ZULMZLMNSONUNU HAZIRLAR

zgecanlar ldrlemez

Mslmanlarn Mslmanlarla mtihanGazanfer VEZ

Yusuf E. ERDEMHamza TEKN

Metot ve Yntem Meselesi

Sizden kim zulm ve hakszlk ederse, ona byk bir azap tattrrz / Furkan 19

RBAT ETM VAKFI ADAPAZARI UBES YIL: 12 SAYI: 45 Nisan - Mays - Haziran 2015 ISSN 1305 - 5356

www.marmarainan.com info@marmarainan.comMARMARA NAN ZOLASYON LTD. T

Yeni Mahalle Sakarya Cd. No.357 Erenler / SAKARYA Tel: 0264 275 17 04 Faks: 0264 275 85 91

Yusuf Gkhan ERKAN

lkem yine ayaa kalkt, millet-e dkldk sokaklara, astk, kestikBence de asmalyz da, kesmeliyiz de zaten, hatta benim bir seferde ldrlmesiyle soumaz iim, b-tn cnilere, tecvzclere yaat-t vahet yaatlmal ayn ekil-de aalanmalAmma bu iler olmadan okullar-da din eitimine karyz, eriata hayr pankartlaryla sokaa d-klenlere, onlara sesli yada sessiz destek verenlere iki ift laf sylen-meli Adleti kendi canmz yandnda deil herkes iin ve kimsenin can yanmadan istemek gerekir. Ve gerek adlet ancak Allahn hk-mnde ve rzasndadr.Bir anne ve bir babadan vesile ola-rak geliriz dnyaya. Rabbim bu olay yle anlatr bizlereSizi bir tek nefisten yaratan, onunla sknet bulsun diye eini de ondan yaratan Allahtr. O, eini kucaklayp sarlnca (ona yakla-nca), ei hafif bir yk yklendi (hmile kald). Bir mddet byle geti, derken yk arlat. O va-kit ikisi birden Rableri olan Allaha yle dua ettiler: Eer bize slih bir evlat verirsen, biz muhakkak kredenlerden olacaz. (Araf, 189)Hepimiz ocuk yetitiriyoruz efen-

diler, o cniler yle cni domad-lar, neticede hepsi en az bizim o-cuklarmz kadar masumdu. Her doan insan temiz ve saf bir ekilde gelir lem-i cihana. Allah Rasl yle buyurur bizlere: Her doan, slm ftrat zerine doar. Sonra, anne-babas onu Hristi-yan, Yahudi veya Mecusi yapar. (Buhr, Ceniz 92; Eb Dvut, Snne 17; Tirmiz, Kader 5)Lkin ben dourdum byr nasl-sa diyen bir annenin; doyuruyo-rum daha napaym diyen bir ba-bann ocuklar olarak baladlar hayataDemem o ki bu iin en kolay ks-mdr asmak kesmek. Hadi baka-lm siyas grlerimizi brakalm, verelim kafa kafaya sorunu temel-den halledelim.Biz dni ocuklarmzn hr ira-desine brakmalyz diye birbiri-mizi yerken elin Avrupals pazar gn oluk ocuunu kaldrr yatandan kiliselere koar, niye? nan eitimi arttr nk. Al-lah sevgisini bilen bir ocuk b-tn canllar sever naslsa, Allah korkusunu renen bir ocuk nefsinin klesi olmamay renir zamanlaKimse yemesin birbiri-ni, kullarn sava bitmez, herkes dier taraf pes ettirene kadar ken-di dorularn sylemeye devam edecek. O vakit var msnz birlik

olmaya, ortak bir nokta bulmaya? Hepimiz Mslmanz Elhamdlil-lah, kitabmz Kuran, nderimiz Raslullah. Kz ocuklar yle giyinsin byle giyinsin diyenleri de erkek ocuklar yle yapsn yle davransn diyenleri de koy kenara, hepimiz oturalm aalm inandmz Mukaddes Kitabmz Kurn. Doruyu oradan bulalm. Ne senin, ne onun, ne benim dedi-im olsun, Allahn dedii olsun. Sular durulsunBu uurda lkemizde alan der-neklerimiz ve vakflarmz mev-cut. Bizim de gayret sarf ettiimiz bu almalarla ilgili, ilk nce ben ne yapabilirim diyenler buyursun-lar, bu atmosferi gelsinler teneffs etsinler. Son olarak devletin yetki-li mercileri, bu almalar yapan vakf ve derneklere imknlarn seferber etsinler.Sonu olarak;Bir zgecan kardeimizi kaybet-tik. Bizler ona yardm edemedik amma binlerce evldmz, kar-deimiz hl sokaklarda, onlar korumak kollamak iin hl vak-timiz var. Szn z efendiler; bir zgeCANIMIZ yand, bir daha hibir zgeCANIMIZ yanmasn. Vesselam

EditrdenMukaddes emanetler...

3

iiNDEKiLERiiNDEKiLER6

8

16

12

10

2220

Abdullah BYK

Hamza TEKN

Gazanfer VEZYusuf E. ERDEM

Mehmet KUZU

METOT veYNTEMMESELES

FAALYETLERMZ

ZULM ZLMN SONUNU HAZIRLAR

LMN TBARI

ZGECANLARLDRLEMEZ

MSLMANLARINMSLMANLARLAMTHANI

EVLLK ve AHLKYusuf YAVUZYILMAZ

4

iiNDEKiLERRBAT ETM VAKFI

Adapazar besi Adna

Sahibi ve Yaz leri Mdr:Shir AKA

Yayn Kurulu:Shir AKA

Yusuf Erturul ERDEMGkhan ERKANYasin MSLMMithat AYKARaif ENSOY

Genel Yayn Ynetmeni:Gkhan ERKAN

Genel Sanat YnetmeniYusuf E. ERDEM

Reklm Sorumlusu:Atilla YAKAR

Tel: 0532 708 95 24

rtibat Adresi:Cumhuriyet Mh. Hatip Sk. No.6

(lim Yayma Kz Yurdu yan) ADAPAZARIadabulteni@hotmail.com

www.adabulteni.comTelefax: 0264 277 19 46

Tasarm ve Bask: BURAK OFSET 0264 274 69 24

Sorumluluk: Yaynlanan yazlarn fikri sorumluluu

yazarlara aittir. Gnderilen yazlar iade edilmez.

sim zikredilerek iktibas yaplabilir.

BASIM TARH: NSAN 2015ISSN 1305 - 5356

24

32 34

3637

Halil ATALAY

Harun ALTIKOLU

31Meryem VEZ

30FARKLILIKLARA ARF OLABLMEKAyegl KARAPINAR

BEN BR TAIM EFENDM

9. HADS BLMEDNZ BLMEK

DKKAT! MTHANDAYIZ

HKMYET VE KTDARSahir AKA

Sedat DEMR / Pedagog Abdlkadir KUZUBEN MESELA AKTARLIK

28 HAYIRLI UZUN MRLER. Fruk AKPINARSA.lahiyat Fak. Ara. Gr.

5

RBAT ETM VAKFI ADAPAZARI UBES

YIL: 12 SAYI: 45 NSAN-MAYIS-HAZRAN / 2015

Zulm en ok zlime zulmdr. Zlimin neticesi mutlaka tepe-taklak olmaktr.Zulm silahnda-ki son kurun, mutlaka zlimin kendi gsne saplanr.Bunlarn hepsi tamam da, peki siz, zulm silahyla ta ki kendini vurma za-man gelene kadar rastgele mi ate alr sanyorsunuz? Zulm klc hedefsiz ve hikmetsiz bir biimde mi knndan syrlr diye dnyorsunuz? Hayr, siz soru-nun cevabn dnp zihninizde olgunlatrrken, biz de gncel-liini hi kaybetmeyen zulm kavramna biraz daha yakndan bakalm.

Zulm, detullaha gre ykm ve kmn nden gnderdii bir ulaktr. Nerede zulm varsa, ora-ya lah mdahalenin gelmesini gzlemek gerekir. Bu yasa, insan-dan cemadata her varln gen-lerine kodlandndan, bir eya yerinden edildiinde orada bir eyler yolunda gitmemeye balar. Zulm, hakka tecavzdr, hukuk tanmazlktr. Hak ve snrlar bil-

memekten ileri gelir. Nitekimsz konusu nefsi de olsa, ona hakkn vermeyen veya snrlar ineme-sine gz yuman insan, kendine zulmetmi olur.

Zulm karsnda esas duru nedir?den nce, sorulmas ge-reken baka bir soru var: Zulm uygulamak iin bir g gerektii izahtan varestedir. O hlde her gce potansiyel zulm, her glye de potansiyel zlim gzyle bakp nn kesmeye mi almak gere-kir? Elbette hayr. Zrag, zulm

iin olduu kadar adlet iin de vazgeilmezdir. u hlde gcn nn almak hem hatal ve hem de muhal olacana gre, geriye yap-lacak tek ey kalyor: Zulme azk olabilecek gc, slah ve imar iin kullanlabilir hle getirmek. Yni,Hilfetin gerei olan slah ve dolaysyla da adletin tesisi iin aktif hle gelmeyen her trl g oda/g birimi, gerek birer zu-lm letine dnm demektir.

Bir baba kendisine verilen gle ailesine adlet ve saadet in ede-miyorsa, zulmediyor demektir. Ortas yoktur. nk zaten hayra motor olsun diye verilen imkn ve haklar (gler) amacna gre kullanlmyorsa, bu evvela o gc hak ettii yere koymamaktr ve ona zulmdr. Dolaysyla zlim baba, nce babalk makamna zulmetmi, Allahn kendisine bitii gmlei pisletmi ve niha-yet istismar ettii hakk kendisi-ne veren makama kar su ile-mi olur.

ZULM ZLMN SONUNU HAZIRLAR

Zulm en ok zlime zulmdr. Zlimin neticesi mutlaka tepetaklak olmaktr.Zulm silahndaki son kurun, mutlaka zlimin kendi gsne saplanr.Bunlarn hepsi tamam da, peki siz, zulm silahyla ta ki kendini vurma zaman gelene kadar rastgele mi ate alr sanyorsunuz?

Her gce potansiyel zulm, her glye de potansiyel zlim gzyle bakp nn kesmeye mi almak gerekir? Elbette hayr. Zrag, zulm iin olduu kadar adlet iin de vazgeilmezdir.

Abd

ulla

h B

Y

K

6

te zulmn ksack mrn ken-disinden ald zehirli katk da budur. Yni, mazlumun gcn adletin tesisi iin aktif hle getirmemesi. Mazlumun gc dedimse silah sanayii kurmasn ya da uaksavarlar retmesini kastettiim anlalmasn.

Mazlumun gc; duas, iki damla gzya, midi ve sabrdr. Direnmek, zulme kar- en tesirli ilatr. u hlde biri-lerinin ifsad ve bozgunculuk iin imknlarn kullandn, yery-znde rahata at koturduunu grrseniz, hemen dnp kendi g odaklarnzn pasif konumda olup olmadn kontrol ediniz. Zra zulm, en cidd dengesizlik-tir ve denge mutlaka ift zenin de katksyla bozulur. Dengesizlik taraflarn mterek crmdr; buna gre uzun mrl zulm de zlimle mazlumun ortak eseridir. Yni, nasl bir yerde hortumculuk varsa, bir yerde de fakr-u zaruret olur; aynen byle de tm zulm eitlerinde birile-ri istedii gibi zulmediyorsa bu, mutlaka birilerinin de uyuuk gzlerle bn bn onu izledii an-lamna gelir. Mazlumiyetinin ne byk g olduunu fehmede-meyen mazlum, zlimin zulm iin sigorta demeye gelir. Allah,

kendisinin safnda olan biri iin bir beer zulmne diren gstere-memek ne byk garabet ve aczi-yettir.

Zulm keyf davranmann, snr-lar izen taraf olmak istemenin dier addr. Bu manada Allahn izdii snrlara gre yerkredeki her ey insann istifadesine sunul-mu, her hakk mahfuz olmakla birlikte eya onun iin var olmu-tur. Fakat sz insana gelince, onun szgelimi malndan yararlanmak istemek zulme dnr. nk insan, insan iin yaratlmamtr. Yine insan, kendi mal zerinde de istedii gibi tasarrufta buluna-maz ve bedenini can istedii gibi doyurup a brakamaz; yaparsa zulm olur. Sebep ayndr, n-k insan kendisi iin de yaratl-mamtr. nsan, Allah iin varsa, kendisi iin de, kendisine emanet edilen yeryzndeki hayat iin de, hudutlar belirleyen merci olarak yalnz Onu tanmas ve aksinin zulm olduunu itiraf etmesi ge-rekir. Buna gre rnein Kurn anlalmak iindir, aksi zulmdr; Peygamber tabi olunup rnek al-mak iindir, aksi zulmdr; nasl grmek iin var olan gz bala-mak zulmse, kalp de marifet ve muhabbetullah iindir, aksi zu-lmdr. Gerisini varn siz kyas edin

Meselenin bir de hikmet boyutu var ki, oraya kasten hi temas et-medik. En bata dncelerinize havle ettiimiz bir nve vermi ve sormutuk: Zlim seyfullah gibidir, nce bakalarnn ban, sonunda da kendi ban vurur. Peki, ama nne gelene rastgele mi vurur veya vurmasna niye izin verilir?

Aralarnda Allahn indirdi-iyle hkmet. Onlarn keyif-

lerine uyma. Allahn sana in-dirdiinin bir ksmndan seni saptrmalarndan sakn. Eer Allahn hkmnden yz evi-rirlerse, bil ki Allah, bir ksm gnahlar sebebiyle onlar mu-sibete uratmak istiyor. Muhak-kak ki insanlarn ou yoldan kanlardr. (Maide, 49)

Grlyor ki, keyiflere uymann faturas, zulm klnda musibet olup insanlarn karsna dikili-yor. Her mmin sadece mmin olduu iin iman sebebiyle u-ramad bir zulmn behemehl bertaraf edilmesini beklerse, buna en iyi ihtimalle hsn- kuruntu ya da bo bir hlya der geeriz. Mesele yalnz er ka-nunlarla deil, kevn kanunlarla da iyi geinmektir.Mekke zulm karsnda ahs tecrbesi ola-rak miraca ykseltilen sevgili Reslmz, mmetin zulmden nasl halas olunur zihniyetini imar edebilme gayesine matufen hicretini zembille yapmam, bin-bir tehlike ile burun buruna gelip, -ifademizi mazur grn- oyunu kuralna gre oynayarak gerek-letirmitir. Fakat genel itibarla zlim, kendi cehennemini hazr-lad gibi, binlerce mazlumun da cennetinin sebebi olabilir. Yni, Allah zulme rza gster-memekle birlikte izin veriyorsa, cennetin yolunu ancak musibet-le bulabilecek kullarnn hayr-n gzetiyordur.Vesselam

Uzun mrl zulm zlimle mazlumun ortak eseridir.Tm zulm eitlerinde birileri istedii gibi zulmediyorsa bu, mutlaka birilerinin de uyuuk gzlerle bn bn onu izledii anlamna gelir. Allah zulme rza

gstermemekle birlikte izin veriyorsa, cennetin yolunu ancak musibetle bulabilecek kullarnn hayrn gzetiyordur.

