67
Dr Arkadiusz Kowalski [email protected] Instytut Gospodarki Światowej Szkola Glówna Handlowa w Warszawie 1 Ochrona IP w polskiej polityce innowacyjnej II Sesja IP workshop Modul ekonomiczny Politechnika Warszawska, 20-21 listopada 2009

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie - pol-nord.eu · Geneza polityki innowacyjnej Polityka innowacyjna, której kształtowanie rozpoczęło się dopiero w ... -ochronę praw własności

Embed Size (px)

Citation preview

Dr Arkadiusz Kowalski

[email protected]

Instytut Gospodarki Światowej

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

111

Ochrona IP w polskiej polityce innowacyjnej

II Sesja IP workshop

Moduł ekonomiczny

Politechnika Warszawska, 20-21 listopada 2009

Plan

I. Polityka innowacyjna jako istotny element polityki gospodarczej

II. Miejsce ochrony IP w polityce innowacyjnej – aspekty ekonomicznej

III. Kierunki i działania polityki innowacyjnej w Polsce

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

22

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

V. Informacja patentowa on-line jako źródło informacji o najnowszych

rozwiązaniach technicznych

System innowacji

System innowacji to instytucje i powiązania między nimi, dzięki

którym dana gospodarka stanowi sprawny mechanizm dystrybucji

wiedzy celem jej dalszego przetworzenia.

� Koncepcja ta postrzega, że gospodarka to nie tylko tworzące ją

instytucje-podmioty, ale też efekty synergii, jakie powstają w wyniku ich

wzajemnej współpracy.

33

wzajemnej współpracy.

� Systemy innowacyjne są badane na różnych poziomach.

� Narodowy System Innowacji (NSI) - dynamiczny układ powiązanych

ze sobą instytucjonalnych oraz strukturalnych czynników, pomiędzy

którymi zachodzą sprzężenie zwrotne, a które, zarówno łącznie, jak i

indywidualnie, zdolne są do tworzenia, selekcjonowania, absorpcji i

dystrybucji innowacji

Koncepcja Triple-helix

Przemysł

System System

444

Władze publiczne

System System innowacjiinnowacji

Nauka

Główne rodzaje instytucji wchodzących w skład systemu

innowacji

� Przedsiębiorstwa i organizacje sfery przemysłu i usług

� Instytucje sfery nauki i techniki

� Instytucje i organizacje zajmujące się:

- prowadzeniem polityki innowacyjnej (w Polsce MG, MNiSW)

55

- prowadzeniem polityki innowacyjnej (w Polsce MG, MNiSW)

- wspomaganiem procesów innowacyjnych

- Centra transferu technologii (CTT)

- Parki naukowo-technologiczne

- Inkubatory technologiczne (centra technologiczne)

Przepływ wiedzy w systemie innowacji

Producenci wiedzy - jednostki naukowe, laboratoria, uczelnie i inne podmioty przeprowadzające prace B+R

(strona podażowa innowacyjnych rozwiązań)

Instytucje wspierające komercjalizację technologii Bezpośrednie Bezpośrednie

66

Przedsiębiorstwa, wdrażające wyniki prac B+R w działalności przemysłowej (strona popytowa innowacyjnych rozwiązań)

komercjalizację technologii (jednostki pomostowe –

organizacje pośredniczące w transferze technologii między sferą nauki i przemysłu)

Bezpośrednie zgłaszanie

zapotrzebowania na wiedzę

Bezpośrednie oferowanie wyników prac B+R

Globalizacja innowacji

Rosnąca współzależność technologiczna gospodarek i postępująca globalizacja technologii (technoglobalizm) wpływają na stopniową konwergencję zdolności technologicznej krajów i ich narodowych systemów innowacji

Wymiary globalizacji innowacji

� Międzynarodowe wykorzystanie technologii wytworzonej w

7

� Międzynarodowe wykorzystanie technologii wytworzonej w poszczególnych krajach w obrębie narodowych systemów innowacji

� Globalizacja tworzenia nowych technologii

� Globalna ochrona praw własności intelektualnej

� Globalna współpraca w działalności badawczej i innowacyjnej

Geneza polityki innowacyjnej

� Polityka innowacyjna, której kształtowanie rozpoczęło się dopiero w

latach pięćdziesiątych XX wieku, stanowi jedną z najmłodszych dziedzin

polityki gospodarczej.

� Według przygotowanego Oslo Manual, polityka innowacyjna rozwija się

jako wypadkowa polityki naukowo-technicznej oraz polityki

przemysłowej.

