SVEUILITE/UNIVERZITET VITEZ VITEZFAKULTET INFORMACIJSKIH TEHNOLOGIJASTUDIJ I CIKLUS; GODINA STUDIJA: I CIKLUS; III GODINASMJER: INFORMACIJSKE TEHNOLOGIJE

ROBERT MILIEVILIVESTREAMING I STREAMINGDIPLOMSKI RAD

Travnik, 20.11.2014. godineIII

SVEUILITE/UNIVERZITET VITEZ VITEZFAKULTET INFORMACIJSKIH TEHNOLOGIJASTUDIJ I CIKLUS; GODINA STUDIJA: I CIKLUS; III GODINASMJER: INFORMACIJSKE TEHNOLOGIJE

LIVESTREAMING I STREAMINGDIPLOMSKI RAD

IZJAVA:Ja Robert Milievi, student Sveuilita/Univerziteta Vitez u Vitezu, Indeks broj: 0042-10/RIT odgovorno i uz moralnu i akademsku odgovornost izjavljujem da sam ovaj rad izradio potpuno samostalno uz koritenje citirane literature i pomo mentora.Potpis studenta: ______________

STUDENT: Robert MilieviMENTOR: Prof. dr Hadib SalkiPREDGOVOR

S obzirom da koristim dosta livestreaming, to je normalna pojava za mene jer livestreaming zamijenio TV,tako da sam se odluio za temu "livestreaming i streaming" za diplomskog rad.Na ovu temu se nisam odluio sam, ve sam se konsultovao sa svojim mentorom prof.dr.sci Hadib Salki, koji se drage volje odluio za mjesto mentorstva, te mi je pomogao oko odabira teme i strune literature.Zahvaljujem se svojoj obitelji koja mi je bili podrka tokom mog studija, koji su me podravali itavo vrijeme i pruili mogunost da se obrazujem i napredujem, jer znam da e mi se taj trud isplatiti. Zahvaljujem se i svima ostalima koji su na bilo koji nain pomogli da se ovaj diplomski rad realizuje.

SAETAK

Pojam "livestreaming i streaming odnosi se na takav sadraj koji od nas zahtijeva upotrebu vie ula da bi smo ga shvatili u potpunosti. Recimo, televizija je tipian primjer streaming sadraja, zato to nam na raspolaganju stavlja sliku i zvuk, aktivira nam ula za vid i sluh, dok na na primjeru itanja ili gledanja forografija aktivira samo ulo vida.Napredak tehnologije promijenio je nain na koji koristimo zvuk i sliku. Ranije smo sluali radio i gledali programe preko televizije, korisitli smo telefon za interaktivne komunikacije, ali vrijeme su se promijenila. Ljudi ele da koriste internet ne samo za prijenos teksta i statinih slika, ve i za audio i video komunikaciju.

SADRAJ

PREDGOVORISAETAKIISADRAJIII1.UVOD11.1.PROBLEM, PREDMET I OBJEKT ISTRAIVANJA11.2.RADNA HIPOTEZA I POMONA HIPOTEZA21.3.SVRHA I CILJEVI ISTRAIVANJA21.4.ZNANSTVENE METODE21.5.STRUKTURA RADA22.STREAMING VIDEO42.1.STREAMING ILI PSEUDO STREAMING52.2.STREAMING TEHNOLOGIJA72.3.WINDOWS MULTIMEDIJA STREAMING VIDEO92.4.ARHITEKTURA VIDEO STREAMING SERVER MREE102.5.REALNETWORK MULTIMEDIJA STREAMING VIDEO112.6.QUICK TIME MULTIMEDIJA STREAMING TEHNOLOGIJE123.RTP I RTSP KAO OSNOVNI STANDARD143.1.RTP143.2.RTSP154.RAZLIITI STREAMING164.1. IVO EMITOVANJE174.2. VIDEO STREAMING195.OPIS OSNOVNOG PROCESA VIDEO STREAMINGA235.1.STREAMING VIDEO I IPTV255.2.VIDEO PREKO XDSL-A276.OSTALE MULTIMEDIJA STREAMING TEHNOLOGIJE296.1.PRIMJENE MULTIMEDIJALNIH STREAMING TEHNOLOGIJA316.2. KODECI VIDEO STREAMINGA337.ZAKLJUAK36LITERATURA37POPIS SLIKA38

1. UVOD

Sa razvojom kompjuterskih mrea i interneta javile su se potreba za prijenosom multimedijalnih sadraja kroz kompjuterske mree u realnom vremenu, kako bi multimedijalni sadraji mogli da se prenose i prikazuju u realnom vremenu na udaljenim kompjuterima na interentu ili drugim kompjuterskim mreama. Ova potreba je prouzrokovala pojavu i ubrzani razvoj tehnologija koje su nazvane multimedijalnim streaming tehnologijama (MMST).Osnovu ovih tehnologija ini protokol za prijenos podataka u realnom vremenu (Real-time Transport Protocol, RTP), koji u ujedno predstavlja osnovni standard za prenos svih vrsta podataka koji zahtevaju transport u realnom vremenu. Takoer, na ovaj protokol se nadovezuje i protokol za streaming u realnom vremenu (Real-Time Streaming Protocol) koji predstavlja dopunu prvom standardu vezano za streaming multimedijalnih sadraja. Oko ovih standarda su softverske kompanije razvijale svoje tehnologije i neke nove standarde za prijenos multimedijalnih podataka u realnom vremenu.Najee multimedijalne streaming tehnologije se primenjuju u oblastima VoIP (Voice Over Internet Protocol; telefoniranje preko interneta, online chat sistemi), Video On Demand (Video emitovanje na zahtev), Internet Radio & TV Stations (Internet radio i TV stanice), Audio/Video Conferencing (Audio/Video konferencije).Ove streaming tehnologije su pronale svoju upotrebu u mnogim softverskim i hardverskim ureajima. Danas esto nismo ni svijesni da koristimo neki proizvod koji koristi neku od multimedija streaming tehnologija.1.1. PROBLEM, PREDMET I OBJEKT ISTRAIVANJA

Problem istraivanja ovog diplomskog rada je teina live streaminga, i objasnjavanje streaminga i njegove komponete.Predmet istraivanja je napredovanje i upotreba live streaminga i napredak live streaminga u svijetu.Objekat istraivanja su RTP, RTSP, video streaming i multimedijalni streaming.1.2. RADNA HIPOTEZA I POMONA HIPOTEZA

