terapötik nanoaygıtlar

  • Upload
    zaqwww

  • View
    233

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    1/35

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    2/35

    Teraptik; geni bir anlamda canltedavileri srecindeki mdaheleleri

    ifade eder.Nanoteraptik aygtlardaki ama; invivo kullanmdr ve invasivenin(tedavinin vcuda girii) olduka aza

    indirgenmesidir.ok kk boyutlara ve hacimlere birfonksiyonun kazandrlmas ve aynzamanda multipotent olmas ile nano

    aygtlar bu amaca uygundur.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    3/35

    Biyoteknoloji, farmastik kullanm iinbireysel protein ve nkleik asit

    retimine(supra molekller)younlamtr.Ancak bu ilgi yerini daha karmakyaplara brakmaktadr.Yeni top-down ve bottom-upmateryaller gelenekselbiyoteknolojinin snrlarngeniletmektedir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    4/35

    Bu yeni materyaller biyomolekllerin

    organizasyonunu ve alma aktiviteleriniiyiletirebilecek yaplardr.Nanobiyoteknolojik aralar yada sentetik

    nanoaygtlar da denmektedir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    5/35

    Nanoteraptiklerin Dizayn Kapsam

    Nanoaygtlarn dizayn teraptik etkisidikkate alnarak materyallerinnanoboyuttaki

    kuantum,elektriksel,mekanik vebiyolojik zelliklerine gre yaplr.Diertaraftan miktardanemlidir.Supramoleklden balayarakorganel, hcre organizma hedefinegre hem miktar hemde dizaynkoullar deiir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    6/35

    Uygulama alannn biyolojik oluu dier

    nanoteknolojik uygulamalara grenanoteraptik retimini daha zor klar.

    Biyolojik molekllerin aktivitelerifonksiyonlar dier biyolojik molekllerleetkileimi gznne alnarak dizayngerekletirilir ve bu da nanoaygtlara

    spesifik ve duyarl olma ihtiyac kazandrr.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    7/35

    Nanoboyutta mdaheleye uygun olanhastalklarla teraptiknanoteknolojinin olduka

    yaygnlamas beklenmektedir.

    zellikle kanser , kardiyovasklerhastalk teadavileri ve al tedavilernano lekte mdahelelere oldukauygundur.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    8/35

    Nanoaygtlarn baz idealkarakteristikleri:

    - Biyolojik molekller fonksiyonel olmaldr.

    - Aygt fonksiyonu , aygt aralarnn toplamaktivitesini ierir- Aygt komponentleri aygtn fonksiyonunubelirler.

    - Aygt fonksiyonlar biyolojik ortamdaemsalsiz olabilmelidir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    9/35

    Nanobiyolojik aygtlarn

    karakteristikeri

    - Teraptikler olduka az invasiv olmal- Teraptikler hastalkl alan hedefleme

    kapasitesinde olmal- Hastalkl blgelere kar duyar olmal;

    hastalk hakknda bilgi verebilmeli veayarlanabilir, kontrol edilebilir olmaldr.

    - Teraptik fonksiyonlar standardizebirimlere ayrlm olmal

    - Birimlerin teraptik fonksiyonlardeitirilebilir ve ayarlanabilir olmaldr.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    10/35

    NANOTERAPTK AYGITLARA

    SENTETK YAKLAIMLAR :TOP-DOWN /BOTTOM UPNanomateryal sentezinde yaygn olarak

    top down ve bottom up prosesleriuygulanr.Top down yaklam byk molekllerlebalar ve kullanm tekniine bal

    olarak ve kontrol dzeyine greistenilen kk yaplara ulalr.Litografi ve milling teknikleri gibi ou

    mikroretim teknikleri bu proses iinuygundur.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    11/35

    Bottom-up prosesler kk molekllerlebalar ve farkl metod ve kontrol dzeyleri

    ile istenilen rnlere ulalr. Atomik kuvvetmikroskopisiyle sentezlenen inorganikyaplar ve polimer sentez rnleri bunlararnektir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    12/35

    Top-Down Prosesi :Mikro retim Teknii ile Nano

    Gzenekli Membran retimi

    Litografi teknii ile nano gzenekli silikonmembran retimi bu ileme rnek

    verilebilir, immno izolasyonalmalarnda kullanlr.