7

METOT VE YNTEM MESELES

Hakk teblide byklerimiz birok metot gelitirip tavsiye etmilerdir. Tabii bunlarn hepsi yce kitaptan bize ulatrlan tebli metotlarndan zetlenerek kayda geenler. Merhum eyh Gazali bu meselede en gzel eyleri syleyen, tavsiye eden biridir. Metot olarak ho gr ve sevgiyi anlatrken der ki: Hogr ve sevgiye gelince; Yce Rabbin kullar iin koyduu kural, kanun ve eriatlar yaygn bir merhamet zerine bin edilmitir. Onda zorlama ve adletsizlie yer yoktur. Baz kere baba, evldna sert dav-ranabilir, ya da onu korkutur aa-layabilir. nsan olma gerei ve ci-billiyetinin icab terbiye esnasnda egoist ve bencilce n yargl olarak davranabilir. Ama lemlerin Rab-bi olan Allah, kullar iin sdece onlarn hayrn gerektiren ve srf onlarn yararna olan eyleri em-reder, meru klar ve koyar. Onlara ihtiyac olmad hlde onlara acr ve merhamet eder.Onun kullara olan hidyet ve ihsa-n onlarn btn yaamn kapsa-yacak ekilde ve onlarn derece ve seviyelerini yceltecek biimdedir.nsan Allahn ruhundan bir nefha

ve esinti olarak var olmaya ba-lamtr. Bu yce soyu korumak, Allahla olan yksek irtibat devam ettirmek, insan yaamn koruyan kurallarn iki sr ve hikmetidir. Onu aalklardan koruyarak tak-va ile bezeyip sonuta genilii yer ve gkler kadar olan cennete onu hazrlamaktr.

Yce Rab insanlarn kendi arzn-da halfesi olmay, halefi olan in-sanlar olarak geni bir ilim shibi bulunarak yaamalarn istiyor. Arz zerinde onun tannmas ve emirlerinin yaama hkim olmas iin gerekli ortam ve artlar hazr-

lamalarn istiyor.Onu tanmak, emrini geerli kl-mak ancak doru yntem ve insan-lara faydal olmakla salanr. Bu, onlarn faydas iin nde sonda tek garantidir. Eer insanlar kendi ar-zularnn eline braklsayd diplere derler, Allahn eriatndan uzak vahet, phe, zulm ve karanlk-lar iinde yaarlard.bn-i Kayym der ki; eriatn esas ve temeli hikmet, dnya ve hirette kullarn fayda ve maslahat zeri-ne kurulmutur. eriat tamamyla adlet, rahmet ve kullar iin yarar ve faydadr.Bir ey adletten zulme, rahmetten acmaszla, faydadan zarar ve mefsedete, hikmetten mnszla kmsa eitli yorum ve tevillerle eraite girmi olsa bile o eriattan deildir. eriat Allahn kullara adleti, var-ln arasnda rahmeti, arz zerin-de lh glgesi, kendi varlna dellet eden hikmeti ve peygam-berlerin doruluuna en salam ve en doru delilidir.nsanlarn eriat hakknda ki d-ncelerinin geni bir dzeltmeye ihtiyac vardr. Byk bir kitle eri-

Hogr ve sevgiye gelince; Yce Rabbin kullar iin koyduu kural, kanun ve eriatlar yaygn bir merhamet zerine bin edilmitir. Onda zorlama ve adletsizlie yer yoktur. mam Gazali

Ham

za T

EK

N

nsan Allahn ruhundan bir nefha ve esinti olarak var olmaya balamtr. Bu yce soyu korumak, Allahla olan yksek irtibat devam ettirmek, insan yaamn koruyan kurallarn iki sr ve hikmetidir. Onu aalklardan koruyarak takva ile bezeyip sonuta genilii yer ve gkler kadar olan cennete onu hazrlamaktr.

8

at alev ve atei ile her taraf yakan, somurtkanl ile herkesi korkutan bir fke atei sanyor. eriatn asl ve furunun anlalmas mm-kn olmayan, akl kabul etmedii zaman kfre dmemek iin ister istemez kabul edilmesi gereken eyler olduunu zannediyor. Bun-larn hepsi byk yanlglar ve ha-talardr.Din Allahn rahmetinden bir esin-tidir ki onu ve onun getirdii ni-metleri gler yzle ve isteyerek kabul etmek gerekir. Dine, sinein tatlya yaklat gibi yaklaan dar grl ve banaz kiilerin fikir ve grlerine asl itibar edilmemeli. Din bir gerek ve gzelliktir. Rabbin u szne kulak vermelidir. Bun-lar Kurnn, znde ak olan ve gerei btn aklyla ortaya koyan lh kitabn mesajlardr., O kitap ki, inanalar iin bir yol gsterici ve bir mjdeleyicidir.1

Yol gstericilik btlla, mjde ise irkinle yaplmaz ve olmaz. Rab Hazretleri buyuruyor; Btn din-ler Allahtan bu sevimli aklk ve bu sitil zere gelmitir. De ki: Cebraile kim dman ise unu iyi bilsin ki Allahn izniyle Kurn senin kalbine bir hidyet rehberi, nce gelen kitaplar dorulayc ve mminler iin de bir mjdele-yici olarak o indirmitir.3 eriatn ierdii kolaylk, yumuaklk ve nezket, insanlar hastann ilca, darda olann rahmete ihtiya duy-duu gibi ona muhta klyor. Yce Rab peygamberlik zelliini aklarken ondaki sevgi, yardm ve bereketin snrlarn da aklayarak yle der; Resulm biz seni ancak lemlere rahmet olarak gnder-dik.4 Nitekim Kurnn byk he-defini ona sarlanlarn saadetini de yle aklar; Biz ite byle byle, Kurndan mminler iin ruhen saaltc, rahmet bahedici olan zlimlerinde yalnzca ykmn ar-tran eyler indiriyoruz.5

Taklit yok; slmn yce insan hedefleri vardr. Burada bazlarna iaret etmek istiyoruz. Hr bir akl, deerli bir imann kabul edilir bir inancn esas ve temelidir. ok az bir insana hr bir akl verilmitir. Bu yle bir akl ki daimi bir hare-ket ve olgunluk iinde olup yanl ve hatal kalnt ve grenekler onu arlatrp hareketsizletiremez.Hzl tirenler uzun mesafeleri nasl kesiyor ve ksaltyor? Hlbuki onun iine binmi olan yolcular bindik-leri katar ve kamarada ayaklarn bile oynatmyorlar.Tutucu taklit de byledir mukallit-lerini alr hite kabullenemeyecek-leri gr ve mezheplere gtrr saplar. Eer onlar o taklit ettikleri eylerin iinde dosaydlar onu asl kabul etmezlerdi.Bu eit taklit takipisini bilinli veya bilinsiz ok uzaklara gtrr. Daha nceden hazrlanm olan so-nuta onlar karar kldrr. Gemi-ten kendilerine braklan bu ahlk ve inanlar yenilenmek istediinde onu kahramanca savunur sanki kendi dncelerinin ve aklarnn sonucu imi gibi ona taraf olur-lar. Onlara Allahn indirdiine uyun dendiinde hayr! Biz, atala-rmz zerinde bulduumuz eye uyarz derler. Peki, atalar bir eye akl erdiremiyor, doruya ve gzele ulaamyor idiyseler?6

ok byk kitle ve kuaklara sapk-lk bu tutuculuk ve banazlktan gelmitir. Bu yle bir tutuculuk ki gnlleri talatrp hisleri krle-tirmektedir. Bu tutuculuk sebebi ile insanlar ahmak ve gabi cemaatik-ler ve guruplar hline dnr, a-rdnda bakmaz ve ilgilenmez-ler. nk o tanmad bir eyden sknt duyar, bilmedii eyleri de inkr eder. Hakikati inkra art-lanm kfirlerin durumu, obann haykrn iiten ama onu yalnz bir ses ve ar eklinde alglayan srnn durumuna benzer. Onlar

sardrlar, dilsizdirler, krdrler: zira akllarn kullanmazlar.7

slm limlerine gre mukallidin mannda hayr yoktur.Allah ve lemi iyi tanyp bilmesi iin, insan aklnn yer ve gk ufuk-larnda aratrc olarak dolamas insana ve insan aklna vacip bir grevdir.Byle yapmazsa ilk grev ve vazi-fesinden gaflet zeredir. Uzak veya yakn hr akln ulat her sonu, kolay veya zor, insan akln hr ve serbest klacak her ey slmn te-mellerinden ve hedeflerinden biri-dir. Yeni okuyucular slm Fkhnda hkim ve kim olan temel dn-cenin naklin esasnn akl olduu grn rense dehete kaplp hayrete decektir. Vahyin g-lendirdii btn retiler, salam akl ve doru dnce zerine bin edilmitir.

Andolsun biz, demoullarna ok ikrm ettik: onlar karada ve denizde (hayvanlar ve tatlar zerinde) tadk. Onlar gzel rzklarla besledik ve onlar yarattklarmzn biroundan stn kldk. (sr,70)

(1) Bilindii gibi Hac da Safa ile Merve arasnda say etmek lh simgelerden kabul edilmitir. Cenab- Hak bu simgeyi bir kadn vastasyla, Hz. smailin annesi Hz.brahimin zevcesi Hz. Hacerle ebedletirmitir. (2) (Buhr, Cihd, 47; Mslim, Selm, 115-120; Eb Dvd, tb, 24) (3) (Buhr, Tb, 43; Mslim, Selm, 110-114). (4) Taylis, III, 124). (5) Msned, I, 168). (6) Huda Lutfi, s. 101). (7) Mslim, Salt, 50; Eb Dvd, Salt, 109; Tirmiz, Salt, 136; Nes, Kble, 7) (8) Buhr, Salt, 108; Mslim, Salt, 51; Eb Dvd, Salt, 111; Nes, Kble, 10). (9) Buhr, Ideyn, 15; Mslim, Saltl-deyn, 1). (10) Manzur Fehmi, Ahvalilmereti filsilam, Meurat yaynlar- Al-manya-1999. (11) Abdulmunim seyit Hasan, Evdaulmereti filkura-nilkerim, Darulbeyan basks- Kahire.

9

zgecan kimdi? Hatrlayalm; 13 ubatta sadist, gz dn-m biri ve birileri tarafndan hunharca katledildi. Ortalk aya-a kalkt, yryler, eylemler, karalar giymek, etek giymek, popler kiilerin rol almalar, si-yasilerin syleyecek eyleri vard sylediler. Ne oldu? imdi hayat-nza bakn, bu infial neticesinde neler deiti? Hayat yine devam ediyor, maalesef katliamlar ve iddet hl sryor. Ortalk ayaa kalkmyor.-Suu ileyen; bu toplumun ferdi, -Su, bu toplumda ileniyor. Einstein bir sznde yle der: Dnya sadece ktlk yapanlar iin deil, seyirci kalp hibir ey yapmayanlar yznden tehlikeli bir yerdir. Anlaml ve bu olaya tarihten bir tecrbe olarak tespi-tini yapm. Bu olaydaki tutum ve devamndaki duyarszlklar, tarihten ve gemi olaylardan tec-rbe almadmz gsteriyor.

Bu yazy okuduktan sonra; med-ya, basn, sanal leme bakn ka tane daha tecavz, darp, taciz olay yaanyor. Tedbir yok, yap-trm yok, duyarllk yok. zm ok, ilgilenip uygulamaya koya-cak irade ve sorumlular yok. Bir de grevi bakasna atma zellii var bu toplumun. Ben sorumluluk alaym, bu ite benim katkm ne-dir, ne yapmam lzm bilincine ship ka kiimiz var.zgecan katleden kii ve kiiler insanlmz katletmitir. n-sanlktan klmtr. Bakalar-na rneklik etmilerdir. Ve buna benzer katliamlara duyarllklar hafiflemi, normal vakalar hline gelmitir.Bu hadseleri yaayan aileleri, ha-nmlar, evlatlar, yaknlarn d-np empati yapyor musunuz? Onlarn yaadklar; sarsntlar, travmalar, bunalmlar, psikolo-jik skntlar, ekilmez hle gelen hayatlarn zgecann annesi

yerine koyun kendinizi, babas yerine koyun kendinizi, yakn yerine koyun kendinizi, arkada, komusu yerine koyun kendini-zi. Artk bundan sonra hayatnz nasl olur, zgecan aklnzdan -kar m hi, kzlar grnce tekrar aklnza gelmez mi, bir cinayet duyduunuzda, bir taciz duydu-unuzda, tecavz duyduunuzda tekrar o gnler aklnza gelme-yecek mi, unutabilecek misiniz o korkun anlar. zgecann ailesinin vakur duru-u, intikam deil sdece adleti isteyen ve insanlk dersi veren szleri hepimize k tutmal ve bizleri toplumsal olaylarda z-mn bir paras hline getirmeli.zgecan katliam sadece bir em-saldir ve bu lkede zgecan gibi nice masum canlar katledilmi-tir. Sorumlu kii ve makamlar sorumluluklarn yerine getirme-dike, yarg bu cnilere gereken cezalar vermedike bu katliam-

ZGECANLAR LDRLEMEZ!

zgecan lmeyebilirdi!

Gaz

anfe

r V

EZ

slm, insan ldrmeyi ferde ya da aileye kar ilenmi bir su olmak-tan daha ok insanla kar ilenmi bir su olarak grr. Kasten ve haksz yere insan ldrme tm insanla kar ilenmi bir cinayettir. Kurn ksasta hayat olduunu, katili affetmenin hukuk sistemine deil madurun ailesine ait bir hak olduunu syler.

