TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ŞUBAT- 20141

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2

DÜNYADA TAŞKÖMÜRÜ VE ÖNEMİ DÜNYADA TAŞKÖMÜRÜ VE ÖNEMİ


Dünya görünür kömür rezervi 826 milyar ton olup, %49,8'ini taşkömürü oluşturmaktadır.

Kömür;

-Dünya genelinde yaygın ve büyük miktarlarda bulunması,

-Güvenilir ve ekonomik fosil yakıt olması,

- Diğer kaynaklara göre daha uzun süreli kullanılacak olması,

nedenleriyle vazgeçilmez bir enerji kaynağıdır.

Dünya kömür rezervleri 100’den fazla ülke sınırları içerisinde yer almakta, 70 ülkede de taşkömürü üretimi yapılmaktadır.

3

.

4


Dünyada üretilen elektriğin; %41’i kömürden, %20,1’i doğal gazdan, %16’sı hidroelektrik olarak, %14,8’i nükleer santrallerden, %5,8’i petrol ve %2,3’ü diğer kaynaklardan sağlanmaktadır. Küresel ısınma tehdidine karşın elektrik üretimindeki en büyük payın kömürde oluşu dikkat çekicidir. Dünya taşkömürü üretimi yıllar itibarıyla sürekli artmakta, linyit üretimi ise düşük miktarda da olsa azalmaktadır.1990 yılında 3,49 milyar ton olan Dünya taşkömürü üretimi 2000 yılında 3,61 milyar ton iken 2008 yılında 5,79 milyar tona, 2009 yılında ise %3,4 artışla 5,99 milyar tona, 2011 yılında 6,2 milyar tona yükselmiştir. Dünyada üretilen kömürün %70’e yakını elektrik ve ısı üretiminde kullanılmaktadır. Bu oran taşkömüründe %60’larda kalırken linyitte %90’ları geçmektedir.

Taşkömürü Dünya’da pek çok yerde ve rekabete açık bir şekilde bulunmasına rağmen, %86’sı Çin, ABD, Hindistan, G.Afrika Cumhuriyeti, Japonya, Rusya ve Kore’den oluşan yedi ülke tarafından tüketilmektedir. Türkiye ise Dünya taşkömürü tüketiminde %0,38 pay ile 17.nci sırada yer almaktadır.1990-2000 döneminde %6,8 oranında artan Dünya taşkömürü tüketimi, 2000-2009 döneminde %60 oranında artmıştır. Kömür, Dünya ölçeğinde kullanımı en fazla artan birincil enerji kaynağı olma özelliğini korumaktadır. 2030 yılına kadar Dünya kömür tüketiminin %74 ve uluslararası kömür ticaretinin % 44 artacağı ve kömürün Dünya enerji tüketimindeki payının %28’e çıkacağı tahmin edilmektedir.

Dünyada üretilen elektriğin; %41’i kömürden, %20,1’i doğal gazdan, %16’sı hidroelektrik olarak, %14,8’i nükleer santrallerden, %5,8’i petrol ve %2,3’ü diğer kaynaklardan sağlanmaktadır. Küresel ısınma tehdidine karşın elektrik üretimindeki en büyük payın kömürde oluşu dikkat çekicidir. Dünya taşkömürü üretimi yıllar itibarıyla sürekli artmakta, linyit üretimi ise düşük miktarda da olsa azalmaktadır.1990 yılında 3,49 milyar ton olan Dünya taşkömürü üretimi 2000 yılında 3,61 milyar ton iken 2008 yılında 5,79 milyar tona, 2009 yılında ise %3,4 artışla 5,99 milyar tona, 2011 yılında 6,2 milyar tona yükselmiştir. Dünyada üretilen kömürün %70’e yakını elektrik ve ısı üretiminde kullanılmaktadır. Bu oran taşkömüründe %60’larda kalırken linyitte %90’ları geçmektedir.

Taşkömürü Dünya’da pek çok yerde ve rekabete açık bir şekilde bulunmasına rağmen, %86’sı Çin, ABD, Hindistan, G.Afrika Cumhuriyeti, Japonya, Rusya ve Kore’den oluşan yedi ülke tarafından tüketilmektedir. Türkiye ise Dünya taşkömürü tüketiminde %0,38 pay ile 17.nci sırada yer almaktadır.1990-2000 döneminde %6,8 oranında artan Dünya taşkömürü tüketimi, 2000-2009 döneminde %60 oranında artmıştır. Kömür, Dünya ölçeğinde kullanımı en fazla artan birincil enerji kaynağı olma özelliğini korumaktadır. 2030 yılına kadar Dünya kömür tüketiminin %74 ve uluslararası kömür ticaretinin % 44 artacağı ve kömürün Dünya enerji tüketimindeki payının %28’e çıkacağı tahmin edilmektedir.

5


Dünya taşkömürü üretiminin önemli kısmı yerel pazarlarda tüketilmekte, uluslararası pazara konu olan kısım; 2006 yılında 593 milyon tonu buhar kömürü, 222 milyon tonu ise koklaşabilir kömür olmak üzere 815 milyon ton olup bu miktar Dünya üretiminin %13’ü oranındadır. 2009 yılında ise Dünya üretiminin %15,7’si oranında 940 milyon ton kömür Dünya ticaretine konu olmuş olup bunun 708 milyon tonunu buhar kömürü, 232 milyon tonunu ise taşkömürü oluşturmuştur. Taşkömürü ticaretinde en önemli kullanıcı sektörler; Buhar kömürü ile çalışan Termik Santraller ile koklaşabilir kömür tüketen Demir-Çelik Sanayi’dir.

Kömür özellikle demir- çelik endüstrisi için hayati önem taşımaktadır. Son zamanlarda global pazarda tek damarlı kömür rezervlerinin azalmasıyla birlikte kömür fiyatları 50 $ seviyelerinden 2011 yılında 200-250 $ seviyelerine ulaşmıştır. 2013 yılında ise kömür fiyatları 150 $/ton seviyelerine düşmüş olmakla birlikte, Özellikle fosil yakıtlar içinde taşkömürünün önümüzdeki 10 yılda tüketiminin buna bağlı olarak da fiyatlarının artacağı tahmin edilmektedir.

Dünya taşkömürü üretiminin önemli kısmı yerel pazarlarda tüketilmekte, uluslararası pazara konu olan kısım; 2006 yılında 593 milyon tonu buhar kömürü, 222 milyon tonu ise koklaşabilir kömür olmak üzere 815 milyon ton olup bu miktar Dünya üretiminin %13’ü oranındadır. 2009 yılında ise Dünya üretiminin %15,7’si oranında 940 milyon ton kömür Dünya ticaretine konu olmuş olup bunun 708 milyon tonunu buhar kömürü, 232 milyon tonunu ise taşkömürü oluşturmuştur. Taşkömürü ticaretinde en önemli kullanıcı sektörler; Buhar kömürü ile çalışan Termik Santraller ile koklaşabilir kömür tüketen Demir-Çelik Sanayi’dir.

