1

Spis zawartości kwartalnika „Twórczość Ludowa” w latach 1986-2009

Opracowanie: Justyna Maciejewska

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych - R. I, Nr 1/1986 Szanowni Czytelnicy ........................................................................................................... 1 Sabina Szymbor – Czym chata bogata ................................................................................ 1 Stanisław Derendarz – Panie Mój ....................................................................................... 2 Władysław Sitkowski – To był mój świat .......................................................................... 2 Stanisław Weremczuk – Bronić wartości — rozmowa z prezesem ZG STL Władysławem Gruszczyńskim ............................................................................................

3

Krystyna Poczek – Żal mi ................................................................................................... 3 Waleria Prochownik – Chłopska Golgota ........................................................................... 4 Tadeusz Michalski – Wyznanie .......................................................................................... 4 Janusz Januchowski — Treść życia .................................................................................... 5 Z Deklaracji Ideowej Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego ........................................... 6 Jolanta Antecka — Festiwale, festiwale ............................................................................. 7 Elżbieta Nowak — Nagle coś do mnie przyjdzie ............................................................... 9 Stanisław Weremczuk — Pozbyć się garbu... — rozmowa z prof . dr Romanem Reinfussem ..........................................................................................................................

11

Eugeniusz Pawłowicz — Kiedy trafią do skansenu? .......................................................... 14 Krystyna Widerman — Ginące zawody ............................................................................. 15 Zygmunt Bukowski – Najukochańsza ............................................................................... 16 Anna Śladkowska — Piórem i dłutem ................................................................................ 17 Laureaci Konkursu literackiego im . Jana Pocka ................................................................ 18 Anna Radomska – Przypowieść o przyszłości .................................................................... 18 Sabina Szymbor – Napisz wiersz ........................................................................................ 18 Zygmunt Bukowski – Przeistoczenie ................................................................................. 19 Elżbieta Skorupska – Matka ............................................................................................... 19 Stanisław Derendarz – Lepiej nie doczekać ........................................................................ 19 Kazimiera Sekuła — Jak kwiat paproci Jantka odmienił..................................................... 20 Józef Para - Hejka — Ból ziemi .......................................................................................... 23 Stanisław Derendarz – I dotąd będę .................................................................................... 25 Stanisław Pudełkiewicz – Kołysanka babci ........................................................................ 25 Stanisław Buczyński – Wigilia ........................................................................................... 26 Wanda Czubernat – Czary nocy wigilijnej ......................................................................... 26 Eugenia Kossowska – Jedzie kolęda ................................................................................... 27 Augustyna Zborowska – Pastorałka .................................................................................... 27 Emilia Michalska – Idą kolędnicy ...................................................................................... 27 KANY - Mecenasi i karierowicze ....................................................................................... 30 SZKICE I OPRACOWANIA Józef Stefański — Krasnale z Raciborskiego ..................................................................... 31 Jan Adamowski — Drelowianek śpiewanie dla pamięci .................................................... 33 Józef Zięba — O Stanisławie Bojarczuku po trzydziestu latach ........................................ 36 RECENZJE Antoni Krawczyk — W kręgu kultury gościńca ................................................................. 40 Halina Szal — „Kocham ojczyznę wypalonych okien...” .................................................. 41 Stawer – Sodoma i Gomora ................................................................................................ 42

2

ZE ŚWIATA Stefan Knap — Szwajcarskie budowanie ........................................................................... 44 Jan Sęk — Polonijne zespoły folklorystyczne .................................................................... 45 CZYTELNICY PISZĄ Władysław Koczot — STL — nobilitacja twórców ........................................................... 48 Cecylia Zielińska — Na Kujawach ..................................................................................... 48 Władysław Koczot — Spotkanie z poezją ludową ............................................................. 49 Edmund Zieliński — Nie lubię pod dyktando .................................................................... 49 INFORMACJE Andrzej Ciota — Z kampanii sprawozdawczo-wyborczej STL. W oddziałach — władze nowe, problemy stare ..........................................................................................................

50

Mieczysław Tułaj — Sobie i lubelskiej Starówce .............................................................. 51 Sabina Dados — To ojczyzna naszych ojców... ................................................................. 54 KRONIKA .......................................................................................................................... 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. II, Nr 1 (2) 1987 Helena Waligóra – Radość wiosny ..................................................................................... 1 Elżbieta Daniszewska – Patrz ............................................................................................. 1 Adam Doleżuchowicz – Szkoda cie, Mamo ....................................................................... 2 Elżbieta Nowak — Krent .................................................................................................... 3 Kultura tworzy naród .......................................................................................................... 5 Janusz Januchowski - „Twórczość Robotników" ............................................................... 5 Władysław Sitkowski - * * * .............................................................................................. 5 Zbigniew Korzeniowski — Kolbergowie lat osiemdziesiątych .......................................... 6 Jolanta Antecka — Izby twórcze ........................................................................................ 8 Krystyna Widerman — Ginące zawody: Ludwisarstwo ..................................................... 11 Czesław Skórski - * * * ....................................................................................................... 12 Genowefa Książek – Brzozo ............................................................................................... 12 Hanka Nowosielska – Sny staryk ........................................................................................ 13 Helena Kołodziej – Odpowiedź .......................................................................................... 13 Ignacy Antosz – Przymorskie zachody ............................................................................... 13 Piotr Wołowik — Medycyna ludowa: Nie jesteśmy częściami .......................................... 14 Andrzej Gąsienica-Makowski – Holny ............................................................................... 16 Andrzej Gąsienica-Makowski – Hej, woda! ....................................................................... 16 Andrzej Gąsienica-Makowski – Ojciec do mi chlyb .......................................................... 16 PROZA Stanisław Ceberek — Wesele (gwara kurpiowska) ............................................................ 17 Elżbieta Skorupska — Kurzy interes .................................................................................. 18 Marianna Maćkowiak — Dudy Grzesia ............................................................................. 19 Katarzyna Kracik — Letnicka ............................................................................................ 19 Wacław Gutowski – Poświęcał się, Jakże można, Nie dziwota, Zawsze, Wśród naturystek, Płacz, Niewierzący, Teoria z praktyką .............................................................

20

Tadeusz Michalski – Jakie pamiątki wybrać sobie ............................................................. 21 Stanisław Buczyński – Bzy kwitną ..................................................................................... 21 Czesław Skórski – Maj ........................................................................................................ 21 Władysław Sitkowski – Księga ........................................................................................... 21

3

SZKICE I OPRACOWANIA Wojciech Łysiak — Indywidualne cechy folkloru tzw. „Mazurów Wieleńskich" ............. 22 Ludwik Gawroński — Muzyka ludowa Ziemi Lubelskiej ................................................. 25 Alfreda Magdziak – Dożynkowa zabawa ........................................................................... 27 VII Krajowy Zjazd Stowarzyszenia Twórców Ludowych .................................................. 28 List prezesa NK ZSL, Marszałka Sejmu Romana Malinowskiego skierowany do delegatów VII Krajowego Zjazdu STL ...............................................................................

29

Odznaczenia ........................................................................................................................ 30 Przemówienie powitalne Wicewojewody Nowosądeckiego Zbigniewa Barylska ............. 31 Elżbieta Skorupska – Przedwieczerze ................................................................................. 31 Wystąpienie Wiceministra Kultury i Sztuki Kazimiera Cłapki .......................................... 32 Wytapianie Wiceprezesa Centralnego Związku „Cepelia" Jerzego Szymanka .................. 33 Przemówienie Wicewojewody Lubelskiego Włodzimierza Koprukowniaka ..................... 34 Stanisław Jaszczuk – Gruda ziemi, Polna droga, Moja chata ............................................. 35 Janusz Januchowski – Dyskusja .......................................................................................... 36 Władze Stowarzyszenia Twórców Ludowych .................................................................... 38 Rada Naukowa .................................................................................................................... 40 Uchwała VII Krajowego Zjazdu Stowarzyszenia Twórców Ludowych ............................. 41 Stanisław Weremczuk — Bez dwuznaczności ................................................................... 42 POLEMIKI Stawer - Chce? Niech płaci ................................................................................................. 44 Stawer - Ważne moje .......................................................................................................... 44 Anna Radomska – Cisza ..................................................................................................... 45 Władysław Koczot – Nie miej mi za złe ............................................................................. 45 Tadeusz Machnowski – Co podeptane ................................................................................ 45 RECENZJE Waldemar Michalski — Chleb i dom w poezji ................................................................... 46 Michał Łesiów — Opowieści beskidzkie pisarki ludowej z Brzeszcz ............................... 47 Helena Kozicka — Nikogo nie minie ................................................................................. 48 Helena Chłopkowa – Jej pieśń ............................................................................................ 49 ZE ŚWIATA Zdzisław Podkański — Nie jesteśmy sami ......................................................................... 50 Jan Adamowski — Piąty Festiwal Folkloru Bułgarskiego — Kopriwsztica – 1986 .......... 51 Michalina Borodejowa – Wiejcie wiatry ............................................................................ 52 Stefan Sidoruk – Sny o matce ............................................................................................. 52 Tadeusz Machnowski – Tutaj ............................................................................................. 53 Władysław Sitkowski – Wspomnienie o Ignacym Grabarczuku ........................................ 53 Ignacy Grabarczyk – Podzwonne dla strzechy polskiej ...................................................... 53 CZYTELNICY PISZĄ ........................................................................................................ 54 TRYBUNA POETYCKA Ryszard Stachurski – Pożegnanie ....................................................................................... 56 Zofia Łukaszewicz – Matka ................................................................................................ 56 Zofia Łukaszewicz – Sad, Żniwa, Sierpniowe kobiety ....................................................... 57 Barbara Waksmundzka — I Międzynarodowy Konkurs na zabawkę, grę i zabawę przygotowującą do życia w pokoju .....................................................................................

58

KRONIKA .......................................................................................................................... 58

4

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. II, Nr 2 (3) 1987 Maria Brzezińska — Chodząc po Grobli ............................................................................ 1 Józef Małek – Dogasanie .................................................................................................... 1 Władysław Rutkowski – Do syna ....................................................................................... 2 Krystyna Widerman — Ginące zawody: Dzwony .............................................................. 3 Kultura — niezbędnym czynnikiem przemian ................................................................... 5 Zdzisław Podkański — Nie stracić ostatniej szansy ........................................................... 6 Tadeusz Michalski – Opowiastka o niespełnionym życiu .................................................. 7 Urszula Remiszewska — Ojciec przy obrządku ................................................................. 10 STW — „Akcent" o kulturze chłopskiej ............................................................................. 12 Eugenia Kossowska – Jesienne liście ................................................................................. 12 Tadeusz Machnowski – Na wodzie pisane ......................................................................... 12 Stanisław Weremczuk — Chciałem go zrobić potężnym... ............................................... 13 Hanka Nowosielska – Obrozki na śkle, Chmurka, Mamo .................................................. 15 Maria Brzezińska — Ktoś ty taki, skąd ty rodem ............................................................... 16 Zbigniew Korzeniowski — Na szczęście, na zdrowie... .................................................... 18 Barbara Michałowska-Rozhin — II Ogólnopolski Turniej Recytatorów i Teatrów Małych Form ,,Źródło" — Chełm 1987. Chełmskie „Źródło" ...........................................

20

Janusz Januchowski — 30 lat Wydawnictwa Lubelskiego ................................................. 20 PROZA Kazimiera Maurer — Diaboł w kuminie ............................................................................ 22 Melania Burzyńska - Kto dureń? (z przekazu) ................................................................... 23 Józef Citak — Humoreski ludowe ...................................................................................... 23 Jadwiga Wichracka — Skarb .............................................................................................. 24 Stefan Sidoruk — Pola obsiane od nowa ............................................................................ 29 POLEMIKI Kany — Reformatorzy STL ................................................................................................ 30 Józef Chojnacki – Usnęła wioska, Powroty, Tyle za nami ................................................. 32 Szkice i opracowania Donat Niewiadomski — Obrazy zgonu rolnego w literaturze ludowej .............................. 33 Wojciech Łysiak — ,,Z piekła Bartek" i inni cudowni muzykanci na Kujawach .............. 35 Irena Butkiewicz - * * * ...................................................................................................... 37 Anna Brzozowska-Krajka — „Sztuka poetycka" na cenzurowanym. Refleksje konsultanta literackiego ......................................................................................................

38

TRYBUNA POETYCKA ................................................................................................... 40 RECENZJE Donat Niewiadomski — Czas tajemnic i nadziei ............................................................... 41 Antoni Krawczyk — Chłopski rodowód kultury narodowej .............................................. 42 Stanisława Niebrzegowska — O „Godach zamojskich" ..................................................... 44 ZE ŚWIATA Edward Balawejder — Z polskim folklorem po Stanach Zjednoczonych .......................... 45 Teresa Szczepaniak – Lubię wiersze ................................................................................... 46 Władysława Kuchta – Mego życia dewiza ......................................................................... 47 Porady. Redakcja Twórczość Ludowa ................................................................................ 47 Władysław Koczot – Orka .................................................................................................. 48 Jan Główka - * * * .............................................................................................................. 48 CZYTELNICY PISZĄ Władysław Sitkowski — Spotkanie z pisanką .................................................................... 49

5

Alicja Makarska-Grzywa — 10 lat Oddziału STL w Radomiu .......................................... 49 Andrzej Golec — Z Ziemi Żywieckiej ............................................................................... 50 Andrzej Golec — Jaworzynka ............................................................................................ 51 Ignacy Antosz – Idzie Jesień .............................................................................................. 52 Władysław Rutkowski – Jesienią ........................................................................................ 52 Korz. — Twórcy ludowi Beskidu ....................................................................................... 53 Władysław Koczot – Na jarmarku ...................................................................................... 53 Alojzy Nagiel – Człowiek ................................................................................................... 53 Fundusz Ochrony i Rozwoju Twórczości Ludowej ............................................................ 54 Piotr Wołowik — Medycyna ludowa: Tak ma być, jak ja powiem .................................... 55 KRONIKA .......................................................................................................................... 58 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. II, Nr 3 (4) 1987 Stanisław Weremczuk: Dusza chłopska na rozdrożu .......................................................... 1 W Globalnej Wiosce. O wartościach folkloru z doc. dr hab. Jerzym Bartmińskim z Zakładu Języka Polskiego Uniwersytetu im. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie rozmawia Maria Brzezińska ................................................................................................

3 Józef Chojnacki – Była jesień ............................................................................................. 3 Zbigniew Bukowski – Moja modlitwa ................................................................................ 5 Helena Chłopek - * * * ........................................................................................................ 5 Kultura podstawą integracji narodu .................................................................................... 6 Z Uchwały XIV Plenum NK ZSL ....................................................................................... 7 Maria Brzezińska - Co w człowieku siedzi. (Po V Ogólnopolskich Spotkaniach Poetyckich) ..........................................................................................................................

8

Turniej Jednego Wiersza ..................................................................................................... 12 Aniela Świerk – Mamidła czasu ......................................................................................... 12 Waleria Prochownik – Do myśli ......................................................................................... 13 Helena Burzyńska – Śp. Matce ........................................................................................... 13 Maria Majchrzak – Polne zaloty ......................................................................................... 13 Matylda Wełna: Z uchem przy ziemi .................................................................................. 14 Tadeusz Więckowski: Eksport sztuki ludowej ................................................................... 16 WEST: Leki na ludzkie tęsknoty ........................................................................................ 18 Stanisława Pudełkiewicz – O polityce ................................................................................ 20 Alfreda Magdziak – Naprawdę nie wiem ........................................................................... 21 Jolanta Antecka - Folklor, folkloryzm i dzień powszedni .................................................. 22 Władysław Rutkowski – Wiersz dla Ciebie ........................................................................ 24 GINĄCE ZAWODY Krystyna Widerman - Tylko kując zostaje się kowalem .................................................... 25 Emilia Michalska - *** ....................................................................................................... 27 Maria Brzezińska - Chcę żyć, a nie być .............................................................................. 27 Jan - Sztuka ludowa w szkole podstawowej ...................................................................... 29 SZKICE I OPRACOWANIA Donat Niewiadomski: Ludowa poezja religijna .................................................................. 32 Anna Brzozowska-Krajka: Harmonia piękna i wartości. O modelu poezji Hanki Nowosielskiej ......................................................................................................................

34

6

Stanisław Weremczuk - Pożegnanie Józefa Małka ............................................................. 37 Józef Małek – Do pól, Obie na wieki, Chleb się rodzi ....................................................... 37 Barbara Waksmundzka - Pamięci Leszka Gwarka ............................................................. 37 PONAD MILCZENIEM Tadeusz Michalski – Muszę wyjechać ................................................................................ 38 Tadeusz Machnowski – Krajobrazy cmentarne .................................................................. 38 Andrzej Gąsienica-Makowski – Zaduskowy wiecór .......................................................... 38 Czesław Wender – Dzień listopadowy ............................................................................... 39 Józef Chojnacki – Tryptyk żałobny .................................................................................... 39 Janusz Januchowski: Drewno, które ma duszę ................................................................... 40 PROZA Józef Ceynowa: Ziemia skarbem ........................................................................................ 42 Stanisław Kiszka – Gdzie róże, bzy? Do kolegów, Moja pieśń .......................................... 43 Edward Cygan - Echo... czyli krótkie wspomnienie ........................................................... 44 Edward Cygan - Rurociąg do Mościc ................................................................................. 45 ZE ŚWIATA Edward Balawejder - „Lubliniacy" z Bostonu .................................................................... 46 Janusz Januchowski - Goście z Litwy ................................................................................. 47 POLEMIKI Jan Król - Chodzi o korzenie .............................................................................................. 48 Jan - Lepiej później, niż wcale... ........................................................................................ 49 RECENZJE Michał Łesiów - „Zagubione dusze" Bolesława Majchera ................................................. 50 Donat Niewadomski: Polne modlitwy ................................................................................ 50 CZYTELNICY PISZĄ Józef Citak - Koleżanki i Koledzy! Twórcy ludowi! .......................................................... 52 Stefan Chojnowski - Mój głos o literaturze profesjonalnej i ludowej ................................ 52 Alfreda Magdziak - Po spotkaniu poetów ........................................................................... 53 MEDYCYNA LUDOWA Piotr Wołowik - Siła życia .................................................................................................. 54 TRYBUNA POETYCKA Zbiegniew Kieszek – Ojcowie, Stół, Skradzione dzieciństwo ............................................ 57 KRONIKA .......................................................................................................................... 58 Jan Kowalski – Mój dziecinny świat .................................................................................. 59 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. II, Nr 4 (5) 1987 Emilia Michalska – W wigilijny wieczór ............................................................................ 1 Ignacy Antosz – Co rok przybywasz .................................................................................. 1 STAW: Nagrody artystyczne ministrów za rok 1987 2 Ryszard Królikowski: Tradycje architektury ludowej a współczesne budownictwo wiejskie ...............................................................................................................................

3

Bolesław Majcher – Zawalidroga ....................................................................................... 4 Tadeusz Michalski – Rysunek chaty rodzinnej ................................................................... 5 Maria Brzezińska - „Wydłubane" spod strzechy ................................................................ 6 Anna Śladkowska - Rzeźbiarze z Kutna ............................................................................. 8

7

Wawrzyniec Hubka – Dziwny ten świat ............................................................................. 9 Sabina Szymbor – To co piękne .......................................................................................... 9 Stanisław Weremczuk - Kowalskie wesele ......................................................................... 10 Tadeusz Michalski – Przydrożne kuźnie ............................................................................. 13 Wawrzyniec Hubka – Żeby móc tak ................................................................................... 13 Zygmunt Bukowski – Wygnanie ........................................................................................ 13 Maria Brzezińska - Kazimierz w one dni ............................................................................ 15 TO MIEJSCE Walenty Jarecki – Dzień zimowy ....................................................................................... 19 Stanisław Derendarz – Skrzypią saneczki ........................................................................... 19 Maria Majchrzak – To miejsce ........................................................................................... 19 Józef Chojnacki – Szczęśliwy ............................................................................................. 19 Alojzy Nagle – W Betlejemie ............................................................................................. 19 JAN - Sztuka ludowa na Międzynarodowych Targach Poznańskich ................................. 20 SZKICE I OPRACOWANIA Donat Niewiadomski - Orka złotym pługiem ..................................................................... 21 Marian Puszka - Ogień z ducha ludzi ................................................................................. 24 Władysław Młynek – Synku ............................................................................................... 26 Daniel Kałdubiec - O pisarstwie ludowym w ogóle, a na Śląsku Cieszyńskim w szczególności .......................................................................................................................

27

Aniela Kupiec – Wio, koniczki! .......................................................................................... 27 Janina Łukaszewicz – Zdobnictwo w garncarstwie ludowym. Toruń 1986 r. ................... 29 Władysław Sitkowski – Madonna leśna, Siostry moje ....................................................... 31 Stanisław Weremczuk - Pamięci prof. Józefa Burszty ....................................................... 32 PROZA Melania Burzyńska - Opowieść wigilijna ........................................................................... 33 Bolesław Majcher – Gwiazdka ........................................................................................... 36 GINĄCE ZAWODY Krystyna Widerman – Powozownictwo .............................................................................. 39 Walenty Jarecki – Poeta ludowy ......................................................................................... 41 Tadeusz Machnowski – Szczęście ...................................................................................... 41 Paulina Adela Filip – Ucieka życie ..................................................................................... 41 Zygmunt Bukowski – Zwiastuny jesieni ............................................................................ 41 POLEMIKI Stawer - Odchudzanie chudziny .......................................................................................... 42 KANY - Białostockie „Isaury" ........................................................................................... 42 Bolesław Majcher - ***, *** .............................................................................................. 43 INFORMACJE Maria Brzezińska – Laureaci Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ............................... 44 Wojciech Łysiak - Zabawa na ludowo ................................................................................ 45 RECENZJE Lucyna Adamowska - Zespół folklorystyczny jako przejaw aktywności kulturalnej wsi .. 48 ZE ŚWIATA Zdzisław Podkański - Sztuka ludowa północnej Norwegii ................................................. 50 CZYTELNICY PISZĄ Andrzej Gąsienica—Makowski - Posiady w nowej formie ................................................ 52 Józef Golec – Panie Redaktorze! ........................................................................................ 52 MEDYCYNA LUDOWA Piotr Wołowik – Środek energii .......................................................................................... 53 TRYBUNA POETYCKA — Ryszard Kornacki ................................................................ 55

8

Zbigniew Korzeniowski - Tadeusz Michalski z Przedborza laureatem nagrody „Odgłosów" .........................................................................................................................

56

KRONIKA - Janusz Januchowski ....................................................................................... 56 Janusz Januchowski - Twórcy ludowi — statkowi m/s „Lublin II" ................................... 59 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. III, Nr 1 (6) 1988 Maria Brzezińska - Kult miejsca rodzinnego ...................................................................... 1 Stanisław Weremczuk: Drugie uwłaszczenie?... ................................................................ 3 Józef Małek – Na moje trzydziestolecie, Zmierzch skarbonki, Żale bogatego kawalera ... 5 Stanisław Buczyński – Razem pójdziemy, Oto jest wielkość, Wierzę w potęgę ziemi ...... 6 Donat Niewiadomski: Przywołanie minionego świata. „Miniatury refleksyjne" prof. Jana Szczepańskiego ...........................................................................................................

7

Sejm w sprawach kultury .................................................................................................... 9 PACHNIE WIOSNĄ Kazimiera Wiśniewska – Życzenia Wielkanocne ............................................................... 10 Alfreda Magdziak – W naszym domu pachnie wiosna ....................................................... 10 Stanisław Buczyński – Ach, co to będzie! .......................................................................... 11 Tadeusz Michalski – Kraszanki .......................................................................................... 11 Stanisław Derendarz – Alleluja .......................................................................................... 11 Władysław Koczot – Wielkanoc ......................................................................................... 11 Maria Brzezińska – Do Pani Wandy Czubernatowej. Raba Wyżyna, woj. nowosądeckie 12 Czubernatka o sobie ............................................................................................................ 13 Ryszard Królikowski - Dawny i współczesny krajobraz Lubelszczyzny ........................... 16 Jerzy Lipka - Myśli i rozmyślania dwustu nieprzespanych nocy ....................................... 18 Elżbieta Daniszewska – Garncarz ....................................................................................... 19 Teresa Szczepaniak – Skowronek ....................................................................................... 19 PROZA Stefania Kapłanowa – Hanka .............................................................................................. 20 Ryszard Kornacki – Baśnie i legendy Podlasia ................................................................... 22 Krystyna i Ryszard Kornaccy - Organy — samograje ........................................................ 22 Krystyna i Ryszard Kornaccy - Zmyślny Bartek ................................................................ 23 MIEĆ WYOBRAŹNIĘ Elżbieta Daniszewska – Ludowy rzeźbiarz ......................................................................... 24 Walenty Jarecki – Mieć wyobraźnię ................................................................................... 24 Jędrek Gąsienica-Makowski – Pore a duze ......................................................................... 24 Elżbieta Daniszewska – Kowal – artysta ............................................................................ 24 SZKICE I OPRACOWANIA Antoni Krawczyk - Etos chłopski ....................................................................................... 25 Władysław Rutkowski – Chłop ........................................................................................... 27 Kazimiera Wisniewska – Gdy ojciec mój zboże siał .......................................................... 27 Tadeusz Kłak - Dwa listy i okruchy pamięci o Janie Pocku (1917—1971) ....................... 29 Czesław Wender – Wspomnienie Jana Pocka .................................................................... 31 Hanka Nowobielska – Krople rosy ..................................................................................... 31 Donat Niewiadomski - Więź rozrodcza ziemi i człowieka. W kręgu symboliki fallicznej 33 Alfred Gauda - Lubelskie plecionkarstwo .......................................................................... 35

9

TRYBUNA POETYCKA Roman Henryk Bańkowski – Okno, Nie płacz ................................................................... 38 Elżbieta Grabosz - * * * ...................................................................................................... 38 Stefan Żółtowski – Dzieciństwo ......................................................................................... 38 GINĄCE ZAWODY Krystyna Wideoman – Powozownictwo. Część II .............................................................. 39 Władysław Sitkowski – Podział majątku, Nieszczęśliwy, W karczmie ............................. 40 FELIETON Wanda Czubernat - Redaktorze Jasny! ............................................................................... 41 Czesław Joński - Mój żywot tak sie ukłodoł ....................................................................... 42 POLEMIKI Stanisław Babuchowski - „KANY"? .................................................................................. 43 KANY - Niechciani i pomówieni ....................................................................................... 44 STAWER - Tak... i nie tak .................................................................................................. 45 RECENZJE Donat Niewiadomski - „Poetycka droga" Elżbiety Skorupskiej ......................................... 46 M.B. [Maria Brzezińska] - Ślebodny zbyrk Jędrka Gąsienicy — Makowskiego ............... 46 ZE ŚWIATA Jan Sęk - Wycinanki ludowe z polonijną meryczką ........................................................... 48 INFORMACJE 50 Józef Styk - Z działalności Sekcji Społeczno—Programowej Rady Naukowej STL ......... 50 Janusz Januchowski - Jubileusz 20-lecia istnienia Krasnostawskiego Klubu Twórców Ludowych ............................................................................................................................

50

Sabina Derkaczewska – Postać ojca ................................................................................... 51 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 52 MEDYCYNA LUDOWA Piotr Wołownik – Magia koloru ......................................................................................... 54 Kazimierz Maurer – Gospodyni .......................................................................................... 55 KRONIKA .......................................................................................................................... 56 Feliksa Misztura – Kalina ................................................................................................... 59 Maria Marchewka – Melodyje, śpiywy, muzyko... ............................................................ 59 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. III, Nr 2 (7) 1988 Jan Pocek – Ziemia rodzinna .............................................................................................. 1 Jerzy Bartmiński - Folklor w Ameryce ............................................................................... 1 Maria Brzezińska - Ludzie z krwi i drewna ........................................................................ 3 Grzegorz Szewczyk – Frasobliwy ....................................................................................... 3 Józef Małek – Opieka .......................................................................................................... 6 Józef Chojnacki – Powroty ................................................................................................. 9 Marian Kaczmarczyk – Znajomy staruszek ........................................................................ 9 STW - Rozstrzygnięcie Konkursu im. Stanisława Buczyńskiego ...................................... 10 Melania Burzyńska – Nie znasz, nie wiesz ......................................................................... 10 Jan Król – Wiersze wprost z pola ....................................................................................... 10 Stanisław Derendarz - * * * ................................................................................................ 11 Władysław Rutkowski – Zapatrzenie .................................................................................. 11

10

Władysław Koczot – Jesienią .............................................................................................. 11 Władysław Rutkowski – Istnienie ....................................................................................... 11 FELIETON Czubernatka - Twórca goły, ale wesoły... .......................................................................... 12 POLEMIKI STAWER – Wsi już nie ma... ............................................................................................ 14 TRYBUNA POETYCKA — Zdzisław Ćmoch: Wiosenny koncert, Nauczyciel ............... 14 STW – STL MA 20 LAT .................................................................................................... 15 Stanisław Weremczuk - Kto zerwał jabłko? ....................................................................... 16 Jan Pocek – I ja ................................................................................................................... 19 Bronisław Pietrak - Sprawozdanie z działalności Międzywojewódzkiego Klubu Pisarzy Ludowych za lata 1966—67 i do chwili obecnej ................................................................

20

Włodzimierz Chećko - To nasz wspólny obowiązek .......................................................... 22 M. B. [Maria Brzezińska] - Przypominając członków — założycieli STL ........................ 23 Jan Pocek – Chłop ............................................................................................................... 23 Józef Skura – Syzyf ............................................................................................................. 23 Władysław Kuchta – Moja pasja ......................................................................................... 23 Piotr Krzykalski – Pieśń o Sączu ........................................................................................ 24 Walenty Kunysz – Myśli chłopskie .................................................................................... 24 Jan Pocek – Miłość ............................................................................................................. 25 Zygmunt Kupisz – Już nigdy nie odejdę ............................................................................ 25 Bronisław Pietrak – Dlaczego piszę wiersze? ..................................................................... 25 Jan Nadolny – Wyznanie .................................................................................................... 25 Antoni Pieper – Noc w porcie helskim ............................................................................... 25 Janusz Januchowski - 20 lat STL — liczby i fakty ............................................................. 26 PROZA Czesław Maj – Gawędy ...................................................................................................... 28 Kazimiera Sekułowa - Od iskierki do kaganka ................................................................... 30 Febronia Wójcikowi – Ja ciebie wiosko opowiem ............................................................. 31 Józefa Zając - Jak sie Kacper od śmierci wymigoł (Gawęda konkursowa) ........................ 32 SZKICE I OPRACOWANIA Wanda Pomianowska - Musi pozostać po nas znak... ........................................................ 33 Maria Gleń – Zagubiona w mrokach nocy .......................................................................... 36 Józef Chojnacki – Czasem .................................................................................................. 36 Donat Niewiadomski - Idziemy, Ludu, z pieśnią jutra hardą...". Wizja ojczyzny w międzywojennej liryce chłopskiej .......................................................................................

37

Wojciech Łysiak - Współczesna ustna twórczość ludowa .................................................. 39 Maria Brzezińska - Malarstwa nie uczyłem się nigdy... .................................................... 42 Anna Bartosz - Współczesna plastyka ludowa województwa tarnowskiego ...................... 44 Zenon Gnieciak – O telewizji ............................................................................................. 45 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 46 Jan Marczyński – Mów do mnie głośniej ........................................................................... 47 RECENZJE Alojzy Leszek Gzella - Antologia wierszy kaszubskich ..................................................... 48 ZE ŚWIATA Anna Wiśniewska - To oni też mają skansen?! .................................................................. 49 Barbara Waksmundzka - U litewskich przyjaciół ............................................................... 50 GINĄCE ZAWODY Krystyna Wideoman – Rymarstwo ..................................................................................... 52 Henryk Hewelt - Jest taka wieś ........................................................................................... 53

11

MEDYCYNA LUDOWA Piotr Wołowik – Tajemnice ciała czyli – lecz się sam ........................................................ 54 KRONIKA .......................................................................................................................... 58 Zaprosili nas ........................................................................................................................ 58 M. B. [Maria Brzezińska] - Literacka mapa Polski ............................................................ 59 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. III, Nr 3 (8) 1988 Mieczysław Mularski: Do braci chłopów ........................................................................... 1 Ireneusz J. Kamiński: Terminom artyzm nie może służyć... ............................................. 1 Mieczysław Mularski: Kilka słów na temat moich wierszy ............................................... 3 Alicja Makarska-Grzywa: Kuźnia wzorcowa ..................................................................... 4 Stanisław Weremczuk: Optymistyczne rozstanie ............................................................... 5 Irena Ostaszyk: Za oknem życia, Len ................................................................................. 7 Marek Wyszkowski: Życie górom ...................................................................................... 8 STW: Kiermasz nad kiermaszami ....................................................................................... 10 Władysław Rutkowski: O, mój rozmarynie... .................................................................... 11 GINĄCE ZAWODY Krystyna Widerman: Garncarstwo ...................................................................................... 12 Marian Kaczmarczyk: Po słowie, Zdarza się, Daremne żale .............................................. 13 FELIETON Czubernatka: Rozmyślanie o kinie ...................................................................................... 14 KANY: Chciałeś chamie... ................................................................................................. 14 Marian Kaczmarczyk: Kura, Czasem ................................................................................. 15 SERCE NAD SERCAMI Wanda Czubernatowa: Matka ............................................................................................. 16 Stanisław Jaszczuk: Do matki ............................................................................................. 16 Maria Majchrzak: Szła matka ............................................................................................. 17 Władysław Koczot: Do matki ............................................................................................. 17 Stanisław Pudełkiewicz: Kowalu Kowalu .......................................................................... 17 Krystyna Poczek: Ziemio .................................................................................................... 17 Tadeusz Michalski: Błogosławione .................................................................................... 17 Maria Brzezińska: Ziemia, piekło i niebo Stanisława Korpy ............................................. 18 Stefan Sidoruk: Zwieść pszeniczne snopy .......................................................................... 21 Władysław Rutkowski: Powiązania .................................................................................... 21 Stanisław Weremczuk: Moc słowa ..................................................................................... 24 Stefan Grzegorczyk: Patrzę na wioskę ................................................................................ 25 Marian Duda: Jesień ............................................................................................................ 25 Alina Barcikowska: Miotły (fragment) ............................................................................... 25 Stefania Kossowska: Modlitwa (fragmenty) ....................................................................... 25 Maria Sadowska: Jesień ...................................................................................................... 25 PROZA Katarzyna Krupa: Jak zostałam panią w mieście ................................................................ 26 SZKICE I OPRACOWANIA Donat Niewiadomski: Motywy cierpienia i „dnia zapłaty" w międzywojennej poezji ludowej ................................................................................................................................

27

12

Ludwik Gawroński: Wesele nałęczowskie w relacji Henryka Wiercieńskiego .................. 33 Maria Brzezińska: Kultura i ludzie w starszym wieku ....................................................... 35 Irena Ostaszyk: Moja droga ................................................................................................ 36 Feliks Rak: Podziękowanie ................................................................................................. 36 RECENZJE Helena Kozicka: Aby nie zginęło ....................................................................................... 38 Donat Niewiadomski: Wiersze Melanii Burzyńskiej .......................................................... 39 Maria Brzezińska: Gra w zielone ........................................................................................ 40 Michał Łesiów: Zaprzyjaźniony z ziemią ........................................................................... 41 TRYBUNA POETYCKA Dionizy Maliszewski: Łąka, Tren nadnarwiany ................................................................. 43 Ewa Bacuła: Uwikłana w tęczę ........................................................................................... 43 RODZINNA WIOSKA ....................................................................................................... 44 Helena Duda: Żarna ............................................................................................................ 44 Cecylia Zielińska: Rodzinna wioska ................................................................................... 44 Czesław Skórski: ***, ***, *** .......................................................................................... 44 Agnieszka Bąkowa: Pamiętnik ........................................................................................... 45 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 46 INFORMACJE Izabella Bukraba: W sprawie badań .................................................................................... 49 Zbigniew Korzeniowski: Boryna i Jagna na Słowacji ........................................................ 50 MEDYCYNA LUDOWA Piotr Wołowik - Igły, ogień czy masaż? ............................................................................. 51 P. W. [Piotr Wołownik]: Aleos — roślina cudowna ........................................................... 53 Danuta Orzeł-Nawrot: Sylwetki .......................................................................................... 54 SYLWETKI Danuta Orzeł-Nawrot: Franciszka Rybko – doskonałość kompozycji ............................... 54 Danuta Orzeł-Nawrot: Marianna Bębnista – ambasadorka folkloru ................................... 54 Danuta Orzeł-Nawrot: Kazimierz Karcz – talent niezwykły .............................................. 55 Danuta Orzeł-Nawrot: Mieczysław Zaniewski - mistrz metalu ......................................... 56 Danuta Orzeł-Nawrot: Jan Krajewski – bogactwo wyobraźni ............................................ 56 Tadeusz Sieraj: Na polanie .................................................................................................. 57 KRONIKA .......................................................................................................................... 58 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 58 Tadeusz Machnowski: Azor, Kto wyłowi ........................................................................... 59 SŁOWNIK TWÓRCÓW LUDOWYCH ............................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. III, Nr 4 (9) 1988 Józef Struski: Rok 1918 (fragmenty wspomnień) ............................................................... 1 Józef Małek: Szczęście ....................................................................................................... 1 STW: Uważam postęp... ..................................................................................................... 3 Z Uchwały X Kongresu ZSL .............................................................................................. 3 Rozstrzygnięcie XVII Ogólnopolskiego Kongresu Literackiego im. Jana Pocka .............. 4 Zygmunt Bukowski: Kiedy zawołasz Panie ....................................................................... 4 Stanisława Plewińska: Do końca ........................................................................................ 4 Władysław Sitkowski: Ze starej fotografii .......................................................................... 5

13

Sabina Szymbor: Wiązanka poezji ...................................................................................... 5 Bolesław Majcher: Definicja poezji .................................................................................... 5 Władysław Koczot: Drogowskazy ...................................................................................... 5 Maria Brzezińska: Glina i cierpienie ................................................................................... 6 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Emilia Michalska: Do poezji, Orzech, Słowo, Nie moja ..................................................................................................................

9

STW: XX lat Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Jubileuszowe uroczystości .............. 11 Aleksander Fijałkowski: Wspomnienia (fragmenty) .......................................................... 18 Władysław Sitkowski: Wspominki starego esteelowca ...................................................... 20 Stefan Aleksandrowicz: Przedpołudnie z Majem ............................................................... 21 WYSYPAŁY SIĘ KOLĘDY Maria Kozaczkowa: Wigilia ............................................................................................... 24 Józef Małek: Przy wigilijnym stole ..................................................................................... 24 Roman Bańkowski: Wigilia, Raz w roku ............................................................................ 24 Hanka Nowobielska: Ugwarzanie z kotem ......................................................................... 25 Maria Bednarz: Tęsknota Matki .......................................................................................... 25 Maria Potoczna: Ból istnienia ............................................................................................. 25 Krystyna Widerman: Witraże (Ginące zawody) ................................................................. 26 Władysław Rutkowski: Droga, Samotność ......................................................................... 27 Jan Pocek: Na okres jednego pokolenia .............................................................................. 28 Maria Brzezińska: O Janie Pocku pamięć ........................................................................... 28 SZKICE I OPRACOWANIA Donat Niewiadomski: Sacrum w poezji ludowej ................................................................ 31 Marek Bem: Zespoły śpiewacze w Jeleniogórskiem .......................................................... 34 Jan Adamowski: Folklor a współczesność. Co pozostaje z tradycji? ................................. 36 PROZA Bolesław Piecha: Śmierć Karusa ........................................................................................ 39 Józef Hilarowicz: Dziady cz. V (fragment) ........................................................................ 41 WIERSZE WIEJSKICH NAUCZYCIELI Edward Franciszek Cimek: Ojcowizna, Mamie mojej, * * * ............................................. 42 Aniela Grygiel: Pieta w Kolniczkach, Polemika z drugą stroną.......................................... 43 Józef Bułatowicz: Pieczenie ziemniaków, Wymakracz ...................................................... 43 Zdzisław Ćmoch: * * * ....................................................................................................... 43 RECENZJE Donat Niewiadamski: „Nic tylko jeść jeść jeść". Nowa propozycja poetycka Wandy Czubernatowej ....................................................................................................................

44

TRYBUNA POETYCKA (Zdzisława Kaczmarek) ........................................................... 45 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 46 Nowe przepisy prawne ........................................................................................................ 48 Zygmunt Bukowski: Ustronie ............................................................................................. 48 Stefan Sidoruk: Żydowskiej dziewczynie ........................................................................... 48 MEDYCYNA LUDOWA - Piotr Wołowik: Potęga nadświadomości ............................... 50 INFORMACJE Krzysztof Kołtun: Poezja o Matce ...................................................................................... 52 Tadeusz Kiszczak: Twórczość ludowa w upowszechnianiu kultury muzycznej ................ 52 Kazimierz Rafalik: Rzeźba ludowa w Poznaniu ................................................................. 53 Zygmunt Zieliński: Twórcy ludowi Kociewia .................................................................... 54 Zofia Roj-Mrozicka: Prośba ................................................................................................ 55 Henryk Hewelt: Sjónowskô Madonna ................................................................................ 55 KRONIKA .......................................................................................................................... 56

14

Józef Chojacki: Uciekają chwile, Dzisiaj ............................................................................ 59 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. IV, Nr 1 (10) 1989 Maria Brzezińska: Gdybym miał inną duszę... .................................................................. 1 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * ........................................................................................... 1 Anna Maria Słupczyńska: „Scena Ludowa" w Przewięzi .................................................. 3 Kazimiera Sekuła: Cyje i lo kogo „Konfrontacje"? ............................................................ 4 Echo mowy ojcowskiej ....................................................................................................... 6 Władysław Rutkowski: Mowo moja ................................................................................... 6 Emilia Michalska: Chłopski Słowo ..................................................................................... 6 Jędrek Gąsienica-Makowski: Gwaro .................................................................................. 6 Wiesława Konopelska: Kazimierz nad... Pszczynianką ...................................................... 7 Zdzisław Podkański: Pożegnanie ........................................................................................ 10 Józef Citak: Cześć ich pamięci! .......................................................................................... 11 Wawrzyniec Hubka: Noc w górach .................................................................................... 12 Helena Chłopek: Epitafium ................................................................................................. 12 Andrzej Murański: Łod downa ........................................................................................... 12 Stanisław Weremczuk: Kocka, narodowa strawa ............................................................... 13 Zbyszko Sławian-Orliński: Mógł być ................................................................................. 15 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Feliks Rak: Na chłopskiej niwie, Wyrosłem z chłopskiego pnia, Orka ...................................................................................

