106
SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR ve HEMŞİRELİK BAKIMI 2012-2013

SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR ve HEMŞİRELİK BAKIMI

  • Upload
    drew

  • View
    309

  • Download
    9

Embed Size (px)

DESCRIPTION

SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR ve HEMŞİRELİK BAKIMI. 2012-2013. Ders İçeriği. Sıcak ve Soğuk Uygulamalara Toleransı Etkileyen Faktörler, Sıcak Uygulamanın Organizmaya Etkileri, Soğuk Uygulamanın Organizmaya Etkileri, Sıcak ve Soğuk Uygulamalarda Hemşirelik Bakımı Hemşirelik Uygulamaları - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

SICAK-SOĞUK

UYGULAMALAR

ve

HEMŞİRELİK BAKIMI

2012-2013

Page 2: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Ders İçeriğiSıcak ve Soğuk Uygulamalara Toleransı Etkileyen

Faktörler, Sıcak Uygulamanın Organizmaya Etkileri, Soğuk Uygulamanın Organizmaya Etkileri, Sıcak ve Soğuk Uygulamalarda Hemşirelik Bakımı

Hemşirelik Uygulamaları

Genel Yaş Soğuk Uygulama, Isı Lambası Uygulama, Termofor Uygulama, Elektrikli Yastık/Battaniye Uygulama, Lokal Yaş Sıcak Kompres Uygulama, Buz Kesesi Uygulama, Oturma Banyosu Verme, Daldırma Banyosu Verme

Page 3: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Isı dengesi (normal fizyolojik sınırlarda)üç sistemle sağlanır

1. Metabolik ısı üretiminin kontrolü

2. Vazomotor kontrol

3. Terlemenin kontrolü

Page 4: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Isı kaybında en önemli organ deridir

Deri sıcak-soğuğa karşı tepki gösteren kan damarları, lenf damarları ve sinirlerden zengindir

Derinin yüzey ısısı yaklaşık 34ºC dir

Deride bulunan sıcak/soğuk reseptörler ısı değişimine karşı duyarlıdır

Page 5: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Isının sıklıkla değişmesi bu duyarlılığı azaltır

Deriye 15ºC - 45ºC dışındaki maddelerin teması rahatsız edicidir

Page 6: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

ISI KAYBETME YOLLARI

Deriden Kondüksiyon (iletme) Radyasyon Terleme

yoluyla ısı kaybedilir

Page 7: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak ve Soğuğun Algılanması

Farklı sıcaklık derecelendirmesi üç tip reseptör ile ayırt edilir

soğuk, sıcak ve ağrı reseptörleri

Farklı sıcaklık derecelendirmesi üç tip reseptör ile ayırt edilir

soğuk, sıcak ve ağrı reseptörleri

Page 8: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk ve sıcak reseptörleri (termoreseptörler)

derinin hemen altında, birbirinden ayrılmış, farklı noktalarda bulunur

Soğuk ve sıcak reseptörleri (termoreseptörler)

derinin hemen altında, birbirinden ayrılmış, farklı noktalarda bulunur

Page 9: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak ve soğuk reseptörler kısa bir süre sonra sıcaklığa uyum gösterirlerBu nedenle, ısı değişikliği olmazsa sıcaklığı

algılayamaz

Bir bölgeye sürekli sıcak ya da soğuk uygulama

yapıldığında, adaptasyon gelişir

Bu nedenle sıcak ve soğuk uygulamanın yapılış

süresi *15-20/30 dakikayı aşmamalıdır

Sıcak ve soğuk reseptörler kısa bir süre sonra sıcaklığa uyum gösterirlerBu nedenle, ısı değişikliği olmazsa sıcaklığı

algılayamaz

Bir bölgeye sürekli sıcak ya da soğuk uygulama

yapıldığında, adaptasyon gelişir

Bu nedenle sıcak ve soğuk uygulamanın yapılış

süresi *15-20/30 dakikayı aşmamalıdır

Page 10: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Adaptasyon geliştiğinde bireyler sıcak ve soğuk uygulamanın sıcaklığını doğru değerlendiremez

Sıcak uygulama esnasında adaptasyon gelişirse; ciddi yanıklar

Soğuk uygulamadaki adaptasyon sonucu ise; ağrı yada kan dolaşımında bozulma

Dondurucu soğuk ve yakıcı sıcaklıkta

ağrı reseptörleri uyarılır

Adaptasyon geliştiğinde bireyler sıcak ve soğuk uygulamanın sıcaklığını doğru değerlendiremez