Radna hipoteza: Temeljnim spoznajama i uzroka i posljedica streaminga, poto je ova jedna od glavnih tehnologija i jako je zastupljena na internetu npr. youtube, facebook, skype, viber,twitch, mogue je definirati mogunost njene primjene s ciljem maksimalnog iskoritavanja njenih mogunosti.Pomona hipoteza: Live streaming prestavlja veliki potencijal ije prepoznavanje i pravilan primjena mogu dovesti do impoznatnih rezultata u smislu poslovnog poduhvata. 1.3. SVRHA I CILJEVI ISTRAIVANJA

Cilj istraivanja je da se pojednostavi teoretski i praktini dio u jednu pristupaniju cjelinu za izuavanje i uenje o live streamingu.1.4. ZNANSTVENE METODE

Za kvalitetan nivo istraivanja u radu e se koristiti metoda deskripcije, komparativna metoda, metoda analize i sinteze, induktivna i deduktivna metoda.Upotrebom ovih metoda mogue je ostvarenje naunog i drutvenog cilja istraivanja. Pristup istraivanju je integrativan i sintetiki, to podrazumijeva da se nijednom metodolokom postupku ne daje iskljuiva prednost, nego su podjednako zastupljeni. Podaci e biti prikupljani iz razliitih izvora od kojih su preteno koriteni internet izvori u obliku videa i teksta, kao i dostupna literatura koja je jo uvijek dosta ograniena zbog mlade materije.1.5. STRUKTURA RADA

U prvom poglavlju u uvodu ukratko je opisan live streaming i njegova tri osnovne komponente, objanjen problem, predmet i objekt istraivanja, postavljena radne hipoteza i pomona hipoteza, objanjena svrha i ciljevi istraivanja i znanstvene metode koritene u radu.Drugo poglavlje pod nazivom STREAMING VIDEO proiruje zapoetu priu o tri osnovne komponente iz prvog poglavlja - Uvoda.Tree poglavlje pod nazivom RTP I RTSP KAO OSNOVNI STANDARD govori ako to je navedeno u naslovu o osnovnom standardu streaminga, od toga dva popularna RTP i RTSP. etvrto poglavlje pod nazivom RAZLIITI STREAMINGI govori o vrstama koji su popularni kod streaminga gdje se navode dva koritena,a to su live streaming i video streaming.Peto poglavlje pod nazivom OPIS OSNOVNOG PROCESA VIDEO STREAMINGA predstavlja osnovni opis procesa, a to su streaming video i iptv, a drugi je xdl-sU estom poglavlju pod nazivom OSTALE MULTIMEDIJALNE STREAMING TEHNOLOGIJE govori se o multimedijalnim tehnologijama primjena i svrha, i kodeci video streaminga. U zakljunom dijelu se govori o rekapitulaciji kompletne prie o live streamingu koji prijenosti multimedijalni sadraj na raunar, koji korisnici pregledavaju ili premotavaju po invidualnoj volji korisnika.

2. STREAMING VIDEO

Sa pojavom streaminga i brzih konekcija i radio i tv stanice se okreu Internetu. Streaming je pogodan za upotrebu zato to kod njega reprodukcija (bilo video ili audio zapisa) zapoinje neposredno nakon zahtijeva i ne zahtijeva kopiju na lokalnom raunaru.Slika 1. Video streaming

IZVOR:http://www.colaboracionvirtual.com/PageUserControls/Tools/IMGResizer/Thumb.ashx?x=270&y=186&mode=1&path=/SiteCollectionImages/CVvideo-streaming.jpg (15.1.2015)U svijetu postoji na milione radio stanica koje se emituju preko Interneta. Novije verzije muzikih plejera (winamp, windows media player....) imaju u sebi ugraene Web pretraivae za traenje internet radija i to po kljunoj rei, po anrovima, po zemljama i dr.[footnoteRef:2] [footnoteRef:3] [2: http://technet.microsoft.com/en-us/library/dd439310.aspx (15.1.2015)] [3: ]

2.1.STREAMING ILI PSEUDO STREAMING

U zavisnosti od svrhe prijenosa servera i softveri na njima mogu funkcionisati na principu streaming ili pseudo-streaming tehnologija.Multimedijalni stream (tok podataka) je u stvari sekvenca pokretnih slika i niza tonova koji su poslati u kompresovanom obliku preko mree i reprodukovane na klijentskoj lokaciji. Osnovna prednost multimedijalnog toka podataka u odnosu na multimedijalni fajl je u tome da se ne mora ekati kao kod fajla da se zavri komletno preuzimanje kako bi moglo da se zapone sa reprodukcijom sadraja.Slika 3. Streaming ili pseudo streaming

IZVOR:http://exitaudiovisuales.com/blog/wp-content/uploads/diagrama_streaming.jpg (15.1.2015)Korisniku je potrebno samo da ima instaliran player softver koji e izvriti dekompresiju (dekodiranje) primljenog sadraja i reprodukovati sadraj. Ovaj softver mora biti kompatibilan sa softverom koji se nalazi na serveru kako bi mogao na pravi nain da interpretira primljene podatke.[footnoteRef:4] [4: ]

Kada se spomene streaming misli se na tehnologije i softver koji omoguuju veoma fleksibilan prijenos podataka. To se vri na nain tako to server i klijent pri inicijalizaciji prijenosa podataka, na osnovu postojeih podataka, biraju kakvog e kvaliteta biti poslati podaci, koliko treba da bude veliki bafer radi nesmetane reprodukcije, koliko je optereenje mree i servera, itd. (najpoznatiji primer ovakvog softvera je RealPlayer)Kod pseudo-streaming tehnologija ljudi esto misle da je to neto slino obinom streaming-u. Naizgled sve izgleda slino, ali je postoje velike razlike koje se ogledaju u sljedeem:1. Fajl sa multimedijalnim sadrajem se ne prijenosi kao multimedijalni tok podataka, ve se skida preko mree kao najobiniji fajl.1. Razlika pseudo-streaming-a i obinog preuzimanja fajlova je u tome to se nakon nekog vremena poslje poetka download-a kod pseudo-streaming-a zapoinje sa reprodukcijom fajla sve dok ima podataka za reprodukciju u fajlu.1. Svaki web server se moe iskoristiti kao pseudo streaming server bez instalacije dodatnog softvera, samo uz par izmjena u konfiguraciji servera.