10

lar son bulmayacaktr. Trkiyede 2013 ylnda 237, 2014 ylnda ise 261 kadn katledilmitir. Bu ra-kamlar bu vahetlerin artarak de-vam ettiinin bariz bir gstergesi deil midir?Suun failleri hak ettikleri cezay almallar, ailelerin yrekleri ve bu dorultuda toplumun vicdan bir nebze de olsa rahatlatlmal-dr.slm, insan ldrmeyi ferde ya da aileye kar ilenmi bir su ol-maktan daha ok insanla kar ilenmi bir su olarak grr. Kas-ten ve haksz yere insan ldrme tm insanla kar ilenmi bir cinayettir. Kurn ksasta hayat olduunu, katili affetmenin hu-kuk sistemine deil madurun ai-lesine ait bir hak olduunu syler. Ceza ve af birlikte gemektedir. Byle bahsedilmesinin anlam emredilenin ceza deil adlet olmasndan kaynaklanr. Bizler adletin tecelli etmesinden yana olmalyz.Batda idam cezas kaldrlmtr. Trkiyedeki hukuk sisteminde ksas esasl bir temellendirme ya-plmadan, adlet zeminine otur-tulmadan, idam batdan alnt yaplp kaldrlmtr. Yalnzca Avrupa Birlii hlyasyla kald-rlmtr. Trkiyedeki idam ce-zalar; 3. Dnya lkelerindeki gibi, sdece siyas sululara ve dnce sulularna uygulanm-tr. skilipli Atf, Menderes, Deniz Gezmi gibi.nsanln kurtuluu, adlet ve vicdandan geer. Kastla ilenen di sularda ksas hkmnn uygulanmas hukuk sistemleri asndan daha dil ve gvenilir olabilir. Burada esas olan; sulu-lar veya su ilemeye niyetleri olanlar, sadist bir duyguyla ce-

zalandrmak deil; insanlarn vicdanndaki adleti ve adlete olan gveni salamaktr. Ksas, ilenmesi muhtemel cinayetlere kar caydrc da olacaktr. di sulu, cinayet ileyerek ya-ama hakkn kaybetmitir ve bu nedenle yaama hakkna lyk deildir. Nice masum canlar kat-ledilmektedir. Sorumlu kii ve makamlar sorumluluklarn ye-rine getirmedike, yarg bu cani-lere gereken cezalar vermedike bu katliamlar son bulmayacaktr.

zgecan lmeyebilirdi! Kadna iddetin zmlerine top-lumsal tespitler. Aile ii ocuklarn yetitirme mo-dellerinde; erkek ocuklarna y-celtici bir zellik verilmesi, ahlk ve namus gibi olgulara ise sadece kz ocuklar zerinden odakla-trmak aile yapmzdaki temel problemdir. Eitim sisteminde gelenek ve de-erler benimsetilmiyor. Sdece baar, rekabet ve snavlar ek-seninde kurgulanm bir eitim sisteminde ancak ben merkezli, kendisinden bakasnn varln ve baarsn hazmedemeyen bi-reyler yetitiriliyor. Bu durum ise beraberinde iddeti, istismar ve duyarszl getirmektedir.Medyann reyting putu; ka-dn bedeni, iddet ve cinsellik zerinden olduundan kitleleri

etkilemektedir. Adl vakalarn haberletirilmesinde kullanlan dil, vaka ile ilgili btn detay-larn sosyal psikoloji gz ard edilerek sunulmas, kamuoyunu bilgilendirme grevini ktye kullanmaktr. Televizyon dizile-ri ve filmlerde zellikle iddet ve tecavz sahnelerinin dakikalarca ve btn detaylaryla veriliyor olmasnda ise farkndalktan zi-yade medya karnn (reyting putu) n plnda olduunu gster-mektedir. Bu tarz yapmlar, prime time diye ifade edilen btn aile-nin televizyon karsnda olduu ve televizyonun en ok izlendii saatlerde yaynlanmaktadr. Siyasette yaanan kutuplama ve gerilim zellikle sosyal medyann gc ile toplumu da etkilemekte ve toplumsal dayanmann en gl olmas gereken zamanlarda atmalara neden olmaktadr. Si-yasetiler sorumlu davran ser-gileyerek, siyaset atmosferinden ok hzl etkilenen toplumlarda ok daha nemli sorumluluk-lar ve grevler stlenmelidirler. Siyas farkllklar toplumsal prob-lemleri zmede, tarafgirliin ve fanatizmin nne geebilmelidir. Geciken adlet de adlet olmam oluyor.Toplum bozulmusa tek bamza temiz kalmamz mmkn deil-dir. Tedbir almann ve inisiyatif almann zorunluluu net olarak ortaya kmtr. Ktlklere kar- huzurlu toplum ve nesillerimizi korumak iin; fikirlerimiz, ko-numlarmz, kurumlarmz farkl da olsa bu konuda birlikte hareket edip sorumluluklar alnmal ve zmn bir paras olunmal-dr.

Dnya sadece ktlk yapanlar iin deil, seyirci kalp hibir ey yapmayanlar yznden tehlikeli bir yerdir.

11

Bakara Sresi 129. yet brhim (as) ve olu smil (as) Kabenin temellerini ykseltirken yaptklar duann bir ksmdr. Bu ksm Peygamberin grevlerini aklamaktadr. Ey bizim Hkim olan Rabbimiz! Onlarn iinden yle bir Resul gnder ki; Kendile-rine senin yetlerini okusun, on-lara kitab ve hikmeti retsin ve onlar tertemiz klsn. Muhakkak ki Aziz sensin. Bu yet Peygam-berlerin grevlerini belirledii gibi son peygamberin de mjdele-yicisiydi. Allahn yetleri insann evresini kuatmtr. Gaflet per-desi grnmelerine engeldir. Pey-gamberler ise bu perdeyi aralayp kinat kitabndaki yetleri insan-larn akllarna sunmaktadrlar. Bu Allaha imann ilk admdr.

nsan yaratan, sonra da onu im-tihana tabi tutan Allah, mutlak adlet shibidir. nsann zaafla-rn bildii iin de onu sapklk-tan kurtarmak iin, istikametini bulabilecei kitab gndermitir. Vahyin daha iyi anlalmas ad-na hikmeti de Peygamberlerin di-liyle ltfeylemitir. Son bir grevi de gzel bir yaay rneklii ile onlar ktlklerden kurtarmak ve temizlemektir.Hz. Muhammed (sav)n tevhid mcdelesi bu temeller zeri-ne bin edilmitir. nsanlarn irkten kurtarlmas, iradelerin zgrletirilmesi demektir. Bu zgrle kavumak zordu. te bu zoru Peygamber (sav) 23 yl gibi bir zaman diliminde baard. Yepyeni bir topluluk oluturarak.

nsan btn ynleriyle deiti, toplum deiti, anlaylar deiti. Efendimiz (sav)in vefatndan n-ceki yllar slma insanlarn grup grup girdii yllard. ok hzl bir byme yaand. Ancak bu yeni Mslman olanlarn eitimleri ile ilgili bir sre yaanamad. O yllar ayn zamanda Peygamber-lii siyas bir g olarak alglayan yalanc peygamberlerin tredii yllard. Efendimiz vefat etti. Ar-tk ona ait vazifeler, ilmi ondan alan talebelerine, yani sahabe-nin lim vasfna ship olanla-rna kald. Vefatndan nce size iki emanet brakyorum demiti, biri Kurn dieri Snnetiydi. Ona atfen limler de peygamberlerin vrisleri olarak tantlyordu.

LMN TBARI

Allahn yetleri insann evresini kuatmtr. Gaflet perdesi grnmelerine engeldir. Peygamberler ise bu perdeyi aralayp kinat kitabndaki yetleri insanlarn akllarna sunmaktadrlar. Bu Allaha imann ilk admdr.

Meh

met

KU

ZU

12

Ebubekir Sddk ve evresindeki ilkler irtidat gibi, ilk dinden uzak-lamann nnde durdular. Dn-yevileme talepleriyle dini yoz-latrmak isteyenlere kar cihat ile karlk verdiler. Onlarn siyas emellerini kursaklarna tkadlar. Kurnn toplanmas belki de o limler topluluunun en nemli vasfyd. Hz. mer (ra) dnemi ve sonra da Hz. Osman (ra) dnemin-de slm ok hzl yayld. Ulat topluluklar farkl din ve kltrle-re shipti. Her fetihte ganimetleri ile birlikte zenginlii de getiriyor-du. Bu durum yeni problemlerin domasna sebebiyet verdi. s-tne birde fitne hareketleri geldi. Siyas iktidar mcdelesi de top-lumsal blnmeleri hzlandrd. slm kardelii sarsld. Kavmi-yetilik yeniden hortlad. Dinin istismarna ak bir ortam olu-tu. Emev valilerinin zulmleri-ni merulatrmak iin kader kavramn istismar ederek, tevil etmeleri, ilmi bir paralanmann domasn salad. Bu paralan-may destekleyen yan oluumlar-da oldu. Hadis uydurma furyas balad. Bu gnmzde Snnet tartmalarnn kaynan olutu-ran faktrd. Sahabe dneminde Snnet saft. Onlar peygamberle birlikte yaadklar iin Snnetin neyi ifade ettiini iyi biliyorlard. Hadis uydurma, Snnete yaplan en byk darbeydi. Dnemin se-

kin beyinleri Kurn ve Snnetin ihys ve korunmas iin geni apl almaya balad. Tedvin dneminde, hadislerin tedvini, fkh, kelam ve akaid ilim dalla-rnn olumas youn gayretlere sahne oldu. Dnyevilemenin do-urduu toplumsal knt ise ilk dnem zhidlerince (Hasan Basr ve Tabiin mamlar gibi) kapatl-maya uralyordu. Bu gayret-ler sonraki dnemlerde tasavvuf ats altnda bir oluuma dn-ecektir. te bu limlerin ileli gayretleri sayesinde Efendimizin bize brakt emanetler gnm-ze ulatrlabildi. Bu i sanld kadar kolay bir i deildi. Onlarn hayat hikyelerini okuduumuz zaman gryoruz ki bu eserler nice ileli yollardan getikten sonra ortaya km. Bazen sultn basks zulme dnm. Bazen hasret en yakn dostun zpkn olmu yree saplanm. Bazen fikir ayrlklar korkun anafor-lar oluturmu. Bazen yoksulluk, bazen varlk dert olmu. Bazen de nefis musallat olmu. Kendi ara-larnda tartmlar, atmlar, ithamlarda bulunmular, cema-atler oluturmular. Cemaatlerin avam ksmnn tasallutlarna uramlar ama ylmam gzide eserler ortaya koymular. O ac olaylar son buldu, eserleri gn-mze tand. slm ilimler ile uraan limlerin sorumluluklar, manev mesuliyet cihetiyle kendilerine ar bir yk yklemektedir. Pey-gamber vrisi olmalar bunun en byk almetidir. rat gre-vini stlenen sekinler bu gre-vi yerine getirecek vasflar da zerinde tamak zorundadrlar. Peygambere ait sfatlarn onlarn zerinde farkl tezahrleri olmal. nsan erdemlerin yaaylarna

yansmas, ilimleri ile mil olma-lar, teblide Peygamber metodu-nu l almalar, buna ilaveten hilm shibi olmalar tadklar ulv vazife iin olmazsa olmaz-lardandr. Tarih sahifelerinde kaytl nice gzide limlerimiz vardr ki, sert mizalarndan do-lay insanlar onlardan fazla fay-dalanamamlardr. Bazlarnn kat kabul edilebilecek tavrlar, farkl dnen birok limin ac ekmesine sebep olmutur. Yine o limlerden faydalanabilecek nice insanlara da engel olunmutur. Hatta bu tavrlar mmet iinde blnmelere bile sebep olmutur. Mesela Selef Ekoln nde gelen-lerinden Ahmet bin Hanbel Haz-retlerinin, mam Ebu Hanifeyi hadislere farkl bak asndan dolay zndklkla itham etmesi, onu takip edenleri de dinin sahih yolundan sapmlar olarak gr-mesi gibi. Demek ki limin byk sorumluluklarn yerine getirir-ken ftr baz zellikleri de onun anlalmasna engel olabilmekte-dir. limin kibri, hasedi sradan insanlarn kibir ve hasedi gibi deildir. Hased olaylar yznden ldrlen limlerin hikyeleri i-leri yakmaktadr. limin siyasete

slm ilimler ile uraan limlerin sorumluluklar, manev mesuliyet cihetiyle kendilerine ar bir yk yklemektedir. Peygamber vrisi olmalar bunun en byk almetidir.

Peygambere ait sfatlarn onlarn zerinde farkl tezahrleri olmal. nsan erdemlerin yaaylarna yansmas, ilimleri ile mil olmalar, teblide Peygamber metodunu l almalar, buna ilaveten hilm shibi olmalar tadklar ulv vazife iin olmazsa olmazlardandr.

13

bulamas da, uzak kalmas da bir dnem skntlara sebep olduu gibi adletsiz fetvalarn verilme-sine de yol amtr. Toplumun shhati onlarn Peygamber vrisi olma vasflarn tamalarna baldr.Evvela ilmin reticileri olan bu in-sanlar kendi saygnlklarn mu-hafaza etmelidirler. Hibir gce boyun emeden sadece Hakka boyun eerek vazifelerini yerine getirmeliler. Ara form insan diye tanmlayabileceimiz limlerin bilgilerini alp halka sunan in-sanlar ise, limlerin toplum ze-rindeki itibarlarn korumak iin onlara kar hrmetlerini muha-faza etmelidirler. Kendilerinden faydaland ilim ehilleri dnda tercih ettii ekole farkl ve zt ola-rak grd limin bile toplum zerindeki saygnln muhafaza etmek zorunda olduunu bilmeli-dirler. Bilgiyi tketen halk ise, ft-ratna uygun grlerden fayda-lanmal, farkl grleri ise sayg ile karlamay bilmelidir. Bilin-melidir ki her lim bir gnln hidyet lmbasdr. Sekler bir dnyada yayoruz. adalama dnyevilemeyi hzlandrd. Bil-gisayarlar, internet, akll telefon-lar hayatn merkezine oturtuldu. Genlik artk birey olma bencilli-ini yayor. hirete ait kayglar telendi. Yeniden bir dirili iin limlere ihtiya var. Gnmz ilim ehli insanlarla, gemi dne-min limleri arasnda benzerlik ve farkllklar var tabii ki. limin kader izgisinden alnacak ders-ler de. Bugn yeniden man di-rili hamlesi iin gzne bakt-mz ilim shiplerinin peygamber vrisleri olduklarn hatrlama-lar ve slmn erdemlerini tem-sil etmeleri gerektiini syleme ihtiyac domutur. nternette

her birinin farkl videolar var. Farkl bak alarn dorularn halka sunmak iin tv programlar da yapyorlar. Bazen birbirleriyle tarttklar programlara katl-yorlar. Kurndan baka kaynak kabul etmeyenler, hadislere tem-kinli yaklaanlar, reddedenler, tasavvuf hayat hayatn merkezi grenler, radikaller, mlayimler... Bu gruplar kendilerine gre bir mereb oluturmular. Bazlar kendi mereb bak asyla bir dierini ya ineleyici laflarla ya da dorudan itham ederek yeni polemiklerin kapsn ayorlar. Yeni bir fitne dalgas avam arasn-da yaylyor. Bu hl slm karde-liine de zarar veriyor. nternet zerinden yaplan ar ithamlarla ilim shibi insanlar birbirlerinin itibarlarn sarsyorlar. Onlar ta-

kip eden genlik ise; Bunlar m bizim hiret rehberimiz? diyor-lar. Birinin doru dediine br yanl deyince halkn kafas da karyor. Dolaysyla genliin slmdan uzaklamasna sebep oluyorlar. Bir video izledim. Ora-da kymetli bilim adammz fer-yat ediyor, bzarm bunlardan diyordu. Bir bakas tartma programnda kendisi gibi deerli bir insana Mevlnann Semas-nn irk olduunu sylyordu. br de lgna dnyordu tabi. Ne olurdu herkes kendi dorular-n, bakalarn krmadan, rencide etmeden, gzel bir slupla sunsa. Ne olurdu ekranlarda tartma yerine kendi aralarnda konua-rak fikirlerini daha olgun hle ge-tirseler, yollarn izgilerini ona gre belirleseler. Ne olurdu itibar-larn zedeleyecek davranlarda bulunmasalar. Ne olurdu ilim ehli olmann ahlkn ekrana yan-stsalar. Ne olurdu bn-i Sreyc yaklamn hayatmza aktar-sak: Abbasi idarecileri Hallac- Mansurun idam iin afi limi bn-i Sreycten fetva istediler. bn-i Sreyc; ilhama dayanan tasavvuf mahiyetteki szlerin fkh asndan deerlendirilme-sinin yanl olacan syleyip fetva vermedi.(DA)

Sekler bir dnyada yayoruz. adalama dnyevilemeyi hzlandrd. Bilgisayarlar, internet, akll telefonlar hayatn merkezine oturtuldu. Genlik artk birey olma bencilliini yayor. hirete ait kayglar telendi. Yeniden bir dirili iin limlere ihtiya var.