Sıcak uygulama esnasında adaptasyon gelişirse; ciddi yanıklar

Soğuk uygulamadaki adaptasyon sonucu ise; ağrı yada kan dolaşımında bozulma

Dondurucu soğuk ve yakıcı sıcaklıkta

ağrı reseptörleri uyarılır

Page 11: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Isı Duyusunu Farketme Mekanizması

Sıcak ve soğuk duyu reseptörleri uyarılır

duyu sinirleri

impulslar gönderilir (MSS)

duyusal korteks

sıcak ya da soğuk duyusunun farkına varma

Isı Duyusunu Farketme Mekanizması

Sıcak ve soğuk duyu reseptörleri uyarılır

duyu sinirleri

impulslar gönderilir (MSS)

duyusal korteks

sıcak ya da soğuk duyusunun farkına varma

Page 12: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak ve Soğuk Uygulamalar

Page 13: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

1. Kişisel tolerans ve hastanın durumu

2. Genel durum

3. Uygulamanın yapılacağı bölgenin durumu ve uygulama alanının genişliği

4. Nemli ya da kuru ısı uygulanması

5. Tedavinin süresi

6. Çevre ısısı

Sıcak ve Soğuk Uygulamaların Etkinliğini Değiştirebilen Etmenler

Page 14: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

2 yaşından küçük çocuklar

Bilinçsiz ve güçsüz hastalar

Paralizili hastalar

Yaşlılar

Deri bütünlüğü bozulmuş kişiler

Ödemi olanlar

1. Kişisel Tolerans ve Hastanın Durumu

Page 15: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Eskar dokusu olan kişiler

Periferik vasküler hastalığı olanlar

Spinal kord yaralanması olanlarİltihaplı durumu olanlar (Apandisit, diş

apsesi vb)

korunmaya gereksinimi vardır

1. Kişisel Tolerans ve Hastanın Durumu

Page 16: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Metabolik hastalıklar (diyabet)

Şok

Mental konfüzyon

Kullanılan ilaçlara bağlı algılama bozuklukları (dokunun travmaya uğrama riskini arttırır)

göz önünde bulundurulmalı

2. Genel Durum

Page 17: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Enflamasyon

Deri bütünlüğünün bozulması

Metalik implant (metal vida vs.) olması

Dolaşım bozukluğu

Pace-maker takılı olması

kontrendike olabilir

3. Uygulamanın Yapılacağı Bölgenin Durumu ve Uygulama Alanının Genişliği

Page 18: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Tedavi edilecek vücut alanı genişledikçe sıcaklık orta dereceye doğru azaltılmalıdır

Bazı kişiler yüksek ısıyı daha iyi tolere edebilir

Cilt pigmentasyonu fazla olmayan, cilt rengi esmer olan

3. Uygulamanın Yapılacağı Bölgenin Durumu ve Uygulama Alanının Genişliği

Page 19: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Bazı vücut bölümleri

boyun, perine, önkol ve bileğin iç yüzü

sıcaklık değişimlerine daha duyarlıdır

3. Uygulamanın Yapılacağı Bölgenin Durumu ve Uygulama Alanının Genişliği

Page 20: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

4. Nemli ya da Kuru Isı Uygulanması

Page 21: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Uygulamanın süresi kısaldıkça, vücudun aşırı sıcak ya da soğuğu tolere etme yeteneği artar

Tedavi önerilen süreden uzun sürdüğü zaman vücut beklenilenin karşıtı bir yanıt verir

5. Tedavinin Süresi

Page 22: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Karşı yanıt nedeni;Vücut dengeyi (homeostazisi) sürdürmeye uğraşır, böylece sıcak ya da soğuğun sürekli uygulanması başlangıçtaki etkilerini tersine çevirir

5. Tedavinin Süresi

Page 23: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak en geç 20-30 dakikada vazodilatasyona yol açar

Uygulama bu süreyi aşarsa doku konjesyonu (kan toplanması) ve vazokonstrüksiyon oluşur

5. Tedavinin Süresi

Page 24: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk uygulamada deri sıcaklığı 15 ˚C ‘ye ulaştığında, maksimum vazokonstrüksiyon oluşur, sonra vazodilatasyon başlar

Uygulama süresi uzarsa istenen etkinin tam

tersi bir etkinin görülmesine Rebound Fenomeni denir

5. Tedavinin Süresi

Page 25: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk uygulamada deri sıcaklığı 15 ˚C ‘ye ulaştığında, maksimum vazokonstrüksiyon oluşur, sonra vazodilatasyon başlar

