Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Lasy prywatne w Polsce - znaczenie, problemy, kierunki badańPiotr Gołos
Znaczenie przyrodnicze, społeczne i gospodarcze lasów prywatnych
Stan lasów prywatnych
79
81
88
82
78
131
140
155
121
100
73
165
127
120
104
83
66
99
97
87
42
36
21
16
0,62
0,68
0,85
0,99
1,18
1,32
1,44
1,78
2,88
2,78
3,48
10,31
35,34
27,47
23,03
21,76
18,58
14,94
12,90
14,34
10,37
8,26
5,46
0 20 40 60 80 100 120 140 160
do 1 ha
1-2
2-3
3-4
4-5
5-7
7-10
10-15
15-20
20-30
30-50
50 ha i więcej
Lasy prywatne w gospodarstwach rolnych wg grup obszarowych użytków rolnych (dane PSR 2010)
% udział lasów w przeciętnej powierzchni ogólnej gospodarstwa
Średnia powierzchnia lasów w gospodarstwie [ha]
Liczba gospodarstw z lasami [tys. szt]
Powierzchnia lasów [tys. ha]
Znaczenie przyrodnicze, społeczne i gospodarcze lasów prywatnych
Stan lasów prywatnych
Źródło: http://www.stajniatrot.pl/texts/mondre/drwale.html
59
286
50 45
19 14 10 918
49
244
56 61 52
18 9 313
0
50
100
150
200
250
PGLLP Lasy prywatne
Lasy prywatne w Polsce zajmują powierzchnię 1782 tys. ha
(19,3% powierzchni lasów w Polsce i około 2% powierzchni
lasów prywatnych w Europie). Ponad połowa z nich (944
tys. ha) znajduje się w 587 tys. indywidualnych gospodarstw
rolnych (Charakterystyka … 2016), które stanowią 5,6%
gospodarstw rolnych w UE i 41,6% gospodarstw w Polsce
(Agriculture … 2018).
Znaczenie przyrodnicze, społeczne i gospodarcze lasów prywatnych
1 642 000
5 458 000
5 029 452
7 942 732
0 2 000 000 4 000 000 6 000 000 8 000 000
Pozyskanie drewna GUS (2017) (grubizna)
Pozyskanie drewna WISL
Pozyskanie drewna badania IBL (dane za 2006 r.)
Pozyskanie teoretyczne (grubizna) (na podstawiedanych dla PGLLP)
Pozyskanie drewna w lasach prywatnych [m3]
Źródło:http://info.wyborcza.pl/temat/wyborcza/ceny+drewna+w+lasach+pa%C5%84stwowych
IMPORT 2017 r. tys. m3
Drewno i artykuły z drewna, w tym: 10 193
Drewno opałowe 1 680
Drewno surowe, również zgrubnie obrobione 1 661
Drewno przetarte lub strugane wzdłużnie, skrawane, o grubości powyżej 6 mm 482
3 823
Znaczenie przyrodnicze, społeczne i gospodarcze lasów prywatnych
826,5
133,2
32,8
665,2
146,9
66,3
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1945-2017 1995-2017 2004-2017
Zalesienia według form własności [ha]
Skarb Państwa Lasy prywatne
19,20
110,50103,40
1,90
36,80 40,30
10,113,00 2,57
0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
120,00
2014-2020 2007-2013 2004-2006
Zalesienia PROW
[mln zł] [tys. ha] [tys. zł]
Powierzchnia gruntów
ugorowanych na użytkach rolnych
w 2017 r. wynosiła 137 tys. ha.
Podddziałanie 8.5 Wsparcie na inwestycje zwiększające odporność
ekosystemów leśnych i ich wartość dla
środowiska
Znaczenie przyrodnicze, społeczne i gospodarcze lasów prywatnych
Źródło: https://kapselsmannenkort.blogspot.com/2017/07/obszary-natura-2000-mapa.html
36% wszystkich lasów objętych jest siecią Natura 2000, w tym według szacunkowych danych około 304 tys. ha lasów prywatnych (20% powierzchni lasów prywatnych) (na podstawie danych WISL)
Problemy
Duże rozdrobnienie własności leśnej (mała średnia powierzchnia i znaczne rozdrobnienie działek leśnych). Problemy logistyczne ze sprzedażą drewna oraz realizacją zadań gospodarczych.