2.2.STREAMING TEHNOLOGIJA

Multimedija Streaming funkcionie na osnovu sljedeeg principa (ema prikazana na slici):Slika 4. Streaming tehnologija

IZVOR: http://i1006.photobucket.com/albums/af186/Hategan_Ovidiu/lotsofmedia_zpsb4ef95d1.jpg (15.1.2015)1. Kreiranje multimedijalnog fajla ili aktiviranje nekog izvora multimedijalnog materijala (kamkoder,...)1. Kodiranje sadraja koji e se prenositi (ovo se deava na osnovu posebnog algoritma koji zavisi od softvera koji je koristi) i dijeljenja na fragmente koji e se prijenositi1. Prijenos dobijenih fragmenata do klijenta po principu fragment po fragment1. Dekodiranje primljenih fragmenata i smijetanja fragmenata u bafer memoriju softvera1. U baferu se primljeni fragmenti slau po redu na osnovu koga e biti reprodukovani. U sluaju da neki fragment nije stigao do momenta reprodukovanja, bie preskoen.U zavisnosti od izvora iz kog potiu fragmenti koji se reprodukuju moe se rei da je multimedija file streaming u pitanju kada ve postoji unapred pripremljen fajl koji e se prijenositi. Ako se sadraj digitalizuje neposredno prije reprodukcije, npr. pomou kamkodera ili web kamere, i ti sadraji se odmah emituju preko servera, onda se kae da se radi o broadcast feed multimedija streaming-u.

2.3.WINDOWS MULTIMEDIJA STREAMING VIDEO

Microsoft je jedna od prvih kompanija koja je razvila ove tehnologije za iru upotrebu. Osnovni proizvod ove kompanije koji je nastao usljed primjene ove tehnologije je Media Streaming Server. Klijenti koji ele da primaju multimedijalne tokove podataka sa ovog servera potrebno je da imaju neku od poslednjih verzija Windows Media Player softvera. Ovo je neophodno poto oni u sebi sadre kodeke koje Microsoft koristi za interpretaciju podataka koje alje klijentu.Osnovni algoritam koji Microsoft koristi u ovu svrhu za kompresovanje sadraja je MPEG. Tako kompresovani fajlovi se biljee u ASF (Advanced Streaming Format) formatu. Drugi nain na koji se predstavljaju streaming sadraji je WMV (Windows Media) format, koji je noviji, a takoe ima implementirane i mehanizme za zatitu od kopiranja i neovlaenog snimanja (DRM - Data Rights Menagement).Korienje MPEG formata za kompresovanje podataka, pokazalo se kao jako korisno kod primjene u sistemima Video na zahtijevu (VOD - Video On Demand). Iz razloga to se dobija streaming sadraj visokog kvaliteta (skoro slian kvalitet sadrajima sa DVD diskova). Jedina mana ovog sistema je to ne koristi mehanizme prilagoavanja toka podataka, i to je potrebna veza velike propusne moi ka serveru da bi sve dobro funkcionisalo.

2.4.ARHITEKTURA VIDEO STREAMING SERVER MREE[footnoteRef:5] [5: Jan Lee Ozer:Producing Streaming Video for Multiple Screen Delivery ,str.116.]

Zavisno od mrene arhitekture provajdera, postoje dva osnovna tipa video server arhitekture o kojima se razmatra za dostavu a to su centralizovana i decentralizovana arhitektura. Centralizovana arhitektura je model koji je jednostavan i lak. Kao primjer ako se cijeli sadraj nalazi na jednom serveru, on ne zahtijeva obiman distributivni sistem. Centralizova arhitektura je dobra za manje mree.

Decentralizovana arhitektura ima iroku upotrebu i koristi nerazdvojiv system upravljanja a ta karakteristika je neophodna za upravljanje velikih mrenih servera. Operateri koji planiraju upotrebu relativno velikih sistema trebalo bi od samog pocetka da razmotre upotrebu desentralizovanog sistema. Decentralizovana arhitektura zahtjeva inteligentnu i sofisticiranu distributivnu tehnologiju, kako bi uvecali efikasnost dostave multimedijalnog sadraja preko mree.

Kljuna oblast end-to-end tehnoloskog rijeenja. Kada se razmatra o razvijanju servisa, treba razmatrati razumjevanje tehnike implementacije o dostavi rijeenja to treba da bude od najvee vaznosti.

U okviru tehnikih parametara servisa postoje etiri osnovne oblasti koje se provjeravaju zbog sistema dostave a to su:

1) Distribucija,2) Prijenos,3) Prijenosna infrastruktura,4) Korisnika oprema.

2.5.REALNETWORK MULTIMEDIJA STREAMING VIDEO

RealNetwork je prva kompanija u svetu koja je shvatila znaaj i potencijale streaming tehnologija. Iz tog razloga oni se od poetka trude da domoniraju na multimedija streaming tritu nudei najinventivniji i najmoderniji softver.Osnova njihovog sistema je RealMedia format. U prednosti ovog formata podataka kod streaming-a je u tome to klijent i server softver koriste algoritme i mehanizme prilagoavanja i kompenzovanja koji slue da se tok podataka ne prekida koliko god da u neko[footnoteRef:6]m momentu doe do zaguenja u nekom dijelu veze izmeu klijenta i servera. Da bi se ovo ostvarilo klijent softver se pri inicijalizaciji povezuje na serveru sa fajlom koji sadri meta podatke koji opisuju sa odreenim parametrima sadraj koji e da se puta kao stream. Tek u toku inicijalizacije, neposredno pred poetak prijenosa, klijent se preusmjerava na lokaciju gde se nalazi sadraj koji se prenosi. [6: Jan Lee Ozer:Producing Streaming Video for Multiple Screen Delivery Str. 6.]

Da bi se vrio tzv. broadcast (uivo emitovanje) pomou ovog sistema potrebno je da na serveru bude instaliran Real Media Server. Nakon toga je mogue emitovanje materijala u realnom vremenu kao i multicast streaming, koji oznaava istovremeno [footnoteRef:7]emitovanje istog materijala svim korisnicima koji se poveu na server. [7: ]

2.6.QUICK TIME MULTIMEDIJA STREAMING TEHNOLOGIJE

Quick Time Multimedija streaming tehnologije se zasnivaju na Quick Time Streaming Serveru (QTSS). Ovo je softver koji u zavisnosti sa kojim je sve hardverom i softverom konfigurisan nudi razne mogunosti:

1. Multimedija streaming u mobilnim ureajima1. Multimedija streaming nezavisno od hardverske i softverske platforme (Mac, Windows, Linux).1. Mogunost emitovanja streaming materijala uivo ili ve unapred snimljenog u neki fajl.

