Upload
netis
View
206
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
PULMONER REHABİLİTASYONDA ALAN TESTLERİ Doç. Dr. Pınar Ergün Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi EAH Kronik Solunum Yetmezliği Kliniği Pulmoner Rehabilitasyon ve Evde Bakım Merkezi. KULLANIMDA OLAN ALAN TESTLERİ. 6DYT Mekik yürüme testi - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
PULMONER REHABİLİTASYONDA
ALAN TESTLERİALAN TESTLERİ
Doç. Dr. Pınar Ergün Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi EAH Kronik Solunum Yetmezliği Kliniği Pulmoner Rehabilitasyon ve Evde Bakım Merkezi
6DYT Mekik yürüme testi Endurans mekik yürüme testi
Fiziksel fonksiyonun değerlendirilmesi - başlangıç değerlendirmesi - egzersiz eğitim reçetelenmesi
Evet EvetEvet Evet
Egzersiz kısıtlılığının değerlendirilmesi - egzersiz kısıtlılık nedeni? - yetersizlik
? EvetEvet Evet
Tedavi etkinliği - Farmakolojik - Oksijen - Pulmoner rehabilitasyon - LVRS, -AC Transplantasyonu
Evet EvetEvet EvetEvet EvetEvet EvetEvet Evet
Morbidite ve mortalitenin öngörülmesi - KOAH, PAH
Evet Evet
Egzersiz testleri kullanım alanları Alan testleri KPET
DOSTÇA SARILABİLİRİZDOSTÇA SARILABİLİRİZ
ÇİÇEK VERİRİMÇİÇEK VERİRİM
6 dakika yürüme testi:
hastalara izin verilen sürede, mümkün olduğunca fazla mesafeyi kat etmeleri söylenir
54 m = minimal klinik anlamlı değişim.
30 m koridor Standardize edilmiş
kurallar Deneme yürüyüşü
öngörülür Standardize motivasyon Geriden izleme Oksimetre/kalp hızı
izlemi Egzersiz sonu BORG
skalası ile dispne ölçümü
Sonuçlar metre ileATS statement :Guidelines for the six minute walking test.
Am J Respir Crit Care Med 2002;166;111-117
Optimal referans değerler henüz tam olarak oluşturulmuş değil
117 sağlıklı erkek olguda 580m173 sağlıklı kadın olguda500m
Sonucunu etkileyen faktörler
AZALTANLAR•Kısa boy•İleri yaş•Aşırı kilo•Kadın cinsiyet•Bilişsel fonksiyonlarda azalma•Pulmoner hastalık•KVS hastalığı•Kas-iskelet hastalığı
Global değerlendirme Submaksimal, yüksek
yoğunluklu, sabit iş yüklü egzersiz testi
Günlük yaşam aktivitesi ve yaşam kalitesi anketleriyle iyi korelasyon
Tekrar edilebilirlik FEV1’den iyi
Dispne skorlarıyla korelasyon
2,281 katılımcı > 68 yaş, (erkek 362m, kadın 332m).
Erkek = (7.57 x B-cm) - (5.02 x Y) - (1.76 x A-Kg) - 309Kadın = (2.11 x B-cm) - (2.29 x A-Kg) - (5.78 x Y) + 667
*Normalin alt sınırı için erkekte 153, kadında 139 çıkartılır
Enwright P et al Chest 2003;123:387-398
51 katılımcı , 50-85 yaş, ort ± SD= 631 ± 93 m
218 + (5.14 x boy – 5.32xyaş) – (1.80x kilo + 51.31 xcins)
Erkek=1, Kadın=0
Trooster et al Europ Resp J 1999;14:270-274
Sonuç: KOAH’da mortalitenin öngörülmesinde her iki denklemde eşit sonuç vermiştir.6DYT< 350m artmış mortalite ile ilişkilidir.
ERJ 2007
Validation and Comparison of Reference Equations for the Six-Minute Walk TestClaudia G. Cote, Ciro Casanova, José Maria Marín, Maria V. Lopez, Victor Pinto-Plata, Maria Montes de Oca, Luis J Dordelly1 Hafida Nekach and Bartolome R. Celli,
Eur Respir J 2011;38:261-267
• 6DYT tekrarlanabilir bir testtir.• Öğrenme etkisi 27 metre (%7).• 2. Testte >42m artışın belirleyicileri; 1.
testte 6DYT<350m, Charlson indeks:2, ve BKİ<30 Kg/m2
Standardizasyon ve fonksiyonel kapasitenin doğru değerlendirilmesi için en az iki test yapılmalı
Cesaretlendirme etkiliyor mu?
