Tài liệu học phân tích báo cáo tài chính (Ebook giáo trình online)

Hướng dẫn đọc hiểu và phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp

Copyright 2012 © CFOViet.com

Nội dung chính

Phần cơ bản

(Dành cho người

mới bắt đầu) Đọc hiểu & Phân tích

•Báo cáo kết quả kinh doanh

•Bảng cân đối kế toán

•Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Ebook được thiết kế hợp lý, giúp đọc tốt trên máy tính, iPad và các thiết bị di động khác

Copyright © CFOViet.com

Vì sao cần học phân tích báo cáo tài chính (BCTC) ?

Vì sao cần học phân tích báo cáo tài chính (BCTC) ?

1. Đối với những người đang theo học ngành kinh tế, tài chính, kế toán, ngân hàng, đầu tư,... : Phân tích BCTC là một kỹ năng cần thiết và nhà tuyển dụng đánh giá cao những ai có được kỹ năng này.

2. Đối với doanh nghiệp: Phân tích BCTC rất hữu ích đối với việc quản trị doanh nghiệp, giúp đánh giá được tổng quan về tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động kinh doanh, từ đó đưa ra phương hướng cải tiến và phát triển sao cho hợp lý, bền vững.

3. Đối với ngân hàng: đánh giá được khả năng trả nợ của doanh nghiệp, từ dó quyết định xem có nên cho vay hay không và cho vay với số lượng bao nhiêu là hợp lý.

4. Đối với nhà đầu tư: phân tích BCTC giúp hiểu rõ tình hình sức khỏe và triển vọng của doanh nghiệp, để đưa ra quyết định có nên đầu tư vào doanh nghiệp đó hay không.

5. Đối với nhà cung cấp: phân tích BCTC để quyết định xem có nên cho phép doanh nghiệp mua hàng chịu hay không, vì cần phải biết rõ khả năng thanh toán của doanh nghiệp trong thời điểm sắp tới.

Phân tích báo cáo tài chính là một kỹ năng cần thiết,

và nhà tuyển dụng đánh giá cao những ai có được kỹ năng này.

Kỹ năng phân tích báo cáo tài chính có thể giúp bạn điều gì ?

Với kỹ năng này, bạn có thể biết được doanh nghiệp đó đang làm ăn chân chính hay giả dối, có đánh lừa người khác bằng các kỹ xảo tài chính tinh vi hay không.

Sau khi đọc xong Ebook này, bạn có thể làm được gì ?

• Nắm vững cấu trúc báo cáo tài chính. • Tự mình phân tích báo cáo tài chính và đưa ra kết luận về sức khỏe doanh

nghiệp. • Hiểu rõ bản chất của các thuật ngữ phức tạp trong BCTC. • Học được cách tự soạn thảo báo cáo tài chính cho doanh nghiệp của mình. • Tự kiểm chứng độ chính xác của các con số ghi trên báo cáo tài chính.

Download Báo cáo tài chính của Vinamilk (dùng kèm theo sách) tại đây:

https://dl.dropbox.com/u/3230036/BaoCaoTaiChinh-Vinamilk.pdf

https://dl.dropbox.com/u/3230036/BaoCaoTaiChinh-Vinamilk.pdf

Chiến lược học tập

Đừng học chăm chỉ. Hãy học một cách khôn ngoan mà không gian nan.

Trình tự phân tích Báo cáo tài chính như thế nào ?

Nội dung phân tích

Kết luận

Xác định mục tiêu

Xử lý số liệu

Cụ thể phân tích cái gì ?

Mục đích phân tích là gì ?

Mục tiêu

Thời gian

Lấy từ báo cáo tài chính, báo cáo thường niên, tin tức doanh nghiệp,…

Tính toán % tăng giảm số liệu & tỷ trọng

Nhận xét đánh giá về hiệu quả kinh doanh, cấu trúc tài chính

Thu thập số liệu

Báo cáo tài chính (Financial Statement) là gì ?

Phần đầu

Phần sau

Báo cáo tài chính Financial statement

Báo cáo kết quả kinh

doanh Income Statement Báo cáo lưu

chuyển tiền tệ

Cash flow statement

Bảng thuyết minh

Bảng cân đối kế toán

Balance sheet

Báo cáo tài chính là bảng tổng hợp số liệu cuối kỳ của doanh nghiệp, bao gồm:

Mục đích của việc phân tích từng báo cáo là gì ?

Báo cáo kết quả kinh doanh

Income Statement

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Cash flow statement

Bảng cân đối kế toán

Balance sheet

Sức khỏe: Tình trạng tài chính có lành mạnh hay không ? Công ty có nguy cơ phá

sản hay không ?

Phát triển: Công ty có ăn nên làm

ra hay không ? Có tiềm năng phát triển

trong tương lai hay không?