8

przemysłowej.

� Koncepcja ta przyjmuje, że wiedza we wszystkich swoich przejawach

odgrywa zasadniczą rolę w postępie gospodarczym oraz że innowacje są

zjawiskiem złożonym i systemowym.

Miejsce polityki innowacyjnej w polityce gospodarczej państwa

Polityka innowacyjna

Polityka gospodarcza

9

Polityka naukowo-

technologicznaPolityka

przemysłowa

Polityka innowacyjna a naukowo-technologiczna – czym się różnią?

Kryterium podmiotowe - na jakie podmioty oddziałują obydwa typy polityki?

� Przedmiotem oddziaływania polityki naukowo-technologicznej są przede wszystkim publiczne placówki naukowe, uniwersytety i jednostki badawczo-rozwojowe

� Polityka innowacyjna koncentruje się na przedsiębiorstwach, zwłaszcza małych i średnich – MSP => państwo wspiera innowacje w przedsiębiorstwach, czyli wdrażanie nowych produktów, procesów technologicznych, usług i technik

10

nowych produktów, procesów technologicznych, usług i technik zarządzania.

Kryterium przedmiotowe - na co oddziałują obydwa typy polityki?

� Polityka innowacyjna, w odróżnieniu od polityki naukowo-technologicznej, stara się uchwycić w dużym stopniu nietechnologiczne aspekty rozwijania innowacji, a więc elementy o charakterze organizacyjnym, marketingowym, edukacyjnym, aplikacyjnym, infrastrukturalnym, regulacyjnym, finansowym itd.

Obszary polityki innowacyjnej (wg OECD)

� tworzenie warunków sprzyjających innowacyjności, poprzez

podejmowanie działań mających na celu:

- stymulowanie konkurencyjności,

- zwiększenie finansowania działalności innowacyjnej,

- poprawę otoczenia prawnego,

- uproszczenie procedur administracyjnych i podatkowych

- ochronę praw własności intelektualnej (Intellectual Property Rights – IPR)

11

i przemysłowej

� stymulowanie sprzężenia badań i innowacji, poprzez:

- tworzenie wizji strategicznej dotyczącej kierunków prac B+R,

- zwiększanie nakładów na badania prowadzone przez przedsiębiorstwa,

- tworzenie nowych firm technologicznych,

- intensyfikację współpracy między instytucjami naukowymi i firmami

- wzmacnianie zdolności przedsiębiorstw do absorpcji nowoczesnych

technologii i know-how,

� tworzenie kultury innowacji, w zakres czego wchodzą następujące

elementy:

- edukacja i szkolenia, przede wszystkim w dziedzinie nauk ścisłych i

technicznych,

- wymiana pracowników, studentów i naukowców między

instytucjami naukowymi i przedsiębiorstwami,

- kształtowanie postaw innowacyjnych przedsiębiorców,

- podnoszenie świadomości społecznej otwartej na innowacje

12

- podnoszenie świadomości społecznej otwartej na innowacje

- promowanie kooperacji na rzecz innowacyjnych rozwiązań.

Innowacyjna gospodarka Pierwszej Generacji

13

Linearny rozwój innowacji, od sfery B+R do rynku

Polityka innowacyjna pierwszej generacji(linearny model polityki innowacyjnej)

� wywodzi się z koncepcji modelu liniowego innowacji J. Schumpetera.

� rozwój innowacji polega na liniowym przesuwaniu procesu innowacyjnego: => rozpoczynając od sfery nauki oraz prac laboratoryjnych => przechodząc sukcesywne etapy aż do momentu zastosowania

ekonomicznego nowej wiedzy.

14

ekonomicznego nowej wiedzy.

� Nacisk na sprzyjanie kluczowym kierunkom postępu naukowego i technologicznego=> docelowa grupa wsparcia - jednostki naukowe.

� Brak większego wsparcia dla wykorzystywania wyników prac B+R w praktyce gospodarczej=> wdrażanie innowacji i faktyczna działalność innowacyjna były

wynikiem pionierskich działań indywidualnych innowatorów.

Innowacyjna gospodarka Drugiej Generacji

15Model infrastruktury i sieci

Polityka innowacyjna drugiej generacji - model infrastruktury i sieci

� wywodzi się od modelu systemowego innowacji

=> innowacje jako produkt interakcji między ludźmi i organizacjami a ich

otoczeniem.