16

Krystyna Widerman: Witraże. Część II (Ginące zawody) .................................................. 17 PROZA Elżbieta Daniszewska: Tylko w kominie coś czasem załka ............................................... 19 Ryszard Bińczyk: Most ....................................................................................................... 20 SZKICE I OPRACOWANIA Wojciech Woźniak: Poeci jednego miejsca ........................................................................ 21 Roch Sulima: Poezja małych wspólnot ............................................................................... 24 Zygmunt Bukowski: Moja Litania ...................................................................................... 27 FELIETON Teresa Rafalska: Pod kryzysową gruszą ............................................................................. 28 Józef Witczak: Fraszki ........................................................................................................ 28 STW: Konkurs poetycki im. Stanisława Bojarczuka .......................................................... 33 Feliksa Warakomska: Moja ziemia ..................................................................................... 33 Maria Kaczmarczyk: Do prawdy ........................................................................................ 33 Feliksa Patyra: Oj wesoła .................................................................................................... 34 Wiktor Chrzanowski: Obrazy ............................................................................................. 34 RECENZJE Donat Niewiadomski: Poetyckie wspomnienia Jana Króla ................................................ 36 Małgorzata Kitowska: Wyjątkowa zwyczajność ................................................................ 37 Helena Kozicka: Twórczość z Mazowsza ........................................................................... 38 Kazimierz Maurer: Czy w folklorze można się zakochać? ................................................. 42 Jerzy Lipka: Myśli i rozmyślania dwustu nieprzespanych nocy ......................................... 42 Magdalena Połoncarz: Wycieczka w przeszłość? ............................................................... 44 Maria Cedro-Biskupowa: Sprawiedliwość ......................................................................... 45

15

Józef Ziętek: Ojczyzna ........................................................................................................ 45 TRYBUNA POETYCKA — Edmund Adam Osmański .................................................... 46 ZE ŚWIATA Zbyszko Sławian: Podróż do północnych sąsiadów. (Notatki z różnych miast) ................ 47 Tadeusz Galant: Do skowronka .......................................................................................... 50 Mieczysław Kościński: * * * .............................................................................................. 50 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 51 MEDYCYNA LUDOWA - Piotr Wołowik: Leczenie metodą psychotroniczną ............... 52 PORADY PRAWNE Elżbieta Paka: Ochrona ubezpieczeniowa twórców i ich rodzin. Stan prawny na dzień 1 stycznia 1988r. ................................................................................................................

54

Książki nadesłane ................................................................................................................ 56 Walenty Jarecki: Kierunki ................................................................................................... 56 Aleksander Adamczyk z Bronic: Pielenie ........................................................................... 56 KRONIKA .......................................................................................................................... 57 Zbyszko Sławian-Orliński: Odchodząc ............................................................................... 59 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. IV, Nr 2 (11) 1989 Alfreda Magdziak: Skrzypce ............................................................................................... 1 Stefan Aleksandrowicz: Droga do domu ............................................................................ 1 Dorota Zięba: Frasobliwy ................................................................................................... 3 Ignacy Antosz: Samotność .................................................................................................. 7 Ryszard Bińczyk : * * * ...................................................................................................... 7 Jan Pocek: Frasobliwy ........................................................................................................ 7 Zdzisława Purchała: Chrystusicku, Jezusicku ..................................................................... 7 Maria Przesmycka: O mecenacie nad twórczością ludową ................................................ 8 Stanisław Weremczuk: Twórca uspołeczniony? ................................................................. 8 MOJEJ WSI JUŻ NIE MA... Zygmunt Bukowski: Przemiany .......................................................................................... 10 Wanda Łomnicka-Dulak: Staro drzewiano chołpo ............................................................. 11 Waleria Prochownik: Moja wieś ......................................................................................... 11 Zygmunt Bukowski: Zdane gospodarstwo ......................................................................... 11 Irena Ostaszyk: Stara chata ................................................................................................. 11 Alfreda Magdziak: Zabiorę niebu gwiazdy ......................................................................... 14 Aleksander Błachowski: Ziemia bliska sercu ..................................................................... 15 DEBIUTY - Bernadetta Żołądek: Urywek szczęścia, Była zorzą ...................................... 18 FELIETON - Teresa Rafalska: Dzieci ze wsi, dzieci z miasta ........................................... 19 Stowarzyszenie — Cepelia. Porozumienie o wzajemnej współpracy ................................ 29 PROZA Czesław Maj: Mateuszowa pokusa (Gawęda) .................................................................... 21 Stanisław Derendarz: Jakub ................................................................................................ 22 TRYBUNA POETYCKA - Kazimierz Furman: Zawieś, Odyseja ..................................... 23 SZKICE I OPRACOWANIA Roch Sulima: Aspekt estetyczny piśmiennictwa ludowego ................................................ 24 Aleksander Błachowski: Stan twórczości i rękodzieła ludowego oraz główne aspekty

16

mecenatu ............................................................................................................................. 33 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ – Katarzyna Zaborowska: Strach, Powstanie Warsawskie, Pozegnanie świata ........................................................................

37

RECENZJE Donat Niewiadomski: Poezja elementarnych uczuć ........................................................... 38 Donat Niewiadomski: Poetyckie obrazy Feliksa Raka ....................................................... 38 Stanisław Derendarz: Fraszki i satyry ludowe .................................................................... 40 Tadeusz Michalski: Fraszki ................................................................................................. 41 Władysław Sitkowski: Od nowa ......................................................................................... 41 Walenty Jarecki: Śmiać się czy płakać ............................................................................... 41 INFORMACJE Danuta Orzeł-Nawrot: Dla Mazowsza ................................................................................ 43 Krzysztof Braun: Zawidz '88 .............................................................................................. 44 Edmund Zieliński: 10 lat Oddziału Gdańskiego STL ......................................................... 45 E. Z.: Odznaczenia dla twórców ludowych ........................................................................ 46 Kaszubskie hafciarki ........................................................................................................... 47 Anna Brzozowska-Krajka: Góro e syćkich dziedzin — Do jedna! .................................... 48 ZE ŚWIATA Zbyszko Sławian: U sąsiadów ............................................................................................ 50 Cecylia Zielińska: Szkoda róż, Na sen spokojny ................................................................ 52 Józefa Pawłowska: Obraz ................................................................................................... 52 Jerzy Jabłonka: Przeznaczenie ............................................................................................ 52 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 53 MEDYCYNA LUDOWA - Piotr Wołowik: Kolory leczą ................................................. 54 Stanisław Komoniewski: Ja wiem ...................................................................................... 56 KRONIKA .......................................................................................................................... 57 Słownik Twórców Ludowych ............................................................................................. 59 Jerzy Jabłonka: Lato 1939 roku .......................................................................................... 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. IV, Nr 3 (12) 1989 Stanisław Weremczuk: Przebudzenie ................................................................................. 1 Maria Kozaczkowa: Wrzesień ............................................................................................ 1 Maria Przesmycka: Sam talent to za mało? ........................................................................ 3 STW: To chłopi polscy ....................................................................................................... 5 TURNIEJ JEDNEGO WIERSZA Zygmunt Bukowski: Pług ................................................................................................... 6 Stanisław Derendarz: Apel .................................................................................................. 6 Waleria Prochownik: Modlitwa za zmarnowane dzieciństwo ............................................ 7 Kazimierz Sekuła: * * * ...................................................................................................... 7 Władysław Rutkowski: Cząstka istnienia ........................................................................... 8 Waldemar Frąckiewicz: Apokalipsa Janusza Sokołowskiego ............................................ 9 Józef Citak: Kto prezesem ZG STL w następnej kadencji? ................................................ 12 Maria Przesmycka: STL przed VIII Krajowym Zjazdem ................................................... 18 Tadeusz Kamiński: Pragnę, Okruszyny, Życie ................................................................... 18 FELIETON Maria Przesmycka: Rozmyślania na Kaszubskim zydlu .................................................... 19

17

Był taki wrzesień Stefan Cebulski: Tragedia września .................................................................................... 20 Jan Pocek: Litania do żołnierza (fragmenty) ...................................................................... 20 Helena Waligóra: Poległym żołnierzom ............................................................................. 21 Alfreda Magdziak: Gdzie są winni ..................................................................................... 21 Cecylia Zielińska: W szpitalu polowym nad Bzurą w 1939 roku ....................................... 21 Anna Radomska: Śmierć żołnierza ..................................................................................... 21 PROZA Krystyna Sobocińska: Swoje miejsca ................................................................................. 23 Febronia Wójcikowa: Duch na lipie ................................................................................... 24 Maria Brzezińska: Mnie już tam nie chcą ........................................................................... 25 SZKICE I OPRACOWANIA Bronisław Gołębiowski: Artystyczna twórczość ludowa w oczach socjologa kultury ....... 27 Aleksander Jackowski: Współczesna sztuka ludowa — definicja i kryteria ...................... 36 RECENZJE Antoni Krawczyk: Chłopi i kultura chłopska w społeczeństwie polskim ........................... 40 Stanisława Niebrzegowska: Zamojskie pieśni ludowe ....................................................... 40 Donat Niewiadomski: Chłopskie gościny ........................................................................... 41 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Maria Kozaczkowa: Smutek, Dziecku, Boso po rosie .......................................................................................................................

43

ZE ŚWIATA Zbyszko Sławian: U sąsiadów ............................................................................................ 44 Stanisława Pudełkiewicz: Tragedia ziemi ........................................................................... 46 Joanna Rachańska: * * * ..................................................................................................... 46 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * ........................................................................................... 46 Krystyna Poczek: Czy nie tęsknisz ..................................................................................... 46 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 47 Wojciech Czarnota: Moja pieśń .......................................................................................... 48 Józef Kapuściński: Łzy ....................................................................................................... 48 INFORMACJE 48 Władysław Koczot: Koło STL w Biłgoraju ........................................................................ 50 Józef Myjak: Eleonora Bera ................................................................................................ 50 Krzysztof Kołtun: Skrzypek ze Żdżarki ............................................................................. 51 Anna Brzozowska — Krajka: Wartości kultury wsi źródłem odrodzenia narodu" ............ 52 MEDYCYNA LUDOWA - Piotr Wołowik: Miód dobry na wszystko .............................. 53 PORADY PRAWNE Ochrona ubezpieczeniowa twórców i ich rodzin ................................................................ 55 KRONIKA .......................................................................................................................... 57 Krystyna Aleksander: Jesień ............................................................................................... 58 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 58 Maria Burzyńska: Odlot ptaków ......................................................................................... 59 Słownik twórców ludowych ................................................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. IV, Nr 4 (13) 1989 Maria Przesmycka: Poeta rodzinnego gniazda ................................................................... 1 Waleria Prochownik: Nie śpiesz się mamo ......................................................................... 1

18

Wacław Lipowski: Dróżka, Rzeczne brody, Dola .............................................................. 2 Laureaci Konkursu Literackiego im. J. Pocka Józef Chojnacki: Życie moje ............................................................................................... 4 Józef Ziętek: Powroty ......................................................................................................... 4 Wanda Dulak-Łomnicka: * * * ........................................................................................... 5 Krystyna Poczek: Kiedy odchodzić będę ............................................................................ 5 Jan Król: Traktem nie sposób... ......................................................................................... 5 Władysław Rutkowski: Zwycięstwo ................................................................................... 5 Sabina szymbor: Pokolenia ................................................................................................. 5 Stefan Aleksandrowicz: Łozy na „Guziku" ........................................................................ 6 Stanisław Weremczuk: Puławski jubileusz ......................................................................... 9 FELIETON - Joanna Żukowska: Nasza mała ekologia ...................................................... 12 GINĄCE ZAWODY - Krystyna Widerman: Plecionkarstwo ............................................ 13 Zuzanna Spasówka: Mamo ................................................................................................. 15 Marian Kaczmarczyk: Moim najbliższym .......................................................................... 15 Czesław Skórski: Ziemi ...................................................................................................... 17 Wawrzyniec Hubka: Słowa ................................................................................................. 17 Antoni Krawczyk: Wieś i chłopi w czytankach języka polskiego ...................................... 18 Władysław Koczot: Dyskryminacja .................................................................................... 20 Stefan Winnicki: Wrócić do normalności ........................................................................... 20 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Hanka Nowosielska: Światek z opłotka, Gworo, Spotkanie ze świątkiem) ........................................................................................

22

Franciszek Szpok: Siwcowianów granie ............................................................................. 23 Zbyszko Sławian-Orliński: Do Wietnamu, Z chmur... ...................................................... 24 Franciszek Święcki: Komi .................................................................................................. 24 Edmund Zieliński: Władek Lica nie żyje ............................................................................ Piotr Wołowik: Kit pszczeli (Medycyna ludowa) ............................................................... 52 PROZA Bolesław Piecha: Śmierć idzie (fragment) .......................................................................... 27 Józef Pitoń: Wiesna ............................................................................................................. 28 Józef Struski: Wesela w mojej wsi (początek XX wieku) .................................................. 34 Stefan Cebulski: * * * ......................................................................................................... 36 Walentu Jarecki: Coraz więcej zimy ................................................................................... 36 Aniela Świerk: Jesień ozwlekła mgły ................................................................................. 36 SZKICE I OPRACOWANIA Teresa Smolińska: Dokąd dalej? W świetle 15-letnich doświadczeń STL na Opolszczyźnie .....................................................................................................................

37

Donad Niewiadomski: Ziemia jako „dokument" chłopskiej więzi pokoleniowej. Z problematyki etosu pracy wiejskiej społeczności ...............................................................

41

Tadeusz Piesio: Bronisław Majek — poeta zapomniany .................................................... 43 Bronisław Majek: Po co ci to było? .................................................................................... 44 Jerzy Darmosz: Wartości poznawcze i wychowawcze kultury ludowej ............................ 45 Jerzy Jabłonka: Deportowanym .......................................................................................... 47 Władysław Sitkowski: Skarej ............................................................................................. 47 RECENZJE Małgorzata Mazurkiewicz, Stanisława Niebrzegowska: „...jest coś droższe nad wszystkie wartości..." ..........................................................................................................

48

Małgorzata Mazurkiewicz, Stanisława Niebrzegowska: „... szukałam siebie w jaśminie i bzie..." .................................................................................................................................

48

Anna Czyżewska: Julian Smuga — poeta i sadownik ........................................................ 49

19

TRYBUNA POETYCKA - Jerzy Sałata: Do ojca (fragment), Poranek, Kto nam urodzi chleb ....................................................................................................................................

50

CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 51 MEDYCYNA LUDOWA – Piotr Wołowik: Kit pszczeli .................................................. 52 INFORMACJE W. L. [Wiktor Lickiewiecz]: Plener w Bęczynie ................................................................ 53 Józef Styk: Z działalności Sekcji Społeczno-Programowej Rady Naukowej STL ............. 54 Fundusz Ochrony i Rozwoju Twórczości Ludowej ............................................................ 54 Wojciech Łysiak: Szczecińska konferencja i Pyrzyce po raz dziesiąty .............................. 56 KRONIKA .......................................................................................................................... 57 Zdzisław Purchała: Słowo o Józefie ................................................................................... 59 SŁOWNIK TWÓRCÓW LUDOWYCH ............................................................................ 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. V, Nr 1 (14) 1990 Janina Jarosz: * * * ............................................................................................................. 1 Stanisław Weremczuk: Jesteśmy bractwem. Wywiad z Kazimierą Sekułową — prezesem ZG STL ...............................................................................................................

1

Twórcy ludowi dla Rzeczpospolitej .................................................................................... 3 Stefan Aleksandrowicz: Godzina nadziei, godzina śmierci, godzina żalu .......................... 4 Zygmunt Ciesielski: Sobie samym ..................................................................................... 7 KORZENIE Stanisław Deredarz: Ale wiem dlaczego ............................................................................. 10 Władysław Sitkowski: Rodowód chłopski ......................................................................... 10 Elżbieta Daniszewska: Korzenie ......................................................................................... 11 Władysław Koczot: Podzwonne ziemi ................................................................................ 11 Władysław Rutkowski: Staw .............................................................................................. 11 Aniela Świerk: Odszukaj swój ślad ..................................................................................... 11 Stanisław Weremczuk: Ryszard Rabeszko: „Ta ziemia ma tyle historii w sobie” ............. 12 Konkurs poezji religinej Władysław Sitkowski: Wróć, synu, wróć ........................................................................... 14 Maria Gleń: Lipiec .............................................................................................................. 14 Władysław Kuchta: Jezu, ja z Tobą krzyż niosę ................................................................. 14 Janina Radomska: Zielna .................................................................................................... 14 Władysław Koczot: Orka .................................................................................................... 15 Marian Kaczmarczyk: Znałem ............................................................................................ 15 Stefan Sidoruk: Dziękczynny wieniec ................................................................................ 15 Eugenia Jokisz: Niczyja ...................................................................................................... 15 Krzysztof Kołtun: Wigilijny stół ......................................................................................... 15 Maria Dziurawiec: * * * ...................................................................................................... 15 Roman Reinfuss: Blaski i cienie naszego folklorystycznego ruchu amatorskiego ............. 16 Bolesław Majcher: * * * ..................................................................................................... 19 Helena Baran: Kochasz tę ziemię? ...................................................................................... 19 VIII KRAJOWY ZJAZD STOWARZYSZENIA TWÓRCÓW LUDOWYCH. Zjazd — fakty, liczby, wydarzenia ..................................................................................... 20 Przemówienie wiceministra kultury i sztuki Stefana Starczewskiego. Wierzę w samoodrodzeńcze siły wsi polskiej......................................................................................

22

20

Wystąpienie prof. Romana Reinfussa — przewodniczącego Rady Naukowej STL (obszerne fragmenty) ..........................................................................................................

25

Wystąpienie dr. Aleksandra Błachowskiego (fragmenty) .................................................. 27 Grażyna Romańczyk — prezes Oddziału Krakowskiego STL ........................................... 29 Janina Jarosz — prezes Tatrzańskiego Koła STL ............................................................... 30 Uchwała VIII Krajowego Zjazdu STL ................................................................................ 32 FELIETON - Zdzisław Purchała: Byłem tego świadkiem i uczestnikiem ......................... 33 Stanisław Weremczuk: W okolicach VIII Zjazdu .............................................................. 34 GINĄCE ZAWODY – Krystyna Wideoman: Introligatorstwo .......................................... 36 TRYBUNA POETYCKA - Urszula Kaczmarek: Ostatnia wola, Wżyciewstąpienie, Usychanie liści ....................................................................................................................

37

Laureaci Konkursu Poetyckiego im. St. Bojarczuka (Kazimierz Jan Dejer, Zbigniew Hołobiuk, Anna Skolmowska, Władysław Koczot) ...........................................................

38

PROZA Kazimiera Sekuła: Krzyzowe drogi .................................................................................... 39 Józef Struski: Wesele w mojej wsi. Początek XX w. (Część II. Fragmenty) ..................... 42 Władysława Głodowska: Jak to diabeł zuny sukoł ............................................................. 45 SZKICE I OPRACOWANIA Zbigniew Chojnowski: Obserwator spod Ełku ................................................................... 46 Zbigniew Sławin-Orliński: Spotkanie z mazurskim Kłobukiem nad jeziorem Gim .......... 48 RECENZJE Aleksander Błochowski: Uczył Marcin Marcina... czyli o podręczniku „Tkactwo rękodzielnicze" ....................................................................................................................

49

Halina Szal: W kręgu poezji podhalańskiej ........................................................................ 51 CZYTELNICY PISZĄ 52 Emil Biela: Ostatni, co tak kozikiem wodzi ........................................................................ 53 Edward Cygan: Będziecie zdrów ........................................................................................ 54 INFORMACJE Franciszek Szpok: Na Podbeskidziu po Zjeździe ............................................................... 55 Izabella Bukraba: Badanie socjologiczne jako prywatna rozmowa .................................... 56 Cecylia Zielińska: W zgodnej współpracy .......................................................................... 57 Nagrody Artystyczne im. Jana Pocka za rok 1989 ............................................................. 58 KRONIKA .......................................................................................................................... 58 Józef Chojnacki: Wiosna ..................................................................................................... 59 Alfreda Magdziak: Wiadziałam wiosnę! ............................................................................ 59 SŁOWNIK TWÓRCÓW LUDOWYCH ............................................................................ 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. V, Nr 2 (15) 1990 Kazimiera Sekuła: Mili moi! ............................................................................................... 1 Lucyna Bojarczuk: O moim starym domu .......................................................................... 1 Maria Brzezińska: Pomoc dla samopomocy ....................................................................... 3 Donat Niewiadomski: Zygmunt Bukowski — poeta „słowa" i myśli ................................ 9 SAMI O SOBIE Józef Citak: Nie zaparłem się tego, co ze wsi ..................................................................... 6 Bernard Haracz: Jedno niezwyczajne życie ........................................................................ 7 Bernard Haracz: Polskie pole .............................................................................................. 7

21

Stefania Kapłanowa: W kolebce chleba .............................................................................. 8 Jan Bachleda-Żarski ............................................................................................................ 8 Donat Niewiadomski: Zygmunt Bukowski – poeta „słowa” i myśli .................................. 9 Krzysztof Kołtun: Śpiewana dola ....................................................................................... 12 SZKICE I OPRACOWANIA Małgorzata Mazurkiewicz: Na granicy światów. Kamień w polskich wierzeniach i praktykach ludowych ..........................................................................................................

13

Alfred Gauda: Twórczość ludowa w ekslibrisie ................................................................. 15 Feliksa Misztura: Szara noc ................................................................................................ 19 Krystyna Poczek: Ty Mamo ................................................................................................ 19 Roman Jan Giec: Ziemia ..................................................................................................... 19 Anna Waluś: * * * ............................................................................................................... 19 Paulina Adela Filip: Przemijanie ........................................................................................ 19 Danuta Niczyporuk: Dlaczego kultura ludowa jest tradycyjna, czyli Stefan Czarnowski o czasie i przestrzeni społecznej .........................................................................................

20

Jan Adamowski: Folklor a współczesność. Nowe teksty, nowe sytuacje ........................... 23 Elżbieta Skorupska: Nadzieja, Pod baldachimem czystego nieba, * * * ............................ 26 Stanisława Niebrzegowska: Podlaski sennik ludowy ......................................................... 27 Józef Chojnacki: Mój czas .................................................................................................. 30 Aniela Świerk: Na progu ..................................................................................................... 30 Stanisława Plewińska: Mój dom ......................................................................................... 30 Alfred Gauda: Ludowe krzyże żelazne na Lubelszczyzn! .................................................. 31 PROZA Władysław Sitkowski: Wspomnienia Sybiraka .................................................................. 37 Ksawery Złomański: Zbrodnia katyńska ............................................................................ 38 Marianna Maćkowiak: Źródełko świętej Jadwigi (Legenda) .............................................. 39 Czesław Maj: Maciążek ...................................................................................................... 40 Katarzyna Kracik: Gawędy ................................................................................................. 41 Sławomir Leonard Wysocki: Fraszki .................................................................................. 41 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Jan Rak z Husowa (Dziś, Starego myśli, Pożegnanie) .........................................................................................................................

42

RECENZJE Stanisława Niebrzegowska: Lubelska „Etnolingwistyka” .................................................. 44 Donat Niewiadomski: Liryczne wzruszenia Heleny Chłopkowej ...................................... 45 Helena Chłopkowa: Gwiazda mojego dzieciństwa, Maleńki ............................................. 46 Stanisław Kosiński: Medycyna ludowa Podkarpacia ......................................................... 46 Helena Kołodziej: Wielkie szczęście, Spóźniony oracz, Grzechy poety ............................ 47 Lista członków Stowarzyszenia Twórców Ludowych zmarłych w latach 1983—1989 48 Wiesław Górak: Rzeźby w glinie ....................................................................................... 49 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 51 PORADY PRAWNE .......................................................................................................... 53 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 54 KRONIKA .......................................................................................................................... 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. V, Nr 3 (16) 1990 Protokół z posiedzenia Sądu Konkursowego Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka .....................................................................................................................

1

22

Wanda Łomnicka-Dulak: * * *, A jeśli... .......................................................................... 1 Józef Chojnacki: Sierpniowy wieczór ................................................................................. 2 Józef Kosakowski: Pozdrowienie ....................................................................................... 2 Władysław Sitkowski: Wspomnienie dziadka, Obraz ........................................................ 2 Władysław Derendarz: Wyznanie ....................................................................................... 2 PROZA 2 Kazimierz Maurer: Boruta .................................................................................................. 3 Władysława Głodowska: Drzewo życia .............................................................................. 4 Czesław Maj: Legenda o chlebie ........................................................................................ 4 Stefan Cebulski: Jesień ....................................................................................................... 4 Mieczysław Kościński: Na Święto Matki ........................................................................... 4 SZKICE I OPRACOWANIA Maria Grybel-Meksuła: O urokach i ich leczeniu. (Z medycyny ludowej Łemków) ......... 5 Adam Doleżuchowicz: Wyboc im Rzecpospolito .............................................................. 7 Włodzimierz Piątkowski: Teleterapia Anatolija Kaszpirowskiego w opiniach społeczeństwa ......................................................................................................................

8

Tadeusz Michalski: Piskanie ............................................................................................... 9 Janina Boniakowska: Moja przystań ................................................................................... 9 Janina Radomska: Dowód osobisty .................................................................................... 9 Józef Styk: Wieś a alkohol. Rys historyczno-socjologiczny .............................................. 10 Lucyna Adamowska: Amatorskie zespoły artystyczne KGW w opinii ich kierowników i członków .............................................................................................................................

14

Stanisław Derendarz: Ubywa .............................................................................................. 17 Stanisława Juraszek: Gwiozdecka ....................................................................................... 17 Jerzy Jabłonka: Mucha ........................................................................................................ 17 Wiesław Żardecki: Twórcze uczestnictwo mieszkańców wsi w kulturze teatralnej .......... 18 Grażyna Sopylak: Boże Narodzenie w zwyczajach i obrzędach w parafii Potok Górny ... 21 Krystyna Aleksander: Pieniny ............................................................................................. 24 Waleria Prochownik: W zapadłej wiosce ........................................................................... 24 Stanisława Niebrzegowska: O interpretacji snów na Podlasiu ........................................... 25 Krystyna Lesień-Płachecka: „...toteż dobrze, że się takie stare pieśni zbiera" ................... 28 Janina Rusek: Modlitwa wilgi ............................................................................................. 33 Regina Redde: * * * ............................................................................................................ 33 Jan Suchoń: Krzyżem cię znaczę ........................................................................................ 33 Donat Niewiadomski: Pisarze ludowi z Lubelszczyzny nie zrzeszeni w STL ................... 34 Antoni Rzeźniczek: * * * .................................................................................................... 36 Janina Karpińska: * * * ....................................................................................................... 36 Zenobia Serwinek: Kukułka ................................................................................................ 36 OPINIE ................................................................................................................................ 37 SYLWETKI Jacek Dobkowski: Twórca z potrzeby duszy ...................................................................... 38 Feliks Rak: Prawda wiosenna ............................................................................................. 40 Sabina Szymbor: Narodziny wiersza .................................................................................. 40 Michalina Borodejowa: Mamo ........................................................................................... 40 Maria Puterla-Madejowa: Ukołysz do snu .......................................................................... 40 Franciszek Szpok: Antek spod Skrzycznego ...................................................................... 41 Stefan Aleksandrowicz: Życie jak fale ............................................................................... 42 Maria Bogdańska: Ślę ci pozdrowienie, Moje życie, Spełniło się ...................................... 43 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Michał Kajka ............................................ 44 Michał Kajka: Tęskność za ojczystą mową, Z duchowej mej niwy, treny mazurskie, Na

23

Gody .................................................................................................................................... 44 RECENZJE Jan Adamowski: Pockowe widzenie świata ........................................................................ 46 Jan Pocek: NA polach, Jakże mi rzucić, Jeszcze ................................................................ 47 Donat Niewiadomski: „Zolnik". Chłopskie fraszki ............................................................ 47 Jerzy Damrosz: Bliżej Podhala ........................................................................................... 49 Joanna Boruczenko: „Kazimierskie nuty" .......................................................................... 50 Agnieszka Malinowska: Malarstwo na szkle Stanisława Wyrtla ....................................... 51 ODESZLI OD NAS Edmund Zieliński: Z żałobnej listy ..................................................................................... 52 Stanisław Babuchowski: Wspomnienie o Karolu Byrtku ................................................... 53 Helena Chłopek: Gromniczna Pani ..................................................................................... 53 INFORMACJE Donat Niewiadomski: VII Turniej Gawędziarzy Ludowych w Kwidzynie ........................ 54 Henryk Hewelt: Wiele ......................................................................................................... 55 Stefan Chojnowski: Syn ...................................................................................................... 56 Mieczysław Mularski: Na ścieżce ogrodu .......................................................................... 56 Stanisława Pudełkiewicz: * * * ........................................................................................... 56 Władysława Głogowska: O Boże! ...................................................................................... 56 Zofia Jurkowska: Tu zostanę .............................................................................................. 56 PORADY PRAWNE .......................................................................................................... 57 KRONIKA .......................................................................................................................... 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. V, Nr 4 (17) 1990 Oskar Kolberg (1814-1890). Nasz hołd w stulecie śmierci ................................................ 1 Elżbieta Miller: Oskar Kolberg. Człowiek i dzieło ............................................................. 2 Agata Skrukwa: Losy rękopisów Oskara Kolberga i ich stan obecny ................................ 6 Danuta Pawlak: Oskara Kolberga metoda dokumentacji muzyki ludowej ......................... 10 Anna Michalec: Miejsce polskich pieśni religijnych w „Dziełach wszystkich" Oskara Kolberga — spojrzenie z perspekty wybadań współczesnych ...........................................

13

Agata Skrukwa: Dzieje edycji „Dzieł wszystkich " O. Kolberga ....................................... 17 Witold Przewoźny: Indeksy „Dzieł wszystkich" O. Kolberga jako problem teoretyczny i praktyczny ...........................................................................................................................

22

POKŁOSIE ROKU KOLBERGOWSKIEGO Komisja Folklorystyczna PAN w setną rocznicę śmierci O. Kolberga .............................. 26 Sesja naukowa „W setną rocznicę śmierci O. Kolberga". Przysucha, 2 czerwca 1990 r. .. 26 Konferencja naukowa „W setną rocznie śmierci O. Kolberga". Warszawa, 6—7 czerwca 1990 r. .................................................................................................................................

27

Zbigniew Jerzy Przerembski: W hołdzie Kolbergówi ........................................................ 28 Stefan Rosiński: Dzieło Oskara Kolberga w sztuce ludowej .............................................. 29 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Kajetan Sawczuk (Ufność w siły, Tęsknota za chatą, Pieśń od pługa, Do..., Pieśni wy moje ..................................................

32

SYLWETKI Celestyn Wrębiak: Rzeźba nagrobna Konstantego Skury .................................................. 34 Wacław Lipowski: Sieroca dola .......................................................................................... 37 Czesław Wender: Matce ..................................................................................................... 37

24

Janina Koniakowska: Pieśń rolnika .................................................................................... 37 Franciszek Szpok: Muzykant z Sopotni Małej .................................................................... 38 Wiersze Ignacego Antosza: Barwy wiosny, Przedwiośnie, Z nadejściem wiosny, Oczekiwanie ........................................................................................................................

39

ODESZLI OD NAS Stefan Aleksandrowicz: Na pożegnanie poetki ................................................................... 40 Aleksandra Maliszewska: Choinka, Jesień ......................................................................... 41 Donat Niewiadomski: „Jak ciężko pracował, tak ciężko umierał". Stefan Cebulski (1912—1990) ......................................................................................................................

41

Wiersze Stefana Cebulskiego: W czasie żniwy, * * * , Jesień ........................................... 42 Stefan Rosiński: Wspomnienie o Stanisławie Denkiewiczu ............................................... 43 Wiersze Barbary Krajewskiej: Mój wiersz, Jaskółka, Wieczór .......................................... 44 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Grażyna Bączkowska: O zawartości i zasadach organizacji Archiwum Etnograficznego UMCS w Lublinie ...............................................................................................................

45

Maria Gleń: Wiosna ............................................................................................................ 47 Stefan Sidoruk: Opustoszenie ............................................................................................. 47 Maria Kozaczkowa: Niedobry rejs ..................................................................................... 47 Z ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Polskie strachy ......................................................................................... 48 SZKICE I OPRACOWANIA Maria Grybel-Meksuła: O ziołach, burakach i dziegciu. (Z medycyny ludowej Łemków) 52 RECENZJE Janina Biegalska: Portret Festiwalu .................................................................................... 54 Lucyna Adamowska: Folklor okolic Krosna ...................................................................... 54 Donat Niewiadomski: W kręgu ludowej pobożności .......................................................... 55 Stanisława Niebrzegowska: Złociste ziarna z kłosów dorodnych ...................................... 56 Władysław Koczot: Stare matki, * * * ................................................................................ 57 INFORMACJE J. S. [Józef Styk]: Sesja etnograficzna w Muzeum Lubelskim ........................................... 58 PORADY PRAWNE Elżbieta Pałka: Zmiany w przepisach emerytalnych .......................................................... 58 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. VI, Nr 1 (18) 1991 Apel Fundacji Ochrony i Rozwoju Twórczości Ludowej. Nie ma narodów hez kultury, a jej rozwoju bez twórców ..................................................................................................

1

Elżbieta Daniszewska: Siew ............................................................................................... 2 Elżbieta Skorupska: Wiejska nuta ...................................................................................... 2 Stanisław Jaszczuk: Wierzby .............................................................................................. 2 Stanisław Derendarz: Wydeptane ścieżki ........................................................................... 2 SYLWETKI Barbara Stykowa: Poezja Pienin. Helena z Orkiszów Wolska ........................................... 3 Helena Wolska: Wiano ....................................................................................................... 4 Donat Niewiadomski: Bolesław Majcher (1923—1990) .................................................... 5 Wiersze Bolesława Majchera: Moja kołyska, * * * , Jesień, Chcę ..................................... 6 Krystyna Pieronkiewicz: Rzeźbiarskie pasje Czesława Olmy ............................................ 9

25

Stefan Aleksandrowicz: Magik z Kolonii Rudka ................................................................ 11 Józef Chojnacki: Ja wiem .................................................................................................... 12 Irena Butkiewicz: Świątek .................................................................................................. 12 Helena Chłopek: * * * ......................................................................................................... 12 Marzena Marczewska: Wspomnienie o Halinie Szelestowej ............................................. 13 Edmund Zieliński: Zakochana w hafcie .............................................................................. 15 SZKICE I OPRACOWANIA Józef Styk: Wieś i rolnictwo w nauczaniu społecznym papieża Jana Pawła II .................. 17 Walenty Jarecki: Prawa natury, Niechaj..., O astrach ......................................................... 19 Barbara Kołodziejska: Współczesna kultura ludowa Ziemi Lubuskiej .............................. 20 Donat Niewiadomski: Wiersze kolędowe poetów ludowych ............................................. 23 Izabella Bukraba: Autoportrety twórców ludowych ........................................................... 25 Maria Grybel-Meksuła: O lekarzach bez dyplomu (Z medycyny ludowej Łemków) ........ 27 PROZA Ignacy Grabarczuk: Pamiętnik ............................................................................................ 31 Z KLASYK I LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Ferdynand Kuraś (1871-1929) ................ 36 Ferdynand Kuraś: Modlitwa ............................................................................................... 36 Ferdynand Kuraś: Burze, W wędrówce .............................................................................. 37 Lista członków Stowarzyszenia Twórców Ludowych zmarłych w 1990 r. ........................ 37 SAMI O SOBIE Józef Klag: Życie wypełnione pracą ................................................................................... 38 Władysław Rutkowski: Znów próbuję pisać ....................................................................... 39 Władysław Kuchta: Ziemio, miłości jesteś godna... .......................................................... 40 Franciszek Godek: Dla Ciebie Matko ................................................................................. 40 Hanka Nowobielska: Pojednanie ........................................................................................ 40 Zofia Roj-Mrozicka: Majowo Panienka .............................................................................. 40 ARCHIWUM FOLKLORU Lucyna i Jan Adamowscy: Ludowy zespół śpiewaczy z Rozkopaczewa I i jego repertuar (sobótki i kolędy) ................................................................................................................

41

Krystyna Chruszczewska: Obrzędy i zwyczaje ludowe w scenicznym opracowaniu (Nałęczów 1991) .................................................................................................................

45

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Helena Kozicka: A grajże mi, graj ...................................................................................... 48 RECENZJE Donat Niewiadomski: Kociewskie krajobrazy Zygmunta Bukowskiego ........................... 49 Zygmund Bukowski: Jeszcze wczoraj, W moim zaciszu ................................................... 49 Alfred Gauda: Sztuka z kamienia wydobyta ....................................................................... 50 Michał Łesiów: Ósma edycja „Wsi tworzącej” .................................................................. 51 Stanisława Niebrzegowska: Poezje Bronisława Pietraka ................................................... 52 Bronisław Pietrak: Nie ma to jak teściowa, A kiedy zbłądzę ............................................. 52 Piotr Brzozowski: Twórczość czy twórcy ludowi? ............................................................. 53 Lucyna Zienkiewicz: Folklor podlaski w zapiskach A. Oleszczuka ................................... 54 Anna Koper: W setną rocznicę śmierci Oskara Kolberga .................................................. 54 Melania Burzyńska: Ślepcy ................................................................................................. 55 Tadeusz Galant: Jaskółka .................................................................................................... 55 Krystyna Poczek: Żal mi ..................................................................................................... 55 Andrzej Gąsienica-Makowski: * * * ................................................................................... 56 Adela Filip: Poezja życia .................................................................................................... 56 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 57 Maria Puterla-Maderowa: Na moim progu ......................................................................... 57

26

Paulina Hołyszowa: Moje wiersze karłowate ..................................................................... 57 KRONIKA .......................................................................................................................... 58 PORADY PRAWNE Przepisy podatkowe dotyczące twórców ludowych (Stan prawny na 1.03.1991 r.) ........... 58 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. VI, Nr 2 (19) 1991 SZKICE I OPRACOWANIA Władysław Piwowarski: Kościół ludowy w społeczeństwie polskim ................................ 1 Helena Wolska: Witamy Papieża ........................................................................................ 1 Kazimiera Sekuła: Na rozstaju ............................................................................................ 4 Władysław Panek: Legenda o Matce Boskiej ..................................................................... 4 Józef Styk: Sacrum w tradycyjnej kulturze ludowej. Refleksje socjologiczne ................... 5 Ryszard Suchecki: Panno Pszeniczna, Matka Boska Wiejska ............................................ 8 Krzysztof Gładkowski: Sacrum w kulturze ludowej .......................................................... 9 Lucyna Adamowska: Kulturotwórcza funkcja parafii ........................................................ 13 Urszula Majer-Baranowska: Świętość źródła w polskiej kulturze ludowej ........................ 17 Bronisław Pietrak: Matka Boska Siewna ............................................................................ 20 Stanisława Niebrzegowska: Postacie religijne i osoby duchowne w senniku ludowym .... 21 ks. Dionizy Pietrusiński: Refleksje o roli poetów ludowych na wsi z okazji XV Konkursu Religijnej Literatury Ludowej ............................................................................

25

Władysław Sitkowski: Ojczyzno moja ............................................................................... 26 Janina Radomska: Pożegnanie ............................................................................................ 26 Janina Wójcik: Wigilijna nocka .......................................................................................... 26 Donat Niewiadomski: XIV Konkurs Poetów Ludowych Kurii Diecezjalnej w Lublinie ... 28 Stefan Sidoruk: Przyjdźcie .................................................................................................. 28 Zuzanna Spasówka: Mój dzień ........................................................................................... 28 Jan Polit: De labore solis ..................................................................................................... 28 Marian Kaczmarczyk: Mówiła matka ……………………………………………………. 29 Krystyna Poczek: Wśród pól ……………………………………………………………... 29 Romuald Mieczkowski: Ból cmentarza Rossa …………………………………………… 29 Władysław Kuchta: Czuję głos Boży... .............................................................................. 29 Janina Karpińska: Krzyż ..................................................................................................... 29 Zdzisław Podkański: Do wszystkich członków, działaczy i sympatyków STL ................. 30 PROZA Krystyna Poczek: Nawiedzenie Matki Bożej ...................................................................... 31 Czesław Maj: Święty Izydor oracz błogosławiony ............................................................. 31 Adam Doleżuchowicz: Poniezus i śliwki ............................................................................ 32 Z ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Pieśni o polskim papieżu Janie Pawle II ................................................. 33 Władysław Kuchta: Zwyczaje świąteczne i wierzenia w środowisku Mołodutyna. Tradycja i współczesność ....................................................................................................

37

Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Maciej Szarek (1826-1905): Wspomnienie narodowe, O pracy .......................................................................................

42

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Antoni Zoła: Badania nad ludowym śpiewem religijnym w Instytucie Muzykologii Kościelnej KUL (1970—1991) ...........................................................................................

43

27

Krzysztof Gładkowski: Katedra Historii i Etnologii Religii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego .........................................................................................................................

46

RECENZJE Poeci ludowi — Papieżowi poecie ...................................................................................... 48 Józef Styk: Nauka społeczna Kościoła o wsi i rolnictwie ................................................... 48 Jan Adamowski: Pierwszy tomik z serii wydawnictw Duszpasterstwa Rolników ............. 49 Zbigniew Jarzy Przerembski: Polskie śpiewy religijne ...................................................... 50 Małgorzata Brzozowska: „...Tytułem księgi jest ziemia, autorstwa chłopa polskiego..." .. 51 Władysław Sitkowski: Wyrzeźbiłem .................................................................................. 51 Danuta Niczyporuk: Nowa publikacja o kwestii chłopskiej ............................................... 52 Donat Niewiadomski: Pory roku w poezji Kazimiery Wiśniewskiej ................................. 52 SYLWETKI Bożena Olszewska: Stanisława Naroga droga od „konikarza" do ludowego artysty ......... 54 INFORMACJE Celestyn Wrębiak: Sztuka ludowa południowego Podlasia '91 .......................................... 55 Wanda Księżopolska: Przegląd zespołów kolędniczych .................................................... 56 Wanda Księżopolska: Tradycje wielkanocne ..................................................................... 57 ks. Czesław. M. Krysa: Pisanki w USA .............................................................................. 58 „Święci polscy w sztuce ludowej'' ...................................................................................... 59 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. VI, Nr 3-4 (20) 1991 W hołdzie Janowi Pockowi (1917-1971) ............................................................................ 1 Władysław Koczot: Zmarłym poetom. Pamięci Jana Pocka .............................................. 1 Jan Kowalski: Lepszy los Jana ............................................................................................ 1 Stanisław Derendarz: Oracz z Kalenia ................................................................................ 1 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ JA [Jan Adamowski]: W dwudziestą rocznicę śmierci Jana Pocka .................................... 2 Jan Pocek, Wiersze: przybiłem, Frasobliwy, rodzinna wieś, Powrócę ............................... 3 Krystyna Poczek: Wesele Jasia Pocka (fragmenty) ............................................................ 4 Jan Pocek: chłopskim słowem ............................................................................................ 5 Bronisław Pietrak: Dlaczego Pocek zmarł przedwcześnie? ................................................ 6 Władysław Sitkowski: O Janie z Kalenia ........................................................................... 7 Donat Niewiadomski: „Jestem dziedzicem na kłopotach". Korespondencja Jana Pocka ze Stanisławem Buczyńskim ...............................................................................................

8

Protokół z posiedzenia Sądu Konkursowego Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka .....................................................................................................................