Guyatt G et al Thorax1984;39:818-822
NETT çalışması;Dairesel veya oval yürüme alanı, düz koridorda ileri-geri yürümeye göre 92.2 ft artışla sonuçlanmaktadır.
Yürüme düzlemi 6DYT sonuçlarında anlamlı farklılığa neden olmamaktadır.
• Kalite-güvencesi - Aynı teknisyen uygulamalı
- Deneme testi yapılmalı
• Değişim sonucu - Mutlak değer ??
- % değişim ??- Beklenen değerin %’si ??
ATS önerisi Mutlak değer olarak verilmeli
(Mekik yürüme testi)• Semptom sınırlı max test• Yürüme hızı sinyallerle kontrol•Yürüme hızı (0.17m/s) ↑ •10m’lik ‘mekik’ düzlemi• %SatO2,Kalp hızı, Borg skalası, sonlandırma kriteri• Yürünen mesafe ölçülür• 1 Deneme testi• Cesaretlendirme yok
VO2 peak hesaplanabilir
9 m
0.5m
Düzey Hız m/s Düzeydeki
mekik sayısı
Her düzey için
yürünen mesafe
11 0.500.50 33 3030
22 0.670.67 44 7070
33 0.840.84 55 120120
44 1.011.01 66 180180
55 1.181.18 77 250250
66 1.351.35 88 330330
77 1.521.52 99 420420
88 1.691.69 1010 520520
99 1.861.86 1111 630630
1010 2.032.03 1212 750750
1111 2.202.20 1313 800800
1212 2.372.37 1414 10201020
Mekik yürüme testi protokolü
Level 1 Level 2 Level 3 Level 4 Level 5 Level 6 Level 7 Level 8 Level 9 Level 10 Level 11 Level 12
• VO2 peak (ml/kg/dk) = 4.19 + (0.025 x MYT mesafe)
• VO2 peak (ml/kg/dk) = 5.9 + (0.02 x MYT mesafe)
Singh ve ark.
Turner ve ark.
Avantaj • VO2 peak iyi korelasyon• Hasta eforundan daha az etkilenir
Dezavantaj • Daha az onaylanmış• Daha sınırlı kullanım
Referance values for the incremental shuttle walking test
Vanessa S. Probst, Nidia A. Hernandez, Denilson C. Teixeira,et al
Sağlıklı erişkinler 810 (IQR % 25-75= 572-1030) m
Yaş, boy ve BKİ MYT mesafesinin bağımsız belirleyicisi
MYT beklenen= 1449.701- (11.735X yaş) + (241.897x cinsiyet)- (5.686x BKİ)
Kadın= 0Erkek=1
Respiratory Med 2011;1-6
MYT ‘de minimum klinik anlamlı değişim; 47.5m
.
Chronic obstructive pulmonary diseaseMinimum clinically important improvement for the incremental shuttle walking testS J Singh1,2, P W Jones3,R Evans1,M D L Morgan1
SONUÇ; İki düzeyli bir iyileşme MKA değişim= 47.5m (hafif artış) Egzersiz kapasitesi daha iyi= 78.7m
Thorax 2008;63:775-7
• Sabit hızlı test
• Açık uçlu, semptom sınırlı
• Endurans yoğunluğu- MYT’de ulaşılan max’un %85’ii
• %SatO2,Kalp hızı, Dispne algısı (Borg skalası),sonlandırma kriteri
• Sonuç, yürüme süresi (Dk/Sn)
• AHMYT ile aynı gün ise deneme yürüyüşü gerekmez
Revill et al Thorax 1999;54:213-222
ENDURANS MYT MKA değişim
SONUÇ:∆ MKA uygulanan tedaviye göre değişmektedir. Thorax 2011
-50
0
50
100150
200
250
300
350
400
450
500
0 1 2 3
PR
BD
BD sonrası ; 65s (% 13-15) artış
PR sonrası; 186 s (% 136) artış
Endikasyon Öneri düzeyi
Diagnosis of exercise-induced arterial desaturation B
Functional evaluation of patients with COPD, ILD, PPH, and CHF
B
Prognostic evaluation of patients with COPD, ILD, PPH and CHF
B
Functional evaluation of patients with CF C
Prognostic evaluation of patients with COPD or CHF prior to surgery (LVRS, transplantation)
C
Evaluation of the benefits of therapeutic interventions (oxygen supplementation, rehabilitation, surgery)
B
Palanga P et al. Eur Respir J 2007;29:185-209
Fizyolojik yanıtların karşılaştırılması;› MYT’de bütün fizyolojik değişkenlerde lineer bir
artış› 6DYT’de maksimum fizyolojik yanıtlara ilk 3
dakikada ulaşılmaktadır.› MYT’de kat edilen mesafe VO2 max ile iyi
korelasyon gösterirken bu sonuç 6DYT için gösterilememiştir.
