Rehabilitacja u pacjentki z reumatoidalnym zapaleniem stawów - opis przypadku

7/25/2019 Rehabilitacja u pacjentki z reumatoidalnym zapaleniem staww - opis przypadku

1/40

UNIWERSYTET RZESZOWSKI

Wydzia: Medyczny

Instytut: Fizjoterapii

Kierunek: Fizjoterapia

Dominika Papierz

nr albumu 71978

Rehabilitacja u pacjentki z reumatoidalnym

zapaleniem staww - opis przypadku

Praca licencjacka

pod kierunkiem

dr Sawomira Jandzisia

Akceptuj prac: ...................................

Rzeszw 2014


2/40

2

wiadoma odpowiedzialnoci prawnej owiadczam, e niniejsza praca

zostaa napisana przeze mnie samodzielnie i nie zawiera treci uzyskanych

w sposb niezgodny z obowizujcymiprzepisami.

......................................


3/40

3

Spis treci

1.0 Wstp .............................................................................................................. 4

2.0 Cel pracy ........................................................................................................ 6

3.0 Podstawowe zagadnienia dotyczce reumatoidalnego zapalenia

staww .................................................................................................................... 7

3.1 Rozpoznanie, postpowanie diagnostyczne, okrelenie stopnia

zaawansowania choroby ..................................................................................... 7

3.2 Obraz kliniczny, zmiany w ukadzie ruchu........................................... 11

3.3 Leczenie ..................................................................................................... 17

3.3.1 Kinezyterapia .................................................................................. 17

3.3.2 Fizykoterapia .................................................................................. 21

4.0 Rehabilitacja w reumatoidalnym zapaleniu staww na przykadzie

pacjentki ............................................................................................................. 22

4.1 Charakterystyka badanej pacjentki ....................................................... 22

4.2 Przebieg choroby i rehabilitacja badanej .............................................. 22

4.2.1 Leczenie kinezyterapeutyczne ....................................................... 25

4.2.2 Leczenie fizykoterapeutyczne ....................................................... 26

5.0 Obecny stan pacjentki ................................................................................. 29

5.1 Stawy koczyn grnych........................................................................... 29

5.2 Stawy koczyn dolnych............................................................................ 31

5.3 Krgosup .................................................................................................. 335.4 Zmiany pozastawowe ............................................................................... 33

6.0 Wnioski ......................................................................................................... 34

7.0 Podsumowanie ............................................................................................. 35

8.0 Streszczenie .................................................................................................. 37

10.0 Bibliografia ................................................................................................. 38


4/40

4

1.0. Wstp:

Wspczesnej medycynie znanych jest ponad trzysta chorb reumatycznych,

nazywanych te chorobami tkanki cznej. Dziaaj one destrukcyjnie na narzdruchu, ale take uszkadzaj inne ukady: pokarmowy, krenia, nerwowy,

dokrewny, chonny oraz narzd wzroku.Przebieg ich jest zazwyczaj ciki i trudny

do przewidzenia, czego skutkiem jest zaliczanie tych chorb do gwnych

przyczyn niepenosprawnoci [1, 2]. Pomimo tak zaawansowanej medycyny

i specjalistycznych bada, dotychczas nie udao si ustali etiologii i patogenezy

wikszoci z tych jednostek, co utrudnia wdroenie odpowiedniego postpowania,leczenia przyczynowego [3]. Nieznajomo przyczyn powstawania chorb

reumatycznych utrudnia te ich odpowiedni klasyfikacj. Najczciej

stosowanym podziaem chorb reumatycznych jest ten zaproponowany

przezAmerican Rheumatism Association w 1983 roku, jednak w fizjoterapii

bardziej przydatna jest klasyfikacja wprowadzona przez World Health

Organization, ktra jest opartana czstoci ich wystpowania [4].Choroby reumatyczne plasuj na drugim miejscu pod wzgldem

wystpowania, zaraz po chorobach serca i ukadu kreniadotykaj okoo 10%

osb na wiecie. W Polsce ble reumatyczne stwierdzono u okoo 61.2%

badanych, dorosych mieszkacw.Ble te czciej wystpuj u kobiet - 66.6% ni

u mczyzn-54.8%. Wedug bada Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego,

rozpowszechnienie blw zwikszasi wraz z wiekiem badanych osb, przy czym

zasadniczy wzrost wystpuje w grupie wieku 45-64 lata, natomiast u osb

starszych tzn.po 65 roku ycia, nie zwiksza si[5].

Jedn z chorb reumatycznychjest reumatoidalne zapalenie staww. Jest to

choroba autoimmunologiczna, w ktrej nasz organizm zwraca si przeciwko

wasnym tkankom. Charakteryzuje si nieswoistym zapaleniem symetrycznych

staww, wystpowaniem zmian pozastawowych i powika ukadowych. Proces
http://pl.wikipedia.org/wiki/American_College_of_Rheumatologyhttp://pl.wikipedia.org/wiki/American_College_of_Rheumatology


5/40

5

ten ma charakter przewleky i postpujcy pomimo stosowanego leczenia,

w czego konsekwencji chory staje si osob niepenosprawn[6].

RZS wystpuje z czstoci 1% w oglnej populacji ( w Europie jest to

okoo 0,8% w populacji dorosych). Szacuje si, e w Polsce na reumatoidalne

zapalenie stawwchoruje ok. 400 000 osb, a co roku odnotowuje si od 8000 do

16 000 nowych przypadkw zachorowa [7]. Kobiety choruj 2-4 razy czciej ni

mczyni, a szczyt zachorowalnoci przypada na 4 i 5 dekad ycia [8].


6/40

6

2.0. Cel pracy

Celem mojej pracy jest przedstawienie przebiegu reumatoidalnego zapalenia

staww na przykadzie pacjentki oraz pokazanie dobroczynnego wpywu zabiegwleczniczych i rehabilitacji w tej jednostce chorobowej.


7/40

7

3.0. Podstawowe zagadnienia dotyczce reumatoidalnego zapalenia staww

3.1. Rozpoznanie, postpowanie diagnostyczne, okrelenie stopnia

zaawansowania choroby

Reumatoidalne zapalenie staww to przewleka, postpujca choroba tkanki

cznej o podou immunologicznym, ktra charakteryzuje si nieswoistym

zapaleniem symetrycznych staww, wystpowaniem zmian pozastawowych

i powika ukadowych, ktra prowadzi moe do niepenosprawnoci oraz

w pniejszym okresiedo inwalidztwa. Rozpoznanie reumatoidalnego zapaleniastaww ustala si przy pomocy kryteriw klasyfikacji Amerykaskiego

Towarzystwa Reumatologicznego z roku 1987. S one nastpujce:

1. Sztywno poranna staww i ich okolic trwajca przynajmniej jedn

godzindo chwili uzyskania maksymalnej poprawy.

2.

Stwierdzony przez lekarza obrzk tkanek mikkich lub wysik (a nie tylkoprzerost tkanki kostnej), dotyczcy jednoczenie przynajmniej trzech

staww. Zmiany mog dotyczy staww: midzypaliczkowych bliszych,

rdrcznopaliczkowych, staww nadgarstka, okci, staww kolanowych,

skokowych, rdstopnopaliczkowych.

3. Obrzk (zdefiniowany powyej) przynajmniej jednego ze staww:

nadgarstka, rdrcznopaliczkowego lub midzypaliczkowego bliszego.

4. Jednoczesne zajcie (jak zdefiniowano w punkcie 2) tych samych staww po

obu stronach ciaa (obustronne zajcie staww midzypaliczkowych

bliszych, rdrcznopaliczkowych i rdstopnopaliczkowych nie musi

by absolutnie symetryczne).