Uygulama süresi uzarsa istenen etkinin tam

tersi bir etkinin görülmesine Rebound Fenomeni denir

5. Tedavinin Süresi

Page 26: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Eğer sıcak uygulamalara uzun süre devam edilirse yanıklar

Soğuk uygulamalara uzun süre devam edilirse donma oluşabilir

5. Tedavinin Süresi

Page 27: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Genel bir ilke, sıcak ya da soğuk uygulamalar 20-30 dakikalık periyotlarla

sınırlandırılmalıdır

5. Tedavinin Süresi

Page 28: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Çevre ısısı,

vücut ısısından daha yüksek

eşit olduğu zaman

çok az ısı kaybedebilir

6. Çevre ısısı

Page 29: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak ve soğuk uygulamalarda hastanın güvenliğinden ve doğabilecek problemlerin

çözümünden tedaviyi uygulayan kişi sorumludur

Sıcak ve Soğuk Uygulamalarda Yapılacak Değerlendirmeler

Page 30: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak ve Soğuk Uygulamalar

Page 31: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Tanım;Sıcak ve soğuk tedaviler;

Vücudun bir parçasına ya da bütününe tedavi amacıyla yapılan, lokal ya da sistemik etkilere neden olan uygulamalardır

Page 32: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak

ve

Soğuğun

Fizyolojik

Etkileri

Sıcak;VazodilatasyonKapiller

permabilitede artma

Hücre metabolizmasında artma

Kaslarda gevşemeİnflamasyonu

hızlandırma

Soğuk;

Vazokonstriksiyon

Kapiller permabilitede azalma

Hücre metabolizmasında azalma

Kas spazmında azalma

İnflamasyonu azaltma

Page 33: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak

ve

Soğuğun

Fizyolojik

Etkileri

Sıcak;Ağrıyı azaltmaSedatif etkiSinovial sıvının

viskositesini azaltarak eklem tutukluluğunu azaltma

Page 34: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak Uygulamanın Kullanıldığı Durumlar

Yeni oluşan yaralar

Artritler

Dejeneratif eklem hastalıkları

Enfekte yaraların cerrahi tedavisi

Page 35: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak Uygulamanın Kullanıldığı Durumlar

Kas geriliminin azaltılması

Menstrüasyon krampları

Hemoroid tedavisi

Perianal ve vaginal enflamasyon tedavisi

Lokal abse

Page 36: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak Uygulamanın Kontrendike Olduğu Durumlar

Lokalize malign tümörler sıcaklık hücre metabolizma hızı, hücre büyümesi ve

dolaşım artar ve metastaz riski artar

Aktif kanamalarvazodilatasyon ve kanamada artma

Travmatik yaralanmalar (ilk 24 saat içinde)kanama ve ödem artar

Deri sorunları (kızarıklık ve bül olan)

Page 37: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcağın Lokal Etkileri

Vazodilatasyonuygulama bölgesinde kan akımı artar, 02-

besin maddeleri-antikor- lökosit taşınır

Yumuşak dokuda ısı artışı ve iltihap oluşumunda hızlanma

Kapiller permabilitede artmaEkstrasellüler sıvı ve plazma proteini vb.

maddelerin kapiller duvar dışına çıkar-Ödem oluşur veya ödem artar (yan etki)

Page 38: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcağın Sistemik Etkileri

VazodilatasyonGeniş alana uygulanırsa periferik

vazodilatasyon sonucu hipotansiyon-bayılmaKalp-akciğer-arterioskleroz benzeri dolaşım

hastalıklarında sık görülür

Page 39: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Uygulamanın Kullanıldığı Durumlar

Burkulma-gerilme

Kırılma

Spor yaralanmaları

Yaralanma sonrası kanama ve ödemi azaltma

Page 40: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Uygulamanın Kontrendike Olduğu Durumlar

Açık yarakan akımı azalır, doku hasarı artar

Dolaşım bozukluğusoğuk, doku beslenmesi bozulur, doku hasarı olur

Reynauld hast.’da soğuk arteriyel spazmı artırır

Soğuk allerjisi yada soğuğa duyarlılığı olanlarallerjisi olanlarda inflamatuar tepki başlar,ve eritem,

ürtiker, ödem, eklem ağrısı, kas spazmı görülür. Aşırı duyarlılık durumunda ani kan basıncı yükselebilir

Page 41: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Nedeniyle Doku Hasarı Belirtileri

Deride;

mavi-mor benekli görünüm

uyuşukluk, karıncalanma

Solukluk

bül (bazen)

