลอยอยในอากาศนานกวนาท วธท า พจารณาในแนวดง ความเรวตนเปนศนย
หาเวลาในการเคลอนทจากสมการ 2
2
1gttuS yy
ดงนน sx
g
St
y39
10
4522
ตอบ เวลาทใชในการเคลอนทจนกระทบพน มคาเทากบ 3 วนาท
ตวอยางท 2 เดกคนหนงขวางลกบอลในแนวระนาบบนขอบเหวซงสงจากพนดน 45 เมตร ลกบอลสามารถเคลอนทไปตามแนวระนาบได 180 เมตร เดกขวางลกบอลดวยความเรวเทาไร (กาหนดใหความเรงโนมถวงของโลก = 10 เมตรตอวนาท2) วธท า
พจารณาแนวดง 2
2
1gttuS yy ----------------------------(1)
แทนคา t ในสมการ และ 0yu
จะได 45 2102
1t
t = 3 วนาท
พจารณาแนวระดบ x
x
xxu
SttuS ; --------------------------(2)
และ 180 = uX(9) uX = 20 เมตร/วนาท ตอบ เดกขวางลกบอลดวยความเรว 20 เมตร/วนาท
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 91
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ใบกจกรรมท 1 การเคลอนทในแนวโคง
วสดอปกรณ 4. แปนไมพรอมรางโลหะ 5. ทกนปดทบดวยกระดาษขาว และ
มกระดาษคารบอนปดทบกระดาษขาว 6. โลหะกลม 7. กระดาษกราฟ
วธท ากจกรรม
1. ปลอยโลหะกลมบนรางทระดบความสงตาง ๆ กน แลวสงเกตแนวการเคลอนทของวตถหลงจากทหลดจากรางในแนวระดบ บนทกตาแหนงทวตถตกลงบนพน
2. ปลอยโลหะกลม ณ ตาแหนงหนง แลวใชทกนดกไว เนองจากทกนมกระดาษคารบอนตดอย จงปรากฏรอยกระแทกทกน ทาเครองหมายบนกระดาษกราฟใหตรงกบรอยกระแทกของโลหะกลมบนทกน
3. ปลอยโลหะกลม ณ ตาแหนงเดมอก 6 – 8 ครง ในแตละครง เลอนทกนใหหางออกไป 1 เซนตเมตร แลวบนทกตาแหนงทโลหะกระแทกทกนบนกระดาษกราฟ
4. นาขอมลมาอภปรายในประเดนตอไปน - ระยะทวตถตกถงพนจะใกลจะไกล ขนอยกบอะไร แนวการเคลอนท เปนอยางไร - ถาลากเสนตอระหวางจดแสดงตาแหนงของโลหะกลม ณ เวลาตาง ๆ หลงการตกและ
บรรยายลกษณะแนวการเคลอนทของวตถ 5. สรปผลการศกษาและนาผลการศกษาอภปรายหนาชนเรยน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 92
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
รายงานการท ากจกรรมท 1
เรอง การเคลอนทในแนวโคง สมาชกในกลม 1. ................................................................. 4. ………………………………………… 2. ................................................................. 5. ………………………………………… 3. ................................................................ 6. ............................................. ....................
จดประสงคการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… สมมตฐานการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ตวแปรตน……………………………………………………………………… ตวแปรตาม…………………………………………………………………….. อปกรณ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ขนตอนการท ากจกรรม ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 93
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ผลจากการท ากจกรรม ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… สรปผลและอภปราย ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 94
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ใบงานท 1 เรอง การเคลอนทแบบโพรเจกไทล
ค าชแจง พจารณารปตอไปนแลวตอบคาถามทายกจกรรม
1. จากรป ยงถกเปาหรอไม ถาตองการใหกระสนยงถกเปาหมายหรอใกลเคยงทสด มปจจย
อะไรบางทเกยวของ ผลอภปรายประเดนปญหาจากใบงาน ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 95
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
เฉลยใบงาน 1. ยงไมถก เพราะกระสนเคลอนทแบบวถโคงโพรเจกใกล ภายใตแรงโนมถวงของโลก
ปจจยทเกยวของ
1) มวลของลกกระสน 2) ความเรวของลกกระสน 3) ระยะยงหางจากเปา
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 96
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
แบบฝกหดท 1 เรอง การเคลอนทแบบโพรเจคไทล
ค าชแจง 3. ใหนกเรยนตอบคาถามลงไปในชองวางใหสมบรณถกตอง 4. ใชเวลา 20 นาท
