PPP jako oferta inwestycyjna podmiotu publicznego

InstytutPartnerstwaPubliczno-Prywatnego

ul. Noakowskiego 2400-668 Warszawa

[email protected] ©

MW

J

Instytut PPP siedziba: ul. Noakowskiego 24, 00-668 Warszawa tel. 22 435-95-02 faks 22 482-10-50 www.ippp.pl [email protected]

2

Instytut Partnerstwa Publiczno-Prywatnego

www.ippp.pl

PPP jako oferta inwestycyjna podmiotu publicznego

Płock 09.05.2012Płock 09.05.2012

http://www.ippp.pl/

3

IPPP oficjalnym partnerem PARP

Instytut PPP jest oficjalnym partnerem projektu

systemowego PARP „Partnerstwo publiczno-prywatne”

Projekt systemowy PARP „Partnerstwo publiczno-prywatne” to przedsięwzięcie

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, mające na celu promowanie modelu

ppp jako instrumentu współpracy sektora publicznego i prywatnego w realizacji

zadań publicznych.

Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

w ramach Poddziałania 2.1.3 „Wsparcie systemowe na rzecz zwiększania zdolności

adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw” Programu Operacyjnego Kapitał

Ludzki.

Strona internetowa projektu: www.ppp.parp.gov.pl


4


www.ippp.pl

1. Wynagrodzenie i wkład własny – ekonomiczna motywacja dla sektora prywatnego

2. Formy wynagrodzenia – „koncesyjna” oraz „za dostępność” oraz warianty mieszane

3. Wynagrodzenie i wkład własny a podział ryzyk

4. Zakres ryzyka ekonomicznego a nakłady (inwestycyjne; bieżące; finansowe i inne)

5. Podział ryzyk a tryb wyboru partnera prywatnego/koncesjonariusza

6. Przygotowanie współpracy i test rynku a wykonalność projektu – czy koncesja czy ppp?.

7. Powiązania płatności wynikających z umowy o ppp/koncesji z rachunkowością

zobowiązań budżetowych.

Wynagrodzenie w umowach koncesyjnych i ppp

http://www.ippp.pl/


5


www.ippp.pl

Wynagrodzenie i wkład własny jako ekonomiczna motywacja dla sektora prywatnego

Art. 7. 1. UPPP

Przez umowę o ppp partner prywatny zobowiązuje się do realizacji przedsięwzięcia za

wynagrodzeniem oraz poniesienia w całości albo w części wydatków na jego realizację lub

poniesienia ich przez osobę trzecią, a podmiot publiczny zobowiązuje się do

współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności poprzez

wniesienie wkładu własnego.

http://www.ippp.pl/


6


www.ippp.pl

Wynagrodzenie „koncesyjne” czy „za dostępność”?

Art. 7 ust 2. UPPP

Wynagrodzenie partnera prywatnego zależy przede wszystkim od rzeczywistego

wykorzystania lub faktycznej dostępności przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego.

http://www.ippp.pl/


7


www.ippp.pl

Wkład własny a wynagrodzenie

Art. 2. 5 UPPP

Wkład własny - świadczenie podmiotu publicznego lub partnera prywatnego polegające w

szczególności na:

a)poniesieniu części wydatków na realizację przedsięwzięcia, w tym sfinansowaniu dopłat

do usług świadczonych przez partnera prywatnego w ramach przedsięwzięcia,

b)wniesieniu składnika majątkowego.

Art. 9. 1. UPPP

Wniesienie wkładu własnego w postaci składnika majątkowego może nastąpić w

szczególności w drodze sprzedaży, użyczenia, użytkowania, najmu albo dzierżawy.

http://www.ippp.pl/


8


www.ippp.pl

Wkład własny jako element wynagrodzenia – możliwe transfery

Art. 11. 1 UPPP

Po zakończeniu czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym partner

prywatny lub spółka celowa PPP przekazuje podmiotowi publicznemu składnik majątkowy,

który był wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia, w stanie niepogorszonym, z

uwzględnieniem jego zużycia wskutek prawidłowego używania, chyba że umowa o

partnerstwie publiczno-prywatnym stanowi inaczej.

Art. 11.2 UPPP

Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może stanowić, że przekazanie składnika

majątkowego nastąpi na rzecz państwowej lub samorządowej osoby prawnej lub spółki

handlowej z co najmniej większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego albo

Skarbu Państwa.

http://www.ippp.pl/


9


www.ippp.pl


Art. 12. 1. UPPP

W razie sprzedaży przez podmiot publiczny albo spółkę celową ppp nieruchomości będącej

wkładem własnym, partnerowi prywatnemu przysługuje prawo pierwokupu, które może być

wykonane w ciągu dwóch miesięcy od dnia zawiadomienia go o treści umowy zawartej z

osobą trzecią, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym przewiduje dłuższy

termin.

http://www.ippp.pl/


10


www.ippp.pl


Art. 15. UPPP

Zgody wszystkich wspólników albo akcjonariuszy spółki wymaga zbycie lub obciążenie:

1) nieruchomości;

2) przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55.1 K.C

Art. 16. 1. UPPP

Podmiotowi publicznemu przysługuje prawo pierwokupu akcji albo udziałów partnera

prywatnego w spółce.

