TROGODIŠNJI PLAN za period 2012 - 2014.g.195.222.57.136/Ministarstva/MPVS/Javne_ustanove_u_nadleznosti_m…JP „Šume TK“ dd Kladanj Trogodišnji plan 2012-2014. Strana 1 od 26

TROGODINJI PLAN

za period 2012 - 2014.g.

Kladanj, novembra 2011.god.

_____________________________________________________________________________________________ JP ume TK dd Kladanj Trogodinji plan 2012-2014. Strana 1 od 26

OPTI PODACI Puni naziv: Javno preduzee ume Tuzlanskog Kantona dioniko drutvo Adresa: Fadila Kurtagia 1, Kladanj, 75280 Fax/tel: 035/621-075; 621-212; 621-287 e-mail: [email protected] Web adresa: www.jpsumetk.ba Broj upisa u sudski registar: U/I-1105/05 od 10.08.2005.godine Broj rjeenja o upisu emitenata kod Komisije: 03/2-19-545/05 od 27.10.2005.godine Identifikacioni broj: 4209129520001 Broj uvjerenja PDV registra: 209129520001 Direktor: Refik Hodi, dipl.ing.um Osnovna djelatnost: Uzgoj, zatita i iskoritavanje uma ifra djelatnosti: 02.011 (02.10) Povrina uma i um.zemljita: 1.Visoke ume 42.908 ha; 59,24% 2.umske kulture 2.237 ha; 3,09% 3.Izdanake ume 10.733 ha; 14,82% 4.Ostale povrine 3.734 ha; 5,15% 5.Minirano ukupno 12.823 ha; 17,70%

6.Ukupno nesp.zemljite(1-5): 72.435 ha;100,00% 7.Povr.pristupna za gospodar. 59.612 ha; 82,30% Mogui dozv. plan sjea po PO 1.Bruto: 347.966 m

3

2.Neto: 288.812 m3

Prosj. godinji plan sjea: 1.Bruto: 255.045 m3

2.Neto: 215.581 m3

Prosj.br.zaposl.godinje: 565 Poslovne jedinice: 1.G KONJUH Kladanj; 2.G SPREKO ivinice; 3.G MAJEVIKO Srebrenik; 4.G VLASENIKO Turalii; 5.DIREKCIJA Kladanj; Poslovne banke: 1.NLB Tuzlanska banka dd Tuzla, Filijala Kladanj; 2.Unicredit Zagrebaka banka dd , Poslovnica ivinice; 3.Union banka dd Sarajevo, Filijala Tuzla; 4.Raiffeisen bank dd Sarajevo, Filijala Tuzla; Vrijednost osnivakog kapitala: 1.Dravni kapital = 1.258.533,00 KM; (51%) 2.Dioniki kapital = 1.209.178,00 KM; (49%) 3.Ukupno kapital = 2.467.711,00 KM;(100%) Dionice: 1.Broj dionica: 49.354

2.Vrsta dionica: obine

Nominalna vrijednost: 50,00 KM


U V O D

lanom 22. Zakona o Javnim preduzeima u Federaciji Bosne i Hercegovine (Sl. novine FBiH, br. 8/05) propisana je obaveza javnih preduzea izrada i usvajanje trogodinjeg plana poslovanja. Javno preduzee ume Tuzlanskog kantona dioniko drutvo Kladanj (u daljem tekstu preduzee) je po odredbama navedenog Zakona uskladilo status, te je obveznik izrade ovog dokumenta.

Planiranje poslovanja je proces predvianja buduih aktivnosti na realizaciji postavljenih stratekih ciljeva i zadataka, nainu izvrenja tih zadataka, potrebna sredstva i ljudske potencijale za izvrenje zacrtanih ciljeva, rezultat izvrenja zadataka i raspodjela ostvarenih rezultata.

Planom poslovanja Preduzea za period 2012-2014.godina utvrdie se opta strategija odvijanja poslovnih aktivnosti zasnovana na potivanju zakonskih propisa, na nain koji je ekonomski odriv i koristan za zaposlenike i drutvenu zajednicu, usklaen sa mjerama zatite i unapreenja ivotne okoline, to je i osnovni smisao postojanja Preduzea odnosno njegova misija.

Do donoenja umarskog programa Federacije i umsko-razvojnog plana kantona, osnov za izradu i donoenje trogodinjeg Plana poslovanja preduzea su postojee umsko-gospodarske osnove na osnovu kojih se gospodari umama i umskim zemljitem u dravnoj svojini.

Ovaj plan je uraen na osnovu posljednjeg vaeeg propisa iz oblasti umarstva, odnosno Uredbe o umama.

Po donoenju propisa koji ureuje oblast umarstva na teritoriji FBiH i izradi novih PO za PP Spreko za 2013. i 2014.godinu i PP Konjuh za 2014.godinu, pristupie se izradi rebalansa trogodinjeg Plana poslovanja.

umsko-privredna podruja kojima Preduzee gospodari (PP Konjuh, Spreko, Majeviko i Vlaseniko) posjeduju PO-ve koje ine desetogodinji plan gospodarenja umama i sadre podatke propisane ranijim Zakonom o umama, a naroito:

stanje uma, analizu dosadanjeg gospodarenja umama, planove gospodarenja i razvoja uma u skladu sa klasifikacijom uma i umskog

zemljita za naredni ureajni period, koliinu i dinamiku sjee po vrstama drvea u krupnom drvetu i strukturu

sortimenata, obim i vrstu umsko - uzgojnih radova i radova na zatiti uma, povrine za proirenu reprodukciju uma, mjere za odravanje i poboljanje biodiverziteta i ostalih ekolokih i socijalnih

funkcija ume, investicije u izgradnju umskih puteva i druga investiciona ulaganja, koritenje sekundarnih umskih proizvoda, ekonomsko - finansijsku analizu gospodarenja umama u narednom ureajnom

periodu. Periodi vaenja PO-va su za PP Spreko 2003.-2012.godina, PP Konjuh

2004.-2013.godina, a PP Majeviko i Vlaseniko 2006.-2015.godina. PO za PP Spreko istie sa 2012.godinom (vai za jednu godinu trogodinjeg plana), a za PP Konjuh istie sa 2013.godinom (vai za dvije godine plana).


Trogodinji plan poslovanja preduzea je dio desetogodinjeg plana gospoda-renja umama (PO) na svakom pojedinanom PP i zbirno za preduzee u naturalnim pokazateljima na kojima su bazirani svi ostali segmenti plana i strategije djelovanja preduzea. Skraenice koritene u tekstu :

ZJP - Zakon o javnim preduzeima FBiH, ZPD - Zakon o privrednim drutvima FBiH, UO - Uredba o umama FBiH, ZJN - Zakon o javnim nabavkama BiH, KPD - Kantonalno umsko privredno drutvo (preduzee-drutvo), PP - umsko - privredno podruje, PO - umsko - privredna osnova, GJ - Gospodarska jedinica, DS - umski drvni sortimenti,

UR - umsko uzgojni radovi.


1. STATUSNI PODACI O PREDUZEU 1.1. Registracija preduzea i osnivaki kapital

Naziv: Javno preduzee ume Tuzlanskog kantona dioniko drutvo; Skraeni naziv: JP ume TK dd Kladanj; Sjedite preduzea: Kladanj, ulica Fadila Kurtagia broj 1. JP ume TK Tuzla je osnovano na osnovu Zakona o umama Tuzlanskog kantona ( Sl. novine TK broj:10/99), kao pravni sljednik slijedeih preduzea:

DP umarstvo Svatovac ivinice, DD Miljevica Kladanj, i JP Bira Vlasenica - Turalii.

Kao osniva JP ume TK Tuzla upisana je Skuptina Tuzlanskog kantona sa osnivakim kapitalom od 70.000,00 KM u obliku novca. Rjeenjima Kantonalne agencije za privatizaciju TK odobrena je i izvrena djelimina privatizacija dravnog kapitala u nominalnom iznosu od 840.444 KM (ili 34.06% ukupnog kapitala, a 14,94% ili 368.734 KM bilo je privatizirano po ranijim propisima to ukupno ini 49,00% kapitala), a preostali dio u ukupnom nominalnom iznosu od 1.258.533 KM (ili 51,00% ukupnog kapitala) je dravni kapital.

Poslije izvrene djelimine privatizacije struktura kapitala je:

Ukupan kapital 2.467.711 KM ili 100% Nominalna vrijednost dravnog kapitala 1.258.533 KM ili 51% Nominalna vrijednost dionikog kapitala 1.209.178 KM ili 49% Ukupan osnivaki kapital podijeljen je na 49.354 redovne (obine) dionice

nominalne vrijednosti 50,00 KM serije "1" upisane 21.12.2001.godine. U ukupnoj vrijednosti kapitala nisu sadrane vrijednosti uma, umskog

zemljita i umskih komunikacija koji su u cijelosti u vlasnitvu drave. Po izvrenoj djeliminoj privatizaciji izvren je upis osnivanja Dionikog drutva ume Tuzlanskog kantona Kladanj, kao pravnog sljednika Javnog preduzea ume Tuzlanskog kantona Tuzla. Rjeenjem o upisu promjena u sudski registar kod Opinskog suda u Tuzli broj:U/I-1105/05 od 10.08.2005.godine o usklaivanju statusa preduzea sa ZJP upisano je Javno preduzee ume Tuzlanskog kantona dioniko drutvo Kladanj.