Kömür özellikle demir- çelik endüstrisi için hayati önem taşımaktadır. Son zamanlarda global pazarda tek damarlı kömür rezervlerinin azalmasıyla birlikte kömür fiyatları 50 $ seviyelerinden 2011 yılında 200-250 $ seviyelerine ulaşmıştır. 2013 yılında ise kömür fiyatları 150 $/ton seviyelerine düşmüş olmakla birlikte, Özellikle fosil yakıtlar içinde taşkömürünün önümüzdeki 10 yılda tüketiminin buna bağlı olarak da fiyatlarının artacağı tahmin edilmektedir.

6


TÜRKİYE’DE TAŞKÖMÜRÜ TÜRKİYE’DE TAŞKÖMÜRÜ

7


Ülkemizde en önemli taşkömürü rezervleri Zonguldak Havzasında bulunmaktadır. Havzada bugüne kadar yapılan rezerv arama çalışmalarında, -1200 m derinliğe kadar tesbit edilmiş toplam Jeolojik rezerv 1.31 Milyar ton olup, bunun %40’ı (yaklaşık 523 Milyon ton) görünür rezerv olarak kabul edilmektedir. Zonguldak Taşkömürü Havzası dışında, rezerv açısından önemsiz birkaç taşkömürü zuhuru daha (Antalya ve Diyarbakır yöresinde) bulunmaktadır.

Havza kömürlerinin kalorifik değeri 5.450-7050 kcal/kg (AID) arasında değişmektedir. Koklaşabilir rezervler Kozlu, Üzülmez ve Karadon bölgelerinde yer almaktadır. Armutçuk bölgesinde yer alan rezervler; yarı-koklaşma özelliği, yüksek ısıl değer ve düşük bünye külü içeriği ile hem koklaşabilir kömürlerle harmanlanarak hem de pulverize enjeksiyon (PCI) kömürü olarak demir-çelik fabrikalarında kullanıma uygun niteliktedir. Amasra bölgesi kömürlerinin koklaşma özelliği bulunmamakla birlikte, belirli oranlarda metalurjik kömürler ile harmanlandığında koklaşma özelliğini bozmamaktadır

Ülkemizde en önemli taşkömürü rezervleri Zonguldak Havzasında bulunmaktadır. Havzada bugüne kadar yapılan rezerv arama çalışmalarında, -1200 m derinliğe kadar tesbit edilmiş toplam Jeolojik rezerv 1.31 Milyar ton olup, bunun %40’ı (yaklaşık 523 Milyon ton) görünür rezerv olarak kabul edilmektedir. Zonguldak Taşkömürü Havzası dışında, rezerv açısından önemsiz birkaç taşkömürü zuhuru daha (Antalya ve Diyarbakır yöresinde) bulunmaktadır.

Havza kömürlerinin kalorifik değeri 5.450-7050 kcal/kg (AID) arasında değişmektedir. Koklaşabilir rezervler Kozlu, Üzülmez ve Karadon bölgelerinde yer almaktadır. Armutçuk bölgesinde yer alan rezervler; yarı-koklaşma özelliği, yüksek ısıl değer ve düşük bünye külü içeriği ile hem koklaşabilir kömürlerle harmanlanarak hem de pulverize enjeksiyon (PCI) kömürü olarak demir-çelik fabrikalarında kullanıma uygun niteliktedir. Amasra bölgesi kömürlerinin koklaşma özelliği bulunmamakla birlikte, belirli oranlarda metalurjik kömürler ile harmanlandığında koklaşma özelliğini bozmamaktadır

.

8


TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU

9 99

Kuruluş Tarihi : 28.10.1983Kuruluş KHK Tarih : 08.06.1984No : KHK / 233Ana Statü (RG) Tarih : 11.12.1984No : 18602

Kuruluş Tarihi : 28.10.1983Kuruluş KHK Tarih : 08.06.1984No : KHK / 233Ana Statü (RG) Tarih : 11.12.1984No : 18602

Adres : TTK Genel MüdürlüğüYayla Mh. Bağlık Cd. İhsan SoyakSk. No: 2 67090Tel : 0 372 2524000Faks : 0 372 2531661İnternet : www.taskomuru.gov.tr

StatüsüTTK, tüzel kişiliği olan, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesiyle sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. İlgili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır.

StatüsüTTK, tüzel kişiliği olan, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesiyle sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. İlgili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır. Kuruluş Amacı

Devletin genel sanayi ve enerji siyasetine uygun olarak taşkömürü rezervlerini en iyi şekilde değerlendirmek ve ülkenin taşkömürü ihtiyacını karşılayarak yurt ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla teşkil edilmiştir.

Kuruluş AmacıDevletin genel sanayi ve enerji siyasetine uygun olarak taşkömürü rezervlerini en iyi şekilde değerlendirmek ve ülkenin taşkömürü ihtiyacını karşılayarak yurt ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla teşkil edilmiştir.

Sermayesi : 6.220 MİLYON TLSermayesi : 6.220 MİLYON TL


Devletin genel sanayi ve enerji politikalarına uygun olarak taşkömürü rezervlerinin mümkün olan en ucuz maliyetle ve çevreye en az zararı verecek şekilde değerlendirilerek ekonomiye kazandırılmasıdır.

Misyonu

Taşkömürü madenciliğinde ileri ve yeni teknolojilerin kullanılarak üretim ve verimliliğin artırılması, maliyetlerin düşürülmesi başta Demir-Çelik sektörü olmak üzere ülkemiz sanayisinde kullanılan taşkömürü ihtiyacının önemli bir kısmını karşılamaktır.

Vizyonu

10


11


1– GENEL BİLGİLER

Faaliyetlerini Genel Müdürlük birimleri ile beş müessesede sürdürmektedir.

• Armutçuk, Kozlu, Üzülmez ve Karadon Taşkömürü İşletme Müesseseleri Zonguldak ili,

• Amasra Müessesesi ise Bartın ili sınırları içindedir.

Faaliyetlerini Genel Müdürlük birimleri ile beş müessesede sürdürmektedir.

• Armutçuk, Kozlu, Üzülmez ve Karadon Taşkömürü İşletme Müesseseleri Zonguldak ili,

• Amasra Müessesesi ise Bartın ili sınırları içindedir.

Havza imtiyaz alanı 6.885 km² olup, 3000 km²’si denizde, 3885km²’ si karadadır. Havza imtiyaz alanı 6.885 km² olup, 3000 km²’si denizde, 3885km²’ si karadadır.

Havzanın -1200 m derinliğine kadar hesaplanan jeolojik rezervi 1,313 milyar ton olup, bunun %66’sı koklaşabilir özelliğe sahiptir. Toplam rezervin 610 milyon (%46) tonu özel sektör işletmeciliğine açılmıştır.

Havzanın -1200 m derinliğine kadar hesaplanan jeolojik rezervi 1,313 milyar ton olup, bunun %66’sı koklaşabilir özelliğe sahiptir. Toplam rezervin 610 milyon (%46) tonu özel sektör işletmeciliğine açılmıştır.

