Strategjia e KomuniKimit në SeKtorin e · PDF file5 Fjala e ministrit Reforma e rëndësishme në sektorin e arsimit përbën padyshim një hap cilësor drejt lehtësimit të komunikimit,

MINISTRIA EARSIMIT E SHKENCËSDHE E TEKNOLOGJISË

MINISTRASTVOOBRAZOVANJA

NAUKE I TEHNOLOGIJE

MINISTRY OFEDUCATION, SCIENCE

AND TECHNOLOGY

Republika e Kosovës Republika Kosova – Republic of Kosovo

Qeveria - Vlada - Government

Strategjia e KomuniKimit në SeKtorin e arSimit


2

3


4

Anëtarët e Grupit punues për zhvillimin e Strategjisë për komunikim të arsimit në Kosovë:•MirandaKasneci,MASHT,udhëheqëseegrupitpunues•AzemAzemi,MASHT•AzemGuri,DKAKaçanik•RamizRrusta,DKAKlinë•IsmetGashi,drejtorishkollësnëFushëKosovë•MarqeSelmani,drejtoreeshkollësnëKlinë•EnverGrainca

Përkrahur nga: DeutscheGesellschaftfürInternationaleZusammenarbeit(GIZ)GmbH–Zhvillimiikapacitetevenësektorinearsimitfillorë(CDBE)

•AlejtinBerisha(GIZ-CDBEkonsulent)•JochenLohmeier(GIZ-CDBEkonsulent)•LenaStamm(GIZ-CDBE)•SokolElshani(GIZ-CDBE)

Dizajni dhe faqosja: Envinion,Prishtinë

DeutscheGesellschaftfürInternationaleZusammenarbeit(GIZ)GmbHnëemërtëGjermanisëMinistriaFederalepërBashkëpunimNdërkombëtardheZhvillim(BMZ).

5

Fjala e ministrit

Reformaerëndësishmenësektorinearsimitpërbënpadyshimnjëhapcilësordrejtlehtësimittëkomunikimit,dukeebërëpunënkompleksetëmësimdhëniesemësimnxëniessamëefikasedhemëprofesionale.KjoStrategjidukettëjetëerëndësishmenëinauguriminereformimevetonatëpërbashkëtapërnjësistemarsimortransparentdhemecilësi,kudotëjenëvetëqytetarëtqëmevullnetinetyretë lirëtëzgjedhinnënjëkohëtëshpejtëdhemenjëkostoefektivetëulëtkomunikiminndërmjettyre.Përmirësimiikomunikimitdhebashkëpuniminëprocesinereformimitedecentralitzimittësektorittëarsimitështësfidëerëndësishme,sepsekomunikimigjithëpërfshirësështërrugaevetmedrejtpërmirësimittëcilësisënëarsim.Shkëmbimiiinform-atave,komunikiminëmesniveleveështëpreferencëdhemënyrëekomunikimitinstitucionalnëRepublikëneKosovës.Kjostrategjikrijonnjëmundësiqësektoriiarsimittëketënjëkornizëinstitucionaletëkomunikimit.

Mekëtëdokumentprojektohetgjuhaekomunikimit,qëllimeteporosive,vleratthemeloretëkomunikimit,afatetkohore.Përmëtepër,mezbatiminekësajstrategjiesigurohetrrjedhaeinformacionit,pjesëmarrjaefikaseepublikutdheshoqërisëcivile,sidhegarantohetplatformaekomunikimittëdebatevepublike.

Trendetekomunikimitformalejoformal,tëbrendshëmetëjashtëm,ndërpersonalepublik,tëkomunikimittëdrejtëpërdrejtëetëtërthortë,vertikalehorizontaljanëparimeudhëzuesetëkësajstrategjieqëjudedikohettëgjithëatyreqënëçfarëdomënyrejanëtëndërlidhurmesekt-orinearsimit.

SëbashkumeStrategjinëpërArsimineLartënëKosovë2005-2015,StrategjinëeArsimitParauniversitar2007-2017,StrategjiapërpërmirësimineKomunikimitpërSektorineArsimitnëKosovëkrijonbazatpërnjëqasjetëintegruartëarsimitnëKosovënëpërgjithësi.

Kështu,kemibindjensekemiarriturnjëkonsensustëgjerëpolitik,qytetareprofesional,përrealizimineobjektivavetonadhenjëqasjeetillëkabërëqënëstrategjitëpërfshiheninteresatdhespecifikatetëgjithagrupevetëshoqërisëdheqëzbatimiistrategjisëtëketënjëpërkrahjetëgjerëngatëgjithapalëteinteresit.

Nekemimirëpriturangazhiminetëgjithëakterëveqëkanëmarrëpjesënëkëtëproces,tëcilëtmevërejtjet,sugjerimetdhepropozimetetyrekanëpasuruardraftinestrategjisëtëpërgatiturfillimishtngagrupipunues.Mekëtërast,dëshirojtëshprehmirënjohjendhefalënderimintimdhetëMAShTpëranëtarëteGrupitpunuesdhepërpërkrahjeneGIZ-itdhetëgjithëatyreqëkanëmarrëpjesënëpërgatitjenekëtijdokumentitërëndësishëm.

Mezbatiminekësajstrategjiepërnxënësit,mësimdhënësitdhedrejtuesiteinstitucionecvetëarsimitdotëkrijohetmundësipërtëqenëmëtëinformuardhepërt’ubërëpjesëezhvillimevedheproceseveeuro-perëndimore.

Suksese të gjithëve!

Prof.dr.Ramë BUJAMinistër i Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë


6

Tabela e përmbajtjes

Parathënie ......................................................................................................................................................................5

1. Hyrja ............................................................................................................................................ 71.1 Strategjia e komunikimit dhe bashkëpunimit në sektorin e arsimit në Kosovë ...................71.2 Nevoja për Strategjinë e komunikimit .......................................................................................... 81.3 Krijimi i strategjisë së komunikimit .................................................................................................111.4 Strategjia ................................................................................................................................................ 121.5 Zbatimi dhe menaxhimi i strategjisë së komunikimit ............................................................. 12

2 Vizioni dhe objektivat.................................................................................................................132.1 Vizioni i strategjisë së komunikimit ............................................................................................... 132.2 Objektivat e strategjisë .......................................................................................................................14

3. Historiku i përmbajtjes teorike .................................................................................................15Ç’është komunikimi; (stilet dhe mënyrat e komunikimit) ................................................................ 153.1 Konceptet orientuese .......................................................................................................................... 153.2 Stilet e komunikimit dhe menaxhimit ...........................................................................................183.3 Mënyrat e komunikimit: Si të përcillet një porosi ......................................................................20

4. Parimet udhëzuese për përmirësimin e komunikimit ............................................................ 234.1 Informatat përkatëse janë në dispozicion, në kohën e duhur dhe të mjaftueshme për marrjen e vendimeve në sistemin e arsimit ............................................244.2 Bashkërendimi i rrjedhës së informatave për zbatimin e vendimeve ................................. 254.3 Pjesëmarrja aktive e qytatareve dhe shoqërisë civile është përmirësuar

në debatin e politikave arsimore .................................................................................................. 27

Shtojcë ..........................................................................................................................................28I. Praktikimi i komunikimit – disa studime të rastit .......................................................................28II. Hapat e planifikuar për zhvillimin dhe zbatimin e Strategjisë së komunikimit në arsim ..............................................................................................46III. Mjetet për komunikim më efektiv ndërpersonal të ndërlidhur me punën .........................47IV. Të komunikuarit si udhëheqës demokratik ................................................................................ 53

7


1. Hyrja Kapitulli i parë shqyrton kontekstin e përgjithshëm të Strategjisë së komunikimit për sektorin e arsimit; udhëzime sektoriale për arsim, mandatin dhe fokusin e Strategjisë së komunikimit, disa aspekte aktuale të rëndësishme të komunikimit, si dhe strukturën in-stitucionale-ligjore, në kuadër të të cilave bie Strategjia e komuni-kimit.

1.1 Strategjia e komunikimit dhe bashkëpunimit në sektorin e arsimit në Kosovë

QeveriaeRepublikëssëKosovës,MinistriaeArsimit,ShkencësdheeTeknologjisë(MASHT)ekuptondhembështetnevojënpërnjëstrategjitëkomunikimitpërsektorinearsimitnëKosovë.NëkuadërtëPlanitStrategjiktëArsimitnëKosovë2011-2016(PSAK)1ështëiden-tifikuardheparësishumëerëndësishmedhesfiduesenevojapërpërmirësiminekomunikimitdhebashkëpunimitpërzbatimineprocesittëreformavedhedecentralizimitnësektorinarsimit.PrandajkjoStrategjiekomunikimitpërbënkornizënepërbashkëtpërtëgjithëakterëtnësektorinearsimitnëKosovëqësynimkavizioninsinëvijim:“KomunikimigjithëpërfshirësdheefektivndërmjettëgjithëakterëvepërkatësnësektorinearsimitçondrejtpërmirësimittëcilësisëdheefikasitetittësistemittëarsimitnëKosovë.”Komunikimibënlidhjenndërmjetsjelljesindividuale,strukturësorganizativedheud-hëheqjes.Ndryshimetnëkomunikimmundtëjenërezultatireformësarsimore,atogjithashtumundtëjenëstimulimpërndryshimemëtëgjeranëorganizatadhemodeletëbashkëpunimit.FokusikryesoriStrategjisësëkomunikimitështë:

• RritjaeshkëmbimitdherrjedhëssëinformatavenëprocesinezbatimittëPSAK-utdhereformavetëtjeranëarsim

• Përmirësimiikalimittëpërgjegjësivenganiveliqendrornënivelinkomunal,dhenganivelikomunalnëniveltëshkollës.

Strategjiaekomunikimitparaqetorientimedheudhëzimepërkomunikimnësektorinearsimit.AjosynonpërmirësiminekomunikimitnëtëgjithaniveletearsimitnëKosovë,sikurseështënivelikombëtar(personeliMASHT-it),nivelinkomunal(DrejtoritëKomunalepërArsim)dheshkollat.Ajogjithashtupërfshinkomunikiminmeshoqërinëcivile,mjeteteinformimitdheprofesionistëtpërkatës.1 Plani Strategjik i Arsimit është një qasje sektoriale e programuar e cila ka përcaktuar elementet kryesore të sektorit se si duhet të zhvillohen dhe avancohen ato përgjatë periudhës në të ardhmen.


8

1.2 Nevoja për Strategjinë e komunikimit

RepublikaeKosovës,ndonëseështënjështetiri,dhememjaftsfida,pretendontëzhvil-lohetnënjështetmoderndemokratikmeqeverisjetëdecentralizuar.QeveriaeKosovëssynontëbëjëprogresdhereformatëshpejtanëtëgjithafushat,dukepërshirëedhearsimin.Demokratizimi,decentralizimidheshkallaelartëezhvillimitjanësfidatevazhdueshme.Sistemetqeverisëse,shumë-nivelëshe,ashtusiçështëadministrimiidecentralizuariarsimitnëKosovë,kërkojnëmëshumëbashkërendimtëndërsjellësesapushtetetecentralizuara.Autoritetetendryshmeduhettëbashkërendohennëmënyrëqët’iarrijnësynimetetyretëpërbashkëta.Kjokërkonshkallëtëlartëtëefikasitetitnëkomunikim,sidhemënyratë shumtatëkomunikimit.SektoriiarsimitnëKosovëështënënjëprocesreformimitëshpe-jtëqëkapërqëllimpërmirësiminecilësisënëarsim,iciliështënëpërputhjemestandardetevropianedhendërkombëtare.Ligjetdheudhëzimetadministrativetërejajanënëpër-puthjemekritereteBE,tëcilatpërforcojnëprocesinedecentralizimitnëtëgjithafushat,dukepërfshirëedhearsimin.Këtoligjedheudhëzimeadministrativetërejakanëgjithashtundikimedhenëkomunikimnëkuadërtësektorittëarsimit.RezultatetngaanalizatvlerësuesetënevojavetëkomunikimittëzbatuaranësektorinearsimittëKosovëskanëidentifikuarpraktikatvijueseaktualetëkomunikimit,tëcilatdotëtrajtohennëkuadërtëkontekstittëkësajstrategjietëkomunikimit:

Praktika aktuale Arsyeshmëria për përmirësim

Komunikimi gojor jo-formal Ekziston preferenca për një stil më personal gojor të komunikimit sesa për një komunikim të shkruar që mund të gjurmohet.Rënia në kontakt me dikë në mënyrë të besueshme (p.sh. për caktimin e takimeve, informata urgjente etj) përgjithësisht bëhet përmes thirrjes nga telefoni mobil apo ndonjë porosie të shkurtër me telefon mobil (sms). Posta elektronike (e-mail) përdoret më rallë, lidhja me internet nuk e mbulon të gjithë Kosovën; ekzis-tojnë dallime në këtë çështje sa i përket brezave.

i) Komunikimi gojor është më i hapur për keqkuptime sesa ai në të shkruar.

ii) Komunikimi në të shkruar është më efe-ktiv dhe efikas që të sigurojë që të gjithë akterët përkatës e pranojnë porosinë e njëjtë, si dhe kursen punën dhe kohën për t’i kontaktuar personat një nga një ndarazi.

iii) Komunikimi në të shkruar mund të përk-thehet në gjuhë të ndryshme prandaj fuqizon përfshirjen e të gjitha komu-niteteve në Kosovë.

iv) Rrit qëndrueshmërinë dhe transparencën e komunikimit sepse është i dokumen-tuar dhe mund të gjurmohet.

v) Standardet, format dhe formularet mund të zhvillohen dhe të harmonizojnë komu-nikimin.

9


Takimet e pa-planifikuara (ad-hok) Takimet e planifikuara dhe puna efikase ekipore ende nuk është praktikë e zakonshme. Ftesat për takime bëhen ad-hoc, shpesh rendi i ditës dhe letra e his-torikut mungojnë, shpesh minutat e takimit nuk mbahen. Takimet momentalisht përdoren për shpërndarje të informacionit pa reflektim dhe informata kthyese.

i) Takimet janë me efektive dhe më efikase nëse planifikohen me kohë dhe pjesëmarrësit janë të njoftuar mbi temën e takimit dhe kështu mund të vijnë të përgatitur.

ii) Është më efikase të fokusohet jo vetëm në shpërndarjen e informatave por veçanërisht në diskutimin, reflektimin dhe informatat kthyese brenda takimit.

iii) Në mënyrë që të sigurohet puna e vazh-dueshme profesionale, vendimet duhet të dokumentohen në procesverbale të takimit, të cilat reflektojnë kohën, përg-jegjësitë dhe duhet të shpërndahen tek të gjithë akteret relevant.

Raporti profesional i anuar politikisht Disa vendime anojnë nga konside-rimet dhe anëtarësimet politike

i) Vendimet duhet të bazohen në fakte dhe të dhëna

ii) Vendimet janë më shumë efektive kur pikëpamje të ndryshme të të gjithë aktereve relevant merren parasysh në mënyrë adekuate në këtë proces

Komunikimi zyrtar Komunikimi zyrtar, ndër të tjera (ligjet, aktet nënligjore,udhëzimet administrative, vendimet, shkresat, rekomandimet etj), konsiderohen detyruese dhe prandaj edhe zbato-hen, vetëm nëse pranohen në letër dhe me një nënshkrim origjinal.Vetëm dokumentet fizike të nënsh-kruara njihen si komunikim zyrtar i vlefshëm për veprim. Kjo zbeh rolin e korrespodencës elektronike.

i) Është më efikase të pranohet komunikimi në të shkruar (përfshirë nënshkrimet) përmes postës elektronike (e-mail), posaçërisht duke marrë parasysh zonat rurale, largësitë e mëdha, etj.

ii) Roli i korrespodences elektronike zbehet nga fakti se vetem dokumentet fizike të nënshkruara merren si valide.


10

Komunikimi një-drejtimeshNjoftimi rreth pranimit të po-rosisë nuk është një praktikë e zakonshme. Kjo gjithashtu përbën shqetësim në komunikimin nga lart - poshtë: edhe madje nëse dër-guesit janë në pozitën më të lartë hierarkike, autoriteti i tyre për të përcjellë dhe/apo sanksionuar vep-rimin në përputhje me rregullat nuk ushtrohet në realitet në mënyrë të mjaftueshme.

i) Ata të cilët dërgojnë mesazh – posaçër-isht në komunikimin horizontal dhe nga poshtë-lartë, mund të mbesin pa e ditur nëse mesazhi ka arritur/është pranuar.

Mungesa e komunikimit ndërmjet niveleve Ka shumë pak shkëmbim të informatave dhe punë në ekip në çështjet profesionale mbrenda dhe në mes niveleve të ndryshme në sistemin e decentralizuar të arsimit.

i) Grupet punuese mbrenda dhe në mes të niveleve të ndryshme të sistemit të decentralizuar të arsimit fuqizojne të kuptuarit e përbashkët të strategjive dhe koncepteve dhe te kuptuarit e thellë të sfidave të njeri-tjetrit.

ii) Kërkohet një rrugë e përshtatshme për debatin ndërinstitucional për temat në vazhdim: çështjet si cilësia në arsim, pro-ceset e zhvillimit të kurrikulit, vendimet për emërimin e aplikantëve në pozita, ndërhyrjet politike në çështjet e fushës profesionale arsimore, motivimi i per-sonelit , ligjet dhe rregulloret në sistemin e decentralizuar, stilet e lidershipit etj.

11


Mungesa e debateve publike dhe pjësemarrja e shoqërisë civileDebatet publike, dialogu me sho-qërinë civile apo raportimi në shtyp rreth dilemave të vërteta të politi-kave të arsimit sikurse ato që vijnë me decentralizimin apo zhvillimin e kurrikulës, nuk janë shprehi të krijuara.Nga ana e shoqërisë civile, debatet publike mbi arsimin dhe aktivitetet e shoqërisë civile të ndërlidhura me arsimin ende nuk janë një praktikë e zakonshme. Madje edhe shtypi apo mjetet e tjera të informimit që përfaqësojnë apo kontribuojnë në formimin e opinionit apo vetëdijes-imit publik lidhur me arsimin, janë gati joekzistuese.Mungesa e mbështetjës publike/avokimi për arsimim më të mirë

i) Profesionalizimi i debateve publike për arsimin

ii) Fuqizimi i pjesëmarrjes së qytetarëve në sistemin e arsimit

iii) Përfshirja aktive e shoqërisë civile në dis-kutimin e çështjeve të lidhura me edukim-in është një karakteristikë qenësore e nje shteti demokratik . Mbeshtetja publike dhe avokimi kanë kapacitetin që të fusin tema nga arsimi në axhendën politike të vendit.

iv) Organizatat e shoqërisë civile artikulojnë dhe negociojnë interesat dhe nevojat grupore dhe në këtë mënyrë kontribojnë në integrimin dhe kohezionin social.

v) Mediat janë të nevojshme që të trans-metojnë faktet dhe të dhënat tek publiku.

vi) Themelimi dhe funksionalizimi i shoqat-ave profesionale në nivel vendi dhe aktiv-izimi i tyre në debatin publik për arsimin.

vii) Aktivizimi dhe angazhimi i sindikatave të arsimit në debate publike lidhur me mbro-jtjen e të drejtave të mësimdhënësve .

1.3 Krijimi i strategjisë së komunikimit

MinistriaeArsimit,ShkencësdheeTeknologjisë(MASHT)kavendosurnëmajtëvitit2011qëtëhartojëStrategjinëekomunikimitpërsektorinearsimit,nëmënyrëqëtëpërmirësojëinformimindhekomunikiminndërmjetpalëvetëndryshmeteinteresitnësisteminearsimittëKosovës.MembështetjeneprogramittëGIZ-itpërngritjenekapacitetevenëarsiminfil-lor(NKAF),ështërealizuarnjëpunëepërbashkëtekonsultimitdheplanifikimittëhollësishëmpërgjatëperiudhësshtator2011-tetor2012.Sihapiparëështëkryervlerësimipërnevojatekomunikimit,meobjektivinpërtëkuptuarpraktikataktualetëkomunikimittëcilatdotëduhejpërmirësuar.22profesionistëtëpërzgjedhurnëfushënearsimitnëKosovëjanëintervistuarsecilinënjëbisedënjë-orëshe,lidhurmepikëpamjetetyrerrethnevojavetëkomunikimitnësektorinearsimit.Nëmënyrëqëtëvlerësohetkornizaligjoredheinstitucionaleendërlidhurmekomunikiminnëkuadërtësektorittëarsimit,një analizë e kornizës institucionale ështërealizuarnëtënjëjtënkohë.ZhvillimiistrategjisësëkomunikimitështëbërënëbashkëveprimtëngushtëmegrupinpunuesiciliështëthemeluarngaSekretariipërgjithshëmiMASHT-it.Njësiaegrupitpunues,përbëhejngapërfaqësuestëtëgjithanivelevetësektorittëarsimit


12

nëKosovë(MASHT,DKA-tëdheshkollat).Strategjia,dukepërfshirëobjektivindhevizioninesaj,eqëjanënxjerrëpërmespunëtorive,diskutimevedheintervistave,nëtëcilatkanëmarrëpjesëdisangapalëtkryesoretëinteresittësektorittë arsimittëKosovës.

1.4 Strategjia

Strategjiaështënjëplanihartuarpërtëarriturnjëqëllim.Organizatat,shoqatatdhekompanitëhartojnestrategjinëmënyrëqëtëparaqesinvizioninetyredheobjektivatnëmënyrëtëqartë.Strategjitëjanëtëshoqëruarazakonishtmeudhëzimeoperative(caqe,rezultatetëpritshme,aktivitetekonkretedhebuxhetim)qëtransferojnëteorinënëpraktikë.Strategjitënëfushënekomunikimitpërbëjnëmjeteshumëtërëndësishme,pasiatonxisinmiratiminepraktikavetëstandardizuaradheshkëmbimineinforma-cionittëndërsjellët.

1.5 Zbatimi dhe menaxhimi i strategjisë së komunikimit Strategjia,nëpraktikëdotëzbatohetngapalëtpërkatësetëvetësektorittëarsimit.Nëmënyrëqëtëdrejtohetzbatimiistrategjisësëkomunikimit,dotëhartohetnjëplanihollësishëmiveprimit.Kyplaniveprimitdotëthirretnësfidat(kapitulli1),objekti-vat(kapitulli2)dheudhëzimetpërpërmirësiminekomunikimit(kapitulli4).Planiiveprimitdotëidentifikojëçfarëdoudhëzimiadministrativtënevojshëm,tëriapotëmodifikuar,aktivitetetëndryshmetëngritjessëkapaciteteve,hartiminedokumenteveudhëzuese,prezantimevedhemodeleve,simjetepërpërmirësiminekomunikimit,sëbashkumeorarinkohorpëraktivitetetenevojshmeqëdotëorganizohen,planifiko-hendherealizohen.