Quản lý tiền: Dòng tiền của công ty có luân chuyển hợp lý

hay không ?

Cả 3 bảng báo cáo này liên kết chặt chẽ với nhau

Phân tích báo cáo tài chính theo phương pháp nào ?

Có 2 kiểu phân tích báo cáo: phân tích theo chiều ngang và chiều dọc, tương ứng với 2 loại phần trăm (%) sau đây : Tiếp theo, tìm hiểu nguyên nhân vì sao có sự thay đổi % này, từ đó đánh giá hiệu quả kinh doanh của công ty.

Chiều dọc

% tăng trưởng của tỷ trọng

Chiều ngang

% tăng trưởng của số tiền

Ví dụ: Số tiền thu được

của kỳ này tăng lên bao nhiêu % so với

kỳ trước

Ví dụ: Tỷ lệ

lợi nhuận/doanh thu của kỳ này thay đổi bao nhiêu % so với

kỳ trước

Phân tích theo chiều ngang và chiều dọc

Phân tích dọc

Xem trang 8 BCTC

Phân tích

ngang

Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh

Income Statement

CFOViet.com

Báo cáo kết quả kinh doanh (Income Statement) là gì ? Bảng báo cáo kết quả kinh doanh cũng gần giống như bảng kê khai thu nhập - chi tiêu của Akira Lê – người sáng lập CFOViet.com : Akira làm việc cho công ty S với mức lương được gọi là doanh thu Chi phí đi lại, ăn uống, xã giao, shopping, học phí,... phục vụ cho việc bán sức lao động của Akira gọi là chi phí, giá vốn hàng bán Số tiền Akira kiếm được từ việc gửi ngân hàng, đầu tư chứng khoán,... gọi là doanh thu hoạt động tài chính Số tiền Akira mất đi do phải trả lãi vay ngân hàng để mua nhà gọi là chi phí tài chính Sau khi cộng trừ các khoản trên, Akira còn lại khoản tiền gọi là lợi nhuận Sau khi nộp thuế thu nhập, Akira còn lại khoản tiền để dành gọi là lợi nhuận sau thuế Như vậy, điều mà vợ con của Akira quan tâm nhiều nhất là: cuối cùng Akira để dành được bao nhiêu tiền ? Cũng giống như cổ đông của một công ty thường quan tâm đến lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp. Nếu quản lý thu - chi không chặt chẽ, Akira sẽ có nguy cơ chi tiêu mua sắm quá mức, cũng giống như doanh nghiệp rơi vào tình cảnh vỡ nợ, phá sản.

Tổng quan về Báo cáo kết quả kinh doanh (Income Statement)

Mã số từ 10

đến 70 Thuyết minh

Xem trang 8 BCTC Năm nay Năm trước

(dùng để so sánh)

Con số đặt trong

dấu ngoặc thì mang giá trị âm

Các nội dung cần chú ý trong Báo cáo kết quả kinh doanh Xem trang 8 BCTC

Doanh thu

Lợi nhuận gộp

Lợi nhuận trước thuế

Lợi nhuận sau thuế

Cấu trúc của Báo cáo kết quả kinh doanh (Income Statement) theo Mã số

Doanh thu

thuần

Net Revenues

Lợi nhuận gộp

Gross Profit

Giá vốn hàng bán

Cost of Sales

Lợi nhuận từ hoạt động kinh

doanh

Operation Income

Chi phí bán

hàng & quản lý SGA*

Expenses

Doanh thu

tài chính

Thu nhập khác


Income Before

Tax

Thuế

Tax

Lợi

nhuận sau thuế

Income

After Tax

Lợi ích Cổ đông thiểu số

Lợi nhuận thuần

Net

Income

10 11 20 21 24,25 30 40 50 51 60 61 62

Chỉ có ở Báo cáo tài chính

Hợp nhất

*SGA expenses = Selling/General/Admin. Expenses

Tỷ suất lợi nhuận gộp là gì ? (dùng cho Phân tích dọc)

Doanh thu

thuần

Net Revenues

Lợi nhuận gộp

Gross Profit

Giá vốn hàng bán

Cost of Sales

10 11 20

Diễn giải: 20 = 10 -11

Lợi nhuận gộp bằng Doanh thu thuần trừ đi Giá vốn hàng bán

Chi phí

Lợi nhuận

Tỷ suất lợi nhuận gộp (= Lợi nhuận gộp ÷ Doanh thu thuần)

÷

Các nội dung chính trong Báo cáo kết quả kinh doanh (1/3)

trong năm 2011 của Vinamilk đạt 21.627 tỷ đồng.

chỉ còn lại 6.588 tỷ.