5. Guzki podskrne ponad wyniosociami kostnymi, na powierzchniach

wyprostnych lub w okolicach okoostawowych stwierdzone przez lekarza.


8/40

8

6. Wykazanie nieprawidowego miana czynnika reumatoidalnego

w surowicy jakkolwiek metod dajc wynik dodatni.

7. Typowe dla reumatoidalnego zapalenia staww zmiany na zdjciach

rentgenowskich rk i nadgarstkw wprojekcji tylnoprzedniej . Zmiany te

musz obejmowa naderki lub jednoznaczne odwapnienie koci

w stawie lub jego okolicy [9].

Reumatoidalne zapalenie staww rozpoznaje si w przypadku spenienia co

najmniej czterech z siedmiu kryteriw. Objawy z kryteriw 14 musz

utrzymywa si conajmniej 6 tygodni [10, 11].

W celu potwierdzenia rozpoznania zalecane jest wykonanie bada

labolatoryjnych. Jednym z podstawowych bada jest morfologia krwi. U 90%

chorych analizy labolatoryjne wykazuj obecno nieswoistych wykadnikw

zapalnych CRP oraz znacznie przypieszone OB. U 80% pacjentw mona

stwierdzi niedokrwisto, nadpytkowo, hipergammabulinemi i neuropeni[12]. W 70% przypadkw w testach aglutynacyjnych wystpuj obecnoczynnika

reumatoidalnego. Inne wskaniki aktywnoci procesu zapalnego, ktre wystpuj

u chorych na rzs to: zmniejszenie stenia elaza w surowicy, obecnobiaka

w moczu, wykrycie czynnika reumatoidalnego klasy IgM, pyn stawowy jest

jaowy, ale ma mniejszprzejrzystoi lepko [6, 13].

Badania dodatkowe wykonywane u chorych z reumatoidalnym zapaleniem

stawwto:

badanie radiologiczne (RTG) staww zajtych przez proces chorobowy,

w ktrym stwierdza si: w pierwszych tygodniach jedynie obrzk tkanek

mikkich, pniej osteoporoz okoostawow, zwenie szpar stawowych,

naderki brzene i demineralizacje [14],

rezonans magnetyczny (MRI) odcinka szyjnego,


9/40

9

badanie pynu stawowego,

CT narzdw wewntrznych,

EKG,

konsultacje specjalistyczne [15].

Zmiany radiologiczne s podstaw do dokonania podziau przebiegu

reumatoidalnego zapalenia staww na okresy[16] ( tab.1.).

Tab. 1. Klasyfikacja wg. Steinbrockera

Okres Zmiany radiologiczne Zanik miniZmiany

okoostawowe

Znieksztacenia

staww

I

Osteoporoza

przynasadowa, nieznaczne

zwenie szpar stawowych

- - -

II

Osteoporoza przystawowa,

pocztkowe cechy

niszczenia koci w

warstwie podchrzstnej

(geody zapalne), zwenie

szpar stawowych

W ssiedztwie

zajtych

staww

Zapalenie

cigien, guzki,

zapalenie

pochewek

cignistych

-

IIIOsteoporoza, naderki na

powierzchniach stawowychUoglniony Jw.

Podwichnicia,

przeprosty,

deformacje typu

abdzia szyjka,

butonierka,

ulnarne

odchylenia

palcw

IVZrosty kostne lub

wkniste

Uoglniony Jw. Jw.


10/40

10

W jednostce chorobowej jak jest reumatoidalne zapalenie staww

wyrniamy te stopie wydolnoci czynnociowej chorego, nie jest on jednak

jednoznaczny z okreleniem okresu choroby[17] (tab.2.).

Tab.2. Stopnie wydolnoci czynnociowej chorego

Stopie Ocena wydolnoci czynnociowej

I Penasprawno ruchowa

IIWydolno wystarczajca do wykonywania zwykych, codziennych

czynnoci mimo wystpujcego blu

III

Sprawno wystarczajca do wykonywania tylko niektrych

codziennych czynnoci, niemono przygotowania posiku,

samodzielnego wychodzenia z domu

IVUnieruchomienie w ku, konieczna pomoc drugiej osoby

w podstawowej samoobsudze, poruszaniu si na wzku


11/40

11

3.2. Obraz kliniczny, zmiany w ukadzie ruchu

W pocztkowym okresie procesu reumatoidalnego obserwuje si

pobolewanie mini i staww, stany podgorczkowe. Przebieg zmianchorobowych ma charakter symetryczny, dotyczy staww nadgarstkowych,

rdrczno-paliczkowych oraz midzypaliczkowych bliszych rk, staww

skokowych czy rdstopno-palcowych, rzadziej duych staww. Zapalenie staww

przebiega bez zaczerwienienia i bez klinicznie stwierdzonego podwyszenia

temperatury okolicy staww. Coraz czciej pojawia si bl utrudniajcy ruch,

szybkie mczenie si, chudnicie oraz sztywno poranna trwajca okoo 30 minutdo 1 godziny i zmniejszajca si pod wpywem rozruszania.

W okresie penego rozwoju choroby zmianom chorobowym towarzysz

zmiany pozastawowe w tkance podskrnej, a take objawy ze strony narzdw

wewntrznych [8].

Reumatoidalne zapalenie staww jest chorob prowadzc do znacznego

ograniczenia sprawnoci, gwnie staww midzypaliczkowych bliszych,rdrcznopaliczkowych i rdstopnopaliczkowych, ktre s pierwszymi

zajtymi stawami. Pniej dochodzi do zajcia duych staww, w tym okciowych,

barkowych i biodrowych. W przebiegu choroby zajte mog zosta nawet

wszystkie stawy, jednak charakterystyczne jest postpujce zajmowanie staww

w kierunku od obwodu do rodka [18].

Zapaleniu towarzyszy uszkodzenie pozastawowego aparatu ruchu, w tym:

zapalenie pochewek cignistych i kaletek maziowych oraz zmiany w cignach

i wizadach[19].


12/40

12

Stawy rk

Zmiany w obrbie rk wystpuj we wczesnym okresie choroby i charakteryzuj

si blem i wrzecionowatym obrzkiem staww midzypaliczkowych bliszychi rdrcznopaliczkowych. Wystpuje rumie doniowy, zaniki mini

midzykostnych i glistowatych, kbu kciuka i kbika palca maego.

Nastpstwem tego s deformacje stawowewystpujce w pniejszym okresie.

Typowe postacie znieksztace rkto:

okciowe odchylenie palcw IIV w stawach rdrcznopaliczkowych,zwane te ulnaryzacj rki. Osabienie lub uszkodzenie aparatu

wizadowostawowego powoduje przyczepianie si prostownikw

i zginaczy palcw do bocznych powierzchni paliczkw oraz podwichnicia

grzbietowe gw koci rdrcza i podwichnicia doniowego paliczkw

bliszych,

palce w ksztacie szyjki abdziej, ktre charakteryzuj si przykurczemzgiciowym w stawach midzypaliczkowych dalszych i przeprostem

w midzypaliczkowych bliszych. Skutkiem jest przykurcz mini

prostownikw i zginaczy oraz wewntrznych palcw. Przy tym stawy mog

by ruchome, trzaskajce lub ustalone,

tzw. palce butonierkowate spowodowane przykurczem w stawach

midzypaliczkowych bliszych i przeprostem w midzypaliczkowychdalszych, zmiany te powoduj znaczne ograniczenia ruchomoci,

kciuk butonierkowaty to uniemoliwienie odwiedzenia poprzez zgicie

w stawie rdrcznopaliczkowym oraz przeprostem w stawie

midzypaliczkowym,

rka lornetkowata s to niebolesne zmiany wystpujce w agresywnej

postaci reumatoidalnego zapalenia staww. Osteoliza powoduje skrcenie


13/40

13

koci paliczkowych tak, e skra staje si zbyt obszerna i pofadowana,

palce wydaj si grube i daje to ksztat lornetkowaty[8, 19].

