str. 4 - Intervju sa Mirkom Đačićem, Predsjednikom Opštine ...uom.me/wp-content/uploads/2017/05/Nasa-zajednica-Broj-23.pdf · građana jesu ulaganja u infrastrukturu i projekte

Bilten Zajednice opština Crne Gore - broj 23 - Maj 2017

str. 4 - Intervju sa Mirkom Đačićem, Predsjednikom Opštine Pljevljastr. 8 - Izabrano novo rukovodstvo organa Zajednice opštinastr. 10 - Uloga lokalnih samouprava važna u procesu pristupanja EUstr. 15 - Utvrđen Nacrt Zakona o planiranju i izgradnji

Sadržaj

Vijesti iz opština

Izdavač je isključivo odgovoran za informacije koje se nala-ze u publikaciji.Zajednica opština Crne Gore, Mitra Bakića, Podgorica,tel/fax: 020/620-097,e-mail: [email protected], www.uom.me.Glavni i odgovorni urednik: Refik BojadžićČlanovi redakcije: Vanja Starovlah, Žana Đukić i Ivana LalevićGrafička obrada: Vladan R. PopovićŠtampa: HKS Spektar

Cilj časopisa „Naša zajednica”, koji izlazi tromjesečno, jeste informisanje javnosti o aktivnostima Zajednice opština Crne Gore, kao i o dešavanjima u gradovima i opštinama u Crnoj Gori. Pozivamo vas na saradnju, uvjereni da ćemo uz vašu po-moć obogatiti sadržaj časopisa, koji će kao takav biti od još ve-ćeg značaja za unapređenje lokalne samouprave u našoj zemlji.

Uvaženi čitaoci, vaša pisma, reakcije i sugestije biće nam od velikog značaja, E-mail adresa na koju možete da nam pišete je [email protected], sa naznakom: časopis „Naša zajednica”, ili poštom na adresu Mitra Bakića 142, Podgorica

Uvodno obraćanje ................................................................ 3

Intervju sa Mirkom Đačićem,Predsjednikom Opštine Pljevlja ........................................ 4

Izabrano novo rukovodstvoorgana Zajednice opština.................................................... 8

Uloga lokalnih samouprava važnau procesu pristupanja EU ..................................................10

Lokalne samouprave osnažile kapaciteteza korišćenje fondova .........................................................11

Dalji razvoj lokalne samoupraveu fokusu razgovora Zajednice opštinai Ministarstva javne uprave ............................................. 12

Inicijativa za izmjenu Zakonao sprečavanju korupcije .................................................... 13

Amandman na Predlog Zakonao izmjenama i dopunama Zakonao zaštiti podataka o ličnosti ..............................................14

Utvrđen Nacrt Zakonao planiranju i izgradnji ..................................................... 15

Održana sjednica Odbora za finansiranjelokalne samouprave Zajednice opština ...........................18

Donešen Zakon o upravljanjukomunalnim otpadnim vodama ..................................... 20

Plan obuka lokalnih službenikai namještenika za period februar–jun2017. godine sa kalendarom obuka ................................. 22

Opštine nastavljaju zajedno da radena pripremi projekata za otvorene EU pozive ............... 23

Delegacija Zajednice opština posjetilaAmbasadu Republike Turske ........................................... 25

Zajednica opština na osmoj plenarnoj sjedniciARLEM-a ............................................................................ 26

Opština Nikšić .................................................................... 27

Opština Berane ................................................................... 28

Opština Herceg Novi ......................................................... 30

Opština Petnjica ................................................................. 32

Opština Žabljak .................................................................. 34

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

2

Strategija refor-me javne uprave 2016–2020. godi-

ne, koju je usvojila Vla-da CG na sjednici od 28. jula 2016. godine, utvrđuje pravce daljeg razvoja i reformi jav-ne uprave u Crnoj Go-ri i opšte i posebne ci-ljeve koji će doprinijeti uspostavljanju funkcio-nalnije i efikasnije jav-ne uprave sposobne da odgovori svim izazovi-ma na putu evropskih integracija naše zemlje.

Kao sastavni dio sistema javne uprave, reforma lokal-ne samouprave treba da bude posebno usmjerena ka unapređenju funkcionisanja jedinica lokalne samo-uprave i jačanju njihovih kapaciteta, te obezbjeđiva-nju finansijske održivosti i dobrog finansijskog kapa-citeta opština kroz uravnoteženje prihoda lokalnih sa-mouprava sa njihovim poslovima i zakonom utvrđe-nim nadležnostima. Pretpostavka za to je uspostav-ljanje kvalitetnog zakonodavnog okvira kroz donoše-nje seta propisa kojim će se uspostaviti adekvatan si-stem lokalne samouprave i tako obezbijediti kvalitet-no i efikasno pružanje usluga i vršenje poslova na lo-kalnom nivou.

Programom rada Vlade Crne Gore za 2017. godinu, shodno Strategiji reforme javne uprave 2016–2020, planirano je donošenje niza propisa kojim treba da se postojeći sistem lokalne samouprave dodatno unaprijedi. U tom smislu, od posebnog značaja je donošenje Zakona o lokalnoj samoupravi, Zakona o finansiranju lokalne samouprave i Zakona o pla-niranju i izgradnji, čije utvrđivanje predloga zako-na je planirano za drugi kvartal tekuće godine. Ko-ordinirane aktivnosti i uključivanje svih zaintere-sovanih subjekata bitna su pretpostavka za kvalitet-no utvrđivanje zakonskih normi kojima se uređuju ova pitanja od posebnog značaja za rad opština. Je-dinice lokalne samouprave i Zajednica opština, kroz djelovanje stručnih radnih tijela i Upravnog odbo-ra Zajednice, koristeći mehanizme utvrđene Spora-zumom o saradnji Vlade Crne Gore i Zajednice op-ština i Sporazuma o saradnji Skupštine Crne Gore

i Zajednice opština, treba da se uključe i daju puni doprinos utvrđivanju kvalitetnog zakonskog okvira kojim će se obezbijediti funkcionalan sistem u ko-jem će lokalne samouprave postati efikasan servis u službi potreba građana i privrede.

Obim poslova lokalnih samouprava nije na pravi na-čin usaglašen sa nivoom finansijskih sredstava koja su potrebna za njihovo vršenje, pa je obezbjeđivanje adekvatnog okvira za finansiranje nadležnosti opšti-na poseban izazov kojem u narednom periodu treba posvetiti posebnu pažnju. Rješavanju ovog problema i jačanju finansijske sposobnosti opština značajno će, pored donošenja kvalitetnih zakonskih propisa iz ove oblasti, doprinijeti jedinstveno i efikasno postupanje opština na planu administriranja lokalnih javnih pri-hoda. Prepoznajući značaj ovog pitanja, Skupština Za-jednice opština je Finansijskim planom za 2017. godi-nu opredijelila, kao aktivnost od posebnog značaja za dalje jačanje opština, nabavku jedinstvenog softvera za administriranje lokalnih javnih prihoda za sve op-štine. Ovaj softver bi trebalo da olakša cjelokupni pro-ces administriranja i poveća efikasnost ubiranja lokal-nih javnih prihoda, odnosno da doprinese jedinstve-nom postupanju organa lokalne uprave svih opština u odnosu na pitanja utvrđivanja, naplate i kontrole lo-kalnih javnih prihoda.

Jačanju kapaciteta lokalnih samouprava i boljem kori-šćenju mogućnosti koje im stoje na raspolaganju zna-čajno doprinose brojne i raznovrsne obuke koje za lo-kalne službenike i namještenike organizuju Uprava za kadrove i Zajednica opština. Od posebnog značaja su obuke koje se organizuju na temu izrade i implemen-tacije projekata finansiranih od strane Evropske uni-je, koje kroz dva modula – osnovni i napredni – zna-čajno doprinose jačanju kapaciteta lokalnih samou-prava za apliciranje za korišćenje sredstava EU za re-alizaciju projekata od značaja za njihov razvoj i, po-sebno, njihovom informisanju o otvorenim pozivima za podnošenje predloga projektnih ideja.

Zajednica opština, kao nacionalna asocijacija jedini-ca lokalne samouprave u Crnoj Gori, biće u potpuno-sti posvećena realizaciji svih onih aktivnosti koje do-prinose jačanju lokalnih samouprava i afirmišu nji-hov dalji napredak.

Refik BojadžićGeneralni sekretar Zajednice opština

Uvodno obraćanje

Naša zajednica 23 / 20173

Intervju saMirkom Đačićem,Predsjednikom Opštine Pljevlja1. Opština Pljevlja se nalazi na kraj-

njem sjeveru Crne Gore, na tro-međi sa Srbijom i Bosnom i Herce-govinom, što čini ovu opštinu jed-nim od najznačajnijih komunika-cionih centara i veza naše države sa državama bivše Jugoslavije. Ko-liko je za Vas, kao prvog čovjeka op-štine, ovakav geografski položaj op-štine prednost ili izazov za brži eko-nomski i društveni razvoj Pljevalja i unapređenje kvaliteta života lokal-nog stanovništva?

MĐ: I pored činjenice da je Opština Pljevlja na tro-međi, da je kao najsjevernija opština Crne Gore geograf-ski povezana sa Srbijom i Bosnom i Hercegovinom, ra-zvoj saobraćajne infrastrukture u bivšoj SFRJ nije išao na ruku ove sredine niti je ispratio njene potrebe i razvojne potencijale, prvenstveno u sferi željezničkog, ali i drum-skog saobraćaja. Pljevaljski ugalj se isporučivao potrošači-ma drumskim putem ili preko željezničkih stanica u Pri-jepolju i Rudom. Isti je slučaj bio i sa cementom, olovocin-kanom rudom, sa oblom građom i poluproizvodima i pro-izvodima od drveta. Riječ je uglavnom o „kabastim” proi-zvodima čija cijena ne trpi drumski transport i u tim uslo-vima postaju nedovoljno konkurentni na tržištu. Ta sao-braćajna „izolovanost” i danas u određenoj mjeri optere-ćuje poslovanje privrede, ali rekao bih značajno manje ne-go nekada. Izgrađen je put preko Žabljaka i Nikšića do Risna, u to-ku je rekonstrukcija puta do Bijelog Polja, planirana je iz-gradnja puta Vrulja – Mijakovići, rekonstrukcija puta do granice sa Bosnom i Hercegovinom. Podsjetiću da je prije nekoliko godina bilo veoma izraženo interesovanje inve-stitora za gradnju nove fabrike cementa. Tog interesova-nja, u manjoj mjeri, ima i danas, ali nedostatak pruge je je-dan od bitnih ograničavajućih faktora za realizaciju ovog posla, a samim tim, i za snažniji napredak ove sredine i u ekonomskom i u društvenom smislu.

2. Osnovni preduslov za unapređenje uslova za život i rad građana jesu ulaganja u infrastrukturu i projekte koji obezbjeđuju ekonomski rast i razvoj i nova radna mje-sta. Koji su posebno značajni projekti koji su realizo-vani u prethodnom periodu ili je njihova realizacija u toku i koje benefite oni donose građanima Pljevalja?

MĐ: Posljednju deceniju obilježila su značajna ulaganja kako u infrastrukturu tako i u proširenje i unapređenje kapaciteta privrednih subjekata koji posluju na teritoriji opštine. Investicije u privredi su iznosile preko 150 mil.€.

Termoelektrana „Pljevlja” je ugradila novo elektrofiltersko postrojenje i povećala sna-gu Bloka. Izvršena je i stabilizacija brane na deponiji šljake i pepela „Maljevac”. Rudnik uglja je izmjestio korito Ćehotine i značaj-

no proširio front rudarskih radova i kopova uglja. Ovo preduzeće je u velikoj mjeri obnovilo

neophodnu rudarsku mehanizaciju i mašine. Po-slije desetak godina pauze reaktivirana je proizvod-

nja olova i cinka u rudniku „Šuplja stijena” u Šulima i to je posebno važno, s obzirom da je riječ o preduzeću koje egzistira u ruralnom dijelu opštine i koje je zaposlilo sto-tinak novih radnika. Kompanija „Vektra Jakić” je zaokru-žila obiman investicioni ciklus i počela sa proizvodnjom. Ono što je trenutno najaktuelnije u sferi privrede je izgrad-nja Drugog bloka TE „Pljevlja”. Elektroprivreda Crne Go-re i češka kompanija „Škoda Praha” potpisali su krajem septembra prošle godine ugovor o izgradnji drugog bloka Termoelektrane „Pljevlja”. Riječ je o poslu vrijednom pre-ko 300 mil.€. Blok II obezbijediće energetsku nezavisnost zemlje, a od nemjerljivog je značaja i za Opštinu Pljevlja. U prvom redu sa stanovišta valorizacije rezervi uglja, ali i sa aspekta otvaranja novih radnih mjesta u TE, Rudniku, te malim i sred-njim preduzeći-ma u reprolancu i pratećim sek-torima. Grad-nja Bloka II pre-duslov je realiza-cije projekta to-plifikacije grada i unaprijeđenja kvaliteta životne sredine.

uglja. Ovo preduzeće je u velikoj mjeri obnovilo neophodnu rudarsku mehanizaciju i mašine. Po-

slije desetak godina pauze reaktivirana je proizvod-

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

4

S druge strane, lokalna uprava i država su partnerski ili sa-mostalno realizovale i započele realizaciju brojnih infra-strukturnih projekata iz svoje nadležnosti. S obzirom da je riječ o veoma velikom broju projekta, pomenuću samo one na kojima radimo trenutno ili u posljednjih godinu-dvije.Gradi se postrojenje za preradu otpadnih voda, a već je izgrađen glavni kolektor i kanalizacioni kolektor na Radosavcu. Dvije godine za redom građanima su obez-bijeđeni briket i pelet po subvencioniranim cijenama. Poznato je da je Opština Pljevlja raspisala tender za iz-gradnju nove toplane. Uskoro bi trebalo da počne sa-nacija deponije Maljevac i f lotacijskog jalovišta Gra-dac. Ugovorena i predračunska vrijednost ovih projeka-ta je oko 23 mil.€.To su sve projekti koji se direktno tiču životne sredine, a siguran sam da građani Pljevalja na svakom koraku osje-ćaju benefite rada sadašnje lokalne uprave na izgradnji i obnovi infrastrukture. Ulice i trotoare smo doveli u pri-stojno stanje. Izgradili smo nekoliko potpuno novih ulica sa pratećom kanalizacionom, vodovodnom i elektro in-frastrukturom, a više od polovine kolovoza presvukli no-vim asfaltom. U odmakloj fazi su radovi na Domu kultu-

re, Domu starih i fiskulturnoj sali Osnovne škole u na-selju Guke. Renovirane su i rekonstrusane sve gradske škole, osim Gimnazije. Rekonstruisan je gradski stadi-on. Komunalna higijena grada je podignuta na viši nivo. Obezbijedili smo i kvalitetne i sadržajne kulturno-zabav-ne i umjetničke programe. Povećali smo Agrobudžet, in-tenzivno radili na unapređenju seoske putne i vodovod-ne infrastrukture.

3. Kakvo je stanje putne i komunalne infrastrukture na području opštine, imajući u vidu da je ona osnovni preduslov za privlačenje investicija i privredni razvoj opštine?

MĐ: Imamo Prostorno urbanistički plan i definisanu in-dustrijsku zonu i aktivni smo u promociji potencijala i re-sursa koje imamo. Urbanističkom dokumentacijom pokri-ven je skoro svaki kvadratni metar urbanog dijela opštine ili, da budem precizniji, pokriveno je oko 95%. Koristimo svaku priliku da eventualnim investitorima ponudimo po-jedine lokacije na kojima bi razvijali biznis. O stanju put-ne i komunalne infrastrukture već sam nešto rekao u od-govorima na prva dva vaša pitanja. U najkraćem, postojeća infrastruktura nije na optimal-nom, ali jeste na zadovoljavajućem nivou za svaku vrstu biznisa, s tim što je neophodno raditi na njenom unapre-

đenju, posebno u sferi putne infrastrukture i bolje saobra-ćajne povezanosti Pljevalja, kako na državnom tako i na regionalnom nivou.

4. Geografski položaj, konfiguracija terena (posebno na gradskom području), razvoj rudarske i elektroener-getske industrije, i dr., su samo neki od činioca ko-ji prouzrokuju, na žalost, nezadovoljavajuće stanje životne sredine u Opštini Pljevlja. Šta je, po Vašem mišljenju, neophodno preduzeti kako bi se stanje na ovom planu dugoročno unaprijedilo?

MĐ: Svi navedeni činioci, u sadejstvu sa mikroklimatskim faktorima pljevaljske kotline, snažno utiču na kvalitet ži-votne sredine u urbanom dijelu, posebno u zimskim mje-secima. Najugroženiji je vazduh, ali od negativnog djelo-vanja nijesu pošteđene ni vode ni zemljište i to tokom ci-jele godine. Istina, ti problemi u odnosu na problem aero-zagađenja su manje izraženi.Jedino pravo rješenje je da sve produkte sagorijevanja na-stale i u industriji i u domaćinstvima u atmosferu emituje-mo kroz jedan dimnjak, strogo kontrolisano. Da tih pet ili šest hiljada dimnjaka svedemo na jedan koji ćemo prečisti-ti elektrofilterima. A to je upravo ono što predviđa i proje-kat Toplifikacije Pljevalja. No, to je dugotrajan i skup po-sao koji će se odvijati kroz više predloženih mjera i u ne-koliko faza, a u koji smo već zakoračili.Podsjetiću da je u koordiniranim aktivnostima MORiT-a i lokalne uprave, od strane grupe profesora Mašinskog fa-


kulteta, izrađen Elaborat o smanjenju zagađenja u Opšti-ni Pljevlja. Elaboratom su predviđene hitne, srednjoročne i dugoročne mjere za prevazilaženje problema aerozagađe-nja. Ovaj dokument predvidio je i izgradnju nove kotlar-nice umjesto postojeće u Skerlićevoj ulici, koju je, kako je konstatovano u Elaboratu, nemoguće rekonstruisati ili na bilo koji drugi način staviti dalje u funkciju.U skladu sa tim preporukama, lokalna uprava je sprovela niz kompleksnih i veoma složenih aktivnosti, pionirskih u Crnoj Gori, jer nijesmo često u prilici da u našoj državi pro-jektujemo ili gradimo ovakve objekte. Nije bilo lako pripre-miti tendersku dokumentaciju ni za izbor projektanta ni za izbor izvođača radova. Prvi tender za izbor projektanta po-kazao je upravo ono u šta smo sumnjali – da ćemo se mora-ti osloniti na stručnost i iskustvo kompanija iz regiona. Pro-jektant nove Toplane bila je kompanija „Esotech” iz Velenja, a raspisan je tender za izbor izvođača radova na objektu no-ve Toplane. Pored Toplane, neophodno je izgraditi i potreb-nu podstanicu, razvodnu mrežu, a sve su to segmenti pro-jekta toplifikacije Pljevalja, za čije potrebe je kao bazni izvor energije određeno postrojenje Drugog bloka TE „Pljevlja”.Za realizaciju ovog projekta potrebno je i puno vremena i puno novca, a dio sredstava se može i mora obezbijediti naplatom naknade za unapređenje životne sredine, za čije smo uvođenje još početkom marta tražili saglasnost Vlade.

5. Realizaciju zahtjevnih razvojnih i infrastrukturnih može obezbijediti samo finansijski stabilna lokalna samouprava. Kakvo je trenutno finansijsko stanje u Opštini Pljevlja i u kom pravcu vidite mogućnosti za dalju stabilizaciju i unapređenje?

MĐ: Finansijska konsolidacija opštine je naša stalna ak-tivnost. Naslijedili smo 21 mil.€ duga od ranijih admini-stracija, a trenutni dug Opštine Pljevlja je 17,02 mil.€. Od ove sume oko 56% ili 9,55 mil.€ su nedospjele obaveze u či-joj strukturi dominiraju obaveze prema državi na osnovu potpisanog Ugovora o reprograma poreskog duga. Elektroprivredi Crne Gore, po osnovu sudskih presuda, zbog po njima nezakonite naplate ekoloških naknada, du-gujemo oko 2,8 mil.€ i imamo 7,7 mil.€ dospjelih obaveza. Među dospjelim obavezama je i dug prema preduzećima čiji je Opština osnivač u iznosu od oko mil.€.Ovakva struktura dugovanja govori o stabilnosti finansi-ja Opštine Pljevlja, gdje na bazi međusobnog razumijeva-nja sa partnerima funkcionišemo na najbolji mogući na-čin, uz minimum rizika eventualnih naplata potraživanja putem blokade računa opštine.S druge strane, Opština Pljevlja samo po osnovu poreza na nepokretnosti potražuje preko 6,5 mil.€, što od pravnih što od fizičkih lica. Najveći dužnik je kompanija „Vektra Ja-kić” sa 1,3 mil.€ dospjelih poreskih obaveza i 1,4 mil.€ du-ga po osnovu pripadajućeg dijela koncesione naknade. U toku su i postupci pred nadležnim sudom protiv EPCG i Rudnika uglja u kojima opština potražuje oko 20 mil.€ od ova dva privredna subjekta.

6. Imajući u vidu strateške pravce razvoja Pljevalja, ne-minovno se nameće potreba većeg ulaganja u projek-te zaštite i unapređenja životne sredine, za šta se po-trebna značajna finansijska sredstva. Djeluje krajnje

nelogično i neodrživo da u strukturi lokalnih priho-da Opštine Pljevlja nema naknade za zaštitu i unap-ređenje životne sredine. Kako Vi gledate na ovaj pro-blem?