Kurumun kurulu üretim kapasitesi 5 milyon ton/yıldır. Bu üretim programı dikkate alındığında Havzanın ömrü 50-60 yıl olarak hesaplanmaktadır. Kurumun kurulu üretim kapasitesi 5 milyon ton/yıldır. Bu üretim programı dikkate alındığında Havzanın ömrü 50-60 yıl olarak hesaplanmaktadır.

Havza taşkömürleri koklaşır ve koklaşmaz olmak üzere iki ayrı kalitededir ve kalorifik değerleri 6200-7250 kcal/kg arasında değişmektedir. Doğrudan metalürjik kok elde etmeye uygun rezervler Kozlu, Üzülmez ve Karadon üretim alanlarında bulunmakta olup, toplam rezervdeki payları yaklaşık 2/3’tür.

Havza taşkömürleri koklaşır ve koklaşmaz olmak üzere iki ayrı kalitededir ve kalorifik değerleri 6200-7250 kcal/kg arasında değişmektedir. Doğrudan metalürjik kok elde etmeye uygun rezervler Kozlu, Üzülmez ve Karadon üretim alanlarında bulunmakta olup, toplam rezervdeki payları yaklaşık 2/3’tür.

12


1 –GENEL BİLGİLER

ÜRETİM MÜESSESELERİ

2.1- Personel Durumu

2 –MEVCUT DURUM

14


MEMUR VE İŞÇİ SAYILARI

31.01.2014Genel Toplam

MUE_ADI MEMUR MEMURMEMUR Toplam

İŞÇİ İŞÇİİŞÇİ Toplam

KADROLU SÖZLEŞMELİ YERALTI YERÜSTÜ

GENEL MÜDÜRLÜK 118 553 671 668 668 1339ARMUTÇUK 8 134 142 990 208 1198 1340AMASRA 8 151 159 597 131 728 887ÜZÜLMEZ 15 224 239 1560 208 1768 2007KARADON 17 324 341 2902 449 3351 3692KOZLU 16 212 228 1640 266 1906 2134TOPLAM 182 1598 1780 7689 1930 9619 11399

2.2- Yevmiyeli Personel

15


YIILIK ORTALAMA İŞÇİ SAYILARI PAÜ Sayısı Yeraltı İşçi Sayısı Yerüstü İşçi Sayısı Toplam İşçi Sayısı

2003 4279 10339 3723 140622004 3861 8932 3329 122612005 3277 8200 3049 112492006 2936 7669 2942 106112007 2971 7983 2582 105652008 2309 7391 2294 96852009 3678 8754 2225 109792010 4033 9331 2126 114572011 3705 8967 1935 109022012 3306 8204 1936 101402013 3018 7942 1897 9839

2.3- Havza Taşkömürü Üretimi

16


YILLIK TAŞKÖMÜRÜ ÜRETİMİ TTK TÜVENAN ÜRETİMİ TTK SATILABİLİR ÜRETİMİ RÖDOVANS ÜRETİMİ TTK SATILABİLİR+RÖDOVANS ÜRETİMİ

YIL2003 2.954.334 2.011.178 53.044 2.064.2222004 2.804.244 1.879.411 149.625 2.029.0362005 2.620.712 1.665.324 837.719 2.503.0432006 2.296.892 1.522.421 869.586 2.392.0072007 2.423.719 1.675.373 839.298 2.514.6712008 2.335.457 1.586.532 1.031.712 2.618.2442009 2.833.243 1.879.630 1.003.760 2.883.3902010 2.727.414 1.708.844 883.074 2.591.9182011 2.607.182 1.592.515 1.026.732 2.619.2472012 2.441.270 1.457.104 835.157 2.292.2612013 2.190.837 1.369.921 598.501 1.968.422

Genel Toplam 28.235.304 18.348.253 8.128.206 26.476.459

2.4- İşçilik Randımanları (Stb. KG/Yevmiye)(2003-2013)

17


YIILIK RANDIMANLAR Stb.Randıman PAÜ Stb.Randıman İçeri Stb.Randıman Genel

2003 1913 775 5632004 1980 834 6012005 2074 810 5832006 2105 784 5692007 2302 832 6282008 2892 852 6502009 2064 843 6762010 2051 788 6392011 2000 749 6112012 1987 713 5842013 2163 728 587

2.5- Kurumdan Ayrılan ve Kuruma Alınan İşçi Sayıları2

–M

EV

CU

T D

UR

UM


YILLAR

KURUMDAN AYRILAN KURUMA

YER ALTI YER ÜSTÜ TOPLAM ALINAN

1990-1995 14.496 6.419 20.915 2.677

1996-2000 4.666 3.632 8.298 4.992

2001-2005 4.222 1.909 6.131 432

2006 841 224 1.065 1215

2007 370 179 549 176

2008 746 198 944 85

2009 544 125 669 3109

2010 328 139 467 120

2011 387 146 533 43

2012 645 182 827 123

2013 518 120 638 230

TOPLAM 27.763 13.273 41.036 13.202

2-6 Yatırımlar•2005 yılından itibaren yatırım miktarlarında önemli artış sağlanarak, 90 milyon ton rezervin üretime hazırlanması amacıyla ana alt yapı hazırlıklarının önemli bir kısmı tamamlanmıştır.

YILLAR 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Program (Bin TL) 15.500 14.500 26.000 25.000 24.500 31.102 34.866 47.000 55.000 58.000 61.000

Gerçekleşme (Bin TL) 11.802 8.890 25.988 22.323 24.887 31.007 33.085 42.900 33.033 29.192 50.723

2 –

ME

VC

UT

DU

RU

M

19


2.7 -Sektörel Satışlar

20


SEKTÖREL BAZDA SATIŞLAR Çates Demir Çelik Diğer TOPLAM TOPLAM

TON ORAN TON ORAN TON ORAN2003 1.272.763 0,63 392.692 0,19 375.448 0,18 2.040.903 1,002004 1.149.963 0,61 410.401 0,22 320.499 0,17 1.880.863 1,002005 1.004.575 0,61 417.865 0,26 205.206 0,13 1.627.646 1,002006 934.559 0,66 305.443 0,21 185.058 0,13 1.425.059 1,002007 1.086.354 0,65 398.742 0,24 192.955 0,11 1.678.051 1,002008 962.431 0,62 359.918 0,23 231.490 0,15 1.553.839 1,002009 1.108.615 0,63 419.139 0,24 228.023 0,13 1.755.777 1,002010 1.023.558 0,58 498.639 0,28 246.714 0,14 1.768.911 1,002011 947.215 0,61 429.126 0,27 185.733 0,12 1.562.074 1,002012 835.061 0,59 416.418 0,29 157.191 0,12 1.408.669 1,002013 750.086 0,57 431.864 0,33 132.428 0,10 1.314.378 1,00

