Reductietechnieken fijn stof in onderzoekInformatiebijeenkomst technische maatregelen terugdringen fijnstofuitstoot leg- en vermeerderingsbedrijven pluimveehouderij

Wijchen, donderdag 10 februari 2011

Albert Winkel, Wageningen UR Livestock Research

Inhoud

1. Oliefilmsysteem met monorail / sproeiboom en robot *2. Ionisatiefilter *3. Biofilter *4. Warmtewisselaar *5. Ionisatiesysteem met interne luchtcirculatie *6. Aanbrengen waterfilm7. Gecombineerde luchtwasser8. Groenelementen

* indien mogelijk: opname in Overzicht emissiefactoren fijn stof maart 2011

1. Oliefilm op strooisel Onderzoek in volièrestal P4 van PC Het Spelderholt

2009: eerste onderzoek (WLR Rapport 286) vast oliefilmsysteem onder volièrestellingen dagelijks aanbrengen 15 ml/m2

2 afd. controle / 2 afd. oliefilmsysteem reductie fijnstofemissie: ca. 20% Onvoldoende verspreiding? Dosering te laag?

2010: tweede onderzoek oliefilm aanbrengen met handspuit: perfecte verdeling dagelijks aanbrengen: 0, 15, 30 of 45 ml/m2

8 afdelingen: 4 doseringen x 2 volièresystemen Fijnstofreductie (30–80%): neemt toe met oliedosering

1. Oliefilm op strooisel Hoge reducties mogelijk met oliefilm bij leghennen Goede verdeling en juiste dosering belangrijk Technische uitwerking:

Sproeiboom aan monorail Olierobot

Technieken in ontwikkeling, nog geen validatiemetingen

2. Ionisatiefilter (end of pipe) Werkingsprincipe:

grofstoffilter hoge positieve spanning op dunne draad vrijmaken elektronen uit moleculen rond draad > pos. ionen beweging (elektrische wind) positieve ionen naar een aarde door botsing: elektrisch (positief) laden stofdeeltjes hechting stofdeeltjes aan geaard object (opvangoppervlak)

Indicatieve evaluatie afgerond beoordeling: perspectiefvol (Rapport 314)

Validatiemetingen recent voltooid 1 volièrestal en 1 scharrelstal verwachte reductie PM10: 45 tot 70%

3. Biofilter (end of pipe) Werkingsprincipe:

1. Stallucht2. Ventilatoren3. Bevochtiging lucht4. Drukkamer5. Pakkingsmateriaal6. Bevochtiging pakking7. Uitgaande lucht

Pakkingsmateriaal: houtsnippers Capaciteit: 1.000 m3/m2 per uur Hoogte bak: 60 cm

3. Biofilter (end of pipe) Indicatieve evaluatie:

beoordeling: perspectiefvol (Rapport 313) Verwachte emissiereductie: 50–90% Reducties op lange termijn? Validatiemetingen:

lopen op 1 bedrijf tweede bedrijf in opstart

Metingen: PM10 en PM2,5 ammoniak geur methaan/lachgas

4. Warmtewisselaar E 5.11 - warmtewisselaar met luchtmengsysteem voor droging

strooisellaag (BWL 2010.13) Werkingsprincipe:

1. verlagen stalventilatie; daarmee PM emissie2. vastplakken stof aan binnenzijde warmtewisselaar

Berekeningen: fijnstofreductie geschat op 10–20%

5. Ionisatiesysteem + interne luchtcirculatie Werkend systeem op Proefbedrijf voor de Veehouderij te Geel (B) Werkingsprincipe:

aanzuigen stofrijke stallucht ionisatie in luchtbehandelingskast

spoeling opvangoppervlakken terug brengen schone lucht in stal

5. Ionisatiesysteem + interne luchtcirculatie Metingen door PvdV aan blootstelling respirabel en totaalstof

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

1 sept 2 sept 3 sept 4 sept 7 sept 8 sept 9 sept 10 sept

Concen

tratie (m

g/m³)

respirabel stofstationairrespirabel stofpersoontotaal stofpersoon

Systeem AAN Systeem UIT

5. Ionisatiesysteem + interne luchtcirculatie Twee soorten indicatieve metingen:

rendement: meting ingaand in / uitgaand uit kast emissie bij uit / aan schakelen kast: meting bij nokventilator

Resultaten indicatieve metingen: hoog rendement over ionisatiekast geen effect op emissie, invloed luchtstromingspatroon?

Tweede serie indicatieve metingen in gang gezet in praktijkstal

6. Waterfilm op strooisel Onderzoek in volièrestal P4 van PC Het Spelderholt Start praktijkproef in juli 2010 6 afdelingen met waterfilm, 2 controleafdelingen Doseringen: 150, 300 en 600 ml/m2 per dag (2 keer per dag) Meten emissies fijn stof / NH3 / geur + monitoring:

technische resultaten (eiproductie, uitval, etc.) gedrag (stofbaden, scharrelen) welzijnskenmerken (bevedering, bevuiling, voetzolen) strooiselkwaliteit

Reductie PM10 emissie 18–64%, maar NH3 / geur hoger Op dit moment korte proef met:

proefbehandeling: 300 ml/m2, 6 x per dag controles: 300 ml/m2, 2 x per dag | geen waterfilm

7. Gecombineerde luchtwassers Programma Gecombineerde Luchtwassers (PGL) 2 leveranciers/merken, nageschakeld achter vleeskuikenstal Metingen afgerond (fijn stof, ammoniak, geur, BKG) Rapportage halverwege 2011 beschikbaar

8. Groenelementen Werkingsprincipe: loof en naalden van bomen vangen fijn stof af

tussen emissiepunt en erfgrens Kennis zeer beperkt: onderzoek Plant Research International

(PRI) in samenwerking met Wageningen UR Livestock Research Voorstudie > proefopstelling in veld 1 loofboom (Haagbeuk) en 1 naaldboom (Pinus sylvestris) Metingen najaar 2010; herstart voorjaar 2011

© Wageningen UR

Dank voor uw aandacht