1.2. Djelatnost i organizacija preduzea

Prema Satutu i izvodu iz upisa u registar privrednih drutava, djelatnosti preduzea u unutranjem prometu su:

01.121 Gajenje povra, cvijea i ukrasnog bilja, 01.252 Uzgoj ostalih ivotinja, d.n., 01.500 Lov, hvatanje divljai u zamke (traperstvo), rasplod divljai, ukljuujui i

pripadajue usluge, 02.011 Uzgoj i zatita uma, 02.012 Iskoritavanje uma, 02.020 Uslune djelatnosti u umarstvu i iskoritavanju ume, 45.211 Visokogradnja,


45.212 Izgradnja objekata niskogradnje, 51.531 Trgovina na veliko drvetom, 73.101 Istraivanje i eksperimentalni razvoj u prirodnim naukama, 74.140 Poslovni i menadment konsalting, 74.200 Arhitektonske i inenjerske djelatnosti i tehniko savjetovanje osim

strune izrade planskih dokumenata.

Prema Odluci o klasifikaciji djelatnosti Bosne i Hercegovine 2010. (Sl.glasnik BiH, br.47/10) izvreno je usklaivanje registrovane djelatnosti u JP ume TK dd Kladanj Odlukom Nadzornog odbora br. 3907/11 od 26.04.2011.godine koja je na Skuptini drutva od 26.05.2011.godine verifikovana i postupak kod registarskog suda je u toku. Nove usklaene djelatnosti su:

o 02.10 uzgoj uma i ostale djelatnosti u umarstvu; o 02.20 sjea drva (iskoritavanje uma); o 02.40 pomone usluge u umarstvu; o 01.70 lov, stupiarenje i uslune djelatnosti u vezi s njima; o 01.49 uzgoj ostalih ivotinja; o 01.30 uzgoj sadnog materijala i ukrasnog bilja; o 01.19 uzgoj ostalih jednogodinjih usjeva; o 02.30 sakupljanje nekultivisanih umskih plodova i proizvoda, osim umskih

sortimenata; o 41.20 gradnja stambenih i nestambenih zgrada; o 42.13 gradnja mostova i tunela; o 42.99 gradnja ostalih graevina niskogradnje, d.n.; o 43.12 pripremni radovi na gradilitu; o 46.73 trgovina na veliko drvom, graevinskim materijalom i sanitarnom opremom o 71.11 arhitektonske djelatnosti; o 71.12 ininjerske djelatnosti i s njima povezano tehniko savjetovanje; o 71.20 tehniko ispitivanje i analiza; o 72.19 ostalo istraivanje i eksperimenalni razvoj u prirodnim, tehnikim i

tehnolokim naukama.

Djelatnosti preduzea u vanjskom prometu su:

- vanjska trgovina neprehrambenim proizvodima, - vanjska trgovina prehrambenim proizvodima, - ugovaranje dugorone proizvodne kooperacije sa stranim licima, - izvoenje investicionih radova u inozemstvu i ustupanje investicionih radova

stranom licu u BiH, - zastupanje stranih lica (ugovaranje zastupanja stranih lica, prodaja strane robe

sa konsignacionih skladita), - privremeni uvoz i izvoz robe, - usluge meunarodnog drumskog transporta roba i druge usluge koje su u vezi sa

meunarodnim transportom (meunarodna pedicija, skladitenje, agencijske usluge u transportu i sl.)

- ugostiteljske i turistike usluge, - posredovanje i zastupanje u prometu robe i usluga. - druge usluge iz strukture registrovane djelatnosti.

Prema Obavjetenjima Federalnog zavoda za statistiku osnovna djelatnost preduzea je uzgoj i zatita uma, ifra podrazreda 02.011 (nova usklaena 02.10).


Preduzee je organizovano kao jedinstven pravni subjekt koji ine organizacione jedinice osnovane na teritorijalnom principu kao umska gazdinstva u granicama umsko-gospodarskih podruja kojima se gospodari i direkcija preduzea koja objedinjuje sve strune poslove.

Poslovne jedinice u sastavu JP ume TK dd Kladanj su:

1. umsko gazdinstvo Konjuh Kladanj, Patriotske lige broj 13; 2. umsko gazdinstvo Spreko ivinice, Osloboenja 13; 3. umsko gazdinstvo Majeviko Srebrenik, Bosanskih branilaca bb; 4. umsko gazdinstvo Vlaseniko Kladanj - Turalii bb; 5. Direkcija Kladanj, Fadila Kurtagia broj 1.


2. OSNOVI CILJEVI I ZADACI POSLOVANJA 2.1. Misija i vizija

Kao to je prepoznatljivo iz samog naziva, Preduzee gospodari umom i umskim zemljitem u dravnoj svojini na podruju Tuzlanskog kantona (korisnik dravnih uma) na osnovama Uredbe o umama FBiH. Prema Uredbi na podruju Kantona posluje jedno KPD za gospodarenje umom i umskim zemljitem u dravnoj svojini, sa propisanim obavezama i ovlatenjima.

Zahtjevi drutveno politike zajednice u odnosu na umu su mnogobrojni i veoma zahtjevni. Drutvena zajednica od ume ne trai iskljuivo umske drvne sortimente, ve kontinuirano snabdijevanje vodom, istim zrakom, prostorom za rekreaciju, lovnim turizmom i sl. Sve su ee inicijative za proglaenje zatienih podruja i ouvanje biolokog diverziteta, ija implementacija se u pravilu reflektuje na svakodnevne umarske aktivnosti. Postojanje mnogobrojnih interesnih grupa (stakeholdera) koje od ume trae razliite proizvode, funkcije i koristi, uslovilo je i sve eu pojavu konflikata njihovih zahtjeva i interesa koje iskazuju prema umi. U takvoj situaciji poslovni sistemi umarstva se nerijetko identificiraju kao destruktori prirode i umskih resursa, a umarski strunjaci su izloeni kritici javnosti i sve brojnijih nevladinih ekolokih udruenja. Uvaavajui navedeno JP ume TK dd Kladanj je definisalo svoje pravce razvoja, viziju poslovanja i strateke ciljeve kojima nastoji zadovoljiti interese i zahtjeve razliitih interesnih grupa.

Naa misija je: ume su temeljni prirodni resurs ije su vrijednosti ekoloke, socijalne, ekonomske,... i nas mnogi ocjenjuju. Ocjena javnosti nam je najvanija i ispred ocjena ostalih, jer sud javnosti je jedini pravi sud.

Naa vizija je: Svojim nasljednicima ostaviti bolje ume nego to smo ih mi naslijedili.

2.2. Strateki ciljevi Plan poslovanja za period 2012-2014.godina (trogodinji plan) je skup aktivnosti koje e omoguiti ostvarenje definisanih stratekih ciljeva koji se u najkraem mogu definisati kao:

Poboljati kvalitet uma i koritenje umskog zemljita; Transparentnost u svim segmentima rada; Biti najbolji partner; Poboljati efikasnost zaposlenog osoblja i biti najuspjeniji tim; Poboljati visinu prihoda i poboljati njihovu strukturu; Poboljati efektivnost rashoda; Poboljati efikasnost organizacije; Poboljati profitabilnost.

2.3. Mjere za realizaciju stratekih ciljeva

- sprovoenje mjera integralne zatite uma, - realizacija poslova bioloke obnove uma u obimu ili veim od obima

predvienog PO (poumljavanje, njega i ienje umskih kultura i uma,


zatita uma od biljnih bolesti, tetoina, poara, ovjeka, rekonstrukcija degradiranih i izdanakih uma, poumljavanje kra i goleti),

- unapreenje opte korisnih funkcija uma, - zatita ugroenih vrsta, - certificiranje uma, - izgradnja i odravanje umske infrastrukture, - uzgoj, zatita i koritenje divljai, - racionalno iskoritavanje proizvoda ume i umskog zemljita, - organizacija poslovanja preduzea u prostoru i vremenu sa efikasnim

upravljanjem trokovima u skladu sa normativima uz stalan nadzor, - odravanje postojeih i nabavka novih sredstava rada, - zbrinjavanje zaposlenika sa umanjenom radnom sposobnou, - izrada nove organizacije i sistematizacije poslova u preduzeu, - informatizacija i informatiko uvezivanje organizacionih jedinica, - struno usavravanje zaposlenih, - rjeavanje problema miniranih povrina, - unapreenje odnosa sa javnou sa akcentom na znaaju umskog ekosistema i

djelatnosti preduzea sa kojom se bavi, - izvravanje ugovorom preuzetih strunih poslova u pogledu gospodarenja

privatnim umama u ime Kantonalne uprave za umarstvo, - realizacija Programa sakupljanja i koritenja sekundarnih umskih proizvoda.