Da bi bili prihvaeni na zahtijevnom tritu Quick Time se svoj softver namjestio tako da je 100% kompatibilan sa svim najveim postojeim standardima vezanim za format multimedijalnih sadraja (H.264, MPEG-4, 3GPP). Da bi se dobile najbolje performanse na serveru postoje multimedijalni fajlovi na osnovu kojih server kreira sadraje dinamiki koji e biti prosljeeni klijent aplikacijama. Iz tog razloga se pojavio softver QTSS Publisher koji je zaduen da omogui korisniku da pripremi fajlove, uploaduje ih na server i upravlja sa njima kako bi se dobile najbolje performanse pre streaming-u.Slika 5. Apple mobilni video streaming

IZVOR: http://www.muymac.com/wp-content/uploads/2008/05/seriesnbcparaeliphone.jpg (15.1.2015)Novina meu softverima ove vrste je i u tome to postoji mogunost da se namjesti lista putanja ve postojeih fajlova, koji e se emitovati korisnicima odreenim redom. Ova opcija u kombinaciji sa multimedija streaming-om omoguila je pojavu i ekspanziju Internet Radio i TV stanica, koje su u potpunosti zasnovane na koritenju svih pogodnosti koje pruaju multimedija streaming tehnologije.

3. RTP I RTSP KAO OSNOVNI STANDARD

3.1. RTPProtokol koji se koristi za prijenos digitalizovanih zvunih i video signala preko IP interneta, najee se spominje kao RTP, odnosno, Real-time Transfer Protocol (protokol prenosa u realnom vremenu). Zanimljivo kod RTP je da on ne sadri nikakve mehanizme koji obezbeuju pravovremenu isporuku podataka. Te mehanizme obezbeujeprijenosni sistem koji se koristi pri implementaciji RTP. Ovaj protokol nudi samo dvije mogunosti: numerisanje svakog paketa (fragmenta) koji se alje, kako bi se otkrili izgubljeni paketi ili vremensku oznaku koja se koristi radi kontrolisanja reprodukcije podataka.Poto je RTP projektovan za prijenos veoma razliitih vrsta podataka u realnom vremenu, ukljuujui zvuk i video, protokol ne namee da se svi podaci jednako interpretiraju. Kako e se podaci interpretirati zavisi od toga ta poaljilac paketa stavi u polja koja se nalaze u zaglavlju svakog poslatog paketa.RTCP (RTP Control Protocol) je kontrolni protokol vezan za RTP kako bi se omoguilo nadgledanje mree i prilagoavanje prijenosa. To je pogotovo vano kada se koriste mehanizmi prilagodljivih prijenosa, gdje se na osnovu dobijenih informacija o prijenosu mijenjaju parametri prijenosa (npr. kvalitet zvuka, videa u odnosu na propusnu mo mree).

3.2. RTSPSlika 2. RTSP

IZVOR: http://www.codeproject.com/KB/audio-video/507218/3tierapproach.png (15.1.2015)RTSP (Real-Time Streaming Protocol) dopunjuje RTP protokol pomou nekih novih mehanizama koji slue za optimizaciju i bolji kvalitet servisa koji proizilaze iz streaming protokola. Kod RTSP klijent sa streaming servera prvo preuzima fajl sa meta podacima koji opisuju sadraj koji e klijent primati od servera. Nakon toga slijedi proces inicijalizacije prijenosa i sam prijenos, kao i reprodukcija prenjetog sadraja (cijeli proces je prikazan na sljedeoj slici).

4. RAZLIITI STREAMING

Kodiramo za jedan propusni opseg od 56 K. ta ako kodirate jednu datoteku koja treba da se prebacuje izmeu razliitih propusnih opsega, poto se Internet menja? Moda ete poeti gledanje video materijala koji se doprema brzinom 56 K, meutim, kada vaa veza uspori, on e se prebaciti na 28,8 K. To je ono to SureStream radi, tj. znatno redukuje broj pauza zbog prepakivanja videa pri prijenosu preko mree.

SureStream datoteke se prave na slian nain kao datoteke za prijenos u jednom propusnom opsegu. Meutim, kod SureStreama izabirate vie propusnih opsega, a ne samo jedan. RealProducer je ogranien na dva propusna opsega i vi ete morati da preete na RealProducer Pro da biste kodirali za vie propusnih opsega.

Kod RealProducera oba propusna opsega kodiraju se u jednu datoteku koja moe da se otpremi na G2 Server. Ova tehnologija ne funkcionie na starijim Real serverima. Ukoliko neki korisnik, koji ima stariju verziju RealPlayera, prima program koji se emituje standardno brzinom od 28,8 K, imae stvarni prem na 20 Kb/s. [footnoteRef:8] [8: Jan Lee Ozer:Producing Streaming Video for Multiple Screen Delivery Str. 50.]

4.1. IVO EMITOVANJE

ivo emitovanje audio i video sadraja najblie je onome to e veina ljudi verovatno dobiti u skoroj budunosti, a to je sopstvena TV stanica. Proces podeavanja postao je mnogo laki jo pojavom RealProducera G2. Podeavanje je veoma slino kodiranju materijala iz datoteke. Jo uvek je potrebno da podesite vrste audio i video sadraja, ali je na kraju potrebno da ga postavite na RealServer.

Streaming u realnom vremenu zahtijeva jak raunar za kodiranje. Kodiranje u realnom vremenu zahtijeva najnovije raunarske platforme, a bolje kodiranje znai bolji kvalitet. Ukoliko namjeravate da kodirate video materijal za SureStreaming, ja preporuujem da to bude bar Pentium II na 400 MHz sa 64 MB RAM-a. Slika 6. RealProducer sadri wizard za objavljivanje sadraja

Slika 7. Na kraju kodiranja preliminarno pregledati pripremljeni materijal

IZVOR: Printscreen sa privatnog kompjutera.

4.2. VIDEO STREAMING

Prilikom obrade video sadraja koristi se Ulead Video Studio. Ovaj alat je veoma pogodan za rad sa bilo kakvim multimedijalnim sadrajem zato to omoguava veliki broj mogunosti za obradu kako video, tako i niza drugih popratnih elemenata. Prednosti ovog softvera su mali sistemski zahtjevi, te veoma jednostavan rad u veoma ugodnom grafikom okruenju. Obrada videa je izvedena u nekoliko faza.

