SOSYAL GÜVENLİK REFORMU VE REFORM SONRASI GENEL BİLGİLENDİRME

1

SOSYAL GÜVENLİK REFORMU

VE REFORM SONRASI

GENEL BİLGİLENDİRME

2

REFORMUN YAPILMA SEBEPLERİ

1. Demografik değişim. (Nüfusun yaşlanma problemi)

2. Sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri arasında norm ve standart birliğinin olmaması.

3. Nüfusun tamamının koruma kapsamına alınamaması.

4. Finansmanla ilgili sorunlar. (Sosyal Güvenlik açıkları)- Aktif/pasif oranları- Erken emeklilik- Prime esas kazançların düşük gösterilmesi- Kayıt dışı istihdamın yüksek olması- Aylık bağlama oranının yüksek olması

3

2007 sonu

Milyar TL

SSK, BK ve ES’nın 1994 - 2007 arası açıklarının Hazine borçlanma faizleriyle güncellenmiş değeri 853

Toplam iç borç stoku 266,3

Toplam kamu borç stoku (brüt) 357,7

GSMH (2007) 646,9

Toplam İç Borç Stoğu ve Kamu Borç Stoğu Rakamları Hazine Kamu net borç stoğu tablosundan alınmıştır. GSMH DPT tahminidir.

Reform öncesi sosyal güvenlik açıkları

4

Sosyal Güvenlik Reformunun

Dört Ana Bileşeni

T.C.SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

5

Bileşen 1 : Sigorta hak ve yükümlülüklerin eşitlendiği, mali olarak

sürdürülebilir tek bir emeklilik sigortası sisteminin kurulması,

Bileşen 2: Nüfusun tamamına eşit, kolay ulaşılabilir ve kaliteli sağlık hizmeti

sunumunu finanse eden genel sağlık sigortası sisteminin oluşturulması,

Bileşen 3 : Dağınık bir halde yürütülen sosyal yardımların merkezi olarak

izlenebildiği, nesnel yararlanma ölçütlerine dayalı bir sosyal yardımlar

sisteminin oluşturulması ve halen sosyal güvenlik kurumları tarafından

sürdürülen primsiz ödemelerin toplulaştırılması,

Bileşen 4 : Yeni kurumsal yapının oluşturulması suretiyle yukarıda belirti-

len üç temel işlevin mali disiplin içinde, bütünleşmiş, etkin ve vatandaşlarımı-

zın günlük hayatlarını kolaylaştıracak şekilde sunulması amaçlanmıştır.

Sosyal Güvenlik Reformunun Dört Ana Bileşeni

6

Sigorta ve Sağlık Açısından Kapsam

•Farklı prim ödeme sistemi•Farklı sigortalı kapsamı

•Farklı düzeyde hizmet veren

sosyal güvenlik kurumları

ve kanunları

2008 ÖNCESİ

Tarım İş

çileriTarım Bağ-Kur

S. S. K.

BAĞ-K

UR

EM

EK

Lİ SA

ND

IĞI

MAYIS 2008 SONRASI

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU

TEK KURUM

5510 SAYILI

SOSYAL SİGORTALAR

VE GENEL SAĞLIK

SİGORTASI KANUNU

TEK KANUN

7

Yaş

Prim Ödeme Gün Sayısı

Aylık Bağlama Oranı

Güncelleme Katsayısı

Ana Parametrelerde Yapılan Değişiklikler

8

Genel Sağlık Sigortasına İlişkin

Değişiklikler


9

Genel sağlık sigortası düzenlemeleri ile ülke sınırları içerisindeki tüm vatandaşlar sağlık güvencesine kavuşturulmaktadır. Getirilen düzenleme ile halen sağlık hizmetlerinden yararlananlara ilave olarak;

GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMI

İsteğe bağlı sigortalılar,

18 yaşına kadar çocuklar,

Vatansız ve sığınmacılar,

Türkiye’de ikamet eden ve kendi ülkesinde sigortalı olmayan yabancı ülke vatandaşları kapsama alındı.

10

18 yaşından küçük çocuklar, anne ya

da babaları tescil edilmese veya prim

ödeme ve diğer yükümlülüklerini yerine

getirmeseler dahi sağlık yardımlarından

yararlandırılacaktır.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMI

11

“Aile içinde kişi başı geliri asgari ücretin üçte birinden az olması” nedeniyle genel sağlık sigortası primini ödeme gücü olmayan vatandaşlarımızın primleri Devlet tarafından karşılanacak.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI (GSS) PRİMLERİ

12


2008 - 2011 YILLARINDA YAPILAN

ÖNEMLİ ÇALIŞMALAR

13

I- ÖNEMLİ YASAL DÜZENLEMELER

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu:

5763 Sayılı Yapılandırma Kanunu: Bu Kanun kapsamında; 1.267.362 başvuru gerçekleşmiş ve 2009 Aralık ayı itibariyle 7,57 Milyar TL‘sı tahsil edilmiştir.

