POZYSKIWANIE FINASOWANIA NA REALIZACJĘ RYZYKOWNYCH ...hossaprocapital.ue.wroc.pl/referaty/Pozyskiwanie... · Trzeba „chodzić” wokół swojego projektu (cierpliwie i konsekwentnie,

11

©© MCI MANAGEMENT S.A. MCI MANAGEMENT S.A.

POZYSKIWANIE FINASOWANIA NA REALIZACJĘ RYZYKOWNYCH

PRZEDSIĘWZIĘCIA

22


Sposoby zaspokajania potrzeb kapitałowych w przedsiębiorstwie:

Samofinansowanie Kapitał udziałowy Pożyczki

zyski zatrzymane

amortyzacja

Emisja udziałów /akcji

Business Angiels

Fundusze VC

Fundusze PE

kredyty i pożyczki

emisja papierów dłużnych

leasing

Kapitał własny Kapitał obcy

33


Źródła finansowania a etap rozwoju przedsiębiorstwa

Etap rozwoju przedsiębiorstwa

Seed / Start up Rozwój/Wzrost Ekspansja Dojrzałość

Seed CapitalBusiness Angels

Venture Capital

Private Equity

Mezzanine / PRE IPO Capital

IPO

Rodzina i przyjaciele Karty kredytowe

Leasing

Kredyty i pożyczki bankowe

Kredyt kupiecki / Faktoring

Linie kredytowe

Oszczędności własne

Obligacje

Zyski zatrzymane

Kap

itał

wła

sny

Kap

itał

obc

y (d

ług)

44


Rozwijanie biznesu w boomie lat 90 Barry Moltz – Prairie Angel Network, Chicago

• Krok 1: Mieć pomysł• Krok 2: Wybrać od którego VC lub angel chce się pozyskać kapitał • Krok 3: Wynająć duże biuro i umeblować go. Zatrudnić masę ludzi• Krok 4: Wybrać od którego VC lub angel chce się pozyskać więcej kapitału • Step 5: IPO … kupno prywatnego jachtu

Rozwijanie biznesu w po roku 2001• Krok 1: Mieć pomysł ale nie rezygnować z dotychczasowej pracy aby

móc płacić rachunki• Krok 2: Inwestycja własnych oszczędności• Krok 3: Pozyskać pieniądze od rodziny• Krok 4: Pozyskać pieniądze od przyjaciół i znajomych• Krok 5: Pozyskać pieniądze od kogokolwiek kto ci zaufa i uwierzy • Krok 6: Pożyczyć pieniądze z banku lub od kogokolwiek z kroków 3-5• Krok 7: Pozyskać klientów na własny produkt lub usługę• Krok 8: Pozyskać kapitał od Business Angel • Krok 9: Wykonać kolejne kamienie milowe rozwoju biznesu• Krok 10: Sprzedaż rozwiniętego biznesu lub ekspansja za pomocą VC• Krok 11: Dalszy rozwój własnego biznesu w celu końcowej sprzedaży

… doświadczenia są różne

55


Etapy rozwoju przedsiębiorstwa:

• Seed i start up (wczesna faza)

Źródła finansowania:

• Zasoby własne• Rodzina i przyjaciele• Business Angels

66


Wczesny etap rozwoju

Własne zasoby: Oszczędności i linia w ROR, karty kredytowe, majątek pod zastaw, …Zalety:• Szybkie i łatwe• Brak angażowania strony trzeciej Wady• Wysokie koszt - odsetki• Ryzyko zachwiania finansów osobistych• Kapitał może być daleko niewystarczający dla realizacji przedsięwzięciaProces: Idziesz do banku, itd.

Rodzina i przyjaciele: Przyjaciele, rodzina, znajomi, znajomi znajomych, …Zalety• Może być szybkie• Można uzyskać preferencyjne warunki dla equity lub dla długu• Początkowo „przyjaźni” inwestorzyWady• Osobiste / emocjonalne komplikacje • Inwestorzy mogą obserwować dużo czasu• Kapitał może być daleko niewystarczający dla realizacji przedsięwzięcia Proces: a) Prosta prezentacja przedsięwzięcia, proste umowy dla equity i długub) Czasami pełny biznesplan z elementami term sheet i faktorami ryzyka

Własne zasoby

Rodzina i przyjaciele

77


Aniołowie: Zamożni i w większości posiadający duże doświadczenie biznesowe osoby prywatne