� Najważniejszym celem tej polityki jest tworzenie interakcji i współpracy

między jednostkami naukowymi i podmiotami gospodarczymi.

� Nowe elementy wprowadzone przez politykę innowacji drugiej generacji:

16

� Nowe elementy wprowadzone przez politykę innowacji drugiej generacji:

- wsparcie instytucji okołobiznesowych

- wsparcie przedsiębiorstw wdrażających nowe rozwiązania technologiczne

� Punkt wyjścia to nie działalność badawczo - rozwojowa (technological push), ale

zjawisko odwrotne, tzn. kształtowanie działalności B+R w kierunkach, na

jakie istnieje zapotrzebowanie ze strony rynku (market pull).

� Koncepcja innowacji kreowanych przez użytkowników (tzw. user-driven innovation)

Innowacyjna gospodarka Trzeciej Generacji

17Model Zintegrowany

Polityka innowacyjna trzeciej generacji - zintegrowany model polityki innowacyjnej

� Wizja odzwierciedlająca nie do końca jeszcze zdefiniowane zapotrzebowanie na nowe podejście do innowacji.

� innowacyjność byłaby centralnym punktem wszelkich działań polityki gospodarczej

� innowacyjność jako kryterium kształtowałaby poszczególne obszary legislacyjne

18

legislacyjne

� kształtowanie tzw. kompleksowej polityki innowacyjnej (innovation policy

mix)

� szerokie spektrum instrumentów, których stosowanie prowadziłoby do uzyskiwania efektów synergii.

� Szczególne znaczenie ma wspieranie klastrów i systemy mające silną bazę regionalną

Plan

I. Polityka innowacyjna jako istotny element polityki gospodarczej

II. Miejsce ochrony IP w polityce innowacyjnej – aspekty

ekonomicznej

III. Kierunki i działania polityki innowacyjnej w Polsce

1919

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

V. Informacja patentowa on-line jako źródło informacji o najnowszych

rozwiązaniach technicznych

Ekonomia własności intelektualnej

Znaczenie ekonomii IP:

� sądy często odwołują się do aspektów ekonomicznych w sprawach

zawiązanych z ochroną praw własności intelektualnej

� rozumienie ekonomicznych aspektów własności intelektualnej pozwala na

właściwą interpretację poszczególnych przepisów prawa

� przedsiębiorstwa muszą wiedzieć, czy opłaca im się patentować

20

� przedsiębiorstwa muszą wiedzieć, czy opłaca im się patentować

� Jak ochrona IP wpływa na innowacyjność i konkurencyjność gospodarki?

Własność intelektualna ma cechy dobra publicznego:

� (non-excludable good): może być dystrybuowana (powielana) bez

zmniejszania jej zasobów,

� (non-rival good) korzystanie z niego przez daną jednostkę nie zmniejsza

możliwości korzystania z niej przez innych

Ekonomia własności intelektualnej (cd.)

� Ekonomia to nauka o gospodarowaniu dobrami rzadkimi (McKenzy)

� dobra materialne są rzadkie, co sprawia, że mają one wartość

…natomiast:

� własność intelektualna może być dystrybuowana (powielana) bez zmniejszania jej zasobów

…jednak:

zasób kapitału ludzkiego jest ograniczony

21

� zasób kapitału ludzkiego jest ograniczony

…więc:

� własność intelektualna jest dobrem ograniczonym od strony podaży

…co powoduje, że:

� zapewnienie motywacji (ekonomicznych) do działalności twórczej wymaga wprowadzenia sztucznej ograniczoności dystrybucji i konsumpcji własności intelektualnej.

Decyzja o prowadzeniu prac B+R w systemie bez ochrony IPR - problem wolnego jeźdźca (free-ridding problem) (z wyk. teorii gier)

Firma B

Ponosi nakłady

na B+R

Nie ponosi

nakładów na

B+R

22

Firma A

Ponosi nakłady na B+R

(7 , 7)(-3 , 10)

Nie ponosi nakładów na B+R(10 , -3)

(0 , 0)

Optimum społeczne

Równowa-ga Nasha

Wpływ IPR na ograniczenie konkurencji i ustalanie monopolistycznych cen produktów

� IPR umożliwia uzyskanie monopolistycznej pozycji na określony produkt

� Monopol jest jednak przyczyną społecznych strat:- podnoszenie cen i uzyskiwanie ponadnormalnych zysków- ograniczenia produkcji- brak presji konkurencyjnej (wysokie koszty)

� Polityka dot. IPR powinna więc dążyć do zachowania równowagi między

23

� Polityka dot. IPR powinna więc dążyć do zachowania równowagi między ochroną interesów twórców lub autorów i konsumentów (powiązanie z polityką konkurencji)

� Uzasadnienie dla monopolu własności intelektualnej:

- „własność dzieła”…

…czy…

- ochrona inwestycji, jakiej wymagało jego wytworzenie?