5. การยงลกบาสเกตบอลใหลงหวง เปนการเคลอนทแบบโพรเจคไทลหรอไม อยางไร ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 6. การเคลอนทแบบโพรเจคไทลในธรรมชาตภายใตแรงโนมถวงของโลก เปนการเคลอนทแนวโคง
พาราโบลา เสมอไปหรอไม เพราะเหตใด ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 7. ถาตองการขวางวตถใหเคลอนทไปไดไกล ๆ ขนอยกบปรมาณใด เพราะเหตใด ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 8. ครสเตยโน โรนลโด เตะลกบอลดวยความเรวในแนวระดบ 20 เมตร/วนาท ถาลกบอลลอยอยในอากาศ
นาน 5 วนาท ลกบอลจะเคลอนทไปไดไกลเปนระยะเทาใด ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 9. ยงปนสองครง แตละครงตงลากลองทามม 45 องศากบพน ถาความเรวจากลากลองครงแรกมากกวาครง
หลง ลกปนจะสงจากพนเทากนหรอไม อยางไร ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 97
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
เฉลยแบบฝกหดท 1 เรองการเคลอนทแบบโพรเจคไทล
1. การยงลกบาสเกตบอลใหลงหวง เปนการเคลอนทแบบโพรเจคไทลหรอไม อยางไร เฉลย การเคลอนทของลกบาสเกตบอลเปนการเคลอนทแนวโคงแบบโพรเจคไทล เพราะมความเรวของแนว ทงแนวดงและแนวระดบ
2. การเคลอนทแบบโพรเจคไทลในธรรมชาตภายใตแรงโนมถวงของโลก เปนการเคลอนทแนวโคงพาราโบลา เสมอไปหรอไม เพราะเหตใด
เฉลย การเคลอนทแบบโพรเจคไทลภายใตแรงโนมถวงของโลก โดยไมมแรงตานของอากาศ วตถจะเคลอนทเปนแนวโคงพาราโบลา แตในธรรมชาตมแรงตานของอากาศกระทาตอวตถดวย จงมแนวการเคลอนทแบโคงแตไมโคงพาราโบลา
3. ถาตองการขวางวตถใหเคลอนทไปไดไกล ๆ ขนอยกบปรมาณใด เพราะเหตใด เฉลย จากวตถจะเคลอนทไปไดไกลหรอไมในแนวระดบขนอยกบปรมาณของความเรวในการขวางวตถนน ตามสมการ tuS xx
4. ครสเตยโน โรนลโด เตะลกบอลดวยความเรวในแนวระดบ 20 เมตร/วนาท ถาลกบอลลอยอยในอากาศนาน 5 วนาท ลกบอลจะเคลอนทไปไดไกลเปนระยะเทาใด
เฉลย จากสมการ msxsmtuS xx 1005/20 ลกบอลจะเคลอนทไปไดไกล 100 เมตร 5. ยงปนสองครง แตละครงตงลากลองทามม 45 องศากบพน ถาความเรวจากลากลองครงแรกมากกวา
ครงหลง ลกปนจะสงจากพนเทากนหรอไม อยางไร เฉลย ยงปนสองครง แตละครงตงลากลอง 45 องศากบพน ถาความเรวหลดออกจากลากลองครงแรกมากกวาครงหลง ลกปนทถกยงครงแรกจะขนไปไดสงกวาครงหลง เพราะความเรวตนมากกวา
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 98
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 3.5
เรอง “ตวอยางแผนการจดการเรยนร : การจดกจกรรมการเรยนร โดยใชเทคนค POE(Prediction-Observation-Explain)”
(ตวอยาง POE) แผนการจดการเรยนรท 2
วชา ฟสกส ชนมธยมศกษาปท 4 หนวยการเรยนรท .... เรอง แรง หนวยการเรยนรยอย เรอง แรงพยง เวลา 2 คาบ --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. สาระส าคญ
แรงพยง(Buoyant force) เปนแรงทของไหล(ของเหลว / กาซ)กระท าตอวตถใดๆทจมทงกอนหรอบางสวนในของไหลนน มทศพงขนในแนวดง หลกของอารคมดส (Archimedes’ principle) มดงน “วตถทจมในของเหลวหมดทงกอนหรอจมแตเพยงบางสวน จะถกแรงพยงกระท า และแรงพยงจะเทากบน าหนกของของเหลวทถกวตถนนแทนท”
2. จดประสงคการเรยนร เพอใหนกเรยนสามารถ 1. ทดลองและอธบายเกยวกบแรงพยงได 2. อธบายและบอกหลกการของอารคเมดสได 3. สาระการเรยนร แรงพยงเปนแรงทของเหลวออกแรงกระท าตอวตถ ซงแรงพยงมขนาดเทากบน าหนกของของเหลวทมปรมาตรเทากบปรมาตรของวตถสวนทจมอยในของเหลว
หลกของอารคมดส (Archimedes’ principle) มดงน “วตถทจมในของเหลวหมดทงกอนหรอจมแตเพยงบางสวน จะถกแรงพยงกระท า และแรงพยงจะเทากบน าหนกของของเหลวทถกวตถนนแทนท”
หลกของอารคมดส จงอาจเขยนไดดงน ขนาดแรงพยง จะเทากบขนาดน าหนกของของเหลวทมปรมาตรเทากบวตถสวนทจมในของเหลว เราสามารถน าความรเรองการลอยตวไปอธบายสมบตตางๆ ของของไหลได และสามารถสรปเปนหลกทวไปไดวา เมอวตถอยในของไหลจะมแรงพยงกระท าเนองจากของไหลนนสงแรงดนกระท าตอวตถเสมอ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 99
