8
Rruga e Arbërit Rruga e Arbërit Botim Periodik i Shoqatës “Lidhja e Intelektualëve Dibranë”. Viti I i Botimit. Nr. 2. Qershor 2006 Çmimi: 30 lekë Adresa e redaksisë: Blloku i banesave “Gintash”, Laprakë. Tel.068 31 19 232. E-mail: [email protected]. Prezantohet shoqata “Lidhja Prezantohet shoqata “Lidhja Prezantohet shoqata “Lidhja Prezantohet shoqata “Lidhja Prezantohet shoqata “Lidhja e Intelektualëve Dibranë” e Intelektualëve Dibranë” e Intelektualëve Dibranë” e Intelektualëve Dibranë” e Intelektualëve Dibranë” FAQE 2 NJOF NJOF NJOF NJOF NJOFTIM TIM TIM TIM TIM Njoftohen intelektualët dibranë, të cilët kanë dëshirë të anëtarësohen në shoqatën “Lidhja e Intelek- tualëve Dibranë”, se për t’u anëtarësuar duhet të plotësojnë “Formularin e anëtarësimit”, të cilin mund ta gjejnë pranë redaksisë së gazetës, ose mund ta porosisin nëpërmjet postës elektronike. LETER E HAPUR LETER E HAPUR LETER E HAPUR LETER E HAPUR LETER E HAPUR PUSHTETARË DHE OPOZITARË? EDHE SA KOHË DO TË VAZHDONI TË MOS E MBANI PREMTIMIN E RRUGËS SË RE TË DIBRËS, “RRUGËS SË ARBËRIT” Inxhinieri gjeolog, Prof. Dr. Bashkim Lleshi, i shkruan Ministrit të Transporteve, z. Lulzim Basha FAQE 3 Studimi gjeologjik i aksit rrugor të “Rrugës së Arbërit” BIZNESI DIBRAN DHE “MIQTE E KORABIT” Krijohet bordi në mbështeteje të sportit FAQE 2 Faleminderit aleminderit aleminderit aleminderit aleminderit qytetit tim! qytetit tim! qytetit tim! qytetit tim! qytetit tim! FAQE 8 Mbresa nga një turne i topit të vogël të ping-pongut, që ndërtoi urën e madhe të miqësisë në qytetin tim të Peshkopisë Nga DEFRIM METHASANI Botohen për herë të parë shënimet e Ismail Strazimirit Pushtimi i Pushtimi i Pushtimi i Pushtimi i Pushtimi i Dibrës prej Dibrës prej Dibrës prej Dibrës prej Dibrës prej ushtrisë Serbe ushtrisë Serbe ushtrisë Serbe ushtrisë Serbe ushtrisë Serbe FAQE 6 Liman Hoxha, dibrani që rihapi “Internatin” e Kastriotit në Tiranë Të mburremi për Të mburremi për Të mburremi për Të mburremi për Të mburremi për veprat që lëmë, jo për veprat që lëmë, jo për veprat që lëmë, jo për veprat që lëmë, jo për veprat që lëmë, jo për ata që na kanë lënë ata që na kanë lënë ata që na kanë lënë ata që na kanë lënë ata që na kanë lënë FAQE 5 Katharsisi i odave dhe Katharsisi i odave dhe Katharsisi i odave dhe Katharsisi i odave dhe Katharsisi i odave dhe kuvendeve të Dibrës kuvendeve të Dibrës kuvendeve të Dibrës kuvendeve të Dibrës kuvendeve të Dibrës Nga DUKAGJIN HATA FAQE 7 Të huajt Të huajt Të huajt Të huajt Të huajt për Lurën për Lurën për Lurën për Lurën për Lurën FAQE 4 Nga AHMET PËRLEKA

Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Rrugae ArbëritRruga

e ArbëritBotim Periodik i Shoqatës “Lidhja e Intelektualëve Dibranë”. Viti I i Botimit. Nr. 2. Qershor 2006 Çmimi: 30 lekë

cyan magenta yellow black

Adresa e redaksisë: Blloku i banesave “Gintash”, Laprakë. Tel.068 31 19 232. E-mail: [email protected].

Prezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “Lidhjae Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”

FAQE 2

N J O FN J O FN J O FN J O FN J O F T I MT I MT I MT I MT I MNjoftohen intelektualëtdibranë, të cilët kanë

dëshirë të anëtarësohen nëshoqatën “Lidhja e Intelek-

tualëve Dibranë”, se përt’u anëtarësuar duhet tëplotësojnë “Formularin e

anëtarësimit”, të cilin mundta gjejnë pranë redaksisë së

gazetës, ose mund taporosisin nëpërmjetpostës elektronike.

LETER E HAPURLETER E HAPURLETER E HAPURLETER E HAPURLETER E HAPURPUSHTETARË DHE OPOZITARË?EDHE SA KOHË DO TË VAZHDONI TË MOSE MBANI PREMTIMIN E RRUGËS SË RE

TË DIBRËS, “RRUGËS SË ARBËRIT”Inxhinieri gjeolog, Prof. Dr. Bashkim Lleshi, i shkruan

Ministrit të Transporteve, z. Lulzim Basha

FAQE 3

Studimigjeologjik iaksit rrugortë “Rrugëssë Arbërit”

BIZNESI DIBRAN DHE“MIQTE E KORABIT”

Krijohet bordinë mbështeteje

të sportitFAQE 2

FFFFFaleminderitaleminderitaleminderitaleminderitaleminderitqytetit tim!qytetit tim!qytetit tim!qytetit tim!qytetit tim!

FAQE 8

Mbresa nga një turne i topit tëvogël të ping-pongut, që ndërtoi

urën e madhe të miqësisë nëqytetin tim të PeshkopisëNga DEFRIM METHASANI

Botohen për herë tëparë shënimet e

Ismail Strazimirit

Pushtimi iPushtimi iPushtimi iPushtimi iPushtimi iDibrës prejDibrës prejDibrës prejDibrës prejDibrës prej

ushtrisë Serbeushtrisë Serbeushtrisë Serbeushtrisë Serbeushtrisë SerbeFAQE 6

Liman Hoxha, dibraniqë rihapi “Internatin”e Kastriotit në Tiranë

Të mburremi përTë mburremi përTë mburremi përTë mburremi përTë mburremi përveprat që lëmë, jo përveprat që lëmë, jo përveprat që lëmë, jo përveprat që lëmë, jo përveprat që lëmë, jo përata që na kanë lënëata që na kanë lënëata që na kanë lënëata që na kanë lënëata që na kanë lënë

FAQE 5

Katharsisi i odave dheKatharsisi i odave dheKatharsisi i odave dheKatharsisi i odave dheKatharsisi i odave dhekuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrës

Nga DUKAGJIN HATA

FAQE 7

Të huajtTë huajtTë huajtTë huajtTë huajtpër Lurënpër Lurënpër Lurënpër Lurënpër Lurën

FAQE 4

Nga AHMET PËRLEKA

Page 2: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Korrik2 0 0 6 2AKAKAKAKAKTIVITETETIVITETETIVITETETIVITETETIVITETE

Prezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “LidhjaPrezantohet shoqata “Lidhjae Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”e Intelektualëve Dibranë”

Në një nga sallat e Hotel Tirana International, më datë 27 maj 2006,

ora 18, u mblodhën disa nga intelektu-alët dibranë që banojnë në Tiranë, kudhe në prani të mediave të ndryshme,bënë prezantimin e shoqatës “Lidhja eIntelektualëve Dibranë”. Ky takim u or-ganizua nga grupi nismëtar dhe pati siqëllim të diskutojë dhe të tërheqë vëre-jtjet nga një aktiv i gjërë i intelektualëveme përvojë në fushën e shkencës, tëkulturës, administrimit publik dhe të bi-znesit. Fjalën përshëndetëse në emërtë grupit nismëtar e mbajti Prof.Dr.NuriAbdiu. “Dibranët, në përpjekje për tëmbijetuar, në luftën heroike për ruajtjene identitetit etnik dhe për të fituar mbiarmiqtë e shumtë krijuan edhe kulturëne traditën e vet. Burrat e ditur të Dibrës,duke nisur nga përvoja dhe mendimi sh-kencor i vendit të tyre dhe i vendeve tëtjera, kanë mbajtur gjithmonë një qën-drim aktiv. Ne dibranët kemi të drejtë tëmburremi me të shkuarën dhe të ardh-men. Patriotizmi, burrnia, mençuria,besa dhe bujaria e dibranëve janë tëspikatura. Figurat patriotike si Iljaz Pa-shë Dibra, Elez Isufi, NikollëKaçorri, Vehbi Dibra janëtashmë figura kombëtare,por ato në radhë të parë janëdibranë. Edhe ne, dukeqenë të bashkuar, dukeecur në gjurmët e të parëvetanë jemi të bindur se do tëbëjmë punë të mira par Di-brën dhe dibranët kudo qof-shin ato”, tha mes të tjerashNuri Abdiu.

Hajri Mandri foli mbizanafillën e shoqatës, mbinismën e bukur që morën nëfillim disa intelektualë për të ardhur derikëtu ku jemi. ”Lidhja e Intelektualëve Di-branë” ka si qëllim që të realizojë njëbashkëpunim serioz, të organizuar dhegjithpërfshirës të vlerave intelektuale,duke funksionuar brenda një formacio-ni të institucionalizuar me përgjegjsinëpër të organizuar veprimtari që nxisindhe promovojnë mendimin, vlerat dhe

veprat e intelektualëve dibranë, në shfaq-jet më të spikatura në fusha të ndry-shme të jetës.Të kontriubojë në studi-min, evidentimin, njohjen dhe përhapjentek komuniteti dibranë dhe më gjërë tëhistorisë së Dibrës, të zakoneve, tradi-tave, të gjitha vlerave të mira dhe të buku-

ra të arritura nga brezat e mëparshëm.Zonja Edlira Haxhimeri foli në këtë

takim mbi rolin e gruas dibrane. Shkrim-tari Agron Tufa në diskutimin e tij upërqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mesdibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,tha ai.

Të pranishmit i përshëndeti dhe de-

puteti i zonës elektorale 22 zoti SadriAbazi. “Jeni në udhë të mbarë. Uroj qënë këtë udhë të mos ndaloni edhe psemund të keni pengesa”, nënvizoi Abazi.

Në fund u lexua dhe lista prej 21vetash të anëtarëve të kryesisë, të cilëtdo të merren me organizimin e struk-

turave të shoqatës deri nëzgjedhjet e ardhshme. Anëtar-ët e kryesisë janë: Nuri Abdiu,Musa Rriçku, Rakip Suli, AgronTufa, Shaban Bitri, Hajri Man-dri, Abaz Deda, Edlira Hax-hiymeri, Hasan Çipuri, HasanLeka, Agim Kukeli, Sali Shira,Shkëlqim Hoxha, LavdrimeSalku, Bashkim Lleshi, BujarKaroshi, Shaqir Skarra, Rama-zan Biba, Astrit Hoxha, Kam-ber Farruku, Huzri Hoxha.

Në fund, për të pranishmit ushtrua dhe një koktej si dhe u

shpërnda edhe numri i parë i gazetës“Rruga e Arbërit”.

Në mbledhjen e saj të parë, kryesiazgjodhi dy nënkryetar nga fusha e bi-znesit zotërinjtë Musa Rriçku dhe Rak-ip Suli, si dhe sekretarin organizativ zo-tin Shaqir Skarra. Mbledhja e radhës ucaktua data 10 korrik.