Raczej niski poziom praktycznej wiedzy leśnej właścicieli lasów, brak systemu doradztwa i pomocy dla właścicieli lasów.
Zaawansowany (średni) wiek właścicieli lasów orazrosnący udział właścicieli lasów, których stałe miejsce zamieszkania jest poza obszarami wiejskimi.
Brak odpowiedniego wyposażenia technicznego do prac leśnych, niska rentowność gospodarki leśnej i brak równomiernego dochodu z lasu oraz użytkowanie lasu według doraźnych potrzeb właścicieli, a nie planów użytkowania,
Niewielka tradycja wspólnego gospodarowania (niewielki potencjał kapitału społecznego mieszkańców wsi umożliwiający
tworzenie zrzeszeń leśnych)
Brak programu badań i monitoringu gospodarki w lasach prywatnych finansowanego z środków publicznych – informacje w
GUS i FADN mają charakter techniczny. Nic nie wiemy, o tym jakie cele, wartości i motywy właścicieli lasów.
Ciągle niewystarczający poziom lasów z aktualnymi uproszczonymi planami urządzania lasów,
Niedobór środków finansowych w starostwach zapewniający finansowanie kosztów nadzoru nad lasami prywatnymi, w tym
również za zadania realizowane na podstawie porozumień z nadleśnictwami.
Nieracjonalne wykorzystanie drewna (głównie z powodu braku wsparcia logistycznego w jego sprzedaży).
Badania
Historycznie utrwalona
dominacja publicznego sektora
leśnego (7460 tys. ha lasów),
który zapewnia podaż surowca
drzewnego (ponad 42 633 tys.
m3 pozyskanego drewna
Umiejscowienie nadzoru nad
gospodarką leśną w lasach
prywatnych zdefiniowanego
Ustawą o lasach w 1991 r. w
380 starostwach
Brak funkcji nadzorczej w
ministerstwie
odpowiedzialnym za
środowisko naturalne, które
nadzoruje gospodarkę leśną
w lasach publicznych
Zdominowanie przez
gospodarkę rolną procesu
planowania i alokacji środków
w ramach WPR, co sprawia, że
prywatna gospodarka leśna jest
marginalizowana,
1. Badania prof. T. Marszałka – lata 60 XX w.
2. Badania GUS – województwo wielkopolskie w 2000 r. oraz województwa: podkarpackie, podlaskie i wielkopolskie w 2004 r.
3. Badania Instytutu Badawczego Leśnictwa (IBL 2004 r.) próba ogólnopolska rolników właścicieli lasów oraz wspólnot gruntowych - badania reprezentacyjnej ogólnopolskiej losowej
próby rolników wylosowanej z danych Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 r.
4. Badania Instytutu Badawczego Leśnictwa (IBL 2007 r.) próba ogólnopolska rolników właścicieli lasów oraz wspólnot gruntowych w 2007 r. (1112 gospodarstw rolnych posiadających
2965 ha lasów),
5. Badania Instytutu Badawczego Leśnictwa (IBL 2019 r.) 1003 osobowa ogólnopolska losowa reprezentatywna próba rolników będących właścicielami lasów (pow. lasów 3502 ha)
6. Powszechny Spis Rolny (Główny Urząd Statystyczny – GUS) w 2002 i 2010 r. (2020 r. kolejny PSR)
7. Wielkoobszarowa Inwentaryzacja Stanu Lasów (WISL) – wyniki trzeciego cyklu (wyniki za okres 2013-2017). Biuro Urządzania i Geodezji Leśnej.