16

Wanda Łomnicka-Dulak: * * *. Pamięci Jana Pocka ......................................................... 16 Kazimiera Wiśniewska: Janowi Pockowi w 20 rocznicę śmierci ....................................... 17 Feliks Kantyka: Poeci ludowi. Pamięci Jana Pocka ............................................................ 17 Władysław Sitkowski: Świadectwo. W XX rocznicę śmierci J. Pocka .............................. 17 Elżbieta Daniszewska: Pamięci Jana Pocka ........................................................................ 17 Wanda Łomnicka-Dulak: Chciałabym... ............................................................................ 18 Zygmunt Bukowski: Rozmowa z zagrodą .......................................................................... 18 Stanisław Derendarz: Wybacz mi ....................................................................................... 18 Stanisława Pudełkiewicz: Dwaj Samarytanie ..................................................................... 19 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * ........................................................................................... 19

28

PROZA Kazimiera Sekuła: Jantek Kowol i jego koń ....................................................................... 20 Wanda Łomnicka-Dulak: Księżyc ...................................................................................... 21 Stanisława Pudełkiewicz: Czarownice ................................................................................ 22 Kazimierz Maurer: Zywicielka ........................................................................................... 23 Władysław Sitkowski: Siewca ............................................................................................ 24 Elżbieta Sendejewicz: Dwadzieścia pieć lat Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu ..........................................................................................................................

25

Jan Adamowski: Pieśni z repertuaru XXV Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych ...... 30 Stanisława Niebrzegowska: Drugi zbiorek "Kazimierskich nut" ....................................... 35 Władysław Koczot: Roztoczańska Madonna, Wspomnienie, Chłopska starość, Muzykant ............................................................................................................................

36

SYLWETKI Donat Niewiadomski: W poszukiwaniu prawdy. O życiu i twórczości Stanisławy Pudełkiewicz .......................................................................................................................

37

Wiersze Stanisławy Pudełkiewicz: Misterium siewu, * * * , Ekstaza, Cienie pradziadków ........................................................................................................................

41

Barbara Stykowa: Poezja Pienin - Krystyna z Lizoniów Aleksander ................................. 42 Krystyna Aleksander: Najmilsza ze wszystkich jest moja mieścina, Podmuch jesieni ...... 43 Z ARCHIWUM FOLKLORU Józef Szymańczyk: Byłem fotografem w Kosowie Poleskim ............................................ 44 Polesie w obiektywie Józefa Szymańczyka ........................................................................ 47 Stanisław Rząsa: Starość ..................................................................................................... 55 Janina Boniakowska: Złożyć wieniec ................................................................................. 55 Jan Adamowski, Irena Kodis, Anna Prokopowicz: Materiały do folkloru Polaków okolic Wilna ...................................................................................................................................

56

Grażyna Sopylak: Wiedza rolnicza - wróżby urodzaju i meteorologia ludowa w Dąbrówce ............................................................................................................................

61

Elżbieta Daniszewska: Jan Paweł II - Papież ...................................................................... 62 Tadeusz Michalski: Miłośc do kamieni .............................................................................. 62 SZKICE I OPRACOWANIA Antoni Krawczyk: Agraryzm, etos chłopski, nauka społeczna Kościoła ........................... 63 Jan Adamowski, Lucyna Adamowska: Rola Kościoła w utrwalaniu i przekazywaniu kultury ludowej ...................................................................................................................

68

Urszula Majer-Baranowska: Świętość źródła w polskiej kulturze ludowej ........................ 73 Maria Chodkowska: Twórczość ludowa w zwiększaniu efektywności rehabilitacji niepełnosprawnych. Potrzeby i możliwości ........................................................................

76

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Piotr Dahlig: Archiwum Fonograficzne im. Mariana Sobieskiego Instytutu Sztuki PAN 80 Marian Kaczmarczyk: Idę ................................................................................................... 83 Zdzisław Purchała: Moje wiersze ....................................................................................... 83 Janina Jarosz: Podź ............................................................................................................. 83 RECENZJE Danuta Niczyporuk: Ojciec święty do rolników ................................................................. 85 Jan Adamowski: O istocie stylu ludowego ......................................................................... 86 Wojciech Misztal: Socjologia - chłopi - socjalizm - kapitalizm ......................................... 87 Marta Łacek: Wieś. W poszukiwaniu całości społeczno-kulturowej ................................. 88 INFORMACJE Stanisława Niebrzegowska, Jolanta Panasiuk: O badaniach folkloru na terenie województwa siedleckiego ..................................................................................................

89

29

Edmund Zieliński: Zofia Formela nie żyje ......................................................................... 91 Protokół z posiedzenia jury Konkursu Poetyckiego im. Stanisława Buczyńskiego ........... 92 Halina Sajkiewicz: * * * ..................................................................................................... 92 Jan Król: Wokół Wielkanocy I ........................................................................................... 92 Wiera Kucharska: Błękitny pejzaż ...................................................................................... 92 Zbyszko Sławian: Księżyc nad Tanwią .............................................................................. 93 Władysław Sitkowski: Do przyjaciela (Pamięci St. Buczyńskiego) ................................... 93 Zofia Nowacka-Wilczek: Preludium do bajki ..................................................................... 93 Lidia Białkowska, Janina Cherek: Nagrody premiera dla twórców ludowych Kaszub ..... 94 Protokół z posiedzenia jury konkursu "Świeci polscy - dokumentacja ludowych opowieści i pieśni" ..............................................................................................................

95

Protokół z posiedzenia Sądu Konkursowego jubileuszowego Konkursu Literackiego Beskidzkiego Oddziału STL ...............................................................................................

95

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. VII, Nr 1-2 (21) 1992 Władysław Sitkowski: Szanowni twórcy ludowi ................................................................ 1 Protokół z posiedzenia Jury XXI Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ...................................................................................................................................

2

Barbara Krajewska: Kim jestem? ........................................................................................ 2 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * ........................................................................................... 2 Zygmunt Bukowski: Uspokojenie ...................................................................................... 3 Maria Skorupska: Ojciec ..................................................................................................... 3 Stanisław Derendarz: Do najbliższych ................................................................................ 3 Adam Doleżuchowicz: Dobranoc ....................................................................................... 3 Elżbieta Daniszewska: * * * ............................................................................................... 4 Maria Majchrzak: Chrystus Frasobliwy .............................................................................. 4 Waleria Prochownik: Łostatni miłowani ............................................................................ 4 Tadeusz Michalski: Psalm wielkiej prośby ......................................................................... 4 Cecylia Zielińska: Wracam ................................................................................................. 5 Władysław Sitkowski: Zejdź ............................................................................................... 5 Augusta Zborowska: Wystarczy ......................................................................................... 5 Cecylia Korban: By Matka Ziemia łez nie roniła ............................................................... 5 SZKICE I OPRACOWANIA Józef Styk: Przeobrażenia chłopskiego systemu wartości .................................................. 6 Janusz Mariański: Religijność ludowa ................................................................................ 16 Barbara Krajewska: Choinka .............................................................................................. 19 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * (poetom ludowym) ........................................................... 19 Jan Górak: Ludowi wynalazcy ............................................................................................ 20 Janina Petera: Ludowy strój hrubieszowski ........................................................................ 24 Elżbieta Kępa: Ludowy strój kobiecy z Powiśla Lubelskiego ............................................ 30 Stefan Chojnowski: Chłopski pomnik ................................................................................ 35 Kazimiera Wiśniewska: Matka Boża z mojej wioski ......................................................... 35 Stanisława Niebrzegowska: Ludowe wyobrażenia o zaćmieniu księżyca .......................... 36 Barbara Krajewska: Janowski jarmark ................................................................................ 38 Jan Adamowski: O symbolice wielkanocnego jaja ............................................................. 38 Kazimiera Karabowicz: Gusła, przepowiednie i zabobony mieszkańców woj.

30

chełmskiego ........................................................................................................................ 41 Stanisław Derendarz: * * * ................................................................................................. 44 Władysław Koczot: Na rozdrożu ........................................................................................ 44 PROZA Adam Doleżuchowicz: Wojtek ........................................................................................... 45 Zygmunt Bukowski: Privis i Privisa (legenda) ................................................................... 46 Kazimierz Maurer: Lelek .................................................................................................... 50 Józef Pitoń: Władkowe śluby .............................................................................................. 52 Jan Polit: Nawiedzony las ................................................................................................... 53 Bronisław Suchy: Zima ....................................................................................................... 54 Bernadetta Żołądek: Niedokończony .................................................................................. 54 Krystyna Aleksander: Odlot ptaszyny ................................................................................ 54 Zofia Roj-Mrozicka: Muzyka ............................................................................................. 54 Jan Kowalski: Opowiem Ci mój ty Janie ............................................................................ 54 Tadeusz Michalski: Feliks Rak nie żyje .............................................................................. 55 Tadeusz Michalski: * * * (Pamięci Feliksa Raka) .............................................................. 55 SYLWETKI Barbara Stykowa: Poezja Pienin - Julia Karczowa ............................................................. 56 Julia Karczowa: Zaproszenie .............................................................................................. 57 Stefan Aleksandrowicz: Nieznany poeta i „doktor " z Podlasia ......................................... 58 Jan Byszuk: Człowiek ......................................................................................................... 58 Marian Domański: Kapela Trzpilów z Mierżączki ............................................................. 58 Władysław Sitkowski: O mój Boże .................................................................................... 62 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * ........................................................................................... 62 Jan Drzeżdżon: Kaszubscy poeci ludowi ............................................................................ 64 Antoni Pieper: Piesnio Jastarniccziëch Rëboków ............................................................... 67 Maria Skorupska: Matka ..................................................................................................... 67 Zygmunt Bukowski: Moja szopka ...................................................................................... 67 Józef Stefański: Chór „pątniczy" PODOLE z Chełma ....................................................... 68 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Jakub Raciborski (1882-1926) ................. 70 Krystyna Poczek: Kiedy odchodzić będę ............................................................................ 71 Józef Kosakowski: Wczoraj i dziś ...................................................................................... 71 ODESZLI O D NAS Ryszard Bocheński: Moje życie .......................................................................................... 72 Ryszard Bocheński: Chato moja, Zorza, Jak olcha, Poezja ludowa ................................... 72 ARCHIWUM FOLKLORU Lucyna i Jan Adamowscy: Opowieści wielkanocne ........................................................... 73 Zofia Cieśla-Reinfussowa: Listy „Babci Gnojek” .............................................................. 78 Grzegorz Michalec: Ballada o Janku Siegiedzie (Reportaż folklorystyczny) .................... 81 RECENZJE Barbara Boniecka: ETNOLINGWISTYKA 3 pod redakcją Jerzego Bartmińskiego ......... 84 Stanisław Dubisz, Mariusz Kosieradzki: Gwara rolnicza - współczesny język wsi ........... 87 Jan Adamowski: Kolędy polskie - od średniowiecza do współczesności ........................... 89 Anna Waluś: * * * ............................................................................................................... 89 Marian Kaczmarczyk: Uciecha ........................................................................................... 89 Marian Filipiak: Świat człowieka - świat kultury ............................................................... 90 Stanisława Niebrzegowska: Wąglańskie żniwo poetyckie ................................................. 91 Irena Ostaszyk: Jesień ......................................................................................................... 91 Janina Radomska: Moje wiersze ......................................................................................... 92 Stanisław Kopiec: Ziemia ................................................................................................... 92

31

Anna Żmuda: Matka Boska w sztuce ludowej. Wystawa w Muzeum Regionalnym w Lubartowie 25 III – 31 VIII 1992 .......................................................................................

93

Lista osób przyjętych w poczet członków Stowarzyszenia Twórców Ludowych .............. 94 Twórcy ludowi zmarli w 1991 r. ........................................................................................ 95 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. VII, Nr 3-4 (22) 1992 Władysław Sitkowski: Z ćwierćwieczem Stowarzyszenia Twórców Ludowych ............... 1 Zdzisław Podkański: Sytuacja twórczości ludowej i artystycznej - kierunki działania ...... 2 JA [Jan Adamowski]: Wincenty Witos (1874-1945) - działacz i pisarz ludowy ................ 4 Wincenty Witos: Moje wspomnienia (fragmenty) .............................................................. 5 SZKICE I OPRACOWANIA Józef Styk: Świat wartości młodzieży wiejskiej ................................................................. 12 Genowefa Książek: Świeciła gwiazdeczka ......................................................................... 17 Józef Chojnacki: Pszczoła ................................................................................................... 17 Jolanta Panasiuk: Stereotyp chłopa i rolnika w języku potocznym .................................... 18 Stanisław Derendarz: Pomnik nadludzi .............................................................................. 22 Kazimierza Sekuła: Pokój? ................................................................................................. 22 Lucyna Adamowska: Problematyka działalności kulturalno-oświatowej na wsi galicyjskiej w pismach Wincentego Witosa .......................................................................

23

Grafiki Romana Muchy. Tomaszów Lubelski .................................................................... 26 Jan Adamowski: Folklor polsko-ruskiego pogranicza - studium indywidualnego przypadku ............................................................................................................................

28

Tatiana Smirnowa: Próba porównania polskiego i rosyjskiego wesela .............................. 33 Bernadetta Żołądek: Przemiana .......................................................................................... 37 Franciszek Chramęga: * * * ................................................................................................ 37 Grzegorz Grela: Badania socjologiczne na Łemkowszczyźnie .......................................... 38 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Wierzenia i zwyczaje z polsko-ruskiego pogranicza .............................. 40 Tadeusz Galant: Źródła mojej poezji .................................................................................. 45 Władysław Koczot: Janowi Pockowi w rocznicę śmierci ................................................... 45 Dorota Frasunkiewicz: Tradycja zimowych „krzywych wieczorów" w kulturze ludowej Białostocczyzny ..................................................................................................................

46

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Halina Piasecka-Wilczyńska: Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku .................... 52 Janina Jarosz: Kolęda .......................................................................................................... 57 Mieczysław Marczuk: Polska Sekcja Międzynarodowej Organizacji Sztuki Ludowej i jej związki z Festiwalem Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą ..........

57

Władysław Sitkowski: Wspomnienie o Romanie Rosiaku ................................................. 61 Aniela Świerk: Weź mnie ze sobom ................................................................................... 62 Mieczysław Kościński: Lament .......................................................................................... 62 Józef Ziętek: Gromniczna ................................................................................................... 62 Tadeusz Machnowski: Motyl umiera .................................................................................. 62 Jan Bachleda-Żarski: Giewont ............................................................................................ 62 Irena Ostaszyk: Kiedyś ....................................................................................................... 62 SYLWETKI Józef Myjak: Epitafium dla garncarza mistrza Mateusza Startka ....................................... 63

32

Marzena Marczewska: Kieleccy pisarze ludowi ................................................................. 65 Nagrody im. Oskara Kolberga za 1992 rok ........................................................................ 68 Z DZIEJÓW WYDAWNICTW LUDOWYCH Józef Styk: Ksiądz Ignacy Kłopotowski jako wydawca, drukarz i księgarz ....................... 69 Józef Kosakowski: Pamięci Jana Pocka .............................................................................. 72 PROZA Józef Pitoń: Dobro rada, Pogrzeb Maćka ............................................................................ 73 Genowefa Książek: Jak dziadziuś ochrzcił dusze, O starodawnych rycerzach .................. 73 RECENZJE Stanisława Niebrzegowska: Kwiaty, motyle i świerszcze w wierszach Heleny Kołodziejowej .....................................................................................................................

75

Helena Kołodziej: Spóźniony oracz, Budzi się wieś .......................................................... 75 Donat Niewiadomski: Okruchy chleba ............................................................................... 76 Feliks Rak: Chleb ................................................................................................................ 76 Elżbieta Daniszewska: Modlitwa ........................................................................................ 76 Wiersze z antologii „Okruchy chleba” – Władysław Kuchta (Kochaj ziemię, z której jadasz chleb), Stefania Kapłanowa (Smak chleba) .............................................................

77

Paweł Nowak: Etnolingwistyka 4 pod red. prof. Jerzego Bartmińskiego ........................... 78 Wojciech Misztal: Etos chłopski w programach stronnictw ludowych .............................. 79 Alfred Gauda: Rybołówstwo ludowe w Polsce .................................................................. 80 Józef Stefański: Materiały do historii kultury materialnej Zamojszczyzny ........................ 82 Marta Łackowa: Problemy wsi i rolnictwa w ujęciu socjologii .......................................... 83 INFORMACJE Obóz etnograficzny na Ziemi Łukowskiej (Zimna Woda 16-25.09.1992 r.) ...................... 84 Helena Kozicka: Siedleckie zapusty ................................................................................... 86 Barbara Stykowa: Folklor - sacrum – religia ...................................................................... 88 Ogólnopolskie Spotkanie Kowali w Wojciechowie ........................................................... 93 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 89 Twórcy, którzy dokonali wpłat na konto ZG STL .............................................................. 91 IV Ogólnopolskie Spotkanie Kowali w Wojciechowie ...................................................... 93 Liczba osób przyjętych w 1992 r. do Stowarzyszenia Twórców Ludowych ...................... 94 Twórcy ludowi - członkowie STL zmarli w 1992 r. ........................................................... 94 Twórcy ludowi zmarli w 1992 r. ......................................................................................... 94 KRONIKA .......................................................................................................................... 95 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. VIII, Nr 1-2 (23) 1993 Donat Niewiadomski: Stanisław Buczyński (1912-1982) .................................................. 1 Stanisław Buczyński – Wiersze: Słowinku maleńki, Modlitwa, Do Jasnej, I tak zakończy się biesiada, Kwitną jaśminy i bez, * * * , Ach, co to będzie!, Co się zmienia w radość ..............................................................................................................................

4 Stanisław Buczyński: Miesiąc mojego życia. Styczeń, 1962 r. ......................................... 6 O Stanisławie Buczyńskim - okruchy pamięci ................................................................... 14 Władysław Sitkowski: Spotkanie promocyjne. Na drodze dróg ......................................... 17 Anna Kistelska: Na drodze dróg Stanisława Buczyńskiego ............................................... 17 Konkurs Poetycki im. St. Buczyńskiego ............................................................................. 19 Florianna Kiszczak: Gdy bochen chleba... ......................................................................... 19

33

Jan Król: Plon niesiemy, plon ............................................................................................. 19 Kazimiera Wiśniewska: Ty żyjesz w swych wierszach (pamięci Stanisława Buczyńskiego) .....................................................................................................................

19

Donat Niewiadomski: Erotyki Stanisława Buczyńskiego ................................................... 20 Wanda Łomnicka-Dulak: Odchodzącym ............................................................................ 20 Barbara Krajewka: Koniczyna ............................................................................................ 20 Elżbieta Daniszewska: * * * ............................................................................................... 20 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: Struktura i przebieg łysogórskiego sabatu ............................................... 21 Małgorzata Brzozowska: Motyw białego kamienia w polskiej kulturze ludowej .............. 31 Feliks Czyżewski: Sposoby zażegnywania burzy ............................................................... 34 Jan Polit: Ziemio ................................................................................................................. 40 Janina Boniakowska: Codzienność ..................................................................................... 40 Elżbieta Skorupska: * * * .................................................................................................... 40 Joanna Szadura: Kruk w polskiej kulturze ludowej ............................................................ 43 Waleria Prochownik: Porozumienie ................................................................................... 46 Tadeusz Michalski: Psalm moich słabości .......................................................................... 46 Józef Styk: Systemy wartości w świetle socjologii ............................................................. 47 Elżbieta Kępa: Malarstwo ludowe. (Z wystaw w Muzeum Lubelskim) ............................. 59 ODESZLI OD NAS Władysław Sitkowski: Z ostatniej drogi Władysława Kuchty ............................................ 63 Władysław Kuchta: Śpiew ziemi ........................................................................................ 63 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Władysław Kuchta (1911-1993) .............. 64 Władysław Kuchta: W hołdzie zmarłej poetce – Paulinie Hołyszowej, Wiersze ludziom zostawię, Narodziny dnia ....................................................................................................

65

DEBIUT - Krystyna Herda-Śmiech (Papież-Pielgrzym, Marzenia młodości, Listopad) ... 65 PROZA Adam Doleżuchowicz: Wniosek ......................................................................................... 66 Władysława Głodowska: Legenda o piekle ........................................................................ 67 SYLWETKI Krystyna Widerman: Tworząc oddajemy innym cząstkę siebie. Szkic do portretu Hanki Nowobielskiej .....................................................................................................................

68

Władysław Sitkowski: Chłopska Rzeczpospolita ............................................................... 70 Celina Słapek: Moja Matula ................................................................................................ 70 Zbigniew Jerzy Przerembski: Stanisław Wyżykowski z Haczowa — ostatni liryk ludowy w Polsce .................................................................................................................

71

Stefan Aleksandrowicz: Malarka z Krasnobrodu ............................................................... 72 Feliksa Lewandowska: Matka Boża Krasnobrodzka .......................................................... 73 Anna Waluś: Przy owieckach ............................................................................................. 73 Genowefa Książek: Jedziemy na wczasy ............................................................................ 73 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Zygmunt Kłodnicki: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze (w przededniu setnej rocznicy swego powstania) ...............................................................................................................

74

ARCHIWUM FOLKLORU Lucyna i Jan Adamowscy: Zamawiania, odczyniania, modlitewki .................................... 76 Zygmunt Bukowski: Moja prośba ....................................................................................... 81 Józef Ziętek: O świcie ......................................................................................................... 81 INFORMACJE Alina Szymczyk: „Ocalić korzenie naszych ojców". Baranów Sandomierski, 1992r. ....... 82 Protokół jury XII Ogólnopolskiego Konkursu Poezji „Szukamy talentów wsi" Wąglany,

34

1993 ..................................................................................................................................... 83 Patrycja Landowska: Kultura ludowa - czy przetrwa? ....................................................... 84 Krystyna Chruszczewska: „Niewiele co mamy, lecz z serca dajemy..." ........................... 85 IV Międzywojewódzkie Spotkania Zespołów Kolędniczych (Łuków, 23-24 I 1993) ....... 88 Władysław Sitkowski: Tu ................................................................................................... 88 Barbara Krajewska: Rzeka .................................................................................................. 88 Jan Polit: Uroczystości majowe pamięci Stanisława Staszica na Ziemi Hrubieszowskiej 89 Maria Majchrzak: Krzyż pękniętego serca ......................................................................... 90 RECENZJE Danuta Niczyporuk: Jest takie miejsce — dom .................................................................. 90 Stefan Aleksandrowicz: Zamojskie tomiki poezji ludowej ................................................ 92 Władysław Piwowarski: Chłopski świat wartości .............................................................. 93 Józef Chojnacki: Baranek, Bocian ...................................................................................... 93 Agnieszka Kolasa: Obcy w polskiej kulturze ludowej ....................................................... 94 Cecylia Zielińska: Skrzydła ................................................................................................ 95 Tadeusz Galant: Wyjdę na pole .......................................................................................... 95 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. VIII, Nr 3-4 (24) 1993 Władysław Sitkowski: XXV lat Stowarzyszenia Twórców Ludowych ............................. 1 Władysław Sitkowski: Po górach - dolinach (na 25-lecie STL) ........................................ 1 XXII Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka – 1993 r. ....................................... 3 Elżbieta Skorupska: Rodzina .............................................................................................. 4 Zygmunt Bukowski: Moja ojczyzna ................................................................................... 4 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * (poetom ludowym) ........................................................... 5 Barbara Krajewska: Rolnik ................................................................................................. 5 Józef Chojnacki: Gdyby tak ................................................................................................ 5 Stanisława Pudełkiewicz: Uparte chłopskie kochanie ........................................................ 5 Krystyna Aleksander: Wdzięczna Stwórcy ......................................................................... 6 Elżbieta Skorupska: Rachunek ............................................................................................ 6 Cecylia Korban: Znoszenie krzyży w cierpliwości ............................................................. 6 Wanda Łomnicka-Dulak: .................................................................................................... 6 PROZA Elżbieta Skorupska: Pamiętniki Kaśki Z. .......................................................................... 7 Stanisław Sieruta: Tełosiow pacierz ................................................................................... 7 Bolesław Piecha: Łokrom świynta niedzieli pilnuj babo kondzieli .................................... 9 Władysława Głodowska: Skąd się wzięła bieda na świecie ............................................... 11 Stefan Sidoruk: Grajek ........................................................................................................ 12 Ogólnopolski Konkurs „Współczesna sztuka ludowa”. Lublin, 19 maja 1993 r. ............... 13 Władysław Sitkowski: Nasz chleb ...................................................................................... 14 SZKICE I OPRACOWANIA Piotr Kowalski: Samotne pisanie w przestrzeni świątyni ................................................... 15 Piotr Dahlig: Do historii kultury muzycznej. (Kresy Wschodnie II Rzeczypospolitej) ..... 24 Jadwiga Solińska: Wiosna 93 ............................................................................................. 29 Tadeusz Galant: Psalm o barszczu ...................................................................................... 29 Józef Styk: Sposoby uprawiania socjologii wsi w Polsce powojennej ............................... 30 Józef Stefański: Specyfika kultury ludowej Ziemi Chełmskiej .......................................... 35

35

ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Bajki i opowieści Niny Nikołajuk z Dobrynia Dużego ........................... 38 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Wojciech Grzegorczyk-Poniewierka (w stulecie urodzin) ..................................................................................................................

43

SYLWETKI Jan Adamowski: Szkic do portretu Franciszki Boryty ........................................................ 45 Teresa Smolińska: Twórcy ludowi z Opolszczyzny ........................................................... 51 Z teki Jerzego Lipki: Napisy na kruszonki ......................................................................... 53 Andrzej Jazowski: Chicagowska twórczość poetycka Franciszka Łojasa-Kośli. Międzynarodowe wyróżnienie dla podhalańskiego poety ..................................................

55

Alina Szymczyk: „Lasowiaczki" z Baranowa Sandomierskiego ........................................ 57 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 59 Maria z Wiązków Kozłwa (z dawnego Machowa): * * * .................................................. 59 ODESZLI OD NAS Władysław Sitkowski: Pamięci Sławiana ........................................................................... 60 Zbyszko Sławian Orliński: * * * , Śpij syneczku, Cichutkie dzwoneczki .......................... 61 Henryka Lipowska Różan: Wacław Lipowski nie żyje ...................................................... 61 Wacław Lipowski: Jaki ugór jaka rola ................................................................................ 61 Łucja Kondratowicz, Ewa Górecka-Wójcik: Pamiątka z Częstochowy ............................. 62 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Irena Machaj: Zakład Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej .. 64 Wojciech Misztal: Czyj etos? ............................................................................................. 65 Barbara Krajewska: Wspomnienie lnu ............................................................................... 66 Marta Łacek: Wieś i rolnictwo w oczach socjologa ........................................................... 67 Piotr Nowak: Bibliografia prac o problematyce społecznej wsi w piśmiennictwie polskim ................................................................................................................................

68

Agnieszka Kolasa: Rolników portret własny ...................................................................... 68 Maria Majchrzak: Pustka .................................................................................................... 69 Danuta Niczyporuk: Kultura ludowa w społeczeństwie industrialnym .............................. 70 Stanisława Pudełkiewicz: * * * ........................................................................................... 70 Halina Górska: Ocalić najcenniejsze tradycje... (O działalności WDK w Zamościu) ........ 71 Joanna Makaruk, Dorota Panek: „Orkiestra pw. św. Mikołaja" ......................................... 74 Alfred Gauda: Z terenu do... skansenu ............................................................................... 75 RECENZJE Józef Stefański: Bibliografia etnografii Lubelszczyzny ..................................................... 77 Anna Brzozowska-Krajka: „Największa jest tajemnica Zmartwychwstania" — strofy z pogranicza ciemności i światła ............................................................................................

78

Lucyna Adamowska: Podstawowe problemy współczesnej kultury polskiej ..................... 79 INFORMACJE Katarzyna Smyk, Robert Brzozowiec: Badania terenowe folkloru okolic Sobolewa ........ 81 Władysław Sitkowski: Tarnogrodzkie Sejmiki ................................................................... 84 Andrzej Miazga: Zwierzynieckie Posiady Literackie ......................................................... 84 Władysław Koczot: Niewysłane listy ................................................................................. 85 Kazimiera Sekuła: My ćwierćwieczni ................................................................................ 85 Władysław Sitkowski: Tu słońce ........................................................................................ 85 Alfreda Magdziak: Śmierć brzozy ...................................................................................... 85 Danuta Powiłańska: Sztuka ludowa a polityka. Wystawa w Muzeum Lubelskim w Lublinie 11 III – 25 IV 1993 ...............................................................................................

86

Edmund Zieliński: „Zatrzymać przed odlotem” ................................................................. 88 Władysław Koczot: Zamojscy poeci dziękują... ................................................................ 88

36

Alina Szymczyk: „Dziecko w folklorze". Baranów Sandomierski 15-17 X 1993 r. .......... 89 Bernadetta Żołądek: Pożegnanie ......................................................................................... 90 Władysław Koczot: W polu ................................................................................................ 90 Bronisława Fastowiec: Zmierz ............................................................................................ 90 Adam Doleżuchowicz: Pochwała ....................................................................................... 90 Irena Ostaszyk: Lodowa gwiazda ....................................................................................... 90 Feliks Czyżewski: Sprawozdanie z 68. Walnego Zgromadzenia Delegatów Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Szamotuły, 18 września 1992 r. .......................................

91

XXVII Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych .......................................... 92 VII Wojewódzki Przegląd Twórczości Artystycznej Wsi woj. lubelskiego ....................... 93 Jadwiga Solińska: Festiwalowy ptak .................................................................................. 94 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. IX, Nr 1-2 (25) 1994 IX Krajowy Zjazd Stowarzyszenia Twórców Ludowych Lublin, 26-28.11.1993 r. Władysław Sitkowski: Wystąpienie prezesa ZG STL ........................................................ 1 Andrzej Ciota: Informacja Biura ZG STL .......................................................................... 4 Nagrody i wyróżnienia ........................................................................................................ 4 Nagrody im. Oskara Kolberga za 1993 r. .......................................................................... 5 Telegramy i listy gratulacyjne ............................................................................................. 5 Przemówienie min. Michała Jagiełły na Zjeździe STL ...................................................... 6 Wystąpienie wiceministra kultury i sztuki Zdzisława Podkańskiego ................................. 6 Wystąpienie Jana Kuruca .................................................................................................... 8 Wystąpienie Grażyny Romańczyk... .................................................................................. 9 Nowe władze Stowarzyszenia Twórców Ludowych .......................................................... 10 Lista członków Rady Naukowej STL ................................................................................. 11 Uchwała IX Krajowego Zjazdu Stowarzyszenia Twórców Ludowych .............................. 12 Władysław Koczot: W twórcach jest nadzieja... (Po zjeździe STL) ................................... 12 Protokół z posiedzenia jury XXIII Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ...................................................................................................................................

14

Maria Suchowa: Świtanie ................................................................................................... 15 Zofia Łukaszewicz: Kostucha ............................................................................................. 15 Elżbieta Daniszewska: Noce ............................................................................................... 15 Sabina Szymbor: Stara chata ............................................................................................... 15 Bronisław Suchy: Goście .................................................................................................... 16 Stanisława Pudełkiewicz: Modlitewne spotkanie z prabratem ........................................... 16 Władysław Sitkowski: Apel zagubionych .......................................................................... 16 Bronisław Suchy: * * * ....................................................................................................... 16 Józef Chojnacki: Przed burzą .............................................................................................. 17 Janina Stramska: Królowo gwiazd ...................................................................................... 17 Zofia Łukaszewicz: Matka .................................................................................................. 17 Janina Boniakowska: Kapliczka (parafia św. Franciszka z Asyżu w Ciechanowie) .......... 17 Maria Suchowa: * * * ......................................................................................................... 18 Sabina Szymbor: * * * ........................................................................................................ 18 Józef Kosakowski: Ojcze nasz ............................................................................................ 18 Waleria Prochownik: Życiorys ........................................................................................... 18

37

SZKICE I OPRACOWANIA Leon Dyczewski: Kultura ludowa elementem istotnym tożsamości społeczeństwa polskiego .............................................................................................................................

19

Michalina Borodej: W pogoni, Alleluja .............................................................................. 25 Józef Styk: Wieś w perspektywie badawczej socjologii ..................................................... 26 Zdzisław Purchała: Złączeni ............................................................................................... 30 Wanda Łomnicka-Dulak: Młyn ze snu ............................................................................... 30 Wanda Szkulmowska: Opieka nad twórczością ludową w środowisku lokalnym na przykładzie woj. bydgoskiego .............................................................................................

31

Piotr Dahlig: Współczesne funkcjonowanie tradycji muzycznych przesiedleńców polskich. (Przykład repatriantów z Bośni) ..........................................................................

36

Stanisława Pudełkiewicz: Sen mistrza ................................................................................ 38 Elżbieta Daniszewska: * * * ............................................................................................... 38 Donat Niewiadomski: Kartki z historii ludowego pamiętnikarstwa ................................... 39 Józef Stefański: Ekspozycja zagrody Korytkowa Dużego w Muzeum Wsi Lubelskiej ..... 41 SYLWETKI Piotr Dahlig: Ludowy zespół śpiewaczy z Przejęsławia (woj. jeleniogórskie) .................. 44 Antoni Sułek: Jasiek z Łakoci, zapomniany wierszopis wiejski ......................................... 47 Jolanta Pawlak: Wspomnienie o Janinie Trociuk ............................................................... 49 Edmund Zieliński: Jakub Kaiser i Alojzy Stawowy nie żyją .............................................. 50 Jerzy Chumiński: Jędrzej Mytnik i jego dzieło ................................................................... 52 Jędrzej Mytnik: Krótki opis Filipowic, Stróż, Rudy Kameralnej i Godowa nad Stróżami już zniszczonego w roku 1656 ............................................................................................

53

PROZA Czesław Maj: Jantkowe strafunki ....................................................................................... 59 Kazimiera Wiśniewska: Bajka ............................................................................................ 59 Stanisława Pudełkiewicz: Skuteczny zabieg ....................................................................... 58 XXVIII OGÓLNOPOLSKI FESTIWAL KAPEL I ŚPIEWAKÓW LUDOWYCH Stanisława Niebrzegowska: Festiwal najbliższy ziemi... (Kazimierz 24 VI — 26 VI 1994 r.) ................................................................................................................................

59

Protokół z posiedzenia jury Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych 61 Joanna Szadura: Kazimierskie nuty - mała antologia folkloru polskiego ........................... 63 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Michał Kossowski (1887-1957) ............... 65 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Praktyki, zwyczaje i wierzenia żniwne w przekazach mieszkańców zachodniej Lubelszczyzny ..................................................................................................

66

Zygmunt Ciesielski: Rok obrzędowy w okolicach Radziłowa (woj. łomżyńskie) ............. 72 Janina Wojciechowska: Polskie obrzędy i zwyczaje okresu Bożego Narodzenia na Wileńszczyźnie (wieś Kiena, 1930-45) ...............................................................................

75

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Jolanta Dragan: Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej .............................................. 76 RECENZJE Józef Stefański: „I pod gruszą Ewą kuszą" - fraszki Mariana Karczmarczyka .................. 80 Urszula Majer-Baranowska: Dziedzictwo czasu wojny w poezji Sławiana-Orlińskiego ... 81 Anna Koper: Eugenii Kosowskiej „Dłoń matki” ................................................................ 82 Joanna Szadura: Z drzewa życia ......................................................................................... 84 Ewa Wytrążek: Ludowa praktyka muzyczna w Polsce ...................................................... 85 Józef Styk: Badania socjologiczne nad wsią zamojską ....................................................... 86 Jan Adamowski: „Żywaja Starina" - nowe rosyjskie czasopismo folklorystyczne ............ 86

38

INFORMACJE Alfred Gauda: Kultura ludowa... na Targach Wschodnich ................................................. 88 Wanda Księżopolska: Zapusty ............................................................................................ 88 Wanda Księżopolska: Tradycje wielkanocne ..................................................................... 90 Maria Bogusz: Okres Wielkanocy ...................................................................................... 91 Danuta Buczkowska: Metody ochrony ginących zawodów (Z działalności Fundacji „Cepelia") ............................................................................................................................

92

Barbara Krajewska: Wiosenny poranek .............................................................................. 92 Józef Chojnacki: .................................................................................................................. 92 Władysław Sitkowski: Spotkanie promocyjne w Zamościu ............................................... 93 Program „Ginące zawody" .................................................................................................. 94 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 95 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. IX, Nr 3-4 (26) 1994 Ogólnopolski konkurs „Współczesna sztuka ludowa". (Protokół z posiedzenia jury) ....... 1 Elżbieta Kępa: „Współczesna sztuka ludowa". Wystawa w Muzeum Lubelskim ............. 4 SZKICE I OPRACOWANIA Stanisława Niebrzegowska: Każdy człowiek ma swoją gwiazdę... ................................... 7 Krystyna Poczek: Matka Boża Żniwna ............................................................................... 10 Bronisław Suchy: Posłaniec ................................................................................................ 10 Zofia Jurkowa: Przedświt .................................................................................................... 10 Piotr Dahlig: Najstarsze źródło fonograficzne folkloru polskiego (1904) .......................... 11 Jan Adamowski: Polskie pieśni pogrzebowe ...................................................................... 14 Zdzisława Purchała: Deszcz ................................................................................................ 17 Józef Chojnacki: Bliższe mi ................................................................................................ 17 Maria Suchowa: Codzienność ............................................................................................. 17 Józef Styk: Przemiany w świadomości religijnej ludności wiejskiej .................................. 18 SYLWETKI Andrzej Wediuk: O suce biłgorajskiej ................................................................................ 23 Edward Plizga: Ziemio ........................................................................................................ 24 Józef Kosakowski: Znieczulica ........................................................................................... 24 Piotr Dahlig: Reemigrancka kapela z Ocic (woj. jeleniogórskie) ....................................... 25 Joanna Ziemian: „Maluję po to, żeby żyć" . (Sylwetka malarki Haliny Jaszczuk) ............ 30 Stanisław Jaszczuk: Żydowski kąt, Moja chata, W lesie .................................................... 31 PROZA Adam Doleżuchowicz: Świynty .......................................................................................... 32 Waleria Prochownik: Wełniane kopytko ............................................................................ 34 Cecylia Słapek: Plecenie chleba .......................................................................................... 34 Jędrzej Mytnik: Krótki opis Filipowic, Stróż, Rudy Kameralnej i Godowa nad Stróżami już zniszczonego w roku 1656 ............................................................................................

36

Stefan Sidoruk: * * * ........................................................................................................... 41 GINĄCE ZAWODY V Ogólnopolskie Spotkania Kowali w Wojciechowie - 8-9.07.1994 r. (Protokół jury) ..... 41 Przesianie ............................................................................................................................ 42 Stefan Rosiński: Tradycja i współczesność kowalstwa ludowego ..................................... 43 Józef Stefański: Tracz - zawód pachnący żywicą (z opisów spod Sokółki) ....................... 45

39

Waleria Prochownik: Samooskarżenie ............................................................................... 47 Irena Butkiewicz: Tęsknota ................................................................................................. 47 Maria Majchrzak: Powrócić ................................................................................................ 47 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Pieśni pogrzebowe z okolic Biłgoraja ..................................................... 48 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Kazimierz Maksymilian Derkowski: „W poszukiwaniu folkloru" . Z doświadczeń Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Białymstoku .............................................

54

Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Antoni Kucharczyk (1874-1944): Moja muza, Marii Konopnickiej, Chłop śpi, a w polu mu rośnie ................................................

56

RECENZJE Stanisława Niebrzegowska: Świat wartości Czesława Maja .............................................. 57 Małgorzata Brzozowska: Chcę ocalić moje słowa .............................................................. 59 Józef Stefański: Etnografia w „Ziemi Ulanowskiej" .......................................................... 60 Piotr Górski: Kultura ludowa Lasowiaków ......................................................................... 60 Stanisława Niebrzegowska: U schyłku ............................................................................... 62 Barbara Krajewska: Lubię patrzeć ...................................................................................... 63 Bernadetta Żołądek: Ojcze .................................................................................................. 63 Władysław Koczot: Dziękuję Panie .................................................................................... 63 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 64 INFORMACJE Helena Kozicka: W kozienickiej puszczy ........................................................................... 65 Józef Styk: Ogólnopolska konferencja socjologów religii .................................................. 66 Konkurs wieńców dożynkowych ........................................................................................ 66 Janina Radomska: Chciałabym ........................................................................................... 68 Grzegorz Szewczyk: Zapomniany świątek ......................................................................... 68 Władysława Głodowska: Modlitwa pól .............................................................................. 68 Lista osób przyjętych w poczet członków Stowarzyszenia Twórców Ludowych .............. 68 ODESZLI OD NAS ............................................................................................................ 68 PORADY PRAWNE Elżbieta Pałka: System podatkowy, ulgi i zwolnienia podatkowe dla twórców ludowych 70 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 71 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. X, Nr 1 (27) 1995 SZKICE I OPRACOWANIA Donat Niewiadomski: Współczesna poezja ludowa w ujęciu generacyjnym ..................... 1 Danuta Niczyporuk: Pokochać ziemię jeszcze raz .............................................................. 6 Zuzanna Pasówka: * * * ...................................................................................................... 7 Barbara Krajewska: Susza ................................................................................................... 7 Józef Ziętek: Ucieczka ........................................................................................................ 7 Józef Styk: Procesy instytucjonalizacji w wiejskich społecznościach lokalnych ............... 8 Jan Górak: Koniec ery wiatraków ....................................................................................... 12 GINĄCE ZAWODY Elżbieta Kępa: Garncarstwo ludowe Lubelszczyzny .......................................................... 18 SYLWETKI Janina Petera: Jakuba Gajewskiego narracyjny cykl malarski „Od kolebki do mogiły" i

40

ogród zoologiczny w Pniównie ........................................................................................... 24 Edmund Zieliński: W odwiedzinach u Chełmowskiego ..................................................... 27 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Paulina Hołyszowa (1892-1975): Moje wiersze, Wąska ścieżka wąska, Ty mi wierzbo... ..............................................................

28

PROZA Stanisława Pudełkiewicz: Wielki strach ............................................................................. 29 Cecylia Słapek: Baby w kinie ............................................................................................. 29 Czesław Maj: Dawne liki .................................................................................................... 30 Tadeusz Galant: Ojczyste drzewa (Stanisławowi i Marii Brolom) ..................................... 30 Adam Doleżuchowicz: Poranek .......................................................................................... 30 Wanda Łomnicka-Dulak: Śmierć brzozy ............................................................................ 30 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Zawieprzyckie zwyczaje, obrzędy i wierzenia w przekazach Edwardy Kowalczyk ...........................................................................................................................

31

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Andrzej Kaleta: Katedra Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu ........... 37 Zdzisław Purchała: Nie tylko wspomnienia ........................................................................ 38 Waleria Trukawka: Modlitwa ............................................................................................. 38 RECENZJE Józef Stefański: Rozważania nad prozą Czesława Maja ..................................................... 39 Alfred Gauda: Sztuka ludowa woj. piotrkowskiego ........................................................... 40 Marzenna Marczewska: Wiersze z Doliny Poetów ............................................................ 41 Alfred Gauda: Wszystko co wiejskie jest nam bliskie ........................................................ 42 Zdzisław Purchała: Fraszki ................................................................................................. 42 Józef Stefański: Zarys grup etnograficznych w Polsce ....................................................... 44 Zygmunt Bukowski: Modlitwa Privisy ............................................................................... 45 Cecylia Zielińska: Drzewo śpiewające (Pamięci J. Pocka) ................................................ 45 SAMI O SOBIE Władysław Koczot: Barwy sukcesu .................................................................................... 46 INFORMACJE • OPINIE Barbara Tarasewicz: Zespół śpiewaczy z Lipska ................................................................ 47 Edmund Zieliński: Twórcy ludowi przełamali się opłatkiem ............................................. 47 Zygmunt Ciesielski: Przyczynek do historii przeglądów zespołów kolędniczych z terenu woj. białostockiego .............................................................................................................