W cignach zginaczy i prostownikw palcw moe pojawia si obrzki niekiedy powoduje on tworzenie si ganglionw. Nad drobnymi stawami

powstaj guzki reumatoidalne w formie twardych, niebolesnych tworw.

Stawy pronieniowonadgarstkowe

Staw promieniowonadgarstkowy jest jednym z zasadniczych elementwodpowiadajcych za sprawno rki, gdy zmiany w aparacie wizadowym

wpywaj na zoon budow rdrcza. W jego obrbie rozwija si obrzk

oraz ograniczenie ruchomoci, zwaszcza zgicia grzbietowego. W wyniku

zapalenia maziwkowej wyciki cigna lub w wyniku tarcia cigna moe

nastpi jego pknicie, co dotyczy w wikszoci przypadkw cigien grzbietu

nadgarstka i rki. Przerost maziwki po stronie doniowej wywiera nacisk nanerw porodkowy, co skutkuje powstaniem zespou cieni nadgarstka. We

wczesnym okresie choroby moe doj do zesztywnienia stawu [20].

Stawy okciowe

Zmiany w tych stawach wystpuj u przeszo poowy chorych. Pierwszym

objawem jest bl oraz ograniczenie ruchomoci, gwnie wyprostu, za

w pniejszym okresie moe pojawi si trway przykurcz zgiciowy. Due

zmiany wysikowe cechuj si obrzkiem luzowatym, martwic wknikowat

i naciekiem granulocytw, co skutkuje uciskiem na nerw okciowy [8, 20].


14/40

14

Stawy barkowe

W tym stawie proces zapalny ujawnia si zwykle w pniejszym okresie

choroby. Zmiany zapalne obejmuj bon maziow staww ramiennegoi barkowoobojczykowego, kaletki, wizada kruczoramiennego oraz stoka

rotatorw, co przyczynia si do uciliwego blu, obrzku oraz ograniczenia

ruchomoci (odwodzenie, zgicie, rotacja zewntrzna). Przykurcze wystpuj

w przywiedzeniu i rotacji wewntrznej [8].

Stawy stp

Bardzo czsto zajte s ju na pocztku choroby. Obecny jest bl przy

ucisku na stawy rdstopnopalcowe, powstaj zmiany strukturalne

i pojawiaj si deformacje.

Przykady znieksztace w obrbie stp to:

1. Stopa koskokolawa. Wystpuje najczciej w przebiegu

reumatoidalnego zapalenia staww. Charakteryzuje si spaszczeniem

przedniego uku stopy poprzezosabienie minia strzakowego dugiego.

Przodostopie ustawione zostaje w supinacji, stopa ulega kolawieniu.

2. Paluch kolawyszpotawe ustawienie I koci rdstopia, paluch odchyla

si po stronie bocznej, a gowa I koci rdstopia wystawia si

przyrodkowo. Paluchowi kolawemu towarzyszy najczciej bolesna

wyrol na gowie I koci rdstopia, tzw przykostki.

3. Moteczkowate ustawienie palcwpodeszwowe podwichnicie palcw

IIV, charakteryzujce si utrwalonym grzbietowym

zgiciem paliczkw podstawnych, ktre ulegaj podwichniciom lub

zwichniciomw stawach rdstopnopaliczkowych.


15/40

15

4. Modzele na podeszwach stp, s bardzo bolesne i powstaj w miejscu,

gdzie uciskane s gowy koci rdstopia.

5. Palce szponiastenadmierny wyprost w stawach rdstopno-

paliczkowych ze zgiciem w stawachmidzypaliczkowych stp.

6. Ostrogi pitowe-zapalenie w miejscu, gdzie ko pity czy si

z rozcignem pitowym. Stan zapalny sprawia, e w punkcie przyczepu

odkadaj si zogi wapienne i na koci pitowej od strony podeszwy

powstaje wyrol zwana ostrog. Towarzysz temu ble

w okolicywyrostka przyrodkowego guza pitowego.

Zaburzenia w stawach stp prowadzi mog do upoledzenia lokomocji

i w nastpstwie zego ustawiania koczyny do zmian w strukturze staww

kolanowych i biodrowych [20, 21].

Stawy skokowe

Zajte s w cikiej i postpujcej postaci choroby. Polega to na deformacji

i niestabilnoci stawu skokowego dolnego, jak i grnego. Stopa przyjmuje

kosk pozycj i zmusza to chorego do uywania obuwia z podwyszonym

obcasem. Moe te wystpowa obrzk. Guzki reumatoidalne w cignie

Achillesa powoduj bl i trudnoci w chodzeniu, szczeglnie po nierwnej

powierzchni, a nawet zerwanie cigna [21].

Stawy kolanowe

Poprzez zmiany w stawach stopy, w czasie chodu dochodzi do rotacji

zewntrznej podudzia w stosunku do uda oraz do kolawienia kolana. Skutkuje

to blem w okolicy wewntrznej szpary stawu kolanowego na skutek

przecienia wizada pobocznego wewntrznego.


16/40

16

Proces zapalny w tym stawie nie zaczyna si w pocztkowym okresie, ale po

pewnym czasie trwania choroby. Chrzstka i warstwa podchrzstnakociulega

stopniowemu zniszczeniu. Pacjent ustawia staw w pozycji przeciwblowej ,

jednak po pewnym czasie torebka stawowa, wizada i cigna przebiegajcepo tylnej stronie kolana ulegaj przykurczom. Taka pozycja sprzyja rwnie

zanikom gowy przyrodkowej minia czworogowego uda.

Na skutek gromadzonego wysiku w jamie stawowej mog powstawa

torbiele Bakera, zlokalizowane w okolicy podkolanowej jako charakterystyczne

uwypuklenie [6].

Stawy biodrowe

Pierwszym objawem zajcia staww biodrowych w reumatoidalnym

zapaleniu staww s ble zlokalizowane w pachwinie, nastpuje te

ograniczenie ruchw przeprostu, odwiedzenia i rotacji wewntrznej. Ruch

zginania zachowany jest najduej.W trakcie procesu chorobowego dochodzi do zniszczenia chrzstki stawowej

i uszkodzenia powierzchni stawowych. Z biegiem czasu pojawia si przykurcz,

co powoduje skrceniedugocikoczyny dolnej.

Ble pocztkowo wystpujpo duszym obcianiu, chodzeniu lub staniu,

wraz z rozwojem choroby pojawiaj si czciej i nie ustpuj po nocnym

wypoczynku [8].


17/40

17

3.3. Leczenie

W leczeniu chorych na reumatoidalne zapalenie stawwstosuje si;

farmakoterapi,

kompleksow rehabilitacj,

leczenie chirurgiczne.

Rehabilitacja lecznicza jest wielokierunkow dziedzin, poniewarzs zaliczane

jest do chorb o charakterze oglnoustrojowym. Proces usprawnianiapacjentw

z reumatoidalnym zapaleniem stawwpowinien obejmowa nie tylko fizjoterapi,

ale rwnie pomocpsychologiczn, spoeczn i zawodow.Specyfika leczenia jest

zwizana z przebiegiem choroby, ktrej zaostrzenia objaww wystpuj

naprzemiennie z okresami remisji, a take z tym, e zapaleniom towarzysz

dolegliwoci blowe i zaburzenia funkcji w wielu stawach oraz zmniejszenie siy

miniowej, a nawet ich zaniki. Naley wic pamita, e oglna wydolno w tej

chorobie jest mniejsza ni w innych schorzeniach. Wybr metody usprawnianiazaleny jest od wielu czynnikw takich jak: wiek pacjenta, czas trwania choroby,

wydolno i sprawno fizyczna chorego, jego stan psychiczny

i nastawienie do procesu terapeutycznego [1, 22].