Page 42: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuğun Lokal Etkileri

VazokonstriksiyonBölgede kan akımı azalır, 02 ve

metabolitlerin gelişi-atık ürünlerin uzaklaştırılması azalır

Soğukluk-solukluk olurDolaşım ve hücre beslenmesi bozulur, doku

hasarı olur

Page 43: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuğun Sistematik Etkileri

VazokonstriksiyonKan basıncında artma (kan akımı yüzeyden

internal kan damarlarına yönelir)

TitremeVücudun kendini ısıtma tepkisi

Page 44: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak ve Soğuk Uygulamada Isı Değerleri

Page 45: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak Uygulamalar

Kuru Sıcak Yaş Sıcak

•Termofor •Sıcak kompres

•Akuatermik ped •Sıcak paket

•Elektirikli ısıtıcı ped •Daldırma banyosu

•Sıcak paket •Oturma banyosu

Page 46: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Kuru yada Yaş Uygulama Yapıp Yapmamaya Nasıl Karar Verelim ?

Yara yada yaralanmanı tipi

Uygulama yapılacak bölgenin durumu

İnflamasyon varlığı

uygulama seçimimizi etkiler

Page 47: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Kuru yada Yaş Uygulama Seçimi

Yaş Uygulamanın Avantajları

• Derinin kurumasını önler, ve yara eksudasını yumuşatır

• Yaş kompresler birçok vücut bölgesine uygundur• Yaş sıcak uygulama derin dokulara etki eder

• Hafif sıcak yaş uygulamaterlemeyi ve hissedilmeyen sıvı kaybını artırmaz

Page 48: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Kuru yada Yaş Uygulama Seçimi

Yaş Uygulamanın Dezavantajları

• Uzun süreli uygulamalarda deride yumuşama olur

• Yaş sıcak uygulamada buharlaşma olduğu için hızlı soğuma olur

• Yaş sıcak uygulamada nem sıcaklığı ilettiği için yanık riski daha fazladır

Page 49: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Kuru Uygulamanın Avantajları

• Yaş sıcak uygulamaya göre yanık riski daha azdır

• Derinin yumuşamasına (maserasyon) neden olma

• Suyun buharlaşması olmadığı için sıcaklık daha uzun korunur

Page 50: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Kuru Uygulamanın Dezavantajları

• Terleme yoluyla vücuttan atılan sıvı kaybını artırır

• Derin dokulara etkili olmaz

• Derinin kurumasına neden olur

Page 51: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Termofor

Vidalı bir kapak

yardımı ile açılıp

kapanabilen plastik

ya da kauçuktan

yapılmış kesedir

Page 52: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Termofor

Yetişkin ve 2yaş çocuklarda;

• Su sıcaklığı: 40.5- 43°C

• Uygulama süresi: 20-30

dk

Page 53: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Termofor

Uygulama öncesi cilde direk temasın önlenmesi için pamuklu kumaşla sarılmalıdır

Page 54: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Aquatermik Ped (Yastık)

Sıcak ya da soğuk suyun sirkülasyonu için derin kanalları bulunan plastik ya da kauçuktan yapılmış, su geçirmez aletlerdir

Vücut bölümlerine uygun çeşitli boyları vardır

Page 55: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Aquatermik Ped (Yastık)

Sistem, sıcak ya da soğuk distile su ile doldurulur ve su kanallara pompalanır

Sıcaklık;

Yetişkin: 40.5-43 °C

Uygulama süresi:20-30dk

Page 56: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Aquatermik Ped (Yastık) Uygulamasında Dikkat Edilecek Noktalar

Yanıklara neden olmamak için ped kılıf içinde uygulanmalı

Hasta pedin üzerine yatmamalı

Uygulama sırasında hasta sık gözlenmelidir (yanık açısından)

Page 57: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Elektirikli Isıtıcı Ped

Lokal sıcak uygulama için kullanılır

Güvenilir, devamlı ve aynı derecede sıcaklık sağlar

Uygulama bölgesinin şeklini alır

Çok ısınırsa uygulama bölgesinde yanığa neden olabilir

Page 58: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Elektirikli Isıtıcı Pedle Uygulamada Hemşirenin

Dikkat Etmesi Gereken Durumlar

Pede iğne vb. delici aletler saplanmamalıElektrik çarpmasına neden olabilir

Suya dayanıklı kılıfı yoksa uygulama alanı kuru olmalıdır

Hastanın ayar düğmeleriyle oynamasını engellemek için ped ısıtma anahtarı ile çalıştırılmalıdır