MĐ: Opština Pljevlja je posredno, amandmanskim djelo-vanjem preko poslanika DPS u ranijem sazivu državnog parlamenta, uticala na neka rješenja u Zakonu o zaštiti ži-votne sredine, a koja su nas posebno zanimala. Moram istaći da smo i tada bili, a i sa-da smo, izuzet-no zadovoljni odnosom Parla-menta i resornog ministartsva u usvajanju pred-metnog zakona, uz amandmane koje smo inici-rali. Sada, kada smo se, tako da kažem, izborili za tu mogućnost, moramo je i iskoristiti na način ostvari-vanja najboljeg interesa za opštinu. Pripremili smo Predlog Odluke na koji je potrebno da dobijemo saglasnost Vlade i vjerujem da ćemo, u jednom ispravnom slijedu stvari, uz najšire konsultacije, doći do iznosa, obračuna i načina na-plate ove naknade.

7. Kakva je saradnja lokalne uprave sa privrednim su-bjektima na području opštine i koliko oni učestvuju u rješavanju problema lokalne zajednice?

MĐ: Odnos sa najznačajnijim privrednim subjektima je korektan, iako imamo neka otvorena pitanja koja nijesmo mogli riješiti bez uključivanja sudskih instanci. Već sam pomenuo da je riječ o EPCG i Rudniku uglja. Problem vi-dimo u tome što opština po svim osnovama sticanja oba-veza od EPCG godišnje prihoduje samo 700.000€. Sma-tramo da je to nizak prihod i da je takvo stanje neodrži-vo. Nekada je to možda bilo drugačije, jer ekološka svijest i problemi vezani za ekologiju nijesu bili dovoljno primi-jećeni ni na nekom visokom nivou. Danas, nakon 35 go-dina rada bloka TE Pljevlja, postoje veliki i značajni pro-blemi kada je u pitanju ekološka slika Pljevalja. Proporcije u ostvarenju intersa Opštine Pljevlja kad je privreda u pi-tanju nijesu jednake.

8. Koji su najznačajniji projekti ko-je će lokalna uprava, u skladu sa raspoloživim sredstvima, u na-rednom periodu realizovati? Ko su najznačajniji partneri na nji-hovoj realizaciji?

MĐ: To su, u prvom redu, izgradnja nove toplane i postrojenja za preči-šćavanje otpadnih voda. U ovoj go-dini očekujemo završetak i stavljanje u funkciju Doma kulture, Doma za

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

6

stare, fiskulturne sale OŠ u naselju Guke, izgradnju dvi-je nove gradske ulice: po jedne u naselju Varoš i, najvje-rovatnije, u naselju Guke. Nastavićemo sanaciju kolovo-za i trotoara, započeli smo revitalizaciju centralne grad-ske zone, a značajne poslove uradićemo i na putnoj i vodo-vodnoj infrastrukturi u ruralnom dijelu opštine. U dru-goj polovini godine trebalo bi da počne izgradnja dječijeg vrtića u naselju Guke.Kvalitetno i kontinuirano snabdijevanje grada vodom za piće je jedan od naših prioriteta i već smo, prvim korakom koji podrazumijeva aktivnosti oko izrade projektne doku-mentacije za rekonstrukciju postrojenja Pliješ, zakoračili u taj posao. No, kako se u taj važan sistem godinama ni-je ozbiljnije ulagalo, jasno je da je pred nama težak zada-tak koji traži dosta vremena i još više novca. Sve su to pro-jekti u kojima imamo ili očekujemo punu podršku Vla-de Crne Gore.

9. Da li i koliko Opština Pljevlja koristi sredstva iz pret-pristupnih fondova Evropske Unije, imajući u vidu mogućnosti koje pruža EU i njeni fondovi?

MĐ: Opština Pljevlja je u proteklom periodu u značajnoj mjeri koristila sredstva iz pretpristupnih fondova Evrop-ske Unije koji su joj bili na raspolaganju Crnoj Gori, kao jednoj od IPA zemalja. Kao i većina lokalnih samoupra-va, Opština Pljevlja daje značajne napore da pomoću ovih sredstva finansira što veći broj infrastrukturnih projekata, kao što su: izgradnja podzemne garaže na Trgu „13. jul”, zatim izgradnja gradskog kolektora, a u toku je realizaci-ja projekta izgradnja postrojenja za prečišćavanje otpad-nih voda, za koji je iz sredstava IPA 2010 za finansiranje dijela projekta obezbijeđeno 3,5 mil.€. Značajan projekat koji realizuje Ministarstvo rada i soci-jalnog staranja na teriroriji Opštine Pljevlja je izgradnja i opremanje Doma starih u okviru regionalnog stambenog programa finansiranog na osnovu okvirnog ugovora zaklju-čenog između Banke za razvoj Savjeta Evrope i Crne Gore.Za ostvarivanje ciljeva Strateškog plana Opštine Pljevlja 2013–2018, značajni su projekti prekogranične saradnje, bilo da su to bilateralni, trilateralni ili multilateralni pro-grami koji se sprovode na lokalnom nivou u graničnim oblastima. Programi prekogranične saradnje, pored jača-nja kapaciteta za upravljanje projektima, pomažu stanov-ništvu sa obje strane granice u promovisanju održivog pri-vrednog i društvenog razvoja, gdje se zajedničkim napori-ma rješavaju zajednički problemi, kao što su očuvanje ži-

votne sredine, prirodne i kultur-ne baštine, javno zdravlje i dr. Po-sredstvom projekata prekogranič-ne saradnje, ostvarena je važna saradnja sa gradovima, kao što su Kraljevo, Čačak, Prijepolje, Trebi-nje, Gračanica.

10. Koliko ste zadovoljni sarad-njom Opštine sa državnim or-ganima i saradnjom sa jedinica-ma lokalne samouprave? U kom pravcu vidite prostor za dalje unapređenje te saradnje?

MĐ: Period unazad dvije i po godine, od kad lokalnu vlast u Pljevljima vrši DPS sa koalicionim partnerima, obilježi-lo je puno i iskreno partnerstvo Vlade Crne Gore i Opšti-ne Pljevlja u realizaciji brojnih projekata koji imaju za cilj poboljšanje kvaliteta života u našem gradu. Ulica III Sandžačke brigade, sa kompletno novom kana-lizacionom i vodovodnom infrastrukturom i javnom ra-svjetom, zatim Volođina i ulice Boška Buhe i Vuka Kne-ževića, rekonstrukcija spomenika na Stražici i Doma kul-ture, izgradnja Doma za stara lica, dogradnja škole na Gukama, izgradnja kanalizacije na Radosavcu, samo su neki od važnijih projekata koje je u ovom periodu većim dijelom ili u cjelini finasirala Vlada Crne Gore. Ovdje tre-ba dodati i asfaltiranje seoskih puteva, izgradnju vodo-voda, gradnju infrastrukture i kuća za povratnike u MZ Bukovica, kao i učešće u izradi tehničko-projektne doku-mentacije za rekonstrukciju postrojenja Pliješ i gradnju nove Toplane. Rekonstruisane su i škole „Ristan Pavlović” i Srednja stručna škola, zatim kolovozi na regionalnim i magistralnim putevima ka Đurđevića Tari i Prijepolju i, u manjem obimu, ka Metaljci. Oko 4,7 mil.€ vrijedni su radovi na dionici Crkvice- Vrulja puta ka Bijelom Po-lju. U toku je izrada tehničko-projektne dokumentacije za put Vrulja – Mijakovići, a rekonstruisano je i oko 3,5 km gradskih ulica čije je održavanje u nadležnosti Direkcije za saobraćaj. Već sam pomenuo i da su u partnerstvu sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma preduzete slo-žene aktivnosti i mjere u cilju smanjenja aerozagađenja.

11. Kakvom vidite ulogu Zajednice opština na planu da-ljeg razvoja sistema lokalne samouprave i obezbjeđe-nja uslova za uspješno funkcionisanje opština, uspo-stavljanje saradnje među opštinama u Crnoj Gori, kao i saradnje na međunarodnom planu?

MĐ: Prije svega, moram istaći zaista izvanrednu sarad-nju koju Opština Pljevlja ima sa Zajednicom opština Cr-ne Gore, a siguran sam da ista iskustva imaju i druge cr-nogorske opštine.Sve lokalne uprave u Skupštini Zajednice, odborima, sa-vjetima, komisijama, ali prvenstveno u službenicima i ru-kovodstvu ZOCG imaju stručnog i iskrenog partnera čija nam je pomoć dragocjena bilo da je riječ o pripremi i re-alizaciji konkretnih projekata, ili o pitanjima koja se tiču konsolidacije i finansijske stabilnosti; o pripremi različitih odluka i akata ili razmatranju zakona, stručnom usavrša-vanju i, uopšte, ukupnoj reformi u cilju bržeg i efikasnijeg uspostavljanja većeg nivoa odgovornosti, transparentnosti i efikasnosti rada lokalne samouprave. Očekivanja sam da će Zajednica opština nastaviti da pod-stiče ekonomski razvoj lokalnih uprava koji će doprinije-ti njihovoj finansijskoj održivosti, što je u ovom trenutku, s obzirom na veliku zaduženost i opština i države, možda i ključno pitanje. Takođe, ZOCG bi trebalo da bude jed-na od ključnih karika po pitanju ostvarivanja i unaprije-đenja međunarodne saradnje prvenstveno u regionu, ali i sa gradovima, opštinama i asocijacijama opština EU. Vje-rujem da će Zajednica opština na državnom nivou dobiti ulogu i mjesto koje je zaslužila svojim decenijskim anga-žmanom i posvećenim radom u cilju unapređenja sistema lokalne samouprave.


Na V sjednici Skupštine Zajednice opština, održanoj 27. 01. 2017. godine u Podgorici, izabarano je ruko-vodstvo organa Zajednice opština na mandatni pe-

riod od dvije godine.Za predsjednika Skupštine Zajednice opština ponovo je izabran Gradonačelnik Glavnog grada Podgorica Slavoljub Stijepović, dok su za potpredsjednike Skupštine izabrani su Dragoslav Šćekić, predsjednik Opštine Berane i Ivan Novo-sel, predsjednik Skupštine Opštine Tivat.Za predsjednika Upravnog odbora izabran je Gradonačel-nik Prijestonice Cetinje Aleksandar Bogdanović, a za pot-predsjednike Aleksandar Žurić, predsjednik Opštine Bijelo Polje i dr Zoran Srzentić, predsjednik Opštine Bar.Skupština Zajednice izabrala je i Nadzorni odbor. Funk-ciju predsjednika Nadzornog odbora obavljaće Dejan Me-dojević, predsjednik Opštine Mojkovac, dok su za članove izabrani Branislav Đuranović, predsjednik Opštine Dani-lovgrad i Veselin Vukićević, predsjednik Opštine Žabljak.Skupština Zajednice donijela je Statut Zajednice opština, kao najvažniji pravni akt kojim se uređuje organizacija i na-čin rada Zajednice opština, kao nacionalne asocijacije jedi-nica lokalne samouprave.Skupština je razmatrala Izvještaj o radu Zajednice opština za 2016. godinu, sa Planom rada za 2017. godinu.Generalni sekretar Zajednice Refik Bojadžić, upoznao je članove Skupštine sa glavnim aktivnostima kojima se Za-jednica bavila tokom 2016. godine. Posebno je ukazao na re-zultate koji su ostvareni tokom 2016. godine i koji su od po-sebnog značaja za dalji rad i unapređenje stanja u oblasti lo-kalne samouprave, a odnose se na:

– realizaciju ciljeva utvrđenih Strategijom reforme javne uprave u Crnoj Gori 2016 -2020; – formiranje Ministarstva javne uprave; – institucionalizovanje saradnje Zajednice opština sa Skupštinom CG; – donošenje Zakona o komunalnim djelatnostima i Zakona o regularizaciji neformalnih objekata;

– konsolidovanje finansijske situacija u opštinama i stvaranje uslova za normalno funkcionisanje opštin-skih organa i javnih službi; – zadržavanje naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta u sistemu lokalnih javnih pri-hoda; – kupovinu odgovarajućeg poslovnog prostora i obezbijeđenje adekvatnih uslova za rad Zajednice, i dr.

Skupština je razmotrila i Plan rada Zajednice za 2017. go-dinu, koji je koncipiran na osnovu obaveza koje proizila-ze iz strateških dokumenata, a planirane aktivnosti treba da obezbijede ostavarivanje strateških ciljeva Zajednice op-ština.Planom rada za 2017. godinu, kao prioritetne aktivnosti, planirane su:

– rad na ostvarivanju ciljeva utvrđenih Strategi-jom reforme javne uprave u Crnoj Gori 2016–2020; – izrada Analize o funkcionisanju i problemima lokalne samouprave u Crnoj Gori; – donošenje Zakona o lokalnoj samoupravi; – dalji rad na stabilizaciji lokalnih javnih finansi-ja i kreiranju održivog modela finansiranja lokalne samouprave; – dalji rad na stvaranju pretpostavki za implemen-taciju Zakona o komunalnim djelatnostima i Zakona o regularizaciji neformalnih objekata; – rad na izradi jedinstvenog softvera za admini-striranje poreza na nepokretnosti i komunalne na-knade, za sve opštine u Crnoj Gori; – dalji rad na ustanovljenju mehanizma finansij-ske podrške opštinama za predfinansiranje projeka-ta koji se finansiraju iz EU sredstava; – rad na unapređenju međuopštinske i međuna-rodne saradnje; – rad na jačanju stručnih i administrativnih kapa-citeta lokalnih službenika i namještenika i izabranih predstavnika kroz obuke; – rad na daljem jačanju kapaciteta Zajednice, i dr.

Generalni sekretar je, takođe, naglasio da će Zajednica op-ština, u skladu sa Programom rada Vlade za 2017. godinu, učestvovati u pripremi i donošenju strateških dokumenata i zakonskih propisa koji su od interesa za sistem lokalne sa-

Izabrano novo rukovodstvoorgana Zajednice opština

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

8

mouprave i funkcionisanje i rad opština, kao i u programi-ma i projektima međunarodnih organizacija i donatora za koje procijeni da su od interesa za unapređenje stanja u lo-kalnoj samoupravi.Skupština Zajednice opština je jednoglasno prihvatila Iz-vještaj o radu Zajednice opština za 2016. godinu, uz ocje-nu da su tokom 2016. godine ostvareni određeni strateški ciljevi koje su organi Zajednice definisali kao značajne za lokalnu samoupravu. Skupština je podržala i donijela Plan rada Zajednice opština za 2017. godinu.Skupština je razmotrila i jednoglasno usvojila Izvještaj o fi-nansijskom poslovanju Zajednice opština za 2016. godinu sa Izvještajem Nadzornog odbora, uz ocjenu da se tokom 2016. godine racionalno i domaćinski raspolagalo sredstvi-ma Zajednice, te su ostvarene uštede na većini pozicija Fi-nansijskog plana, koja sredstva će se usmjeriti za realizaci-ju aktivnosti planiranih u 2017. godini. Skupština je doni-jela Finansijski plan Zajednice za 2017. godinu. Skupština se upoznala sa problemima sa kojima se suočava-ju jedinice lokalne samouprave vezano za primjenu Zako-na o sprečavanju korupcije i Zakona o zaradama zaposle-nih u javnom sektoru. Ključni problem predstavlja odredba člana 12 Zakona o sprečavanju korupcije kojom su utvr-đena ograničenja za vršenje više javnih funkcija, a u stavu 2 funkcija odbornika svrstava se u rangu najviših državnih

funkcija predsjednika države, predsjednika i članova Vla-de, sudija Ustavnog suda, poslanika, te odbornik ne mo-že vršiti nijednu drugu javnu funkciju, uključujući i član-stvo u organima upravljanja javnog preduzeća, javne usta-nove ili drugog pravnog lica u kojima je država ili opština vlasnik. Takođe, odredba stava 3 istog člana kojom je pro-pisano da javni funkcioner koji obavlja poslove u državnoj upravi i organima lokalne uprave ne može obavljati funk-ciju odbornika, izaziva brojne dileme i različita tumačenje i primjenu u praksi. Ovakve norme znatno sužavaju pro-stor i mogućnost da se sačini kvalitetna lista odbornika sa stručnim i prepoznatljivim kandidatima koji mogu kvali-tetno reprezentovati građane u skupštini opštine, kao mje-stu gdje se donose najznačajnije odluke za lokalno stanov-ništvo. Takođe, pogrešnim tumačenjem Zakona o zarada-ma zaposlenih u javnom sektoru dovodi se u pitanje isplata odborničke naknade odbornicima, što dodatno usložnjava problem, destimuliše rad odbornika i dovodi u pitanje rad lokalnih skupština.Ocjenjujući problem jako važnim, Skupština Zajednice je zadužila nadležna radna tijela Zajednice da detaljno sa-gledaju zakonska rješenja u ovoj oblasti, te da pripreme i podnesu inicijativu za izmjenu predmetnih zakona nadlež-nim državnim organima i o tome upoznaju Upravni od-bor i Skupštinu.

Održana IX sjednica Upravnog odbora Zajednice opština

U Podgorici je 27. 01. 2017. godine održana IX sjed-nica Upravnog odbora Zajednice opština. Sjednicom je predsjedavao Aleksandar Bogdanović, predsjednik Upravnog odbora.Upravni odbor je informisan o sastanaku predstav-nika Zajednice opština i ministra evropskih poslova Aleksandra Andrije Pejovića, kojim povodom je sa-opšteno da su glavne teme razgovora bile usmjerena ka daljem razvoj partnerskog odnosa između Ministar-stva i Zajednice opština u sprovođenju obaveza iz pro-cesa pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji, kao i mo-gućnosti za uspostavljanje instrumenta finansijske po-drške za predfinansiranje EU projekata lokalnih sa-mouprava. Zajednički je ocijenjeno da su lokalne sa-mouprave tokom prethodnog perioda, kroz programe jačanja kapaciteta i partnerstva s inostranim partne-rima, osnažile kapacitete za korištenje evropskih fon-dova. Od strane Zajednice opština posebno je nagla-šeno da je za korištenje sredstava iz evropskih fondova za period 2014–2020, neophodno obezbijediti sredstva za predfinansiranje projekata što će predstavljati veli-ki izazov za mnoge lokalne samouprave. S tim u vezi, ministar Pejović se upoznao sa inicijativom Zajedni-ce opština za uspostavljanje revolving fonda, odnosno instrumenta finansijske podrške opštinama u procesu sprovođenja evropskih projekata koji bi se koristio za kratoročne pozajmnice lokalnim samoupravama koje su dobile projekte.Upravni odbor se upoznao i o sastanku predstavnika Zajednice opština sa Suzanom Pribilović, ministar-kom javne uprave. Sastanak je bio posvećen sagleda-

vanju aktuelnog stanja i problema u radu jedinica lo-kalne samouprave, kao i prioritetima na kojima treba raditi u narednom periodu, sa ciljem ubrzanja reformi i unapređenja stanja u oblasti lokalne samouprave. U tom smislu, posebno je ukazano na značaj ostvarivanja ciljeva utvrđenih Strategijom reforme javne uprave u Crnoj Gori 2016–2020, koji se odnose na oblast lokal-ne samouprave, donošenja Zakona o lokalnoj samo-upravi i ustanovljenju mehanizma koji će omogućiti opštinama da predfinansiraju projekte koji se finan-siraju iz sredstava EU i time, u što većem obimu, isko-riste mogućnosti koje im se nude kroz programe po-drške EU. Predsjednik Bogdanović je upoznao Uprav-ni odbor sa namjerom Ministarke javne uprave da po-sjeti sve jedinice lokalne samouprave, koju priliku tre-ba iskoristiti za ukazivanje na zajedničke probleme koje imaju sve opštine (o kojima su organi Zajednice utvrdili zajedničke stavove), te posebno naglasiti speci-fične probleme koje ima svaka opština i, u tom smislu, zatražiti pomoć Ministarstva u njihovom rješavanju.Upravni odbor je zadužio Sekretarijat Zajednice da pripremi i dostavi opštinama stavove povodom ključ-nih problema sa kojima se one suočavaju u svom radu, a koji su prepoznati i utvrđeni na organima Zajedni-ce, a koji bi poslužili kao zajednička platforma za raz-govore opštinskog rukovodstva sa Ministarkom, pri-likom posjete svakoj od opština. Upravni odbor je donio Plan javnih nabavki za 2017. godinu, te razmatrao druga pitanja iz svoje nadležno-sti i tim povodom donio odgovarajuće odluke.