48

Władysław Koczot: Doceniajmy chłopską kulturę ............................................................. 50 Edmund Zieliński: Z działalności Oddziału Gdańskiego STL ........................................... 50 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 51 Józef Kosakowski: Jesień .................................................................................................... 51 Kazimiera Wiśniewska: Na wsi .......................................................................................... 51 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. X, Nr 2-3 (28) 1995 Protokół jury XXIV Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ................. 1 Stanisława Pudełkiewicz: Szary święty .............................................................................. 1 Stanisława Pudełkiewicz: Polny poeta ................................................................................ 2 Zygmunt Bukowski: Radość ............................................................................................... 2 Irena Ostaszyk: Do Ciebie Panie ......................................................................................... 3

41

Sabina Szymbor: * * * ........................................................................................................ 3 Wanda Łomnicka-Dulak: * * * (Pamięci ojca) ................................................................... 3 Anna Mąka: Śpij mój mały: ................................................................................................ 3 Kazimiera Wiśniewska: Witam cię Starości ....................................................................... 4 Ryszard Jabłoński: Nauka cierpienia .................................................................................. 4 Maria Suchowa: Szczęście .................................................................................................. 4 Władysław Koczota: Skarby ............................................................................................... 4 Józef Chojnacki: Znów ....................................................................................................... 5 Sabina Szymbor: * * * ........................................................................................................ 5 Wanda Łomnicka-Dulak: Poeci ziemi ................................................................................ 5 Helena Chłopek: Droga ....................................................................................................... 5 PROZA Stanisława Pudełkiewicz: Bez co Waluś starym kawalyrym ostał ..................................... 6 Maria Gleń: Konszachty z diabłem ..................................................................................... 6 Waleria Prochownik: Baśń o dwunastu dębach .................................................................. 7 Cecylia Słapek: Carownica z Łysy Góry ............................................................................ 8 Elżbieta Daniszewska: Opowiadanie .................................................................................. 8 Janina Radomska: Parobek.................................................................................................. 10 SZKICE I OPRACOWANIA Józef Styk: Solidarność a życie społeczne wsi ................................................................... 12 Jan Adamowski: Warunki i okoliczności wyjazdu na Łysą Górę ....................................... 15 Joanna Szadura: Dlaczego wrona jest czarna? .................................................................... 20 Marzena Marczewska: Motyw osiki w prozie Tadeusza Nowaka ...................................... 25 Czesław Michałowski: Uprawa lnu na Lubelszczyźnie w dawnych latach ........................ 31 Protokół z posiedzenia jury XXIX Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych ............................................................................................................................

35

Stanisława Niebrzegowska: Festiwal przed jubileuszem (Kazimierz 23 VI-25 VI 1995) .. 39 SYLWETKI Donat Niewiadomski: Władysława Głodowska i Janina Radomska - pisarki z Radzięcina 42 Elżbieta Zięcina: Zespół śpiewaczy z Kalenia (gm. Sobolew, woj. siedleckie) ................. 44 Lidia Tryka: Skrzypek ze Zdzwowic .................................................................................. 45 Irena Ostaszyk: Październik ................................................................................................ 46 Edmund Zieliński: Wspomnienie o Henryku Hewelcie ...................................................... 46 GINĄCE ZAWODY Danuta Powiłańska: Kowalstwo ludowe na terenie Lubelskiego Zagłębia Węglowego .... 47 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Jerzy Gajdzica (1777-1840) ..................... 54 Jerzy Gajdzika: Dlo pamięci narodu ludzkiego .................................................................. 54 Zofia Łukaszewicz: Wieczna tęsknota ................................................................................ 55 Irena Butkiewicz: Śmierć .................................................................................................... 55 ARCHIWUM FOLKLORU Janina Petera: Sobótki na Lubelszczyźnie .......................................................................... 56 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Teresa Smolińska: Katedra Folklorystyki Uniwersytetu Opolskiego ................................. 58 RECENZJE Artur Timofiejew: Uspokojenie poprzez naturę ................................................................. 61 Barbara Krajewska: Przemiany ........................................................................................... 62 Artur Timofiejew: Czego nie zmielą żarna historii? ........................................................... 62 Władysław Sitkowski: * * * ................................................................................................ 63 Józef Styk: Książka socjologiczna o twórcach ludowych ................................................... 64 Justyna Nowicka-Smęt: Bezrobocie na wsi ........................................................................ 64

42

Anna Brzozowska-Krajka: Współczesne „rozmowy" z Bogiem czyli o gestach wotywnych ..........................................................................................................................

66

Alfred Gauda: Wiemy, co mamy... chronić ........................................................................ 67 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 68 INFORMACJE Celestyn Wrębiak: Konkurs „Sztuka ludowa południowego Podlasia '95" ........................ 69 VI Wojewódzki Przegląd Twórczości Artystycznej Wsi .................................................... 70 Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Stanisława Buczyńskiego ......................................... 71 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 71 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. X, Nr 4 (29) 1995 ARCHIWUM FOLKLORU Lucyna i Jan Adamowscy: Zwyczaje, obrzędy i wierzenia okresu Bożego Narodzenia z południowego Podlasia .......................................................................................................

1

Krystyna Poczek: Ziemio .................................................................................................... 6 Janina Radomska: Kołowrotek ........................................................................................... 6 SZKICE I OPRACOWANIA Izabella Bukraba-Rylska: Pisarze ludowi sami o sobie ...................................................... 6 Bernadetta Żołądek: Wiosna ............................................................................................... 8 Cecylia Korban: Wszędzie jest Bóg .................................................................................... 8 Maria Majchrzak: Nawet gdy odejdę .................................................................................. 9 Józef Ziętek: Mój talizman .................................................................................................. 9 Donat Niewiadomski: Księga ziemi. Z problematyki więzi folkloru i literatury ludowej .. 10 Józef Stefański: Współczesne formy kultu Matki Boskiej Chełmskiej .............................. 13 Alfred Gauda: „Ginące zawody między Wisłą a Bugiem" ................................................. 16 GINĄCE ZAWODY Alfred Gauda: Rogożynowe koszyki .................................................................................. 18 Roman Jan Giec: Żniwa ...................................................................................................... 19 Florianna Kiszczak: Pamieci Jana Pocka ............................................................................ 19 PROZA Michalina Borodej: Żniwne panny ...................................................................................... 20 Jan Kowalski: Diabeł jeziorny ............................................................................................ 20 Bernadetta Żołądek: Wędrowanie ....................................................................................... 22 Czesław Maj: Dawne wspominki ........................................................................................ 22 Katarzyna Kracik: Zesłorocniok ......................................................................................... 22 SYLWETKI Mirosława Sawtyruk: Ludowy zespól śpiewaczy „Worgulanki" z Worgul, woj. bialskopodlaskie ..................................................................................................................

23

Stefan Aleksandrowicz: Patriotyczno-religijna poezja Hołyszowej ................................... 24 Bogdan Matławski: Edward Mojsak - animator muzyki ludowej na Pomorzu Zachodnim 28 Adam Doleżuchowicz: Chałupa mojyj starości .................................................................. 31 Florianna Kiszczak: List do Jana Pocka .............................................................................. 31 Jadwiga Solińska: Lipcowy dzień ....................................................................................... 31 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Franciszek Beciński – w dwudziestą rocznicę śmierci (1897-1975) .................................. 32 Wiersze Franciszka Becińskiego: * * *, * * *, * * *, Ludzka konieczność ....................... 33

43

Władysław Sitkowski: Sen .................................................................................................. 33 Bernadetta Żołądek: Wigilia ............................................................................................... 33 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Józef Styk: Katolickie uniwersytety ludowe ....................................................................... 34 Józef Krajewski: Gdy mnie przyjdzie odejść w ciszy ......................................................... 35 Barbara Krajewska: Ranek na polu ..................................................................................... 35 RECENZJE Monika Żuk: Marii Gleń wiersze ,,zwykłe jak życie" ........................................................ 36 Maria Gleń: Żniwa, Wiosna w wiejskich opłotkach ........................................................... 36 Józef Stefański: Liryczne „kresy" Bronisławy Fastowiec. Refleksje nad książką poetki ze wsi Kamień .....................................................................................................................

37

Feliks Czyżewski: Tam na Podlasiu. Pieśni ludowe z gminy Borki i ich wykonawcy ...... 38 Barbara Ciesielska: Życie polskiej wsi pod pruskim zaborem ........................................... 40 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 41 INFORMACJE Józef Stefański: Obchody jubileuszu stulecia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Zamościu .............................................................................................................................

42

DERF: Kapliczki i krzyże w krajobrazie wiejskim ............................................................. 43 Nagrody im. Oskara Kolberga ............................................................................................ 44 Edmund Zieliński: Twórczy plener u stóp Wieżycy ........................................................... 44 Alina Szymczyk: III festiwal „Dziecko w folklorze" w Baranowie Sandomierskim ......... 45 Waleria Prochownik: Dzwon mojej wioski ........................................................................ 46 A. G. [Alfred Gauda]: Wieńce dożynkowe w Końskowoli ................................................ 46 Konkurs fotograficzny „Kazimierskie festiwale" ............................................................... 47 DERF: Sztuka ludowa w ekslibrisie ................................................................................... 47 Józef Stefański: Chłopscy pisarze Lubelszczyzny - wystawa ............................................. 48 FRED: Kult Matki Bożej .................................................................................................... 48 Elżbieta Daniszewska: * * * ............................................................................................... 49 Bogdan Matławski: Turnieje instrumentalistów ludowych w Gryfinie .............................. 50 KRONIKA .......................................................................................................................... 50 ODESZLI OD NAS ............................................................................................................ 51 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 51 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XI, Nr 1 (30) 1996 Jan Kuruc: Podsumowanie działalności Zarządu Głównego Stowarzyszenia Twórców Ludowych ............................................................................................................................

1

Andrzej Ciota: O twórcach i twórczości ludowej w Sejmie ............................................... 2 Finansowanie kultury ludowej ............................................................................................ 2 Alfred Gauda: Twórcy ludowi na opłatku w Senacie ......................................................... 5 SZKICE I OPRACOWANIA Kornelia Lach: Śmierć i pogrzeb w wierzeniach, zwyczajach i obrzędach ludności pogranicza kulturowego i etnicznego ..................................................................................

7

Jadwiga Doda: Struktura obrzędu pogrzebowego Polaków z okolic Woronowa (obw. grodzieński, Białoruś) .........................................................................................................

13

Lucyna Adamowska: Dziecko wiejskie w rodzinie bezrobotnej ........................................ 17 Bożena Oleszko: Życie i praca kobiet wiejskich ................................................................ 20

44

Halina Kosienkowska: Ogólnopolskie Spotkania Poetyckie A.D. 1995 ............................ 23 Protokół z posiedzenia jury Turnieju Jednego Wiersza ...................................................... 24 Władysław Koczot: Wigilia ................................................................................................ 24 Władysław Sitkowski: Pastorałka ....................................................................................... 24 Ryszard Jabłoński: Narodziny wierności ............................................................................ 24 Sabina Szymbor: Jesień ...................................................................................................... 24 Waleria Prochownik: Wypatrywanie zielonego światła ..................................................... 25 Alfreda Magdziak: Dwie rzeźby ......................................................................................... 25 Jan Polit: Marzenia .............................................................................................................. 25 Maria Gleń: * * * ................................................................................................................ 25 Irena Ostaszyk: Już nigdy ................................................................................................... 25 Krystyna Poczek: Ziemio moja ........................................................................................... 25 PROZA Sabina Szymbor: Odpłynąć ku gwiazdom... ...................................................................... 26 Jadwiga Solińska: Przy huśtawce ........................................................................................ 28 Program „Ginące zawody" .................................................................................................. 29 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Franciszek Maryś (1946-1934) ................ 32 Franciszek Margyś: Gorzała i karczmy .............................................................................. 32 SYLWETKI Donat Niewiadomski: Piotr Szałkowski — artysta z Sokółki ............................................ 34 Ewa Czerwińska: Zawieruchy i maje .................................................................................. 35 Bronisław Nohel: Twórca ludowy Michał Legierski .......................................................... 36 Teresa Smolińska: Wspomnienie o Agnieszce Bąk (14 I 1908 -18 VI 1995) .................... 36 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Józef Styk: Jak Jan Stanisław Bystroń rozumiał kulturę ludową ....................................... 38 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Andrzej Wojtan: Radiowy „kogutek" przeskoczył 1500 audycji ....................................... 40 RECENZJE Halina Kosienkowska: Ocalić od zapomnienia ................................................................... 43 Beata Maksymiuk: Wiersze pisane sercem. O poezji Walerii Trukawki ............................ 44 Waleria Trukawka: Po falach życia .................................................................................... 44 Helena Kozicka: Poezja poświęcona ziemi ......................................................................... 45 Ignacy Antosz: Z tej ziemi .................................................................................................. 45 Michalina Borodej: Telewizor ............................................................................................ 46 Roman Jan Giec: Ziemi ....................................................................................................... 46 Anna Mąka: Zaświeciła gwiazdka ...................................................................................... 46 INFORMACJE WIL: Ludowe instrumenty muzyczne w Szydłowcu .......................................................... 47 DON: Nagroda Glogera dla Jadwigi Solińskiej .................................................................. 47 Donat Niewiadomski: Spotkanie w Hrubieszowie ............................................................. 47 Alina Szymczyk: IV Festiwal „Dziecko w folklorze" ........................................................ 48 Edmund Zieliński: Nauczycieli na szkle malowanie .......................................................... 48 Edmund Zieliński: Staropolskim obyczajem ...................................................................... 50 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 50 DEBIUTY - Lilia Sola: Letni zmierzch, Ojczyzna ............................................................. 50 ODESZLI OD NAS ............................................................................................................ 51 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 51 Twórcy ludowi przyjęci w poczet członków Stowarzyszenia Twórców Ludowych .......... 51

45

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XI, Nr 2 (31) 1996 SZKICE I OPRACOWANIA Janusz Mariański: Praktyki i zwyczaje religijne w środowisku wiejskim .......................... 1 Józef Stefański: Prośby i podziękowania Matce Boskiej Chełmskiej ................................ 5 Jan Górak: Dzwony i dzwonienie ....................................................................................... 8 Janina Petera: Cudowne źródła ........................................................................................... 11 Marianna Staśkiewicz: * * * , * * * , * * * ......................................................................... Krystyna Winiarczyk: Wyrosłam, Chata, Moja chata ........................................................ PROZA Waleria Prochownik: Rozgrzeszanie .................................................................................. 16 Jan Kowalski: Diabeł dwuogoniasty ................................................................................... 16 Wanda Łomnicka-Dulak: Jaśkowe skarby .......................................................................... 18 Irena Butkiewicz: Jesteś ze mną ......................................................................................... 18 SYLWETKI Danuta Powiłańska: Ćwierć wieku z pisanką i wycinanką. Jubileusz Romana Prószyńskiego .....................................................................................................................

19

Krystyna Hoduń: Zespół śpiewaczy z Rozkopaczewa ........................................................ 20 Mirosław Biedruna: Ambasador polskiej kultury ludowej ................................................. 22 Adam Bartosz: Pożegnanie zalipiańskich malarek ............................................................. 23 Antoni Śledziewski: Słowa zza Wielkiej Wody ................................................................. 25 Anna Kotlewska: Czymże ja jestem? .................................................................................. 25 ARCHIWOM FOLKLORU Jan Adamowski: Obrzędy, zwyczaje i wierzenia okresu Wielkanocy z południowo-zachodniego Podlasia ..........................................................................................................

26

Siedleckie kusaki ’96 .......................................................................................................... 28 Stefan Sidoruk: Samarytanin ............................................................................................... 29 Stanisława Pudełkiewicz: Poranne misterium .................................................................... 29 Bolesław Piecha: Tęsknota górala ...................................................................................... 33 Ryszard Jabłoński: Przemijanie zimy ................................................................................. 33 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Józef Styk: Władysław Grabski - znawca problematyki ekonomicznej i społecznej ......... 34 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Dariusz Kupiec: Schronisko „Nasze Gospodarstwo" w Skoszynie .................................... 36 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Adam Marzec (1864-1943) ...................... 38 Adam Marzec: Modlitwa chłopa, Wybory, Czemu mi smutno? ........................................ 38 RECENZJE Monika Żuk: Pierwszy tom opolskiej serii wydawniczej Folklorystyka ............................ 39 Beata Maksymiuk: Czy na Śląsku żyje jeszcze tradycja ludowa? ...................................... 40 Danuta Niczyporuk: Syndrom bezrobocia .......................................................................... 41 Joanna Chłosta: Kresy i pogranicza w historii i literaturze ................................................. 42 Marta Łacek: Wieś polska w okresie transformacji ustrojowej .......................................... 42 Zofia Łukaszewicz: * * * .................................................................................................... 44 Janina Boniakowska: Na krawędzi ..................................................................................... 44 Józef Ziętek: Biją dzwony ................................................................................................... 44 Janina Stramska: Nad potokiem kalina ............................................................................... 44 Co, gdzie, kiedy .................................................................................................................. 45 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 47

46

INFORMACJE Zofia Szwal: Jubileusz Zamojskiego Oddziału STL ........................................................... 48 FRED: Góralski karnawał w Bukowinie Tatrzańskiej ........................................................ 50 „Obraz wsi wielkopolskiej zapamiętany z dzieciństwa" ..................................................... 50 ABK: Z działalności Oddziału Lubelskiego Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego ..... 51 Derf: Ogólnopolski konkurs malarski im. Teofila Ociepki ................................................ 51 Celestyn Wrębiak: Sztuka ludowa południowego Podlasia '96 .......................................... 52 „Kusoki świętokrzyskie" ..................................................................................................... 53 FRED: Obrzędy i zwyczaje ludowe w Nałęczowie ............................................................ 53 FRED: Ludowe pieśni wielkopostne i pogrzebowe. Koncerty w Warszawie .................... 54 Promocja tomiku Władysława Koczota .............................................................................. 54 „Twórczość ludowa w religii, wierzeniach, zwyczajach, obrzędach” ................................ 54 Elżbieta Kasiborska: W duchu wielkanocnych tradycji ...................................................... 55 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 55 DEBIUTY Konstancja Sztorc: Wiosna na Wielkanoc, Pieśn dożynkowa, Noc .................................. 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XI, Nr 3 (32) 1996 XXV Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka ...................................................... 1 Sabina Szymbor: * * * (Pamięci Jana Pocka) ..................................................................... 1 Maria Suchowa: * * * ......................................................................................................... 2 Zdzisław Purchała: Na ojcowiźnie ...................................................................................... 2 Sabina Szymbor: Matko ...................................................................................................... 3 Elżbieta Daniszewska: * * * ............................................................................................... 3 Józef Kosakowski: Pamiątka ............................................................................................... 3 Irena Butkiewicz: Pobiegnij do matki ................................................................................. 3 Zygmunt Bukowski: Już mi bliżej do bramy ...................................................................... 3 Wanda Łomnicka-Dulak: Matko Boska Polna ................................................................... 4 Barbara Krajewska: Chcemy Ci Panie podziękować... ...................................................... 4 Maria Suchowa: Ukołysanie ............................................................................................... 4 Józef Chojnacki: Kopa lat (bratu Stefanowi) ...................................................................... 4 Janina Radomska: Moja poezja ........................................................................................... 4 PROZA Czesław Maj: Przeklętnik ................................................................................................... 5 Maria Gleń: Pokutująca dusza ............................................................................................ 5 Władysław Szepelak: O Matce Boskiyj Ludźmiyrskiyj...................................................... 6 Protokół z posiedzenia juzry XXX Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu ....................................................................................................

7

Jan Adamowski: Jubileuszowy XXX Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych. Kilka refleksji festiwalowych............................................................................

10

Władysław Koczota: Podzięka ............................................................................................. 11 Adam Doleżuchowicz: Niepotrzebno nuta .......................................................................... 11 Jan Adamowski: Sesja naukowa „Folklor dzisiaj, jego wartości i formy promocji" .......... 12 Bożena Głowacz: Targi Sztuki Ludowej ............................................................................ 13 SZKICE I OPRACOWANIA Józef Styk: Cechy charakterystyczne rodziny chłopskiej ................................................... 14

47

Jan Adamowski: Obraz karczmy w przysłowiach polskich ................................................ 17 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Tomasz Skorupka (1862-1935) ................. 22 Tomasz Skorupka: Zmory i upiory ...................................................................................... 23 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Małgorzata Golicka-Jabłońska: Wczoraj i dziś kultury. O prof. dr hab. Bronisławie Kopczyńskiej-Jaworskiej .....................................................................................................

24

Andrzej Murański: Przydrożny świątek ............................................................................... 25 Waleria Prochownik: * * * ................................................................................................... 25 Stefan Sidoruk: Nie napisane wiersze .................................................................................. 25 Targi Sztuki Ludowej Kazimierz '96 w obiektywie Alfreda Gaudy .................................... 26 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Żniwa i dożynki na obszarze województwa chełmskiego ........................ 28 GINĄCE ZAWODY Alfred Gauda: Polskie szkutnictwo ludowe ......................................................................... 32 Pokazy ginących zawodów w Toruniu ................................................................................. 32 SYLWETKI Władysław Szczebał: Józef Lizoń - rzeźbiarz ludowy z Sądecczyzny ................................ 34 Jolanta Pawlak: Stanisława Mąka - malarka z Rożdżałowa ................................................ 35 Lidia Tryka: Zespół śpiewaczy z Białej - „Janowianki" ...................................................... 37 Maria Kozioł: Historia zespołu śpiewaczego „Ostrowianki" z Ostrówka ........................... 38 CZYTELNICY PISZĄ ......................................................................................................... 40 RECENZJE Anna Brzozowska-Krajka: Lektura świata oswojonego Zuzanny Spasówki ....................... 41 Zuzanna Spasówka: Nie pójdę z Tobą, Dom ....................................................................... 42 Teresa Karwicka: Strój ludowy w Polsce ............................................................................ 43 Beata Maksymiuk: Kazimierskie nuty na jubileusz ............................................................. 44 Kazimierz Maurer: Chleb ..................................................................................................... 44 Marianna Staśkiewicz: * * * ................................................................................................ 44 INFORMACJE Alfred Gauda: Prof. dr Roman Reinfuss o kondycji sztuki ludowej i jej twórców .............. 45 Laureaci Nagrody im. Oskara Kolberga .............................................................................. 45 Jolanta Pawlak: Komu są potrzebne ludowe festiwale? ....................................................... 46 FRED: Dzwonki i sprzęty pasterskie .................................................................................. 48 WIL: Tydzień Kultury Beskidzkiej ...................................................................................... 49 LIW: Wesele kurpiowskie w Kadzidle ................................................................................ 49 FRED: Koronki koniakowskie i beskidzki haft krzyżykowy ............................................... 50 ZAPROSILI NAS ................................................................................................................ 50 DERF: Twórczość ludowa w ekslibrisach ........................................................................... 51 KSIĄŻKI NADESŁANE ..................................................................................................... 51 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XI, Nr 4 (33) 1996 Hej, kolęda, kolęda! Ludowe pieśni i wiersze .................................................................... 2 A poszła ci była Matuchnicka Boża .................................................................................... 2 Weselmy się w te to sławne Gody ...................................................................................... 2 Maria Maderowa: Żłóbek .................................................................................................... 2 Jasna gwiazda nad Betlejem świeciła ................................................................................. 2

48

Rano wzeszła gwiazda, rano rozkwitała ............................................................................. 3 Alfreda Magdziak: Kolęda .................................................................................................. 3 Feliks Rak: Wieczór wigilijny ............................................................................................ 3 Józef Małek: Przy wigilijnym stole ..................................................................................... 3 Krystyna Poczek: Gwiazdę przynoszę ................................................................................ 3 Zofia Łukaszewicz: Wigilia ................................................................................................ 3 SZKICE I OPRACOWANIA Monika Żuk: Miód w polskiej kulturze ludowej ................................................................. 4 Józef Styk: Role społeczne rodziny. Refleksje socjologiczne ............................................ 9 Jan Łapka: 30 lat „Sabałowych Bajań" ............................................................................... 11 Bogdan Matławski: W trosce o folklor muzyczny regionu szczecińskiego ....................... 13 Krystyna Chruszczewska: Obrzędy i zwyczaje ludowe na Wojewódzkiej Scenie Amatora ...............................................................................................................................

16

Tadeusz Sieraj: Miejsca urocze ........................................................................................... 18 Janina Stramska: Skowroneczek nuci ................................................................................. 18 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Wigilia polska na obszarze północno-zachodniej Lubelszczyzny .......... 19 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Józef Małek (1934-1987) ......................... 24 Józef Małek: Zima w polu, Zaorany dzień, Na pożegnanie ................................................ 25 PROZA Kazimiera Wiśniewska: Dziady, czy może pierogowa chłosta .......................................... 26 Stanisława Pudełkiewicz: Nasz koń i moje dzieciństwo ..................................................... 26 Jadwiga Solińska: Miłość matki ......................................................................................... 27 Józef Stefański: Pokazy „ginących zawodów i umiejętności” w Muzeum Wsi Lubelskiej 28 SYLWETKI Jerzy Zbigniew Przerembski: Burczybasy, ryńczyki i skrzypce diabelskie Jerzego Walkusza .............................................................................................................................

30

Lucyna Adamowska: Ludowy zespół śpiewaczy z Jakówek w województwie bialskopodlaskim ................................................................................................................

32

Janina Biegalska: Siedliskie nuty ........................................................................................ 33 Józef Ziętek: Jagodna .......................................................................................................... 35 Władysław Sitkowski: Modlitwa babci .............................................................................. 35 Cecylia Korban: Wiosna 1996 r. ........................................................................................ 35 Władysława Głodkowska: Ten kto ziemię kocha ............................................................... 35 Augusta Zborowska: Nie wrócisz już ................................................................................. 35 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Józef Styk: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa. W ćwierćwiecze działalności ................... 36 RECENZJE Stanisława Niebrzegowska: Dar słowa w świątecznym czasie ........................................... 37 Monika Żuk: O antologii ludowej liryki religijnej „Prowadź nas w jasność" .................... 39 Zuzanna Spasówka: Maryjo ................................................................................................ 40 Maria Suchowa: Chrystus z leśnej kapliczki ...................................................................... 40 Monika Żuk: Bolesława Piechy wspomnienie świata minionego. O zbiorku opowiadań „Jak drzewiej bywało" ........................................................................................................

41

INFORMACJE Wystawa twórczości Bazylego Albiczuka .......................................................................... 42 FRED: Żeby dobrze plonowało .......................................................................................... 43 Jubileusz Bronisława Pietraka ............................................................................................. 44 Rękodzieło ludowe i artystyczne woj. zielonogórskiego. Konkurs i wystawa ................... 44 Beata Maksymiuk, Monika Żuk: Wędrówki po Ziemi Chełmskiej .................................... 46

49

Stanisław Czepiel: Do Jana ................................................................................................. 46 Beata Maksymiuk, Monika Żuk: Studenckie wyprawy na Polesie ..................................... 47 Alfred Gauda: XVII Międzynarodowy Festiwal Folkloru - Zielona Góra '96 ................... 48 II Wojewódzki Festiwal Pieśni Partyzanckiej - Aleksandrów '96 ...................................... 48 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 50 Stefan Chojnowski: W imieniny Jana Pocka ...................................................................... 50 Nowi członkowie Sekcji Sztuki Ludowej przyjęci w 1996 r. ............................................ 50 ODESZLI OD NAS Tadeusz Michalski: A rzeźby Jego żyją .............................................................................. 51 Tadeusz Michalski: Świątkarz ............................................................................................ 51 Twórcy ludowi zmarli w 1995 i 1996 r. ............................................................................. 51 Andrzej Ciota: Z życia STL ................................................................................................ 52 Elżbieta Pałka: Przewodnik po prawie autorskim ............................................................... 53 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XII, Nr 1 (34) 1997 Józef Styk: Nasz jubileusz dziesięciolecia .......................................................................... 1 Roman Reinfuss: A może pisać wspomnienia? .................................................................. 2 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: Kolędy okresu II wojny światowej .......................................................... 4 Józef Stefański: „Stópki" Matki Bożej. Legendy, zwyczaje i wierzenia z Krasnego na Lubelszczyźnie ....................................................................................................................

8

Janina Petera: Andrzejki na Lubelszczyźnie ....................................................................... 10 „Matka Boska w tradycji ludowej” ..................................................................................... 12 Władysław Sitkowski: Nowenna Maryjna .......................................................................... 12 Gawędy Czesława Maja. Legenda o świętej rodzinie. Matka Boża opiekunka sierot ........ 12 Alfreda Magdziak: Zielna, Wędrująca Pani ........................................................................ 13 Władysław Koczot: Zielna, Moja prośba (poetom ludowym) ............................................ 13 Władysław Sitkowski: Pani Żniwna ................................................................................... 13 Śpiewa mi słowiczek na rajskim dworze ............................................................................ 14 SYLWETKI Roman Reinfuss: Aleksander Jan Danilewicz — malarz wiejski z Gościeradowa ............ 14 Danuta Kawałko: Adam Grochowicz - rzeźbiarz (1917-1995) .......................................... 18 Ignacy Antosz: Słowo ......................................................................................................... 20 Barbara Krajewska: Wymarły kuźnie ................................................................................. 20 PROZA Kazimiera Wiśniewska: Ratujcie! Toż wy chrześcijanie .................................................... 21 Bernadetta Żołądek: Kamienny potwór .............................................................................. 21 Janina Jarosz: Drzewiyj ...................................................................................................... 22 GINĄCE ZAWODY Andrzej Wojtan: Garncarze z Urzędowa ............................................................................ 23 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Legendy i opowieści „Przy źródełku" ..................................................... 25 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Alfred Gauda: Krajowy Dom Twórczości Ludowej w Lublinie ........................................ 31 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Stanisław Barański (1900-1980): Chata, Szumi wicher, Pożegnanie ..................................................................................................

33

50

RECENZJE Monika Żuk: „W herbie pług zaprzężony w słońce..." . O zbiorku utworów Kazimierza Maurera pt. Korzenie duszy ................................................................................................

34

Ireneusz Zając: Maturzyści pod lupą .................................................................................. 34 Kazimierz Maurer: Najpłodniejsza, Garncarz .................................................................... 35 Anna Brzozowska-Krajka: Folklorystyka na Śląsku Opolskim ......................................... 36 Antoni Krawczyk: Książka o skutkach przemian ustrojowych w latach 1989-1993 ......... 37 Janina Radomska: Schyłek .................................................................................................. 38 Noworoczno-opłatkowe spotkanie twórców ludowych w Senacie ..................................... 39 ODESZLI OD NAS Ryszard Necel, Alfons Paschilke, Henryk Petk .................................................................. 40 Józef Kurdybelski: Wspomnienie o Tadeuszu Więckowskim ............................................ 40 Józef Kosakowski: Brzoza .................................................................................................. 41 Stanisława Pudełkiewicz: Stara droga ................................................................................ 41 Maria Dziurawiec: Dlaczego .............................................................................................. 42 Stefan Winnicki: Dotyk matczynej dłoni ............................................................................ 42 Andrzej Ciota: Z życia STL ................................................................................................ 43 Józef Chojnacki: Żniwa (Pamięci ojca) .............................................................................. 43 Sabina Szymbor: Sama już nie wiem... ............................................................................... 43 Kazimiera Pawluk: Wszechświat ........................................................................................ 43 INFORMACJE Jan Adamowski: Siedlecki przegląd zespołów kolędniczych ............................................. 44 Donat Niewiadomski: Rzeźby Szczepana Muchy. Wystawa w Szklarskiej Porębie ......... 45 Edmund Zieliński: Informacje o działalności Oddziału Gdańskiego STL ......................... 45 E. Kasiborska: Echa XXV „Góralskiego karnawału" w Bukowinie Tatrzańskiej .............. 46 Edmund Zieliński: Nauczyciele malują na szkle ................................................................ 47 B. Głowacz: Obrazy na szkle Janiny Jarosz- wystawa w KDTL ........................................ 48 Janina Jarosz: Mój śklany świat .......................................................................................... 48 FRED: Sympozjum Wiślane ............................................................................................... 49 Anna Brzozowska-Krajka: Małe ojczyczny, regionalizm i dziedzictwo kulturowe w programach konferencji naukowych ...................................................................................

50

Edmund Zieliński: „Kosze, koszyki, koszyczki..." ............................................................ 51 Jan Adamowski: Tarnobrzeskie kolędowanie — Batorz 1997 ........................................... 52 Alina Szymczyk: V edycja Festiwalu „Dziecko w folklorze". Baranów Sandomierski 11-13 X 1996 r. ..................................................................................................................

53

DEBIUTY - Roman Grabias: * * * ..................................................................................... 54 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 55 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 55 Janina Radomska: Wiecznie ............................................................................................... 55 Józef Krajewski: Moja poezja ............................................................................................. 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XII, Nr 2 (35) 1997

„Chronić dziedzictwo narodowe..." Refleksje Zdzisława Podkańskiego, ministra kultury i sztuki na temat aktualnej kondycji polskiej kultury .........................................................

1

SZKICE I OPRACOWANIA Józef Styk: Czy zmierzch kultury ludowej? ....................................................................... 3

51

Helena Chłopek: Gromniczna Pani ..................................................................................... 5 Aniela Świerk: Zmoge ........................................................................................................ 5 Elżbieta Ciborska: Projekt Wszechnicy i Poradni Glogerowskiej ...................................... 6 Donat Niewiadomski: V konkurs poetycki im. Stanisława Buczyńskiego ......................... 8 Florianna Kiszczak: Tren III ............................................................................................... 9 Władysław Koczot: Posłuchaj co Ci powiem (Stanisławowi Buczyńskiemu w 15. rocznicę śmierci ..................................................................................................................

9

Józef Ziętek: Modlitwa ....................................................................................................... 9 Jan Polit: Dziękuję Bogu ..................................................................................................... 9 Marian Kaczmarczyk: Ballada o ojcu ................................................................................. 9 Stanisława Pudełkiewicz: Powrót babuni ........................................................................... 10 Władysław Sitkowski: Wspomnienie o Stanisławie Buczyńskim w 15. rocznicę śmierci 10 Alfred Gauda: Krajowy Kongres Kultury Wsi, Częstochowa - Jasna Góra, 20-23 kwietnia 1997 r. Kultura wsi - sprawą narodu ...................................................................

10

Alfred Gauda: Wystawa „Współczesna sztuka ludowa" .................................................... 12 Sprawozdanie zespołu V Krajowego Kongresu Kultury Wsi obradującego pod hasłem: Sztuka ludowa i jej wartości w kulturze narodowej ...........................................................

13

Jadwiga Solińska: Jasnogórskie anioły ............................................................................... 15 Bogdan Matławski: Problemy kultury na wsiach Pomorza Zachodniego .......................... 16 PROZA Stanisława Pudełkiewicz: Skąpy dwa razy traci ................................................................. 18 Maria Gleń: Opowieść o zatopionym kościele ................................................................... 19 Cecylia Słapek: O dwóch takich co panu dziedzicowi buty z nóg skradli ......................... 19 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Wianeczki na Boże Ciało - wierzenia i zwyczaje z terenu gminy Borki (woj. lubelskie) ....................................................................................................................

20

Zygmunt Bukowski: Orzeczenie ......................................................................................... 23 SYLWETKI Remek Mazur-Hanaj: Aleksander Bobowski — skrzypek z Kurpiów Białych .................. 24 Paweł Onochin: Artysta wszechstronny. Jubileusz 40-lecia pracy twórczej i 60-lecie urodzin Jerzego Lipki ..........................................................................................................

25

Lucyna Adamowska: Działalność zespołu ludowego „Familia" z Rudołowic (woj. przemyskie) .........................................................................................................................

26

Tadeusz Sierej: Zielony wiersz ........................................................................................... 29 Józef Chojnacki: Mam w polu ............................................................................................ 29 Maria Suchowa: Wspomnienie ........................................................................................... 29 Wojciech Sadowski: „Rzeźbił Plastyk Amator St. Krynicki" ............................................ 30 ODESZLI OD NAS Zdzisław Purchała: Wspomnienie o Józefie Kaczmarku .................................................... 32 Zofia Łukaszewicz: Jesień .................................................................................................. 33 Władysław Sitkowski: Dziedzictwo ................................................................................... 33 DEBIUTY - Helena Berezecka: Mojej Tarnawce, Polskim poetom .................................. 33 WIEŚ WE WSPOMNIENIACH Zofia Stachoń: Smutne Tatry .............................................................................................. 34 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Ewa Fryś-Pietraszkowa: Prof. Roman Reinfuss ................................................................. 37 GINĄCE ZAWODY Józef Stefański: Powrozy Tadeusza Krawczyka z Frampola .............................................. 38 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Jan Marcinek (1881-1951): Straszny rok 40

52

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Alfred Gauda: Skansen w Ochli koło Zielonej Góry .......................................................... 41 RECENZJE Monika Żuk: „Uzdrawianie wspomnieniami" - o tomiku poetyckim Janiny Boniakowskiej „Kruszą się dni” .........................................................................................

43

Janina Boniakowska: Jestem, Dobranoc ............................................................................. 44 Beata Maksymiuk: Pośród ogródeńka. Monografia zespołu śpiewaczego i kapeli z Siedlisk ................................................................................................................................

44

Alfred Gauda: Artyści polscy o Papieżu ............................................................................. 44 Antoni Krawczyk: Książka o roli insurekcji kościuszkowskiej .......................................... 46 Roman Jan Giec: Czekam ................................................................................................... 46 INFORMACJE Andrzej Ciota: Z życia STL ................................................................................................ 47 Zofia Szwal: Jubileusz zamojskich twórczyń ludowych .................................................... 47 E. Kasiborska: Jubileusz na „Grzesiowej Górce" ............................................................... 48 E. Kasiborska: Kiermasze wielkanocne .............................................................................. 48 Jadwiga Solińska: Drzewo .................................................................................................. 49 Bronisław Pietrak: Ballada o Pocku .................................................................................... 49 Dariusz Grzegorczuk: VI Prezentacje Tradycji Wielkanocnych Województwa Siedleckiego. Wilga, 16 marca 1997 r. ...............................................................................

50

Mirosław Pecuch: Gorzowskie konkursy pisanek Związku Ukraińców w Polsce ............. 52 Wąglańskie konkursy poetyckie ......................................................................................... 53 DERF: Odczyty w KDTL ................................................................................................... 53 „Tańce polskie - śladami Oskara Kolberga" ....................................................................... 54 „Kultura Wsi" ...................................................................................................................... 54 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 54 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XII, Nr 3 (36) 1997 XXVI Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka ..................................................... 1 Władysław Sitkowski: Chłopski testament ......................................................................... 2 Maria Suchy: Noc ............................................................................................................... 2 Zdzisław Purchała: Wybacz mi ........................................................................................... 2 Anna Radomska: x x x ........................................................................................................ 2 Józef Chojnacki: Dyptyk z Czeremchą ............................................................................... 2 Anna Radomska: Rozmowa dwóch małych chłopców przed sklepem spożywczym ......... 2 Maria Suchy: x x x .............................................................................................................. 3 Andrzej Murański: Żniwa ................................................................................................... 3 Irena Butkiewicz: Chłopska dola ........................................................................................ 3 Władysław Sitkowski: Ziarenko ......................................................................................... 3 Anna Mąka: Córuś, moja curuś ........................................................................................... 3 Jan Polit: Bóg jest siewcą .................................................................................................... 3 Melania Burzyńska: Kowalom swoich losów ..................................................................... 3 PROZA Stefan Sidoruk: Zakład ........................................................................................................ 4 Władysław Szepelak: Pijok; Kto zasioł grzyby? ................................................................ 5

53

Waleria Prochownik: Legenda o Matce Bożej Gromnicznej .............................................. 6 Janina Radomska: Miłosierdzie .......................................................................................... 6 SZKICE I OPRACOWANIA Grażyna Władysława Dąbrowska: Brak racjonalnej ochrony dokumentów tradycyjnej kultury oznacza niemożliwość kontynuacji ........................................................................

7

Tadeusz Samulak: Młyny jako instytucje społeczne wsi .................................................... 8 Grzegorz Pełczyński: Kultura ludowa w filmie polskim .................................................... 12 Stanisław Rząsa: Idę w pole ................................................................................................ 13 Władysław Koczot: x x x .................................................................................................... 13 Protokół z posiedzenia jury XXXI Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych ............................................................................................................................

14

Stanisława Niebrzegowska: Kazimierski festiwal - folklor w wersji autentycznej. (Kazimierz, 27 VI - 29 VI 1997 r.) .....................................................................................

16

Paweł Onochin: Targi Sztuki Ludowej ............................................................................... 17 SYLWETKI „Wiejska żeniaczka" i „Frycowe". 15-lecie Zespołu Folklorystycznego „Łochowianie" .. 18 Józef Stefański: Twórczość Marii Smylowej ze wsi Średniówka ...................................... 18 Lucyna Adamowska: Zespół śpiewaczy z Tuszowa ma już 20 lat ..................................... 20 Helena Kozicka: Maria Kotlarska - poetka z Garwolina .................................................... 20 ODESZLI OD NAS Bronisław Cukier (1932-1997) ........................................................................................... 23 Bronisław Pietrak: Jak poznałem Bronka Cukra ................................................................ 24 Pożegnanie Józefa Krajewskiego ........................................................................................ 24 Józef Krajewski: Pożegnanie .............................................................................................. 24 GINĄCE ZAWODY Józef Stefański: Olejarnia Jana Kliczki z Motycza k. Lublina ........................................... 25 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Jędrzej Wawro — w sześćdziesiątą rocznicę śmierci (1964-1937) .................................... 26 Jędrzej Wawro: O świętym Wojciechu, Święty Kaźmirek ................................................. 27 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Wierzenia i zwyczaje ludowe z północnych obszarów woj. chełmskiego ........................................................................................................................

30

DEBIUTY Jan Adamowski: Michał Okszejski — nieznany ludowy poeta podlaski ........................... 32 Wiersze Michała Okszejskiego: Smutne życie żołnierza (fragmenty), Gorliwość, Troskliwość .........................................................................................................................

33

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Jan Mazur: Rola nauczania języka, kultury i tradycji ludowej w kształtowaniu i utrzymaniu polskości ..........................................................................................................

34

RECENZJE Beata Maksymiuk: Ziarnko gorczycy. O tomiku wierszy Zofii Roj-Mrozickiej ................ 36 Donat Niewiadomski: Wiersze Liliany Buczyńskiej .......................................................... 37 Liliana Buczyńska: Laura, Ballada, Niebieskie lilie ........................................................... 37 Lucyna Adamowska: Włodawska inicjatywa wydawnicza ................................................ 38 Mieczysław Kościński: Pieśń o koniu ................................................................................ 38 Florianna Kiszczak: Pamięci Jana Pocka ............................................................................ 38 INFORMACJE Bronisław Pietrak: Droga do STL. 40-lecie Klubu Twórców Ludowych przy Stowarzyszeniu PAX ..........................................................................................................