13


2 Vizioni dhe objektivat Kapitulli i dytë paraqet vizionin e strategjisë së komunikimit dhe objektivat të cilat synohen të arrihen me zbatimin e saj.

2.1 Vizioni i strategjisë së komunikimit Vizioniistrategjisësëkomunikimitështë:

Komunikimi gjithëpërfshirës dhe efektiv ndërmjet të gjitha palëve përkatëse të

interesit në sektorin e arsimit çon në përmirësimin e cilësisë dhe efikasitetit të sistemit të arsimit në Kosovë.

Qëllimiistrategjisësëkomunikimitështëqëtabëjëkulturënekomunikimitmëetike,mëtësinqertë,mëtolerante,mëtransparente,mëefektive,mëefikase,mëtëqëndrueshme,mëtësaktëdhemëprofesionalenëraportmedetyratqënjësitëendryshmendërmarrinnësisteminearsimit.

Kjo përfshin:1. Komunikimiprofesionalgjithmonëduhettëpërdorëgjuhënethjeshtëku

deklaratatduhettëformulohennëmënyrëtëqartënëmënyrëqëporositëtëmundtëkuptohenlehtëngatëgjithë.

2. Igjithëkomunikimiduhettëdeklarojëqëllimineporosive,dheduhettëmarrëparasyshkontekstinnëkuadërtëtëcilitdërgohet.

3. Komunikimiduhettërespektojëvleratthemeloredhetëdrejtatenjeriut,dheduhettëmarrëparasyshpolitikatearsimitdhepolitikatetjerapërkatëse.

4. Komunikimiduhettëpërcaktojëafatetkohoredhepërgjegjësitënëmënyrëqëtëmbështesbashkërendiminetëgjithëvendim-marrësvenësisteminearsimit.

5. Komunikimiduhettëshqyrtojëmekujdesformulimingjuhësornëmënyrëqëtëpërcaktojëmënyrënmëtëmirëtëprezantimittëporosisëpërkatëse.


14

2.2 Objektivat e strategjisë

Objektivatekësajstrategjietëkomunikimitjanëqëtërrisëkomunikimindhebash-këpuniminndërmjetMASHT-it,DKA-ve,shkollavesidhepublikuttëgjerë.Objektivatestrategjisëjanësimëposhtë:1. Informatat relevante janë në dispozicion, në kohë të duhur dhe të mjaftueshme për vendim-marrje me informata të mjaftueshme në sistemin e arsimit.

• Tëgjithapalëteinteresuaratëcilëtjanëpjesëeprocesittëvendim-marrjestëkenëpranuarinformatapërkatësegjithëpërfshirësemeshkrimdhemekohë.

• Vendimetemarratëbazohenmbiinformata,tëdhënadhefaktetëbesueshme.• Vendimettëmarrinparasyshqëndrimetendryshmetëpalëvekryesoretëinteresittë

përfshirëpasprocesittëdiskutimitdhenegocimitparaprak.• Vendimetkomunikohennëmënyrëtransparentetetëgjithapalëtpërkatëseashtuqë

tëgjithëtëmundtëkuptojnëkushështëdukemarrëcilinvendim,kurdhepse.

2. Rrjedha e informatave për zbatimin e vendimeve është e koordinuar • Rolet,detyratdhepërgjegjësitëesecilëspalëjanëtëqarta.• Seciliinstitucionhartonrregulloretdhepolitikatevetatëbrendshmetë

komunikimit.• Proceduratstandardetëveprimit(PSV-të)përprocesetendryshmetëkomunikimit

janëdefinuar,janëdetyruesedheujanëvënënëdispoziciontëgjithapalëvetëintere-sittëpërfshira.

3. Pjesëmarrja efektive e publikut dhe shoqërisë civile në debatin e politikave arsimore është përmirësuar dukshëm.

• Platformatenegocimitdhediskutimitpërpalëtëndryshmetëinteresitnësektorinearsimitjanëfuqizuarnëatëmënyrëqëtëdiskutojnëshqetësimetdhetëavokojnëpërzgjidhjenetyre.

• Komunikimizyrtarnëdebatepublike,politikatërejadheprojektereformuesesiguronpjesëmarrjetëgjerëtëpublikutdheshoqërisëcivile.

• Partneritetiiinstitucionevearsimorememjeteteinformimitpërforconvetëdijesiminepublikutlidhurmenevojënpërarsimmëtëmirë.

Në përmbledhje:• Vizionidheobjektivatestrategjisësëkomunikimitndërlidhenmepërmirësime

nëprofesionalizminekomunikimit,qëndrimetkomunikuese,sidhevetëkon-trollinnëkomunikimnësektorinearsimit.Informatatpërvendim-marrjemëtëmirë,transparencë,llogaridhëniedhebashkërendimnësisteminedecentral-izuarjanëthelbinëfushatkryesore.

• Kapitulli4mbirregulloretdheudhëzimetebrendshmedotëofrojëdisaudhëzimetëcilatdotëkontribuojnënëarritjenevizionitdheobjektivave.Nëmënyrëqëstrategjiatëbëhetnjëmjetoperacional,rezultatetdhetreguesitematshëmdotëpërcaktohënnëkontekstinenjëplanitëveprimit.

15


3. Historiku i përmbajtjes teorike

Ç’është komunikimi; (stilet dhe mënyrat e komunikimit)Kapitulli i tretë vijëzon se çfarë në të vërtetë është komunikimi. Kapitulli shpalos se si komunikimi ndikohet nga faktori njeri, nga kulturat organizative, dhe si ai ndikon tek njerëzit dhe institucionet.Paraqet zgjedhjet e mënyrave të komunikimit të cilat ndërlidhen me qëllimin e komunikimit.

3.1 Konceptet orientuese Përaqsaështëevërtetqëkomunikiminënkuptonmënyrënsesineflasimdheishkru-ajmënjëritjetrit,gjithashtuështëevërtetsekomunikimiështëshumëmëtepërsevetëmshkëmbimiinformatave.

Nëvijimjanëparaqiturdisanocionebazëpërkomunikimin:2• Komunikimiështëshprehjesipër-

faqësoreeshumëgjëravetëtjeratëcilatmbesintëpathëna2shembull:nëseithemidikujt“punëntuajpoebënishumëmirë”,negjithashtumendojmëqëperformancaështëemirë[=vlera-gjykimi]dheseperformancaemirëështëedobishmenëjetë[=besimthellësishtirrënjosur]

Sinjalet e komunikimit

vlerat

besimet

2 Këtu thirremi në modelin e kulturës të Edgar Scheinit (Kultura organizative dhe udhëheqja (1985) ISBN 1-55542-487-2)


16

• Komunikimiështënjëndërveprimciklikndërmjetdërguesvedhemar-rësve shembull:nëseshkruajmënjëemaildhenukkanjoftimlidhurmepraniminetijapotëndonjëpërgjigje-jetëpërcaktuar,nekurrënukedimënëseporosiajonëkaarriturdestina-cionin,ecilanalëmenjëpunëtëpapërfunduar.

Dërguesi

kodimi

dekodimi

njoftimi mbi pranimin

të kuptuarit

Pranuesi

transmetimi

• Komunikimigjithmonëshprehetpërmes ndjenjavetonadhetëtëtjerëve,sidheështëqëllimor shembull:paramendoniqëtandaninjëçështjeprivatepersonalemenjëshoktëmirë;dhepastajparamendo-nisesidotandanitkëtëçështjetënjëjtëmeburrinapogruantuaj;adotëkishtendryshimenëmënyrëntuajtëkomunikimit?

Përmbajtja

Marrëdhënie

Vetëvlerësimi

Apeli

• Komunikimi–fatkeqesishtedhenëvendinepunës–ndikohetfuqishëmngaaftësiajonënjerë-zoreendërtuarbrendaneshdhengashprehitëtonatëpavetëdi-jshmeqëtëbëjmëdalliminnëtëqindtatesekondësndërmjetdashamirëdheipainteresuar shembull:nëseedërgojmëftesënpërnjëtakimmenjërendditetëposaçme,dhekërkojmëkon-firmiminepjesëmarrjesdheinformatatkthyeserrethrendittëditës,nepashmangshëmigrupizojmëataqëdotëpërgjig-jennëatapozitivdhemirëdashës,dheatatëcilëtnukpopërgjigjen/kritik/tëpainteresuar.

Larg nga ...Frika, Kër-cënimi

dashamirë

apo

i painteresuar

Drejtë .... QasjaShpërblimi

17


• Komunikimiështëpjesëekul-turëssëpërgjithshmetënjerëzvedheasajorganizative;nësembes-imbrendakufijvetëvetkulturëssonë,nevështirësedot’izbulo-jmëkëtakufij;nësepërballemimekulturatëndryshme,shpeshbëhetsfiduesepasiqëneikupto-jmëkufijtëtanë(dhenukdotëthotëqëkjotënapëlqejë) shembull:adinindonjëshkollëkumëshumëilavdërojnëmësim-dhënësitsesaikritikojnëata?

Përmbledhje:

• Komunikimiështënjëçështjeendërlikuar,iciliështëhulumtuardheikuptuarmirë.Ndryshimeteqëndrueshmenëkomunikimnukmundtëurdhërohenngalart;Ndryshiminëkomunikimështëedhendryshiminësjellje,gjëqëpreknd-jenjat,vlerat,besimet,qëndrimetmadjeedheshprehitëepavetëdijshme.Përp-jekjetpërtëndryshuarpraktikatekomunikimitpaikushtuarndonjëvëmendjeseriozekëtyrefaktorëvebazëjanëdestinuartëdështojnëdhenukkagjasaqëtësigurojnërezultatetedëshiruara.

• Komunikimibrendanjëorganizatevaretngastrukturaecaktuarebrendshme,qëllimidhekontekstiikësajorganizate:strukturanënkuptonmënyratëcaktu-aratëvendim-marrjesdhepërgjegjësive,qëllimikërkonnjëqasjemëtëdre-jtëpërdrejtëaponjëqasjemëpjesëmarrësendajkomunikimit.Prandajkomuni-kimindryshonkurnjëorganizatëndryshon.

• Nësekjonukndodh,atëherëstrukturatevjetruaratëkomunikimitnëfaktmundtëpengojnëzhvillimindhereformiminorganizativ.


18

3.2 Stilet e komunikimit dhe menaxhimit

Kjo pjesë ka të bëjë me ndikimet e situatave dhe rrethanave mbi stilet e komunikimit. Kjo ka të bëjë me zgjedhjet që bën secili person, në mënyrën se si ata menaxhojnë, dhe si rrjedhojë edhe si komunikojnë.

Nga stilet e centralizuara në stilet demokratike: lëvizja nga të qenit udhëheqës në të qenit pasues NjëngatranzicionetkryesoreqëKosovadhesektoriiarsimitjanëdukekaluarështëndryshimingamentalitetiicentralizuarisektoritpubliknëadministratënpublikebashkëkohoredhetëdecentralizuar.Prandajmënyratekomunikimitduhettëpërshtat-en.

• Nësisteminecentralizuar,seciliudhëheqësapomenaxherkapozitëneqartë–zakonisht–nënjëhierarki.Juosemundtëjepniurdhëra(=shefi)apot’indiqniurdhërat(=vartësi).

• Nësisteminplotësishttëdecentralizuar,udhëheqësiapomenaxheriekakëtëpozitëpërshkaktëfunksionitapomandatittëtij/saj,kuduhettëbindëekipinevetqëtandjekdetyrënepunës.Pasuesitebëjnëdikëqëtëjetëudhëheqës,nukkaudhëheqëspapasues.Udhëheqësiteshkëlqyeshëmkanëpasuesbesnik.

• Nësistemindemokratik,sinjëudhëheqës,julëviznindërmjettëqenitud-hëheqësdhepasues.

• Nënjësistemdemokratik,pasuesitduhettëdinëdhetëbesojnëqëkomentetdhekontributiityrenëgrumbullimineinformatavedhevendimetvijueseqëmerrenmbibazënekëtyretëfundit,metëvërtetjanëtërëndësishmedhejanëpjesëevlefshmeeprocesit(mefjalëtëtjera,komunikimidheraportetmbitëcilënatobazohen,janëtësinqerta).

Nësedikush‘ndërrondetyrën’ndërmjetudhëheqësit/menaxheritdhepasuesitnëtënjëjtënpozitë,ështëedobishmeqëedhestiletekomunikimitt’upërshtatenkëtyre.“Kalimi në mënyrë inteligjente ndërmjet stileve të ndryshme”,ashtusiçipërshtatetsitu-atësdotëduhettëishtemotoja.Fleksibilitetinëstiletekomunikimitdhezgjedhjaeqëllimshmendërmjetstilevemunddheduhettëmësohet.

Situatat e ndryshme kërkojnë stile të ndryshme të menaxhimit dhe komunikimit Decentraliziminëadministratënesotmecaktonautorizimetapopërgjegjësitësidhedetyrataporoletevendim-marrjes,sëbashkumeresursetnëniveletendryshmetëqeverisë.Këtuzbatohetparimiisubsidiaritetit3.Pasiqëekzistojnëvendim-marrëstëshumëfishtë,tëcilëtsjellinkëndvështrimetetyretëndryshmenëprocesindemokra-

3 Parimi i subsidiaritetit është përcaktuar në nenin 5 të Traktatit të Bashkimit Evropian. Parimi i subsidiaritetit siguron që vendimet merren sa më afër dhe me pëlqim të qytetarit.

19


tik,nevojitetnjëshkallëmëelartëebashkërendimit krahasuarmesistemetecentral-izuara.Nëkuadërtëkornizëssëkëtyredrejtimeveadministrativepërvendim-marrje,komunikimikarolvendimtarkëtu:vendimetmëtëmirabazohennëinformatamëtëmira,qëpjesërishtështëpërshkaktëshifravenëtëcilatmundtëkenëqasjetëgjithënëpërgjithësidhefaktevetëbesueshme,dhepjesërishtpërshkakperceptimeve,tëkuptuaritdhevlerësimitngaanaenjerëzve.Nëvendim-marrje,kjoefunditështëmëerëndësishmesesatëdhënatobjektive.Prandajkomunikimiështëvendimtarnëdyaspekte:

• Ngritjaerrjedhëssëinformataveobjektivepërvendimetëveçantaqëmerrenngaagjencitëpërgjegjëse;dhe

• Umundësonvendim-marrësvet’ivënënëdiskutimdhet’indajnëvëzh-gimet,interpretimin,gjykimetsidhevlerateçështjevepërtëcilatduhetvendosur,nëmënyrëqëtëarrihettekmarrëveshjetkonstruktivedhevendi-metepërgjegjshme.

Përmbledhje:

• NUKekzistonasnjëstili“drejtëapoigabuar”ikomunikimitdhemenaxhimit/udhëheqjes,pasiqënevojatdhesituatatendryshmekërkojnëmënyratëndry-shmetëudhëheqjesdhekomunikimit.

• Kështupra,ështënevojaeposaçmeesituatës,sidhepreferencaorganizativeajoqëpërcaktonstilinmëtëpërshtatshëmtëkomunikimit.

• Nëshërbiminpublikdemokratik,kalimindërmjetrolittëtëqenitudhëheqësdhepasuesështënjëaftësierëndësishmeesecilitmenaxher.

• Zgjedhjaemenaxhimitefektivdhestilevetëkomunikimitështëmëpakevarurngapersonaliteti;ajomëshumëkanevojët’ipërshtatetsituatëssëposaçmemenaxhuese.Prandaj,menaxherisikomunikuesdotëpunojënëaftësitëetij/saj:• përtëidentifikuarsituatatpërkatëse,• përtëzgjedhurstilinepërshtatshëmtëmenaxhimit,dhe• përt’ifituarshkathtësitëqët’ipërdorëstiletendryshmenëmënyrëefektive.


20

3.3 Mënyrat e komunikimit: Si të përcillet një porosi

Kjo pjesë paraqet mënyrat e ndryshme të komunikimit të cilat ndërlidhen me qëllimin e komunikimit. Gjatë përzgjedhjes së instrumenteve efektive të komunikimit, vizioni dhe parimet e organi-zatës, porositë kryesore, grupet e synuara dhe stilet e tyre të komunikimit vihen të gjitha së bashku: “Forma ndjek funksionin”. Në zgjedhjet në vijim, paraqesim disa alternativa “ose – ose”, dhe disa mënyra të cilat mund t’i kombinojnë instrumentet. Në praktikë, është me rëndësi që të jemi të qartë rreth mënyrës(ave) të komuni-kimit që i përzgjedhim për një qëllim të caktuar. Përforcimi i lloga-ridhënies dhe transparencës janë objektivat bazë të secilës zgjedh-je.

Cila mënyrë e komunikimit është e përshtatshme për qëllimin e caktuar?

Komunikimi formal dhe joformalKomunikimi formal zakonishtndjeklinjatzyrtaretëautoritetitdheështënëformëneshkruar,melogodhenënshkrim(qëmundtëjetënëletëraponëditëtesotmeshumëemëshumëbëhetnëmënyrëelektronike),dhevendosetnëdosjeapoarkivpërqël-limetëevidencaveinstitucionale.Komunikimi joformal ështëkryesishtgojor,“jozyrtar”,njihetgjithashtuedhesi“har-dhirrushi”.Qëlliminekaqëtapërcjellëinformatën–dhetëndikojëtekpersonat,tëcilëveudrejtohetporosia–paevënënëdetyrimpersoninngaiciliburonajo.Kjoshpeshndodhnëgrupetënjerëzvetëcilëtkanëlidhjepersonale,zakonishtndërlidhetmebesimin.Komunikimijoformalështëgojor,apomundtëshprehetmadjeedhepërmesnjëshikimitëthjeshtë,shenjeapoqetësie.Shpeshmbetetinënkuptuar,ikup-tueshëmvetëmpërpersonatëbrendshëm,spontandheishumëllojshëm.

Komunikimi i brendshëm dhe i jashtëm Komunikimi i brendshëm katëbëjëmeçështjetebrendshmeorganizativedhemenjerëzbrendanjësisë(njësiamundtëjetëdepartamenti,zyraeDKA-s,shkolla,MASHT-i,Kolegjiumi-DKA,organidrejtuesishkollës,këshilliqëorganizonnjëngjarje,etj).

Komunikimi i jashtëm ka të bëj me kalimin e kufijve të njësisë. Përpjesënejashtme,ekzistojnëraportethierarkike,tëkolegialitetit,tëklientitapoteatopublikeekzistonraportimidheinformimi.Vendimetpërkatësemerrenngaelementetekomunikimittëbrendshëmtëcilatduhettëndahenmepjesënejashtme.Përveçkësaj,komunikimiijashtëmudhëhiqetngaqëllimetemirëreflektuaratënjësisë.Dizajnohetdheprezantohetnëmënyratëcilatiparaprijnëreagimevetë

21


mundshmetëmarrësvetëporosisë.Efektetedëshiruaraudhëheqinkomunikiminejashtëm.

Komunikimi ndërpersonal dhe publik Komunikimi ndërpersonal gjithashtuthirretkomunikimi“nëkatërsy”.Zakonishtndodh“symësy”.Katëbëjëmetëgjithaçështjetqëparaqitenndërmjetdypersonavenënjëorganizatë:nëaspektinhierarkiknëkuptiminemenaxheritdhepersonitqëiraportonatij/asaj,ndërmjetkolegëvetënivelittënjëjtëapondërmjetdypersonavetënjësivetëndryshme.Komunikimi publik nëformëtëdeklaratavepublikeengritçështjenenjësistemitjetër.Ështëmerëndësitëbëhetdallimidhetëbëhetzgjedhjaevetëdijshmesekëduhetpërfshirënëporosi,aposeçkaduhetthënëdukepasurparasyshaudiencënecaktuar.

Komunikim i drejtpërdrejtë dhe i tërthortë:Komunikimi i drejtpërdrejtë mundësonkontaktinedrejtpërdrejtëndërmjetdërguesitdhemarrësit,ndërmjetnjëorganizatedhegrupevetësynuara:tëgjithallojetekon-taktevepersonalesivizitaderëmëderë;fushatanërrugë,telefonataetj,janëmjetetekomunikimittëdrejtpërdrejtë,porgjithashtuedhepamfleti,broshura,faqetëinter-netitsidhegazetat.Nëkomunikimin e tërthortë, porosiapërcilletngaagjenti,p.sh.gazetari(mjeteteinformimitpublik),agjenciapërmarrëdhëniemepublikun,udhëheqësitlider(multi-plifikuesit)eopinionitpublik,zyrtarëtekzekutivtëpartivepolitiketekvendvotimet,anëtarëtekuvendit,kryepleqtëdhetëmoshuarit,poredhepërdoruesitemjetevesocialetëinformimit(facebook,twitter,…).Kjoefunditdotëthotëqëkomunikimiitërthortëmundt’indryshojëroletedërguesvedhemarrësvetëporosive.

Komunikimi vertikal dhe horizontal • Komunikimi vertikal përbëhetnga:• ofrimiiinformatavetëpërshtatshme(vizionet,synimetdhepolitikat,detyrat,

shpjegimet,vendimet,udhëzimetemotivimit)nëmënyrëqëtëkryhetpuna,apotërritetperformancaepunëtorëve;

• raportimimbiprogresindheperformancënepunës,(tëarriturat,problemet,ankesat,shpjegimet,ndryshimetnëkushtetbazë,tëdhënatenevojshmepërmarrjenevendimeve,sugjerimet,…)

• Komunikimi horizontal (apoanësor)nënkuptonshkëmbimineinformatavendërmjetdepartamenteveaponjësivefunksionale,aposhkëmbimeteinform-atavendërmjetorganizatavetëndryshmeqëmundtëkonsiderohentënivelittëngjashëm.Njerëztënivelittënjëjtëkomunikojnëdrejtpërsëdrejtipakaluarpërmeshierarkivenëorganizatë.


22

Komunikimi/matrica diagonale apo komunikimi në rrjet • Komunikimi diagonal veçanërishtnevojitetnëinstitucionettëcilatpërdorin

punëngrupore,grupetpunuese,udhëheqinprojektesiveprimetëshumëdepartamenteveaposhumëorganizatave.Realizohetnëmënyrafunksionalendërmjetmenaxherëvedhevartësvetënjësivetëndryshmetëpunësdhenukudhëhiqetngastatusihierarkikipersonavenëorganizatatetyrebazë.Punamekomunikimindiagonalështëpjesëevetorganizimit.Komunikimidiagonalerritsolidaritetinnëraportetndërmjetnjerëzve.Aiumundësonnjësivetëndryshmeqët’ikuptojnëpërgjegjësitëenjëritjetrit,sidhelehtësonbashkëveprimindhepjesëmarrjen.

• Kapitulliiardhshëmmerretmerregulloretdheudhëzimetebrendshmepërpërmirësiminekomunikimitnëinstitucionet/agjencitëearsimitsidhenjësitëorganizativenëtëgjithaniveletearsimit.

