Różne aspekty samotności. Rozważ problem, wykorzystując

przykłady z literatury.

L3i/11

Samotność to odmiana cierpienia, które dotyka duszę. Człowiek jako istota społeczna rzadko wybiera samotność jako sposób na życie, częściej zostaje na nią skazany przez los. W literaturze spotykamy różne odmiany samotności: samotność doświadczana we dwoje lub przeżywana wśród tłumu, osamotnieniu niezrozumiałych artystów – geniuszy, samotność odrzuconych dzieci i starców. Samotność jest jednym z ludzkich doświadczeń, wzbogacającego każdego z nas. Tylko w samotności przychodzi bowiem czas na głębszą refleksje nad światem, życiem i samym sobą.

Samotność

Pablo Picasoo, Portret Jaime Sabartesa (1901)

Jacques Brenner, francuski autor Historii literatury, twierdził, że prawdziwi pisarze pracują zawsze samotnie. Literatura bowiem to wszelkie osamotnienie, lecz równocześnie – jeden z najskuteczniejszych sposobów ucieczki przed nim.

SAMOTNOŚĆwe dwoje

rodzaj skazania

samotność jednostki

samotność narodów

niezrozumianego artysty

w chwili śmierci

w tłumie

SAMOTNOŚĆ JAKO ŚWIADOMY WYBÓR DROGI ŻYCIOWEJ

Legenda o świętym AleksymSamotność bohatera średniowiecznej legendy polega na odsunięciu się od świata i ludzi i wybraniu życia ascety. Święty Aleksy poświęca się rozmyślaniom o Bogu. Może zatem jego samotność nie jest tak dotkliwa, a towarzystwo Stwórcy wypełnia pustkę?

SAMOTNOŚĆ JAKO ŚWIADOMY WYBÓR DROGI ŻYCIOWEJ

Bolesław Prus, LalkaStary subiekt Rzecki przemierza życie samotnie. W jego burzliwej biografii nie było miejsca na miłość: najpierw brał udział w Wiośnie Ludów, następnie zajął się pracą w sklepie Wokulskiego. Sens życia odnajdzie, pomagając Stachowi, którego traktuje jak syna.

SAMOTNOŚĆ JAKO ŚWIADOMY WYBÓR DROGI ŻYCIOWEJ

Stefan Żeromski, Ludzie bezdomniTomasz Judym jest przekonany, że tylko w samotności uda mu się zrealizować ideę naprawy świata. Odrzuca zatem miłość do Joasi:

Nie mogę mieć ani ojca, ani matki, ani żony, ani jednej rzeczy, którą bym przycisnął do serca z miłością, dopóki z oblicza ziemi nie znikną podłe zmory.

BOHATEROWIE SKAZANI NA SAMOTNOŚĆ

Biblia, Nowy TestamentChrystus doświadcza samotności w chwili głoszenia prawdy, której ludzie nie przyjmują. Podążają za nim, gdy czyni cuda, na słowo pozostają głusi. Jest tez samotny – jak każdy z nas – w chwili śmierci. Umierając wypowiada słowa:

Ojcze mój, ojcze, czemuś mnie opuścił?

Granicę między życiem i śmiercią każdy musi przekroczyć w samotności.

BOHATEROWIE SKAZANI NA SAMOTNOŚĆ

Jan Kochanowski, TrenyW trenach ukazana jest samotność ojca, filozofa, poety, chrześcijanina w obliczu śmierci dziecka. Bóg, któremu tak ufał, stał się Nieznajomym wrogiem i nie wsparł go w chwili nieszczęścia, a mądrość – cnota, której pochwałę wcześniej głosi, okazała się nieprzydatna. Poeta pozostał sam z odwiecznym pytaniem o sens śmierci.

BOHATEROWIE SKAZANI NA SAMOTNOŚĆ

Maria Kuncewiczowa, CudzoziemkaRóża, bohaterka powieści, czuje się samotna i niedowartościowana. Nie znalazła spełnienia w miłości, zaprzepaściła talent muzyczny. Swoje nieuświadomione kompleksy odreagowuje, niszcząc psychicznie swoich najbliższych.

BOHATEROWIE SKAZANI NA SAMOTNOŚĆ

Albert Camus, DżumaTarrou twierdzi, że skazał się na straszliwą samotność i obcość świata:

Kiedy nie zgodziłem się zabijać (tzn. gdy znalazłem się poza jakąkolwiek ideologią) skazałem się na ostateczne wygnanie.

Bernard Rieux boleśnie odczuwa rozłąkę z żoną przebywającą poza Oranem, wiernie jednak trwa na posterunku lekarza i spełnia swój ludzki i lekarski obowiązek. W końcu jego żona umiera i bohater zostaje sam.

BOHATEROWIE SKAZANI NA SAMOTNOŚĆ

Tadeusz Borowski, OpowiadaniaBorowski opowiada o samotności więźniów obozów koncentracyjnych skazanych na wspólny los – na jednakowo podłe życie. Każdy więzień walczy samotnie o przetrwanie. Ową samotność potęguje fakt, że świat potęguje fakt, że świat patrzy z obojętnością na ich los.