Trenutno je u upotrebi Ulead VideoStudio 10, verzija ovog programa koja se pojavila 2006 god. Najvanije novine u ovoj verziji, su bolja podrka za HD video rezolucije 1920 x 1080 i proirena kompatibilnost s raznim MPEG-4 formatima. Novitet je i mogunost miksanja sedam video kanala, pri emu program radi prilino brzo, zahvaljujui tome to video visoke definicije pri miksovanju prebacuje u niu rezoluciju (tzv. Smart Proxy), mada ne sasvim dovoljnu za potrebe video montae. Takoe je mogue jednostavno ubacivanje i editovanje zvuka, a u ovoj verziji softvera se moe snimiti i u sistemu Dolby Digital 5.1, jer ugraeni mikser ima sve odgovarajue funkcije. Takoe je omogueno dodavanje prijevoda u video fajl, ili odreenih natpisa. Prijevod je mogue uitati iz ve postojeeg fajla ili ga runo editovati. Jo jedna od mogunoti jeste dodavanje odreenih plug-in dodataka. Neki od dodataka su: Ad Zapper, softverski skener koji pregleda video materijal i prilino uspjeno pronalazi i izbacuje reklame snimljene zajedno s filmovima, te filtar koji ublaava podrhtavanje slike kada se snima s velikim zumom. Finim podeavanjem ovoga filtra mogue je ostvariti zadovoljavajue rezultate.Osnovni problem na koji se nailazi prilikom obrade videa je isti problem sa kojim se suoavamo ve godinama. Kako napraviti video visoke kvalitete i rezolucije, a da pritom on zauzima to manje prostora. Napravljen je itav niz algoritama, kodeka i program koji se bave ovim problemom. Rjeenje problema se nalazi u kvalitetnom rjeenju problema optimizacije koji na jednoj strani ima kvalitet videa, a na drugoj veliinu fajla.

Kvaliteta videa se esto mjeri parametrom PSNR (Peak Signal to Noise Ratio). To je matematiki parametar definisan kao omjer vrnog signala i uma posmatranog izmeu referentnog i obraenog videa. Meutim, PSNR ne uzima u obzir ljudsku percepciju i stoga ne moe pouzdano predvieti vizualnu kvalitetu videa. Ljudskim opaanjem uoavaju se razliita iskrivljenja digitalnog videa, kao to su trzanje, raspadanje slike u blokove, zamagljenje i um. Niti jedan od njih ne moe biti izmejren parametrom PSNR.Video streaming je emitovanje direktnog video prijenosa dogaaja putem interneta. Emitovanje se vri uivo, u realnom vremenu, i korisnik je u prilici da direktno prati dogaaj koji je u toku ak i na suprotnom kraju sveta.Podrava Vau potrebu za naprednom prezentacijom Vaih dogaaja, poslovnih i ostalih aktivnosti putem Interneta. Nudi niz pogodnosti za klijente koji ele jednostavna, efektivna i pristupana rjeenja za plasman svojih multimedijalnih sadraja na internet.Diferencirajte se od konkurencije i pokaite ta elite cijelom svjetu. Ne proputajte budunost. Budite brzo i lako odjednom svuda!Mo direktnostiBudunost je stigla. Nije iznenaujue to je mo direktnosti koju sa sobom nosi TV pronala svoj put i do interneta. Vie se ne dovodi u pitanje znaaj internet video prisustva za organizacije svih vrsta i veliina.Online video, sa svojom mogunou da privue panju posjetilaca koristei i sliku i zvuk, ini da se vrijeme koje posjetioci provodi na Vaem sajtu vie ne mjeri desetinama sekundi, ve desetinama minuta.Online video postaje imperativ ukoliko ne elite da se Vae internet prisustvo svede na nivo elektronske broure. Nove tehnologije diktiraju novi pristup marketingu, brendingu i uslugama, i to mnoge uspjene organizacije irom svjeta vrlo dobro znaju.

Predstavljanje uivo video streaming-aLivestreaming je emitovanje direktnog video prijenosa dogaaja putem interneta. Emitovanje se vri uivo, u realnom vremenu, i korisnik je u prilici da istovremeno vidi dogaaj koji je u toku ak i na suprotnom kraju sveta.Livestreaming je razliit od on-demand streaminga (streaminga po zahtevu) jer se kod ovog drugog emituje sadraj koji je prethodno snimljen. Korisnik pristupu sadraju u vreme u koje on eli bez download-a sadraja. Najbolji primjer on-demand streaminga je YouTube.Postoje dvije razliite vrste livestreaminga. U prvom nainu, video sadraj je dostupan direktno na sajtu i koristi softver koji je ve inkorporiran u sam sajt. Kod drugog naina, gledaoci mogu da prate sadraj samo kroz samostalni Media Player softver (kompjuterska aplikacija), a sajt im samo omoguava link kojim mogu da otvore video unutar softvera.Koritenje livestreaming prezentacije je upravo ono to e Vas izdvojiti od konkurencije i ime ete nainiti krupan korak u budunost.

Zato uivo video streaming?Najvanija prednost livestreaminga je mo direktnosti. naslijeena od televizije, direktnost je pronala svoj put i do interneta. Vie se ne dovodi u pitanje znaaj internet video prisustva za organizacije svih vrsta i veliina. Online video, sa svojom mogunou da privue panju posjetioca koristei i sliku i zvuk, ini da se vrijeme koje posjetioc provodi na Vaem sajtu vie ne meri desetinama sekundi, ve desetinama minuta.Postoji niz prednosti video streaming-a u odnosu na uobiajene video klipove na internetu. Nema ekanja da se fajl uita. Uitavanje se obavlja u realnom vremenu. Takoe, livestreaming se startuje automatski i ne zadravaju na raunaru korisnika, te Vam ne treba prostor na hard disku da bi ste snimili onoto Vas interesuje pa da tek nakon toga to isto i pogledate.Livetreaming je jedini nain za uivo praenje programa TV i radio stanica. Da bi livestreaming bio izvodljiv potrebna Vam je skupocjena i komplikovana oprema, a Vi ne morate da je kupujete, implementirate i upravljate njome. Takoe, ne morate da angaujete ljude koji e rukovati opremom i odravati je, jer u sklopu nae usluge po pristupanoj cjeni dobijate sve navedeno.