23


4. Parimet udhëzuese për përmirësimin e komunikimit

Ky kapitull merret me komunikimin nga këndvështrimi i njësive organi-zative te institucioneve dhe agjencive në të gjitha nivelet e adminis-tratës së arsimit. Parimet udhezuese për përmirësimin e komunikimit do t’i referohen në mënyrë të drejtpërdrejtë dhe do të kontribuojnë në përmbushjen e tri objektivave të përcaktuara në kapitullin 2. Ato mbulojnë objektivat në vijim:• Që informatat të jenë në dispozicion në kohën e duhur,

dhe të mjaftueshme për vendim-marrje • Që rrjedha e informatave për zbatimin e vendimeve të jetë e

bashkërenduar. • Që pjesëmarrja e shoqërisë civile në debatin e politikave

arsimore

Nëmënyrëqëtëplotësohenkëtoobjektiva,duhettëidentifikohenudhëzimetdherregul-loretesecilitniveltëadministratëssëarsimit.Udhëzimetdherregulloretebrendshmeduhettëpërcaktohenngaseciliprejnivelevedhenjësivetëndryshme,gjithashtuduhettëbashkërendohendhepërshtatenndërmjetinstitucionevenëmenyrëqënjësitetdheniveletsëbashkutëfunksionojnëmirënërealiziminePSAK-ut.Ekzistonnjëshumëllojshmëriemadheemënyrave,kanalevedheinstrumentevetëkomunikimit.Rregullatepërgjithshmeduhettëmiratohenqëtëjenëtëdetyrueshmepërtëgjithë,sidhetësanksionohennësenukzbatohen.Udhëzimetdherregulloretkëtunënkuptojnëmënyrëneqartë,hollësishttëpërcaktuar,tëmiratuardhetëdokumentuarsesimerrenvendimet,kushduhetpërfshirënëcilinvendim,cilatjanëkërkesatstandardepërinformatapërmarrjenevendimeve,sibëhetraportimiibrendshëm,siduhettërrjedhininformatat.Nësisteminearsimit,njësiapërkatësepërtëcilënzbatohenrregulloretetilla,duhettëiden-tifikohetnëmënyrëreale.Kriteretedobishmepërdalliminenjënjësienganjëtjetërmundtëjenësinëvijim:

• Punaështëedallueshmedheunikengatëtjerët(p.sh.MASHT,secilaDKAdhesecilashkollë)

• Kanumërtëcaktuartëanëtarëve,dhe/apo• Praktikon–apogaranton–zbatiminepolitikavedheproceduravetëpercaktu-

ara(p.sh.inspektorati,kolegjiumiiDKA-ve,auditimietj,...)


24

4.1 Informatat përkatëse janë në dispozicion, në kohën e duhur dhe të mjaftueshme për marrjen e vendimeve në sistemin e arsimit

Parimet udhëzuese për procesin e planifikimit:• Përfshinitëgjithëanëtarëteekipitnëplanifikiminepërbashkëtdhesiguroniqë

paraprakishttëgjithët’ikenëmaterialetenevojshme• Përdorniformularinstandardpërplanifikim• Nxitnireflektiminehapurmbisfidatashtuqëtëgjithainformatattëmerren

parasyshdheplanifikimitëjetëreal• Fokusohuninëinformatatstrategjikedheshfrytëzoni/kërkonitëdhënatem-

pirikepërvendimmarrjen• Dokumentonirezultateteplanifikimitdhepajtimetrrethpërgjegjësive,dhe

shpërndaniatotetëgjithëpërmespostëselektronike:kushështëdukebërëçka,mekëdhekur?

• Identifikonidyfishimet(dublifikimet)mepalëteinteresit/njësitetjeradhebashkonienergjitëepërbashkëtabazuarnëobjektivadheplanifikim.

Parimet udhëzuese për komunikimin e vendimeve:• Komunikonivendimetnëformëtëshkruar,dërgoniprocesverbaletdhekërkoni

konfirmiminpërpraniminetyre• Praktikonipërdoriminekomunikimitmeposteelektronike(e-mail)nëvendtë

komunikimitmetelefonsinjëstandardpërtëgjithaniveletesistemittëarsimitpërnjëkomunikimmëefikas,gjithëpërfshirësedhetransparente.Tëgjithëduhettëgarantojnëqëtekenënjëadresëelektronike(e-mailadresë)funksionaledhetakontrollojnënjëherënëditë.

• Inkurajonikomunikimineshkruarpërmes“gjuhësmiqësore”ndajgabimeve• Dokumentonimarrëveshjetdheaktivitetetepërbashkëtasidheshpërndanitë

gjithainformacionetrelevantetektëgjithëpartnerëtpërkatës,poashtutëkërko-hetkonfirmimiipranimit

• Ofroniinformatagjithëpërfshirësenëformëtëshkruarmbiobjektivat,hapateprocesit,afatetkohoredhepersonatpërgjegjëstëprocesevekryesoretëndry-shimit,përtësiguruarqëtëgjithapalëteinteresittëjenënëdijenirrethgjendjes(përdornifaqeneinternetitsamëshumëqëështëemundur)

• Informonitëgjithapalëtepërfshira,nëformëtëshkruarpërformiminegrupittëpunësdhekomunikoniobjektivatdhedetyrat.

Takimet • Sigurohuniqëdokumenteterëndësishmedheftesatjanëshpërndarëpërmes

e-mailit;tëkërkohetkonfirmimi• Ftonipjesëmarrësitpërmese-mailitsëpakunjëjavëmëparë:tëkërkohetkonfir-

mimipërpjesëmarrje

25


• Shpërndanirendineditëstetëgjithëpjesëmarrësitparaprakishtdhekërkonikthimineinformatës

• dokumentonivendimet,përgjegjësitë,hapatemëtutjeshëmdheafatetkohorenëprocesverbalinetakimit,iciliduhettëjetëigatshëmdhetëndahetmepjesëmarrësitpërtëmarrëinformatatkthyesembrendanjëafatitëcaktuar

• Mbahentakimeterregulltanëmesnjësivetënjëorganizatenëniveltëpunës• Nderlidhjametakiminparaprakpërmesprocesverbalitdukedhënëinformata

përhapatemëtejshem,miratohetprocesverbali,qartësohenpyetjetehapuradhediskutohenÇështjetengritura

• Fuqizohetpjesëmarrjadhekontributiitëgjithëanëtarëvembrendatakimeve,përmesdelegimittëdetyravedhepërgjegjësive

• Organizimiitakimevenjoftuesenëtëgjithaniveletkuprezantohendokumenteterejaligjoretektëgjithapaleteinteresit(meformatestandardesiPPP,doracaketj.)

4.2 Bashkërendimi i rrjedhës së informatave për zbatimin e vendimeve

Parimet udhëzuese për rrjedhën e informatave në zbatimin e vendimeve • Siguroniqëekipi/njësiat’ikuptojënjësojobjektivatdhedetyratepërbashkëta• Zbatoniraportiminerregulltmbiprogresinearriturnëzbatimineplanifikimit

(monitorimit):raportetduhettëdorëzohenmeshkrimnënjëformularstandardtëmiratuardhetënënshkruarngaautori

• Nëtakimeterregulltandaniinformatarrethzbatimittëplanifikimitdhere-flektimitpërsfidatmetëcilatpërballeni

• Ofronimundësinëpërinformatakthyesedhetëmësuaritepërbashkët• Pajtohunipërstandardetpërraportimcilësor

• Raportimishkonnëtëdydrejtimet:“poshtë-lart”dhe“lart-poshtë”• Raportetstandardelehtësojnëbartjeneinformatavepërqëllimetendryshme

(përdorimiishumëfishtë)• Qartësoniafatetkohoredukepërfshirëedhekohënpërgatitore

Detyrat dhe përgjegjësitë• Sqaronidetyratmbibazënepajtimittëarriturgjatëplanifikimit,dukeplotësuar

përshkriminzyrtartëvendittëpunës(apodukebërëzëvendësiminnërastsepërshkriminukekziston):Secilianëtarëështëpërgjegjës.

• Përdorni“mjetinndihmëspërtëtreguarsenukjeninëzyre-outofofficeassist-ant”dhenjoftonipërzëvendësimin.

• Komunikonimeshkrimaspektinhierarkikdhellogaridhënien• Siguroniqësecilanjësiekuptonkontributinqëpoofronnësynimingjithëpërf-

shirës(PSAK)


26

Procedurat standarde të veprimit duhet të përdoren si në vijim: • Rritnibesueshmërinëekomunikimitpërmeszvogëlimittë“hapavetë

komunikimit”ngadërguesitekmarrësi:informataenjëjtëmundtëpërhapetnëtënjëjtënkohënëniveletëndryshme(përdorimiifunksionitCc:(dërgimiikopjes))

• Siguroniqasjekorrektenëinformatapërkatësengatëgjithëanëtarëteadminis-tratëssëarsimit,qëkanëtëbëjnëdhendikohenngavendimetqëmerren,dheqëduhettëperfshihennëpërgatitjenekëtyrevendimeve.

Ofrimi i informacioneve bazë/historikut dhe sqarimet• Dizajnonidheofroniinformatapërcjellësepërdokumentetëndërlikuara,tëtilla

siudhëzime,materialetështypura,doracakë,pamflete;porgjithashtupërfshinishpërndarjeneinformatavenëtakime.Formuloninjëshkresënjoftuesemeshpjegimegjatëshpërndarjessëmaterialit

Sistemi i arkivimit • Rritnidheofroniqasjenëinformatadukeupajtuarmbisisteminepërbashkëttë

arkivimit:Nëmënyrëqëtëmbështetetzhvillimidhepraktikimiplotësuesikul-turësnëtëshkruarnëadministratënpubliketësektorittëarsimit,secilanjësiduhettashpalosëdhetaketënëmënyrëtransparentenëdispozicionsisteminevetëtëarkivimit.Kjoireferohetarkivimitfiziknëletërsidhearkivimitelektronike.

Menaxhimi i dokumentacionit • Qartësonistatusinedokumentevepërmesemrittëdokumentit,versionit,datës

etj.• Ofronishënimetështypuradhematerialinsinëletërashtuedhenëversionin

elektronik

Përdorimi i teknologjisë informative • Përforconipërdoriminemodelevetëofruarangakompjuteripërprocedurat

standarde(p.sh.listateprokurimit,procesverbaliitakimit,etj.)• Përdornisamëshumëqëtëjetëemundurformatete“lexueshme”tëkompju-

teritpërçfarëdollojvlerësimi,provimietj,qëtëjenësamëtënatyrshmedheqëtazvogëlojnëngarkesënepunës.

• Shpërndanidhepërdornipërvojatemiratëcilattashmëekzistojnësikurseështëkataloguelektronikpërtrajniminemësimdhënësvesidhesoftueriimenaxhimittëtrajnimittëmësimdhënësve

27


4.3 Pjesëmarrja aktive e qytatareve dhe shoqërisë civile është përmirësuar në debatin e politikave arsimore

• Krijoniforuminpërt’ishkëmbyerinformatatdhesfidat,sidhepërtëgjeturzgjidhjetepërbashkëtandërmjetnivelevetëarsimit

• KrijonikontakteefektivememjeteteinformimitdheshfrytëzonimjeteteinformimitpërinformiminepublikutrrethsistemittearsimitnëKosovë,meqëllimtëmarrjessëmbështetjessëqytetarëvepërgjithëpërfshirjedhecilësinëarsim.

• Përdorniinternetin/webfaqenmeqëllimqëtainformonikomunën,mësim-dhënësitdheprindëritlidhurmeaktivitetetnëvazhdimesipërnëkuadërtësistemittearsimit

• Publikoniraportetdhebuletinet(tëtillasiraportetëSMIA-s)nëwebfaqeneinternetit

• Komunikonimepublikunpërmespostëselektronikerrethdebatittëpublikuarnëwebfaqeneinternetit,nëmënyrëqëtëmerrniinformatatkthyesep.sh.mbidokumenteterëndësishmeetj.

• Komunikonimepublikunpërmesdebatevenëmedia(TV,radio,internetetj.)• Komunikonipërmesbuletinevedhepamfletevemepublikunlidhurmetemat

specifikedhe/apongjarjetetjerapërtësiguruarpjesëmarrje• Komunikonirregullishtmepalëtejashtmetëinteresitsipartnerëtzhvillimor,

memarrëveshjetëshkruaranëmënyrëqëtëharmonizohetdhepërshtatetbashkëpunimi

• Fuqizoniditurinëpërmbajtësorepërarsimin,tëpërfaqësuesvetëmediave

Kapitulliiardhshëmfokusohetnërrjedhatekomunikimittërastevetëzgjedhuraqëjanëidentifikuarsivendimtarepërsektorinearsimit.Kjoështëpjesainstitu-cionale-teknikeepërmirësimittëkomunikimit.Ështëfokusilogjik,strukturor,proced-uralpërtëcilinmetodologjiaediagramittëveprimeveështëedobishme.


28

ShtojcëI. Praktikimi i komunikimit – disa studime të rastit KykapitullparaqetstudiminerastittëndërlidhurmeprocesinekomunikimitnëkuadërtësektorittëarsimitnëKosovë.Synimiitijështëqëtëparashtrojësituatatëjetësreale,qëdot’imbështesinkapitujtemëparshëmtëkësajstrategjie,dukeendërlidhurteorinëmeshembujtshumëpraktikëtëpunëssëpërditshme.StudimeterastitjanëpërzgjedhurngagrupiipunësingarkuarngaMASHT-ipërzhvilliminestrategjisësëpërgjithshmetëkomunikimit;kriteretkryesoretëpërzg-jedhjesishinrëndësiaerastevepërsektorinearsimitsidhendërlikueshmëriaetyrenëkuptimineshkëmbimittëinformatavedheradhitjaehapave.MenismëneMASHT-itështëmiratuarnjëqasjepjesëmarrësenëanaliziminestudimevetërastit,nëmënyrëqëtëkrijohetnjëgrupiekspertëvetëndryshëm,nëmesinetëcilëvetëzhvillohetdialogudhedebatiifavorshëmpërtëmarrëtëgjithatëdhënat,kontributetdheqëndrimetenevojshme;kështuqëkanëqenëtëpërfshirëpersoneliiinstitucionevetëKosovëspërarsimnëtëgjithanivelet(MASHT,DKA-tëdheshkollat)sidhepërfaqësuesiteprindërvedhebashkësisëndërkombëtare.Rezultatetekësajpunepjesëmarrëseraporto-henkëtunëformënerekomandimevepërvendimmarrjennëtëardhmen.Metodaeparaqitjessëdiagramevetëveprimeveështëparësimëepërshtatshmepërtëpërshkruarsecilënrrjedhtëkomunikimit;ajomundësonparaqitjenpamoretëtëgjithahapavenëproces.Reflektimetesecilithapdhefaktorëtepraktikavetëkomu-nikimitparaqitenkëtunëformëpërshkruese4.Analizaestudimittërastitpërmbanpërshkriminehapavetësipërpërmendursidhekomentetepraktikavedhesugjerimeveekzistuese/tëplanifikuarapërpërmirësim.Megjithatëjotëgjitharastetireferohenproceseve,zbatimiitëcilavekafilluarapoështëpërfunduargjatëkohëssëhartimittëkëtijdokumenti,atodallojnënëmënyrësubstancialesesijanëprezantuarinformatat,simëposhtë:

• Studimi i rastit (A): Sistemi i Menaxhimit të Informatave në Arsim (SMIA)SMIAështëtashmëfunksionalenëtëgjithaniveletdhekëtujanëpërshkruarpraktikatesajaaktuale;katrorëtpassecilëspjesëpërshkruesepërmbajnësugjeri-metemundshmepërpërmirësim.

• Studimi i rastit (B): Zbatimi i “Kornizës së re të Kurrikulës së Kosovës” (KKK)FokusiështënëkomunikimgjatëzhvillimittëKKK-së,ecilatashmëështëhar-tuardheështënëzbatimpërmespilotprojekteve(njëpjesëetëcilaveendeduhettëfillojë).Rrjedhimisht,faktorëtepraktikaveekzistuesetëkomunikimitjanëmarrëparasyshpërfazënzhvillimore(nëkatrorëtpaspërshkrimeve),ndërsafazaedytëdheetretëparaqesinpraktikatezbatuara/planifikuaratëcilatpasohenngakatrorëttëcilatpërmbajnësugjerimepërpërmirësim.

4 Katër diagramet e veprimeve mund të gjenden në dokumentin përcjellës.

29


• Studimi i rastit (C): Vlerësimi i “Performancës së Mësimdhënësve” (VPM)VPM-jaështënjësistemkrejtësishtiri,iciliështëaktualishtnëzhvillimesipërdheprandajtëgjithapjesëtpërshkruesejanëtëbazuarambiplanetaktualetëMASHT-it,ndërsakatrorëtpërmbajnësugjerimetpërzyrtariziminepraktikavetëkomunikimit.

• Studimi i rastit (D): “Përfshirja e Prindërve në Shkolla” Përfshirjaeprindërvenëshkollaështëerregulluarnëparimetevetatëgjera,mirëpopakvëmendjeikushtohetpraktikavetëkomunikimit;prandajfaktorëtemarrparasyshnëanalizëfokusohennëfutjennëfunksiontëpraktikavetëstand-ardizuaratëkomunikimit.


30

Studimi i rastit (A) – Sistemi i menaxhimit të informatave në arsim (SMIA)

SMIAështësistemizhvilluarngaMASHT-ipërmenaxhimineinformatavenësekt-orinearsimit.Mbështetetnganjëprogramkompjuterikdheshqyrtohetkëtuqëngakrijimiistrukturësad hoc,asajligjore,strategjikedheinstitucionale(fazaeparë),deritezhvillimiisoftueritpërkatëssëbashkumemoduletetrajnimitpërpërdoruesit(fazaedytë),dhederitëzbatimiisajngapalëteinteresittënivelitqendrordhelokal(fazaetretë).Përshkrimiisecilësfazëpërcilletnganjëkatroricilipërmbanrekomandimetëcilatdalinngapunapjesëmarrëse.

FAZA E PARË – KORNIZA LIGJORE, STRATEGJIKE dhe INSTITUCIONALENjënumërdokumenteshtëhartuarngaMASHT-ipërbëjnëkornizënpërprezantimindhezbatiminesistemittëSMIA-s.Përmëtepër,SektoriiSMIA-sështëthemeluarnëkuadërtëZyrëssëPlanifikimitdheAnalizavetëMASHT-it.NgaigjithëpersoneliiMinistrisë,vetëmpersoneliitijkaqasjeekskluzivenëSMIA.AtajanëpërgjegjëspërmonitoriminepërdorimittëSMIA-s,ofriminendihmëspërdoruesvetënivelitlokalpërmeskontakteveonlinedheatyretelefonike,sidhepërmesvizitavenëterrendheraportimittëtëdhënavetëfuturanësistem.TëgjithadokumentetelartpërmendurajanëparaqiturnëwebfaqeneMASHT-itdhejanëpublikuarzyrtarisht.Përveçkësaj,janëmbajturtakimenjoftuesenënivelinqendrorpërprezantiminerisivetëSMIA-stëgjithëdrejtorëvetëDKA-ve,tëcilëtgjithashtujanëudhëzuarqët’ipërsërisinveprimetenjëjtanënivelkomunalpërper-sonelineshkollës.Fazaeparëpërmbanaktivitetetëkomunikimit(vendosjanewebfaqeneMASHT-it,publikimizyrtar,organizimiinjoftimeveprezantuese)tëcilatjanëpadyshimthemelore.Nëmënyrëqëtëarrihenstandardetoptimaletëkomunikimit,ështëshumëmerëndësiqëigjithëpersoneliicilimerretmeSMIA-n(përfshirëedhepersonelinlokal)t’ivënënëdispozicioninformatatlidhurmekornizënligjore,strategjikedheinstitucionalenëvendinetyretëpunës,dukepasurparasyshfaktetqë:a)publikimetzyrtaremundtëmosqarkullohenmjaftgjerënënivelinlokal;b)nukkanëtëgjithashkollatqasjenëinternetnëmënyrëqëtëmundtahapinwebfaqeneMASHT-it.

Për këtë arsye, rekomandohet që:• Informatatt’ushpërndahennëletër(ndoshtanëformënenjëdosjeje)tëgjithë

DKA-ve/shkollave,sidhe• Dosjetelektroniket’udërgohensibashkëngjitjeepostëselektronike(e-mailit)të

gjithëpersonelitpërkatës.• Dokumentetgjithmonëtëpërcillenmeshkresënecilaprezantonsistemine

SMIA-s,pasiqëkomunikimiiqartëlidhurmenatyrëndheqëlliminetijtektëgjithëpersoneliipërfshirë,ështëpoaqçështjejetikesaedheofrimiiudhëzimeve

31


gjithëpërfshirësepërpërdoriminesistemit,nëmënyrëqëtësigurohetpërm-bushjaesaktë,efektivedheefikaseedetyrave.

• Tëgjithëpalëvepërkatësetëinteresitt’uofroheninformatatkontaktuesetëper-sonelittëSektorittëSMIA-s(nëmënyrëidealedotëishtesigurimiiadresës(ave)tëemailitdhenumrit(ave)tëtelefonit),nëmënyrëqëtëkrijohetnjëlidhjengaposhtë-lart,icilidotëmundësontendërvepriminedrejtpërdrejtënënismënenivelitlokal.

FAZA E DYTË – ZHVILLIMI I SMIA-s DHE SHPËRNDARJA E UDHËZIMEVE Pashartimittëkornizësligjore,strategjikedheinstitucionale,BankaBotërorekambështeturzhvilliminenjëprogramikompjuterik,sëbashkumemoduletetrajnimitdheudhëzimet(doracakëtdhemësimetpërmesvideo-incizimeve)përpërdoruesitevettëcaktuar.ServeriiSMIA-sështëinstaluarnëSektorineSMIA-sëtëZyrëssëPlanifikimitdheAnalizavetëMASHT-it.Shkollatqëkanëqasjenëinternetmundtëhyjnënësistemdrejtpërsëdrejtimefjalëkalim(mënyraonline),ndërsanjëaplikacionështëinstaluarnëatoshkollatëcilatnukkanëqasjenëinternet,nëmënyrëqëatatëmundt’ifutintëdhënatnënjëmënyrëalternative(mënyraoffline).Moduletetrajnimitjanërealizuardrejtpërsëdrejtinganiveliqendrorpërtëgjithëpër-doruesiteardhshëmtëSMIA-së.Ngjashëm,doracakëtmeudhëzimetpërpërdoruesitdhemësimetmevideoincizimeqëjanëtëintegruaranëprograminkompjuteriktëSMIA-s,ujanëilustruarpjesëmarrësve.Nëkëtëfazë,aktiviteteteplanifikuaramirëmundësojnërëniennëkontaktmetëgjithaDKA-tëdheshkollatnëmënyrëtëdrejtpërdrejtë,dukesiguruarkështushpërndarjenoptimaletëudhëzimeve;përmëtepër,integrimiidoracakëvedhemësimevepërmesvideoincizimevenësistemështënjëmënyrëshumëefektivedheefikasepërt’ivënëatonëdispoziciontëtëgjithëpërdoruesve.