› VO2, VCO2, VE ve HR MYT’de 6DYT’den belirgin fazladır.
› İleri hastalık varlığında 6DYT peak performansı daha iyi öngörmekte. Turner, S. E. et al. Chest 2004;126:766-773
Onorati P et al Eur J Appl Physiol 2003;89:331-336
RESPIROLOGY 2012
Orta KOAH’da 6DYT, MYT ve EMYT bisiklet ergometrede rampa prtokolündeki ilebenzer VO2peak ve kalp hızı değerleri oluşturmaktadır. Hem hızı bireyin belirlediği hem de işitilebilir sinyallerle yönlendirildiği durumlar olan Alan testlerin de de KPET’de olduğu gibi yüksek iş yüklerine çıkıldığını göstermesi açısından önemlidir.
Fizyolojik yanıtların karşılaştırılması;› MYT’de bütün fizyolojik değişkenlerde lineer bir
artış› 6DYT’de maksimum fizyolojik yanıtlara ilk 3
dakikada ulaşılmaktadır.› MYT’de kat edilen mesafe VO2 max ile iyi
korelasyon gösterirken bu sonuç 6DYT için geçerli değildir.
› VO2, VCO2, VE ve HR MYT’de 6DYT’den belirgin fazladır.
› Daha hafif hastalık varlığında 6DYT peak performansı düşük öngürmekte. Turner, S. E. et al. Chest 2004;126:766-773
Onorati P et al Eur J Appl Physiol 2003;89:331-336
MYT maksimum kapasiteyi daha iyi yansıtır
6 DYT endurans kapasitesini daha iyi yansıtır
ENDURANS kapasitesi ; 6DYT mi yoksa Endurans MYT
mi?
The endurance shuttle walking test: a responsive measure in pulmonary rehabilitation for COPD patients
0
100
200
300
400
500
600
700
SONUÇ: EMYT pulmoner rehabilitasyon program etkinliğinin değerlendirilmesinde
6DYT’den daha duyarlıdır.
Eaton et al Chronic Respiratory Disease 2006;3:3-9
6DYT EMYT
%17
%92
Yetersizliğin tanımlanması Egzersiz programı reçetelenmesi Etkinlik değerlendirilmesi Oksijen tedavisi reçeteleme Bronkodilatatör yanıtının değerlendirilmesi Cerrahi için eşik değer Prognostik değerlendirme
Yetersizliğin tanımlanması Cerrahi için eşik değer Egzersiz programı reçetelenmesi Etkinlik değerlendirilmesi Oksijen tedavisi reçeteleme Bronkodilatatör yanıtının değerlendirilmesi Prognostik değerlendirme
6 DYT2,281 katlımcı, > 68 yaş, 344 ± 88m (mean ± SD)
(erkek 362m, kadın 332m). Enwright P et al Chest 2003;123:387-398
51 katılımcı, 50-85 yaş, mean ± SD 631± 93m (erkeklerde 84m daha fazla)
Trooster et al Europ Resp J 1999;14:270-274
MYT
Sağlıklı erişkinler 810m (IQR % 25-75= 572-1030)
1. Predicted VO2 peak (ml/min/kg) = 4.19 + (0.025 x ISWT) distance
2.Endurans kapasitesi 85%
3.Endurans kapasitesini değerlendirmede kullanılacak hızın belirlenmesi
ÖRNEK
1. MYT mesafesi = 200m,
predicted VO2 peak = 9.2ml/dk/kg
85% = 7.8ml/dk/kg
2. Endurans yürüme hızı = 3.3km/st
3. Endurance test level 6
7.8ml/dk/kg
3km/st
Düzey 6
Egzersiz programı reçetelenmesi
6DYT mesafesine dayalı egzersiz yoğunluğu Treadmill hızı= 80% (ortalama 6DYT
hızı)6YT ortalama hızı = (6 DYT mesafe x 10) ÷ 1000 km / hr
Serbest yürüyüş için uygun egzersiz yoğunluğu= 80% ([6DYT ÷ 6] x reçetelenecek süre)
6DYT’den hesaplanan bisiklet iş yükü:6DYT’den hesaplanan bisiklet iş yükü:
Watt =103.217 + (30.500 X Cins) + (- 1.613 X Yaş) + [0.002 X (6DYM X ağırlık)]Cinsiyet: Kadın= 0, Erkek = 1
MYT’den hesaplanan bisiklet iş yüküMYT’den hesaplanan bisiklet iş yükü
Watt= 84.094 + (27.003X Cins) + [ (-1.033) + 0.002 X Watt= 84.094 + (27.003X Cins) + [ (-1.033) + 0.002 X ( AHMYTM X ağırlık) ]( AHMYTM X ağırlık) ]Cinsiyet: Kadın= 0, Erkek = 1Cinsiyet: Kadın= 0, Erkek = 1
Revill et al Thorax 1999;54:213-222
ES
WT
(se
cs)
Pulmoner rehabilitasyon;etkinliğinin değerlendirilmesi
0
100
200
300
400
500
600
700
Control Pre Post
ESWTISWT
SONUÇ: PR etkinliğinin değerlendirilmesinde endurans kapasitesini değerlendiren testler daha duyarlı.