Bilgiyi tketen halk ise, ftratna uygun grlerden faydalanmal, farkl grleri ise sayg ile karlamay bilmelidir. Bilinmelidir ki her lim bir gnln hidyet lmbasdr.

14

Mermergranitimstonetraverten

Tel: 0264 241 80 17 Gsm: 0533 523 17 83 Dilmen Mh. Akemseddin Cd. No.70 Adapazar / SAKARYA (Kapal Spor Salonu Kars)

TOPTAN - PERAKENDE - TAAHHT

MSLMANLARIN MSLMANLARLA

MTHANI

AK PART KTDARI: Yu

suf E

. ER

DE

M

Ak Parti bir gnah keisi deil-dir, yazmzda belirteceimiz hususlarn Ak Parti dneminde daha ok grlen eyler olmas bunlarn Ak Parti rn olduu anlamna gelmemektedir. Zaten Ak Parti de gkten zembille bir gecede inmemitir, yine toplu-mun kendisi tarafndan karl-mtr. Bu anlamda bir sulama yerine, doal bir sre tespiti, zeletirisi yapmaya ve zm nerisi getirmeye alacam. Yazacam eyler belki de bazla-rn kzdracaktr; fakat Hakkn hatr lidir.Trkiyede slami kesim, 90l yllardan itibaren ahlak, ada-let ve hakkaniyet konusunda ciddi bir dnm geirmektedir. ANAP ve zellikle Ak Parti ikti-darlar ile birlikte Mslmanln muhafazakrlkla zehirlenmeye balamas, var olan kurulu dze-

nin merulatrlmasna hizmet eder hale getirilen bir ksm Mslmanlarn iktidar, g, sermaye ve makam da ierecek ekilde modernite ile eklemli yzn hepten aa karmtr. Bununla birlikte slami kesimde yaanan bakalamann btn vebalini sadece Ak Parti iktida-rna balamak elbette mmkn deildir. Aslna baklrsa Ak Parti iktidar, uzun yllar sonra g, sermaye, makam ve mevki ile tanan kimi Mslmanlar iin sadece bir turnusol kad ilevi grmtr ve grmektedir. Mslmanlar iin en byk engel 94l yllardan sonraki siyasi hayatta meydana gelen deiik-liklerle balayan sre oldu. Sade yaamaya alm, mtevaz, kanaatkr, hatta fakirlii umur-samayan; bir ceketi, bir paltoyu be-on yl giyen gayet onurlu

hayat tarzyla kendini zdeletir-mi bir Mslman kitle vard. Bu kitlenin bir ksm sahip olduu imknlarn tesinde imkna kavuunca hayat tarz ve felsefesi birden ve tamamen deiti. Siyasi alandaki imknlarla balayan dnyevilemeler, tamamen farkl-laan, snf atlayan, oturduu semtleri beenmeyip deitiren, sosyal ve ailevi hayatlarnda de-iikliklere kalkan, mam-Ha-tipleri beenmeyip ocuklarn en zel okullara tayan vs. davra-nlar iine gmlen bir kesimin aramzda treyip eski sylemle-rini terk ederek az deitirmeye baladn hep beraber mahe-de ettik.mmetin imanndan kaynakla-nan baz hassasiyetlerin farkna varan laik sistem Cumhuriyetin eitli dnemlerinde zaman zaman farkl siyasetler izlemi ve

Ak Parti bir gnah keisi deildir, yazmzda belirteceimiz hususlarn Ak Parti dneminde daha ok grlen eyler olmas bunlarn Ak Parti rn olduu anlamna gelmemektedir. Zaten Ak Parti de gkten zembille bir gecede inmemitir, yine toplumun kendisi tarafndan karlmtr. Bu anlamda bir sulama yerine, doal bir sre tespiti, zeletirisi yapmaya ve zm nerisi getirmeye alacam. Yazacam eyler belki de bazlarn kzdracaktr; fakat Hakkn hatr lidir.

16

bu hassasiyetleri yumuatmak iin belli stratejiler uygulamtr. Demokrat Parti bir kesimi alp gtrd, ayn ekilde Adalet Partisi ve ardndan Turgut zal ve Anavatan Partisi iktidarlar da birer kesimi daha alp gtrm veya liberalletirip uslulatrm-t. Ak Parti iktidarnn bir kesimi daha uysallatrp slam sylem-lerden uzaklatrmasndan bir hayli endie etmekteyiz. Ak Parti sonuta bir siyasal partidir, slami bir hareket ya da sivil toplum rgt deildir ve iktidara gelmek amac tamas doaldr. Modern siyaset, uzla-ma ve dengelere oynama zerine kuruludur. Zaten kuruluunda Ak Parti, slam referans almaya-can deklare etmesine ramen, Trkiyedeki toplum kesimlerinin iktidara ykledii anlam itibariy-le slami bir kuatlmlk iinde kalan Ak Parti iktidar dnemin-de slami kesimde hlihazrda var olan gce susamlk ve snfsal alk hepten aa k-mtr. Ak Parti iktidar dnemi, kim ne derse desin, Trkiyedeki Mslmanlarn siyaset ve kamu-sal alanda imtihana tabi tutuldu-u ve ders alnmas gereken bir dnemdir. ounluu ile slami kesimin, muhalefette iken ortaya kan masumiyetinin adalet, ah-lak ve hakkaniyetli blm ynnde abalarnn, aslna baklrsa mahrumiyetten kaynakland, daha ok Ak Parti iktidar ile birlikte g, sermaye, makam ve mevki ile tanan sla-mi kesimde bugnlerde yaanan bakalamdan daha net olarak grlmektedir. ktidardayken, sadece kendi mezhebi, kanda, grubu, cemaati ve ideolojini nceleyen, hatta bunlarn tesinde kendi cep,

cip ve koltuunu dnen ve kendisi ile ayn kimlikten gelen Mslmanlarn uyarlarn ihanet derecesinde sulayan bir Mslmanlk, elbette sadece Ak Partinin sorunu deil; g, iktidar ve kara susamln de-resinde yzen zavall Mslman-larn da sorunudur. tiraz ettikleri devlet, imknlaryla, gcyle ve onlara sunduklar ile onlar ele geirdi ve sistemin devamn onlar zerine kurdu. ktidar tketicidir, yetimi olan alr kullanr, harcar ve hatta kendine benzetir. Yzlerce potan-siyel entelektel ve bilim adam Ak Parti nin iktidara gelmesiyle bir anda brokrasiye transfer edildiler. Bilgi, irfan, tefekkr ve akademik alma yapan bir insa-nn bana gelebilecek en byk felaket, devlet memuru olmas, bilgi ve fikir brokrat grevini kabullenmesidir. Toplum zlyor; aile derin sar-snt geiriyor; eitsiz ve adaletsiz gelir blm vicdanlar yara-lyor; koruma altna alnan bir zmre magandalayor, iktidar-dan elde ettii gelirle grgsz-leiyor, yoksullara kar duyar-szlayor; toplum anlamdan ve amatan yoksun tketimle tahrik ediliyor; milyonlarca dar ve sabit gelirli kredi politikalaryla ban-kalara baml hale getiriliyor. Toplumu ahlaki ve sosyal olarak takviye etmesi gereken cemaat ve tarikatlar, sivil gruplar kamu kaynaklar zerinden devlete balanyor.Her trl ahlkszln sokaklar-da kol gezmesi karsnda susma-mz mmkn mdr? zellikle iktidar nimetlerinden faydalanan dindar kitle ve onlarn ocuklar-genleri arasnda nasl bir ahsi-yet ekillenmesi sz konusu? Ne verdi bize Ak Parti iktidar bu

balamda? Din deerlerimize daha m ok balandk yoksa refahn, ferahn ve rahatln ku-lu-klesi mi olduk? Kuran ve sn-netin talimiyle tevazuyu merkeze alan iktisad, sosyal ve kltrel yaam standartlar lks ile yer mi deitirdi? AVMler, villalar, yat-lar, konutlar, rezidanslar, cipler, iPhonelar ile farkl bir dnyada m yayoruz? Hani Allah ile mnasebetteki derinlik? Nerede gece teheccde kalkma telaeleri? Ne oldu bizim pazartesi-perembe orularna? Yana-yakla yapt-mz dualar nereye gitti?

Ne verdi bize Ak Parti iktidar bu balamda? Din deerlerimize daha m ok balandk yoksa refahn, ferahn ve rahatln kulu-klesi mi olduk? Kuran ve snnetin talimiyle tevazuyu merkeze alan iktisad, sosyal ve kltrel yaam standartlar lks ile yer mi deitirdi? AVMler, villalar, yatlar, konutlar, rezidanslar, cipler, iPhonelar ile farkl bir dnyada m yayoruz? Hani Allah ile mnasebetteki derinlik? Nerede gece teheccde kalkma telaeleri? Ne oldu bizim pazartesi-perembe orularna? Yana-yakla yaptmz dualar nereye gitti?...

17

Dnyevileme (nam dier se-klerleme), bir hastalktr. Bunun en gzel rnei de srail oullardrAllah Resul (s.a.v) bir hadisi eriflerinde Sizin hak-knzda korktuum ey fakirlik deildir. Tersine sizin hesabnza korktuum ey, tpk daha nceki mmetlere olduu gibi, dnyann nnzde almas (byk ser-vetler elde etmeniz) ve arkasn-dan bu alanda birbirlerinizle, o eskiler gibi rekabete giriip onlar gibi kendinizi mahvetmenizdir. buyuruyor. Tam da bugn iaret etmiyor mu? Mslmanlar ne iinyaryorlar? Etrafmz zen-ginlii am, atafat yaar ol-mu... Markalar, gereksiz modelli arabalar, katlar, yatlar atafat daha oaltma derdindeNasl olsa oylarmzda devletin en st makamn Cumhurba-kann, Babakan biz setik, bart meselesini hallettik, dev-letimiz fakirlere her trl yardm yapyor, Kuran kurslar ak, imam hatipler ak, camiler ak, her trl nimet var, yediin nn-de yemediin arkandaTamam ancak uyuturucu ya ilkokula inmi, zina su olmaktan karlm, aile mefhumu her geen gn ypranyor, toplum olarak helak olan kavimlerin tm zellikleri Allaha kar irk koma, kfr, livata,zina, faiz, zulm, cahiliye, azgnlk tuyan etrafmzda kol gezi-yor Trkiye Mslman artk byk lde dini sosyal ve ekonomik hayatna kartrmayan sekler bir anlaya sahip hale geldi. Toplumumuz, bugnlerde daha nce hi yaamad oranda ahlk-manev erozyon yayor. Ak Parti iktidarnda Mslmanlar yalsyla-genciyle, kadnyla-erkeiyle ok daha fazla rahata

kavutular. Sekler ve dnyevi olarak her geen gn slm uur-larn kaybetmekteler.Bir de bu sre belki sokaklar yakp ykacak lde serseri bir genlik tretmedi ama hakiki Mslmanla giden yolda ze-rine koyduumuz birok deeri bizden ald gtrd. Gemi dnemin slmc genlii iktidar ile birlikte seklerlie, karcl-a evrildi. Gen erkek ve kzlar sadece grnmleriyle Mslman gibi grnyorlar. Batc kuakla-rn ocuklarnn yaadklarnn aynsna zeniyorlar. Kafelerde, kimi belli buluma yerlerinde dava ve dnceden ok gndelik olan yaamaya yneldiler. Sek-lerletike mslman genlerin idealleri alnmakla kalmad bir de o ideallerin topik olduuna inandrldlar. Ak Parti mi bu kitleyi kard yoksa bu kitle mi Ak Partiyi tartmas tavuk mu yumur-tadan kar yoksa yumurta m tavuktan gibi ksr bir dngden ibarettir. Her ikisidir de denebi-lir bu yzden. Ancak uras bir gerek ki bugn her trl dn-yevi tad elinin altnda bulan bu genlik ounlukla 28 ubatta tm haklar kstlanan neslin ocuklardr. Neticede bu genlii leylekler getirmedi. Bu anlamda 28 ubatta haklar kstlanan neslin Bize yaatmadlar bari ocuum her eyi yaasn ek-linde hareket etmi olabilecei dnlebilir.Genlik ve idealleri de sekler-leti elbette. Biz de her yerde ol-malyz, bizim onlardan neyimiz eksik demeye baladlar. Her yerde olmalyz felsefesi ne yazk ki ounlukla Kuran Kurslarn, Medreseleri ve Camileri kapsa-mad. Moday da kendi zerlerinde

mcessem hale getirmeyi ihmal etmediler. araf Pardesye, Par-des Tunik ve Pantolona, Tunik ve Pantolon daha dar ve ksa bir forma dnt. Bir de cvl cvl renklerde ve aadan bir kar ksa olmas art olan etekler var tabi. Peki ya erkeklerimiz? Eskiden en azndan sakalm jilete vurma-yaym belki Allah bir nebze raz ederim derdinde olan erkekler bugn sakal tersten bile aldm, temizlik gibisi var m ya gibi cmleler sarf ediyorlar. Dzgn tesettrl bir bayan ile evlenirse devlet kademelerinde nnn kesilecei dncesi neredey-

Sadece iktidar eletirmekle sorumluluktan kurtulmann mmkn olmad gereinden yola karak, Mslmanlarn nimet, g, iktidar, makam ve mevki putlar ile yzleip toplumsal ve siyasal hesaplamalarn yapmalar Mslmanlarn gelecei adna artk elzemdir. Bireysel gnahlar adna nasl ki, nefis tezkiyesi yaplyorsa, toplumsal ve siyasal gnahlar iin de toplumsal ve siyasal muhasebe yaplmad takdirde, slami kesim, Ak Partinin at dehlizde boulma tehlikesi iine girecektir.