3.3.1. Kinezyterapia

Leczenie ruchem odgrywa zasadnicz rol w leczeniu chorych na

reumatoidalne zapalenie staww. Potrzeba, aby pacjent mia wiadomo jak

wane jest wykonywanie wicze fizycznych, mimo nasilajcych sie blw

staww i mini. Dlatego terapi naley prowadzi indywidualnie,

dostosowujc si do moliwoci chorego i uwzgldniajc jego samopoczucie

[23].


18/40

18

Oglnecele kinezyterapii w reumatoidalnym zapaleniu stawwto:

- zmniejszenie postpujcego procesu zapalnego tkanek mikkich,

- zapobieganie deformacjom staww i przykurczom miniowym,jak rwnie

wyrobienie kompensacji w przypadkach trwaych znieksztace,

- zwikszenie siy miniowej i zakresu ruchw w zajtych chorobowo

stawach,

- zachowanie prawidowego krenia,

- ograniczenie sztywnoci porannej,

- odywienie skry i mini,

-poprawa oglnej sprawnoci chorego oraz przystosowanie go do

funkcjonowania w spoeczestwie [1, 24].

Okres ostry

Cele postpowania w tym okresie to:

eliminacja blu i obrzkw,

profilaktyka uoeniowa zapobiegajca przykurczom i odleynom,

zapobieganie zniekszaceniom staww objtych ostrym procesem

zapalnym,

utrzymanie zakresu ruchw w stawach zdrowych[25].

Stan zaostrzenia choroby stanowi wskazanie do unieruchomienia pacjenta

w ku na stosunkowo krtki okres (2-3 dni). Waciwe uoenie zabezpiecza

przedpowstawaniem przykurczw zgiciowych i innych deformacji. Zalecane jest:

zastosowanie mikkiego materaca z tward desk pod nim,

leenie na wznak z ma poduszk pod gow,


19/40

19

mae waeczki z wat pod stawy kolanowe (kt zgicia nie powinien

przekracza 10 stopni),

zabezpieczenie stp przed uciskiem kodry poprzez naoenie usek

gipsowych lub umieszczenie waka z koca, o ktry pacjent opiera stopy

ustawione w pozycji zerowej,

zaopatrzenie chorego w ko ortopedyczne, a jeli nie ma takiej

moliwoci, to do porczy zwykego ka, przy koczynach dolnych naley

przywiza drabink lub sznur z wzami, ktre s pomocne

w samodzielnych zmianachpozycji ciaa,

umieszczenie klinw po obu bocznych stronach koczyn dolnych,

zapobiegajcych rotowaniu ich na zewntrz[26].

W ostrym okresie reumatoidalnego zapalenia staww chory zmuszony jest do

przebywania w ku, ale zalecane jest jednoczesne wykonywanie lekkich

i prostych wicze leczniczych:

wiczenia bierne, majce na celu uniknicie przykurczw mini

i cigien oraz profilaktyk przeciwodleynow,

wiczenia czynne w odcieniu lub czynne waciwe,

wiczenia kontralateralne lub wiczenia czynne z oporem staww nie

zajtych chorobowo,

wiczenia izometrycznerytmiczne napinanie mini zapobiega zanikomgrup miniowych,

wiczenia oddechowe poprawiajce wentylacj puc[24].


20/40

20

Okres podostry i remisja reumatoidalnego zapalenia staww

Do tej grupy nale chorzy u ktrych doszo do utrwalenia deformacji,

a gwne cele kinezyterapii to:

wzmocnienie sabych mini,

zwalczanie istniejcych deformacjii zapobieganie ich dalszemu pogbianiu

si,

utrzymanie jak najwikszego zakresu ruchw w stawach,

przywrcenie maksymalnejsprawnoci narzdu ruchu[16].

wiczenia, jakie wykonujemy w tym okresie choroby to:

wiczenia oddechowe,

wiczenia bierne waciwe,

wiczenia rozluniajce,

wiczenia izometryczne,

wiczenia czynne w odcieniu,

redresja dla utrzymania dynamiki miniowej,

wiczenia w odcieniu z oporem,

przygotowanie do pionizacji i nauki chodu z zaopatrzeniem ortopedycznym,

prowadzenie terapii zajciowej[24].

W prowadzeniu zada ruchowychpowinno si uwzgldni systematyczno

oraz stopniowe obcienie. Nieodzownym warunkiem prawidowego

wykonywania treningu jest nauczenie pacjenta rozluniania mini. Dobr

wicze jest indywidualnynaley je prowadzi ostronie, bez nadmiernego

obciania. Leenie w ku wcigu dnia naley ograniczy do minimum [27].


21/40

21

3.3.2. Fizykoterapia

Fizykoterapia stanowi bardzo istotny element w usprawnianiu chorych na

reumatoidalne zapalenie staww. Stosujc zabiegi fizykalne mamy na celu

denie do uzyskania efektw:

przeciwblowych,

przeciwzapalnych,

zmniejszenia porannych sztywnoci staww,

poprawy krenia i odywienia tkanek,

polepszenia oglnej sprawnoci pacjenta[28, 29].

Stosowane zabiegi fizycznepoprawiajce stan zdrowia pacjenta to:

ciepolecznictwo,

krioterapia,

elektroterapia,

laseroterapia,

magnetoterapia,

balneoterapia.

Aby metody usprawniajce daway podane efekty lecznicze, naley pamita

o waciwym doborze metody leczenia oraz odpowiednim dawkowaniu

i regularnoci wykonywania zabiegw [23, 30].


22/40

22

4.0. Rehabilitacja w reumatoidalnym zapaleniu staww na przykadzie

pacjentki

4.1. Charakterystyka badanej pacjentki

Badaniami zostaa objta 42-letnia kobieta z II okresem reumatoidalnego

zapalenia staww. Wzrost pacjentki to 159 cm, a masa ciaa 64 kg. Obecnie

pacjentka leczona jest w poradni reumatologicznej w Samodzielnym Publicznym

Zespole Zakadw Opieki Zdrowotnej w Janowie Lubelskim przy ulicy

Zamoyskiego, oraz korzysta z zabiegw fizykalnych przy tej samej placwce.Wywiad przeprowadzono w domu pacjentki dnia 18.12.2013 roku

w Zastawiu. Za zgod kobiety udostpnione zostay karty bada

i dokumenty z ostatnich pobytw szpitalnych.

Na podstawie wywiadu uzyskaam informacje dotyczce:

- wieku, wagi, wzrostu pacjentki,

-pierwszych symptomw choroby oraz wieku zachorowania,- oglnego stanu chorej,

- przebiegu choroby, a jednoczenie stosowanego leczenia i rehabilitacji,

-pobytw szpitalnych i sanatoryjnych,

- chorb i schorze wspistniejcych,

- warunkw socjalnychpacjentki.

4.2. Przebieg choroby i rehabilitacja badanej

Pierwsze symptomy choroby pojawiy si latem, 2000 roku. Pacjentka

wybraa si do lekarza rodzinnego w w miejscowoci Kocudza, zaniepokojona

silnym blem okolicy staww rdstopno-paliczkowych obu koczyn dolnych.