+ Racjonalność ekonomiczna nie wydaje się sprzeciwiać bieżącemu zarządzaniu

składnikami majakowymi w tym ich zbywaniu w sposób zgodny z wymogami prawidłowej

gospodarki

http://www.ippp.pl/


11


www.ippp.pl

Wynagrodzenie partnera prywatnego a tryb wyboru partnera prywatnego

Art. 4. UPPP

1.Jeżeli wynagrodzeniem partnera prywatnego jest prawo do pobierania pożytków z

przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego, albo przede wszystkim to prawo wraz

z zapłatą sumy pieniężnej, do wyboru partnera prywatnego i umowy o partnerstwie

publiczno-prywatnym stosuje się przepisy ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na

roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101, Nr 157, poz. 1241 i Nr 223, poz.

1778), w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie.

2.W przypadkach innych niż określone w ust. 1, do wyboru partnera prywatnego i

umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym stosuje się przepisy ustawy z dnia 29

stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 , z

późn. zm.), w zakresie nieregulowanym w niniejszej ustawie.

http://www.ippp.pl/


12


www.ippp.pl

Wynagrodzenie partnera prywatnego a tryb wyboru partnera prywatnego – ważne pytania.

Czy Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy koncesji z koncesjonariuszem, który nie został wybrany zgodnie z przepisami o koncesji na roboty budowlane lub usługi?

Jakie są inne konsekwencje? Co robić jeśli w toku negocjacji tryb koncesyjny przestanie być właściwym?

Art. 4 ust 3. W przypadkach, w których nie ma zastosowania ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji

na roboty budowlane lub usługi ani ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, wyboru partnera prywatnego dokonuje się w sposób gwarantujący zachowanie uczciwej i wolnej konkurencji oraz przestrzeganie zasad równego traktowania, przejrzystości i proporcjonalności, przy odpowiednim uwzględnieniu przepisów niniejszej ustawy, a w przypadku wniesienia przez partnera publicznego wkładu własnego będącego nieruchomością, także przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 i Nr 106, poz. 675).

http://www.ippp.pl/


13


www.ippp.pl

Wynagrodzenie i wkład własny a podział ryzyka ekonomicznego

Ustawa Koncesyjna:

Art. 1 ust 2. Koncesjonariusz na podstawie umowy koncesji zawieranej z koncesjodawcą

zobowiązuje się do wykonania przedmiotu koncesji za wynagrodzeniem, które stanowi w

przypadku:

1)koncesji na roboty budowlane - wyłącznie prawo do eksploatacji obiektu budowlanego,

w tym pobierania pożytków, albo takie prawo wraz z płatnością koncesjodawcy;

2)koncesji na usługi - wyłącznie prawo do wykonywania usług, w tym pobierania

pożytków, albo takie prawo wraz z płatnością koncesjodawcy.

Art. 1 ust 3. Płatność koncesjodawcy na rzecz koncesjonariusza nie może prowadzić do

odzyskania całości związanych z wykonywaniem koncesji nakładów poniesionych przez

koncesjonariusza. Koncesjonariusz ponosi w zasadniczej części ryzyko ekonomiczne

wykonywania koncesji.

http://www.ippp.pl/


14


www.ippp.pl


1. „Eksploatacja” to prawo do żądania opłat od osób trzecich (użytkowników drogi, klientów

parkingu, odbiorców wody, użytkowników kanalizacji, pasażerów komunikacji miejskiej,

itp.). Także prawo do wynajmowania obiektu budowlanego oraz pobierania pożytków

na podstawie innych umów z użytkownikami obiektu.

2. Zakres uprawnień koncesjonariusza w koncesji na usługi będzie analogiczny do

uprawnień koncesjonariusza, wykonującego koncesję na roboty budowlane.

3. Część wynagrodzenia koncesjonariusza, obok prawa do eksploatacji przedmiotu

koncesji, stanowić może płatność z budżetu publicznego. W tym kontekście przez

płatność dodatkową rozumieć należy świadczenia pieniężne, bezpośrednio uiszczane

za konkretne świadczenia wzajemne.

http://www.ippp.pl/


15


www.ippp.pl


Płatność strony publicznej nie może zmieniać „natury” kontraktu koncesyjnego i pokrywać

winna tylko część kosztów wzniesienia lub utrzymania infrastruktury.

Np. koncesjodawca może częściowo zrefundować koszty wzniesienia (remontu,

przebudowy) obiektu budowlanego. Ponadto, może pokrywać część kosztów świadczenia

usługi poprzez dopłatę do ceny (w celu zachowania względnie niskiej ceny dla odbiorców

ostatecznych – tzw. „ceny socjalnej”). Dopuszczalne jest, aby podmiot publiczny nabywał

część usług w ramach koncesji (np. bilety na basen dla uczniów szkół publicznych czy

wynajmował część budynku na lokale komunalne).