Hasta pedin üstüne yatmamalıdır (sıcaklık dağılmaz yanıklar oluşabilir)

Page 59: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak-Soğuk Paket (Hot-Cold Pad)

Sıcak yada soğuk uygulama amacıyla kullanılır

Torbaların içerisinde silikat vardır

Sıcak uygulama için; mikrodalga fırın veya sıcak su içerisine konur

Soğuk uygulama için en az 1.5 saat buzlukta bekletilir

Tek kullanımlık olanlar, sıkılınca paket içierisinde kimyasal karışımve ısı serbest kalarakısınmaya/soğumaya başlar

Page 60: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak-Soğuk Paket (Hot-Cold Pad)

Kuru sıcak uygulamanın yanısıra yaş sıcak uygulamada da kullanılır

Sızdırmaz kumaştan yapılmıştır ve ısıtmak için özel üniteleri vardır

Kumaş torba içindeki silikat jeli bol miktarda ısı ve su emerek şişer. Fazla su süzülüp kuru havlu ile sarılarak hastanın altına değil üstüne yerleştirilir

Page 61: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak-Soğuk Paket (Hot-Cold Pad)

Sıcak-soğuk paketler ıslak havluya sarılarak da kullanılır. Böyle bir uygulamada sıcaklık kaybını önlemek için suya dayanıklı tedavi bezi veya plastik örtü kullanılmalıdır

Page 62: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak KompresAçık yaralarda steril kompresler kullanılır

Sıcak yaş kompresdolaşımı arttırır, ödemin çözülmesine yardımcı olur, dreneajı sağlar, iltihabın yayılmasını önler

Su sıcaklığı: 40.5-43°C olmalı

Uygulama esnasında sıcaklığı aynı seviyede tutmak için sağlanması için kompresler sık değiştirilmeli ve plastik örtü veya havlu ile sarılmalıdır

Page 63: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak Kompres

Oda ısısı kontrol edilerek hastanın üşümesi engellenmelidir

ıslaklık vazodilatasyona ve deri yüzeyinden ısının buharlaşmasına neden olur

Page 64: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Sıcak Daldırma Banyosu

Isıtılmış bir solüsyonun içerisine vücudun bir parçasının daldırılması ile yapılan uygulama

Açık yara veya pansumanla kapatılmış bir alana da uygulanabilir

Solüsyon sıcaklığı: 40.5-43°C olmalı

Açık yara için uygulamada asepsi kurallarına uyulmalı

Page 65: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Oturma Banyosu

Sıcak yada soğuk su içine pelvik bölgenin daldırılması işlemidir

Rektal cerrahi sonrası, epizyotomi (rektum ve vajen arasına

uygulanan kesi), ağrılı hemoroid ve vajinal inflamasyon durumunda uygulanır

Özel bir küvet veya sandalye kullanılır

Page 66: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Oturma Banyosu

Uygulama sıcaklığı: 40.5-43°C

Uygulama süresi:15-20 dk

Hastanın durumuna göre süre ve sıcaklık değişebilir

Hastanın nabız hızı, rengindeki değişiklik-solukluk, mide bulantısı, bilinç değişikliği değerlendirilir (uygulama esnasında sıcağa

maruz alan geniştir)

Page 67: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Kompres

Ödem ve inflamasyonu azaltmak için kullanılır

Su sıcaklığı: 15°C

Uygulama süresi: 20dk

Hastanın durumuna göre süre ve sıcaklık değişebilir

Uygulamada yanma yada hissizlik, deride beneklenme, kırmızılık, aşırı solgunluk, mavimsi-mor benekli görünüm yan etki olarak gözlenmelidir

Page 68: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Daldırma Banyosu

Su sıcaklığı: 15°C

Uygulama süresi: 20dk

Uygulama soğuk kompres ile aynıdır

Page 69: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Buz Kesesi

İçine buz konabilecek, ağzı geniş, plastik veya kauçuk kese/torba

Burkulma, lokalize kanama yada hematom,diş opersyonları sonrası ödem önleme- kanamayı kontrol altına alma-lokal anestetik etki amacıyla kullanılır

Mutlaka havlu yada örtü sarılarak uygulanmalıdır

Page 70: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Sünger Banyosu

Ateşi olan(kondüksiyon-evaporasyon) hastalarda vücut sıcaklığını düşürmek için kullanılır

Hastanın ateşi 40°C gibi yüksek ise kullanılmalı

Su sıcaklığı: 18-32°C olmalı

Tartışmalı bir uygulamadır, hastaya rahatsızlık verdiği bildirilmiş

Page 71: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Sünger Banyosu Uygulamada Hemşireni Dikkat Etmesi Gereken Kurallar

