Prečišćavanje otpadnih gasova

Pregled

SISTEMI ZA PREČIŠĆAVANJE OTPADNIH GASOVA

SISTEMI ZA UKLANJANJE

ČESTICA

SISTEMI ZA UKLANJANJE

GASOVITIH POLUTANATA

10

Emisija u svetu (Mt/god)

91.6% gasoviti 8.4% čvrsti

CO VOCs SOx NOx ČESTICE Ukupno 1985 45.3 21.4 31.0 22.0 11.0 130.7

% (1985) 34.7 16.4 23.7 16.8 8.4 100

Struktura izvora zagađenja Transport 55.9 % Sagorevanje - stacionarni izvori 22.1 % Industrijski procesi 14.8 % Deponije 2.0 % Razno 5.2 %

Definicija zagađujućih materija (polutanata) Polutanti su bilo kakva čvrsta, tečna ili

gasovita materija, mirisi, toplota, buka, vibracije, radijacija ili bilo kakva njihova kombinacija, koji su direktan ili indirektan rezultat ljudskih aktivnosti ili prirodnih pojava, a mogu prouzrokovati štetne efekte

Mirisi

Uglavnom potiču od različitih gasovitih polutanata – Većina VOCs, H2S, merkaptani, sulfidi, SO2, NH3 – Čest slučaj je smeša jedinjenja i sinergetski efekat

Rezidualni mirisi – Ostaju u izlaznom gasnom toku – Cilj je smanjenje ofanzivnosti i koncentracije

Ispušteni, “odbegli” mirisi – Iz skladišta sirovina, magacina gotovih proizvoda, krovnih

ventilatora, transportnih linija, itd.

Tehnike određivanja intenziteta mirisa i interpretacija rezultata

ZASNIVAJU SE NA LJUDSKOM ČULU MIRISA

BEZDIMENZIONA JEDINICA MIRISA (Odour Unit - O.U.) O.U.=

PRAG OSETLJIVOSTI MIRISA (Odour Threshold - O.T.)

INTENZITET (NIVO) MIRISA (Odour Level - O.L.) koncentracija mirisa izražena u O.U.

Merenje intenziteta mirisa je složen problem i stoga tehnike nisu precizne (odstupanja različitih metoda i do +/- 50%)

ZAPREMINA RAZBLAŽENOG UZORKA DO O.T. --------------------------------------------------------------------

ZAPREMINA NERAZBLAŽENOG UZORKA

Primer

DIMETIL-AMIN GALENIKA

Fitofarmacija DOZVOLJENE

GRANICE

EMISIJA IZ REAKTORA 61,10 mg/m3 20 mg/m3

U RADNOM PROSTORU 9,39 mg/m3 1 mg/m3

Prag osetljivosti na miris

0,63 mg/m3

Redukcija aerozagađenja iz industrijskih izvora

Prečišćavanje otpadnih gasova

Zamena goriva

Izmena ili poboljšanje procesa Reciklaža ili prevođenje u nus-produkte

Poboljšanje karakteristika ulaznih sirovina

Metode za uklanjanje gasovitih polutanata Apsorpcija u tečnosti

Transfer gasovitih polutanata u tečnost Adsorpcija na čvrstoj površini

Transfer gasovitih polutanata na čvrstu površinu

Sagorevanje Hemijsko prevođenje gasovitih polutanata u neškodljive ili manje škodljive oblike – Direktno – Termičko – Katalitičko

Kriterijumi za izbor tehnologije za kontrolu zagađenja vazduha

Karakterizacija otpadnog gasnog toka – protok – temperatura – sastav (koji polutanti i u kojoj koncentraciji su prisutni) – korozivnost (kiseli gasovi HCl, HF, SO2, ..)

Specificiranje svih ograničenja – raspoloživi prostor – izvori energije – voda – finansije,...

Mogućnost naknadnog tretmana ili skladištenja nusproizvoda Opseg efikasnosti, oblast primenljivosti Instalacione investicije i operativni troškovi Stepen redukcije emisije zagađivača do vrednosti propisane

odgovarajućim emisionim standardima Definisanje potrebnog “optimalnog” stepena prečišćavanja

Troškovi prečišćavanja

50% 90% 100% EFIKASNOST PREČIŠĆAVANJA

UK

UPN

I TR

OŠK

OVI

Pregled efikasnosti i ukupnih troškova raspoloživih tehnologija za kontrolu emisije VOCs

Koncentracija Niža < 3 g/m3 (u mnogo slučajeva <1 g/m3)

Viša > 5 g/m3 Efikasnost Visoka > 95%

Srednja 80 – 95% Niska < 80%

Tehnika Niže koncentracije Efikasnost Cena

Više koncentracije Efikasnost Cena Primena

Termičko sagorevanje Visoka Visoka Visoka Srednja Široka za tokove sa

visokom c

Katalitičko sagorevanje Visoka Srednja Srednja Srednja Specijalizovana za

tokove sa nižom c

Adsorpcija (na aktivnom uglju)

Visoka Visoka Srednja Srednja Široka za tokove sa niskom c

Apsorpcija (u vodi)

- - Visoka Srednja Široka za tokove sa visokom c