2.4. Certificiranje gospodarenja umama

U trogodinjem periodu 2012 2014.godina cilj je certificirati sve preostale dravne ume na podruju TK realizacijom projekta Certificiranje gospodarenja umama po FSC-u.

Pokazivanje dugorone predanosti ka slaganju sa FSC P&C te je u tom cilju potpisano pismo namjere izmeu italijanske kue WWF MEDPO, federalne i kantonalne uprave za umarstvo i preduzea za provoenje procesa certifikacije na preostalom dijelu dravnih uma.

Ciljevi certifikacije su:

potvrditi stogodinju tradiciju odrivog gazdovanja umama, pribliiti umu kao ekosistem iroj populaciji stanovnitva, zadovoljenje sve veih socio-ekolokih zahtjeva, izdvojiti i zatititi povrine uma visoke zatitne vrijednosti, zadovoljiti zahtjeve kupaca umskih drvnih sortimenata za certificiranim

proizvodom, poveanje konkurentske sposobnosti preduzea, unaprijediti sve performanse poslovanja preduzea.

2.4.1. Mjere i aktivnosti u certificiranom podruju

Odravanje certifikata se postie sprovoenjem niza mjera koje su regulisane Principima FSC-a i Uputstvima i Pravilnicima preduzea usklaenim sa principima FSC-a koje je neophodno provoditi u svim organizacionim jedinicama, a naroito u onim koji su certificirani. U narednom trogodinjem periodu obratiti panju na slijedee:


- U projektu za izvoenje radova definisati sve aktivnosti za izvoenje radova na uzgoju i zatiti i iskoritavanju uma, usklaene sa unaprijed definisanim principima i kriterijma,

- Za realizaciju navedenih projekata zadueni su Rjeenjem odreeni zaposlenici, a koji su obavezni pratiti sve aktivnosti te podnositi izvjetaje, popunjavati propisane obrasce i iste uvati do kontrole nadlenog certifikatora,

- Definisanim pravilima u projektima obavezni su se pridravati svi izvoai, izvrioci ugovorenih usluga kooperanti kao i vlastiti kapaciteti,

- Odravati kontinuiranu saradnju sa svim interesnim grupama (mjesne zajednice, opine, udruenja vezana za umski ekosistem) u cilju uvaavanja obostranih interesa,

- Voditi propisane evidencije monitoring identifikovanih svih vrijednosti umskog ekosistema izdvojenih pomou alata HCVF (ume visoke zatitne vrijednosti),

- Vriti kontinuiranu edukaciju javnosti i promociju dobijenog certifikata u cilju boljeg razumjevanja uloge i znaaja dobijenog certifikata.

2.4.2. Izdvajanje uma visoke zatitne vrijednosti (VZV)

ume visoke zatitne vrijednosti (VZV) prvobitno je definisao Savjet za upravljanje umama (FSC), u cilju certificiranja uma, ali se praktina upotreba ovog koncepta sve vie koristi i za zatitu, planiranje i upravljanje prirodnim resursima,kartiranje pejzaa te kao razvojna strategija velikih kompanija koje su vezane za umarstvo ili koriste proizvode uma.

FSC je definisao est kategorija uma visoke zatitne vrijednosti: VZV - 1: Podruja koja na globalnom, regionalnom ili dravnom nivou sadre vane

koncetracije biodiverziteta. VZV - 2: Velike umske povrine nivoa krajolika znaajne na globalnom,

regionalnom i dravnom nivou. VZV - 3: Podruja koja sadre ekosisteme koji su rijekti , u opasnosti ili ugroeni. VZV - 4: Podruja koja pruaju osnovne prirodne koristi u kritinim situacijama. VZV - 5: Podrua neophodna za zadovoljenje osnovnih potreba lokalnih zajednica. VZV - 6: Podruja znaajna za tradicionalni kulturni identitet lokalnih zajednica. U planskom periodu 2012-2014.godina u postupku izdvajanja VZV-a po HCVF-u, izdvojiti i opisati potencijalne povrine po Projektu Certificiranje-gospodarenje umama po FSC-u na podruju dravnih uma Tuzlanskog kantona broj: 8452/11 od 07.09.2011.godine.

1. VZV - 1: umska podruja koja sadre globalno, regionalno ili dravno vane koncentracije biodiverziteta.

a) VZV-1a: Zatiena podruja

- zatieni pejza : - zatieno podruje u svrhu znanstvenih istraivanja, - sjemenske sastojine

b) VZV 1b: Ugroene vrste i vrste u opasnosti


- proirenje stanita divokoze (Rupicapra rupicapra, balkanica) - stanite velikog tetrijeba gluhana (Tetrao urogallus)

2. VZV - 4: umske oblasti koje obezbjeuju osnovne prirodne usluge u kritinim Situacijama a) VZV - 4.1. : ume vane za oskrbu vodom

- VZV - 4.1.a. jedinstveni izvori (vrela) vode za pie - VZV- 4.1.b. ume kljune za vodosnabdijevanje naselja i zatitu vodenih tokova.

3. VZV- 6: umsko podruje znaajno za tradicionalni kulturni identitet lokalnih zajednica

- podruje Titove peine - nekropolu steaka sa okoliem Kuman - zatieni prostor Rudine I i II - zatieni prostor Vis- Kalesija - zatieni prostor Ilinica I i II - zatieni prostor Vis- Graanica

- zatieni prostor Bokaviko brdo

2.5. Ostali zadaci Opta strategija preduzea je odvijanje poslovnih aktivnosti na nain koji je ekonomski odriv, zasnovan na potivanju pozitivnih zakonskih propisa, usklaen sa zatitom prirodne okoline i koristan za zaposlenike i drutvenu zajednicu uopte. U tom pravcu teite aktivnosti biti e usmjereno na:

Prilagoavanje organizacije preduzea i poslovanja zahtjevima aktuelnog vremena (primjena ekolokih standarda, uvoenje i primjena savremenih informacionih tehnologija i tehnolokih dostignua i sl.),

U saradnji sa dravnim institucijama, lokalnim zajednicama i drugim interesnim grupama provoditi aktivnosti na zatienom pejzau i problematici vodozatite u skladu sa Zakonom i Evropskim principima,

Kroz razliite vidove edukacije i strunog usavravanja postupno poboljavati znanje i vjetine zaposlenika u cilju:

- breg protoka informacija, - sveobuhvatnijeg pristupa praenju ostvarenja planova, - racionalnijeg koritenja drvne mase,

- sigurnijeg upravljanja trokovima i porasta profitabilnosti, - razvoja strategije odnosa s javnou, - unapreenja marketing funkcije preduzea.

Kontinuirane aktivnosti na koritenju ostalih pogodnosti koje uma kao prirodni resurs prua (lovni turizam i ostalih sekundarnih umskih proizvoda) u cilju promjene strukture prihoda, tj. porasta uea ostalih prihoda u ukupnom prihodu u odnosu na dosadanja kretanja.


3. DJELATNOST RESURSI 3.1. Povrina PP i struktura uma

ume i umska zemljita u Federaciji Bosne i Hercegovine se prostiru na povrini od oko 1.518.600 hektara to ini 48% ukupne povrine. U dravnom vlasnitvu je oko 1.241.600 ha ili 81,8%, a u privatnom vlasnitvu i vlasnitvu drugih pravnih lica nalazi se oko 277.000 ha ili 18,2% .

Na povrini u dravnom vlasnitvu u FBiH, visoke ume su na 565.657,8 ha ili 45,6%, izdanake ume 256.868,8 ha ili 20,7%, neobraslo umsko zemljite 288.320,4 ha ili 23,2%. Minirane povrine u svim kategorijama iznose 129.774,6 ha ili 10,5% 1. Povrina uma i umskog zemljita na podruju Tuzlanskog kantona iznosi:2

r/br

Opina Visoke ume

ha

Izdanake ume

ha

Ostale Povrine

ha

Ukupno dravne ume i

um.zemlj.