P

S

Cena i ilość produkowanych dóbr w doskonałej konkurencji

Wynik doskonałej

24

Q

D

Q*

P*

Wynik doskonałej konkurencji jest efektywny.

Nadwyżka producentów

Nadwyżka konsumentów

MC

pm

P(cena)

Bezp. strata społeczna z tytułu

monopolu

Starta nadwyżki konsumentów

Strata społeczna = wartość nie podjętej

produkcji w cenach, jakie konsumenci byliby skłonni płacić za każdą kolejną jednostkę gdyby była

wytwarzana.

Cena i ilość produkowanych dóbr w warunkach monopolu – nieefektywność monopolu

25

BA

C

Q (ilość)

AR = D

MR

qC

pC

pm

qm

Starta nadwyżki producentów

Argumenty za działaniami na rzecz ochrony własności intelektualnej (wg Global Intellectual Property Center)

� IPR kreuje i wspiera miejsca pracy

� jest kluczem konkurencyjności gospodarki (np. wartość IP w USA przewyższa PKB wielu krajów)

� zwiększa dostępność najważniejszych ścieżek doskonalenia warunków życia i rozwoju

� wspomaga kreatywność wybitnych naukowców, artystów i inżynierów

26

� wspomaga kreatywność wybitnych naukowców, artystów i inżynierów

� chroni życie ludzi (leki, czysta woda, żywność, energia) zapewniając postęp w poziomie życia

� ogranicza ryzyko dla konsumentów

� brak ochrony IPR zwiększa koszty prowadzenia działalności innowacyjnej i pośrednio prowadzi do marnotrawstwa wydatków rządowych przeznaczonych np. na naukę

� efektywne działania ograniczają piractwo i kradzież IP

Plan

I. Polityka innowacyjna jako istotny element polityki gospodarczej

II. Miejsce ochrony IP w polityce innowacyjnej – aspekty ekonomiczne

III. Kierunki i działania polityki innowacyjnej w Polsce

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

2727

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

V. Informacja patentowa on-line jako źródło informacji o najnowszych

rozwiązaniach technicznych

Wyzwania dla innowacyjności w Polsce

� Słaba współpraca sfery B+R z gospodarką

- niskie nakłady na B+R (w szczególności badania stosowane)

- niski udział nakładów przedsiębiorstw w nakładach na B+R ogółem

- niski odsetek przedsiębiorstw innowacyjnych

� Instytucje otoczenia innowacyjnych przedsiębiorstw

28

- niedostateczny rozwój funduszy PE/VC

- słaby rozwój klastrów przemysłowych

- słabo rozwinięta niepubliczna sfera B+R

� Kadry dla nowoczesnej gospodarki

� Koordynacja polityki innowacyjnej

� Niskie wykorzystanie prawa własności przemysłowej

Syntetyczny wskaźnik innowacyjności 2008- Summary Innovation Index (SII)

PL

2929

Syntetyczny wskaźnik innowacyjności 2008- Summary Innovation Index (SII) – ujęcie dynamiczne

3030

Syntetyczny wskaźnik innowacyjności 2008 (SII) - według poszczególnych wymiarów

Throughputs – Wskaźniki związane z IPR

3131

Liczba wynalazków zgłoszonych do EPO (na milion mieszkańców)

Liczba nowych wspólnotowych znaków towarowych

Liczba nowych wspólnotowych wzorów przemysłowych

Bilans płatniczy w zakresie technologii jako % PKB

Wskaźniki dotyczące liczby patentów podmiotów zarejestrowanych w Unii Europejskiej, USA i Polsce

Wskaźnik UE USA Polska

Liczba patentów w Europejskim Urzędzie Patentowym (EPO patents) (na milion mieszkańców)

128,0 167,6 4,2

Liczba patentów w Urzędzie Patentowym Stanów Zjednoczonych (USPTO patents) 49,2 273,7 0,6

32

Stanów Zjednoczonych (USPTO patents) (na milion mieszkańców)

49,2 273,7 0,6

Triada patentowa (Triad Patents) – liczba uzyskanych patentów w trzech urzędach patentowych: europejskim, amerykańskim i japońskim (na milion mieszkańców)

19,6 33,9 0,2

Źródło: ProInno Europe, European Innovation Scoreboard 2007. Comparative Analysis of Innovation Performance.