Genel Toplam 11.075.178 0,61 4.480.247 0,25 2.460.744 0,13 18.016.170 1,00

2.8 -Mali Durum

2.8 .1 –Ticari Maliyet -Ortalama Satış Fiyatı

21


TİCARİ MALİYET (YILLIK)

YIL HASILATMALIYET URETIM

TONAJSATILAN TONAJ

ORTALAMA HASILAT

ORTALAMA MALİYET

ORTALAMA KAR/ZARAR

2005 160.334.797,99 515.604.103,40 1.659.469 1.627.453 98,52 316,82 -218,302006 143.097.790,18 512.296.703,56 1.522.698 1.425.059 100,42 359,49 -259,082007 175.076.891,96 608.084.608,86 1.675.283 1.678.052 104,33 362,38 -258,042008 203.780.887,96 600.154.474,86 1.586.531 1.553.838 131,15 386,24 -255,092009 263.809.277,78 650.822.403,91 1.879.629 1.755.777 150,25 370,67 -220,422010 267.558.855,77 723.780.605,98 1.708.844 1.768.912 151,26 409,17 -257,912011 294.747.862,17 754.693.615,82 1.592.515 1.562.073 188,69 483,14 -294,452012 274.618.592,54 801.223.528,76 1.457.104 1.408.668 194,95 568,78 -373,832013 255.505.077,63 813.148.841,65 1.369.921 1.314.378 194,39 618,66 -424,26

Genel Topla

m2.038.530.033,98 5.979.808.886,80 14.451.994 14.094.210 144,64 424,27 -279,64

2.8.2 -Ticari Maliyet İçindeki Girdilere Ait Paylar

2.8 -Mali Durum

22


( Bin TL)

2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011

2012 2012

2013 2013

TUTAR ORAN TUTAR ORAN TUTAR

ORAN

TUTARORA

NTUTAR

ORAN

TUTARORA

NMALZEME GİDERLERİ

70.454,24 0,11 82.824,72 0,11 73.482,58 0,10 79.460,160,10 83.975,560,10 78.852,370,09

İŞÇİLİK GİDERLERİ

438.199,56

0,67 486.293,48

0,66 504.432,43 0,66 543.337,870,67 551.774,81

0,65 561.708,370,64

MEMUR GİDERLERİ

63.136,16 0,10 65.478,16 0,09 67.719,47 0,09 76.445,770,09 85.254,700,10 88.636,710,10

DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER

61.128,49 0,09 70.601,33 0,10 88.308,18 0,11 73.434,310,09 82.514,390,10 85.744,720,10

DİĞER GİDERLER

7.756,72 0,01 8.276,59 0,01 7.631,54 0,01 8.637,030,01 10.424,370,01 10.247,760,01

VERGİ RESİM VE HARÇLAR

1.834,66 0,00 2.080,08 0,00 3.026,08 0,00 2.497,060,00 2.586,920,00 3.217,840,00

AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI

13.275,27 0,02 19.037,73 0,03 24.715,39 0,03 29.991,470,04 38.462,730,04 44.688,580,05

FİNANSMAN GİDERLERİ

655.785,10

1,00 734.592,08

1,00 769.315,67 1,00 813.803,69 1,00 854.993,49

1,00 873.096,35 1,00

2.8.2 -Ticari Maliyet İçindeki Girdilere Ait Paylar (%)

2.8-Mali Durum

23


2.8.3 –Zarar Durumu

2.8-Mali Durum

24


3-YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER

3 .1 Ana Alt Yapı Hazırlıkları

Kurumda üretim ve verimliliğin artırılması Havza taşkömürü kaynaklarının en etkin bir şekilde değerlendirilerek ekonomiye kazandırılması amacıyla yapılan çalışmalar aşağıda özetlenmiştir.

2004 yılından itibaren Müesseselerimizin ana alt yapı hazırlıklarının (kuyular, ana kat galerileri, kömürü hazır hale getiren rekup galerileri ve diğer) önemli bir kısmı ihale yoluyla 3. şahıslara yaptırılmaktadır. Bu kapsamda ana alt yapı hazırlıklarımızı oluşturan kuyu ve galeri projelerimizden tamamlanan ve devam edenler aşağıda özetlenmiştir.

25

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ3

-YÜ

RÜ

TÜ

LE

N F

AA

LİY

ET

LE

R

Amaç:

1) İşçilerin ocaklara kısa sürede nakli

2) Havalandırma Kömür ve taş naklinde iyileşme

İşletmeye alınma tarihi: 2006

Kuyu toplam derinliği: 842 metre

Kazı derinliği: +14/-828

Teçhiz derinliği: +14/-770

İşletmeye alınma tarihi: 2004

Kuyu Toplam derinliği: 794 m

Kazı Derinliği: +126/-668

Çalışma derinliği: +126/-540

Uzun Mehmet-1 KuyusuGelik 75.Yıl Cumhuriyet

Kuyusu

HİZMETE ALINAN KUYULARHİZMETE ALINAN KUYULAR

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

26


Kuyular Kuyular

Havzadaki kömür madenciliğinde en önemli tesis yatırımlarının başında kuyular gelmektedir. Kuyu tesislerinden önemli bir kısmı tamamlanarak hizmete alınmış bir kısmının ise proje ve ihale hazırlıkları devam etmektedir.

Kozlu TİM İncirharmanı Havalandırma Kuyusu İhale tarihi : 08/04/2009

Yüklenici : China coal No:5

Construction Company

Sözleşme tarihi : 02/07/2009

Kuyu toplam derinliği : 750 m.

Kazı derinliği : +30/-720

Sözleşme bedeli : 6.775.998 $

Kesin kabul tarihi : 16/03/2012

İhale tarihi : 08/04/2009

Yüklenici : China coal No:5

Construction Company

Sözleşme tarihi : 02/07/2009

Kuyu toplam derinliği : 716 m.

Kazı derinliği : +76/-640

Sözleşme bedeli : 6.858.175 $

Yer Teslimi : 12/11/2009

Geçici Kabul Tarihi : 16.02.2012

Karadon TİM Kilimli Havalandırma Kuyusu

TAMAMLANAN HİZMETE ALINACAK KUYULAR TAMAMLANAN HİZMETE ALINACAK KUYULAR

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

27


Üretimin idamesi ve hedeflenen üretim seviyelerine ulaşılması için bazı ana kat hazırlıkları müteahhit eliyle yaptırılmaktadır. Bu kapsamda yaklaşık 35 km galeri ihalesi yapılmış bugüne kadar yaklaşık 29,5 km’si tamamlanmıştır. Bir kısım hazırlıklar ise kurum tarafından sürdürülmektedir. Bu hazırlıkların tamamlanması ile yaklaşık 90 milyon ton rezerv üretime hazır hale getirilecektir.

Galeriler Galeriler

Kozlu TİM -560 ve -630 Kat HazırlıklarıKozlu TİM -560 ve -630 Kat Hazırlıkları

Proje boyu : 11.000 m

Bu projenin tamamlanması ile;

1. –560/-630 katları arasındaki 10 milyon ton rezerv üretime hazırlanacaktır.