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ในชวตประจ าวน เราจะพบวามวตถหลายชนดลอยในของเหลวได โดยมปรมาตรสวนหนงจมอยในของเหลวและอกสวนหนงอยพนผวของเหลว อาทเชน โฟม น าแขง และไมกอก สามารถลอยในน าได และมวตถอกหลายชนดทจมในของเหลว เชน กอนหนและเหลก จมน าแตลอยในปรอท
ถาวตถใดจมในของเหลว แสดงวาน าหนกของวตถมากกวาแรงพยงในของเหลว และถาวตถใดลอยในของเหลว แสดงวาแรงพยงในของเหลวมคาเทากบน าหนกของวตถ ................................................................................................................................................................................. กระบวนการจดการเรยนร แบบ POE ขนการท านาย (Predict)(P) ครน าเสนอสถานการณตอไปน กอนดนน ามน ดนน ามนทปนเปนรปถวย แทงไม แทงเหลก และแทงโฟม ใหนกเรยนสงเกต อภปรายและท านายโดยครใชค าถามดงน
1. ถาน าวตถทง 5 มาจมลงในอางน า วตถใดจมน าและวตถใดสามารถลอยน าได 2. ใหอธบาย พรอมบอกเหตผลและใหระบปจจยทมผลตอการจมการลอยมอะไรบาง
ขนการสงเกต/ทดลอง/สบคนขอมล (Observe)(O) ครน าเสนอกจกรรมตอไปน กจกรรมท 1 ครใหนกเรยนแตละกลมทดลองการจมการลอยของ กอนดนน ามน ดนน ามนทปนเปนรปถวย แทงไม แทงเหลก และแทงโฟม สงเกต บนทก แลวใชค าถามดงน
- วตถทง 5 ทน ามาแสดงนนมความหนาแนนแตกตางกนหรอไมอยางไร
กจกรรมท 2 ใหนกเรยนแบงกลมแลว รบใบกจกรรมท 1 แลวท ากจกรรมดงน 1. น าถวยยเรกาวางบนถาดรองน า แลวเตมน าลงในถวยยเรกาใหเตมพอด
รปท 1
2. น าแทงเหลกมาชงโดยเครองชงสปรง ใหสงเกต และบนทก ขณะชงในอากาศ 3. จากนนคอยๆหยอนแทงเหลกลงในถวยยเรกา ดงรปท 1 โดยอานคาจากเครองชงสปรงขณะ
แทงเหลกจมครงแทง จมมดผวน าพอด และจมมดในใตน า ใหสงเกต และบนทก 4. ใหแตละกลมน าผลจากการทดลองมาวเคราะห และอภปราย ความสมพนธระหวางคาทอานได
จากเครองชงสปรง แลวตอบค าถามตอไปน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 100
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
1. คาทอานไดจากเครองชงสปรงขณะชงในอากาศ กบ ขณะชงในน ามคาเทากนหรอไม 2. น าทลนออกมาหรอน าทถกแทงเหลกแทนทมปรมาตรเทาใด และน าจ านวนนมน าหนกเทาใด 3. น าหนกของน าทลนออกมาเทากบผลตางทชงในอากาศกบชงในน าหรอไม
5. ใหตวแทนแตละกลมน าเสนอหนาชนเรยน 6. จากนนครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปผลการทดลอง
ขนอธบาย(Explain)(E) ครใชค าถามดงน 1. ขณะชงในอากาศ มแรงกระท าตอแทงเหลกทงหมดกแรง อะไรบาง T1
และแรงทงหมดมความสมพนธกนอยางไร ( ม 2แรง คอ แรงตงเชอก T1 และ น าหนกของแทงเหลก mg) mg ( T1 = mg )(ขณะทอานคา แทงเหลกอยในสภาพนง)
2. ขณะชงในน า มแรงกระท าตอแทงเหลกทงหมดกแรง อะไรบาง T2 ( ม 3แรง คอ แรงตงเชอกT2 น าหนกของแทงเหลก mg และ แรงพยง B ) ( T2+B = mg) (ขณะทอานคาแทงเหลกอยในสภาพนง) mg B
3. ผลตางระหวางแรงตงเชอก T1 - T2 กบ แรงลอยตว B มความสมพนธหรอ
เกยวของกนหรอไมอยางไร ( มความสมพนธกนคอ T1 - T2 = B )(แรงลพธเปนศนย )
4. แรงพยงมคาเปลยนไปหรอไม อยางไร เมอแทงทองเหลองอยในอากาศ จมลงไปครงกอน จมลงไปทงกอนพอด และ จมลงไปใตผวน า(เปลยนไป และ แรงพยงจะมคาเพมขนเมอแทงเหลกมสวนทจมมากขน แรงพยงจะมคามากทสดขณะจมทงกอน และจะมคาคงตวไมวาจะจมลงไปลกใตผวน าเทาใด)
5. จากรป น าหนกของน าทลนออกมา มความสมพนธกบแรงพยง หรอไมอยางไร(น าหนกของน าทลนออกมา จะมขนาดเทากบแรงพยง)
6. ครอธบายหลกการของอารคเมดส จากนนครใหความรเพมเตมดงน 1. แรงพยงทของเหลว(หรออากาศ)กระท าตอวตถทจมทงกอนหรอบางสวนเสมอ ม
สญลกษณ B มหนวยเปน นวตน และ มทศขนในแนวดงเสมอ 2. แรงพยง จะมขนาดเทากบน าหนกของน าทลนออกมา สามารถเขยนเปนสมการดงน
B = (mg)ของน าทถกแทนทหรอลนออกมา
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 101
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
จาก ความหนาแนน เทากบ มวลตอ ปรมาตร หรอ V
m Vm แทนคาใน
สมการขางตน จะไดสมการดงน B = ( Vg )ของน าทถกแทนทหรอลนออกมา
3. จากสตรขางตน ท าใหสามารถอธบาย การจมการลอยของวตถ ไดจากแรงพยง B ได ดงน วตถจะจมถาน าหนกของวตถมากกวาแรงพยง และจะลอยถาน าหนกวตถนอย หรอเทากบ แรงพยง