Ministarstvo evropskih poslova i Zajednica opšti-na organizovali su 22. 03. 2017. godine u Podgo-rici konferenciju „Lokalne samouprave i evrop-

ski poslovi” koja je bila posvećena mogućnostima i izazovi-ma koje proces evropskih integracija nudi lokalnim samo-upravama. Skup je organizovan u okviru Projekta tehnič-ke podrške „Jačanje kapaciteta crnogorske uprave za pro-ces pristupanja EU i korišćenje IPA II instrumenta”, koji je finansiran od strane Evropske unije. Pored organizatora, konferenciji su prisustvovali predsjednici, menadžeri opšti-na i projekt menadžeri crnogorskih opština.Proces evropskih integracija, kako je poručio ministar evropskih poslova Aleksandar Andrija Pejović, nosi sa so-bom brojne koristi, ali i obaveze, kako na centralnom, ta-ko i na lokalnom nivou. Zato je važno da lokalne samou-prave budu sastavni dio svih strateških planova i aktivno-sti na ovom planu i partner u njihovom efikasnom i kvali-tetnom sprovođenju.Ministar je istakao da su, u okviru pregovaračke struktu-re, lokalne samouprave zastupljene u onim pregovaračkim poglavljima u kojima je sprovođenje zakonodavstva na ni-vou opština od velikog značaja. U tom dijelu, posebno je istakao ulogu lokalnih samouprava u oblasti životne sredi-ne, gdje je upravo najveći dio evropskih propisa u njihovoj nadležnosti, naročito u oblasti upravljanja otpadom gdje je potrebno izraditi lokalne planove za upravljanje otpadom i uspostaviti potrebnu infrastrukturu.Ministar je podsjetio na značajnu podršku za sprovođe-nje reformi koju lokalne samouprave dobijaju iz evropskih fondova. Istakao je da su u okviru finansijske perspektive 2014–2020, lokalnim samoupravama na raspolaganju još značajnija sredstva za realizaciju kapitalnih i strateški važ-nih projekata u interesu građana i lokalne zajednice, kao i da će članstvom u EU, Crna Gora imati pravo da povla-či sredstva iz Evropskog fonda za regionalni razvoj i Ko-hezivnog fonda koji su usmjereni na podršku inovacijama, kreditne sheme za mala i srednja preduzeća, ali i projekte kojima se podržava izgradnja lokalnih puteva, željeznice, škola, bolnica, postrojenja za prečišćavanje otpadnih vo-da, postrojenja za proizvodnju obnovljivih izvora energije, kanalizacijkih mreža, postrojenja za tretman otpada, i dr.Ministar je poručio da period do članstva u EU treba isko-ristiti za što kvalitetniju pripremu za korištenje sredstava koje donosi članstvo u EU, kako u dijelu jačanja kapacite-ta, tako i za adekvatnu pripremu projekata koji će biti pred-loženi za finansiranje.Predsjednik Upravnog odbora Zajednice opština Crne Gore Aleksandar Bogdanović je istakao da se gotovo 70% evropskog zakonodavstva primjenjuje upravo na lokalnom nivou i poručio da je članstvo u EU snažan podsticaj za razvoj lokalnih uprava, jer on znači podsticanje razvojnih procesa na lokalnom nivou, uz upečatljiv doprinos podiza-nju standarda u pružanju usluga i modernizaciji rada servi-sa građana. Podsjetio je da su crnogorski gradovi i opštine u proteklom vremenu bili izuzetno aktivni na planu privla-čenja sredstava iz pretpristupnih fondova, te da su, zahva-

ljujući tome, realizovani brojni projekti od vitalnog znača-ja za građane. Takođe je ukazao na izazove koji se odnose na potrebu obezbjeđenja sredstava lokalnih samouprava za predfinansiranje projekata. Istakao je da je, u pravcu pre-vazilaženja tog izazova, Zajednica opština Crne Gore upu-tila inicijativu za formiranje rivolving fonda, kao vitalnog instrumenta finansijske podrške procesu predfinansiranja kojim bi se obezbijedila mogućnost da projekti crnogorskih gradova i opština i u kvantitativnom i u kvalitativnom po-gledu budu još vidljiviji, a da benefiti pretpristupnog pro-cesa po lokalne uprave u još većoj mjeri dobiju na značaju.Prioriteti lokalnih uprava na putu ka članstvu Crne Gore u Evropskoj uniji, između ostalog, treba da budu usmjere-ni ka unaprijeđenju i razvoju kadrovskih kapaciteta u toj oblasti, smatra predsjednik Upravnog odbora Zajednice opština Aleksandar Bogdanović. Neophodno je obezbije-di administrativne kapacitete spremne da odgovore pred-stojećim izazovima, za šta je, po njegovom mišljenju, ne-ophodno utvrditi finansijske stimulanse za lokalne službe-nike koji se bave evropskim integracijama i IPA fondovi-ma. Svoje izlaganje je zaključio konstatacijom da je čvrsta saradnja lokalnih i centralnih vlasti najbolji i najefikasniji način za stvaranje održivog i kvalitetnog okvira za unapri-jeđenje procesa pristupanja Evropskoj uniji.U okviru konferencije predstavljeni su nekih od najuspješ-nijih projekata realizovanih na lokalnom nivou. Predstav-ljen je projekat Prijestonice Cetinje „Izgradnja kanalizaci-one mreže u Prijestonici Cetinje”, kao primjer velikog in-frastrukturnog projekta; projekti Opštine Nikšić „Jačanje i umrežavanje malih aerodroma u jadranskom područ-ju A 3-net” i „Prekogranično aero umrežavanje – CAN”, kao primjer transnacionalnog projekta i projekat opština Mojkovac (vodeći partner), Danilovgrad, Kolašin, Šav-nik i Žabljak „Sinjajevina”, kao primjer projekta među-opštinske saradnje.Pored organizatora, konferenciji su prisustvovali predsjed-nici i menadžeri opština, kao i projekt menadžeri crnogor-skih opština. Skup je organizovan u okviru Projekta teh-ničke podrške „Jačanje kapaciteta crnogorske uprave za proces pristupanja EU i korišćenje IPA II instrumenta”, koji je finansiran od strane Evropske unije.

Uloga lokalnih samouprava važna u procesu pristupanja EU

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

10

Lokalne samouprave osnažile kapacitete za korišćenje fondova

Generalni sekretar Zajednice opština Refik Bojadžić i ministar evropskih poslova Aleksandar Andrija Pe-jović održali su 16. 01. 2017. godine u Podgorici sa-

stanak koji je bio posvećen razvoju kapaciteta lokalnih sa-mouprava za korišćenje sredstava fondova EU. Sastanku su prisustvovali i Darko Mrvaljević i Vanja Staro-vlah iz Mreže opštinskih projekat menadžera Zajednice op-ština i Ivana Glišević-Đurović, Nada Vojvodić i Marko Mr-dak iz Ministarstva evropskih poslova.Sagovornici su razgovarali o daljem razvoju partnerskog od-nosa između Ministarstva evropskih poslova i Zajednice op-ština u sprovođenju obaveza iz procesa pristupanja Crne Go-re EU, kao i mogućnostima za uspostavljanje instrumenta finansijske podrške za predfinansiranje EU projekata lokal-nih samouprava.Zajednički je ocijenjeno da su lokalne samouprave tokom prethodnog perioda, kroz programe jačanja kapaciteta i par-tnerstva s inostranim partnerima, osnažile kapacitete za ko-rištenje evropskih fondova.Istaknuto je da je za korištenje novih sredstava iz evropskih fondova za period 2014–2020, u okviru kojeg su na raspola-ganju značajna bespovratna finansijska sredstva za realizaci-ju kapitalnih i strateški važnih projekata u interesu građana i lokalne zajednice, neophodno osigurati sredstva za predfi-

nansiranje projekata što predstavlja veliki izazov za mnoge lokalne samouprave.S tim u vezi, generalni sekretar Bojadžić je upoznao mini-stra Pejovića sa inicijativom Zajednice opština za uspostav-ljanje rivolving fonda, odnosno instrumenta finansijske po-drške opštinama u procesu pripreme i sprovođenja evrop-skih projekata koji bi se koristio za potrebe obezbjeđivanja kratoročnih pozajmnica za lokalne samouprave koje su već dobile projekte.Ministar Pejović je ukazao na potrebu većeg i proaktivnijeg učešća lokalnih samouprava u procesu pristupanja, a poseb-no u dijelu korištenja sredstava iz fondova EU. On je iznio uvjerenje da bi formiranje određenog mehanizma za podrš-ku predfinansiranja EU projekata lokalnih samouprava po-moglo opštinama u boljoj iskorištenosti pretpristupnih fon-dova.Takođe, ukazao je na potrebu veće uključenosti lokalnih sa-mouprava i Zajednice opština Crne Gore u projektima Mi-nistarstva evropskih poslova koji su usmjereni na informisa-nje građana o obavezama i koristima koje proističu iz proce-sa pristupanja EU, poput projekta „Evropski dan u crnogor-skim gradovima”, koji je uspješno realizovan u Tivtu i Ceti-nju, a čije sprovođenje će se nastaviti posjetom ostalim op-štinama. U tom pravcu je razmotreno intenziviranje sarad-nje, kroz sprovođenje zajedničkih informativnih aktivnosti u svim crnogorskim opštinama.

Drugi sastanak Koordinacionog tima za upravljanje Mrežom opštinskih projekt menadžera

Drugi sastanak Koordinacionog tima za upravlja-nje Mrežom opštinskih projekt menadžera održan je 17. 01. 2017. godine u Podgorici. Na sastanku su raz-matrani predlozi za Akcioni plan za 2017. godinu za sprovođenje Strategije informisanja javnosti o pri-stupanju Crne Gore Evropskoj uniji 2014–2018.Strategija informisanja javnosti o pristupanju Crne Gore Evropskoj uniji 2014–2018 ima za cilj da dopri-nese boljem razumijevanju procesa evropske integra-cije kod građana i da obezbijedi podršku procesu pri-stupanja Crne Gore EU. Ona se detaljno razrađuje go-dišnjim akcionim planovima, koje priprema Ministar-stvo evropskih poslova i evropskih integracija u sarad-nji sa partnerima, među kojima je i Zajednica opština Crne Gore, a usvaja ih Vlada Crne Gore.Za Akcioni plan za 2017. godinu na sastanku je pripre-mljeno 15 predloga aktivnosti koje će sprovesti Za-jednica opština i Mreža opštinskih projekt menadže-

ra, među kojima je i nastavak zajedničkog rada na pri-premi projektnih ideja za pozive koji će biti otvoreni u ovoj godini, organizovanje dvije konferencije, jedne koja će biti posvećena poziciji lokalnih samouprava u procesu evropskih integracija i druge koja će biti do-natorskog tipa na kojoj će se predstaviti razvojni pro-jekti lokalnih zajednica i mogućnosti za njihovo finan-siranje. Sve predložene aktivnosti su se našle u Akcio-nom planu za 2017. godinu koji je usvojila Vlada CG.Koordinacioni tim je na sastanku pripremio i Infor-maciju o otvorenim pozivima za dostavljanje predlo-ga projekata i dostavio je svim članovima Mreže op-štinskih projekt menadžera.


Dalji razvoj lokalne samouprave u fokusu razgovora Zajednice opština i Ministarstva javne uprave

Generalni sekretar Zajednice opština Refik Bojad-žić i ministarka javne uprave Suzana Pribilović održali su 17. 01. 2017. godine u Podgorici sasta-

nak koji je bio posvećen sagledavanju aktuelnog stanja i problema u radu jedinica lokalne samouprave, kao i prio-ritetima na kojima treba raditi u narednom periodu. Sastanku su prisustvovali i Saša Šćekić, pomoćnik ge-neralnog sekretara Zajednice opština, kao i predstavnici Ministarstva javne uprave: Goran Jovetić, državni sekre-tar i Danijela Nedeljković Vukčević, v. d. generalne di-rektorice Direktorata za državnu upravu.Na sastanku je naglašena potreba i značaj aktivnosti na ostvarivanju ciljeva utvrđenih Strategijom reforme javne uprave u Crnoj Gori 2016–2020, koji se odnose na oblast lokalne samouprave, donošenju Zakona o lokalnoj sa-moupravi i ustanovljenju mehanizma koji će omogući-ti opštinama da predfinansiraju projekte koji se finan-siraju iz sredstava EU i time u što većem obimu iskori-

ste mogućnosti koje im se nude kroz programe podrške EU. Realizacija svih ovih aktivnosti kojima će se unapri-jediti stanje u oblasti lokalne samouprave i ubrzati refor-me u ovoj oblasti podrazumijevaju zajednički rad i koor-dinirane aktivnosti jedinica lokalne samouprave, Zajed-nice opština, Ministarstva javne uprave i drugih učesni-ka ovog procesa. Na sastanku je, takođe, bilo riječi i o aktivnostima na pla-nu implementacije Zakona o komunalnoj policiji i, po-sebno, obezbjeđenja uslova za rad Komisije za provjeru stručne osposobljenosti komunalnog policajca, za što su i dogovorene konkretne aktivnosti.Ministarka Suzana Pribilović i Generalni sekretar Refik Bojadžić iskazali su punu spremnost Ministarstva i Za-jednice opština za saradnju na svim pitanjima koja su od interesa za unapređenje i razvoj lokalne samouprave, na principima utvrđenim Sporazumom o saradnji između Vlade Crne Gore i Zajednice opština.

Delegacija Zajednice opština sastala se sa ministarkom inovacija i javne uprave Republike Albanije

Delegacija Zajednice opština Crne Gore, koju je predvo-dio Aleksandar Bogdanović, predsjednik Upravnog od-bora Zajednice opština i Gradonačelnik Prijestonice Ce-tinje, sastala se 24. 02. 2017. godine u Podgorici sa Mile-nom Harito, ministarkom inovacija i javne uprave Re-publike Albanije i njenim saradnicima.Pored predsjednika Upravnog odbora, sastanku su ispred Zajednice opština prisustvovali Refik Bojadžić, Generalni sekretar Zajednice, Saša Šćekić, pomoćnik Generalnog sekretara i Ivana Lalević, sekretarka Odo-bra za društvene djelatnosti.Predsjednik Upravnog odbora Aleksandar Bogdano-vić, upoznao je ministarku sa najznačajnijim aktivno-stima koje je Zajednica opština realizovala u posljednje vrijeme i, posebno, sa inicijativama pokrenutim prema Vladi i resornim ministarstvima koje su imale poziti-van ishod. Kao najznačajnije aktivnosti istakao je insti-tucionalizovanje saradnje Zajednice opština i Skupšti-ne Crne Gore, potpisivanjem Sporazuma o saradnji, či-me su u značajnoj mjeri unaprijeđene mogućnosti Za-jednice i jedinica lokalnih samouprava da učestvuju u kreiranju zakonskih propisa koji su od posebnog znača-ja za njihovo funkcionisanje, kao i formiranje Ministar-stva javne uprave, čime će opštine imati jaču instituci-onalnu podršku u sprovođenju reformi. Posebno je na-glasio važnost inicijative Zajednice opština za formira-nje rivolving fonda, kojim bi se obezbijedio mehanizma za predfinansiranje projekata koji se finansiraju iz EU fondova, a time i ojačali apsorpcioni kapaciteti za veći stepen realizacije projekata. Istakao je odličnu saradnju crnogorskih i albanskih lokalnih samouprava u zajed-

ničkoj realizaciji projekata prekogranične saradnje i na-glasio da je i u buduće potrebno zajednički aplicirati za projekte prekogranične i trilateralne saradnje, jer su to projekti koji zbližavaju, ne samo opštinsku administra-ciju, već i građane.Ministarka Milena Harito je takođe istakla dobru sa-radnju između dvije države koja se svakako mora una-prijediti kroz jaču saradnju jedinica lokalne samoupra-ve. Ona je iskazala interesovanje za stanje ambijenta za razvoj biznisa i podsticaja koje jedinice lokalne samou-prave u Crnoj Gori nude investitorima. Pohvalila je rad i funkcionisanje biznis inkubatora i biznis centara, kao i mehanizam „one stop shop” pružanja usluga stranka-ma, što se može prenijeti kao dobra praksa za opštine u Albaniji.Sagovornici su razmijenili mišljenja o aktuelnim proble-mima sa kojima se susreću lokalne samouprave u svom radu i saglasili se da je u narednom periodu potrebno in-tenzivirati saradnju lokalnih samouprava dviju država.

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

12

Skupština Zajednice opština, na sjednici održanoj 27. 01. 2017. godine u Podgorici, raz-

matrala je probleme sa kojima se u primjeni Zakona o sprečavanju ko-rupcije suočavaju jedinice lokalne samouprave, odnosno odbornici u skupštinama opština, na šta je uka-zalo više članova Skupštine Zajed-nice. Tim povodom, Skupština Za-jednice je jednoglasno zaključila da je, radi eliminisanja problema u primjeni Zakona, neophodno pod-nijeti Inicijativu za pokretanje po-stupka njegove izmjene.Članom 12 Zakona o sprečavanju korupcije utvrđena su ograničenja za vršenje više javnih funkcija, dok se stavom 2 funkcija odbornika svrstava se u rang najviših državnih funkcija (predsjednika države, predsjednika i članova Vla-de, sudija Ustavnog suda i poslanika), te odbornik ne može vršiti ni jednu drugu javnu funkciju, uključujući i članstvo u organu upravljanja, nadzornom organu javnog preduze-ća, javne ustanove ili drugog pravnog lica u kojima je drža-va odnosno opština vlasnik. Takođe, odredbom stava 3 istog člana propisano je da javni funkcioner koji obavlja poslove u državnoj upravi i organi-ma lokalne uprave ne može obavljati funkciju odbornika, što ostavlja prostor za različita tumačenja, pa i politizaciju ove veoma osjetljive oblasti.

Ovakve norme ograničavaju i dovode u pitanje uopšte mo-gućnost da se sačini kvalitetna lista odbornika sa stručnim i prepoznatljivim kandidatima, koji mogu kvalitetno repre-zentovati građane u skupštini opštine, kao mjestu gdje se do-nose najznačajnije odluke za lokalno stanovništvo.Analizirajući odredbe člana 12 stav 2 i 3 i ograničenja ko-ja su utvrđena u odnosu na odborničku funkciju, nedvo-smisleno se može zaključiti da su ograničenja utvrđena za odbornika neosnovano stroga, posebno kada se ima u vi-du da odbornik funkciju obavlja volonterski i da je, sa as-pekta njegove uloge u sistemu i postojanja rizika od korup-cije, odbornik daleko na ljestvici iza mnogih državnih i lo-

kalnih funkcionera za koje nijesu propisana ograničenja na ovom nivou.Kada se uzmu u obzir ograničeni ljudski resursi u opštinama i potreba za obezbjeđenjem stručnih, iskusnih i prepoznat-ljivih kadrova, koji mogu kvalitetno reprezentovati potrebe i interese građana u skupštini opštine, kao mjestu gdje se do-nose najznačajnije odluke za lokalno stanovništvo, propisi-vanje ograničenja za odbornike na nivou najvećih državnih funkcija je zaista krajnje neopravdano i kontraproduktivno. Ustav Crne Gore u članu 45 utvrđuje biračko pravo kao pra-vo svakog punoljetnog državljanina Crne Gore da „bira i da bude biran”, kao opšte i jednako pravo koje se ostvaruje na izborima. Odredbom člana 12 stav 2 i 3 Zakona o sprečava-nju korupcije značajno se ograničava ostvarivanje biračkog prava, posebno u kontekstu činjenice da odbornici funkciju obavljaju volonterski. Ovakva odredba takođe je sporna i u odnosu na odredbe člana 16 i 22 Ustava kojim se propisuje da se zakonom, u skladu sa Ustavom, uređuje, između ostalih, i sistem lokalne samouprave, odnosno jamči pravo na lokalnu samoupravu.Podsjećamo da je Zakonom o lokalnoj samoupravi utvrđe-no da „Lokalna samouprava obuhvata pravo građana i or-gana lokalne samouprave da, u granicama utvrđenim zako-nom, uređuju i upravljaju određenim javnim i drugim po-slovima, na osnovu sopstvene odgovornosti i u interesu lo-kalnog stanovništva”.Polazeći od navedenih razloga i stava Skupštine Zajedni-ce opština, Sekretarijat Zajednice je, Ministarstvu pravde i Agenciji za sprečavanje korupcije, podnio Inicijativu za iz-mjenu Zakona o sprečavanju korupcije kojom se predlaže da se:

– u članu 12 stav 2 Zakona o sprječavanju korupcije riječ „odbornik” briše.

– u članu 12 stav 3 Zakona o sprječavanju korupcije rije-či „i odbornika” brišu.

Izmjenom Zakona o sprječavanju korupcije na predloženi način, omogućiće se nesmetano funkcionisanje skupština opština i obezbijediti donošenje najvažnijih odluka i kvali-tetnih planskih dokumenata kao preduslova za razvoj lokal-nih zajednica i obezbijediti da Skupština preko svojih pred-stavnika u organima upravljanja javnih službi vrši kontrolnu funkciju, što je jedna od njenih osnovnih funkcija.