BIZNESI DIBRAN DHE“MIQTE E KORABIT”

Krijohet bordinë mbështeteje

të sportitHotel “Tirana Internacional” ka

përjetuar shume veprimtari nëambjentet e saj, por ajo çfarë reali-zoi biznesi dibran, klubi Korabi,bashkia e qytetit, shoqata sportive“Forca Korabi” dhe SNV, sollën njërisi në këtë fushë. Nisma e muajvemë parë është kthyer në realitet,duke ftuar në një tryeze biznes-menet me drejtuesit e sportit nëPeshkopi, drejtuesit e federatavesportive, komitetit olimpik si dheministrisë së TKRS. Drejtuesi i klu-bit Korabi, Telman Përleka, bëri njëparaqitje të situatës reale ku ndod-het sporti dibran, duke treguar vësh-tirësitë me të cilat ndeshen ekipetsi: futbolli, volejbolli, mundja, etj, nëinfrastrukturë, bazë materiale dheproblemet finaciare. Ndërkaq, drej-tuesi i shoqatës sportive “ForcaKorabi”, Agron Damzi, tregoi punënqë ka bërë kjo shoqatë në ndihmëtë sportit, jo vetëm moralisht, poredhe duke qënë mbëeshtetëse e or-ganizatore e disa kupave për mos-hat apo turnetë e minifutbollit. Mepas drejtori i sporteve në ministri,Mehmet Spahiu, tregoi gatish-mërinë për ta ndihmuar sportin dib-ran me projekte konkrete në zhvil-limin e tij dhe daljen nga situata kundodhet. Te gatshem kanë qënëedhe drejtuesit e federatave të vole-jbollit, mundjes, alpinizmit dhe ra-dio-amatorizmit, që kërkuan ngadrejtuesit e sportit dibran projektekonkrete se si mund të kontriboninpër sportin në Dibër. Më pas ështëkaluar në pikën me kryesore, atëtë mbëeshtetejes së biznesit. Tëgjithe ata që e morën fjalën, utreguan të gatshëm që të japindonacione për sportin. Mënyra sesi do të bëhen këto pagesa, formae dhënies apo shuma e përcaktuarishin tema diskutimi. Pas shumëdebatesh, është vendosur që të kr-ijohet një bord, brenda të cilit do tëjenë drejtues të bashkisë, klubit,shoqatës dhe biznesit. Konkretisht,u përcaktua që 9 të jetë numri ianëtarëve të bordit dhe u zgjodhënanëtarët e tij: Ilir Krosi, kryetar ibashkisë; Telman Perleka, drejtor iklubit Korabi; Agron Damzi, drejtuesi shoqatës “Forca Korabi”; si dhebiznesmenët, Rakip Suli, ZabitMuda, Astrit Kukeli, Faik Bruçi,Fehmi Mziu dhe Musa Selami. Njëmbështetje në këtë organizim dhaedhe SNV, organizata hollandezepër zhvillim, që vepron prej viteshnë Shqipëri dhe në qytetin e Pesh-kopisë. Tashmë pritet që bordi drej-tues të realizojë takimin e parë dhetë përcaktojë konkretisht se si dotë realizohet mbëeshtetja e sportitdibran, që jo pa qëllim, është quaj-tur “Miqtë e Korabit”!

D. MethasaniRakip Suli, Kryetar. Hajri Mandri, Shaqir Skarra,

Halil Rama, Bujar Karoshi, Dukagjin Hata,Mina Hysa, Hasan Leka.ADRESA E GAZETËS:

Blloku i banesave “Gintash”, Laprakë.Tel.068 31 19 232. Tel: (04) 357 179.

Email: [email protected] “Lidhja e Intelektualëve Dibranë” ka dhe numrin e saj

të llogarisë në PROCREDIT BANKNë lek 13-661344-0001Euro 13-661344-0102USD 13-661344-0203

KËSHILLI BOTUES I GAZETËS

FTESË PËR BASHKËPUNIMGazeta “Rruga e Arbërit” është e hapur për çdo lloj bashkëpunimi.Të Interesuarit mund të sjellin opinionet e tyre për çeshtje e prob-

leme të ndryshme që shqetësojnë Dibrën e dibranët.Redaksia mbetet e hapur për çdo lloj

bashkëpunimi, me synimin e vetëm: përhapjen e së vërtetës dhemendimit progresist.

Redaksia kujton bashkëpunëtorët se dorëshkrimet janë tëpakthyeshme dhe jo çdo shkrim mund të botohet.

Tel.068 31 19 232. Tel: (04) 357 179.Email: [email protected]

NJOFTIMNjoftohen anëtarët e kryesisësë Shoqatës “Lidhja e Intelek-tualëve Dibranë”, se mbledhjae radhës do të zhvillohet më

datë 10 korrik, ora 18.00, pranëredaksisë së gazetës, Blloku“Gintash”, Laprakë, me rend

dite: ngritja e departamentevetë shoqatës.

NJOFTIMGazeta “Rruga e Arbërit”,njofton gjithë lexuesit dhe

bashkëpunëtorët, se numri iradhës së gazetës do të dalëçdo të diel të fundit të muajit.Për abonimet dhe shpërndar-jen e gazetës në adresa tuaj,

duhet të telefononi në numrin etelefonit: (04) 357 179, ose të

na shkruani në Email:[email protected]

Reklamonibiznesin tuaj!

Gazeta “Rruga e Arbërit”vë në dispozicion hapsirat e

nevojshme për reklamën tuaj!Tel.068 31 19 232.Tel: (04) 357 179.

Email:[email protected]

Page 3: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Korrik2 0 0 63 LETER E HAPURLETER E HAPURLETER E HAPURLETER E HAPURLETER E HAPUR

Nga Prof. Dr. BASHKIM LLESHI

Në Gazetën Shqiptare të datës 25korrik 2004, jepet njoftimi se

Këshilli Kombëtar i Rrugëve, miratoiStudimin e Fizibilitetit të kryer nga Stu-dioja e projektimit të rrugëve INFRAT-RANSPROJEKT në vitin 2003 përRrugën e Rrbërit, duke miratuar varian-tin e dytë të studimit, i cili ka kushteteknike dhe ekonomike më të leverdis-shme.

Kryeministri i atëhershëm, FatosNano, i cili ka qenë edhe Kryetar iKëshillit Kombëtar të Rrugëve, ështëshprehur se “Rruga Tiranë – Dibër equajtur ndryshe “Rruga e Arbrit” do tëkthehet midis shqiptarëve”. Me gjithëpremtimet e bëra edhe nga ish - Minis-tri i Transportit, Spartak Poçi, se ndërti-mi i rrugës do të fillonte në vitin 2004,premtimet ngelen në letra. Në vitin 2005,vit i zgjedhjeve parlamentare, vijuanpremtimet e mëparshme si nga ish qe-veritarët, ashtu edhe nga ish opozitarëtqë sot janë në pushtet. Do të fillontendërtimi i Rrugës së re të Dibrës, pra“Rrugës së Arbërit”. Në çdo takim meelektoratin e Dibrës dhe Bulqizës,premtimi kryesor ishte fillimi i punës përndërtimin e kësaj rruge. Madje, ishpushtetarët socialistë, 4 ditë parazgjedhjeve të 3 korrikut 2005, prenëshiritin e fillimit të hapjes së kësaj rrugenë dalje të qytetit të Bulqizës, në ven-din e quajtur Gurët e Skënderbeut, dukeu tallur dhe mashtruar komunitetin dib-ran dhe shqiptarët brenda e jashtë ven-dit, sepse jo vetëm se punimet brendapak ditësh sa mbaruan zgjedhjet u ndër-prenë, por edhe aksi i rrugës, sipas stu-dimit të fizibilitetit kalon në anën tjetërtë luginës, poshtë qytetit të ri të Bul-qizës në drejtim të shkollës së vjetërfillore të Vajkalit e Dragunit.

Shoqata “Bashkësia Dibrane” në Ti-ranë, shoqata “Nisma Dibrane”në Pesh-kopi dhe Shoqata “Votra Dibrane” e Di-brës së Madhe e kanë mbështetur dhendjekur hap pas hapi në vazhdimësipunën për studimin dhe projektimin e“Rrugës së Arbërit”.

Kështu, mbështetur në një njoftim tëDrejtorisë së Përgjithshme të rrugëve tëmuajit Maj 2005 për Tenderin që do or-ganizohej për Projektin e Rrugës së Ar-bërit, Shoqata “Bashkësia Dibrane” nëTiranë i drejtohet kësaj drejtorie me datë07.06.2005 me një kërkesë zyrtare menr.prot,7/1 e protokolluar në Drejtorinëe Përgjithshme të Rrugëve me nr.2968dt.08.0602005, që për ta shpejtuar kry-erjen e këtij projekti, meqënëse sipastyre shteti paska planifikuar fonde përkëtë punë, tenderi i kësaj rruge ti jepetStudios së Projektimit të Rrugëve që kakryer Studimin e Fizibilitetit. Pra, ishpushtetarët e inaguruan fillimin e punëspa përfunduar projektet e zbatimit tëkësaj rruge, aq më tepër pa u caktuarStudjoja që do të bente këto projekte.

Theksojmë, se në rast se kjo rrugëdo të jepet me Koncensin për tu ndër-tuar, nuk ka nevojë të harxhohen fondepër projektin e zbatimit, sepse kompa-nia koncensionare i kryen vetë këto pro-jekte. Theksojmë gjithashtu se fondete dhëna për meremetime e rikonstruk-sione janë fonde që nuk i shërbejnëRrugës së Re të Dibrës, por rrugës ekz-istuese, e cila është katandisur nëgjendje të mjerueshme. Me shpresë sepas zgjedhjeve të 3 korrikut, ish opozi-tarët që u bënë pushtetarë, do ta mbajnëpremtimin e dhënë dhe do të hapnindritën jeshile për ta dhënë qysh në vitin2005 me Koncesionin ndërtimin e kësajrruge, me 26 Tetor 2005 i dërgova njëinformacion të shkurtër në në formëkërkese dhe një kopje të përmbledhjes

Zotit Zotit Zotit Zotit Zotit LULZIM BASHA, LULZIM BASHA, LULZIM BASHA, LULZIM BASHA, LULZIM BASHA, Ministër i Transportit

PUSHTETARË DHE OPOZITARË?EDHE SA KOHË DO TË VAZHDONI TË MOS E MBANI PREMTIMIN

E RRUGËS SË RE TË DIBRËS “RRUGËS SË ARBRITNë vazhdim të shkrimit “Nuk ka pengesa për financimin e Rrugës së Arbrit”

I nderuar Zoti MinistërNë radhë të parë ju urojmë shëndet dhe suksese në detyrën e re shumë të rëndë-

sishme.Po ju drejtohemi Juve, ashtu si kolegëve tuaj të mëparshëm, jo vetëm si Ministër

i Transportit, por edhe si anëtar i komunitetit dibran, për rrugën e Dibrës. Mbështe-tur në kërkesat e komunitetit dibran, Shoqatave të Dibrës në Peshkopi, Dibër tëMadhe dhe Tiranë, të disa studjuesve e intelektualëve dibrane etj., në vitin 2003është kryer Studimi i fizibilitetit të rrugës së Dibrës, nga studio Infratransproject,me drejtues Dr.Farruk Kabën.