18

se birok erkee sirayet etmi durumda. Sekler mslmanlar oalnca geride kalanlara isim de bulundu hemen: Radikal. Dzgn bir nesil de yetimedi mi; yetiti tabi ki ama bunlarn says ok az.Gnahlara kar hassasiyetleri-miz azaltlyor; ahsiyetimize de-il, imajmza yatrm yapmamz isteniyor; kanaatimiz elimizden alnyor. ok tketmek iin ok kazanmak art oldu (!) Ev, araba, makam ve prestij peinde koulur oldu. Gsteri bir zamanlar ayp-lanan bir davran kalbyken, ba tac yaplverdi. Bu kr yar-ta hayata tutunmaya alanlar bor batana sapland. Kredi kart borcunu deyemeyenlerin says frlad. Mtevaz yaant-laryla bilinen dindar ailelerin fertleri gsteri rekabetinin en n sralarnda grlr oldu. Bir anda zenginlie, sermayeye, kapitale kavuan bu kesim neticede de-erlerini erozyona uratt. Byk ehre ge zorlanan ailede, kadn da i hayatna atld. ehirlemey-le deerlerden kopu Tketi-min, rekabetin ve hrsn azmas Ve ekonomik problemlerin ka-nlmazl Btn bu faktrler aileleri dalma noktasna getirdi. Boanmalar tavan yapt. Mslman kesimde grlen bozulma ve idilemelerin temelinde, dnsel zaaflar yat-maktadr. Allahn bu alanla ilgili deimez sosyal yasas Kuranda aka ifade edilmitir: ...Bir toplum zndekini deitirip (bozmadka) Allah da o toplu-mun (siyasi, sosyal) durumunu deitirmez (bozmaz)... (Rad, 11). phesiz Allah hibir topluma zulmedici deildir. Bir toplum naslsa yle ynetilecektir. Bir toplum neye mstahak olursa, Allah da o toplum iin, layk ol-

duu o eyi takdir edeceini vaad etmektedir. Mslmanlar olarak, yukarda bahsedilen dntrme proje-lerinin farkna vararak, her art altnda, tevhidi slami kimlik ve ilkelerimize sadakati, sabiteler alanndaki deimez deer ve llerimizi savunup yaamla-trmay srarla srdrmeliyiz. Mslmanlarn, Ak Parti iktida-rnda grnr hale gelen yaad travma ve bakalam, Msl-manlk ve mmet adna sorgu-lanmay hak etmektedir. Sadece iktidar eletirmekle sorumlu-luktan kurtulmann mmkn olmad gereinden yola ka-rak, Mslmanlarn nimet, g, iktidar, makam ve mevki putlar ile yzleip toplumsal ve siyasal hesaplamalarn yapmalar Ms-lmanlarn gelecei adna artk elzemdir. Bireysel gnahlar adna nasl ki, nefis tezkiyesi yaplyor-sa, toplumsal ve siyasal gnah-lar iin de toplumsal ve siyasal muhasebe yaplmad takdirde, slami kesim, Ak Partinin at dehlizde boulma tehlikesi iine girecektir. Mslmanlarn, bu tr partilerin salayaca, kimi zgrlklere kavuma ya da refahtan pay alma karlnda, onlardan raz hale gelerek, onlarn destekileri, hiz-bi haline dnerek, kendilerini Allah hizbi olmaktan karacak eilimlere doru savrulmamalar iin uyarlarmz srekli klmal-yz. Nefsimizi ve tm Mslman-lar, vahyin lleriyle uyarmak ve slah etmek sorumluluu-muzu, emri bil maruf ve nehyi anil mnker ykmlmz ciddiyetle yerine getirmekten bir an bile uzaklamamalyz. Biz Mslmanlara yakan, ok ksa olan dnya hayatnn ssle-rine kaplarak, makam, mevki,

kredi, ihale uruna slami kimlik ve ilkelerden taviz vermek, dn-yevilemek deildir. Ne pahasna olursa olsun ve hangi art altnda olursak olalm, yaratl gayemize uygun davranmak, sadece Allaha ibadet etme bilinciyle, Kurann aydnlatc ve ina edici mesajn halkmza ve tm dnya insanl-na tayarak, tevhid, adalet ve zgrlk mcadelemizde srarc olmaktr. Biz, her artta ve her durum-da iimize bakmalyz, kulluk eksenli tevhit, adalet ve zgrlk mcadelemizi srekli klarak, kendimizden balayarak, toplu-mumuzu ve mmetimizi vahyin lleriyle yeniden ina etme projemizi srdrmeliyiz. lm bize gelene kadar, Kuran ve Resuln gzel rnekliini rehber edinen kitap eksenli sahih bir mcadeleyi tavizsiz srdr-meliyiz. Allah yolunda istikameti bozmadan, din konusunda asla uzlamadan ve tavize yanama-dan yrmeliyiz. Bugn Mslmanlar olarak dinimize yapacamz en gzel hizmet, Allahn bize vermi oldu-u deerleri korumaya alarak rnek ahlakmzla ve onurlu ahsiyetimizle insanla numune olmaktr. Unutmayalm ki bu hizmeti ancak ahsiyetimizi eroz-yondan koruyarak yapabiliriz.

Makalelerinden Yararlanlan Yazarlar:Abdullah Byk, Abdurrahman Dilipak, Adem aylak, Ahmet Araka, Ahmet Kalkan, Ahmet Kurucan, Akif Emre, Ali Bula, Ali Haydar Aksal, Ali Osman Karaolu, Ali nal, Fahri Kubilay, Hamza Er, hsan Sreyya Srma, Krat Atalar, Mehmet Pamak, Rdvan Kaya.

19

FaaliyetlerimizFaaliyetlerimiz

Sakarya Aile Dernei'nden Kadnlar Gn Mesaj

Sakarya Aile Dernei Bakan Gazanfer vez ise yapt aklamasnda;"Bat medeniyeti kadn kullanmakta, bir meta gibi grp, deer vermemektedir. Ylda bir gn tahsis ederekten gndemine alp geitirmektedir.Yce dinimiz slm'n geliiyle insan; yaradlndaki gyesini idrak etmi, hor ve zelil grlen kadn, izzet ve eref kazanarak esas yerine oturtulmutur. Deersiz olarak grlen, slm ncesi hibir hususta sz shibi olamayan kadn, slm'n sayesinde hakkn savunmakta sesini her tarafa duyurabilmitir.Varlklarn en ereflisi olarak insan yaratlmtr ve bu deerin iinde kadnlar erkeklerden ayr tutulmamtr.Cennet gibi bir nimeti annelerin ayaklar altna seren, Erkein kadna bir stnl yoktur, sizin en deerliniz takvada stn olandr diyen bizim dinimiz slm'dr.Kur'an kadn ve erkei birbirinden stn tutmak yerine birbirinin tamamlaycs kabul edilmitir. Allah, kadnlara anne olma zelliini

de bnyelerine vererek ok gl nimetlerle donatmtr. Ama kadnlar; ya bunun farkna varmyor, ya ihmal ediyor nemsemiyor ya da sradan olmay seiyorlar. Kadn elindeki nimetlerin farkna varrsa ve zerine deni lykyla yapma aba ve gayretinde olursa, toplum ok daha farkl ekillenecektir.Erdemli, izzetli, gl toplumlar olmak istiyorsak, kadnlarmzn bu erevede nemini de ok iyi kavramamz gerekmektedir. Hor grlen, ezilen, sknt eken kadnlarmzn sorunlar da ancak bu ekilde zlebilecektir. Kadn Allah'n emnetidir, emnete hynet eden kalitesiz vasftadr."

Hamza TEKN Hocaefendinin sunduu "Kuran'da Kadn ahsiyetler" adl konferans vatandalarn youn katlmyla AKM'de gerekleti. Konferansta Kuran'n kadna bak ve gnmz Mslmanlarnn kadna bak zerinde eitli yetler nda duruldu ve Hz. Hacer, Hz. Aye, Hz. Hafsa, Belks ve dier birok hanmlardan rnekler sunuldu. Ayrca Sakarya Aile Dernei yaynlar arasnda kan Hamza TEKN Hocaefendinin ayn isimli "Kuran'da Kadn ahsiyetler" kitab Sakaryal okuyucusuyla buluturuldu.

Ribat Eitim Vakf Adapazar ubesi ve Sakarya Aile Dernei tarafndan Konferans

20

Ribat Eitim Vakf Adapazar ubesi ehrimizdeki mlteciler bata olmak zere ihtiya shipleri iin balatt Aevi faaliyetlerine bir yenisini daha ekledi. Vakf olarak 10 Suriyeli, 9 Irakl ve 1 Filistinli aileden oluan toplam 107 kiiye 2 n scak yemek vermenin yan sra kmr, buzdolab, kyafet, il vb. ihtiyalar da karlanmaya allmaktadr. Aevi hizmetinden yararlanan muhacir ailelere

ynelik olarak Ensar Kardelii erevesinde konferans dzenledi. 17 Ocak 2015 tarihinde SAKVA Sosyal Tesislerinde gerekletirilen Ensar-Muhacir Kardelii ve Hicret konulu konferans bu hizmetlerden yararlanan ailelerin katlmyla gerekletirildi. Ribat Eitim Vakf Adapazar Aevi sorumlular benzer almalarn 2015 yl ierisinde de devam edeceini belirttiler.

Sakarya Aile Derneinden Anma ProgramYapt kitlesel etkinliklerle ska adndan sz ettiren Sakarya Aile Derneimizin Hanmlar Komisyonunca dzenlenen, Hz. Hacer'i (a.s) anma ve anlama program yapld.Youn bir katlmla gerekleen programda Mslmanlarn teslimiyet ve tevekkllerinin sorguland gzel bir tefekkr saati yaand.Kuran- Kerim tilveti ile balayan program Sakarya Aile Dernei adna Gzin Kelein al konumas ile devam etti. zmir'den gelen Psikolog Esra DAHAN hanmefendi Hz. Hacer'i gnmze nasl tayacamz anlatan sunum ve sylei gerekletirdi. Hz. Hacer'i konu alan tiyatro gsteriminin yapld programa hanmlar youn ilgisi gsterdi.

Ribat Eitim Vakf lim Heyetinin Sahih Peygamber Anlay Konulu PaneliVakf ube Merkezimizde, REV lim Heyetinden Musab SEYTHAN, Mslim YURTMAN ve Seyit Mehmet DENZ Hocalarn sunduu Sahih Peygamber Anlay ile ilgili bir panel yaplmtr. Peygamber ve Peygamberlik meselesinin KuranVahiy ve sahih Hadisler erevesinde nasl anlalmas gerektii konusunda aydnlatc bir program olmutur.

Ribat Eitim Vakfndan Mltecilere Konferans

21

EVLLK VE AHLK

Sadakat, sorumluluk ve sevgi, ideal bir birlikteliin n artlardr. Bunlardan herhangi birinin eksiklii o evliliin sorunlara gebe olduunu gsterir. Sadakat birbirine olan ahitlemeye bal kalmak, sorumluluk ortaklktan doan ykmllkleri yerine getirmek, sevgi ise eler aras muhabbeti derinletiren bir duygudur.

Yusu

f YA

VUZY

ILM

AZ

Evlilik hem kadn hem de erkek iin dn, sosyal ve kltrel farkl sorumluluklarn yklenil-dii hayatn yeni bir safhasdr. Bundan dolay insan hayatnn nemli dnm noktalarndan bi-ridir. Salkl bir evlilik, hi ku-ku yok ki, bir taraftan yerine ge-tirilmesi gereken sorumluluklara, dier taraftan elerin birbirlerine duyduu sevgi ve saygya bal-dr.Sadakat, sorumluluk ve sevgi, ideal bir birlikteliin n artlar-dr. Bunlardan herhangi birinin eksiklii o evliliin sorunlara gebe olduunu gsterir. Sadakat birbirine olan ahitlemeye bal

kalmak, sorumluluk ortaklktan doan ykmllkleri yerine getirmek, sevgi ise eler aras muhabbeti derinletiren bir duy-gudur. Evliliin srd bir dnemde baka kiiler hakknda cinselli-e vurgu yapan sz ve imalardan kanmak gerekir. Bu durum evli-likte gven duygusunu zedeleyen ok nemli bir davran biimidir. Ayrca elerin, dierini baka-laryla kyaslayan tavrlar veya birbirleriyle mecburen evlendik-lerine ve ocuklar yznden bu evliliin srdne dnk bir ima son derece yaralaycdr. slm, gelenein aksine kadn

ve erkein evlilik d ilikileri konusunda herhangi bir ayrm yapmaz. Evlenen kzn gemi ya-ants hakknda olan aratrma, erkek iin ounlukla yaplmaz. Toplumumuzda namus dnce-sinin sdece kadnlar zerinden yryen bir yaklam biimi ol-duuna kuku yoktur. Daha ak sylemek gerekirse, toplumun gznde, evlilik ncesi yasak cin-sel iliki yaayan erkekle kadn, Kurann ayn grmesine karn, asl ayn konumda deildir. Gele-nek erkeinkine ses karmaz ya da sessiz kalrken, kadnnkini en acmasz bir biimde cezalandr-ma eilimindedir. Oysa erkein

22

bu konudaki davran ne kadar susa kadnnki de ayn derecede sutur veya normaldir. Erkek iin normal grdnz bir eylemi kadn iin anormal grmeniz, so-runlu bir dnce yapnzn oldu-unu gsterir. Muhafazakrlarn kadn konu-sunda ikircikli davrandn kabul etmek gerekir. Einin a-lmasna, deniz kenarnda tatil yapmasna kar kan biri bunla-r kendisi kolaylkla yapabilmek-tedir. Oysa kadnn baka erkek-lerin arasnda tatil yapmas ne kadar sorunluysa, erkein baka kadnlarn arasnda tatil yapmas da o kadar sorunludur. Karsn erkeklerin gremeyecei bir yer-de denize girmeye ynlendiren erkek, turistlerin arasnda yz-mekten ekinmemektedir. Kuran eler arasndaki ilikide rt kavramn kullanr. rt gizlemeyi gerektiren eylerin ol-duunu ima eden bir metafordur. Demek ki, eler arasnda kalmas gereken bilgiler vardr ve bu bil-gileri bakalaryla paylamamak gerekmektedir. Antropolojik adan bakldn-da insanln yeryz serveni bir erkek ve bir kadnla balyor. (Adem (as) ve Havva kssas). Cin-sellik insanln ilk tank olduu, ilk farkna vard ve ardndan buna bal olarak ayp dncesi-nin geldii bir davrantr. (Adem (as) ile Havvann cinsellii fark ettikten sonra gizleme abas).Sonra Adem (as)in iki olu olan Habil ve Kabil arasndaki anla-mazlk, insanlk tarihinin ilk ci-nayeti ile sonulanr. Habil ld, onun ocuklarnn olduu konu-sunda bir bilgimiz yok. Ancak Kabil yaamaktadr ve bir anlam-da hepimiz Kabilin ocuklaryz.