4. ปจจยทมผลตอการจมการลอย คอ แรงลอยตว B (ซงเกยวของกบ ความหนาแนน ปรมาตร V และ คาความเรงของสนามความโนมถวง g) ตวอยางเชน
1. น ามนลอยเหนอผวน าเพราะน าหนกของน ามนนอยกวาแรงพยงทน ากระท าตอน ามน
2. เหลกจมน าเพราะแทงเหลกมน าหนกมากกวาแรงพยง 3. เรอทท าจากเหลกสามารถลอยน าได เพราะเรอมน าหนกนอยกวาแรงพยงท
น ากระท าตอเรอ ................................................................................................................................................................................. 4. สอการเรยนร
1. ใบกจกรรมท 1 เรอง แรงพยง 2. ใบความร 1 เรอง แรงพยง 3. ดนน ามน 4. แทงโฟม 5. แทงไม 6. แทงเหลก 7. รายการวสดอปกรณ
รายการ จ านวนตอกลม 1. เครองชงสปรง 1 อน 2. ถวยยเรกา 1 ใบ 3. บกเกอร ขนาด 100 ml 1 ใบ 4. กระบอกตวง ขนาด 100 ml 1 อน 5. แทงเหลกขนาด 9 cm 2.5 cm 2.5 cm พรอมหแขวน
1 ชด
* หมายเหต อาจใชวสดอน เชน กอนดนน ามน แทนแทงเหลกกได
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 102
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
5. กระประเมนผล
กจกรรม/พฤตกรรม/ ผลงานทตองการประเมน
วธการ เครองมอ
1. ความรบผดชอบ สนใจใฝร ความซอสตย การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม 2. รบฟงความคดเหนของผอน และใหความรวมมอกบกลม
การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม
3. การปฏบตกจกรรม การสงเกต แบบสงเกตพฤตกรรม 4. ผลงาน การตรวจผลงาน แบบบนทกการตรวจผลงาน 5. ความร ความเขาใจในเนอหาสาระ ท าแบบฝกหด แบบฝกหด 6. สรปผลการสอน
3) ผลการเรยนรของผเรยนและศกยภาพทพฒนาแลว ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4) การประเมนผลการสอนของตนเอง จดเดน คอ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................ จดดอย คอ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ควรปรบปรงชน............คอ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ลงชอ.............................................................. ( …………………………. ) ครผสอน/บนทก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 103
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ใบกจกรรมท 1
รายการวสดอปกรณ รายการ จ านวนตอกลม
1. เครองชงสปรง 1 อน 2. ถวยยเรกา 1 ใบ 3. บกเกอร ขนาด 100 ml 1 ใบ 4. กระบอกตวง ขนาด 100 ml 1 อน 5. แทงเหลกขนาด 9 cm 2.5 cm 2.5 cm พรอมหแขวน
1 ชด
* หมายเหต อาจใชวสดอน เชน กอนดนน ามน แทนแทงเหลกกได
วธจดกจกรรม 1. น าถวยยเรกาวางบนถาดรองน า แลวเตมน าลงในถวยยเรกาใหเตมพอด
รปท 1
2. น าแทงเหลกมาชงโดยเครองชงสปรง ใหสงเกต และบนทก ขณะชงในอากาศ 3. จากนนคอยๆหยอนแทงเหลกลงในถวยยเรกา ดงรปท 1 โดยอานคาจากเครองชงสปรงขณะ
แทงเหลกจมครงแทง จมมดผวน าพอด และจมมดในใตน า ใหสงเกต และบนทก 4. ใหแตละกลมน าผลจากการทดลองมาวเคราะห และอภปราย ความสมพนธระหวางคาทอานได
จากเครองชงสปรง แลวตอบค าถามตอไปน 1. คาทอานไดจากเครองชงสปรงขณะชงในอากาศ กบ ขณะชงในน ามคาเทากนหรอไม 2. น าทลนออกมาหรอน าทถกแทงเหลกแทนทมปรมาตรเทาใด และน าจ านวนนมน าหนกเทาใด 3. น าหนกของน าทลนออกมาเทากบผลตางทชงในอากาศกบชงในน าหรอไม
5. ใหตวแทนแตละกลมน าเสนอหนาชนเรยน 6. จากนนครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปผลการทดลอง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 104
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
รายงานการท ากจกรรมท 1
เรอง แรงพยง สมาชกในกลม 1. ................................................................. 4. ……………………………………..……… 2. ................................................................. 5. ……………………………………..……… 3. ................................................................ 6. ......................................................................
จดประสงคการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… สมมตฐานการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ตวแปรตน…………………………………………………………………………………………… ตวแปรตาม……………………………………………………………………………..…………… อปกรณ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ขนตอนการท ากจกรรม ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ผลจากการท ากจกรรม ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… สรปผลและอภปราย ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 105
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
ใบความรท 1 เรอง แรงพยง
อารคมดส ( Archimedes) นกปราชญชาวกรกเปนผคนพบธรรมชาตของแรงพยงและไดเสนอ
หลกการเกยวกบการลอยและการจมของวตถซงเรยกวา หลกของอารคมดส ( Archimedes’ principle) ดงน วตถทจมในของเหลวหมดทงกอนหรอจมแตเพยงบางสวน จะถกแรงพยงกระท า และแรงพยงจะเทากบน าหนกของของเหลวทถกวตถนนแทนท หลกของอารคมดส จงอาจเขยนไดดงน
เราสามารถน าความรเรองการลอยตวไปอธบายสมบตตางๆ ของของไหลได และสามารถสรปเปนหลกทวไปไดวา เมอวตถอยในของไหลจะมแรงพยงกระท าเนองจากของไหลนนสงแรงดนกระท าตอวตถเสมอ ในชวตประจ าวน เราจะพบวามวตถหลายชนดลอยในของเหลวได โดยมปรมาตรสวนหนงจมอยในของเหลวและอกสวนหนงอยพนผวของเหลว อาทเชน โฟม น าแขง และไมกอก สามารถลอยในน าได และมวตถอกหลายชนดทจมในของเหลว เชน กอนหนและเหลก จมน าแตลอยในปรอท
ถาวตถใดจมในของเหลว แสดงวาน าหนกของวตถ มากกวาแรงพยงในของเหลว และถาวตถใดลอยในของเหลว แสดงวาแรงพยงในของเหลวมคาเทากบน าหนกของวตถ
Archimedes (ค.ศ.286 – 331 กอน ค.ศ.) นกปราชญชาวกรก ผลงานทสาคญทาง
ดานคณตศาสตรคอการคนพบวา มคา
ระหวาง 37010
และ 37110
ผลงานทสาคญ
ทางดานวทยาศาสตร คอ การคนพบหลกการ เกยวกบการลอยและจมของวตถ
ขนาดแรงพยง = ขนาดน าหนกของของเหลวทมปรมาตรเทากบวตถ สวนทจมในของเหลว
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 106
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
แรงพยง (Buoyant force)(B) คอ แรงทของเหลวกระท าตอวตถสวนทจมในของเหลว และแรง พยงมทศพงขนเสมอ กฎของการลอย( Law of floation) “ น าหนกของวตถ จะเทากบ น าหนกของของเหลวทถกแทนทโดยสวนทจมของวตถ ” หลกของอารคเมดส (Archimedes’ Principle)“ แรงพยง จะเทากบ น าหนกของของเหลวทถกวตถนนแทนท ” พจารณาจากรป T = 20 N T =15N T =45N 2kg 2kg 5kg mg= 20N 20N B 50N B เครองชงอานได 5 N แรงลอยตว(B) = 5 N จากรปทง 2 แรงลอยตว(B) หาไดจาก
1. B = (น าหนกของวตถทชงในอากาศ) - (น าหนกของวตถทชงในของเหลว) ถา WA= น าหนกของวตถทชงมนอากาศ (N) และ WB =น าหนกของวตถทชงมนของเหลว(N) B = WA- WB …………………………..………(1)
2. B = น าหนกของวตถทลนออกมา B = W gVW …………………………..……….(2)
B = แรงลอยตว (N)
W = ความหนาแนนของของเหลวทลนออกมา (kg/m3) VW = ปรมาตรของของเหลวทลนออกมา = ปรมาตรของวตถสวนทจม (m3) g = 10 m/s2
3. ปจจยทมผลตอการจมการลอย คอ แรงลอยตว B (ซงเกยวของกบ ความหนาแนน ปรมาต V และ คาความเรงของสนามความโนมถวง g)
ตวอยางเชน - น ามนลอยเหนอผวน าเพราะน าหนกของน ามนนอยกวาแรงพยงทน ากระท าตอน ามน - แทงเหลกจมน าเพราะแทงเหลกมน าหนกมากกวาแรงพยง - เรอทท าจากเหลกสามารถลอยน าได เพราะเรอมน าหนกนอยกวาแรงพยงทน ากระท าตอเรอ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 107
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.1
เรอง “ความหมายของการวดผลและประเมนผลการเรยนร”
การวด (Measurement) คอการก าหนด คา ตวเลขใหกบสงของ เหตการณ หรอพฤตกรรมตาง ๆ หรอใชเครองมอไปวดเพอใหไดตวเลขแทนคณลกษณะตาง ๆ เชน คะแนนทไดจากการท าแบบทดสอบ
การวดแบงเปน 2 ประเภทคอ 1. วดทางตรง วดปรมาณตางๆโดยใชเครองวดโดยตรง เชน ความยาวใชไมเมตรวด น าหนกใชเครองชงสปรงชง/วด ฯลฯ 2. วดทางออม เปนการวดคณลกษณะตางๆหรอพฤตกรรม ซงไมสามารถวดไดโดยตรง แตใชการวดโดยผานกระบวนการทางสมอง เชน วดความร ความคด ทกษะ กระบวนการ ฯลฯ
การประเมน (Evaluation) คอ การน าขอมลทไดจากการวด มาเปรยบเทยบกบเกณฑ โดยรวมกบการใชวจารณญาณของผประเมนมาใชในการตดสนใจ