Në nëntor të vitit 2003, ky studim u miratua në Këshillin Teknik të Drejtorisë tëPëëgjithshne të Rrugëve dhe në korrik të vitit 2004 në Këshillin Kombëtar të Rrugëve,ku u miratua varianti i dytë, i cili kalon sipas aksit të rrugës së vjetër të Arbërit:Tiranë - Shupal - Murrizë - Guri i Bardhë - Ura e Vashës - Plani i Bardhë - Bulqizë -Ura e Cerenecit - Gjoricë (kufi).

Me gjithë premtimet e ish-qeveritarëve socialistë se do të fillonte puna për hapjene kësaj rruge, nuk u hap drita jeshile për sigurimin e fondeve ose dhënien e sajme koncension. Në maj të këtij viti, nga ish qeveritarët në pushtet u planifikua të bëhej tenderi për kryerjene projektit të zbatimit të kësaj rruge, bile në fund të muajit qershor, 4 ditë para zgjedhjeve të 3 korrikut, ish- kryeministri preu shiritin e fillimit të kësaj rruge në një sektor afër Bulqizëz, duke u tallur dhe mashtruar mekomunitetin dibran dhe shqiptarët brenda e jashtë vëndit, sepse jo vetëm se punimet pas një muaj u ndër-prenë, por edhe aksi i rrugës, sipas studimit të fizibilitetit, kalon në anën tjetër të luginës.

Mbështetur në rëndësinë që ka hapja e kësaj rruge, kontributi juaj, në rast se do të mbështesni propoziminpër dhënien me koncension, do të jetë shumë i madh për zhvillimin ekonomik të kësaj zone, duke ju nderu-ar juve jo vetëm si intelektual i shquar dhe Ministër, por edhe si anëtar i komunitetit dibranë.

Bashkëngjitur po ju dërgojmë një kopje të përmbledhjes së studimit të Fizibilitetit të përgatitur nga IN-FRATRANSPROJECT, bashkëautor i të cilës kam qënë edhe unë.

Shpresojmë në vlerësimin nga ana juaj të këtij propozimi.Me respekt

Tiranë, 26 Tetor 2005 Prof. Dr. BASHKIM LLESHI

TIRANË

së Studimit të Fizibilitetit të kryer në vitin2003 e miratuar në vitin 2004, Ministrittë Transportit dhe Telekomunikacionit,Z. Lulzim Basha, një kopje të së cilës edisponon edhe redaksia e Gazetës “Rru-ga e Arbrit”.

Edhe pas këtij njoftimi, megjithësekemi dëgjuar në emisione të ndryshmepër investimet e reja që do të bëhen nëinfrastrukturë në shkallë vendi, përRrugën e Re të Dibrës nuk kemi dëg-juar asnjë fjalë, bile për çudi, në një in-tervistë në emisioni Fix Fare të televiz-ionit Top Channel, ku jepen kronologjik-isht në kohë fushat zgjedhore dhe prem-timet e bëra për hapjen e kësaj rruge,kur u pyet Ministri Basha se çdo tëbëhet me Rrugën e Arbrit, ai u përgjigjse për këtë rrugë nuk ka studim, pordo të marrim masa që brenda këtij viti,(është fjala për vitin 2006) të bëjmë stu-dimin dhe më pas do të mendojmë seçdo të bëjmë me tej. Nuk e di se përçfarë studimi e ka fjalën ministri, kurStudimi i plotë i Fizibilitetit i kryer meplan shteti në vitin 2003 dhe i miratuaredhe në këshillin Kombëtar të Rrugëvenë vitin 2004, ndodhet i depozituar nëDrejtorinë e Përgjithshme të Rrugëve në

pritje për të hapur dritën jeshile, për t’udhënë me Koncension ose për të sigu-ruar fonde nga Donatorë të ndryshëmapo nga Shteti për të filluar punimet.

Me gjithë premtimet e bëra, viti 2005u mbyll pa e filluar punën për hapjen eRrugës së Re të Dibrës. Për vitin 2006pas 4 muajsh qetësia e theu akullinPrefekti i Dibrës, zoti Xhaferr Seiti, i cili,pasi ishte njohur pothuajse me të gjithapërpjekjet e bëra, sidomos vitet e funditnga Shoqata, individë, kuadro e special-istë, intelektualë, studiues, deputetë ederi Studio Projektimi si ajo që kreu Stu-dimin e Fizibilitetit, me kompetencë pro-fesionale dhe në mbështetje të detyrësqë kryen, ka përgatitur një informacionpër instancat më larta të shtetit, i cilinë muajin maj u botua në disa organetë shtypit tonë si në gazetat “Shqip”,“Rruga e Arbërit”, ”Dibra”. Prefekti i Di-brës, Zoti Seiti, me të drejtë, zhvillimine Prefekturës së Dibrës (rretheve tëPeshkopisë, Bulqizës e Burrelit) e lidhme hapjen e kësaj rruge, e cila integronnë Europë jo vetëm Dibrën. Ndërtimin ekësaj rruge, ai e quan si një nga prob-lemet më shqetësuese, në radhë të parëtë kësaj prefekture, por edhe më tej,

sepse kjo rrugë nuk i shërben vetëm ko-munitetit Dibran brenda e jashtë vendit,po ka interesa mbarëkombëtare, sepseështë një nga rrugët më të shkurtëra tëkorridorit Lindje-Perëndim. Pavarësishtse dy ditë më vonë në gazetën “Shqip”u shkruajt një artikull “Për ca të vërte-ta” që nuk i paska ditur Prefekti, sepseduke mos i ditur këto të vërteta, dikushpo përvetësoka idenë e aksit të kësajrruge, mendoj se nuk duhet të shqetë-sohet askush për këtë, se e vërteta mëe madhe është se në idenë e aksit tëkësaj rruge e ka dhënë vetë populli iDibrës, të parët tanë, që e kanë vënënë zbatim këtë rrugë qysh në kohët mëtë lashta me karvane, si rruga më eshkurtër për të lidhur Dibrën me Tiranëne Durrësin, pra edhe me detin, me perën-dimin. Brezit tonë nuk i ngelet gjë tjetërvetëm se këtë ide të zbuluar nga popu-lli në kohën kur nuk ishin mjetet që kemisot, ta ndërtojmë për ta vënë në shër-bim të ekonomisë së tregut e zhvillimittë mëtejshëm të saj.

Fushata e zgjedhjeve të 3 korrikut tëvitit 2005, ka qenë e katërta fushatëzgjedhore parlamentare e vendore, kuelektoratit Dibran si premtim kryesor iështë bërë ndërtimi i “Rrugës së Arb-ërit”. Po të ishin mbajtur premtimet edhëna, kjo rrugë do të kishte mbaruardhe do të shkonim nga Tirana në Dibërnë një rrugë 100 km më të shkurtër, apodo të shkonim nga Tirana në Shkup nënjë rrugë mbi 100 km më të shkurtërdhe këto shkurtime janë kursim kohe,kursim shpenzimesh, parash etj. etj.

Shpresojmë që të mos vazhdohet mëtë mashtrohet më tej komuniteti Dibrane më gjerë dhe para fushatës sëzgjedhjeve vendore që do të zhvillohennga fundi i këtij viti të hapet drita jeshilee të fillojë ndërtimi i kësaj rruge, ekërkuar dhe e ëndërruar brez pas brezinga populli i Dibrës.

Tiranë, Qershor 2006

Page 4: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Korrik2 0 0 6 4TURIZMITURIZMITURIZMITURIZMITURIZMI

* Marrë nga libri “Lura -nga lashtësia në ditët tona”, Tiranë, 2003)1. Vençence Zimajeviç, vepër e cituar, f. 2032. J.G Han, vepër e cituar, f. 1743. Edith Durham, Rruga e Ballkanit, Tiranë, 1990, f. 2034. Edith Durham, vepër e cituar, f. 2055. Karl Steinmentz, vepër ecituar6 . IHRSH, AV, dosja 114/5, viti 1916, nr. 2054. raport i dt 14, shtator 1916.

Nga ISMAIL HYSA

Natyra na ka falur ne dibranëve njëmrekulli të rrallë, që dhe shumë

vende të botës do ta kishin zili. Lurame shtatë liqenet e saj, me klimën eveçantë në stinën e verës, me ujin eftohtë dhe të pastër si kristal, me pyjetqë lartojnë drejt qiellit. Ah pyjet! Sopatapo bën kërdinë edhe mbi fidanat e rinjqë duhen vite e vite të rriten. Ministri iTurizmit para pak ditësh u ngjit në Lurë.E kishte për herë të parë dhe domosdoqë u mahnit nga ajo bukuri mahnitëseqë pa. E mes burrave të Lurës premtoise rrugën e Lurës do t’ia shtroi qeverisëqë të ndërtohet sa më parë. Nuk ishteky një premtim elektoral, se fushatatjanë ende larg. Ishte një premtim që bëridrejt për drejt në popull mes atyrenjerëzve të urtë, bujarë e të mençur.Është një distancë e shkurtër nga Rrësh-eni në Lurë, është vetëm 55 km.

Ndoshta, vërtet ministri e ka paturseriozisht atëherë nuk ka asnjë llojpengese që Lura, kjo perlë e rrallë enatyrës shqiptare, të kthehet në një park

Turizmi malor, sa larg jemiTurizmi malor, sa larg jemiTurizmi malor, sa larg jemiTurizmi malor, sa larg jemiTurizmi malor, sa larg jemi

TË HUAJT PËR LURËNNga AHMET PËRLEKA*

Lura është vizituar nga shumë personalitete të huaja të disiplinave të ndryshme. Sipas dokumentëve

vizitori i parë mendohet se është Vinçenc Zimajeviç,i cili në një libër të botuar në janar të vitit 1703 shk-ruan: “Lura është e vendosur gati në një rafshirë mi-dis maleve të ngarkuara me dëborë, pjesën më tëmadhe të vitit” 1). Zimajeviç, që në këtë libër ka mar-rë përsipër të njoftojë gjendjen kishtare në Dibër emë gjerë, vazhdon: “Lura ka një kishë kushtuar Vir-gjirës Nënë të ngjitur në qiell, në gjendje të mirëmateriale, me një altar të vogël në gjendje të mirë qëka brenda një ikonë të bukur të zonjës (Madonës),pa pasuri të patundshme, famulli dhe qendër të She-jtë me vlerë ka vetëm pianet pa stoli dhe menepal,blerë nga famulltari prej turqve që ia kishin rrëmbyerasaj kishe, kur vranë aty brenda Dom Gjon Lurasinndërsa po mëshonte1).

Në këtë të dhënë të Zima-jeviçit, të tërheq vëmendjen mbi-emri i famulltarit Dom Gjon Lur-asi që nuk e kemi hasur as në“Defterin emror të vilajetit të Di-brës të vitit 1467”, dhe as nëvitet pasardhëse, veç të dhënësqë na jep Zimajeviçi.

Sipas imzot Vinçenc Zima-jeviçit, arqipeshkvi i Tiranës dheapostolik në Shqipëri, në vitin1703 - 1704, Lura kishte 61 sh-tëpi me 478 banorë1).

Pas 160 vjetësh Lurën eviziton albanologu i shquar gjer-man Johan Georg Fan Han (1811- 1868).