Luka technologiczna

Luka technologiczna (technological gap) między liderami a naśladowcami technologicznymi może być zmniejszona przez:

� rozwój własnej bazy B+R

� dyfuzję technologii z krajów pełniących rolę liderów technologicznych

3 główne kanały dyfuzji technologii:

3333

� BIZ:- zakup istniejącego przedsiębiorstwa- greenfield – budowa zakładu od podstaw- fuzje

� zakup licencji

� imitacja zagranicznych technologii i dóbr kapitałochłonnych (wykorzystywanie wiedzy ucieleśnionej w produktach – embodied

knowledge)

Dylemat krajów pełniących rolę naśladowców technologicznych związany z ochroną IPR

� Jeżeli innowacje w tych krajach mają głównie charakter naśladowczy, to ochrona IPR będzie ograniczała możliwości wprowadzania innowacji

ale…

� słaba ochrona IPR może powodować:

3434

- utrudnienia w handlu międzynarodowym / załamanie relacji handlowych

- utrudnienia w przyciąganiu BIZ (które są jednym z głównych źródeł innowacji)

- problemy na szczeblu politycznym

Polityka innowacyjna Polski

Rozwiązanie strategiczne:

� Kierunki zwiększania innowacyjności gospodarki na lata 2007-2013

Rozwiązanie operacyjne

� Fundusze strukturalne 2007-2013:- Program Operacyjny – „Innowacyjna gospodarka”

35

- Program Operacyjny – „Innowacyjna gospodarka”- Program Operacyjny – „Kapitał ludzki”- Regionalne programy operacyjne

Otoczenie prawne:

� Ustawa o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej

� Ustawa o Krajowym Funduszu Kapitałowym

Kierunki zwiększania innowacyjności gospodarki na lata 2007-2013

36

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013

Priorytet 1. Badania i rozwój nowoczesnych technologii (MNiSW)

Priorytet 2. Infrastruktura sfery B+R (MNiSW)

Priorytet 3. Kapitał dla innowacji (MG)

Priorytet 4. Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia (MG)

Priorytet 5. Dyfuzja innowacji (MG)

37

(Działanie 5.4 Zarządzanie własnością intelektualną)

Priorytet 6. Polska gospodarka na rynku międzynarodowym (MG)

Priorytet 7. Społeczeństwo informacyjne – budowa elektronicznej

administracji (MSWiA)

Priorytet 8. Społeczeństwo informacyjne – zwiększanie innowacyjności

gospodarki

Szacunkowy podział alokacji wg obszarów wsparcia PO IG

4%10% 16%

38

40%

30%

Instytucje Otoczenia Biznesu Przedsiębiorcy Sektor B+R

Administracja Pomoc Techniczna

Kryteria oceny innowacyjności projektów innowacyjnych

� Innowacja - wprowadzenie do praktyki gospodarczej nowego lub znacząco ulepszonego rozwiązania w odniesieniu do produktu (towaru lub usługi), procesu, marketingu lub organizacji.

� Jakie przyjąć wskaźniki pomiaru innowacyjności?

� Podstawowym wskaźnikiem przyjętym przez OECD i zaadaptowanym w wielu programach w ramach polityki innowacyjnej jest okres stosowania nowej technologii nie dłuższy niż 3 lata na świecie.

39

nowej technologii nie dłuższy niż 3 lata na świecie.

� Wskaźnik ten nie bierze pod uwagę tego, że w różnych sektorach okres powstawania i dyfuzji innowacji może być znacząco odmienny:

- np. w sektorze farmaceutycznym lub lotniczym może wynosić kilkanaście lat,

- w sektorze informatycznym kilka tygodni

Nowe alternatywne kryterium innowacyjności

� stopień rozprzestrzeniania danej technologii=> technologia jest uznawana za nową, gdy wartość sprzedaży na świecie wyrobów lub usług wytworzonych w oparciu o tę technologię nie przekracza 15% wartości sprzedaży na świecie w branży, do której należą te wyroby lub usługi.

� Kryterium to dostosowuje się automatycznie do specyfiki różnych sektorów, ale…

40

� ograniczenia związane z: - brakiem obiektywnej i jednoznacznej metodologii pomiaru stopnia rozprzestrzenienia danej technologii w świecie - niedostępnością danych statystycznych na pożądanym stopniu szczegółowości.