5. OPIS OSNOVNOG PROCESA VIDEO STREAMINGA

Slika i zvuk se snimaju upotrebom odgovarajue opreme. moe se koristiti sve od digitalnog kamkodera pa do veeg broja kamera sa video mikserom i reportanim kolima.Izlaz iz navedene opreme se ukljuuje u laptop ili desktop raunar. Pomou Encoding softvera signal sa raunara se kodira u format pogodan za livestreaming. Kodirani signal se putem internet konekcije alje sa raunara na streaming server. to je vei kvalitet konekcije, kvalitetnija e biti i slika koja se emituje.Streaming se sa servera re-emituje, u realnom vremenu, ka krajnjim korisnicima putem internet sajta. Za uspean livestreaming neophodno je planirati tri [footnoteRef:9]kljune stvari: mrene kapacitete, kapacitete servera i mogunosti potencijalne publike. [9: http://www.pctechguide.com/digital-video/digital-video-compression]

Mreni kapaciteti: Prije svakog dogaaja potrebno je provjeriti brzinu upload-a internet konekcije na lokaciji sa koje e se raditi livestreaming. kakva je konekcija dostupna i da li je testirana? Da li postoji rezervna (backup) internet konekcija ukoliko glavna otkae? Minimalna brzina uploada na kvalitetnim internet konekcijama potrebna za streaming iznosi 1,5 Mbps.Kapacitet servera je briga onih koji ga odravaju. Koristimo servere koji mogu da podnesu i najvee optereenje pri uticaju na kvalitet livestreaminga.Slika 8. Kapacitet servera

IZVOR: http://i.technet.microsoft.com/dynimg/IC195060.gif (15.1.2015)Mogunosti potencijalne publike: Prije emitovanja dogaaja potrebno je istraiti kapacitete konekcije Vae ciljane publike. Da li veina njih ima ADSL, kablovski, WiFi ili ak dial-Up internet konekciju? koje Media Player-e imaju instalirane na svojim kompjuterima?Na cijenu livestreaminga utie nekoliko osnovnih faktora: trajanje dogaaja broj i vrsta kamera kvalitet slike koji elite da emitujemo broj gledaoca trokovi internet konekcije (da li se koristi postojea internet konekcija ili mi dovodimo svoju.

5.1.STREAMING VIDEO I IPTV

Postoje najmanje tri razliite faze evolucije za streaming video arhitekture:

1. Nijedna NGN zasnovana IPTV reenja. Moguce je napraviti neke meusobne sa NGN-om ali generalno zasebne su slube kontrole i aplikacioni lejeri koji su specijalno razvijeni za IPTV usluge ( IPTV middlevare) .2. NGN osnovu IPTV arhitekture. Ona omogucava interakciju meusobnosti specifikovanosti odreene reference taka izmeu IPTV primjene i neke postojece zajednike NGN komponente . Ove komponente ukljuuju prijevoz kontrole elemenata za prijem i kontrolu resursa podsistema (RACS) ili TISPAN mree priloga podsistema (NASS) . Ovaj pristup koristi IPTV podsistem u okviru NGN-a da obezbjedi sve IPTV neophodnosti i potrebne funkcionalnosti .3. IMS bazirana IPTV arhitektura. On precizira IPTV funkcije podranu od strane IMS podsistema i koristi ove funkcije koje omogucavaju koritene IMS funkcije i pokretanje usluga i kontrola zasnovana na SIP ( Session Initiation Protocol) .

IPTV usluge se mogu podjeliti u tri osnovne grupe usluga i to na: radio-difuzne servisime : uivo TV i radio kanale fidovane emitovane ili multipicirane preko mree Sadraj na zahtjeva: generalna usluga je na zahjtevu pretplatnika za isporuku potrebnih sadraja.Lini video rekorderne usluge ukljuuju usluge koje omogucavaju snimanje, pauziranje ili mogucnosti pomaka vremena za live sadraj ( moe se obezbjediti od strane mree ili uesnika) .

VOD (Video on Demand)VOD koristi Real Time Streaming Protocol (RTSP).

Trenutno jedina alternative IPTV je tradicionalna televizija koja koristi tehnologije za prijenos satelitsku, kablovsku ili zemaljsku. Meutim ako kablovima za kablovsku televiziju dodamo jos jedan kabal on ispunjava uslove za prijenos IPTV.VoD dozvoljava predplatniku da bira online programe ili filmove koje zeli da gleda da selektuje I snimi zeljeni program. Pustanje selektovanog programa je skoro momentalno na pretplatnikovom raunaru ili TV.

Tehniki kad pretplatnik selektuje film stvara se veze izmeu servera i pretplatnikovog dekodera. Pretplatnik moe da ubrza, uspori ili pauzira gledanje programa a to mu omoguava RTSP ( Real Time Streaming Protocol). Format koji se najee koriste za VoD su MPEG-2, MPEG-4.

NPVR - (network-based-personal-video-recorder)Nerwork Personal Video Recording je korisniki servis koji snima uzivo program smijesti ga na server odakle korisnik moe da pristupi sadraju na serveru kad god hoe. NPVR system omoguava pretplatniku da snima i gleda emitovane programe. Pretplatnik moe da bira programe dostupne u mrenoj biblioteci kada god pozeli bez potrebe za drugim ureajem ili daljinskim upravljanjem. Meutim mnogi ljudi radije biraju da imaju svoj PVR ( Personal-Video-Recorder) ureaj zato sto im on omoguava da snime ono sta zele. Izbegavanje prava i licenciranih regulativa, je dobro kao i njihova limitacija koje pruza sama mrea, mrea im omoguava da snime svojim PVR bilo koji licencirani program.

U Grkoj njihov telekom svim svojim pretplatnicima nudi snimanje u trajanju od 72 sata programa po pretplatnikovom izboru. Korisnik treba samo da se pretplati na ovu uslugu i telekom za njih snima 72 sata programa tako da to izgleda kao da pretplatnik ima svoj licni PVR.5.2.VIDEO PREKO XDSL-A

Slino kao za MPEG-2, tako je i za H.264/MPEG-4 AVC potrebna odgovarajua oprema za kompresiju i dekompresiju kako bi se video signal pripremio za prijenos i itanje na strani korisnika (kao to su STB-i ili PC-i). Prijenos sadraja komprimovanog H.264/MPEG AVC codecom kompatibilan je s nainom prijenosa MPEG-2 sadraja, to pojednostavljuje nadgradnju i prelaz, kompanijama koje su ve uloile u MPEG-2 opremu, MPEG-2 na H.264/MPEG-4 AVC standard koristei prijenos preko TCP/IP i wireless-a.H.264/MPEG-4 AVC je idealan za, ali ne i ogranien, na video uslugu preko xDSL-a. H.264/MPEG-4 AVC encoder sistem u glavnom djelu prebacuje isti video signal primljen od ISP-a u komprimovan video H.264/MPEG-4 AVC stream. Komprimovani video moe ostati na streaming serveru ili moe biti poslan do nekog regionalnog video servera (Regional Office) od kojeg bi se mogla pruati video-ondemand usluga, a takoer ti podaci mogu biti odmah distribuirani do korisnika kao tipa program u ivo.Slika 9. Preko IP-ja moe mnogo da se uradi (streaming)

IZVOR: http://cs616822.vk.me/v616822884/aa16/PcYcs7x_uao.jpg (15.1.2015)

H.264 je podjeljen u dva posebna sloja, Network Abstraction Layer (NAL) i Video Coding Layer (VCL). NAL je odgovoran za pakovanje i enkapsuliranje komprimovanih podataka na odgovarajui nain zavisno od karakteristika mree kroz koju e podaci biti poslani ili koriteni. Dok je VCL dio odgovoran za generisanje odgovarajueg video prikaza video podataka. Dakle, NAL rjeava zahtjeve mree kroz koju e podaci biti distribuirani i tako omoguuje da VCL nivo bude nezavisan od vrste mree kroz koju e podaci biti distribuirani.