Inicijativa za izmjenu Zakona o sprečavanju korupcije


Vlada Crne Gore je sjednici održanoj 16. 02. 2017. godine utvrdila Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zaštiti podataka o ličnosti

kojim je, između ostalog, bilo utvrđeno da komunalna policija bude izvršna služba za izvršenje rješenja Agenci-je za zaštitu ličnih podataka u dijelu uklanjanja postav-ljenih video nadzora javnih površina bez obavještenja.Imajući u vidu predložena rješenja, a na osnovu mišlje-nja velikog broja načelnika komunalnih policija, Zajednica opština je 20. 03. 2017. godine, koristeći mehanizme Spo-razuma o saradnji između Skupštine Crne Gore i Zajedni-ce opština Crne Gore, nadležnim skupštinskim odborima – Odboru za zakonodavstvo i Od-boru za ljudska prava i slobode, podnijela Amandman na Pred-log Zakona o izmjenama i dopu-nama Zakona o zaštiti podataka o ličnosti, kojim se predlaže bri-sanje člana 4 Predloga Zakona. Naime, Predlogom Zakona o iz-mjenama i dopunama Zakona o zaštiti podataka o ličnosti, u čla-nu 4 koji se odnosi na član 40 a osnovnog teksta Zakona, propi-sana je obaveza komunalnoj po-liciji da izvršava izvršna rješenja Agencije za zaštitu lič-nih podataka o uklanjanju video-nadzora, što je u su-protnosti za propisima koji regulišu ovu oblast.Zakonom o inspekcijskom nadzoru propisano je da ako subjekat nadzora ne izvrši rješenje u roku određenom za dobrovoljno izvršenje, pristupa se administrativnom iz-vršenju rješenja, kao i da inspektor prati, odnosno obe-zbjeđuje izvršenje mjera koje je naredio. Takođe, Zako-nom je propisano da se rješenje inspektora izvršava ad-ministrativno preko drugih lica, novčanom kaznom ili neposrednom prinudom. Ako se naređena mjera sastoji u izvršenju određene radnje koju može izvršiti drugo li-ce, a subjekat nadzora je ne izvrši u određenom roku ili na određeni način ili je izvrši samo djelimično, sprovo-di se izvršenje preko drugih lica o trošku subjekta nad-zora. Izvršenje rješenja sprovodi izvršna služba inspek-cijskog organa, odnosno subjekat kojeg odredi inspektor.Zakonom o zaštiti podataka o ličnosti propisano je da Agencija vrši nadzor u skladu sa ovim zakonom preko zaposlenih lica u tom organu, koja su ovlašćena za obav-ljanje poslova nadzora, u skladu sa aktom o sistematiza-ciji (kontrolori). Takođe, ovim zakonom propisano je da na postupak i način vršenja nadzora, obaveze i ovlašće-nja kontrolora i druga pitanja od značaja za vršenje nad-zora shodno se primjenjuju propisi kojima je uređen in-spekcijski nadzor i upravni postupak, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.Zakonom o komunalnoj policiji propisano je da u vršenju poslova iz svoje nadležnosti, komunalna policija je ovla-šćena da: daje upozorenja; izdaje usmena naređenja; utvr-

đuje identitet; liši slobode učinioca prekršaja ili drugog kažnjivog djela; zaustavi i privremeno isključi vozilo iz sa-obraćaja; pregleda predmete; privremeno oduzima pred-mete; primijeni video nadzor; i upotrijebi fizičku snagu, palicu i sredstva za vezivanje, kao i da izdaje prekršajni nalog i pokreće prekršajni postupak (član 9). Komunalna policija primjenjuje ovlašćenja kad kontrolom na licu mje-sta utvrdi narušavanje komunalnog reda, odnosno da se komunalni red ne održava u skladu sa zakonom (član 10). Iz citiranih odredbi, jasno proizilazi da komunalna polici-ja nema ovlašćenja i nije izvršna služba organima državne uprave. Pored toga, nijedna služba komunalne policije u

Crnoj Gori nema izvršnu službu koja bi sprovodila administrativ-na izvršenja rješenja. Ovo iz ra-zloga što obezbjeđenje komunal-nog reda se ne sprovodi na osno-vu zakona kojim se uređuje in-spekcijski nadzor niti zakona ko-jim se uređuje upravni postupak, pa samim tim u obavljanju svo-jih poslova nema potrebu da us-postavi izvršnu službu. Značajno je naglasiti da u postup-ku pripreme Predloga Zakona,

opštine nijesu konsultovane, što je bila obaveza predla-gača shodno čl. 13 i 122 a Zakona o lokalnoj samoupravi, dok je Predlogom Zakona bila utvrđena obaveza da ko-munalna policija izvršava izvršna rješenja državnog or-gana, što je suprotno propisima koji uređuju ovu oblast, a i što bi izazvalo znatne materijalne troškove za opšti-ne. Značajan broj opština je, nakon saznanja za ovakvo zakonsko rješenje, izrazio protivljenje, te je iz tih razloga predloženo da se stav 2 člana 40 a briše i time otkloni nje-gova nesaglasnost sa propisima koji uređuju ovu oblast. Povodom razmatranja Predloga Zakona, a nakon dostav-ljanja Amandmana, predsjednica Zakonodavnog odbora Skupštine Crne Gore Marta Šćepanović je uputila poziv predstavnicima Zajednice opština da prisustvuju sastan-ku sa predstavnicima predlagača na kojem će se razma-trati dostavljeni Amandman. Nakon konstruktivne ra-sprave, dogovoreno je da se prihvati Amandman Zajed-nice i, adekvatno tome, koriguje tekst Predloga Zakona.Dakle, amandmanskim djelovanjem Zajednice opština član 4 Predloga Zakona je izmjenjen na način što je iz-brisana obaveza komunalnoj policiji da izvršava izvrš-na rješenja Agencije za zaštitu ličnih podataka. Umjesto ovakvog rješenja, Skupština Crne Gore je 28. 03. 2017. go-dine usvojila Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o zaštiti podataka o ličnosti kojim je, između ostalog, utvrđeno da Agencija sprovodi postupak izvršenja rje-šenja, dok će subjekat koji upravija javnom površinom, odnosno objektom na kojem su postavljena sredstva ko-jima se vrši video nadzor biti zadužen za fizičko uklanja-nje sredstava video-nadzora.

Amandman na Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zaštiti podataka o ličnosti

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

14

Utvrđen Nacrt Zakona o planiranju i izgradnji

Ministarstvo održivog razvoja i turizma je dostavilo Zajednici opština Predlog Za-kona o planiranju i izgradnji, sa zahtje-

vom za dostavu eventualnih primjedbi i sugestija. Kako je Zakon o planiranju i izgradnji jedan od najznačajnijih propisa za lokalnu samoupravu i ka-ko se Predlogom Zakona uvode brojne novine ko-je će značajno uticati na funkcionisanje i finansij-sku održivost lokalnih samouprava, Odbor za pro-storno planiranje Zajednice opština je, na osnovu pristiglih sugestija iz opština, na sjednici održanoj 13. aprila 2017. godine u Podgorici pripremio je-dinstveno Izjašnjenje na Predlog Zakona o plani-ranju i izgradnji i dostavio Ministarstvu održivog razvoja i turizma na dalje postupanje.U Izjašnjenju je posebno naglašeno da: • Koncepcijski Predlog Zakona o planiranji i iz-gradnji uvodi radikalne reforme i u najvećem dje-lu predstavlja novine u odnosu na rješenja iz važe-ćeg Zakona o uređenju prostora i izgradnji obje-kata, kao i u odnosnu na Nacrt zakona, te bi zbog tih okolnosti, budući da se ovim Zakonom utvrđu-ju rješenja koja se odnose kako na državni i lokal-ni nivo vlasti, tako i na privredu i najveći broj građana Crne Gore (kao suverena državnosti), bilo neophodno isti vratiti u fazu nacrta i o njemu povesti široku javnu rasprava i u tom procesu posebno konsultovati lokalne vlasti koje su nosioci najznačajnih ovlašćenja u prav-nom sistemu Crne Gore za obezbjeđivanje i uređivanje odnosa za funkcionisanje lokalnih zajednica u cjelini, kao i za unapređenje uslova za zadovoljenje osnovnih potreba građana i omogućavanje nesmetanog obavlja-nja privrednih aktivnosti.• Predlogom Zakona o planiranju i izgradnji, u zna-čajnom broju odredbi, povrijeđeno je pravo na lokal-nu samoupravu, i to: – Predlogom Zakona se ne predviđa nijedan plan-

ski dokument čije je donošenje u nadležnosti jedi-nica lokalne samouprave, čime se onemogućava-ju opštine da upravljanju prostorom na svojoj te-ritoriji, a posljedično ni da se bave lokalnim eko-nomskim razvojem, što je u biti iskonski razlog us-postavljanja lokalne samouprave kao organa vlasti najbližeg građanima;

– Predlogom Zakona se ukidaju sopstveni poslo-vi lokalne samouprave u dijelu upravljanja i uređi-vanja privremenih i pomoćnih objekata, kao i u di-jelu vršenja nadzora nad ovim poslovima i preno-šenja istih poslova na državni nivo, i to pojedinca (glavni državni arhitekta) i inspekcijski organ (ko-jih u ovom trenutku ima po našim saznanjima sa-mo petnaestak operativaca koji treba da pokriju te-ritoriju Crne Gore, a kojima su ovi poslovi prido-dati uz osnovne poslove – inspekcijski nadzor u od-nosu na planiranje prostora, izgradnju objekata i zaštitu prostora od nelegalne gradnje), pri čemu se

nijesu dovoljno sagledali tipovi privremenih obje-kata prilikom uređivanja pretpostavki za njihovo postavljanje odnosno građenje. Pored toga, Pred-log Zakona nije usklađen sa Zakonom o lokalnim komunalnim taksama, kojim je propisano da se za postavljanje predmetnih objekata plaća lokalna ko-munalna taksa, a što Predlogom Zakona nije utvr-đeno kao jedan od uslova za postavljanje ove vrste objekata. Imajući prethodno u vidu, ove objekte tre-ba vratiti, tamo gdje prirodno pripadaju, u nadlež-nost lokalne samouprave i dati opštinama ovlašće-nje da bliže urede uslove i način postavljanja ovih objekata, kao što je oduvijek i bilo.

• Predlogom Zakona su utvrđeni poslovi lokalnoj sa-moupravi koje se odnose na zajedničko komunalno opremanje, koje obuhvata i pripremu za komunalno opremanje, pri čemu nijesu utvrđeni prihodi iz kojih će se vršiti ovo opremanje. Radi stvaranja jasne slike u pogledu obaveze koje opštine imaju po ovom osno-vu, Odbor je posebno ukazao na projekcije troškova koje će opštine imati samo po osnovu izgradnje depo-nija, odnosno objekata za odstranjivanje otpada u na-rednom periodu kao samo jednom segmentu u zado-voljavanju zahtjeva Pregovaračkog poglavlja 27, na če-mu je veliki fokus Evropske komisije. Prema projek-cijama Državnog plana upravljanja otpadom, opšti-ne će za operativne troškove izgradnje ovih objekata bez amortizacije morati da izdvoje cca 22,5 mil.€. Po-red toga, Predlogom Zakona se od obaveze plaćanja naknade za uređenje oslobađaju investitori koji gra-de u komunalno opremljenim zonama, te se samim tim onemogućava izvor prihoda za otplatu kreditnih zaduženja za pokriće troškova komunalnog oprema-nja tih zona. Takođe, Predlogom Zakona nije defini-


san izvor sredstava za rekonstrukciju (obnavljanje i/ili modernizaciju) postojeće infrastrukture. Ovakva rje-šenja su naročito alarmantna, imajući u vidu opredje-ljenje Vlade Crne Gore koja razvoj infrastrukture vi-di kao jedan od stubova ekonomske politike. Rješenja kojima se uređuje finansiranje komunalnog oprema-nja građevinskog zemljišta su veoma štura, tako da ni-jesu dati odgovori na mnoga pitanja poput: 1. Da li se naknada za uređenje utvrđuje na godiš-

njem nivou ili jednom za vrijeme važenja Plana ge-neralne regulacije Crne Gore (PGRCG), a to je 10 godina?

2. Ako se naknada utvrđuje jednom u 10 godina, na koliko rata se ista obračunava: jednokratno, 10 go-dišnjih ili 120 mjesečnih rata?

3. Šta se dešava sa obavezom plaćanja naknade ako u 10-godišnjem ciklusu dođe do prometovanja ze-mljišta odnosno do promjene vlasnika koji je bio obveznik naknade?

4. Šta se dešava sa naknadom ako prije isteka ro-ka važenja PGRCG dođe do njegove izmjene kojom se poveća angažovanje kapaciteta komunalne infra-strukture?

5. Da li se naknada ubira u sljedećem 10-godišnjem ciklusu PGRCG?

6. Da li se naknada uvodi kada u opremljenim zo-nama treba da se izvrši rekonstrukcija/zamjena ko-munalne infrastrukture?

Odgovori na ova i mnoga druga pitanja dati su u Stu-diji zemljišne politike, a koji su svoju materijalizaciju morala naći u tekstu predmetnog zakona. Komplek-snost ove materije ukazuje na potrebu da se zemljišna politika uredi posebnim zakonom!Imajući prethodno u vidu, opravdano se može konsta-tovati da se ovakvim zakonskim rješenjima narušavaju osnovni principi Zakona o finansiranju lokalne samo-uprave odnosno Preporuke (2005) br. 21 Savjeta Evro-pe. Pored toga, predložena rješenja ne korespondiraju smjernicama datim u Studiji zemljišne politike koju je Vlada Crne Gore usvojila u julu 2016. godine, kojom je utvrđena naknada za građenje, kao izvor prihoda za pokriće troškova tzv. osnovnog komunalnog opre-manja i komunalni doprinos, kao izvor prihoda za po-kriće troškova komunalnog opremanja ostalom komu-nalnom infrastrukturom i objektima.Naglašeni trend centralizacije predloženih rješenja ka-ko iz ovog teksta zakona, tako i u vođenju politike u ovoj oblasti u prethodnom periodu, već je imao uticaj, a i nastaviće da značajno utiče na povećanje nezapo-slenosti, naročito u sjevernom regionu, što će za po-sljedicu imati dodatno izoštravanje negativne demo-grafske slike ovog regiona, a čime će se direktno na-rušiti osnovna načela Zakona o regionalnom razvo-ju i, u krajnjem, imati veoma negativan uticaj na Cr-nu Goru u cjelini!• Potrebno je utvrditi vlasništvo kao polaznu paradi-gmu planiranja, a promjenu vrijednosti zemljišta na-kon usvajanja plana kao osnovni princip. Naime, u praksi se često dešava da se, donošenjem planskog do-kumenta, jednoj urbanističkoj parceli značajno pove-ća tržišna vrijednost, dok se susjednoj/susjednim znat-

no umanji što otvara mogućnost raznim zloupotreba-ma. Da bi se takve situacije svele na odnos potrebnog i mogućeg, treba utvrditi obavezu obrađivaču planskog dokumenta da vlasniku zemljišta kojem je značajno umanjena vrijednost naknadi pretrpljenu štetu. S dru-ge strane, dosljednim sprovođenjem poreske politike daće se odgovor za vlasnike zemljišta kojima je zna-čajno povećana vrijednost. Navedenim ograničenjem u pogledu mogućnosti umanjenja vrijednosti zemlji-

šta usvajanjem novog planskog rješenja uvodi se prin-cip materijalne odgovornosti obrađivača plana za šte-tu koju pričini korisnicima prostora. Alternativno, od-govarajućom normom treba propisati zabranu usvaja-nja planskog rješenja ukoliko se njime vrši povećanje vrijednosti određenog zemljišta uz istovremeno uma-njenje vrijednosti susjednog zemljišta ili objekata. Zbog toga je predloženo da se kao načelo planiranja prostora propiše princip zabrane povećanja vrijednosti zemlji-šta na račun vrijednosti susjednog zemljišta ili obje-kata. Takođe, treba utvrditi da susjedi dobiju poseban tretman propisivanjem odredbi kojima se bez izričite saglasnosti susjeda ne može usvojiti plansko rješenje za određenu lokaciju niti izdati građevinska dozvola.Ovakvi korektivni faktori nedostaju u postojećem si-stemu planiranja prostora, zbog čega je neophodno utvrditi ovakve odredbe kako bi se doprinijelo racio-nalnijem korišćenju prostora kao najvrijednijeg resur-sa kojim raspolaže lokalna samouprava.• Legalizacija sama po sebi predstavlja pravni non-sens, jer se propisom utvrđuju pravila po kojima će se retroaktivno „ozakoniti” radnje i postupanja, ko-je su u prethodnom periodu, pa i u periodu sprovođe-nja procesa legalizacije i dalje nezakonite, pa čak pred-stavljaju i biće krivičnog dijela. S druge strane, kako je impozantan broj nelegalnih objekata značajno ugrozio prostor kao ograničeni resurs i finansijsku stabilnost lokalnih samouprava, Zajednica opština podržava, pa čak je u ranijem periodu u više navrata i inicirala do-nošenje propisa kojim će se stvoriti preduslovi da se ovaj problem počne rješavati. Međutim, ova materija sama po sebi obesmišljava cilj i svrhu Zakona o plani-ranju i igradnji koji treba da se bavi strateškim plani-ranjem i iskorišćavanjem ograničenih resursa prosto-ra na, prije svega, profesionalan i stručan način, te sa tog razloga ne smije biti predmet ovog zakona, jer po-driva njegovu suštinu.

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

16

Pored toga, šalju se javnosti dvije negativne poruke: – sve jedno je graditi legalno ili nelegalno, – legalizacija će uvijek postojati dok postoji plansko

građenje – što je baš suprotno od poruke koju Dr-žava (kako centralni, tako i lokalni nivo vlasti) tre-ba da pošalje nelegalnim graditeljima i uzurpatori-ma prostora (i ne rijetko zemljišta u državnoj svo-jini): „Priznajemo propust koji smo nečinjenjem u prethodnom periodu napravili. Zbog našeg udjela u svemu tome, omogućićemo nelegalnim graditelji-ma da svoje objekte legalizuju u ograničenom vre-menskom periodu. Posle toga povlačimo crtu – LE-GALIZACIJE VIŠE NEĆE BITI!”

U suprotnom, postoji bojazan da će opredjeljenje da se pravila za zakonito građenje i ozakonjavanje nelegalne gradnje uređuju jednim propisom, čak dovesti do na-glog porasta broja nelegalnih objekata.U cilju sprečavanja ekspanzije građenja suprotno za-konom utvrđenim uslovima, Odbor za prostorno pla-niranje Zajednice opština ističe da je umjesto rušenja objekata ili pečaćenja gradilišta, što je praksa pokaza-la da ne dovodi do željenih rezultata, potrebno uvesti novčane sankcije (penale) u visini tržišne vrijednosti svakog izgrađenog (u slučaju kada se gradi bez tehnič-ke dokumentacije), odnosno prekoračenog m 2 izgra-đenog objekta (u slučaju kada je tehnička dokumenta-cija izrađena u skladu sa urbanističko-tehničkim uslo-vima, odnosno planskim dokumentom; kao i u slučaju kada tehnička dokumentacija nije izrađena u skladu sa urbanističko-tehničkim uslovima, odnosno planskim dokumentom). Tako bi se postiglo da investitor nema ekonomski interes da protivpravno gradi, što bi u pot-punosti obesmislilo nastojanja nelegalnih graditelja da na ovaj način ostvare dobit.Pored toga, kako je plaćanje obaveza u pogledu komu-nalnog opremanja nelegalnih objekata uređeno u kon-tekstu poglavlja koji se odnosi na zakonite graditelje, predlagač zakona je „nagradio” sve nelegalne gradite-lje koji su svoje objekte izgradili u zonama koje su ko-munalno opremljene (od kojih pojedine nijesu ni bi-

le komunalno opremljene u trenutku vršenja radnje nelegalne gradnje), a na teret budžeta jedinica lokal-ne samouprave koje su u prethodnom periodu izdva-jale sredstva iz kreditnih zaduženja da bi komunalno opremale predmetne zone.• Ukidanje građevinske i upotrebne dozvole kao upravno pravnih akata predstavlja radikalni reform-ski potez, koji prije svega nije u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi, Zakonom o Glavnom gradu, Zakonom o Prijestonici, Zakonom o finansiranju lo-kalne samouprave, Zakonom o administrativnim taksama, Zakonom o lokalnim komunalnim taksa-ma, Zakonom o državnom premjeru i katastru ne-pokretnosti, Zakonom o procjeni uticaja na životnu sredinu, Krivičnim zakonikom, i dr. Osnovano se po-stavlja pitanje zrelosti našega sistema da iznese re-formu ovolikih razmjera. Ne zanemarujući neophod-nost reforme u oblasti prostornog planiranja i izgrad-nje, Odbor za prostorno planiranje ukazuje na po-trebu prethodnog uspostavljanja jake kadrovske in-frastrukture i to, prije svega, u inspekcijskom nad-zoru, koja bi bila sposobna da nosi ovakva zakonska rješenja.• Zbog izmjena koje će u organizacionom, reorgani-zacionom, infrastrukturnom, tehničkom, stručnom, finansijskom i dr. smislu uticati na društvo u cjelini, Odbor smatra da je neophodno da se utvrdi odložena primjena zakona u trajanju od najmanje 12 mjeseci, dok se za izmjene koje imaju fiskalni uticaj odloženu primjena, u svakom slučaju mora vezivati za 1. januar kao početak fiskalne godine. Naravno, predlagač može procjeniti da se pojedine odredbe, koje nemaju znača-jan reorganizacioni uticaj, počnu primjenjivati od da-na stupanja na snagu zakona.• Predlogu Zakona nedostaje finansijska analiza istog. Naime, obzirom na značajne predložene refor-me, nije jasno kako se očekuje da će se isto odraziti na postojeće organizacije kako državne, tako i lokal-ne uprave. U prvom redu, navedeno se odnosi na ka-drovska rješenja, kao i na fiskalitete lokalnih samo-

uprava koji se po predlogu ovog zakona smanju-ju. Za svaku dalju raspravu je neophodno uraditi detaljnu finansijsku analizu sprovođenja ovog za-kona. Nije jasno da li će uvođenjem ovog principa reformi, opštine suočiti sa problemom rješavanja tehnoloških viškova, ili se pak i u navedenom smi-slu planira reorganizacija formiranjem nadzornih službi na lokalnom nivou.Pored ovih načelnih primjedbi, Izjašnjenje sadrži niz pojedinačnih primjedbi koje imaju za cilj utvr-đivanje kvalitetnih zakonskih rješenja u oblasti uređenja prostora i izgradnje objekata, a koje mo-žete naći na linku: http://uom.me/2017/04/odrza-na-sjednica-odbora-za-prostorno-planiranje/Vlada Crne Gore je 27. aprila 2017. godine utvrdila Nacrt Zakona o planiranju i izgradnji i stavila ga na javnu raspravu u trajanju od 40 dana, povodom koje će biti organizovana tri okrugla stola u Pod-gorici, i to: 12, 19 i 26. maja tekuće godine, dok se primjedbe, predlozi i sugestije mogu dostaviti na e-mejl:[email protected].


Održana sjednica Odbora za finansiranje lokalne samouprave Zajednice opština

Odbor za finansiranje lokalne samouprave Zajed-nice opština održao je 08. marta 2017. godine u Podgorici treću sjednicu u proširenom sastavu.