MYT & EMYT ?
mean (95 % CI)
6DYT; 54m (37, 71m) (Redelmeier et al 1997)
35m (30, 42m) (Puhan et al 2008)
Cochrane review of PR – 6DYT 48m (32, 65m)
MYT ; 47.5m (38.6, 56.5m) (Singh et al 2008)
MKA değişim diğer gruplar ?
IPF 32m (29, 31m) (Holland et al 2008, abstract)
Cochrane review - 31 çalışma, incremental
ve endurans testleri kullanılmış. Farklı
yöntemler; yürüme ve bisiklet, KPET veya
alan testleri:
Net sonuç yok (Bradley & O’Neill 2005)
Yürüme testleri bisiklet testlerinden daha
duyarlı, mekanizma net değil.
(Palyange et al 2000, Poulain et al 2003, Turner et
al 2004) KOAH’da O2 desaturasyonunun saptanmasında AHMYT ve EMYT aynı duyarlılıkta (C J Sandland, Respir Med 2008
YÜRÜME ve BİSİKLET ENDURANS TESTLERİ; KOAH’da bronkodilatatör etkinliğinin değerlendirilmesi
• BD sonrası endurans süresindeki kazanımlar benzer.
• EMYT BD sonrası değişimin saptanmasında duyarlı bir testtir.
Cerrahi için eşik değer Egzersiz programı reçetelenmesi Etkinlik değerlendirilmesi Oksijen tedavisi reçeteleme Bronkodilatatör yanıtının değerlendirilmesi Prognostik değerlendirme
Yürüme mesafesi pre-operatif değerlendirmede rezeksiyon cerrahisi için önemli bir gösterge
•Akciğer hacim küçültme cerrahisi öncesi ; 6DYT < 200m veya MYT<150m olması cerrahi için yüksek riskle ilişkilidir.
•Akciğer kanser cerrahisi öncesi; 2 MYT ‘de ölçülen en iyi yürüme mesafesinin <250 m (25 mekik) olması yada bu testte SatO2’nin %4<daha fazla düşmesi cerrahi için yüksek riskle ilişkilidir
Ciddi hastalıkta daha etkin
Klinik değişimlere FEV1’den daha duyarlı
5 yıllık takip; 294 olgu
6DYT ≥54m olan olguların %
GOLD Evre
II III IV
24% 45% 63%
FEV1 düşme oranı hafif olgularda daha fazla
(Casanova et al 2007)
Ciddi KOAH’lı olgularda sağ kalımın bağımsız belirleyicisi
(Pinto-Plata et al 2004)
VO2peak’den daha iyi bir belirleyici
(Cote et al 2007)
BODE indeksinde 6DYT puanları (Celli et al 2004)
0 1 2 3
≥350m 250-349m 150-249m ≤149m
BODE indeksinde1 puanlık artış ölüm riskinde 1.34 kat artırmakta.
Respiratory Med 2012(106);390-96
SONUÇ;İ-BODE indeksi KOAH’da mortalitenin bağımsız belirleyicisidir.BODE indeksinde 6 DYT yerine MYT alternatif olarak kullanılabilir.
•PULMONER REHABİLİTASYON uygulamalarında geniş spektrumda kullanım alanları vardır.
• 6DYT ve MYT farklı egzersiz yanıtları oluşturabilen alan testleridir;
• Submaksimal egzersiz performansı için 6 DYT
• Maksimal egzersiz kapasitesi ve pik oksijen tüketimi
hesaplanması için daha objektif olan MEKİK YÜRÜME
testi
• Egzersiz reçetelemede AHMYT
• PR etkinliğinin değerlendirilmesinde Endurans Mekik
Yürüme tercih edilmesi gereken alan testleridir.
YOLUNUZA BÖYLE DEVAM ETMENİZ DE MÜMKÜN;DAHA GÜVENLİ
KOLAY, UCUZ ve GÜVENİLİR OLARAK DA HEDEFE ULAŞABİLİRSİNİZ.
TEŞEKKÜRLER