Doanh thu thuần

Lợi nhuận gộp Tuy nhiên khá cao, khiến cho Giá vốn hàng bán

Như vậy, Tỷ suất lợi nhuận gộp của Vinamilk là = = 30,5% Lợi nhuận gộp

Doanh thu thuần

Số liệu này nằm ở trang 8

của BCTC


đạt 680 tỷ đồng, chủ yếu đến từ Xem thêm phần thuyết minh ở đây.

là 4.750 tỷ.

Doanh thu hoạt động tài chính

Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh

Sau khi trừ đi khá cao, khiến cho còn lại

Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp


của BCTC


trừ đi

là 4.218 tỷ.


còn lại Lợi nhuận sau thuế

Lãi cơ bản trên cổ phiếu (EPS : Earning per share) được tính bằng cách lấy Lợi nhuận sau thuế chia cho số cổ phiếu đang lưu hành


của BCTC Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp

Tăng trưởng doanh thu của Vinamilk

Mã số Năm 2010 Năm 2011 Tăng (giảm)

(%)

10 Doanh thu thuần 15.752 21.627 +37,29%

20 Lợi nhuận gộp

60 Lợi nhuận sau thuế

Đơn vị: Tỷ đồng Số liệu: trang 8 của BCTC

Phân tích ngang:

21.627 – 15.752

15.752

Cách tính % tăng hoặc giảm doanh thu của năm 2011 so với năm 2010:

= +37,29%

Nhận xét về doanh thu của Vinamilk


(%)

10 Doanh thu thuần 15.752 21.627 +37,29%

20 Lợi nhuận gộp 5.173 6.588 +27,35%

60 Lợi nhuận sau thuế 3.616 4.218 +16,65%

Đơn vị: Tỷ đồng Số liệu: trang 8 của BCTC

Các số liệu ở trên được trích xuất ra bảng sau:

Nhận xét về tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của Vinamilk

Nhận xét: Doanh thu thuần năm 2011 tăng đến 37,29% so với năm 2010. Nhưng: Lợi nhuận gộp chỉ tăng 27,35%. Lợi nhuận sau thuế chỉ tăng 16,65%.

Đơn vị: Tỷ đồng

Vì sao doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng theo các tỷ lệ không đồng đều ? Xem câu trả lời ở trang sau.


(%)

10 Doanh thu thuần 15.752 21.627 +37,29%

20 Lợi nhuận gộp 5.173 6.588 +27,35%

60 Lợi nhuận sau thuế 3.616 4.218 +16,65%

Số liệu: trang 8

Nội dung trên là một phần trích trong Ebook: “Hướng dẫn đọc hiểu và phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp bằng hình ảnh

Phần cơ bản (Dành cho người mới bắt đầu)”

Xem thêm tại đây: http://phantichbaocaotaichinh.com

http://phantichbaocaotaichinh.com/


Phân tích Bảng cân đối kế toán

Balance sheet

CFOViet.com

Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet) là gì ?

Một ngày nọ, Akira quyết định khởi nghiệp sau bao năm tháng đi làm thuê vất vả. Tuy nhiên Akira gặp phải vấn đề đầu tiên là tiền đâu ? Akira tiến hành huy động vốn bằng 2 cách: 1. Phát hành cổ phiếu cho bạn bè người thân, thu về khoản tiền 600 triệu 2. Vay thêm 400 triệu từ ngân hàng Như vậy Akira có trong tay số tiền mặt 1 tỷ để kinh doanh.

Tài sản (Tiền mặt)

1 tỷ

Vốn đầu tư

600 triệu

Nợ ngân hàng

400 triệu

Sau Trước

Vốn chủ sở hữu


Tuy nhiên, thời điểm đó cũng là lúc thị trường chứng khoán đang tiến triển rất tốt. Nắm bắt cơ hội, Akira quyết định dùng toàn bộ 1 tỷ này để mua cổ phiếu, thay vì khởi sự kinh doanh. Thị trường tăng điểm liên tục, và sau 3 tháng, Akira bán toàn bộ cổ phiếu, thu về số tiền 1,5 tỷ. Nghĩa là, Akira thu về khoản lợi nhuận:

1,5 – 1 = 0,5 tỷ = 500 triệu

Tài sản

1 tỷ

Lợi nhuận

500 triệu


Như vậy, cơ cấu tài sản ban đầu và sau 3 tháng của Akira biến đổi như sau :

Vốn đầu tư

600 triệu

Nợ ngân hàng

400 triệu

Tài sản

1,5 tỷ

Lợi nhuận

500 triệu

Lợi nhuận giữ lại

500 triệu

Tài sản

1 tỷ

Ban đầu

Sau 3 tháng

Vốn chủ sở hữu = 1,1 tỷ

Vốn đầu tư

600 triệu

Nợ ngân hàng

400 triệu

Vốn chủ sở hữu = 600 tr.


Tiếp theo, Akira dùng 700 triệu để mua xe hơi phục vụ cho việc kinh doanh sắp tới.