Në librin “Udhëtimet nëpërviset e Drinit e të Vardarit” botu-ar në vitin 1865, në kapitullin përLurën, ka shkruar:

“Lura është famullia më lin-dore arqipeshkvisë së Durrësit...banorët e Lurës dhe të Oroshitishin në grindje të vazhdueshme lidhur me kufijtë etyre... Duke filluar që nga kohët e lashta kufijtë eLurës shkojnë tek një manastir i Kamalduleseve ikonsakruar me emrin e Shën Gjinit... Para këtij ma-nastiri ka qëndruar dhe sot e kësaj dite një pemë emadhe, e cila përfaqësonte diku kufirin e krahinëssë Oroshit dhe asaj të Lurës...” 2).

Hani këtu na jep një fakt shumë interesant nëlidhje me flamurin e Lurës, kur shkruan se “... çdovit me rastin e festës së Shën Gjinit, kjo pemë zbuku-rohej me flamurin e Lurës dhe, famulltari i Lurës vintekëtu për të celebruar meshën solemne...” 2). Po kësh-tu, domethënës është dhe zhvillimi i një panairi pranëkëtij manastiri që sipas J. Hann ka vazhduar deri nëvitin 1830 2).

Albanologu i shquar nuk ka lënë pas dore dhezhvillimet demografke në Lurë, ku sipas tij “DikurLura ishte katolike dhe sipas një regjistri famullie tëvitit 1737 numëronte 124 shtëpi me 1001 shpirt...”

Kjo e llogaritur në vitin 1703, kur V. Zimajeviç viz-itoi Lurën ka një zhvillim demografik mbi 50 % bren-da gjysëm shekulli. Kjo mund të spjegohet në dyvariante. Varianti i parë mund të pohohet si një zbër-

thim të familjeve bërthamë. Ndërsa varianti tjetër mundtë ketë të bëjë me ardhjen e fiseve të tjera nga fisetveriperëndimore.

J. Hann ka hetuar se në vitin 1757 filluan konver-timet nga katolik, në islam. Dhe në këtë kohë numëro-heshin 23 shtëpi katolike krahas 90 muhamedanë. 2)

“Lura është bajraku kryesor i grupit të tmerrshëmtë Dibrës “Tigrat e Dibrës” - ka shkruar Edith Durham.Edith Durham e bëri rrugën për në Lurë në drejtiminPrizren, Lumë, Reç, Lurë. Edhe “Mbretëresha” e pakurorëzuar e Shqipërisë. Edith Durham, na jep të dhë-na shumë interesante për Lurën. “Lura përbëhet nga200 shtëpi ( me një mesatare prej dhjetë vetash përçdo shtëpi) 3) ka shkruar ajo në librin “Brenga e Ball-kanit”.

E. Durham e vizitoi Lurën, në nëntor të vitit 1908.Të dhënat që jep ajo janë të gjithanshme për këtëmikrokrhainë.

Nga dyqind shtëpi që ka Lura, “vetëm njëzet janëgjithsej të krishterë, e ndër to zor të gjesh një tërsishttë krishterë, sepse disa janë kryesisht mysliman,vetëm me disa pjestarë të krishterë” 3).

Me fjalë të tjera, tërthorazi, E. Durham ka hetuardhe na jep bashkëjetesën në mes besimeve fetarebrenda një familje. Një femonem ky, që nuk njihet nëasnjë vend të rruzullit tokësor, veçse Lurës. “Në Lurësundon kanuni i Lekës... 4) shkruan Edit Durham.

Edith Durham kishte hetuar se Lura nuk i paguanteasnjë farë takse Turqisë, “përveçse kur i nevojitej sialeate kundër kaurve në përgjithësi dhe skllavëve nëveçanti. Përsa i përket bukurive natyrale të Lurës,Durham ka shkruar se ishte “Vendi më i bukur qënjoh në të gjithë Shqipërinë” 4).

Në vitin 1913 studiuesi Karl Steinmentz publikoipunimet e tij në librin “Nga Adriatiku në Drinin e Zi”.Një kapitull të veçantë me mjaft interes i kushton Lurësdhe banorëve të saj. “Kraharori im, - ka shkruar Stein-mentz, - punonte me forcë të madhe, në pak orë ishanë Lurë, askundi nuk pashë të na prisnin me urrejtje,as këtu në brendësi të Shqipërisë së pakalueshmedhe të copëtuar nga gjakmarrjet, por nga ana tjetër

do ta quaj këtë krahinë Perlë të Shqipërisë” 5).Duke shkruar për raportet ndërmjet konfeksion-

eve fetare, Steinmentz thekson se nga “300 familjeLurjane, vetëm 22 janë katolike. Pra gjatë kësaj kohe(1863 - 1913 A/P) muhamedanët, me ardhje ban-orësh, janë shtuar trefish, kurse katolikët kanë sh-kuar në rënie 5).

Steinmentz ka hetuar dhe bashkëjetesën në njëfamilje të dy besimeve: katolike muhamedanë.“Gjenden edhe familje, - ka shkruar Steinmentz, -ku një pjesë është katolike, ndërsa pjesa tjetër thir-ret islame. Nga familjet katolike 8 banojnë në Lurëne Epërme, 6 në Krej, 5 në Vunaj, 2 në Vlashaj dhenjë në Pregj 5). Kushtet ekonomike i kanë detyruarbanorët e Lurës t’i shkatërrojnë familjet e mëdhapatriarkale duke krijuar familje neuklare (bërthamë).Këtë fakt e ka hetuar dhe Steinmentz: “Pas shkatër-rimit të trungjeve familjare veriore edhe në Lurë, ngapasardhësit e trashëgimtarëve të familjeve të vjetra,lindi aristokracia në mjediset e shtresave më të ultatë popullit. Çdo pjesë ka përfaqësuesit e vettrashëgimtar.

Përfaqësuesi i shtresës më të lartë është i pari(kryetari) i krejtë trungut familjar qëpërfaqëson fisin në mbledhjen më tëgjërë të kuvendit (fshatit apo të gjithëmikrokrahinës së Lurës 5).

Steinmentz tërthorazi flet dhe përkararet e Lurës: “Për shkak tëpunëve të ngutshme të bujqësisëbanorët e Lurës kanë rënë dakordmbi një farë bese” 5) dhe kështu be-simtarët katolikë u jepej mundësia,për të shkuar në kishë.

Edhe Steinmentz kishte marrëpjesë në një meshë në kishën e Lurëssë Epërme dhe na jep një fakt shumëinteresant të kënduarit në kishë tëkëngëve shqip: “këngët shqiptarekishtare këndoheshin nga pleqtë tëdrejtuar nga prifti, por nuk vërehejndonjë pasion në të kënduar 5).

Në korrik të vitit 1916 austriakëtkryen masakra çnjerëzore në Lurë.Vetëm në degën e qershisë te kishae Lurës u vranë 108 njerëz, krejtë-sisht të pafajshëm por me gjithë atëpersonalitetet e larta ushtarake e

civile kanë qëenë të detyruara të japin konsideratae tyre maksimale.

“Pikpamja e zyrës më me influencë ishte që kjokrahinë (Lura A/P) të trajtohej si vend i okupuar, i cilimund të qeverisej vetëm brenda ideve të aneksimitdhe se masat e gjëra të popullit duhet të konsidero-heshin si kundërshtarët tonë të pa bindur, prandajduhet të trajtohen po në këtë mënyrë me ashpërsidhe brutalitet të veçantë...” 6).

“U likujduan shumë persona (10 - 28 korrik 1916në Lurë A/P) që ishin kundërshtarët tonë dhe siçduket ishin gati të ngriheshin kundër nesh...

Në këtë krahinë të njohur, veçanërisht liri-dashëse,... shumë sensibël për agjitacion, u evituanjë kryengritje e hapur” 6).

kombëtar. Po nëqoftëse ndërtohet rru-ga, atëherë turistët do të vërshojnë drejtLurës.

Ministri i Turizmit vetëm se u prem-toi lurasve dhe në një kohë që ai ështënga Vlora. Po deputetët që kanë marrëvotat në Lurë, çfarë kanë bërë deri tani.Asgjë, as nuk kanë denjuar që të thonëqoftë dhe një fjalë të vetme në parla-mentin shqiptar. Pas premtimit në Lurëtë Ministrit të Turizmit zotit BujarLeskaj, menjëherë u ngrit deputeti i El-basanit që shtroi idenë që Funarin, njëfshat malor në Elbasan, të kthehet nëfshat turistik.Deputetët e Dibrës pasprononcimit të Ministrit të Turizmit du-hej të ishin prononcuar, por ato kanëpranuar më mirë heshtjen përballëpremtimit të asaj zonë që ia kanë thënësa e sa herë.Turizmin malor e preferone gjithë bota, duke mbjellë hapsira tëgjelbëra dhe atje ku nuk ka. Ne na e kafalur natyra dhe ja për 55 kilometra rrugë.Ndoshta nuk do të jetë e largët dita kurLura, me ato mrekulli të rralla që mbart,do të kthehet në një qendër turistike përgjithë Ballkanin.

turistik. E kanë vizituar Lurën që herëtshqiptar dhe të huaj, e kanë vizituar dhekanë mbetur të habitur me këtë mrekulli

që nuk e kanë gjetur në asnjë vendtjetër. Lurën e kanë vizituar edhe parrugë, edhe pse nuk është shpallur park

Page 5: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Korrik2 0 0 65 PROFILPROFILPROFILPROFILPROFIL

Nga SHAQIR SKARRA

82 vjet më parë, etja e dibranëve përtu arsimuar u kurorëzua me hapjen

e Internatit të Kastriotit, ku nga bangate saj dolën shumë personalitete tëshquara të kombit shqiptar, ndërkohëpara katër vjetësh një tjetër dibran arsi-madashës dhe patriot i quajtur LimanHoxha, do të përsëriste të njëjtën his-tori, por tashmë jo në fshatin Kastriot,ku u hap Internati, por pikërisht nëkryeqytetin shqiptar ku ka shumë di-branë. Madje ky 40-vjeçar nga fshatiBlliçe, jo shumë larg fshatit Kastriot kuu ndërtua Internati, është i pari biznes-men i nga trevat tona që hapi një sh-kollë të tillë në Tiranë.

Shkolla “Sarina 2002” me administra-tor Liman Hoxhën, është një shkollë metë gjitha parametrat modern. Këtu më-sojnë 400 nxënës, ndërsa stafi përbëhetnga 44 punonjës. Mësimdhënia fillon ngakopështi deri tek gjimnazi, pa dhe meushqim e transport. Është vlerësuar sinjë nga shkollat më të mira në Shqipëri.Për shkollën janë shpenzuar deri tani500 mijë euro. Vlen të përmenden fushae minifutbollit, laboratori i kimisë dhe ifizikës si dhe salla e informatikës, kuçdo nxënës ka kompjuterin e tij. Eveçanta është se ka nxënës që nukpaguajnë lekë për arësye të ndryshme,ndërkohë janë stimuluar edhe nxënësitme rezultate të shkëlqyera dhe fituesite olimpiadave. Ndër ta mund të përmen-dim nxënësin e klasës së tetë TaulantPrençin, i cili fitoi Çmimin e Parë të Olim-piadës së Matematikës për klasat e tetapër Qarkun e Tiranës, si dhe Fatjon Veliuqë zuri vendin e tretë. Në të ardhmendo të stimulohen edhe nxënës të tjerë.Megjithë këto shpenzime dhe rezualtatetë larta ai dëshiron që në të ardhmen,shkollën e tij ta binjakëzojë me institu-cione arsimore jashtë vendit, duke ako-rduar edhe bursa për studentët e talen-tuar, si dhe ta kthejë nga gjimnaz nëshkollë profesionale, e pas pak viteshtë hap edhe Univerisitetin.