Sidoqoftë,rekomandohet qëdoracakëtdhemësimetpërmesvideoincizimevegjithashtut’ushpërndahennëmënyrëtëdrejtpërdrejtëDKA-vedhedrejtorëvetëshkollave,sinëletërashtuedhenëkopjeelektronike(kjoefunditt’ibashkëngjitetemailitdukekërkuarngamarrësiteemailitqët’ishpërndajnëmëtutjeatotetëgjithëpërdoruesiteSMIA-snëvendinetyretëpunës).Kjodotëa)siguronteqësecilipër-doruesiSMIA-st’iketëkëtomaterialenëarkivinetyrepersonal,b)sigurontenjëkop-jenërasttëprishjessësistemitaponërasttëhumbjes/shkatërrimit/dëmtimittëcilitdongatëdyversionet,dhec)mundësonteqëmëshumësenjëpërdoruesnëinstitucioninenjëjtëtëkenëqasjenëtonëtënjëjtënkohë.Ështëenatyrshmeqëdosjetelektronikenukmundtëarrijnënëshkollapapasurqasjenëinternetpërmespostëselektronike(emailit)-përkëto,njëalternativdotëmundtëishteshpërndarjaedosjevenëCD-ROM,ngakuatodotëmundtëshkarkoheshinnëcilindokompjuter.KjoprocedurëedytëeshpërndarjesdotëduhejtëparashihtepërfshirjenenjëshkresezyrtaremeudhëzimetëqartarrethpërmbajtjesdheqëllimittëCD-ROM-it.


32

PamarrparasyshseciliopsionpreferohetpërshpërndarjeneudhëzimeverrethSMIA-s,ështëerëndësisësëjashtëzakonshmeqëtëndërmerrentëgjithamasatnëmënyrëqëtësigurohetseigjithëpersoneliishkollave,DKA-vedheMASHT-iticilidotëduhejtëmerretmesisteminelektronik,tëjetëinjoftuarplotësishtpërmënyrënepërmbushjessëdetyrëssëtyre.Përkëtëarsye,përderisaështëplotësishtenevojshmetëplanifikohenmënyratestandardizuaratëshpërndarjes,tëtillasitrajnimedhemanuale,gjithashtu rekomandohet që:

• T’upërshtatenpërdoruesvedhetëdizajnohennënjëmënyrëfleksibileqëmun-dësonpërshtatjennëkontekstetëndryshmelokale;

• Tëfokusohenkryesishtnëzbatiminpraktiktëteorisëdhemundësishttëpërf-shihentëgjithamaterialetnëdispozicion–kurmaterialetdhemësimetpërmesvideoincizimeveuprezantohenpjesëmarrësvenëtrajnim,pjesapërpyetjedhepërgjigjeduhettëplanifikohetnëmënyrëqëatotëdiskutohennësesioninplenar.

FAZA E TRETË – PËRDORIMI I SMIA-s NGA PALËT E INTERESIT TË NIVELIT LOKAL DHE QENDROR TëdhënatendryshmeduhettëfutennëprogramineSMIA-sngadrejtorëteshkollave,tëcilëtjanëpërfundimishtpërgjegjëspërpërpikërinëdhesaktësinëeprocedurëssëfutjessëtëdhënave.Nërastinetëdhënaverrethshkollavedhepersonelit,nukkërko-hetmbledhjaetyre,pasiqëkyllojtëdhënashështënëdispoziciontëdrejtorëvetëshkollavegjatëgjithëkohës.Nërastinetëdhënavepërnxënësit,kujdestarëteklasaveekryejnërolinegrumbulluesvembibazëneditarittëklasës;pastajataikalojnëkëtotëdhënanëfletëteprogramitMicrosoftExceltëcilatuasigurojnëdrejtorëteshkollave,tëcilatpastajishtypindheikthejnësikopjenëletër.Përkundërpërgjegjësisëngaanaedrejtorëvetëshkollavepërgrumbullimindhefutjenetëdhënavenësistem,saipërketasajsesakohëmerrkjopunë,duhettëpranohetsipraktikëemirëqëgrumbullimiitëdhënavet’udelegohetkujdestarëvetëklasëskuvetëmkontrollimetekohëpaskohshmetëkryhenngadrejtorëteshkollave.NëmënyrëqëtëpërmirësohetkalimiitëdhënavepërnxënësitngakujdestarëteklasavetekdrejtorëteshkollavedheprejtyretekprogramiiSMIA-s,dotëishteekëshillueshmetëshmangetpërdorimiidosjevenëletërqëthjeshtëatotëdhënapër-shkruhendyherë,çkasipasojëmundtësjellëgabime.Nëmënyrëideale,programiiSMIA-sdotëduhejpërshtaturashtuqëdosjettëmundtëngarkohendrejtpërsëdrejtinëtë:kujdestarëteklasavemekëtërastdotëplotësoninformularinelektronikad hoc, icilidotëfutejautomatikishtnësistem.Kjonatyrshëmështëmëshumënjëpërshtatjeradikaleecilanukështëezbatueshmenëperiudhënafat-shkurtër,porkonsideratëeduhurdotëduhejt’ijepejnërastsebëhetrishikimiipërgjithshëmisistemit.Pasiqënëtëardhmentëgjithëditarëteklasavedotëjenënëformatinelektronik,megjithatëkyproblemnukdotëekzistojëmë,kutëdhënatenxënësvedotëkalohennëmënyrëautomatikenëSMIA.Tashpërtash,rekomandohet qëdosjetnëprogramineMi-crosoftExceltëshkëmbehennëmënyrëelektronike–sibashkëngjitjenëemailatykumundësojnëkushtet,apopërmesflashdiskutUSBapomundësivetëngjashmenë

33


shkollapaqasjenëinternet,çkadotëparandalontenevojënepërshkrimitmanualtëtëdhënavengafletëteprogramittëMicrosoftExcelnëprogramineSMIA-s.Nëmënyrënonline(përshkollatqëkanëqasjenëinternet),drejtorëteshkollavefusintëdhënatrrethshkollës,personelitdhenxënësvetësajnëfillimtëçdovitiakademikdheiplotësojnëatokurdoherëqëkanevojë.Nëmënyrënoffline(përshkollatqënukkanëqasjenëinternet),drejtorëteshkollaveishkarkojnëtëgjithatëdhënatngakompjuteriishkollëspërmesnjëaplikacioniad hoc,dhepastajifusinatonëSMIAnëndonjëlokacionkukaqasjenëinternet(sikurseështëzyraeDKA-s,InternetKafeaposhtëpiprivate),qëmekëtërastparaqetnjëkalimtëmëtejmëndërmjetgrumbullimittëtëdhënavedhefutjessëtyrenësistem.DKA-tëkanëqasjevetëmpërtëlexuardosjetnëprogramineSMIA-ssidhejanëpërgjegjëspërkontrolliminepërpikërisëdhesaktësisënëfutjenetëdhënavenësistem,sidherrjedhimishtpërnjoftimineMASHT-it.Pasiqëatanukkanëqasjenëburimetprimaretëtëdhënave(tëcilatmbahennëshkolla),megjithatëatamundtëkontrol-lojnënësetëdhënatjanëfuturmepërpikërikohore,porjoedhesaktësinëetyresaipërketgabimeve.DKA-tëmundtënxjerringjithashturaportepërshkollatnëkuadërtëkomunavetëtyre-gjatëkohëssëhartimittëkëtijdokumenti,nukështëzhvilluarndonjëpraktikëpërhartimindheparaqitjeneraporteve,edhepseështëraportuarpërdorimiiformularitstandard.SektoriidedikuariSMIA-snëMASHTështëmarrësipërfundimtaritëgjithatëdhënave,sidheështëlidhjapërfundimtarenëzinxhirinkomunikuesngaposhtëlartëqëburonngashkollat.AtaiqasenSMIA-spërtënxjerrëtëdhënatpërqëllimeteraportimitdhehartimitdhebërjessëpolitikave.StatistikatkrijohenautomatikishtnëfundtëçdovitisidhepërbëjnëmaterialpërBuletinineMinistrisë,poranalizatad hoc mundtëbëhengjithashtumbibazëneinformatavetëfuturanëprogramineSMIA-sdhemundtëmarrinformëneraportevetematike.BuletinetdheraportetvendosennëwebfaqeneMASHT-itdhepublikohenzyrtarisht,ashtuqësecilipunëtoriMASHT-it,tëtjerëttëpërfshirënësektorinearsimit(kryesishtDKA-tëdhepersoneliishkollës)sidheqytetarëtnëpërgjithësitëmundtëkenëqasjenëto.Përmëtepër,SektoriiSMIA-spërbënnjëngaqëllimetelidhjespërmestëcilitMASHT-iofronmbështetjedhendihmëmbipërdoriminesistemitngapërdoruesitenivelitlokal-kjopërbëhetngashkëmbimetpërmestelefonitdheemailitsidhevizitatnëterren.VëniaetëdhënavedheraportevetëshkëputurangaprogramiiSMIA-sënëdispozi-ciontëwebfaqessëMASHT-itdhepërmespublikimitzyrtarmundtëkonsiderohetpraktikëemirëekomunikimit,pornëmënyrëqëkjotëbëhetoptimale,rekomando-het që:

• TëbëhetpublikenxjerrjaetyretekpersoneliiMASHT-it,DKA-vedheshkollavepërmesemailit/faksit,pasiqëkjodotërristegjasatqëpersoneliinivelitlokalt’ilexojëatodhetëlehtësojëmëtutjeqasjenepërgjithshmenëinformata;

• T’idrejtohetpersonelitpërgjegjëspërbërjenepolitikavenënivelinqendrormeemailatëcaktuartëcilëtpërmbajnëdosjetelektronike.


34

Nëmënyrëqëtëafirmohetthemelimiilidhjessëkomunikimittëdyanshëm,për më tepër rekomandohet qëinformatatekontaktit(emailadresatdhenumratetelefonit)përpersonelineSektorittëSMIA-st’ushpërndahentëgjithëDKA-vedheshkollavepërmesemailitkurdoqëështëemundur(osendryshepërmesfaksit),sëbashkumenjëthirrjetëqartëqëtëbazohennëtonërasttëdyshimeveapovështirësivegjatëpërdorimittësistemit.Vizitatnëterrenjanënjëpraktikëeshkëlqyeshme,dheduhettëorganizohenrregullishtdhetëbëhetpublikimipërmesemailitapokurnukështëemundurnjëgjëetillë,edhepërmesfaksit.Vizitatad hocnëterrenduhettërealizo-hengjithashtu,siatëherëkurpersoneliiSektorittëSMIA-seshehtënevojshmepoashtuedhekurdoherëqëkërkohetngaterreni.ËshtëqenësoreqëMASHT-it’uofrojëmbështetjeneplotëpalëvetëinteresittënivelitlokal:kjoduhettëshndërrohetjovetëmnëmënyratpërtësiguruarqëkëtatëfunditfusintëgjithainformatateduhuranësistem,poredhenëpërcjelljeneimazhittëSektorittëSMIA-sseështëgjithmonënëdispozicionpërdialogdhekëshilla.PersoneliishkollësdheDKA-veduhettandjejëpraninëementorimittëMASHT-itgjatëgjithëkohësfalëvizitavetëshpeshtadhepërgjigjessëpërpiktëndajkërkesavetëtyre.Ngakëndvështrimiikomunikimit,kjodotëthoshteqëtësigurohetqëtëgjithaDKA-tëdheshkollattëjenënëdijenirrethtëdrejtëssëtyrepërtakontaktuarnivelinqendrorsidhekanalettëcilatmundt’ipërdor-inpërtëndërmarrënjëveprimtëtillë.

35


Studiumi i rastit (B) – Zbatimi i ‘’Kornizës së Kurrrikulës së Kosovës’’ (KKK)

HartimiikornizëssëretëkurrikulësështënjëprejmasavetëndërmarrangaMASHT-ipërt’irriturstandardetnëarsim.Këtushqyrtohetkohaqëngazhvillimiisaj(fazaeparë),shpërndarjaesaj(fazaedytë),deritezbatimiipilotprojektevepërtatestuarnëshkollatepërzgjedhura(fazaetretë).MeqënjëpjesëekonsiderueshmeeaktiviteteveprapazbatimittëKKK-sësëreështëendenëproces,dallimiduhettëbëhetndërmjetasajçkapërbëjnëpraktikateplanifikuaraapoekzistuesenënjëanë,dherekomandi-mevenëanëntjetër-këtotëfunditmundtëgjendennëkatrorët.

Faza e parë – ZHVILLIMI I KKK-së MASHT-iikadhënëmandatgrupitpunuestëekspertëveteknikpërhartiminekorn-izëssëretëkurrikulëspërarsiminfillornëKosovë.Hartimikakaluarpërmesdisafazave,ikarakterizuarmesesionetërregulltanjoftuesemeMASHT-insidhemepërf-shirjenedonatorëve,profesionistëvetëarsimitaktivnënivelinlokal,sidhepalëvetëndryshëmtëinteresitngashoqëriacivile,tëtillësimjeteteinformimitdheqytetarëtnëpërgjithësi.Kjonënkuptonqëpërkëtëqëllimjanëshfrytëzuardebatetdhekonfer-encatpublike,punëtoritë,takimetnjoftuesetëbrendshme,shpërndarjetepamfletevepersonelitnënivellokalsidhehapjaenjëkanalitëemailitpërsugjerime.Fazaeparëpërmbandisapasazhetëcilatpërfshijnëkomunikiminebrendshëmdhetëjashtëm,ndërsallojiiparëindërveprimitpërbëhetngashkëmbimetndërmjetMASHT-itdheekspertëveteknikë,tëcilëveuështëdhënëdetyrapërhartimineKKK-sëecilaështërealizuarnënivelinepunëspërmestakimevetërregullta,pormëshumëtëraportimitjoformal,tëcilatjanëpërdorurpërtëparaqiturpërpariminearritur.NdërveprimiidytëështëbazuarnëngjarjeteshpërndarjessëinformatavepërKKK-sëpalëvetëjashtëmtëinteresit.Rregullsiaetakimevetëmbajturapërkomunikiminebrendshëm,sidheshumëllojshmëriaekanalevetëpërdorurpërkomunikiminejashtëm,tëdyjapërbëjnëpraktikënemirëdhenukmundtëbëhetasnjërekomandimsaipërketkësaj.

Faza e dytë – SHPËRNDARJA E INFORMATAVE RRETH KKK-së DHE SHPËRNDARJA E KKK-së MASHT-iështëdukeplanifikuarpërmomentinqët’ishpërndajëinformatatrrethKKK-sësëretëgjithëprofesionistëvetëarsimit,sidhenxënësve,prindërvedheqytetarëvenëpërgjithësipërmesfushatavetëinformimit,dukepërfshirë:

• Organiziminefushatëssëinformimit;• Publikiminekurrikulësbërthamësipasniveleve,planprogramit,politikave

mbështetëse,burimevetërishikuara/tërejatëmësimdhëniesdhemësimnxënies,proceduravestandardetëveprimitpërDKA-tëdhepersonelineshkollave.

Kjofazëedytëështëvendimtarengakëndvështrimiikomunikimit.Përmeshapavetëvet,nëfaktMASHT-ikërkonzotiminngatëgjithapalëteinteresittëpërfshiratë


36

nivelitqendrordhelokalnëmiratimineKKK-sësëredhezbatiminesaktëtësaj.Prandajështëqenësoreqëigjithëpersoneliiinstitucionitarsimorsidheqytetarëtnëpërgjithësi(veçanërishtpërfshirënxënësitdheprindërit)takuptojnëplotësishtshkallëndheimplikimeterisivetësaja.Përkëtëarsye,aktiviteteteshënuaramëposhtëpërf-shijnëpërdoriminedisakanalevetëndryshmetëkomunikimit(fushatavetëmjetevetëinformimit,njoftimeve,shpërndarjessëdosjevenëformënelektronikedhenëletër)tëcilatkanëpërsynimmbuliminsamëtëgjertëmundshëmtënumrittëmarrësve,kutëgjithëduhettëkenëqasjenëinformatatkryesore.

Edhe pse MASHT-i ka paraparë aktivitete kryesore në kuadër të kësaj faze, reko-mandohet që masat e komunikimit të planifikohen edhe në më shumë detaje, duke paraparë një sistem zbritës duke filluar nga niveli qendror, si në vijim:

- LidhjaduhettëkrijohetnëwebfaqeneMASHT-itmetekstineplotëtëKKK-së,sidhemeinformatatepërgjithshmerrethqëllimitdheprezantimittësaj,sidheinformatatkontaktuesetëpersonittëpërcaktuar,icilidotëjetënëdispozicionpërqytetarët;

- Fushataduhettëpërfshijëtransmetiminespotevenëteleviziondheradiosëbashkumepamfletet,dukesynuarqëtëarrijnëtekpopullataegjerënëKosovë;

- Informatatduhettëpublikohennërevistën“Mësuesi”,dukepasurpërsynimpersonelineMASHT-itdheDKA-ve;

- NjoftimetduhettëmbahenpërpersonelineMASHT-itdheDKA-vesidhepërshtypin,gjatëtëcilaveprezantiminëprograminpowerpointdotëmundtëpërdorejpërtëilustruarrisitëkryesoreqësjellKKK-ja;

- PersonelittëDKA-veicilimerrpjesënëtakimetnjoftuese,duhett’usiguro-henmaterialetinformuese(tëtillasiprezantimenëpowerpointnëformatinelektronikdhepamfletet)qëatadotëduhejt’ipërdorninnëpërsëritjenetakimevetënjëjtanjoftuesenënivelinlokal;

- Takimetnjoftuesetëcilatkanëpërcakpërfaqësuesiteshkollës,duhettëor-ganizohennënivelinkomunalngapersoneliiDKA-ve,tëcilëtkanëmarrëpjesënëtakimetnjoftuesetënivelitqendror.Këtotakimenjoftuesetënivelitkomunalduhettapërsëritinmodelinenivelitqendrordhetaprezantojnëmaterialinenjëjtëtëhartuarnganiveliqendror.

- Pjesëmarrësitnëtakiminnjoftuestënivelitkomunalduhett’ishpërndajnëinformatattëcilatataikanëmarrë,përmespërsëritjessëmodelittënjëjtëdhepërmespërdorimittëmaterialittënjëjtënëvetëshkollënetyre.

- KKK-jaeplotëduhett’ushpërndahettëgjithëpersonelittëMASHT-it,DKA-vedheshkollavepërmessëpakudykanaleve,nëmënyrëqëtësiguro-hetshpërndarjaoptimalesinëvijim:secilazyrë(shkolla,DKAdheNjësiaeMASHT-it)duhettavënëdispozicionkopjennëletërdheversioninelektroniknëCD-ROM;secilipjestarëipersonelit,adresaeemailitetëciliiështëenjohurMASHT-itduhettëpranojënjëdosjeelektronikepërmesbashkëngjitjesnëemail;tekstiiemailitpërmëtepërduhettaafirmojëshpërndarjenemëtejmetektëgjithapalëteinteresit(përfshirëprindëritdhekomunitetinnëtërësi).

37


Faza e tretë – ZBATIMI I PILOT PROJEKTEVE NjënumërishkollavedotëpërzgjedhënbashkërishtngaMASHT-idheDKA-tëpërzbatiminepilotprojektevetëcilatsynojnëtestimineKKK-sëdhezhvillimineprakti-kavetëmiradhemësimevetëmësuara,mbitëcilatdotëndërtohennjohuritëenevo-jshmepërt’ibërërregullimeteimëtanëKKKparazbatimittësajnëmbarëKosovën.Kjodotëndodhsipaskriterevetëcilatjanëhartuardhemiratuarqëmëparë,dukemundësuarpërzgjedhjenepërfaqësuesvengaigjithëterritoriiKosovës.KurrikulabërthamësipasnivelitdhemanualettëcilatpërmbajnëinformatadheudhëzimesesitëzbatohetKKK-jajanëdukeuzhvilluarngaMASHT-inëkohënehartimittëkëtijdokumenti.Ngakëndvështrimiikomunikimit,aktivitetetnëvijimjanëplanifikuar:

• Monitoriminëvazhdimesipër;• Aktivitetetevazhdueshmetëngritjessëkapacitetevetëcilatkanëpërsynimtë

gjithëpersonelinarsimor;• Themelimiirrjetevendërmjetpilotshkollave,sidhendërmjettyre,DKA-vedhe

shkollavetëtjera.

Sa i përket fazës paraprake, rekomandohet që të prezantohen masat e sipër përmen-dura në më shumë hollësira, në mënyrë që të përforcohen edhe më tej, si në vijim:

- Monitorimi–Mjetiimonitorimittëobjektivit,përfshirëedhemekanizmineraportimitdhevizitatnëterren,duhettëzhvillohetnëmënyrëqëtësigurohetndarjatransparenteeinformatavenëfazënezbatimit.PersoneliiMASHT-it(inspektorëtdhepersoneliipërfshirënëzhvillimineKKK-së)dhepersoneliiDKA-sdotëduhejtëpërzgjidhenpërtëformuarekipinemonitorimit,icilidotëishtepërgjegjëspërpërcjelljenesituatës.Atyreduhett’ujepetdetyraereal-izimittëvizitavetërregulltanëterrentëpilotshkollavenëmënyrëqëtëmoni-torojnëpërpariminnëzbatim,sidhet’ivëzhgojnësfidatemundshmedheprak-tikatemira.Drejtorëteshkollaveduhettëinkurajohenqëtëhartojnëraportetërregulltadheatoad hoc rrethprogresitqëatavërejnë,sfidatmetëcilatpërballensidhesugjerimettëcilatmundt’ikenë.Këtoraporteduhett’idërgohenekipitmonitorues(nëmënyrëidealesibashkëngjitjetëemailit).Mbibazënevizitavenëterrendheraportevetëmarrangashkollat,ekipimonitoruesdotëduhejt’ihartojëraporteterregulltatëcilatpërmbajnëanalizënesituatëssaipërketzbatimittëpilotprojektit.Këtoraporteduhettëfokusohennëvëniennëpahtëpraktikavetëmiradhemangësive,sidhemësimetemësuaratëcilatjanëtëdo-bishmepërrekomandimetrrethasajsesiduhetpërshtaturKKK-jadhemetodatesajtëzbatimitparasetëpranohetnëmbarëKosovën.Ekipimonitoruesduhett’idërgojëraportetetijtekMASHT-isibashkëngjitjetëemailit.