Zalety• Oprócz kapitału dostarczają biznesowe porady i konsultacje, udostępniają swoje

kontakty biznesowe• Z reguły warunki inwestycyjne mniej restrykcyjni aniżeli VC• Pełnią rolę aktywnego inwestora wspierającego bieżącą działalność Wady• Ograniczone fundusze na inwestycje ?• Ciężko znaleźć• Może być długi proces pozyskiwaniaProces:(a) znaleźć Anioła i zainteresować go – wymaga przygotowanego biznesplanu, dobrego

streszczenia i dobrej prezentacji przedsięwzięcia(b) negocjacje warunków(c) due diligence(d) wstępne wersje dokumentów pod inwestycje(e) podpisanie dokumentacji i dofinansowanie

Wczesny etap rozwoju

Business Angel

88


Business Angel: kryteria oceny inwestycji

1. Management – osoby zarządzające



7. Jak dużo kluczowych problemów rozwiązuje proponowana nowa usługa / produkt u klienta?

9. Potwierdzony model przychodowy który można skalować

11. Możliwości aliansów strategicznych z innymi (dużymi) graczami na rynku i jego otoczeniu

13. Zidentyfikowana i potwierdzona przewaga konkurencyjna

15.Pozytywny Cash Flow (potwierdzony lub realna perspektywa)

17. Strategia sprzedaży i marketingu

19.Możliwość przeprowadzenia wyjścia

99



• Start up (wczesna faza) • Rozwój i wzrost


• Business Angels • Venture Capital

1010


Kapitał własny wnoszony na ograniczony okres przez inwestorów zewnętrznych do małych i średnich przedsiębiorstw dysponujących innowacyjnym produktem, metodą produkcji bądź usługą, które nie zostały jeszcze zweryfikowane przez rynek, a więc stwarzają wysokie ryzyko niepowodzenia inwestycji, ale jednocześnie w przypadku sukcesu przedsięwzięcia, wspomaganego w zarządzaniu przez inwestorów, zapewniają znaczący przyrost zainwestowanego kapitału, który jest realizowany przez sprzedaż udziałów.

Co to jest Venture Capital?

Inwestowanie w przedsiębiorstwa innowacyjne i high – tech Wysokie ryzyko inwestycji

Inwestowanie w przedsiębiorstwa o wysokiej stopie zwrotu Dochód głównie z zysków kapitałowych

Długoterminowy charakter inwestycji Dostarczenie tzw. added value (zasilanie w biznesowe know – how)

Inwestowanie w przedsiębiorstwa „młode” i tzw. start - upy Finansowanie typu equity (właścicielskie)

Najczęściej wymieniane elementy definicji Venture Capital

1111


Kluczowe kryteria oceny VC

Management.

Właściwy management pozostaje kluczowym czynnikiem sukcesu inwestycji. Poszukiwany management winien posiadać następujące cechy: doświadczenie branżowe , kwalifikacje przedsiębiorcze , koncentracje na sukcesie przedsięwzięcia (jedyny lub dominujący projekt), kwalifikacje etyczne.

Rynek / model biznesowy.

Obszar działalności spółki winien być wysokowzrostowy lub model biznesowy firmy na tyle unikalny i specyficzny, aby istniała możliwość uzyskania wysokiego poziomu wzrostu sprzedaży w perspektywie średnioterminowej 3-5 lat.

Oczekiwana stopa zwrotu / prawa korporacyjne.

Celem funduszu jest uzyskanie ponadprzeciętnej stopy zwrotu zainwestowanych środków w perspektywie 5-7 lat. Jest to możliwe , kiedy cena wejścia będzie atrakcyjna , spółka będzie posiadała doskonały management oraz unikalny model biznesowy oraz rozwój spółki zostanie przeprowadzony w sposób optymalny. Fundusz aby mógł właściwie wspierać spółki portfelowe musi posiadać określone prawa korporacyjne.

1212


Proces inwestycyjny w funduszach VC

1. Nadesłanie projektu – biznes plan (ewentualnie streszczenie) wraz z projekcjami finansowymi

2. Wstępna analiza nadesłanych materiałów

3. Spotkanie w celu wyjaśnienia powstających pytań

4. Wstępna decyzja funduszu o zaangażowaniu się w projekt

5. Dopracowywanie koncepcji pomysłu

6. Proces due diligence (biznesowy, prawny, finansowy, technologiczny)

7. Term sheet i negocjacje

8. Umowa inwestycyjna

9. Przekazanie środków

11. Monitoring

13. Wyjście z inwestycji

2 - 4 miesięcy

3 – 5 lat

1313


1. Możliwość realizacji bardzo ryzykownych przedsięwzięć bez stosownych zabezpieczeń

2. Finansowanie kapitałem własnym poprawia płynność nowego przedsiębiorstwa

3. Niskie koszty pozyskania kapitału4. Pomoc doświadczonych pracowników funduszu venture capital w

zarządzaniu5. Poprawa wizerunku firmy6. Dyskrecja odnośnie planów strategicznych firmy