5763 Sayılı Kanun ile 5 Puanlık Teşvik Uygulaması: Bu kapsamda 2009 Aralık ayı itibariyle 707.892 İşveren ve 5.314.501 sigortalı bu teşvikten faydalanmıştır.

6111 Sayılı Yapılandırma Kanunu: Bu Kanun kapsamında; 2.348.586 adet başvuru gerçekleşmiş, toplam 31.20 Milyar TL Kurum alacağı yapılandırılmış ve 2011 Aralık ayı itibariyle bu alacağın 7,96 Milyar TL‘si tahsil edilmiştir.

2008 – 2011 YILLARINDA YAPILANLAR

14

II- TEŞKİLATLANMA ÇALIŞMALARI

Merkez ve taşra üst düzey yönetici atamaları yapılarak birimler aktif olarak çalışmaya başladı.

Merkez teşkilatı Merkez teşkilatı oluşturularak Genel Müdür ve Daire başkanlığı düzeyinde yapılan atamaların yanında 81 il müdürlüğünün de ataması yapılarak birimlerimizin aktif olarak çalışmaya başlaması sağlandı.


15

III- BÜROKRASİNİN KALDIRILMASI VE VATANDAŞ ODAKLI HİZMETİN YAYGINLAŞTIRILMASI

Sağlık karneleri kaldırılmıştır.

2022 Sayılı Kanun kapsamında 85 yaş üzeri yaşlılar ile 85 yaş üzeri yaşlılar ile %70 ve üzeri özür oranı bulunan%70 ve üzeri özür oranı bulunan vatandaşlar ile vatandaşlar ile talepte bulunan tüm emeklilerin ikametinde ödeme talepte bulunan tüm emeklilerin ikametinde ödeme yapılmasyapılmasına başlanmıştır.

Geçici işgöremezlik ödeneği, emzirme yardımı cenaze

ödeneği, cenaze nakil gideri, yol gideri ve gündelik

ödemelerinin PTT işyerlerinde ödenmesi PTT işyerlerinde ödenmesi sağlanmıştır.


16

T.C. Kimlik No ile Gelir ve Aylık Alma İmkanı Getirildi

Bağımsız Çalışanlarla İlgili On-Line Tescil İşlemi Hayata

Geçti

3 Ayrı Kuruma Verilen İşe Giriş Ve İşten Çıkış Belgeleri Tekleştirildi

Bağ-Kur Kaydı Olmadığına İlişkin Belgelerin İnternetten Alınabilme İmkanı Sağlandı

Borcu Yoktur Yazılarının İnternetten Alınması Sağlandı


17

354 Adet Sosyal Güvenlik Merkezi Hizmete Girdi

Hizmetin vatandaşın ayağına götürülmesi amacıyla Kurum

Yönetim Kurulunca alınan karar ile toplam 565 adet Sosyal

Güvenlik Merkezinin kurulması kararlaştırılmış ve son 3

yılda 354 adet sosyal güvenlik merkezi faaliyete geçirilmiştir.

Kurulmasına Karar Verilen Sosyal Güvenlik Merkezi Sayısı 565 Adet

Faaliyette Bulunan Sosyal Güvenlik Merkezi Sayısı 354 Adet

Faaliyete Başlayan Sigorta Sosyal Güvenlik Merkezi 310 Adet

Faaliyet Başlayan Mali Hizmetler Sosyal Güvenlik Merkezi 9 Adet

Faaliyete Başlayan Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi 35 Adet


18


19


20


21

Hizmet Binalarının ve Fiziki Mekanların

İyileştirilmesi Çalışmaları Hızlandırıldı

Tüm Hizmet Binalarının Yenilenmesi

Amacıyla TOKİ ile Protokol İmzalandı. (2012

Yılında Kurum iştiraki olan Emek İnşaat ve

İşletme A.Ş. ile de protokol imzalanmıştır.)


22

Çanakkale Sosyal Güvenli İl Müdürlüğü


23


IV-TEKNOLOJİK ALT YAPI YATIRIMLARI HIZLANDIRILDI.

Merkez ve taşra bilgi işlem altyapısı güçlendirildi. Önemli yazılımlar tamamlandı.

İnternet sayfası güçlendirildi ve kurum içi iletişim için intranet sistemi hayata geçirildi.

24


V- DİĞER ÇALIŞMALAR

Banka protokolleri yenilenerek 2009 yılında yaklaşık 300 milyon TL tasarruf sağlandı.

Personel, mevzuat ve toplam kalite yönetimi eğitimleri

yapıldı.