W midzyczasie, okoo trzech miesicy wczeniej, oczuwanabya sztywno

poranna palcw II i IIIprawej rki, ustpowaa ona jednak po okoo 30minutach


23/40

23

po przebudzeniu, co przez pacjentk zostao zignorowane. W wywiadzie

rodzinnym trudno byo stwierdzi czy jaki czonek rodziny chorowa kiedy na

reumatoidalne zapalenie staww, gdy pacjentka pochodzi z niewielkiej wioski,

gdzie w okolicy w tamtych czasach nie byo lekarza. Rzekomo babcia pacjentkimoga mie rzs, jednak choroba nie zostaanigdy zdiagnozowana. W wywiadzie

dowiadujemy si te, e kobieta wie obecne schorzenie z przebyt

w dziecistwie bardzo ostr angin, cho i te domysy nie znajduj

jednoznacznego potwierdzenia. Po wywiadzie i badaniu pacjentka zostaa

skierowana przez lekarza rodzinnego na szczegowe badania krwi (obecno

czynnika reumatoidalnego, OB, CRP, odczyn lateksowy). Wyniki bada okazaysi dodatnie i od 20 czerwca 2000 rokuchora korzystaa z opieki specjalistycznej

Samodzielnego Publicznego Zespou Zakadw Opieki Zdrowotnej w Janowie

Lubelskim przy ulicy Zamoyskiego [31].

Po kilku tygodniach przebieg choroby znacznie si zaostrzy. Pojawiy si

gangliony w stawach rdrczno-paliczkowych. Sztywno poranna, ktra

obejmowaa wikszo staww obwodowych oraz szyjny odcinek krgosupa,ustpowaa po okoo godzinie. W obrazie RTG stwierdzono guzki reumatoidalne

na koci okciowej prawej. Bl stp sta si znacznie bardziej dotkliwy, mona

byo dostrzec pocztki deformacji. Pacjentka zostaa objta leczeniem

sulfasalazyn i lekami przeciwblowymi, jednak i to nie przynosio porzdanych

efektw. Po p roku choroba obja stawy nadgarstkowe, a jeden

z nich (prawy) sta si prawie cakowicie sztywny. Chora udaa si z tym to

ortopedy, ktry stwierdzi nieprawidowy zrost koci ( w 1994r. kobieta na skutek

upadku zamaa praw rk w nadgarstku) i podj siponownego ich nastawienia

[32].

W wieku 29 lat w wyniku licznych naderek i naciekw, chora miaa bardzo

zniszczony odcinek szyjny krgosupa, co uniemoliwio jej prowadzenie

normalnego trybu ycia. Jak opowiada, to by dla niej najciszy okres choroby.

Opiek nad ni sprawowa wtedy m, od ktrego bya kompletnie zalena.


24/40

24

Kobieta przykuta wtedy do ka, nie byanawet w stanie zajmowa si 3-letnim

synkiem, co powodowao u niej znaczne pogorszenie stanu psychicznego .

Zaopatrzono j wtedy w kule ortopedyczne, jednak uywaa ich tylko po to, aby

przej do toalety, gdy nie byo ma w domu. Po okoo2 tygodniach stan zaostrzenia choroby zacz ustpowa, pacjentka powoli

wstawaa z pozycji lecej i wykonywaa podstawowe czynnoci ycia

codziennego. Po miesicu chora bya praktycznie cakowicie sprawna i mimo

lekkiego blu, bya w stanie wykona wszystkie czynnoci ycia [31].

W wieku 31 lat kobieta zasza w ci i przez kolejne trzy lata nie

odczuwaa praktycznie adnych objaww reumatoidalnego zapalenia staww.Utrzymywaa sijednakporanna sztywno staww, trwajca w tamtym czasie do

30 minut od momentu przebudzenia [31].

W 2007 roku znw pojawiy si ble staww obwodowych, zwaszcza

staww rk, stp, kolanowych i okciowych o zmiennym nasileniu i lokalizacji.

Dotkliwszy sta si rwnie bl odcinka szyjnego krgosupa.Pacjentka przez to

zostaa skierowana na pobyt sanatoryjny i od 20 czerwca do 10 lipca 2007 rokuprzebywaa w Centrum Rehabilitacji Rolnikw w Iwoniczu Zdrj, gdzie korzystaa

z kompleksowej opieki lekarzy i fizjoterapeutw. Poddana zostaa zabiegom

usprawniajcym, midzy innymi: gimnastyce leczniczej, podwieszkom osiowym

na koczyny dolne, ciepolecznictwu, elektroterapii i magnetoterapii. Bya take

leczona farmakologicznie sulfasalazyn EN. Popowrocie z uzrdowiska jej oglny

stan poprawi si, zmniejszyy si dolegliwoci blowe, w szczeglnoci staww

kolanowych i krgosupa[33].

Po powrocie z uzdrowiska pacjentka regularnie uczszczaa na zabiegi

fizykalne i kinezyterapi. Wykonywane byy midzy innymi zabiegi lamp sollux,

jonoforeza, ultradwiki, magnetronik, prdy diadynamiczne, jednak pacjentka

najbardziej chwalia sobie fizjoterapi ruchow, gdy po niej odczuwaa

najwiksz popraw samopoczucia. Staraa si te systematycznie wiczy

w domu, jedzia na rowerze, zapisaa si nawet na basen, jednak


25/40

25

z powodu cigych blw krgosupa oraz koniecznoci dojazdw do

miejscowoci oddalonej o kilkanacie kilometrw od miejsca zamieszkania

kobiety, zrezygnowaa z tego rodzaju aktywnoci fizycznej [32].

4.2.1. Leczenie kinezyterapeutyczne

Oprcz pobytu sanatoryjnego, kobieta od 2007 roku kierowana bya przez

lekarza reumatologa na rehabilitacj, ktr rwnie odbywaa w Samodzielnym

Publicznym Zespole Zakadw Opieki Zdrowotnej w Janowie Lubelskim.

Wykonywaa tam wiczenia adekwatne do jej stanu funkcjonalnego, a byy tomidzy innymi:

wiczenia oddechowe,

wiczenia czynne w odcieniu koczyn grnych i dolnych,

wiczenia czynne wolne koczyn grnych i dolnych,

wiczenia samowspomagane koczyn grnych,

wiczenia manipulacyjne, zapobiegajce znieksztaceniom rk,

wiczenia izometryczne,

wiczenia oglnousprawniajce,

rowerek stacjonarny,

bienia elektryczna.

Pacjentka nie zaniedbuje systematycznej terapii ruchem. Bdc w domu,w miar moliwoci codziennie wykonuje wiczenia fizyczne dostosowane do jej

potrzeb i moliwoci, a s to midzy innymi: gimnastyka poranna, wiczenia

czynne staww mniej bolesnych, wiczenia izometryczne, jazda na rowerze.

Szczeglnie efektywne dla chorej jest wykonywanie wicze manipulacyjnych rk

w formie lekkich prac domowych, gdy maj znakomity wpyw na utrzymanie


26/40

26

sprawnoci w rkach. Kobieta stara si unika nadmiernych obcie aby nie

dopuci do zaostrzenia choroby w obrbie staww[31, 32].

4.2.2. Leczenie fizykoterapeutyczne

Pierwsze metody fizykoterapeutyczne stosowane byy podczas pobytu chorej

w Centrum Rehabilitacji Rolnikw w Iwoniczu Zdrj i byy wymiennne.

Przykadowo, po serii zabiegw z ciepolecznictwa na konkretn okolic,

wykonywana bya na ni kolejna seria z rodzaju elektroterapii lub magnetoterapii,

trudno wic oceni, ktra z metod miaa najskuteczniejsze dziaanie lecznicze.Wedug pacjentki, z wszystkich stosowanych tam metod fizykalnych najbardziej

dobroczynny wpyw miay ciepe okady elowe na bolesne stawy. Podczas pobytu

sanatoryjnego kobieta poddana zostaa zabiegom fizykalnym:

ciepym okadom elowym na stawy barkowe,

jonoforeza salicylowa na stawy kolanowe i rce,

terapuls na krgosup[33].