nemli olan bu kavgann kadn/cinsellik yznden balad ve ilk karde katliyle sonulanddr.Evliliin gereklemesiyle bir anlamda evlilik ncesi durum gemite kalmtr; oraya dnk, eski arkadalklar konu alan bir ima yaplmamaldr. Evlilik bir durumdan baka bir duruma ge-itir ve yeni sorumluluklar st-lenmeyi gerektirmektedir. Kukusuz hibir evlilik boan-mak amacyla gerekletirilmez. Boanma eylemi evliliin sosyal, kltrel ve sevgi ynnden sr-drlebilir olmaktan kmasyla bavurulacak son davran bii-midir. Evliliin srdrlmesin-den doacak zarar boanmann gereklemesinden doacak za-rardan daha fazla ise kukusuz boanma meru bir yoldur. Bo-andktan sonra ayrlan elerin birbirleri hakknda yaralayc ko-numamalar esastr. Evlilikte cinsellik nemli bir et-kendir ancak tek bana yeterli deildir. Sosyal, kltrel, ideo-lojik uyum ve hayata benzer pa-radigmadan bakmak da son de-rece nemlidir. Kadn ve erkek, tadklar cinsel kimlikten nce insandr. Karlalan baz so-runlar insan temelinde ele alp sonulandrmaya almak daha yararl olacaktr.

yle grlyor ki, kadn modern kltrn cinsellii ycelten tav-ryla, gelenein onu hapsettii yer arasna skmtr. Bu anlamda geleneksel kadn ile modern ka-dn ayn kaderi paylamaktadr. Ancak unutulmamaldr ki, kadn ne tek bana tketim kltrne sunulan bir cinsel obje, ne de ge-lenein donmu kalplarna sk-m bir nesnedir. Gelenekte kzlarn evlenecekleri erkei beenme gibi bir haklar yoktur. Onlarn yerine babalar, belli bir miktar para karlnda karar vermektedir. Bir ilimizde hasat kaldrldktan sonra ya-l erkeklerin baka bir ile gidip, para karl gen kzlar aldkla-r bir vaka olarak yaanmaktadr. Hi grmedii bir erkekle belli bir miktar para karl evlenmek zorunda braklan gen bir kzn ruhunda ne byk ve derin yara-lar aldnn ne nemi var ki? yle grlyor ki, toplumumuz-daki evliliklerin nemli bir bl-m daha balangta bir trajedi ile balamtr. Kadn gelenein prangasnda yaamak zorunda olan, alnp satlan, belirli bir miktar karlnda hi tanmad- biriyle evlendirilerek hayalleri yklan bir varlk deildir. Kadn ve erkek ayn zden yara-tlmtr. stnlk meselesine gelince, bu mesele hi kukusuz stnln takvada olduu ge-nel ilkesi altnda deerlendiril-melidir. Kuran merkezli kadn sorununa yaklaanlar, parac yaklamlarn esiri olmaktan kurtulmal, kadn konusuyla ilgi-li tm yetleri bir araya getirerek ve Kurann temel mantn gz nnde bulundurarak zmle-me yapmaldrlar.

Kadn ve erkek ayn zden yaratlmtr. stnlk meselesine gelince, bu mesele hi kukusuz stnln takvada olduu genel ilkesi altnda deerlendirilmelidir.

23

Sah

ir A

K

A

HKMYET ve KTDAR

Hkmetmek, hkim olmak, hik-metli olmak, ynetmek, men etmek, dnmek ve salam yap-mak anlamndaki hkim; Hkme-den, karar veren hkim demektir. Kurnda Allahn sfat olarak kul-lanlmtr.Herhangi bir konuda insan da h-km ve karar verir, taraflar arasn-da ihtilafl konular zer. Ancak insanlarn hkm ve kararlarnda yanlma ihtimli vardr. Allahn ise hkmnde yanlma, hata ve zu-lm asl yoktur. nk O, hkimler Hkimi, hkm verenlerin en ha-yrlsdr. Allahn sfat olarak Hkim; her ii, hkm, emir ve yasa hikmetli, doru, isabetli ve bir amaca yne-lik olan, yaratklar mkemmel ve salam bir ekilde var eden, onlar iyi bilen anlamlarna gelir. Ayrca hkim; hikmet shibi, lim, hekim anlamlarna gelir ve hakl ile hak-sz, sulu ile susuzu ayrt eden, ihtilafl konular zmleyen ve her ii hikmetli olandr. Merhum bn-i Haldun hkimiyeti; Kendi kudreti zerinde bir ba-ka hkmran kudretin olmamas dr diye tarif eder. Yni, mutlak stnlk, mutlak iktidar anlamn-

dadr. slmda hkimiyet mefhu-mu mutlak bir mn ve tm haya-ta mil bir btnlk ifade eder. slma gre insan hayatnn siyas, ictimasosyal, iktisad ve dn cepheleri birbirinden ayrlmaz bir btndr. Hkimiyet telkkisi de, dier sistemlerdeki gibi yalnzca siyas deildir. Hkimiyetegemenlik Allahndr; bu kinat yaratan ve ona mlik olan kendisi olduuna gre, onun mutlak hkimi de Odur. nsanlara den de Onun indirdiini hakem kabul etmek, onlarla hkmet-mektir. nk onlar bir taraftan, Allahn hidyetine uymak artyla mukayyet bir ekilde yeryznn halfeliine getirilmi bulunuyor-lar, dier taraftan da onlar Allahn yeryzndeki halfeleridir ve halfenin de kendisini halfe yapa-nn emirlerinin dna kma yetki-si yoktur. slm, kendisinden nceki zaman-larn hkimiyet kavramn kkn-den deitirmi ve slm Devle-tinde nsan hkimiyeti fikrini ortadan kaldrmtr. Yce Allahn egemenliini kabul etmenin anla-m, insanlarn hkim ve tebea diye ikiye ayrlmasnn son bulmasdr.

Devletin ilerini yrtmekle grev-li olanlarn, hkimlerin Hkimine hesap verme ve hirette cezalan-drlma korkusuna yenik dp, bakalarn kendine itaat ettirme yerine kendilerinin Kurn ve Snnetin yolunda yrmesidir. Bu stn hkimiyet kavram ge-reince, bir insann diktatrlk yoluna gitme imkn kalmad gibi vatandalarnda bir diktat-rn nnde balarn eme duru-mu sz konusu olmaz. Bylece ne bir hkim ne de halk, en byk Hkimin kendilerine verdii hak-lara bakalarnn tecavz etmeleri-ne izin vermez. Gyet aktr ki Allah, siyas hkimiyeti icraya insanlar halfevekil tayin etmitir. Bu hkimiyetin icras, Kurn- Kermde aka be-lirtildii gibi, Allaha man edip hl ve hareketleriyle Onun koyduu hkm ve esaslara riayet ettikleri-ni ispat edenlere vermitir. Nur, 55; Allah iinizden man edip de iyi amel (ve harekette) bulunanlara yeminle vaat etti ki, onlar yery-znde muhakkak hkmran ede-cektir. Byelece Allahn koydu-u hkmler erevesinde yetki ve sorumlulua ship olunup, ancak

Herhangi bir konuda insan da hkm ve karar verir, taraflar arasnda ihtilafl konular zer. Ancak insanlarn hkm ve kararlarnda yanlma ihtimli vardr. Allahn ise hkmnde yanlma, hata ve zulm asl yoktur. nk O, hkimler Hkimi, hkm verenlerin en hayrlsdr.

24

o l ve esaslara uyulduu srece itaat etmek gerekir.Chil hkimiyet anlaylar ise eitlidir. Kimi hkimiyeti millete verirken, kimisi de devlete verir. Halkn sesi hakkn sesidir szy-le anlatlmaya allan Demok-rasi; halklar uyuturan ve insan insana kle yapan bir ideolojidir. ounlua uyma psikolojisi ile in-sanlar hep ounluun nnde s-rkler, ounluun tercih ettii ey her ne kadar yanlta olsa demok-rasi tellallarna ve zorba diktalarn sz ve savunuculuunu stlenmi, artistlie soyunmu mukallit may-munlarca bu fikirler kabul edilir. Bylece beer ideolojiler, insanlar ok ynl asimilasyona ve dejene-rasyona tbi tutmulardr. Mesel; byk bir propaganda ile halk kendi istedikleri yne artland-rrlar (Hatta bazen dierlerini ya-saklayarak) ve halk da hkim g-lerin istedii dorultuda hareket ederek tercihler yaparlar. Bylece de halka ramen hkim glerin istedii gereklemi olur. Her ye-rin btllarn sergilendii pazarlar hline getirildii ve btln er g-lerce desteklendii bir toplumda haktan mahrum braklarak ahsi-yetsizletirilen topluluklar ne taraf-tan olacaklardr? Hakkn hibir yetkisi ve deeri yok-sa, o insanlarn hakk semeleri dnlebilir mi? Hakkn hibir propaganda ve tekilatlanma hak-k yoksa ve er glerce en byk tehlike olarak gsteriliyorsa; in-sanlarn doru bir seim yapmala-rndan bahsedilebilir mi? Temyiz gcnden ve hakk tespitten mah-rum braklan ve devaml btllarla uyumlu hle gelen insanlarn hkimiyetinden veya hkimiyeti asl merciineAllaha vermelerin-den ne kadar bahsedilebilir? Bu sebeple, demokrasilerde hak haklnn deil, glnn, kand-rann, aldatanndr. dareler hakl-

dan yana deil, glden yanadr. Hakk hie sayan ideolojilerin hak ehillerine sayg gstermeleri bek-lenebilir mi, haktan yana olmalar umulabilir mi? Bylece temel de fitnefesat olan beer ideolojiler; hkimiyeti fitnecilere, eytanla-mlara vererek hak, hakl ve halka kar mcdele ederler.nsanln Efendisi nderimiz (sav) yle buyurmutur, ibret alanla-ra; Sizden biriniz sakn immaa -ahsiyetsiz, kiiliksiz, kimliksiz- olmasn. ahsiyetsiz; insanlar iyi olursa onlarla beraber olur, kt olursa yine onlarla beraber olur. Siz yle olmayn. nsanlar iyi olur-sa onlarla beraber olun, kt olur-sa siz yine iyi olun- iyilerle olun. (Tirmiz, Snen 3/408) Modern devletlerde siyas hki-miyet / egemenlik anlam; Kamu ve sosyal dzeninin yaps, halk egemenliine dayanmas ve lke-nin bamsz olmasnda mutlak mnda ship olduklar hkm-ranlk demektir. Devletlerin ege-menlii, sdece uluslararas hukuk ve temel insan haklar erevesin-de snrlandrlabilir. Sosyolojik anlamda hkimiyet, bir topluluun baka bir topluluk zerindeki gc ve stnldr. Hkimiyeti; sz geirebilme, is-tediini yapabilme yaptrabil-me gc, ulusal veya uluslararas dzeyde siyas karar alma ve bu kararlar uygulama yetkisinin, her-hangi bir fert, gurup veya kurumun deil, sdece devlete ait olmas an-lamnda anlarlar. Oysa ki, bir toplumda geni kitleler tarafndan geerlilii sorgulanma-yan/sorgulanamayan, byk oran-da kabul gren veya kendini kabul ettiren hkimiyet ise egemen/bas-kn hkimiyettir.Bu ayn zamanda bir toplumda, iktisad ve siyas gcn de deste-iyle dilini, davran biimlerini ve deerlerini dier alt kltrlere ka-

bul ettirilecek dzeyde g kazan-m olan baskn/egemen kltrdr. Modern hukuku ve siyasetiler ise hkimiyeti; Yurttalar ve uyruk-lar stnde yasayla kstlanmam en yksek iktidar, Genel iradenin uygulanmas, Shibinin gc s-tnde bir gcn bulunmamas, Belirli bir lke ve o lkede oturan gerek ve tzel kiiler zerinde kullanlan ve devlet kiiliine ba-l olan, ondan ayrlmayan asl, en yksek hukuk iktidar veya kudret-tir diye tarif ederler. Bu anlaya gre ise; karlkl menfaatlere, otorite ilikilerine dayanan oklu egemenlik gibi hkimiyet trlerine ayrlr ki; bu da ayn anda iki veya daha ok gcn olduu kabuln gerektirir.ktidar ise; mlk, saltanat,erk, g, bir ferdin yahut fertler topluluu-nun kendi istekleri dorultusunda, rzalar olup olmadna bakmaks-zn dier insanlarn davranlarn etkileyebilme, ynlendirebilme veya denetleyebilmesi, toplumu ynetme, ynlendirme gc; bu g veya yetkiyi elinde bulunduran organ, hkmet demektir. Yneten ile ynetilen ilikisinde ynetenin konumunu belirlemekte olan iktidar kavram; Ortak he-deflere erimek iin, toplumun kaynaklarnn seferber edilme-si yetenei olarak da tarif edilir. Buna binen, kurumlar kanalyla yrtlen ve adlet - hakkniyet il-kelerini az ok benimseyen iktidar, bir sosyal sorumluluk alan ile kar-lar ve bu sorumluluk alan iinde hareket etmek mecburiyetinde kalr.ktidar; Bir kii, elit bir gurup veya bir gurup insann, kendi ahs arzu, fikir, ideoloji veya herhangi bir felsef sisteme gre, ou za-man yetki alanlarnn genilii nispetinde, rzalar olup olmad-na baklmakszn dier insan veya guruplarn davranlarn tyin ve kontrol edebilme ve gerektiin-