Kurumumuzun 2010-2014 yıllarını kapsayan Stratejik PlanStratejik Plan

çalışmaları tamamlandı.

Stratejik Plan çalışması kapsamında Kurumun merkez ve

taşra 2009-20112009-2011 yılı Eylem PlanıEylem Planı çalışmaları tamamlandı.

(2012 Yılı Eylem Planı çalışmaları da tamamlanarak yürürlüğe konulmuştur.)

25

MEDULA Entegrasyonu,

Global Bütçe

E- Rapor, Karekod

SAĞLIK ALANINDA KÖKLÜ DEĞİŞİKLİKLER

26

TEŞVİK UYGULAMALARI

Kayıt dışı istihdamın en önemli nedeni sayılan istihdamın üzerindeki yükler teşviklerle azaltılmıştır.

2011 Aralık itibariyle 1.129.998 işyeri (İşyerlerinin %80’i), 7.880.767 sigortalı (sigortalıların %68’i) teşvik uygulamasından yararlanmaktadır.

2004 yılından 2011 yılı sonuna kadar uygulanan teşvik tutarı 18,7 milyon TL. olmuş, 2011 yılı için bu rakam 6,7 milyon TL. olarak gerçekleşmiştir.

26

27

KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELE


28

STRATEJİMİZ

Kayıt dışı istihdamla mücadele stratejimiz beş bileşenden oluşuyor;

Sosyal güvenlik hizmetlerinin iyileştirilmesi,Teşvik uygulaması sonucu sigorta prim maliyetinin düşürülmesi,Bilgi (veri) paylaşımına dayalı çapraz denetim,Sosyal Güvenlik Kurumu Denetim Sisteminin Yeniden Yapılandırılması,Bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları,

29

ALO 170 HattıALO 170 Hattı kurularak, kayıt dışı istihdamla ilgili ihbar ve

şikayetlerin zamanında sonuçlandırılması sağlanmıştır. Bu

hattımıza Mayıs 2008 tarihinden 2011 yılı Kasım ayı sonuna

kadar gelen şikayetlerden 33.72033.720 kişinin kişinin kayıt dışı çalıştığı

ve 3.375 işyerinin tescilsiz olduğu tespit edilmiştir.

Toplam 22 kurumdan 2008 yılı Ekim ayından itibaren T.C.

kimlik numaraları ile birlikte “meslek bilgileri” alınmaya

başlanmış, gelen verilerin Kurumca değerlendirilmesi

sonucunda 2011 yılı Kasım ayı itibariyle yaklaşık 940.987 940.987

kişi, 55.649 işyerikişi, 55.649 işyeri kayıt altına alınmıştır.

KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELE ÇERÇEVESİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR

30

KAYIT DIŞI İSTİHDAM İLE MÜCADELE ÇERÇEVESİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR

01.01.2009 tarihi itibariyle ücretlerin banka kanalıyla ücretlerin banka kanalıyla

ödenmesiödenmesi uygulamasına geçilmiştir.

Sosyal güvenlik il müdürlüklerinde kayıt dışı istihdam ile mücadele (KADİM)(KADİM) servisleri kurulmuştur.

Kayıtlı İstihdamı Teşvik Projesi (KİTUP): (28 Eylül 2010 – Haziran 2012)

Kapasite Artırımı ve Politikaların gerçekleştirilmesi Bilişim ve İletişim teknolojilerinin uygulanması Toplumsal farkındalığın artırılması.

31

Herkesin SPEK alt sınırından bildirimi yerine

Meslek ve hiyerarşiye uygun bildirimİŞKUR sınıflandırması esas alınacakAylık bildirge formatı uyarlanacakBildirimler düzenli takip edilecek

31

MESLEK KODUNA UYGUN BİLDİRİM

32

Bir kereste fabrikasında hem hızar işçisi

hem de ağaç işleri endüstri mühendisi asgari

ücret üzerinden bildiriliyorsa, bu işletme

denetim kapsamına alınacak.

32

ÖRNEK: MESLEK KODUNA UYGUN BİLDİRİM

33

KAYIT DIŞI İSTİHDAMIN SONUÇLARI

İŞVERENLER AÇISINDAN

Kayıt dışı çalıştıran işletmeler ile kayıtlı çalıştıran işletmeler arasında haksız rekabet ortaya çıkmakta,

İstihdam ve mali yapılar gerçeği yansıtmadığından hibe, kredi ve desteklerden yoksun kalmalarına yol açmakta,

Geleceğe güvenle bakamazlar ve her zaman iş kazası riski, denetim fobisi ile karşı karşıya kalırlar.