� Obecnie trwają prace nad kompleksowym określeniem metodologii pomiaru innowacyjności projektów inwestycyjnych, aby obejmowało ono kilka uzupełniających składowych.

Kompleksowe określanie metodologii pomiaru innowacyjności projektów inwestycyjnych – składowe:

� wykorzystanie w realizacji projektu elementów prowadzonych lub zakupionych wyników prac B+R,

� utworzenie własnego działu B+R lub nawiązanie trwałej współpracy z jednostkami badawczo-rozwojowymi (jbr),

� wykorzystanie nowych rozwiązań technicznych/technologicznych w procesie produkcji lub usługi,

� posiadanie systemu zarządzania opartego o systemy jakości np. normy

41

� posiadanie systemu zarządzania opartego o systemy jakości np. normy ISO,

� korzystanie z praw ochrony własności przemysłowej (IPR), np. patentów, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,

� wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i podejmowanie działań dotyczących ochrony środowiska,

� propagowanie w ramach swojej działalności idei innowacji w środkach masowego przekazu, przygotowanie wydawnictw, opracowań lub wystąpień z dziedziny innowacji.

Plan

I. Polityka innowacyjna jako istotny element polityki gospodarczej

II. Miejsce ochrony IP w polityce innowacyjnej – aspekty ekonomiczne

III. Kierunki i działania polityki innowacyjnej w Polsce

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

4242

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

V. Informacja patentowa on-line jako źródło informacji o najnowszych

rozwiązaniach technicznych

Kierunki zwiększania innowacyjności gospodarki na lata 2007-2013

3-ci kierunek działań - Własność intelektualna dla innowacji

Obszary:

1. Wsparcie dla zarządzania własnością intelektualną

43

2. Wsparcie dla podmiotów zgłaszających patenty poza granicami

Polski

3. Usprawnienie procesu uzyskiwania ochrony w obszarze prawa

własności przemysłowej

4. Wzornictwo przemysłowe źródłem przewagi konkurencyjnej

Obszar 1 „Wsparcie dla zarządzania własnością intelektualną”

Cel – przeciwdziałanie niskiemu poziomowi świadomości polskich przedsiębiorców i naukowców dotyczącej wagi procesu zarządzania własnością intelektualną.

Rekomendowane działania:

� zwiększanie świadomości kadr kierowniczych w zakresie zarządzania własnością intelektualną,

� prowadzenie kampanii podnoszących wiedzę firm o korzyściach

44

� prowadzenie kampanii podnoszących wiedzę firm o korzyściach wynikających z komercyjnego wykorzystywania patentów,

� wsparcie dla zarządzania własnością przemysłową w jednostkach naukowych i przedsiębiorstwach poprzez szkolenia i doradztwo,

� zbliżenie systemów zarządzania nauką do zasad zarządzania menedżerskiego.

Obszar 2 „Wsparcie dla podmiotów zgłaszających patenty poza

granicami Polski”

Cel - zachęcenie przedsiębiorców do patentowania poza granicami kraju

Rekomendowane działania:

� finansowe zachęty dla przedsiębiorstw zgłaszających patenty za granicą,

45

� usługi doradcze dla przedsiębiorstw skłonnych do opatentowania

wyników prac badawczo – rozwojowych poza granicami Polski, w tym

w Europejskim Urzędzie Patentowym (EPO).

Obszar 3 „Usprawnienie procesu uzyskiwania ochrony w

obszarze prawa własności przemysłowej”

Rekomendowane działania:

� udoskonalenie legislacji i uproszczenie procedur w zakresie uzyskiwania ochrony własności przemysłowej,

� przyśpieszenie procedur udzielania ochrony poprzez stosowanie

46

technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w UP RP,

� wparcie usług doradczych w zakresie dopełniania formalności przy uzyskiwaniu ochrony,

� poszerzanie świadomości przedsiębiorców oraz środowisk naukowych w zakresie korzyści płynących z ochrony praw własności

przemysłowej.

Obszar 4 „Wzornictwo przemysłowe źródłem przewagi konkurencyjnej”

Wzornictwo przemysłowe – rodzaj działalności twórczej, której celem jest stworzenie nowego produktu przeznaczonego do realizacji metodami przemysłowymi - potencjalnie skuteczny sposób na wyróżnienie produktu.