25

de (taatsizlik, muhalif olma gibi durumlarda) toplumu oluturan fertler zerinde cebir kullanma kapasitesidir. Sosyal mnasebetler erevesinde bir iradenin, ona kar gelinmesi hlinde dahi yrtlme-si imkndr.ktidar kullanmnn sdece gc elinde tutan bir tarafn isteklerine bal olmad, dier g ortaklar-nn rzasnn da gzetilerek iktidar kullanmnn amacna ulaabildii duruma ise ktidar Bamll de-nir.Btn iktidar trleri iinde en ge-ni kapsamls siyas iktidardr ve hiyerari bakmndan en ileri aamaya ulam bir rgttr. Zor ve iddet kullanma tekelini elinde bulundurur ve toplum, iktidarn bu zelliklerini ya benimsemekte, ya da kerhen de olsa kabullenmek-tedir. Dolaysyla, otoriteye boyun eme olgusu hkimdir.Bir toplumun nabzn elinde tutan, sosyal kkenleri, menfaatleri ve dnya grleri bakmndan arala-rnda sk bir mnasebet bulunan siyas, iktisad ve askeri glere, sos-yal srelerin ynnn belirlenme-sinde etkili ve yetkili g odaklarna da Siyaset Elitleri denir. Bunlar seilmi olmamalarna karlk, siyas gc elinde bulun-duran, lkenin mill politikalarn belirleyen, kendilerine yakn baz siyasetilerin yardmlaryla kendi menfaatlerine uygun kararlarn alnmasnda etkili olan ve ou zaman geni halk kesimleri tara-fndan bilinmeyen kk ve fakat gl guruplardr ki; asker liderler, byk irketlerin, holding ve ban-kalarn yneticileri ile i adamlar ve brokratlar bu kabildendir. Fert ve toplum ilikilerinde ikti-darn varl tabiidir; zira btn sosyal organizasyonlarda insanlar farkl statlerde bulunmakta ve bir-birinden ayr roller oynamaktadr-lar. Bu organizasyonlarda yneten

ve ynetilen ayrm insanlar aras ilikilerdeki eitsizliin sonucu olup, bu durum iktidarn temel er-evesini oluturmaktadr. Esas iti-bariyle iktidar, insanlar arasndaki ilikilerin her dzeyinde grlr ve en genel anlamda bakasna i yap-trma, bakasnn davranlarn ynlendirme gc ve imkndr.Yine ktidar; Aralarnda iliki bu-lunan kii veya guruplardan birinin dieri zerinde, herhangi bir ii yaptrma gc ve etkisidir, Ona ship olan kiinin emirler vermek, kendisine boyun eilmesini istemek hakkna da ship bulunduu ve toplumun nizam - dzen ve deer-lerine uygun biimde oluan bir etki biimidir diye de tarif etmilerdir. Toplumda baz kii ve kurumlarn bakalarnn davranlarn etkile-me ve ynlendirme gcne ship olmalarnn balca kayna toplum ve gurup dzeyinde her trden kay-nak ve imknn dalmndaki eit-sizliktir. Ferd eitsizlik bir insann, bakalarna baz eyleri yaptrma veya yaptrmama imkn vermekte-dir. Gl bir kimse, bakasna kor-ku yoluyla istedii bir eyi yaptrabi-lir. ktidarn en nemli unsuru fizik zorlama veya gtr. Sdece g yoluyla bir iktidarn istikrar kazana-rak yaamas imknsz gibi grnse de g olmadan, yni bakalarna boyun edirecek madd donanma ship olmadan iktidarn yaamas zordur.Polis ve Jandarma modern her dev-let iin temel gc oluturur. kti-darn, boyun eenler/ynetilenler tarafndan benimsenmi olmas gerekir. Sdece zorlama ile yaaya-mayacak iktidarn toplumsal nizam - dzen ve deerlere uygun ekilde ortaya km olmas, ona hem is-tikrar, hem de meruiyet kazand-rr. Toplumsal dzen ve inanlara bal olarak ortaya kan iktidarlara geleneksel, karizmatik veya yasal niteliklerinden dolay itaat edilir.

Buna karlk toplumsal deer ve inanlara ters den iktidarlara ise korku/cebir ve saygnlk gibi psiko-lojik sebeplerle boyun eilir. Asker ynetimlerle ynetilenlerin itaat et-meleri korku ve cebir dolaysyladr, oysa ran ustasna itaati ise say-gnlktan dolaydr. Toplum btnnde ortaya karak siyas bir nitelik kazanan siyas iktidar; hkim/egemen, toplumun geleceine ynelik her trl kara-r veren, baka hibir iktidara tbi olmayan ve dier btn toplumsal iktidarn zerinde olan gerek bir iktidardr/muktedirdir. Siyas iktidar, egemen iktidar oldu-u gibi, siyas - idar kararlar uy-gulatabilmesi iin zorlama tekeline de ship bir iktidardr. Bu itibarla siyas iktidar, dier otoriteleri de kapsayacak ekilde devletin en s-tn otoritesini temsil etmekte olup, deerlerin otoriter yolla datlmas iin kararlar alp kurallar koyar-ken, alnan kararlar uygularken ve uygulamay denetlerken meru zorlama kullanabilmektedir. Son sz olarak; Hkimiyetin ve iktidar/muktedir olmann artlar ve gerei Mslmanlar iin anlal-dktan sonra; ynetmeye - iktidara tlip olanlar neyi, nasl ve ne ile yneteceklerinin; ynetilenlerin de kendilerini kimin, nasl ve ne ile ynetmelerini istediklerini veya is-temelerinin uurunda olarak dn-yalar ve hiretleri iin ona gre hareket etmeleri gerektii daha fazla izahtan vreste olsa gerektir diyebiliriz.Asl unutmamamz gereken dstur ise; Allaha isyanda kula itaat ha-ramdr, vesselm.

Faydalanlan Kaynaklar:1.Halil ATALAY, Fikr Tevhide Doru, 2.Yusuf KERMOLU, Kelimeler Kavramlar, 3.Risale, Sosyal Bilimler Ans.,4.mer DEMR-Mustafa ACAR, Sosyal Bilimler Szl

26

Asem Mobilyaclar Sanayi Sitesi No: 197 Serdivan / SAKARYATel: 0 264 211 21 82 Fax: 0 264 211 21 83

bilgi@erdemsan.com www.erdemsan.com

Mutlulua Alan Kaplar

naat PVC ve Alminyum Dorama itf Cam elik Kap Garaj Kaps

Ali Dilmen Mh. Sakarbaba Cd. No: 73/75 Erenler / SAKARYATel-Faks: 0264 241 70 39 Gsm: 0532 482 52 06

NECP TOK

Allah Tel her insan iin bir ecel takdir etmitir. Kimi az yaar, kimi ok. Nihayetinde ok yaayanlarn da bir eceli vardr. Rabbimiz; ..Herhangi bir kimseye uzun mr verilmez, yahut mr ksaltlmaz ki bu bir kitapta olma-sn. phesiz bu Allaha kolaydr. (Ftr, 11) buyurur. Kimi insan ise az mrde ok yaar. Az zamanda ok i yapmtr. nk zamann deerlendirmi, bir ann bile heba etmemitir. Rza- ilhye uygun bir hayat srm, buna devam et-tike de mrne bereket gelmitir. Bu ilah bereket ile lmnden sonra da yaptklaryla, eserleriyle yaamaya devam etmitir. Mesela mm Syt (.911/1505) 60 yl-lk mrnde, tefsir, hadis, usl, f-kh, kelm, tarih gibi pek ok ilim dalnda says bine yaklaan eser kaleme alm, bu mrnde bugn yzlerce bilim insanndan oluan

bir kurul tarafndan 30-40 ylda hazrlanabilen ansiklopediler telif etmitir.Efendimiz (sav) bir hadislerinde mminlerin en hayrlsnn byle kimseler olduunu beyan ile yle buyurmutur: En hayrlnz size haber vereyim mi? Sizin en hayr-lnz, mr en uzun, ameli en g-zel olannzdr.Bu hadis-i erf, Eb Hreyre, Cbir, Eb Bekre, Abdullah b. Bsr, Enes gibi sahabilerce nakledilmi-tir. Tirmiznin de Sneninde ha-sen-sahihtir diyerek yer verdii Eb Bekre rivayeti yledir: Bir adam; Ey Allahn Rasl! nsan-larn en hayrls kimdir? diye sor-du. Hz. Peygamber: mr uzun, ameli gzel olandr buyurdu. Adam: Peki, en kts kimdir? diye sordu. Efendimiz de mr uzun, ancak ameli kt olandr! buyurdu.

Bu hadisin erhinde mfessir ve muhaddis Tb (743/1343), insa-nolunun hayatnn bir sermaye olduunu, sermayesi ok olann kazancnn da ok olacan sy-lemi, gzel amel ileyerek m-rn deerlendirenlerin kazanl olup, kurtulua ereceini; buna mukabil kr etmeden sermayesini kaybeden kimsenin ise hsrana varacan belirtmitir. Buna gre dnya hayat bir pazar yeri, mr sermaye, yaplan alveriler amel olarak dnldnde iyi amel-ler kazan, kt ameller ise zarar olmaktadr. O halde inanl kii veya bir dier tabirle iman ada-m mr sermayesini iyi deer-lendirerek kazancn, iyi amelleri-ni oaltmaya almaldr. Efendimiz bir baka hadislerin-de Mslmann mr uzadka hayr da artar. buyurarak iman insannn bu haline iaret buyur-

HAYIRLI UZUN MR .Far

uk A

KPI

NA

R

Allah Tel her insan iin bir ecel takdir etmitir. Kimi az yaar, kimi ok. Nihayetinde ok yaayanlarn da bir eceli vardr. Rabbimiz; ..Herhangi bir kimseye uzun mr verilmez, yahut mr ksaltlmaz ki bu bir kitapta olmasn. phesiz bu Allaha kolaydr. (Ftr, 11) buyurur. Kimi insan ise az mrde ok yaar.

28

mulardr. u hadiste bunun rne-i aka grlr: Hz. Peygamber zamannda iki adam ayn anda Mslman olmulard. Biri die-rinden daha bilgili idi ve katld- bir gazvede ehit dt, dieri ise bir sene sonra yatanda ld. Talha b. Ubeydullah (r.a.) rya-snda, eceli sonra olan adamn ehidden nce cennete konuldu-unu grr. Buna hayret eder ve sabahleyin bunu Allah Raslne (s.a.) anlatr. Ryay dinleyen Hz. Peygamber: O, dierinden sonra bir Ramazan orucu ve alt bin re-kat namaz (bir senenin namazn) ed etmedi mi? buyurdu. Efen-dimizin bu tespiti sdece haram olan eylerden kanp namaz ve oru ile yetinen kii hakkndadr. Bir de buna zekat, Kurn okuma, zikir, hac gibi ibadetler, doru sz-llk, vefakarlk, diergmlk gibi gzel hasletler ve akrabay gzet-mek, komuya, misafire ikramda bulunmak, ana-babaya hrmet gibi her trl slih amel eklenirse mr uzun olan Mslmann ha-yrl olaca daha net ortaya kar. Rasl-i Ekrem (sav) buna binen ilgili rivayetin devamnda; Allah katnda, tesbihi, tekbiri, tehlili ve-silesiyle mrn slm zere gei-ren muammer bir Mslmandan daha stn yoktur. buyurmu-tur.Ancak uzun mr daha ok hara-ma dmeye ve ameli terk etmeye yol amamaldr. Aksi hlde mj-delenen hayr, erre ve azaba d-nr. Nitekim Allah Rasl (sav) dualarnda mrn kt gemesin-den (s-i mr) Allaha snm-tr. Bu sebeple Allahtan hayrl uzun mr niyaznda bulunmak ve mr hayrl uzun hle getirme gayretinde olmak gerekir. Mmin, yaad her ann, lehinde veya aleyhinde ahitlik edeceini hatrdan karmaz. O, daima m-

rn nerede tkettiinin hesabn vereceinin bilincinde bir hayat srer. Hl byle olunca da lm deil, mr temennisinde bulu-nur her daim: Hayrl uzun mr. Nitekim Hz. Peygamberin baz nasihatlerde bulunduu bir mec-liste Sad b. Eb Vakkas duygulanp alar ve kere Keke lsem de-yiverir. Bunun zerine Efendimiz (sav); Ey Sad! Benim yanmda lm m temenni ediyorsun! Eer cennet iin yaratlm isen mrnn uzun ve amelinin gzel olmas senin iin daha hayrldr, ayet cehennem iin yaratlm isen acele ettiin ey ne de kt-dr! buyurdu.Uzun mr shibi olmak elbette ki Allahn takdiri iledir. Bizler, Onun takdir etmi olduu hayat sreriz. Ancak mr dolu dolu yaayarak uzatmak insann iradesine veril-mitir. Her an dolu geirilen bir mr, onlarca sradan mrden daha makbuldr. yle ki bazen bir gece bin aydan daha hayrl olu-vermekte, buna mukabil geirilen nice mrler bir gn veya yarm gn yaanm mesabesinde olabil-mektedir. Efendimiz (sav) de mr uzatacak baz formller vermitir mmetine. Sla- rahmi gzetmek, her trl iyilik, hac ve umreyi bir-biri ardnca yapmak, ana-babaya yaplan iyi muamele, sadaka ver-mek mr uzatacak amellerden sa-ylmtr. Hadislerde geen mrn uzamas iki ekilde anlalabilir: Birincisi ilk akla gelen anlam olan mrn bereketlenmesidir. Yani mrde zaman asndan bir art olmayp, vaktin dolu dolu geiril-mesi manasnadr. kinci anlam ise mrn maddeten uzun olma-sdr. Bunu da u ekilde anlayabi-liriz. Rabbimiz ezel ilmi ile kimin ne zaman hayr zere olduunu bildiinden, ecelleri de buna gre takdir etmitir. Yani iyilik yapan

bir Mslmann o hayr ileyecei ilm-i lhce malum olduundan mr sresi ona gre biilmitir.u halde inanl bir mminin, her iinin hayr olmasna dikkat et-mesi, her ann hayrla geirmesi gerekir. nsanolunu en ok aldan-d iki eyden biri olan vaktini zamann asl sahibinin llerin-de, iyi deerlendirmesi, kendisine bahedilen mrn bereketli hle gelmesi iin, hatta yapt iyilik-lerle ldkten sonra bile gnller-de yaayan ve amel defteri ak duran bir canl olabilmek iin aba sarf etmesi gerekir. Bunun iin de iyiliklerin adam olmal, maruf ilemeli, marfu emretme-lidir mn nsan. Marfu, marf olmas iin yani bilinsin ve grl-sn diye deil, her trl marfun yegne shibi olan el-Berrin r-zasn kazanmak iin yapmal. Ve yakarmal Rabbine: Rabbim! Rzan dorultu-sunda bir hayat sreceim hayrl uzun bir mr baheyle. Her iimi hayreyle, her hayr bana i eyle! mrnz mzdt olsun, muam-mer olun efendim!

Uzun mr shibi olmak elbette ki Allahn takdiri iledir. Bizler, Onun takdir etmi olduu hayat sreriz. Ancak mr dolu dolu yaayarak uzatmak insann iradesine verilmitir. Her an dolu geirilen bir mr, onlarca sradan mrden daha makbuldr.