Ukupno privatne ume ha

Sveukupno ume i um. zemljite ha

1 Kladanj 24.100 420 1.594 26.114 1.354 27.468 2 ivinice 7.720 2.578 419 10.717 2.394 13.111 3 Banovii 6.236 187 341 6.764 1.143 7.907 4 Lukavac 3.776 1.072 790 5.638 7.479 13.117 5 Tuzla 1.149 1.332 126 2.607 7.475 10.082 6 Kalesija 2.192 2.407 514 5.113 2.725 7.838 7 Graanica 147 868 213 1.228 5.195 6.423 8 Srebrenik 3.100 1.094 203 4.397 5.241 9.638 9 Gradaac - - - - 5.220 5.220 10 eli 1.925 1.155 1.701 4.781 1.543 6.324 11 Sapna 3.213 1.409 52 4.674 2.957 7.631 12 Teoak 32 90 280 402 734 1.136 13 Doboj-istok - - - - 1.253 1.253

U K U P N O 53.590 12.612 6.233 72.435 44.713 117.148 U e e 74 % 17 % 9 % ( 100 )62 % 38 % 100 %

Ukupna povrina uma i umskog zemljita kojim Preduzee gospodari sadrana je u etiri PP i to: Ukupna povr. Uee Minirano Uee

PP Konjuh 24.744,8 ha 34,16 % 2.175,1 ha 16,96% PP Spreko 30.937,3 ha 42,71 % 5.359,5 ha 41,80% PP Majeviko 11.731,0 ha 16,20 % 3.722,7 ha 29,03% PP Vlaseniko 5.022,1 ha 6,93 % 1.565,7 ha 12,21%

Ukupno 72.435,2 ha 100 % 12.823,0 ha 100 %

1 Federalna uprava za umarstvo Sarajevo, Informacija o gospodarenju umama u FBiH za 2010.godinu 2 www.jpsumetk.ba


Struktura uma u dravnoj svojini na podruju TK je slijedee:

umsko privredno podruje Konjuh Spreko Majeviko Vlaseniko

Ukupno Kategorija uma

P o v r i n a u ha Visoke ume 19.834,4 15.488,6 4.795,4 2.790,2 42.908,6 umske kulture 655,1 1.069,2 344,2 168,2 2.236,7 Svega visoke ume

20.489,5 16.557,8 5.139,6 2.958,4 45.145,3

Izdanake ume 1.042,8 6.563,7 2.651,0 475,8 10.733,3 Ukupno obraslo 21.532,3 23.121,5 7.790,6 3.434,2 55.878,6 Goleti spos.za poumljavanje

278,9 2.279,4 208,0 22,2 2.788,5

Goleti nesp.za poumljavanje

758,5 176,9 9,7 - 945,1

Ukupno neobraslo 1.037,4 2.456,3 217,7 22,2 3.733,6

Ukupno za gospodarenje

22.569,7 25.577,8 8.008,3 3.456,4 59.612,2

Minirane povrine 2.175,1 5.359,5 3.722,7 1.565,7 12.823,0 Sveukupno 24.744,8 30.937,3 11.731,0 5.022,1 72.435,2

3.2. Zalihe drvne mase

Ukupna zaliha krupnog drveta prema postojeim umsko-privrednim osnovama iznosi: -etinari 5.002.600 m -Liari 9.199.200 m Ukupno 14.201.800 m -Prosjena zaliha krupnog drveta u visokim umama po hektaru iznosi 291 m3. -Prosjena zaliha krupnog drveta u izdanakim umama po hektaru iznosi 98 m3. -Ukupna prosjena zaliha krupnog drveta po hektaru obrasle povrine iznosi 254 m3.

3.3. Prosjeni godinji zapreminski prirast Prosjeni ukupni godinji zapreminski prirast krupnog drveta iznosi:

- etinari 165.600 m3 - Liari 221.000 m3 Ukupno 386.600 m3

-Prosjean godinji zapreminski prirast krupnog drveta u visokim umama po hektaru iznosi 7,11m3. -Prosjean godinji zapreminski prirast krupnog drveta u izdanakim umama po hektaru iznosi 6,11 m3. -Prosjena koliina zapreminskog prirasta krupnog drveta za visoke i izdanake ume po hektaru iznosi 6,92 m3.

3.4. Prosjeni godinji obim sjea etat

Prosjeni godinji obim sjea (etat) krupnog drveta u visokim umama bez ogranienja iznosi:



Prosjeni godinji obim sjea krupnog drveta u izdanakim umama bez

ogranienja iznosi:

- etinari 0 m3 - Liari 21.500 m3 Ukupno 21.500 m3

Ukupni prosjeni godinji obim sjea (etat) krupnog drveta u visokim i izdanakim umama bez ogranienja iznosi:


Ukupni dozvoljeni (mogui) obim sjea po PO za visoke i izdanake

ume krupnog drveta iznosi 347.966 m3. Godinji obim sjea krupnog drveta (bruto drvne mase) po vrstama drveta bie detaljnije obraen u podnaslovu 5. Iskoritavanje uma kao sinteza etiri PP. 3.5. Ogranienje etata

Planirani obim sjea u planskom periodu je manji od dozvoljenog zbog raznih ogranienja nastalih poslije donoenja PO kao to su zatieni pejza, vodozatitne zone, identificirane minirane povrine i druge povrine posebne namjene koje nisu registrovane u PO, a za koje je izraunat obim sjea kao za normalno gospodarenje.

Plan sjea za period 2012-2014.godina dijelom je reduciran u odnosu na prosjene godinje veliine iz PO-va za PP Spreko i PP Konjuh, a i pored toga postoje realne opasnosti da i tako reducirani planovi mogu u narednom periodu biti podloni dodatnim korekcijama. Glavni razlozi i ogranienja za ovakav pristup kod utvrivanja planiranih veliina za sjeu su:

- donoenje Zakona o zatienom pejzau Konjuh, - donoenje Zakona o osnivanju JU zatieni pejza Konjuh, - usvajanje Odluke o zonama sanitarne zatite i zatitnim mjerama izvorita vode za pie Studenica za javno vodosnabdijevanje optine Banovii kojom su uspostavljene prestroge i neadekvatne mjere zatite koje ograniavaju normalno gospodarenje predvieno PO, - razgranienje uma i umskog zemljita, infrastrukture i objekata izmeu Tuzlanskog i Zeniko-Dobojskog kantona, - provoenje procesa certificiranja i dobijanje FSC certifikata, - esti problemi sa lokalnim zajednicama vezano za gospodarenje umama, - nepostojanje Zakonskog propisa za upravljanje i gazdovanje umama u FBiH.


4. BIOLOKA OBNOVA UMA 4.1. Jednostavna bioloka reprodukcija

umsko uzgojni radovi po osnovu jednostavne bioloke reprodukcije predvieni planom utvreni su na desetogodinjem nivou PO-ama donesenim u skladu sa ranijim Zakonom o umama, te je u planskom periodu predvieno radova u koliini 3/10 ukupne desetogodinje obaveze ili 638,45 ha prosjeno godinje.

Prosjean godinji obim po vrsti umsko uzgojnih radova iznosi:

Vrsta radova ha Obnova ume poumljavanjem sadnim materijalom 123,70 Popunjavanje kultura i prirodnog podmlatka 32,77 Njega kultura 307,17 Njega prirodnog podmlatka 116,00 Priprema zemljita za prirodnu obnovu 136,20 Indirektna konverzija 248,33 Ukupno 964964,17

Ukupan obim umsko uzgojnih radova izvodie se na slijedeim podrujima:

PO umarija Gospodarska jedinica Odjeli

G.Drinjaa Gornja Drinjaa 1-128 S.Drinjaa Srednja Drinjaa 1-86, 89-92

Konjuh

Gostelja Gostelja 1-40, 43, 44, 56-177 Oskova 1-154

Banovii Turija 1-28, 31-33, 36-70 Turija 29, 71-142 Mala Sprea 1-7, 9-18, 20-27, 41-44, 46-64 Rudenik Svatovac 1-53 Majevica Jala 1-58 Gornja Sprea 1-98, 185

Spreko

Tuzla

emunica 1-30, 32-47 Majevica-Jablanika rijeka 93-97, 99-174 Janja-Tavna 5-21, 35-63, 81,82 eli Maoa 3-5 Maoa 14-31, 39-61, 77-89

Majeviko

Srebrenik Tinja-Bistrica 1-29, 40

Jelovik Donja Drinjaa 52, 53, 57-69, 71 Vlaseniko Jelica Sapna-Lokanjska rijeka 47-49, 54-60, 62-122, 167-179, 190-

194 4.2. Proirena bioloka reprodukcija Prosjeni godinji obim radova po osnovu proirene reprodukcije uma iznosi:

Vrsta radova ha

Poumljavanje i popunjavanje 23,00

Njega kultura 43,00

Ukupno 66,00


Za realizaciju planiranih umsko uzgojnih radova prikazanih na predhodnim tabelama potrebna su znaajna finansijska sredstva. Prema UO sredstva za jednostavnu bioloku reprodukciju uma KPD obezbjeuje iz redovnog poslovanja na teret ukupnog prihoda od prodaje drvnih sortimenata i sporednih umskih proizvoda, a proirena reprodukcija iz kantonalnog i federalnog fonda za umarstvo po posebno utvrenim kriterijima i kandidovanim projektima od strane preduzea. Detaljan pregled umsko-uzgojnih radova po vrsti i PP za trogodinji period i prosjeno godinje prikazan je na tabelama 1. i 2.