2. Üretim artışı sağlanacaktır.

İhale edilen ilk kısım : 3.112 m

Yüklenici Firma : Star İnşaat A.Ş.

İşin Bedeli : 2.644.195,60 $

Mayıs 2007 tarihinde proje tamamlanmıştır

İhale edilen ikinci kısım : 8.683 m

Ihaleyi kazanan firma : Star İnşaat A.Ş.

İşin Bedeli : 12.548.670 $

Firma ile 16 Ocak 2008’de sözleşme imzalanmıştır.

Aralık 2013 itibariyle 7.383 galeri sürmüştür

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

28


Proje miktarı : 8.088 metre

Yüklenici Firma : Yapı - Tek İnş. San. A.Ş

İşin Bedeli : 15.255.374,38 $

Amaç;

Karadon Yeni Servis Kuyusu ile ocak bağlantılarının sağlanması,

-540 katının üretime hazırlanması.

19 Temmuz 2005 tarihinde firma işe başlamış olup 2013 Haziran ayı sonu itibariyle 6.501 m’ lik ilerleme sağlamıştır.

Çalışmalarına 17 Mayıs 2010 tarihinde meydana gelen grizu faciası nedeniyle yaklaşık 1 yıl ara veren firma, daha sonra

faaliyetlerine başlamıştır. Fakat teminata ve All Risk Sigortasına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediğinden firmanın

sözleşmesi 24.06.2013 tarihinde Yönetim Kurulu Kararı ile feshedilmiştir.

Karadon Yeni Servis Kuyusu Kat Bağlantı Galerileri ve Su Atım Tesisleri ile –540 Kat

Hazırlığı

Karadon Yeni Servis Kuyusu Kat Bağlantı Galerileri ve Su Atım Tesisleri ile –540 Kat

Hazırlığı

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

29


Müessesenin -425/-485 katlarındaki galerilerin geri kazanılarak 3,7 milyon ton rezervin üretime hazırlanması

amacıyla 21.11.2007 tarihinde ihalesi yapılmıştır.

Kazanan Firma : Star İnş. ve Tic. A.Ş.

Sözleşme Tarihi : 28.12.2007

İşin Miktarı : 3.298 metre

İşin Bedeli : 3.659.778 $

25 Ocak 2008 tarihinde çalışmalarına başlayan firma 13.09.2010 tarihi itibariyle 3.287 m’lik ilerleme yaparak

projeyi tamamlamış ve 03.11.2011 tarihinde de işin kesin kabulü yapılmıştır.

Müessesenin yarı kapalı/kapalı durumdaki galeriler ile yeni galerilerin açılarak yaklaşık 5,5 milyon ton

rezervin üretime hazır hale getirilmesi amacıyla 13.02.2008 tarihinde ihale yapılmıştır.

Kazanan Firma : Kasmet İnş. ve Tic. A.Ş.



İşin Bedeli : 6.472.492 $

2011 Ekim ayı sonu itibariyle 5.338,40 metre galeri işi tamamlanmış olup, geçici kabul süreci dava konusu olmuştur.

Konuyla ilgili hukuki süreç devam etmektedir.

Kozlu TİM-425/-485 Kat Galerilerinin IslahıKozlu TİM-425/-485 Kat Galerilerinin Islahı

Armutçuk TİM -400/-450 Kat Galerileri Islahı Ve -500/-550 Kat Hazırlığı

Armutçuk TİM -400/-450 Kat Galerileri Islahı Ve -500/-550 Kat Hazırlığı

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

30


Üzülmez TİM Asma Dilaver –250 Kat Hazırlığı ile Havalandırma ve Nakliyat Galerilerinin Islahı

Üzülmez TİM Asma Dilaver –250 Kat Hazırlığı ile Havalandırma ve Nakliyat Galerilerinin Islahı

Müessesenin -250 katlarındaki toplam 11,5 milyon ton rezervin üretime hazırlanması amacıyla 29.09.2008

tarihinde ihale yapılmıştır.

Kazanan Firma : Star İnş. ve Tic. A.Ş



İşin Bedeli : 10.702.030 $

2013 Mart ayı sonu itibariyle 4.648 metre iş yapılmıştır.

12 Ocak 2009 tarihinde yer teslimi yapılmış olup, yüklenici firma çalışmalarına başlamıştır. 2013 Haziran ayı sonu itibariyle 4.831 metre iş yapılmıştır. Firma işi süresinde tamamlayamadığı için 24.06.2013 tarihinde Yönetim Kurulu Kararı ile sözleşmesi feshedilmiştir.

12 Ocak 2009 tarihinde yer teslimi yapılmış olup, yüklenici firma çalışmalarına başlamıştır. 2013 Haziran ayı sonu itibariyle 4.831 metre iş yapılmıştır. Firma işi süresinde tamamlayamadığı için 24.06.2013 tarihinde Yönetim Kurulu Kararı ile sözleşmesi feshedilmiştir. 3

-YÜ

RÜ

TÜ

LE

N F

AA

LİY

ET

LE

R

31


3.2-Tüvenan Kömürlerin Yıkattırılması

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

32


Üretim miktarlarının arttırılmasına yönelik alt yapı yatırımlarına paralel olarak başta demir-çelik sektörü olmak üzere günümüz piyasa şartlarına uygun kalitede ürünle elde edilebilmesi için tüvenan kömürlerin hizmet alımı yolu ile yıkattırılmasına başlanmıştır.

Kozlu ve Üzülmez Müesseseleri’nde kurulan lavuarlarda kömür yıkama işlemlerine Mart 2006 tarihinde başlanmış ve sözleşme süresi Nisan 2011 tarihinde tamamlanmıştır. Her iki müessesede tüvenan kömürlerin yıkattırılması işlerinin kesintisiz yapılmasını sağlamak amacıyla ayrı ayrı ihaleye çıkılmıştır.

Karadon TİM için 5 Nisan 2010 tarihinde ihale yapılmış olup, ihaleyi kazanan Firmanın sözleşmesi 31/08/2012 tarihinde fesh edilmiş ve yıkama işlemlerinin kesintisiz sürdürülmesi için 01/09/2012 tarihinden geçerli olmak üzere 18 aylık süre için doğrudan temin yapılmıştır. İhale süresinin 5 yıl olması sorunlar yaşanmasına sebep olmuştur.

Tüvenan kömürlerin hizmet alımı yoluyla yıkattırılması süresinin 15 yıla çıkarılması ile ilgili Bakanlığımız nezdinde yapılan girişimler sonucu gerekli izin alınmıştır. Bu kapsamda 15 yıllık süre için Kozlu, Karadon ve Amasra TİM’leri tüvenan taşkömürlerinin 15 yıl süre ile yıkattırılmasına ilişkin ihale hazırlıkları sürdürülmektedir.