Zalety i wady finansowania poprzez VC

2. Bardzo drogie źródło kapitału3. Brak możliwości transferu branżowego know – how4. Czasowe zaangażowanie kapitału wysokiego ryzyka5. Ryzyko przejęcia kontroli nad firmą przez podmiot nie zainteresowany

realizacją dotychczasowej strategii6. Restrykcyjne warunki inwestycyjne

Zalety :

Wady :

1414


Najczęściej na tym samym rynku, na którym doszło do zakupu (np. poprzez

giełdę)

Poprzez wprowadzenie na giełdę, sprzedaż innemu inwestorowi finansowemu lub branżowemu

Dezinwestycja

Zyski bieżące – dywidendy, oprocentowanie etc

W wyniku sprzedaży udziałów po okresie znaczącego wzrostu wartości

spółki

Źródło zysków dla inwestora

Nie wymaganeOczekiwane przez firmęUczestnictwo w zarządzaniu

Duża / bardzo dużaNiska / średniaMożliwość

dywersyfikacji portfela

Nieokreślony, bądź określony w oparciu o założony etap rozwoju firmy

krótki / średni / długi

Określonyśredni / długi

Horyzont czasowy

inwestycji

Private equityVenture capital

Średni, dużyMały, średniWolumen

jednorazowej inwestycji

Firmy posiadające stabilną pozycję na rynku, finansowanie ekspansji

Firmy w początkowych fazach rozwoju, często start-up

Miejsce i sposób lokowania kapitału

RóżniceCecha

Venture Capital vs Private Equity

1515


• 1 na 1000 Start-upów pozyskuje kapitał od VC• 1 na 10 Start-upów pozyskuje kapitał od Business Angel

• [100 razy częściej niż VC]• 1 na 10 inwestycji finansowanych przez Business Angel pozyskuje

kapitał od VC / PE• [VC/PE preferują sprawdzone przez Business Angels projekty ...]

• 1 na 10,000 nowych przedsiębiorstw wchodzi na giełdę• 1 na 100 inwestycji finansowanych przez Business Angel wchodzi na

giełdę• 1 na 50 inwestycji VC/PE wchodzi na giełdę

• [ co najmniej 100 częściej sukces osiągany we współpracy z Aniołami i VC/PE ]

Aniołowie, VC/PE i IPO* …

* Uproszczenie statystyki na przykładzie rynku USA

Według European Venture Capital Association (EVCA) firmy zasilone przez venture capital zwiększają zyski w tempie 35 procent rocznie, eksport o 34 procent na rok, a sprzedaż produktów zwiększają w tempie pięciokrotnie szybszym, niż firmy z listy 100 najlepszych firm brytyjskich Financial Times. Przy wsparciu Business Angels oraz dzięki funduszom Venture Capital powstały tak znane firmy jak: Microsoft, Apple Computer, IBM, Federal Express Corporation, Xerox, Intel.

1616



• Ekspansja• Dojrzałość


• Venture Capital / Private Equity• Finansowanie dłużne • Zyski zatrzymane• Giełda (IPO)

1717


Źródło łatwo dostępne

Dowolny sposób wykorzystania środków

Wykorzystując zyski zatrzymane nie ponosimy kosztów rzeczywistych, tylko koszty alternatywne (co nie przesądza o ich taniości)

Ich wykorzystanie nie powoduje wzrostu ryzyka prowadzonej działalności

Bezzwrotny sposób zaspokajania potrzeb kapitałowych

Zalety :

ZYSKI ZATRZYMANE

Wady :

Niewielka ilość środków możliwych do wykorzystania

Mogą zaspokajać tylko stopniowo pojawiające się potrzeby kapitałowe, niewystarczające w przypadku konieczności dokonania „skoku rozwojowego”

Problemy przy określeniu kosztu tego rodzaju finansowania (kłopoty z ustaleniem kosztu alternatywnego)

Ogranicza efekt dźwigni finansowej

Ogranicza dywidendę wypłacaną właścicielom

1818


Kiedy pojawia się zapotrzebowanie na kredyt?

Pojawienie się luki płynności finansowej, wywołującej przejściowe trudności płatnicze.

Konieczność podjęcia działalności inwestycyjnej różnego charakteru, np. inwestycji produkcyjnych lub finansowych.

Niski stopień pokrycia aktywów kapitałami własnymi. Sytuacja taka rodzi stałe zapotrzebowanie przedsiębiorstwa na zewnętrzne zasilanie gospodarki finansowej w środki pieniężne.