Odbor je razmatrao Predlog Zakona o izmjenama i do-punama Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sek-toru i, tim povodom, a na osnovu pribavljenih mišljenja iz opština, utvrdio Izjašnjenje na Predlog Zakona koje je dostavljeno Ministarstvu finansija na dalje postupa-nje. Imajući u vidu neprimjereno kratak rok za pripre-mu mišljenja, Odbor je u načelnim primjedbama poseb-no ukazao na uskraćivanje mogućnosti jedinicama lo-kalne samouprave i Zajednici opština da se u zakonom

utvrđenom roku (najmanje 15 dana) izjasne o pitanji-ma koja se uređuju ovim propisom, a direktno se tiču prava i obaveza opština. U Izjašnjenju je, takođe, ista-knuto da se Predlogom Zakona narušava princip auto-nomije jedinica lokalne samouprave u Crnoj Gori pro-klamovan Ustavom i zakonom, a naglašen je i ključni nedostatak osnovnog Zakona, kao i predloga za njegovu izmjenu, a tiče se neutvrđivanja koeficijenata za iza-brana i imenovana lica na lokalnom nivou (predsjed-nika skupštine, potpredsjednika opštine, glavnog admi-nistratora, menadžera, starješine organa, i dr.).U pojedinačnim primjedbama, Odbor za finansiranje lokalne samouprave ukazao je na potrebu utvrđivanja realnijeg i pravičnijeg procenta smanjenja koeficijena-ta za zarade zaposlenih u lokalnim samoupravama koje nijesu u mogućnosti da isplate zarade zaposlenih na ni-vou koeficijenata utvrđenih zakonom. Odbor je ukazao i na potrebu preciznijeg definisanja ograničenja primje-ne Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru u pogledu isplata naknada zaposlenim, kao i utvrđivanja prava izabranih, imenovanih i postavljenih lica u lo-kalnim samoupravama na naknadu po prestanku funk-cije shodno rješenju utvrđenom za izabrana i imenova-na lica na državnom nivou.Odbor za finansiranje lokalne samouprave je razmatrao i Predlog zakona o izmjeni i dopuni Zakona o finansi-ranju lokalne samouprave, kojim su predložene izmje-ne osnovnog zakona u pogledu visine limita za zaduži-

Amandmani na Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru

Polazeći od uloge Zajednice opština Crne Gore kao nacionalne asocijacije lokalnih vlasti koja zastupa in-terese lokalne samouprave pred državnim organima, a na osnovu Sporazuma o saradnji između Skupštine Crne Gore i Zajednice opština Crne Gore, radi otkla-njanja nejasnoća u primjeni Zakona o zaradama zapo-slenih u javnom sektoru na lokalnom nivou i uređiva-nja pojedinih pitanja na istovjetan način kao i na dr-žavnom nivou, Odbor za finansiranje lokalne samo-uprave Zajednice opština je 22. 03. 2017. godine Od-boru za ekonomiju, finansije i budžet Skupštine Cr-ne Gore podnio Amandmane na Zakon o izmjena-ma i dopunama Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru.Amandmanima se predlaže dopuna člana 5 Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zaradama zaposle-nih u javnom sektoru na način kojim se utvrđuje da se ograničenja primjene zakona ne odnose, između osta-log, i na komisije i savjete ustanovljene odlukom or-gana lokalne samouprave. Razlog za predlaganje ovog

amandmana sadržan je u činjenici da se komisije, sa-vjeti i druga radna tijela koja su od posebnog znača-ja za rad i funkcionisanje lokalne samouprave, formi-raju kako na osnovu zakona, tako i na osnovu odluka organa lokalne samouprave. Pored navedenog, predložena je izmjena člana 6 Pred-loga Zakona na način da se istim utvrđuje pravo iza-branih i imenovanih lica u lokalnim samoupravama da nakon prestanka funkcije jednu godinu prima-ju naknadu u visini zarade koju su primali u posljed-njem mjesecu prije prestanka funkcije, uz odgovaraju-će usklađivanje, kako je to utvrđeno za izabrana i ime-novana lica na državnom (centralnom) nivou.Ovako predloženi amandmani podržani su od strane skupštinskog Odbora za ekonomiju, finansije i budžet i isti su postali sastavni dio Zakona o izmjenama i do-punama Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sek-toru koji je usvojila Skupština Crne Gore na sjednici održanoj 27. 03. 2017. godine, a koji se primjenjuje od 31. 03. 2017. godine.

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

18

vanje opština, kao i uključivanje opština Petnjica i Gu-sinje u raspodjelu sredstava Egalizacionog fonda za 2017. godinu.Kako je Programom rada Vlade Crne Gore za II kvar-tal 2017. godine planirano donošenje novog Zakona o finansiranju lokalne samouprave, Odbor se upoznao sa pristiglim predlozima jedinica lokalne samouprave ve-zano za rješenja na kojima treba graditi koncept novog Zakona o finansiranju lokalne samouprave i dogovorio dalji način rada u postupku pripreme i donošenja za-kona.Odbor se upoznao i sa dostavljenim predlozima za iz-mjene i dopune Zakona o porezu na nepokretnosti na osnovu kojih će se pripremiti Inicijativa za izmjenu za-kona i dostaviti nadležnom ministarstvu, kao predla-gaču zakona.Odbor je utvrdio i podnio Ministarstvu rada i socijal-nog staranja Inicijativu za izmjenu Zakona o socijal-noj i dječjoj zaštiti i Ministarstvu zdravlja Inicijativu za izmjenu Zakona o zdravstvenom osiguranju, kojim će se utvrditi pravo jedinicama lokalne samouprave na

refundaciju troškova naknade zarada po osnovu poro-diljskog, odnosno trudničkog bolovanja, zarade za rad sa polovinom punog radnog vremena, kao i naknade zarada za vrijeme privremene spriječenosti za rad, ko-je pravo je ukinuto posljednjim izmjenama zakona, bez konsultovanja i znanja jedinica lokalne samouprave.Odbor je razmotrio pitanja vezana za realizaciju projek-ta „Nabavka jedinstvenog softvera za administriranje lokalnih javnih prihoda” za sve opštine i konstatovao da se radi o vrlo važnom projektu čija realizacija zahti-jeva ozbiljan i timski rad. U vezi sa tim, Odbor je utvr-dio plan aktivnosti na realizaciji projekta i donio odlu-ku o formiranju Projektnog tima, čiji zadatak je da pri-premi projektni zadatak za izradu softvera i koordinira aktivnosti na realizaciji projekta.Odbor je donio Poslovnik o radu Odbora za finansi-ranje lokalne samouprave, kojim su, u skladu sa no-vim Statutom Zajednice opština, uređena pitanja rada Odbora.

Nabavka jedinstvenog softvera za administriranje lokalnih javnih prihoda

Imajući u vidu probleme koje u administraciji lokalnih javnih prihoda imaju jedinice lokalne samouprave, Za-jednica opština Crne Gore je, kao prioritet u svom radu u 2017. godini, utvrdila nabavku jedinstvenog softvera za administriranje lokalnih javnih prihoda za sve je-dinice lokalne samouprave. Utvrđivanje ovog prioriteta prouzrokovano je, prije svega, problemima koje opštine imaju u ubiranju prihoda po osnovu poreza na nepo-kretnosti, kao najznačajnijeg sopstvenog prihoda, zbog nekompatibilnosti evidencija o nepokretnostima Upra-ve za nekretnine i softvera koji podržavaju opštinske ba-ze podataka o nepokretnostima, a koja predstavlja osno-vu i za administriranje drugih prihoda opština. Podsje-ćamo da je Uprava za nekretnine u prethodnom periodu unaprijedila svoj sistem evidencije nepokretnosti, a da to rješenje istovremeno nije usaglašeno sa opštinskim softverima, odnosno evidencijama o nepokretnostima. Radi prevazilaženja ovog problema, Zajednica opšti-na se u nekoliko navrata tokom prethodnog perioda obraćala Ministarstvu finansija, Upravi za nekretnine i Svjetskoj banci za podršku u izradi jedinstvenog sof-tvera za administriranje lokalnih javnih prihoda ko-ji bi za osnovu imao pouzdanu bazu podataka o nepo-kretnostima. Na ovaj način bi se značajno unaprijedio rad poreske administracije na lokalnom nivou i obezbi-jedila bolja evidencija i kontrola naplate prihoda. Inici-jative Zajednice opština na ovom planu ostale su, na ža-lost, neprimijećene.Strategijom reforme javne uprave 2016–2020, u poglav-lju „Posebna pitanja sistema lokalne samouprave”, u okviru cilja 4.6.3 „Obezbijediti finansijsku održivost, te dobar finansijski kapacitet opština uravnoteženjem prihoda lokalne samouprave sa njihovim poslovima i zakonskim obavezama”, kao aktivnost u 2017. godini predviđena je „izrada jedinstvenog informacionog si-stema za administriranje poreza na nepokretnosti”, koji bi bio operativan od 01. 01. 2018. godine.U cilju realizacije ovog vrlo zahtjevnog zadatka, Zajed-nica opština je formirala posebnu stručnu radnu gru-pu koja radi na pripremiti projektnog zadatka, a koji će biti osnova za pokretanje postupka javne nabavke je-dinstvenog softvera za administriranje lokalnih javnih prihoda. Nakon pripreme projektnog zadatka, isti će bi-ti dostavljen Upravnom odboru Zajednice opština na odobravanje, nakon čega će se pokrenuti postupak jav-ne nabavke softvera.


Zakon o upravljanju ko-munalnim otpadnim vodama („Sl. list CG”,

broj 2/17) stupio je na snagu 18. januara 2017. godine. Cilj zako-na je da se ostvari sveobuhvat-na zaštita voda i zemljišta, kao recipijenta otpadnih voda.Zakon o upravljanju komunal-nim otpadnim vodama pred-stavlja normativni okvir ko-ji sadrži osnovne ciljeve ve-zano za rokove uspostavljanja kolektorskih sistema i sistema za prečišćavanje otpadnih vo-da, definisanje obaveze uspo-stavljanja programa sprovođe-nja Direktive Savjeta 91/271/EEC u aglomeracijama u zavi-snosti od veličine i osjetljivosti recipijenta. Zakonom su, po-red komunalnih otpadnih vo-da, prepoznate i vode sličnog sastava iz prehrambene indu-strije.Zakonom je definisana potreba uspostavljanja aglo-meracija i rokovi izgradnje kolektorskih sistema i po-strojenja za tretman otpadnih voda u zavisnosti od ve-ličine i kapaciteta aglomeracije. Definisano je da će se kolektorski sistemi graditi u skladu sa Programom iz-gradnje kolektorskih sistema i postrojenja za tretman komunalnih otpadnih voda, dok su kao krajnji roko-vi utvrđeni:

• decembar 2027. godine, za aglomeracije veće od 15.000 E. S.;

• decembar 2029. godine, za aglomeracije između 10.000 E. S i 15.000 E. S. i ispuštanja u slatku vo-

du i estuarije iz aglomeracija između 2.000 E. S i 10.000 E. S.,

• decembar 2029. godine, za ispuštanja u slat-ke vode i estuarije iz aglomeracija sa manje od 2.000 E. S. i ispuštanja u priobalne vode iz aglo-meracija sa manje od 10.000 E. S.

Ministarstvo održivog razvoja i turizma ima obavezu da u roku od šest mjeseci utvrdi geografske granice, broj i kapacitet aglomeracija.Zakonom je propisana obaveza utvrđivanja osjetljivih područja i definisano prečišćavanje u ovim oblasti-ma. Definisani su uslovi za prečišćavanje i ispuštanje

određenih industrijskih otpad-nih voda. Data je obaveza izvje-štavanja i vođenja evidencija.Zakon utvrđuje obavezu vla-snika svih objekata da se pri-ključe na kolektorske sisteme u roku od 12 mjeseci od njihove izgradnje. Način priključenja propisuje jedinica lokalne sa-mouprave.Takođe, na osnovu zakona, uspostaviće se kontinuirano praćenje kvaliteta i količine ispuštenog ef luenta i monito-ring ispuštanog ef luenta iz po-strojenja za prečišćavanje ko-munalnih i industrijskih ot-padnih voda.

Donešen Zakon o upravljanjukomunalnim otpadnim vodama

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

20

Izvještaj o uporednoj analizi upravljanja čvrstim otpadom u jugoistočnoj Evropi za 2015. godinu

Izvještaj o uporednoj analizi u oblasti upravljanja čvrstim otpadom u jugoistočnoj Evropi za 2015. go-dinu1 je pripremljen sa ciljem da se predstavi uvid u trenutnu situaciju upravljanja čvrstim otpadom na na-cionalnom i lokalnom nivou u zemljama jugoistočne Evrope čije asocijacije su članice NALAS mreže. U iz-vještaju je, takođe, procjenjen napredak kako na naci-onalnom tako i na lokalnom nivou u odnosu na uspo-stavljanje integrisanog sistema upravljanja čvrstim ot-padom u odnosu na 2014. godinu kao polaznu. Izvje-štaj je pripremila Radna grupa za upravljanje čvrstim otpadom i vodama Mreže asocijacija lokalnih vlasti jugoistočne Evrope (NALAS).Glavni zaključci izvještaja su sljedeći:

• situacija u regionu koja se odnosi na pravni okvir i institucionalne aspekte upravljanja ot-padom nije se u značajnom promjenila u od-nosu na 2014. godinu. Samo je u malom broju zemalja došlo do zakonskih promjena koje su imale za cilj usklađivanje sa EU pravnom teko-vinom. Ostale zemlje imaju nedovoljno legisla-tive ili je legislativa samo djelimično usklađena sa EU propisima. U zemljama koje imaju dobru zakonsku osnovu, njeno sprovođenje je sporo, uglavnom zbog nedostatka ljudskih i finansij-skih kapaciteta;

• prosječna proizvodnja komunalnog otpada u zemljama jugoistočne Evrope je 0,87 kg/sta-novnik/dan, što je niže od prosjeka EU 28. Ovo je, jasno, rezultat slabe ekonomske situa-cije i niže kupovne moći u zemljama jugoistoč-ne Evrope, što se i vidi iz društvenog bruto na-cionalnog prihoda (BNP) zemalja JIE, koji čini samo 15% BNP-a zemalja EU 28;

• većina zemalja, zbog nedostatka podataka, ne može da izvjesti o stopi reciklaže. One zemlje koje imaju podatke, prijavile su relativno nisku stopu reciklaže, tj. manje od 40%. Ovo je uzro-kovano činjenicom što je deponovanje otpada najdominantniji način njegovog zbrinjavanja, dok velike količine otpada završavaju na nele-galnim smetlištima, što umanjuje mogućnost recikliranja. Zemlje trenutno pokazuju intere-sovanje da smanje nelegalno odlaganje i pove-ćaju stopu reciklaže. Ipak, nacionalni ciljevi će se teško dostići;

• zbog nedostatka odgovarajuće infrastrukture, deponovanje trenutno ostaje jedina raspoloži-va opcija, a samim tim se i preferira u zemlja-ma regiona. Iako države teže regionalizaciji de-ponovanja, i suviše mali koraci se sprovode na putu do konačnog cilja;

1 http://uom.me/2017/03/izvjestaj-o-uporednoj-anali-zi-upravljanja-cvrstim-otpadom-u-jugoistocnoj-evropi-za-2015-godinu/

• podatke za iskazivanje lokalnih indikatora je teško pronaći. Opštine nemaju zakonsku oba-vezu ili propisanu metodologiju za utvrđivanje količine i sastava otpada, što predstavlja zna-čajnu prepreku adekvatnom planiranju sistema integrisanog upravljanja otpadom;

• odnos između proizvodnje otpada i procenta stanovništva koji živi u urbanim ili ruralnim sredinama može se utvrditi. Što je veća urbani-zacija i broj stanovnika koji žive u urbanim sre-dinama, veća je i količina proizvedenog otpada;

• pokrivenost uslugom sakupljanja otpada u ur-banim sredinama je na zadovoljavajućem nivou (u pojedinim opštinama dostiže i 100%), dok je u ruralnim područjima još uvijek na niskom nivou;

• biorazgradivi i baštenski otpad čine udio do 70%. Manje od 10% se odvaja i ponovo kori-sti/reciklira. Otpad se uglavnom zbrinjava na deponijama. Visok procenat biorazgradivog i baštenskog otpada i male količine recikliranog otpada ukazuju na mogudnosti iskorišćavanja otpada umjesto što se isti odlaže na deponija-ma. Neke od mogućnosti su: kompostiranje i proizvodnja RDF goriva;

• tarifni sistem zasnovan na težini ili volumenu ne koristi se u regionu. Stopa naplate se kreće od 18% do 98%;

• u regionu je zapaženo postojanje neformalnih sakupljača otpada. Oni obično sakupljaju me-talni i PET otpad, čije količine nijesu pozna-te. Uglavnom nijesu prepoznati od lokalnih sa-mouprava, niti im je status regulisan zakonom. Smatra se da je učešće neformalnog sektora u ukupnoj šemi sakupljanja otpada neznatno;

• opštine obično odlažu komunalni otpad na nesanitarnim opštinskim deponijama. 9 od 19 opština odlaže otpad na regionalnim sanitar-nim deponijama. Podaci o nelegalnim smetli-štima obično nijesu dostupni, ali se procjenju-je da je njihov broj visok.


Plan obuka lokalnih službenika i namještenika za period februar–jun 2017. godine sa kalendarom obuka

Savjet za obuku u lokalnoj samoupravi, na četvr-toj sjednici održanoj 14. 02. 2017. godine u Podgo-rici, donio je Plan obuka lokalnih službenika i na-

mještenika za period februar–jun 2017. godine sa Ka-lendarom obuka.Shodno Opštem programu stručnog osposobljavanja i usavršavanja lokalnih službenika i namještenika za 2016/2017. godinu, Planom obuka za period februar – jun 2017. godine, planirane su obuke u skladu sa iskaza-nim potrebama jedinica lokalne samouprave za unapre-đenjem i usavršavanjem službenika i namještenika.Savjet je usvojio Izvještaj o realizovanim obukama lo-kalnih službenika i namještenika za 2016. godinu. U iz-vještajnom periodu realizovano je 25 obuka na 9 razli-čitih tema, a prisustvovalo je 544 polaznika iz svih jedi-nica lokalne samouprave. Obuke su realizovane u Glav-nom gradu Podgorici i opštinama Bijelo Polje, Bar, Ti-vat, Herceg Novi i Pljevlja. Izvještaj pokazuje da je obu-ke pohađalo najviše službenika iz primorskog regiona, u odnosu na kategoriju radnog mjesta najveći broj po-laznika je iz redova ekspertskog kadra, a u odnosu na starosnu strukturu najveći broj polaznika je starosti od 26–35 godina.Izvještaj o realizovanim obukama pokazuje da Uprava za kadrove i Zajednica opština, kroz zajednički rad na orga-

nizovanju obuka na teme koje su indetifikovane od stra-ne opština kao potrebne za unapređenje njihovih kapa-citeta, rade koristan i važan posao, zahvaljući dobroj sa-radnji i odabiru kvalitetnih predavača.

Konstituisan Odbor za društvene djelatnosti

U Podgorici je 7. aprila 2017. godine održana prva/konstitutivna sjednica Odbora za društvene djelat-nosti u novom sazivu.Za predsjednicu Odbora izabrana je Saida Čikić, se-kretarka Sekrtarijata za lokalnu samoupravu Opštine Bijelo Polje, a za potpredsjednicu Odobra Ivana Vuči-nić, pomoćnica sekretara za rad, mlade i socijalno sta-ranje Glavnog grada Podgorica. Shodno Odluci Upravnog odbora Zajednice opština, sastav Odbora, pored Saide Čikić i Ivane Vučinić, či-ne i Jovanka Lepetić, načelnica Službe za upravljanje ljudskim resursima Opštine Herceg Novi, Slađana Knežević, sekretarka Sekretarijata za opštu upravu i društvene djelatnosti Opštine Žabljak, Dejan Vuko-vić, glavni administrator Opštine Danilovgrad, Tija-na Čađenović, sekretarka Sekretarijata za društvene djelatnosti Opštine Kotor i Mirosava Nedić, savjetni-ca I u Opštini Kolašin.

Mandat predsjednice, potpredsjednice i članova Od-bora, saglasno Statutu Zajednice, traje četiri godine.Odbor je donio Poslovnik o radu Odbora za društvene djelatnosti, kojim je uređena organizacija i način rada, na-čin odlučivanja i druga pitanja od značaja za rad Odbora.Odbor je utvrdio aktuelne teme koje će se razmatra-ti na narednim sjednicama, posebno zakonska i stra-teška dokumenta iz oblasti društvenih djelatnosti ko-ja su u pripremi ili su već usvojena, a sa aspekta obave-za jedinica lokalne samouprave po tim dokumentima.Imajući u vidu da su poslovi lokalne samouprave u oblasti drušvenih djelatnosti usmjereni, prije svega, na pružanje usluga i unapređenje kvaliteta života građa-na kroz obezbjeđivanje uslova za ostvarivanje prava manjina i manjinskih naroda, rodne ravnopravno-sti, jednakog tretmana i uključenosti osoba sa inva-liditetom, Roma i Egipćana, socijalne i dječje žašti-te i dr., Odbor je zaključio da je potrebno posvećeno raditi u radnim grupama obrazovanim za pripremu i izradu adekvatnog zakonodavnog i strateškog okvira u ovoj oblasti na nacionalnom nivou, a koje su uključe-ni predstavnici Zajednice opština, kao i na realizaciji utvrđenih ciljeva na promociji i zaštiti prava građana u lokalnoj zajednici, kroz pripremu modela akata na ni-vou Zajednice opština, koji će biti od pomoći za uređi-vanje ovih pitanja na lokalnom nivou.

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

22

Opštine nastavljaju zajedno da rade na pripremi projekata za otvorene EU pozive

Prvi poziv za podnošenje predloga projekata u okviru Programa trilateralne saradnje IPA CBC Italija-Albanija-Crna Gora je otvoren

15. marta, dok je krajnji rok za podnošenje predlo-ga projekata je 30. maj 2017. godine. U okviru Prvog poziva opredijeljeno je 25 mil. €, a vrijednost pojedinačnih projekata je utvrđena u vi-sini od 0,5 do 2 mil. €. Budući da svaki projekat mo-ra uključiti bar po jednog partnera iz sve tri drža-ve, ovaj trilateralni program je odlična šansa za veće uključivanje crnogorskih opština u projekte evrop-ske teritorijalne saradnje.