Rekomendowane działania:

� kształtowanie świadomości polskich przedsiębiorstw w zakresie znaczenia problematyki wzornictwa przemysłowego,

� wsparcie finansowym udzielanym przedsiębiorstwom na opracowanie nowych wzorów przemysłowych lub na pozyskanie projektów wzornictwa

47

nowych wzorów przemysłowych lub na pozyskanie projektów wzornictwa przemysłowego,

� wspieranie rozwoju infrastruktury instytucjonalnej tworzącej nowe narzędzia w zakresie wzornictwa, rozwój usług szkoleniowych i doradczych (w tym budowie sieci centrów projektowych),

� promocja polskiego wzornictwa za granicą,

� przystosowanie szkolnictwa wyższego do nauczania wzornictwa w różnych typach uczelni.

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG)

Działanie 5.4 Zarządzanie własnością intelektualną

CEL

Poprawa efektywności funkcjonowania rynku innowacji i przepływu rozwiązań innowacyjnych, poprzez upowszechnianie stosowania prawa własności intelektualnej, w szczególności poprzez uzyskiwanie i realizację ochrony praw własności przemysłowej

48

UPRAWNIONE PODMIOTY

mikro, mali i średni przedsiębiorcy (MSP), posiadający siedzibę na terytorium RP, a w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną –miejsce zamieszkania na terytorium RP

Budżet Działania 5.4 - 39 000 000 EUR

� Kwota wsparcia - od 2 tys. PLN do 400 tys. PLN

� Intensywność wsparcia:

� 70 % wydatków kwalifikowanych, jeżeli przedmiot zgłoszenia

powstał w wyniku badań przemysłowych (stosowanych)

=> tj. badań mających na celu pozyskanie nowej wiedzy, która może być

bezpośrednio przydatna do opracowania nowych albo znaczącego

4949

bezpośrednio przydatna do opracowania nowych albo znaczącego

udoskonalenia istniejących produktów, procesów lub usług

� 45% wydatków kwalifikowanych, jeżeli przedmiot zgłoszenia

powstał w wyniku prac rozwojowych

=> prac wykorzystujących dotychczasową wiedzę, prowadzonych w celu

wytworzenia nowych lub udoskonalenia istniejących materiałów, wyrobów,

urządzeń, usług, procesów, systemów lub metod

Poddziałanie 5.4.1 Wsparcie na uzyskanie/realizację ochrony

własności przemysłowej

Poddziałanie 5.4.2 Popularyzacja wiedzy w zakresie własności

intelektualnej

Rodzaje projektów w ramach Poddziałania 5.4.1

50

1) Wsparcie na uzyskanie ochrony własności przemysłowej

2) Wsparcie na realizację ochrony własności przemysłowej

1) Wsparcie na uzyskanie ochrony własności przemysłowej

na pokrycie kosztów:

� przygotowania zgłoszenia wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoruprzemysłowego (zawodowy pełnomocnik)

� dokonania zgłoszenia (opłaty urzędowe) w celu uzyskania ochronyprzyznawanej przez krajowe, regionalne lub międzynarodowe organyochrony praw własności przemysłowej

51

… z wyłączeniem kosztów związanych z przygotowaniem i dokonaniemzgłoszenia:

1) w Urzędzie Patentowym RP w celu uzyskania ochrony na terenie RP

2) jeżeli przedmiot zgłoszenia powstał w wyniku badań podstawowych => badań podejmowanych w celu zdobycia nowej wiedzy o zjawiskach i faktach, nieukierunkowaną na bezpośrednie zastosowanie w praktyce)

Wydatki kwalifikowane

� pokrycie kosztów obsługi przez zawodowego pełnomocnika obejmujących przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej oraz reprezentację przed organem ochrony praw własności przemysłowej

� pokrycie kosztów tłumaczenia, w tym tłumaczenia przysięgłe, dokumentacji niezbędnej do dokonania zgłoszenia oraz dokumentacji niezbędnej do realizacji projektu

� opłaty urzędowe za zgłoszenie:

52

� opłaty urzędowe za zgłoszenie:

- wynalazku lub wzoru użytkowego na podstawie Układu o Współpracy Patentowej sporządzonego w Waszyngtonie (tryb PCT)

- wynalazku w procedurze międzynarodowej na podstawie konwencji o udzielaniu patentów europejskich (patent europejski)