Vốn đầu tư

600 triệu

Nợ ngân hàng

400 triệu

Tài sản

(Tiền mặt)

1,5 tỷ


500 triệu

Tài sản = 1,5 tỷ

Vốn đầu tư

600 triệu

Tiền mặt

800 triệu

Tài sản dài hạn

700 triệu


500 triệu

Nợ ngân hàng

400 triệu

Trước khi mua xe Sau khi mua xe


Như vậy đây chính là bảng cân đối kế toán của Akira ở thời điểm sau khi mua xe.

Vốn đầu tư

600 triệu

Nợ ngân hàng

400 triệu


500 triệu

Tài sản = 1,5 tỷ

Tiền mặt

800 triệu


700 triệu

Vốn chủ sở hữu = 1,1 tỷ

Tổng quan về Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet)

Mã số từ 100

đến 440

Thuyết minh

Năm nay

Năm trước (dùng để so sánh)

Số liệu: trang 5 của BCTC

Tài sản dễ dàng quy đổi ra tiền mặt

Tiền mặt

Các nội dung cần chú ý trong Bảng cân đối kế toán (1/3) Số liệu: trang 5 của BCTC






Câu hỏi thường gặp

Câu hỏi: Vì sao Tổng giá trị tài sản luôn luôn bằng Tổng nguồn vốn (Nợ + Vốn chủ sở hữu) ? Trả lời: Cũng giống như Nước đông đặc lại thành Nước Đá, tuy trạng thái của chúng khác nhau nhưng bản chất đều là một, vì vậy thể tích của chúng luôn bằng nhau. Ở đây, nguồn vốn (Nước) là nguồn gốc giúp hình thành nên tài sản (Nước Đá), vì vậy tổng tài sản phải bằng tổng nguồn vốn.

Nước Đá (Tài sản)

Nước (Nguồn vốn)

Mối quan hệ giữa Tổng giá trị tài sản và Tổng nguồn vốn

Tài sản là kết quả, tồn tại dưới dạng hình thái (cả vật chất và tiền tệ, cả vô hình lẫn hữu hình) mà ta có thể nhìn thấy được, còn nguồn vốn là nguyên nhân, là cái trừu tượng. Tuy là một nhưng chúng thể hiện tính chất khác nhau, vì vậy trong bảng cân đối kế toán người ta phải phân chia chúng thành 2 cột: một bên là Tổng tài sản, bên kia là Tổng nguồn vốn, và hai bên cân đối với nhau, vì vậy mới gọi là Bảng cân đối kế toán.

Vốn đầu tư

Nợ


Tổng tài sản

Tài sản ngắn hạn


Tổng nguồn vốn

Phân tích Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Cash flow statement

CFOViet.com

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash flow statement) là gì ?

Dòng tiền vào Cash Inflows

Dòng tiền ra Cash Outflows

Tiền thuần tăng (giảm) trong kỳ

Cash in hand

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash flow statement) cung cấp thông tin về nguồn gốc hình thành cũng như mục đích sử dụng lượng tiền của doanh nghiệp.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash flow statement) gồm bao nhiêu hạng mục ?

Lưu chuyển tiền từ

Hoạt động Kinh doanh


Hoạt động Đầu tư


Hoạt động Tài chính

Có 3 hạng mục chính:

Lưu chuyển tiền từ Hoạt động Kinh doanh


Hoạt động Kinh doanh

Tiền thu được do Bán hàng và thu

tiền từ khách hàng

Tiền mất đi do: Tiền lương và tiền công Tiền thanh toán mua nguyên vật liệu Tiền nộp thuế Tiền trả lãi vay

Lưu chuyển tiền từ Hoạt động Đầu tư

Tiền thu được do: Bán tài sản cố định Bán cổ phiếu đầu tư

dài hạn Được nhận cổ tức Thu hồi nợ cho vay Cho vay lấy lãi

Tiền mất đi do: Mua tài sản cố định Mua cổ phiếu đầu tư dài hạn Mua trái phiếu Đem cho vay


Hoạt động Đầu tư

Lưu chuyển tiền từ Hoạt động Kinh doanh

Lưu chuyển tiền từ Hoạt động Tài chính

Tiền thu được do: Vay ngân hàng (ngắn

hạn và dài hạn) Phát hành cổ phiếu Phát hành trái phiếu

Tiền mất đi do: Trả cổ tức cho cổ đông Mua lại cổ phiếu quỹ Trả lại tiền đã vay Chủ sở hữu rút vốn ra


Hoạt động Tài chính

Nội dung chính trong bảng Lưu chuyển tiền từ Hoạt động Kinh doanh Số liệu này nằm ở trang 9

của BCTC Thông thường, lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh mang số dương thì tốt (Doanh nghiệp có thu nhập đều đặn).






Documents

Tài liệu học phân tích báo cáo tài chính (Ebook giáo trình online)