4.3. Proizvodnja sjemena i sadnica

Za realizaciju planiranog obima umsko uzgojnih radova neophodno je obezbjeenje adekvatnog sadnog materijala etinara i liara, od ega zavisi uspjeh sadnje. S tim ciljem u planskom periodu nastavit e se proizvodnja sadnog materijala etinara za vlastite potrebe na ve postojeem rasadniku Budim Potok na Konjuhu, a razlika potrebne koliine sadnog materijala nabavaljae se iz rasadnika sa slinih geografskih podruja.

Za proizvodnju kvalitetnog sadnog materijala neophodno je obezbijediti i kvalitetno sjeme. U ovom dijelu preduzee je ve ranije utvrdilo i izdvojilo sjemenske sastojine, te je neophodno dovriti proceduru kod nadlenih Federalnih organa oko registracije istih kao objekata umskog i hortikulturnog sjemena, a redovnu kontrolu nad istim provodi umarski fakultet Sarajevo.

Registracija rasadnika i sjemenskih objekata izvrie se u skladu sa Zakonom o sjemenu i sadnom materijalu umskih i hortikulturnih vrsta drvea i grmlja (Sl. novine FBiH br.71/05), koja je u toku i treba se zavriti u prvoj polovini 2012. godine.

U toku postupka registracije nabaviti opremu za prikupljanje sjemenskog materijala koja je predviena Planom nabavki i u investicionom ulaganju za 2012.godinu i izvriti eksternu edukaciju odreenog broja zaposlenika koji e imati status sakupljaaedukovanih lica koja e vriti sakupljanje sjemenskog meterijala. Izdvojeni sjemenski objekti umskog i hortikulturnog sjemena su:

Red. br.

Sjemenska sastojina Gospodarska

jedinica Odjel

1. Sjemenska sastojina jele Gornja Drinjaa 104 i 104/1

2. Sjemenska sastojina smre Gornja Drinjaa 3/4

3. Sjemenska sastojina bijelog bora Gornja Drinjaa 118

4. Sjemenska sastojina bijelog bora Gornja Drinjaa 91

5. Sjemenska sastojina crnog bora Gornja Drinjaa 60

6. Sjemenska sastojina bukve Gornja Drinjaa 99

7. Sjemenska stabla gorskog javora Gornja Drinjaa 96

8. Sjemenska stabla gorskog brijesta Gornja Drinjaa 96

9. Sjemenska stabla bijelog jasena Gornja Drinjaa 96

10. Sjemenska stabla divlje trenje Gostelja 68/69

11. Sjemenska stabla gorskog javora Gostelja 68

12. Sjemenska stabla gorskog brijesta Gostelja 68

13. Sjemenska stabla gorskog jasena Gostelja 68


4.4. Zatita i uvanje uma

Integralna zatita uma podrazumjeva planiranje i provoenje preventivnih i represivnih mjera zatite od biotikih i abiotikih faktora. Integralna zatita uma obuhvata:

- zatitu biodiverziteta, to je glavna obaveza i prema meunarodnoj legislativi; - iskoritavanje proizvoda ume u kontinuitetu, to znai odravanje potrajnosti prinosa, to je temeljni nauni koncept gospodarenja, - odravanje stabilnosti i diverziteta umskih ekosistema kao cjelina, to znai da se gospodarenjem ne smije ugroziti bilo koja gradivna komponenta ekosistema, jer ekosistemi kao cjeline pruaju najbolju zatitu rijetkim i ugroenim organizmima; - uspostavljanje i odravanje optimalne strukture (arhitekture) uma u skladu sa specifinostima stanita; - ostvarivanje maksimalnog prinosa drveta i drugih proizvoda uma; - rekonstrukciju degradiranih nisko produktivnih uma i njihovo prevoenje u vii gospodarski oblik, jer se na ovaj nain poveava prinos drveta u umama i postiu mnogi drugi korisni efekti; - poumljavanje goleti; - zatitu i unapreivanje autohtonog genofonda; - odravanje higijene uma, to je osnova kontrole zdravstvenog stanja uma; - izgradnju i odravanje infrastrukture koja je u funkciji kvalitetnog koritenja resursa; - saradnju sa nauno-obrazovnim, dravnim i meunarodnim institucijama; - razvoj monitoringa, jer on omoguava otkrivanje greaka u gospodarenju i upuuje na pravovremene korekcije prethodnih mjera; - saradnju sa javnou itd.

Integralna zatita uma bazira se na dobroj organizaciji i hijerarhiji odgovornosti. Gospodarenje umama po principima prirodne obnove, uva biodiverzitet uma i ista se ne smije dovoditi u pitanje jer je to osnova stabilnosti umskih ekosistema i njihovog diverziteta. uvanje uma zakonska je obaveza kantonalnih uprava za umarstvo. Meutim, u naem sluaju na osnovu Ugovora iz 2004.godine izmeu Kantonalnog ministarstva i Preduzea poslovi zatite i uvanja uma su preneseni na Preduzee.

Uee Ministarstva u finansiranju trokova uvanja i zatite uma po ugovoru iznosi u visini stvarno nastalih trokova. U toku planskog perioda 2012-2014.godina oekuje se da e doi do preuzimanja ovih poslova od strane Kantonalne uprave za umarstvo, te e se nametnuti potreba odreenih organizacionih izmjena i usklaivanja naina rada u Preduzeu u skladu sa novim okolnostima u ovoj oblasti. U planskom periodu (2012 2014.) na nivou FBiH u sklopu implementacije II dravne inventure uma uspostavit e se monitoring zdravstvenog stanja uma tj. dijagnozno prognozna sluba u umarstvu. Cilj monitoringa je sistematsko praenje zdravstvenog stanja uma. S tim u vezi, u okviru redovne aktivnosti lugarskog osoblja sprovodit e se mjere stalnog odravanja umskog reda i kontrola zdravstvenog stanja uma, kontinuirano sprovoditi ostale preventivne mjere s ciljem zatite uma od poara, biljnih bolesti i tetoina, spreavanje i svoenje na najmanju moguu mjeru bespravnih sjea i bespravnog prisvajanja uma i umskog zemljita, spreavanje odlaganja otpada u umi i umskom zemljitu i sl. Navedenim aktivnostima postiu se ciljevi:


zaustavljanja moguih negativnih uticaja na smanjenje umske povrine, poboljanje kvaliteta ukupnog gospodarenja umama, unapreenje ovjekove ivotne okoline, bri privredni i socijalni razvoj.

Potrebna finansijska sredstva za realizaciju planiranih poslova na preventivnoj zatiti uma obezbjeuje Preduzee iz vlastitih prihoda, a za uvanje uma prema ugovoru obezbjeuje Kantonalna uprava za umarstvo.

4.5. Ureivanje uma

PO je prema propisanoj definiciji desetogodinji plan gospodarenja umama, a kako smo u uvodu istakli Preduzee je u ovom planskom periodu duno prema propisanoj proceduri izraditi i usvojiti PO za PP Spreko koja istie sa 2012.godinom i za PP Konjuh koja istie sa 2013.godinom, kao i otpoeti pripreme za izradu preostale dvije PO koje istiu sa 2015.godinom.

Tokom prikupljanja podataka i izradi umskoprivrednih osnova za sva umskoprivredna podruja vriti kontinuiran interni nadzor od strane ovlaenih zaposlenika. U planskom periodu permanentan zadatak je praenje realizacije tekuih PO sa posebnom panjom na osavremenjavanju terenskih i kancelarijskih radova na izradi izvedbenih projekata za izvoenje radova u umarstvu koritenjem informacionog sistema za gospodarenje umama na temelju GIS-a iji su ciljevi:

Standardizacija podataka po vrsti i obimu, Poveanje stepena obrade podataka radi smanjenja raskoraka izmeu

mogunosti raspoloive opreme i aktivnih obrada, Bre razmjene svih informacija unutar i izmeu umarskih institucija nadlenih za

gospodarenje umama.

Realizacija PO vri se preko izvedbenih projekata koji ine temelj pripreme proizvodnje u umarstvu. Pri izradi operativnih planova proizvodnje i izvedbenih projekata nephodno je sagledavanje svih specifinosti objekata na kojima se radi u pogledu uslova rada, raspoloivih kapaciteta, moguih usluga kooperanata, kvalitetnog napada drvnih sortimenata, visine trokova i sl. te na osnovu svih parametara iznalaziti najpovoljnija rjeenja ukljuujui mikroorganizacijske promjene u cilju optimalnog vrednovanja obima sjea kroz struno krojenje drvnih sortimenata i minimiziranje trokova i poboljanje ekonominosti poslovanja. U cilju unapreenja pripreme rada raditi na: - interni nadzor od strane ovlaenih zaposlenika Preduzea,

- uspostavi baze podataka i edukaciji kadrova, - osavremenjavanje prikupljanja podataka pri doznaci, - osavremenjavanje i tipiziranje izrade projekata, - instaliranje jedinstvenih programa i opreme za prikupljanje i obradu podataka.