39

Andrzej Ciota: Spotkanie z papieżem Janem Pawłem II .................................................... 40

54

Zdzisław Podkański: Apel ministra kultury i sztuki ........................................................... 40 Andrzej Ciota: Z życia STL ................................................................................................ 41 Pomóżmy powodzianom! ................................................................................................... 41 W. L. [Wiktor Lickiewicz]: „Sabałowe Bajania" ............................................................... 42 Świętowanie w Beskidach .................................................................................................. 44 E. Kasiborska: Tkanina ludowa w KDTL ........................................................................... 46 Laureaci Nagrody im. Kolberga .......................................................................................... 47 Dariusz Grzegorczuk: XIII Przegląd Zespołów i Solistów Województwa Siedleckiego ... 47 Dariusz Grzegorczuk: „Powiślaki '97" ................................................................................ 48 W. L. [Wacław Lickiewicz]: Kucie w Wojciechowie ........................................................ 49 Donat Niewiadomski: Konkurs im. Stanisława Harli ......................................................... 49 Celestyna Wrębiak: „Sztuka ludowa południowego Podlasia '97" ..................................... 50 Nagrody dla lubelskich twórców kultury. IX Wojewódzki Przegląd Twórczości Artystycznej Wsi .................................................................................................................

51

Edmund Zieliński: Plener na Kaszubach ............................................................................ 52 Józef Chojnacki: Droga ....................................................................................................... 53 Helena Chłopek: Panie ........................................................................................................ 53 Maria K. Znyk: x x x ........................................................................................................... 53 Jan Adamowski: Polacy w Kazachstanie ............................................................................ 53 Władysław Sitkowski: Konkurs i kiermasz zamojskich twórców ...................................... 54 „Wrzeciono '98" .................................................................................................................. 55 Regulamin XVII Międzynarodowego Konkursu Poezji „Szukamy talentów wsi". Wąglany 1998 .....................................................................................................................

55

KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XII, Nr 4 (37) 1997 X Krajowy Zjazd Stowarzyszenia Twórców Ludowych .................................................... 1 Pieśni i wiersze kolędowe ................................................................................................... 2 To było w Nazarecie, troje jich mieszkało (z Siedlisk, woj. lubelskie) .............................. 2 Władysław Kuchta: Miejsce wskazała gwiazda ................................................................. 2 Alfreda Magdziak: Kolędowanie ........................................................................................ 2 Stanisław Buczyński: O włóż nam w usta opłatek ............................................................. 3 Hanka Nowobielska: Pastorałka ......................................................................................... 3 Szczodraki (zapis z Siedlisk) .............................................................................................. 3 Jan Pocek: Jechała kolęda ................................................................................................... 3 SZKICE I OPRACOWANIA Krystyna Lesień-Płachecka: Dożynki w Powsinie ............................................................. 4 Alfred Gauda: Twórczość ludowa na dożynkach w Opolu Lubelskim .............................. 8 Elżbieta Kępa: Męski strój ludowy z Powiśla Lubelskiego ................................................ 10 Joanna Węgrowska: Socjologiczna charakterystyka wychowania na wsi... ...................... 15 Grażyna Władysława Dąbrowska: Europejskie Centrum Tradycyjnej Kultury i Rekomendacja UNESCO ....................................................................................................

17

PROZA Zdzisław Purchała: Spotkanie ze zmorą ............................................................................. 19 Władysław Szepelak: Ministranci ....................................................................................... 20 Waleria Prochownik: O królu Roku i jego czterech córkach .............................................. 20

55

Piotr Tracz: Do rodaków ..................................................................................................... 21 Michalina Borodej: Przydrożna kapliczka .......................................................................... 21 Ryszard Jabłoński: Na szlaku ............................................................................................. 21 Bernadetta Żołądek: Z mojego dzieciństwa ........................................................................ 22 Marianna Staśkiewicz: Plon ................................................................................................ 22 Zofia Jurkowska: Święta Ziemio! ....................................................................................... 22 Włodawska Głodowska: Kurza awantura ........................................................................... 22 Adam Doleżuchowicz: Cas ................................................................................................. 22 SYLWETKI Helena Kozicka: Bronisław Pietrak — kowal swojego losu .............................................. 23 Lilia Sola: Żegnaj Bronku ................................................................................................... 25 Danuta Powiłańska-Mazur: Zapomniany rzeźbiarz z Podlasia. (Tadeusz Szkodziński 1915-1983) ..........................................................................................................................

26

Bożena Nowicka: Katarzyna Halina Weremczuk - śpiewaczka ludowa z Dolhobród w województwie bialskopodlaskim ........................................................................................

30

Janina Biegalska: Podlaskie skarby .................................................................................... 31 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Beata Stankowska: Profesor Józef Burszta (1914-1987) .................................................... 33 Janina Radomska: Narodziny wierszy ................................................................................ 35 Cecylia Słapek: Braterstwo ................................................................................................. 35 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Elżbieta Bielecka-Kaczmarek: Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie .............................. 36 GINĄCE ZAWODY Józef Stefański: Pokazy ginących zawodów i umiejętności ............................................... 37 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Jakub Wojciechowski (1884-1958) ......... 38 Jakub Wojciechowski: Na pańskim, O palących się pieniadzach ...................................... 39 WIEŚ WE WSPOMNIENIACH Czesław Maj: Karczma ....................................................................................................... 40 RECENZJE Donat Niewiadomski: W kręgu uniwersalnych refleksji .................................................... 41 Monika Żuk: „Nierzeczywistość rzeczywista" . O świecie baśni, wspomnień, opowieści Franciszki Boryty ................................................................................................................

42

Barbara Boniecka: Słownik stereotypów i symboli ludowych ........................................... 43 Janiana Boniakowska: Moja droga ..................................................................................... 43 Anna Sikoń-Waluś: * * * .................................................................................................... 45 Kazimiera Wiśniewska: Chwila wolna – lecz smutna ........................................................ 45 INFORMACJE Ewa Jagiełło, Joanna Sadowska: „Wartości kultury tradycyjnej a wieś współczesna" ...... 46 Edmund Zieliński: Z życia Oddziału STL w Gdańsku ....................................................... 47 I Ogólnopolski konkurs dla rzeźbiarzy ludowych na szopkę bożonarodzeniową .............. 48 Grzegorz Odoj, Andrzej Peć: Kultura współczesnej wsi kieleckiej. Konferencja naukowa w Kielcach i Pińczowie .......................................................................................

48

Janina Biegalska: Z niedrzwicką pieśnią po Mołdawii ....................................................... 49 Jan Adamowski: „Przy źródełku" czyli współczesny folklor religijny .............................. 50 Wiktor Lickiewicz: „Rzep" na Grodzkiej ........................................................................... 51 „Wrzeciono '97" .................................................................................................................. 51 Stanisława Pudełkiewicz: Dzwonią dzwony ....................................................................... 51 Jan Polit: Nie szukaj ............................................................................................................ 51 VI edycja festiwalu „Dziecko w folklorze". Baranów Sandomierski 10-12 X 1997 r. ..... 52 Wiktor Lickiewicz: Urzędowskie spotkania garncarzy ...................................................... 53

56

Bożena Gosik-Tytuła: Wigilia w KDTL ............................................................................. 54 CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 55 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIII, Nr 1 (38) 1998 X KRAJOWY ZJAZD STOWARZYSZENIA TWÓRCÓW LUDOWYCH Wystąpienie Jana Kuruca, prezesa ZG STL ........................................................................... 1 Spoiwa społeczności ludzkich. Referat prof. dr. hab. Józefa Styka wygłoszony na Zjeździe STL .........................................................................................................................................

4

Wystąpienie Sławomira Ratajskiego, wiceministra kultury i sztuki na X Krajowym Zjeździe Stowarzyszenia Twórców Ludowych ......................................................................

7

Paweł Onochin: Zjazdowa dyskusja ....................................................................................... 8 Teresa Pryzmont: Musimy budzić powszechne zainteresowanie ........................................... 8 Dyplomy, wyróżnienia ............................................................................................................ 11 Uchwała X Krajowego Zjazdu Stowarzyszenia Twórców Ludowych ................................... 12 Telegramy, życzenia ............................................................................................................... 13 DERF: „Dokumentacja, archiwizacja i zbiory polskiej sztuki ludowej oraz folkloru". Seminarium naukowe w KDTL ..............................................................................................

14

Paweł Onochin: Wystawa towarzysząca Zjazdowi ................................................................ 15 Zjazd od kulis .......................................................................................................................... 15 SZKICE I OPRACOWANIA Elżbieta Kępa: Męski strój ludowy z Powiśla Lubelskiego .................................................... 16 Henryk Gadomski: Ocalałe piękno, czyli o niezwykłej pracy ks. Władysława Skierkowskiego .......................................................................................................................

19

Maria Znyk: Tęsknota ............................................................................................................. 20 Alfreda Magdziak: Dar serca .................................................................................................. 20 Władysław Koczot: Jesień ...................................................................................................... 20 Władysław Sitkowsli: List trzeci. (Pamięci ST. Buczyńskiemu w 13 rocznicę śmierci) ....... 20 PROZA Maria Gleń: W ogrodach u pana ............................................................................................. 21 Jan Kowalski: Diabeł bez ogona ............................................................................................. 21 Wacław Zabłocki: Wierzyć nie wierzyć ................................................................................. 21 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Piotr Dahlig: Jadwiga Sobieska (14 X 1909 - 5 XII 1995) - nestorka etnomuzykologii polskiej ....................................................................................................................................

22

GINĄCE ZAWODY Józef Stefański: Ignacy Łukasik - konstruktor kołowrotków ................................................. 28 Ogólnopolskie Warsztaty Garncarskie — Urzędów '97 ......................................................... 29 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Cudowne opowieści przy wielgoleskim źródełku ....................................... 30 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Jan Józef Klich (1886-1971) ........................ 34 Wiersze Jana Józefa Klicha: Stoi żołnierz tam w dąbrowie..., Boże dobry, Boże cudów..., Komiśne buty, Hen na obczyźnie... .......................................................................................

35

WIEŚ WE WSPOMNIENIACH Wacław Daruk: Stara kuchnia ................................................................................................ 38

57

SYLWETKI Anna Prystupa, Ryszard Kamiński: Leokadia Kasiura - twórczyni wszechstronna ............... 39 Lidia Tyrka: Jubileusz zespołu ludowego z Momot Dolnych ................................................ 40 Julia Biegalska: Talczyńskie jubilatki .................................................................................... 41 Anna Radomska: x x x ............................................................................................................ 41 Ewa Włodarczyk: Wytrwałość ............................................................................................... 41 Franciszek Chramęga: x x x .................................................................................................... 41 Florianna Kiszczak: Zaduma .................................................................................................. 41 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Urszula Witkowska: Wojewódzki Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej. Inne lekcje ............... 42 Józef Chojnacki: Inne lekcje ................................................................................................... 43 Melania Burzyńska: Czy potrafię ........................................................................................... 43 RECENZJE Donat Niewiadomski: W wymiarze wiecznego trwania ......................................................... 44 Beata Maksymiuk: O tomiku wierszy maryjnych Ściga Cię moje serce ................................ 45 Jan Pocek: Matka Boska Chłopska ......................................................................................... 45 Tadeusz Michalski: Ręce Matki Bożej ................................................................................... 45 Helena Chłopek: Różaniec ...................................................................................................... 46 Adam Pach: Kolędo góralsko ................................................................................................. 46 Helena Waligórski: Odwiedziny pasterzy .............................................................................. 46 Wanda Czubernatowa: Panienko Pasterko ............................................................................. 46 INFORMACJE Teresa Michałek: Przegląd zespołów kolędniczych - Batorz '98 ............................................ 47 Janina Biegalska: Nałęczowskie kolędowanie ........................................................................ 48 Kusakowe zabawy i wierzenia z Mazowsza i Podlasia .......................................................... 48 „Między Lachami a Góralami" . (Mszana Dolna, 25-27 września 1997 r.) ........................... 50 Wiktor Lickiewicz: „Beskidzka sztuka ludowa" . Wystawa w KDTL ................................... 51 Alicja Lejcyk-Kamińska: Lubelskie zagłębie folklorystyczne ............................................... 52 Edmund Zieliński: Adam Zwolakiewicz nie żyje ................................................................... 53 Odeszli od nas (1995-97) ........................................................................................................ 53 Nowi członkowie Stowarzyszenia Twórców Ludowych ........................................................ 53 Irena Butkiewicz: Sama samiuteńka ....................................................................................... 54 Władysław Szepelak: Łodź! ................................................................................................... 54 Waleria Prochownik: Zmartwychwstanie ............................................................................... 54 Zdzisław Purchała: Samotność po latach ................................................................................ 54 Stanisław Rząsa: Chłopska nadzieja ....................................................................................... 54 Maria Suchy: Tu ..................................................................................................................... 54 CZYTELNICY PISZĄ ........................................................................................................... 55 KSIĄŻKI NADESŁANE ........................................................................................................ 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIII, Nr 2-3 (39) 1998 To już 30 lat! Jubileusz Stowarzyszenia Twórców Ludowych ............................................... 1 „XXX lat historii STL 1968-1998" ......................................................................................... 3 Sesja naukowa: „Współczesna twórczość ludowa - próba diagnozy ...................................... 3 Józef Citak: Garść wspomnień na 30-lecie ............................................................................. 4 Protokół jury Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ................................ 5

58

Wanda Łomnicka-Dulak: Pieśń o polnej miłości ................................................................... 5 Maria Suchowa: Konie jesienne ............................................................................................. 5 Zdzisław Purchała: Są takie wioski ........................................................................................ 5 Wanda Łomnicka-Dulak: Pieśń pożegnalna (Pamięci Bronisława Pietraka) .......................... 6 Władysław Koczot: Jest ze mną... .......................................................................................... 6 Zygmunt Bukowski: Podziękowanie (Adamowi Mickiewiczowi w dwusetną rocznicę urodzin) ...................................................................................................................................

6

Bernadetta Żołądek: Królu mój ............................................................................................... 6 Wawrzyniec Hubka: Narodziny, życie i śmierć ...................................................................... 6 Bronisław Fastowiec: Życie .................................................................................................... 6 Józef Chojnacki: Jeszcze ......................................................................................................... 7 Wanda Łomnicka-Dulak: Pieśń o matce ................................................................................. 7 Władysław Sitkowski: Dożywanie ......................................................................................... 7 Zygmunt Bukowski: Żywopolna trzydziestolatka .................................................................. 7 Barbara Krajewska: Jeszcze tylko czasem... .......................................................................... 7 Maria K. Znyk: * * * ............................................................................................................... 7 Stefan Sidoruk: Ukojenie ........................................................................................................ 7 PROZA Czesław Maj: Krzywda ........................................................................................................... 8 Władysław Szepelak: Przy piniondzak śmierz ....................................................................... 8 Jadwiga Solińska: Zielone Świątki ......................................................................................... 10 Cecylia Słapek: Mądry podzioł ............................................................................................... 10 Janina Radomska: Dlaczego osioł ma wielkie uszy ................................................................ 12 SZKICE I OPRACOWANIA Janina Petera: Wiejskie pomniki ziemne na Lubelszczyźnie .................................................. 12 Małgorzata Szmiga: Wiedza mieszkańców o swojej miejscowości w świetle badań socjologicznych .......................................................................................................................

15

Grażyna Sopylak: Zwyczaje i obrzędy związane z hodowlą zwierząt w Dąbrówce .............. 18 Jan Adamowski: Semantyka drogi w obrzędzie weselnym .................................................... 21 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Wesele w relacjach mieszkańców południowego Podlasia ......................... 25 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Anna Michalec, Antoni Zoła: Ks. prof. Bolesław Bartkowski badacz folkloru religijnego ... 30 GINĄCE ZAWODY Józef Stefański: Wyroby bednarskie Józefa Myszaka ............................................................ 32 Stanisław Gołub, Jolanta Pawlak: Pawłowski ośrodek garncarski ......................................... 33 SYLWETKI Joanna Sadowska: Między Aniołem a Diabłem. Studium twórczości rzeźbiarza Stanisława Szymczyka ..............................................................................................................................

35

Ryszard Kamiński, Anna Prystupa: Kolorowy świat Władysławy Grudzińskiej ................... 37 ODESZLI OD NAS Edmund Zieliński: Wspomnienie o Elżbiecie Ebel ................................................................ 38 Józef Kosakowski nie żyje ...................................................................................................... 38 Franciszek Kula: O Natalii Janczyk - poetce z Ligoty Pięknej ............................................... 39 Natalia Janczyk: Przerwany sen .............................................................................................. 40 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Zygmunt Kupisz (1894-1979) ...................... 40 Zygmund Kupisz: W zimowym dniu, Już nigdy nie odejdę, Do pszenicy, podziękowanie, Babie lato ................................................................................................................................

41

RECENZJE Beata Maksymiuk: Pańszczyznońka. O repertuarze pieśniowym Aleksandry Daniluk .......... 42

59

Stanisława Niebrzegowska: Życie jest maleńką chwilką. O zbiorku poetyckim Heleny Wolskiej Gdzie Dunajec toczy wody .......................................................................................

43

Anita Przysiadła: Panorama problemów współczesnej wsi .................................................... 44 Laureaci festiwalu na scenie. Kazimierz ’98 .......................................................................... 45 Protokół z posiedzenia jury XXXII Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych ................................................................................................................................

47

Targi Sztuki Ludowej - Kazimierz '98 .................................................................................... 48 Maria Suchowa: *** ............................................................................................................... 49 Wawrzyniec Hubka: Młodej emigrantce ................................................................................ 49 Zdzisław Purchała: Chrystus pod krzyżem ............................................................................. 49 Mieczysław Kościński: Wspomnienie przeszłości ................................................................. 49 Bronisława Fastowiec: *** ..................................................................................................... 49 Stanisław Fastowiec: Wśród nocnej ciszy .............................................................................. 49 INFORMACJE Jan Adamowski: Siedleckie tradycje wielkanocne ................................................................. 50 Wiktor Lickiewicz: Międzywojewódzkie konkursy. „Kaszubska sztuka ludowa '97" ........... 51 Edmund Zieliński: Gawędziarze w Wielu .............................................................................. 52 Zygmunt Ciesielski: Wiosenna plastyka obrzędowa w Mońkach .......................................... 52 DEBIUT – Regina Matuszewska: Wigilijne rozmyślania ...................................................... 53 Wiktor Lickiewicz: Jubileusz Eweliny Pęksowej ................................................................... 54 Tomasz Dudzik: Plener w krainie kaszubskich jezior ............................................................ 54 Barbara Krajewska: Nić Orzyca ............................................................................................. 55 Władysław Koczot: Matka ...................................................................................................... 55 Andrzej Ogrodnik: Niedziela .................................................................................................. 55 KSIĄŻKI NADESŁANE ........................................................................................................ 55 ZAPROSILI NAS ................................................................................................................... 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIII, Nr 4 (40) 1998 Jan Adamowski: Kolędy z okolic Janowa Lubelskiego ...................................................... 1 Jan Kowalski: Narodzony Jezusek ...................................................................................... 6 Stefan Chojnowski: Z życzeniami ...................................................................................... 6 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Górak: Stodoły .............................................................................................................. 7 Antoni Sułek: Hiszpański krzyż morowy w Barłogach ...................................................... 10 Bronisława Fastowiec: Zaduma .......................................................................................... 11 Stanisława Pedełkiewicz: Cmentarne refleksje ................................................................... 11 Tadeusz Sieraj: Zanim ........................................................................................................ 11 Roman Jan Giec: Starzec .................................................................................................... 11 Halina Kosienkowska: „I czemuż ja piszę..." O twórczości Michaliny Borodej ................ 12 Władysława Głodowska: W Bogu nadzieja ........................................................................ 16 Janina Wójcik: Nasz chleb .................................................................................................. 16 Zofia Roj-Mrozicka: Kany posła? ....................................................................................... 16 SYLWETKI Janina Chmiel - śpiewaczka i tancerka z Wólki Ratajskiej ................................................ 17 Dłutem, pędzlem i piórem. O Zdzisławie Purchale z Kossowa .......................................... 18 Stanisław Jaszczuk: Wiersz ................................................................................................ 19

60

Janian Mikołajczyk: Proszę ................................................................................................ 19 PROZA Zdzisław Purchała: Ojcowskie przestrogi ........................................................................... 20 Kazimierz Maurer: W starym młynie ................................................................................. 20 Władysław Koczot: Legenda o litości ................................................................................ 21 ARCHIWUM FOLKLORU Stanisława Niebrzegowska: „Pozdrówcie ode mnie całą Polskę". Relacje polskich emigrantów z północnej Francji ..........................................................................................

22

„Przy cudownym źródełku w Górkach" ............................................................................. 26 GINĄCE ZAWODY Alfred Gauda: Ożywianie skansenów ................................................................................. 28 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Irena Książek: Łukasz Gołębiowski jako badacz i dokumentalista kultury ludowej ......... 29 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Józef Ryś (1898-1971) ............................. 34 Józef Ryś: Mój zespół muzyczny, Wieczór na wsi ............................................................. 35 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Bernard Kielak: Kurpiowska kultura ludowa w działalności Muzeum Okręgowego w Ostrołęce .............................................................................................................................

36

RECENZJE Zbigniew Andres: Proza ludowa Zamojszczyzny ............................................................... 39 Halina Kosienkowska: Dobywane z własnego pola ........................................................... 40 RELACJE Halina Kosienkowska: Był taki plener ................................................................................ 43 Tomasz Dudzik: Spotkania z kulturą ludową Kurpi ........................................................... 45 Janina Radomska: Zaproszenie ........................................................................................... 46 Sabina Szymbor: Starówka nocą ......................................................................................... 46 INFORMACJE Nie ma dożynek bez wieńców i... polityki .......................................................................... 47 Nagrody im. Oskara Kolberga ............................................................................................ 48 Plener '98 plastyków kozienickich ...................................................................................... 48 „Ludowa sztuka religijna". XXV konkurs w Kielcach ....................................................... 49 „Frasobliwy" — wystawa w Muzeum Lubelskim .............................................................. 50 Przegląd Twórczości Ludowej „Mazowsze '98" ................................................................. 50 W Urzędowie i Bęczynie. Garncarskie święto .................................................................... 51 Konkurs i wystawa w Niepołomicach ................................................................................ 51 „Kurpie". Wystawa w KDTL .............................................................................................. 52 Ludowe pieśni religijne na Lubelszczyźnie ........................................................................ 53 Ćwierć wieku Opolskiego Oddziału STL ........................................................................... 54 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 54 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 55 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIV, Nr 1 (41) 1999 PROFESOR ROMAN REINFUSS W NASZEJ PAMIĘCI Andrzej Dziedzina Wiwer: Smutny (Profesorowi Romanowi Reinfussowi) ..................... 1 Jerzy Lipka: Dobry gospodarz ............................................................................................ 1 Józef Citak: Zawsze był z nami .......................................................................................... 3

61

Wanda Czubernatowa: Opiekun twórców ludowych .......................................................... 4 Władysław Sitkowski: Pełen optymizmu ........................................................................... 4 Mieczysław Róg–Świostek: Piewca „kwiatów polskich" ................................................... 5 Krystyna Marczak: „Ojciec lubelskich dzieci" ................................................................... 7 Danuta Powiłańska: Podpadki... u Profesora ...................................................................... 8 Alfred Gauda: Nasz Mistrz ................................................................................................. 9 Władysław Koczot: Moje szczęście .................................................................................... 11 Wawrzyniec Hubka: Wiosna 1997 (Żonie przebywającej w szpitalu po bardzo trudnej operacji) ..............................................................................................................................

11

SZKICE I OPRACOWANIA Stanisława Niebrzegowska: Na krawędziach Ziemi są rzeki wielkie, co zamykają świat. O funkcjach rzeki jako granicy ...........................................................................................

12

Genowefa Książek: Moja wiosko ....................................................................................... 15 Bernadetta Żołądek: Pamięci Bronisława P. ...................................................................... 15 Anna Bartosz: Konkurs „Malowana chata" ........................................................................ 16 Bernard Kielak: Tradycje bartnicze kurpiowskiej Puszczy Zielonej .................................. 18 Stanisława Pudełkiewicz: x x x ........................................................................................... 21 Helena Chłopek: Na przystanku ......................................................................................... 21 Józef Chojnacki: W majową noc ........................................................................................ 21 Józef Krajewski (1937-1996): Gdy mnie przyjdzie odejść w ciszy, Moja poezja, Rodowód .............................................................................................................................

21

PROZA Maria Kaliniak: Jasnowidz .................................................................................................. 22 Władysław Szepelak: Papuga ............................................................................................. 22 Adam Doleżuchowicz: Mucha ............................................................................................ 23 Cecylia Słapek: Oszukany diaboł ....................................................................................... 23 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: „Ku pamięci" i ku przestrodze, czyli wpisy do pamiętników dziecięcych i młodzieżowych .............................................................................................

24

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Barbara Krajewska: Wiatraki .............................................................................................. 27 Beata Anna Wojciechowska: Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu ................................ 27 Alfred Gauda: KDTL po trzech latach ................................................................................ 28 SYLWETKI Zbigniew Jerzy Przerembski: Ostatni, co „klejnasy" i „barabany" robi ............................. 32 Edward Franciszek Cimek: Władysław Sitkowski - 45 lat twórczości .............................. 34 Władysław Sitkowski: Chleb się rodzi ............................................................................... 34 GINĄCE ZAWODY Józef Stefański: Sokolskie „wojłoki" .................................................................................. 35 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Jan Krzeptowski Sabała (1809-1894) ...... 37 Sabała: O zaśnionym wojsku .............................................................................................. 37 Sabała: O śmirzi .................................................................................................................. 38 Anna Mąka: Położyła mnie matula ..................................................................................... 38 RECENZJE Alfred Gauda: Kolorowy świat Eweliny Pękowej .............................................................. 39 Beata Maksymiuk: Chłopski gościniec Władysława Koczota ............................................ 40 Halina Kosienkowska: „Byli złe duchi, ale byli i dobre" - o antologii nadnaturalnej prozy ludowej ......................................................................................................................

40

ks. Marcin Brzeziński: O kulturze na wsi ........................................................................... 42 Wanda Łomnicka-Dulak: Pieśń do Madonny Przydrożnej ................................................. 42

62

Józefa Ukryć: Jarzębina ...................................................................................................... 44 Elżbieta Daniszewska: Wiosną ........................................................................................... 44 Anna Sikoń-Waluś: Skowronek .......................................................................................... 44 Irena Butkiewicz: Starość ................................................................................................... 44 Lilia Sola: Mateńka ............................................................................................................. 44 Zofia Jurkowska: Wóz ........................................................................................................ 44 INFORMACJE Edmund Zieliński: Rzeźbiarze ludowi współtwórcami ołtarza papieskiego ...................... 45 Dorota Kalinowska: Wigilia na Kujawach ......................................................................... 45 Krystyna Pawłowska: Wystawa „Dusze zwierząt" ............................................................. 46 Antoni Mosiewicz: Konkurs gry na instrumentach pasterskich ......................................... 46 Mikołaje w cieszyńskim muzeum ....................................................................................... 47 Stanisław Sitkowski: Jubileusz Jana Króla ......................................................................... 47 Krzysztof Ruszel: Kolędnicy w Kolbuszowej .................................................................... 48 Tomasz Dudzik: Z działalności Lubelskiego Oddziału STL .............................................. 49 Anna Bartosz: Dom Malarek im. Felicji Curyłowej w Zalipiu ........................................... 50 Stanisław Gołub: Muzealne pokazy garncarstwa z Pawłowa ............................................. 50 Ginące zawody na widokówkach ........................................................................................ 51 Halina Kosienkowska: Targi Rękodzieła Artystycznego ................................................... 51 Bożena Kosik-Tytuła: „Tradycyjna Wigilia" w KDTL ...................................................... 52 Władysław Sitkowski: Kto jest kim na Zamojszczyźnie .................................................... 52 Maria Koc: Węgrowskie kolędowanie ................................................................................ 53 Góralski dzień na Grodzkiej ............................................................................................... 54 Krystyna Pawłowska: Korowód zapustnych przebierańców we Włocławku ..................... 54 CZYTELNICY PISZĄ ...................................................................................................... 55 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 55 Nowi członkowie Stowarzyszenia Twórców Ludowych .................................................... 55 ODESZLI OD NAS ............................................................................................................ 56 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIV, Nr 2 (42) 1999 Protokół jury XXVIII Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka .............. 1 Sabina Szymbor: *** .......................................................................................................... 1 Józef Chojnacki: Gdzieś daleko (Żonie) ............................................................................. 1 Sabina Szymbor: Starość .................................................................................................... 2 Józef Chojnacki: W mojej rodzinie ..................................................................................... 2 Maria Suchowa: *** ........................................................................................................... 2 Anna Radomska: *** .......................................................................................................... 2 Wanda Łomnicka-Dulak: *** ............................................................................................. 2 Władysław Sitkowski: *** .................................................................................................. 2 Teresa Teter: Wieś .............................................................................................................. 3 Mieczysław Kościński: Powrót biedy ................................................................................. 3 Barbara Krajewska: Gwizdy liczą gwiazdy ........................................................................ 3 Leon Kawiecki: Ciszą ......................................................................................................... 3 Jak Kowalski: Wyrośnie ..................................................................................................... 3 Waleria Prochownik: Łojcowani swiatu (Na melodię Maluśki maluśki) ........................... 4

63

Marianna Staśkiewicz: *** ................................................................................................. 4 PROZA Cecylia Słapek: Jak diobeł z chłopem się załozeł i przegroł zakład ................................... 4 Waleria Prochownik: Wieczysty muzykant ........................................................................ 4 Franciszka Ogonowska: Leczenie ....................................................................................... 6 Czesław Maj: Guślarz ......................................................................................................... 6 Władysław Szepelak: Djeboł z góry Zeleźnice ................................................................... 7 Maria Suchowa: *** ........................................................................................................... 8 Władysław Koczot: Uspokojenie ........................................................................................ 8 Stanisława Pudełkiewicz: Wiosenne refleksje .................................................................... 8 SZKICE I OPRACOWANIA Stanisława Niebrzegowska: Pośrodku nieba jest droga, czyli obraz Drogi Mlecznej w polskiej kulturze ludowej ....................................................................................................

9

Jan Adamowski: Pieśniowa wersja legendy o drzewie Krzyża świętego ........................... 12 Marek Czarnacki: Jedlanka PGR podczas zmiany systemowej .......................................... 14 Krzysztof Ruszel: „Turki" z Rzeszowskiego ...................................................................... 19 Antoni Mosiewicz: Ciechanowiecki Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich ............. 21 Janina Petera: Obrzędy i zwyczaje narodzinowe na Lubelszczyźnie z przełomu XIX i XX wieku ............................................................................................................................

22

FOLKLORU Jan Adamowski: Wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem małego dziecka (przykłady z Trzcinca, woj. mazowieckiej .........................................................................

25

Laureaci XXXIII Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych ................. 28 Targi Sztuki Ludowej • Kazimierz '99 ................................................................................ 30 Jadwiga Orlewska: Jubilat z Puław. 40 lat działalności Klubu Twórców Ludowych ........ 32 Janina Rusek: Takie jest prawo Boże ................................................................................. 32 Elżbieta Wójtowicz: *** ..................................................................................................... 32 Krystyna Poczek: Nasz dom ............................................................................................... 33 Zuzanna Spasówka: *** ...................................................................................................... 33 SYLWETKI Halina Kosienkowska: „W puszczy moje korzenie". O Henryku Karasiu, rzeźbiarzu z Kozienic ..............................................................................................................................

34

Jadwiga Kozłowska-Doda: Świat wartości ludowej polskojęzycznej poetki z Nowej-Myszy (Białoruś) .................................................................................................................

36

Wacława Turkiewicz: Jarzebina, Na dożynki, Kim jestem, Przywitanie ........................... 38 ODESZLI OD NAS Dorota Kozioł: Maria Kozłowa nie żyje ............................................................................. 40 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Lucyna Bojarczuk (1909-1990) ............... 40 Krystyna Bojarczuk: Len, Pamięci Henryka Hubala-Dobrzańskiego, poległego 30 kwietnia 1940 roku. (W 23 rocznicę zgonu), Dom, Do Boga ............................................

41

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Paweł Onochin: Działalność Galerii Wystawienniczej STL .............................................. 42 GINĄCE ZAWODY Kalina Stachyra: Szlakiem ginących zawodów - zajęcia ekomuzealne .............................. 44 RECENZJE Halina Kosienkowska: Balet na estradzie życia ................................................................. 45 Urszula Majer-Baranowska: O polskim senniku ludowym ................................................ 48 Tadeusz Karabowicz: Ludowe przekazy z polsko-ukraińskiego pogranicza ..................... 49 Jan Ignaciuk: Uwagi do słowniczka gwary ukraińskiej zamieszczonego w pracy F. Czyżewskiego i S. Warchoła ..............................................................................................

50

64

Anita Has: Wieś współczesna. Kontynuacjai i zmiana ....................................................... 51 Alfred Gauda: Wystrugany z drewna siedział Bóg... ........................................................ 53 INFORMACJE Posiedzenie Zarządu Głównego i rad naukowych STL i KDTL ........................................ 54 Jerzy Cetera: „Kraszanki" w Białostockim Muzeum Wsi .................................................. 54 Andrzej Kozłowski: Nagrody dla kieleckich twórców ....................................................... 55 Pisanki i palmy. W Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu ............................................ 55 Powiatowe kolędowanie w Modliborzycach ...................................................................... 56 „Wycinanki Lilii Soli i rzeźby Tomasza Dudzika”. Wystawa w KDTL ............................ 57 Gminne spotkanie zespołów ludowych ............................................................................... 58 Fred: Krzczonowskie pisanki. Konkurs dla dzieci i młodzieży .......................................... 58 Władysław Sitkowski: W Zamościu. Konkurs i kiermasz wielkanocny ............................ 59 Pół wieku CEPELII ............................................................................................................. 59 Halina Kosienkowska: Litewskie zapusty .......................................................................... 59 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 60 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 60 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIV, Nr 3-4 (43) 1999 Józef Styk: Drodzy Czytelnicy ........................................................................................... 1 DOKUMENTACJA, ARCHIWIZACJA I ZBIORY POLSKIEJ SZTUKI LUDOWEJ I FOLKLORU

Bronisława Kopczyńska-Jaworska: Dokumentacja i archiwizacja etnograficzna ............. 2 Alfred Gauda: Zbiory sztuki ludowej w muzeach polskich. Wstępna analiza na podstawie badań ankietowych ............................................................................................

9

Ewa Fryś-Pietraszkowa: 50 lat Pracowni Badania Sztuki Ludowej w Krakowie .............. 20 Danuta Buczkowska: Dokumentacja sztuki i rękodzieła ludowego w Fundacji „Cepelia” 23 Maria Niewiadomska-Rudnicka: Komputerowa baza danych dotycząca twórców ludowych oraz program „Ginące zawody" w Ośrodku Dokumentacji i Informacji Etnograficznej Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Łodzi ....................................

24 Bożena Głowacz, Elżbieta Sadowska-Kasiborska: Archiwum Krajowego Domu Twórczości Ludowej w Lublinie. Zadania, aktualny stan zbiorów ....................................

27

Piotr Dahlig: Zbiory fonograficzne Instytutu Sztuki PAN ................................................. 29 Grażyna W. Dąbrowska: Dokumentacja tańców ludowych. Stan badań, potrzeby ........... 34 Jerzy Bartmiński: Jak archiwizować materiały folklorystyczne? ...................................... 38 Beata Maksymiuk, Anna Michalec: Aktualny stan zasobów Archiwum Etnolingwistycznego UMCS w Lublinie ............................................................................

41

Stanisław Kolbusz: Zespoły i imprezy folklorystyczne w komputerowej bazie danych Centrum Animacji Kultury w Warszawie ..........................................................................

44

Maria Baliszewska: Zbiory kultury ludowej w Radiowym Centrum Kultury Ludowej - Polskie Radio Warszawa ....................................................................................................

45

Justyna Ziółkowska: Filmy etnograficzne w TV Polonia .................................................. 48 Stanisław Gawor: Promocja i dokumentacja sztuki ludowej i folkloru przez Fundację Kultury Wsi ........................................................................................................................

49

Alfreda Magdziak: Chwila zachwytu ................................................................................. 52 Elżbieta Skorupska: Matka ................................................................................................. 52 Władysław Szepelak: Rano. O szczęśliwy dzień ............................................................... 52

65

Zygmunt Bukowski: Błękitny kolor ................................................................................... 52 Zdzisław Purchała: Jestem ................................................................................................. 52 Helena Chłopek: Jubilatka .................................................................................................. 52 WSPÓŁCZESNA TWÓRCZOŚĆ LUDOWA- PRÓBA DIAGNOZY Izabella Bukraba-Rylska: Twórcy ludowi o sobie. (Między tożsamością a podmiotowością kulturową) ...............................................................................................

53

Donat Niewiadomski: Najnowsze piśmiennictwo ludowe ................................................. 57 Aleksander Błachowski: Dziedzictwo sztuki ludowej - kilka refleksji na czasie .............. 59 Agnieszka Komar-Morawska: Twórczość ludowa w programie MKiS ............................ 63 Krystyna Widerman: „Musimy swoją Ojczyznę (...) wprzód nakryć własnym sercem(...)" . Refleksje na temat sesji .................................................................................

65

PROZA Kazimierz Maurer: Na wieki .............................................................................................. 67 Anna Sikoń-Waluś: Bez co Symek dorobił się pola .......................................................... 67 Wacław Zabłocki: O panience z Łubnic ............................................................................ 68 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Alfred Gauda: Skansen w Wygiełzowie – Lipowcu .......................................................... 68 Antoni Sułek: Austryjacy. Obrazek z pamięci zbiorowej .................................................. 70 Edmund Zieliński: Tworzyliśmy ołtarz papieski ............................................................... 71 Regina Matuszewska: Mój wielki wyczyn, moje duchowe wyzwanie .............................. 73 Maria Patyk: W Bydgoszczy. Dary dla papieża ................................................................. 76 Ołtarz w Drohiczynie. Z ludowymi akcentami .................................................................. 77 Józef Chojnacki: Odlatującym ptakom .............................................................................. 77 Tadeusz Sieraj: O stole rodzinnym, Święto kobiet wesołych ........................................... 77 RELACJE Halina Kosienkowska: O Suwalszczyżnie i plenerze „papieskim" .................................... 78 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Krystyna Poczek (1928-1999) ................. 80 Krystyna Poczek: Gdy moje serce bić przestanie, Moja matka, Gdy idę ........................... 81 ODESZLI OD NAS Czesław Maj: Wspomnienie o Krystynie Poczek .............................................................. 81 Edward Franciszek Cimek: Plon twórczych dokonań Jana Króla ...................................... 82 Edmund Zieliński: Juliusz Izajasz Rzepa nie żyje ............................................................. 83 Maria Suchowa: Oczekiwanie ............................................................................................ 83 Franciszka Ogonowska: Ludu, mój ludu ............................................................................ 83 Leon Podlach: Grodno. ***, *** ........................................................................................ 83 RECENZJE Helena Kozicka: „Jest taka pamięć... " ............................................................................... 84 Elżbieta Daniszewska: ***, *** ......................................................................................... 84 Słownik stereotypów i symboli ludowych ......................................................................... 85 Donat Niewiadomski: Poezja ziemi chełmskiej ................................................................. 86 Regina Matuszewska: Skowronek ...................................................................................... 87 Edward Rak: O chlebie ....................................................................................................... 87 Florianna Kiszczak: Moje dzieciństwo .............................................................................. 87 Augusta Zborowska: Lasy .................................................................................................. 87 Bernadetta Żołądek: Jesień ................................................................................................. 88 Roman Grabias: Dom mego dzieciństwa ........................................................................... 88 INFORMACJE Jan Adamowski: Nagrody im. Oskara Kolberga ................................................................ 88 STL za oceanem ................................................................................................................. 89 Janina Biegalska: Bogactwo i różnorodność. X Wojewódzki Przegląd Twórczości

66

Artystycznej Wsi ................................................................................................................ 90 Stefania Topola: Laur za kruszonki. Działalność Oddziału Opolskiego STL .................... 91 Joanna Muszyńska: XIX Międzynarodowe Spotkanie Kapel Ludowych w Toruniu ........ 92 Nagroda za „Frasobliwego” ............................................................................................... 92 Jan Koczwara: Konkursy „Kwiaty polskie" ....................................................................... 93 Halina Kosienkowska: W krainie Stolemów - kaszubskie impresje poplenerowe ............ 94 Tomasz Dudzik: Pasja twórcza sposobem na życie ........................................................... 96 VII Konkurs Poetycki im. Stanisława Buczyńskiego ......................................................... 97 Władysław Sitkowski: Przybywaj Panie ............................................................................ 97 Alfreda Magdziak: Kwiaty w zimie ................................................................................... 97 Jan Adamowski: I Janowski Przegląd Pieśni Patriotycznych (Pieśń o Karpiówce, Pieśń o Kitowie) ...........................................................................................................................

97

Edmund Zieliński: Zblewscy strażacy mają patrona .......................................................... 98 Franciszek Chramęga: Słowo dla Papieża .......................................................................... 99 Terasa Teter: *** ................................................................................................................ 99 Roman Jan Giec: Poecie J. Pockowi .................................................................................. 99 Wanda Łomnicka-Dulak: Gazdoski liwentorz ................................................................... 99 ZAPROSILI NAS .............................................................................................................. 100 KSIĄŻKI NADESŁANE ................................................................................................... 100 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XV, Nr 1 (44) 2000 Całe bogactwo Lubelszczyzny. Konkurs i wystawa „Twórczość ludowa między Wisłą i Bugiem" ..............................................................................................................................

1

Magdalena Krasowska: O współczesnej twórczości ludowej województwa lubelskiego .. 3 Janina Głąbowa: Dokument naszej tożsamości .................................................................. 4 Wigilia w KDTL ................................................................................................................. 5 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: Czy istnieje folklor współczesny? ........................................................... 6 Alfred Gauda: Spływ tratwami przełomem Dunajca .......................................................... 10 Helena Wolska: Pieniny, Pieniny..., Uroki Pienin .............................................................. 13 Katarzyna Smyk: O symbolice tradycyjnych ozdób choinkowych .................................... 14 Ryszard Rodzik: Zakochani ................................................................................................ 18 Andrzej Dziedzina-Wiwer: Co ino ..................................................................................... 18 Barbara Krajewska: Modlitwa za Ojca Świętego ............................................................... 18 Franciszka Ogonowska: Poeta ............................................................................................ 18 Anna Radomska: Poeci ....................................................................................................... 18 Ryszard Suchecki: Miłość ................................................................................................... 18 PROZA Władysław Szepelak: Janosik i dziedzic z Raby ................................................................ 19 Janina Radomska: Ucieczka świętej Rodziny ..................................................................... 20 Czesław Maj: Na prześpiegi ............................................................................................... 21 Florianna Kiszczak: Jak chłop walczył z duchem dziedzica .............................................. 22 Florianna Kiszczak: Pamięci Stanisława Buczyńskiego ..................................................... 22 Irena Butkiewicz: Jesień ..................................................................................................... 22 Waleria Prochownik: Rodowód .......................................................................................... 22

67

BADACZE KULTURY LUDOWEJ Jan Adamowski, Stanisława Niebrzegowska: Jubileusz 40-lecia pracy naukowej prof. Jerzego Bartmińskiego ........................................................................................................