Silme işlemi yüze, kollara, bacaklara ve kalçalara uygulanmalıdır. Göğüs ve karına uygulanmaz

Her bir bölge yavaş ve hafifçe dokundurma şeklinde silimeli (ovarak silme ısı üretimini arttırır)

Silinen bölge kurulanmamalı ve nemli havlu ile örtülmeli

Page 72: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Sünger Banyosu Uygulamada Hemşireni Dikkat Etmesi Gereken Kurallar

Silme işlemi sırasında alın, koltuk altları ve kasığa buz kesesi, soğuk paket yada soğuk kompres yerleştirilmeli

Yüzeysel kan damarları olduğu için sıcaklığın taşınması kolaylaşır

Bir bölge silindikten sonraa diğer bölgeye geçilmeli

Page 73: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

Soğuk Sünger Banyosu Uygulamada Hemşireni Dikkat Etmesi Gereken Kurallar

Banyo yaklaşık 30dk sürmelidir

Siyanoz, titreme, nabızda artış veya düzensizlik durumunda işlem durdurulmalıdır

Yaşamsal bulgular 15 dk’da bir ve uygulama tamamlandıktan sonra alınmalıdır

Sıcaklık için timpanik termometre kullanılmalı

Page 74: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Termofor Uygulama

Malzemeler:

•Termofor

•Termofor kılıfı

•Sıcak su

•Kurulama bezi

•Su termometresi

Page 75: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Termofor Uygulama

1. Uygulamada önce hekim istemini, uygulanacak bölge, uygulama süresi ve sıklığı yönünden kontrol et

2. Ellerini yıka

3. Odanın kapısını kapat yada yatak etrafına paravan/perde çek. Yatak yüksekliğini çalışabileceğin seviyeye ayarla

4. Hastaya uygun ve rahat bir pozisyon ver, gerekli ise bölgeyi yastıkla destekle

Page 76: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Termofor Uygulama

5. Termoforun 2/3’ünü yada yarısını sıcak su ile doldur

6. Termoforun ağız kısmını yüksekte tutarak, yatay duruma getir ve havasını çıkar

7. Termoforun kapağını kapat ve baş aşağı çevirerek kapağın sızdırma durumunu kontrol et

8. Termoforu kurulama bezi ile kurula ve kılıfını geçir

9. Termoforu uygulama bölgesine yerleştir ve düşmesini önlemek için girişimde bulun

Page 77: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Akuatermik ped ve Elektirikli Ped Uygulama

Malzemeler

•Akuatermik ped ve Elektirikli Ped

•Distile su (akuatermik ped için)

•Kontrol ünitesi (akuatermik ped için)

•Gazlı bez (akuatermik ped için, isteğe bağlı)

•Gazlı bez (akuatermik ped için, isteğe bağlı)

•Pede uygun kılıf

Page 78: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Akuatermik ped ve Elektirikli Ped Uygulama

1. Akuatermik pedin su seviyesini kontrol et

2. Pedin kılıfını geçir

3. Pedin fişini elektirik prizine tak ve çalışma sıcaklığını kontrol et

4. Ped ısınınca uygulama alanına yerleştir

5. Gerekli ise; düşmemesi için gazlı bezle tespit et

Page 79: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Paket Uygulaması

Malzemeler

• Sıcak paket

Page 80: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Paket Uygulaması

1. Üretici firma önerisine göre mikrodalga fırın veya sıcak suda ısıt. Tek kullanımlık paket ise; bir kez sık

2. Pakette sızıntıyı kontrol et

3. Paket ısınınca uygulanacak bölgeye yerleştir

4. Hastaya rahatsızlığının olup olmadığını 5dk aralarla sor

5. Uygulama bölgesini 5dk aralarla kontrol et

Page 81: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Paket Uygulaması

6. Uygulamayı 20-30dk sonra bitir

7. Hastanın rahat bir pozisyon ver, yatağı eski konumuna getir

8. Malzemeleri ortamdan uzaklaştır ve ellerini yıka

Page 82: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

DEĞERLENDİRME

1. Hastanın rahat uyuyup uyumadığını kontrol et

2. Kas spazmının azaldığını gözle

3. Ağrının azaldığını gözle

4. İnflamasyonun azaldığını gözle

5. Yara iyileşmesinin hızlandığını gözle

6. Deri bütünlüğünün bozulmadığını gözle

7. Beklenmedik sonuçları tanımla

Page 83: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

KAYIT

1. Uygulamanın şekli, saati, süresi, suyun

ısısını ve uygulama öncesi ve sonrası

derinin durumunu hemşire notlarına kaydet

2. Hastanın uygulamaya yanıtını kaydet

Page 84: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Kompres Uygulama

Malzemeler•Sıcak su/istem edilmiş solüsyon•Kapalı küvet (açık yaraya uygulanacaksa steril olmalı)•Eldiven (açık yaraya uygulanacaksa 2 adet steril eldiven)•Kompresler (açık yaraya uygulanacaksa steril olmalı)•Su geçirmez örtü•Havlu•Su termometresi