Dibranët zënë pjesën mëtë madhe të shkollës“Sarina 2002”, por

kushti kryesor është testimiËshtë për tu përmendur se 40 përqind

e punonjësve të kësaj shkolle janë ngaDibra. Madje edhe drejtori i shkollësBesim Toçi është nga Peshkopia. I py-etur për këtë përzgjedhje të stafit, Limanishprehet: “Që kur hapa këtë shkollë,kisha si qëllim të ndihmoja më shumëfëmijët e dibranëve që jetojnë nëkryeqytet, duke përdorur tarifa më tëulëta për ta. Në disa raste kam pranuarnxënës nga Dibra, të cilët nuk kanëpasur mundësi financiare. Gjithashtu,jam munduar të punësoj sa më shumëdibranë me një përvojë të gjatë pune nëarsim dhe që kanë qenë ndër më të njo-hurit në prefekturën e Dibrës. Kështu,drejtori Besim Toçi, ka punuar për shumëvite drejtor në gjimnazin “Said Najdeni”në Peshkopi, ndërsa Azem Teta, përshumë vite ka qenë drejtuesi i të gjithaaktiviteteve kulturore dhe artistike të rre-thit të Bulqizës, pa përmendur këtu pun-jonjësit e tjerë. Vitin që vjen, numri ipunjonjësve nga Dibra do të jetë më imadh, pasi është një ndër prioritetet epunës sime, megjithatë kushti kryesordo të mbetet testimi. Në shkollën “Sari-na” të gjithë arsimtarët vijnë me testim”-e mbyll bisedën ai

TË NJOHIM BIZNESMENËT E DIBRËS

Të mburremi për veprat që lëmë,Të mburremi për veprat që lëmë,Të mburremi për veprat që lëmë,Të mburremi për veprat që lëmë,Të mburremi për veprat që lëmë,jo për ata që na kanë lënëjo për ata që na kanë lënëjo për ata që na kanë lënëjo për ata që na kanë lënëjo për ata që na kanë lënë

Liman Hoxha, dibrani që rihapi “Internatin” e Kastriotit në Tiranë

Internati i Kastriotit. 1925.

Pamje nga shkolla “Sarina 2002”. 2006.

I ri, por plot ëndrrapër jetën....

Të gjithë ata që e njohin dhe që e kanënjohur Liman Hoxhën flasin me plot re-spekt për të. Por ajo që ajo që zotërontërë qenien e tij është guximi dhe ini-ciativa e çmendur për të ndërmarrë ini-ciativa të mëdha, që për shumë njerëzdukeshin ëndrra të parealizuara. Idejapër të hapur një shkollë JoPublike, njëinciativë, sa humane, aq edhe arsim-dashëse, i ka lindur që pas triumfit tëdemokracisë, por përshkak të mung-esës së parave nuk ka mundur ta reali-zojë më përpara një vepër të tillë. Pasrikthimit nga Anglia kishte shumëdëshira për tu marrë me biznes, por mënë fund vendosi të plotësojë dëshirën evëllait të tij të madh, Ramazanit, për tëhapur një shkollë dhe për tu shërbyerfëmijëve në nevojë. Në vitin 1989, Limanidhe Ramazani, erdhën në Tiranë famil-jarisht dhe kishin shumë ëndrra përjetën. Pas triumfit të demokracisë uhapën dyert edhe për ata dhe në planetqë thurnin mbrëmjeve të gjata të kryeqy-tetit shqiptar, ishte edhe hapja e njëvepre bamirësie, të dobishme për ta dhepër njerëzit në nevojë. Por, ndërkohë qëLimani dhe fëmijët e Ramazanit, Emir-jani, Eltoni, Besa dhe Maksi e realizuankëtë ëndërr, Ramazani nuk mundi, pasinë mbrëmjen e zezë të 12 tetor 2001,ndërroi jetë pas një aksidenti në Laprakënë një moshë shumë të re.

“Kush ndërton njëshkollë, ka ndërtue një

xhami”Ndërtimi i një vepre të tillë nuk erdhi

rastësisht. Kur Limani erdhi në Tiranësë bashku me katër vëllezërit e tij, filloitë merrej me tregti shumice, e cila i kr-ijoj edhe mundësitë e para për të inves-tuar më tej për të ardhmen.Ramazani uthoshte shpesh Limanit dhe Halitit: Naka lënë një amanet baba, kush ndërtonnjë shkollë, ka ndërtue një xhami.Nejemi një familje që e kemi dashurarsimin.Kjo zonë ka nevojë për njëshkollë.Pse të mos investojmë në ar-sim. Kaq u desh dhe Liman Hoxha njëmëngjez u drejtua për në Ministrinë eArsimit, ku titullari e priti me dashamirësidhe i premtoi gjithë mbështetjen e dikas-terit. Me paratë e fituara ai mund të hap-te një biznes tjetër, nga ku mund të fi-tonte dhe më shumë, por amaneti ibabës së tij, imam Vexhi Hoxhës, do tëbëhej realitet vetëm 3 vjet pas vdekjes.Vexhi Hoxha ishte ndër nxënësit e parëtë Internatit të Kastriotit, madje ka qën-druar me një bangë me aktoren e mad-he dibrane, Besa Imami. Imam Vexhiunuk u nda nga librat deri në momentete fundit të jetës së tij. Sot në shtëpinëe Limanit është një bibliotekë e pasurme librat që ka lexuar në vite VexhiHoxha. Kjo edukatë dhe dije që kishte

përfituar në Internat, bëri që ndjenjën përarsim dhe kulturë ta kultivonte dhe tekdjemtë, të cilët të gjithë u diplomuan.Limani në fillim e nisi me një kopësht,pastaj hapi shkollën jo publike “Sarina2002” me një emër tepër njerëzor, dukebashkuar germat e fëmijve të tij dhetashmë ka hapur dhe shkollën e mes-me të përgjithshme, të profilizuar. Eardhmja do të flasë krejt ndryshe. Limanitashmë ka ambicje në fushën e arsim-it. Megjithse investimi në arsim ështënjë biznes human, Limani është i bin-dur se duke investuar bindshëm në ar-sim, bëhet më i dobishëm për Dibrëndhe dibranët.

“Do të hap dhe një Universitet. Ky du-hej të ishte ndërtuar në Dibër, por tanidhe unë djalë dibre jam dhe do ta hapnë metropolin shqiptar. Kjo do të bëhetrealitet shumë shpejt.” Dhe Liman Hox-ha si njeri me vullnet dhe kurajo nuk kadështuar asnjëherë.

Të mburremi me atë qëbëjmë ne, jo me ato që

bënë të parët tanëLiman Hoxha është krenar për veprat

e mëdha të dibranëve. Duke qenë seështë shumë i pasionuar pas historisësë Shqipërisë dhe veçanërisht pas his-torisë së popullit të Dibrës, ai ndjehettepër i lumtur për ata që kanë lënëparaardhësit e tij, por ai dëshiron qëbrezat e nesërm të krenohen me vepratqë do të lëmë ne sot. Ndaj, mesazhi i tijështë, që çdo dibran, kudo që ndodhetta ngrejë më lart emrin e Dibrës dhe tëdibranëve përmes veprave me vlerë qënë thelb të kenë bujarinë dhe human-izmin, dijen dhe shkencën. Mjaft dibranëkanë bërë emër edhe jashtë trojeve tona.Ne kemi vlera. T’i ruajmë pra ato, të mosi humbasim.Vetëm kështu mund tanderojmë Dibrën, -përfundon ai.

JETA:Liman Hoxha ka lindur në fs-hatin Blliçe, në një familje medije dhe kulturë, nga e cila kapërfituar shumë dhe Limani..Në vitin 1989 mbaron Shkollëne Mesme “Myslim Shyri” nëFushë-Çidhën. Në vitin 1989-1990 mbaron kursin e Ushqimitnë Tiranë. Më 1990-1993punon në Gardën e Repub-likës së Shqipërisë. Pas kësajkohe është marrë me tregëtiduke qenë mjaft i suk-sesshëm. Në vitin 1999 emi-gron në Angli për tu rikthyernë vitin vitin 2001 për të hapurshkollën Jopublike “Sarina2002”. Është i martuar dhe kady vajza dhe një djalë, Sarën,Rominën dhe Samelin.Janëpra bashkimi i germave tëfëmijve të tij që është emër-tuar shkolla”Sarina” një emërtashmë që ka krijuar identite-tin e saj.

Page 6: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Korrik2 0 0 6 6HISTHISTHISTHISTHISTORIORIORIORIORI

Pushtimi i Dibrës prej ushtrisë SerbePushtimi i Dibrës prej ushtrisë SerbePushtimi i Dibrës prej ushtrisë SerbePushtimi i Dibrës prej ushtrisë SerbePushtimi i Dibrës prej ushtrisë SerbeBotohen për herë të parë shënimet e Ismail Strazimirit

