Tefsiri i Sures Gashije

7/31/2019 Tefsiri i Sures Gashije

1/13

1 MBUROJA.net

Tefsiri i sures El-GashijeKapitulli 88

Shpallur n Mek

Leximi i sures El Ala dhe El-Gashije n namazin e Xhumas

sht prmendur m hert nn autoritetin e Numan bin Bishirit se i Drguari i Allahut ekishte zakon t lexonte suren El-A`la (87) dhe El-Gashije gjat fests s bajrameve dhenamazin e Xhumas.

Imam Maliku transmeton se Dahak bin Kajs e pyeti Numan bin Bishrin: far lexontetjetr i Drguari i Allahut n namazin e Xhumas, prve sures Xhuma? Numani uprgjigj: "El-Gashije (88).''

Ky tregim sht transmetuar nga Ebu Daudi, Nesai, Muslimi dhe Ibn Maxhe.

Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit!

- -- ---

A t ka arritur ngjarja e mbulimit? Ditn kur disa fytyra do t poshtrohen, t

rraskapitur. Ata do t hidhen n Zjarrin e nxeht flakrues. Atyre do tu jepet pr tpir nga burimi q vlon. Asnj ushqim nuk do t ket pr ta, prve Edh-Dharie, e cila

as nuk ushqen dhe as nuk largon urine. (88:1-7)

Dita e Gjykimit dhe far do t ndodh me njerzit e Xhehenemit gjat

ksaj dite

El-Gashijeh sht njri nder emrat e Dits s Gjykimit. Kjo sht thn nga Ibn Abasi,Katade dhe Ibn Zejdi. sht quajtur kshtu sepse do ti trondit dhe do ti drrmoj

njerzit. Allahu m tej thot:

"Ditn kur disa fytyra do t poshtrohen", do t thot t turprohen e t poshtrohen.Kjo sht thn nga Katade. Ibn Abasi ka thn:


2/13


3/13

3 MBUROJA.net

Kjo sht thn nga Ibn Abasi, Muxhahidi, El-Hasani dhe Es-Sudi.

Thnia e Allahut:

Asnj ushqim nuk do t ket pr ta, prve Edh-Dharie.

Ali bin Ebi Talha transmeton nga Ibn Abasi se Edh-Dahrie do t thot:

Nj pem nga Xhehenemi.''

Ibn Abasi, Muxhahidi, Ikrime, Ebu El-Xheuza dhe Katade thon se:

"sht Esh-Shibrik (nj lloj bime).''

Katade thot:

"Kurejsht e quanin kt bim Esh-Shabrak n pranver dhe Edh-Dharie gjatvers.''

Ikrime thot:

"sht nj dru me gjemba, gjethet e t cilit arrijn n tok.

Ndrsa Buhariu tregon se Muxhahidi ka thn:

"Edh-Dharie sht nj pem t ciln njerzit e quajn Esh-Shibrik. Banort eHixhazit e quajn Edh-Dharie kur ajo thahet, dhe sht helmuese.

Ma`mari tregon se Katade ka thn:

Asnj ushqim nuk do t ket pr ta, prve Edh-Dharie.

"Kjo shtEsh-Shibrik

. Kur thahet, quhetEdh-Dharie

.''

Seidi tregon se Katade ka thn:

Asnj ushqim nuk do t ket pr ta, prve Edh-Dharie: "Ky sht ushqimim i keq, m i pshtir dhe me i urryer nder t gjitha ushqimet.''


4/13

4 MBUROJA.net

Thnia e Allahut:

E cila as nuk ushqen dhe as nuk largon urin, do t thot se qllimi pr ngrnien e

saj nuk do t arrihet, dhe asgj e dmshme nuk do t zmbrapset nprmjet saj.