    Litografi 3 temel admdan oluur;

    1-Kalp dizayn2- Kalba uygulama3- Kalbn ayrlmas

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    13/35

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    14/35

    a)Fotolitografi ile substrata zel maskelerhazrlanp, maskelerden de kalphazrlanr.Por klar protonlanm silikon(koyukahve) ve boronatlanm silikonun(gri)asitle oyulmasyla oluturulur.

    b) Kontroll bir ekilde ayn kalnlkta silikonoksit yerletirilir(beyaz)

    c)Kaln polisilikon tabaka ( ak kahve) ile

    silikon oksitin st kaplanr, diertaraftan por klar alr.d) Por akl silikon oksitin hidroflorik asit

    ile alr.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    15/35

    Bottom-up Proses :

    Poli(amido) Amin (PAMAM)Dendirimerlerinin Sentezi

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    16/35

    Katmanlar halinde sentezlenen ve polimerik tekrarnitelerini ieren yaplara dendirimer denmektedir.

    ekirdek yap zerine eklenen dallar ve bu dallarada eklenen son gruplar araclyla istenilen ileveuygun hale getirilebilirler.

    Biyosensr olarak kullanlabilecekleri gibi ila salmsistemleri, zgl hcre ve doku tanma zelliklerinesahip nanomakineler olarak tasarlanmalar veretilmeleri mmkndr.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    17/35

    En nemli yapsal zellikleri oransal geometrisi veyksek monodispersitesidir.Sentetik materyalleriinde mevcut en monodisperse yaplardr.

    PAMAM dendirimerleri balatc bir amonyakekirdei evresinde oluurlar.

    Metil akrilat katlmas ve sonrasnda etilen diamininyapya eklenmesiyle ilk dendirimer ekirdeiolumu olur.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    18/35

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    19/35

    Teknolojik Ve Biyolojik OlanaklarSentez Yaklamlar

    Nanoaygtlarn zelliklerinde bahsedildiigibi aygt bileenleri aygt fonksiyonunubelirlemelidir.Bunun iinde uygun bir

    sentez yaklam seilmelidir.Bu sentez yaklamlarn

    - assemble

    - self- assemble olarak ikiyeayrabiliriz.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    20/35

    Eer materyal elektrostatik,hidrofobik ,van

    der waals etkileimleri veya hidrojenbayla yada molekl ii etkileimlerle yapoluturma eiliminde ise self assemble,

    aksi takdirde ise assemble olarakadlandrlr.

    Elektron-ekirdek litografisi,AFM kullanlanyntemler , dip-pen nanolitografi assemble

    yaklamlara rnektir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    21/35

    Karbon nanotpler , fullerene ve polimer kimyasyntemleri self-assemble yaklamlara rnektir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    22/35

    NANOTERAPTKLERNUYGULAMA ALANLARI

    Uygulamadaki avantajlar:Artm ila znrlParalanmaya kar koruma

    Toksit etkilerin azalmasUzatlm etkiBiyo yararlanmn gelitirilmesiDalm zelliklerinin dzenlenmesiHedefleme (hcre/doku)

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    23/35

    UYGULAMA ALANLARI

    OnkolojiKardiyovaskler Sistem

    mmn Sistem

    KontrollSalmSistemleri

    Alar

    Biyosensrler

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    24/35

    ONKOLOJDE NANOTERAPTK AYGITLAR

    Mevcut tedavi yntemleri(ila, kemoterapi,radyoterapi) kanser tedavisinde yeterlideildir.

    Nanoteraptik cihazlar zellikle boyutlar

    sayesinde tmr detavilerinde dahabaarldr. Nanoteraptik aygtlar sitoksin ile normal

    hcrelerden ayrlr fakat tmrl hcrelereszarlar.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    25/35

    NANOTERAPTKLERN KARDYOVASKLERUYGULAMALARI

    Mevcut doku mhendislii sayesindeaygtlar, boyutlu , gzenekli veadehezyon zelliine sahip olmasndan

    byme ve fonksiyonel damar retmekiin hcrelerin oalmasna olanaksalar

    Molekllerin organizasyonu ve

    etkileimini mems (Mikro Elektro-Mekanik Sistemler) teknolojisi iledizayn ederek kardiyovesklersensrlerin gelitirilmesini salar.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    26/35

    SSTEMLERNDEKUYGULAMALAR

    ksmdatanan ila

    moleklleri

    Florokrom/k sinyali

    ile ila salnm modl

    Kontrast

    grntleme

    modl

    Hedefe

    ynlendirme

    modl

    Florokrom alg

    modl

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    27/35

    Akll nanoara olarak uygulananmultimerik dendrimer tasarm, zerinde

    tad modller araclyla hcre d folikasit reseptrn tanyarak hcre iineantikanser ila uygulamas yapabilen birnanoyapdr.