Si nji frut t’atij shërbimi që dëshirova,por që nuk munda me i ba Atdheut

e Kombit aq sa desha, po e la këtë ve-për, ku kam me provue se dibranët nëkundërshtim me sa flasin e mendojnëdisa njerëz me gjykim të cekët- i kanëshërbye çështjes shqiptare prej kohështue bashkëpunue me ato që vunë theme-let e indipedencës sonë. Dihet se gatigjashtëdhjet e sa vjet ma parë, Fuqitë emëdha sambas vendimeve të traktatittë Berlinit patën pjestue tokën shqiptarendër shtetet e Ballkanit. Natë kohë nëDibër, piksëpari u banë bisedimet para-prake dhe u morën vendimet themeloretë Lidhjes së Prizrenit, t’atij Kongresitë famshëm që i bëri Fuqitë e mëdha tëmendohen dhe i shtërngoi me i ndruevendimet e dhanuna ma parë për copti-min e Shqipërisë. Vetë Abdyl Frashëri ipat shkrue Iljaz Pashë Dibrës tue i thanëse vendimet e marruna në Dibër u pritënme gëzim e kënaqsi të madhe prejparisë së jugut, porse Mustafa PashëVlona, delegatët e Prevezës, të Gjirokas-trës dhe të viseve të tjera deklarojshinse nuk mund të shkojshin në Stamboll,po të mos shkonte dhe Iljaz Pasha.Prandaj kërkonte që dhe ai të nisej dhet’u njoftohet telegrafisht delegatët në fjalëse ka me shkue në Stamboll. EdheSabri Rushiti prej Ohrit dhe Riza BejCermuzi prej Matit patën ba shërbimetë mëdha n’atë Kongres si me fuqinë ependës, ashtu dhe me atë të mendjes.Prapë Dibra, mbas lakmive pushtuesetë shfaquna prej shteteve të Ballkanitzu një vend nderi në historinë kombëtaretue mbledhë në gji të vet delegatët ekongresit që u hap, më 22 Korrik 1910ku u përfaqësua gjithë Shqipnia, tuepërfshi brenda edhe vilajetin e Selani-kut dhe ku u muerrën vendime merëndësi mbi të drejtat kombëtare si tëmësuemit e gjuhës shqipe ndër shkollae të tjera. Kur plasi kryengritja në Kos-ovë, më 22 qershor 1912 shumë intele-ktualë dibranë u tërhoqën nëpër maledhe disa muej me radhë bënë që tëvalvitej madhështor flamuri i kryengritjes.Aso kohe, në mes tonë ndodheshint’arratisurit ushtria turke dhe kapitanëtshqiptarë Ismail Haki Libohova, IsmailHaki Peqini, Ismail Haki Korca dhe Ibra-him Jakova. Bashkë me ne qenë: Sa-dulla Strazimiri, Hafuz Sherif Langu,Shyqri Beju, nipi i Iljaz Pashës, EqremCami, Dan Cami, Shahin Cami, DervishLatifi, shehi i teqes Shaban Deda, QamilDaci, Nurce Xhuglini, Rifat Mizoja e tëtjerë nga qyteti i Dibrës së madhe, DineBeu dhe i vëllai i Izet Bej Maqellarës,Nazif Grezhdani, Abdulla Begu, DalipPajku, Sefedin Ilnica e të tjerë nga kra-hina e Maqellarës. Kur ishim ngujue keLivadhi i Zogut në krahinën Gollobordë,na rrethuen tre batalione t’ardhun ngaMati, Manastiri, e Dibra e Madhe. Undoqëm rreptësisht dhe kaluem përmesshumë rreziqeve. Ma vonë kur u bash-kue me ne edhe Elez Jusufi, nga ka-tundi Dardhë e Dibrës u përhap kryeng-ritja në të tanë Dibrën dhe e pushtuenqytetin e Dibrës së madhe. Ndërkohë,me nënshkrim të Jakup Camit prej ka-tundit Sofracan e të Selman Kurtit prejkatundit të Bucevës iu telegrafue HasanPrishtinës në Shkup dh u pyet mënyrae veprimit. Në përgjigjen që morëmkëshilloheshim me u shpërnda, mbasigjithë kërkesat kombëtare ishin pranueme dekret mbretnor. E deri sa u muerrkjo përgjigje, nuk u shue flaka e kry-engritjes. Përvec nja dy a tre bejlerëvetë Tiranës e Mustafa Asimit nga Kruja,si në Gegëni ashtu edhe në Toskëni,asnjeri s’mori pjesë, sikundër duhej nëkëto kryengritje. Përvec kësaj edhemospajtimi i parësisë së Kosovës ndërmendime u ba shkak që të mos parash-trohet pika ma me rëndësi e kërkesaveqë ishte caktimi i kufijve politikë të sh-qipnisë. Meqënëse mbas pak kohe pla-si Lufta Ballkanike, horizonti i Shqipnisë

u mbulue me re të zeza e të frikshme.Le ta gjykojnë të tjerët se deri nëc’shkallë ka pasë efekt shërbimi i Di-branëve në cështjen kombëtare.

Mënyra e pushtimitNë luftën Ballkanike që u hap në mes

të Turqisë e të shteteve aleate të ball-kanit, mbasi u pushtua Shkupi, Manas-tiri, Tetova, Gostivari, Perlepja, Kërco-va, Ohri e Struga q’ishin kufitarë me Di-brën dhe mbasi disa qytetarë e ka-tundarë Dibranë luftuen nga dhet ditënë grykën e (Radikës) me komitet eudhëheqësit Serbe, gjithashtu mbasiElez Jusufi nga Dardha e Dibrës, menjë fuqi që mundi me mbledhë, luftojburrnisht e trimërisht në qafë të (Koles-janit) të Lumës kunder Serbëve, të cilëveu dha shumë të vdekun, si edhe mbasiprej as ndonjë ane nuk priteshe asnjëdobi shprese, me 27 Nanduer 1912 pop-ulli iDibrës u shtrëngua t’i dorezoheejushtrisë së rregullueshme të Serbisë meqë s’kishte mbete me tjetër rrugëshpëtimi dhe me kondite që të mos cenohej nderi, pasunija dhe jeta e njeriut.Po në këtë ditë të kobeshme Dibra zg-jodh dhe coj nëVlonë si përfaqësuesine vet Z. Myfti Vehbine për të marrë pjesënë kongresin historik që do të shpallteindipendencën.

Mënyra e administrimit tëqeverisë Serbe

Qeverisja Serbe, herë mbas here , ibahej barrë popullit me taksa të randadhe i binte në qafë tue i shkaktue ngjar-je t’ashtuquejtuna politike. Drejtimi poli-tik i administratës Serbe me këtëmënyrë në vëndin tonë aprovohesh prejkatër a pesë kreneve të Dibrës, të cilëtishin stërvitë me i sigurue interesat etyre në dam t’interesave tëpërgjitheshme. Këta njerëz për fat tëkeq, kishin arrit ta sakrifikoj edhe sh-tetnit e vet për interesa përsonale. Veckësaj, gjith jetën e kishin kalue tue bamizorina e krime të ndryshme dhe,mbasi s’kishin kurajo civile, me qëllimqë ta shpëtojnë nga bajonetat Serbe, ibindeshin çdo urdhni që jepte qeverijaSerbe edhe sikur t’ishte ai në dam e nëmjerim të gjithë popullit. Si kon-sekuencë e kësaj administrate të keqemund të rrëfehet lëvizja fatale e malë-sisë së Dibrës së Madhe, e cila përfun-doi me mjerimin e plotë të banorëve. Njëpatrullë Serbe shkoi në katundinMazhicë dhe, pa asnjë shkak ose ar-sye ligjore grabiti bagetinë e OsmanÇokut. Ai natyrisht kundërshton dhebanorët i vijnë në ndihmë. Mbrenda pakkohe gjithë krahina alarmohet dhe i vënëpushkën ushtrisë Serbe. Në këtëmënyrë ngjarja muerr ngjyrën e një kry-engritjeje serioze. Qeverija Serbe men-jëherë coi fuqina të mëdha ushtarakekundër tyre dhe mbasi u banë lufta tërrepta e të përgjakshme në mest’ushtrisë e t’popullit, u dogj gati krejtkrahina, u vranë me qindra njerëz, u gra-bit pasunija dhe bagëtija, gjith’ashtu ucënue nderi dhe u shue jeta e atynerrezikzive, që s’munden me ikë. Kupto-het vetvetiu se deri në këtë ditë populli iDibrës kaloi një jetë, për sy e faqe, tëqetë, por të mërzitshme nga shkaku irobnisë së mënishme.

Si u afruen Dibranët meEsat Pashë Toptanin

Me që qeverija dhe populli i Shkodrës,sa plasi lufta Ballkanike, kërkojshinndihmë, Jusuf Bej Hysën Agollin ngaDibra e Vogël dhe Elez Isufi nga Dardha

të cilët mblodhënnga tremijë Dibranëdhe u nisën për Sh-kodër. Në një kohëkur bataljoni i ElezJusufit, n’udhëtim esipër, ndodhej nëMat, ushtrisë Serbenga ana e Prizrenitpo marshojshindrejt Lumës, punëtë cilën e muarrvesht ElezJusufi.Elez Aga u muerrme vehte gjysmën ekësaj fuqije dhe unis për nat’anë.Meqënëse se Ali BejZajmi, rastësisht,pat ndodhë n’atbatalion, e koman-doj fuqin e mbetunprej Elez Jusufit,vetvetiu u hap sh-tegu për me u afrueke Esat Pasha.Esat Pasha tue dijtëfarë mirë se sa dot’i vlejshin Dibranëtn’arritjen e qëllimittë vet, i përkrahudhe i nderoj përmbitë gjithë sa kohë që ndejtën në Shkodër.Me këtë mënyrë i tërhoq kah vehtja Di-branët. Këtu nuk due të rrëfej shërbimetqë i ba Esat Pasha në Shkodër, as edhenuk due të flas për vrasjen Tragjike tëHasan Pashës, i cili duket me siguri seu ba viktimë e ambicje së Esatit që don-te me e marrë fuqinë. por dua çfaq dy-shimin mbi një çeshtje: Si u dorëzueShkodra, A me të vërtetë qe shtërnguenga mungesa e mjetëve luftarake, e ush-qimëve dhe e ndimave, apo u ba vikti-ma e ambicjes përsonale t’Esatit, mbasiShkodra me gjithë sulme e pareshtunatë Malaziasve sikur flitej n’atë ditë, kish-te uahqim e fuqi për me qëndrue edhekatër –pesë ditë, me qënë se edhedemostratat detare të fuqive të mëdhaishin në favor të saj. Përgjigjen e kësajpytje ja lë t’a apin kompetentet. Ne këtëkaptinë, ma fortë se cdo gja tjetër, due

te shpjegoj se si disa Dibranë, u ga-buen e u banë vegla të Esatit dhe, mekëtë mënyrë, dua të vecoj nga Dibranëte tjerë për me mos randue faji mbi tëgjithë. Mbasi e dorëzoi Esat PashaShkodrën, ai duel me të gjithë ushtrinëe vet prej andej i përcjellun prej princittë Malit të Zi dhe i nderuem deri në Lezhëprej ushtrisë Malazeze. Malsorët e Di-brës, të cilët përbajshin një pjesët’ushtrisë së esatit, u habitën nga kjopërcjellje e nga ky nderim i madh q’iuba Esatit. Ato besuen se Esat Pashame të vërtetë ishte njeri i mencëm, ush-tar i mbaruem dhe besnik i atdheut. Kurerdhi Esat Pasha në Tiranë, i nderoiedhe ma tepër dibranët të cilët i grishtenë gostina dhe ma në fund i siguroi sedo tua lironte Dibrën e pushtueme prejserbëve.

(Vijon)

A THUA…?Përse pa fund i intriguer?Nuk gjej askund asnjë shpjegim.A pi,të dehem jam dënuarTë djeg të zitë e fatit tim.

A thua vlera unë nuk pata?A thua unë, të dua s’di?Njerëzisht dorën kur ta zgjataBuzëz së etur s’i ra në sy?

Sa ëndrra thurëm e sa shpresa‘Ca dhe nuk dalin,- ti më theSa herë netëve,s’gjetëm shtresa!Sa herë yjet patën strehë!

Ku shkuan fluturimet,ciltërsiaKur dergjej hëna kokë lart?Në qiell mbreteronte madheshtiaPër njëri-tjetrin ishin zot.

Jetojmë prej kohësh të dyzuar‘Ne duhemi-më thua,-pse s’më merr|Kjo botë e ligë na ka dënuarShpirti në parajsë-trupi në ferr.

Tiranë.3.6.2006.

Po

ezi

ng

a Y

lli P

rap

a

Duke filluar nga ky numër, gazeta “Rruga e Arbërit” do të botojë tëplotë shënimet e Ismail Strazimirit, me lejen e Drita Agollit (Strazimirit)

dhe Zeqi Agollit.