Za opštine koje, kao vodeći partneri, pripremaju predloge projekata u okviru ovog poziva, Zajed-nica opština Crne Gore i Uprava za kadrove, uz podršku Kancelarije OEBS-a u Crnoj Gori, orga-nizovali su radionicu „Izrada i upravljanje pro-jektima finansiranim iz EU fondova (napred-ni nivo)”, na kojoj su opštine radile na aplikaci-onom paketu za ovaj Poziv.Radionica je bila organizovana za opštine koje pripremaju projekte u svojstvu vodećeg partnera, u formi praktičnog rada na konkretnim projek-tnim idejama opština koje su opštine pripremi-le. Na radionici su učestvovali predstavnici op-ština: Tivat, Berane, Danilovgrad, Nikšić, Pljev-lja i Mojkovac, kao i predstavnici Službe zaštite iz Opštine Danilovgrad i Gorske službe spašava-nja Crne Gore.Kao rezultat radionice, rađeno je na 4 aplikaci-je opština koje će biti podnijete u okviru ovog Poziva. Na dva projekata opštine su dogovori-

le zajednički rad i saradnju i apliciraće kao partne-ri, čime Mreža nastavlja da ostvaruje jednu od svo-jih najvažnijih uloga, a to je promovisanje međuop-štinske saradnje.Organizacija radionica naprednog nivoa, kada se otvore pozivi za dostavljanje predloga projekata u okviru IPA II, postaje ustaljena praksa Zajedni-ce opština Crne Gore i Uprave za kadrove koja da-je veoma pozitivne rezultate. Organizacija radioni-ca naprednog nivoa doprinosi ostvarenju konkret-nih, mjerljivih i vidljivih rezultata za polaznike. Po-stojeće znanje, unaprijeđeno kroz praktičan rad na projektnim idejama, omogućava da ostvareno pred-stavlja kvalitetnu osnovu za kasniji samostalni rad učesnika seminara i prenošenje znanja i vještina ko-legama u institucijama iz kojih dolaze.

U Tivtu održana obuka „Izrada i upravljanje EU projektima-osnovni nivo”Na poziv Opštine Tivat, Zajednica opština je, u sa-radnji sa Upravom za kadrove, organizovala obu-ku na temu „Izrada i upravljanje EU projektima-osnovni nivo”. Obuka je realizovana u okviru dva modula, u trajanju od po tri radna dana, kojoj je pri-sustvovalo 23 polaznika.Cilj obuke je bio da se ojačaju kapaciteti jedinica lo-kalnih samouprava za apliciranje za korišćenje sred-stva EU fondova za realizaciju projekata od znača-ja za njihov razvoj. Program obuke bio je prilagođen potrebama po-laznika i njime su obuhvaćene sve faze projektnog ciklusa. Obuka je prvenstveno bila usmjerena na praktični rad, a učesnici su kroz rad u grupama ra-


zvijali nacrte matrice logičkog okvira za projekte, obuhvativši sve korake: analizu konteksta, analizu zainteresovanih strana, SWOT analizu organizaci-je, analizu problema-problemsko drvo, drvo ciljeva, kao i druge značajne korake.U drugom dijelu obuke učesnicima je predstavljen primjer poziva za projekte i detaljno je pojašnjeno uputstvo za podnošenje projektnih zahtjeva. Pola-znici su se upoznali sa sadržajem i metodom popu-njavanja aplikacionog formulara, te kroz praktičan rad popunjavali pojedinačno svaku stavku aplikaci-onog formulara.Evaluacioni formulari su pokazali da su učesnici ocijenili obuku kao izuzetno kvalitetnu i korisnu za njihov dalji rad, kao i da je obuka značajno dopri-nijela unapređenju njihovog znanja u ovoj oblasti. Osnovni nivo seminara u kojem su učestvova-li predstavnici lokalne uprave, javnih preduzeća i ustanova doprinio je boljem sagledavanju i razumi-jevanju osnovnih pojmova u oblasti izrade i uprav-ljanje projektima finansiranim iz EU fondova. Ši-rim obuhvatom učesnika iz više lokalnih institucija stvaraju se uslovi za kvalitetniji međuresorski rad, a time i ostvarivanju većeg broja lokalnih partnersta-va u cilju pripreme i podnošenja projektnih predlo-ga na konkursima.

Održane obuke lokalnih službenika na temu „Borba protiv korupcije u lokalnoj samoupravi”

Zajednica opština, u saradnji sa Upravom za kadrove, tokom marta 2017. godine održala je dvije regionalne obuke za lokalne službenike i namještenike na temu „Borba protiv korupci-je u lokalnoj samoupravi”. Obuke su bile na-mijenjene lokalnim službenicima koji učestvu-ju u realizaciji aktivnosti na planu borbe pro-tiv korupcije na lokalnom nivou i izvještavaju o sprovođenju mjera iz Akcionog plana za po-glavlje 23 i Aneks AP za poglavlje 23 „Operativ-ni dokument za sprječavanje korupcije u obla-stima od posebnog rizika”. Obuke su sprovedene u okviru Opšteg progra-ma stručnog osposobljavanja i usavršavanja lo-kalnih službenika i namještenika za 2016/2017 godinu i Plana obuka lokalnih službenika i na-mještenika za period februar – jun 2017. godi-ne.Obuke su organizovane regionalno za sjeverni region 24. marta 2017. godine u Bijelom Polju i primorski region 31. marta 2017. godine u Tiv-tu. Obuke je prošlo 20 lokalnih službenika koje se bave ovim poslovima u opštinama.Obuka na ovu temu biće organizovana za služ-benike jedinica lokalne samouprave iz središ-njeg regiona u Podgorici tokom maja tekuće go-dine.

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

24

Delegacija Zajednice opština posjetila Ambasadu Republike Turske

Generalni sekretar Zajednice opština Crne Gore Refik Bojadžić, sa saradnicima, posjetio je 20. 02. 2017. go-dine Ambasadu Republike Turske u Crnoj Gori ko-

jom prilikom je razgovarao sa Ambasadorom Nj. E. Serha-tom Galipom.Ambasador Galip je istakao dobru saradnju koju Republika Turska ima sa Crnom Gorom, kao i da je, kroz rad Turske agen-cije za međunarodnu saradnju i koordinaciju (TIKA), podržala veliki broj projekata koji su predloženi od strane državnih in-stitucija i lokalnih samouprava. Upoznao je prisutne da je TI-KA realizovala značajne investicije u velikom broju opština u Crnoj Gori, kao i da će se podrška nastaviti i u tekućoj godini. Naročito je istakao da će se, prije svega, pružiti podrška pro-jektima koji daju konkretne i vidljive rezultate, te zadovoljavaju potrebe ili rješavaju probleme većeg broja građana. Naglasio je važnost unapređenja saradnje i kroz mogućnosti koje pruža sa-radnja Zajednice opština Crne Gore i Zajednice opština Turske. Osvrćući se na saradnju crnogorskih opština sa turskim opšti-nama kroz realizaciju već potpisanih protokola o prijateljstvu i bratimljenju, istakao je spremnost Ambasade za aktivno uče-šće u realizaciji konkretnih oblika saradnje.Generalni sekretar Refik Bojadžić je upoznao Ambasadora sa aktivnostima Zajednice opština Crne Gore, kao i sa do-sadašnjom saradnjom koja je ostvarena sa Republikom Tur-skom, Ambasadom Turske u Crnoj Gori, TIKA-om, Zajed-nicom opština Republike Turske, Asocijacijom svjetskih tur-skih opština i Zajednicom opština Marmara. Izrazio je za-dovoljstvo kvalitetom ostvarene saradnje, koja je rezultira-la značajnim brojem podržanih projekata u Crnoj Gori, kao i razmjenom znanja i iskustava između crnogorskih i turskih opština. Generalni sekretar je predstavio konkretne aktiv-nosti koje su do sada realizovane, u dijelu prikupljanja pro-jektnih ideja opština za finansiranje od strane TIKA-e, pred-stavljanju potencijala za unapređenje institucionalne i eko-nomske saradnje Crne Gore i Republike Turske i njihovih op-ština. Posebno se osvrnuo na saradnju koju Zajednica ostva-ruje za Zajednicom opština Republike Turske.Na sastanku je zajednički ocijenjeno da je dosadašnja sarad-nja uspješna i da su prepoznate nove mogućnosti za njeno da-lje unapređenje kroz saradnju između gradova i opština na osnovu potpisanih protokola o saradnji i bratimljenju, ko-ji će svoj izraz dobiti kroz konkretne projekte sa rezultatima vidljivim za građane.

Nastavak saradnje Zajednice opština i Turske Agencije za međunarodnu saradnju i koordinaciju (TIKA)

Delegacija Zajednice opština Cr-ne Gore, na čelu sa Generalnim sekretarom Refikom Bojadžićem, razgovarala je 20. 02. 2017. godine u Podgorici sa koordinatorom TIKA-e za Crnu Go-ru Ahmetom Altunom o nastavku saradnje i podrške crno-gorskim opštinama.Generalni sekretar Refik Bojadžić se zahvalio na dosadaš-njoj podršci koju je TIKA pružila crnogorskim opštinama u realizaciji značajnih projekata. Osvrnuo se, između osta-log, na veoma uspješnu saradnju Zajednice i TIKA-e, koja je dodatno osnažena nakon prošlogodišnje posjete sjedištu TIKA-e u Ankari. Tom prilikom je dogovorena intenzivnija saradnja koja je rezultirala nizom konkretnih aktivnosti Za-jednice i direktnom podrškom TIKA-e većem broju opštin-skih projekata. Generalni sekretar je upoznao prisutne i sa saradnjom koju Zajednica ostvaruje sa Ambasadom Repu-blike Turske, Asocijacijom lokalnih vlasti Turske, Asocijaci-jom turskih opština Marmara, te Asocijacijom svjetskih tur-skih opština, kako na planu realizacije projekata, tako i raz-mjeni znanja i iskustava.Koordinator TIKA-e za Crnu Goru Ahmet Altun je ukazao na projekte koje je do sada TIKA finansirala u Crnoj Gori, sa posebnim osvrtom na projekte opština koji su doprinije-li poboljšanju kvaliteta života građana. Upoznao je prisutne sa ciljevima i prioritetima TIKA-e u Crnoj Gori u narednom periodu, te ocijenio značajnim da se u proces kandidovanja projekata još aktivnije uključi i Zajednica opština. Posebno je naglasio potrebu za sveobuhvatnim sagledavanjem razvojnih potreba opština, kako bi podržani projekti ostvarivali što ve-ći pozitivan uticaj na razvoj lokalnih zajednica u Crnoj Gori.Predsjednik Koordinacionog tijela za upravljanje Mrežom opštinskih projekt menadžera Darko Mrvaljević je predsta-vio dosadašnji rad Mreže u oblasti informisanja opština o dostupnim izvorima finansiranja za opštinske projekte, pri-preme konkretnih projektnih predloga i podrške koju Mre-ža pruža opštinama u implementaciji projekata, te istakao da znanje i iskustvo članova Mreže može biti iskorišćeno za efi-kasniji i kvalitetniji proces prikupljanja projektnih ideja, nji-hovog formulisanja i kandidovanja kod TIKA-e za finansi-ranje.Član Mreže opštinskih projekt menadžera Ismet Latić je istakao značaj daljeg jačanja administrativnih kapaciteta lo-kalnih uprava i Mreže, koja se može ostvariti kroz razmjenu znanja i iskustava sa lokalnim upravama iz Turske.Na sastanku je zajednički konstatovana potreba intenzivni-je saradnje TIKA-e i Zajednice opština, te dogovorene kon-kretni modeli saradnje u narednom periodu.


Predstavnik Zajednice opština Crne Gore Branislav Đu-ranović, Predsjednik Opštine Danilovgrad, učestvovao je, u svojstvu delegata, na osmoj plenarnoj sjednici Eu-

ro-mediteranske skupštine regionalnih i lokalnih vlasti (AR-LEM), koja se 22–23. februara 2017. godine održala na Malti.U fokusu ovogodišnje plenarne sjednice je sagledavanje sta-nja i budućih pravaca djelovanja regionalnih i lokalnih vlasti u oblastima prekogranične saradnje, energetskih i klimatskih promjena u regionu Mediterana. Velika pažnja tokom sjednice je bila posvećena migracijama, njihovim uzrocima, evropskim politikama u ovoj oblasti, kao i prihvatu migranata.Na marginama plenarne sjednice, Predsjednik Đuranović je imao više bilateralnih susreta sa diplomatskim predstavnici-ma Evropske komisije, Evropskog parlamenta, Komiteta regi-ona EU i gradonačelnicima iz susjednih država.Prilikom razgovora sa počasnim konzulom Crne Gore u Malti Alfredom Barthetom, Predsjednik Đuranović je istakao značaj, prije svega, ekonomskog povezivanja Crne Gore i Malte. Imajući u vidu stepen razvijenosti

ove države, kao i strukturu njene ekonomije, inve-sticiona ulaganja iz Malte u Crnu Goru su dodatan kvalitet odličnih međudržavnih odnosa. Iskustva lokalnih uprava u Malti, naročito u dijelu pripreme i implementacije projekata koje finansira Evropska Unija, mogu biti jedna od tema za ra-zvoj međusobne saradnje, razmjene znanja i iskustava lo-kalnih uprava Malte i Crne Gore. Naročito kada se ima u vidu predsjedavanje Malte Evropskom Unijom, koje je po-čelo 1. januara 2017. godine. Đuranović je takođe predsta-vio i mogućnosti za investiciona ulaganja u crnogorskim

opštinama.Počasni kon-zul Crne Gore na Malti Alfred Bar-thet je predsta-vio zainteresova-nost investitora sa Malte za ulaga-nja u Crnu Goru, posebno u sekto-rima poljoprivre-de i energetike. S

tim u vezi, već su uspostavljeni po-četni kontakti i očekuje se dalji razvoj značajnih projekata, koji mogu dopri-nijeti kako povećanju broja novootvo-renih radnih mjesta u Crnoj Gori, ta-ko i unapređenju robne razmjene ove dvije države.Podsjećanja radi, Komitet regiona EU (institucija Evropske unije koja okuplja regionalne i lokalne vlasti) je osnovao ARLEM sa ciljem da pruži lokalnim i regionalnim vlastima Eu-ro-mediteranskog partnerstva plat-formu za uspostavljanje direktnog di-jaloga sa svim evropskim institucija-ma i Unijom za Mediteran. ARLEM pruža mogućnost za struktuirani di-jalog između EU institucija i Euro-mediteranskih partnera u oblastima trgovine, ekonomske saradnje, kao i promocije održivog ekonomskog ra-zvoja.ARLEM okuplja 80 izabranih pred-stavnika iz Evrope i Mediterana, i to 40 članova Komiteta regiona EU i 40 predstavnika regionalnih i lokalnih vlasti iz mediteranskih zemalja Evro-pe, Sjeverne Afrike i Bliskog istoka.

Zajednica opština na osmoj plenarnoj sjednici ARLEM-a

Proljećna sjednica Kongresa lokalnih i regionalnih vlasti savjeta Evrope

U Strazburu se od 28. do 30. marta 2017. godine održa-la 32. sjednica Kongresa lokalnih i regionalnih vlasti Savjeta Evrope (KLRVE).U fokusu 32. sjednice Kongresa su bili uloga lokalnih vlasti koje se suočavaju sa mi-gracijma u prihvatu i integraciji migranata, učešće građana na lokalnom i regional-nom nivou, kao i stanje lokalne i regionalne demokratije u Evropi.U okviru debata na Kongresu, govorilo se i o Evropskoj povelji o lokalnoj samo-upravi i njenoj primjeni u domaćem zakondavstvu zemalja članica Savjeta Evro-pe. Kao međunarodni ugovor koji je ratifikovan od strane 47 zemalja članica SE, Povelja ima pravnu snagu i treba da bude direktno primijenjena u zakonodavstvu svih zemalja članica.Kongresu se obratio i generalni sekretar Savjeta Evrope Thorbjorn Jagland ko-ji je naglasio da lokalne i regionalne vlasti imaju veoma važnu ulogu u radu Sa-vjeta Evrope na unapređenju ljudskih prava, jačanju vladavine prava i demokrati-je u cijeloj Evropi.Na sjednici su razmatrani i Izvještaji o stanju lokalne i regionalne demokratije u Finskoj, Malti, Estoniji i Islandu, kao i Izvještaj o posmatranju lokalnih izbora u Bosni i Hercegovini. Kongres je usvojio i preporuke o sprečavanju zloupotrebe ad-ministrativnih resursa u toku izbornih procesa na lokalnom i regionalnom nivou.U radu Kongresa učestvovali su i članovi Delegacije Crne Gore u Kongresu – šef Delegacije Aleksandar Bogdanović, Gradonačelnik Prijestonice Cetinje i Drago-slav Šćekić, Predsjednik Opštine Berane, kao i Vanja Starovlah, sekretar Delega-cije.U radu sjednice učestvovali su i mladi delegati iz svih zemalja članica, gdje je pred-stavnik Crne Gore, izabran na osnovu javnog poziva Kongresa, bio Darko Mrva-ljević. Na marginama 32. sjednice Kongresa, članovi crnogorske delegacije su imali više bilateralnih susreta sa lokalnim i regionalnim izabranim predstavnicima iz zema-lja članica Savjeta Evrope, gdje su dogovorili uspostavljanje i pravce buduće sarad-nje na pitanjima od zajedničkog interesa.

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

26

Opština Nikšić

Značajne investicije u gradu pod Trebjesom

Nakon uspješno održanih lokalnih izbora u Nikši-ću 12. marta, u gradu pod Trebjesom intenzivno je nastavljeno sa realizacijom brojnih započetih in-

frastrukturnih projekata. Na sve četiri strane naše pro-strane opštine rade se putni, vodovodni, elektro-preno-sni, stambeni i drugi projekti. Najvažniji projekat vezan je upravo za centar grada, a to je rekonstrukcija Trga Slobode. Koncepcija arhitektonskog rješenja rekonstrukcije trga zasniva se na poštovanju zate-čenih istorijskih vrijednosti samog prostora i potreba gra-đana. Do sada je završena I faza rekonstrukcije koja je po-drazumijevala rekonstrukciju vodovodnih, kanalizacionih i telekomunikacionih instalacija, betoniranje kompletnog Trga i postavljanje mobilijara i hortikultura. Takođe, zavr-šavaju se radovi na rekonstrukciji trotoara i ulica koje oi-vičavaju Trg, a ova aktivnost se finansira od sredstava ko-ja je Opštini Nikšić donirala Ambasada NR Kine u Crnoj Gori. Uskoro će se početi i sa drugom fazom koja će po-drazumijevati popločavanje Trga „nikšićkim kamenom”. Inače, ukupna površina Trga je 12.000 m². U isto vrijeme na rubnom području naše opštine, vrši se rekonstrukcija magistralnog puta M-6 dionica Vilusi-Granica sa BiH u dužini od 4,8 km, kao i regionalnog puta R-12 dionica Petrovići-Vraćenovići u dužini od 13 km. Ova dionica od izuzetnog je značaja ne samo za Nik-šić, već i za cijelu Crnu Goru, kao i brojne turiste koji do-laze u našu zemlju. Izuzetno važna saobraćajnica u našem gradu je Bulevar 13. jul, čija je III faza realizacije u toku, a obuhvatiće du-

žinu od 1,2 km i podrazumijeva rekonstrukciju i izgrad-nju svih instalacija, novi kolovozni zastor i obostrane tro-toare. Započeli su radovi i na uređenju gradskih kvartova uz ulice Serdara Šćepana i Alekse Backovića. U kontinuitetu teku radovi na asfaltiranju i nasipanju lo-kalnih puteva. Intenzivno se radi i na poboljšanju vodo-snabdijevanja, te su u toku pripremni radovi na rekon-strukciji vodovoda u Župi sa izgradnjom novih bunara, vodovoda u selu Dučice, Dragovoljićima, Petrovićima i Koravlici. I selo Vučje dobiće novu vodnu akumulaciju. Izgradnja novih trafostanica koja ima za cilj bolje elektor-snabdijevanje u toku je u Njegoševoj ulici, Šišoviku, selu Somina i Klenak. Takođe su u toku aktivnosti i na izgrad-nji II faze vjetroelektrana. Jedna od najznačajnijih aktivnosti u našem gradu biće re-konstrukcija Doma revolucije za šta će projekat biti usko-ro završen, a nakon toga će krenuti njegova fazna reali-zacija. Naši najstariji sugrađani dobiće još jedan stambeni obje-kat kojim će 75 nikšićkih penzionera riješiti stambeno pitanje. Uskoro se očekuje početak izgradnje i stambe-nih zgrada za zdravstvene radnike, kao i radnike MUP-a. Nikšić će uskoro dobiti i Dnevni centar 27 + prvi te vrste u Crnoj Gori. Završen je projekat Doma za sta-re pod Trebjesom, te se očekuje brzi početak realizacije i ovog projekta. Radi se projektna dokumentacija za re-konstrukciju zapadne tribine gradskog stadiona, nove sportske sale za potrebe Fakulteta za sport i fizičko vas-pitanje. Značajan je broj i inicijativa i privatnog sekto-ra za izgradnju prerađivačkih, poslovnih i stambenih objekata. Intenzivne su aktivnosti na restauraciji kulturne baštine u našem gradu. Počela je restauracija Hadži Ismailovog mosta na Duklu. Ovaj nekadašnji stari karavanski prelaz,

koji je izgrađen još 1807. godine, dobiće no-vu kaldrmu, ogradu i rasvjetu, a sve u skladu sa konzervatorskim preporukama. Radovi na mostu na Moštanici, najstarijoj ćupriji u Cr-noj Gori, skoro da su završeni. Ovaj most sa-gradili su Rimljani još u 3. v. i predstavlja izu-zetno kulturno – istorijsko bogatstvo. Biće na-stavljeni radovi i na restauraciji gradske tvr-đave Onogošt. Ovaj objekat, osim kao vrije-dan istorijski spomenik, ima i svoju turističku, ali i kulturnu vrijednost, jer kompletna tvrđa-va je izuzetan multimedijalni prostor. U toku je izrada projekata za rekonstrukciju Dvorca kralja Nikole, crkve sv. Petra i Pavla, ali i više spomenika iz NOB-a. Sve ovo jasno govori o namjeri Opštine Nikšić i Vlade Crne Gore, da očuvaju i valorizuju sve ono što nam je istorija ostavila kroz vjekove. Sve navedeno ukazuje da će naša opština u na-rednom periodu biti jedno veliko gradilište.