•Akuatermik ped veya elektirikli ped

Page 85: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Kompres Uygulama

1. Uygulamada önce hekim istemini, uygulanacak bölge, uygulama süresi ve sıklığı yönünden kontrol et

2. Ellerini yıka

3. Odanın kapısını kapat yada yatak etrafına paravan/perde çek. Yatak yüksekliğini çalışabileceğin seviyeye ayarla

4. Hastaya uygun ve rahat bir pozisyon ver

Page 86: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Kompres Uygulama

5. Su yada istem edilmiş solüsyon sıcaklığını su termometresi ile kontrol et. Solüsyonu kapaklı küvete dök, kompresleri hazırla

6. Eldivenlerini giy

7. Uygulama açık yara yapılacaksa; pansumanı çıkar ve yarayı gözle ( inflamasyon, koku, ekimoz, renk). Uygulama öncesi yara bulgularını kaydet

Page 87: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Kompres Uygulama

8. Eldivenlerini değiştir

9. Kompresleri sıcak su dolu küvette ıslat, fazla suyunu sık ve uygulanacak bölgeye nazik ve dikkatlice yerleştir

10. Kompreslerin üzerini su geçirmez örtü ile ört. Açık yaraya uygulanacaksa, kompreslerin üzerini kuru steril bir kompres ve havlu ile ört

11. İstenirse, havlu üzerinden akuatermik ped veya elektirikli ısıtıcı ile sıcak uygulamaya devam et

Page 88: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Kompres Uygulama

12. Akuatermik ped veya elektirikli ısıtıcı ped kullanımıyorsa 5dk’da bir değiştir

13. 5dk ara ile uygulama bölgesini kontrol et

14. Hastaya rahatsızlığını sor (5 dk ara ile)

15. Uygulama sonrası (en çok 30dk) kompresi dikkatlice kaldır. Uygulama açık yaraya ise, yara bölgesini gözle ve bulguları kaydet

Page 89: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Kompres Uygulama

16.Açık yaraya uygulama yapıldıysa pansumanı yeniden yap

17.Hastanın rahat bir pozisyon almasını sağla, yatağı eski konumuna getir

18.Malzemeleri topla ve ellerini yıka

Page 90: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

DEĞERLENDİRME

1. Kas spazmının azaldığını gözle

2. Ağrının azaldığını gözle

3. İnflamasyonun azaldığını gözle

4. Yara iyileşmesinin hızlandığını gözle

5. Deri bütünlüğünün bozulmadığını gözle

6. Hastanın rahatlığının arttığını gözle

7. Beklenmedik sonuçları tanımla

Page 91: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

KAYIT

1. Uygulamanın şekli, saati,

süresi,kullanılıyorsa solüsyonun ısısını,

suyun ısısını, akutermik ped veya

elektirikli ısıtıcı ped kullanma durumunu

ve uygulama öncesi ve sonrası derinin

durumunu hemşire notlarına kaydet

2. Hastanın uygulamaya yanıtını kaydet

Page 92: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Daldırma Banyosu

Malzemeler

•Küvet (açık yaraya yapılacaksa steril olmalı)

•Sıcak su yada istem edilen solüsyon (açık yaraya yapılacaksa steril olmalı)

•Havlu

•Su termometresi

•Tedavi bezi

•Eldiven

Page 93: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Daldırma Banyosu

1. Uygulamada önce hekim istemini, uygulanacak bölge, uygulama süresi ve sıklığı yönünden kontrol et

2. Ellerini yıka ve eldivenlerini giy

3. Odanın kapısını kapat yada yatak etrafına paravan/perde çek

4. Suyun sıcaklığınısu termometresi ile kontrol et

Page 94: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Daldırma Banyosu

1. Hastaya uygun pozisyon ver

2. Tedavi bezini yatağa ser

3. Hastanın ekstiremitesini küvete daldır ve küvetin üzerini havlu ile ört4. İşlem sonrası ekstiremiteyi kurula ve hastanın rahat pozisyon almasını sağla