- Rastetengritjessëkapaciteteve–tëtillasipunëtoritë,duhettëmbahennënivelinqendrornëmënyrëqëDKA-vetëpërfshirat’uprezantohenkarakter-istikat,natyradheqëllimiipilotprojekteve.Materialetsikursejanëprezantimetnëpowerpoint,pamfletatdhetekstiiplotëiKKK-sëdotëduhejshpërndarënëkëtoraste.


38

- Igjithëpersoneliipërfshirëishkollësdoduhejinformuarplotësishtrrethhollë-siravetëzbatimittëpilotprojekteve.KjodotëmundtëarrihejpërmespersonelittëDKA-vedukepërsëriturnënivelinkomunalmodelineprezantimitnëtëcilinatakanëmarrëpjesë.Materialetenjëjtadotëduhejshpërndarë,dukepasurkujdesnëpërshtatjenetyrendajkontekstittëveçantëtësecilësshkollë.

- Mësimdhënësitepërfshirëduhettëkenënëdispoziciontrajnimegjithëpërf-shirëseparafillimittëzbatimittëpilotprojekteve.Kjoduhettëpërbëhetngasesionetballëpërballësidhengamaterialetreferuesetëhartuaraparaprakishtsidhetëshpërndaranëletërdhenëformatinelektronik.

- Rrjetëzimi - Shkollavetëpërfshiraduhett’ujepetmundësiaendarjessëinformatave,dys-

himevedhepraktikavetëmirapërmesnjëplatformetëkrijuarngaMASHT-i.Kjoduhettëpërbëhetngatakimeterregullta(p.sh.mujore)tëmbajturanënivelinkomunal(p.sh.nëlokaleteDKA-ve),sidhengakanaletmëshumëjo-formaletëemailavedhethirrjevetelefonikeinformatatkontaktuesetëdrejtorëvetëshkollaveduhettësigurohenparakohengapersoneliiMASHT-it,kupastajtënjëjtatduhettëshpërndahen.Igjithëpersoneliipërfshirëishkollës(përfshirëedhemësimdhënësit)dotëduhejinkurajuarqëtëveprojënëmënyrëaktivenërrjetpërmeskëtyrekanaleve.

Nëmënyrëqëtësigurohetarritjaetransparencësmaksimalenëpërzgjedhjenepilotshkollavedheafirmimiikomunikimitmëtëmirëgjatëzbatimittëpilotprojekteve,veç kësaj rekomandohet që:

- Kriteretepërzgjedhjessëpilotshkollave(tëcilatjanëhartuardhemiratuarparaprakisht)sidhevetrezultatetepërzgjedhjestëpublikohennëwebfaqeneMASHT-it,nëmënyrëqët’uvihennëdispoziciontëgjithapalëvetëinteresittëpërfshirësidheqytetarëve.

- Drejtorëvetëshkollavet’ujepetdetyraeshpërndarjessëinformatavelidhurmeprezantimineKKK-sënëshkollënetyre.Tëgjithëprindëritdhekomunitetetnëpërgjithësidotëduhejtëishincakitakimevetëcilatkanëpërqëllimofriminepasqyravetëqartatëndryshimeveparatyresidheimplikimetetyrenëjetënepërditshmetënxënësvedheprindërve.

39


Studimu i rastit (C) – Vlerësimi i performancës së mësimdhënësve (VPM)

Sistemiiriivlerësimittëperformancëssëmësimdhënësvekaqenëdukeuzhvilluargjatëkohëssëhartimittëkëtijdokumenti.Aidotëpërfshijëndryshimetëkonsider-ueshmesaipërketsistemittëmëparshëm,kundryshimikryesorështëkalimingavlerësimiadministrativnëatëpedagogjik.VPM-jaerekëtuështëdukeushqyrtuarngafazaesajezhvillimit(fazaeparë),trajnimiinevojshëmpërzbatiminesaj(fazaedytë),ederitezbatimiiparaparëisaj(fazaetretë).DukemarrëparasyshsezhvillimiiVPM-sësëreështëendenëfazënfillestare,tëtrifazatprezantohennëmënyratëndryshme:fazaeparëpërshkruanaktiviteteteplanifikuaratëshoqëruaramenjëkatroricilipërm-banhollësiratërekomanduara;fazaedytëendenukështëerregulluardheprandajpër-bëhetekskluzivishtprejdisasugjerimevethemelore;fazaetretëfokusohetnëaspektetekomunikimittëfazësvendimtaretëzbatimit,ecilanukështëerregulluardheështëeprezantuarnëkatrorinpaspërshkrimittëproceduravetëplanifikuara.Rekomandimetnëkëtëfazëtëfunditjanëveçanërishttëdetajuara,dukeitakuarnatyrësdelikatetëprocesittëpërfshirë.

Faza e parë – ZHVILLIMI I VPM-së DHE SHPËRNDARJA E INFORMATAVE MASHT-ikahartuaraktetnënligjoredheudhëzimetpërrregullimineVPM-sënëkuadërtëkornizëssëligjeveekzistuesepërarsim.KjodotëpërfshijëthemelimineNjësisësëdedikuarpërVPM-nënëDepartamentineInspektimitsidhezhvilliminetrajnimittëveçantë,icilisynontëgjithapalëtepërfshiratëinteresit(personelineNjësisësëVPM-sësëMASHT-it,personelineDKA-ve,drejtorëteshkollavedhemësimdhënësit).

Korniza ligjore dhe normative e VPM-së së bashku me informatat me ndryshimet e sjella nga zbatimi i sistemit të ri, sikurse është krijimi i Njësisë së dedikuar të VPM-së në MASHT, duhet t’u shpërndahen të gjithë palëve të përfshira të intere-sit, përfshirë edhe qytetarëve në përgjithësi.Meqëllimtësigurimittëkomunikimittransparentdheqasjessëlehtënëinformata,prandaj rekomandohet që:

- TëvendosenakteterejanënligjoredheinformatatetjerapërkatësenëwebfaqeneMASHT-it;

- Tëdërgohendrejtpërsëdrejtitëgjithainformatattëgjithëpersonelitpërkatës,kurdoqëështëemundursidosjeelektroniketëqarkulluarapërmesemailit(nëmënyrëalternativet’ushpërndahennëflashdiskatUSB)dhetëpërcjellamepamflete;

- TëorganizohentakimetinformuesepërpersonelineMASHT-it,DKA-vedhetëshkollave;

- Tëtransmetohenspotetnëteleviziondheradio.


40

Faza e dytë – TRAJNIMI Palëtendryshmetëinteresittëpërfshiraduhettëmarrinpjesënëtrajnimetëndry-shmenëmënyrëqëtëmarrinudhëzimegjithëpërfshirësetëpërcaktuarapërrolinetyrenëkuadërtësistemittëritëVPM-së.Trajnimiduhettëpërfshijëprezantimindhenjoftiminmeformularëteri,mjetet,kriteretdheproceduratereja,sëbashkumenevojënpërkomunikimin‘emirë’.

Faza 3 – ZBATIMI Kjofazëpërfshinhapatvendimtartëkomunikimit,zbatimiitëcilavendikonnëmënyrëtëkonsiderueshmenërezultatinepriturtëpunëssëVPM-së.PlanetaktualetëpërgatiturangaMASHT-inëkëtëaspektparashohinsimëposhtë:

• Secilimësimdhënësduhettëkrijojënjëvetëvlerësimdheportfoliodhet’indajëatosimedrejtorinetyretëshkollësashtuedhemeNjësinëeVPM-së,sidhevetëmmeNjësinëeVPM-së;

• Secilidrejtorishkollësduhettëvlerësojëperformancënemësimdhënësvetëvetmbibazënevetëvlerësimevedheintervistaveindividuale,dhepastajt’indajëpër-shtypjetetij/sajmemësimdhënësit;

• DrejtorëteshkollaveiraportojnëpërshtypjetetyreNjësisësëVPM-së;• InspektorëteNjësisësëVPM-sëkryejnëvëzhgimetnëklasëdheindajnëvlerësi-

metetyremesecilinmësimdhënëstëvëzhguar;• NjësiaeVPM-sëvlerësonperformancënepërgjithshmetëmësimdhënësitmbi

bazënevëzhgimevenëklasëdheanalizimittëmaterialevetëdërguarasingamësimdhënësitashtuedhedrejtorëteshkollave.

Komunikimi në këtë fazë ka një domethënie të jashtëzakonshme për shkak të çështjeve të mbrojtjes së të dhënave dhe konfidencialitetit. Garantimi i privatës-isë, minimizimi i mundësive të humbjes së dokumenteve si dhe krijimi i eviden-cave të cilat mund të gjurmohen lehtë janë aspekte fundamentale të cilat duhet marrë parasysh. Prandaj rekomandohet që:

- Mësimdhënësittëkrijojnëdhendajnëvetëvlerësimetdheportfoliotvetëmnëformatinelektronikdhetëkërkojnëkonfirmiminngamarrësit;

- Drejtorëteshkollave(përvetëvlerësimin)dheNjësiaeVPM-së(përtëdydoku-mentet)tësigurojëkonfirmiminepranimit;

- Drejtorëteshkollavet’uofrojnëmësimdhënësvenjoftiminparaprakmeshkrimtëintervistaveindividuale(nëmënyrëidealepërmesemailit)dhetëkërkojnëkonfirmiminepranimit;

- Mësimdhënësittësigurojnëkonfirmimin; - Intervistatindividualetëmbahenvetëmmepraninëepalëssëtretëtëpërcaktuar

dhetëmiratuarreciprokisht; - Informatatkthyesepasintervistaveindividualesidheçfarëdokomentiimund-

shëm,tëndahenmeshkrim,nëmënyrëidealepërmesemailit;

41


- DrejtorëteshkollavetëraportojnëtekNjësiaeVPM-sëpërmesemailitkurdoqëështëemundur,aponëmënyrëalternativepërmesfaksitsidhetëkërkojnëkonfirmiminepranimit;

- NjësiaeVPM-sëtëkonfirmojëpranimineraportevetëdrejtorëvetëshkollavepërmesemailitkurdoqëështëemundur,aponëmënyrëalternativepërmesfaksit;

- InspektorëteNjësisësëVPM-sët’usigurojnëdrejtorëvetëshkollavenjoftiminparaprakpërinspektimepërmesemailitkurdoqëështëemunduraponëmënyrëalternativepërmesfaksit,sidhetëkërkojnëkonfirmiminepranimittënjoftimit;

- Drejtorëteshkollavetësigurojnëkonfirmimin; - Drejtorëteshkollavet’iinformojnëmësimdhënësitrrethinspektimittëardh-

shëmnëformëneshkruar,nëmënyrëidealepërmesemailit,sidhetëkërkojnëkonfirmiminepranimittënjoftimit;

- Mësimdhënësittëofrojnëkonfirmimin; - InspektorëteNjësisësëVPM-sëtëofrojnëinformatakthyeselidhurmevëzh-

giminnëditënenjëjtëtëinspektimit,nëformëneshkruardhenëmënyrëidealepërmesemailitsidhetëkërkojnëkonfirmiminepranimit;

- Mësimdhënësittëofrojnëkonfirmimin; - Çfarëdodiskutimiimundshëmgojormbiinformatatkthyesetëmbahetvetëm

mepalënetretëtëpërcaktuardhetëmiratuarreciprokisht; - NjësiaeVPM-sëtadërgojëvlerësiminevetpërfundimtartekKShLM-janë

formëneshkruar,mundësishtpërmesemailitsidhetëkërkojëkonfirmiminepranimit;

- KShLM-jatëofrojëkonfirmimin; - KShLM-jatëanalizojëraporteteNjësisësëVPM-sësidhetëvendosrreth

konfirmimit/revokimittëlicencavetëmësimdhënësveaporrethavancimitnëkarrierëtëmësimdhënësve;vendimiudërgohetsidrejtorëvetëshollaveashtuedheDKA-venëformëneshkruar,nëmënyrëidealepërmesemailit,sidhetëkërkohetkonfirmimiipranimit;

- SidrejtorëteshkollaveashtuedheDKA-tëtëofrojnëkonfirmimin; - DrejtorëteshkollaveudërgojnëvendimeteKShLM--sëmësimdhënësve,në

mënyrëidealepërmesemailitsidhekërkojnëkonfirmiminepranimit; - Mësimdhënësittëofrojnëkonfirmimin; - DKA-tëvendosinlidhurmekonfirmimin/shkarkiminepersonelitmësimdhënës;

vendimiukomunikohetdrejtorëvetëshkollavedheKShLM-sëmeshkrim,nëmënyrëidealepërmesemailit,sidhekërkohetkonfirmimiipranimit;

- SidrejtorëteshkollaveashtuedheKShLM-jaofrojnëkonfirmimin; - DrejtorëteshkollaveuadërgojnëvendimineDKA-sëmësimdhënësve,në

mënyrëidealepërmesemailit,sidhekërkohetkonfirmimiipranimit; - Mësimdhënësittëofrojnëkonfirmimin; - KShLM-jaevidentonraporteteNjësisësëVPM-sëdhevendimeteDKA-ve.


42

Studiumi i rastit (D) – Përfshirja e prindërve në shkolla Përfshirjaeprindërvenëshkollakonsideroheterëndësisësëjashtëzakonshmenëkuptiminearritjessëstandardevemëtëlartanëarsim.Kjoështëerregulluarmeligjnëstrukturënevet,poraspektiikomunikimitendeduhettëzyrtarizohet.Kykomponentifunditështëanalizuarkëtudukemarrëparasyshprocesinepërfshirjessëprindërvengashpërndarjaekornizëspërkatëseligjore(fazaeparë)deritezbatimiisajnënivelineshkollës,atëkomunaldheqendror(fazaedytë,etretëdhepërkatësishtekatërtë).

Faza e parë – SHPËRNDARJA E KORNIZËS LIGJORE Kornizaligjoreecilapërcaktonmekanizmatpërpromoviminepërfshirjessëprindërvenëshkolladotëduhejshpërndarënëmënyrëqëtësigurohetnjëqasjeeshpejtëdheelehtëngatëgjithapalëtpërkatësetëinteresit(personeliiMASHT-itdheDKA-ve,drejtorëteshkollave,mësimdhënësit,prindëritdheqytetarëtnëpërgjithësi).Rekomandohet që:

• TëvendosentëgjithadokumentetnëwebfaqeneMASHT-itdhetëpublikohenzyrtarisht;

• TëshpërndaheninformatatnëmënyrëtëdrejtpërdrejtërrethpërmbajtjessëtyretektëgjithapalëteinteresittëpërfshiranëniveleteDKA-vedhetëshkollave;

• TëmbahentakimetnjoftuesepërtëtheksuarpërmbajtjenetyrenënivelinqendrorpërtëgjithëdrejtorëteDKA-ve,sidhetëudhëzohenpërpërsëritjenenjoftimittënjëjtënënivelinkomunalpërdrejtorëteshkollave;mekëtërasttëshpërndahenpamfletet;

• Tëshpërndahenversionetnëletër(tëpërpiluaranëformënemanualit)tektëgjithëDKA-të/shkollat,sidhetëdërgohendosjetelektronikesibashkëngjitjenëemailtekpersonelipërkatës-nëtëdyrastetnjëshkresënjoftueseduhett’ishoqërojëdoku-mentet;

• Tëtransmetohenspotetnëteleviziondheradiopërtëpromovuarvetëdijesiminrrethtëdrejtavetëtyrenëkuadërtëkomunitetittëprindërve.

Faza e dytë – PËRFSHIRJA E PRINDËRVE NË NIVEL TË SHKOLLËS ËshtëpërgjegjësiedrejtorëvetëshkollaveqëtëpromovojnëthemelimineKëshillavetëPrindërvetëShkollës(KPSh).Prandaj rekomandohet që:

• Tëshpërndaheninformatatrrethmjetevetëcilatujanënëdispozicionprindërvepërngritjeneinteresavetëtyrepërmesfushatavetëvetëdijesimit,përfshirëshpërndarjeneposteravenëvendtakimetkryesore(dyqane,kafene,zyratpublike)sidheditëteinformimittëmbajturanëlokaleteshkollave;

• TëorganizohenzgjedhjetkorrektedhetransparentetëanëtarëvetëKPSh-sëpërmesshpërndarjessëinformatavepërkatësetëgjithëprindërvepërmesemailit(mundës-isht)apomaterialevetështypuratëshpërndarapërmesnxënësve;

• TëzyrtarizohetthemelimiiKPSh-vesirezultatizgjedhjevedhetëshpallengjatëtakimevetëKëshillitDrejtuestëShkollës,dhenëseështëemundshmenërevistën/buletinininformativtëshkollës;

43


• TëpërpilohetlistameinformatatepersonavekontaktuestëtëgjithëanëtarëvetëKPSh-sësidhet’ushpërndahettëgjithëprindërve,mundësishtpërmesemailitapondryshepërmeskopjevetështypuratëshpërndarapërmesnxënësve;

• T’ushpërndahettëgjithëprindërvekalendariitakimevetëKPSh-sëpërtërëvitinakademik,mundësishtpërmesemailitapondryshepërmeskopjevetështypuradhetëshpërndarapërmesnxënësve;

• TëshpërndahenpërkujtuespërmbajtjenetakimevetëKPSh-ve,nëmënyrëidealepërmesemailit(ndryshepërmestelefonit),sëpakunjëjavëparatakimeve.

NjëherëkurtëthemelohenKPSh-të,duhettëndërmerrenmasatëmëtejmepërafirmiminekomunikimitefektiv,simëposhtë:

• NjëanëtariKPSh-sëduhettëngarkohetmembajtjeneprocesverbalitgjatësecilittakim.Procesverbaliduhettëjetënëdispozicionnëformatinelektronik.

• Procesverbaliduhett’idërgohetKëshillavetëPrindërvepërArsimnëKomuna(KPAK)dhet’ushpërndahettëgjithëprindërve.Nëtëdyrastet,emailiduhettëjetëmëipreferuarnëkrahasimmemjetetetjera.Nëmënyrëalternative,faksidotëmundtëpërdorejnërastineparëdhekopjeteshtypuranërastinedytë.Nëshkollatqëpublikojnërevistadhe/apobuletineinformative,procesverbaliduhettëpubliko-hetgjithashtu.

• NjëherëkurKPSh-tëtëkenëmbajturzgjedhjetebrendshmepërtëzgjedhurnjëanëtarëqëtëmarrëpjesënëKPAK,ataduhett’ishpërndajnëinformatatendërlidhu-ratekDKA-ja(nëmënyrëidealepërmesemailit,aponëmënyrëalternativepërmesfaksit)sidhetëgjithëprindërve(nëmënyrëidealepërmesemailitosenëmënyrëalternativepërmeskopjevetështypuratëshpërndaranxënësve).

Faza e tretë – PËRFSHIRJA E PRINDËRVE NË NIVELIN KOMUNAL PërgjegjësiapërpromoviminethemelimittëKëshillavetëPrindërvepërArsimnëko-munabiembidrejtorëteDKA-ve.Prandaj rekomandohet që ata të:

• KonfirmojnëpranimineinformataverrethpërfaqësuesvetëpërzgjedhurtëKPSh-ve;• ZyrtarizojnëthemelimineKPAK-ve,tëinformojnëdrejtorëteshkollavesidhetë

kërkojnëkonfirmiminepranimittëinformatave(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit);

• PërpilojnëlistënmeinformatatkontaktuesetëtëgjithëanëtarëvetëKPAKsidhet’idërgojnëatodrejtorëvetëshkollave(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit)dukekërkuarkonfirmiminepranimit;

• ShpërndajnëdrejtorëvetëshkollavekalendarinetakimevetëKPAK-sëpërtërëvitinakademik(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit)dhetëkërkojnëkonfirmiminepranimit;

• ShpërndajnëshkollavepërkujtuesitembajtjessëtakimevetëKPAK-së,nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit,sëpakunjëjavëparambajtjessëtakimit,sidhetëkërkojnëkonfirmiminepranimit.


44

Drejtorëteshkollavegjithashtukanërolnëkëtëproces,kurekomandohet që ata të:• KonfirmojnëpranimineinformatësmbithemelimineKPAK-së(nëmënyrë

idealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit);• RaportojnëmbithemelimineKPAK-vegjatëtakimevetëborditdrejtuestë

shkollës,dhenëseështëemundshmeedhenërevistën/buletinininformativtëshkollës;

• KonfirmojnëpranimineinformatavetëkontaktittëanëtarëvetëKPAK-së(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit);

• Qarkullojnëinformatatekontaktittëgjithëprindërve(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmeskopjevetështypuratëshpërndaranxënësve);

• KonfirmojnëpraniminekalendarittëtakimevetëKPK-ve(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit);

• QarkullojnëkalendarinetakimevetëKPK-vetetëgjithëprindërit(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmeskopjevetështypuratëshpërndaranxënësve);

• Konfirmojnëpraniminepërkujtuesvepërmbajtjenetakimeve(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit);

• Ndajnëpërkujtuesitmetëgjithëprindërit(nëmënyrëidealepërmesemailitosenëmënyrëalternativepërmestelefonit).

NjëherëkurKPK-tëjanëthemeluar,duhettëndërmerrenmasatshumëtëngjashmemeatotëmiratuarangaKPSh-ve,simëposhtë:

• NjëanëtarëiKPK-sëduhettëngarkohetmedetyrënembajtjessëprocesver-balitgjatësecilittakim.Procesverbaletduhettëjenënëdispozicionnëformatinelektronik.

• Procesverbaletduhett’udërgohenKëshillittëPrindërvetëKosovës(KPK)sidhet’ushpërndahendrejtorëvetëshkollave.Nëtëdyrastet,emailidotëjetëmjetiipreferuarnëkrahasimmeçfarëdomjetitjetër.Faksidotëmundtëpërdoretnëmënyrëalternative.

• Drejtorëteshkollaveduhett’uadërgojnëprocesverbalinetakimittëKëshillittëPrindërvetëKosovës(KPK)nëkomunatëgjithëprindërvepërmesemailitkurdoqëështëemundur,apopërmeskopjevetështypuratëshpërndarapërmesnx-ënësve.Nëshkollattëcilatpublikojnërevista/buletineinformuese,procesverbalidotëduhejpublikuargjithashtu.

• NjëherëkurKPK-tëtëkenëmbajturzgjedhjetebrendshmepërtëzgjedhurnjëanëtarqëtëmarrëpjesëneKëshillittëPrindërvetëKosovës(KPK),ataduhett’ishpërndajnëinformatatendërlidhuratekMASHT-idheKPSh-të(nëmënyrëidealepërmesemailitaponëmënyrëalternativepërmesfaksit).

• KPSh-tëpastajduhett’idërgojnëinformatattëgjithëprindërve(nëmënyrëidealepërmesemailitosenëmënyrëalternativepërmeskopjevetështypuratëshpërndaranxënësve).