23

SYLWETKI Tadeusz Czarnecki: „Chciałem zaistnieć..." ...................................................................... 26 Zbigniew Jerzy Przerembski: Obudowywanie dźwięku, czyli mistrz sztuki dudziarskiej 29 Mirosław Pluta: Zespół obrzędowy „Lasowiaczki" z Baranowa Sandomierskiego ........... 32 Jan Polit: Otwarte serce ....................................................................................................... 33 Józef Chojnacki: Zwyczajna noc ........................................................................................ 33 Tadeusz Ignatowicz: Dobry dzień ....................................................................................... 33 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Szopka z okolic Radzynia Podlaskiego ................................................... 34 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Norbert Maczulis: Muzeum Kaszubskie w Kartuzach ....................................................... 37 GINĄCE ZAWODY Czas pracy, zabawy i... refleksji. Pokazy„ginących zawodów" w lubelskim skansenie .... 40 Teresa Teter: Bez uśmiechu ................................................................................................ 41 Władysąłw Koczot: Chłopskim kobietom .......................................................................... 41 Janina Radomska: Pamięci Bronisława Pietraka ................................................................ 41 RECENZJE Helena Kozicka: Wiersze dla młodzieży... do lat stu ......................................................... 42 Maria Majchrzak: Czas ożywania ....................................................................................... 42 Jarosław Chodak: Dwór - Plebania - Rodzina chłopska ..................................................... 43 Danuta Niczyporuk: Kategoria przestrzeni w folklorze ..................................................... 44 Józef Styk: Monografia ludowych rytów orki i siewu ........................................................ 45 Sabina Szymbor: Czas zadumy ........................................................................................... 45 Elżbieta Motyl: Drzewo ...................................................................................................... 45 INFORMACJE Zygmunt Ciesielski: Trudny rok ......................................................................................... 46 Kazimierz Idzi: Kapliczki i kwiaty. Z działalności Oddziału Krakowskiego STL ............ 46 Edmund Zieliński: 2000 kapliczek na 2000 lat chrześcijaństwa ........................................ 47 Sztuka ludowa Kaszub ........................................................................................................ 47 Jan Adamowski: Siedleckie kolędowanie i kolędy 2000 .................................................... 48 Aniołowie i szatan. Konkurs i wystawa w Wągrowcu ....................................................... 49 Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Stanisława Ciesielczuka ........................................... 50 Józef Kaczor: W Korczynie chodzą po kolędzie ................................................................ 50 Chojnickie szopki ............................................................................................................... 50 Tadeusz Czarnecki: Ludowa sztuka religijna. Wystawa w Kielcach ................................. 51 Alfred Gauda: Lublin lubi folklor ....................................................................................... 52 Alicja Mironiuk-Nikolska: W papierze i kamieniu ............................................................ 52 ESKA: Jubileusz Lilii Soli .................................................................................................. 53 ESKA: Krzczonowski konkurs na pisankę ......................................................................... 53 Alfred Gauda: Garncarskie toczenie w Urzędowie ............................................................ 54 Konkurs „Polska wycinanka ludowa" ................................................................................ 55 Łowicka kapela w Paryżu ................................................................................................... 55 Alfred Gauda: Folklor ziem górskich ................................................................................. 56 Janina Skotnicka: Wystawa rzeźb Józefa Piłata ................................................................. 57 Jan Skupień: U Jana Kuruca na Rusińskim Wierchu ......................................................... 58 „Przekroczyć próg"" . Wystawa i sesja we Wrocławiu ...................................................... 58 Zbigniew Jerzy Przerembski: Dudaskie ostatki .................................................................. 59

68

Jan Kowalski: Bogu pokażę ................................................................................................ 59 Ryszard Suchecki: Matka Boska Wiejska .......................................................................... 59 Leona Kawecki: Komin cegielni ........................................................................................ 59 Nowi członkowie Stowarzyszenia Twórców Ludowych .................................................... 60 Członkowie STL zmarli w 1999 rok ................................................................................... 60 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 60 KSIĄŻKI NADESŁANE ................................................................................................... 60 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XV, Nr 2 (45) 2000 XXIX Ogólnopolski Konkurs Literacki. Laury dla następców Jana Pocka ....................... 1 Sabina Szymbor: Jesienna refleksja, Zawrócić czas ........................................................... 2 Wanda Łomnicka-Dulak: Psalm wiosenny, Psalm sienny .................................................. 2 Józef Chojnacki: Ostatnie słowa ......................................................................................... 3 Jan Kowalski: Zamyślenie .................................................................................................. 3 Mieczysław Kościński: Fałszywy prorok ........................................................................... 3 Leon Kawecki: Brzoza (Żonie) ........................................................................................... 3 Władysław Sitkowski: Chłopski dokument ........................................................................ 3 Florianna Kiszczak: Ludowemu poecie Janowi Pockowi ................................................... 3 Maria Suchowa: Agnieszka ................................................................................................ 3 Helena Chłopek: Krzyż ....................................................................................................... 4 Zofia Kwiatosz: Szczęście .................................................................................................. 4 Władysław Koczot: Pożegnanie z ziemią (Pamięci matki) ................................................ 4 PROZA Zdzisław Purchała: Skarb z Łysej Góry .............................................................................. 4 Kazimierz Maurer: Przechytrzony sknyra .......................................................................... 4 Waleria Prochownik: Świętowanie ..................................................................................... 6 Leon Szabluk: Drwal i diabeł .............................................................................................. 6 Florianna Kiszczak: Pamięci Jana Pocka ............................................................................ 10 Leon Kawecki: Wiersze ...................................................................................................... 10 SZKICE I OPRACOWANIA Urszula Janicka-Krzywda: Wielkotygodniowy obrzęd palenia Judasza w Polsce południowej .........................................................................................................................

11

Janina Petera: Obrzędy i zwyczaje związane z domem praktykowane na Lubelszczyźnie na przełomie XIX i XX wieku ............................................................................................

14

Jan Górak: „Kozy", czyli wiejskie areszty gminne ............................................................. 16 Anna Radomska: *** ......................................................................................................... 19 Józef Chojnacki: Długie rozmowy ...................................................................................... 19 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Ludowe przekazy o cudach, uzdrowieniach oraz modlitewki - przy źródełku w Budzieszynie ....................................................................................................

20

Zenon Baranowski: Grupy etnograficzne, regionalne i lokalne powiatu janowskiego ...... 24 Protokół jury XXXIV Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych .......... 26 Paweł Onochin: Galeria pod gołym niebiem. XXIII Targi Sztuki Ludowej ...................... 28 SYLWETKI Celestyn Wrębiak: Czesław Sarnacki - plecionkarz z Dołhobród ...................................... 29 Wiesława Zaremba: Zespół śpiewaczy„Bagnoszki" z Drelowa ......................................... 34

69

Halina Solecka: Ignacy Dobrzyński - mistrz wycinanki ..................................................... 35 Halina Solecka: Wspomnienie o Bronisławie Pietraku. W trzecią rocznicę śmierci .......... 38 Elżbieta Daniszewska: *** ................................................................................................. 39 Barbara Krajewska: Letnie świtanie ................................................................................... 39 Anna Radomska: *** ......................................................................................................... 39 GINĄCE ZAWODY Monika Wójcik: Wielkie kucie w Wojciechowie ............................................................... 40 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Redakcja Dziedzictwa Kulturowego TV Polonia ............................................................... 45 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Stanisław Pajka: Rozsławił Kurpiów. O księdzu Władysławie Skierkowskim .................. 46 RECENZJE Katarzyna Smyk: Modlitewnik Wandy Łomnickiej-Dulak ................................................ 47 Anna Zybura: Kultura w społeczności lokalnej .................................................................. 48 Kultura racją stanu i dobrą inwestycją ................................................................................ 50 Zygmund Bukowski: Narodziny Madonny ......................................................................... 51 INFORMACJE Donat Niewiadomski: Promocja Pism wybranych Władysława Kuchty ............................ 52 Paweł Onochin: Jubileusz Józefa Citaka ............................................................................ 53 Do Zakopanego po Złotą Ciupagę ...................................................................................... 53 Jan Adamowski: „Powiślaki" 2000 ..................................................................................... 54 Wojciech Sadowski: Stefan Szymoniak i jego postacie ..................................................... 55 Wojciechowskie spotkania kowali ...................................................................................... 55 Konkurs recytatorski ........................................................................................................... 56 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 56 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XV, Nr 3 (46) 2000 Waleria Prochownik: Zrozumienie ..................................................................................... 1 Zdzisław Purchała: Idąc przez życie ................................................................................... 1 SZKICE I OPRACOWANIA Janina Petera: Tyszowieckie świece, buty i konfederacja .................................................. 1 Olga Sannikowa: Demonologia i chrześcijaństwo w świadomości ludowej ...................... 3 Sylwester Łysiak: „Dziecko w folklorze" . Geneza i funkcje festiwalu ............................. 5 Dorota Świtała-Trybek: Pierniki i cukiernicze wyroby odpustowe Emila Widery z Bujakowa ............................................................................................................................

9

PROZA Czesław Maj: Tomek bimbrant ........................................................................................... 12 Zdzisław Purchała: I chytrego można przechytrzyć ........................................................... 12 Cecylia Słapek: O św. Janie w ołtarzu ................................................................................ 13 Jan Kowalski: Chciał oszukać śmierć ................................................................................. 14 Józef Chojnacki: Należy mi się .......................................................................................... 14 Władysław Sitkowski: W 20-lecie pontyfikatu Papieża ..................................................... 14 Irena Butkiewicz: *** ........................................................................................................ 14 Marian Kaczmarczyk: Bogu ............................................................................................... 14 Anna Waluś: Palmowo ........................................................................................................ 14

70

WIEŚ WE WSPOMNIENIACH Helena Chłopek: Pożegnanie dzieciństwa .......................................................................... 15 Stefan Sidoruk: Cygańska kuźnia ....................................................................................... 18 Michalina Borodej - Podzwonne dla Pauliny Hołysz Poetki Ludowej ze Strupina k/Chełma .............................................................................................................................

18

Franciszka Boryta: Na sobótki świętego Jana ..................................................................... 18 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Kolędowanie we wsi Błonie - chodzenie z niebem i Żydkiem ............... 19 Bernadetta Żołądek: Odzew ................................................................................................ 21 Tadeusz Pabis: Wspomnienia ............................................................................................. 21 Zofia Roj-Mrozicka: Blisko nieba ...................................................................................... 21 Janina Boroś: Jesień ............................................................................................................ 21 Józefa Uryć: *** ................................................................................................................ 21 SYLWETKI Janina Biegalska: Zespół śpiewaczy z Rozkopaczewa I. Razem od 35 lat ......................... 22 Lidia Tryka: Stanisław Głaz - skrzypek autentyczny ......................................................... 23 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Alfred Gauda: Park Etnograficzny w Toruniu .................................................................... 24 Maria Gleń: Hymn do Chrystusa ........................................................................................ 26 Zofia Kwiatosz: *** ........................................................................................................... 26 Alfreda Magdziak: Majowy ranek ...................................................................................... 26 Maria Bednarz: Modlitwa za Papieża ................................................................................. 26 Stanisław Rząsa: Kłaniam się ............................................................................................. 26 Władysław Koczot: Mój portret .......................................................................................... 26 Irena Ostaszyk: Wychodzę .................................................................................................. 26 XV Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne w Lublinie. Folklor świata BADACZE KULTURY LUDOWEJ Irena Książek: Obraz kultury ludowej w twórczości Franciszka Salezego Dmochowskiego ..................................................................................................................

27

Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Wawrzyniec Ignacy Lenarczyk (1872-1958) ...................................................................................................................................

30

Wawrzyniec Ignacy Lenarczyk: Wiejska droga w czasach pańszczyzny, Pamięci Tomasza Soczyńskiego, Oto ja ...........................................................................................................

31

RECENZJE Stanisława Niebrzegowska: Dziś cię opiszę wiosko moja miła ......................................... 32 Agnieszka Kuczyńska: Bóg bliski znękanym ludziom. O albumie Frasobliwy ................. 33 Stanisława Niebrzegowska: Znów przyszła wiosna. O twórczości Stanisława Pucha ........ 35 RELACJE Andrzej Ciota: Góralskie świętowanie ............................................................................... 37 INFORMACJE Za zasługi dla kultury ludowej. Nagrody im. Oskara Kolberga po raz 25. ....................... 39 Sympozjum w lubelskim Trybunale Koronnym. Tradycja a nowoczesność ...................... 40 Zamojskie Dni Folkloru ...................................................................................................... 41 Dom służebny w Nadrzeczu ............................................................................................... 41 Kowale kuli w Wojciechowie ............................................................................................. 42 XV Międzynarodowe Spotkania Foklorystyczne w Lublinie. Folklor świata .................... 44 Światowy Festiwal Folklorystyczny w Brunssum w Holandii. „Kultura dla pokoju" ....... 45 Wystawa jubileuszowa w KDTL. „Alfred Gauda - nie tylko dyrektor..." ......................... 46 Mateusz Jastrzębski: III Światowy Kongres Dialektologlczny i Geolingwistyczny .......... 47 W Garkach. Warsztaty i wystawa ....................................................................................... 47

71

OPINIE. POLEMIKI Edmund Zieliński: O kondycji kultury kaszubskiej ............................................................ 48 ODESZLI OD NAS Władysław Sitkowski: Pożegnanie Franciszki Boryty ....................................................... 49 Franciszka Boryta: Pożegnanie świata ................................................................................ 49 PEREŁKI PRZY DRODZE Wiesław Bednarz: Historia przydrożnej kapliczki w Motyczu .......................................... 50 Zygmund Bukowski: W drodze .......................................................................................... 52 Czesław Wender: Na pożegnanie ....................................................................................... 52 Roman Grabias: Wiosna ..................................................................................................... 52 KSIĄŻKI NADESŁANE ................................................................................................... 52 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XV, Nr 4 (47) 2000 „Kodry", „leluje", „klapoki" ... .......................................................................................... 1 SZKICE I OPRACOWANIA Alina Aleksandrowicz: Niektóre refleksje na temat wartości folkloru ............................... 3 Agnieszka Ławicka: Krzyże drewniane z insygniami Męki Pańskiej na Lubelszczyźnie 7 Danuta Powiłańska-Mazur: „Tajemnice tradycyjnych kuchni" .......................................... 11 PROZA Zdzisław Purchała: Jak to z biedą było ............................................................................... 16 Władysław Szepelak: Jako Matka Boska Gromnicno dopomogła biydokowi ................... 17 Franciszka Ogonowska: Jak się Jaśkowi święty Antoni objawił ........................................ 18 SYLWETKI Tadeusz Czarnecki: Rzeźbę traktuje jak coś najbliższego .................................................. 19 Zygmund Bukowski: Wcielenie ………………………………………………………….. 20 Waleria Prochownik: Rachunek 20 Jan Kowalski: Świeca ESKA: Jan Uścimiak – rzeźbiarz ........................................................................................ 21 Sabina Szymbor: Mogiła …………………………………………………………………. 23 Czesław Wender: Czasem ………………………………………………………………... 23 Edward Rak: Garść chleba ……………………………………………………………….. 23 Janina Boroś: Droga do mojej wioski ……………………………………………………. 23 Wanda Łomnicka-Dulak: Psalm o grudce ziemi ………………………………………… 23 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Teresa Smolińska: Muzeum Wsi Opolskiej ........................................................................ 24 Władysława Głogowska: Ufaj Panu! …………………………………………………….. 28 Marian Kaczmarczyk: Myślę …………………………………………………………….. 28 Kazimierz Maurer: Prosto ze wsi ………………………………………………………… 28 GINĄCE ZAWODY Mieczysław Kseniak, Grzegorz Miliszkiewicz, Krzysztof Wiśniewski, Ewa Górecka-Wójcik: Parada rzemiosł Lublina i Lubelszczyzny .............................................................

29

RECENZJE Katarzyna Smyk: Chłopskie wiersze Władysława Koczota ............................................... 32 Alfred Gauda: Lodzie jednopienne w Polsce ...................................................................... 33 Małgorzata Gruchoła: Rodzina, młodzież, regionalizm ..................................................... 34 Alfred Gauda: Polskie skanseny ......................................................................................... 36

72

Władysław Koczot: Dobroć lata …………………………………………………………. 36 Teresa Teter: W kalejdoskopie zachwytu ………………………………………………... 36 INFORMACJE Alfred Gauda: Lubelski Kongres Kultury Polskiej - 2000. Kultura wsi ............................. 37 Paweł Onochin: Pokazy technik rękodzielniczych w Galerii STL w Lublinie. Warsztaty twórcze ‘2000 ......................................................................................................................

38

Nagroda dla Jana Kuruca .................................................................................................... Andrzej Wojtan: Wystawa w kraśnickim muzeum. „Betlejem polskie" ............................ 39 Ewa Fryś-Pietraszkowa: Kapliczka na przełom tysiącleci ................................................. 40 Anna Basak: Zjazd ludoznawców w Toruniu ..................................................................... 41 Konkurs im. Stanisława Ciesielczuka rozstrzygnięty ......................................................... 41 Zajęcia dla nauczycieli w KDTL. Dziedzictwo kulturowe regionu .................................... 42 Andrzej Wojtan: Przegląd twórczości wsi. Zespoły, teatry, kabarety ................................ 42 Ewa Fryś-Pietraszkowa: Konkurs i wystawa: „Ksiądz Karol Wojtyła - papież Jan Paweł II ...............................................................................................................................

43

Bernadetta Żołądek: Staropolskim zwyczajem …………………………………………... 43 Władysław Sitkowski: Modlitwa ………………………………………………………… 43 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 44 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 44 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVI, Nr 1 (48) 2001 SZKICE I OPRACOWANIA Mariola Tymochowicz: Tradycyjny strój krzczonowski i jego współczesne realizacje ..... 1 Zenon Koter: Próba charakterystyki folkloru muzycznego na obszarze Lubelszczyzny ... 10 Wiesław Czerniec: Agroturystyka a promocja kultury ....................................................... 11 Józef Chojnacki: Chłopskie niepokoje …………………………………………………… 13 Zofia Kwiatosz: Ojciec …………………………………………………………………... 13 PROZA Florianna Kiszczak: Głuchy Kuba ...................................................................................... 14 Maria Gleń: Diabeł młynarza .............................................................................................. 14 Janina Radomska: Bal u diabłów ........................................................................................ 15 Jan Skupień: Dzisiejsy świat ............................................................................................... 16 Marianna Majówka: Sobotni promyk ................................................................................. 17 Maria Suchowa: *** ........................................................................................................... 17 Bronisława Fastowiec: Modlitwa majowa ......................................................................... 17 WIEŚ WE WSPOMNIENIACH 18 Zygmunt Bukowski: Z mojego życia. Dzieciństwo ............................................................ 18 Alfreda Magdziak: Rano w polu ......................................................................................... 21 Anna Radomska: Anonimy do Pana Boga .......................................................................... 21 Elżbieta Daniszewska: *** ................................................................................................ 21 Tadeusz Pabis: Daleko jesteś .............................................................................................. 21 Katarzyna Kracik: Błogosławięstwo ................................................................................... 21 Anna Waluś-Sikoń: A co my za to ...................................................................................... 21 Barbara Krajewska: Błonista ulica ...................................................................................... 21 SYLWETKI Franciszek Kula: W służbie dobra i piękna ........................................................................ 22

73

Wiesław Czerniec, Urszula Mirosław: 65 lat z muzyką. Jubileusz Stefana Bednarczyka - szefa Kapeli Wojciechowskiej ............................................................................................

23

Agnieszka Frasiak: „Najbardziej wypoczywam, kiedy uczę dzieci". Mistrz Stanisław Balik i jego uczennice .........................................................................................................

26

Pieśni i wiersze [wkładka str. I] Papież Jan Paweł II w Polskiej kulturze ludowej [wkładka str. I] Sabina Szymbor: Oto człowiek [wkładka str. I] Florianna Kiszczak: Polak na Watykanie [wkładka str. I] Mieczysław Kościński: Pielgrzym wiary [wkładka str. II] Maria Znyk: *** [wkładka str. II] Zygmunt Bukowski: Zapytanie ziemi [wkładka str. II] Pielgrzymka dziękczynna do Watykanu [wkładka str. II] Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ -Kazimierz Maurer (1923-2001) ................ 27 Kazimierz Maurer: Powrót do gniazda. Sztuka w trzech aktach ........................................ 28 Czesław Maj: Wspomnienie o Kazimierzu Maurerze ........................................................ 28 ARCHIWUM FOLKLORU Katarzyna Smyk: Lubelskie opowieści o choince .............................................................. 32 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Maria Brylak-Załuska: O Sądeckim Parku Etnograficznym .............................................. 34 RECENZJE Helena Kozicka: Opowieści o ludziach i diabłach .............................................................. 38 Katarzyna Smyk: Z czego słyną Harasiuki? ....................................................................... 38 Piotr Matwiejczuk: „Sygnał obecności" ............................................................................. 40 Bogumiła Stachowiak: Wiejska kapliczka .......................................................................... 40 INFORMACJE Partner zza oceanu. Stowarzyszenie Polskich Twórców Ludowych w Chicago ................ 41 Agnieszka Frasiak: Kochać to, co nasze. Rozstrzygnięcie Festiwalu Folkloru i Sztuki Ludowej „Tradycje 2000" w województwie łódzkim ........................................................

42

Lilia Sola: Liczymy na sukcesy młodych. Klub Twórców Ludowych w Puławach ma nowy zarząd ........................................................................................................................

43

Justyna Górska-Siwiec: „Boże Narodzenie" w Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu .... 44 Andrzej Wojtan: Powiatowe kolędowanie w Trzydniku .................................................... 45 Zofia Chomiszewska: Na Podlasiu. „Brodacze" ................................................................. 46 Zygmund Ciesielski: „Zapust" w Radziłowie ..................................................................... 47 Zbigniew Jerzy Przerembski: Dudziarze pod Giewontem .................................................. 48 „Śladami Kurpiów" ............................................................................................................ 49 W Krzczonowie. Konkurs na pisankę wielkanocną ............................................................ 49 Człowiek-instytucja. 40-lecie pracy twórczej Edmunda Zielińskiego ................................ 50 Edmund Zieliński: O kulturze ludowej Kociewia ............................................................... 51 Zygmund Ciesielski: Rzeźby Dionizego Purty. Wystawa w Galerii Sztuki białostockiego WOAK ........................................................................................................

52

CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 52 ZAPROSILI NASI .............................................................................................................. 52 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVI, Nr 2 (49) 2001 Mniej prac - niższy poziom. Protokół jury XXX Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ...............................................................................................

1

74

Sabina Szymbor: Codzienne sprawy ................................................................................... 2 Władysław Sitkowski: Zostańcie babciu ............................................................................ 2 Mieczysław Kościński: Widzę ............................................................................................ 2 Władysław Koczot: Pielgrzymka ........................................................................................ 2 Bronisława Fastowiec: Była taka wigilia ............................................................................ 2 Franciszka Ogonowska: Pieśń o Poezji .............................................................................. 2 Józef Chojnacki: Nie wiem ................................................................................................. 3 Władysław Sitkowski: Pamięci Jana Pocka w 30 rocznicę śmierci .................................... 3 Alfreda Magdziak: Wrześniowy zmierzch ......................................................................... 3 Sabina Szymbor: Odległe wspomnienia ............................................................................. 3 Florianna Kiszczak: Pamięci Jana Pocka – poety ludowego .............................................. 3 Tadeusz Pabis: Różaniec ..................................................................................................... 3 PROZA Waleria Prochownik: Nie ma pana nad furmana ................................................................ 4 Władysław Szepelak: To była Nojświyntso Rodzina ......................................................... 6 Zdzisław Purchała: O tym jak pod mostem straszyło ......................................................... 6 Czesław Maj: Nasi święci patronowie ................................................................................ 8 Leon Szabluk: Pop, krowa i flaki ........................................................................................ 8 Franciszka Ogonowska: Zemsta muzykantów .................................................................... 9 Janina Radomska: Piotrowy sekret ..................................................................................... 10 SZKICE I OPRACOWANIA 11 Jan Adamowski: Biłgorajska kolęda gospodarska o trzech furmanach .............................. 13 Anna Krawczyk-Tyrpa: Niedźwiedź - małpa Północy? ..................................................... 13 Walentyna Charitonowa: O współczesnych badaniach zaklęć i zamawiań na Polesiu i w północnej Rosji ...................................................................................................................

17

SYLWETKI Marzena Kozanecka-Zwierz: Rodzinne muzeum ............................................................... 20 Helena Kozicka: Kontynuatorka dawnej sztuki .................................................................. 23 Elżbieta Miszczyńska: Wiekowy garncarz ......................................................................... 24 XXXIV Targi Sztuki Ludowej w Kazimierzu .................................................................... 26 U korzeni muzyki Litwy ..................................................................................................... 27 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Wierzenia i opowieści z zachodniej Lubelszczyzny (narodziny i chrzest dziecka oraz przekazy o dziadach wędrownych) ....................................................

28

PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Joanna Kurella: Edukacja regionalna w Centrum Animacji Kultury ................................. 32 Alfred Gauda: Muzeum małej ojczyzny ............................................................................. 35 RECENZJE Zbigniew Jerzy Przerembski: Lirnik z Haczowa ................................................................ 36 Teresa Karwicka: Książka o strojach ludowych ................................................................. 37 Mariola Tymochowicz: Ocalenie świata, który odchodzi - rośliny w ludowych przekazach ustnych .............................................................................................................

38

Maria Dębowczyk: Dożynkowe rymy i melodie ................................................................ 40 INFORMACJE Lucyna Szablowska: Niezwykłe spotkanie ......................................................................... 41 Bożena Kubit: Najpiękniejsze kroszonki 2001. Konkurs w Gliwicach .............................. 42 VII Konkurs Poetycki im. Stanisława Buczyńskiego ......................................................... 43 Władysław Sitkowski: Pamięci Stanisława Buczyńskiego ................................................. 43 Bernadetta Żołądek: Chłopska nadzieja .............................................................................. 43 Piotr Tracz: Najświętsza matka idzie polem ....................................................................... 43

75

Autentyczni artyści ludowi polubili Maciejowice. „Powiślaki 2001". VIII Konkurs Kapel i Śpiewaków Ludowych Regionów Nadwiślańskich ...............................................

44

Chrystus w sztuce ludowej. Wystawa w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie .......... 45 Alfred Gauda: Ludoznawcy na Helu .................................................................................. 46 Henryk Gadomski: Olender - biskup. Wokół II Ogólnopolskiego Przeglądu Obrzędów Weselnych w Kadzidle ........................................................................................................

47

Marzena Kozanecka-Zwierz: Przegląd rękodzieła regionu łowickiego ............................. 47 Iwona Świętosławska: „Szare jak ziemia, barwne jak pamięć". Nowa wystawa etnograficzna w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi ...........................

48

Są następczynie! Konkurs na koronkę koniakowską i beskidzki haft krzyżykowy ........... 49 Edmund Zieliński: Dziś jest dużo samowolki ..................................................................... 50 Iwona Niewczas: Droga na tarnogrodzką scenę ................................................................. 50 Regulamin III Ogólnopolskiego Konkursu dla rzeźbiarzy ludowych na szopkę bożonarodzeniową ..............................................................................................................

52

CZYTELNICY PISZĄ ....................................................................................................... 52 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 52 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 52 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVI, Nr 3-4 (50) 2001 XI Krajowy Zjazd Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Droga, którą przeszliśmy ........ 1 Niektóre kierunki i formy działalności Stowarzyszenia Twórców Ludowych (grudzień 1997 - czerwiec 2001) ........................................................................................................

5

Czesław Maj: Pracuję dla przyszłych pokoleń ................................................................... 6 XXXV Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych - Kazimierz 2001. Wysoki poziom - wiele nagród ..........................................................................................

7

Janina Biegalska: By nie ucichły pieśni... ......................................................................... 10 Problemy współczesnego ruchu folklorystycznego. Materiały z ogólnopolskiego seminarium w Kazimierzu .................................................................................................

11

Henryk Dumin: Folklor „zreformowany" .......................................................................... 11 Małgorzata Dziurowicz-Kaszuba: Wpływ zmian administracyjnych na działalność w zakresie folkloru w Sieradzkiem ........................................................................................

13

Adolf Krzemiński: Kondycja folkloru w kraju .................................................................. 14 Wanda Księżopolska: Siedlecki folklor po reformie ......................................................... 15 Mirosław Nalaskowski: Zadania suwalskiego folklorysty w XXI wieku .......................... 16 Anna Radomska: Fotografia ............................................................................................... 21 Bernadetta Żołądek: Chwila zadumy ................................................................................. 21 Alfreda Magdziak: Ogród moich marzeń ........................................................................... 21 Helena Chłopek: Adwent ................................................................................................... 21 Anna Bogucka: Orawskie lato ............................................................................................ 21 Zofia Kwiatosz: Przemijanie .............................................................................................. 21 PROZA Władysław Szepelak: Jako się Wawrzek zbogaciył ........................................................... 22 Tadeusz Pabis: But pełen złota ........................................................................................... 23 Władysław Koczot: Macocha i pasierbica ......................................................................... 24 Cecylia Słapek: O rycerzu, który diabłu świecke zapoleł .................................................. 24 Edward Rak: Bida .............................................................................................................. 25

76

SZKICE I OPRACOWANIA Aleksander Błachowski: Zapomniane skarby .................................................................... 26 Barbara Pabian: Olsztyńska szopka Jana Wiewióra - tradycja chrześcijańska zaklęta w drewnie ...............................................................................................................................

35

Ałła Kożinowa: Lecznictwo Tatarów litewskich ............................................................... 40 Ryszard Rodzik: *** .......................................................................................................... 41 Barbara Krajewska: Drzewo jesieni ................................................................................... 41 Elżbieta Daniszewska: Matka Bolesna .............................................................................. 41 Waleria Prochownik: Polna Madonna ................................................................................ 41 Władysław Koczot: Na progu lata ..................................................................................... 41 Józef Chojnacki: Tryptyk listopadowy .............................................................................. 41 Jadwiga Solińska: Zima ..................................................................................................... 41 SYLWETKI Grażyna Władysława Dąbrowska: Trzy pokolenia Racisiów ............................................ 42 Klementyna Fąfrowicz: Moje życie ................................................................................... 45 ODESZLI OD NAS Zdzisław Walczak (1926-2001) ......................................................................................... 47 Władysław Sitkowski: Pięć zamojskich twórczyń nie żyje ............................................... 47 Adam Doleżuchowicz (1923-2001) ................................................................................... 48 Adam Doleżuchowicz: Hej! Krzizu, starusku .................................................................... 48 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Maria Kozaczkowa (1910-1982) ............. 48 Maria Kozaczkowa: Powrót, Pokuta, Kwiaty mojego dzieciństwa ................................... 49 Czesław Wender: Wiersze ................................................................................................. 50 Teresa Teter: Zubożała sukienka ........................................................................................ 50 Leon Kawecki: Twarz czasu .............................................................................................. 50 Bronisława Fastowiec: Madonna ....................................................................................... 50 Florianna Kiszczak: Moja wioska ...................................................................................... 50 RECENZJE Danuta Niczyporuk: Węzłowe kwestie społeczne współczesnej wsi polskiej ................... 51 Mateusz Jastrzębski: Ukraińskie i polskie gwary pogranicza ............................................ 52 INFORMACJE Nagrody im. Oskara Kolberga ........................................................................................... 54 Ukoronowanie 35 lat pracy ................................................................................................ 55 Zabrakło wielu twórców. Konkurs i wystawa dla członków Lubelskiego Oddziału STL 55 Andrzej Ciota: Następcy Sabały. XXXV „Sabałowe Bajania" w Bukowinie Tatrzańskiej 56 Wieńce tradycyjne i... bardzo współczesne. Dożynki Wojewódzkie Ziemi Lubelskiej .... 57 Alfred Gauda: Dziecięcy folklor z różnych stron świata. XVI Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne - Lublin 2001 ..........................................................................

58

Longin Kowalczyk: Dywany dwuosnowowe Dominiki Bujnowskiej. Wystawa w Muzeum Regionalnym w Łukowie ....................................................................................

59

Jan Uścimiak: Wyspa szczęścia. Chełmski Oddział STN ma hojnych sponsorów i dobre warunki do działania ..........................................................................................................

59

KSIĄŻKI NADESŁANE ................................................................................................... 60

77

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVII, Nr 1-2 (51) 2002 XI KRAJOWY ZJAZD STOWARZYSZENIA TWÓRCÓW LUDOWYCH Jan Kuruc: Wystąpienie Jana Kuruca, prezesa Zarządu Głównego STL ........................... 1 Wystąpienie Ryszarda Rabeszki, przewodniczącego Głównej Komisji Rewizyjnej ......... 4 Sprawozdanie z działalności Rady Naukowej STL za lata 1998-2001 .............................. 5 Paweł Onochin: Dyskusja zjazdowa (wybrane głosy) ........................................................ 6 Władze Stowarzyszenia Twórców Ludowych wybrane na XI Krajowym Zjeździe .......... 8 Rada Naukowa STL ............................................................................................................ 8 Uchwała XI Krajowego Zjazdu STL .................................................................................. 10 Zmiany w Statucie STL ...................................................................................................... 10 Odznaczenia i dyplomy ....................................................................................................... 11 Józef Styk: Twórczość ludowa u progu XXI wieku ........................................................... 14 Jan Adamowski, Katarzyna Smyk: O sztuce poetyckiej Jana Pocka .................................. 14 Aleksander Błachowski: Siła w tradycji. Wybrane aspekty współczesnej sytuacji sztuki ludowej ................................................................................................................................

21

Izabella Bukraba-Rylska: Dziedzictwo kulturowe polskiej wsi - świadomość twórców i społeczna recepcja ...............................................................................................................

25

Alfred Gauda: Dokumentacja i archiwizacja etnograficzna w Krajowym Domu Twórczości Ludowej w Lublinie ........................................................................................

28

Sabina Szymbor: Rodzinne powroty ................................................................................... 31 Zofia Roj-Mrozicka: Ino jesce... ........................................................................................ 31 Władysław Sitkowski: Ojczyzna 2001 ............................................................................... 31 Czesław Miazek: *** ......................................................................................................... 31 Wiesława Szymoniak: Gody ............................................................................................... 31 Jan Kowalski: Orka i siew .................................................................................................. 32 Krystyna Borkowska: List do zmarłej matki ...................................................................... 32 Anna Waluś: Palmowo ........................................................................................................ 32 Piotr Tracz: Zadania i uwagi ............................................................................................... 32 Leon Kawecki: Nad morzem .............................................................................................. 32 Bernadetta Żołądek: Baba dobra ......................................................................................... 32 Jadwiga Solińska: Jesień ..................................................................................................... 32 PROZA Tadeusz Pabis: Śpiący rycerze w Bieczu ............................................................................ 33 Cecylia Słapek: Zamurowano dziewka ............................................................................... 33 Jadwiga Solińska: Dwie wiosny ......................................................................................... 34 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Wierze, bo to miałam... Przekazy Marii Bieniasowej o ludowych praktykach i wierzeniach z Woli Koryckiej (woj. mazowieckie) .......................................

35

Urszula Janicka-Krzywda: Idzie święta Dorota - spektakl kolędniczy spod Babiej Góry 40 Florianna Kiszczak: Modlitwa Matki ................................................................................. 41 Marian Kaczmarczyk: Cud, Egzamin, O pewnym ............................................................. 41 Maria Jeznach: Szczęśliwy kącik ........................................................................................ 41 SYLWETKI Lidia Tyrka: Muzykanty, zagrajcie „garnitur" - taki od Kocudzy! Kapela Mateusza - laureaci Nagrody im. Oskara Kolberga ...............................................................................

42

Marianna Majówka - tkaczka, pisankarka, śpiewaczka ...................................................... 43 Z repertuaru Marinny Majówki: Powiewaj wiaterku, Oj, wender Kasiu ............................ 44

78

Bogdan Matławski: Muzyk, wychowawca, organizator. Józef Nowak - człowiek zasłużony dla kultury ludowej Pomorza Zachodniego .......................................................

45

BADACZE KULTURY LUDOWEJ Halina Wolska: Hieronim Łopaciński - ludoznawca i regionalista .................................... 48 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Wiesław Wiącek: Podhalanie w Lublinie ........................................................................... 50 INFORMACJE „Chrońmy dziedzictwo kulturowe". Wystawa fotografii Alfreda Gaudy ........................... 53 Twórczość Czesławy Kaczyńskiej. Ekspozycja w KDTL .................................................. 54 Hanna Golla: „Budy" i „komody". Śląskie stroje ludowe. Wystawa w Muzeum Etnograficznym - Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu ......................................

55

W Krajowym Domu Twórczości Ludowej. Wigilia jak za dawnych lat ............................ 55 Danuta Powiłańska-Mazur: Lublin wygrał z Barceloną. „Szopki świata" - niezwykła wystawa w Muzeum Lubelskim .........................................................................................

56

Blinowianie występują od 30 lat. Jubileusz zespołu spod Kraśnika ................................... 58 Najsłabiej wypadło tkactwo. Konkurs „Ludowe tkaniny, hafty i koronki regionu rawsko-opoczyńskiego" w Tomaszowie Mazowieckim .....................................................

58

POLEMIKI Odpowiedź w sprawie rzekomego plagiatu ........................................................................ 59 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 59 ODESZLI OD NAS Członkowie STL zmarli w latach 2000-2001 ..................................................................... 60 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVII, Nr 3 (52) 2002 Utrwalanie głębokich więzi środowiskowych. Protokół jury XXXI Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ...............................................................................

1

Wanda Łomnicka-Dulak: Tren III (Pamieci poetki Kazimiery Wiśniewskiej) .................. 2 Florianna Kiszczak: Moja modlitwa ................................................................................... 2 Sabina Szymbor: Trudna sztuka ......................................................................................... 2 Wanda Łomnicka-Dulak: Tren IV (Pamięci gawędziarza i poety Kazimierza Maurera) ... 2 Franciszka Ogonowska: Podarki wiary ............................................................................... 2 Władysław Sitkowski: Dola chłopska ................................................................................. 3 Mieczysław Kościński: Jak spłoszony ptak ........................................................................ 3 Sabina Szymbor: Jesień życia ............................................................................................. 3 Zdzisław Purchała: Cztery pory roku .................................................................................. 3 Grzegorz Szewczyk: Do św. Krzysztofa ............................................................................. 3 Władysław Sitkowski: Moja chata ...................................................................................... 3 Hanna Florek: Matuś moja .................................................................................................. 4 Wiesława Szymoniak: *** ................................................................................................. 4 Zygmunt Bukowski: Łano-strofy ........................................................................................ 4 Józef Chojnacki: W zaduszkowy wieczór (Pamięci Matki) ............................................... 4 Zofia Kwiatosz: Przed żniwami .......................................................................................... 4 PROZA Waleria Prochownik: Ziylone Śfiontki ............................................................................... 5 Jadwiga Solińska: Wianuszki .............................................................................................. 6 Zygmunt Bukowski: Z porami roku .................................................................................... 7

79

Władysław Szepelak: Jako to downiyj straszyło ................................................................ 10 Cecylia Słapek: Sprawiedliwość ......................................................................................... 10 SZKICE I OPRACOWANIA Beata Walęciuk-Dejneka: O chlebie w obrzędach rodzinnych ........................................... 11 Katarzyna Smyk: Z małych ojczyzn, z korzeni, z prowincji, z Nadrzecza ......................... 16 Teresa Marcinkowska: Do Danii - za chlebem. (komentarz historyczny do jednej z pieśni emigracyjnych) .........................................................................................................

18

ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski, Katarzyna Smyk, Mariola Tymochowicz: Lecznictwo ludowe - ze wspomnień Czesława Maja z Motycza, woj. lubelskie ......................................................

20

Mariola Tymochowicz: Kusaki, czyli świat na opak. Mazowiecki przegląd zespołów obrzędowych .......................................................................................................................

24

Mieczysław Kościński: Na przekór Golcom ...................................................................... 27 Jan Kowalski: Jan odszedł .................................................................................................. 27 Paweł Onochin: XXXV Ogólnopolskie Targi Sztuki Ludowej - Kazimierz, 29-30 czerwca 2002. Skromny jubileusz ......................................................................................

28

Bogata reprezentacja tradycyjnego repertuaru. XXXVI Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych ........................................................................................................

29

SYLWETKI Krystyna Pawłowska: Samotnik z wyboru. Tadeusz Frąckowiak (1927-2001) ................. 31 Jan Uścimiak: Słomiane „cacka" Władysławy Stelmach ................................................... 33 GINĄCE ZAWODY Mariola Tymochowicz: Wiślane łodzie z okolic Sandomierza .......................................... 34 Aneta Derkacz: Życie na wodzie ........................................................................................ 37 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Łucja Kondratowicz-Miliszkiewicz, Mieczysław Kseniak, Grzegorz Miliszkiewicz: Ekspozycja kultury ziemiańskiej na Lubelszczyźnie. Dwór z Żyrzyna i ogród dworski w Muzeum Wsi Lubelskiej .....................................................................................................

38 RECENZJE Marta Wójcicka: Misja „Wólczanek” ................................................................................. 42 Zbigniew Jerzy Przerembski: Katalog słowackich pieśni narracyjnych ............................. 42 Dariusz Kubinowski: Folklor Kujaw - opracowanie naukowe z walorami edukacyjnymi 44 Agnieszka Kuczyńska: Święta Rodzina z lamą. Jeszcze o wystawie „Szopki świata" ...... 45 INFORMACJE Laureaci Nagrody im. Oskara Kolberga ............................................................................. 47 Andrzej Wojtan: Współtwórczyni janowskiego zagłębia folkloru ..................................... 47 Władysław Sitkowski: W 20. rocznicę śmierci Stanisława Buczyńskiego ........................ 48 Władysław Koczot: Poetyckie „Wrzeciono" w Nowej Sarzynie ........................................ 48 Rzeźby wzbudziły podziw jury. 59 rzeźbiarzy - 353 prace ................................................ 49 Zygmund Ciesielski: Kolędowanie wiosenne z „Konopielką" ........................................... 50 Barbara Puacz-Mazurek: Twórcy ludowi prowadzą zajęcia ............................................... 50 Uczniowie recytowali poezję ludową ................................................................................. 51 Alfred Gauda: Ludoznawcy obradowali i zwiedzali ........................................................... 51 Andrzej Wojtan: Międzynarodowe Warsztaty Garncarskie ............................................... 52 Folklor wyróżnia i łączy narody. XVII Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne – Lublin 2002 .........................................................................................................................

53

Alfred Gauda: Wiece żniwne i inne. Dożynki Wojewódzkie Ziemi Lubelskiej ‘2002 ...... 54 ODESZLI OD NAS Edmund Zieliński: Wojciech Błaszkowski nie żyje ........................................................... 55 Władysław Sitkowski: Odeszły w wieczność ..................................................................... 55

80

Bronisława Fastowiec: Talerz miłosierdzia ........................................................................ 55 Florianna Kiszczak: Tak bardzo pragnę... .......................................................................... 55 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 56 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVII, Nr 4 (53) 2002 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: O typach i odmianach gatunkowych kolęd polskich ............................... 1 Renata Przybylska: O formule ludowych zamawiań chorób na Podkarpaciu .................... 5 Marta Wójcicka: Obraz Polskiego Papieża w pieśniach ..................................................... 10 SYLWETKI Urszula Janicka-Krzywda: Stanisława Wyrtla na szkle malowanie ................................... 11 Bernard Kielak: „Oj, ni mos, ni mos jek Olsynioki" . Stanisław Sieruta - popularyzator folkloru Puszczy Zielonej ...................................................................................................