8. System Sieci Danych Rachunkowych z Gospodarstw Rolnych - FADN(Farm Accountancy Data Network) - Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (PIB)
Badania i bazy danych dotyczące lasów prywatnych w Polsce
Badania i bazy danych dotyczące lasów prywatnych w Polsce
Science Direct
46,15
15,38
8,88
4,73
3,55
2,96
2,37
1,78
1,18
13,02
0,00 20,00 40,00 60,00
USA
Finlandia
Europa, Szwecja
Niemcy
Francja, Kanada
Hiszpania
Belgia, Brazylia, Litwa, Norwegia
Australia, Polska, Portugalia, Brak, Przeglądowy, Teoretyczny
Anglia, Austria, Estonia, Irlandia, Nepal, Rumunia, Słowenia
inne
Udział krajów w publikacjach
Badania i bazy danych dotyczące lasów prywatnych w Polsce
Drewno energetyczne - 74 słowaAdaptacyjna gospodarka leśnaBiomasa i bioenergiaLeśne rynki emisji dwutlenku węglaŁagodzenie zmiany klimatuMagazynowanie węglaMartwe drewnoOdnawialne źródła energiiPaliwo drzewnePaliwo odnawialnePolityka redukcji paliwaPozostałości drewnaPozostałości leśnePozyskanie drewnaPraktyka adaptacyjnaProdukcja biomasyRachunkowość emisji dwutlenku węglaRecykling popiołu drzewnegoRośliny energetyczneRynki emisjiScenariusz emisjiSekwestracja węgla przez lasySurowiec bioenergetycznySymulacje polityki węglowejWęgiel leśnyWęgiel leśnyZdolność adaptacyjnaZmiana klimatuZrębki leśne
Badania społeczne - 115 słowa
Analiza sąsiedztwa
Analiza sieci społecznościowych
Analiza skupień
Ankieta, pocztowa, społeczna, dotycząca właścicieli ziemskich, Badania ankietowe, jakościowe
cechy właściciela gruntu
Charakterystyka właściciela ziemskiego, zarządzania
Chęć przyjęcia odszkodowania, zaakceptowania, zapłaty
Czynniki społeczno-ekonomiczne
Dane FADN
drobni właściciele
Działania w zakresie gospodarki leśnej
Działanie zbiorowe
Fragmentacja własności
Grupa badawcza, fokusowa, docelowa polityki
heterogeniczne preferencje
Jakościowa analiza porównawcza
Kapitał społeczny
Kontekst społeczno-ekonomiczny
Kontekst społeczno-gospodarczy
Krytyczna analiza dyskursu
Kwestionariusze
Licencja społeczna na prowadzenie działalności
Liczba głosów
Liczenie głosów
Lokalna wiedza ekologiczna
Ludzkie wymiary
Motyw zarządzania
Motywacje właścicieli ziemskich
Badania i bazy danych dotyczące lasów prywatnych w Polsce
Badania społeczne - 115 słowaNieobecna własnośćNieobecni właściciele ziemscyNorma społecznaNowi właściciele lasówPłećPłećPodane preferencjePodejście zainteresowanych stronPodejście zorientowane na aktoraPorozumiewanie sięPostawy, Postawy środowiskowe, Postawy w zakresie pozyskiwania drewnaPraca w rodzinieProaktywne zachowanieProgramy rozwoju obszarów wiejskichPrywatne stowarzyszenia interesów właścicieli lasówRelacje człowiek-drzewoReprezentacje społeczneRodzinaRolnikRozwój obszarów wiejskichSieci egoocentryczneSieci kooperacyjneSpołeczenstwo obywatelskieSpołeczna odpowiedzialnośćSpołeczności wiejskieStarzenie się ludziStowarzyszenie właścicieli lasówStrategie behawioralneStyl życiaSubiektywny osąd
Polityka leśna - 185 słów
Analiza porównawcza
Brazylijski sektor leśny
Certyfikacja lasu
Demokracja
Deregulacja
Dobrowolna ochrona lasów, programy motywacyjne, uczestnictwo, umowy
Doktryna zaufania publicznego
Dotacje