(T tjera) fytyra at Dit do t jen t gzuara, t knaqura me prpjekjet e tyre, n

Xhenetin e lart, n t cilin ata nuk do t dgjojn as fjal t rnd as gnjeshtr, n t

cilin do t ket burim q rrjedh, n t cilin do t ket frone t lart dhe kupa pran

duarve, dhe divane n radh (88:8-15)

Gjendja e njerzve t Xhenetit n Ditn e Gjykimit

Pasi prmend gjendjen e njerzve t pafat, Allahu ndryshon diskutimin dhe prmendata t cilt do t jen t lumtur.

Ai thot:

(T tjera) fytyra at Dit

do t jen t gzuara, do t thot se knaqsia e tyre do t jet e dukshme n fytyrat etyre. Kjo do t jet si pasoj e prpjekjeve t tyre. Sufjani thot:

t knaqura me prpjekjet e tyre,:

"Ata do t jen t knaqur me veprat e tyre.

M tej Allahu thot:


5/13

5 MBUROJA.net

n Xhenetin e lart, domethn, i ngritur dhe i shklqyer, t sigurt n vendbanimin etyre.

n t cilin ata nuk do t dgjojn as fjal t rnd as gnjeshtr, do t thotse atanuk do t dgjojn n Xhenet ndonj fjal t paarsyeshme. Kjo sht e ngjashme methnien e Allahut:

Aty nuk dgjojn fjal boshe, por vetm prshndetje (Selam).

Allahu gjithashtu thot:

aty nuk ka fjal t kota e as mkat. (52:23) dhe Ai thot:

-

Aty nuk dgjojn fjal t kqija as q jan mkat (gnjeshtr). Vetm thnie: Selam!

Selam!. (56:25-26)

Pastaj Allahu vazhdon:

n t cilin do t ket burim q rrjedh, d.m.th rrjedh lirshm.

Kjo sht prmendur me qllim t theksimit t pohimit dhe nuk ka pr qllim t thot seka vetm nj burim. Ktu u referohet burimeve n mnyr t prgjithshme. Prandaj,kuptimi sht se n t (Xhenet) ka burime rrjedhse.

Ibn Ebi Hatimi transmeton nga Ebu Hurejre se i Drguari i Allahut (sallallahu alejhi we

selem) ka thn:

"Lumenjt e Xhenetit burojn nn kodrat apo malet - e miskut".


6/13

6 MBUROJA.net

n t cilin do t ket frone t lart, dmth, kolltuk t shumt e t lart, t lezetshm,me tavanet e ngritura, n t cilt do t jen t ulura vajza t bukura, me sy t mdhenj.

Ata kan prmendur se sa her q miku i Allahut dshiron t ulet n kto frone t larta,ato (fronet) vet do t uln pr t.

dhe kupa pran duarve, do t thot en pr pirje, q jan prgatitur dhe u paraqitenkujtdo q i do ato prej pronarve t tyre (pra, njerzve t Xhenetit).

dhe en-Nemerik t renditur Ibn Abasi thot:

"En-Nemerik jan jastkt.''

Ngjashm kan thn edhe Ikrime, Katade, Ed-Dahaku, Es-Sudi, Eth-Theuri dhe ttjert.

Thnia e Allahut:

"DheZarabi, Mabthuthe" Ibn Abasi thot:

"ez-Zarabi jan qilimat.''

Kjo sht thn edhe nga Dahaku dhe t tjert. Ktu fjala Mabthuthe do t thot evendosur gjithandej pr kdo q dshiron t ulet.

- - --- -

- - - A nuk i shikojn devet se si jan krijuar? Edhe qiellin se si sht ngritur lart! Edhe

kodrat se si jan vnduar! Edhe tokn se si sht shtruar! E ti pra kshillo, se je vetm

prkujtues, ti ndaj tyre nuk je mbizotrues! Prve atij q zbrapset e nuk beson, All-

llahu e dnon at me vuajtje t mdha. Vetm te Ne kthimin e kan. Dhe vrtet Neve

na takon t'i marrim n prgjejsi ata


7/13

7 MBUROJA.net

Kshilla pr t par n krijimin e deves, qiellit, maleve dhe toks

Allahu urdhron shrbtort e Tij t shohin n krijimet e Tij, q t vrtetojn fuqin dhemadhshtin e Tij. Ai thot:

"A nuk i shikojn devet se si jan krijuar?"