45


Faza e katërtë – PËRFSHIRJA E PRINDËRVE NË NIVELIN QENDROR PërgjegjësiapërpromoviminethemelimittëKëshillittëPrindërvetëKosovës(KAK)biembiMASHT-in.Prandaj rekomandohet që të:

• KonfirmojëpranimineinformataverrethpërfaqësuesvetëzgjedhurtëKPAkomunal;

• ZyrtarizojëthemelimineKëshillittëPrindërvetëKosovës(KAK),tënjoftojëdrejtorëteDKA-vesidhetëkërkojëkonfirmiminepranimittëinformatës(nëmënyrëidealepërmesemailitapondryshepërmesfaksit);

• PërpilojëlistëneinformatavetëkontaktittëtëgjithëanëtarëvetëKëshillittëPrindërvetëKosovës(KAK)dhet’uadërgojëdrejtorëvetëDKA-ve(nëmënyrëidealepërmesemailitapondryshepërmesfaksit),dukekërkuarkonfirmiminepranimit;

• ShpërndajëdrejtorëvetëDKA-vekalendarinetakimevetëKëshillittëPrindërvetëKosovës(KAK)përtërëvitinakademik(nëmënyrëidealepërmesemailitosendryshepërmesfaksit),dhetëkërkojëkonfirmiminepranimit;

• ShpërndajëpërkujtuestëmbajtjessëtakimevetëKëshillittëPrindërvetëKosovës(KAK)tekDKA-të,nëmënyrëidealepërmesemailitosendryshepërmesfaksit,sëpakunjëjavëparambajtjessëtakimeve,sidhetëkërkojëkon-firmiminepranimit.

ProcesiinjëjtëpastajzbatohetngadrejtorëteDKA-vendajdrejtorëvetëshkollave,tëcilëtmëpasinjoftojnëprindëritsipaspraktikavetëtheksuaranëkuadërtëfazëssëtretë.NjëherëkurKëshilliiPrinërvetëKosovëstëjetëthemeluar,duhettëndërmerrenmasatezakonshmesimëposhtë:

• NjëanëtariKëshillittëPrindërvetëKosovësduhettëngarkohetmembajtjeneprocesverbalitgjatësecilittakim.Procesverbaliduhettëjetënëdispozicionnëformatinelektronik.

• ProcesverbaliduhettëndahetmeMASHT-indheduhett’ushpërndahettëgjithëDKA-ve.Nëtëdyrasteduhettëpreferohetemailindajçfarëdomjetitjetër.Ndryshedotëmundtëpërdorejfaksi.

• DrejtorëteDKA-veduhett’idërgojnëprocesverbaletetakimevetëKëshillittëPrindërvetëKosovëstëgjithëshkollavepërmesemailitkurdoqëështëemun-dur,apopërmesfaksit.

• Drejtorëteshkollaveduhett’iqarkullojnëprocesverbaletetakimevetëKëshil-littëPrindërvetëKosovëstëgjithëprindërvepërmesemailitkurdoqëështëemundur,apopërmeskopjevetështypuratëshpërndaranxënësve.Nëshkollatkupublikohetrevista/buletiniinformativ,procesverbaliduhettëpublikohetgjithashtu.


46

II. Hapat e planifikuar për zhvillimin dhe zbatimin e Strategjisë së komunikimit në arsim

Në këtë shtojcë të shkurtër do të paraqiten hapat konkret që janë marrë dhe do të merren për Strategjinë e komunikimit në arsim.

Etapa e parë• Ështëzhvilluarstrategjiaekomunikimit(MASHT-DKA-shkollat)përfshirëedhe

planinezhvillimittëkapaciteteve(dukeufokusuarnënevojatekomunikimit),zbatimiisëcilëspërfshinkëtoprocesedheaktivitete:

• Vlerësimiinivelitaktualtëkomunikimitdhekënaqshmëriamekomunikimin/bashkëpuniminpërmeskomunikimit;

• Identifikimidhevlerësimiinevojavetëkomunikimit,skicimidhepërcaktimiirrjedhëssëkomunikimit(kanalet,burimet,format,llojeteinformatave,etj.etj)

• Organizimiipunëtorisëlidhurme:Zhvilliminestrategjisësëkomunikimitpërf-shirëedhestrukturatdhemjetetekomunikimit,etj;

• Finalizimiistrategjisësëkomunikimit• PrezantimiistrategjisësëkomunikimitnëMASHT-të,DKAdhepërfaqësuestë

shkollave;• Identifikimiinevojavetëzhvillimittëkapacitetevepërtëzbatuarplanine

komunikimit• Zhvillimiiplanitpërzhvilliminekapaciteteve(sipjesëestrategjisësëkomunikimit;• Përcaktimiibartësevetëplanittëpunësdhecaktimiiprioritetevepëraktivitetet

kryesorepërfilliminezbatimittëstrategjisësëkomunikimit

Etapa e dytë • Janëzbatuarelementetkryesoretëstrategjisësëkomunikimit(përfshirëedheplanine

zhvillimittëkapaciteteve)• Zhvillimiistrukturave,formave,mjeteve,mekanizmavedheudhëzimevepër

zbatimineplanittëzhvillimittëkapaciteteve,icilifokusohetnëtriniveletekomunikimitnëarsim

• Zhvillimiikapaciteteve/trajnimittëbartësvetëkomunikimitnëpërputhjemeanal-izatezhvillimittëkapacitetevepërkomunikimnëMASHT,DKAdheshkolla

• Zbatimiielementevekryesoretëstrategjisësëkomunikimitngabartësitendryshëm;• Monitorimiizbatimittëstrategjisësëkomunikimit

Etapa e tretë • Zbatimiiplotëistrategjisësëkomunikimit,përfshirëedherealizimineplanitpër

zhvilliminekapacitetevedhevlerësiminetij• Vlerësimiafat-mesëmizbatimittëstrategjisësëkomunikimitnëpilotkomunat;• Vlerësimipërfundimtar;• Raportipërfundimtar,përfshirëedherekomandimetpërkatëse

47


III. Mjetet për komunikim më efektiv ndërpersonal të ndërlidhur me punën

Porositë e shkruaraFormatipërpërgatitjendheshkriminmëtëmirëtëporosivesishkresa,qarkore,memorandume,postaelektronike,...Logjikalidhurmeformatin:Porositëduhettëjenëtëshkurtradhetësakta,megjithatëatokanëmëshumëndikimnëqoftësevihennëkontekst,dhekursynimetjanëtëqarta.Konfirmimiimarrjessënjëporosiembyllqarkunekomunikimit,dhemun-dësonpërcjelljenepastajmetëjo-marrësvetëporosisë.

Nga:(personi, njësia, institucioni, …) Për:(merrni parasysh gjithëpërfshirjen, shmanguni porosive të dëmshme)Lënda:(specifika e kësaj porosie) Kopje:(për informim)Konteksti/historiku:(të asaj që është emërtuar në kuadër të ‘lëndës’)Historiaemëparshme:(një përkujtues i shkurtër i asaj që ka ndodhur më parë)Arsyejapërdërgiminekësajporosie:(pse dërguesi e shkruan atë, zbulimi i vetvetes)

Porosia: (a)Ndërlidhëse:(vënia e kontaktit të mënyrë të qartë, duke deklaruar marrëdhënien me marrësin(it) nga ana e dërguesit)

(b)Përmbajtja:(vetë porosia)

Qëllimi:(Çka duhet të bëjnë marrësit me porosinë?)

Veprimetpasuese:(afatet, përgjegjësitë, specifikimet/vërejtjet)Konfirmimiipranimit:(qoftë duke ia dërguar prapa dërguesit, apo sipas masave të për-caktuara nga teknologjia informative)

(në stilin Italic të shkronjave: shpjegime të mëtejme të kësaj pjese)

Takimet

Takimet karakterizohen përmes • Anëtarëveqëftohenpërtëmarrëpjesë• Rendittëditësiciliduhettëpërgatitetparakohe(icilimundtëpërshtatet/

plotësohetgjatëtakimit),• Caktimittërolevetëndryshmepërataqëmarrinpjesë,sikryesuesidhe/apo

ndihmësiitakimit,dhe/apoanëtarëtëndryshëm• Pasjessëstilit/kulturëssëcaktuardhekodittëmirësjelljes• Synimitpërtëbërëndryshimendajanëtarëveqëinvestojnëkohënnëto.


48

Reflektimi Kujtonidytakimenëtëcilatkenimarrpjesë,një“imirë”dhenjëtjetër“ikeq”.Çkakaqenëmirëapokeqlidhurmeatotakime…???

• Paratakimit?• Gjatëtakimit?• Pastakimit?

Dhe tani në këtë etapë të takimit do të dëshiroja që fajin ta largoj nga vetja dhe

t'ia vë dikujt tjetër.

Takimet janë dizajnuar për të • Ndarëidetëdheinformatat,përtëmarrëtëdhënadheidepërpërmirësimineperfor-

mancësdhendikimit,përpërditësimineinformatavemeinterestëpërbashkët• Inkurajuarnjëgrup/ekip/organizatëqëtëpunojnësëbashku,qëtëlidhinorganiza-

tat,qëtëcaktojnësynimet,qëtëshohinrealiziminetyre• Punuarnëproblemetdhemundësitë,analizuarshkaqetedobësivedherreziqeve,për

tërekomanduarzgjidhjedhepërtëmarrëvendime• Krijuarstatusin,përt’usiguruaranëtarëvetënjëtakimiinformatakthyese,përtë

dhënëmiratimdhepërforcim,përtëkërkuarkorrigjimet• Bërëkontaktepersonalemenjëri-tjetrin,përt’ulidhurmetëtjerëtnëpërmjetkomu-

nikimitformaldhejoformal• TakimetNUKjanë(parasëgjithash)përankesa,bisedatëvrullshme,mbledhjetë

ngushtësociale,përtësulmuardhekritikuarindividët,përtëdiskutuarçështjetkon-traktualeosetëpersonelit,osepërt’idhënëkryesuesitosedikujttjetërnjëforumpërvetëprezantimdhevetë-shprehje.

49


Të gjithë ata që janë në favor të kësaj thoni “POOO” “Pooo” “Pooo” “Pooo” “Pooo” “Pooo”

Thuaj që s’është kështu

Nuk e keni seriozisht

Prishe mendimin

Zoti mos e lejoftë

Jo! Jo! Një mijë herë jo!

Planifikimi i takimeve:• Objektiviitakimit,tematetrajtuara,përbërjaepërshtatshmeepjesëmarrësve,APO:

motivimidhegjuhaepërbashkëtenjerëzvetëcilëtmblidhensëbashkupërtakim• Përpjekjaetakimit(p.sh.shpeshtësia)ecilagarantonrezultatetepritshme(dhee

kundërta)• Proceduraepërdorurpërtëdrejtuartakimin,komplikimeteparashikueshme

Para takimit (përgatitje)Nësejenidukeepërgatiturtakimin,dhegjithashtunësejenidukeupërgatiturpërtakimin:

• sqaroniqëllimindherezultatin(et)eprituratëtakimit• ftojininjerëziteduhurmekohë/kontrollonikushështëdukemarrëpjesë• sëbashkumeftesën,siguroninjërendditedheorarkohortëpërkohshëm–kontrol-

loninëseinteresattuajajanëpasqyruar5

• përgatitnitëgjithamaterialetdheinformatatqëmegjasëdotëmundtëkërkohen• organizonidokumentimin/kushdotëmbajëprocesverbalin• parashikonikonfliktetemundshmedhetaktikat.

Mostra e rendit të ditës/procedura dhe formati i dokumentimit Organizata/Njësia:Qëllimiitakimit:Lokacioni:Kryesuesi:Dokumentuarnga:Listaepjesëmarrësve:

Data:Kohaetakimit:Fillimiitakimit:Kohaepërfundimittëtakimit:

5 Shih Mostrën e rendit të ditës/procedurën dhe formatin e dokumentimit në faqen vijuese


50

1.Hyrjedhepikatpasuesetëcilatduhetmbuluar(ngatakimetemëparshme)A.Mirëseardhje/Qëllimi/Rezultatetepritura/Afatikohor/Roleteveçanta(p.sh. kryesuesi,

ndihmësi, procesmbajtësi).B.Rishikonirendineditës:kaloni përmes rendit të ditës bashkë me pjesëmarrësit,

qartësojini pikat të cilat kanë nevojë për sqarim, jepuni pjesëmarrësve mundësinë për të sugjeruar çfarëdo çështje që do të dëshironin ta shtonin; siguroni konsensusin e grupit për modifikimin e rendit të ditës.

C.Shqyrtoniçfarëdoprocesverbalitëtakimittëmëparshëm:lexoni dhe merrni komente/miratim, rishikoni gjendjen e veprimeve për të cilat është arritur pajtimi paraprakisht.

D.Punëtepakryerangatakimetemëparshme:raportime, pikat që do të duhej të adreso-heshin në nivele më të larta (informimi drejtë niveleve më të ulëta).

2. Informata/Çfarëtërejaka?/Informatatkthyeserrethperformancës(qëngatakimiifundit)

Hapësirëpërtësjellëinformataqëjanëtëndërlidhurametemëndheqëlliminetakimit,ngapjesëmarrësitendryshëm.Gjithashtuhapësirëpërtëdiskutuarpunënevetekipit.

3. Përforcimiipërpjekjevepozitivedhekontributetngapjesëmarrësit Vlerësoniindividëtapoekipetpërpërmirësimineperformancësosearritjeneob-

jektivavetëvendosura.Miratoniudhëheqjetëmirë.Kjoështënjëhapësirëpërtëdhënëmiratiminndajnjëri-tjetritpërtëgjithatëarrituratebëra.

4. Pikatezgjidhjessëproblemit/punës Fokusiështënëproblemetdhezgjidhjetemundshmeqëduhettëadresohenngai

gjithëgrupiipranishëmnëtakim.Qëllimiështëpërtëardhurnëzgjidhjetëpajtuarecilamundtëzbatohet.

5. Planifikimiiveprimitdhepikattëcilatduhetpërcjellë

Hapat e veprimit Personi përgjegjës Data për realizim…

…

…

…

…

…

Pajtohuni dhe evidentoni planin e veprimit që rezulton nga diskutimi i zgjidhjes së problemeve dhe të çfarëdo pjese tjetër të rendit të ditës.6. Ndonjëçështjetjetër Pyetjetëhapura,fushatproblematikeqëduhettëtrajtohennëtëardhmen,sugjeri-

metpërpërmirësime,çështjetqëduhettëdërgohennënivelemëtëlartatëhier-arkisë,...

7. Përmbledhjadhembyllja Rishikonitakimindheatëçfarëkandodhur,jepinikuptimdheofroniinterpretim

konstruktiv;caktonidatëndhekohënpërtakimineardhshëm,falënderojinitëgjithëpërpjesëmarrje.

Gjatë takimit (kryesimi)Nësejenidukekryesuar/ndihmuartakimin:

51


• fillonidhembaronimekohë• nëbazëtënjërendiparapraktëditës/ftesës,mblidhniçështjettëcilatpjesëmar-

rësitduant’itrajtojnë,parashikojiniatodhefinalizonirendineditës,merrnipaj-timinpërrendineditës,gjithashtupajtohunirrethafatevekohore/vendeve/orarit

• pastaj:shqyrtojenipikëpërpikë• përdornikodinemirësjelljes,inkurajonipjesëmarrjendheshqyrtojinitëgjitha

shqetësimetnëmënyrëtëbarabartë6

• përdornishkathtësitëtuajamëtëmiratëkomunikimitprofesionalmeqëllimtëvendosjessëstandardeveqëtëtjerëtdotëmundt’iimitonin

• kurështëepërshtatshme,ndajuninëgrupetëvoglapërtëpunuarnëaspektetëveçanta;sugjerimetegrupevetëvoglaisillninëseancëplenarepërvendim-marrje

• pasqyrojinideklaratatdhediskutimetkryesorenënjëmënyrëtëpërshtatshme(oseletëpasqyrohenngadikushtjetër)

• siguroniqëvendimetemarratëregjistrohenmenjëherënëmënyrëtëtillëqëtëjenëtëdukshmepërtëgjithëpjesëmarrësit

• çështjetisillninëpërfundimineduhurpikëpërpikë• përmblidhnidhepërforconivetëdijenrrethprogresittëtakimitnëmënyrëtë

pandërprerë• siguroniseprocesverbaliështëmarrëdhesedetyratdheafatetkohorejanëregjistruar• nërasttëçrregullimevedhedinamikës/konfliktittëgrupit,adresojiniatonëmënyrë

tëduhurnëmënyrëqëtakimitëmundtëecpërparadhetëarrijërezultatetepritura• nëfund,pyesnipjesëmarrësitpërkomentetetyrerrethtakimit(mosejepni

gjykiminjusëpari!)

Pas takimit Shpeshështëedobishmeqëtëbëhetnjëvlerësimpasuesrrethefektivitetittëtakimit.7

Nësejenipërgjegjëspërkryerjenedetyraveosepërmbikëqyrjenevendimevedhedetyravetëbëragjatëtakimit

• siguroniqëprocesverbaliimarrëtëjetëishkruardheishpërndarë• përfshinidetyratnëplanetepunës• përfshiniveprimetpasuesembivendimetemarranëpunëntuajmonitoruese• sigurojinipjesëmarrësvetëtakimitinformatatkthyeserrethprocesittëzbatimit

6 Kodi i mirësjelljes Rregullat dhe udhëzimet që pjesëmarrësit do t’i ndjekin gjatë takimit Duhet të krijohet me pëlqimin e të gjithë pjesëmarrësve Është një matës kundrejt të cilit pjesëmarrësit mund ta masin sjelljen e tyre Si të krijohet kodi i mirësjelljes …Shpjegoni se çka është kodi i mirësjelljes dhe si mund të përmirësojë efikasitetin (përjashtimin e sjelljes së padëshirueshme për shkak të burimeve të kufizuara të investuara në një ngjarje)Përgatitini pikat tuaja dhe kërkoni kontributin e grupit për kodin e mirësjelljes Shkruajini të gjitha pikat në mënyrë të dukshme, dhe merrni pajtimin e grupit për ato se cilat janë të dobishme/pranueshme Gjeni zgjidhje për ato të papranueshme (p.sh. nëse dikush dëshiron të jetë i kontaktueshëm gjatë takimit dhe dëshiron që telefoni mobil i tij/saj të jetë i kyçur: a mund të realizohet kjo në mënyrën sa më pak penguese?) Shembulli i çështjeve të cilat mund të përfshihen/paraqiten: Të qenit me kohë Të mos ketë pengesa të cilat mund të shmangen (p.sh. ndalja ose shkyçja e telefonave mobil)Vlerësohet kontributi i secilit pavarësisht prej gradës, të mos nënvlerësohet kontributi i të tjerëve Dëgjoni të tjerët dhe lejoni që t’i përfundojnë deklarimet e tyre Kryerja e detyrave sipas orarit Çdo anëtarë është përgjegjës për progresin, secili duhet të kontribuojë Ne nuk e dimë se cili do të jetë rezultati i vërtetë i takimit.7 Shih mostrën e Listës kontrolluese të efektivitetit të takimit në faqen vijuese


52

Lista kontrolluese e efektivitetit të takimit

Logjistikë • Sallaetakimittëjetëepërshtatshme(madhësia,ndriçimi,ajri,etj)• Furnizimetdhepajisjettëjenënëdispoziciondhetëpërshtatshme• Mënyraeuljesdherregullimiitavolinëstëjetëepërshtatshme

Përgatitja • Qëllimiitakimitkaqenëiqartë• Qëllimiështëvërtetuarmembajtjenetakimit• Rendiiditësitakimituështëndarëpjesëmarrësve• Ftesatjanëdërguarmekohë

Pjesëmarrësit • Njerëziteduhurkanëmarrëpjesë• Materialet/dokumentetenevojshmekanëqenënëdispoziciontëpjesëmarrësve• Pjesëmarrësitkanëardhurmekohë• Pjesëmarrësitkanëqenëtëgatshëmt’idiskutojnëtematetakimit• Pjesëmarrjakaqenëadekuatedhengatëgjithëtëpranishëm• Pjesëmarrësitkanërikonfirmuarsjelljenpozitivedhekanëofruarkontributkon-

struktiv• Pjesëmarrësitkanëqenënëvijëtënjëjtëmëprocedurat/ndihmësinetakimit

Koha e përdorur • Takimikafilluarmekohë• Roletekryesuesit,ndihmësit,procesmbajtësit,…janërealizuar• Kohaededikuarpërsecilëntemëkaqenëeduhur• Takimikambeturifokusuar• Nukkapasurndërprerje,pengesa,bisedaanësore• Takimikapërfunduarmekohë

Aktivitetet • Shqyrtimiipërgjithshëmhyrësështëdhënëqënëfillim• Njerëzitjanënjoftuarmenjëritjetrin• Rendiiditësështëpërcjellë• Ështëinkurajuarpjesëmarrjaetëgjithëve• Tëpranishmitmeekspertizëdhehistorikpërkatëskanëkontribuarnëmënyrë

adekuate• Anëtarëttëcilëtkanëfrenuardiskutimetëliradhetëhapura,…,nukkanë

dominuar• Pjesëmarrësitkanëdëgjuarnjëritjetrin• Shumëllojshmëria(grada,kultura,gjinia,mosha,specializimi)karriturcilësinë

53


Dialogu • Përkujdesjaështërealizuarrrethaspekteveemocionaletëkontributeve• Mosmarrëveshjetdhekonfliktetjanëtrajtuarnëmënyrëkonstruktive/tëndërm-

jetësuarRezultatet

• Çështjetjanëadresuarnëhollësiradheçiltërsitëduhur(nukkapasurfshehje)…• Janëmarrëvendimeteduhura• Pikat,përgjegjësitë,detyratdhehapateardhshëmtëveprimevekanëqenëtëqarta• Ështëarriturqëllimiitakimit• Informatatkthyesengapjesëmarrësitnëfundtëtakimitkanëqenëtëkënaqshme

IV. Të komunikuarit si udhëheqës demokratik

Menaxherët/udhëheqësitkomunikojnënëmjedisestrategjikedhejanëmëefektivnëseimotivojnëtëtjerëtpersonalisht.Njëqasjeethemeluarmirë,gjithëpërfshirëseendërtimittëkapacitetevetëaftësiveështëDritarjaeJoharit8.Kyështënjëmjetpërtënjohurvetenmëqartë,dhepërtënjohurtëtjerëtmëmirëmetëcilëtnjeriukomu-nikon,dukemundësuarkështupërmirësiminemarrëdhënievepersonale.