Działania w zakresie gospodarki leśnej
Edukacja
Ekofeminizm
Europejska polityka ochrony
Fragmentacja własności
Fragmentacja własności
Funkcja ekologiczna, kosztów, użyteczności, zysku
Historia lasu
Holding inwestycyjny
Inicjatywy leśne
Instrumenty finansowe
Instrumenty polityki leśnej
Instytucje
Interakcja instytucjonalna
Interesariusze
Interesy publiczne
Interfejs miejsko-wiejski
Interpretacja sylwetki
Inwentaryzacja lasów
Komisja Leśnictwa
Kompromis
Badania i bazy danych dotyczące lasów prywatnych w Polsce
Świadczenia i dobra publiczne - 16 słów
Bezpłatny dostęp publiczny
Dobra publiczne
Dobrobyt rynku
Dobrowolna ochrona lasów, programy motywacyjne, uczestnictwo, umowy
Doktryna zaufania publicznego
Dostęp rekreacyjny, społeczny
Interesy publiczne
Publiczna gospodarka leśna
Rekompensata publiczna
Społeczenstwo obywatelskie
Zaangażowanie obywatelskie
Koszty i podatki - 111 słówAnaliza SWOTCele, produkcyjne, przestrzenne, zarządzaniaCenaChęć przyjęcia odszkodowania, zaakceptowania, zapłatyDochody i wydatki związane z leśnictwem, dochód z lasuDotacjeFunkcja ekologiczna, kosztów, użyteczności, zyskuHolding inwestycyjnyInstrumenty finansoweKosztKoszt marginalnyKoszty administracyjneKoszty krańcoweKoszty transakcji
Modelowanie bioekonomiczne, modelowanie, model logit, wzrostu, tobit, symulacyjny, hedoniczny, koncepcyjny, HartmanaObliczalna równowaga ogólnaObrót handlowyOcenaOcena ekonomicznaOdszkodowanieOpłacalnośćOpłata za usługi środowiskoweOpodatkowanie lasówOptymalizacja ekonomicznaPłatności za usługi ekosystemowePodatki od spadków, nieruchomości, dochodów kapitałowych, własności, węglowyPodaż ekonomicznaPomoc finansowaProgram ulg podatkowych
Badania i bazy danych dotyczące lasów prywatnych w Polsce
Metody badań i analizy - 66 słów
Algorytm maksymalizacji oczekiwań
Analiza cyklu życia
Analiza czynnikiem potwierdzającym
Analiza dyskryminacyjna (DA)
Analiza głównych składowych
Analiza porównawcza
Analiza przestrzenna usług ekosystemowych
Analiza regresji logistycznej
Analiza sąsiedztwa
Analiza skupień
Analiza SWOT
Analiza wrażliwości
Dwuwymiarowy probit z nastawieniem selektywności
Dyskretny wybór
Efekt krawędzi
Efektywność kosztowa
Eksperyment wyboru
Formuła Faustmanna
Gotowość do zaakceptowania
Interfejs Wildland – urban
Jakościowa analiza porównawcza
Klastrowanie zasobów
Koszty krańcowe
Koszty transakcji
Krytyczna analiza dyskursu
Kwestionariusze
Liczba głosów
Liczenie głosów
logarytm wielomianowy
Metody badań i analizy - 66 słów
Macierz McKinseya
Maksymalizacja użyteczności
Metaanaliza
Metoda fraktalna
Metoda hedoniczna
Metody mieszane
Modelowanie przez Internet
Najlepsze - najgorsze skalowanie
Odwrotna optymalizacja
Odwrotny sinus hiperboliczny model Tobita
Optymalizacja ekonomiczna
Optymalizacja heurystyczna
Optymalizacja portfela
Postrzegane prawdopodobieństwo przeżycia
Postrzeganie ryzyka
Preferencja ryzyka
Preferowana inwestycja
Probit
Rachunkowość ekosystemów
Regresja logistyczna
Regresja probitowa
Rentowność
Rozbieżność preferencji
Rozkład Poissona
Strukturalny model probitowy efektów losowych
Symulacja Monte Carlo
Wsparcie decyzyjne
Dziękuję bardzo za uwagę