Slobodanka RoganovićŽivko Kecojević


Aktuelnosti iz beranske opštine

Postavljen kamen temeljac za 94 stana na RudešuPredsjednik Opštine Berane Dragoslav Šćekić, ministar rada i socijalnog staranja Kemal Purišić i predstavnica Ambasade SAD-a u Crnoj Gori Lesli Freriksen po-stavili su nedavno kamen temeljac za iz-gradnju 94 stambene jedinice za raselje-na lica u Beranama. Vrijednost ovog pro-jekta je 3.900.000 €, a realizuje se u okvi-ru Regionalnog stambenog programa, či-ji su najznačajniji donatori Evropska uni-ja, SAD, Njemačka, Švajcarska i Norveš-ka. Sredstvima Regionalnog stambenog

programa upravlja Razvojna banka Savjeta Evrope i sprovo-di se u Crnoj Gori, Srbiji, Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini. „Osim smještaja za 94 porodice, Opština Berane će nakon oslobađanja naselja na Rudešu dobiti i mogućnost za rješa-vanje stambenog pitanja za bar 50 socijalno ugroženih po-rodica, što je dodatni značajan rezultat našeg projekta. Oče-kujem da će sredstva koja su preostala nakon izbora izvođa-ča, posebnim aneksom biti iskorištena za izgradnju novih stambenih jedinica, kako bi zbrinuli što više raseljenih po-rodica”, kazao je Predsjednik Šćekić.Prema riječima ministra Purišića, u proteklom periodu je ura-đeno preko 1.500 stambenih rješenja za potrebe izbjeglica, kroz brojne projekte koje su finansirali Vlada Crne Gore, nevladi-ne organizacije, međunarodni partneri i donatori. „Mogu da konstatujem da će se realizacijom ovog projekta zatvoriti dva kolektivna centra, Rudeš 1 i Rudeš 2, a njihovim stanovnicima obezbijediti trajna i odživa rješenja”, naveo je on i uputio riječi zahvalnosti donatorima i partnerima na sveukupnom dopri-nosu koji su dali u razvoju Regionalnog stambenog programa. Prema riječima predstavnice Ambasade SAD u Crnoj Gori Lesli Freriksen, obezbjeđivanje osnovnih potreba stambe-nog zbrinjavanja omogućava raseljenim licima i pojedinci-ma da se fokusiraju na druge značajne aspekte njihovog ži-vota, kao što su pronalazak zaposlenja, integracija u kultur-ni i ekonomski život ovog društva i unapređenje njihovog ži-vota, odnosno života njihovih porodica. Pored Predsjednika Šćekića, ministra Purišića i predstav-nice Ambasade SAD-a Freriksen, na ceremoniji su govori-li Igor Burazin, predstavnik Razvojne banke Savjeta Evro-pe, Den Redford, predstavnik OEBS-a i Roberta Monteve-ki, predstavnica VKIUN-a.

Radna posjeta Predsjednika Šćekića VašingtonuPredsjednik Šćekić boravio je u Vašingtonu na 65. Nacio-nalnom molitvenom doručku, na poziv organizacionog od-

bora Kongresa SAD. Molitvenom doručku je prisustvovalo 3500 zvanica iz svijeta politike, društva i ekonomije iz pre-ko 100 zemalja. Najznačajniji govornici na glavnom doga-đaju bili su predsjednik SAD Donald Tramp i Beri Blek, ka-pelan Senata SAD.U bilateralnim susretima sa predstavnicima zemalja jugo-istočne Evrope i regiona, kongresmenima SAD-a, kao i sa predstavnicima Ambasade Crne Gore u Vašingtonu, pred-sjednik Šćekić je razgovarao o aktuelnim političko-ekonom-skim temama i mogućnostima postizanja ekonomske sarad-nje i razmjeni iskustava na lokalnom nivou.

Saradnja Opštine sa ministarstvima

Ministar sporta Nikola Janović sa saradnicima boravio je u radnoj posjeti Opštini Berane. Povod po-sjete bio je upoznavanje sa situaci-jom u oblasti sporta i omladinske politike u Beranama.Predsjednik Opštine Dragoslav Šćekić izrazio je zadovoljstvo zbog posjete ministra i istakao da je jako bitno za Berane formira-nje ovog ministarstva, jer će to doprinijeti efikasnijem re-alizovanju projekata koji se tiču sportske infrastrukture i razvoja sporta u našem gradu. „Ohrabruje nas činjeni-ca da ćemo u najkraćem roku imati novu sportsku ha-lu, a očekujemo i brzi završetak radova prve faze na re-konstrukciji istočne tribine gradskog stadiona po UEFA standardima, dok ovih dana razgovaramo sa čelnim lju-dima FSCG oko početka radova druge faze”, rekao je Šće-kić i dodao da će Berane zahvaljujući tome dobiti sportski kompleks koji će ispunjavati uslove za odigravanje među-narodnih utakmica.Ministar Janović je istakao da se zalaže za unapređenje i ra-zvoj sporta u čitavoj državi. „Veoma je značajno raditi na afirmaciji dječjeg sporta tako što će se formirati školska društva u kojima će djeca iskazivati svoje sposobnosti kroz takmičenja koja će trajati tokom čitave godine”, naglasio je ministar i dodao da će se na takav način obezbijediti uslo-vi da djeca ispolje svoje sportske afinitete. Smatra da je po-trebno prepoznati nedostatke i probleme u ovome procesu, te kroz zajedničke projekte sa lokalnom samoupravom i ško-lama raditi na njihovom rješavanju.Tokom boravka u Beranama, ministar je obišao Omladinski centar i sportske objekte u u izgradnji (novu sportsku halu i rekonstrukciju istočne tribine gradskog stadiona), a posje-tio je i Gimaziju „Panto Mališić”.U Beranama je, u organizaciji Ministarstva ekonomije, ne-davno održan „Karavan dobrih poslovnih prilika”. Tom prilikom, predstavnici Ministarstva predstavili su beran-skim privrednicima programe podrške privredi. Prezenta-cija programa podrške beranskim privrednicima je održa-na u sali Skupštine, a karavan su otvorili ministarka Dragi-ca Sekulić i Predsjednik Opštine Dragoslav Šćekić.

Opština Berane

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

28

Predsjednik Šćekić se zahvalio predstavnicima Ministar-stva na dolasku u Berane i prilici da direktno privrednici-ma obrazlaže mjere za stvaranje povoljnog poslovnog ambi-jenta i kreiranje novih radnih mjesta. Predsjednik je govo-rio i o mjerama koje na ovom planu preduzima Opština, kao i uslugama koje pruža Regionalni biznis centar i biznis zo-ni Rudeš, koja će postati prva biznis zona od strateškog zna-čaja u Crnoj Gori.Ministarka Sekulić je govorila o programima podrške ko-je realizuje Ministarstvo ekonomije i Sekretarijat za razvoj-ne projekte. Govorila je o podsticanju direktnih investicija preko različitih programa pružanjem podrške u oblasti kla-stera, unapređenja tehnologije u proizvodnim preduzećima i programima koji se odnose na konsultativne i savjetodav-ne usluge malim i srednjim preduzećima.Nakon predstavljanja mjera, u diskusiju su se uključili i beranski privrednici koji su u velikom broju prisustvova-li ovom događaju.Predsjednik Šćekić i ministarka Sekulić sa saradnicima su potom obišli Regionalni biznis centar, biznis zonu Rudeš i Rudnik mrkog uglja.

Nagrađeni rekorderi u poljoprivrednoj proizvodnji

U Opštini Berane priređen je prijem za najbolje poljopri-vredne proizvođače u 2016. godini. Tom prilikom, rekor-derima iz različitih poljoprivrednih grana uručene su diplo-me i simbolične novčane nagrade za najbolje proizvođače iz oblasti: stočarstva, voćarstva, ratarstva, povrtlarstva i pče-larstva. Nagrađeno je i ugledno poljoprivredno gazdinstvo.

Izgrađen novi vodovod u mjesnoj zajednici BučeMještanima mjesne zajednice Buče, izgradnjom novog vodo-voda u dužini od 1.300 m, omogućeno je kvalitetno snab-dijevanje vodom.

Izgradnju vodovoda, pored mješta-na Buča, pomogli su i pripadnici Voj-ske Crne Gore i Ministarstvo odbrane. Vrijednost projekta je oko trideset hi-ljada eura. U sklopu akcija rješavanja prioritetnih problema sa kojima se mještani mje-snih zajednica suočavaju, pored novog vododvoda, na Buču je urađena i nova ulična rasvjeta.

Pozorišnom predstavom za najmlađe obilježen Međunarodni dan RomaU susret 8. aprilu – Međunarodnom dana Roma, Ministar-stvo za ljudska i manjinska prava, u saradnji sa Opštinom Berane i Centrom za kulturu, organizovalo je dva izvođenja najnovije predstave Radojice Stankovića (Šanta Panta), pod nazivom: „Da sam neko ko vlada planetom”. Premijerno izvođenje u Centru za kulturu Berane izvede-no je za djecu iz prvih razreda gradskih i prigradskih škola. Predstavu je odgledalo više od 400 prvaka i stotinak učeni-ka drugog razreda.

Beranski mališani na daskama koje život značeNa drugoj Smotri dramskog ama-terskog stvaralaštva tokom mar-ta mjeseca izvedeno je devet pozo-rišnih predstava za djecu i mlade. Tokom smotre na sceni Centra za kulturu, u devet prikazanih pred-stava, igralo je više od stotinu mladih talentovanih učenika. Stručni žiri dodijelio je nagrade za najbolje pozorišne pred-stave osnovnih i srednjih škola, najbolje epizodne i glavne uloge, kao i najgrade za scenografiju, kostimografiju i ko-lektivnu igru. Smotru je posjetilo više od 2.000 gledalaca.U Beranama je održana i XXII Opštinska smotra recitato-ra, u organizaciji Centra za kulturu, a pod pokroviteljstvom Opštine Berane. Na smotri je nastupilo 32 učenika iz ukupno 12 škola sa teritorije naše opštine. Takmičari koji su osvoji-li prvo mjesto u tri kategorije biće učesnici Državne smotre recitatora, koju 7. juna 2017. u Beranama organizuje Centar za kulturu, u saradnji sa Ministarstvom kulture Crne Gore.

Opština Berane u okviru kampanje „Zaustavimo nasilje”U okviru kampa-nje UNICEF-a i Vlade Crne Gore „Zaustavimo na-silje”, koja se rea-lizuje uz podršku Evropske unije i Telenor fonda-cije, u Polimskoj muzeju održan je javni razgovor na temu roditelja i djece.Predsjednik Dragoslav Šćekić istakao je da nasilje u porodici nije samo problem Crne Gore već svih zemalja sa dominantno tradicionalnim modelima ponašanja i mišljenja, te da fizičko kažnjavanje nije adekvatna i dobra metoda u vaspitavanju dje-ce, odnosno da nas ta činjenica navodi na zaključak da svi-jest kod roditelja koji razmišljaju na ovaj način treba mijenjati.Šef predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori, Bendžamin Perks je u svom izlaganju istakao da nauka i iskustvo jasno poručuju da djeci roditeljska ljubav ima smisla samo kada se izražava kroz ponašanje koje poštuje dijete i ne povređuje ga.Ovom prilikom, u Polimskom muzeju otvorena je izložba „Muzej porodičnih sjećanja”. Irina Zečević


Projekti Opštine Herceg NoviUređenje staze na poluostrvu Luštica „Uređenje planinskih staza na poluostrvu Luštica” no-vi je zajednički projekat Opštine Herceg Novi i Opštine Tivat. Kroz projekat će biti uređene i mapirane staze na Luštici ukupne dužine 7.516 m.Aktivnosti na projektu realizovaće zajedničkim snaga-ma Sekretarijat za komunalne djelatnosti i ekologiju Op-štine Herceg Novi, Sekretarijat za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost Opštine Tivat i Planinarski klub „Subra” iz Herceg Novog.Prepoznavši višestruki potencijal brojnih pješačkih sta-za i puteva na Luštici, koji potiču ili su obnavljani u do-ba vlasti Austrougarske monarhije u Boki, a čiji značaj je danas marginalan, dva grada su se odlučila da zajednič-ki djeluju. U saradnji sa lokalnim stanovništvom, odabrane su sta-ze koje će biti raščišćene i markirane: Rose – Tići, kruž-na staza – Obosnik, Zabrđe – Pristan, Krašići – Radovi-ći i Radovići – Tići.Planirano vrijeme trajanja projekta je sedam mjeseci, a realizacija počinje u junu ove godine. Projekat predstavlja početak stvaranja mreže markiranih panoramskih staza koje povezuju luštička sela i šetačima i biciklistima pružaju jedinstven doživljaj tipično bokeš-kog prirodnog, istorijskog i kulturnog ambijenta. Svi koji se upute ovim stazama imaće priliku da obiđu brojne cr-kve, fortifikacione objekte, degustiraju domaće proizvo-de i uživaju u pogledu na zaliv.Uređenjem planinskih staza na poluostrvu Luštica posto-jeći infrastrukturni resursi se osposobljavaju i koriste za valorizaciju Luštice kao jedinstvene ambijentalne cijeli-ne. Tako se na održiv način proširuje turistička ponuda Herceg Novog i Tivta i promovišu zdravi stilovi života.

Prikazati istoriju uz pomoć modernih tehnologija Projekat „Inovativni pristup i digitalni sadržaji u isto-rijskim utvrđenjima”, u kojem je partner Opština Herceg Novi, podržan je u okviru Interreg IPA programa preko-granične saradnje Hrvatska – Bosna i Hercegovina – Cr-na Gora.Projektom su obuhvaćene tvrđava Sv. Mihovila u Šibeni-ku, tvrđava Klis u istoimenom gradu, Vranduk u Zenici i Kanli Kula u Herceg Novom.Prema planu, Kanli Kula će biti dio takozvanog „kultur-nog 3 D mappinga”, a rezultati aktivnosti biće nove po-nude – „pametne naočare” kroz koje će posjetici moći da vide i iskuse kako je tvrđava nekada izgledala i za ko-je namjene je bila korišćena, kao i moderni audio vodič.

Projekat želi prikazati istoriju utvrđenja Hrvatske, Bo-sne i Hercegovine i Crne Gore uz pomoć modernih teh-nologija i tako podstaći nove verzije i vizije kulturnog tu-rizma.Cilj je razvoj i unapređenje postojeće turističke ponude, kroz inovativan pristup i upotrebu digitalnih sadržaja. Tvrđave, kao kulturno-istorijsko nasljeđe neprocjenjive vrijednosti, oživjeće na održiv način, objasnili su iz op-štinske Kancelarije za međunarodnu saradnju.Vodeći partner na projektu je Muzej Grada Šibenika, a ostali su, pored Herceg Novog, Muzej Grada Zenice i Općina Klis. Ukupna vrijednost projekta za sve partne-re iznosi 1.390.728 €, od čega je za Opštinu Herceg Novi opredijeljeno 213.373€.

Prvi avanturistički park u Boki

Prvi avanturistički park u Boki Kotorskoj biće izgrađen u podnožju Orjena, na Vrbanju, zahvaljujući odobrenom projektu „Adriatic canyoning”, u kojem je partner Agen-cija za izgradnju i razvoj Herceg Novog.Projektom je zamišljeno da ovaj park bude najsavreme-niji u regionu. Park će imati tri nivoa platformi i ukupno 37 mostova ili prepreka. Prvi nivo će biti na 1,5 m visine sa 9 mostova, predviđen za djecu višu od 130 cm, početnike i obuku. Drugi nivo bi bio na visini od 4 m sa 12 mostova, a treći ni-vo na 8–10 m sa 16 mostova, od kojih je jedan kraći zip-lajn. Planirana je i izgradnja dječijeg parka, sa mini zip-laj-nom. U krugu parka predviđeno je i formiranje trim staze sa spravama za vježbanje, kao i manje nadstrešnice, prosto-ra za logorsku vatru, amfiteatra za časove u prirodi i sl. Novi sadržaji će biti potpuno uklopljeni u prirodnu sredi-nu. Uređenje se zasniva na minimalnoj promjeni okruže-nja, uz korišćenje postojećih stabala i isključivo prirodnih

Opština Herceg Novi

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

30

materijala, drve-ta i kamena.Vrbanj se nalazi na idealnoj nad-morskoj visini (1.050 m) i od-ličnoj geograf-skoj poziciji, u blizini Herceg Novog, Dubrov-nika i Trebinja, te je realno oče-kivati značajnu posjetu turista iz sve tri države.Projektom je konkurisano u okviru Interreg-IPA progra-ma prekoranične saradnje Hrvatska – Bosna i Hercego-vina – Crna Gora. Lider projekta je Grad Široki brijeg, a pored Agencije za izgradnju i razvoj Herceg-Novog, par-tneri su: Općina Grude, Grad Drniš, Grad Obrovac i Za-dra nova – Razvojna agencija zadarske županije. Ukupan budžet za realizaciju aktivnosti svih partnera je 1.997.489 €, u okviru koga je budžet za Herceg Novi 314,621€. Rok za završetak aktivnosti je septembar 2019. godine.

Kamioni i uniforme preduzeću „Čistoća”

Hercegnovsko preduzeće „Čistoća” predstojeću sezonu dočekuje još bolje opremljeno, zahvaljujući donaciji nor-veškog komunalnog preduzeća „Isak D. Westgaard AS”. Prijatelji iz Norveške donirali su opštini specijalno vozilo za prikupljanje i odvoz otpada i unforme, koji će značajno doprinijeti efikasnosti i kvalitetu rada „Čistoće”.Ovim povodom u našem gradu je tokom sedam dana bo-ravila delegacija 18 predstavnika iz sedam norveških pre-duzeća, koju je predvodio počasni građanin Herceg No-vog Per Jarle Eriksen.Sa njima se sastao i potpredsjednik Opštine Herceg Novi Dragan Janković, koji se tom prilikom zahvalio norveš-kom narodu na dugogodišnjoj i izuzetno vrijednoj po-moći u tehničkom opremanju i stalnom unapređenju ra-da hercegnovskog komunalnog preduzeća. Kako je ista-kao, ova posjeta norveške delegacije i donacija još su je-dan dokaz velikog prijateljstva norveškog i crnogorskog naroda. Predstavnik norveške delegacije Per Jarle Eriksen je ista-kao da je za njih velika radost što su u Herceg Novom, da je evidentan napredak koji je postignut u radu preduzeća „Čistoća”, te da se sva oprema koju su donirali koristi na najbolji mogući način. Zahvalio se preduzeću „Čistoća” i Opštini Herceg Novi na gostoprimstvu i prijateljstvu i istakao da će se dobra saradnja nastaviti.

Nastavak unapređenja rada službeod koje svi zavisimo Opština Herceg Novi ima jednu od najbolje opremljenih Službi zaštite i spasavanja u državi, na čijem se unapređe-nju rada, imajući u vidu njen značaj, aktivno radi. Najno-viji korak je obezbjeđivanje novog protivpožarnog vozila i spasilačke opreme, uz pomoć donacije Ambasade Japa-na u Crnoj Gori Opštini Herceg Novi.

Za „Projekat opremanja Služ-be zaštite i spasavanja Opšti-ne Herceg Novi vatrogasnim vozilom i opremom” opredije-ljeno je 63.815€, u okviru PO-POS granta japanske Vlade, za koji je aplicirano zahvaljujući dobroj saradnji Kancelarije za međunarodnu saradnju Opšti-ne Herceg Novi i Službe zaštite i spasavanja. Još jedna novost je da je novska Služba zaštite i spasavanja pr-va ovog tipa u Crnoj Gori ko-ja ima psa tragača, a očekuju da će biti i prvi u državi koji će posjedovati međunarodni K-9 sertifikat. U službama spašavanja širom svijeta psi tragači već duže vri-jeme zauzimaju ključne pozi-cije. Njihov doprinos poseb-no se ističe u brdsko-planin-skim oblastima, a 70% teritorije Opštine Herceg Novi či-ne upravo ovakvi predjeli. Prepoznavši to, Službe je po-krenula inicijativu i vrlo brzo je novi član tima postao belgijski ovčar Reks.Služba zaštite je i stupila u kontakt sa međunarodno pri-znatom ustanovom za obuku pasa tragača iz Opatije. Podnijeli su aplikaciju za obuku psa i ušli u međunarod-ni projekat za dobijanje K-9 sertifikata, te će u cilju ostva-renja ovog plana, u predstojećem periodu prvi pripadni-ci hercegnovske Službe zaštite i spasavanja biti poslati na obuke za vodiča i markiranta.