Page 7: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Korrik2 0 0 67 KULKULKULKULKULTURËTURËTURËTURËTURË

Nga AkademikBEDRI DEDJA

Profesor Dr. NuriAbdiu është një nga

studiuesit më të shquarshqiptarë në fushën epsikologjisë. Gjatë kari-erës së tij shumëvjecaresi pedagog i psikologjisë(që nga viti 1958) në In-stitutin e Lartë Peda-gogjik të Shkodrës, mëvonë të Tiranës dhe nëUniversitetin e Tetovës, -ai i kushtoi një vëmënd-je të posaçme studimevesi dhe teksteve tëpsikologjisë, sidomos tëshkollave të larta në tëcilat ka qënë bashkau-tor në dekadat e fundit.Veç artikujve të shumtëshkencorë që ka botuarherë pas here, Nuri Ab-diu ka meritën se ështëhartuesi i parë i Bib-liografisë së punimeveshqiptare në lëmin epsikologjisë. Vepra krye-sore e tij, e cila më në fund, po vjennë duart e lexuesve përmes këtij libri,është studimi voluminoz “Kontributethemelore në historinë e mendimitpsikologjik shqiptar (gjer më 1939)”Kjo vepër është rezultat u hulumti-meve, meditimeve, përgjithsimeve dhebotimeve monografike me përmasa mëtë vogla gjatë një periudhe gatinjëzetvjecare. Botimet e Nuri Abdiutpër këtë problem në revista e përm-bledhje shkencore janë shumë, dukenisur që nga “Një vështrim historik mbipunimet shqiptare në fushën epsikologjisë (gjerë më 1939) të botu-ar më 1969 e gjer te punimet intere-sante shkencore të vitit 1989 “Mbi pe-riodizmin e mendimit psikologjik sh-qiptar. Periudha e humanizmit” si dhe“Pamje nga ndihmesa e dijetarëvetanë në fushën e psikologjisë sëpërgjithshme”, etj. Për të gjitha këtoarsye, ky libër është përfundim logjiki pasionit shkencor të autorit, si hu-lumtues këmbëngulës, të përqëndru-ar seriozisht në një temë me rëndësihistorike kombëtare. Vlerat e veprësspikasin në disa drejtime themelore:

Së pari, në meritën e tij se mepërgjegjësi shkencore dhe qytetare kanxjerrë në pah me sens prej pasio-nanti gjithë trashëgiminë kombëtarenë fushën e psikologjisë, duke punu-ar në mënyrë intensive për të zbuluar,grumbulluar dhe analizuar një materi-al shumë të pasur faktik dhe ngashumë autorë.

Së dyti, sistemimi dhe përgjithsi-mi i materialit është mjaft i arritur, potë marrim parasysh se tema ështëshumë e gjërë dhe e shtrirë, si nëkohë, ashtu dhe në problematikë; ngakjo pikpamje studimi ka qenë shumëi mundimshëm, megjithatë autori katreguar aftësitë e veta shkencore, jovetëm për të gjetur boshtet e duhura,por edhe për ta kompaktësuar lëndënrreth këtyre boshteve.

Vepër specifikeVepër specifikeVepër specifikeVepër specifikeVepër specifikeorigjinale, me rëndësiorigjinale, me rëndësiorigjinale, me rëndësiorigjinale, me rëndësiorigjinale, me rëndësihistorike kombëtarehistorike kombëtarehistorike kombëtarehistorike kombëtarehistorike kombëtare

Së treti, për herë të parë jepen nëstudim periodizmi i etapave themeloretë mendimit psikologjik shqiptar qënga fillimet e tij në formën e mendë-sive empirike e gjer te dijet e kulti-vuara psikologjike të mirëfillta shken-core, të cilat nga autorë të ndryshëmshqiptarë nuk kanë kanë qenë njëpasqyrim i thjeshtë i arritjeve të sh-kencës psikologjike botërore (të cilatnuk mund të mohohen), por edhe njëpërpunim origjinal në prizmin e tyrebotkuptimor në përputhje me intere-sat e zhvillimit të shkencës shqiptare,të edukatës e të shkollës në Shqipëri,si dhe me nevojat imediate që shtron-te koha për ruajtjen dhe zhvillimin estatusit historik të psikologjisë ko-mbëtare të popullit tonë, të zhvillimittë virtyteteve më të mira të saj, tëluftës kundër anëve negative që kish-in kultivuar pushtuesit e huaj nëpsikologjinë etnike për të realizuarpërçarjen e popullit, për të dobësuarbashkimin e tij në luftën për liri e pa-varsi, për ruajtjen e gjuhës amtare, tëdokeve dhe të zakoneve tradicionale.

Mendimi ynë është se kjo vepër eProf. Dr. Nuri Abdiut na paraqitet sinjë vepër specifike origjinale, që pa-suron literaturën tonë historike dheshoqërore; vlerat e saj nuk kanë tëbëjnë vetëm me zhvillimet arsimoretë vendit tonë, me njohjen e tyre, mehopet që ka bërë shkolla shqipe nganjë etapë në tjetrën, po edhe meevolucionin e përgjithshëm të mendim-it shkencor shqiptar, në përgjithsi dhetë mendimit politik, social e filozofik,në veçanti.

Ky libër me vlerat e lartpërmendurana bind përfundimisht se Nuri Abdiu kakrijuar të gjitha premisat që në univer-sitetet shqiptare, të trevave të ballkan-it, historia e psikologjisë kombëtare tëfutet tanimë si një disiplinë e veçantënë degët e fakulteteve përkatëse.

(Ky shkrim është botuar në vitin 2000)

Nga Dukagjin HATA

Kanuni, kryedokumneti i së drejtësdhe arkitipi më i qëndrueshëm psi-

kosocial, vecanërisht në kushtet eparashtetit, në këto vite tranzicioni kavepruar duke bjerrur shumë cilësi, që,në fakt, e kanë mbajtur atë të shen-jtëruar në kohët dhe hapësirat sh-qiptare, ku ai ka vepruar.

Në këto kohë problematike mëshumë se si rregullator i jetës së hak-marrja e gjakmarrja, Kanuni ështëshfaqur si një kërcënim në jetën e ban-orëve, si një makth i shoqëruar mepasoja të rënda ngujimesh, me rrënimekononomik e moral të të ngujuarvedhe, mbi të gjitha si devijim nga tradi-ta, të pakëta e të paelementëve tëbotës së krimit, që edhe pse kohëvetë fundit po shtrëngohen në darët estrukturave të policimit, ende vazhojnëtë ushqejnë kronikat e zeza me his-tori dhune e krimi.

Përkundrejt këtij realiteti të trishtëku duken shenjimet e Kanunit dhedevijimet e tij, kryesisht në zonat eVeriut të vendit, Dibra vazhdon të tre-gojë shpirtin e saj të kulturës sëmbijtesës sociale, tolerancën dhe vler-at e tjera komunitare, në kushtet e li-risë absurde. Në Dibër rastet e gjak-marrjes për shkak të hasmërive të vje-tra dhe gjakmarrjet e reja kanë qenëtepër të pakëta e të papërfillshme. Aqmë të pakëta kanë qenë dhe devijimete Kanunit, me tërë kompleksin e dhun-imeve që cekëm më sipër.

Kultura e dibranëve, shpirti i tyre fis-nik, fryma e faljes dhe pajtimit janëapelativë të një shpirti historik, që nëshekuj ka prodhuar tolerancë e bash-këjetesë, veti këto të njerëzve progre-sivë.

Odat dibrane kanë qenë dhe mbetenparlamente të së drejtës, vende tëshenjta ku merren vendime në për-puthje me interesin e komunitetit, kusheshohen konfliktet, shtrohen rrugëte dialogut për zgjidhjen e problemevedhe mbylljen e plagëve të së kaluarës.Fryma e kolegjialitetit dhe mencuria edibranëve ka bërë që pas dialogjevenë këto oda të vijnë tubimet e tjera siitifaqet, etj ku ka shkëlqyer dhe vazh-don të shkëlqejë vyrtiti i pajtimit dhebashkëjetesës së vlerave dibrane. Mjaf-ton të përmbdim Itifakun e Shumbatit,një akt kolektiv i shumbatasve të men-cur, që i është bërë barrierë gjakmar-

Katharsisi i odave dheKatharsisi i odave dheKatharsisi i odave dheKatharsisi i odave dheKatharsisi i odave dhekuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrëskuvendeve të Dibrës

rjeve e hakmarrjeve primitive, dukembajtur të bashkuar rreth boshtit tëvlerave njerëzit dhe idetë e tyre përpërmirësimin e jetës sociale të fshatitetj.

Shkaku i kësaj tabloje tjetër socialenë Dibër në raport me trevat simotratë saj, duhet kërkuar në dy aspektethelbësore:

E para, Kanuni i Dibrës është njëkanun tepër i emancipuar, ku kufizmidhe ndalimi i gjakmarrjes është njëakt human që e përshkon tejendanëkëtë akt të së drejtës. Thirrja” Mosvra”, në cfarëdo rrethane, sado trau-matike të të jetë paraqitur ajo, ështënjë apelativ kufizues, frenues e ndal-ues i cdo shfaqje vrasje, gjakmarrje ehakmarrje. Ky Kanun ngre në tempul-lin e hyjnive gratë dhe fëmijët, që janëtë paprekshëm, madje dhe viktimat egjakmarrjes që janë të shoqëruar megra e fëmijë kanë një status ekstra,njësoj si trupat diplomatike në kush-tet e luftës. Aktet e hakmarrjes frene-tike, ku janë përfshirë dhe gratë e fëm-ijët, në shumë treva ku aplikohet njëkanun i devijuar dhe traumatik, janëtë panjohura në Dibër.

Por nuk mjafton vetëm Kanuni iemancipuar që të shmanget veprimi itë keqes kolektive. Duhet dhe njëshpirt i emancipuar, njerëz humanë etë drejtë, oda e kuvende paqëtuese,të cilat Dibra i ka më bollëk.

Këto oda e kuvende, itifaqe e tubimetë tjera në Dibër janë kthyer në shkol-la të paqës e pajtimit, në modele sjell-jeje në komunitet, vlerat civile të sëcilit, më teër se kudo, duken në kul-turën e sjelljes komunitare, në raportme administrimin e së drejtës.

Dibra, me të drejtë, ka fituar sta-tusin e një treve ku peshohen gjërat,ku mendja triumfon mbi instinktet, kupajtimi triumfon mbi hakmarrjen, ku“matet shtatë herë e pritet një herë”.Ky status vazhdon të ushqejë vlera tëreja, vazhdon të nxjerrë në pah pro-tagonistë të rinj të pajtimit të gjaqeve,vazhdon të motivojë një psikologjimoderne, e cila vlerëson jetën e tjetrit,jetën e kundërshtarit, jetën e hasmit,jetën e komunitetit.

Në themel të tij ky është një aktkatharsisi moral, social e human iodave dhe kuvedeve të Dibrës, i Iti-faqeve të saj, një shkollë e njerëzvetë thjeshtë ku përgatiten misionarët epaqës e pajtimit mbarëkombëtar.

Presidenti Bush i shkruan nxënëses dibranePresidenti Bush i shkruan nxënëses dibranePresidenti Bush i shkruan nxënëses dibranePresidenti Bush i shkruan nxënëses dibranePresidenti Bush i shkruan nxënëses dibraneNë një sallë mbëshur plot me nxënës

dhe prindër nga Kina, Greqia, Sh-qipëria, Rusia, Italia, Meksika e të tjerashtete të botës që studiojnënë Nju Jork të Sh.B.A, duatro-kitën nxënësen shqiptareAnisaTeodori që i dorëzohet letra dhecertifikata e presidentit tëSh.B.A. G.Ë.Bush dhe zonja etij Laura me rastin e dekorimitnga shkolla për rezultate të sh-këlqyera..