4.6. Privatne ume

Ranijim Zakonom i Uredbom o umama FBiH, pored dravnih ureen je i nain gospodarenja privatnim umama. U Federaciji Bosne i Hercegovine privatne ume se


prostiru na oko 277.000 ha povrine i uestvuju sa 18 % ukupne povrine ume i umskog zemljita. Privatne ume na podrujima 13 optina Tuzlanskog kantona zahvataju povrinu od 44.713 ha to ini 38 % ukupne povrine uma i umskog zemljita na podruju TK ili 16 % ukupne povrine privatnih uma na podruju FBiH.

Ugovorom o prenoenju strunih poslova u pogledu gospodarenja privatnim umama broj 04-26-10127/04 od 20.07.2004. godine izmeu Ministarstva poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede Tuzlanskog kantona i Javnog preduzea ume Tuzlanskog kantona dioniko drutvo Kladanj, koji je zasnovan na odredbama lana 47. stav. 2. tada vaeeg Zakona o umama (Sl. novine F BiH, br. 20/02 i 29/03), Ministarstvo je prenijelo strune poslove gospodarenja privatnim umama na podruju Tuzlanskog kantona na Preduzee. Poslovi koji su Ugovorom preneseni sastoje se od doznake, primanja i premjeravanja, izdavanja otpremnog iskaza, planiranja umsko-uzgojnih radova, uvanja i zatite uma, izrade projekata za izvoenje i njihovu realizaciju. Finansijska sredstva neophodna za obavljanje poslova gospodarenja privatnim umama obezbjeivana su u budetu Tuzlanskog kantona, a visina trokova i nain finansiranja utvreni su Sporazumom izmeu ugovornih strana broj 04-14-1808/05 od 10.02.2005.godine. Za prethodne dvije godine potpisivan je Sporazum o obavljanju poslova uvarske slube svih uma na podruju Tuzlanskog kantona i finansiranja u ukupnom iznosu trokova uvarske slube izmeu Preduzea i Kantonalne uprave za umarstvo. Struni poslovi gospodarenja privatnim umama na podruju Tuzlanskog kantona obavljaju se u okviru posebne Slube za Privatne ume organizovane u okviru Sektora tehnikih poslova direkcije Preduzea, a raunovodstveno se prate kao posebna organizaciona jedinica.


5. ISKORITAVANJE UMA 5.1. Obim sjea

Kako je naprijed istaknuto, obim sjea bruto drvne mase (krupnog drveta) odreen je PO za svako PP na desetogodinjem nivou. Planirani obim sjea po svim osnovama ( redovne odnosno industrijske, sanitarne ili zatitne i sl.) za period od 2012. do 2014.godine manji je od dozvoljenog za 92.921 m godinje i iznosi 255.045 m bruto drvne mase prosjeno godinje na nivou Preduzea. Na tabelama 3. do 3.4.a. prikazan je trogodinji i prosjean godinji plan sjea bruto drvne mase po vrstama drveta i vrstama sjea za period 2012-2014.godina pojedinano po PP i zbirno za Preduzee. Na tabelama 4. i 4.a. prikazan je plan sjea prema vrsti sjea iskazan i u neto masi, a na tabelama 5. i 5.a. plan sjea u neto masi prema vrsti drveta po PP i zbirno za planski period i prosjeno godinje.

5.2. Proizvodnja drvnih sortimenata

Proizvodnja drvnih sortimenata u grani umarstva podrazumijeva sjeu i izradu drvnih sortimenata u umi kod panja, primicanje, privlaenje, izvoz i iznos drvnih sortimenata od panja do tvrdog kamionskog puta (meustovarita) i slaganja drveta za otpremu kupcima. Kako je ve istaknuto, obim sjea je odreen PO na desetogodinjem nivou vaenja PO, to je i planirani obim proizvodnje drvnih sortimenata u planskom periodu jednak za svaku godinu. Prosjeno godinje e se proizvoditi i na tritu plasirati 215.581 m drvnih sortimenata od ega iz redovnih sjea 178.596 m i 36.985 m iz tzv. ostalih sjea. Posmatrano prema vrsti drveta etinari su zastupljeni sa 29,8 % dok se 70,2 % odnosi na liarske ume. Ako dalje sagledamo proizvodni asortiman prikazan na tabelama 6. i 6.a., kod etinarske vrste sortimenata od 64.314 m prosjeno godinje, trupci uestvuju sa 71,3 % dok se ostatak odnosi na rudno drvo i celulozu, a kod liara od 151.267 m prosjeno godinje trupci uestvuju sa 37% u ukupnoj neto drvnoj masi, dok 63% drvne mase ine ogrevno, celulozno i rudno drvo. Planirani obim proizvodnje e se obaviti vlastitim kapacitetima i angaovanjem kooperanata naroito u fazi iznosa i primicanja drvnih sortimenata, zato Preduzee ne posjeduje dovoljno vlastitih kapaciteta, te u tom cilju planirana su:

ulaganje u umsku infrastrukturu (umski kamionski putevi, mostovi, propusti i sl.);

ulaganje u proizvodnu mehanizaciju u umarstvu (motorne pile, motorni istai kultura, umski zglobni traktori, mehanizacija za gradnju i odravanje umskih komunikacija) gdje je predviena jednim dijelom zamjena dotrajale mehanizacije (traktori, kombinirka-utovariva) i proirenje kapaciteta kupovinom traktora u G Majeviko;

ulaganje u nabavku animala za primicanje drveta, gdje je planirana nabavka konja sa prateom opremom;

ulaganje u transportna sredstva za prevoz roba i ljudi, koja podrazumijeva nabavku mini busa (trideset sjedita) i terenskih vozila.

Uvoenjem novih sredstava u proizvodni proces, bilo kao proirenje kapaciteta ili kao zamjena za dotrajala sredstva, to je vidljivo iz Investicionog programa za 2011.godinu, planira se uteda za period 01.07.2012. godine do 31.12.2014.godine od 617.290 KM (obuhvaen period od est mjeseci juli decembar 2012.godine, zbog procedura javnih nabavki).


Planirani mogui obim proizvodnje i realizacije drvnih sortimenata izraen vrijednosno po stalnim (postojeim) cijenama u vrijeme izrade Plana iznosi 47.042.260 KM ili prosjeno godinje 15.680.750 KM.

5.3. Sporedni umski proizvodi Pored redovnih aktivnosti vezanih za uzgoj, zatitu i iskoritavanje uma u planskom periodu ( 20122014.godina) dio aktivnosti e se usmjeriti na sticanje nedrvnih prihoda kao potencijalne mogunosti za upoljavanje i zaradu lokalnog stanovnitva realizacijom Programa sakupljanja i koritenja sekundarnih umskih proizvoda u JP ume TK dd Kladanj od 15.11.2008.godine.

Cilj Programa koritenja sekundarnih umskih proizvoda je gospodarenje umskim resursom na principima potrajnosti u narednom ureajnom razdoblju zasnovano na principima multifunkcionalnog umarstva uz uee svih zainteresovanih strana u tom procesu. Osnovni ciljevi Programa su:

da se ostvare prihodi izvan sjee i prodaje drveta, da se angauje lokalno stanovnitvo radi ostvarenja prihoda, da se pri certifikaciji uma obezbijedi princip br. 5 koristi od ume, da poslui kao orjentacija za trogodinje planiranje.

Preko organizacione jedinice Sporedne djelatnosti-sekundarni umski proizvodi poboljanjem tehnike opremljenosti stvorili bi se uslovi za razvoj sekundarnih umskih proizvoda kao znaajnog dijela potencijalnog prihoda pored rasadnike proizvodnje. To se prvenstveno odnosi na sakupljanje i otkup ljekovitog bilja, umske plodove, gljive i neke mineralne sirovine, lovstvo i lovni turizam i sl.. Razvojem ovih djelatnosti stvorile bi se realne mogunosti za upoljavanje jednog dijela zaposlenika sa umanjenom radnom sposobnou.

Izradom novih umskoprivrednih osnova preciznije e se znati lokacije i koliine sekundarnih umskih proizvoda. Preduzee e sekundarne umske proizvode po specifikaciji staviti na raspolaganje kupcu na tano utvrenom teritoriju i podruju kojim gospodari, a na kojem kupac eli da vri sakupljanje sekundarnih umskih proizvoda.

Ugovorom izmeu preduzea i odabranog kupca e se utvrditi optii uslovi kojima se reguliu prava, obaveze i meusobni odnosi u skladu sa vaeom zakonskim aktom i Pravilnika o uzgoju, iskoritavanju, sakupljanju i prometu sekundarnih umskih proizvoda (Slubene novine FBiH, broj: 66/05).