Unë /të tjerët E njohur për mua E panjohur për mua

E njohur për të tjerët‘Fusha’ IFigurë e hapur, publike

‘Fusha’ IIPika e verbër

E panjohur për të tjerët ‘Fusha’ IIIPerson privat / Fusha e fshehur

‘Fusha’ IVNdërdija, e panjohur

• FushaIështëpjesëevetëstonëqënedhetëtjerëteshohim,fushae‘hapur’.• FushaIIjanëaspekteqëtëtjerëtishohinpornenukjemitëvetëdijshëmpërto.• FushaIIIështëhapësirajonëprivate,tëcilënedimëporembajmëtëfshehtënga

tëtjerët.• FushaIVështëhapësirëmëmisteriozenëkuptiminqëpjesajonëevetëdijshme

aponën-vetëdijshmenukshihetasnganeasngatëtjerët.Subjekteveujepetnjëlistëembiemravekuataizgjedhinpesëapogjashtëqëatamen-dojnëseepërshkruajnëpersonalitetinetyre.Kolegëvetësubjektevepastajujepetlistaenjëjtë,dhesecilizgjedhpesëapogjashtëmbiemraqëpërshkruajnësubjektin.9 56mbiemrapërdorensipërshkrimetëmundshmetësubjektit:

8 Luft, Joseph; Ingham, Harry. (1950). “Dritarja e Johari, model grafik i vetëdijes ndërpersonale”. Ecuria e laboratorit perëndimor të trajnimit në zhvillimin grupor (Los Angjelos: UCLA). Luft dhe Ingham e quajtën modelin e tyre Dritarja e Joharit ‘Johari’ pas kombinimit të emrave të tyre, Joe dhe Harry.Shih gjithashtu: http://en.wikipedia.org/wiki/Johari_window9 Testi online është në dispozicion në: http://kevan.org/johari


54

• iaftë• ipranueshëm• ipërshtatshëm• ipatrembur• guximtar• iqetë• ikujdesshëm• igëzueshëm• imençur• indërlikuar• ibesueshëm• isigurt• dinjitoz• energjik

• ihapur• miqësor• dhurues• ilumtur• ndihmues• idealist• ipavarur• imprehtë• inteligjent• vetjak• ibut• idijshëm• logjik• idashur

• ipjekur• modest• nervoz• vëzhgues• iorganizuar• idurueshëm• ifuqishëm• krenar• iqetë• pasqyrues• irelaksuar• fetar• reagues• hulumtues

• kategorik• indërgjegjshëm• iarsyeshëm• sentimental• iturpshëm• budalla• mendjemprehtë• spontan• solidarizues• itendosur• ibesueshëm• ingrohtë• imençur• imprehtënë

mendje

KëtambiemrapastajfutennëgrafikunemësipërmtëfushaveprejIderiIV.• I:Mbiemratqëjanëpërzgjedhurngapjesëmarrësidhekoleguitij/saj,vendosennë

fushënehapur.• II:Mbiemrattëcilëtnukpërzgjidhenngasubjektetporvetëmngakolegëtetyre,

vendosennëfushënepikëssëverbër.• III:Mbiemratepërzgjedhurvetëmngasubjektet,porjongaasnjëriprejkolegëvetë

tyre,vendosennëfushënefshehur.• IV:Mbiemratqënukpërzgjidhenasngasubjektetapokolegëtetyre,mbetennë

fushënepanjohur.

Kriteriiparëivlerësimitështënumriipërshkrimeveqënjësubjektmerr:sëdyti,dallimetnëmesvetë-përshkrimitdhepërshkrimitngashokët;sëtreti,llojiipërshkrimitnësecilënngakatërfushat.Profileteudhëheqësvendryshojnë:menaxherëtmëtërinj,papërvojë,dhe/osetëpasigurtshpeshjanëmbrojtëstëvetëssëtyre,shumëpakjanëtëvetëdijshëmpërpikatetyretëverbra,atandjehentëvetmuardhenënpresion,dhenukijapinprioritetshqyrtimittësëpanjohurës. Problematike E dëshiruar

55


Nëmënyrëqëtëjemimëmendikimnëkomunikim,strategjiaeudhëheqësvepërzhvillimpërbëhetnga:I =rritjaetransparencës,njohjamenjëritjetrinmëmirë,ndërtimiibesimit,dhëniae

informatavepozitivenjëritjetritII =zvogëlimii‘pikavetëverbra’(/‘erëssëkeqetëgojës’),tëqenitmëpak‘lëkurtrash’,

grupimundtëvendosnësedhesidotainformojëindividinlidhurme“pikatever-bra”tëtij/saj

III =menaxhimiikufijvetëprivatësisënëmënyrëtëvetëdijshme,menaxhimiizbulimitpersonal(pastajvaretngapersoniseadot’izbulojëinformatatapojo).

IV =rritjaevetëdijespërmes:• Vëzhgimitngatëtjerët(qëmundtërrisëpërkohësishtfushëneverbër);• Ngavet-zbulimi(qëmundtërrisëpërkohësishtfushënefshehur),apo• Përmessqarimittëpërbashkët-zakonishtmeanëtëpërvojavedhediskutimitnë

grup-ecilaerritfushënehapurdukeezvogëluarfushënepanjohur;bllokimetmundtëndodhinpërshkaksenjerëzitnukeangazhojnëvetenetyre,osesepseekzis-toninjorancakolektive(=kulturore)eekzistimittëkëtyretipareve;

• DHE:përmesnatyrësnjerëzore,gjithmonëdotëekzistojnëfushatendërdijes(nën-vetëdijes).

Mjetet për bisedat e vështira

Pyetni, mos u thoni:• Sinjalizonisejenidukedëgjuar:

(1) Jo-verbal:kontaktmesy,pohimimekokë,tëmbeturitiheshtur,vëmendjaqartaziedemonstruar

(2) Gojor:miratimiipasthirrmave,inkurajimimezëtëulët(3) Miratimet:sinjalizimiseporosiaështëdëgjuar

• Demonstronisejenidukekuptuar:• Përmblidhnipërmbajtjen• Rikonfirmoni/përsëritnideklarimet• Pasqyronigjuhëntrupore• Përkujdesunipërelementetemocionaletëporosisë

• Parashtronipyetjetëhapura,• Qëestimulojnëtjetrintëhapet,• Tëcilatnukizëvendësojnëpërgjigjet,• Tëcilatofrojnënjëspektërtëgjertëpërgjigjevetëmundshme• Fokusonipyetjet:tëkuptuaritesëkaluarës,situatësaktualedhetëardhmes• Shmangunipyetjevetëmbyllura,tëcilatmundtëndikojnëtekrespondentët,

p.sh.pyetjet‘qoftë–apo’,pyetjetsugjestive,këshillatëfshehtaapotëhapura


56

Informatat kthyese janë një dhuratë

Informatat kthyese • Duhettëjenëinformatatëbazuaranëtëdhënat,• Duhettëofrojnëtëmësuarit/ndryshimindhetëjenësolidarizuese,• Duhettëjenëtëpranueshmedhemotivuesenëmënyrëqëtëjenëefektive.1. Flisnirrethsjelljes,jorrethkarakterit;2. Përshkruanivëzhgimetëcaktuara,rrinilarggjykimeve;3. Baraspeshoniaspektetvlerësuesedhekritikuese;4. Ndërlidhniinformatatkthyesekritikemesjelljenecilamundtëndryshohet;5. Jinitëqartërrethsynimevetuajanëdhënieneinformatavekthyese;6. Zgjidhnimomentinepërshtatshëmkurtjetrikamundësitëdëgjojëdhet’i

pranojëato;7. Përcillnitutjedhesiguroniqëtjetriështëdukekuptuar.

Komunikimi kthyesSynimet:ofroniinformatakthyesepërsjelljen/performancën,përcillnipasqyrënehollës-ishmelidhurmepërmirësimetemundshme,inicionindryshimineqëndrimit,pajtohunirrethndryshimittësjelljesnëbazëtëasajçfarësugjeron/kërkonsistemistrategjik4 faza standarde të dialogut për veprimet korrigjuese

(1) Hyrje:çështjadhemotivimi,shkakudhesynimiikomunikimit,rregullat,merrnipjesënëatmosferë

(2) Çfarë është?Vlerësimiivetsjelljes/performancës:përshkruaninëdetaje(metëdhënat,shembujt),nxirrninëpahelementetpozitivetësjelljes,cekniaspektetkritike/efektetesjelljes(kushështëishqetësuar,si,pse,aduhettëbëhenndry-shimet)

(3) Krijo interes në ndryshimin/sjelljen e përmirësuar:çfarësaktësishtduhettëndry-shohet,avantazhetesjelljessëdëshiruar(përpersoninnëfjalë,përtëtjerët,për...)

Pajtohunimendryshimet/përmirësimet:çfarëmundtëpritetnëtëardhmeneafërt,çfarëpërkrahjemundtësigurohet(ngakush),sidotëvlerësohenpërmirësimet,kurdotëketëveprimepasuese

Jinitëvetëdijshëm:gjithmonëekzistonsikletidhenëmënyrëtëpashmang-shmeekzistonrezistencaehapuroseendrydhurnësituatakusistemistrategjikkërkonndryshimqëndikonnënivelinpersonal.

57


Bashkëveprimi tipik ndërmjet menaxherëve dhe vartësve autoritativ

Vartësit Udhëheqësi

Dërgimi i porosisë së pakëndshme

Nuk dëgjojnë Përsëritja dhe rikonfirmimi i porosisë

Nuk kuptojnë, ri-interpretojnë, devijojnëDhënia e shpjegimit të mëtejmë, vërtetimi i çësh-tjeve

Reagimet emocionale (frika, agresioni)Qëndrimi prapa situatës, durimi i reagimeve, të qenit i pranishëm, mbështetja

Shtjellimi, trajtimi i çështjevePërballja, mosmbështetja, të sigurohet kalimi i porosisë te pala tjetër

Ri-orientimi, ri-krijimi, ri-fillimi Ofrimi i mbështetjes, arritja në marrëveshjet konkrete për të ardhmen

Si t’i jepet përgjigje sulmeve gojore? – teknika e PISO-s (LIMÇ)PISO(LIMÇ)ështënjëllojartimarcialgojorpërpërgjigjendajagresionevejo-fizike.

Parimi:

• Mosreagonindajnjëagresioni(përmeskundërpërgjigjes,përmesmbrojtjes,kundër-agresionit),poruleniqëndrimintuaj,mosihumbninervat

• Përdornienergjinëesulmitnëmënyrëpozitive

LIMÇ:

• Lavdërojini(“Ështëmirënëseebënikëtëtëjetënjëtemë”)• Tregoniinteresim(“Mendojseargumentiijuajështëmjaftinteresantdhese

nedotëdëshironimqëtëdëgjojmëmëshumërrethtij“)• Pranojinimangësitë(“Mesigurinukekemimarrëparasyshkëtëçështjenë

mënyrëtëmjaftueshmederitani”)• Tregoniçiltërsi(“Nësekenipropozimespecifikepërpërmirësime,jenitë

mirëseardhur...”)’


58

Plan

i i v

epri

mit

i st

rate

gjis

ë së

kom

unik

imit

Obj

ekti

vi 1

:In

form

atat

për

katë

se ja

në n

ë di

spoz

icio

n, m

e ko

hë d

he të

m

jaft

uesh

me

për

vend

imm

arrj

en n

ë si

stem

in e

ars

imit

Nën

-obj

ekti

vat

Përg

jegj

ësia

2013

- 20

1420

15 –

20

16

1.1.

T

ë gj

itha

pal

ët e

inte

resu

ara

të c

ilët j

anë

pjes

ë e

proc

esit

të

ven

dim

-mar

rjes

kan

ë pr

anua

r in

form

ata

përk

atës

e gj

ithë

përf

-sh

irës

e m

e sh

krim

dhe

me

kohë

AK

TIV

ITET

ET

1.1.1.

Krij

ohen

mek

aniz

ma

zyrt

ar të

kup

tues

hme

në n

ivel

e të

ndr

yshm

e pë

r inf

orm

imin

e p

alëv

e të

inte

resi

t për

ven

dim

mar

rje

1.1.2

. Org

aniz

ohen

taki

me

info

rmat

ive,

deb

ate

dhe

trye

za n

ë të

gjit

ha n

ivel

et p

ër p

lasi

min

dhe

dis

kutim

in e

ven

dim

eve

për-

katë

se (

p.sh

. kon

fere

nca

kom

bëta

re e

VPM

-së)

;1.1

.3. H

arto

het u

dhëz

uesi

/pam

fleti

për V

PM p

ër in

form

imin

e m

ësim

dhën

ësve

dhe

dre

jtorë

ve të

shk

olla

ve rr

eth

proc

esit

1.1.4

. Ana

lizoh

en k

ërke

sat p

rofe

sion

ale

dhe

tekn

ike

të z

yrta

rëve

të s

hkol

lave

, DK

A-v

e dh

e M

ASH

T-it

1.1.5

. Krij

ohen

rreg

ulla

t e k

omun

ikim

it el

ektr

onik

/ k

rijoh

en a

dres

at z

yrta

re të

e-m

ailit

për

të g

jithë

per

sone

lin d

rejtu

es të

ar

sim

it (p

ërfs

hirë

edh

e D

KA

-të)

1.1.5

. Krij

ohet

web

faqj

a os

e lin

ku z

yrta

r dhe

vih

et n

ë di

spoz

icio

n pë

r pal

ët e

inte

resi

t 1.1

.6. P

ërdo

ret i

nter

neti/

web

faqj

a në

mën

yrë

që të

info

rmoh

et k

omun

a, m

ësim

dhën

ësit

dhe

prin

dërit

lidh

ur m

e ak

tivite

tet n

ë va

zhdi

m e

sip

ër n

ë si

stem

in e

ars

imit

1.1.7

. Zhv

illoh

en fo

rma

stan

dard

e (t

ë til

la s

i bul

etin

e in

form

ativ

e , e

tj) p

ër të

par

aqitu

r laj

met

/ndr

yshi

met

në

fush

ën e

ars

imit.

K

rijim

i i n

jë m

ekan

izm

i inf

orm

ues

për p

erso

nelin

e ri

; 1.1

.8. P

ërfs

hihe

n të

gjit

hë a

nëta

rët e

eki

pit n

ë pl

anifi

kim

in e

për

bash

kët d

he s

igur

ohet

që

të g

jithë

i ka

në të

gjit

ha m

ater

iale

t e

nevo

jshm

e pa

ra k

ohe

1.1.9

. Sig

uroh

et q

asja

e d

rejtë

në

info

rmat

a pë

rkat

ëse

nga

të g

jithë

per

sona

t e a

dmin

istr

atës

së

arsi

mit,

të c

ilët k

anë

të b

ëjnë

dh

e pr

eken

me

vend

imin

, dhe

të c

ilët d

o të

duh

ej të

për

fshi

hesh

in n

ë pë

rgat

itjen

e v

endi

mev

e të

tilla

59


1.3. V

endi

met

të m

arrin

par

asys

h që

ndrim

et e

ndr

yshm

e të

pal

ëve

krye

sore

të in

tere

sit t

ë pë

rfsh

irë p

as p

roce

sit t

ë di

skut

imit

dhe

nego

cim

it pa

rapr

ak.

AK

TIV

ITET

ET

1.3.1.

Org

aniz

ohet

deb

at i

gjer

ë pu

blik

lidh

ur m

e re

form

at n

ë pr

oces

in e

ars

imit

1.3.2

. Krij

ohet

dhe

sig

uroh

et m

ekan

izm

i mbi

të d

rejtë

n an

kim

ore

për p

alët

e p

ërfs

hira

në

vend

imin

e m

arrë

1.3.3

. Sig

uroh

et q

ë m

ësue

sit d

he d

rejto

rët e

shk

olla

ve z

gjed

hen

në p

ajtim

me

stan

dard

et li

gjor

e (z

batim

i i rr

egul

lativ

ës li

gjor

e);

1.3.4

. Sig

uroh

et in

form

imi i

pal

ëve

rret

h pr

oced

urav

e të

ven

dim

mar

rjes

1.3.5

. N

xite

t ref

lekt

imi i

hap

ur p

ër s

fidat

ash

tu q

ë të

gjit

ha in

form

atat

të m

erre

n pa

rasy

sh d

he p

lani

fikim

i të

jetë

real

1.3

.6. I

dent

ifiko

hen

dyfis

him

et m

e pa

lë/n

jësi

tet e

tjer

a dh

e zh

villo

hen

përp

jekj

et e

mun

dshm

e të

për

bash

këta

baz

uar n

ë ob

jek-

tivat

dhe

pla

nifik

imin

e p

ërba

shkë

t 1.3

.7. P

rom

ovoh

et p

ërdo

rimi i

një

sof

tuer

i të

prog

ram

it of

fice

me

qasj

e të

leht

ë, a

shtu

që

të g

jithë

të m

und

të m

arrin

pje

së n

ë ba

shkë

bise

dim

;Tr

ansf

erim

i i p

roje

ktit

të e

-shk

ollë

s ng

a M

AP

në M

ASH

T (+

mës

imet

e n

xjer

ra n

ga p

roje

kti e

-shk

olla

i U

SAID

)

1.2. V

endi

met

e m

arra

të b

azoh

en m

bi in

form

ata,

të d

hëna

dhe

fakt

e të

bes

uesh

me.

AK

TIV

ITET

ET

1.2.1.

Për

gatit

en tr

ajni

met

për

niv

ele

të n

drys

hme

për m

bled

hjen

, për

puni

min

dhe

ana

lizim

in e

info

rmat

ave/

të d

hëna

ve

1.2.2

. Krij

ohen

mek

aniz

mat

funk

sion

al p

ër v

erifi

kim

in e

bes

uesh

mër

isë

së in

form

atav

e pë

r mar

rje të

ven

dim

eve

të c

aktu

ara

(për

katë

se)

1.2.3

. Fuq

izoh

et m

ënyr

a on

line

e fu

tjes

së të

dhë

nave

në

SMIA

1.2

.4. A

vanc

ohet

sof

tuer

i i S

MIA

-s p

ër m

bled

hjen

e të

dhë

nave

dhe

ven

dosj

en e

të d

hëna

ve in

divi

dual

e pë

r nxë

nës

1.2.5

. Krij

ohet

form

ati s

tand

ard

i rap

ortim

it në

ven

d m

e pë

rfsh

irjen

e k

ërke

save

nga

sta

ndar

det n

dërk

ombë

tare

p.s

h pë

r SM

IA

ato

të U

NES

CO

-s

1.2.6

. Tra

jnoh

en z

yrta

rët n

ga 3

niv

ele

të a

naliz

imit

dhe

inte

rpre

timit

të të

dhë

nave

, si d

he h

artim

in e

rapo

rtev

e të

SM

IA-s

1.2.7

. Fok

usim

i në

info

rmat

a st

rate

gjik

e si

dhe

për

dorim

i/kë

rkim

i i të

dhë

nave

em

pirik

e pë

r ven

dim

mar

rjen;

1.2.8

. Krij

ohet

një

bur

im i

vetë

m i

të d

hëna

ve (

d.m

.th S

MIA

);1.2

.9. V

endi

mm

arrje

e b

azua

r në

treg

ues;


60

1.3. V

endi

met

të m

arrin

par

asys

h që

ndrim

et e

ndr

yshm

e të

pal

ëve

krye

sore

të in

tere

sit t

ë pë

rfsh

irë p

as p

roce

sit t

ë di

skut

imit

dhe

nego

cim

it pa

rapr

ak.

AK

TIV

ITET

ET

1.3.1.

Org

aniz

ohet

deb

at i

gjer

ë pu

blik

lidh

ur m

e re

form

at n

ë pr

oces

in e

ars

imit

1.3.2

. Krij

ohet

dhe

sig

uroh

et m

ekan

izm

i mbi

te d

rejtë

n an

kim

ore

për p

alët

e im

plik

uara

në

vend

imin

e m

arrë

1.3.3

. Sig

uroh

et q

ë m

ësue

sit d

he d

rejto

rët e

shk

olla

ve p

ërzg

jidhe

n në

paj

tim m

e st

anda

rdet

ligj

ore

(zba

timi i

rreg

ulla

tivës

ligj

ore)

; 1.3

.4. S

igur

ohet

info

rmim

i i p

alëv

e rr

eth

proc

edur

ave

të v

endi

mm

arrje

s 1.3

.5.

Nxi

tet r

efle

ktim

i i h

apur

për

sfid

at a

shtu

që

të g

jitha

info

rmat

at të

mer

ren

para

sysh

dhe

pla

nifik

imi t

ë je

të re

al

1.3.6

. Ide

ntifi

kohe

n dy

fishi

met

me

palë

/një

site

t e tj

era

dhe

zhvi

llohe

n pë

rpje

kjet

e m

unds

hme

të p

ërba

shkë

ta b

azua

r në

obje

k-tiv

at d

he p

lani

fikim

in e

për

bash

kët

1.3.7

. Pro

mov

ohet

për

dorim

i i n

jë s

oftu

eri t

ë pr

ogra

mit

offic

e m

e qa

sje

të le

htë,

ash

tu q

ë të

gjit

hë të

mun

d të

mar

rin p

jesë

në

bash

këbi

sedi

m;

Tran

sfer

imi i

pro

jekt

it të

e-s

hkol

lës

nga

MA

P në

MA

SHT

(+m

ësim

et e

nxj

erra

nga

pro

jekt

i e-s

hkol

la i

USA

ID)

1.4. V

endi

met

kom

unik

ohen

në

mën

yrë

tran

spar

ente

te të

gjit

ha p

alët

për

katë

se a

shtu

që

të g

jithë

të m

und

të k

upto

jnë

se k

ush

ësht

ë du

ke m

arrë

ven

dim

, kur

dhe

pse

AK

TIV

ITET

ET

1.4.1.

Har

tohe

t udh

ëzim

i adm

inis

trat

iv m

bi rr

egul

lat d

he p

roce

dura

t për

kom

unik

im tr

ansp

aren

t në

vend

imm

arrje

(du

ke p

ërdo

-ru

r kan

ale

të n

drys

hme

të in

form

imit)

(sh

iko

ligjin

mbi

qas

jen

në d

okum

ente

pub

like)

;1.4

.2. D

okum

ento

hen

rezu

ltate

t e p

lani

fikim

it dh

e pa

jtim

et rr

eth

përg

jegj

ësiv

e si

dhe

shp

ërnd

arja

të g

jithë

ve p

ërm

es e

-mai

lit:

Kus

h ës

htë

duke

bër

ë çk

a, m

e kë

dhe

kur

1.4.3

. Ofr

ohen

info

rmat

at g

jithë

përf

shirë

se m

e sh

krim

lidh

ur m

e ob

jekt

ivat

, hap

at e

pro

cesi

t, af

atet

koh

ore

dhe

përg

jegj

ësit

e pr

oces

eve

të n

drys

him

eve

krye

sore

për

të s

igur

uar q

ë të

gjit

ha p

alët

e in

tere

sit j

anë

të n

joft

uar m

e gj

endj

en (

përd

orni

web

fa

qen

sa m

ë sh

umë

që ë

shtë

e m

undu

r)1.4

.4. O

rgan

izoh

en ta

kim

et n

joft

uese

në

të g

jitha

niv

elet

ku

bëhe

t pre

zant

imi i

dok

umen

teve

të re

ja li

gjor

e pë

r të

gjith

a pa

lët e

in

tere

sit,

(me

form

ate

stan

dard

e si

pre

zant

ime

në P

ower

Poin

t, m

ater

iale

t e s

htyp

ura

etj)

.1.4

.5. D

izaj

nohe

n in

form

atat

për

cjel

lëse

për

dok

umen

tet e

ndë

rliku

ara,

si p

ër s

hem

bull

udhë

zim

e, m

ater

iale

t e s

htyp

ura,

dor

a-ca

kët,

afis

het;

por g

jitha

shtu

të p

ërfs

hihe

t shp

ërnd

arja

e in

form

atav

e në

për t

akim

e: fo

rmul

oni n

jë le

tër n

joft

uese

me

shpj

e-gi

me

gjat

ë sh

përn

darje

s së

mat

eria

leve

61


Plan

i i v

epri

mit

i st

rate

gjis

ë së

kom

unik

imit

Obj

ekti

vi 2

:R

rjed

ha e

info

rmat

ave

për z

bati

min

e v

endi

mev

e ës

htë

e ba

shkë

rend

uar

Nën

-obj

ekti

vat

Përg

jegj

ësia

2013

- 20

1420

15 –

20

16

2.1.