Page 95: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Daldırma Banyosu

5. Hastaya uygun pozisyon ver

6. Tedavi bezini yatağa ser

7. Ekstiremiteyi küvete daldır ve üstünü havlu ile ört

8. İşlem sonrası ekstiremiteyi kurula ve rahat bir pozisyon sağla

Page 96: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Oturma Banyosu

1. Hastanın alt çamaşırlarını çıkarmasına ve küvete yada sandalyeye oturmasını sağla. Perianal bölgenin suyla/solüsyonla iyice temas etmesini sağla

2. Hastanın üzerine örtü yada battaniye ört

3. İşlem sonrası hastanın kalkmasına, kurulanmasına ve giymesine yardım et

4. Hastayı 10dk’da bir kontrol et

Page 97: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Oturma Banyosu

5. Yaşamsal bulguları kontrol et

6. Malzemeleri topla ve ellerini yıka

Page 98: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Buz kesesi

Malzemeler

•Buz kesesi

•Buz kesesi kılıfı yada havlu

•Ceviz büyüklüğünde buz parçaları

•Tahta kaşık

•Kurulama bezi

•Su geçirmez tedavi bezi

Page 99: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Sıcak Daldırma Banyosu

1. Uygulamada önce hekim istemini, uygulanacak bölge, uygulama süresi ve sıklığı yönünden kontrol et

2. Soğuk uygulamanın amacını belirle

3. Hastanın fiziksel ve mental sağlık durumunu değerlendir

4. Yaşamsal bulgularını kontrol et

5. Malzemeleri kontrol et

Page 100: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Buz kesesi Uygulaması

5. Uygulamada önce hekim istemini, uygulanacak bölge, uygulama süresi ve sıklığı tekrar yönünden kontrol et

6. Ellerini yıka

7. Odanın kapısını kapat yada yatağın etrafına paravan/perde çek, yatak yüksekliğini çalışabileceğin seviyeye getir

8. Hastaya rahat bir pozisyon ver, gerekirse yastıkla destekle

Page 101: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Buz kesesi Uygulaması

1. Buz parçaları büyük ise kırarak küçült. Kesenin ¾’ünü buz parçaları ile doldur

2. Kesenin havasını çıkarmak için, keseyi düz bir zemine koy, kenarlarından bastırarak kesenin ağzından buzların görünmesini sağla ve ağzını kapat

3. Keseyi kurulama bezi ile kurut ve kılıfını geçir

4. Keseyi uygulama bölgesine ağzı yukarıda olacak şekilde yerleştir

Page 102: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Soğuk Paket Uygulaması

1. Firmanın önerisine göre buzlukta en az 1.5 saat beklet. Tek kullanımlık paket kullanılacaksa 1 kez sık

2. Paketi sızıntı için kontröl et

3. Paketi soğuduktan sonra havlu ile sar, uygulama bölgesine yerleştir

4. Yerleştirmeden 30sn sonra deriyi (kızarıklık) kontrol et. Yanma hissi olup olmadığını sor

Page 103: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Soğuk Paket Uygulaması

5. Hastada bir sorun yoksa uygulamaya devam et ve paketin düşmemesini sağla

6. Her 5dk’da bir uygulama bölgesini kontrol et

7. Uygulamayı 20 dk sonra bitir ve deriyi kurula

8. Hastaya rahat bir pozisyon sağla, yatağı eski haline getir

9. Malzemeleri topla, ellerini yıka

Page 104: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

BECERİ: Soğuk Paket Uygulaması

5. Hastada bir sorun yoksa uygulamaya devam et ve paketin düşmemesini sağla

6. Her 5dk’da bir uygulama bölgesini kontrol et

7. Uygulamayı 20 dk sonra bitir ve deriyi kurula

8. Hastaya rahat bir pozisyon sağla, yatağı eski haline getir

9. Malzemeleri topla, ellerini yıka

Page 105: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

DEĞERLENDİRME

1. Kas spazmının azaldığını gözle

2. Ağrının azaldığını gözle

3. İnflamasyonun azaldığını gözle

4. Hastanın rahatladığını gözle

5. Beklenmedik sonuçları (kanama-hematom) tanımla

Page 106: SICAK-SOĞUK UYGULAMALAR  ve  HEMŞİRELİK BAKIMI

KAYIT

1. Uygulamanın şekli, saati, süresi, uygulama

öncesi ve sonrası derinin durumunu

hemşire notlarına kaydet

2. Hastanın uygulamaya yanıtını kaydet