33

3.3 Üretimde Mekanizasyon Çalışmaları

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER



3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

34


PARAMETRE KLASİK YÖNTEM MEKANİZE UZUN AYAK

GERÇEKLEŞMELER GERÇEKLEŞMELER

İŞÇİ SAYISI (kişi) 90 27

GÜNLÜK ÜRETİM(Ton)

208 600

RANDIMANLARTüvenan(Kg/Yev.)

Pano Ayak üretim İşçiliği Randımanı

Pano Ayak üretim İşçiliği Randımanı

3.619 15.185

Satılabilir(Kg/Yev.)

2.171 9.111


3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

35



3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

36


37

Mekanize kazı teçhizatının Kurum çapında yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar

37

Hazırlanması Planlanan Dik Damar (40° Üstü) Damar Rezervleri (ton)


DAMAR KALINLIK EĞİM PANO BOYU

AYAK BOYU

REZERV

AMASRA

Tavan Damar 1-2,2 52 300-330 75-85 140.000Kalın damar 2,5-3,2 52-61 300-340 70-80 285.000Taşlı damar 2,5-3,2 52-61 300-340 70-80 285.000

ÜZÜLMEZ

Piç 1,5 55 400-450 100-150 204.000Nasifoğlu 3,3 55 400-450 100-150 303.000

KOZLU Ömerağa Civelek

Büyük kılıç

2,52,5-3,00

7,00

70º70º70º

400-450400-450400-450

707070

898.000694.000

1.579.000KARADON Acılık 3,00 60º 530 110 297.330

Piriç 1,80 60º 540 110 181.760Çay 3,00 60º 560 1010 314.160

Akalın 1,70 60º 580 110 184.380Gökcan 1,50 60º 590 110 165.490

TOPLAM 5.531.120

3838

Mekanize kazı teçhizatının Kurum çapında yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar

38

2014-2023 dik damarlar üretim planlaması (Ton/yıl)

*2. Teçhizatın alınması halinde


Müessese 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Amasra 180.000

Üzülmez 180.000 180.000 140.000

Kozlu 150.000 180.000 180.000 180.000 360.000 360.000

Karadon *200.000 200.000 200.000 200.000 200.000 200.000


3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

39



3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

40


TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜTÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

4141


2-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

41

4242

3.4 İş Güvenliğinin ve Ekonomisinin Geliştirilmesi Projesi

3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

43


3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

44



3-Y

ÜR

ÜT

ÜL

EN

FA

AL

İYE

TL

ER

45



KISA VADEDE YAPILACAK ÇALIŞMALAR

46


TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜTÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜTÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜTÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

47

Karadon TİM I Nolu Kuyu Derinleştirme ve Teçhizi Projesi

Karadon TİM’de ; Üretimin derin kotlara inmesi, mevcut ihraç kuyusu olan Çatalağzı kuyusunda yaşanan su problemleri, yüksek maliyetler ve (yıllık 19 milyon kw enerji kullanılması ve 2 milyon TL nin üzerinde maliyet) –360 katına kadar hizmet vermesi, yeni bir ihraç kuyusu ihtiyacını ortaya çıkarmıştır.

Yapılan değerlendirmeler sonucu en uygun alternatifin 1 No.lu Kuyunun derinleştirilmesi olacağına karar verilmiştir.

Proje kapsamında I No.lu kuyunun açık olan +50/-420 kotları arası tamirinin yapılması, -420/-780 kotları arasında derinleştirilmesi, -540 ve -700 katlarında çift taraflı inset tesis edilerek ihraç kuyusuna dönüştürülmesi planlanmıştır. Ayrıca -360 katında yer altı sızdırmazlık barajı inşa edilecek ve Çatalağzı kuyusu devre dışı bırakılacaktır.

4.1-Karadon TİM I Nolu Kuyu Derinleştirme ve Teçhizi Projesi

4-K

ISA

VA

DE

DE

YA

PIL

AC

AK

ÇA

LIŞ

MA

LA

R


4848

Armutçuk Müessesesi toplam 100 km² lik bir alanda üretim faaliyetini ilk yıllardan itibaren rezervin %75’ ini oluşturan büyük damarda gerçekleştirmiş ve halen devam etmektedir. Müessesenin Büyükdamar için rezerv durumu toplam 21.938.405 ton’dur. Bu rezerv Deniz Altı İşletme Sahasındaki kömür varlığını da kapsamakta olup, -300/-650 katları arasındaki rezerv 16 milyon tondur.

Mevcut durumda 1964 yılında hizmete alınarak +191/-430 kotları arasında açık bulunan 13 nolu kuyu, +191/-400 katlarına hizmet vermektedir. Müessesede üretim faaliyetlerinin önümüzdeki yıllarda -500 ve alt kotlar ile denizaltına inilmesi zorunlu olduğundan mevcut altyapı ile Müessese üretiminin idame ettirilmesi mümkün olmayacaktır.

Bu nedenle Müessese üretiminin zorunlu olarak yoğunlaşacağı I. ve II. Blok Dikdamar Üretim Projesiyle birlikte yeni bir kuyunun tesis edilmesi planlanmış olup, ihale hazırlıkları sürdürülmektedir.

4.2- Armutçuk TİM Yeni Kuyu Tesisi Projesi

4-K

ISA

VA

DE

DE

YA

PIL

AC

AK

ÇA

LIŞ

MA

LA

R


4949

Karadon TİM Gelik -460 Kat hazırlığı (Toplam rezerv miktarı 4,5 milyon ton, proje boyu 6 km, 1,8 km si tamamlanmıştır. ) Karadon TİM Kilimli -540 Batı Kanadı Kat hazırlığı (Toplam rezerv miktarı 10 milyon ton, proje boyu 5,3 km ) Amasra -250/-350 Kat Hazırlığı, (Toplam rezerv miktarı 4,3 milyon ton, proje boyu 6 km, projenin 3,6 km’si tamamlanmıştır ) Armutçuk -500/-600 Kat Hazırlığı (Toplam rezerv miktarı 16 milyon ton, proje boyu 4,12 km )

Projelerinin önümüzdeki dönemde tamamlanması planlanmaktadır.

4.4 Diğer Çalışmalar

4-K

ISA

VA

DE

DE

YA

PIL

AC

AK

ÇA

LIŞ

MA

LA

R


5050

5- RÖDEVANS YOLUYLA ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARA YAPTIRILAN ÇALIŞMALAR

5.1-Rödövanslı Sahalar

Bu sahalardaki üretim miktarları ile rödevans geliri

* Tahakkuk edilen rödövans geliri TL.