Płatność taka może mieć formę ryczałtu lub być uzależniona od liczby użytkowników.

http://www.ippp.pl/


16


www.ippp.pl

Ryzyko ekonomiczne w koncesji a wynagrodzenie

Przez „zasadniczą część ryzyka ekonomicznego” rozumieć należy większą część całości

tego ryzyka przypisaną wykonawcy koncesji. Koncesjodawca będzie mógł ponieść część

ryzyka ekonomicznego, ale nie będzie ona mogła być równa lub wyższa od części ryzyka

spoczywającej na koncesjonariuszu.

Ustawodawcy nie chodzi tu o potencjalne ryzyko, które może wystąpić, ale nie musi, lecz o

ryzyko faktycznie ponoszone w okresie trwania umowy. Względnie jednolite w tym

względzie orzecznictwo ETS (por. sprawy C-324/98 Telaustria z 7 grudnia 2000 r., C-458/03

Parking Brixen z 13 października 2005 r.) wskazuje, że „wynagrodzenie koncesjonariusza

nie pochodzi (co do zasady) od danego organu władzy publicznej, lecz z kwot pieniężnych

wpłacanych przez osoby trzecie z tytułu korzystania z danej usługi (infrastruktury). Ten

sposób wynagrodzenia oznacza, że koncesjonariusz bierze na siebie ryzyko związane

z korzystaniem z usług”.

http://www.ippp.pl/


17


www.ippp.pl

Wszelkie ryzyka związane z realizacją umowy koncesjiWszelkie ryzyka związane z realizacją umowy koncesji

Ryzyko ekonomiczneRyzyko ekonomiczne

Ryzyko odzyskania nakładów inwestycyjnych

Ryzyko odzyskania nakładów inwestycyjnych

Ryzyko odzyskania nakładów eksploatacyjnych

Ryzyko odzyskania nakładów eksploatacyjnych

Ryzyko nieosiągnięcia zakładanego zysku w

zakładanej wysokości ?

Ryzyko nieosiągnięcia zakładanego zysku w

zakładanej wysokości ?


http://www.ippp.pl/


18


www.ippp.pl


Maksymalna dopuszczalna płatność koncesjodawcy nie powinna przekroczyć połowy a

przynajmniej zasadniczej części łącznej wartości nakładów (inwestycyjnych,

eksploatacyjnych, ewentualnie kosztów finansowych) koncesjonariusza, przy czym w

żadnym wypadku nie może być to kwota równa lub wyższa łącznej wartości nakładów.

Koncesjodawca już na etapie przygotowywania postępowania powinien ustalić, jaki poziom

płatności własnej dopuszcza, a następnie ten wskaźnik zawrzeć z w ogłoszeniu, jak i w

opisie warunków koncesji, czyniąc z niego jedno z kryteriów oceny ofert.

http://www.ippp.pl/


19


www.ippp.pl

Stosunek do ustawy – Prawo zamówień publicznych i ustawy o koncesjach na roboty

budowlane lub usługi:

P.z.p. oraz ustawa o koncesjach regulują przede wszystkim tryb wyboru odpowiednio

wykonawcy zamówienia publicznego i koncesjonariusza

Ustawa PPP a ustawa koncesyjna

Przepisy proceduralne

dotyczące wyboru

partnera prywatnego:

http://www.ippp.pl/


20


www.ippp.pl

Zalety ppp w świetle nowych zasad ustalania limitu zobowiązań budżetu

1. Wydatki w ramach umowy o ppp powinny w możliwie jak największym stopniu mieć

charakter majątkowy.

2. Korzystniejsze dla budżetu j.s.t. są przedsięwzięcia typu koncesyjnego – im więcej

ryzyka rynkowego przejmuje strona prywatna tym mniejsze są wydatki budżetu na

„spłatę” zobowiązań wobec partnera. Lepsze jest wynagrodzenie strony prywatnej w

formie niepieniężnej.

3. Wskazane jest premiowanie przedsięwzięć, które pozwalają na generowanie dochodów

majątkowych - dzięki współpracy z sektorem prywatnym cena, jaką strona publiczna

uzyskuje w zamian za swój wkład, jest zdecydowanie wyższa niż w razie tradycyjnych

metod.

4. Warte rozważenia są projekty „hybrydowe” angażujące środki UE.

ISTNIEJE POTRZEBA PEŁNIEJSZEGO NAWIĄZANIA DO ZASAD EUROSTATU –

powiązania płatności wynikających z umowy o ppp z modelem podziału ryzyka w

ramach umowy PPP, która jest podstawą do ponoszenia płatności przez stronę

publiczną.

http://www.ippp.pl/

21

Institute forPublic-Private Partnership

公私合作伙伴关系研究院

Dziękuję za uwagę.

Bartosz [email protected]+48 510 237 765

InstytutPartnerstwa Publiczno-Prywatnego

www.ippp.pl, [email protected]©IPPP

Documents

PPP jako oferta inwestycyjna podmiotu publicznego