Po kush është Anisa Te-odori? Vajza 18 vjeçare e Halile Zhuljeta Teodori nga Zerqani.Pas mbarimit të shkollës sëlartë Halili punon për dy vite në Zerqandhe vjen në Tiranë ku Anisa vajza e tij emadhe fillon shkollën 8 vjecare “SkënderÇaci”.Familja Teodori largohet në Amerikëku për anisën e vogël ishte një realitetkrejt ndryshe të cilin as që e kishteimagjinuar ndonjëherë-Kur u nda ngashokët dhe shoqet e shkollës “SkënderCaci” do të shprehej para të gjithëve.-Edhe atje ku do të shkoj do të nderoi vet-en prindërit dhe Dibrën time tëdashur.Dhe Anisa e mbajti premtimin. Nëshkollën e mesme “Gover Cleverland” tëNju Jorkut në fillim pati vështirsitë si

gjuha,përshtatja me një realitet krejt ndry-she me shkollat shqiptare por Anisa i për-balloi me sukses të gjitha këto duke ubërë një ndër nxënëset shembullore në

shkollë në displinë dhemësime Përvec rezultateve tëlarta në mësime Anisa Teodoriështë edhe aktiviste në jetënkulturore në shkollë. Në festi-valin e organizuar në prani të3000 vetave Anisa së bashkume shoqet e saj shqiptare pre-zantuan kulturën tonë të bukurdhe në Nju Jork, ku morënpjesë të gjitha grupet e kombë-sive të ndryshme që përbënin

shkollën.Por për Anisën dhe familjen e saj pady-

shim e rëndësishme është letra e presi-dentit Bush dhe Laura si një nga nxënësetmë të dalluara në këtë shkollë.Dhe kyështë një inkurajim për Anisën që në tëardhmen të arrijë dhe më shumë .AnisaTeodori, 18 vjecarja që mbaroi maturënkëtë vit krahas krenarisë së saj kombëtaresi shqiptare ka edhe krenarinë që ështëdibrane, e sidomos nga një një zonë metradita të hershme arsimdashëse si Zer-qani.

Ilmi Dervishi

Page 8: Rruga e Arbëritrrugaearberit.com/arkiva/2006/qershor2006.pdf · përqëndrua në atë se ne si shoqatë, du-het të konkurojmë me vlera. Dhe mes dibranëve ka mjaft vlera të pranueshme,

Korrik2 0 0 6 8

Botime tëBotime tëBotime tëBotime tëBotime tëautorëve dibranëautorëve dibranëautorëve dibranëautorëve dibranëautorëve dibranë

KKKKKULULULULULTURETURETURETURETURE

cyan magenta yellow black

Grafika: Studio “m&b”. Tel: (04) 233 283. Shtypur në shtypshkronjën “Dita 2000”. Tel: (04) 273 745

FFFFFaleminderit qytetit tim!aleminderit qytetit tim!aleminderit qytetit tim!aleminderit qytetit tim!aleminderit qytetit tim!Mbresa nga një turne i topit të vogël të ping-pongut, që ndërtoi urën e madhe të miqësisë në qytetin tim të PeshkopisëNga DEFRIM METHASANI

Ne fakt gjithmone jam ndjerekrenare me qytetin tim dhe

asnjehere nuk e kam fshehur teqenin djal i tij. Keto kohet e fun-dit, eshte sporti, ai qe ne karisjelle me shume atje, per te pro-movuar ne ekranin ku une punojprej dy vjetesh, “Tele - Sport”, ve-primtarite sportive qe jane zhvil-luar, ne perkujtim te mjeshtrit temadh, Taxhedin Shehu. Por rastime i frekset, ishte turneumbarekombetar i ping-pongut perveteranet, qe mblodhi sportiste,trajnere e mjeshtra te topit tevogel, nga shume qytete te Sh-qiperise, por edhe Kosoves eMaqedonise. Ish mesuesi im,Shkelqim Hoxha, nje njeri mjaftpasionant, kishte muaj qe kul-tivonte brenda meje, deshiren enje takimi te tille. Dhe vjen njedite, qe njerez kurajoz medeshire, pasion dhe korrektese,kthejne ne realitet edhe endrraqe ndoshta dikujt mund tidukeshin te pabesuseshme.Palestra e njohur e volejbollit,pikerisht, diten kur niste terrokulliste topin e pare ngjarja mee madhe ne bote, futbolli, rim-blodhi aty pas dekdash te tera,ata qe u afirmuan me kete sport.Aty pashe ish kampionin eJugosllavise dhe Kosoves, Ne-hat Citaku, ish kampionin korcar,Thoma Stratoberdha, tiransin,Agron Fortuzi, elbasansin, Mira-ka, apo durrsakun, Selim Pumi.Aty pashe Xhemal Ciceline dheIsuf Deden, kampionet e njohurkosovare, por ripashe edhe EdiKrifcen, Jonuz Tufen, Gezim To-sunin, apo Xhorxhi Skufin, emrate zgjedhur te ping-pongut sh-qiptar. Ne ate palester, ripasheedhe rraketen me te vjeter te tur-neut, 72- vjecarin Shemsi Man-

jani, apo sportistin e shquar, ishfutbollist, volejbollist e ping-pong-ist, Lut Manjani. Ne ate palest-er, takova edhe doctor Dacin ngaDibra e Madhe, apo te nderuarinIslam Rama nga Dibra e vogel.Ishin me shume se 70 dhe e kamte veshitire te vazhdoj meemra…

Ishin dy dite qe ne kalendar ikam shkruar si te paharrueshme,sepse vertet organizimi qe mod-el. Mikrpitja tipike dibrane, tre-

goi vlerat, me te cilat ne mbur-remi dhe per fat te mire ne gjend-jen civile kemi te shenuar aty kyshkruhet vendlinja, rrethin Diber,apo qytetin Peshkopi. Ndeshjetqene mjaft emocionuese dhe nekete shkrim, nuk do te merremme fituesit, pasi te gjithe atyqene fitues. Mjafton t’ju kujtoj njemoment kur gjate ndeshjeve, fo-nia niste nje kenge tradicionaleqe pasqyron nje moment historikte Dibres, pikerisht ajo e Hajre-

din Pashes, (tashme e rinovuardhe perpunuar). Ka mjaftuar kjokenge, qe gjithe pjesmarresit tefuten ne valle e te harrojne perseishin mbledhur. Kufijte tashmemes Kosoves, Shqiperise, apoviseve shqiptare te Maqedonise,duket se jane shkrire, sidomoskur eshte fjala per veprimtari tetilla sportive. Ky top sado i vo-gel, por i bardhe, ngriti ne pied-estal vlerat e qytetit dhe njerezvetane. Miqte e ardhur e kishin teveshtire kthimin ne qytetet, apovendet e tyre. Ata moren me vetejo vetem kupat, medaljet, apo dip-lomat e pjesmarrjes se tyre neturneun mberkombetar te quaj-tur “Rugova”, apo aromen eblireve te rralle, por edhe vleratreale te nje qyteti, qe ka njerezcivil e te kulturuar, qe pasionin ekane jo vetem personal, por ekane vene ne sherbim te qytetitte tyre dhe njerezve. Mesazhet,imeilet, apo vlersimet qe erdhenpas ketij turneu, kane qene teshumta, ndersa une e kisha teveshitire te perzgjedh, ne kronik-en time te rastit, momentet mete bukura. Lotet e miqve nga Ko-sova, apo emocionet e tyre, ako-ma i kam ne sy. Ata falenderoninme zemer, duke shprehur mirn-johjen per kete organizim dhemrekulli qe realizoi stafi organi-zator, me ne krye pasionantinShkelqim Hoxha, qe u ndihmua,po nga biznesmene dibrane, tecileve u shpreh falenderime, ngabashkia e qytetit, klubi Korabi,shoqata sportive “Forca Korabi”dhe mjaft miq te tjere.

Edhe njehere, une kam tedrejte te them, faleminderit qy-tetit tim, sepse ne fund te fundit,te gjithe jemi te atij qyteti dheasaj treve qe prodhon miresi,qytetari, kulture, ide dhe respe-kt per njerezit…

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Dibra ka shumë vende të bukura. Por shumë prej tyre, nuk na bëjnëpërshtypje, ngaqë jemi rritur mes tyre e jemi ngopur me to. Por, këto

bukuri, kur dalin në sytë e botës, fitojnë më shumë vlera. Atëherë në rik-thejmë sytë e vëmendjen drejt tyre, duke kuptuar e shijuar bukuritë evendlindjes sonë. Një e tillë, është edhe kjo foto e z. Gazmend Kërkurti,një dibrani me banim në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, i cili çdo vit bënnjë udhëtim në vendlindjen e tij të dashur dhe bën fotografi. S’pushon sëbëri fotografi, për t’ja prezantuar pastaj botës nëpërmjet internetit. Kjo fotoështë njëra prej tyre. Nga interneti, gjithashtu, ju ofrojmë edhe disa ko-mente mbi këtë foto.

REDAKSIA

Fusha e GjuricësFusha e GjuricësFusha e GjuricësFusha e GjuricësFusha e GjuricësLumi Drini i Zi ndan kufirin e Maqedonisë me Shqipërinë.Kufirin Shqipëri/Maqedoni. Fusha e Gjuricës ndodhet nëpjesën lindore të Shqipërisë, në afërsi të Bulqizës. Ndërsanga qyteti i Dibrës së Madhe është 5 km në Perëndim tëqytetit. Në mes të fotografisë shihet lumi Drin i Zi, i cilindan kufirin Maqedon me atë Shqipëtar. Fotografia ështënxjerrë nga ana e fshatit Solokiq në territorin Maqedon.Parashikohet që RRUGA E ARBËRIT të kalojë këtej...

“Fotografi e mahnitshme!!” (Tironsi)“Shuummëë e bukur..” (Tironsi2)“Sikur ta kishte e gjithë Shqipëria këtë

gjallni ngjyrash, që në pak vendeshifet. (Agashi)

“Është fat për atë që është Dibran, këtopamje janë mahnitëse, sa dëshirëkisha që së shpejti t’i vizitoj këto buku-ri të Shqipërisë tonë, që duhet tëmburret çdo shqipëtar, kudo që ësh-të.” (Robert Nikaj, Gjakove)

„E kam për nder që jam dibran“ (Besi)“Hajredin Pasha vjen Radikës / vallë

ku janë o këto Malet e Dibrës? / Vallëku janë o këto malet e Dibrës /mbajnë kuvend o në fush t’Gjoricës/… (Bes Dibrani)

“Ah moj Dibër, nëna ime, tani jammbush plot me gëzime (Mërgimtari)

“Po kam qenë vetë në këtë vend more,dhe se kam vlerësuar kaq shumë. Ehsa mu shtua malli për Shqipërinë”.(Bana Kore)

“Wowwwwwwww. Po sa bukur bre kyvend! Qenka foto FANTASTIKE. Kenivende FANTASTIKE në Dibër!” (GjilanGjikja)

“Në këto fusha turqit e lan kokën”.([email protected])

“Të dua Dibër se je me të vërtet e bukurashtu sikurse je ti i dashuri im ngaDibra.” (Prishtinasja)

K O M E N T E