12

Wanda Szkulmowska: Honorata Bloch - hafciarka kaszubska z Tucholi .......................... 14 Jan Adamowski: Stefan Sidoruk - pisarz ludowy ............................................................... 14 Józef Janczak – skrzypek .................................................................................................... 15 PROZA Franciszka Ogonowska: Pewno bedo bielić ........................................................................ 16 Bronisława Fastowiec: Józia wnuczka Józefki ................................................................... 16 Zdzisław Purchała: Jak ojciec synów przeinaczył .............................................................. 17 Teresa Teter: Korzenie ........................................................................................................ 18 Anna Pabis: Zmartwychwstanie .......................................................................................... 18 Stanisława Pudełkiewicz: * * * .......................................................................................... 18 Barbara Krajewska: Synu mój ............................................................................................ 18 Janina Radomska: Wdzięczność ......................................................................................... 18 Anna Radomska: Rzeźby .................................................................................................... 18 Czesław Maj: Kapliczka przydrożna .................................................................................. 18 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski, Mariola Tymochowicz: Materiały do obrzędowości dorocznej z okolic Janowa Lubelskiego ............................................................................................................

19

Grzegorz Miliszkiewicz: Od przebudzenia dzieci do południa. Spektakl „Życie codzienne rodziny Książków z Teodorówki w 1939 r." .....................................................

23

RELACJE Kulturoznawcy w terenie. Studenci UMCS na obozie naukowym w Janowie Lubelskim 25 Paweł Onochin: W Białymstoku. Dwa jubileusze i wystawa ............................................. 27 Anna Bogucka: Noc należy do poetów ............................................................................... 29 Waleria Prochownik: Ptasi koncert ..................................................................................... 29 Zofia Jurkowska: * * * ....................................................................................................... 29 Maria Szuchowa: Budowanie szopki .................................................................................. 29 Marian Broda: Moce wielkanocy ........................................................................................ 29 RECENZJE Donat Niewiadomski: „Gdy złemu dobrze z oczu patrzy..." .............................................. 30 Helena Kozicka: Miłość Jana Kowalskiego ........................................................................ 30 Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska: Święta Kinga w wierszach poetów polskich ...... 32 Danuta Niczyporuk: Studium społecznego tworzenia ojczyzn ........................................... 33

81

Tomasz Rokosz: Na współczesnych gościńcach kultury ludowej ...................................... 34 INFORMACJE Paweł Onochin: Wiosna i jesień z „ginącymi zawodami" .................................................. 36 Wrócić do korzeni - imprezy w KDTL ............................................................................... 37 Andrzej Wojtan: Wiejskie zespoły na scenie ...................................................................... 38 Konkurs ludowej sztuki religijnej w Kielcach. Dwie nagrody Grzegorza Króla ............... 38 W Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej. Wystawa ,,Godne święta" ....... 39 Ewa Tyczyńska: Wystawa w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. „Twórczość ludowa w ekslibrisie" .......................................................................................................................

40

Wyróżnienia dla poetów ludowych ..................................................................................... 41 Jan Łuczkowski: Dożynki Prezydenckie ............................................................................ 42 Nela Szpyczko: Sympozjum naukowe „Polacy na Podolu" ............................................... 43 Tadeusz Sieraj: Miech w ruchu ........................................................................................... 43 Władysław Koczot: Na łące ................................................................................................ 43 Józef Chojnacki: Za wsią .................................................................................................... 43 Z ŻYCIA STL .................................................................................................................... 44 PORADY PRAWNE .......................................................................................................... 44 LISTY ................................................................................................................................. 45 Nowi członkowie STL przyjęci w 2002 roku .................................................................... 46 Twórcy zmarli w latach 2001-2002 .................................................................................... 46 Z ŻAŁOBNEJ KARTY Julian Brzozowski (1925-2002) .......................................................................................... 47 Tadeusz Sieraj (1926-2002) ................................................................................................ 47 Jan Hodorowicz (1925-2003) .............................................................................................. 47 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 47 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 48 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVIII, Nr 1-2 (54) 2003 Stowarzyszenie Twórców Ludowych ma 35 lat .................................................................. 1 SZKICE I OPRACOWANIA Marian Pokropek: Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach ................................................ 3 Andrzej Białkowski: W oczekiwaniu lepszych czasów. Współczesne przejawy kultury ludowej województwa łódzkiego .........................................................................................

8

ARCHIWUM FOLKLORU Anna Kaczan: Diabeł w ludowych wierzeniach i opowieściach ......................................... 11 Katarzyna Smyk-Płoska: Krysban czyli jołeczka - przekazy o bożonarodzeniowej choince z Koniakowa (pow. Bielsko-Biała) i Podlewkowia (pow. Hajnówka) ...................

15

Ignacy Antosz: W tle nocy ................................................................................................... 18 Stefan Sidoruk: Potrójne echa .............................................................................................. 18 Elżbieta Daniszewska: Matce .............................................................................................. 18 Stanisława Pudełkiewicz: * * * ............................................................................................ 18 Marzena Kwiatosz: Polna modlitwa .................................................................................... 18 PROZA Cecylia Słapek: Dziadek i wnuś ........................................................................................... 19 Maria Gleń: Czarny kot ........................................................................................................ 19 Jadwiga Solińska: Tracze ..................................................................................................... 20

82

Elżbieta Daniszewska: Wiosenna gawęda ........................................................................... 20 Florianna Kiszczak: Kwiat paproci ...................................................................................... 21 Anna Waluś: Krzyz u wylotu Chochołowskiej .................................................................... 21 SYLWETKI Wanda Szkulmowska: 70 lat kujawskiego grania Jana Kuczyńskiego ................................ 23 Stefan Rosiński: Krzyże, żyrandole, pasyjki... Krzysztof Solecki - kowal artysta .............. 24 Jan Łuczkowski: Kolory pełne symboliki. Antoni Baran - rzeźbiarz z Opoczna ................ 26 Stefan Rosiński: Grzegorz Szewczyk - rzeźbiarz poeta ....................................................... 28 Stefan Rosiński: Nie święci garnki lepią. Jarosław Rodak - kontynuator tradycji .............. 29 Justyna Górska-Siwiec: Genowefa Czachor - opowieść o przemijającym pięknie ............. 30 Ewa Sławińska: Wspomnienie o Stefanie Winnickim ......................................................... 32 Sabina Szymbor: Rodzinne pamiątki ................................................................................... 32 Władysław Koczot: Ból ....................................................................................................... 32 GINĄCE ZAWODY Leon Szabluk: Jak to ze lnem było... Przekaz z Malowej Góry na Lubelszczyźnie ............ 33 Florianna Kiszczak: Matce ................................................................................................... 37 Waleria Prochownik: Moje epitafium .................................................................................. 37 Krystyna Aleksander: Pani, Ty widzisz... ........................................................................... 37 Bronisława Fastowiec: Pojednanie ...................................................................................... 37 Czesław Maj: Skowronek .................................................................................................... 37 Grzegorz Szewczyk: Do Matki Bożej .................................................................................. 37 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze z siedzibą w Ochli ............................................ 38 Kuźnia talentów. Szkoła Ginących Zawodów, Folkloru i Sztuki Ludowej ......................... 39 RECENZJE Donat Niewiadomski: Poezja wieczystego zawierzenia ...................................................... 40 Małgorzata Dziekanowska: Współczesne problemy wsi polskiej ....................................... 41 Monika Żuk-Lipińska: Bawić! Bawić przede wszystkim! .................................................. 42 Marianna Kaczmarczyk: Coś za coś, Nic z matematyki, Balast, Podarek dla Adama, *** 43 WYDARZENIA • RELACJE Góralski Karnawał ............................................................................................................... 44 Wojciech Kowalczuk: „Współczesna sztuka ludowa Litwy". Wystawa w Muzeum Podlaskim w Białymstoku ...................................................................................................

45

Andrzej Wojtan: Młodzi miłośnicy ludowych tradycji ........................................................ 46 Barbara Bator: W Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. Wystawa „Z nici Ariadny" ...............................................................................................................................

46

WIEC: Kapliczli Józefa Walczaka ....................................................................................... 47 Kinga Turska-Skowronek: „Sztuka koronki. Strój i wnętrze” – wystawa w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. Koronkowa Robota .................................................................

48

Andrzej Wojtan: Janowski Festiwal Folkloru ...................................................................... 50 AM: Plener w „Czarcim Młynie” ........................................................................................ 50 Wiesława Bogurad: Twórcy ludowi promują rękodzieło .................................................... 51 LB: Ekspozycja wycinanek w Muzeum w Chojnicach ....................................................... 51 Joachim Rudzki: Wędrujący „Patroni Europy w sztuce” .................................................... 52 RR: Wystawa pamiątek z pielgrzymki ................................................................................. 53 Bożena Stopka: 35. Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich. Będą walczyć o ciupagi ..................................................................................................................................

54

KONKURSY - Konkurs sztuki ludowej .............................................................................. 54 CZYTELNICY PISZĄ ........................................................................................................ 55 ZAPROSILI NAS ................................................................................................................ 55

83

KSIĄŻKI NADESŁANE ..................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVIII, Nr 3 (55) 2003 Andrzej Ciota: Jubileuszowe refleksje ................................................................................ 1 XXXII Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka ................................................... 3 Władysław Sitkowski: I stało się ........................................................................................ 3 Zygmunt Bukowski: W uczynku serca ............................................................................... 3 Władysław Sitkowski: Do Unii ........................................................................................... 4 Zdzisław Purchała: Gdzież on ............................................................................................. 4 Zygmunt Bukowski: Gdy się wzniesie ............................................................................... 4 Barbara Krajewska: Jestem jesienią .................................................................................... 4 Zofia Roj-Mrozicka: Naznaczono ....................................................................................... 4 Władysław Koczot: Moje sanktuarium ............................................................................... 4 Józef Chojnacki: Każdego roku .......................................................................................... 5 Leon Kawecki: Wierszobranie ............................................................................................ 5 Sabina Szymbor: Przydrożne świątki .................................................................................. 5 Zbigniew Kozak: Podkowy na szczęście ............................................................................ 5 Florianna Kiszczak: Kwitnie lipa ........................................................................................ 5 PROZA Zygmunt Bukowski: Odpust ............................................................................................... 6 Janina Radomska: Czwarty król ......................................................................................... 6 Zdzisław Purchała: Jak wójt z sołtysem swatami zostali .................................................... 8 Zofia Przeliorz: Urodzaje i nieurodzaje .............................................................................. 9 SZKICE I OPRACOWANIA Agnieszka Wiśniecka: Twórczość powoli zapominana? Recepcja poezji Jana Pocka na terenie powiatu puławskiego ...............................................................................................

11

Jan Kowalski: Opowiada ..................................................................................................... 12 Sabina Szymbor: Pamięci Jana Pocka ................................................................................. 12 Barbara Jancz-Kostuch, Justyna Kowalińska, Joanna Minksztym, Aneta Skibińska: Rzeźbiarz ludowy jako współtwórca przestrzeni sakralnej ................................................

14

Iryna Kowal-Fuczyło: Zatrzymać się w zaczarowanym miejscu. Wspólne elementy w litewskiej, polskiej i ukraińskiej baśni ludowej ..................................................................

21

ARCHIWUM FOLKLORU Mariola Tymochowicz: Narodziny i chrzest dziecka - przekazy ze Stojeszyna ................. 23 Aneta Derkacz: Ostatni pustelnicy w Pieninach ................................................................. 26 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Stanisława Flis (1918-1984). W dniach starości i rozpaczy, Przy żłóbku, Na pożegnanie obrazu Matki Bożej ...............................

27

SYLWETKI Danuta Powiłańska-Mazur: Stanisława Baj - mistrzyni pereborów ................................... 28 Jerzy Rochowiak: Twórczość Styperków ........................................................................... 30 Jan Adamowski: Ludowy zespół śpiewaczy „Jarzębina" z Kocudzy (pow. Janów Lubelski) .............................................................................................................................

32

Magdalena Szyndler: Z wizytą u Zuzanny Czeczotkowej w Milikowie na Zaolziu .......... 34 ODESZLI OD NAS Czesław Maj: Wspomnienie o Stefanie Bednarczyku ........................................................ 35 Bronisława Fastowiec: Wieczny Ojciec .............................................................................. 35

84

Alfreda Magdziak: Jesienny wieczór .................................................................................. 35 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Elżbieta Szot-Radziszewska: Muzeum Wsi Kieleckiej - skansen w Tokarni ..................... 36 RECENZJE Katarzyna Smyk-Płoska: Śląskie wypisy o tradycyjnych obrzędach i zwyczajach ............ 39 Nela Szpyczko: Dokumentacja pieśni ludowych Polaków zamieszkałych na Ukrainie ..... 40 Jerzy Rochowiak: Poezja kujawskich równin ..................................................................... 41 Zbigniew Kozak: Droga ...................................................................................................... 42 Józef Chojnacki: Nasze jesienie .......................................................................................... 42 Waleria Prochownik: Troski leciwej gospodyni ................................................................. 42 INFORMACJE Nadzieja w konkursie „Duży-Mały". XXXVII Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych- Kazimierz 2003 r. ........................................................................

43

Andrzej Wojtan: Jubileuszowe warsztaty garncarskie w Urzędowie ................................. 45 Poezja jest wieczną wiosną ................................................................................................. 45 Nasi w Szwecji .................................................................................................................... 46 Andrzej Białkowski: „Nestorzy" i młodzi kontynuatorzy. Wojewódzki plener rzeźbiarski – Dzierżązna .....................................................................................................

46

Leszek Gawlik: „Po górach i smugach wędrując... Sztuka ludowa regionu świętokrzyskiego." Wystawa w Parku Etnograficznym w Tokarni ....................................

47

Andrzej Wojtan: Święto folkloru w Rokitnie ..................................................................... 49 Władysław Koczot: Rozstrzygnięto dwa konkursy. Przegląd twórczości Oddziału Chełmskiego STL ...............................................................................................................

49

Halina Solecka: Wystawa „Postać ludzka w rzeźbie ludowej na Lubelszczyźnie". W niebie i na ziemi ..................................................................................................................

50

XVIII Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne - Lublin 2003. Dzieci kontynuatorami tradycji ......................................................................................................

51

Badanie folkloru w powiecie ryckim .................................................................................. 52 Edmund Zieliński: Z życia Oddziału Gdańskiego STL ...................................................... 52 „Gdzie jest druga taka wieś. Tarnowica Polna - Nowy Waliszów". Wystawa w Muzeum Etnograficznym- Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu .......................................

53

Roman Jenenko: I Międzynarodowa konferencja „Współczesne problemy śpiewu tradycyjnego" ......................................................................................................................

54

ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 55 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XVIII, Nr 4 (56) 2003 JUBILEUSZ STOWARZYSZENIA TWÓRCÓW LUDOWYCH To już 35 lat! ....................................................................................................................... 1 Odznaczeni i wyróżnieni ..................................................................................................... 2 Józef Styk: Dbajmy o zachowanie tożsamości Stowarzyszenia. Adres okolicznościowy przewodniczącego Rady Naukowej STL ............................................................................

3

Życzenia i gratulacje ........................................................................................................... 4 SESJA NAUKOWA Donat Niewiadomski: Od Nałęczowa (20 sierpnia 1961) do Lublina (17-18 maja1965). Kartka z pradziejów Stowarzyszenia Twórców Ludowych ................................................

8

85

Teresa Smolińska: Wzajemne relacje między twórcami i badaczami kultury ludowej ...... 14 Ryszard Rabeszko: Współczesna aktywność Stowarzyszenia Twórców Ludowych ......... 18 Bożena głowacz: Wystawy prac stypendystów Ministerstwa Kultury ............................... 19 Alfred Gauda: Działalność wydawnicza Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Wystawa w Trybunale Koronnym w Lublinie ....................................................................................

20

Litewska sztuka ludowa. Wystawa w Krajowym Domu Twórczości Ludowej STL ......... 21 Pożegnanie Eli Szymoniak .................................................................................................. 21 Hanna Florek: Hej! Twórcy ludowi .................................................................................... 22 Franciszek Godek: Dawne czasy ........................................................................................ 22 Wiesława Szymoniak: Nie trzeba, córko ............................................................................ 22 PROZA Cecylia Słapek: Złoto bida .................................................................................................. 23 Franciszka Ogonowska: Jak Jaśko księdza zastąpił ............................................................ 23 Władysław Szepelak: Przespali całe lato ............................................................................ 24 Maria Gleń: Antkowe skrzypce .......................................................................................... 24 SYLWETKI Helena Kozicka: Tadeusz Kacalak - rzeźbiarz kolekcjoner ................................................ 25 Adolf Krzemiński: Kapela Jacka Bursy z Guzowa ............................................................. 27 Wanda Szkulmowska: Mistrzyni „złotnic”. Stanisława Betyna - hafciarka kaszubska z Tucholi ................................................................................................................................

28

Maluje życie słowem. Wacław Gutowski - pisarz ludowy z Lubelszczyzny ..................... 29 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ - Ignacy Grabarczyk (1904-1986) .............. 30 Ignacy Garbarczyk: Podzwonne dla strzechy polskiej, Pańszczyzna, Pijak i świnia ......... 30 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Lidia Białkowska: Wystawy, konkursy i Jarmark Kaszubski. Upowszechnianie kultury ludowej w działalności Muzeum Historyczno-Etnograficznego w Chojnicach .................

31

Waleria Prochownik: Majowa Pani .................................................................................... 34 Franciszek Chramęga: O poezji .......................................................................................... 34 Z ARCHIWUM FOLKLORU Jan Ignaciuk: Zwyczaje i obrzędy związane z narodzeniem się dziecka w lokalnej społeczności na Podlasiu .....................................................................................................

35

Stanisława Galica-Górkiewlcz: Przysło nowe .................................................................... 39 Janina Radomska: Tak było, Przepraszam .......................................................................... 40 Józef Chojnacki: Z życiorysu .............................................................................................. 40 Zofia Kwiatosz: Mamo ....................................................................................................... 40 JUBILEUSZE ODDZIAŁÓW STL Izabela Jasińska: 30-lecie w Opolu ..................................................................................... 41 Edmund Zieliński: Nasze 25 lat .......................................................................................... 42 Władysław Koczot: Chłopska odpowiedź .......................................................................... 44 Teresa Teter: Zmierzch ....................................................................................................... 44 Helena Chłopek: Refleksje o życiu ..................................................................................... 44 RECENZJE Katarzyna Smyk-Płoska: Motyckie wspomnienia Czesława Maja ..................................... 45 Marta Wójcicka: Z serca do serc wielu ............................................................................... 46 Monika Bisek-Grąz: Przewodnik po obrzędach świątecznych ........................................... 47 Mariola Tymochowicz: Flisactwo w Ulanowie .................................................................. 48 Sabina Szymbor: Idzie nowe ............................................................................................... 48 Emilia Karwat: Biała kapliczka .......................................................................................... 48 INFORMACJE Zofia i Roman Reinfussowie - życie, praca i dzieło. Wystawa i sesja naukowa w

86

Krakowie ............................................................................................................................. 49 Laureaci Nagród im. Oskara Kolberga ............................................................................... 50 Paweł Onochin: Sukces Antoniego Kamińskiego. Konkurs na rzeźbę ludową .................. 51 W Kozienicach. Powstało Centrum Promocji Sztuki ......................................................... 51 Stanisław Durnej: Tablica pamiątkowa ku czci Feliksa Raka ............................................ 51 W Kielcach. XXX konkurs i wystawa ludowej sztuki religijnej ........................................ 52 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 52 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 52 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIX, Nr 1-2 (57) 2004 SZKICE I OPRACOWANIA Bogdan Jasiński: Gwizdki ceramiczne w Polsce ................................................................ 1 Barbara Pabian: Folklor stylizowany w repertuarze Zespołu Pieśni i Tańca „Częstochowa" ....................................................................................................................

13

Henryk Gadomski: Rękopisy pieśni kurpiowskich ocalone ............................................... 19 Marzena Bury: Wycinanki ze Strzyżewic ........................................................................... 21 Franciszka Godek: Modlitwa .............................................................................................. 23 Władysław Sitkowski: Tym, co odeszli (Na 35-lecie STL) ................................................ 23 PROZA Waleria Prochownik: Kora bosko ....................................................................................... 24 Władysław Szepelak: Zaryte ............................................................................................... 24 Cecylia Słapek: Owcorze .................................................................................................... 25 Zofia Przeliorz: Nieboszczyk z przypadku ......................................................................... 26 Zdzisław Purchała: Chcecie, to wierzcie ............................................................................ 27 Kazimiera Wiśniewska: O Matce ....................................................................................... 28 Helena Chłopek: Do Sosny ................................................................................................. 28 Maria Suchowa: Dom ......................................................................................................... 28 Władysław Koczot: Do Jasnogórskiej Matki ...................................................................... 28 Roman Grabias: Wigilia ...................................................................................................... 28 SYLWETKI Wanda Szkulmowska: Taneczna pasja Zofii Janczewskiej ................................................ 29 Alicja Mironiuk-Nikolska: „Drewno ma po prostu duszę". O rzeźbiarzu Zygmuncie Walenciuku .........................................................................................................................

31

Donat Niewiadomski: Jadwiga Solińska - twórczyni wszechstronnie uzdolniona ............. 33 Jan Uścimiak: Edward Pikuła - hafciarz ............................................................................. 34 Marian Kaczmarczyk: Aforyzmy ........................................................................................ 34 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski: Zapowiedzi śmierci - przekazy z południowego Podlasia ...................... 35 Teresa Marcinkowska: Król Jan III Sobieski pod Wiedniem - przyczynek do rozważań o źródłach ludowej pieśni religijnej .......................................................................................

38

Pieśń o wojnie tureckiej ...................................................................................................... 39 Joachim Rudzki: Beskidzkie kolędowanie .......................................................................... 39 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Alfred Gauda: 90-lecie urodzin Jana Góraka ...................................................................... 42 Władysław Koczot: Madonno Roztoczańska ...................................................................... 43 Waleria Prochownik: Kapliczka ......................................................................................... 43

87

RECENZJE Katarzyna Smyk-Płoska: Monografia repertuaru Krystyny Poczek ................................... 44 Marta Wójcicka: Piękno i tragizm przemijania .................................................................. 46 Ewa Sławińska: Muzyka Adwentu ..................................................................................... 47 Alfreda Magdziak: Las mój żal ukoi (Nieodżałowanemu mężowi) ................................... 48 Anna Bogucka: Moja ziemia ............................................................................................... 48 Anna Waluś: Godnie święta ................................................................................................ 48 Florianna Kiszczak: Skarga pól .......................................................................................... 48 Bronisława Fastowiec: List od Nich ................................................................................... 48 INFORMACJE Joachim Rudzki: XXXV Żywieckie Gody ......................................................................... 49 Władysław Koczot: Promocje chłopskiej twórczości ......................................................... 50 Andrzej Wojtan: Najlepsi młodzi kolędnicy ....................................................................... 50 Współczesne problemy śpiewu tradycyjnego. Mowa a śpiew. Międzynarodowa konferencja w Wigrach .......................................................................................................

51

Andrzej Wojtan: Jubileusz „Wisienek" z Kocudzy ............................................................ 52 Uczniowie recytowali poezję ludową ................................................................................. 52 Kolędy i pastorałki w Modliborzycach ............................................................................... 53 Władysław Sitkowski: Pamięci Eleonory Byk ................................................................... 53 Kultywują tradycje ludowe ................................................................................................. 53 „Cudze chwalicie, swego nie znacie". Twórczość regionalna w gm. Radecznica .............. 54 Ekspozycja szopek .............................................................................................................. 54 Anna Radomska: *** ......................................................................................................... 54 Jolanta Sender: Pragnę ........................................................................................................ 54 Andrzej Wojtan: 25 lat zespołu z Kowalina ....................................................................... 55 DEBIUTY - Aniela Ryń (Mój dom, Moje śpiewanie, Pytanie) .......................................... 55 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 56 KSIĄŻKI NADESŁANE .................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIX, Nr 3 (58) 2004

Alfred Gauda: A to polskie właśnie... Ogólnopolski konkurs i wystawa w Lublinie ........ 1 Nieciekawa proza. Protokół z rozstrzygnięcia XXXIII Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ...............................................................................................

6

Sabina Szymbor: *** ......................................................................................................... 6 Wanda Łomnicka-Dulak: Suplikacje ................................................................................. 6 Sabina Szymbor: *** (Pamięci Jana Pocka) ...................................................................... 7 Zofia Roj-Mrozicka: Nietota .............................................................................................. 7 Zbigniew Kozak: Samotna sosna ....................................................................................... 7 Barbara Kryszczuk: Pogubiłam korale ............................................................................... 7 Jan Kowalski: Marzenia ..................................................................................................... 7 Izabela Zającówna: Hej, Holny mój Bracie! ...................................................................... 7 Hanna Florek: Tamte święta ............................................................................................... 8 Zdzisław Purchała: Byłaś mamo ........................................................................................ 8 PROZA Jadwiga Solińska: Boże Ciało, Onucarz, Bednarz ............................................................. 8 Franciszka Ogonowska: Spowiedź Maryni ........................................................................ 10

88

Mieczysław Kościński: Tęsknota ....................................................................................... 10 Alfreda Magdziak: Lato zostań .......................................................................................... 10 Waleria Prochownik: Scekacka .......................................................................................... 11 Wanda Łomnicka-Dulak: Spadek ...................................................................................... 11 Zofia Kwiatosz: Osamotnione wspomnienia ..................................................................... 11 Krystyna Cz. Borkowska: Laurka 2004 ............................................................................. 11 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: Semantyka cmentarza - zarys problematyki ........................................... 12 Katarzyna Bednarz: Formy i znaczenia symboliczne krzyży nagrobnych (na przykładzie cmentarza przy ul. Lipowej w Lublinie) ............................................................................

15

Katarzyna Skrzypik: Miejsce pamięci - o napisach nagrobnych na cmentarzu w Szczebrzeszynie ..................................................................................................................

19

ARCHIWUM FOLKLORU Katarzyna Smyk-Płoska, Mariola Tymochowicz: Przekazy o śmierci i pogrzebie z pow. ryckiego (woj. lubelskie) ....................................................................................................

23

Katarzyna Smyk-Płoska: Nigdy nie poznasz czasu śmierci... Recenzja książki Magdaleny Bonowskiej ......................................................................................................

27

Alfred Gauda: Wręczono Ludowe Oskary. Stowarzyszenie Twórców Ludowych nagrodzone .........................................................................................................................

29

SYLWETKI Stanisław Fijałkowski - śpiewak ludowy z Chrzanowa ..................................................... 31 Zespół śpiewaczy „Zamszanki" z Zamchu ......................................................................... 31 Janina Jarosz-Walczakowa - malarka na szkle i poetka ludowa z Zakopanego ................. 32 Władysław Koczot - pisarz ludowy z Czarnegostoku ........................................................ 33 Hanna M. Łopatyńska: Kawalerowie z Szymborza ........................................................... 34 Uczyłem się na błędach. Wywiad ze Stefanem Sidorukiem, poetą, pisarzem i malarzem ludowym .............................................................................................................................

36

Bernadeta Maria Reglińska, Marian Jeliński: Wspomnienie o hafclarce Monice Hildebrand ..........................................................................................................................

37

Donat Niewiadomski: „Na Ciebie czeka coś lepszego". Wspomnienie o Stefanie Aleksandrowiczu (1946-2004) ...........................................................................................

38

Wiersze Stefana Aleksandrowicza: Serca otwierajcie..., Inwokacja, Ogród ...................... 40 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Leszek Tokarczyk: Klub Twórców Nieprofesjonalnych przy Galerii Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Starym Sączu ......................................................................................

41

BADACZE KULTURY LUDOWEJ Agnieszka Więcław: Michał Pękalski - pedagog i regionalista ......................................... 43 DEBIUTY - Wiersze Juliana Pukasa (Łzy, Co po tobie zostanie?, Droga śliska, Wiosna) 44 RECENZJE Donat Niewiadomski: „Niech stanie się lato" .................................................................... 45 Agnieszka Kastelik: „Karta Groni" .................................................................................... 46 Józef Chojnacki: Tutaj ........................................................................................................ 46 Władysław Koczot: Przemiany .......................................................................................... 46 INFORMACJE Paweł Onochin: Od Kowna po Kłajpedę. Wystawa „Współczesna polska sztuka ludowa" na Litwie ..............................................................................................................

47

Paweł Onochin: Galeria na Dużym Rynku. 37. Ogólnopolskie Targi Sztuki Ludowej, Kazimierz Dolny, 25-27 czerwca 2004 r. ...........................................................................

48

Dobre kapele i instrumentaliści, niewielu solistów śpiewaków. XXXVIII Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych - Kazimierz 2004 ...............................................

49

89

Laureaci Nagród im. Oskara Kolberga ............................................................................... 51 Władysław Koczot: Konkurs recytatorski im. Kazimiery Wiśniewskiej ........................... 51 Marcin Stefaniuk: Badania terenowe kultury tradycyjnej okolic Ryk ............................... 52 Andrzej Wojtan: Janowski festiwal folkloru ...................................................................... 53 Ewa Sławińska: Autentyzm i inspiracje. Spotkania folklorystyczne w Sieradzu .............. 54 Paweł Onochin: Plenery dla malarzy i rzeźbiarzy. W Sztumie i Dzierzgoniu ................... 54 Adam Maruszak: Od Białorusi po Meksyk. Festiwal folkloru świata w Lublinie ............. 55 KSIĄŻKI NADESŁANE ................................................................................................... 56 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XIX, Nr 4 (59) 2004 Twórcy ludowi Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II ........................................................... 1 Maria Bednarz: Drzewo ..................................................................................................... 1 Władysław Sitkowski: Chwała Tobie Ojcze ...................................................................... 1 Alfreda Magdziak: Syn Polski ............................................................................................ 2 Helena Kołodziej: Krakowianin – Papieżem ..................................................................... 2 Stefan Sidoruk: Przed Tobą czoła schylamy nisko ............................................................ 2 Maria Marchewkowa: Pielgrzym ....................................................................................... 2 Papieski ołtarz w Sopocie ................................................................................................... 3 Aleksander Adamczyk: Prośba ........................................................................................... 4 Władysław Koczot: Polski różaniec (Janowi Pawłowi II) ................................................. 4 SZKICE I OPRACOWANIA Józef Styk: Postawy chłopów wobec narodu i państwa polskiego w okresie rozbiorów ... 4 Grzegorz Świerk: Style życia mieszkańców wsi powiatu Łęczyńskiego ........................... 6 Magdalena Szyndler: Transkrypcja muzyczna materiału pieśniowego. Wybrane problemy badań etnomuzykologicznych na przykładzie pogranicza Śląska Cieszyńskiego......................................................................................................................

11 Danuta Powiłańska-Mazur: Patron powodzian, tonących, spowiedników i mostów. O rzeźbach św. Jana Nepomucena w regionie lubelskim ...................................................

16

Edyta Mazurkiewicz: Aktywność kulturowa i społeczna Oddziału Chełmskiego STL ..... 19 Waleria Prochownik: Cmentarna zaduma .......................................................................... 23 Wanda Łomnicka-Dulak: Powtórka z Genesis ................................................................... 23 Izabela Zającówna: Kawalersko nuta ................................................................................. 23 PROZA Elżbieta Daniszewska: Pogawędka .................................................................................... 24 Florianna Kiszczak: Palmowa Niedziela ............................................................................ 24 Leon Szabluk: Chwalcie łąki umajone ............................................................................... 25 Stafen Chojnowski: Noc na wsi ......................................................................................... 27 Jan Kowalski: Ogarek ......................................................................................................... 27 Elżbieta Daniszewska: *** (Pamięci Melanii Burzyńskiej) .............................................. 27 Franciszka Ogonowska: Rany ............................................................................................ 27 Florianna Kiszczak: Tutaj ................................................................................................... 27 SYLWETKI Paweł Onochin: Znana i uznana. Jubileusz Heleny Kołodziej ........................................... 28 Wiersze Heleny Kołodziej: Bogactwo, Cud ....................................................................... 29 Ryszard M . Remiszewski: Garnki lekarstwem na nudę. O garncarzu Janie Wiluszu ...... 29

90

Magdalena Szyndler: Aniela Kupiec - zaolziańska poetka ludowa ................................... 31 Aniela Kupiec: Przi Olzie, Tuch się rada urodziła, Ślónsko pierniczka ............................ 31 WSPOMNIENIA Zygmunt Drewnik, Donat Niewiadomski: „Hrubieszowski Nikifor". O życiu i twórczości Stanisława Karulaka .........................................................................................

32

Stanisława Galica-Górkiewicz: Adam Kuchta - znakomity muzyk i plastyk .................... 34 ARCHIWUM FOLKLORU Katarzyna Smyk-Płoska: Zwyczaje bożonarodzeniowe Górali Czadeckich ...................... 35 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Alfred Gauda: Feliks Olesiejuk - pedagog i etnograf ......................................................... 40 Roman Grabias: Ostatnia wola ........................................................................................... 42 Helena Chłopek: W niewoli ziemi ..................................................................................... 42 Teresa Teter: W ludowej strofie ......................................................................................... 42 RECENZJE Marta Wójcicka: Ocalić od zapomnienia. „Światowe" i „duchowne" utwory mazurskich poetów ................................................................................................................................

43

Katarzyna Smyk-Płoska: Jestem samotny jak krzak tarniny. O wierszach Mieczysława Kościńskiego ......................................................................................................................

44

Mariola Tymochowicz: Szkice biograficzne i biogramy etnografów polskich .................. 44 Bogumiła Stachowiak: Sen ................................................................................................. 45 Zofia Kwiatosz: Bliski niebu .............................................................................................. 45 Bernadetta Żołądek: List .................................................................................................... 45 EDUKACJA REGIONALNA Beata Piecak: Tańcuj macha, dam ci piróg. O lubelskich tańcach ludowych .................... 46 Sylwester Ciesielski, Małgorzata Pietrzak, Bożena Wilkoszewska-Wielemborek: Łowiczanie, Polacy, Europejczycy. Uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Łowiczu realizują program regionalizmu ....................................

48 Edmund Zieliński: Ciekawe lekcje twórców ludowych. Na krańcach Kociewia .............. 49 INFORMACJE Ludzie, dzieła i ich przesłanie. XXXI Konkurs Ludowej Sztuki Religijnej w Kielcach ... 50 Celestyn Wrębiak: Bogactwo wycinanki. Wystawa w Muzeum Południowego Podlasia 51 Konkurs fotograficzny: Chrońmy od zapomnienia kulturę ludową ................................... 52 Będą kuli w Wojciechowie ................................................................................................. 52 Florianna Kiszczak: Uczniowie recytowali ........................................................................ 52 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 53 Twórcy ludowi przyjęci do STL w 2004 roku ................................................................... 53 Członkowie STL zmarli w latach 2003-2005 ..................................................................... 55 KSIĄŻKI NADESŁANE ................................................................................................... 56 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XX, Nr 1-4 (60), 2005 XII KRAJOWY ZJAZD STOWARZYSZENIA TWÓRCÓW LUDOWYCH Wystąpienie Ryszarda Rabeszki - prezesa ZG STL na XII Krajowym Zjeździe STL ...... 1 Sprawozdanie ZG STL z działalności za okres między XI i XII Krajowym Zjazdem STL (2002 - 2005) ..............................................................................................................

5

Sprawozdanie Głównej Komisji Rewizyjnej ...................................................................... 16 Odznaczenia i nagrody ....................................................................................................... 17

91

Listy gratulacyjne ............................................................................................................... 18 Uchwała XII Krajowego Zjazdu STL ................................................................................ 20 Władze STL wybrane na XII Krajowym Zjeździe STL w dniach 18-19.11.2005 ............. 21 Protokół z ukonstytuowania się Prezydium Rady Naukowej STL dnia 19.11. 2005 ........ 22 Wnioski Komisji Uchwał i Wniosków XII Krajowego Zjazdu Stowarzyszenia Twórców Ludowych ...........................................................................................................................

22

Dyskusja zjazdowa - wybrane głosy .................................................................................. 23 XXXIV OGÓLNOPOLSKI KONKURS LITERACKI IM. JANA POCKA .................... 25 WIERSZE Barbara Kryszczuk: Wiejska studnia, Letni wieczór, Żniwa, Polna grusza ....................... 25 Jan Kowalski: Okruchy pamięci ......................................................................................... 26 Władysław Sitkowski: Godzina 21.37 ............................................................................... 26 Zdzisław Purchała: Słońce i ptaki ...................................................................................... 26 Zofia Roj-Mrozicka: Przed pirsom gwiozdkom ................................................................. 26 PROZA Leon Szabluk: Koń czy człowiek ....................................................................................... 27 Franciszka Ogonowska: Józia już poszed .......................................................................... 28 Janina Radomska: Gwiazda i pasterze ............................................................................... 28 Władysław Koczot: Zielna ................................................................................................. 29 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: Językowo-kulturowy obraz miast polskich zawarty w przysłowiach ..... 30 Tomasz Rokosz: W świecie dziecięcych zabaw. Analiza wybranych gatunków dziecięcego folkloru ...........................................................................................................

38

Katarzyna Smyk-Płoska: Przestrzeń naznaczona choinkami ............................................. 43 Magdalena Szyndler: Obrzędowość rodzinna na przykładzie gminy Iwkowa .................. 49 Nela Szpyczko: Polszczyzna na Podolu ............................................................................. 53 Paweł Królikowski: Tradycja i współczesność łemkowskiego kermeszu w Olchowcu ..... 59 Danuta Powiłańska-Mazur: Kapliczki św. Mikołaja na Lubelszczyźnie ........................... 65 Monika Bisek-Grąz: Rola Zespołu Pieśni i Tańca „Wałbrzych" w edukacji młodzieży i oswajaniu krajobrazu Dolnego Śląska ................................................................................

68

ARCHIWUM FOLKLORU Nela Szpyczko: Polskie Boże Narodzenie na Podolu ........................................................ 73 Marcin Stefaniuk: Śmierć i pogrzeb u Polaków zamieszkujących rumuńską Bukowinę .. 80 XXXIX Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych ....................................... 89 XXXVIII Targi Sztuki Ludowej – Kazimierz, 24-26 czerwca 2005. Galeria na rynku .... 91 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Jan Adamowski: Jozafat Spuś - pieśniarz podlaskich unitów ............................................ 92 SYLWETKI Donat Niewiadomski: Pisarstwo Zdzisława Purchały ........................................................ 93 Donat Niewiadomski: Krystyna Tarka poetka ludowa z Szerokopasu .............................. 94 Wanda Skulmowska: Maria Patyk- animatorka kultury ludowej na Kujawach ................. 96 Andrzej Sar: Zespół Folklorystyczny„Jutrzenka" z Dołhobród ......................................... 99 Halina Kosienkowska: Kołysała mnie ziemia - o poezji Marii Gleń ................................. 100 BADACZE KULTURY LUDOWEJ Danuta Powiłańska-Mazur: Jan Brandt (1861-1911). Ziemianin, regionalista, działacz polityczny i społeczny ........................................................................................................

104

RECENZJE Agnieszka Kościuk: Na pamięć znam cię, wiosko, czyli o antologii poezji Franciszka Becińskiego - poety ludowego z Kujaw .............................................................................

106

Katarzyna Smyk-Płoska: Słowo do słowa. Motywy autotematyczne w twórczości Józefa

92

Chojnackiego ...................................................................................................................... 107 Marta Wójcicka: Obraz wsi w utworach poetyckich Zbigniewa Kozaka .......................... 109 INFORMACJE Paweł Onochin: Nagrody im. Oskara Kolberga ................................................................. 111 Paweł Onochin: „Nasi" laureaci. Doroczne Nagrody Ministra Kultury ............................. 113 Celestyn Wrębiak: Sztuka ludowa Południowego Podlasia 2005 ...................................... 114 XXXII Konkurs Ludowej Sztuki Religijnej w Kielcach .................................................... 117 Szydłowiec - stolicą ludowych instrumentów muzycznych ............................................... 117 Renata Abramek: Twórcy na Grodzkiej. Wystawy w Galerii STL w Lublinie ................. 118 Renata Abramek: Cykl warsztatów rękodzielniczych 2005 - popularyzacja tradycyjnej kultury .................................................................................................................................

119

Sylwester Łysiak: Misterium w przestrzeni miejskiej ........................................................ 120 Katarzyna Biegalska, Elżbieta Weremczuk: Badania kultury ludowej powiatu ryckiego 122 Donat Niewiadomski: Konkurs Poetycki im. Sabiny Derkaczewskiej .............................. 124 Wiersze nagrodzone w Konkursie Poetyckim im. Sabiny Derkaczewskiej Krystyna Baj: Święty Franciszek ....................................................................................... 124 Halina Graboś: Matka ......................................................................................................... 124 Bronisława Fastowiec: Pamięci Jana Pawła II ................................................................... 125 Anna Olech: Mamo ............................................................................................................ 125 Regina Redde: Do syna ...................................................................................................... 125 Zofia Sulikowska: Matka ................................................................................................... 125 Elwira Kiełbasa: Zachować tradycję. Przegląd teatrów wiejskich w Stoczku Łukowskim 126 ODESZLI OD NAS Danuta Powiłańska-Mazur: Fredek! ................................................................................... 127 Członkowie STL zmarli w 2005 roku ................................................................................ 128 Z Konkursu Literackiego im. Jana Pocka Zbigniew Kozak: Los ......................................................................................................... 128 Krystyna Borkowska: Pokłon (Ojcu Świętemu).................................................................. 128 Lista osób przyjętych na posiedzeniu Sekcji Sztuki Ludowej RN STL w dniu 19.04.2005 r. ......................................................................................................................

129

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXI, Nr 1-2 (61), 2006 XL Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych ................................................ 1 Protokół z posiedzenia jury ................................................................................................. 1 Paweł Onochin: XXXIX Ogólnopolskie Targi Sztuki Ludowej w Kazimierzu Dolnym ... 4 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Janina Biegalska: Jubileusz 50-lecia Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie ......... 6 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: Zamawiania znachorskie jako gatunek tekstu (perspektywa komunikacyjna) ...................................................................................................................

8

Magdalena Szyndler: Obrzędowość doroczna na przykładzie gminy Iwkowa .................. 12 Jacek Jackowski: Pieśni wykonywane podczas czuwania przy Grobie Pańskim w Wielki Piątek w Złakowie Kościelnym i Kocierzewie (Łowickie) ................................................

15

Danuta Powiłańska-Mazur: Laska - atrybut wędrowca i symbol władzy ........................... 20 SYLWETKI Jolanta Pawlak-Paluszek: Helena Pasternak. Malarka z Kolonii Adolfin .......................... 22

93

Anna Krużycka: W świecie rzeźby Zygmunta Bukowskiego ............................................. 24 Donat Niewiadomski: Nowi członkowie Sekcji Literatury Ludowej STL ......................... 28 Halina Graboś: Po jasnej stronie życia ................................................................................ 30 Barbara Klimek: List do Pana Boga .................................................................................... 30 Zbigniew Kozak: Żniwa czas .............................................................................................. 30 Barbara Kryszczuk: Spotkania ............................................................................................ 30 Janusz Pyzińki: W mojej wsi .............................................................................................. 30 Bożena Ronowska: Cud narodzin ....................................................................................... 30 Zofia Witkowska: Wspomnienie ......................................................................................... 30 Nela Szpyczko, Irena Saszko: Sercem malowane. Podolskie obrazy Stanisława Gumieniuka .........................................................................................................................