H.264/MPEG- 4 AVC podrava obje vrste usmjerenih IP i ne-IP mrea (inih i wireless) kao i njihove transportne mehanizme kao to su npr. RTP (real time protokol) i MPEG-2 transportni stream. Kada video podaci stignu na korisniki deo mree, oni se usmeravaju do klijenta preko xDSL modema i korisnike lokalne mree bilo wirelessom ili ethernetom. STB ureaj dekomprimuje video stream i prikazuje ga na TV-u, dok bi na PC-u to radila neka od aplikacija (Real Player, Windows Media Player i sl.).

6. OSTALE MULTIMEDIJA STREAMING TEHNOLOGIJE

Pored ranije navedenih tehnologija i njihovih proizvoaa koje su najpopularnije vezane za generalnu primjenu multimedijalnih streaming tehnologija, ne treba zaboraviti tehnologije koje se koriste u nekim uim oblastima primene:

1. Net2Phone - Istoimena firma je razvila tehnologiju za VoIP sa prilagodljivim algoritmom i velikim stepenom kompresije paketa pri multimedija streaming-u. Ovo je kao posljedicu imalo da se njihovi proizvodi mogu koristiti za VoIP i u veoma sporim i loim kompjuterskim mreama bez problema i pada performansi servisa.

1. Yahoo - Yahoo je kompanija koja je implementirala u svoj sistem za slanje instant poruka mogunost audio/video chata koji se u potpunosti oslanja na multimedija streaming tehnologije koje su oni u tu svrhu razvili.

Oni takoe kroz ovaj softver koritenjem iste tehnologije za streaming pokreu i servis Internet Radio Stanica. Ovaj servis u okviru streaming tehnologija koristi algoritme prilagoavanja koji u zavisnosti od kvaliteta veze i stanja bafera vre nesmetano emitovanje sa skoro neosjetnim padom kvaliteta multimedijalnog materijala (ovi algoritmi se oslanjaju na algoritme predvianja i kompenzacije).

1. Skype - je ime softvera koji trenutno ima najrazvijeniji algoritam za VoIP tehnologiju koja takoer spada streaming tehnologije.

1. Flash - svi znamo ovu tehnologiju iz domena multimedija. U posljednje vrijeme sve ee se ova tehnologija koristi u streamingu. Prednost flash-a je u tome to pomou odreenog softvera i odreenih programskih jezika je mogue generisati i multimedijalne sadraje dinamiki pri pristupanju odreenim sadrajima.

Jo jedan trend koji je vezan za streaming je trend gledanja televizije online. U svetu je veliki broj televizijskih stanica koje omoguavaju gledanje sopstvenog programa preko Interneta, a polako se ta praksa pojavljuje i kod nas. Za sada, svoj program i preko Interneta emituje Radio televizija Srbije, i to RTS1 i RTS2, kao i radio televizija B92, obe preko Real Player-a, i televizija Pink preko Windows Media Player-a (svoj program Pink Music).

Uglavnom se prikazuju autorske emisije ovih programa, kao i muziki spotovi (Pink Music), dok se filmski i serijski, pogotovu strani program ne prikazuje. Ono to je zanimljivo je da Radio televizija Srbije preko Interneta omoguava i gledanje komercijalnih stranih programa, kao to je trenutno kup UEFA, uz novanu nadoknadu od 4 po utakmici, i to samo za korisnike iz Hrvatske,Srbije i BiH. Pored toga RTS omoguava i streaming i download pojedinih zanimljivih emisija sa njihovog sajta, a televizija B92 od skora svoje zanimljive emisije postavlja i na sajt youtube, gde se u cjelosti mogu gledati bilo kad.

6.1.PRIMJENE MULTIMEDIJALNI[footnoteRef:10]H STREAMING TEHNOLOGIJA [10: Steve M.:Streaming Media BiblePaperback, str 40.]

Primjene multimedijalnih streaming tehnologija su raznovrsne. Sljedee primjene su najee korienje. Audio/Video Streaming je najei domen primjene skupa ovih tehnologija. Na sljedeoj slici je prikazana ema funkcionisanja.Slika 10. Primjene multimedijalnih streaming

IZVOR: http://blogs.msdn.com/cfs-filesystemfile.ashx/__key/communityserver-components-imagefileviewer/CommunityServer-Blogs-Components-WeblogFiles-00-00-00-61-67/7002.vaticanarchitecture.JPG_2D00_550x0.jpg (15.1.2015)Na svaki kompjuter su prikljueni u ureaji koji slue za digitalizaciju zvuka, odnosno, video signala. Pomou softvera od ova dva ulaza se stvara multimedijalni stream koji se propagira kroz mreu do jednog ili vie kompjutera (u odnosu da li je u pitanju konferencijska ili obina veza). Primljeni signal se drugoj lokaciji dekodira i reprodukuje kao audio/video zapis.U sluaju VOD primene ili emitovanja nekog multimedijalnog zapisa preko interneta (internet radio ili TV stanica) ema funkcionisanja je sledea.Slika 11. VOD primjene

IZVOR: http://blog.serverroom.net/wp-content/uploads/2012/09/diagram-big-vod-server_031.png (15.1.2015)Sa izvora multimedijalnih podataka zapis se prosleuje na Multimedijalni Stereaming Server. Server zatim vri propagaciju primljenih signala preko interneta do klijenata. U zavisnosti od mree, primljeni stream se moe reprodukovati na kompjuterima, mobilnim ureajima, posljednjim generacijama moblinih telefona.Slika 12. Voip tehnologija

IZVOR: http://www.skyvoip.so/wp-content/uploads/2013/02/voip-diagram.jpg (21.1.2015)Veliku popularnost VoIP tehnologija trenutno ima na tritu u cjelom svjetu. Na ovaj nain je omogueno telefoniranje po veoma jeftinoj ceni. Na sljedeoj slici je prikazana ema jedne VoIP mree i njena implementacija zajedno sa telefonijom.6.2. KODECI VIDEO STREAMINGA

Cilj svih tih kodeka je u pravilu isti, a to je dobiti to manju datoteku to vee kvalitete video zapisa uz to krae vreme kodiranja. Kada je primarni cilj kodiranja to vea kvaliteta slike, tada veliina datoteke i brzina kodiranja nisu toliko bitni.