W czasie rehabilitacji fizykoterapeutycznej w szpitalu w Janowie Lubelskim

pacjentka czsto poddawana bya zabiegom nawietlania lamp Sollux

z zastosowaniem filtru czerwonego na okolice:

staww barkowych w liczbie 10 zabiegw na kad stron,

odcinka szyjnego krgosupa10 zabiegw,

staww nadgarstkowych i rk, rwnie po 10 zabiegw na kady staw.

Odlego rda nawietlania ustalana bya wedle odczu kobiety, zwykle okoo

20 cm od ciaa. Czas zabiegu wynosi od 10 do 15 minut. Efekty tego dziaania

daway pozytywne odczucia, bl stawa si mniej dotkliwy, dziki czemu

pacjentka czua znaczn ulg.


27/40

27

Kolejnym z zabiegw fizykalnych stosowanych w trakcie prosesu

rehabilitacji bya laseroterapia z wykorzystaniem lasera o maej mocy. Podczas

tego dziaania, zarwno pacjentka jak i fizjoterapeuta mieli zaoone specjalne

okulary chronice oczy przed przypadkow ekspozycj na wizk promieniowanialaserowego. Zabieg wykonywano punktowo na bolesne partie ciaa, a byy to:

cae rcei nadgarstki, po 10 serii,

stawy kolanowe, po 10 powtrze na kady staw,

stawy stp, po 10 powtrze.

W karcie bada chorej nie umieszczono informacji na temat czasu trwaniazabiegw, jak rwnie dawki zastosowanej energii i czstotliwoci impulsw.

W celu zagodzenia blu wprowadzano lek metod jonoforezy. Polega ona

na tym, e lekarstwo do miejsca zajtego chorob wprowadza si dziki

przepywowi prdu o staym nateniu, a stosowane to byo na okolice:

staww kolanowychz uyciem Diclofenu, po 10 serii,

staww barkowych, rwnie z zastosowaniem Diclofenu, po 10 powtrzena kady staw,

staww rk razem ze stawem nadgarstkowym z uyciem Fastum, po

10 powtrze.

Czas trwania zabiegu zwykle wynosi 15 minut. Natenie prdu staego

dobierane byo do subiektywnych odczu kobiety, do momentu doznaniadelikatnego mrowienia. Dla uzyskania odpowiedniego efektu leczenia, do

przeniknicia jonw dodatnich lek dawano pod anod, odwrotnie za, jony

ujemne podawane do ciaa byy pod katod. Elektrod czynn przykadano

w miejsce blu, elektrod zamykajc obwd okoo 4 centymetry obok,

a mocowane byy do ciaa bandaem elastycznym.


28/40

28

Nastpnym zabiegiem leczniczym stosowanym w trakcie procesu

rehabilitacji chorej bya magnetoterapia, czyli metoda leczenia pulsujcym

polem magnetycznym niskiej czstotliwoci. Umoliwia ona gbokie

oddziaywanie na organizm, przez co cieszy si wysok skutecznociw leczeniu. Terapia polem magnetycznym obejmowaa nastpujce okolice

ciaa:

stawy barkowe, 10 serii,

stawy kolanowe, 10 serii,

stawy skokowe i stawy stp, rwnie 10 serii.

Podczas wykonywania zabiegu pacjentka przyjmowaa pozycj lec, a cz

ciaa poddawana terapii znajdowaa si wewntrz specjalnego aplikatora

w ksztacie cewki. Zabieg trwa od 10 do 20 minut, inne parametry odnonie

czstotliwocii natenia pola magnetycznego nie zostay podane w karcie bada

chorej.

Innym, bardzo cenionym przez pacjentk rodzajem oddziaywanialeczniczego by masa wirowy czci dystalnych koczyn grnych i dolnych.

W terapii tej wykorzystuje si w celach leczniczych wpyw ciepej wody oraz jej

oddziaywanie mechaniczne w postaci ruchw wirowych. Temperatura wody

wynosia okoo 35 stopni Celsjusza, dobierana bya wedle odczu chorej. Czas

zabiegu wynosi 15 minut [32].


29/40

29

5.0. Obecny stan pacjentki

Ewolucja opisanych zmian chorobowych obejmuje lata 2000-2013. Przez

niekompletn dokumentacj medycznniemoliwe jest sprawdzenie, jak dokadnieprzebiegay deformacje. Jednak ich charakterystyka ukazana zostaa na podstawie

wynikw bada radiologicznych, a take badania podmiotowego, przedmiotowego

ukadu ruchu, ogldania i innych bada dodatkowych. Na ich podstawie oraz

opinii specjalisty reumatologa zawartej w karcie bada udao si ustali

nastpujce rozpoznanie:

reumatoidalne zapalenie staww okres II,

zwyrodnienie odcinka szyjnego krgosupa,

osteoporoza,

choroba wrzodowa odka i dwunastnicy,

nadczynno tarczycy.

5.1. Stawy koczyn grnych

Stawy ramienne i barkowoobojczykowe

W przypadku staww ramiennego oraz barkowoobojczykowego ustalono

nastpujce zaburzenia:

niewielkie ograniczenie zakresu ruchomoci w stawach barkowych.W paszczynie strzakowej wynosi on 20090 po stronie lewej,

30-0-90 po stronie przeciwnej. Zakres ruchw rotacyjnych

u chorej to 65075 po obu stronach ciaa. Badana wykonuje ruchy

odwiedzenia i przywiedzenia w penym zakresie,

widoczne pocztki osteopenii - stanu, w ktrymmineralna gsto

kocijest nisza ni normalnie,
http://pl.wikipedia.org/wiki/BMD_(medycyna)http://pl.wikipedia.org/wiki/BMD_(medycyna)http://pl.wikipedia.org/wiki/BMD_(medycyna)http://pl.wikipedia.org/wiki/BMD_(medycyna)http://pl.wikipedia.org/wiki/BMD_(medycyna)http://pl.wikipedia.org/wiki/BMD_(medycyna)


30/40

30

pytkie geody brzene w obrbie gowy koci ramiennej lewej.

Proces zapalny w tych stawach przebiega stosunkowo agodnie. Ble

o niewielkim nasileniu pojawiaj si dosy rzadko, nie s uciliwe i nie stanowi

przeszkody w prowadzeniu normalnego trybu ycia.

Stawy okciowe

W karcie bada pacjentki istnieje wzmianka o guzkach reumatoidalnych

zlokalizowanych na przedniej powierzchni przedramienia w okolicy stawu

okciowego prawego. Zachowane zostay jednak zakresy ruchomoci

w paszczynie strzakowej (00130) po obu stronach ciaa, a dolegliwoci

blowewystpujsporadycznie.

Stay promieniowonadgarstkowe i drobne stawy rk

W obrbie staww rk i midzypaliczkowych bliszych obserwujemy

symetryczny, wrzecionowaty obrzk. Widzimy te pocztki procesw zanikowych

mini glistowatych oraz kbu kciuka, szczeglnie prawej rki. Stan obecny

ukazuje nastpujce znieksztacenia:

Zmiany prawej rki:

sztywno palcw II i III, delikatne odchylenie w kierunku okciowym palcw II-V w stawach

rdrczno-paliczkowych,

pity palec zaczyna przybiera ksztat butonierki

Zmiany lewej rki:

okciowe odchylenie palcw II-V w stawach rdrcznopaliczkowych,czyli ulnaryzacja rki,


31/40

31

pocztki kciuka butonierkowatego,

widoczne zmiany znieksztaceniowe typu abdzia szyjka palcw

III i IV

Skra obu rk jest cieczaa i nadmiernie potliwa. Ale pomimo zmian

w stawach, kobieta jest cakowicie samodzielna, wykonuje wszystkie czynnoci

dnia codziennego, doskonale wypenia obowizki domowe zwizane ze

sprztaniem, gotowaniem i wychowywaniem dwjki dzieci.