    Hedefe ynlendirme modl hcrezglln salarken, florokrom algmodl folik asit reseptrne balanarakuygun dalga boyunda sinyal yayar.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    28/35

    zgl sinyali alglayan ila salnm modldendrimerin gvde yapsnda bulunan

    metotreksat ilacnn salnm iin gvdeyapsn aar.

    Bu yaklamn hayata geirilmesiyle birinsan epidermoid karsinoma hcre hattolan KB hcrelerine ortamkonsantrasyonundan 100 kat fazlametotreksat verilmesi mmkn olmutur

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    29/35

    Nanoteknolojinin getirdii nemli yeniliklerden biride hcreye zg gen transferini baarmak zeregelitirilen dendrimerik nanoyaplardr

    Nanobilimin en nemli rnlerinden biri dekukusuz akll ila salnm sistemleriningelitirilebilmesidir.

    Nanoparacklar araclyla ila tanmnnen gl yn, istenilen yzey modifikasyonlar

    sayesinde, paracklara biyotaklit zelliikazandrlabilmesidir.

    Bu sayede ila tayclarnn yanlzca belirlibir blgede, belirli bir damarda veya belirli bir

    evrede ila salnm yapmalar salanm olur.

    Bu yaklam tedavi zglln arttrabilmesiyleila tedavisinde eni bir r a ma a

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    30/35

    BYOSENSR ALANINDAKUYGULAMALAR

    Nanotp alannda biyo-sensorlar, ilk olarakyar iletken zellikte tasarlanan vesentezlenen karbon nano-tp yaplarlaaratrlmaya balanmtr.

    Bu almalarn amac karbon nano-tpyapda biyo-alglayclarn mikro elektronikbileenlere elenmesiyle biyolojik

    sistemlerdeki elektrik veya elektrokimyasalsinyallerin tannmas ve okunabilmesinisalamaktr.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    31/35

    Nanoteknoloji, zgl nkleik asit dizilerinintannmasnda yeni bir r amayahazrlanmaktadr.

    Bu sayede yeni biyo belirtelerin

    gelitirilmesi, kii baznda yksek lekli

    dizi analizinin mmkn olmas ile kiiyezg yeni tan testleri araclylakiiselletirilmi tp uygulamalar ortayakacak ve yaygnlaacaktr.

    UYGULAMA ALANINDAK

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    32/35

    UYGULAMA ALANINDAKKISITLAMALAR

    Nano-boyutta retilmeleri nedeniyle dk leklireaksiyonlara neden olan nano-materyal retimi,kimyann uzun tecrbe ve bilgi birikimine sahipolduu alanlardan biri deildir.

    Nano-paracklarn retim aamasnda oluan yanrnler ve kullanlmayan nano-partikllerin doave evrede akbetinin ne olaca bilinmemektedir.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    33/35

    Dier ynden, nano-paracklarn canldauygulamalarnn uzun dnem

    etkileri hakknda da bilgi vetoksisite testleri in-vitroortamla snrl kalmaktadr. n-vivo toksisite deneyleriliteratrde ok snrl saydayer almaktadr.

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    34/35

    Yaplan almalarda Nano-paracklarn Ennemli ve Olas Yan Etki Nedenleri

    Beklenen dalm alanlarnn dnakmalar

    Fagositozdan kaabilecek kadar ufakolmalar

    Proteinlerin yaplarn modifiye ederekinflamatuvar ve toksik etki ortayakarmalar

    Karbon nano-tplerin uzun filamentzagregatlar oluturabilme potansiyelidir.

    Dier ynden karbon nano-tpler hzla ve

  • 7/31/2019 teraptik nanoaygtlar

    35/35

    BZ DNLEDNZ N TEEKKR EDERZ

    Rait BOSTANCI 04078089

    Murat ERDOAN 04078086 Muhammet ZORLU 04078093