5.4. Trite i plasman

Instalisani drvopreraivaki kapaciteti na podruju TK znatno su vei od koliine

tehnikog drveta koje Preduzee moe ponuditi tritu iz raspoloivog sjeivog etata. Slian je nesrazmjer na podruju cijele Federacije BiH, zbog ega oko plasmana DS u planskom periodu nebi trebalo biti problema, ukoliko ne nastupi kakav novi talas ekonomske krize zbog najave dunike krize u zemljama euro zone. Potranja bi prema aktuelnim prilikama trebala biti znatno vea od ponude. Prodajna funkcija u preduzeu u prethodnim godinama je na osnovu istraivanja, analiziranja i segmentiranja trita, uspostavila transparentan sistem prodaje drvnih sortimenata koristei tri metode i to:

prodaja putem ugovora za sukscesivnu isporuku, prodaja licitacijom / javnim nadmetanjem, prodaja za potrebe mjesnog stanovnitva (maloprodaja).


U periodu 2012-2014.godina prodajna funkcija e biti usklaivana sa politikama nadlenog Federalnog ministarstva i stanjem na tritu, s ciljem da se svim kupcima pod jednakim uslovima omogui kupovina DS, uvaavajui trine zakonitosti. Prodaja DS vrit e se kombinovanim metodama u skladu sa Pravilnikom o prodaji umskih drvnih sortimenata.

Ugovori za sukcesivnu isporuku umskih drvnih sortimenata sklapae se prioritetno sa kupcima koji ispunjavaju slijedee uslove:

da su upisana u Sudski registar pravnih lica, da posjeduju dokaz o ispunjavanju uslova za obavljanje djelatnosti rezanja

drveta, cijepanja drveta, polufinalne, finalne i hemijske prerade drveta, da posjeduju transakcijski raun kod banke, da posjeduju identifikacioni porezni i PDV broj.

Za prodaju putem licitacije, pored pobrojanih uslova, kupac moe biti i lice registrovano za promet umskih drvnih sortimenata, a dodatni uslovi su jo

da nisu u sporu sa Preduzeem u vezi isporuke drveta, da su solventni, da mogu avansno platiti ili obezbijediti bankarsku garanciju i da nisu dunici Preduzeu za ranije isporuke.

Prodaja za potrebe mjesnog stanovnitva (maloprodaja) je metod prodaje umskih drvnih sortimenata za snabdijevanje stanovnitva drvetom za vlastite potrebe. Cilj je udovoljiti svim potrebama lokalnog stanovnitva koji ispunjavaju propisane uslove i ukoliko te potrebe ne prelaze ukupne planirane koliine.


6. INVESTICIONA ULAGANJA U dosadanjem periodu djelovanja ovakve organizacije umarstva na podruju TK, Preduzee kao nosilac iste, stvorilo je i posjeduje sve neophodne uslove u tehnolokom i kadrovskom smislu da moe odgovoriti svim zahtjevima u pogledu odrivog gospodarenja dravnim umama. U prethodnim godinama izvrena su rasiavanja naslijeenih obaveza od pravnih prednika iz ranijeg perioda i finansijska konsolidacija Preduzea, te stvorene realne osnove za nove investicione cikluse. Kao podloga ovoj tvrdnji su trendovi rasta dobiti i kapitala, novanih sredstava i smanjenja obaveza, to otvara mogunosti za nova investiciona ulaganja iz vlastitih i tuih izvora s ciljem poveanja vrijednosti kapitala i obezbjeenja adekvatne strukture imovine za nesmetano i neprekinuto poslovanje, a to je i preduslov za postizanje postavljenih ciljeva.

Plan investicionih ulaganja za trogodinji period 2012.-2014.godina baziran je na popisu iskazanih stvarnih potreba poslovnih jedinica i preduzea u cjelini, ali bez definisanih prioriteta i izvora finansiranja. Za prethodni trogodinji period (2009-2011.godina) bio je donesen Investicioni program koji je inio sastavni dio trogodinjeg plana. Zbog uticaja svjetske ekonomske krize i recesije pa i zabiljeenog gubitka u poslovanju za 2009. godinu, aktivnosti na realizaciji tog Programa su mirovale, a isti je revidiran sredinom 2011.godine sa utvrenim prioritetima ulaganja i konstrukcijom finansiranja. Aktivnosti na realizaciji revidiranog Programa su u vrijeme izrade ovog planskog dokumenta u poetnoj fazi, tako da e se znaajan dio istog realizovati u 2012.godini. Tek po realizaciji tog Programa bie mogue sagledati ta e se do kraja planskog perioda realno moi investirati, a to e se utvrditi revidiranim trogodinjim planom (rebalansom) koji e se sigurno raditi zbog novih PO.

Rekapitulacija ukupnih planiranih investicionih ulaganja u stalna sredstva, kao popis iskazanih potreba, prema strukturi prikazana je na tabeli 7. Sve iskazane veliine su utvrene na osnovu procijenjenih vrijednosti, a realizacija bilo kog investicionog zahvata bie podvrguta propisanoj proceduri prilikom odluivanja o prioritetu, izvorima finansiranja i dinamici ulaganja. Investiciona ulaganja predviena trogodinjim planom sastoje se iz vie cjelina prema strukturi ulaganja i to:

ulaganje u umsku infrastrukturu (umski kamionski putevi, mostovi, propusti) u

iznosu 2.862.000 KM; ulaganje u proizvodnu mehanizaciju u umarstvu (motorne pile, motorni istai

kultura, umski zglobni traktori, iara, mehanizacija za gradnju i odravanje umskih komunikacija) 2.217.000 KM;

ulaganje u nabavku animala za izvoz i primicanje drveta 234.000 KM; ulaganje u transportna sredstva za prevoz roba i ljudi 552.000 KM; ulaganje u graevinske objekte i zemljite (izgradnja upravne zgrade umarije

S.Drinjaa i eli, kontejneri za smjetaj osoblja, tale za konje, vanjsko ureenje objekata, instalacija grijanja u upravnoj zgradi umarije Banovii, klimatizacija upravnih zgrada) 316.500 KM;

izrada PO za PP Spreko i Konjuh i certificiranje uma 1.021.500 KM; ostala ulaganja ukljuujui opremu za sakupljanje sjemena iz sjemenskih

objekata, informatiku i kancelarijsku opremu i sl. 212.000 KM.

Za realizaciju planiranih investicionih ulaganja, kao mogui izvori finansiranja su vlastita sredstva iz obraunate amortizacije stalnih sredstava i sredstava iz akumulirane dobiti u poslovanju, donacija, sufinansiranja iz sredstava OKF, te iz kreditnih izvora.


7. STANJE I PLAN KADROVA

Za realizaciju postavljenih ciljeva i zadataka, pored predmeta i sredstava rada, kljuni preduslov je ljudski potencijal. U preduzeu je na dan 31.10.2011.godine zaposleno 536 ljudi razliitih profila naobrazbe i radnog iskustva odnosno starosne dobi. Od tog broja 54 zaposlenika su sa visokom strunom spremom, od ega 37 su diplomirani ininjeri umarstva i 1 magistar umarskih nauka. Zaposlenici posjeduju iskustvo i znanje (know-how) iz djelatnosti preduzea, koje se kontinuirano prenosi sa generacije na generaciju neovisno o organizacionom obliku odnosno pravnom statusu preduzea, ukljuujui i prethodni privredni sistem.

Kvalifikaciona i starosna struktura zaposlenih nije na eljenom nivou, a dodatne potekoe predstavlja radno angaovanje zaposlenika sa umanjenom radnom sposobnou i ratnih vojnih invalida kojih prema posljednjem podatku ima preko 70.

Poveanje broja zaposlenih, odnosno novo zapoljavanje planirano je kao rezultat realizovanog investicionog ulaganja i/ili proirenja djelatnosti i/ili kao zamjena za zaposlenike kojima po bilo kom osnovu prestane radni odnos. Plan prijema novih zaposlenika ima za cilj, pored odravanja tehnolokog procesa i poboljanje kvalifikacione i starosne strukture, a prioritetni zadaci u tom pravcu su:

Poveati broj zaposlenika sa visokom strunom spremom na potreban broj izvrilaca u skladu sa unutranjom organizacijom i sistematizacijom i stvarnim potrebama,

Kategoriju zaposlenika PK i ostali obuhvatiti internim i eksternim edukacijama i dokvalifikacijom u cilju poveanja broja specijaliziranog osoblja,

Iznalaenje adekvatnog radnog angamana za zaposlenike sa umanjenom radnom sposobnou starosne dobi ispod 50 godina, izradom posebnog programa prihvatljivog za ove zaposlenike i korisnog za preduzee. Prosjean godinji planirani broj zaposlenih po poslovnim jedinicama i zbirno za preduzee prema kvalifikacionoj strukturi prikazan je na tabeli 7. Razvoj informacionih tehnologija na globalnom nivou veoma brzo napreduje i

nailazi na praktinu primjenu to iziskuje potrebu za kontinuiranom edukacijom zaposlenih svih profila s ciljem praenja dostignua i naina koritenja u praksi radi ukljuivanja u Evropske standarde i direktive.