Potrzeba ilościowego zwiększenia produkcji (lub obrotu) w związku ze wzrostem popytu na wytwarzane wyroby.

Konieczność finansowania sezonowych surowców i materiałów dla późniejszego ich przetworzenia.

Uruchomienie produkcji nowych wyrobów w ramach posiadanych zdolności wytwórczych.

KREDYTY

1919


Rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw:

Kredyty obrotowe –

kredyty przeznaczone na finansowanie bieżącej działalności, w przypadku pojawienia się tymczasowych problemów finansowych przedsiębiorstwa. Udzielane są na krótki okres, zwykle do 12 miesięcy, z szansą ich odnowienia.

Kredyty celowe -

to kredyty, których celem jest zakup środka trwałego pod jego zastaw. Zwykle przedmiotem tego kredytu są: środki transportu, maszyny, urządzenia itp.

Kredyty inwestycyjne –

kredyty przeznaczane na duże przedsięwzięcia inwestycyjne

Oprocentowanie stałe, zmienne (LIBOR, WIBOR), kredyty walutowe, złotowe.

KREDYTY

2020


Umożliwia skorzystanie z tarczy podatkowej

Podnosi rentowność kapitałów własnych

Dla firm ze zdolnością kredytową może być stabilnym źródłem finansowania działalności

Łatwy do ustalenia koszt

Łatwy do pozyskania

KREDYTY

Zalety :

Wady :

Nie dostępny dla młodych przedsiębiorstw nie posiadających zdolności kredytowej

Wymaga zabezpieczenia

Wymaga wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem

Wymaga bieżącej obsługi i zwrotu

Jest drogie

2121


Wybór optymalnego źródła finansowania determinuje:

Potrzeby kapitałowe firmy

Sytuacja finansowa firmy

Możliwości i plany rozwojowe firmy

Branża

Wzajemne relacje kosztowe między poszczególnymi źródłami finansowania

Dostępność poszczególnych źródeł finansowania na rynku kapitałowym

2222


Wykorzystanie zysków zatrzymanych do finansowania działalności nie powoduje zmiany kontroli nad przedsięwzięciem i zyskami.

Zyski zatrzymane

Kapitał pochodzący z funduszy VC/PE

Kredyt bankowy

Kapitał dłużny

Kapitał akcyjny

Metody finansowania a kontrola nad przedsięwzięciem i zyskami:K

ontro

la n

ad

prze

dsię

wzi

ęcie

m

Kon

trola

nad

zys

kam

i

Fundusze VC/PE pomimo, że często obejmują większościowe pakiety w finansowanych spółkach na ogół nie biorą bezpośredniego udziału w zarządzaniu. Sprawują funkcje kontrolne i biorą jedynie udział w

podejmowaniu decyzji strategicznych. Powszechną polityką funduszy VC/PE jest pozostawianie zysku w firmach na finansowanie ich dalszego rozwoju. Swoje dochody czerpią ze sprzedaży udziałów w firmach,

które osiągnęły sukces.Kredyt bankowy i kapitał dłużny tylko w specyficznych przypadkach powoduje utratę kontroli nad

przedsięwzięciem. Część wypracowanych przez przedsiębiorstwo zysków wykorzystana jest na pokrycie odsetek od tego kapitału.

Kapitał akcyjny stwarza największe ryzyko utraty kontroli nad przedsięwzięciem i zyskami.

2323


Wskazówki

Pomysł musi być niezwykle innowacyjny (duża ilość projektów vs. niewielka ilość aktywnych podmiotów

Pomysłodawca musi mieć opracowaną koncepcję działania, model biznesowy, model „go-to-market” itp.

Pomysłodawca musi wiedzieć jakie dofinansowanie jest konieczne do osiągnięcia zakładanych celów

Pomysł musi być dobrze i ciekawie „sprzedany” (atrakcyjna forma prezentacji, staranność przygotowania dokumentów itp.)

Pomysłodawca musi orientować się w zakresie planowanej inwestycji (podstawowe informacje – wielkość rynku, główni konkurenci, funkcjonujące modele biznesowe itp.)

Trzeba „chodzić” wokół swojego projektu (cierpliwie i konsekwentnie, ale nie namolnie)

Warto przed wysłaniem projektu porównać parametry swojego projektu z parametrami inwestycyjnymi funduszu

Najlepiej gdy biznes plan jest przygotowywany przez samego pomysłodawcę, a nie przez zewnętrznego doradcę

Documents

POZYSKIWANIE FINASOWANIA NA REALIZACJĘ RYZYKOWNYCH ...hossaprocapital.ue.wroc.pl/referaty/Pozyskiwanie... · Trzeba „chodzić” wokół swojego projektu (cierpliwie i konsekwentnie,