5.2. Stawy koczyn dolnych

Stawy biodrowe

W przebiegu procesu chorobowego stawy biodrowe zostay w najmniejszym

stopniu objte procesem zapalnym. Pojawiaj si dolegliwoci blowe

w okolicy pachwiny i grnej czci uda, zazwyczaj w godzinach wieczornych lubpo duym wysiku fizycznym, jednak nie s one tak uciliwe, jak w innych

stawach. Ograniczenia ruchw oraz bl w stawie biodrowym s przemijajce

i wystpuj tylko po duszym chodzeniu lub staniu. Dotyczy to zakresu ruchu

wyprostu (50110), jak rwnie rotacji uda do wewntrz (30020). Pacjentka

radzi sobie z blami, pamitajc o czstych odpoczynkach oraz niezbyt duym

obcianiustaww.

Stawy kolanowe

Dosy czsto u pacjentki wystpuj dolegliwoci zwizane z blem czy obrzkiem

staww kolanowych. Wysik oraz towarzyszcy mu bl ograniczy ruch,

powodujc ustawienie staww w pozycji przeciwblowejzgiciepod ktem okoo


32/40

32

30. Przykurcz ten sta si przeszkod w chodzeniu po schodach. wiadectwem

zwyrodnienia staww kolanowych pacjentki s:

geody i naderki na powierzchniach stawowych obu kolan,

zniszczone w niewielkim stopniu chrzstki stawowe, bardziej w kolanie

prawym,

w obszarze dou podkolanowego lewego umiejscowiona, zdiagnozowana

w badaniu ultrasonograficznym torbiel Bakera,

bona maziowa przeronita w obu stawach.

Obecnie, po dugotrwaej rehabilitacji kobieta odczuwa znaczn popraw, zarwno

w aspekcie blu, jak i ruchomoci w tych stawach. Mimo to, cay czas dbaaby

nadmiernie nie przecia staww oraz pamita o czstych odpoczynkach podczas

aktywnoci ruchowej.

Stawy skokowe i stawy stp

Od pocztku trwania choroby kobietaodczuwa ble tych staww. Znaczne obrzki

okolic kostek uniemoliwiy pomiary zakresw ruchomoci, a zmiany strukturalne

obecne na radiogramie ukazuj:

pytkie geody i naderki w stawach rdstopnopaliczkowych po obu

stronach,

kolawe ustawienie paluchw stpprawej i lewej, spaszczenie sklepienia poprzecznego i podunego stopy,

obkurczenie torebki stawu skokowego grnego na skutek zapalenia po obu

stronach ciaa.


33/40

33

5.3. Krgosup

Odcinek szyjny krgosupa

Reumatoidalne zapalenie staww zajo drobne stawy krgw szyjnych

krgosupa, a ziarnina reumatoidalna nacieka krki midzykrgowe i wnika do

krgw.Zmiany w odcinku szyjnym krgosupa obejmuj:

zmiany zwyrodnieniowe trzonw krgw,

zwenie obszarw midzykrgowych,

znieksztacenie obryswstaww krgosupa szyjnego.

Obecnie chora odczuwa ble w okolicy szyi i karku, minie s napite, ruchy

lekko ograniczone. Wystpujerwnie bl u podstawy czaszki, co moe wiza

si z uciskiem na ttnice krgowe i nerwy.

5.4. Przebieg zmian pozastawowych

Obecne zmiany pozastawowe to:

obecno guzka reumatoidalnego na przedramieniu prawej rki, w okolicy

stawu okciowego,

osteoporoza,

pocztki uoglnionych zanikw miniowych, biakomocz,

wystpienie wrzodu odka i dwunastnicy,

plamiste zaczerwienienie skry kbu i kbikark,

obecno ganglionw nad wystajcymi punktami kostnymi, gwnie nad

stawami rdrcznopaliczkowymi,

torbiel Bakera umiejscowiona w obszarze dou podkolanowego lewego.


34/40

34

6.0. Wnioski

1.Na przykadzie pacjentki stwierdzam, e kompleksowa rehabilitacja,

a zwaszcza kinezyterapia, poza leczeniem farmakologicznym

i chirurgicznym jest podstawow metod terapeutyczn w walce

z reumatoidalnym zapaleniu staww.

2. Systematycznie prowadzone wiczenia ruchowe oraz kinezyterapia

zapobiegaj deformacjom, maj dziaanie przeciw obrzkowe oraz dziki

nim zostaj zachowane moliwie jak najwiksze zakresy ruchomoci

w stawach.

3. W okresie zaostrzenia choroby bardzo wane jest prawidowe uoenie

pacjenta, ktre zapobiega powstawaniu przykurczw i odleynom. Naley

pamita e pomimo unieruchomieniu w ku, zalecane jest jednoczesne

wykonywanie lekkich i prostych wicze leczniczych.

4. Istotn rol w procesie leczenia odgrywa indywidualne podejcie do

pacjenta oraz wsparcie psychologiczne ze strony rodziny, jak rwniezespou rehabilitacyjnego.


35/40

35

7.0. Podsumowanie

Reumatoidalne zapalenie stawwjest chorob ukadow tkanki cznej,

ktra ma charakter przewlekle postpujcy pomimo stosowanego leczenia.

Gwnymi jej objawami s bl i obrzk dotykajacy praktycznie wszystkich

staww, jak rwnie deformacje dystalnych czci koczyn. To gwnie przez nie

pacjent staje si osob niepenosprawn i niezdoln do prowadzenia normalnego

trybu ycia. Etiopatogeneza tej choroby nie zostaa dotychczas dokadnie poznana,

co uniemoliwia wdroenie odpowiedniego leczenia przyczynowego, ktre

prowadzi do cofnicia si choroby i cakowitego wyleczenia. Moim zdaniem,najlepszym, znanym i skutecznym sposobem na walk z blem i deformacjami

w reumatoidalnym zapaleniu staww jest wanie rehabilitacja.

Stosunkowo wczesne rozpoznanie choroby u pacjentki i szybkie wdroenie

rehabilitacji, ktra prowadzona jest do dnia dzisiejszego,pozwolio na uzyskanie

tak zadowalajcych efektw leczenia. Pomimo pocztkowych trudnoci, kobieta

z biegiem czasu zaakceptowaa swoj chorob i podja z ni skuteczn walk. Jakmwi, wsparciem dla niej bya nie tylko rodzina, bo zawsze moga liczy na ich

pomoc i wyrozumiao, ale rwnie fizjoterapeuci, ktrzy dawali jej wiadomo,

e choroba nie musi by wyrokiem, a wystarczy systematyczna praca, aby mc

powrci do normalnego trybu ycia. Dobr metod, zarwno

kinezyterapeutycznych, jak i fizykoterapeutycznych, okaza si trafny i skuteczny

w leczeniu. Dziki samozaparciu kobiety, niezaniedbywanie leczenia oraz

zachowanie cigoci sprawiy, e niemal kada seria zabiegw dawaa popraw

stanu zdrowia. Pacjentka jest osob ambitn, siln psychicznie, aktywn,

a zarazem majc niezwykle pozytywne podejcie do ycia i do swojego

schorzenia. Porusza si bez zaopatrzenia ortopedycznego, stara si sprosta

wszystkim obowizkom pani domu oraz by w jak najwikszym stopniu

samowystarczalna.