N t vrtet, ky sht nj krijim i mahnitshm, dhe mnyra se si i sht dhn forma,sht e uditshme. Sepse ajo sht jashtzakonisht e fuqishme dhe e fort, pornjkohsisht e but, q mban ngarkesa t rnda. Ajo e lejon veten t udhhiqet nga njkalors i dobt. sht e ngrnshme, ka dobi nga qimet e saj dhe qumshti i saj pihet. Uprkujtohet kjo, pr shkak se shumica e kafshve shtpiake tek arabt ishte deveja.

Shurejh El-Kadi thoshte:

"Ejani me ne q t mund t shikojm si jan krijuar devet dhe si sht ngriturqielli.''

Q do t thot se si Allahu e ngriti at (qiellin) me madhsi mbi tok. Kjo sht engjashme me thnien e Allahut:

"A nuk shikojn ata me vmendje kah qielli se si e kemi ndrtuar at mbi ta, e kemi

zbukuruar at duke mos pasur n t ndonj zbrazti. (50:6)

M tej Allahu thot:

"Edhe malet se si jan rrnjosur!" q do t thot se si jan ndrtuar ato. Sepse n tvrtet ato jan vendosur n at mnyr q toka t mos ndikoj n banort e saj medridhje apo lkundje, ka vrteton se malet mbajn baraspeshn e toks. Dhe Ai i briq ata t marrin t mira dhe minerale nga ajo q ato (malet) prmbajn.

"Edhe tokn se si sht shtruar!", q do t thot se ajo sht shtrir, zgjeruar dhesheshuar. Prandaj Ai e instrukton beduinin t marr n konsiderat at pr t ciln aivet sht dshmitar. Deveja mbi t ciln ai kalron, qielli q gjendet mbi kokn e tij,mali me t cilin ai prballet, dhe toka q gjendet nn kmbt e tij, e tr kjo sht prov e


8/13


9/13

9 MBUROJA.net

Burri ather tha: "Lajmtari yt thot se jemi t obliguar t falemi pes here gjat ditsdhe nats. Profeti u prgjigj:

T vrtetn ka thn.

Burri ather tha: Pash At q t ka drguar, a t ka urdhruar Allahu pr kt? IDrguari i Allahut u prgjigj:

Po.

Burri vazhdoi: "Lajmtari yt thot se jemi t obliguar t japim nga pasuria jon. Ai

(Profeti) tha:

T vrtetn ka thn.

Ather beduini serish pyeti: "Pash At q t ka drguar ty (pejgamber), a t kaurdhruar Allahu pr kt? Ai (Profeti) u prgjigj:

Po.

Burri ather tha: "Lajmtari yt thot se jemi t urdhruar ta kryejm pelegrinazhin(Haxhin) n Shtpi (Qabe) pr kdo q ka mundsi ta bj kt. Ai (profeti) tha:

"T vrtetn ka thn".

Burri ather u kthye dhe duke u larguar tha: Pasha At q t ka Drguar me tvrtetn, nuk do ti shtoj gj e as q do t paksoj gj nga kjo. I Drguari i Allahut tha:

Nse e ka folur t vrtetn, ai padyshim se do t hyj n Xhenet.


10/13

10 MBUROJA.net

Ky hadith sht transmetuar nga Buhariu, Muslimi, Ebu Dawudi, Tirmidhiu, En-Nesaidhe Ibn Maxhe.

I Drguari sht i ngarkuar vetm me prcjelljen e mesazhit

Allahu thot:

-

"E ti pra kshillo, se je vetm prkujtues, ti ndaj tyre nuk je mbizotrues!" q do tthot: "O Muhamed! Prkujto njerzit pr at me t ciln je drguar".