การประเมนแบงเปน 2 ประเภท คอ 1. การประเมนแบบองกลม เปนการเปรยบเทยบคะแนนจากแบบทดสอบหรอผลงานของนกเรยนคนหนงกบนกเรยนคนอนๆ ทไดท าแบบทดสอบเดยวกน เปนการประเมนเพอจ าแนกหรอจดล าดบในกลม การประเมนแบบนมกใชกบการประเมนเพอคดเลอกเขาศกษาตอ หรอการสอบแขงขนอน ฯลฯ 2. การประเมนแบบองเกณฑ เปนการเปรยบเทยบคะแนนจากแบบทดสอบหรอผลงานของนกเรยนคนหนง กบเกณฑ หรอจดมงหมายทไดก าหนดไว เชน การประเมนระหวางเรยนวานกเรยนสามารถผานวตถประสงคการเรยนรทไดก าหนดไวหรอไม
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 108
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.2
เรอง “จดมงหมายของการวดผลและประเมนผลการเรยนร”
จดมงหมายของการวดผลและประเมนผล 1. เพอวนจฉย ความร ความสามารถ ทกษะและกระบวนการ เจตคต คณธรรม จรยธรรม และคานยมของ นกเรยน และเพอซอมเสรม นกเรยน ใหพฒนาความร ความสามารถ และทกษะไดเตมตามศกยภาพ 2. เพอใชเปนขอมลปอนกลบใหแกตวนกเรยนเองวาบรรลตามมาตรฐานการเรยนรเพยงใด 3. เพอใชขอมลในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนวาบรรลเปาหมายทตองการในการจดการเรยนการสอนของครของสถานศกษา ขนาดไหน
4. เพอเปรยบเทยบถงระดบพฒนาการของการเรยนรกอนและหลงการจดการเรยนการสอน 5. เพอจดต าแหนงวานกเรยนอยในกลมใด สง กลาง หรอต า มกนยมใชในการสอบคดเลอก
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 109
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.3
เรอง “แนวทางการวดผลและประเมนผลการเรยนร”
แนวทางการวดผลและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร การวด ผลและประเมนผลการเรยนร จะบรรลผลตามเปาหมายของการเรยนการสอนทวางไว ควรมแนวทางดงตอไปน 1. ตองวด ผลและประเมนผลทงความร ความคด ความสามารถ ทกษะและกระบวนการ เจตคต คณธรรม จรยธรรม คานยมในวทยาศาสตร รวมทงโอกาสในการเรยนรของผเรยน 2. วธการวด ผลและประเมนผลตองสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรทก าหนดไว 3. ตองเกบขอมลทไดจากการวด ผลและประเมนผลอยางตรงไปตรงมา และตองประเมนผลภายใตขอมลทมอย 4. ผลการวด ผลและประเมนผลการเรยนรของผเรยนตองน าไปสการแปลผลและลงขอสรปทสมเหตสมผล 5. การวด ผลและประเมนผลตองมความเทยงตรงและเปนธรรม ทงในดานของวธการวดโอกาสของการประเมน
กระบวนทศนใหมในการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน
พทธศกราช ๒๕๕๑ มาเปน
หองเรยนทยดการเปรยบเทยบผลการเรยนเปนหลก โดยเปาหมายของการวดและประเมนผล คอการสอบใหคะแนน
หองเรยนทมการเรยนรเปนหวใจ โดยเปาหมายหลกของการวดและประเมนผล คอ การปรบปรงคณภาพการสอนและการเรยนร
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 110
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.4
เรอง “วธการวดและเครองมอวดผลการเรยนรวทยาศาสตร”
วธการวดและเครองมอวดผลการเรยนรวทยาศาสตร การวดและเครองมอทนยมใชวดมดงน 1. แบบทดสอบ ใชวดโดยการใหนกเรยนสอบ เชนสอบดวยแบบทดสอบขอเขยน หรอสอบโดยขอสอบ
ปฏบต ซงสามารถสอบไดทงกอนเรยน ระหวางเรยน และ หลงเรยน 2. แบบสงเกต ใชวดโดยสงเกตในขณะทนกเรยนเขารวมกจกรรม หรอสงเกตอยางตอเนองในชวงเวลาท ครก าหนดไว 3. แบบสมภาษณ ใชวดโดยการซกถาม พดคยกบนกเรยนในโอกาสตางๆ เชนขณะท ากจรรมเพอ
ตรวจสอบความคด ความรสกเกยวกบกจกรรมทครใหท า หรอโอกาสอน ๆ ซงใชไดทงสมภาษณแบบเดยวหรอแบบกลม
4. แบบประเมน โดยการเกบชนงานทนกเรยนท ากจกรรม ท าโครงงาน หรอเกบรวบรวมผลงานเปน แฟมสะสมงานนกเรยน
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 111
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.5
เรอง “ความเชอมโยงของผลการเรยนรของนกเรยนทตองวด วธการวดผลและเครองมอในการวดผล”
ผลการเรยนรทตองวด วธการวด เครองมอในวด
1. ความร ความคด การทดสอบโดยขอเขยนหรอ สอบปากเปลา
แบบทดสอบ อตนย/ปรนย แบบสมภาษณ ฯลฯ
2. ทกษะและกระบวนการ การสงเกตขณะท ากจกรรมการเชนใชอปกรณ การท างานกลม ฯลฯ
แบบประเมนกจกรรม แบบประเมนโครงงาน แฟมสะสมงาน ฯลฯ
3. เจตคต คานยม คณธรรมและจรยธรรม
การสงเกต การพดคย ฯลฯ แบบสงเกตพฤตกรรม แบบสมภาษณ ฯลฯ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 112
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.6
เรอง “การประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง”
การประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic assessment)