ÜRETİM (Ton) YILLAR

1989-2009 2010 2011 2012 2013

KömürŞifertonBoksitKuvars kumu

4.612.57916.181 305.692

-

883.073 -

-

33.278

1.026.732-

-72.048

835.157-

2153572.517

598.500 - 31.714

31.518

Rödövans Geliri ($) 51.862.865 9.611.948 14.789.915* 15.225.007* 10.229.065*

51


o05.06.2004 Tarih ve 25483 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5177 sayılı Kanunla getirilen düzenlemelerle, özel sektörün Zonguldak Havzasında rödövans yoluyla üretim yapmasının önü açılmıştır. Böylece taşkömürü potansiyelimizin en iyi şekilde değerlendirilmesi ve üretimin artırılması ile yaratılacak istihdam marifetiyle bölge ekonomisi canlandırılmıştır.

o Bu kapsamda 31 taşkömürü, 2 kuvars kumu ve 1 adet de boksit olmak üzere toplam 34 saha rödövans yoluyla özel sektör işletmeciliğine açılmıştır. Rödövanslı sahaların tamamında 2013 yılı sonu itibariyle 598.500 ton taşkömürü üretimi gerçekleştirilmiştir

525252

5.395 km2

1.490 km2KANDİLLİ – HEMA A:ŞBBAĞLIK İNAĞZI– SOMA A:ŞGELİK GÜNEY DİK KANAT – DEMİR MADENCİLİK A.ŞAMASRA –B HEMA

52


Amasra B Sahası

–400/-1200 m kotları arasında 375 milyon ton taşkömürü rezerv mevcuttur.

İhale tarihi : 14.02.2005

Kazanan firma : Hema End. A.Ş

Kademeli olarak 3,6 milyon ton üretime ulaşılarak 20 yıllık sözleşme süresince toplam 56 milyon ton

kömür üretilecektir.

Firma Amasra-B sahasında her biri 8 m çapında 1 adet havalandırma kuyusu, 1 adet kömür ihraç

kuyusu ve 1 adet servis kuyusu olmak üzere toplam 3 adet derin kuyu tesis etmiştir. Firma kuyu

akrosaj galerileri ve kat hazırlıklarını sürdürmektedir. Bu kapsamda toplam 3.212 m galeri sürmüştür.

53



Alacaağzı Kandilli Sahası

+100/-300 arasında yaklaşık 13 milyon ton taşkömürü rezervi mevcuttur.

İhale tarihi : 24.01.2005

İhaleyi kazanan firma : Hema Endüstri A.Ş

Sözleşme süresi : 20 yıl

24.01.2005 tarihinde yapılan ihale sonucu sahayı 20 yıl süre ile işletmek üzere alan Hema Endüstri

A.Ş. İle Kurumumuz arasında sözleşme imzalanmıştır. Firmanın hazırlamış olduğu projeler

onaylanmış, yer teslimi yapılmıştır.

Sahada yaklaşık 13 milyon ton rezerv mevcut olup, firma sözleşme süresi boyunca toplam 8 milyon

ton üretim taahhüdünde bulunmuştur. Sahada yaklaşık 800 kişi istihdam edilmektedir. Alacaağzı

Kandilli -300 kotu üzeri sahasında bugüne kadar 956.272 ton üretim yapılmıştır.

54



Bağlık-İnağzı Sahası

Bu proje ile 136 milyon ton koklaşabilir taşkömürünün özel sektör tarafından üretilerek ülke ekonomisine kazandırılması amaçlanmıştır.

İşletmeye alınma süresi; 2 yıl sahanın etüdü ve işletme projesi hazırlama, 4 yıl hazırlık dönemi olmak üzere 6 yıldır. Toplam 36 yıl süreli olarak 10.10.2011 tarihinde ihalesi yapılan Bağlık-İnağzı sahasının ihalesini Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Kazanmıştır. Firma 92 milyon ton üretim taahhüdünde bulunmuştur. Ödeyeceği rödövans bedeli 15,50 TL/ton’dur.

Firma mevcut durumda “Saha etüdü ve proje hazırlama” faaliyetlerini sürdürmektedir.

Gelik Dik Kanat Sahası

Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesi Gelik İşletmesinin 1 Nolu Fayın güneyinde kalan dik damarlar yaklaşık 23 milyon ton rezerv ile üçüncü şahıslar tarafından işletilmek üzere Gelik Güneyi Senklinal Dikkanat-A Sahası olarak 13.06.2012 tarihinde yapılan ihaleyi Demir Madencilik A.Ş kazanmıştır.

İşin süresi; 1 yılı proje hazırlama dönemi ve en az 4 yılı hazırlık dönemi olmak üzere toplam 25 yıldır. Firma 22,6 milyon ton üretim taahhüdünde bulunmuştur. Ödeyeceği rödövans bedeli 31 TL/ton’dur.

55


1.Saha

Gelir Payı : %17,4

2.Saha

Gelir Payı : %10

Tahmini Rezerv: 60 Milyar M3

5.2 Kömür Kaynaklı Metan Gazı Arama Ve İşletme Projesi

(Coal Bed Methane Cbm)

Havzada kömürlü seriler içerisinde bulunan ve işletmecilik esnasında tehlike arz ettiği için ortamdan uzaklaştırılması gereken metan gazının üretimden önce dışarı alınması, ortamdan çekilen gazın kullanıma sunularak kuruma ve ülke ekonomisine katkıda bulunması amacıyla Kömür Kaynaklı Metan Gazı Araştırma ve İşletme Projesi (Coal Bed Methane) ihale edilmiştir.

56


24.01.2005 tarihinde yapılan ihaleyi Hema Doğal Enerji Kaynakları A.Ş. kazanmış ve firma ile 08.03.2005 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.

Çalışma süresi; 2 yıl arama ve 15 yıl işletme safhası olmak üzere toplam 17 yıldır. Firma % 17,4 oranında, rödevans payı ödeyecektir. Bugüne kadar 10 ayrı sondaj tamamlanmıştır. Bu sondajlardan 5 adedinde çatlatma işlemleri yapılmıştır. Ticari olarak metan gazı üretimi için çalışmalar sürdürülmektedir.

Ayrıca 2 no.lu saha için 21.11.2011 tarihinde tekrar ihaleye çıkılmıştır. İhaleyi Delta Uluslararası İnşaat Sanayi ve Tic Ltd.Şt. kazanmıştır. Firma ile 9 Şubat 2012 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Firma 2 no.lu saha için % 10 oranında, rödövans payı ödemeyi taahhüt etmiştir.

Projenin etüt ve arama dönemi 3 yıldır. Firma başarılı olması durumunda işletme dönemine geçecektir. İşletme dönemi 30 yıldır. İşletme döneminde ticari bir gaz üretemeyen firma aylık 5000 ABD doları ceza ödeyecektir.

5.3- Maden Ocaklarından Aspiratörle Emilen Hava İçindeki Metan Gazından Enerji Üretimi Projesi (Ventilation Air Methane VAM)

Kurumumuz taşkömürü üretim faaliyetleri esnasında ocak içinden aspiratörle emilen hava içindeki metan gazının kurulacak tesiste yakılarak elde edilecek elektrik enerjisi yanında sıcak buhar ( prosesten alınan ) ve CO 2

üretimine de imkan sağlamak ve aynı zamanda CO2 den 23 kat daha fazla sera etkisi yapan zararlı metan gazının

atmosfere salınımını önlemek amacıyla 21.11.2011 tarihinde ihaleye çıkılmıştır. İhaleyi METANOKS Elektrik Üretim A.Ş kazanmıştır. Firma ile 8 Şubat 2012’de sözleşme imzalanmıştır.