Aye

gl K

AR

API

NA

R

rencilerden biri, bulunduu fa-klteyi terk etmeyi dnyor. Sebebi ise hocalardan iittii yanl kavram aklamalar ve kendince anlamsz bilgiler verilmesi. Arkada-mla bunun hakknda konuurken bana: Brakp gitmenin, baka yer aramann kalmaktan daha faydal olacan kim syleyebilir? nsan genken grd yanllara ok a-buk fkelenip, yanllarn arka zemi-ninde yatan zihin yapsn kavrama ve bu kavrayla kendi dorularn da daha bir iselletirme imknn kendi elleriyle yok edebiliyor. Edebi, edepsizlerden renmek gibi bir ey bu bahsettiim... dedi. Dndm ve haklyd arkadam. Her insann, biriktirdii bilgi birikimi farkl olduu gibi yaantlar ve olay-lara ykledikleri anlamlar da fark-lyd. Btn bu farkllklar yzlerce deiik yorum ve dnceler ortaya koyuyordu. Aslnda her insan, ayr bir pencereydi leme alan ve biri-miz, bir dierimizin bakt yerden bakamyor, grdklerimiz de farkl oluyordu. Oysa insan, ayn zamanda kendisi gibi bakabilen veya kendisi-nin grdklerini grebilen kiilere gven duyma eilimindeydi ve hem bu eilim hem de farkl pencereler-den baklarn ortaya koyduu farkl dncelere kar duyulan fke ve korku, insann, insan anlamaya a-lma yetisini ldryordu. Yani yine insan, kendi elleriyle kendisine zul-mediyordu. Gerekten farkllklar bir arada dura-maz myd? Eer duramaz dersek, neden iki mknatsn farkl kutuplar

birbirini ekerken, e kutuplar birbi-rini iter o zaman? Yoksa farkllklarn kabul mdr asl birlie gtren? Dnmek lazm... stelik neden kor-kar ve fkeleniriz ki farkllklardan? Yoksa kendi dorularmza gveni-miz mi az? Eer altnda yatan gizli sebep bu ise, dorularmzdan daha emin olmak adna farkllklar anla-maya, tanmaya almak bizim iin daha krl olmaz m? Tanmak deyince, biz zaten ne olduklarn biliyoruz, ne gerek var? diye dnlebilir. Bilmek ve tan olmak ayn eyler deil. Bildiini sylemek, bir iddiadr ve yanlg da barndrr: Bildiimizi zannetme-mize sebep olan delillerimiz neler, bilmekten kastmz ne, ne kadarn biliyoruz, arka zeminini de rendik mi, rendiklerimizle yanl dzel-tebilmek adna slih bir amel ortaya koyabildik mi? Btn bu sorulara, ak kalplilikle cevap veremedike tandmzdan bahsetmenin ne kadar doru olacan da dnme-miz lzm. Hucurt Sresi 13. yet-i kerimenin zerinde de durmalyz:Bir erkek ve bir kadn olarak yara-tlmamzn da ube ve kabilelere ayrlm olmamzn da sebebinin ve maksadnn tanmamz olduu be-lirtilmiyor mu? Trkeye tanmak olarak geen kelimeye de ok dikkat etmemiz gerekiyor; bilmek anlamn-daki ilim deil de rif olmak keli-mesinin seilmi olmas, anlamsz olmamal... Ve ardndan gelen Allah indinde en kerim olannz... denmesi de bou bouna olmamal...

Yeniden dnelim; farkllklar kt olsa Allah byle yaratr myd? Fark-llklar deil kt olan... Kt olan, bizlerin farkllklar kaldramayacak kadar dar gnll olmamz, farknda olmadan kendimizi yceltip, bizden baka olan hor grmemiz (aslnda bu esnada kendimizi kltp, gs-mz daralttmz bile fark edemi-yoruz); tanmaya hi yanamadan n yarglarmzla zanlarda bulunup, hakl olduumuzu iddia etmemiz ve insanlar arasnda en doru, en hakl olma kavgasna girmemiz...Farkllklarmz, tabii ortamnda ye-tien bitkiler gibi gremedike, gizli kibirle byklk iddialarmzdan arnmadka yeryzn irili ufakl sava alanlarna evirmeye ve o g-zelim tarlalar verimsizletirmeye de-vam ederiz. Her insan, zndeki gizli tohumun iek amas iin urasa ve yan bandaki tohumun suyuna gz dikmeden yaasa dnya iek tar-lasna dnerdi. Biliyoruz ki herkes bu baka ship olamayacak. yi de, biz ncelikle kendimizden sorumlu deil miyiz? Can suyumuzun da Shibini unutmamsak, susuz kalmayaca-mz da biliyor olmal deil miyiz?Canmz actyor gibi grnse de farkllklarn aslnda Gerek ve Tek Shibin byklne, sonsuzluu-na iaret ettiini fark ettiimizde ve Onunla bamz glendirdiimiz-de (ki salam kulpa tutunmaktr bu) canlarmz da yanmayacaktr... Allahtan hepimize rifane tutumlar nasp eylemesi duas ile...

FARKLILIKLARA RF OLABLMEK

30

Mer

yem

V

EZ

Efendim, Ey rahmet yamu-ru, Ey Rahmetin menba, Ey rahmetin mahlas, Ey lemlerin rahmet sebebi olan, Sevgili! ben bir tam, insanlarn cann ac-tacak kadar kuvvetliyim. Hani insanlar duygusuzca davrann-ca birbirlerine ta kalpli der-ler, ite tam da o kadar sertim; rahmetin o ho yumuakl yoktur bende.Henz peygamberlik gelmemi, zulmn karanln aydnlata-cak fener verilmemiti mbrek ellerine. Ben Hacerul-Esved ta-ym. nsanlar beni nereye ve kimin koyacan tartyorlar-d. Bu bana deer verdiklerin-dendi elbette. Deer verdikleri hlde ihtilaflar kbusa dn-m, incitmilerdi beni. nk onlarn yrekleri merhametsiz, topraklar susuzdu. Tam o es-nada onlarn ufuklarndan sen domutun. Kbeye ilk giren Sen olmutun. Beni ortasna yer-letirdiin rty her kabileden bir kiinin tutmasn istemitin. Allahm, ne byk adletti bu. Senin geliinle rahmete, adlete kavutu herkes. Seninle birlikte zaman geip, rahmet ellerin do-kununca yreklere mmetinin ihtilaf bile rahmet olmutu.

BEN BR TAIM EFENDM

Ben muallak taym Aksada. Hani Mira gecesi Rabbin seni rahmetle daha fazla bulutur-mu, yreine ferahlk vermiti. O gece Mekke rzgr zerindey-ken Kudse gelmitin, ge do-ru ykselirken seninle birlikte gelmek istemi, seninle birlikte bende ykselmitim Allahn yce kudretiyle. Ayrlmak iste-miyordum senden . Sen duru ver deyince bana, ben havada kalakalmtm. yle naziktin ki sen, talarn bile kalbini krmaz-dn.Bizler kalplemi talardk, Onun geliiyle kalplerde nesm rzgrlar eserdi, yokluunda kalplerde frtnalar kopard. Onun sebebiyleydi rahmet ya-murlar, o rahmet yamurlaryla bamz slanrd ve onunla se-rinlerdik. Bizler seninle yumu-adk Efendim.Bazen merhametin salar aa-ryor, daha fazla duramyor, bu-ralardan g ediyordu. Ama seni bulunca genleiyordu her ey. Talar ellerinde canlanyor, bir ruh paras kesiliyordu.nk rahmet onun baknda, onun azndan szlen inciler-deydi. Ben bir ta ve talar bile senin rahmetine muhtatr Efen-dim.

Hirada vahyi omuzlarna ykle-yip evine doru koarken senin rahmet rayihalarnla bulutum. Orada sana nid eden bir tam ben. Onu grmek bile yumuat-mt beni. Bir tek onunla filiz-lendi iimdeki iekler.Sana atlan bir tatm Taifte. Hani kalpleri rahmetten yoksun-lar ocuklarn ellerine tututur-mulard beni. Birden frlatl-mtm; bir yere doru. Nereye gideceimi anlamamtm. Gl kokunu duydum nce. Sevgili, sana doru geliyordum. Senin cann actmaktan korkan bir ta-tm imdi. Hkrklarm ulat m sana? Acaba lem byle bir ac grm myd daha nce? Ka-nayan ayaklarn gz yalarmla silmek, kannn bir damlasn dahi yere dmesine engel olmak isterdim. Ama onlar, Taiftekiler anlamamlard seni.Yine o vard yannda seni lemlere rahmet olarak gnde-ren. Cebrail (a.s) yanndayd. Eer isteseydin yerle bir olacakt Taif. O nasl rahmet Allahm, ilerin-den bir vahiy yolcusu kar diye reddediyor gelen teklifi. nk o rahmet Peygamberi.Sen hiretini dnrdn hep. Allahn seninle olmas dnya nimetlerinin yokluunu hisset-tirmezdi sana. Sahabeler, yol arkadalarn senin a olduunu grmeye dayanamazlard. Ben Karnna Baladn Tam. Seni teselli etmeye alrdm. Sana gelen sayl lokmalar bile blrdn kardelerinle. Herkes rahmeti renirdi senden.

31

Ben mesel Televiz-yonda haber seyret-miyorum. Hemen her gn memleketin bir yerinde ill bir kaza olacan za-ten biliyorum. Bir de ze-rine insanlarn kanlar iinde biri bir yere savrul-mu ve tabii ki de yakn-larnn at yakarak ala-masn dakikalarca ocuklarmla seyredip, onlarn da bu durumdan ne kadar ve nasl etkile-neceini kestiremediim-den byle sahnelerle kar-lamay istemiyorum. Yine sanki toplumun de-er yarglarnn getirmi olduu bir sonumu gibi sunularak, hi-bir ekilde ldrme hakknn in-sanoluna verilmedii hlde bir kocann karsn kurunlama ya da balkondan atma haberiyle sar-slmak istemiyorum. Hemen pe-inden baka bir kadnn birisi tarafndan ldrld bunu cin-sel motiflerle de sslenerek halka arz edilmesini doru bulmuyo-rum. Daha ilgin ve ac yan bu olaylarn sanki hemen her yerde ve her ortamda sanki her an ger-

ekleecekmi gibi halk tedirgin edecek ve kk drecek bir formatta sunulmasn da doru bulmuyorum. Yine bir gvenlik kamerasnn kayt altna ald tal, sopal, satrl kavgalar da-kikalarca seyretmek istemiyo-rum. Bir kuyumcunun bileziini nasl aldrdn yine gvenlik kamerasndan seyretmek de iste-miyorum. Bunlara ilveten habe-rin konusu siz deilseniz aspara-gas ve yalan olduunu asl anlayamayacanz asparagas ve yalan, halk ynlendirme ve bir

dnceyi ve amac em-poze etme amac tayan ve sanki ke yazs oku-yormuasna sunulan hatta bazlarnda figran bile kullanlan haberlerin bombardman altnda kalarak kendimin ve aile-min zihnini bulandrmak istemiyorum.Bu gibi haberlerin halkn ruh saln ciddi ekil-de bozduunu, tedirgin ettiini, davran kalpla-rn, evrelerine ve o-cuklarna yaklamlar-nn hissedilir ekilde deitiini ve daha da

acs bu tr olaylarn gerekleme orann arttrdn dnyo-rum. Sakn ha bu tr olaylar ba-site aldm ve normal karlad-m dnlmesin. Bu tr olaylarn faillerine hayvan de-mek bile hem onlar yukarya -karmak hem de hayvanlar aa-lamak olur. nk bazen seyrettiim hayvan belgeselleri ve okuduum yaynlar sayesinde her hayvan trnn ve grubunun kendine has bir raconu olduunu, kurallar ve prensipleri olduunu

Sed

at D

EMR

Peda

gog

BEN MESELA...

Mslmann kiilii; hayat imtihanlarnda ve ortamnda geliip biimlenir. Her gn biraz daha geliir ve her olaydan sonra biraz daha bilenip olgunlar. Sknt ve darlk hlinde ise direnme gc artar.

32

biliyorum. Ancak bu haberlerle birlikte srekli aprak ilikiler, krk yl nce lm, ldrlm, karlm vb. olaylar ileyen, sanki toplumsal deerlerimizin bu olaylara anak tutuunu, s-zm ona ABDnin nerdeyse on kat fazla karlaldn anlatan ve brakn topluma bir ey verme-yi, toplumumuzu yozlatran, kor-ku toplumu haline dnmesine ve kendisine olan saygsn yitir-mesine neden olan bu TV prog-ramlarn iddetle knyorum. Son iki hafta ierisinde en az be danmam hem niversitede oku-yan ocuklar hem ilkokulda oku-yan ocuklarnn bana gelebile-cek durumlardan dolay tedirgin olduklarn ve kendilerini kontrol edemediklerinden dolay yard-ma geldiler. Yine bazlar ocuk-larn ar koruma ve tembihle onlar da korku dnyalarnn ii-ne ekerek, bu ar nlemden do-lay yaadklar olumsuzluklarn zm iin geldiler. Daha ilko-kul birinci snfa giden bir ocu-un esrar satclarndan korun-mak amacyla anne babasndan para almad bir ruh hlini an-latmaya alyorum. niversite-de okuyan kzlarn dnrken uyku uyuyamaz hle gelen insan-larn varlnn hzla arttn an-latmaya alyorum. Ben mesel Televizyonda dizi de seyretmiyorum bir iki dizi d-nda. Ya bir yabanc sinemann ya da dizi filmin ismi de dhil ay-nsnn tpks evrilmi oluyor (birka sinema ve dizi ismi yaz-mtm ancak zaten herkes bildii iin vazgetim) ya da iinde iki kz kardein veya samimi arkada-n veya abi kardein ayn kiiye k olduu birisiyle evli olup di-eriyle gizli ak yaad ve bu durumu merulatrmak iin de

evli olann kt karakter, dieri-nin altn kalpli bir karakter ola-rak sunulduu ve ak olduu iin onaylanmas ve desteklenmesi gerektii, biriyle yaadktan son-ra dier kardele ayn eylerin ya-and iren diziler. in ilgin yan TV programlarnda sanki bu dizileri toplum yazp oynuyormu gibi sonularndan toplumu ve deerlerini sorumlu tutan bir s-zm ona aydn ve uzman toplulu-u. Ne gzel deil mi yaz oyna sonra toplum byle. Maalesef ben bu dizi ve filmlerin senaryolarnn kesinlikle toplu-mu yozlatrmak, deerlerinden ve inanlarndan uzaklatrmak, sosyallemesinin nne gemek iin bilinli olarak yazlp, oynan-dn ve hemen her kanalda ayn konulu dizilerin yllarca gste-rimde tutulduunu dnyo-