การประเมนตามสภาพจรง เปนการประเมนทออกแบบมาเพอสะทอนใหเหนพฤตกรรม และทกษะทจ าเปนของนกเรยนในสถานการณทเปนจรง และเปนวธการประเมนทเนนงานทนกเรยนแสดงออกในภาคปฏบต (Performance) เนนกระบวนการเรยนร (Process) เนนผลผลต (Product) และผลงานหรอแฟมสะสมงาน (Portfolio) สงทตองประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรงเปนวธการประเมนโดยใชหลกการทวา นกเรยนตองมการแสดงออกในภาคปฏบต (Performance) เพอแสดงถงความเขาใจ และเพอแสดงออกถงทกษะจากการเรยนร ตลอดจนการแสดงถงกระบวนการ (process) รวมทงผลผลต (Products) และชนงาน ในแฟมสะสมงาน (Portfolio) 1. การประเมนจากการแสดงออกและกระบวนการ (Performance and Process) เปนการประเมนพฤตกรรมขณะทนกเรยนลงมอท างาน (task)ทก าหนดให งานหรอสถานการณทก าหนดให เพอชวยใหนกเรยนแกปญหาหรอปฏบตงานไดจรง สามารถ ประเมน ไดจากกระบวนการท างาน กระบวนการคด และผลงาน
2. การประเมนกระบวนการและผลผลต (Process and Products) ครใชวธตรวจผลงานหรอผลผลตทเกดขนจากกระบวนการท างานของนกเรยน ท าใหครไดเขาใจกระบวนการการเรยนรของนกเรยน ตวอยางผลผลต เชน แผนงาน โครงงาน แผนภาพ แผนภม ผลการท าแบบฝกหด การจดนทรรศการ ฯลฯ
3. การประเมนแฟมสะสมงาน (Portfolio Assessment) เปน การประเมนทนกเรยนมสวนรวมในการประเมนผลอยางเตมท ซงแฟมสะสมงานเปนการแสดงผลงานตาม ความสามารถของแตละบคคล นกเรยนจะเลอกผลงานและจดเตรยมท าแฟมสะสมผลงานดวยตนเองสงเสรมใหผเรยนรจกรบผดชอบและประเมนผลงานของตนเอง สงเสรมนวตกรรมใหมๆ และสงเสรมใหนกเรยนตระหนกถงคณคาของตนเอง
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 113
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.7
เรอง “ตวอยางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร (แบบทดสอบปรนยแบบเลอกตอบ)”
1. ขอความ 1-4 อธบายขนตอนการผสมพนธพช (ความรความจา) 1. ละอองเรณไปผสมกบไขออน 2. ละอองเรณตกลงบนยอดเกสรตวเมย
3. ไขออนเจรญเตบโตเปนเมลด 4. ละอองเรณงอกเขาไปในรงไข ถาจะเรยงใหถกตองจะตองเรยงลาดบอยางไร
ก. 1 2 4 3 ข. 2 4 1 3 ค. 4 3 1 2 ง. 3 2 4 1
2. สตวชนดหนงออกลกเปนไขทมเปลอกแขงหม ตอมาไขจะฟกเปนตวออน ขอใดสรปไดถกตองเกยวกบสตวชนดน (ความเขาใจ) ก. สบพนธแบบอาศยเพศ
ข. สบพนธแบบไมอาศยเพศ
ค. สบพนธแบบอาศยเพศและมการปฏสนธภายใน
ง. สบพนธแบบอาศยเพศและมการปฏสนธภายนอก
3. นกเรยนจะชวยลดภาวะนาเสยไดอยางไร (การนาไปใช) ก. เกบขยะขนจากนา ข. ปลอยปลาลงในนา
ค. ปลกพชรอบๆสระนา ง. ไมทงขยะหรอสงสกปรกลงในนา
4. หนม (ศรราม) ไปเทยวนาตกกบเพอ บงเอญเหยยบตะไครนาบนกอนหนเขาจงลนลม หนมจงพดวา “ตะไครนาพวกนเกดมาทาไมกไมรไมมประโยชนเลย” นกเรยนคดวาหนมพดถกหรอไม เพราะเหตใด (การวเคราะห) ก. ถก เพราะทาใหเกดอนตรายตอคนเรา
ข. ถก เพราะตะไครนานามาเปนอาหารไมได
ค. ผด เพราะตะไครนานามาใชทาผาพนแผลได
ง. ผด เพราะตะไครนาเปนแหลงอาหารของสตวนาเลกๆ
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 114
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
5. จานวนประชากรและปรมาณอาหารทบรโภคในปจจบนมความสมพนธกน ใหนกเรยนเขยนกราฟ โดยใหจานวนประชากรเปนแกนตงและปรมาณอาหารทบรโภคเปนแกนนอน แลวจะไดกราฟในลกษณะใด
ก. ข.
ค. ง.
6. เพราะเหตใดจงไมนยมขยายพนธพชดวยเมลด (การประเมนคา) ก. หาเมลดไดยาก ข. เสยคาใชจายสง ค. ตนพชกลายพนธไดงาย ง. เสยเวลาในการบารง
7. ในการจาแนกพชออกเปน 2 กลม ดงน กลมท 1 ชบา มะเขอ มะมวง บว
กลมท 2 กลวย ขา มะพราว ตะไคร
การจดกลมของพชขางตนใชอะไรเปนเกณฑ (วดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร) ก. พชนา : พชบก ข. พชยนตน : พชลมลก
ค. พชมดอก : พชไรดอก ง. พชใบเลยงค : พชใบเลยงเดยว
8. การทดลองเพาะเมลดถวเขยวในภาชนะทเหมอนกนและจานวนเมลดเทากนทกภาชนะไดผลตามตาราง
ภาชนะ การใชแสง การใหนา จานวนเมลดทงอก 1 - 0 2 - 10 3 10 4 - - 0
จากขอมลสงใดมผลตอการงอกของเมลด (วดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร) ก. นา ข. แสง ค. นาและแสง ง. จานวนเมลด
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 115
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.8
เรอง “ตวอยางใบบนทกกจกรรม”
ชอ ..............................................................................ชน........................เลขท.......................... วนท........................เดอน........................................พ.ศ..........................