Rol

et, d

etyr

at d

he p

ërgj

egjë

sitë

e s

ecilë

s pa

lë ja

në të

qar

ta

AK

TIV

ITET

ET

2.1.1

. Inf

orm

imi i

të g

jitha

pal

ëve

të p

ërfs

hira

në

sekt

orin

e a

rsim

it lid

hur m

e pë

rgje

gjës

itë e

reja

për

kom

unik

im, i

nfor

mim

dhe

ra

port

im, n

ë pë

rput

hje

me

stra

tegj

inë

e ko

mun

ikim

it:

- M

ASH

T-i i

nfor

mon

DK

A-t

ë lid

hur m

e st

rate

gjin

ë e

kom

unik

imit

dhe

aktiv

itete

t e n

dërli

dhur

a në

taki

min

e p

arë

të

rreg

ullt

pas

mira

timit

të s

trat

egjis

ë;

- D

KA

-ja

info

rmon

shk

olla

t lid

hur m

e st

rate

gjin

ë e

kom

unik

imit

në ta

kim

in e

par

ë të

rreg

ullt

pas

mira

timit

të s

trat

eg-

jisë;

- O

rgan

et q

ever

isës

e dh

e pr

ofes

iona

le o

rgan

izoj

në (

Kës

hilli

dre

jtues

i sh

kollë

s, K

ëshi

lli i p

rindë

rve,

Kës

hilli

i nxë

nësv

e, e

tj.)

taki

me

info

rmue

se m

e m

ësim

dhën

ës, p

rindë

r dhe

nxë

nës

lidhu

r me

përg

jegj

ësitë

në

kom

unik

im, i

nfor

mim

dhe

rapo

rtim

..2.

1.2. i

mpo

nim

i llo

garid

hëni

es d

he s

anks

ioni

m p

ër m

oszb

atim

të p

ërgj

egjë

sive

;2.

1.3. h

artim

i i n

jë k

atal

ogu

të m

asav

e të

baz

uar n

ë rr

egul

lore

dhe

kod

in e

etik

ës n

ë pu

në; (

Dis

kutim

në

mes

të A

KK

dhe

DK

A-t

ë)2.

1.5.

Qar

tësi

mi i

det

yrav

e ba

zuar

në

mar

rëve

shje

t e a

rritu

ra n

ë pl

anifi

kim

dhe

me

plot

ësim

in e

për

shkr

imev

e zy

rtar

e të

ven

-de

ve të

pun

ës;

2.1.5

. fut

ja e

kom

unik

imit

si p

jesë

e p

lani

fikim

it;


62

2.2

Sec

ili in

stitu

cion

har

ton

rreg

ullo

ret d

he p

oliti

kat e

vet

a të

bre

ndsh

me

të k

omun

ikim

it

AK

TIV

ITET

ET

2.2.

1. O

rgan

izim

i i p

ilot t

rajn

imit

për h

artim

in d

he z

batim

ine

polit

ikav

e/rr

egul

lore

ve të

kom

unik

imit

për M

ASH

T-in

, DK

A-t

ë dh

e sh

kolla

t2.

2.2.

har

timi d

he z

batim

i i u

dhëz

imev

e pë

r kom

unik

im të

bre

ndsh

me

për M

ASH

T-in

, DK

A-t

ë dh

e sh

kolla

t (të

për

fshi

ra n

ë pl

anin

zhv

illim

or të

shk

ollë

s), p

ërfs

hirë

edh

e ak

tivite

tet/

parim

et u

dhëz

uese

si n

ë vi

jim:

2.2.

3. R

ealiz

imi i

taki

mev

e të

rreg

ullta

të n

ivel

it të

pun

ës n

dërm

jet n

jësi

ve o

rgan

izat

ive

2.2.

4. P

ërfo

rcim

i i p

jesë

mar

rjes

dhe

kont

ribut

it të

të g

jithë

anë

tarë

ve n

ë ku

adër

të ta

kim

eve

përm

es d

eleg

imit

të d

etyr

ave

dhe

përg

jegj

ësiv

e 2.

2.5.

Sig

urim

i i të

kup

tuar

it të

për

bash

kët t

ë ob

jekt

ivav

e dh

e de

tyra

ve të

për

bash

këta

të e

kipi

t/nj

ësis

ë.

2.2.

6. S

igur

imi i

mun

dësi

së p

ër in

form

atat

kth

yese

dhe

të m

ësua

rit e

për

bash

kët

2.2.

7. S

igur

imi i

të k

uptu

arit

të k

ontr

ibut

it të

sec

ilës

njës

i për

syn

imin

gjit

hëpë

rfsh

irës

(PSA

K)

2.2.

8. O

rgan

izim

i i p

ilot t

rajn

imit

me

ekip

et e

shk

olla

ve rr

eth

përf

shirj

es s

ë ko

mun

ikim

it dh

e ra

port

imit

në p

lani

n zh

villi

mor

të

shko

llës

(PZ

hSh)

;

2.3.

Pr

oced

urat

sta

ndar

de të

vep

rimit

(PSV

) pë

r pro

cese

t e n

drys

hme

të k

omun

ikim

it ja

në d

efin

uar,

janë

det

yrue

se d

he u

janë

vë

në n

ë di

spoz

icio

n të

gjit

ha p

alëv

e të

inte

resi

t të

përf

shira

në

proc

es

AK

TIV

ITET

ET

2.3.

1. H

artim

i i P

SV-v

e ko

nfor

m n

evoj

ave

të in

stitu

cion

eve

përk

atës

e: fo

rmim

i i g

rupi

t pun

ues

për h

artim

in e

PSV

-ve

(MA

SHT,

D

KA

, shk

olla

t).

2.3.

2. H

artim

i i u

dhëz

imit

adm

inis

trat

iv p

ër z

batim

in e

PSV

-ve:

form

imi i

gru

pit p

unue

s pë

r har

timin

e u

dhëz

imit

adm

inis

trat

iv2.

3.3.

Mbë

shte

tja e

zba

timit

të P

SV-v

e në

niv

ele

të n

drys

hme

(MA

SHT,

DK

A-t

ë dh

e sh

kolla

t)

PSV

-të

e m

unds

hme

janë

:2.

3.4

. Paj

timi r

reth

sta

ndar

deve

të ra

port

imit

cilë

sor

dhe

zbat

imi i

tyre

në

seci

lin in

stitu

cion

-

Rapo

rtim

i shk

on n

ë të

dyj

a dr

ejtim

et: “

posh

të-la

rt d

he “l

art -

posh

të”

- Ra

port

et s

tand

arde

leht

ësoj

në k

alim

in e

info

rmat

ave

për q

ëllim

et e

ndr

yshm

e (“

shum

ë-fa

zësh

e”)

- A

fate

t e q

arta

koh

ore

përf

shirë

edh

e ko

hën

e pë

rgat

itjes

63


2.3.

5. K

omun

ikon

i ven

dim

et m

e sh

krim

, dër

goni

pro

cesv

erba

let d

he k

ërko

ni k

onfir

mim

in e

pra

nim

it.2.

3.6.

Pra

ktik

oni p

ërdo

rimin

e k

omun

ikim

it pë

rmes

e-m

ailit

në

vend

të k

omun

ikim

it m

e te

lefo

n m

obil

si s

tand

ard

për t

ë gj

itha

nive

let e

sis

tem

it të

ars

imit

për n

jë k

omun

ikim

më

efik

as, g

jithë

përf

shirë

s dh

e tr

ansp

aren

t: se

cili

duhe

t të

gara

ntoj

ë se

ka

një

adre

së

funk

sion

ale

të e

-mai

lit d

he s

e i k

ontr

ollo

n em

aila

t së

paku

një

herë

në

ditë

.2.

3.7.

Fto

ni p

jesë

mar

rësi

t për

mes

e-m

ailit

së

paku

një

javë

par

a ko

he; k

ërko

het k

onfir

mim

i i p

jesë

mar

rjes

2.3.

8. S

hpër

ndan

i ren

din

e di

tës

tek

të g

jithë

pje

sëm

arrë

sit p

ara

kohe

dhe

kër

koni

info

rmat

at k

thye

se

2.3.

9. N

dërli

dhun

i me

taki

min

e m

ëpar

shëm

për

mes

pro

cesv

erba

lit d

uke

ofru

ar in

form

ata

për h

apat

e a

rdhs

hëm

, mira

toni

pro

ces-

verb

alin

, sqa

roni

pye

tjet e

hap

ura

dhe

disk

uton

i çës

htje

t e n

gritu

ra.

2.3.

10. Z

bato

ni ra

port

imin

e rr

egul

lt m

bi p

ërpa

rimin

e b

ërë

në z

batim

in e

pla

nifik

imit

(mon

itorim

it): r

apor

tet d

uhet

të d

orëz

ohen

m

e sh

krim

në

një

form

at s

tand

ard

të p

ajtu

ar d

he të

nën

shkr

uar n

ga a

utor

i 2.

3.11

. Nda

ni in

form

ata

në ta

kim

et e

rreg

ullta

mbi

zba

timin

e p

lani

fikim

it dh

e re

flekt

imin

e s

fidav

e m

e të

cila

t për

balle

ni.

2.3.

12. R

ritni

bes

uesh

mër

inë

e ko

mun

ikim

it du

ke z

vogë

luar

“hap

at e

kom

unik

imit”

nga

dër

gues

i tek

mar

rësi

: inf

orm

ata

e nj

ëjtë

m

und

të p

ërha

pet n

ë të

një

jtën

kohë

në

nive

le të

ndr

yshm

e (p

ërdo

rimi i

funk

sion

it të

em

ailit

“Cc”

)2.

3.13

. Rrit

ja e

qas

jes

në in

form

ata

duke

u p

ajtu

ar m

bi s

iste

min

e p

ërba

shkë

t të

evid

entim

it: M

e që

llim

të m

bësh

tetje

s së

zhv

illim

it dh

e pr

aktik

imit

të k

ultu

rës

së s

hkru

ar p

lotë

sues

e në

adm

inis

trat

ën p

ublik

e në

sek

torin

e a

rsim

it, s

ecila

një

si d

uhet

ta p

ërca

ktoj

ë dh

e du

het t

a vë

në

disp

ozic

ion

në m

ënyr

ë tr

ansp

aren

te s

iste

min

e s

aj të

evi

dent

imit

të d

osje

ve. K

jo k

a të

bëj

ë m

e ev

iden

timin

në

letë

r dh

e at

ë el

ektr

onik

. A

.3.14

. Qar

tëso

ni s

tatu

sin

e do

kum

entit

sip

as e

mrit

, ver

sion

it, d

atës

së

doku

men

tit, e

tj.A

.3.15

. Sig

uron

i mat

eria

let e

sht

ypur

a dh

e m

ater

iale

të tj

era

si n

ë ko

pje

fizik

e as

htu

edhe

në

kopj

e el

ektr

onik

e A

.3.16

. Fuq

izon

i për

dorim

in e

sha

bllo

nëve

të o

frua

r nga

kom

pjut

eri p

ër p

roce

dura

t sta

ndar

de (

p.sh

. lis

tat e

pro

kurim

it, p

roce

sver

-ba

let e

taki

mev

e et

j.)A

.3.17

. Për

dorn

i sa

më

shum

ë që

ësh

të e

mun

dur f

orm

atet

“e le

xuar

a” n

ga k

ompj

uter

i për

çfa

rëdo

lloj

vle

rësi

mi,

prov

imi e

tj, p

ër të

qe

në s

a m

ë i p

aans

hëm

dhe

për

të z

vogë

luar

nga

rkes

ën e

pun

ës

A.3

.18. P

ërha

pni d

he p

ërdo

rni p

ërvo

jat e

mira

tash

më

ekzi

stue

se, t

ë til

la s

i e-k

atal

ogu

për s

oftu

erin

e m

enax

him

it të

traj

nim

it të

m

ësim

dhën

ësve


64

Plan

i i v

epri

mit

i st

rate

gjis

ë së

kom

unik

imit

O

bjek

tivi

3:

Pjes

ëmar

rja

akti

ve e

pub

likut

dhe

sho

qëri

së c

ivile

në

deba

tin

e po

litik

ave

të a

rsim

it ë

shtë

për

mir

ësua

r duk

shëm

.

Nën

-obj

ekti

vi

Përg

jegj

ësia

2013

- 20

1420

14 –

20

15

3.1.

Pla

tfor

mat

e n

egoc

imit

për

pal

ë të

ndr

yshm

e të

inte

resi

t në

sekt

orin

e a

rsim

it ja

në fu

qizu

ar n

ë at

ë m

ënyr

ë që

të d

isku

tojn

ë sh

qetë

sim

et d

he të

avo

kojn

ë pë

r zg

jidhj

en e

tyre

.

AK

TIV

ITET

ET

3.1.1

. Int

egrim

i i p

orta

lit (

ww

w.s

hkol

la-r

ks.o

rg)

në w

ebfa

qen

e M

ASH

T-it

si fo

rum

dhe

baz

ë e

të d

hëna

ve in

form

uese

dhe

de

batu

ese

për q

ytet

arët

dhe

sho

qërin

ë ci

vile

në

arsi

m.

3.1.2

. Pos

timi i

mat

eria

leve

traj

nues

e në

web

faqe

n e

MA

SHT-

it në

n ka

tego

rinë

(tra

jnim

et)

në fo

rmën

e v

ideo

tuto

riale

ve,

e-se

min

arev

e, e

-dor

acak

eve

etj,

dhe

ofrim

i i u

dhëz

imev

e sh

tesë

rret

h pë

rdor

imit

të w

ebfa

qes

3.1.3

. Pla

nifik

oni i

nspe

ktim

in/m

onito

rimin

e s

hkol

lave

nga

ana

e z

yrta

rëve

të a

rsim

it, m

e qe

llim

të a

plik

imit

të le

gjis

laci

onit

seko

ndar

që

rreg

ullo

n ko

mun

ikim

in n

ë ar

sim

dhe

me

palë

t e tr

eta

(pro

cesv

erba

let e

taki

mev

e, ra

port

et e

tj).

3.1.4

. Org

aniz

imi i

traj

nim

eve

dhe

sem

inar

eve

për k

ultu

rën

e ko

mun

ikim

it pë

r pal

ët e

inte

resi

t – s

hkol

lat,

kësh

illat

e p

rindë

rve,

O

JQ-t

ë, z

yrta

ret e

DK

A-v

e dh

e M

ASH

T-in

– p

ër të

fuqi

zuar

funk

sion

imin

e k

omun

ikim

it.3.

1.5.

3.1.6

. Org

aniz

imi i

taki

mev

e të

pla

nifik

uara

trem

ujor

e m

e pa

lët e

inte

resi

t në

nive

l shk

olle

, kom

une

dhe

qend

rore

dhe

mba

jtja

e pr

oces

verb

alit

në k

ëto

taki

me

3.1.7

. Kom

unik

oni p

ërm

es b

ulet

inev

e in

form

ativ

dhe

afis

heve

dhe

deb

atev

e në

mje

tet e

info

rmim

it (T

V, r

adio

, int

erne

t, et

j) m

e qy

teta

rët l

idhu

r me

tem

at e

veç

anta

dhe

/apo

ngj

arje

t për

të s

igur

uar

në in

tern

et, e

tj) m

e qy

teta

rët l

idhu

r me

tem

at e

veç

anta

dh

e/ap

o ng

jarje

t për

të s

igur

uar p

jesë

mar

rjen

3.1.8

. Kom

unik

oni m

e qy

teta

rët p

ërm

es d

ebat

it në

e-m

ail t

ë pu

blik

uar n

ë w

ebfa

qe n

ë m

ënyr

ë që

të m

errn

i inf

orm

atat

kth

yese

, p.

sh. l

idhu

r me

doku

men

tet e

rënd

ësis

hme

etj.

3.1.9

. Har

toni

form

ular

ë, s

hkre

sa, u

dhëz

ime

të k

omun

ikim

it m

e gr

upe

të c

aktu

ara

- pr

indë

rit, s

hoqë

rinë

civi

le, m

jete

t e in

-fo

rmim

it dh

e in

stitu

cion

et e

tjer

a sh

tetë

rore

.

65


2013

- 20

1420

15 –

20

163.

2. K

omun

ikim

i zyr

tar n

ë de

bate

pub

like,

pol

itika

të re

ja d

he p

roje

kte

refo

rmue

se s

igur

on p

jesë

mar

rje

të g

jerë

të q

ytet

arëv

e dh

e sh

oqër

isë

civi

le.

AK

TIV

ITET

ET

3.2.

1. Të

org

aniz

ohen

pun

ëtor

i për

MA

SHT-

in, D

KA

-të,

shk

olla

t, O

JQ-t

ë dh

e të

har

tohe

n ud

hëzi

me

(fte

sa, l

ogjis

tika,

për

fshi

rja

e ek

sper

teve

, për

kthi

me)

për

për

gatit

jen

e de

bate

ve p

ublik

e.

3.2.

2. T

ë ha

rtoh

et n

jë u

dhëz

ues

për k

omun

ikim

nga

MA

SHT-

i dhe

DK

A-t

ë pë

r det

yrat

dhe

për

gjeg

jësi

të e

kës

hilla

ve të

pr

indë

rve,

kës

hilli

t dre

jtues

të s

hkol

lës

dhe

kësh

illat

e n

xënë

sve

ne n

ivel

shk

olle

, kom

une

dhe

atë

qend

ror.

3.2.

3. T

ë kr

ijohe

t një

vijë

bux

heto

re m

e qe

llim

të fu

nksi

onal

izim

it të

Kës

hilli

t të

Prin

dërv

e të

Kos

ovës

dhe

të k

rijoh

en k

usht

e që

të

jenë

funk

sion

al k

omite

tet e

kës

hilla

ve të

prin

dërv

e në

të g

jitha

niv

elet

.3.

2.4

. Org

aniz

imi i

ses

ione

ve in

form

uese

dhe

deb

atue

se p

ër a

rsim

për

mes

kon

fere

ncav

e vj

etor

e në

7 ra

jone

t e K

osov

ës p

ër

palë

t e in

tere

sit (

MA

SHT,

DK

A-t

ë, s

hkol

lat,

kom

unite

tet,

shoq

ëria

civ

ile, m

edia

dhe

biz

nesi

etj)

..

2013

- 20

1420

15 –

20

163.

3. P

artn

erit

eti i

inst

ituc

ione

ve a

rsim

ore

me

mje

tet e

info

rmim

it p

ërfo

rcon

ve

tëdi

jesi

min

pub

lik li

dhur

me

nevo

jën

për

arsi

m m

ë të

mir

ë.A

KT

IVIT

ETET

3.3.

1. Të

org

aniz

ohen

fush

ata

vete

dije

sues

e m

e qe

llim

të rr

itjes

së

vetë

dije

s së

kom

unite

tit p

ër g

jithë

përf

shirj

e në

ars

im.

3.3.

2. T

ë or

gani

zohe

n ko

nfer

enca

t mbi

tem

at e

ars

imit,

sik

urse

ësh

të e

kono

mia

në

arsi

m

3.3.

3. T

ë ha

rtoh

en m

ater

iale

pro

mov

uese

(fle

tëpa

losj

e, d

orac

ak, b

illbo

ard,

etj)

për

mën

yra

më

të m

ira të

kom

unik

imit

dhe

të

shpë

rnda

hen

në të

gjit

ha n

ivel

et e

ars

imit.

3.3.

4. T

ë bë

het p

ërfo

rcim

i i n

johu

rive

subs

tanc

iale

të p

ërfa

qësu

esve

të m

edia

ve li

dhur

me

arsi

min

: Org

aniz

imi i

traj

nim

eve

për

gaze

tarë

të fu

shës

së

arsi

mit

në fu

shën

e k

omun

ikim

it m

e qy

teta

rët.

3.

3.5

Traj

nim

i i z

ëdhë

nësv

e ko

mun

al (

zyra

t e in

form

imit

në fu

shën

e a

rsim

it) p

ër k

omun

ikim

.3.

3.6.

Të

bëhe

t pro

mov

imi i

akt

ivite

teve

ars

imor

e dh

e p

ërfs

hirja

e m

edia

ve n

ë nd

odhi

të d

he a

ktiv

itete

t e fu

shës

së

arsi

mit:

Të

ftoh

en m

edia

t në

ngja

rje të

veç

anta

shk

ollo

re, d

he p

ërga

titja

dhe

dër

gim

i i k

omun

ikat

ave

me

foto

graf

i të

ngja

rjeve

në

fjalë

(d

ita e

shk

ollë

s, d

ita e

dye

rve

te h

apur

a, e

tj.)

3.3.

7. T

ë nd

ahet

çm

im p

ër tr

egim

in h

ulum

tues

dhe

foto

graf

inë

më

të m

irë g

azet

ares

ke n

ë fu

shën

e a

rsim

it.3.

3.8.

Të

krijo

hen

kont

akte

efe

ktiv

e m

e m

edia

dhe

të p

ërdo

ren

med

iat p

ër in

form

imin

e q

ytet

arëv

e lid

hur m

e si

stem

in e

ar

sim

it në

Kos

ovë,

me

qëlli

m të

fitim

it të

mbë

shte

tjes

së q

ytet

arëv

e pë

r gjit

hëpë

rfsh

irje

dhe

cilë

sinë

në

arsi

m. I

dent

ifiki

mi i

pe

rson

ave

kont

aktu

es n

ëpër

med

ia p

ër fu

shën

e a

rsim

it

Documents

Strategjia e KomuniKimit në SeKtorin e · PDF file5 Fjala e ministrit Reforma e rëndësishme në sektorin e arsimit përbën padyshim një hap cilësor drejt lehtësimit të komunikimit,