Edukacijom u eksternim i internim okvirima obuhvatiti:

-Pripremu proizvodnje u umarstvu (doznaka, projektovanje, obrada podataka, primjena GPS i GIS-a) ; -Ureivanje uma; -Uzgoj i zatitu uma; -Krojenje drvnih sortimenata ; -Rad sa motornom pilom ; -Rad sa umskom mehanizacijom; -Poslove finansija i raunovodstva; -Marketing funkciju; -Odnose s javnou; -Poslove planiranja; -Pravno administrativne poslove; -Poslove menadmenta preduzea, -Zatitu na radu i PPZ.


8. FINANSIJSKI REZULTAT 8.1. Plan prihoda Preduzee stie najvei dio prihoda prodajom uinaka (prodajom roba i usluga)

na jedinstvenom BH tritu. Realna osnova za ostvarenje planiranog prihoda od prodaje je planirani obim proizvodnje umskih drvnih sortimenata.

Pored prihoda od prodaje umskih drvnih sortimenata, znaajan dio prihoda ine i ostali poslovni prihodi koji se sastoje od dotacija, poticaja i subvencija (sufinansiranje poslova uvanja i zatite dravnih i privatnih uma na podruju TK koji su prema propisima u nadlenosti Kantonalne uprave za umarstvo, i za koje prema postojeim ugovorima sredstva se obezbjedjuju u budetu u visini ostvarenih trokova), prihoda od sekundarnih umskih proizvoda i sadnog materijala, prihoda od izdavanja poslovnog prostora, prihoda od naknada za umske tete i kazne, prihoda od tenderske dokumentacije i sl. Finansijske prihode ine prihodi od kamata na depozite po vienju kod poslovnih. Planirani ukupan prihod za period 2012-2014.godina po stalnim cijenama iznosi 53.652.000 KM (17.884.000 KM prosjeno godinje), a ine ga:

1. Poslovni prihodi 53.650.000 KM (17.883.333 KM prosjeno godinje), a sastoje se od

-prihoda od prodaje uinaka na domaem tritu, (prodaja proizvoda i usluga, grupa 61) u iznosu od 47.050.000 KM (15.683.333 KM prosjeno godinje);

-ostali poslovni prihodi (grupa 65) 6.600.000 KM (prihodi od premija, poticaja i subvencija - sufinansiranje trokova zatite dravnih i privatnih uma od Kantonalne uprave za umarstvo, prihodi od zakupnina za iznajmljeni poslovni prostor, prihodi od donacija - obraunati tekui dio donacija u stalnoj imovini u visini obraunate amortizacije, prihodi od naknada za umske tete i kazne i prihodi od prodate tenderske dokumentacije) ili 2.200.000 KM prosjeno godinje. 2. Finansijski prihodi (grupa 66) 2.000 KM (667 KM prosjeno godinje) su prihodi od kamata na depozite po vienju kod korespodentnih banaka 600 KM. Osnov za utvrivanje prihoda od prodaje proizvoda je sortimentni omjer koritenja neto drvne mase i stalnih (postojeih) cijena umskih drvnih sortimenata iz jedinstvenog minimalnog cjenovnika proizvoda umarstva na nivou preduzea, a za ostale planirane prihode postojei ugovori i sporazumi, predraun amortizacije za doniranu opremu iz prethodnih godina i procjena kretanja odreenih prihoda u prethodnim godinama.

8.2. Plan rashoda

Planirani ukupni rashodi predstavljaju realnu potrebu izdvajanja sredstava iz poslovnih prihoda za postizanje planiranih ciljeva. Ukupni rashodi poslovanja za period 2012-2014.godina planirani su u iznosu 52.740.000 KM (17.5580.000 KM prosjeno godinje), a utvreni su po stalnim cijenama na bazi postojeih normativnih akata, iskustvenih procjena i kretanja rashoda tokom prethodnih nekoliko godina. 1. Planirani poslovni rashodi iznose 52.500.000 KM (17.500.000 KM prosjeno godinje), a sastoje se od: -materijalni trokovi iskazani na grupi konta 51 (sirovine i materijal, energija i gorivo, rezervni dijelovi, inventar, autogume i HTZ u iznosu 4.520.000 KM (1.506.667 KM prosjeno godinje) i zavisni su od ostvarenja proizvodnog plana i trinih cijena; -trokovi plaa i ostalih linih primanja (grupa 52) prema dostignutom nivou iznose 31.560.000 KM (10.520.000 KM prosjeno godinje);


-trokovi proizvodnih usluga (grupa 53) 11.500.000 KM (3.833.333 KM prosjeno godinje); -amortizacija stalnih sredstava po minimalnim stopama iz nomenklature (sa procjenom realizacije planiranih nabavki po Investicionom programu za 2011.godinu) planirana je u iznosu 1.470.000 KM (490.000 KM prosjeno godinje); -nematerijalni trokovi (grupa 55) 3.450.000 KM (1.150.000 KM prosjeno godinje) sa ukljuenom naknadom za koritenje dravnih uma prema trenutno propisanoj naknadi Uredbom o umama FBiH i Uputstvom o nainu obraunavanja, rokovima i postupku plaanja naknade za koritenje dravnih uma u iznosu 7% od osnovice koju ini vrijednost drveta na panju na osnovu planiranog prihoda od prodaje po optinama, od ega po 1% pripada budetima Federacije i kantona, a 5% budetima optina na kojima se promet ostvaruje. 2. Finansijske rashode (grupa 56) u iznosu 240.000 KM (80.000 KM prosjeno godinje) ine planirani rashodi kamata za investicioni kredit za opremu predvien Investicionim programom za 2011.godinu. U strukturi planiranih ukupnih rashoda sadrani su planirani rashodi zatite i uvanja dravnih i privatnih uma na podruju kantona koji se obavljaju u okviru Preduzea, a prema UO treba da su organizovani u okviru Uprave za umarstvo. Za visinu ovih rashoda planirani su ostali poslovni prihodi u okviru grupe 65 (detaljnije objanjeno u podnaslovu prihoda).

Planirani trokovi plaa i ostalih linih primanja u bruto iznosu planirani su na trenutno dostignutom nivou za planirani prosjean broj zaposlenika na godinjem nivou, a planirana prosjena mjesena neto plaa iznosi oko 800 to je za oko 20 KM nie od dostignutog nivoa plae na nivou FBiH. (Federalni prosjek za 2010.godinu je iznosio 804,37 KM, a prosjek za period juli-septembar 2011.godine 820,25 KM). Trokovi ostalih primanja, naknada i materijalnih prava zaposlenih obuhvataju izdatke predviene Zakonom o radu, Kolektivnim ugovorom i Pravilnikom o radu, a planirani su na bazi postojeih izdvajanja za ove svrhe.

8.3. Dobit i raspodjela dobiti

Kako je u stratekim ciljevima istaknuto, dobit u polovanju nije primarni cilj, jer su

"ume i umska zemljita temeljni prirodni resurs ije vrijednosti se manifestiraju kroz ekoloke, socijalne i ekonomske funkcije uma". ume su obnovljiv resurs, ali je proces obnove dugotrajan i zahtijeva velika ulaganja, to oblast umarstva stavlja u red niskoakumulativnih grana.

I pored istaknute injenice, u planskom periodu oekuje se pozitivno finansijsko poslovanje sa ostvarenjem dobiti. Predstojei trogodinji period e se aktivnim upravljanjem prihodima i rashodima nastojati zavriti kao period jaanja Preduzea u svim segmentima, nasuprot injenici da umarstvo nije visoko akumulativna privredna grana i da na podruju FBiH mnoga preduzea umarstva ne posluju sa zadovoljavajuom profitabilnou.

Dobit u poslovanju je pozitivna razlika izmeu zbira prihoda i zbira rashoda u okviru raunovodstvenog razdoblja.

Dobit ili gubitak neprekinutog poslovanja (subjekti koji nastavljaju kontinuitet poslovanja) prije poreza predstavlja dobit ili gubitak od poslovnih aktivnosti korigovan za dobit ili gubitak od finansijskih aktivnosti, dobit ili gubitak po osnovu ostalih prihoda i rashoda i dobit ili gubitak po osnovu usklaivanja vrijednosti sredstava.

Neto dobit ili gubitak perioda ini dobit nakon oporezivanja. Neto dobit se rasporeuje u skladu sa Zakonom, Statutom i Pravilnikom o finansijskom poslovanja.


Preduzee planira do kraja planskog perioda dostii bruto dobit u poslovanju u iznosu 912.000 KM ili 304.000 KM prosjeno godinje.

Od planirane bruto dobiti po podmirenju poreza na dobit, predvieno je obavezno izdvajanje u rezervni fond prema odredbama Zakona o privrednim drutvima i Statuta preduzea po stopi od 20% ili 164.160 KM, a razlika od 656.000 KM usmjerie se kao nerasporeena dobit za reinvestiranje.

Documents

TROGODIŠNJI PLAN za period 2012 - 2014.g.195.222.57.136/Ministarstva/MPVS/Javne_ustanove_u_nadleznosti_m…JP „Šume TK“ dd Kladanj Trogodišnji plan 2012-2014. Strana 1 od 26