Obligim yti sht vetm kumtimi, kurse e Jona sht llogaria. (13:40)

M tej Allahu thot:

"... ti nuk jeMusejtiri tyre!" Ibn Abasi, Muxhahidi dhe t tjert than:

"Ti nuk je diktator mbi ta.

Kjo do t thot se ti nuk mund ta krijosh besimin n zemrat e tyre. Ibn Zejdi thot:

Ti nuk je ai q mund ti detyrosh t besojn.

Imam Ahmedi transmeton nga Xhabiri se i Drguari i Allahut (salallahu alejhi we selem)ka thn:

:

Jam urdhruar q t'i luftoj njerzit, derisa t dshmojn se ska Zot tjetr q meriton tadhurohet me t drejt pos Allahut. Kush thot dshmin, e ka t mbrojtur nga ungjakun, pasurin dhe vetn e tij, pos me hakun e islamit, dhe llogaria e tij sht tek

Allahu i Madhrishm.

Pasta ai lexoi:

-


11/13

11 MBUROJA.net

"E ti pra kshillo, se je vetm prkujtues, ti ndaj tyre nuk je mbizotrues!"

Kshtu e transmeton kt hadith Muslimi n librin e tij Libri i Besimit. Po ashtu kthadith e transmetojn edhe Tirimidhiu dhe Nesai n Sunenet e tyre. Ky hadith mund tgjendet edhe n t dy Sahihet.

Krcnimi pr kdo q largohet nga e vrteta

Thnia e Allahut:

Prve atij q zbrapset e nuk beson, do t thot ai largohet nga kryerja e shtyllave tfes dhe mohon t vrtetn me gjuhn dhe me zemrn e tij.

Kjo sht e ngjashme me thnien e Allahut:

-

"E ai as nuk vrtetoi at q duhej e as nuk u fal, por prgnjeshtroi dhe ktheu

shpinn." (75:31-32)

Prandaj Allahu thot:

All-llahu e dnon at me vuajtje t mdha

Allahu pastaj thot:

"Vetm Neve do t na kthehen", dmth vendi i tyre i kthimit dhe strehimit.

Dhe vetm detyr Jona sht llogaria e tyre", do t thot se Ne do t marrim parasyshveprat e tyre dhe do ti shprblejm pr ato vepra. Nse ata kan punuar mir, do tgjejn mir, e n qoft se ata kan br keq, do t gjejn keq.

Ky sht fundi i sures Gashije.


12/13

12 MBUROJA.net

T gjitha falnderimet dhe lavdrimet jan vetm pr Allahun.

Prktheu: Avni Xhemajli (Ebuensarij)

1Fisi i Benu Bekr b. Sad e kishte drguar Dimam b. Sa'd b. Tha'lebe-n tek i drguari i Allahut

dhe ai me te arritur kishte thn: Cili prej jush sht i biri i Abdul Muttalibit? Pejgamberi,


13/13

13 MBUROJA.net

salallahu alejhi we selem i tha: Un jam. Damameja i tha: Un do te pyes dhe do te jampakz i vrazhde por mos u hidhro! Pyet ka t duash- tha Pejgamberi, alejhi selam.

T bj be ne Allahun, Zotin tnd, Zotin e atyre q ishin para teje dhe te atyre qe do te vijnpas teje, a Allahu te ka urdhruar qe ti t na urdhrosh neve ta adhurojm vetm At dhe te

mos i bjm shok? Pejgamberi, alejhi selam i tha: O Allahu im! Po. Dimami: A Allahu te kaurdhruar qe t'i falim kto pese namaze? Pejgamberi, alejhi selam i tha: O Allahu im! Po.Pastaj Dimami vazhdoi ta pyeste pr obligimet tjera dhe kur prfundoi dshmoi: La ilahe il-laAllah Muhamedun Resulullah. Kur u kthye tek populli i vet mbrmja nuk e zuri pa e pranuartere populli i vet Islamin.

Documents

Tefsiri i Sures Gashije