36/40

36

Na dzie dzisiejszy badana ocenia swj stan zdrowia jako dobry. wiczenia

fizyczne oraz zabiegi fizykoterapeutyczne pozwoliy jej powrci do normalnego

stylu ycia i przede wszystkim day jej szans speniania si w rolimatki. Mimo

momentw blu i zwtpienia, optymizm yciowy i patrzenie z nadziejw przyszo nie pozwalaj jej na poddanie si chorobie.Kiedy zapytaam, czy nie

s dla niej problemem te codzienne dojazdy, marnowanie czasu na

kilkugodzinn rehabilitacj, odpowiedziaa: Dobre lekarstwo jest gorzkie

w ustach, ale skuteczne w chorobie. Bo to od prniactwa czowiek choruje, nie od

pracy. Od niej mona tylko poczu si lepiej.


37/40

37

7.0. Streszczenie

Reumatoidalne zapalenie staww jest chorob autoimmunologiczn,

przewlek i postpujc pomimo stosowanego leczenia. Dotyczy najczciej osbmidzy 4 a 5 dekad ycia, gwnie kobiet . W jej konsekwencji chory staje si

osob niepenosprawn. Najlepszym sposobem na walk z blem

i powstajcymi deformacjami jest rehabilitacja, co pragn przedstawi w mojej

pracy, na przykadzie pacjentki chorej na reumatoidalne zapalenie staww.

Opisany przebieg choroby jak rwnie cay proces usprawniania dostarcza wielu

informacji na temat pomylnych skutkw stosowania kompleksowej rehabilitacjiwprzedstawionej wyej jednostce chorobowej.


38/40

38

8.0. Bibliografia

1. M. Wisowska i in. Jako ycia zalena od zdrowia u pacjentw

z reumatoidalnym zapaleniem staww. Reumatologia 2010 nr 2s. 104-111.

2. W.P. Arend The pathophysiology of rheumatid arthritis. Arthritis Rheum.,

nr 40 s. 595597.

3. W. Brhl Zarys reumatologii; pod red. Wodzimierza Brhla - Wyd. 6

unowoczenione.Warszawa : Pastwowy Zakad Wydawnictw Lekarskich,

1987.

4. G. S. Panayi Podstawy reumatologii; Warszawa : Pastwowy Zakad

Wydawnictw Lekarskich, 1988.

5. B. Moskalewicz i in. Nasze zdrowie, nasze dolegliwoci. Raport z bada

dotyczcych rozpowszechnienia chorb reumatycznych w Polsce.

Warszawa: Instytut Reumatologii i Narodowy Instytut Zdrowia

Publicznego, 2002.6. S. Meske, R. LamparterLang Reumatoidalne zapalenie staww (red. T.

Materkowska); Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1997.

7. F. Koligat i in. Ocena jakoci ycia pacjentwz reumatoidalnym zapaleniem

staww leczonych leflunomidemprzegld literatury. Reumatologia 2012

nr 3 s. 227232.

8. J. Bolanowski, Z. Wrzosek Choroby reumatyczne : podrcznik dla

studentw fizjoterapii; Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocawiu. -

Wrocaw : Wydawnictwo AWF, 2007.

9. D. Aletaha i in. 2010 Rheumatoid Arthritis Classification Criteria. Arthritis

i Rheumatism 2010 nr 9 s. 25692581.

10.A. FilipowiczSosnowska, M. Przygodzka Diagnostyka wczesnego

reumatoidalnego zapalenia staww (rzs) w wietle wspczesnych danych.

Przewodnik Lekarza 2001 nr 4 s. 1218.


39/40

39

11.D. Bobrowska-Snarska Reumatologia praktyczna pod red.

W. Samborskiego i Brzosko - Warszawa : Wolters Kluwer Polska, 2011.

12.G. Biakowska-PuszczewiczReumatologia; - Warszawa : Medical Tribune

Polska, 2010.

13.John H. Klippel, P. A. Dieppe, F. Ferri Reumatologia; Lublin : "Czelej",

2000.

14.M. Wisowska, I. Kaliska, B. Olczyk Kwiecie Stare i nowe metody

oceny aktywnoi choroby, stopnia uszkodzenia tkanek i utraty funkcji

w reumatoidalnym zapaleniu staww. Problemy Lekarskie 2006 nr 2 s.

5256.15.I. ZimmermanGrska Choroby reumatyczne. Warszawa: PZWL, 2000.

16.www.fizjospec.pl - 24.05.2014r

17.J. M. Davis III, E. L. Matteson My Treatment Approach to Rheumatoid

Arthritis.Mayo Clin Proc. 2012 nr 7 s. 659673.

18.A. Coote, P. Haslam Ortopedia i reumatologia; red. wyd. pol. T. Gadzik;

[t. z ang. A.Barczyski i in.]. - Wrocaw : Elsevier Urban & Partner, cop.2007.

19.J. Nowotny Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narzdu ruchu. Katowice:

AWF, 2000.

20.A.Szczeklik i in Choroby wewntrzne 2011. Krakw: Medycyna Praktyczna,

2011.

21.A. Seyfried, K. Dudziski Stopa reumatoidalna. Rehabilitacja Medyczna

nr 1 s. 3942.

22.K. Prajs Jako ycia chorych na reumatoidalne zapalenie staww

w odniesieniu do sprawnoci fizycznej i stanu psychicznego. Annales

Academiae Medicae Stetinensis. Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej

w Szczecinie 2007 nr 2 s. 7282.


40/40

23.J. Kdzioka, J. Grzegorczyk, A. Rawska Wpyw fizjoterapii na poziom

odczuwanego blu u chorych na reumatoidalne zapalenie staww. Przeglad

Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego 2009 nr 1 s. 4654

24.

A. Zembaty i in.Kinezyterapiatom IKrakw: Wydawnictwo Kasper sp.z o.o., 2002.

25.www.am.wroc.pl.22.05.2014r.

26.W. Dega, K. MilanowskaRehabilitacja medyczna. Warszawa: PZWL, 1999.

27.K. Borysewicz Znaczenie wczesnej rehabilitacji w reumatoidalnym

zapaleniu staww.Balneologia Polska, 1997 T.39 zeszyt 12 s. 4652.

28.

R. Rutkowski i in. Dynamika zmian temperatury rki reumatoidalnej po

wybranych zabiegach z zakresu termoterapii. Reumatologia 2011 nr 6 s.

239243.

29.J. Istrati, P. Guszko, R. Suszko, T. IwaniecKrioterapia ustrojowa zmniejsza

aktywno fibrynolityczn krwi u chorych na reumatiodalne zapalenie

staww i u osb z chorob zwyrodnieniow staww.Reumatologia 2010

nr 3 s. 171176.30.A. KrawczykWasilewska, E. Kuncewicz, M. Sobieska, W. Samborski

Ocena stanu funkcjonalnego chorych na reumatoidalne zapalenie staww

przed i po zastosowaniu fizykoterapii. Chirurgia Narzdw Ruchu

i Ortopedia Polska 2009 nr 6 s. 361366.

31.Wywiad z pacjentk przeprowadzony dnia 18 grudnia 2013 roku w domu

chorej w Zastawiu.

32.Karta informacyjna pacjentki z Samodzielnego Publicznego Zespou

Zakadw Opieki Zdrowotnej w Janowie Lubelskim.

33.Karta informacyjna pacjentki z Centrum Rehabilitacji Rolnikw

w Iwoniczu Zdrj.

Documents

Rehabilitacja u pacjentki z reumatoidalnym zapaleniem stawów - opis przypadku