31

ARCHIWUM FOLKLORU Mariola Tymochowicz, Marta Wójcicka: Zakazy i nakazy obowiązujące kobietę w czasie ciąży i po porodzie (dokumentacja z gminy Borki) .................................................

34

Anna Bogucka: Najwyższe Spotkanie ................................................................................ 39 Florianna Kiszczak: Przy kołysce ....................................................................................... 39 PROZA Janina Radomska: Wielki post ............................................................................................ 40 Waleria Prochownik: Panieństwo w czasie, który minął .................................................... 41 Zygmunt Bukowski: Wielkanoc ......................................................................................... 42 Władysław Szepelak: Sprzedano owca ............................................................................... 43 Bogusława Lankamer: Wspomnienie, Odchodzenie .......................................................... 44 Władysław Koczot: Wierzba mojego dzieciństwa .............................................................. 44 RECENZJE Anna Brzozowska-Krajka: Ocalmy słowo, a słowo nas ocali... Poetyckie wyznania Franciszka Łojasa-Kośli ......................................................................................................

45

Agnieszka Kościuk: Podhalańskie pogodki i wiersze Władysława Szepelaka ................... 48 Katarzyna Smyk: Śpiewanejki moje... Najpełniejszy śpiewnik lubelskich pieśni ludowych .............................................................................................................................

49

SAMI O SOBIE Edmund Zieliński: Moje malarstwo na szkle ...................................................................... 51 Jan Polit: Brodzica - moja wieś rodzinna ............................................................................ 54 Florianna Kiszczak: Droga w pole ...................................................................................... 57 Władysław Sitkowski: Niechaj se orzą ............................................................................... 57 INFORMACJE Laureaci ogólnopolskiej nagrody im. Oskara Kolberga ..................................................... 58 Paweł Onochin: Wielkanocne warsztaty rękodzielnicze .................................................... 59 Władysław Koczot: W Gorajcu zabrzmiała poezja chłopska ............................................. 60 Paweł Onochin: Wystawy w Galerii STL ........................................................................... 60 Krzysztof Butryn: V Europejskie Nadbużańskie Spotkania Folklorystyczne w Sokołowie Podlaskim ..........................................................................................................

61

Paweł Onochin: Kroszonki Opolskie 2006 ......................................................................... 62 Edmund Zieliński: Twórcy ludowi w Starbieninie ............................................................. 62 Konkurs Poetycki im. Sabiny Derkaczewskiej ................................................................... 63 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 63 NOWO PRZYJĘCI CZŁONKOWIE STL ......................................................................... 64

94

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXI, Nr 3-4 (62), 2006

XXXV Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka. Protokół jury ............................ 1 Donat Niewiadomski: Z historii Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka ...................................................................................................................................

4

Zygmunt Bukowski: Kosmiczne powroty .......................................................................... 7 Zbieghniew Kozak: Pragnienie ........................................................................................... 7 Barbara Kryszczuk: Już kończy się lato .............................................................................. 7 Jędrzej Kozak: Mój Chrystus .............................................................................................. 7 Jerzy Ludas: Droga majowa ................................................................................................ 7 Elżbieta Niedźwiadek: Żeglują ptaki .................................................................................. 7 Franciszka Ogonowska: Ścieżki dzieciństwa ...................................................................... 8 Piotr Macierzyński: Spedycja ............................................................................................. 8 SZKICE I OPRACOWANIA Joanna Paczos: Symbolika gruszy w kulturze chrześcijańskiej .......................................... 9 Lidia Kwiatkowska-Frejlich: Tablice trumienne jako epitafia? .......................................... 14 Krzysztof Snarski: Dezintegracja i reintegracja grup społecznych na przykładzie wspólnot staroobrzędowców ...............................................................................................

18

Jan Adamowski: Jama w ludowym obrazie świata ............................................................. 24 Jan Kowalski: Wspomnienie ............................................................................................... 29 Franciszek Chramęga: Dziękczynienie ............................................................................... 29 Maria Majchrzak: Tu pozostanę .......................................................................................... 29 Bronisław Suchy: Kowal .................................................................................................... 29 ARCHIWUM FOLKLORU Nela Szpyczko: Odpusty w Brahiłowie na Podolu ............................................................. 30 PROZA Ewelina Kuśka: Niezwykły przyjaciel ................................................................................ 36 Anna Waluś-Sikoń: Dwa pastyrze ...................................................................................... 36 Izabela Zającówna: Góralsko filozofia ............................................................................... 38 Zofia Roj-Mrozicka: Budzikwietne święta ......................................................................... 38 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Jan Adamowski: Józef Stręciwilk (1911-1991) .................................................................. 39 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Bartłomiej Koszarek: Z życia Domu Ludowego w Bukowinie Tatrzańskiej ..................... 40 SYLWETKI Halina Kosienkowska: Lilia Sola - ludowa poetka z Puław ............................................... 42 Sylwester Łysiak: Anna Rzeszut z Baranowa Sandomierskiego. Szkic do portretu Lasowiaczki .........................................................................................................................

45

Katarzyna Biegalska: Laury dla zespołu „Pogranicze" z Szypliszk ................................... 46 Andrzej Sar: Stefan Wrona - muzykant spełniony .............................................................. 48 RECENZJE Marta Wójcicka: Cztery pory roku - według Feliksa Raka ................................................. 49 Mariola Tymochowicz: Twórcy ziemi chełmskiej ............................................................. 52 Agata Kusto: Zachodniopomorscy spadkobiercy Jankiela ................................................. 53 Katarzyna Kraczoń: Wspomnienia pielęgnowane na dnie duszy. Recenzja tomiku poezji Krystyny Wieczorek ............................................................................................................

57

Stanisława Pudełkiewicz: Nie idę ....................................................................................... 57 INFORMACJE Wiesława Bogurat: Spotkanie twórców ludowych z okazji Jubileuszu 30-lecia

95

działalności Oddziału Piotrkowskiego STL ........................................................................ 58 Paweł Onochin: Ludowe Oskary ........................................................................................ 60 Bożena Magdalena Liberska-Marinow: Malarstwo ludowe i nieprofesjonalne w województwie łódzkim........................................................................................................

61

Teresa Teter: Bosa dziedziczka ........................................................................................... 61 Paweł Onochin: Dziecięcy festiwal folklorystyczny w Baranowie Sandomierskim .......... 62 Katarzyna Ufniarz: Tydzień Kultury Beskidzkiej ............................................................... 62 Joachim Rudzki: Koronkowa robota ................................................................................... 64 Joachim Rudzki: Jak powstaje dzieło ................................................................................. 64 Bożena Ronowska: X spotkania ze sztuką ludową Kociewia ............................................. 66 Danuta Dziadowicz: Wyprawa badawcza kulturoznawców UMCS na południowe Podlasie ...............................................................................................................................

67

Hanna Florek: Powszedni dobry chleb ............................................................................... 68 Paweł Onochin: Informacja o działalności Stowarzyszenia Twórców Ludowych za 2006 rok .......................................................................................................................................

69

ODESZLI OD NAS Janina Radomska: Wspomnienie o Władysławie Głodowskiej .......................................... 72 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 72 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXII, Nr 1-2 (63), 2007 Nagrody im. Oskara kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej". Laureaci XXXII edycji nagrody ................................................................................................................................

1

XLI Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Nad Wisłą. Protokół z posiedzenia jury ..................................................................................................................

2

Elżbieta Daniszewska: Był dzień ........................................................................................ 4 Andrzej Sar: O pozytywnych festiwalowych tendencjach .................................................. 4 Bożena Głowacz: Z historii Targów Sztuki Ludowej w Kazimierzu ................................. 6 Paweł Onochin: XL jubileuszowe Ogólnopolskie Targi Sztuki Ludowej w Kazimierzu .. 7 SZKICE I OPRACOWANIA Donat Niewiadomski: Pisarstwo ludowe. Tradycja - stan współczesny - tendencje i perspektywy rozwoju ..........................................................................................................

9

Monika Bisek-Grąz: Popularyzacja stylizowanych form tradycyjnej kultury ludowej (na przykładzie kapeli i zespołu „Janicki" z Borówna) ............................................................

14

Anna Radomska: Wiersz wielkanocny ............................................................................... 18 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski, Małgorzata Kiełbas: Wigilia w Kocudzy ................................................ 19 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Katarzyna Smyk: Irena Miśkiewicz (1906-1988) ............................................................... 27 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Paweł Onochin: Radiowe Centrum Kultury Ludowej ........................................................ 29 SAMI O SOBIE Władysław Kuchta: Dzienniki. 1968 .................................................................................. 33 SYLWETKI Bożena Głowacz: Jubileusz 35-lecia pracy twórczej Romana Prószyńskiego ................... 38 PROZA Bogusława Lankamer: Jak Romaszko z ludzi żartował ...................................................... 39

96

Zofia Przeliorz: Siarówki .................................................................................................... 39 Stefan Sidoruk: Iluzoryczne pojednanie ............................................................................. 42 Władysław Szepelak: Źródełko ........................................................................................... 43 RECENZJE Jakub Sosnowski: Dłutem, pędzlem i słowem - o niezwykłym świecie Zdzisława Purchały ..............................................................................................................................

44

Donat Niewiadomski: Chwalebne świątki i świątobliwe ptaszki Jędrzeja Wowry - powsinogi beskidzkiego ......................................................................................................

47

Katarzyna Smyk: Śląska mądrość ludowa według Doroty Simonides ............................... 49 Ryszard Rodzik: Miłość ...................................................................................................... 51 Marta Wójcicka: Kujawy w pigułce czyli popularnonaukowa monografia Kujaw ............ 52 Sabina Szymbor: Za nieboskłonem ..................................................................................... 53 INFORMACJE Zygmunt Ciesielski: Wiosenne kolędowanie w Knyszynie ................................................ 54 Małgorzata Siemieniuk: Korale pocałunków ...................................................................... 54 Krzysztof Starski: Koń w sztuce ludowej. Sprawozdanie z wystawy w Muzeum Okręgowym w Suwałkach ..................................................................................................

55

Edmund Zieliński: 25 lat wieżycko-starbienińskich plenerów ........................................... 56 Zdzisław Purchała: Limeryki .............................................................................................. 57 Magdalena Kwiecińska: VII Wielka Majówka Tatrzańska ................................................ 58 Władysław Koczot: Zakochani w chłopskiej poezji. Konkurs recytatorski w Czarnymstoku .....................................................................................................................

59

Donat Niewiadomski: Konkurs Poetycki im. Sabiny Derkaczewskiej ............................... 60 Halina Graboś: Kamień ....................................................................................................... 60 Danuta Perestaj: Pod błękitnym niebiem ............................................................................ 60 Jadwiga E. Lodwich: Patrzę na niebo ................................................................................. 60 Donat Niewiadomski: III Konkurs Literacki „Z ziemi wyrosłe z serca utkane" ................ 61 Genowefa Karpińska: Widok z okna .................................................................................. 62 Zbigniew Kozak: Wierzba .................................................................................................. 62 Tadeusz Majcher: Ludowi poeci ......................................................................................... 62 Janina Rusek: Latem ........................................................................................................... 62 Zuzanna Pasówka: Wielki Piątek. Wspomnienie stanu wojennego .................................... 62 Joachim Rudzki: Beskidzka sztuka ludowa na słowackiej Orawie i Morawach ................ 63 Andrzej Wojtan: Międzypowiatowy przegląd teatrów wiejskich ....................................... 64 Mieczysław Kościński: Ja się nie skarżę ............................................................................ 64 Renata Abramek: Pokazy rękodzielnicze w Galerii STL ................................................... 65 Józef Chojnacki: W czerwcu ............................................................................................... 65 Władysław Koczot: Pod wieczór ........................................................................................ 65 Krzysztof Butryn: Oberkowa wiosna w Lublinie ............................................................... 66 Beata Wójcik: Badania folklorystyczne w powiecie janowskim ........................................ 67 ODESZLI OD NAS Edmund Zieliński: Pożegnaliśmy Jadwigę Hinc ................................................................. 68 Krzysztof Butryn: Bronisław Dudka - skrzypek ze Zdziłowic ........................................... 69 Katarzyna Ufniarz: Do zobaczenia, Helenko. Wspomnienie o Helenie Kamieniarz ......... 70 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 71 NOWI CZŁONKOWIE STL PRZYJĘCI W 2007 ROKU ................................................. 72

97

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXII, Nr 3-4 (64), 2007 D. N. [Donat Niewiadomski]: XXXVI Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka . 1 Protokół jury ........................................................................................................................ 1 SZKICE I OPRACOWANIA Jan Adamowski: Współczesne życzenia świąteczne z okazji Bożego Narodzenia i Nowego Roku ......................................................................................................................

3

Magdalena Szyndler: Polskie, czeskie i morawskie badania śląskiego folkloru wokalnego (rys historyczny) ...............................................................................................

8

Piotr M. Nowak: Matka Boska Leśna ................................................................................. 12 Katarzyna Smyk: Ludowy obraz jałowca ........................................................................... 13 Małgorzata Siemieniuk: Panie Janie ................................................................................... 18 Zbigniew Kozak: W skansenie ............................................................................................ 18 ARCHIWUM FOLKLORU Katarzyna Smyk: Adwent i Wigilia przełomu XIX i XX wieku w przekazach Józefa Stręciwlika z Dzwoli ...........................................................................................................

19

Nela Szpyczko: Wielkanoc na Podolu ................................................................................ 22 Zofia Kwiatosz: Powrót do dzieciństwa ............................................................................. 26 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Jakub Sosnowski: Melania Burzyńska (1917 2003) ........................................................... 27 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Marta Wójcicka: Kultura ludowa w pracach i działalności Zakładu Kultury Polskiej UMCS .................................................................................................................................

29

Zygmunt Bukowski: Dziewczyna z polnej gruszy .............................................................. 31 SAMI O SOBIE Zofia Dragan: 30 lat historii młodych kapel dudziarskich w Bukówcu Górnym ............... 32 SYLWETKI Donat Niewiadomski: Stefan Chojnowski - poeta chłopski z Soboklęszcza ...................... 34 Stefan Chojnowski: Fraszki ................................................................................................ 34 Stefan Chojnowski: Do rodaków w Ameryce ..................................................................... 36 Stefan Chojnowski: Chodź synku ....................................................................................... 38 Elżbieta Berendt: Józef Wiejacki - rzeźbiarz z Małkowic .................................................. 39 Bożena Piotrowska: Stanisław Piotrowski - kronikarz ze Strachociny koło Sanoka .......... 40 PROZA Franciszka Ogonowska: Przygoda Kuby ............................................................................ 43 Zofia Przeliorz: Do czego może się przydać przytulia ....................................................... 44 Jadwiga Solińska: Droga do nieba ...................................................................................... 46 Józef Sidoruk: Tak było ...................................................................................................... 47 RECENZJE Agnieszka Kościuk: Nadbużańskie wspomnienia Alfredy Madziakowej .......................... 49 Krzysztof Snarski: Zdobnictwo drewnianych domów na Białostocczyźnie ....................... 51 Joanna Pawlak-Paluszek: Młynarstwo magiczne. Wędrówki do miejsc niezwykłych ....... 52 Helena Kozicka: Moja miłość się nie zmienia. O wierszach Jana Kowalskiego ................ 55 INFORMACJE Paweł Onochin: Festiwal Folklorystyczny w Zakopanem .................................................. 56 Joachim Rudzki: Polak, Czech i Słowak ponad podziałami ............................................... 57 Katarzyna Ufniarz: Sabałowe Bajania: święto gwary, śpiewu, tańca, muzyki i sztuki ludowej ................................................................................................................................

58

Irena Ostaszyk: Moja chata ................................................................................................. 59

98

Paweł Onochin: Janowska tkanina dwuosnowowa ............................................................. 59 Renata Bramek: Węgorzewo 2007 ...................................................................................... 60 Bożenna Magdalena Liberska-Marinow: Wystawa Antoniego Barana- rzeźbiarza z Opoczna ...............................................................................................................................

61

Krzysztof Butryn: Powiadajo ludzie, że w Bukówcu dobrze. XXII Konkurs Kapel Dudziarskich w Bukówcu Górnym .....................................................................................

62

Agnieszka Kościuk: „Jesienne Wieczory" w Siedlcach ...................................................... 63 Bożena Ronowska: Pod prawie własnym niebem .............................................................. 63 Tomasz Rokosz: Podlaskie obrzędy rodzinne w Woli Osowińskiej ................................... 64 Wystawy w Galerii STL ...................................................................................................... 65 Magdalena Wójtowicz: Strzygi, topielce, zjawy i zmory czyli studenci kulturoznawstwa na badaniach terenowych południowego Podlasia ..............................................................

66

Monika Iwanek, Magdalena Wójtowicz: Studenci na widowisku Wiankowy czwartek w Wólce Kątnej .......................................................................................................................

68

Marianna Kotlarska: Pożegnanie panny młodej ................................................................. 69 Władysław Koczot: W majowy dzień ................................................................................. 69 Joachim Rudzki: ABC 44. Tygodnia Kultury Beskidzkiej ................................................. 70 Posiedzenia Zarządu Głównego STL w 2007 roku ............................................................. 71 Paweł Onochin: Ludowa Sztuka Religijna w Kielcach ...................................................... 72 Florianna Kiszczak: Ziemio rodzinna! ................................................................................ 72 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 73 Krystyna Wieczorek: Cisza ................................................................................................. 73 NOWI CZŁONKOWIE STL PRZYJĘCI W 2007 ROKU Donat Niewiadomski: Nowi członkowie Sekcji Literatury Ludowej STL (2007) ............. 74 Franciszek Cwalina: Żniwiarze............................................................................................ 75 Edmund Lemańczyk: Tam na młerzu ................................................................................. 76 Jan Poniatowski: Wigilia ..................................................................................................... 76 Genowefa Wójtowicz: Mój eden ........................................................................................ 76 Barbara Masalska: Wigilia .................................................................................................. 76 Marianna Rospądek: Ziarno ................................................................................................ 76 Epitafia polityczne Zdzisława Purchały .............................................................................. 76 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXIII, Nr 1-2 (65), 2008

Jubileusz Stowarzyszenia Twórców Ludowych. 40 lat twórczego kontynuowania tradycji .................................................................................................................................

3

Wystąpienie Piotra Żuchowskiego, Sekretarza Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego ...................................................................................................

3

Wystąpienie Krzysztofa Grabczuka Marszałka Województwa Lubelskiego ..................... 4 Wystąpienie Janiny Biegalskiej, Dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie 5 Przemówienie Prezesa ZG STL, Ryszarda Rabeszko ......................................................... 5 Aleksander Błachowski - Z okazji 40-lecia Stowarzyszenia Twórców Ludowych ............ 6 Donat Niewiadomski - Od Lublina (17-18 maja 1965) do Lublina (27-28 maja 1968). Z dziejów Stowarzyszenia Twórców Ludowych ................................................................

9

Jan Adamowski - Kultura ludowa - pomiędzy kolektywnością a indywidualizacją .......... 18 Danuta Powiłańska-Mazur - Historia STL w fotografii - wystawa jubileuszowa .............. 21 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ

99

Donat Niewiadomski - Jan Król (1918-1999) ..................................................................... 22 Władysław Sitkowski – Chlebem i solą .............................................................................. 24 ARCHIWUM FOLKLORU Katarzyna Smyk - Od Bożego Narodzenia do Trzech Króli. Zwyczaje przełomu XIX i XX wieku w przekazach Józefa Stręciwilka z Dzwoli .......................................................

25

Zofia Jurkowska - Gwiazdka z nieba .................................................................................. 27 Jadwiga Solińska – Dziewanna ........................................................................................... 27 MNIEJSZOŚCI NARODOWE I ETNICZNE. Pożegnanie taboru Agnieszka Caban - Wierzenia zaduszkowe Romów zamieszkałych na Lubelszczyźnie .... 28 Agnieszka Kościuk - Pożegnanie taboru. Kres cygańskich wędrówek w obiektywie Andrzeja Polakowskiego .....................................................................................................

31

Agnieszka Caban - Cygana nie bój się niby psa czarnego .................................................. 32 Erotyki Bożeny Ronowskiej – W rozpaleniu, Pocałunki ptaka namiętności ...................... 34 Agnieszka Caban - Współczesna kultura polskich Romów ................................................ 35 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Paweł Onochin - 50 lat Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Białymstoku ....... 37 Anna Radomska – Modlitwa ............................................................................................... 38 Bogumiła Wójcik – Żniwa .................................................................................................. 38 SAMI O SOBIE Edmund Zieliński - Ze wspomnień artysty ludowego (lata 1972-1976) ............................. 39 Jan Król - Z moich dróg do Ojczyzny (dzieciństwo i młodość) ......................................... 44 SYLWETKI Stanisław Koguciuk - malarz z Pławnic .............................................................................. 48 Władysław Szepelak – Kiedy to pojmiym .......................................................................... 48 Anna Staniszewska laureatką Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ........................................................................................................................

49

Katarzyna Biegalska - Edwarda Kowalczyk - śpiewaczka ludowa z Kolonii Zawieprzyce 50 Bartłomiej Koszarek - Bukowińscy twórcy ludowi ............................................................ 51 PROZA Genowefa Iwanek - Jak to Toma przez Kalonke śmierć przewoził .................................... 56 Florianna Kiszczak - Zielone Świątki ................................................................................. 56 Waleria Prochownik - Kawalerski stan ............................................................................... 57 Władysław Szepelak - Mardyłowsko młaka ....................................................................... 59 RECENZJE Jakub Sosnowski - Stwórca wszechobecny dobrocią czyli o poezji Władysława Koczota 60 Jolanta Pawlak-Paluszek - W Poleskim Kraju. O studiach etnosocjologicznych Józefa Obrębskiego ........................................................................................................................

62

Katarzyna Smyk - Przydrożne krzyże i kapliczki z okolic Lublina. Spojrzenie gimnazjalistów ....................................................................................................................

65

Marta Wójcicka - „Pałuki" i Klara Prillowa w monografii Wandy Szkulmowskiej ........... 66 Franciszek Godek – Dzięki Ci Boże ................................................................................... 67 Agnieszka Kościuk - Powracające wspomnienia Janiny Radomskiej z Radzięcina ........... 68 ZAPROSILI NAS ............................................................................................................... 69 INFORMACJE Przyznano Nagrody im. Oskara Kolberga .......................................................................... 70 Izabela Jasińska - I Przegląd Twórczości Ludowej im. Zofii Czechowej w Kolonowskiem ....................................................................................................................

71

Katarzyna Kraczoń - Znaki wiary i pamięci - wystawa w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie ............................................................................................

74

Paweł Onochin - Tadeusz Kacalak - rzeźbiarz i kolekcjoner ............................................. 76

100

Krzysztof Starski - Świat pogranicza według Mariana Pokropka ...................................... 77 Konkurs „Malowana chata" w Zalipiu rozstrzygnięty ........................................................ 78 Joachim Rudzki - Piękno wyczarowane w drewnie i zdobione bibułką. Wystawy w bielskim ośrodku kultury .....................................................................................................

79

Barbara Klimek – Różaniec ................................................................................................ 79 Beata Walęciuk-Dejneka - „Tradycje Wielkanocne" w Siedlcach ..................................... 80 Bajki Józefa Chojnackiego – Kogut, Gniady ...................................................................... 80 Agnieszka Kościuk - Tańce, przebierańcy i tłuste poczęstunki w Siedlcach ..................... 81 Władysław Sitkowski - Zamojskie spotkanie noworoczno-opłatkowe .............................. 82 Władysław Sitkowski - Niedziela Palmowa na rynku w Zamościu ................................... 82 Andrzej Wojtan - Dawne kolędy i pastorałki na scenie w Modliborzycach ....................... 83 Natalia Matejczyk - Studenckie badania kultury ludowej powiatu janowskiego na Lubelszczyźnie ....................................................................................................................

84

Konkurs Poetycki im. Sabiny Derkaczewskiej ................................................................... 85 Halina Graboś – Widok z czterech stron świata ................................................................. 85 Władysław Koczot – Uśmiech wiosny ............................................................................... 85 Józef Sidoruk – Synu mój... ............................................................................................... 85 Halina Solecka - Konferencja naukowa i zjazd PTL - refleksje delegata sprawozdawcy .. 86 „Prostą drogą" - spotkania z twórczością Stefana Sidoruka ............................................... 88 Janusz Pyziński – U nas po staremu ................................................................................... 88 ZMARLI CZŁONKOWIE STL .......................................................................................... 88 Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXIII, Nr 3-4 (66), 2008 XXXVII Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka ................................................ 1 Donat Niewiadomski - Protokół jury .................................................................................. 1 PROZA Andrzej Murański - Wiesna mojygo dziadka ...................................................................... 3 Franciszka Ogonowska - Okruchy minionych czasów ....................................................... 4 Janina Radomska - Odpust w Radecznicy .......................................................................... 5 Zofia Przeliorz – Zmora ...................................................................................................... 6 XLII Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Protokół z posiedzenia jury .................................................................................................

8

Paweł Onochin - XLI Targi Sztuki Ludowej w Kazimierzu Dolnym ................................ 10 SZKICE I OPRACOWANIA Piotr Dahlig - Przegląd tematyczny współczesnych inscenizacji ludowych i ich problematyka muzyczna ......................................................................................................

12

Anna Piliszewska – Wielkanocne misteria, Przemiany ...................................................... 16 Sylwester Łysiak - Teatr ludowy - spojrzenie odbiorców .................................................. 17 Tomasz Nowak - Współczesna ludowa twórczość muzyczna na Wileńszczyźnie ............. 20 Aleksander Błachowski - „Szkice węglem". Humanistyczne i narodowe wartości dziedzictwa polskiej ludowej kultury artystycznej w XXI wieku (prolegomena) ..............

24

Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Donat Niewiadomski - Zygmunt Bukowski (1936-2008) .................................................. 29 Wiersze Zygmunta Bukowskiego ....................................................................................... 32 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski - Diabeł w przekazach ludowych z Lubelszczyzny .................................. 33

101

SYLWETKI Krzysztof Reczek - Grzegorz Szewczyk - człowiek, który wyrzeźbił sam siebie .............. 36 Donat Niewiadomski - „Psalmy chłopskiego ducha" - o życiu i twórczości Władysława Sitkowskiego .......................................................................................................................

38

Wiersze i fraszki Władysława Sitkowskiego ...................................................................... 42 Maria Kurzeja-Świątek - Franciszek Kurzeja - skrzypek ludowy z Kiczni ........................ 43 Bożena Piotrowska - Stanisław Piotrowski - świadek zmieniającej się rzeczywistości ..... 47 Barbara Kryszczuk – Cisza ................................................................................................. 48 Zygmunt Marek Miszczak – Nie odejdę! ............................................................................ 48 Piotr M. Nowak – Jednym pociągnięciem pióra ................................................................. 48 ODESZU OD NAS Katarzyna Smyk - Po owocach go poznacie. Stanisław Weremczuk (1932-2008) ............ 49 Bożena Ronowska - Wspomnienie o Zygmuncie Bukowskim ........................................... 52 RECENZJE Piotr Dahlig - Kultura, tradycja, tożsamość, muzyka. Pojęcia i definicje na nowo przejrzała Anna Czekanowska ............................................................................................

53

Zbigniew Jerzy Przerembski - Dudy i dudziarze w bajkach, legendach, podaniach .......... 54 Katarzyna Kraczoń - Pomnażając dzieło Jana Pocka ......................................................... 55 Franciszek Cwalina – Mojemu Ojcu ................................................................................... 57 Halina Graboś – Szczęście .................................................................................................. 57 Małgorzata Siemieniuk – W małej chatce .......................................................................... 57 Władysław Koczot – To co lubię ........................................................................................ 57 Ewa Kalus-Korgol - „Cas na osotanie..." Poetyckie refleksje Andrzeja Gąsienicy Makowskiego ......................................................................................................................

58

Agnieszka Kościuk - Madonny Józefa Chełmowskiego ..................................................... 60 INFORMACJE Katarzyna Kraczoń - Kultura typu ludowego w czasach ponowoczesnych - sesja naukowa z okazji 40-lecia STL ...........................................................................................

61

Marta Wójcicka - Krzyże i kapliczki przydrożne jako znaki kulturowej, społecznej i religijnej pamięci .................................................................................................................

62

Bożena Ronowska – Swojski lipiec .................................................................................... 63 Krzysztof Snarski - Współczesne badania etnograficzne na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim ..........................................................................................................................

64

Zbigniew Kozak – Biały opłatek ......................................................................................... 65 Barbara Krajewska – Rozmowa z synem ............................................................................ 65 Waleria Prochownik – Przyjedź siostro .............................................................................. 65 Adam Orlik, Monika Wołos - O badaniach kultury tradycyjnej w gminie Krzczonów ..... 66 Agnieszka Kościuk - Sesje naukowe Zakładu Kultury Polskiej UMCS poświęcone tradycji ludowej ...................................................................................................................

69

Bożenna Magdalena Liberska-Marinow - Rzeźba ludowa i nieprofesjonalna w województwie łódzkim .......................................................................................................

70

Edmund Zieliński - Wystawa pokonkursowa sztuki ludowej Kaszub ................................ 71 Edyta Wysocka – W starej zagrodzie .................................................................................. 71 Bożena Głowacz - Świąteczna wystawa Rozalii i Józefa Szypułów .................................. 72 Władysław Koczot – Sierpień ............................................................................................. 72 Zofia Staniszewska – Gdy świat pachniał chlebem ............................................................ 73 Jan Chmiel - Wybiyrać i klaskać ........................................................................................ 73 Józef Chojnacki - Idzie wiersz ............................................................................................ 73 Florianna Kiszczak - Mój Mężu .......................................................................................... 73 Jędrzej Kozak – Przyjedź .................................................................................................... 73

102

Witold Kuczyński - „Carniacy" w Tarnogrodzie ................................................................ 74 Andrzej Wojtan - Na ludową nutę w Trzydniku ................................................................. 75 Joachim Rudzki - Abecadło żywieckie 45. Tygodnia Kultury Beskidzkiej ....................... 76 Agnieszka Kościuk - Kara Boża tematem przeglądu zespołów teatralnych w Siedlcach 77 Ewa Skowysz-Mucha - Twórcza jesień. Jubileusz 30-lecia Suwalskiego Oddziału STL .. 78 Krystyna Cieśluk - Sprawozdanie z działalności Suwalskiego Oddziału Stowarzyszenia Twórców Ludowych - na Jubileusz 30-lecia ......................................................................

79

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXIV, Nr 1-2 (67), 2009 43 Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą ........ 1 Protokół jury ........................................................................................................................ 1 Jacek Jackowski – W poszukiwaniu rytmu wsi .................................................................. 3 Paweł Onochin – XLII Ogólnopolskie Targi Sztuki Ludowej w Kazimierzu Dolnym ...... 6 SZKICE I OPRACOWANIA Damian Danak – Zachowania rytualne pątników w Medjugorje ........................................ 8 Elżbieta Weremczuk – Zakazy i nakazy obowiązujące kobietę ciężarną na przykładzie dokumentacji z Wojciechowa i okolic ................................................................................

13

Agnieszka Szokaluk – Las krzyży - monumentalne krzyże drewniane na cmentarzach prawosławnych Polesia nadbużańskiego ............................................................................

16

Izabela Jasińska – Zabytkowa kuźnia w Prószkowie (pow. Opole) ................................... 19 Agnieszka Szykuła - XIX-wieczne warsztaty garncarskie w Łabuńkach i Barchaczowie koło Zamościa .....................................................................................................................

22

Piotr M. Nowak – Dwa serca .............................................................................................. 23 Marian Kaczmarczyk – Grudka ziemi ................................................................................ 23 ARCHIWUM FOLKLORU Jan Adamowski - Obraz czarownicy w przekazach ludowych z południowej Lubelszczyzny .....................................................................................................................

24

SAMI O SOBIE Krzysztof Snarski - Opowieść Sabiny Knoch o tkactwie i sejpakach ................................ 27 Józef Chojnacki - Dzienniki - 1990. Wybór ....................................................................... 30 Maria Tomasik – Droga ...................................................................................................... 35 Krystyna Winiarczyk – Poezja jak z nut ............................................................................. 35 WIEŚ WE WSPOMNIENIACH Tadeusz Sopel - Z lat dziecinnych ...................................................................................... 36 Janina Karasiuk - Z dawnych lat na Podlasiu ..................................................................... 38 Zdzisław Purchała – Fraszki: Z woli Ludu, Kłamca, Na dłoniach ..................................... 39 SYLWETKI Paweł Onochin – Czesława Lewandowska - ostrołęczanka na medal ................................ 40 Olga Głowala – Sylwetka i repertuar skrzypka ludowego Stanisława Głaza z Dzwoli ...... 41 Halina Graboś – Dom z dzieciństwa i snu .......................................................................... 42 PRZEDSTAWIAMY INSTYTUCJE Piotr Nowakowski - 100 lat Muzeum we Włocławku ........................................................ 43 ODESZLI OD NAS Krzysztof Reczek – Henryk Karaś. Tak jakby wczoraj ...................................................... 45 Edmund Zieliński – Odszedł Zygmunt Bukowski .............................................................. 46 PROZA

103

Stefan Sidoruk - Jak Maciek Tatarak ułanem został ........................................................... 47 Bronisława Fastowiec - On się nazywał Samuel ................................................................ 48 Genowefa Iwanek – Łopyntano .......................................................................................... 49 Jadwiga Solińska - Carno na białem ................................................................................... 50 Leon Szabluk - Przebiegły Cygan ....................................................................................... 51 RECENZJE I OMÓWIENIA Marta Wójcicka - Kulturowa pamięć powodzi 1997 .......................................................... 52 Katarzyna Kraczoń - Świat nadbużańskich Kresów w nowej książce Stefana Sidoruka ... 54 Mariola Tymochowicz - Tradycyjna i współczesna wycinanka polska z kolekcji Antoniego Śledziewskiego .................................................................................................

56

Jolanta Pawlak-Paluszek - O tradycji i jej rozumieniu ....................................................... 57 Katarzyna Smyk - Wąglany poetyckie ................................................................................ 59 Agnieszka Kościuk - Na ścieżkach wspomnień z Kociewia do Trójmiasta ....................... 61 INFORMACJE Joachim Rudzki - Beskidzcy twórcy ludowi w konkursach i na wystawach ...................... 62 Edmund Zieliński - Spotkanie trójmiejskich Kociewiaków i plener z kobyłką w Starbieninie .........................................................................................................................

64

Florianna Kiszczak – Odeszło z ciebie życie ...................................................................... 65 Roman Grabias – Powrócisz tu ........................................................................................... 65 Agnieszka Kościuk - Coroczne spotkania z tradycją w Siedlcach ..................................... 66 IX Warsztaty Etnograficzne „Ginące Zawody" w Kadzidle ............................................... 67 VIII Ogólnopolskie Spotkania Folklorystyczne „O Łowicki Pasiak" ................................. 67 Donat Niewiadomski - Wystawy i benefis Jadwigi Solińskiej ........................................... 68 Jadwiga Solińska – Żniwa ................................................................................................... 68 Andrzej Wojtan - Teatralnie i kabaretowo w Zdziłowicach ............................................... 69 Dagna Bagińska - Studenci badali kulturę ludową powiatu włodawskiego ....................... 70 Marta Wójcicka - „Tradycja w procesie przemian" - druga konferencja w Baranowie Sandomierskim ....................................................................................................................

72

Agnieszka Pieńczak - Rola i znaczenie pożywienia w kulturze. Konferencja w Cieszynie 74 Beata Walęciuk-Dejneka - Naukowo o Podlasiu ................................................................ 76 Anna Bogucka – Wykute miasto ......................................................................................... 76 Stefan Chojnowski – W Soboklęszczu ............................................................................... 76 Zdzisław Purchała – Fraszki: Na szachownicy ................................................................... 76 Wanda Skulmowska - Działalność Oddziału Bydgosko-Toruńskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Bydgoszczy w latach 1988-2009 (część I) ...................................

77

ZMARLI CZŁONKOWIE STL (2008-2009) ..................................................................... 80 NOWO PRZYJĘCI CZŁONKOWIE STL (2008-2009) 82 Donat Niewiadomski - Sylwetki nowych członków Sekcji Literatury Ludowej STL (2009) ..................................................................................................................................

82

Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych – R. XXIV, Nr 3-4 (68), 2009 XIII Krajowy Zjazd Stowarzyszenia Twórców Ludowych ................................................ 1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 1 Wystąpienie Prezesa Zarządu Głównego STL Ryszarda Rabeszki .................................... 3 Sprawozdanie Zarządu Głównego STL z działalności za okres między XII a XIII Krajowym Zjazdem STL (2006-2009) ................................................................................

5

104

Jan Adamowski - Sprawozdanie z działalności Rady Naukowej STL za lata 2006-2009 .. 15 Sprawozdanie Głównej Komisji Rewizyjnej STL za okres między XII a XIII Krajowym i Zjazdem STL .....................................................................................................................

17

Sprawozdanie Sądu Koleżeńskiego za okres między XII a XIII Krajowym Zjazdem STL 17 Delegaci na XIII Krajowy Zjazd STL ................................................................................. 18 Uchwała XIII Krajowego Zjazdu STL ................................................................................ 19 Postanowienia Komisji Uchwał i Wniosków XIII Krajowego Zjazdu STL ....................... 19 Informacja z I posiedzenia Rady Naukowej STL ............................................................... 20 Propozycje Komisji Statutowej ZG STL dotyczące zmian w Statucie ............................... 20 Władze Stowarzyszenia Twórców Ludowych wybrane na XIII Krajowym Zjeździe STL 21 Wystąpienie przewodniczącego Sekcji Społeczno-Programowej Rady Naukowej STL Zygmunta Ciesielskiego (złożone do protokołu Zjazdu) ....................................................

22

XXXVIII Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka. Protokół jury ........................ 23 Franciszek Cwalina – W sierpniowe noce .......................................................................... 24 Zofia Staniszewska – Powroty ............................................................................................ 24 Florianna Kiszczak – Samotność ........................................................................................ 25 Olga Kowalska – Żniwiarze ostrzą kosy ............................................................................. 25 Zdzisław Purchała – W staince lichy .................................................................................. 25 Władysław Koczot – W polu .............................................................................................. 25 Wanda Kozak – Ziemio nasza, Modlitwa ........................................................................... 25 Z KLASYKI LITERATURY CHŁOPSKIEJ Katarzyna Kraczoń – Nieznana powieść Jana Pocka .......................................................... 26 Jan Pocek – Urodzaj cierpienia (fragmenty) ....................................................................... 27 Jan Pocek – na dnie życia, Kołysanka naszych ojców, Macierzanka ................................. 30 SYLWETKI Aleksander Błachowski – Jarosław Furgała - nestor ludowych artystów A.D. 2010 ......... 31 Donat Niewiadomski – Barbara Krajewska - pisarka ziemi mazowieckiej ........................ 33 Halina Kosienkowska - „Wiem, że tą twórczością świata nie naprawię..." - rzecz o Wacławie Gutowskim .........................................................................................................

35

PRZEDSTAWIAMY I N S T Y T U C J E Waldemar Majcher – Muzeum Budownictwa Ludowego - Park Etnograficzny w Olsztynku ............................................................................................................................

37

Agnieszka Pieńczak , Dorobek Pracowni Polskiego Atlasu Etnograficznego w Cieszynie 39 PROZA Jadwiga Solińska – Arka ..................................................................................................... 44 Zofia Przeliorz - I nie wspominaj nikogo źle ...................................................................... 45 R E C E N Z J E I OMÓWIENIA Violetta Wróblewska – Z dziadami wędrować... ............................................................... 46 Tomasz Nowak – Muzyka ludowa okolic Łowicza i Rawy Mazowieckiej – nowa interpretacja .........................................................................................................................

49

Mariola Tymochowicz – Krzyże i kapliczki przydrożne gminy Nałęczów ........................ 51 Jolanta Pawlak-Paluszek – O arcydziełach podlaskich tkaczek ......................................... 52 Ignacy Dumin – Dolnośląskie skarby tradycji .................................................................... 53 Jędrzej Kozak – Oborywanie przepiórki ............................................................................. 55 Teresa Teter – Tam ............................................................................................................. 55 INFORMACJE Krzysztof Butryn – XXXIV edycja Nagrody im. Oskara Kolberga ................................... 56 Agnieszka Pieńczak - Postawy mieszkańców wsi. Z badań terenowych w Kokotku koło Lublińca ...............................................................................................................................

57

Zuzanna Zubek - „Gawłowa jakiej nie znamy" .................................................................. 60

105

Ewelina Mędrala - Konkurs Sztuki Ludowej w Częstochowie .......................................... 61 Witold Kuczyński - „Carniacy" - najlepszy zespół obrzędowy Mazowsza w 2009 roku ... 63 Agnieszka Krajewska-Werecka – Polski folklor muzyczny w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. F. Chopina w Olsztynie .........................................................

64

Krystyna Pawłowska – Kujawscy kontynuatorzy tradycji rzeźbiarskiej ............................ 65 Agnieszka Kościuk – Polesie okolic Włodawy w badaniach kulturoznawców .................. 67 Julita Charytoniuk – Festyny etnograficzne w Białostockim Muzeum Wsi ....................... 68 Marta Wójcicka – Wiedza i wierzenia w tradycji ludowej południowego Podlasia - sesja naukowa w Woli Osowińskiej ............................................................................................

70

Katarzyna Smyk – Festiwale tradycji Dolnego Śląska ....................................................... 71 Donat Niewiadomski – IV Konkurs Literacki „Z ziemi wyrosłe, z serca utkane" ............. 72 Łucja Fudali – Jesteś, Ziemia .............................................................................................. 72 Elżbieta Wojtowicz – W wigilijny dzień ............................................................................ 73 Donat Niewiadomski – XI Konkurs Poetycki im. Sabiny Derkaczewskiej „Snuje się nitka j życia przez świat" .....................................................................................................

73

Bronisława Fastowiec – Babci ............................................................................................ 73 Maria Gleń – Modlitwa ....................................................................................................... 73 Barbara Hołub – Krzczonowskie badania terenowe ........................................................... 74 Marta Graban-Butryn – XXVIII Ogólnopolskie Spotkania Cymbalistów w Rzeszowie ... 75 Krzysztof Butryn – Działo się w STL ................................................................................. 76 Joachim Rudzki – Święci wystawiani na ludowo ............................................................... 78 Wanda Skulmowska – Działalność Oddziału Bydgosko-Toruńskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Bydgoszczy w latach 1988-2009 (część 2) ...................................

79

Jan Henryk Cichosz – Prababka .......................................................................................... 83 Cezary Grala – Ballada o Ziemi .......................................................................................... 83 Mirosław Kowalski – W izbie ............................................................................................. 83 Anna Kühn-Cichocka – W Łącku ....................................................................................... 83 Janina Karasiuk – Wiejska chata ......................................................................................... 83 Władysław Sitkowski – Zezula ........................................................................................... 84 Stanisław Karol Kopala – Podpłomyk ................................................................................ 84 Irena Ostaszyk – Przywróc mi Panie .................................................................................. 84 Sabina Szymbor – Noc grudniowa ...................................................................................... 84