33

34

KAYIT DIŞI İSTİHDAMIN SONUÇLARI

DEVLET AÇISINDANBüyük oranda vergi ve prim kaybı ortaya çıkmakta, bu

da sosyal güvenlik ve bütçe açığına neden olmaktadır.Sosyal güvenlik sisteminde aktif/pasif dengesi

bozulmakta ve sistem finansal açıdan tıkanmaktadır. Gelir elde etmeyen vatandaşlara yönelik yapılan primsiz

ödemeler artmaktadır.

SOSYAL AÇIDAN

Gelir dağılımında adaletsizlik, yoksulluk ve ahlaki dejenerasyon gibi sosyal sorunlara yol açmaktadır.

34

35

•Sağlık Bakanlığı ile yapılan çalışmalar sonucunda; portör muayenesine tabii mesleklerde çalışanlar için, Sağlık İl Müdürlüklerince düzenlenen portör muayene listelerinin 2008 yılı Temmuz ayından itibaren Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine gönderilmesi sağlanarak Kurum tescil kayıtlarından kontroller yapılmaya başlanmıştır.•Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı ile yapılan çalışmalar sonucunda; Kimlik Bildirme Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelik ekinde bulunan formların Kurumumuza gönderilmesi ve bu formların Kurum tescil kayıtlarından kontrol edilmesi sağlanmıştır.•Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan çalışmalar sonucunda; yoklama memurlarınca düzenlenen yoklama fişlerinin her ay periyodik olarak Kurumumuza gönderilmesi hususunda mutabakat sağlanmış ve alınan bilgilerden sigortalılık ve işyeri kontrolü yapılmaya başlanmıştır.

35

BİLGİ & VERİ PAYLAŞIMI

36

BİLGİ & VERİ PAYLAŞIMI

Tüm bankalar ve kurumlardan işlem yapan kişilerin T.C. kimlik numaraları, Adı-Soyadı, mesleki bilgileri ve işyeri unvanı ve adres bilgileri Kurumumuzca toplanmaya başlanmıştır.

Bu kapsamda;

Bankalar, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Valilikler, Belediyeler gibi 27 Kurum nezdinde yapılan 68 işlemin bilgileri manuel veya elektronik ortamda Kurumumuza aktarılmakta ve sigortalılık açısından çapraz denetimler yapılmaktadır.

E-SGK, E-Devlet uygulamaları sonucu veri paylaşımının yaygınlaşması kayıt dışında kalmayı daha riskli hale getirmiştir.

36

37

Kurumumuz müfettişleri tarafından ülke genelinde sahte sigortalılık, sağlık ve sigorta suiistimalleri, asgari işçilik gibi önemli ve risk odaklı denetimler yapılmaktadır.

Kurumumuz taşra birimlerinde görev yapmakta olan ve şu an 1187 olan denetmen sayısı, görev ve yetkileri artırılarak 2012 yılı sonunda yapılacak alımlarla 1.500’e ulaşacaktır.

Kamu kurumlarından temin edilen bilgi ve belgelerin Kurumumuz kayıtlarıyla sorgulanması amacıyla İl Müdürlükleri ve Merkez Müdürlüklerimizde “Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Servisleri” kurulmuştur.

Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarının denetim elemanlarınca işyerlerinde yapılan denetimlerde, aynı zamanda sigortalılık kontrolü de yapılmakta ve sigortasız olarak tespit edilenler Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmektedir.

37

YENİ DENETİM MODELİ

38

1- KADİM (Kayıtdışı İstihdamla Mücadele) Coğrafi ve sektörel analizler yapılarak kayıt dışı istihdamın

yaygın olduğu düşünülen yerlerde ve sektörlerde denetimler yapılacaktır. Denetim stratejimiz, kayıt altında olan işletmeler değil, kayıt dışı kalmış işletmeler üzerine kuruludur.

2- İş ve işlemlerin basitleştirilmesi,

3- Prim tahsilatlarının artırılması,

2012 YILI HEDEFLERİMİZ

39

2012 YILI HEDEFLERİMİZ

4- Teknik alt yapının güçlendirilmesi,AYS (Arşiv Yönetim Sistemi)SGEP (Sosyal Güvenlik Entegrasyonu Projesi)Data Center (Hizmet binası)Teknolojik Altyapı Çalışmalarının Hızlandırılması (Türk Telekom Sözleşme - ayrı otoban)

5- Sağlık; Global Bütçe,

E – Reçete,Risk Odaklı DenetimAvuç içi damar izi tanıma ve Biyometrik Kimlik

Doğrulama

6- Hizmet Binalarının Vatandaş Odaklı Hale Getirilmesi

40

Şimdi söz sizde…

İşverenlerimiz

SGK’dan

ne bekliyor?

40

41

SAYGILARIMIZLA...

41

Documents

SOSYAL GÜVENLİK REFORMU VE REFORM SONRASI GENEL BİLGİLENDİRME