Meutim, ako se kodira datoteka koja e se kasnije koristiti na internetu za prejnos kao tok podataka (streaming), tada se mora napraviti kompromis izmeu kvalitete slike i veliine datoteke, da bi se uz odreenu brzinu prjenosa podataka internetom video zapis mogao gledati bez zastajkivanja. Kada se od tog video zapisa jo oekuje da se prijenosi internetom u stvarnom vremenu, tada je vana i brzina kodiranja da ne bi dolazilo do velikog vremenskog kanjenja.

Pojam streaming (stream = tok, struja) je postao dosta rasprostranjen, a uglavnom se odnosi na medije kao to su video i audio koji se prijenosi se mreom. Danas postoje dva razliita pristupa streamingu, a to su stvarnovremenski streaming (realtime) i progresivni streaming (progressive). Uglavnom, ako se neto prijenosi uivo ili ako se koristi streaming protokol kao to je RTSP (Realtime Streaming Protocol), to je realtime streaming. Kada se koristi HTTP server, datoteka se prijenosi progresivnim streamingom.

Progresivni streaming (progressive), jo poznat kao progresivno skidanje podataka, odnosi se se na medije koje korisnici mogu koristiti tokom samog prijenosa datoteka s interneta na raunar. Korisnik moe pogledati samo dio datoteke koji je prijenesen do tog trenutka, ali ne moe otii napred do djelova koji jo nisu prijeneseni. Slika 13. Kodeci

IZVOR: http://realvision.ae/blog/wp-content/uploads/2009/10/HD-media-production-in-UAE.jpg (15.1.2015)Kod progresivnog streaminga datoteke se ne podeavaju tokom prijenosa da bi odgovarali brzini korisnikove veze kao to to radi realtime format. Progresivni streaming je vrlo pogodan za prijenos kratkih filmia koje elimo gledati u visokoj kvaliteti, kao to su npr. reklame. Ova metoda garantira kvalitetu prijenesenog filma zato to se dio datoteke koji se gleda prethodno sprema. To znai da neki korisnici mogu osetiti kanjenje prij nego to film pone, pogotovo pri manjim brzinama prijenosa. Meutim, ovo nije dobro rjeenje za dugake filmove ili materijale kojima e korisnik eleti pristupati nasumice, kao to su predavanja, govori ili prezentacije, te za materijale koji se moraju emitirati uivo.

Stvarno vremenski streaming (realtime) se odnosi na tehnologiju koja podeava brzinu prijenosa medijskog signala brzini korisnike veze, tako da je medij uvijek dostupan u stvarnom vremenu. Re realtime razlikuje ovu vrstu streaminga od HTTP streaminga.

Realtime streaming je pogodan za dogaaje uivo, a podrava nasumice odabran materijal, tako da korisnik moe premotati film do nekog drugog mesta, koje moe biti korisno za prezentacije ili predavanja. U teoriji, realtime filmovi se nikad ne bi smjeli zaustaviti kada se jednom pokrenu, meutim u praksi se mogu javiti periodine pauze. Realtime streaming filmovi moraju odgovarati brzini prijenosa korisnike veze, to znai da je kvaliteta slike uglavnom siromana na modemskim brzinama.

Takoe, informacija koja se izgubi u mrei je esto ignorisana, tako da je video kvaliteta naruena ako je mrea zaguena ili problematina. Realtime streaming zahtjeva specijalne servere koji ga mogu osigurati, a koristi specijalne protokole kao to su RTSP (Realtime Streaming Protokol) ili MMS (Microsoft Media Server).

7. ZAKLJUAK

Video Streaming je trenutni prijenos multimedijalnog sadraja na korisnikov raunar.Video Streaming moe biti video-on-demand koji omoguuje korisnicima da individualno gledaju prethodno snimljen sadraj na zahtjev ili multicast video koji omoguava svakoj grupi korisnika da gleda zajedniki sadraj uivo ili prethodno snimljen sadraj.

Dve su glavne metode video streaminga: Streaming server (pravi striming) i HTTP streaming. Kada pravite video streaming, postoje dvije stvari koje morate razumjeti: video file format i streaming metod.

Mnogo je toga za i protiv za svaki format, ali na kraju se to svodi na line preferencije. Budite svjesni da mnogi korisnici e imati svoje preference i neki korisnici e koristiti samo odreene formate, tako da ako elite da dostignete najiru moguu zastupljenost trebalo bi da kreirate zasebne fajlove za svaki format. U stvarnosti to nije obino praktino, tako da je potrebno da procenite koje formate da obezbedite. Oigledno je da to bolje razumete sve opcije, bolje rijeenje e te izabrati.

Strimovanje medija radi malo drugacije krajnji korisnik moe da pone gledati fajlove im pone preuzimanje. U stvari, datoteka se alje korisniku (manje ili vie) konstantno strimovima, a korisnik je gleda im stigne. Oigledna prednost ove metode je da se ne eka. Strimovanje medija ima dodatne prednosti kao to je mogunost da se emituju uivo dogaaji (ponekad se naziva webcast ili netcast).Hipoteza je potvrena

LITERATURA

Knjige:1. Bernd, G.: Peer-to-Peer Video Streaming by Eric Setton, Boston, 2010.2. Damien S.: Mastering Internet Video: A Guide to Streaming and On-Demand Video: A Guide toStreaming and On-Demand Video. London, 2004.3. David A.: The Technology of Video and Audio Streaming4. Douglas E.: Comer Internetworking With TCP/IP, Vol.I: Principles, Protocols and Arthitecture5. Jan Lee Ozer:Producing Streaming Video for Multiple Screen Delivery6. Steve M.:Streaming Media BiblePaperback May 20, 2002Internet izvori:7. http://technet.microsoft.com/en-us/library/dd439310.aspx(15.1.2015)8. http://www.pctechguide.com/45DigitalVideo_Video_for_Windows.htm (15.1.2015)

POPIS SLIKA

Slika 1. Video streaming4Slika 2. RTSP5Slika 3. Streaming ili pseudo streaming7Slika 4. Streaming tehnologija9Slika 5. Apple mobilni video streaming15Slika 6. RealProducer sadri wizard za objavljivanje sadraja17Slika 7. Na kraju kodiranja preliminarno pregledati pripremljeni materijal17Slika 8. Kapacitet servera23Slika 9. Preko IP-ja moe mnogo da se uradi (streaming)26Slika 10. Primjene multimedijalnih streaming30Slika 11. VOD primjene30Slika 12. Voip tehnologija31Slika 13. Kodeci33