Opština Herceg Novi dobila stručnjake za zelenu gradnjuOpština Herceg Novi po prvi put ima sertifikovane stručnjake za zelenu gradnju. Sertifikate „Green Buil-ding Professional” zaslužilo je troje zaposlenih koji su uspješno prošli kurs, zahvaljujući projektu „Edukacija o zelenoj gradnji” na koji je aplicirala Kancelarija za me-đunarodnu saradnju Opštine Herceg Novi.Kako je energetska efikasnost jedno je od najvažnijih pi-tanja današnjice, a zelena gradnja budućnost struke, za lokalne uprave u Crnoj Gori važno je da među zaposle-nika imaju one koji posjeduju znanja iz oblasti primjene zelene gradnje u našoj zemlji.GBPro sertifikati potvrda su da stručni ljudi iz više crno-gorskih opština imaju potrebna znanja u primjeni novih tehnologija i materijala, koji iz temelja mijenjaju i una-pređuju građevinsku industriju, industriju proizvodnje materijala i utiču na način projektovanja i uređenja ur-banih prostora.Projekat „Edukacija o zelenoj gradnji” sproveo je Savjet za ekološku gradnju Crne Gore, uz finansijsku podršku Ambasade SR Njemačke u Podgorici, u partnerstvu sa opštinama Herceg Novi i Kotor, a uz pomoć sponzora: Turističke organizacije Kotor, Porto Montenegra i „Kna-uf Doo”. Marija Krivokapić


Bihorski ćilim nematerijalno kulturno dobro Crne Gore

Izrada ćilima na prostoru Crne Gore ima dugu tradiciju, posebno u sjever-nim oblastima, gdje se veliki broj do-maćinstava bavio ovčarstvom i posje-dovao razboje na kojima je ženska če-ljad svake porodice, vješto i neumor-no tkala. U skoro svakoj porodici bi-lo je vrsnih tkalja koje su tkanjem po-punjavale kućni budžet, a nerijetko se

samo od toga živjelo.Sredinom prošloga vijeka, u pojedinim opštinama, ćilimarstvo je bilo jedan od respektabilnijih nosilaca privrednog i ekonom-skog razvoja. U Rožajama je još 1958. godine, osnovana prva i do sada jedina ćilimara u Crnoj Gori. U njoj je bilo angažovano nekoliko stotina žena i djevojaka. Ćilimara je imala pogone u Plavu (Gusinje), Baru (Ostros), a u Bihoru je organizovana pro-izvodnja po kućama. Do sredine ranih 80-tih godina XX vijeka, u Bihoru, veliki broj domaćinstava je imao razboje na kojima se još uvijek tkalo. Razboja ima i danas u skoro svakoj starijoj bi-horskoj kući, ali najvećim dijelom, nijesu u osnovnoj funkciji. Danas se u mnogim porodičnim zaostavštinama Petnjice i cije-log Bihora, pa i u zajednicama i domaćinstvima širom Crne Go-re, čuvaju stari i vrijedni primjerci ćilima. Vjeruje se, a oni koji o tome najviše znaju – tvrde da ispod dobro urađenog ćilima nema prašine, a tečnost u takav ćilim jedva prodire. Takođe, svoju ma-gičnost pokazuju prilikom gubljenja igle ili sličnih sitnih pred-meta, koji, uvučeni u šareni lavirint ćilima, dugo ne budu nađeni.

Planira se osnivanje muzeja ćilima

Sve do pred sam kraj XX vijeka, ćilimarstvo je bilo značajno za-stupljeno u Gusinju, Plavu, Rožajama, Petnjici i Bijelom Polju. Zahvaljujući projektu „valorizacija bihorskog ćilima”, u Petnji-ci se planira osnivanje muzeja ćilima, kako bi se postojeći fond ćilima iz Petnjice i Bihora sačuvao od zaborava. Takvu inicija-tivu prvenstveno temeljimo na činjenici da je u petnjičkoj dža-miji očuvana jedinstvena zbirka od oko 700 starih ćilima, nasta-lih u posljednjih nekoliko vjekova. U okolini Petnjice, sve dža-mije baštine do stotinjak primjeraka bihorskog ćilima, a skoro da nema domaćinstva u kojem nema bar po nekoliko primjera-ka ćilima različitih veličina i forme izrade. Posljednjih godina javlja se interes za oživljavanje ovog zana-ta posebno u turističke svrhe, kako bi oblast Bihora bila pre-poznatljiva po izradi ćilima. Razvojem ove radinosti, došlo bi do oživljavanja stočarstva, a prvenstveno autohtone vrste (ra-se) ovaca, peštarske pramenke, od čije vune su se nekada isklju-čivo radili ćilimi.

Petnjička džamija baštini jedinstvenu kolekciju od oko 700 unikatnih ćilimaStara običajna i društvena praksa poklanjanja ćilima džamija-ma, omogućila je da danas petnjička džamija baštini jedin-

stvenu kolekciju od oko 700 unikatnih ćilima nastalih drev-nom tehnikom ćilimarstva ovog kraja. Sačuvani ćilimi petnjič-ke džamije i ćilimi sačuvani u porodičnom i ličnom vlasništvu bihorskog kraja, nasljeđivani su generacijama i sadašnji sopstve-nici ih prepoznaju kao svoje kulturno nasljeđe. Petnjička džamija je značajno materijalno nasljeđe Petnjice, a ujedno objekat koji ima i čuva najveću kolekciju ćilima u Crnoj Gori. Značajan broj ćilima je i danas u upotrebi, prekriva u više slojeva podove prizemlja i dvije etaže petnjičke džamije. Osim toga, u dva sloga, deponovani su, takođe, u prostorijama džami-je ostali ćilimi koji nijesu u upotrebi. Sačuvani su primjerci ćili-ma sa zapisom i zoomorfnim motivom (ptica). Projekat valorizacije bihorskog ćilima je urađen 2014. godine, a zamišljen je kao multiplikativni, dugogodišnji projekat, ko-ji kroz implementacije različitih aktivnosti, uključujući najširu animaciju partnera sa nacionalnog i međunarodnog nivoa, tre-ba da obezbijedi neophodne pretpostavke u cilju brendiranja bi-horskog ćilima kao dobra iznimne istorijske, kulturne, umjet-ničke i upotrebne vrijednosti koji afirmiše posebnost regije i lju-di bihorskog kraja. Do sada smo u projekat, pored Opštine Pet-njica, uspjeli da uključimo Islamsku zajednicu CG, Ministar-stvo održivog razvoja i turizma, Ministarstvo kulture, nacional-nu Turističku organizaciju, Upravu za zaštitu kulturnih dobara, Ambasada Turske u Podgorici, TIKA Podgorica, Regionalnu ra-zvojnu agenciju BPK, TKC „Yunus Emre” i mnoge druge. Aktiv-nosti su imale za cilj da se medijskom kampanjom i izložbama podigne svijest o vrijednosti i posebnosti bihorskog ćilima, te da se obezbijede benefiti koji će osigurati održivost ovog umijeća i dobra. Da se na naučnoj, stručnoj i medijskoj platform obezbi-jede uslovi koji će dosvesti do ostvarenja zadatih ciljeva. Ovo je dugogodišnji projekat, prilično zahtjevan i izazovan, ali i drago-cjen, jer će dovesti do toga da se nešto što, nesumljivo, prestav-lja izuzetnu vrijednost na takav način i valorizuje. Menadžer i idejni autor ovog projekta je mr. sci. Ismet Latić. Projekat je počeo manifestacijom „Dani bihorskog ćilima” u Petnjici u oktobru 2014. godine. Prije toga, u oktobru 2011. go-dine, sistem Ujedinjenih nacija u Crnoj Gori, sa partnerskim organizacijama, njemačkom nevladinom organizacijom HELP i nevladinim udruženjem „Centar za seoski razvoj” iz Petnjice, obilježio je Međunarodni dan borbe protiv siromaštva, kroz po-dršku proizvodnji tradicionalnih ćilima i organizovanju prodaj-ne izložbe. Ideja je bila da se, uz pomoć UN-a, pomogne i una-prijedi razvoj ruralnih i udaljenih krajeva, tako što će pomoći da tradicionalne rukotvorine pokrenu preduzetništvo i pobolj-šaju ekonomsku sliku sjevera Crne Gore.

Vještina izrade bihorskog ćilima

Početkom aprila 2016. godine, Uprava za zaštitu kulturnih doba-ra Crne Gore dobila je Inicijativu za utvrđivanje vrijednosti dobra „Vještina izrade bihorskog ćilima” od Ministrstva kulture, a koju je, u ime Opštine Petnjica, obradio i pripremio mr. sci. Ismet Latić. Navodi iz inicijative svjedoče o prepoznavanju bihorskog ćilima i vještine njegove izrade kao vrijednog tradicionalnog i umjetnič-kog dobra, tradicionalne vještine i zanata vezanog sa običajima na području Petnjice, Bihora i drugih oblasti na sjeveru Crne Gore.

Opština Petnjica

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

32

Uprava za zaštitu kulturnih dobara je 20. 09. 2016. godine for-mirala stručni tim za sprovođenje postupka utvrđivanja kul-turne vrijednosti dobra i izradu Elaborata o valorizaciji kultur-ne vrijednosti nematerijalnog dobra „Vještina izrade bihorskog ćilima”. Članovi stručnog tima su napravili uvid u dobro, fo-todokumentaciju i uvid u kolekciju bihorskih ćilima u petnjič-koj džamiji, a konsultovana je sva dostupna i relevantna litera-tura i izvori, uključujući i verbalna kazivanja nosioca tradicije; Bihorski ćilim je Rješenjem br. UP/5-02-138/2016-5, od 19. 12. 2016. godine Ministarstva kulture Crne Gore i Uprave za zašti-tu kulturnih dobara proglašen za nematerijalno kulturno do-bro Crne Gore. Tako se od 250 evidentiranih nematerijalnih kulturnih dobara na prostoru Crne Gore, bihorski ćilim našao među 15 koji su zaštićeni kao nematerijalno kulturno dobro.

Uspješno prvo predstavljanje bihorskog ćilima na Festivalu multikultureu Luksemburgu

Na festivalu multikulture, koji se održao 4. i 5. marta 2017. go-dine u Luksemburgu, po prvi put je predstavljen „Bihorski ći-lim”. Na manifestaciji koja je trajala dva dana, svoje posebnosti i kulturne vrednosti ove godine izložilo je oko 160 nacija iz ci-jelog svijeta. Štand ZK Bihor, na kojem su bili izloženi „Bihor-ski ćilimi” je posjetio veliki broj posjetilaca.„Ovo je bila prilika, a ujedno i obaveza, da promovišemo na-še kulturno dobro. Posjetioci su imali priliku da vide šta je to što ima Petnjica i Crna Gora. Poseban motiv da budemo tamo je naša brojna dijaspora. Oni prezentuju nešto što je najvredni-je iz našeg zavičaja”, izjavio je Samir Agović, Predsjednik Op-štine Petnjica.Bihorski ćilim je predstavljen i na brošurama koje su štampane na francuskom jeziku. To je bio najednostavniji i najbrži način da se posjetioci ovog govornog područja upoznaju sa nematerijal-nim kulturnim blagom Crne Gore, načinom izrade ćilima, nje-govoj svrsi kroz istoriju i njegovog vrednovanja u ovom trenutku.Predstavljanje Bihora na Festivalu multikulture u Luksembur-gu samo je još jedna u nizu aktivnosti valorizacije projekta „Bi-horski ćilim” koji je započet još prije tri godine.Proces koji je prethodio proglašenju „Bihorskog ćilima” nema-terijalnim kulturnim dobrom Crne Gore je bio zahtjevan i mu-kotrpan, ali je urodio uspjehom. Ove godine nam je u planu uspostavljanje radionice za izradu ćilima u Petnjici za šta imamo i obećanje organizacije TIKA za doniranje opreme. Takođe smo, pod pokroviteljstvom Mini-starstva kulture i Uprave za zaštitu kulturnih dobara, bez čije

pomoći i podrške ne bismo realizovali ovaj projekat, planirali da ove godine imamo još nekoliko izložbi od toga jednu u Tur-skoj, jednu u region, a dvije u Crnoj Gori. Srednjoročni ciljevi su da se oživi zamrla proizvodnja ćilima i da se uradi distribucija ove vještine sa strarijih generacija na mlađe. Da se obavi obuka i upošljavanje žena koje će sačuvati ovu plemenitu vještinu. Bihorski ćilim, osim kulturne vrijed-nosti ima multiplikativne mogućnosti valorizacije, a jedna je da bude autentičan suvenir. Brendiranjem ovog nematerijalnog kulturnog dobra, Bihor i Petnjica će se naći na mapi kulturno bogatih i prepoznatljivih sredina u koje će rado dolaziti turisti”.

Karavan UNICEF-a u Petnjici

U okviru kampa-nje UNICEF-a i Vlade Crne Gore „Zaustavimo na-silje”, uz podršku EU i Telenor fon-dacije, u Petnjici je 13. 04. 2017. go-dine održana ma-nifestacija i javni razgovori na te-mu odnosa rodi-telja i djece. Tim povodom su građani Petnjice imali priliku da sa stručnjacima iz Udruženja psihologa, kao i Predsjednikom Opštine Sami-rom Agovićem, šefom predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori Bendžaminom Perksom i koordinatorkom SOS Roditeljske li-nije i NVO „Roditelji” Lepom Žunjić, razgovaraju o odnosima u porodici i dobrim praksama roditeljstva.U ulozi prijatelja kampanje na javnim razgovorima učestvovao je i Samir Rastoder, glavni i odgovorni urednik Radija Petnji-ca, dok je koordinatorka ove manifestacije za Petnjicu bila Ner-mina Muratović.Ovi događaji imaju za cilj da se, kroz razgovor sa građanima, prepoznaju servisi podrške koji su roditeljima potrebni na lokal-nom nivou i na čijem uspostavljanju opštine mogu raditi zajed-no sa civilnim i privatnim sektorom, stručnjacima i roditeljima. „Raduje me da se ova manifestacija održava u Petnjici i da je op-ština domaćin ovako bitnog skupa. Ja, kao bivši prosvjetni radnik i roditelj, mogu sa vama podijeliti iskustvo, da odgoj i vaspitanje djeteta zahtijevaju jako odgovoran i posvećen pristup. Pored uče-šća porodice, škole i društvene zajednice, najodlučniji faktor je ekonomski ambijent, od kojeg u velikoj mjeri zavisi pravilan pri-stup prema odgoju i vaspitanju djece. Upotreba represivnih mje-ra u vaspitanju i odgoju djece je loš pristup koji neće dati adekvat-ne rezultate, a najvažnije je obezbijediti dobre ekonomske uslove u kojima i roditelji i djeca mogu imati uslove za pravilan razvoj i život” – istakao je Samir Agović, Predsjednik Opštine Petnjica.Šef predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori Bendžamin Per-ks je izrazio zadovoljstvo posjetom Petnjici i istakao da „kroz adekvatne usluge za roditelje možemo drastično da smanjimo i spriječimo međugeneracijski ciklus nepovoljnih iskustava u dje-tinjstvu”. Istakao je da glavni cilj ovakvih debata identifikova-nje i uspostavljanje efektnih i „međupovezananih servisa koji-ma se promoviše pozitivno roditeljstvo i zaštita od nasilja i ne-povoljnih iskustava tokom čitavog djetinjstva”.

Ismet Latić


Aktuelnostisa Žabljaka

Početak godine, u Žabljaku je prošao u znaku lo-ših vremenskih prilika. Niske temperature, iza-zvale su probleme u infrastrukturnom dijelu, na-

ročito u vodonabdijevanju i veliki broj domaćinstava je ostao bez vode. Uz svakodnevnu angažovanost komu-nalnog preduzeća, lokalne uprave i pripadnika Služ-be zaštite i spašavanja u najvećoj mjeri su pravazilaže-ni nastali problemi. Loše vremenske prilike negativno su se odrazile na se-zonu i funkcionisanje hotela, zbog čega je došlo do ot-kazivanja rezervacija. Zimska turistička sezona, zvanič-

no je otvorena 31. 12. 2016. godine, a završena 30. 03. 2017. godine. Tokom sezone u funkciji su bila oba skija-lišta, Savin kuk i Javorovača, koja su radila punim ka-pacitetima. U navedenom periodu je ostvareno 13.043 noćenja, u privatnom i hotelskom smještaju, što u od-nosu na prošlu 2015/16. zimsku sezonu, predstavlja bla-gi porast od 2,75%. Najviše gostiju je boravilo iz Crne Gore, Srbije, Albanije i Hrvatske. Procentualno, najza-stupljeniji su bili domaći gosti, što je u potpunoj suprot-nosti u odnosu na ljetnju sezonu. Ono što se ocjenjuje kao dobar parametar jeste da je u odnosu na prethodne godine došlo do vidnog porasta posjeta iz Dubrovnika, tržišta vrlo interesantnog za našu opštinu. Tokom se-

Opština Žabljak

Naša

zaj

edni

ca 2

3 / 2

017

34

zone organizovano je više ski kam-pova za djecu na skijalištima, uglav-nom za predškolske ustanove i uče-nike osnovnih škola. Kada je riječ o važnim projektima za Žabljak, u ovom periodu odra-đene su pripreme i otvoren je ten-der za izgradnju fekalne kanaliza-cije u dijelu naselja Tmajevca, Peći-ća Ograda i dijelu naselja iznad ho-tela MB. Procijenjena vrijednost ra-dova iznosi 400.000€, a ovaj posao Opština će finansirati fazno u to-ku ove i naredne dvije godine. Zbog novih sniježnih padavina sredinom aprila, odložen je nastavak radova na izgradnji kanalizacija u naselju Staro Pazariste, Pejov Do i ulicama Drobnjačkoj i Svetog Save. Prva fa-za, završena je u 2016. godini, a oče-kivanja su da će se posao finalizo-vati u prvoj polovini tekuće godine. Ukupna vrijednost izgradnje iznosi cca 255.000€. Ljep-ši dani značiće i početak radova na izgradnji vodovo-da u Šarancima, za koju je u prethodnoj godini odabran izvođač. U prethodnom periodu, urađena je i projek-tna dokumentacija za modernizaciju rasvjete zamje-nom postojećih svjetiljki LED svjetiljkama, a trenut-no se radi na ugovaranju i obezbjeđivanju finansijskih sredstava za rekonstrukciju. Osim navedenih aktivno-sti, u toku su i pripreme za raspisivanje tendera za na-sipanje lokalnih puteva i rekonstrukciju asfaltnog za-stora na gradskom području, koju su planirani opštin-skim Budžetom za 2017. godinu.U aprilu, Žabljak je posjetila delegacija Republike Slo-venije, tačnije predstavnici Centra za međunarodnu saradnju i razvoj. Dugogodišnje partnerstvo, koje je rezultiralo izgradnjom sportske dvorane, prečista-ča otpadnih voda, reciklažnog dvorišta, nastavljeno je projektom „Održivi razvoj životne sredine i tu-rizma u Opštini Žabljak, koristeći sportsku dvora-nu i reciklazni centar”. Vremenski okvir je defini-san dvije godine (2016–2017. godina), a CMSR obe-zbjeđuje 160.000€ za sprovođenje. Takođe, u završ-noj fazi realizacije je i nabavka multifunkcionalnog vozila za čišćenje i odvoz mulja iz prečistača. Vozi-lo vrijedno cca 95.000€, Republika Slovenija i Op-ština, finansiraju sa po 50%. Nastavak podrške Re-publike Slovenije kroz Program međunarodne sa-radnje očekuje se i u narednom periodu. Naime, za sada je ugovorena saradnja na realizaciji prve faze re-konstrukcije vodovodnog sistema Žabljaka, a očeku-je se podrška na cjelokupnom poslu. Izrada projektne dokumentacije, preko Direkcije za javne radove, privo-di se kraju, a projekat će podrazumijevati rekonstrukci-ju svih kaptaža, bunara na Crnom jezeru, zamjenu az-best-cementnih cijevi i, što je od velike važnosti, obe-zbjeđivanje dodatnih količina vode za osnježavanje na Savinom kuku.Prilikom posjete Opštini koordinatora Turske agencije za međunarodnu saradnju i koordinaciju Ahmeta Altu-

na, razgovarano je o mogućnostima saradnje i oblastima u kojima bi podrška TIKA-e bila od izuzetne važnosti. U komunikaciji sa Kancelarijom TIKA-e u Crnoj Gori, definisan je predlog projekta nabavke nedostajuće opre-me za Zdravstvenu stanicu, Službu hitne medicinske po-moći, Stomatološku ordinaciju, kao i uređenje pojednih prostorija Zdravstvene stanice. U očekivanju je dobijanje saglasnosti Ministarstva zdravlja, kako bi nabavka vri-jedna cca 34.000€ ušla u dalju proceduru za finansiranje od strane TIKA-e. Dobra saradnja se Agencijom ostva-rena je u prošloj godini, kada je realizovana donacija od 25.000€ za Službu zaštite i spašavanja u vidu specijalizo-vane opreme za vatrogasce i terenskog vozila sa gusjeni-cama za snijeg.

Opštinska Kancelarija za prevenciju narkomanije i JU za smještaj, rehabilitaciju i resocijalizaciju korisnika psiho-aktivnih supstanci – Kakaricka gora iz Podgorice, kra-jem marta u Žabljaku, organizovali su tribinu „Bolesti zavisnosti – prevencija, tretman, liječenje”. Predavači na tribini su bili predstavnici JU Kakaricka gora, koji su obradili teme o značaju porodice u prevenciji bolesti za-visnosti, oblicima pomoći zavisnicima u Crnoj Gori i re-habilitaciji i tretmanu zavisnika. Tribina je bila jako ko-risna i veoma posjećena.

Gorica Vuković


ZAJEDNICA OPŠTINA CRNE GOREAdresa: Mitra Bakića 142, Podgorica

Telefon: 020 620 097Fax: 020 620 123

e-mail: [email protected]: www.uom.me

Documents

str. 4 - Intervju sa Mirkom Đačićem, Predsjednikom Opštine ...uom.me/wp-content/uploads/2017/05/Nasa-zajednica-Broj-23.pdf · građana jesu ulaganja u infrastrukturu i projekte