Proje öncelikle Amasra + 40 pervane sahası içinde başlatılacaktır, Amasra ‘da başarı sağlandığı takdirde Kuruma ait diğer pervaneler için de değerlendirilecektir. Firma %10,2 rödövans payı ödemeyi taahhüt etmişt ir.

57


HEDEF:

Devam eden ve hazırlık aşamasındaki projelerin gerçekleştirilmesi ile ;

1. Devreye alınan derin kuyular ve sürdürülmekte olan ana kat hazırlıklarının tamamlanması ile ana alt yapı hazırlıkları gelecek 30 yıl hizmet verecektir.

2. TTK tarafından 5 milyon ton, özel sektörce 5 milyon ton olmak üzere, toplam 10 milyon ton/yıl üretim gerçekleştirilecektir.

3. 4 milyon tonun üzerinde koklaşabilir kömür üretilerek ülkemiz Demir-Çelik sektörü ihtiyacının büyük bir kısmı havzadan karşılanabilecek ve bu sektörde dışa bağımlılık azaltılacaktır.

4. Yeniden Yapılandırma Çalışmaları birbirini tamamlayıcı niteliktedir. Tüm bu çalışmalar sonucunda Hazineye olan yükümüz azaltılarak başabaş noktasına ulaşılacaktır.

58


SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİSORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

59


Kurumuzun yeniden yapılanma programının temel hedefi üretim artışının sağlanarak kısa dönem içinde 5 milyon ton/yıl üretim seviyesine ulaşmaktır. Bu hedefe ulaşabilmek için işçiliğin belirlenen norm kadro yer altı 12000, yerüstü 2000 olmak üzere toplam 14000 seviyesinde tutulması gerekmektedir. Bu nedenle mevcut durumda ihtiyaç olan işgücü açığının ivedilikle giderilerek norm kadro seviyesine gelinmesi, bu seviyenin korunması için ise her yıl ihtiyaç olacak şekilde işçi alımı yapılması önem arz etmektedir.

Bunun için işçi alımlarında bürokratik işlemlerin en aza indirilerek işçiliğin norm kadro seviyesinde tutularak sürdürülebilir bir istihdam politikasının oluşturulması gerekmektedir.

. Bu nedenle gerek mevcut yapının korunması gerekse yeni yatırımlara paralel olarak yeraltında üretime destek gayesiyle bu işlerin sağlıklı ve güvenli bir şekilde yapılması gerekmektedir. Bu eksiğin bir an önce kapatılması zorunluluk arz etmektedir.

Mevcut durumda faaliyetlerin yürütülmesi ve üretimin idamesi açısından acil olarak 1500 pano ayak üretim işçisi ile 1000 üretime destek işçisi olmak üzere toplam 2500 işçiye ihtiyaç bulunmaktadır

6.1 -İşçi Eksikliği

6-

SO

RU

NL

AR

VE

ÇÖ

ZÜ

M Ö

NE

RİL

ER

İ

60


6-

SO

RU

NL

AR

VE

ÇÖ

ZÜ

M Ö

NE

RİL

ER

İ

61


3213 Sayılı Maden Kanunu ve Bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin 05.06.2004 tarih ve 25483 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5177 Sayılı Kanuna ilave edilen Ek Madde-1 ile 3867 Sayılı Ereğli Kömür Havzasındaki Ocakların Devletçe işletilmesi hakkında Kanun ile Devletçe İşlettirilmesi kararlaştırılan Ereğli Kömür Havzasındaki Madencilik Faaliyetleri, bu kanun kapsamına alınmış ve sınırları Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen Ereğli Kömür Havzasındaki taşkömürlerini işletmeye ve hukuku uhdesinde kalmak şartıyla işlettirmeye Türkiye Taşkömürü Kurumu yetkili kılınmıştır.

Kurumumuz imtiyaz sahası içerisinde bulunan ancak; kamu kaynağı aktarılmaması nedeniyle işletilemeyen ya da Kurumumuzca işletilmesi ekonomik olmayan veya daha önce çalışılıp terk edilen sahalardaki küçük ölçekli taşkömürü rezervlerinin, gerek ülke ekonomisine kazandırılması ve yeni istihdam olanakları yaratılması, gerekse kaçak kömür işletilmesi faaliyetlerinin önlenebilmesi açısından, rödövans karşılığı işlettirilmesinin önündeki hukuki engeller, Maden Kanununda yapılan değişikliklerle ortadan kaldırılmıştır.

6.2- Rödevans İşletmeciliği Sorunları

6-

SO

RU

NL

AR

VE

ÇÖ

ZÜ

M Ö

NE

RİL

ER

İ

62


Bu düzenlemeyle Kurumumuzun 3867 Sayılı Kanun ile kazanılmış hakları güvenceye alınmıştır.

Ancak, uygulamada ortaya çıkan sorunlar nedeniyle RÖDÖVANS İŞLETMECİLİĞİ, KURUMUMUZ ALEYHİNE sonuçlar doğurmaya başlamıştır.

Şöyle ki: Kurumumuzun ruhsat alanında, hukuku Kurumumuz uhdesinde kalmak kaydıyla bağımsız bir işyeri sahibi olarak faaliyetlerini sürdürmekte olan rödövanslı saha işletmecileriyle imzalanan sözleşmelerde, firmaların yükümlülükleri ve sorumlulukları çok açık olarak ifade edilmiş olmasına rağmen, Maden Kanunu ve Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde, “MADEN İŞYERLERİNDEKİ TÜM SORUMLULUKLARIN RUHSAT SAHİBİNE AİT OLACAĞINA” ilişkin hükümler nedeniyle önemli sonuçlar doğuracak hukuki ve idari sorunlara muhatap olunmaktadır.

Bu sorunun çözümlenmesine ilişkin olarak, Maden Kanunu ve Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde yapılması önerilen değişiklik taleplerimiz 12/11/2013 tarih ve 111/3380 sayılı yazımızla Bakanlığımıza arz edilmiştir.

6.2- Rödevans İşletmeciliği Sorunları

6-

SO

RU

NL

AR

VE

ÇÖ

ZÜ

M Ö

NE

RİL

ER

İ

63


3241 Sayılı Kanunda belirtilen ve işletme yetkisi Kurumumuza ait olan inhisarların gerektiğinde kurumumuz tarafından üçüncü şahıslara işlettirilebilmesini teminen amacına yönelik olarak hazırlanan Ereğli şirketinden alınan demiryolu ve madenlerle Kozlu ve Kilimli demiryollarının işletilmesi ve havzadaki deniz işlerinin inhisar altına alınması hakkında kanunda değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı taslağı Bakanlığımızın 26 haziran 2013 tarih ve 4415 sayılı yazısı ile başbakanlığa gönderilmiştir.

6.3- Limanlar

ARZ OLUNUR…ARZ OLUNUR…

64


Documents

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