- za zgłoszenie i rejestrację wspólnotowego wzoru przemysłowego

- wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego wurzędach krajowych

2) Wsparcie na realizację ochrony własności przemysłowej

=> na pokrycie kosztów związanych z wszczęciem i

prowadzeniem postępowania w zakresie:

- unieważnienia patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy albo prawa

z rejestracji

- stwierdzenia wygaśnięcia patentu, prawa ochronnego albo prawa z

rejestracji

53

rejestracji

� Wsparcie na realizację ochrony własności przemysłowej nie może być

udzielone, jeżeli przedmiot postępowania powstał w wyniku badań

podstawowych

Wydatki kwalifikowane

1/ koszty związane z prowadzeniem postępowania w danej instancjiprzez zawodowego pełnomocnika

2/ opłaty urzędowe za wniesienie pism w postępowaniu w danejinstancji

3/ koszty tłumaczenia, w tym tłumaczenia przysięgłego dokumentacjiniezbędnej do prowadzenia postępowania w danej instancji

54

4/ koszty tłumaczenia przysięgłego na język polski dokumentacjiniezbędnej do realizacji projektu

Kolejność działań

� dokonanie zgłoszeń i wniesienie opłat urzędowych

(bezpośrednio lub za pośrednictwem pełnomocnika)

� przygotowanie i złożenie wniosku o udzielenie wsparcia wraz z załącznikami (Generator Wniosków)

� dokonanie ew. poprawek lub uzupełnień (informacja po około 20 dniach od złożenia wniosku)

55

dniach od złożenia wniosku)

� podpisanie umowy o udzielenie wsparcia

� otrzymanie refundacji na wskazane konto bankowe

Case study - Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu

56

57

58

59

60

Plan

I. Polityka innowacyjna jako istotny element polityki gospodarczej

II. Miejsce ochrony IP w polityce innowacyjnej – aspekty ekonomiczne

III. Kierunki i działania polityki innowacyjnej w Polsce

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

6161

IV. Działania w ramach polityki IP w Polsce.

V. Informacja patentowa on-line jako źródło informacji o

najnowszych rozwiązaniach technicznych

Informacja patentowa on-line

� źródło informacji o najnowszych rozwiązaniach technicznych w

kraju i na świecie:

- pełne teksty opisów zgłoszeniowych,

- dane bibliograficzne

- aktualny stan prawny (dane proceduralne)

62

- aktualny stan prawny (dane proceduralne)

� „nieosobowe” narzędzie wywiadu strategicznego przedsiębiorstw

(competitive intelligence)

� Baza patentowa na stronach UP RP:

http://www.uprp.pl/patentwebaccess/databasechoose.aspx?l

anguage=polski

Informacja patentowa on-line - odnośniki do baz danych na stronie

http://www.uprp.pl/Polski/Bazy+danych+UPRP/

� Bazy danych Urzędu Patentowego RP

=> Informacje o zgłoszeniach i udzielonych prawach wyłącznych:

wynalazki, wzory ubytkowe, wzory przemysłowe (w tym: zdobnicze),

znaki towarowe, oznaczenia geograficzne

� Międzynarodowe bazy danych - informacje związane z własnością

63

� Międzynarodowe bazy danych - informacje związane z własnością

przemysłowa - bazy danych innych urzędów i organizacji

� Serwer Publikacji (tłumaczenia dokumentów EP na jez. polski,

bieżąco publikowane opisy patentowe PL).

� Baza Espacenet (interfejs w jez. polskim)

� Wydawnictwa oficjalne UPRP - Biuletyn Urzędu Patentowego,

Wiadomości Urzędu Patentowego

Bazy danych Urzędu Patentowego RPWyszukiwanie przedmiotów ochrony własności przemysłowej

64

Przykład informacji o patentach w bazie danych UP RP

65

Najbardziej znane bazy patentów na świecie

� Baza patentów Urzędu Patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki

(USPTO) „Patent Full-Text and Full-Page Image Databases”

=> www.uspto.gov/patft/

� Espacenet, baza Europejskiego Urzędu Patentowego i Komisji

Europejskiej (publikacje europejskich zgłoszeń patentowych, patentów

międzynarodowych oraz wybór patentów krajowych)

66

międzynarodowych oraz wybór patentów krajowych)

=> www.espacenet.com

� system informacji patentowej Niemieckiego Urzędu Patentowego

=> www.depatisnet.de

� strona Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO)

– wyczerpująca, kompletna lista urzędów patentowych na świecie

=> http://www.wipo.int/directory/en/urls.jsp