สภาพยดหยนของวสด สมมตฐาน........................................................... ตวแปรตน........................................................... ตวแปรตาม.......................................................... ตวแปรควบคม.....................................................
จ านวนถานไฟฉาย (กอน)
ความยาวของเสนเอน (cm) ความยาวของยางยด (cm)
กอนแขวน ขณะแขวน หลงแขวน กอนแขวน ขณะแขวน หลงแขวน 1 2 3
จากผลการทดลอง จงตอบคาถามตอไปน 1. เพราะเหตใดจงตองวดความยาวทงกอนและหลงแขวนถานไฟฉาย
.......................................................................................................................................... 2. วสดมสภาพอยางไรถาความยาวของวสดกอนออกแรงกระทาเทากบความยาวของวสดหลง
ออกแรงกระทา ..........................................................................................................................................
3. วสดมสภาพอยางไร ถาความยาวของวสดหลงออกแรงกระทายาวกวากอนออกแรงกระทา ..........................................................................................................................................
4. ระหวางเสนเอนกบยางยด วสดใดมสภาพยดหยนดกวากน ..........................................................................................................................................
5. สรปผลการทดลองไดวาอยางไร ..........................................................................................................................................
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 116
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.9
เรอง “ตวอยางใบบนทกการเรยนรของฉน”
ชอ ..............................................................................ชน........................เลขท.......................... วนท........................เดอน........................................พ.ศ..........................
1. ฉนไดความรอะไรบางเกยวกบเรองน ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ 2. ฉนไดทาอะไรบางเพอหาคาตอบในสงทไดอยากร ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ 3. ฉนรสกอยางไรเกยวกบการเรยนเรองน 3.1 ชอบหรอไมชอบเพราะเหตใด ________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ 3.2 นาไปใชประโยชนไดหรอไม อยางไร __________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ 3.3 ฉนไดทาอะไรเหมอนนกวทยาศาสตรบาง _______________________________________________ ____________________________________________________________________________________
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 117
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.10
เรอง “ตวอยางการประเมนเจตคต”
ผเรยนเหนดวยกบขอความตอไปนหรอไม
เหนดวยอยางยง 8-10 คะแนน
เหนดวย 6-7 คะแนน
ไมเหนดวย 4-5 คะแนน
1. ดอกไมเปนสงทมประโยชนตอผเรยน 2. การดแลรกษาตนไมเปนเรองยงยาก 3. นกเรยนอยากปลกตนไมทบาน 4. นกเรยนอยากดดอกไมทเหยวเฉากลบมาบาน สดสวยเหมอนเดม
5. การชวยพอแม/ครรดนาตนไมเปนสงทควรทา
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 118
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.11
เรอง “ตวอยางแบบประเมนการท างานกลม”
ชอกลม ................................................................................ชน...................................... วนทประเมน........................เดอน........................................พ.ศ..........................
รายชอของสมาชกในกลม 1.............................................................................................................. 2.............................................................................................................. 3.............................................................................................................. 4.............................................................................................................. 5.............................................................................................................. ใหทกคนในกลมรวมกนใหคะแนนการท างานกลม เขยนเครองหมาย ลอมรอบหมายเลขคะแนนทเลอกในแตละขอ แลวรวมคะแนน
หวขอการประเมน คะแนน 1. วางแผนและแบงงานใหทกคนในกลม 1 2 3 2. ทางานตามหนาทของตนไมมใครเลนซน 1 2 3 3. ไดแสดงความคดเหน และรบฟงกน ไมทะเลาะกน 1 2 3 4. ชวยกนทางานจนเสรจทนเวลา 1 2 3
รวมคะแนน 1 2 3
รหส UTQ-2114: กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร: ฟสกส ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษาตอนปลาย 119
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย.
UTQ online e-Training Course ใบความรท 4.12
เรอง “ตวอยางการประเมนการปฏบตการทดลอง”
การวางแผน คะแนน 1. มการปรกษารวมกน จดลาดบการทดลองไดเปนขนตอน แบงงานใหทกคนม
สวนรวม 2. มการปรกษารวมกน แตไมไดจดลาดบการทดลองไดเปนขนตอน มเพยงบาง
คนทมสวนรวม 3. มการปรกษากนและมอบหมายใหเพยงบางคนทาการทดลอง บางสวนนงด
3
2
1 การท าการทดลอง
1. ทาการทดลองถกขนตอน ใชอปกรณไดอยางคลองแคลว 2. ทาการทดลองไดไมเรยบรอย ใชอปกรณไดด สรปไดเอง 3. ทาการทดลองไดไมเรยบรอย ใชอปกรณดพอสมควร ตองใหความชวยเหลอ
ในการสรป
3 2 1
การน าเสนอ 1. บนทกผลการทดลองและสรปไดถกตองชดเจน 2. บนทกผลการทดลองและสรปไดเองแตยงไมชดเจน 3. บนทกผลการทดลองได แตตองใหคาแนะนาในการสรป
3 2 1